Ratzinger – Martini: hai lối nhìn, một Giáo hội
18.09.2012
Cái chết của tu sÄ© Dòng Tên, Äức hồng y Carlo Maria Martini, nguyên Tổng giám mục Milano, cho chúng ta cÆ¡ há»™i suy tÆ° nghiêm túc vá» tÃnh Ä‘a quan Ä‘iểm cần có trong Giáo há»™i.
Xung quanh ngÆ°á»i quá cố, nở rá»™ biết bao tranh biếm hoạ: nà o lÃ
“ngÆ°á»i chống giáo hoà ngâ€, “ngÆ°á»i láºp giáo hoà ngâ€, “vị giáo hoà ng không được
bầuâ€, “giáo hoà ng của những ngÆ°á»i không tinâ€, “biểu tượng của phe cấp tiếnâ€,
v.v... Cứ nhÆ° là má»™t kiểu phong chân phÆ°á»›c trÆ°á»›c trên các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n
thông ảo. Và bà i trả lá»i phá»ng vấn của ngà i, nổi tiếng sau khi ngà i qua Ä‘á»i, đã
được nhiá»u phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông nhanh chóng phổ biến trên khắp thế giá»›i,
trong đó có tỠ“La Croixâ€, được nhiá»u ngÆ°á»i coi nhÆ° lá»i cảnh báo cuối
cùng cho má»™t Giáo há»™i Ä‘ang được Äức giáo hoà ng Bênêđictô XVI lèo lái theo quan
điểm của mình.
Cần phải tỉnh táo. Từ thá»i Phêrô và Phaolô, lịch sá» Giáo há»™i đã
được dệt bằng những lối nhìn, chắc chắn là khác nhau, nhưng không nhất thiết
phải cạnh tranh vá»›i nhau, có chút gì giống nhÆ° dùng kÃnh 3D để xem mà n hình nổi.
Có thá»±c sá»± cần phải đặt nhà thần há»c Ratzinger “bảo thủ†đối láºp
vá»›i há»c giả Kinh Thánh “cấp tiến†Martini không? Nhà thần há»c Ratzinger xem ra
nhÆ° bị ám ảnh vá» tÃnh bá»n vững của cÆ¡ chế trong khi há»c giả Kinh Thánh Martini
không ngừng mở ra những cánh cá»a cho những ngÆ°á»i Ä‘ang chen chúc ở mái hiên được
bÆ°á»›c và o chÃnh Ä‘iện. Ratzinger, sứ giả của chân lý, sẽ gồng mình bảo vệ kho
tà ng đức tin, vốn không thay đổi từ muôn Ä‘á»i cho đến muôn Ä‘á»i. Trong khi
Martini, bám chặt và o sá»± tăng triển và tÃnh khả tÃn của Tin Mừng –hiện Ä‘ang trở
nên Ä‘á»™c đáo hÆ¡n bao giá» hết–, lại mong cho má»i ngÆ°á»i được hưởng nếm Lá»i ấy má»™t
cách vô Ä‘iá»u kiện. Ratzinger má»i gá»i ngÆ°á»i nam và ngÆ°á»i nữ ná»— lá»±c hết sức chung
sống một cuộc sống tự do và phong phú, trong khi Martini hướng đến số đông bị
cuộc sống là m tổn thương, không thể hoặc không muốn sống đến cùng thách thức
nà y.
Chắc hẳn ÄHY Martini đã cao giá»ng nói lên rõ rà ng Ä‘iá»u mà các hồng
y, tổng giám mục, giám mục, phó tế, giáo dân, những ngÆ°á»i nam và nữ ngà y hôm
nay chỉ có thể thì thầm, ngay cả ở Roma. Và trên mảnh đất văn hóa La Mã cháºt
chá»™i, luồng gió chÆ°á»›ng nà y gây khó chịu cho những ngÆ°á»i có thể nhầm lẫn giữa
sao chép và sáng tạo, đến mức có nguy cÆ¡ ủng há»™ thái Ä‘á»™ dá»ng dÆ°ng vốn đã thà nh
phổ biến ở phÆ°Æ¡ng Tây, vì há» cứ xa lánh dần những thách thức lá»›n của thá»i đại.
Thế nên cần phải tỉnh táo. Ratzinger và Martini, sinh cùng một
năm, Ä‘á»u Ä‘Æ°a ngón tay chỉ NÆ°á»›c Chúa ngá»± đến. Tháºt đáng tiếc nếu quên Ä‘i Ä‘iá»u đó
và chỉ nhìn và o ngón tay. Lịch sỠGiáo Hội được viết từ 2000 năm nay và vẫn
được viết mãi. Ai đã Ä‘á»c “Ãnh sáng thế gian†(nxb. Bayard), cuốn sách tâm tình
của Ratzinger, Ä‘á»u tìm thấy trong đó dấu ấn của Martini. Và công trình to tát
của vị hồng y Dòng Tên, cÅ©ng nhÆ° công trình đồ sá»™ của Ratzinger, Ä‘á»u bà y tá» sá»±
gắn bó sâu xa vá»›i sá»± tháºt của Tin Mừng, sá»± tháºt đã không bao giá» và sẽ chẳng
bao giá» ngÆ°ng quấy rầy những ngÆ°á»i xu thá»i đủ loại. Thá»±c ra, Giáo há»™i không thể
hà i lòng với chỉ một Ratzinger hay Martini. Giáo hội cần đến cả hai. Theo bước
các ngà i và hÆ°á»›ng đến NÆ°á»›c Trá»i, má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u được tá»± do lá»±a chá»n con Ä‘Æ°á»ng
của mình. Sá»± Ä‘a dạng trong Kinh cầu các thánh, được hát lên trong tang lá»… Äức
hồng y, theo nghi thức Milano, là m chứng cho sá»± tá»± do ấy trong tÃnh Ä‘a dạng của
nó.
Frédéric Mounier, 03-09-2012
Huy Hoà ng
(Nguồn: WHÄ) |