Sứ Ä‘iệp của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI nhân Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i lần thứ 45
5 tháng Sáu, 2011
Sá»± tháºt, Việc Loan báo và Cuá»™c sống thá»±c
trong thá»i đại kỹ thuáºt số
Anh chị em thân mến,
Nhân Ngà y Thế giá»›i Truyá»n thông xã há»™i lần thứ 45, tôi muốn chia sẻ và i suy tÆ° gợi ý từ má»™t hiện tượng đặc trÆ°ng của thá»i đại chúng ta: sá»± xuất hiện mạng lÆ°á»›i truyá»n thông internet. Má»™t quan Ä‘iểm ngà y cà ng phổ biến cho rằng, cÅ©ng nhÆ° cuá»™c Cách mạng công nghiệp thá»i đó đã tạo nên sá»± biến chuyển sâu xa trong xã há»™i qua những thay đổi được Ä‘Æ°a và o quy trình sản xuất và trong Ä‘á»i sống của công nhân, thì ngà y nay, những đổi thay sâu sắc diá»…n ra trong lÄ©nh vá»±c truyá»n thông cÅ©ng Ä‘ang Ä‘iểu khiển những phát triển văn hóa và xã há»™i quan trá»ng. Các công nghệ má»›i không chỉ thay đổi cách chúng ta giao tiếp, nhÆ°ng còn thay đổi cả chÃnh sá»± giao tiếp, đến ná»—i có thể nói rằng chúng ta Ä‘ang sống trong má»™t giai Ä‘oạn biến đổi văn hóa rá»™ng lá»›n. Äiá»u nà y có nghÄ©a là việc truyá»n bá thông tin và tri thức là m nảy sinh má»™t lối há»c táºp và suy nghÄ© má»›i, vá»›i những cÆ¡ há»™i chÆ°a từng có cho việc thiết láºp các mối quan hệ và tình thân hữu.
Ngà y nay các chân trá»i má»›i -vốn cho tá»›i thá»i gian gần đây vẫn chÆ°a thể hình dung được- Ä‘ang mở ra; khiến ngÆ°á»i ta kinh ngạc vá»›i những khả năng mà các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông má»›i nà y Ä‘em lại, đồng thá»i chúng đòi há»i phải cấp bách suy tÆ° nghiêm túc vỠý nghÄ©a của truyá»n thông trong thá»i đại kỹ thuáºt số. Äiá»u nà y là đặc biệt rõ rệt khi chúng ta đối mặt vá»›i tiá»m năng phi thÆ°á»ng của internet và những ứng dụng phức tạp của nó. CÅ©ng nhÆ° má»i thà nh quả của tà i năng con ngÆ°á»i, các công nghệ truyá»n thông má»›i phải nhằm phục vụ cho thiện Ãch toà n diện của cá nhân cÅ©ng nhÆ° cả nhân loại. Nếu được sá» dụng cách khôn ngoan, chúng có thể góp phần là m thá»a mãn niá»m khao khát vỠý nghÄ©a, sá»± tháºt và sá»± hiệp nhất vốn vẫn còn là khát vá»ng thâm sâu nhất của má»—i con ngÆ°á»i.
Trong thế giá»›i kỹ thuáºt số, việc truyá»n tải thông tin cà ng ngà y cà ng có nghÄ©a là phổ biến thông tin ấy trong má»™t mạng lÆ°á»›i xã há»™i, nÆ¡i các cá nhân trao đổi kiến thức vá»›i nhau. Sá»± phân biệt rõ rệt giữa ngÆ°á»i cung cấp và ngÆ°á»i tiếp nháºn thông tin trở nên tÆ°Æ¡ng đối và truyá»n thông xem ra không chỉ là trao đổi dữ liệu, nhÆ°ng còn là má»™t hình thức chia sẻ. TÃnh cách năng Ä‘á»™ng nà y, góp phần tạo nên má»™t thái Ä‘á»™ quý trá»ng má»›i đối vá»›i chÃnh truyá»n thông, vốn trÆ°á»›c tiên được coi là đối thoại, trao đổi, liên Ä‘á»›i và tạo nên các tÆ°Æ¡ng quan tÃch cá»±c. Mặt khác, Ä‘iá»u nà y trái ngược vá»›i các giá»›i hạn tiêu biểu của việc truyá»n thông kỹ thuáºt số. Những giá»›i hạn đó là : tÃnh má»™t chiá»u của việc tÆ°Æ¡ng tác, khuynh hÆ°á»›ng chỉ truyá»n thông má»™t và i khÃa cạnh thế giá»›i ná»™i tâm của mình, nguy cÆ¡ của việc xây dá»±ng má»™t hình ảnh giả tạo của bản thân vốn có thể trở thà nh má»™t hình thức phóng túng.
Äặc biệt là các bạn trẻ Ä‘ang sống kinh nghiệm vá» sá»± thay đổi nà y trong lÄ©nh vá»±c truyá»n thông, vá»›i tất cả những lo âu, những thách đố và tÃnh sáng tạo đặc trÆ°ng của những ngÆ°á»i nhiệt tình và tò mò sẵn sà ng hÆ°á»›ng đến những kinh nghiệm sống má»›i mẻ. Việc há» tham gia ngà y cà ng đông và o các diá»…n Ä‘Ã n kỹ thuáºt số công cá»™ng, tạo nên bởi những cái gá»i là mạng xã há»™i, giúp tạo ra những hình thức tÆ°Æ¡ng quan liên vị má»›i mẻ, đã tác Ä‘á»™ng đến ý thức bản thân và do đó, không thể tránh khá»i đặt ra các vấn Ä‘á» là không chỉ là m sao để hà nh Ä‘á»™ng đúng đắn, mà còn cả vá» tÃnh thá»±c hay ảo của chÃnh hữu thể mình nữa.
Tham gia và o không gian Ä‘iá»u khiển có thể là dấu chỉ muốn thá»±c sá»± tìm gặp gỡ ngÆ°á»i khác, miá»…n sao phải lÆ°u tâm tránh những nguy hiểm nhÆ° giam mình trong má»™t thứ hiện hữu song song, hay bá»™c lá»™ quá mức ở thế giá»›i ảo. Trong khi tìm sá»± chia sẻ, “tìm bạnâ€, có má»™t thách đố phải trung thá»±c, trung thà nh vá»›i chÃnh mình, không để rÆ¡i và o ảo tưởng tạo ra má»™t hình ảnh công khai giả tạo vá» mình.
Các công nghệ má»›i cho phép ngÆ°á»i ta gặp nhau vượt qua giá»›i hạn không gian và ná»n văn hóa của riêng mình, tạo ra má»™t thế giá»›i tình bạn tiá»m tà ng hoà n toà n má»›i mẻ. Äây là má»™t cÆ¡ há»™i to lá»›n, nhÆ°ng nó cÅ©ng đòi há»i phải lÆ°u tâm nhiá»u hÆ¡n và ý thức vá» những nguy cÆ¡ có thể có. Ai là “ngÆ°á»i thân cáºn†của tôi trong thế giá»›i má»›i nà y? Liệu có mối nguy cÆ¡ là chúng ta có thể Ãt hiện diện hÆ¡n vá»›i những ngÆ°á»i chúng ta gặp gỡ hằng ngà y? Liệu có nguy cÆ¡ chúng ta trở nên xao lãng hÆ¡n, bởi vì sá»± chú ý của chúng ta bị phân mảnh và bị mất hút trong má»™t thế giá»›i “khác†vá»›i thế giá»›i chúng ta Ä‘ang sống? Chúng ta có còn thá»i gian suy nghÄ© nghiêm túc vá» các chá»n lá»±a của mình và nuôi dưỡng các mối tÆ°Æ¡ng quan nhân bản thá»±c sá»± sâu xa và bá»n vững không? Äiá»u quan trá»ng là luôn nhá»› rằng việc tiếp xúc ảo không thể và không được thay thế cho việc tiếp xúc nhân vị trá»±c tiếp vá»›i những con ngÆ°á»i ở má»i bình diện của cuá»™c sống của chúng ta.
Trong thá»i đại kỹ thuáºt số cÅ©ng váºy, má»—i ngÆ°á»i đối mặt vá»›i nhu cầu sống thá»±c và nhu cầu suy tÆ°. Vả lại, tÃnh năng Ä‘á»™ng trong các mạng xã há»™i cho thấy má»™t ngÆ°á»i luôn có mặt trong những gì há» truyá»n thông. Khi trao đổi thông tin, ngÆ°á»i ta cÅ©ng chia sẻ chÃnh mình, chia sẻ thế giá»›i quan của mình, niá»m hy vá»ng và lý tưởng của mình. Kết quả là có má»™t cách cho Kitô giáo hiện diện trong thế giá»›i kỹ thuáºt số: phong cách ấy mang hình thức của má»™t sá»± truyá»n thông trung thá»±c và cởi mở, có trách nhiệm và tôn trá»ng ngÆ°á»i khác. Loan báo Tin Mừng qua các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông má»›i không chỉ có nghÄ©a là diá»…n tả ná»™i dung tôn giáo trong các lÄ©nh vá»±c truyá»n thông khác nhau, nhÆ°ng còn là là m chứng má»™t cách kiên định, trong bản lý lịch trên mạng của mình và theo cách thức chia sẻ những chá»n lá»±a, những Æ°u tiên, những phán Ä‘oán phù hợp hoà n toà n vá»›i Tin Mừng, ngay cả khi ngÆ°á»i ta không nói vá» Ä‘iá»u đó cách đặc biệt. Vả lại, trong thế giá»›i kỹ thuáºt số, má»™t sứ Ä‘iệp không thể được loan báo mà không có má»™t chứng tá kiên định của ngÆ°á»i loan báo nó. Trong những bối cảnh má»›i và vá»›i những hình thức diá»…n tả má»›i nà y, má»™t lần nữa các Kitô hữu được má»i gá»i Ä‘Æ°a ra câu trả lá»i cho những ai chất vấn há» vá» niá»m hy vá»ng của mình (x. 1Pr 3,15).
Việc là m chứng cho Tin Mừng trong thá»i đại kỹ thuáºt số đòi há»i má»i ngÆ°á»i phải đặc biệt lÆ°u tâm đến những khÃa cạnh của sứ Ä‘iệp nà y vốn có thể là thách đố cho má»™t số ngÆ°á»i vá» những lối suy nghÄ© tiêu biểu của mạng lÆ°á»›i internet. TrÆ°á»›c hết chúng ta phải ý thức rằng giá trị của sá»± tháºt mà chúng ta muốn chia sẻ không phải do được nhiá»u ngÆ°á»i Æ°a thÃch hay chú ý. Chúng ta phải là m cho sá»± tháºt ấy được biết đến má»™t cách toà n vẹn, thay vì tìm cách là m cho ngÆ°á»i ta chấp nháºn nó hay là m dịu nó Ä‘i. Sá»± tháºt ấy phải trở nên lÆ°Æ¡ng thá»±c hằng ngà y chứ không phải má»™t Ä‘iá»u hấp dẫn thoáng qua. Chân lý Tin Mừng không phải là điá»u để tiêu thụ hay sá» dụng má»™t cách há»i hợt, nhÆ°ng là má»™t ân huệ đòi há»i sá»± đáp trả tá»± do. Ngay cả khi được loan báo trong không gian ảo của mạng lÆ°á»›i internet, Tin Mừng cÅ©ng đòi há»i nháºp thể và o thế giá»›i thá»±c và nối kết vá»›i những khuôn mặt thá»±c của anh chị em chúng ta - những ngÆ°á»i mà chúng ta chia sẻ cuá»™c sống hằng ngà y. Những tÆ°Æ¡ng quan nhân bản trá»±c tiếp vẫn luôn là ná»n tảng cho việc thông truyá»n đức tin!
Tôi muốn má»i gá»i các Kitô hữu hãy tá»± tin cùng vá»›i tinh thần sáng tạo có ý thức và trách nhiệm tham gia và o mạng lÆ°á»›i các tÆ°Æ¡ng quan mà thá»i đại kỹ thuáºt số đã Ä‘em lại. Không phải Ä‘Æ¡n giản để thá»a mãn ao Æ°á»›c được hiện diện, nhÆ°ng vì mạng lÆ°á»›i nà y là má»™t phần của cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Mạng lÆ°á»›i internet Ä‘ang đóng góp và o sá»± phát triển những lÄ©nh vá»±c tâm linh và trà thức má»›i mẻ và phức tạp hÆ¡n, và những hình thức má»›i của việc chia sẻ xác tÃn. Cả trong lÄ©nh vá»±c nà y, chúng ta cÅ©ng được má»i gá»i loan báo niá»m tin của chúng ta rằng Chúa Kitô là Thiên Chúa, Äấng Cứu Äá»™ con ngÆ°á»i và lịch sá», Äấng mà trong Ngà i má»i sá»± được thà nh toà n (x. Ep 1,10). Việc loan báo Tin Mừng đòi há»i má»™t hình thức truyá»n thông vừa tôn trá»ng vừa truyá»n cảm, kÃch thÃch tâm hồn và lay Ä‘á»™ng lÆ°Æ¡ng tâm; má»™t hình thức gợi lại phong cách của Chúa Giêsu Phục Sinh khi ngà i đồng hà nh vá»›i các môn đệ trên Ä‘Æ°á»ng Emmaus. Khi Chúa đến gần há», Ä‘Ã m thoại vá»›i há», nhẹ nhà ng khÆ¡i gợi tâm tÆ° của há», há» má»›i dần dần hiểu được mầu nhiệm.
Xét cho cùng, chân lý vá» Chúa Kitô là câu trả lá»i trá»n vẹn và đÃch thá»±c cho khát vá»ng của con ngÆ°á»i vá» tÆ°Æ¡ng quan, hiệp thông và ý nghÄ©a vốn thể hiện nÆ¡i sá»± tham gia đông đảo và o các mạng xã há»™i. Khi là m chứng cho những xác tÃn sâu xa nhất của mình, các tÃn hữu giúp rất nhiá»u cho thế giá»›i mạng để không trở thà nh má»™t công cụ phi nhân cách hóa con ngÆ°á»i, mÆ°u toan thao túng cảm xúc con ngÆ°á»i hay cho phép kẻ mạnh nắm Ä‘á»™c quyá»n các ý kiến của ngÆ°á»i khác. Trái lại, các tÃn hữu khuyến khÃch má»i ngÆ°á»i luôn lÆ°u tâm đến những vấn Ä‘á» muôn thuở của con ngÆ°á»i, vốn biểu lá»™ niá»m khao khát siêu việt và mong muốn những hình thức sống Ä‘Ãch thá»±c, đáng sống. ChÃnh niá»m khao khát thiêng liêng nhân bản duy nhất nà y thúc đẩy chúng ta tìm kiếm chân lý và hiệp thông, truyá»n thông cách liêm chÃnh và trung thá»±c.
Äặc biệt tôi má»i gá»i các ngÆ°á»i trẻ sá» dụng đúng đắn sá»± hiện diện của mình trong thế giá»›i kỹ thuáºt số. Tôi lặp lại lá»i má»i các bạn trẻ tham dá»± Ngà y Giá»›i trẻ Thế giá»›i sắp tá»›i tại Madrid, vốn được chuẩn bị phần lá»›n bằng công nghệ má»›i. Nhá» lá»i chuyển cầu của thánh Phanxicô Salêsiô, bổn mạng của các bạn, xin Chúa ban cho những ngÆ°á»i thợ trong ngà nh truyá»n thông khả năng luôn thi hà nh công việc của mình má»™t cách có lÆ°Æ¡ng tâm và chuyên nghiệp. Tôi ban Phép là nh Tòa Thánh cho tất cả má»i ngÆ°á»i.
Vatican, 24-01-2011,
Lễ thánh Phanxicô Salêsiô Bênêđictô XVI, Giáo Hoà ng
|