Sứ Ä‘iệp của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhân Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i lần thứ 47
08.05.2013
Sứ Ä‘iệp của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhân Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i lần thứ 47 “Mạng xã há»™i: cá»a và o sá»± tháºt và đức Tin; những không gian má»›i cho việc loan báo Tin Mừng†[Chúa nháºt, 12 tháng Năm 2013]
Sứ Ä‘iệp của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI
nhân Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i lần thứ 47
“Mạng xã há»™i: cá»a
và o sá»± tháºt và đức Tin; những không gian má»›i cho việc loan báo Tin Mừngâ€
[Chúa nháºt, 12 tháng
Năm 2013]
Anh chị em thân
mến,
Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i 2013 Ä‘ang đến gần, tôi
muốn đỠnghị với anh chị em một và i suy tư vỠmột hiện thực ngà y cà ng trở nên
quan trá»ng, liên quan đến cách thức con ngÆ°á»i ngà y nay truyá»n thông cho nhau.
Tôi muốn xem xét việc phát triển các mạng xã há»™i kỹ thuáºt số Ä‘ang góp phần rõ
rà ng tạo nên một “agora†(quảng
trÆ°á»ng) má»›i, má»™t không gian công cá»™ng mở, nÆ¡i đó con ngÆ°á»i chia sẻ các ý tưởng,
thông tin, ý kiến, và cũng là nơi phát sinh những mối tương quan và hình thái
cộng đồng mới.
Những không gian nà y, nếu được đánh giá một cách đúng đắn
và quân bình, sẽ góp phần thúc đẩy những hình thức đối thoại và tranh luáºn, vÃ
khi sá» dụng những phÆ°Æ¡ng tiện nà y vá»›i sá»± tôn trá»ng và quan
tâm bảo vệ biÌ
mật đời
tư, tinh thần
traÌch nhiệm vaÌ€ sÆ°Ì£ thật, sẽ củng cố những
mối dây liên kết con ngÆ°á»i vá»›i nhau và thúc đẩy má»™t cách có hiệu quả sá»± hòa hợp
trong gia đình nhân loại. Việc trao đổi thông tin có thể trở thà nh sá»± truyá»n
thông Ä‘Ãch thá»±c, những mối liên hệ có thể phát triển thà nh tình baÌ£n, những cuá»™c kết nối tạo thuáºn lợi cho tình hiệp thông. Nếu
những mạng xã há»™i được má»i gá»i biến khả năng lá»›n lao nà y thà nh hiện thá»±c, thì
má»i ngÆ°á»i Ä‘ang tham dá»± và o hoạt Ä‘á»™ng nà y cần phải cố gắng tá» ra Ä‘aÌng tin cậy, bởi trong những không gian nà y, ngÆ°á»i ta không chỉ chia
sẻ các ý nghÄ© và thông tin mà thá»±c sá»± còn thông truyá»n chÃnh bản thân mình.
Sự phát
triển các mạng xã há»™i má»i gá»i má»i ngÆ°á»i tham gia: tham gia và o việc xây dá»±ng các
mối tÆ°Æ¡ng quan và kết bạn, và o việc tìm lá»i giải đáp cho những vấn nạn và việc tiêu
khiển, và cả việc rèn luyện trà tuệ cÅ©ng nhÆ° chia sẻ kiến thức và các bà quyết. Khi liên kết những ngÆ°á»i cùng có những nhu cầu cÆ¡ bản nà y,
chÃnh các mạng thông tin ngà y cà ng trở thà nh má»™t yếu tố dệt nên xã há»™i. NhÆ° váºy, các mạng xã há»™i được nuôi dưỡng bởi
những khát vá»ng sâu xa trong lòng ngÆ°á»i.
Ná»n văn hóa do các mạng xã há»™i tạo nên và những thay đổi vá»
hình thức và phong cách truyá»n thông Ä‘ang đặt ra những thách thức lá»›n lao cho
những ai muốn nói vá» sá»± tháºt và các giá trị. CÅ©ng nhÆ° trÆ°á»ng hợp các phÆ°Æ¡ng
tiện truyền
thông xã hội khác, ý nghĩa biểu đạt và hiệu
quả của những hình thức diá»…n tả khác nhau dÆ°á»ng nhÆ° thÆ°á»ng được quyết định bởi
tÃnh phổ biêÌn của chúng hÆ¡n là tầm quan trá»ng và giá trị ná»™i tại. Mức Ä‘á»™
phổ biến rá»™ng rãi vẫn thÆ°á»ng gắn vá»›i sá»± nổi tiếng hoặc vá»›i những chiến lược lôi
kéo hÆ¡n là tÃnh lôgich của những láºp luáºn. Äôi khi tiếng nói cẩn trá»ng của lý
trà lại bị những thông tin hết sức ầm Ä© lấn lÆ°á»›t, tiếng nói cẩn trá»ng nà y không
thu hút được sá»± chú ý đã bị cuốn theo những ngÆ°á»i có lối nói hấp
dẫn hÆ¡n. Vì váºy những phÆ°Æ¡ng tiện thông tin xã há»™i Ä‘ang cần đến sá»± dấn thân của
tất cả những ai ý thức được tầm quan trá»ng của đối thoại, của tranh luáºn có lý
trÃ, của láºp luáºn lôgich; cần đến sá»± dấn thân của những ngÆ°á»i Ä‘ang tìm cách vun
trồng những hình thức phát biểu và diá»…n đạt, coÌ khả năng Ä‘Æ°a dẫn những ngÆ°á»i tham
gia công việc truyá»n thông hÆ°á»›ng đến những khát vá»ng cao quý nhất. Cuá»™c đối
thoại và thảo luáºn cÅ©ng có thể phát triển khi chúng ta trò chuyện và biết tôn
trá»ng những ngÆ°á»i có suy nghÄ© khác mình. “Trong bối cảnh Ä‘a dạng văn hóa, không
những phải biết chấp nháºn ná»n văn hóa của ngÆ°á»i khác, mà còn phải biết khao
khát dùng chÃnh ná»n văn hóa đó là m già u cho bản thân mình và mang đến cho nền văn hoaÌ Ä‘oÌ những gì là Chân, Thiện, Mỹ mình có được†(Diá»…n văn trong cuá»™c gặp gỡ những nhà hoạt
động văn hóa, Belem, Lisbon, 12 tháng Năm 2010).
Thách thức mà các mạng xã hội đang gặp phải là là m thế nà o
để thá»±c sá»± có tÃnh toà n diện: nhÆ° thế mạng xã há»™i sẽ sinh Ãch lợi nhá» sá»± tham
gia trá»n vẹn của các tÃn hữu, những ngÆ°á»i mong muốn chia sẻ sứ Ä‘iệp của Chúa
Giêsu và những giá trị của phẩm giá con ngÆ°á»i đã được loan báo trong giáo huấn
của NgÆ°á»i. Quả tháºt, các tÃn hữu ngà y cà ng ý thức rằng nếu Tin Mừng không được
biết đến trong thế giá»›i kỹ thuáºt số, hẳn Tin Mừng sẽ vắng bóng trong cuá»™c sống
của rất nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘ang lấy không gian sống nà y là m trá»ng. Môi trÆ°á»ng kỹ thuáºt
số không phải là một thế giới tồn tại song song hay thuần túy là thế giới ảo,
nhưng đang là
một phần cuá»™c sống hằng ngà y của nhiá»u
ngÆ°á»i, nhất là giá»›i trẻ. Các mạng xã há»™i là kết quả của sá»± tÆ°Æ¡ng tác giữa con
ngÆ°á»i vá»›i nhau, nhÆ°ng rồi chÃnh nó lại định hình cho việc truyá»n thông năng
Ä‘á»™ng vốn tạo ra những tÆ°Æ¡ng quan: vì váºy, sá»± hiểu biết thấu đáo vá» môi trÆ°á»ng
nà y là điá»u kiện tiên quyết nếu muốn hiện diện trong đó má»™t cách có ý nghÄ©a.
Cần phải biết sỠdụng những ngôn ngữ mới, không phải chỉ để
theo kịp thá»i đại, nhÆ°ng là để là m cho sá»± phong phú vô táºn của Phúc âm có được
những hình thức diá»…n đạt Ä‘i và o trà óc và con tim má»i ngÆ°á»i. Trong môi trÆ°á»ng
kỹ thuáºt số, chữ viết thÆ°á»ng có hình ảnh và âm thanh kèm theo. Má»™t cuá»™c giao
tiếp đạt hiệu quả, như việc Chúa Giêsu dùng dụ ngôn, đòi phải khơi gợi trà tưởng tượng và cảm xúc của những
ngÆ°á»i chúng ta muốn má»i gá»i đến gặp gỡ mầu nhiệm tình yêu của Thiên Chúa. HÆ¡n
nữa, chúng ta biết, truyá»n thống Kitô giáo luôn phong phú vá» ký hiệu và biểu
tượng: chẳng hạn
như Thánh giá, các tranh icôn, những hình ảnh
Äức Trinh nữ Maria, máng cá», các kÃnh mà u và tranh vẽ trong các nhà thá». Mặt
khác, má»™t phần quan trá»ng của di sản nghệ thuáºt nhân loại đã được tạo ra bởi
các nghệ sĩ và nhạc sĩ vốn đã từng cố gắng diễn tả những chân lý đức Tin.
Trong các mạng xã há»™i, các tÃn hữu bà y tá» tÃnh xác thá»±c của
mình khi chia sẻ cá»™i nguồn sâu xa đã phát sinh niá»m hy vá»ng và vui mừng của hoÌ£: đó là niá»m tin và o Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và già u lòng
thÆ°Æ¡ng xót đã được mặc khải nÆ¡i Äức Giêsu Kitô. Sá»± chia sẻ đó không chỉ thể
hiện qua việc nói lên rõ rà ng vỠđức Tin, mà còn qua việc là m chứng, bằng cách chia sẻ “những chá»n lá»±a, những Æ°u tiên và nháºn định
hoà n toà n phù hợp vá»›i Phúc âm, dù không nói rõ ra những Ä‘iá»u đó†(Sứ Ä‘iệp Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i,
2011). Một cách là m chứng đặc biệt có ý nghĩa là ý muốn tự hiến cho tha
nhân qua việc lấy sá»± kiên nhẫn và lòng tôn trá»ng tham dá»± và o những vấn nạn vÃ
hoà i nghi của há» trên con Ä‘Æ°á»ng kiếm tìm chân lý và ý nghÄ©a Ä‘á»i ngÆ°á»i. Việc
ngà y cà ng có thêm những cuá»™c đối thoại vá» vấn đỠđức Tin và tÃn ngưỡng trong
các mạng xã há»™i khẳng định tầm quan trá»ng và sá»± liên quan của tôn giáo trong
cuá»™c thảo luáºn công cá»™ng và đá»i sống xã há»™i.
Äối vá»›i những ngÆ°á»i đã mở lòng đón nháºn hồng ân đức Tin,
trước những vấn nạn
của con ngÆ°á»i vá» tình yêu, sá»± tháºt và ý nghÄ©a
cuá»™c sống –những vấn Ä‘á» không há» vắng bóng trong các mạng xã há»™i– câu trả lá»i
triệt để nhất được tìm thấy nÆ¡i con ngÆ°á»i của Äức Giêsu Kitô. Là lẽ tá»± nhiên
khi má»™t ngÆ°á»i có đức Tin muốn chia sẻ, vá»›i sá»± kÃnh trá»ng và lòng nhạy cảm, đức
Tin của mình vá»›i những ngÆ°á»i hoÌ£ gặp trong
diá»…n Ä‘Ã n kỹ thuáºt số. Tuy nhiên, rốt cuá»™c, nếu sá»± chia sẻ Tin Mừng của chúng ta
gặt hái được kết quả, thì Ä‘iá»u đó luôn là nhá» sức mạnh của Lá»i Chúa tác Ä‘á»™ng
những cõi lòng, trÆ°á»›c khi chúng ta Ä‘em hết sức ra. Niá»m tin cáºy và o quyá»n năng
của việc Chúa là m phải luôn lá»›n lao hÆ¡n má»i thứ tin tưởng và o các phÆ°Æ¡ng tiện
của con ngÆ°á»i. Ngay trong môi trÆ°á»ng kỹ thuật số, nÆ¡i ngÆ°á»i
ta dá»… dà ng nói năng hùng hổ và gây sá»±, đôi khi coÌ€n thÃch
dùng cả lối giáºt gân, chúng ta vẫn luôn được má»i gá»i phải biết nháºn
định má»™t cách tháºn trá»ng. Chúng ta hãy nhá»›, tiên tri Êlia nháºn ra tiếng Chúa
nói không phải trong cÆ¡n cuồng phong dữ dá»™i, mạnh mẽ, cÅ©ng không trong tráºn
Ä‘á»™ng đất hoặc lá»a cháy, nhÆ°ng trong “tiếng thì thầm của ngá»n gió thoảng qua†(1
V 19, 11-12. Chúng ta phải tin có những niá»m khát khao căn bản là yêu thÆ°Æ¡ng vÃ
được yêu thÆ°Æ¡ng, là kiếm tìm ý nghÄ©a và sá»± tháºt –được chÃnh Thiên Chúa đặt và o
trái tim con ngÆ°á»i– vẫn luôn giữ cho con ngÆ°á»i ngà y nay biết mở lòng đón nháºn
Ä‘iá»u đã được Chân phÆ°á»›c Hồng y Newman gá»i là “ánh sáng dịu êm†của đức Tin.
Các mạng xã hội, ngoà i việc là một phương tiện loan báo Tin
Mừng, còn có thể là má»™t yếu tố phát triển con ngÆ°á»i. Chẳng hạn, trong má»™t số
bối cảnh địa lý và văn hóa mà các Kitô hữu cảm thấy bị cô láºp, các mạng xã há»™i
có thể giúp hỠcảm thấy vẫn hiệp nhất thực sự với cộng đoà n Kitô hữu khắp thế
giá»›i. Những trang mạng tạo thuáºn lợi cho việc chia sẻ các nguồn tà i liệu đạo
đức và phụng vụ, giúp con ngÆ°á»i có thể cầu nguyện vá»›i cảm giác thấy mình gần
gÅ©i vá»›i những ngÆ°á»i cùng má»™t niá»m Tin. Sá»± tham gia đúng đắn và tÆ°Æ¡ng tác và o
những vấn Ä‘á» và sá»± băn khoăn của những ngÆ°á»i xa lạ vá»›i đức Tin sẽ giúp chúng ta
cảm thấy cần phải cầu nguyện và suy tÆ° để nuôi dưỡng niá»m tin và o sá»± hiện diện
của Thiên Chúa cÅ©ng nhÆ° nuôi dưỡng đức ái tÃch cá»±c của chúng ta: “Nếu tôi có
nói được các thứ tiếng của loà i ngÆ°á»i và của các thiên thần, mà không có đức
ái, thì tôi không khác gì tiếng thanh la đang khua hoặc tiếng phèng la đang
vang lên†(1 Cr 13, 1).
Trong thế giá»›i kỹ thuáºt số, có những trang mạng xã há»™i mang
lại cho con ngÆ°á»i ngà y nay những dịp để cầu nguyện, suy niệm và chia sẻ Lá»i
Chúa. Những trang mạng nà y cÅ©ng có thể mở những cánh cá»a dẫn và o những chiá»u
kÃch khác của đức Tin. Quả tháºt, nhá» gặp gỡ trÆ°á»›c trên mạng, nhiá»u ngÆ°á»i đã
khám phá tầm quan trá»ng của việc gặp gỡ trá»±c tiếp, những kinh nghiệm của cá»™ng
Ä‘oà n, và cả việc hà nh hÆ°Æ¡ng, là những yếu tố luôn luôn quan trá»ng trong hà nh
trình đức Tin. Bằng cách cố gắng Ä‘Æ°a Phúc âm hiện diện trong thế giá»›i kỹ thuáºt
số, chúng ta có thể má»i gá»i má»i ngÆ°á»i cùng cầu nguyện hoặc cá» hà nh phụng vụ tại
những nÆ¡i chốn cụ thể nhÆ° nhà thá», nhà nguyện. Trong bất cứ hiện thá»±c
nà o của cuá»™c sống mà chúng ta được má»i gá»i tham dá»±, dù đó là không gian váºt lý
hữu hình hay trong thế giá»›i kỹ thuáºt số, không được thiếu Ä‘i sá»± gắn bó và hiệp
nhất khi diễn tả đức Tin và là m chứng cho Tin Mừng. Khi gặp gỡ tha nhân, chúng
ta Ä‘á»u được kêu gá»i bằng má»i cách phải là m cho tình yêu Thiên Chúa được nháºn
biết đến táºn cùng trái đất.
Nguyện xin Chúa Thánh Thần đồng hà nh với anh chị em và luôn
soi sáng cho anh chị em, và tôi thà nh tâm chúc là nh cho tất cả anh chị em được
trở nên những ngÆ°á»i loan báo và là m chứng cho Tin Mừng. “Anh em hãy Ä‘i khắp thế
gian và loan báo Tin Mừng cho má»i loà i thụ tạo†(Mc 16, 15).
Vatican, ngà y 24
tháng Giêng 2013, lễ Thánh Phanxicô Salêsiô
BÊNÊÄICTÔ XVI
[Äức Thà nh chuyển ngữ,
nguồn: Libreria
Editrice Vaticana]
(Nguồn: WHÄ) |