Phẩm giá cao đẹp của ngÆ°á»i phụ nữ
07.03.2010
Tin Mừng đại lá»… Phục Sinh đã dà nh cho giá»›i phụ nữ má»™t vị thế đáng trân trá»ng. Há» là những ngÆ°á»i nháºn được tÃn hiệu Phục Sinh đầu tiên. Há» là những ngÆ°á»i được Äấng Phục Sinh cho gặp mặt trÆ°á»›c hết. Và chÃnh há» còn là những ngÆ°á»i được trao nhiệm vụ lá»›n lao là đem Tin Vui Phục Sinh đến cho các Tông đồ.
Tại sao phụ nữ lại có được Æ°u thế ấy mà không phải là các Tông Äồ? Phải chăng chỉ vì há» là phụ nữ ? Tất nhiên không phải thế, mà vì những lý do khác.
VÌ HỌ CHÂN THÀNH
Phúc Âm kể: từ sáng sá»›m khi trá»i còn tối ngà y thứ nhất trong tuần, các phụ nữ
đã đến thăm mồ Chúa Giêsu.
Chiá»u thứ Sáu, sau khi Chúa Giêsu chịu chết, ngÆ°á»i Do
thái đến xin Philatô cho hạ xác những ngÆ°á»i bị đóng Ä‘inh xuống. Há» không muốn
thấy xác chết treo trên tháºp giá trong ngà y Sabat. Phép tắc thủ tục xong, xác
Chúa Giêsu được hạ xuống thì đã chiá»u tà , và theo phong tục của ngÆ°á»i Do thái,
há» tÃnh ngà y má»›i bắt đầu từ lúc mặt trá»i lặn, khi má»—i ngÆ°á»i vá»›i mắt thÆ°á»ng nhìn
thấy được Ãt nhất vì sao lấp lánh trên bầu trá»i. Vì thế Äức Mẹ cùng vá»›i bÃ
Maria MaÄ‘alêna và các môn đệ phải hối hả lo chôn xác Chúa Giêsu cho xong để vá»
nhà trÆ°á»›c khi mặt trá»i lặn, nếu không há» sẽ lá»—i luáºt tôn giáo, vì ngà y Sabat
chỉ được đi bộ một quãng bằng ném hòn đá mà thôi. Vì hối hả nên các bà vỠnhà ,
rồi nháºn thấy mình không cẩn tháºn đủ vá»›i Thầy kÃnh yêu của mình, nên bà nán
lòng chỠđến sáng sớm ngà y thứ nhất trong tuần, đem thuốc thơm đến mồ để ướp
lại xác Chúa.
Theo định luáºt tâm lý: trái tim giá»›i nữ chỉ có má»™t ngăn duy nhất, má»™t khi ngăn
ấy đã dà nh cho ai thì chỉ có yêu má»™t mình ngÆ°á»i ấy mà thôi. Các phụ nữ nà y rất
yêu mến Chúa Giêsu. Chứng kiến cuộc khổ nạn, các bà cà ng yêu mến Thầy mình hơn.
HỠbất chấp tất cả. Bất chấp sự chết, bất chấp mồ bị niêm phong, bất chấp cả
lÃnh canh. Miá»…n là hỠđược ở gần vị Thầy tôn quý.
Thiết tưởng, một trái tim chân thà nh như thế, ở giới nữ cũng như ở bất cứ ai,
cÅ©ng xứng đáng nháºn được Tin Mừng Phục Sinh.
VÌ HỌ TRUNG THÀNH
Trước thảm kịch ngà y thứ sáu tuần thánh, chẳng ai bảo ai, các Tông đồ trốn chạy
má»—i ngÆ°á»i má»™t ngả. Mạnh miệng nhÆ° ông Tôma có lần hạ quyết tâm “Nà o cùng lên
Giêrusalem chịu chết cả đámâ€, thế mà trong ngà y thÆ°Æ¡ng khó của Chúa, ông lÃ
“ngÆ°á»i thợ lặn†giá»i nhất, lặn biệt tăm. Sôi nổi nhÆ° ông Phêrô có lúc đã quyết
liệt “Dẫu má»i ngÆ°á»i bá» Thầy, con đây xin đồng sinh đồng tá» vá»›i Thầyâ€. Thế mÃ
sau đó chÃnh ông trở thà nh kẻ chối Chúa táo bạo nhất, không chỉ má»™t lần mÃ
những ba lần. GiuÄ‘a bán Thầy giá rẻ bằng 1 tên nô lệ. Äầu Bin LaÄ‘en còn được
treo giải 5 tirệu đôla. Äầu SaÄ‘am Hussein tá»›i 36 triệu đôla. Trong khi cái đầu
của Thầy chỉ đáng giá …một tháng lương. Các môn đệ trốn chui trốn nhủi vì sợ
liên luỵ.
Trong khi ấy, phụ nữ lại là những ngÆ°á»i gắn bó trung thà nh vá»›i Chúa Giêsu hÆ¡n
bất cứ ai. HỠcó mặt bên Chúa trong cuộc khổ nạn. HỠđứng gần dưới chân thánh
giá cùng với Mẹ Maria. HỠgóp sức trong lúc an táng. Và dẫu Chúa đã ba ngà y bị
vùi chôn trong ngôi mộ niêm phong, hỠvẫn trung thà nh đến viếng thăm ngay từ
khi bình minh ló rạng. Và thế là cá»a mồ đã mở toang và hỠđược hạnh phúc lÃ
những ngÆ°á»i đầu tiên ghi nháºn sá»± kiện phục sinh. Nếu hạnh phúc không phải từ trá»i rÆ¡i xuống, mà “nhÆ° ngá»c trong đá không có cho
ai Ä‘i qua hững há»â€, thì rõ rà ng gặp được Tin Vui Phục sinh chÃnh là hạnh phúc
cho há» và cho tất cả những ai đã trung thà nh gắn bó vá»›i Äức Kitô trong cuá»™c khổ
nạn Ä‘á»i sống hằng ngà y, bất luáºn há» là giá»›i nữ hay giá»›i nam.
VÌ HỌ NHIỆT THÀNH
Hình ảnh ngÆ°á»i nữ nêu lên trong Phúc âm Phục sinh rất lạ. Thay vì dáng vẻ yểu
điệu thục nữ, thay vì những bước chuyển động nhẹ nhà ng dịu dà ng, thì phụ nữ lại
chạy, chạy vá»™i và ng, chạy há»›t hải, cắm đầu mà chạy. NhÆ°ng đó chÃnh là hình ảnh
sinh Ä‘á»™ng minh há»a cho má»™t chuyển Ä‘á»™ng nhiệt thà nh. Lòng nhiệt thà nh chÃnh lÃ
Ä‘iá»u kiện cần thiết để loan tin vui Phục sinh đến vá»›i má»i ngÆ°á»i.
Chẳng phải vì muốn chơi đẹp như phép lịch sự phương
Tây, cÅ©ng chẳng phải vì tình cá» ngẫu hứng mà Äức Kitô đã dà nh cho giá»›i nữ Æ°u
tiên ấy. Mà chỉ vì muốn thông qua há», Ngà i cho thấy má»™t chân lý. Äó là tất cả
những ai chân thà nh tin, trung thà nh hy vá»ng và nhiệt thà nh yêu mến gắn bó vá»›i
Äức Kitô, dù phải trải qua những khổ nạn trong cuá»™c sống cụ thể hằng ngà y, há»
sẽ là những ngÆ°á»i hạnh phúc biết sống do và cho Äấng Phục sinh. Äức Kitô là đấng giải phóng. Má»™t trong các chiá»u kÃch giải phóng của Ngà i lÃ
giải phóng phụ nữ. Có ngÆ°á»i còn cho rằng chÃnh Ngà i là ngÆ°á»i đã khởi xÆ°á»›ng
phong trà o giải phóng phụ nữ. Trong xã há»™i Do Thái của thá»i Ngà i, ngÆ°á»i nữ chỉ
là má»™t con số không, thế mà Ngà i đã đối xá» vá»›i há» má»™t cách tháºt trân trá»ng.
Chúa đã quà mến Matta và Maria. Trong nhóm ngÆ°á»i theo Ngà i vẫn có những phụ nữ.
DÆ°á»›i tháºp giá Ngà i, ngoà i thánh Gioan ra, chỉ toà n là phụ nữ. Phụ nữ chân thà nh, trung thà nh và nhiệt thà nh. Phụ nữ chiếm hÆ¡n má»™t ná»a dân số
nhân loại. Phụ nữ ngà y cà ng khẳng định vị trÃ, vai trò và tầm ảnh hưởng của
mình trên má»i lãnh vá»±c xã há»™i. Hình nhÆ° trong má»i tôn giáo, phụ nữ chiếm Ä‘a số thà nh phần tÃn hữu giữ đạo. Thế
nhÆ°ng quyá»n bÃnh vá» tôn giáo thì hầu hết lại do ngÆ°á»i nam nắm giữ. Phải chăng
má»i tôn giáo Ä‘á»u mang cái mầm ‘ghét phụ nữ’ (misogynic) hay vì các tôn giáo
được khai sinh và o thá»i đại mà quan niệm trá»ng nam khinh nữ đã ăn sâu và o trong
tổ chức tôn giáo? NhÆ°ng cÅ©ng bởi vì chúng ta vừa là ngÆ°á»i Việt Nam
vừa là Kitô hữu, nên chúng ta mang trong trong lòng mình cùng một lúc hai
truyá»n thống: truyá»n thống Việt Nam
vá»›i nhiá»u dấu ấn của Tam giáo, và truyá»n thống Kitô giáo vá»›i nhiá»u vết tÃch của
Do Thái giáo. Vì thế, khi nói đến ngÆ°á»i nữ, má»™t số quan niệm - có thể rất lá»—i
thá»i, nhÆ°ng vẫn âm á»· sống - cứ chá»±c trà o lên. Vá» phÃa Khổng giáo: “Nhất nam
viết hữu, tháºp nữ viết vôâ€, “Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tá» tòng
tá»â€. Vá» phÃa Do Thái giáo, sách Talmud ghi: “Thà đốt sách Torah còn hÆ¡n là trao
sách ấy cho má»™t phụ nữâ€. Xuyên qua dòng lịch sá» thăng trầm, chá»— đứng của ngÆ°á»i phụ nữ trong các tôn giáo
như thế nà o?
1) Phụ nữ trong các tôn giáo ngoà i Kitô giáo a. Trong Do Thái giáo
Trải qua má»™t thá»i gian tháºt dà i, ngÆ°á»i phụ nữ Do Thái chẳng những không có
quyá»n lên tiếng ở Há»™i ÄÆ°á»ng; mà ngay cả trong tổ chức của các cá»™ng đồng Do
Thái, há» cÅ©ng không được quyá»n tham dá»±. Hai mÆ°Æ¡i năm trở lại đây, trong các
cộng đoà n Do Thái giáo ở ngoà i Israel,
ngÆ°á»i ta đã thấy ngÆ°á»i nữ bắt đầu há»c há»i vá» Talmud. Má»™t số phụ nữ đã trở thà nh
luáºt sÆ° trong các tòa án cá»™ng đồng Do Thái. Má»™t số ngÆ°á»i đã được công nháºn lÃ
rabbi, nghÄ©a là tiến sÄ© luáºt Do Thái (hiện nay ở Mỹ có hÆ¡n 500 nữ rabbi). Tuy
nhiên hỠchỉ can thiệp và o những công việc toà án và hà nh chánh. Trong Hội
ÄÆ°á»ng, trÆ°á»›c sau nhÆ° má»™t, Luáºt Do Thái, Halakhah, vẫn cấm há» lên tiếng; nghÄ©a
là dù há» có tà i giá»i và đạo đức đến đâu, thì há» vẫn không có quyá»n Ä‘á»c và giải
thÃch Lá»i Chúa trong Há»™i ÄÆ°á»ng.
b. Trong Hồi Giáo
Luáºt Hồi Giáo Charia không nhẹ nhà ng gì đối vá»›i ngÆ°á»i nữ. Há» luôn phải phục
tùng chồng, hoặc cha hoặc anh em trai. Ngay vỠvấn đỠthừa kế hỠcũng không có
quyá»n được chia gia sản đồng Ä‘á»u vá»›i anh hoặc em trai mình. Giá trị của há» chỉ
bằng má»™t ná»a ngÆ°á»i nam. Và dụ vá» giá trị của má»™t lá»i chứng, Kinh Coran nói rõ
rà ng: lá»i nói của má»™t ngÆ°á»i nam có giá trị bằng hai ngÆ°á»i nữ, vì nếu má»™t ngÆ°á»i
quên, thì ngÆ°á»i kia sẽ nhắc (II, 282). Tuy nhiên cánh cá»a vá» quyá»n bÃnh tôn
giáo không hoà n toà n đóng đối vá»›i há». Kinh Coran vẫn cho hỠđược bình đẳng vá»›i
tÆ° cách là tÃn hữu. Cho tá»›i nay má»™t số phụ nữ đã được há»c thần há»c, và có thể
nói vỠđạo ngoà i xã há»™i. Còn trong Ä‘á»n thá» Hồi Giáo thì ngÆ°á»i nữ không có quyá»n
lên tiếng. DÄ© nhiên, ngÆ°á»i nữ chÆ°a thể nà o giữ chức vụ imam, nghÄ©a là trưởng
má»™t cá»™ng Ä‘oà n cầu nguyện, ngÆ°á»i có thể xÆ°á»›ng kinh cho cá»™ng Ä‘oà n. Và o thế ká»· thứ
XIV, triết gia Ibn Khaldoun - má»™t ngÆ°á»i được tôn trá»ng nhÆ° Thomas d’Aquin đối vá»›i
Công giáo -, đã khẳng định rằng ngÆ°á»i nữ không thể nà o giữ được chức vị ấy vì
không bao giỠđáp ứng được bốn Ä‘iá»u kiện sau: kiến thức, sá»± công minh, khả năng
chuyên môn và sức mạnh thể lý. Tuy nhiên ông cũng nói thêm rằng: dù sao đi nữa,
chức vụ nà y không thể trao cho phụ nữ vì sứ Ä‘iệp Coran chỉ dà nh cho ngÆ°á»i nam.
c. Trong Pháºt Giáo
Pháºt Giáo khó lòng chấp nháºn ngÆ°á»i nữ bằng hà ng vá»›i ngÆ°á»i nam. Giáo lý chấp
nháºn rằng ngÆ°á»i nữ ‘cÅ©ng’ có khả năng Ä‘i đến giác ngá»™... nhÆ°ng phải thông qua
má»™t số Ä‘iá»u kiện, mà má»™t trong các Ä‘iá»u kiện là phải đầu thai là m má»™t ngÆ°á»i
nam. Và dụ, truyá»n thuyết vá» vị công chúa, con vua Sagara (ngay tên công chúa
cũng không được ghi, mà chỉ ghi tên cha mình). Cô ở và o tình trạng sắp giác
ngá»™. Khi nghe má»™t môn sinh của Äức Pháºt giảng rằng ngÆ°á»i nữ cÅ©ng có thể trở
thà nh Bồ Tát, cô bèn nháºp và o hình hà i má»™t ngÆ°á»i nam (!) và giác ngá»™. Qua các
thá»i đại, ngÆ°á»i nữ đã bắt đầu lên tiếng. Tuy tại Việt Nam và tại Trung Quốc
không thấy má»™t sá»± phản kháng nổi báºt nà o từ phÃa phụ nữ, thì tại Kampuchia, tại
Sri Lanka, tại Äà i Loan, tại Thái Lan, má»™t số phong trà o phụ nữ đã nổi lên đòi
quyá»n bình đẳng giữa các thượng tá»a và các ni cô, nhÆ°ng kết quả cÅ©ng chẳng Ä‘i
đến đâu. Quả tháºt, Äức Dalai Lama có kêu gá»i để cho ngÆ°á»i nữ được quyá»n giữ các
chức vị trong tôn giáo nhÆ° các thượng tá»a ở Tây Tạng, nhÆ°ng cho đến nay Ä‘iá»u
nà y vẫn chưa được thực hiện. Năm 1966 một lãnh đạo phong trà o phụ nữ đỠxuất
má»™t bá»™ luáºt nhằm Ä‘em đến sá»± bình đẳng trong chức vụ trong Pháºt Giáo giữa nam
giá»›i và nữ giá»›i. Giá»›i thẩm quyá»n trong đạo đã dứt khoát: “Không có luáºt Ä‘á»i nà o
có quyá»n thay đổi giáo huấn của Äức Pháºt.†Má»™t tạp chà đăng tải nhÆ° sau: “Than
van vỠvấn đỠkỳ thị nam nữ chỉ là công dã trà ng: sự phân biệt ấy là một thực
tại gắn liá»n vá»›i kiếp Ä‘Ã n bà .â€
2) Phụ nữ trong Kitô Giáo
a. Hoà i bão của phụ nữ
Trong Kitô giáo thì chá»— đứng của phụ nữ có vẻ thuáºn lợi hÆ¡n. Những ná»n thần há»c
hÆ°á»›ng vá» quyá»n phụ nữ đã được khởi xÆ°á»›ng từ háºu bán thế ká»· 20, cùng vá»›i những
sá»± thăng tiến vá» vai trò phụ nữ trong xã há»™i. Những tiếng nói đòi há»i quyá»n
bình đẳng phụ nữ khởi đầu vá»›i hai biến cố, đó là sá»± ra Ä‘á»i của phong trà o giải
phóng phụ nữ và Thần Há»c Giải Phóng. Tuy nhiên đòi há»i nà y từng gặp sá»± nghi ngá»
của hà ng giáo phẩm. Dù sao Ä‘i nữa, các nhà thần há»c nữ trong thế ká»· nà y có má»™t
hoà i bão cao hÆ¡n: há» muốn được tham gia trá»n vẹn và o Ä‘á»i sống các Giáo Há»™i, mÃ
không chỉ dá»±a và o những khuôn mẫu do ngÆ°á»i nam Ä‘á» ra mà thôi. Muốn là m nhÆ° thế,
há» bắt đầu Ä‘á»c lại Kinh Thánh. Con Ä‘Æ°á»ng đến vá»›i Kinh Thánh vẫn mở rá»™ng đối vá»›i
phụ nữ hÆ¡n là con Ä‘Æ°á»ng chức vụ quyá»n bÃnh trong các Giáo Há»™i Kitô giáo. Há» nối
tiếp truyá»n thống các nữ ngôn sứ thá»i xa xÆ°a và tìm kiếm trong Kinh Thánh vai
trò của há» vá»›i tÆ° cách là ngÆ°á»i nữ. Há» tin rằng cảm nghiệm ngÆ°á»i nữ hoà n toà n
khác biệt vá»›i cảm nghiệm của ngÆ°á»i nam, và há» có bổn pháºn phải đón nháºn gia sản
Kinh Thánh cho chÃnh mình.
b. Những hÆ°á»›ng Ä‘á»c Kinh Thánh dÆ°á»›i cái nhìn phụ nữ
Có Ãt nhất là ba hÆ°á»›ng Ä‘á»c lại Kinh Thánh dÆ°á»›i cái nhìn phụ nữ.
- Má»™t trong phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng nghiên cứu là tìm cách Ä‘á»c lại những Ä‘oạn Kinh Thánh
hầu cho thấy rằng ngÆ°á»i phụ nữ đã từng bị coi thÆ°á»ng. Và dụ năm 1984, Phyllis
Tribble nêu lên và i câu chuyện Ä‘iển hình, và viết lại trong má»™t tác phẩm của bÃ
dÆ°á»›i nhan Ä‘á» là Tragic Destinies (Những số pháºn bi đát): số pháºn của
Haggar, nữ tì của Sarah, Ä‘em hiến cho Abraham rồi sau đó bị Ä‘uổi Ä‘i; số pháºn
của Thamar, con gái của David, bị ngÆ°á»i anh cùng cha khác mẹ vá»›i mình là Amnon
hãm hiếp; hay số pháºn của ngÆ°á»i con gái Jephté, mà tháºm chà ta không biết tên:
cô là nạn nhân vì má»™t lá»i nguyá»n của cha mình là sẽ tế sát ngÆ°á»i đầu tiên ông
gặp khi ông trở vá» trong chiến thắng. Äối vá»›i Phyllis Tribble, đó không phải lÃ
‘chuyện Ä‘á»i xÆ°a’, nhÆ°ng đó vẫn còn là điá»u Ä‘ang xảy ra trong thá»i đại chúng ta:
số pháºn của ngÆ°á»i nữ bị áp bức.
- HÆ°á»›ng nghiên cứu thứ hai là tìm lại những vị trà của phụ nữ mà cách Ä‘á»c của
nam giá»›i đã là m má» nhạt Ä‘i. Äiển hình là Elisabeth Schussler-Fiorenza. Trong
tác phẩm In Memory of Her (Äể tưởng nhá»› đến Bà ), bà đã nhắc lại vị trà của
ngÆ°á»i phụ nữ bằng cách láºp lại lá»i sau đây của Chúa: “NÆ¡i nà o Phúc âm được rao
giảng, trên khắp thế gian, thì ngÆ°á»i ta sẽ kể lại Ä‘iá»u bà đã là m, để tưởng nhá»›
đến bà â€. Qua đó bà cho thấy rằng phụ nữ là yếu tố không thể thiếu được trong
quá trình hình thà nh Giáo Hội và rao giảng Tin Mừng.
- Một trà o lưu thứ ba là xét lại ngôn từ trong Kinh Thánh. Và dụ Virginia
Molenkott liệt kê những từ ngữ giống cái mà ngôn ngữ Do Thái dùng để chỉ định
Thiên Chúa: nhÆ° Shekina(Äấng Hiện Diện) hoặc Ruah(Thần KhÃ). Äiá»u nà y cho thấy
rằng Thiên Chúa là Cha nhÆ°ng đồng thá»i NgÆ°á»i cÅ©ng là Mẹ; nói cách khác, Thiên
Chúa cÅ©ng có nữ tÃnh, và nữ tÃnh nà y đã bị các giáo phụ là m má» Ä‘i qua các thá»i
đại. Do đó, chỉ có ngÆ°á»i nữ, vá»›i sá»± nhạy cảm và lối tiếp cáºn hoà n toà n mang nữ
tÃnh má»›i cân bằng lại quan Ä‘iểm đầy nam tÃnh từ trÆ°á»›c đến giỠđối vá»›i Kinh
Thánh.
c. Bước thăng tiến của phụ nữ
3) NgÆ°á»i nữ và chức linh mục trong Giáo Há»™i Công Giáo
Tất cả những cố gắng của phong trà o bình đẳng nữ giá»›i đã mang nhiá»u thăng tiến
cho phụ nữ trong các Giáo Há»™i Kitô giáo. Từ hai tháºp ká»· qua, ngÆ°á»i nữ đã có mặt
trong má»i lãnh vá»±c giáo há»™i: từ giáo lý viên đến giáo sÆ° thần há»c, từ vai trò
linh hoạt viên đến những chức vụ trong các hội đồng cao cấp. Riêng trong lãnh
vá»±c phụng tá»±, phụ nữ được cá» hà nh phụng vụ lá»i Chúa nhÆ° ngÆ°á»i nam, mà không có
một sự phân biệt nà o. Tuy nhiên, trong vấn đỠchức thánh thì còn có giới hạn.
Dù Giáo Há»™i Tin Là nh tại Pháp đã có mục sÆ° từ 1966 và Anh giáo chấp thuáºn cho
phụ nữ được phép nháºn chức linh mục, thì số lượng ngÆ°á»i có chức thánh nà y cÅ©ng
còn rất Ãt so vá»›i ngÆ°á»i nam, trong khi đó số tÃn hữu giữ đạo thì nữ giá»›i lại
chiếm tuyệt đại Ä‘a số. Riêng trong giáo há»™i ChÃnh Thống và Công Giáo, ngÆ°á»i nữ
không thể nháºn chức linh mục.
a. Một giai thoại
Tháng 10 - 1987, má»™t năm sau ngà y Äức Gioan Phaolô II được tấn phong giáo
hoà ng, Ngà i thực hiện chuyến viếng thăm mục vụ tại Mỹ và có mặt tại Vương Cung
Thánh ÄÆ°á»ng Washington. Lối chừng 50 nữ tu không mặc tu phục cầm khẩu hiệu:
‘Nếu phụ nữ có khả năng là m bánh, thì hỠcũng có khả năng bẻ bánh’. Nữ tu
Theresa Kane được cá» lên tiếp kiến Äức Giáo Hoà ng và bà tuyên bố trong máy vi
âm. “ThÆ°a Äức Thánh Cha, Giáo há»™i phải đáp ứng những thiệt thòi của phụ nữ bằng
cách xét xem khả năng của há» trong ngay cả việc lãnh nháºn chức thánh.†Äám đông
hoan hô, nhÆ°ng Äức Giáo Hoà ng không phát biểu gì cả.
Và i tuần sau, nữ tu nà y đến Vatican và được một cha trong Tòa Thánh tiếp kiến
cùng vá»›i lá»i yêu cầu: ‘Äá» nghị xÆ¡ là m sáng tá» lá»i phát biểu của mình’. Bà đã
khẳng định: ‘Con muốn cha hiểu rằng con bao hà m luôn cả việc thụ phong linh mục
cho nữ giới; đúng, cả việc thụ phong nữa.’ Tòa Thánh vẫn không nói gì, nhưng
sau nà y, khi nữ tu Theresa Kane xin yết kiến Äức Giáo Hoà ng, thì được văn phòng
Toà Thánh phúc đáp rằng “cuá»™c gặp gỡ sẽ không thÃch hợpâ€
Hiện nay nhiá»u nhóm ngÆ°á»i ở Âu Mỹ có khuynh hÆ°á»›ng xem Äức Gioan Phaolô II lÃ
má»™t Giáo Hoà ng ‘ghét phụ nữ’ (misogynic). Những luáºn cứ há» Ä‘á» ra nhÆ° má»™t bằng
chứng là vì Ngà i luôn chống đối việc phá thai và việc phong chức linh mục cho
phụ nữ. Sá»± tháºt thế nà o?
Quan Ä‘iểm của Äức Gioan Phaolô II đối vá»›i phụ nữ.
Có lẽ nên trở vá» vá»›i những lá»i phát biểu của Äức Giáo Hoà ng, mà má»i ngÆ°á»i chắc
chắn là những lá»i nói xuất phát tá»± đáy lòng Ngà i.
Những lá»i hay nhất mà Äức Gioan Phaolô II đã phát biểu
vá» phụ nữ xuất hiện trong ThÆ° gởi phụ nữ (tháng 6-1995). Những lá»i cảm Ä‘á»™ng
nhất nằm trong má»™t Ä‘oạn của Vita consecrata (tháng 3-1996) [Äá»i sống thánh
hiến], nói lên rằng phụ nữ là ‘dấu chỉ lòng trìu mến của Thiên Chúa đối với
nhân loạiâ€. Những lá»i thi vị nhất nằm trong Mulieris dignitatem (tháng 9-1988)
[Phẩm giá ngÆ°á»i nữ]: ‘Tiếng reo của ngÆ°á»i nam đầu tiên khi thấy ngÆ°á»i nữ vừa
được tạo thà nh là một tiếng reo ngưỡng mộ và vui mừng, và tiếng reo ấy đã xuyên
qua suốt dòng lịch sỠnhân loại ở trần gian’.
Trong ThÆ° gá»i phụ nữ, ta có thể Ä‘á»c:
“Cám Æ¡n ngÆ°á»i, ngÆ°á»i nữ, chỉ vì ngÆ°á»i là phụ nữ! Nhá» cách nháºn thức đầy nữ tÃnh
mà ngÆ°á»i đã là m phong phú cho sá»± thông cảm của thế giá»›i và góp phần và o sá»±
chÃnh trá»±c của các tÆ°Æ¡ng quan giữa ngÆ°á»i và ngÆ°á»i.
NhÆ°ng, tôi biết rằng chỉ cám Æ¡n mà thôi thì chÆ°a đủ. Äau lòng là chúng ta đã kế
thừa từ lịch sá» nhiá»u yếu tố tác Ä‘á»™ng khiến cho, ở má»i thá»i và má»i nÆ¡i, con
Ä‘Æ°á»ng của phụ nữ tháºt khó Ä‘i: ngÆ°á»i ta coi nhẹ phẩm giá của há», bá» qua quyá»n
hạn của há», thÆ°á»ng gạt há» ra ngoà i lá» xã há»™i và tháºm chà biến há» thà nh nô lệ...
Nhân loại đã mắc má»™t món nợ khổng lồ vì cái “truyá»n thống†trá»ng nam khinh nữ
ấy. Biết bao phụ nữ đã và đang bị đánh giá dựa trên ngoại hình hơn là dựa trên
khả năng, trình Ä‘á»™ nghiệp vụ, hoạt Ä‘á»™ng trà thức, sá»± nhạy cảm phong phú của há»,
và tóm lại, dá»±a trên chÃnh cái phẩm giá của con ngÆ°á»i há» !†(ThÆ° gá»i phụ nữ,
29-06-1995)
Trong tông huấn Vita consecrata, ta không thể nà o bỠqua đoạn nà y: “Từ kinh
nghiệm vá» Giáo há»™i và lối sống của ngÆ°á»i nữ trong Giáo há»™i, nữ tu góp phần xóa
Ä‘i má»™t số quan niệm má»™t chiá»u; những quan niệm ấy ngăn cản không cho ta nháºn
thấy phẩm giá của há», phần đặc thù mà hỠđóng góp và o Ä‘á»i sống và hoạt Ä‘á»™ng mục
vụ và truyá»n giáo của Giáo há»™i. NhÆ° váºy, quả là chÃnh đáng nếu nữ tu ao Æ°á»›c
được nhìn nháºn rõ rà ng hÆ¡n chân tÃnh, khả năng, sứ mạng và trách nhiệm của há»,
trong nháºn thức của Giáo há»™i cÅ©ng nhÆ° trong Ä‘á»i thÆ°á»ng. [...] Do đó, khẩn thiết
phải thá»±c thi và i bÆ°á»›c cụ thể, khởi sá»± bằng cách mở ra cho ngÆ°á»i nữ những không
gian để há» tham gia và o nhiá»u khu vá»±c khác nhau và ở má»i mức Ä‘á»™, kể cả trong
tiến trình soạn thảo các quyết nghị, nhất là những quyết nghị liên quan đến
há».†(Tông huấn Vita consecrata, tháng 3-1996).
Từ nữ tu, Äức Thánh Cha đã ngá» lá»i vá»›i toà n bá»™ phụ nữ, và đỠcao giá trị của
há». Trong má»™t số Ä‘oạn của Mulieris dignitatem (1988), Ngà i đã sá»a sai thánh
Phaolô (chÆ°a má»™t giáo hoà ng nà o là m nhÆ° váºy trÆ°á»›c đây) và sá»a sai cả lịch sá»
Giáo há»™i, vá» vấn Ä‘á» ngÆ°á»i nam “là chủ nhân†của ngÆ°á»i nữ và vá» tá»™i lá»—i của bÃ
Eva: “Má»™t cách nà o đó, lá»i mô tả của Kinh Thánh vá» tá»™i nguyên tổ trong sách
Khởi nguyên (chuÆ¡ng 3) “đã phân chia vai trò†của ngÆ°á»i nữ và ngÆ°á»i nam. Sau
nà y, một số đoạn Kinh Thánh khác cũng qui chiếu lại, và dụ như trong thư Thánh
Phaolô gá»i ông Timôthê: “ChÃnh Adam đã được tạo dá»±ng trÆ°á»›c, rồi má»›i đến Eva.
CÅ©ng không phải Adam đã sa ngã khi bị dụ dá»—, mà là ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà .†(1 Tm
2,13-14). Nhưng không còn nghi ngỠgì nữa, dù cho bà i mô tả của Kinh Thánh có
“có phân chia các vai tròâ€, thì tá»™i đầu tiên nà y vẫn là tá»™i của loà i ngÆ°á»i, mÃ
Thiên Chúa đã dá»±ng nên có nam có nữ. Äấy cÅ©ng là tá»™i của những “cha mẹ tiên
khởiâ€, kèm theo tÃnh chất cha truyá»n con nối. Và vì thế mà ta gá»i là tá»™i nguyên
tổ.†(Mulieris dignitatem, tháng 9-1988, số 9)
Có lẽ không cần phải quảng diá»…n lâu dà i vá» những Ä‘iá»u mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u Ä‘á»c được
và hiểu được vá» quan Ä‘iểm của Äức Thánh Cha. NhÆ°ng Äức Thánh Cha cÅ©ng là ngÆ°á»i
đứng đầu của Giáo Hội Công Giáo, vì thế hơn ai hết, Ngà i phải trung thà nh với
láºp trÆ°á»ng Giáo Há»™i.
b. Láºp trÆ°á»ng Giáo Há»™i
Vá» chức linh mục, Giáo Luáºt chỉ có má»™t câu duy nhất liên quan đến ngÆ°á»i nữ, hay
đúng hÆ¡n chỉ có má»™t câu nói lên Ä‘iá»u kiện mà phụ nữ không thể có được. Äiá»u
1024 ghi má»™t cách ngắn gá»n: ‘Chỉ ngÆ°á»i thuá»™c nam giá»›i đã nháºn lãnh bà tÃch
Thánh Tẩy má»›i được nháºn lãnh thà nh sá»± chức thánh.’
Có nhiá»u văn bản nói lên láºp trÆ°á»ng của Giáo Há»™i, nhÆ°ng ở đây, chúng tôi chỉ
nhắc lại ba văn bản gần chúng ta nhất. Văn bản thứ nhất là tuyên ngôn Inter
Insignores mà Thánh Bá»™ Giáo Lý Äức Tin công bố năm 1967, dÆ°á»›i triá»u đại của Äức
Phaolô VI. Äây là văn bản vá»›i nhiá»u luáºn cứ và khá ôn hòa, vì trong thá»i gian Công
Äồng Vatican II, vấn Ä‘á» chức linh mục của phụ nữ đã được Ä‘á» ra và ý kiến phản
đối cÅ©ng nhÆ° ý kiến ủng há»™ Ä‘á»u có cÆ¡ sở vững và ng. Tuy nhiên lá»i kết luáºn của
văn kiện ấy tháºt rõ rà ng. Trong phần nà y có má»™t câu mà ngÆ°á»i ta đã gán má»™t cách
sai lầm cho Äức Gioan Phaolô II: “Giáo há»™i... cảm thấy rằng mình không được
phép chấp thuáºn việc thụ phong linh mục cho phụ nữ.†Äể chấm dứt sá»± tranh luáºn
kéo dà i mãi không ngÆ¡i, và o tháng năm 1994, Äức Gioan Phaolô II đã công bố Tông
Thư Ordinatio sacerdotalis. Văn kiện nà y là một trong những văn kiện ngắn nhất,
chỉ dà i có 6 trang. Và dù Ngà i là một Giáo Hoà ng thao thức nhất từ trước đến
giỠđối vá»›i vai trò phụ nữ, láºp trÆ°á»ng và o cuối thÆ° vẫn dứt khoát: “Tôi tuyên
bố rằng Giáo Há»™i không thể nà o có quyá»n trao chức linh mục cho phụ nữ và láºp
trÆ°á»ng nà y phải được má»i tÃn hữu xem là láºp trÆ°á»ng vÄ©nh viá»…nâ€. VÄ©nh
viá»…n! Thế nhÆ°ng ngÆ°á»i ta vẫn tiếp tục bà n ra tán và o. Äến năm 1997, cÅ©ng
chÃnh Giáo Hoà ng đã phê chuẩn má»™t văn kiện nữa của Thánh Bá»™ Giáo Lý Äức Tin vÃ
ra lệnh công bố văn kiện ấy. Văn bản ngắn gá»n nhÆ°ng rõ rà ng: ‘Dá»±a trên Lá»i Chúa
(nên ngÆ°á»i ta phải xem láºp trÆ°á»ng Giáo Há»™i vá» vấn Ä‘á» chức linh mục của phụ nữ)
là má»™t tÃn Ä‘iá»u thuá»™c Kho Tà ng đức tin... do Huấn Quyá»n Ä‘á» ra má»™t cách bất khả
ngá»™ ... Huấn Quyá»n yêu cầu má»i ngÆ°á»i qui thuáºn má»™t cách vÄ©nh viá»…n†(NgÆ°á»i viết
nhấn mạnh). Văn bản nà y là văn bản tối háºu và mang tÃnh chất tÃn lý. NhÆ°ng rồi
những phong trà o đòi quyá»n thăng tiến phụ nữ vẫn tiếp tục âm á»· bà n tán, đặc
biệt là ở Mỹ châu.
4) Nam nữ bình đẳng và bổ túc cho nhau
Nhìn lại các tôn giáo, ta thấy rằng phụ nữ luôn bị thiệt thòi. So với các tôn
giáo bạn, thì hình nhÆ° Kitô Giáo dà nh cho ngÆ°á»i nữ sá»± tôn trá»ng cao hÆ¡n.
Cám dá»— lá»›n của ngÆ°á»i nữ là tá»± coi mình nhÆ° ngÆ°á»i nam hạ cấp, để tá»± đánh giá
mình vá»›i lòng ganh tị, thèm được giống ngÆ°á»i nam. Do đó, há» có khuynh hÆ°á»›ng tá»±
ty, trong khi há» chỉ khác ngÆ°á»i nam thôi. Váºy trÆ°á»›c hết, phải dứt bá» lòng ganh
tị và chấp nháºn nữ tÃnh của mình. Chúng ta chỉ trưởng thà nh khi tá»± biết mình
khác biệt và chấp nháºn chÃnh mình, vai trò đặc thù của mình, cách thức sống là m
ngÆ°á»i của mình.
NhÆ°ng là m thế nà o chấp nháºn mình là khác ? Ngà y nay, ngÆ°á»i ta có khuynh hÆ°á»›ng
đặt câu há»i nà y trên bình diện công ăn việc là m. Má»™t số ngÆ°á»i đòi cho phụ nữ
được là m những công việc y nhÆ° Ä‘Ã n ông, má»™t số khác từ chối không chịu váºy.
Tháºt ra, tá»± nó, có lẽ công việc không phải là của Ä‘Ã n ông hay của Ä‘Ã n bà . NgÆ°á»i
ta nói: Ä‘á»i sống ở xưởng không hợp vá»›i Ä‘Ã n bà . Tá»± nó, Ä‘á»i sống ở xưởng có hợp
vá»›i Ä‘Ã n ông hÆ¡n không ? NgÆ°á»i ta nói: Ä‘Ã n bà phải có mặt trong gia đình.
Váºy Ä‘Ã n ông không cần có mặt sao ? Ngược lại, nÆ¡i công cá»™ng, trong giá»›i chÃnh
trị và kinh doanh, Ä‘Ã n bà không có tiếng nói của mình sao ? Má»™t tiếng nói mÃ
chỉ có hỠbiết nói lên, và có khả năng biến đổi bộ mặt của xã hội biết bao !
Váºy vấn Ä‘á» không phải là nháºn hay từ chối công việc, mà là cung cách chu toà n
công việc. Cùng là m một việc, có cách là m của đà n ông và cách là m của đà n bà .
ChÃnh Ä‘iá»u nà y má»›i là quan trá»ng.
Vì thế, không nên cố là m cho phụ nữ hoà n toà n “bình đẳng†theo nghĩa là m bằng
và là m giống hệt ngÆ°á»i nam. Hai bên phải là tÆ°Æ¡ng xứng và bổ sung cho
nhau.Trong Giáo Há»™i nhÆ° ngoà i xã há»™i, không phải là nữ sẽ thế vai cho nam, mÃ
là góp phần của mình, theo cách thức nữ của mình. Bằng không, Giáo hội cũng như
xã hội chỉ bị thiệt mà thôi.
KẾT LUẬN
Các báºc nữ trung trên trÆ°á»ng quốc tế nhiá»u vô kể. Tại Việt Nam, có lẽ không ai
là không biết đến gÆ°Æ¡ng sáng và đá»i sống của các nữ anh hùng dân tá»™c nổi tiếng
nhÆ° Hai Bà TrÆ°ng, Bà Triệu, nữ tÆ°á»›ng Bùi Thị Xuân… mà đá»i sống của hỠđủ cả tam
tòng tứ đức lẫn công dung, ngôn hạnh, đáng để cho con cháu má»i Ä‘á»i noi theo.
Ngà y hôm nay, những ngÆ°á»i nữ tà i khéo, đảm Ä‘ang vẫn tiếp tục là m rạng danh non
sông, tiếp tục cống hiến khả năng và sức lực của mình để dựng xây quê hương đất
nÆ°á»›c. Há» có mặt trong đủ má»i địa vị và ngà nh nghá». Há» là những nữ giáo viên, nữ
y sÄ©, nữ công nhân, nữ thÆ°Æ¡ng gia, nữ há»c sinh, sinh viên vv… nhiá»u lá»… há»™i tôn
vinh những vị nữ trung đó.
Nhiá»u Phụ Nữ Tông Äồ trong Tân Ước, rồi dá»c dà i lịch sá» Giáo há»™i nhiá»u Thánh Nữ
góp phần và o sự thánh thiện của Giáo hội như thánh Catarina Sienna, Têrêxa
Avila, Têrêxa Hà i Äồng, Têrêxa Calcutta...
Má»™t biến cố lịch sá» trong Giáo Há»™i Việt Nam, sau 500 năm, có thêm ngÆ°á»i phụ nữ
thứ hai được bầu và o chức vụ Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục Vụ của giáo xứ.
Và o ngà y 7 tháng 3 vừa qua, trước ba ngà y kỷ niện Ngà y Phụ Nữ Quốc Tế, tại giáo
xứ Tân Äịnh, má»™t trong những giáo xứ lá»›n hà ng đầu của giáo pháºn Sà igòn, Linh
mục chÃnh xứ Gioan Baotixita Võ Văn Ãnh, đã bắt tay và trao chứng chỉ Chủ Tịch
Há»™i Äồng Mục Vụ xứ Tân Äịnh cho bà Têrêxa Äinh Thụy Miên. Buổi lá»… đã diá»…n ra
rất trang trá»ng, có hÆ¡n 1000 ngÆ°á»i, kể cả những đồng bà o không Công Giáo được
má»i tham dá»±.
Linh Mục Võ Văn Ãnh, Chủ Tịch Ủy Ban Giáo Dân thuá»™c Tổng Giáo Pháºn Sà igòn nói
với cộng đoà n trong buổi lễ rằng Bà Miên là phụ nữ đầu tiên của giáo xứ giữ
chức Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục Vụ. Tại Giáo Pháºn Sà igòn vá»›i hÆ¡n 650,000 tÃn hữu,
thuá»™c 200 giáo xứ lá»›n nhá» khác nhau, không giáo xứ nà o có Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục
Vụ là phụ nữ mà từ trước tới nay, chức vụ nà y vẫn được trao cho qúy ông.
Cha Ãnh tuyên bố: “Äây là cuá»™c cách mạng trao quyá»n
cho phụ nữâ€.Bà Miên đã được các thà nh viên Há»™i Äồng Mục Vụ và các Ä‘oà n thể
trong giáo xứ Tân Äịnh bầu là m Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục Vụ trong má»™t phiên há»p
diễn ra và o ngà y 1 tháng 3 năm 2009. Nhiệm kỳ của bà sẽ mãn và o năm 2011.
Theo cha chÃnh xứ Tân Äịnh, đây má»›i chỉ là má»™t phần Giáo Há»™i muốn trao quyá»n
cho phụ nữ để hỠthi hà nh sứ vụ rao giảng Tin Mừng. Ngà i nói “Tôi muốn các vị
phụ nữ trong xứ đạo được trao quyá»n để hỠđảm trách các sinh hoạt của giáo xứ.
Hiện nay Há»™i Äồng Giáo Xứ có 33 thà nh viên, trong đó má»™t ná»a là qúy bà , há» Ä‘ang
cố vấn và giúp đỡ tôi trong việc Ä‘iá»u hà nh giáo xứâ€.
* Bà Äinh Thụy Miên
Ông thân sinh của Bà Miên trước đây là Chủ Tịch Hội
Äồng Mục Vụ. Bà Miên có ba ngÆ°á»i con. Trong 26 năm qua bà là kế toán viên vÃ
sau nà y là Giám Äốc trung tâm cai nghiện của nhà nÆ°á»›c.Trong giáo xứ, Bà cÅ©ng lÃ
thà nh viên trong tổ chức há»— trợ Æ¡n kêu gá»i tu trì. Hiện nay bà đang Ä‘iá»u hà nh
cÆ¡ sở kinh doanh sá»a sắc đẹp.
Bà Miên đã ngá» lá»i vá»›i công Ä‘oà n trong buổi lá»…. Bà nói
“Xin má»i ngÆ°á»i cầu nguyện cho tôi để tôi hoà n thà nh tốt sứ vụ được trao phó.
Tôi rất lo lắng vì chức vụ nà y đòi há»i nhiá»u thá»i gian và kỹ năng. Tuy nhiên,
tôi cảm thấy an tâm và tin tưởng vì có cha chÃnh xứ và giáo dân trong xứ đạo há»—
trợ tôiâ€
Bà Catherine Äá»— Thị Liá»…u, 53 tuổi, ngÆ°á»i giáo xứ Tân Äịnh phát biểu: “ Là phụ
nữ, tôi rất hãnh diện vì bà Miên đã được Giáo Há»™i trao quyá»n. Rất nhiá»u phụ nữ
đã Ä‘ang giữ những chức vụ quan trá»ng trong nhiá»u tổ chức. Do váºy Giáo Há»™i nên
để cho phụ nữ Công Giáo đảm nháºn những chức vục có ảnh hÆ°Æ¡ng trong Giáo Há»™i.
Tôi tin bà Miên sẽ chu toà n được sứ vụ và tôi sẽ cầu nguyện cho bà â€.
Tưởng cÅ©ng nên giải thÃch thêm, Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục Vụ hay Chủ Tịch Há»™i Äồng
Giáo Xứ là danh xÆ°ng má»›i xuất hiện gần đây, sau Công Äồng Vatican II. TrÆ°á»›c đó
chức vụ nà y ở miá»n Bắc trong các xứ lá»›n gá»i là Chánh TrÆ°Æ¡ng, xứ nhá» gá»i là Trùm
Chánh. Tại miá»n Nam Há»™i Äồng Giáo Xứ gá»i là QÆ°á»›i Chức, và ngÆ°á»i đứng đầu là ông
Câu.
Sá»± kiện bà Miên được bầu là m Chủ Tịch Há»™i Äồng Giáo Xứ là má»™t biến cố lịch sá»
của Giáo Há»™i Việt Nam vì trong gần 500 năm đạo Công Giáo có mặt tại đây, ngÆ°á»i
ta chỉ thấy chức vụ nà y dà nh cho qúy ông.
Theo Linh Mục Äinh Huy Hưởng, Giám Äốc Caritas Sà igòn, giáo xứ Hòa Bình hạt Gò
Vấp thuá»™c giáo pháºn Sà igòn đã có Nữ Chủ Tịch Há»™i Äồng Mục Vụ cách đây khoảng
trên 20 năm và các Linh Mục rất khâm phục quyết định của giáo xứ Hòa Bình. Tuy
nhiên, tin tức nà y đã không được chÃnh thức loan ra thà nh ra giá»›i sá» há»c không
biết gì vỠtin nà y.
Vá» sách vở Công Giáo không thấy mấy tác giả để cáºp vấn Ä‘á» phụ nữ tham gia há»™i
đồng giáo xứ. Mãi tá»›i những năm của tháºp niên 80 của thế ká»· trÆ°á»›c, Linh mục Ngô
Phúc Háºu, trong tác phẩm Nháºt Ký Truyá»n Giáo má»›i Ä‘á» cáºp đến vấn Ä‘á» nà y má»™t cách
đại cÆ°Æ¡ng khi ngà i thấy 1000 ngÆ°á»i trong ban mục vụ vá» há»p tại Tòa Giám Mục
giáo pháºn HÆ°ng Hóa chỉ toà n Ä‘Ã n ông và Ngà i đã đặt câu há»i: “ Ủa ! 1000 thà nh
viên há»™i đồng giáo xứ mà không có ngÆ°á»i phụ nữ nà o sao? Có bình thÆ°á»ng không
nhỉ? (theo web: saigonecho.com;bà i ngà y 10/3/09- Nguyễn Long Thao).
Có câu chuyện huyá»n thoại kể rằng: Má»™t hôm Thiá»n SÆ° già kia, nói vá»›i đệ tá» của
mình rằng: “Nà y anh bạn, ta có má»™t Ä‘iá»u tệ nhất là : ta không hiểu biết gì vá»
ngÆ°á»i phụ nữ cả. Hãy nói cho ta biết phụ nữ là gì Ä‘i ?â€
NgÆ°á»i há»c trò mỉm cÆ°á»i nói rằng:
“Thuở mới sinh ra trái đất, ông thợ Tạo Hóa chỉ dựng nên có một mình ông Ađam,
ông lang thang má»™t mình trong vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng mênh mông rá»™ng lá»›n, trong khi các
loà i váºt khác Ä‘á»u có cặp có đôi quấn quýt bên nhau. Thấy ông cô Ä‘Æ¡n hiu quạnh,
thơ thẩn đi và o đi ra. Tạo Hóa thấy thế mà thương, bèn nghĩ rằng: mình phải tạo
dá»±ng cho AÄ‘am má»™t ngÆ°á»i bạn Ä‘Æ°á»ng thôi, để nó sống má»™t mình cÅ©ng không tốt. Lúc
ấy Tạo Hóa má»›i nhá»› ra rằng: lúc trÆ°á»›c mình tạo dá»±ng muôn váºt từ hÆ° vô, nay má»i
sá»± đã trở nên hiện hữu, sao mình không lấy chÃnh cái hiện hữu để tạo thêm má»™t
váºt nữa nhỉ ?
Trong lúc nan giải, Tạo Hóa suy nghÄ© má»™t hồi lâu, rồi quyết định rằng sẽ táºp
trung tất cả vạn váºt lại lấy má»—i thứ má»™t tà để chế tạo ra ngÆ°á»i phụ nữ. Và Tạo
Hóa đã lấy vẻ đầy đặn của mặt trăng tròn 16, Ä‘Æ°á»ng cong của các loại dây leo,
dáng run rẩy của hoa cá», nét mảnh khảnh của lau sáºy, mà u sắc rá»±c rở trên cánh
bướm, sự nhẹ nhà ng của chiếc lá, sự tinh tế ở đầu vòi voi, cái nhìn ngây thơ
của nai tÆ¡, cái xúm xÃt của Ä‘Ã n ong máºt, ánh sáng rá»±c rỡ của mặt trá»i, nét xa
xăm của tầng mây, sự lay động của là n gió, sự lộng lẫy kiêu sa của chim công,
chất cứng rắn của kim cÆ°Æ¡ng, vị ngá»t ngà o của trái chÃn, lòng tà n nhẫn của hùm
beo, sức thiêu đốt của ngá»n lá»a, khà lạnh lẽo của băng tuyết, tiếng kêu khắc
khoải của chim quyên, tÃnh nết dối trá của cò vạc v.v..., nói chung, tất cả má»i
thứ, má»—i thứ má»™t tÃ.
Tạo Hóa Ä‘em hết thảy những thứ đó, nhà o nặn vá»›i khúc xÆ°Æ¡ng sÆ°á»n của AÄ‘am để tạo
thà nh ngÆ°á»i phụ nữ ( ngÆ°á»i phụ nữ phức tạp, vá»›i đầy đủ má»i sắc thái, má»i tinh
chất của vÅ© trụ; nên không thiếu má»™t thứ gì mà không có trong con ngÆ°á»i phụ nữ
ấy ) rồi tặng cho AÄ‘amâ€.
NgÆ°á»i há»c trò vừa kể đến đây, chÆ°a kịp Ä‘Æ°a ra câu kết,
thì ông thầy già liá»n vá»™i và ng ngăn lại: “Äừng nói gì thêm nữa... Ä‘iá»u tệ nhất
của ta đã hết hạn !â€
Vâng, ngÆ°á»i phụ nữ vá»›i đầy đủ má»i sắc thái, cá tÃnh, không thiếu má»™t tÃnh chất
gì của vÅ© trụ nhÆ° thế; nên đã là m cho biết bao nhiêu ngÆ°á»i trong giá»›i Ä‘Ã n ông,
không biết phải đối xá» thế nà o cho phải, hay suốt Ä‘á»i Ä‘Ã n ông cứ phải chiá»u phụ
nữ ăn đi ăn lại quả trái cấm... Mình nói như thế không biết có quá đáng không
nhỉ ?
Nhân loại ngà y nay Ä‘ang biến chuyển nhiá»u, Ä‘ang từ từ trả lại cho phụ nữ chá»—
đứng và phẩm giá của mình. Mặc khải trong Kinh Thánh cũng đã phần nà o soi sáng
chúng ta vá» quá trình biến chuyển trên. Là “AÄ‘am má»›iâ€, là “Trưởng Tá» trong má»i
loà i thá» sinhâ€, Chúa Giêsu qui tụ má»i ngÆ°á»i lại thà nh má»™t khối -Ä‘Ã n ông cùng
vá»›i Ä‘Ã n bà , vượt lên trên má»i ranh giá»›i mà xã há»™i loà i ngÆ°á»i đã dá»±ng lên trÆ°á»›c
đó.
Nhá» váºy, con ngÆ°á»i dù là nam hay nữ hằng ngà y khám phá
rằng mình nằm trong một mạng lưới gồm vô số tương quan với thế giới xung quanh,
trong đó có Thiên Chúa và có anh em. Trong mạng lÆ°á»›i ấy, má»—i ngÆ°á»i, nam hay nữ,
Ä‘á»u góp phần của mình. BÆ°á»›c thăng tiến nà y của nhân loại là do Äức Ki-tô dẫn
đầu và điá»u khiển, vì NgÆ°á»i là “Anpha và Ômêgaâ€. Nhá» váºy, “không còn chuyện
Do-thái hay Hy-lạp, nô lệ hay tá»± do, Ä‘Ã n ông hay Ä‘Ã n bà , nhÆ°ng tất cả chỉ lÃ
má»™t, trong Äức Kitô†( Gl 3, 28 )
Trong Ä‘á»i sống thiêng liêng của ngÆ°á»i Kitô hữu, Äức Maria là ngÆ°á»i phụ nữ tuyệt
vá»i hÆ¡n má»i ngÆ°á»i phụ nữ "Em được chúc phúc hÆ¡n má»i ngÆ°á»i phụ nữ, và ngÆ°á»i
con em Ä‘ang cÆ°u mang cÅ©ng được chúc phúc†( Lc 1, 42 ). Äức Maria là gÆ°Æ¡ng mẫu
của má»i ngÆ°á»i phụ nữ, nét đẹp từ trong tâm hồn, lá»i nói và đá»i sống của Mẹ nâng
cao phẩm giá giới phụ nữ.
KÃnh mừng Maria đầy Æ¡n phúc, Äức Chúa Trá»i ở cùng Mẹ, Mẹ có Phúc hÆ¡n má»i ngÆ°á»i
phụ nữ. Mẹ là Nữ Hoà ng của má»i ngÆ°á»i phụ nữ...NgÆ°á»i Phụ Nữ được Thiên Chúa Æ°u
ái đặc tuyển của muôn Ä‘á»i đã từng rất thÆ°Æ¡ng Ä‘au, nhÆ°ng cuối cùng vẫn uy hùng
bÆ°á»›c và o vinh quang nhÆ° đạo binh xếp hà ng và o tráºn. Dòng dõi của NgÆ°á»i Nữ Diá»…m
Phúc luôn mãi ngá»i sáng giữa lòng nhân loại hôm nay.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An
|