Phẩm trật được hiểu theo nhiều nghÄ©a rá»™ng hẹp khác nhau. Phẩm trật theo chức thánh bao gồm Đức Thánh Cha, các giám mục, linh mục và phó tế. Những người này lãnh nhận chức thánh để thi hành tác vụ mục vụ và bí tích của Giáo Há»™i. Phẩm trật theo quyền tài phán bao gồm Đức Thánh Cha, các giám mục hợp pháp và các vị khác được Giáo Há»™i uá»· nhiệm. Đây chính là Hàng Giáo Phẩm. Hàng Giáo phẩm Công giáo Roma có ba quyền: giáo huấn, thánh hoá và cai quản. Ba quyền này tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i ba nhiệm vụ được trao phó cho Đức Kitô để cứu Ä‘á»™ thế giá»›i. Đức Kitô đã chuyển giao 3 nhiệm vụ này và các quyền tÆ°Æ¡ng ứng cho các tông đồ và những người kế vị các ngài. 

Đức Giáo hoàng (The Pope, do từ Hy Lạp Pappas: Cha) 

   Tên gọi này lúc đầu dành cho tất cả các vị giám mục, vì tính cách làm cha thiêng liêng của các ngài. Sau này, tên đó được dành riêng cho vị Giám mục Roma, vá»›i tÆ° cách là người kế vị Thánh Petrus (Phêrô) và là thủ lÄ©nh của Giáo Há»™i toàn cầu. Giáo hoàng còn mang nhiều danh hiệu khác nữa nhÆ° Đức Thánh Cha, Thủ lÄ©nh các tông đồ, Thượng phụ Giáo chủ Tây PhÆ°Æ¡ng, Trưởng giáo nÆ°á»›c Ý, Tổng giám mục và Tổng Giáo chủ giáo tỉnh Roma, Quốc vÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c Vatican, Người Tôi tá»› trong các tôi tá»› của Thiên Chúa. 

Hồng y (Cardinal) 

   Hồng y là má»™t chức sắc cao cấp của Giáo há»™i Công giáo Roma, xếp ngay dÆ°á»›i giáo hoàng. Các hồng y họp thành Hồng y Ä‘oàn. Các ngài được giáo hoàng chỉ định để trợ giúp và cố vấn trong việc quản trị Giáo Há»™i. Các ngài có áo khoác và mÅ© đỏ theo mẫu riêng. Hồng y được chia làm 3 cấp: giám mục, linh mục và phó tế. Các thượng phụ giáo chủ Đông PhÆ°Æ¡ng được nhận vào hồng y Ä‘oàn và lấy toà thượng phụ của mình làm tÆ°á»›c hiệu. Hồng y Niên trưởng luôn giữ tÆ°á»›c hiệu của giáo phận Ostia. Theo Giáo luật má»›i (x. GL 351), ai chÆ°a làm giám mục thì phải được thụ phong giám mục trÆ°á»›c. Các ngài có quyền bầu giáo hoàng và hợp thành CÆ¡ Mật Há»™i thường lệ hay ngoại lệ. 

   Tính đến ngày 21-10-2003, Hồng y Ä‘oàn gồm 198 vị, trong đó có 140 vị còn quyền bầu giáo hoàng. Hiện nay, Giáo há»™i Việt Nam có 2 vị hồng y là ĐHY Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng và ĐHY G.B. Phạm Minh Mẫn. 

Thượng phụ Giáo chủ (Patriarch) 

   Đây là tÆ°á»›c hiệu có từ thế ká»· thứ 6 và được dành cho các vị giám mục của 5 toà lá»›n trong cá»™ng Ä‘oàn Kitô giáo: Roma, Constantinople, Antioch, Alexandria và Jerusalem. Sau đó, tÆ°á»›c hiệu này phổ biến hÆ¡n và dùng cho các toà quan trọng khác ở Giáo há»™i Đông PhÆ°Æ¡ng nhÆ° Lisbon, Đông Ấn Độ, Tây Ấn Độ và cả Venice. Vị thượng phụ là thủ lÄ©nh của các tín hữu thuá»™c nghi lá»… của ngài ở mọi nÆ¡i trên thế giá»›i. Ngài có thẩm quyền cao cấp nhất trong Giáo há»™i của mình chỉ sau giáo hoàng. 

   Theo Niên Giám 2003 của Toà Thánh, các thượng phụ hiện nay gồm: Đức Giáo hoàng Joannes Paulus II, Thượng phụ Giáo chủ Tây PhÆ°Æ¡ng; Đức Stephanos II Ghattas, miền Alexandria, cho người Coptic; Đức Hồng y Ignace Moussa I Daoud, Tổng trưởng Bá»™ Giáo há»™i Đông PhÆ°Æ¡ng, Đức Ignace Pierre VIII Abdel - Ahad cho miền Syri, Đức Grégoire III Laham cho người Hy Lạp Melkite và Đức Ignace Antoine II Hayek; Đức Hồng y N. Pierre Sfeir, miền Antioch, cho người Maronites; Đức Michael Sabbah, miền Jerusalem, cho người theo nghi lá»… La Tinh; Đức Raphặl I Bidawid, miền Babylon, cho người Chaldé; Đức Nerses B. XIX Tarmouni, cho người Cicilia và Đức Jean Pierre XVIII Kasparian của miền Cilicia cho người Armenia; Đức Raul Nicolau Gonsalves, ở Đông Ấn Độ; Đức José da Cruz Policarpo, ở Lisbon và Đức Hồng y Angelo Scola ở Venice. 

Tổng giám mục (Archbishop) 

   Trong Giáo há»™i La Tinh, lúc đầu, tÆ°á»›c hiệu này dành cho má»™t số giám mục coi các toà đặc biệt quan trọng. Ngày nay, tổng giám mục là tÆ°á»›c hiệu dành cho vị giám mục cai quản má»™t hay nhiều giáo phận trong má»™t giáo tỉnh, vì tầm quan trọng của nó. Tuy nhiên, vị này chỉ có quyền tài phán trá»±c tiếp trên giáo phận của mình. Những tổng giám mục hiệu toà không có quyền tài phán trên giáo phận thá»±c tế, nhÆ°ng nhận tÆ°á»›c hiệu danh dá»± này vì lý do lịch sá»­ hoặc thuần tuý cá nhân. 

   Tổng giám mục chính toà có nhiệm vụ lo cho đức tin và ká»· luật Giáo Há»™i được tuân giữ nghiêm chỉnh (GL., Ä‘iều 436). Biểu tượng quyền của tổng giám mục là dây Pallium do giáo hoàng ban. 

   Trong Giáo há»™i Đông PhÆ°Æ¡ng, đây là tÆ°á»›c hiệu của má»™t giám mục có toà quan trọng, hoặc là có toà nằm ngoài chức thượng phụ, nên gọi là trưởng giáo chủ (metropolitan). 

   Trong Giáo há»™i Công giáo Roma, trÆ°á»›c kia có má»™t vài tổng giám mục có đặc ân hoặc quyền tài phán Æ°u tiên trên các tổng giám mục khác. Vị này được gọi là giáo trưởng (primate), vì là giáo phận được thành lập đầu tiên nhÆ° Lyon, Baltimore. Ngày nay, tÆ°á»›c hiệu này chỉ có tính cách danh dá»± gắn liền vá»›i toà giám mục theo truyền thống. Thí dụ: tổng giám mục Lyon là giáo trưởng xứ Gaul. 

Giám mục (Bishop) 

   Giám mục là người kế vị các tông đồ, được đặt làm Mục Tá»­ trong Giáo Há»™i, để thi hành nhiệm vụ thánh hoá, giảng dạy và lãnh đạo trong sá»± hiệp thông vá»›i vị thủ lÄ©nh là Giám mục Roma và các giám mục khác trong giám mục Ä‘oàn (x. GL. Ä‘iều 375). Giám mục giáo phận (diocesan bishop) là người được trao nhiệm vụ cai quản má»™t giáo phận thá»±c tế. Các vị khác là giám mục hiệu toà (titular bishop): các vị này nhận tên má»™t giáo phận trÆ°á»›c kia đã có, nhÆ°ng thá»±c tế hiện nay chỉ còn danh hiệu. Thí dụ: Cố Giám mục Aloisio Phạm Văn Nẫm có hiệu toà Acufida ở Mauritania. Các giám mục phó (coadjutor bishop) là phụ tá của giám mục giáo phận và có quyền kế vị. Giám mục phụ tá (auxiliary bishop) cÅ©ng giúp đỡ giám mục giáo phận nhÆ°ng không có quyền kế vị. 

   Trong Giáo há»™i Đông PhÆ°Æ¡ng, giám mục được gọi là giám quản (eparch) hay tổng giám quản (exarch). Vị này có địa vị thấp hÆ¡n thượng phụ, nhÆ°ng cai quản má»™t giáo tỉnh (exarchate) hay má»™t giáo hạt (eparchate) tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i má»™t hay nhiều giáo phận trong Giáo há»™i La Tinh. 

   Giám mục Ä‘oàn là toàn thể các giám mục, hiệp thông vá»›i thủ lÄ©nh là giáo hoàng, liên Ä‘á»›i, chịu trách nhiệm về đức tin và sứ mạng của Giáo Há»™i. Đây là chủ thể nắm quyền tối cao và trọn vẹn đối vá»›i Giáo Há»™i phổ quát (x. GL., Ä‘iều 336). Giám mục Ä‘oàn thi hành quyền bính ấy cách long trọng trong công đồng chung (x. GL., Ä‘iều 337). 

Các vị khác có thường quyền tài phán 

   Ngoài giáo hoàng và giám mục giáo phận, các đấng bản quyền (ordinary) có thể là đại diện tông toà (apostolic vicar), phủ doãn tông toà (apostolic prefect) hay giám quản tông toà (apostolic administrator). Đại diện tông toà thường là má»™t giám mục hiệu toà, có thường quyền tài phán trên má»™t xứ truyền giáo. Phủ doãn tông toà có quyền trên má»™t xứ truyền giáo nhÆ°ng thường không có chức giám mục. Giám quản tông toà thường là má»™t giám mục được chỉ định để Ä‘iều hành tạm thời má»™t giáo phận khi toà giám mục của giáo phận này bị khuyết vị. 

   Đối vá»›i các tu sÄ©, các người có thường quyền tài phán là bề trên tổng quyền (general superior), tu viện trưởng (primate abbot) chỉ là người Ä‘iều hợp chứ không có quyền trên các tu viện khác, hoặc các bề trên khác. Các viện phụ (abbots) do cá»™ng Ä‘oàn bầu lên hành xá»­ má»™t phụ quyền thiêng liêng, nhờ uy tín đạo đức và sá»± thánh thiện của các ngài. Các vị bề trên này thường không có chức giám mục, nhÆ°ng được dùng phẩm phục giám mục, được cá»­ hành bí tích Thêm sức. Tu viện trưởng biệt hạt (abbot nullius) cai quản tu viện nhÆ°ng lại coi sóc má»™t lãnh thổ nhÆ° má»™t giám mục và thường có chức giám mục.  

   Ngoài ra, còn có các vị có thường quyền tài phán và mục vụ đối vá»›i các quân nhân trong má»™t khu vá»±c đại diện tông toà (military vicariate). Các khu vá»±c này do các vị đại diện tông toà cai quản, thường có chức giám mục. Hiện nay, có 33 khu vá»±c nhÆ° thế trên má»™t số nÆ°á»›c trong Giáo Há»™i toàn cầu nhÆ°: Argentina, Australia, Bỉ, Bolivia, Brazil, Canada... (x. Annuario Pontificio 2002, tr. 1.114 - 1.122). Đặc biệt,  giám chức đối nhân là vị có thường quyền tài phán đối vá»›i các người thuá»™c má»™t cá»™ng Ä‘oàn đặc biệt nào đó. Hiện nay, có má»™t vị giám chức duy nhất dành cho tổ chức Opus Dei là giám mục Javier Echevarria Rodriguez. Ngài cai quản 1.709 trung tâm mục vụ vá»›i 1.819 linh mục, 366 chủng sinh và 82.765 tín hữu thuá»™c cá»™ng Ä‘oàn đặc biệt này. (x. Annuario Pontificio 2003, tr. 969).  

Cuá»™c kính viếng má»™ hai thánh Tông đồ (Ad Limina Visit) 

   Các giám mục giáo phận và đại diện tông toà theo lệ thường buá»™c phải sang Roma, cứ 5 năm má»™t lần, để viếng má»™ hai Thánh Phêrô và Phaolô Tông đồ, yết kiến Đức Thánh Cha và tham kiến các viên chức Vatican về những vấn đề có liên quan. Các ngài phải gá»­i báo cáo về tình hình cai quản giáo phận cho Bá»™ Giám mục hoặc Bá»™ Truyền giáo trong khoảng 3-6 tháng trÆ°á»›c chuyến Ä‘i.