Rao giảng Lá»i Chúa tại Việt Nam trong 50 năm qua (1960-2010)
28.08.2009
Nếu Æ¡n gá»i và sứ mạng của Há»™i Thánh là "lắng nghe Lá»i Thiên Chúa trong niá»m thà nh kÃnh" và "tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa", thì Æ¡n gá»i và sứ mạng của Há»™i Thánh Việt Nam cÅ©ng không thể khác. Cùng vá»›i Há»™i Thánh toà n cầu, là Dân Thiên Chúa, Há»™i Thánh Việt Nam thể hiện đúng Æ¡n gá»i của mình, khi "thà nh kÃnh lắng nghe Lá»i Thiên Chúa"; và cà ng thà nh kÃnh lắng nghe, thì má»›i "tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa".
Rao giảng Lá»i Chúa tại Việt Nam trong 50 năm qua (1960-2010)
Hà ng Giáo Phẩm Việt Nam được thà nh láºp không bao lâu (1960) thì Công đồng Vatican II được cá» hà nh (1962[1]). Há»™i Thánh Việt Nam đã mở rá»™ng cá»a mà đón lấy luồng gió má»›i của má»™t Công đồng được mệnh danh "Công đồng của Kinh Thánh". Ãây là nháºn định của Ãức Cha John Onaiyekan[2], Tổng Giám Mục Abuja, Nigeria, trình bà y tại Há»™i nghị Kinh Thánh Quốc tế tại Rôma, từ ngà y 14-9-2005 đến 18-9-2005, do Há»™i Ãồng Giáo Hoà ng cổ vÅ© sá»± Hiệp nhất Kitô hữu và Ủy Ban Kinh Thánh Giáo Hoà ng tổ chức, để đánh dấu 40 năm Công đồng Vatican II công bố Hiến chế tÃn lý vá» Mặc Khải Dei Verbum. Chúng ta nhá»› lại: Ãức Thánh Cha Gioan XXIII đã triệu táºp và khai mạc Công đồng Vatican II. Ngà i dùng má»™t hình ảnh tháºt sống Ä‘á»™ng để nói vá» Công đồng: "Cha muốn mở rá»™ng cánh cá»a sổ của toà nhà Há»™i Thánh cho là n gió mát thổi và o". Và ngay từ khoá há»p đầu tiên, cÅ©ng chÃnh ngà i muốn các Nghị phụ bà n vá» Kinh Thánh, để có thể dùng Lá»i Chúa soi dẫn cho các khoá há»p Công đồng; ngà i còn cho đặt cuốn Kinh Thánh ngay tại trung tâm Ãá»n thá» Thánh Phêrô, nÆ¡i các Nghị phụ há»™i há»p và cá» hà nh các Nghi lá»… trong suốt thá»i gian các khoá há»p Công đồng. Rồi, nhÆ° Ãức Hồng Y Walter Kasper, Chủ tịch Há»™i Ãồng Giáo Hoà ng cổ vÅ© sá»± Hiệp nhất Kitô hữu, trong Há»™i nghị vừa qua tại Rôma, đã nói: "Sấm sét đã nổ ra ngay từ buổi đầu tại Há»™i trÆ°á»ng, khi các Nghị phụ trao đổi ý kiến vá» bản Dá»± thảo Văn kiện vá» Kinh Thánh"[3]
Thế rồi, trải dà i 4 năm qua các Khoá há»p của Công đồng, trÆ°á»›c khi bế mạc, Ãức Phaolô VI cùng các Nghị phụ Công đồng đã long trá»ng công bố Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum và o ngà y 18-11-1965. Ãức Hồng Y Walter Kasper nháºn định: "Tiếng sấm sét buổi ban đầu" nhÆ°á»ng chá»— cho bầu khà hân hoan, an bình, vui mừng và hy vá»ng, khi Công đồng lên tiếng khai mở Hiến chế Dei Verbum: "Trong niá»m thà nh kÃnh lắng nghe và tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa, Thánh Công đồng lặp lại lá»i Thánh Gioan: Chúng tôi loan truyá»n cho anh em sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, đã có nÆ¡i Chúa Cha và đã hiện đến vá»›i chúng tôi: Ä‘iá»u chúng tôi đã thấy, đã nghe, chúng tôi loan truyá»n cho anh em, để anh em cÅ©ng được hiệp nhất vá»›i chúng tôi và chúng tôi hiệp nhất vá»›i Chúa Cha và vá»›i Chúa Giêsu Kitô, Con Ngà i (1 Ga 1,2-3)" (Dei Verbum religiose audiens et fidenter proclamans, Sacrosancta Synodus.) (MK 1). Lắng nghe vá»›i thái Ä‘á»™ thà nh kÃnh, vì Lá»i Thiên Chúa là Lá»i hằng sống; tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa, vì đây là sứ Ä‘iệp cứu Ä‘á»™.
Nếu Æ¡n gá»i và sứ mạng của Há»™i Thánh là "lắng nghe Lá»i Thiên Chúa trong niá»m thà nh kÃnh" và "tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa", thì Æ¡n gá»i và sứ mạng của Há»™i Thánh Việt Nam cÅ©ng không thể khác. Cùng vá»›i Há»™i Thánh toà n cầu, là Dân Thiên Chúa, Há»™i Thánh Việt Nam thể hiện đúng Æ¡n gá»i của mình, khi "thà nh kÃnh lắng nghe Lá»i Thiên Chúa"; và cà ng thà nh kÃnh lắng nghe, thì má»›i "tin tưởng công bố Lá»i Thiên Chúa". 1.- Há»™i Thánh Việt Nam trong lòng Giáo Há»™i toà n cầu trÆ°á»›c Công đồng
Ãức Hồng Y Carlo Maria Martini, SJ, nguyên Tổng Giám Mục Milano, nguyên Viện trưởng, Giáo sÆ° tại Giáo Hoà ng Há»c Viện Kinh Thánh (Biblicum) ở Rôma, và là báºc thầy nổi tiếng vá» Kinh Thánh trên thế giá»›i, đã trÃch má»™t nháºn xét của Paul Claudel nói vá» ngÆ°á»i tÃn hữu trong Há»™i Thánh cho đến đầu thế ká»· thứ XX: "HỠđã có má»™t sá»± tôn kÃnh Kinh Thánh cho đến Ä‘á»™ há» sống xa cách Lá»i Chúa"[4]; ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta thÆ°á»ng gá»i là thái Ä‘á»™ "kÃnh nhi viá»…n chi". Lá»i nháºn định nầy có vẻ thái quá, nhÆ°ng thể hiện khá đúng thá»±c trạng của ngÆ°á»i tÃn hữu Kitô, cách riêng là hà ng ngÅ© giáo dân. Ngay bên xã há»™i Tây PhÆ°Æ¡ng, má»™t xã há»™i có gốc rá»… là Kitô giáo, thì cÅ©ng phải nhìn nháºn rằng, má»™t trong những rà o cản là tình trạng mù chữ của đại Ä‘a số dân chúng, mãi cho đến thế ká»· XVIII; thêm và o đó, thái Ä‘á»™ của thẩm quyá»n trong Giáo Há»™i không muốn cho ngÆ°á»i giáo dân Ä‘á»c Kinh Thánh! Thái Ä‘á»™ nà y hình nhÆ° phát xuất từ phản ứng chống lại Phong trà o cải cách của Thệ phản, cÅ©ng nhÆ° chống lại má»™t số trà o lÆ°u từ thá»i Trung Cổ là những phong trà o khuyến khÃch giáo dân tiếp xúc nhiá»u hÆ¡n vá»›i Kinh Thánh nhằm mục Ä‘Ãch đẩy ngÆ°á»i giáo dân thoát ly khá»i khung cảnh Ä‘á»i sống ná»n nếp của Giáo Há»™i! Thêm và o đó, má»™t số quyết định của Giáo quyá»n hạn chế giáo dân tiếp cáºn vá»›i Kinh Thánh nhÆ° Công đồng miá»n Tôlêđô năm 1229, trong thá»i gian Giáo Há»™i phải chiến đấu chống lại bè rối Albigeois; hay nhÆ° má»™t số hạn chế khác tại các Giáo Há»™i ở Anh, ở Pháp, và má»™t số nÆ¡i khác. Và o năm 1559, Ãức Thánh Cha Phaolô IV, và và o năm 1564, Ãức Thánh Cha Piô IV đã công bố danh sách liệt kê má»™t số sách bị cấm lÆ°u hà nh (Index), thì các ngà i cÅ©ng cấm in ấn và lÆ°u giữ những sách Kinh Thánh được dịch ra tiếng bản xứ, ngoại trừ có phép đặc biệt. NhÆ° váºy, hà ng ngÅ© giáo dân thá»i bấy giá» chắc chắn không thể tiếp xúc vá»›i Kinh Thánh trong ngôn ngữ địa phÆ°Æ¡ng. Thá»i gian ấy, chỉ có bản văn Kinh Thánh bằng tiếng La-tinh (Bản Vulgata = Bản Phổ thông) được phép lÆ°u hà nh mà thôi. Ngay tại nÆ°á»›c Italia, phải chỠđến năm 1700, má»›i có bản dịch Kinh Thánh ra tiếng à của Antonio Martini để phổ biến cho ngÆ°á»i công giáo. Ãến năm 1757, tại Italia, má»›i có phép của Giáo quyá»n để dịch bản La-tinh Vulgata ra tiếng bản xứ; và phải được Giáo quyá»n chuẩn ấn (Imprimatur), cùng phải kèm theo những ghi chú, giải thÃch cụ thể. Mãi đến đầu thế ká»· XX, tại nÆ°á»›c Italia, má»›i xuất hiện những bản dịch Kinh Thánh từ nguyên bản Do-thái, Hy-lạp, do những ngÆ°á»i Công giáo thá»±c hiện. Thế mà tại Việt Nam chúng ta, trÆ°á»›c khi Dei Verbum ra Ä‘á»i, đã có hai bản dịch Kinh Thánh trá»n bá»™ do các tác giả công giáo thá»±c hiện; đó là bản dịch Kinh Thánh của Cố ChÃnh Linh, xuất bản năm 1913 và bản phá»ng dịch Kinh Thánh của Cha Gérard Gagnon CSsR, và o năm 1963. ÃấṠcÅ©ng là những Ä‘iểm son đáng ghi nháºn.
Ở đây, chúng ta còn phải gợi lên má»™t sá»± kiện nầy - dầu không nói ra, nhÆ°ng vẫn ảnh hưởng đến những sinh hoạt trong Giáo Há»™i cách chung trÆ°á»›c Công đồng Vatican II - đó là bầu khà và tâm lý lo sợ, dè dặt đối vá»›i các Phong trà o cổ võ há»c Kinh Thánh. Biết bao nhiêu há»c giả tiên phong trong lãnh vá»±c nầy, đặc biệt từ khoảng thá»i gian sau Ãệ nhất thế chiến 1914-1918; há» Æ°á»›c mong Kinh Thánh không phải chỉ dà nh riêng cho hà ng giáo sÄ© hay những hạng Æ°u tú, mà phải được phổ biến rá»™ng rải cho tất cả má»i thà nh phần Dân Chúa: "Lá»i Chúa phải được loan báo cho những ngÆ°á»i nghèo hèn". Há» muốn tạo Ä‘iá»u kiện cho ngÆ°á»i tÃn hữu trá»±c tiếp Ä‘á»c Lá»i Thiên Chúa được dịch ra từ các nguyên bản; há» Æ°á»›c mong ngÆ°á»i tÃn hữu có thể cầu nguyện vá»›i quyển Kinh Thánh; há» muốn ngÆ°á»i tÃn hữu trở vá» nguồn, nhÆ° thá»i Giáo Há»™i sÆ¡ khai . Má»™t trong những câu nói rất thá»i danh của Thánh Têrêxa Hà i Ãồng Giêsu nhÆ° thúc đẩy và gợi nguồn cảm hứng cho nhiá»u há»c giả trong lãnh vá»±c nầy. Ngà i nói: "Nếu tôi là linh mục, tôi sẽ há»c tiếng Do-thái và tiếng Hy-lạp, để có thể Ä‘á»c được Lá»i Thiên Chúa trong chÃnh nguyên bản". 2.- Lá»i kinh, tinh hoa của Lá»i Chúa
Thế nhÆ°ng tại Việt Nam, trÆ°á»›c khi nói đến việc Ä‘á»c trá»±c tiếp các bản văn thánh, chúng ta nên ghi nháºn má»™t hiện tượng đặc biệt đã giúp các Kitô hữu Việt Nam sống Lá»i Chúa cách Ä‘Æ¡n giản, nhẹ nhà ng mà sâu sắc.
Và o thá»i gian đất nÆ°á»›c chúng ta còn bị chia đôi thà nh hai quốc gia của những anh em thù nghịch (thá»t Trịnh-Nguyá»…n phân tranh), để rồi rÆ¡i và o má»™t cuá»™c chiến tranh huynh đệ tÆ°Æ¡ng tà n khốc liệt, chÃnh Lá»i Chúa đã mang lại má»™t an ủi lá»›n lao cho các tÃn hữu. Trong thá»±c tế, Lá»i Chúa vẫn luôn đóng vai trò nâng đỡ Ä‘á»i sống luân lý và thiêng liêng của Há»™i Thánh tại Việt Nam, má»™t trong những Há»™i Thánh bị thá» thách nhất do các cuá»™c bách hại đẫm máu và những giá»›i hạn kỳ thị. Giáo dân Việt Nam đã tiếp xúc vá»›i Kinh Thánh không qua phụng vụ, vì và o lúc đó, các cuá»™c cá» hà nh phụng vụ hoà n toà n được thá»±c hiện bằng tiếng La-tinh, mà là qua á phụng vụ và các sáng tạo văn chÆ°Æ¡ng. Ãây là những suy ngẫm cá»™ng đồng vá» các mầu nhiệm Kitô giáo, vá» cuá»™c Ä‘á»i của Ãức Kitô và của Ãức Trinh Nữ Maria, nhất là vá» mầu nhiệm Giáng Sinh và cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó của Chúa; đây là những Ä‘á» tà i không bao giá» cạn không phải chỉ cho những buổi suy ngẫm nhằm cầu nguyện, nhÆ°ng cho cả các cuá»™c trình diá»…n dân gian và các sáng tác thi ca và nghệ thuáºt. Má»™t bà hoà ng có vị trà và văn hoá cao, được cha Alexandre de Rhodes rá»a tá»™i tại miá»n Bắc năm 1627, đã sáng tác trá»n giáo lý công giáo ra văn vần, khởi Ä‘i từ cuá»™c sáng tạo thế giá»›i cho tá»›i cái chết và cuá»™c sống lại của Ãức Kitô, vá»›i má»™t phụ lục vá» việc các nhà thừa sai Dòng Tên đến [5]. Má»™t linh mục thuá»™c Nam bá»™ do Ãức Cha Lambert de la Motte truyá»n chức và o năm 1676 đã thá»±c hiện má»™t bản dịch đáng lÆ°u ý từ Cá»±u Ước sang tiếng Việt văn chÆ°Æ¡ng có phẩm chất [6]. Tất cả các công trình thÆ¡ văn nà y đã góp phần khá lá»›n và o việc tháp nháºp Lá»i Chúa và o trong ký ức sống Ä‘á»™ng và trái tim yêu thÆ°Æ¡ng của các tân tòng ngÆ°á»i Việt. Do có thêm nhiá»u nhà thừa sai và o thế ká»· XIX và XX và cÅ©ng do sá»± trưởng thà nh tiệm tiến của hà ng giáo sÄ© địa phÆ°Æ¡ng và các tu sÄ© bản địa, ná»n văn hoá Kinh Thánh thêm phong phú nhá» có các bản dịch ngà y cà ng đầy đủ hÆ¡n vá» Kinh Thánh và nhá» việc phổ biến các bà i suy ngẫm Kinh Thánh. Lá»i Chúa dÆ°á»›i các dạng á phụng vụ và Bà tÃch Thánh Thể má»™t bên, việc chuyên cần lần hạt Kinh Mân Côi, cá nhân cÅ©ng nhÆ° cá»™ng Ä‘oà n bên kia, đã nuôi dưỡng và nâng đỡ đức tin của biết bao thế hệ Kitô hữu, cho đến đầu thế ká»· XX tháºt ra chỉ là những ngÆ°á»i công giáo. Khi không có Thánh Thể, chÃnh Lá»i Chúa dÆ°á»i dạng cụ thể là Ãà ng Thánh Giá, Kinh Truyá»n Tin, và các mầu nhiệm để suy ngẫm trong trà ng hạt Mân Côi, đã Ä‘Æ°a lại sức mạnh cho các vị TỠđạo có thể đứng vững trong đức tin và trung thà nh mãi đến cùng. Vá» phần trà ng hạt Mân Côi, trà ng hạt nà y lại không được gá»i là "toát yếu của toà n thể Tin Mừng" đó sao? Và năm mầu nhiệm sá»± sáng, đã được Ãức giáo hoà ng Gioan-Phaolô II cho tháp và o trong các mầu nhiệm truyá»n thống, lại không là m trá»n cách cốt yếu bản toát yếu cho các tÃn hữu của thiên niên ká»· thứ ba đó sao? [7]
Lá»i Chúa đã được cô Ä‘á»ng lại và đi và o lòng ngÆ°á»i giáo dân Việt Nam qua các thế hệ xuyên qua các lá»i Kinh truyá»n thống mà ngÆ°á»i tÃn hữu công giáo thuá»™c nằm lòng. Do đó, lá»i Kinh chÃnh là "tinh hoa" của Lá»i Chúa trở nên nhÆ° hÆ¡i thở, nhá»±a sống của ngÆ°á»i tÃn hữu. Ngắm Ãà ng Thánh Giá, lần chuá»—i Mân Côi, nguyện Kinh Truyá»n Tin, suy ngắm cuá»™c ThÆ°Æ¡ng khó của Chúa Giêsu ... đã thá»±c sá»± là phÆ°Æ¡ng thế Ä‘em Lá»i Chúa và o trong nếp sống bình dân của ngÆ°á»i tÃn hữu Việt Nam. 3. Há»™i Thánh Việt Nam sống và phục vụ Lá»i Chúa dÆ°á»›i ánh sáng của Dei Verbum
Công đồng Vatican II, vá»›i cuá»™c canh tân phụng vụ và Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum, dÆ°á»›i má»™t là n hÆ¡i thổi má»›i của Thánh Thần, đã gây ra má»™t Ä‘Ã lao (?) má»›i mẻ và má»™t sinh lá»±c lá»›n lao trong Há»™i Thánh tại Việt Nam, khi được Mẹ Há»™i Thánh nhìn nháºn là đã trưởng thà nh bằng cách thiết láºp Hà ng giáo phẩm địa phÆ°Æ¡ng cho Há»™i Thánh tại Việt Nam và o năm 1960.
Trong ThÆ° mục vụ của Há»™i Ãồng Giám Mục Việt Nam năm 2005 vá»›i tá»±a Ä‘á» "Sống Lá»i Chúa", tại số 8, nói vá» việc tăng cÆ°á»ng vai trò Æ°u tiên của Kinh Thánh, các Ãức Giám Mục của chúng ta đã nháºn định: "Yêu mến Kinh Thánh không chỉ thể hiện qua việc phổ biến sách Kinh Thánh, mà còn là siêng năng Ä‘á»c Lá»i Chúa trong Ä‘á»i sống và cho Ä‘á»i sống cụ thể của mình. Nói cách khác, Ä‘á»c Lá»i Chúa không những để hiểu vá» Chúa mà còn để tìm hÆ°á»›ng Ä‘i cho cuá»™c Ä‘á»i". Vá»›i nháºn định trên, các vị Chủ chăn cho thấy lòng "yêu mến Kinh Thánh" là điểm son của ngÆ°á»i tÃn hữu chúng ta.
a) Phiên dịch và phổ biến bản văn Kinh Thánh
ChÃnh phát xuất từ lòng yêu mến nầy, mà đã có những ná»— lá»±c không nhá» trong Giáo Há»™i Việt Nam đối vá»›i Kinh Thánh, trong đó có ná»— lá»±c phiên dịch và phổ biến Kinh Thánh. Ngay giữa lòng cuá»™c chiến huynh đệ tÆ°Æ¡ng tà n của đất nÆ°á»›c chúng ta, kéo dà i cho đến năm 1975, rồi từ đó đến nay, ngoà i những bản dịch toà n bá»™ Kinh Thánh của Cố ChÃnh Linh, và o năm 1913, bản phá»ng dịch của linh mục Gérard Gagnon CSsR và o năm 1963, nhÆ° đã nói trên; hoặc bản dịch má»™t và i phần trong bá»™ Kinh Thánh của ông Mai Lâm Ãoà n Văn Thăng, của Linh mục An SÆ¡n Vị, linh mục Trần Văn Kiệm; chÆ°a kể bản dịch của anh em Tin là nh. Trong vòng 40 năm nay, sau khi Dei Verbum ra Ä‘á»i, có bốn bản dịch toà n bá»™ Kinh Thánh: của Linh mục Ãaminh Trần Ãức Huân, dịch từ bản tiếng Phổ thông (La-tinh), xuất bản năm 1970; của Linh mục Giuse Nguyá»…n Thế Thuấn CSsR, dịch từ nguyên bản Do-thái, Hy-lạp, A-ram, xuất bản năm l976; của Ãức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Văn Căn, xuất bản năm 1985; của Nhóm Các Giá» Kinh Phụng Vụ, dịch từ nguyên bản tiếng Do-thái, Hy-lạp, A-ram, xuất bản năm 1998, đặc biệt nhắm sá» dụng và o việc há»c táºp nghiên cứu.
Ná»— lá»±c của Nhóm Các Giá» Kinh Phụng vụ trong việc phiên dịch và xuất bản, phổ biến Kinh Thánh rất đáng được trân trá»ng. Nhóm đã hình thà nh và o năm 1971, nghÄ©a là 6 năm sau khi Dei Verbum ra Ä‘á»i; và đã kiên trì là m việc trong lãnh vá»±c phiên dịch và chú thÃch toà n bá»™ Kinh Thánh cho tá»›i nay, liên tục 38 năm miệt mà i vá»›i công trình phiên dịch. Má»™t và i thà nh quả phổ biến Kinh Thánh của Nhóm nà y tÃnh cho đến đầu tháng 3 năm 2009 là đã dịch và xuất bản các sách: NgÅ© ThÆ°; Lịch sá»; Ngôn sứ; Giáo huấn; Bốn Sách Tin Mừng; Ãối chiếu Bốn Sách Tin Mừng; Kinh Thánh trá»n bá»™ có dẫn nháºp và chú thÃch Ä‘Æ¡n giản; Kinh Thánh trá»n bá»™ cỡ lá»›n để trÆ°ng; Tân Ước có dẫn nháºp và chú thÃch Ä‘Æ¡n giản; Lá»i Chúa trong Thánh lá»…; Lá»i Chúa cho má»i ngÆ°á»i vá»›i dẫn nháºp và chú thÃch của Bernard Hurault và Louis Hurault (Kinh Thánh trá»n bá»™ và Tân Ước); Kể chuyện Kinh Thánh cho trẻ em (6-9 tuổi) dịch từ bản văn của Pat Alexander; Kể chuyện Kinh Thánh cho thiếu niên (10-15 tuổi) dịch từ bản của Pat Alexander; và trong năm 2008, Nhóm xuất bản cuốn Tân Ước vá»›i dẫn nháºp và chú thÃch có hiệu Ä‘Ãnh [8].
TrÆ°á»›c năm 1975, tại miá»n Nam Việt Nam, đã có phong trà o "má»—i quân nhân má»™t Tân Ước", cốt Ä‘Æ°a Lá»i Chúa và o trong các gia đình binh sÄ© Công giáo; bản văn Tân Ước được dùng lúc đó là bản dịch của cha Nguyá»…n Thế Thuấn. Ãến nay, ngÆ°á»i công giáo Việt Nam đã dá»… dà ng và trá»±c tiếp tiếp xúc vá»›i Kinh Thánh, nhỠđó được thiêng liêng hỠđược nuôi dưỡng phong phú hÆ¡n. Bản dịch của Nhóm Phiên dịch CGKPV đã được phổ biến rá»™ng rãi, bởi vì hÆ¡n hai triệu bản đã được xuất bản theo nhiá»u cách thức để tá»›i vá»›i 6 triệu ngÆ°á»i công giáo, nên má»—i gia đình đã có thể có được má»™t quyển Kinh Thánh trá»n bá»™ hoặc Ãt ra má»™t quyển Tân Ước.
b) Há»c há»i và chia sẻ Lá»i Chúa
Nhiá»u giáo dân, nhất là 52.500 giáo lý viên rải rác tại má»i giáo xứ của đất nÆ°á»›c, tạo thà nh những nhóm há»c há»i và chia sẻ Lá»i Chúa, và ngà y cà ng quan tâm hÆ¡n đến việc Ä‘Ã o tạo giáo lý và thần há»c. Có những thủ bản ra Ä‘á»i nhÆ° "PhÆ°Æ¡ng pháp Chia sẻ Phúc âm - Tà i liệu huấn luyện các linh hoạt viên nhóm chia sẻ" giúp Ä‘Ã o tạo các linh há»at viên nhóm chia sẻ theo "phÆ°Æ¡ng pháp bảy bÆ°á»›c". Các nhóm chia sẻ Lá»i Chúa cÅ©ng được giúp là m quen vá»›i "phÆ°Æ¡ng pháp Ãá»c, Suy niệm Lá»i Chúa và cầu nguyện" (= Lectio divina).
Ngoà i các Ãại Chủng viện giáo pháºn vẫn cung cấp các giáo trình tốt vá» Kinh Thánh cho các linh mục tÆ°Æ¡ng lai, Há»c viện Liên Dòng Phaolô Nguyá»…n Văn Bình và Trung Tâm Mục Vụ TPHCM vá»›i ChÆ°Æ¡ng trình Ä‘Ã o tạo giáo dân cÅ©ng là những nÆ¡i phát xuất ra các giáo trình Kinh Thánh vá»›i nhiá»u trình Ä‘á»™, giúp cho anh chị em tu sÄ© và giáo dân có cÆ¡ há»™i hiểu rõ hÆ¡n bản văn cÅ©ng nhÆ° tiếp thu được các phÆ°Æ¡ng pháp Ä‘oc Kinh Thánh. Sau 1975, Liên Tu SÄ© TPHCM ra Ä‘á»i. Trong thá»i gian đầu, các bà i suy niệm từ Lá»i Chúa do má»™t số thà nh viên trong LTS viết, đã là má»™t lÆ°Æ¡ng thá»±c quý báu cho các linh mục và tu sÄ© Dòng.
Các sách soạn thảo hoặc các bản dịch các bà i giảng ngà y Chúa Nháºt, tháºm chà các bà i gợi ý cho ngà y trong tuần, vẫn Ä‘ang là những sách được phổ biến nhất nhắm đến các giáo sÄ© và tu sÄ©. Trong khi đó, các nhà thÆ¡ và và nhạc sÄ© công giáo cÅ©ng ra sức khai thác kho tà ng già u có phong phú vô táºn của Kinh Thánh. DÄ© nhiên, đôi khi những cảm xúc dâng trà o đã Ä‘Æ°a các nhạc sÄ© và thi sÄ© đến những lá»i kết dệt có phần xa bản văn ; nhÆ°ng Ä‘iá»u nà y vẫn chứng tá» là Kinh Thánh Ä‘ang là nguồn cảm hứng dồi dà o. Chúng ta đứng trÆ°á»›c má»™t hiện tượng rất thuyết phục: không những "máu của các thánh tỠđạo" mà cả Lá»i Chúa được suy ngẫm, được chia sẻ, được ngâm nga ca hát, được sống và được loan báo, Ä‘ang sản sinh ra các Kitô hữu má»›i và giúp dá»n các tâm hồn biết bao ngÆ°á»i trẻ thà nh miá»n đất tốt mà đón lấy hạt giống Æ n gá»i linh mục và tu sÄ©.
Ngoà i ra, Kinh Thánh cÅ©ng được các Vị Mục tá», các Dòng Tu nam, nữ và Ãại Chủng viện quan tâm rất nhiá»u, không những trong việc cá» hà nh Phụng vụ, giảng dạy, mà còn trong việc tổ chức nhiá»u lá»›p há»c, khoá há»c vá» Kinh Thánh, Khoá ThÆ°á»ng huấn cho các Linh mục trong các Giáo pháºn, trong các Há»™i Dòng Tu sÄ©.
c) Sống Lá»i Chúa
Tuy nhiên, cÅ©ng phải nhìn nháºn nhÆ° Ä‘iá»u các Ãức Giám Mục đã nói trong lá ThÆ° Mục vụ 2005: "Nhìn chung, Kitô hữu Việt Nam còn chÆ°a thá»±c sá»± chú trá»ng đến việc Ä‘á»c Kinh Thánh. Có thể nói, chúng ta rất siêng năng Ä‘á»c kinh, nhÆ°ng còn chÆ°a chú trá»ng đến việc Ä‘á»c và suy niệm Lá»i Chúa. Kinh Thánh chÆ°a có chá»— đứng xứng đáng trong các sinh hoạt đạo đức, nhất là trong Ä‘á»i sống gia đình". Chúng ta chân thà nh cám Æ¡n các Ãức Cha đã chỉ rõ cho thấy những gì chúng ta cần phải chú tâm hÆ¡n trong việc tăng cÆ°á»ng vai trò Æ°u tiên của Kinh Thánh trong các sinh hoạt đạo đức và nhất là trong Ä‘á»i sống gia đình của ngÆ°á»i tÃn hữu Việt Nam. Chúng ta không biện minh cho những giá»›i hạn và thiếu sót của mình trong quá khứ, đối vá»›i thao thức và lá»i dạy của Công đồng trong Hiến chế Dei Verbum. NhÆ°ng dầu sao, hoà n cảnh lịch sá» của Giáo Há»™i Việt Nam 50 năm qua quả có nhiá»u Ä‘iá»u để nói. Má»™t ná»a Giáo Há»™i chúng ta trong suốt thá»i gian diá»…n ra Công đồng, đã không có Ä‘iá»u kiện khách quan để đón nháºn những chỉ dẫn và soi sáng của Công đồng, nói chi đến việc tiếp cáºn vá»›i Dei Verbum! Do hoà n cảnh, có thể nói, má»i ná»— lá»±c chủ yếu là để giữ đạo và tồn tại. Rồi, từ khi hai miá»n Giáo Há»™i hiệp nhất vá»›i nhau, cÅ©ng lại những ná»— lá»±c chủ yếu là để giữ đạo và tồn tại, kéo dà i má»™t thá»i gian khá lâu. Có chăng má»™t số thao thức, cố gắng và thá»±c hiện trong những khả năng rất giá»›i hạn của mình, để có thể là m má»™t cái gì đó trong việc phiên dịch, phổ biến Kinh Thánh, tìm Ä‘á»c và há»c há»i, chia sẻ Lá»i Chúa, v.v . nhÆ° vừa nêu ở trên. Do đó, trong vòng 50 năm qua, không biết có nÆ¡i nà o đã triển khai, chứ chÆ°a dám nói tá»›i việc Ä‘Ã o sâu Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum! CÅ©ng chÆ°a có những tổ chức cụ thể và có thẩm quyá»n trong việc "aggiornamento" (cáºp nháºt) các kiến thức từ các Há»™i nghị, phong trà o quốc tế rất phong phú của Giáo Há»™i toà n cầu, cÅ©ng nhÆ° của các Há»c viện Kinh Thánh, nhằm thúc đẩy việc há»c há»i, Ä‘Ã o sâu Lá»i Chúa. Chúng ta còn rất giá»›i hạn và chịu nhiá»u thiệt thòi trong lãnh vá»±c nầy, chÆ°a có tiếng nói đóng góp đúng mức vá»›i Giáo Há»™i trong nÆ°á»›c, nói chi đến các Giáo Há»™i trong khu vá»±c, và Giáo Há»™i toà n cầu.
d) Lá»i chứng vá» việc Há»™i Thánh Việt Nam sống Lá»i Chúa tại THÃGM Thế giá»›i XII
Má»™t hồng ân hiếm có cho Giáo Há»™i Việt Nam chúng ta: Ãức Cha Giuse Võ Ãức Minh, Giám mục phó Giáo pháºn Nha Trang, và Ãức Cha Giuse Nguyá»…n Chà Linh, Giám mục Giáo pháºn Thanh Hoá là những đại biểu của Giáo Há»™i Việt Nam, cùng vá»›i Cha Vinh-sÆ¡n Nguyá»…n Văn Bản (đã được bổ nhiệm là m Giám mục Chánh toà Ban Mê Thuá»™t) được chÃnh thức tham dá»± Thượng Há»™i Ãồng giám mục thế giá»›i lần thứ XII vừa qua tại Rôma, há»p từ ngà y 5 đến 26 tháng 10 năm 2008. Khoá há»p đã quy tụ 253 Nghị phụ, được tuyển chá»n từ các đại biểu của Toà Thánh, của các Há»™i Ãồng Giám Mục thế giá»›i, các đại diện Bá» trên thượng cấp các Há»™i Dòng, v.v., quy tụ quanh Ãức Giáo Hoà ng để bà n vá» Ä‘á» tà i "Lá»i Chúa trong Ä‘á»i sống và sứ vụ của Há»™i Thánh". Hai Ãức Cha Giuse và Cha Vinh-sÆ¡n của chúng ta đã tham gia tÃch cá»±c trong các phiên há»p khoáng đại cÅ©ng nhÆ° những buổi thảo luáºn ở tổ; các ngà i đã có những đóng góp ý kiến, những bà i phát biểu thay mặt cho Giáo Há»™i Việt Nam vá» những Ä‘á» tà i liên quan đến "Lá»i Chúa là nguồn an ủi, là sức mạnh, là ánh sáng, là nguồn hy vá»ng cho Ä‘á»i sống và sứ vụ của Dân Chúa tại Việt Nam. Ãặc biệt, Ãức Cha Giuse Võ Ãức Minh còn được Ban tổ chức Thượng Há»™i Ãồng má»i chia sẻ Lá»i Chúa trong bà i giảng ngà y 7-10-2008 liá»n sau bà i giảng của Ãức Giáo Hoà ng Bênêđitô XVI ngà y 6-10-2008. 4.- Má»™t chút lịch sá»: Há»™i Ãồng GÃam Mục Việt Nam và trách nhiệm phổ biến Kinh Thánh
Má»™t Ä‘iá»u hiển nhiên, đó là các vị chủ chăn trong Há»™i Thánh Việt Nam rất chú tâm đến việc giúp cho con cái Ä‘á»c và hiểu được Kinh Thánh. Do đó, trong thá»i gian vừa qua, là m được gì là Há»™i Ãồng Giám Mục sẵn sà ng là m để Lá»i Chúa ngà y cà ng được phổ biến rá»™ng rãi hÆ¡n.
a) Quan hệ với Liên Hiệp Kinh Thánh Công Giáo (LHKTCG) trước 2002
Má»™t trong những cÆ¡ quan mà chúng ta cần tháp nháºp và o, đó là Liên Hiệp Kinh Thánh Công Giáo (Catholic Biblical Federation "CBF" ), vì cÆ¡ quan nà y há»— trợ chiá»u hÆ°á»›ng mục vụ Kinh Thánh, giúp các thà nh viên trên thế giá»›i phổ biến Lá»i Chúa có phÆ°Æ¡ng pháp. Và o ngà y 28/11/1995, LHKTCG đã gá»i Chứng chỉ công nháºn HÃGMVN là thà nh viên chÃnh thức của LHKTCG; Nhóm Phiên Dịch Các Giá» Kinh Phụng Vụ là thà nh viên liên kết. Lúc đầu, Ãức Cha Phêrô Nguyá»…n Văn Nho, Giám Mục Phó Nha Trang, là ngÆ°á»i liên lạc (contact person) vá»›i LHKTCG. Sau nà y, sau khi Ãức Cha Phêrô qua Ä‘á»i, cha Giuse Nguyá»…n Công Ãoan, SJ, thay thế ngà i trong nhiệm vụ liên lạc vá»›i LHKTCG.
Và o năm 2002, Ãức Cha Phaolô Bùi Văn Ãá»c và cha Giuse Nguyá»…n Công Ãoan, SJ, đã tham dá»± Ãại Há»™i LHKTCG lần IV tại Liban từ 03-12/9, vá»›i chủ Ä‘á»: "Lá»i Chúa: má»™t phúc là nh cho má»i dân tá»™c" - Mục vụ Kinh Thánh trong má»™t thế giá»›i Ä‘a dạng.
b) Quan hệ vá»›i Liên Hiệp Kinh Thánh Công Giáo Ãông Nam Ã
Là thà nh viên của LHKTCG thế giá»›i, Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên chúng ta cÅ©ng sinh há»at vá»›i LHKTCG Ãông Nam Ã. Cụ thể là :
Ngà y 14-18/2/2005, Ãại Há»™i Kinh Thánh châu à và châu Äại DÆ°Æ¡ng lần IV, tại Tagatay City, Philippines. Chủ Ä‘á»: Lá»i Chúa: niá»m hy vá»ng sống Ä‘á»™ng và hoà bình bá»n vững. Ãại diện HÃGMVN Ä‘i tham dá»± là ÃC Phaolô Nguyá»…n Văn Hoà , ÃC Phaolô Bùi Văn Ãá»c và cha PX VÅ© Phan Long, OFM; đại diện Nhóm Pd CGKPV là cha Giuse Trần Hoà HÆ°ng, SDB.
Ngà y 19-21/2/2005, Há»™i Thảo ÃNA vá» việc Tông đồ Kinh Thánh lần IV, cÅ©ng tại địa Ä‘iểm trên. Chủ Ä‘á»: Ãáp trả các thách đố vá» Hoà bình trong thế giá»›i hiện đại. Cha PX VÅ© Phan Long và cha Giuse Trần Hoà HÆ°ng, SDB, tham dá»±.
c) Sinh hoạt của Tổ Mục vụ Kinh Thánh (MVKT) 2002 và Ủy Ban Kinh Thánh(UBKT)
Trong kỳ Ãại Há»™i 2002, HÃGMVN đã thà nh láºp Ủy Ban Giáo lý Ãức tin trá»±c thuá»™c HÃGMVN, chá»n Ãức Cha Phaolô Bùi Văn Ãá»c là m Chủ tịch. Ngà y 21/6/2002, UBGLÃT, vá»›i Ãức Cha Chủ tịch, đã có buổi há»p đầu tiên để xác định phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng.
Ngà y 12/12/2002, trong lần há»p tiếp theo, UBGLÃT đã thà nh láºp Tổ MVKT và đỠnghị cha FX VÅ© Phan Long, OFM, là m tổ trưởng, cha Phêrô Nguyá»…n Văn Võ (ÃCV Giuse TpHCM) là m phó. Cha Ãoan SJ đã Ä‘i sang Rôma để là m công tác của Nhà Dòng, nay cha FX Long thay mặt HÃGMVN để liên lạc vá»›i LHKTCG. Kỳ há»p nà y cÅ©ng xác định trách nhiệm của Tổ MVKT: Nghiên cứu để có thể trình bà y Lá»i Chúa dÆ°á»›i nhiá»u góc cạnh khác nhau trong lãnh vá»±c mục vụ. Và o lúc nà y, UB lÆ°u ý: Dùng bản dịch Kinh Thánh nà o cÅ©ng được, vì HÃGMVN chÆ°a có bản dịch chÃnh thức; chỉ yêu cầu dùng Bản dịch được HÃGMVN phê chuẩn để Ä‘á»c trong Phụng vụ (lúc nà y chÆ°a có).
Ngà y 30/9/2003, Ãức Cha Chủ tịch UBGLÃT gặp các anh chị em là m công việc phổ biến Lá»i Chúa, để thảo luáºn vá» các lãnh vá»±c mà Tổ MVKT có thể dấn thân và o: nói chung, Tổ cần suy nghÄ© để váºn dụng má»i phÆ°Æ¡ng tiện có thể (sách vở, website, phim ảnh.) để phổ biến Lá»i Chúa.
Ngà y 15-16/3/2006, Tổ MVKT phối hợp vá»›i Há»c viện Mục Vụ của Giáo pháºn TpHCM tổ chức hai ngà y sinh hoạt vá» MVKT vá»›i chủ Ä‘Ä‘á» : "Lá»i Chúa vá»›i Dân Chúa". Ãức Cha Chủ tịch HÃGMVN, ÃC Chủ tịch UBGLÃT, Ãức Cha Giuse, Giám mục phÄ© Nha Trang, má»™t số Ãức Cha, và đông đảo đại diện các nhóm trẻ các giáo pháºn vá» tham dá»±. Có các bà i thuyết trình và các giá» thảo luáºn tổ. Hai ngà y sinh hoạt kết thúc bằng thánh lá»… "sai Ä‘i" tối 16/3/2006.
Ngà y 30/9/2006, má»™t nhóm anh chị em đã gặp nhau để trao đổi vá» những việc có thể là m. Ngà y 04/11/2003, anh chị em của Tổ gặp nhau để phân công viết bà i vá» Tin Mừng Luca trong Năm sống ThÆ° Mục vụ của HÃGMVN, "Sống đạo hôm nay". Anh chị em đã viết được mấy bà i đầu; sau đó, má»™t phần vì anh chị em báºn quá nhiá»u việc, phần vì có Ãức Cha chủ tịch má»›i, nên muốn chá» xem ngà i phác thảo ra chÆ°Æ¡ng trình sinh hoạt thế nà o, nên đã ngÆ°ng viết.
Ngà y 03/12/2006, trang web của Tổ MVKT được chÃnh thức Ä‘Æ°a và o hoạt Ä‘á»™ng: www.kinhthanhvn.org. Các bà i suy niệm Lá»i Chúa, các gợi ý bà i giảng, má»™t số vấn Ä‘á» Kinh Thánh được Ä‘Æ°a lên trên trang nà y.
Sau Há»™i nghị HÃGMVN tháng 9/2006, Ãức Cha Giuse Võ Ãức Minh được bổ nhiệm là m Chủ tịch Tiểu Ban MVKT (hiểu là "Tổ" MVKT lâu nay được trở thà nh Tiểu Ban Mục Vụ Kinh Thánh, ở trong UBGLÃT.
Tại phiên há»p Ban ThÆ°á»ng Vụ (mở rá»™ng) của HÃGMVN và o tháng 8-2007, Ãức Cha Phaolô Bùi Văn Ãá»c, Chủ tịch UBGLÃT và Ãức Cha Giuse Võ Ãức Minh, Chủ tịch Tiểu Ban Mục vụ Kinh Thánh, Ä‘á» nghị tách Tiểu Ban Mục vụ Kinh Thánh ra khá»i UBGLÃT và thà nh láºp Ủy Ban Kinh Thánh để UB má»›i nà y vừa có thể đẩy mạnh việc há»c há»i, nghiên cứu vừa phổ biến Lá»i Chúa rá»™ng rãi hÆ¡n. UB Kinh Thánh Ä‘ang vừa quy tụ các chuyên viên Kinh Thánh và những anh chị em yêu thÃch Lá»i Chúa lại để cá»™ng tác vá»›i nhau mà phổ biến Lá»i Chúa vừa táºn dụng các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông mà đưa Lá»i Chúa đến má»i nÆ¡i và má»i tầng lá»›p Dân Chúa. 5.- Ãịnh hÆ°á»›ng cho tÆ°Æ¡ng lai
(1) Giúp Dân Chúa tôn kÃnh Lá»i Chúa nhÆ° Mình Thánh Chúa
Trong chÆ°Æ¡ng VI của Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum, Công đồng Vatican II mở rá»™ng kho tà ng Lá»i Chúa cho má»i sinh hoạt của Há»™i Thánh, cÅ©ng nhÆ° cho má»i thà nh phần Dân Chúa trong Há»™i Thánh. Vá»›i tá»±a Ä‘á» "Kinh Thánh trong Ä‘á»i sống Giáo Há»™i", ở số 21 của Dei Verbum, các Nghị phụ đã viết nhÆ° sau: "Giáo Há»™i luôn tôn kÃnh Kinh Thánh nhÆ° chÃnh Thân thể Chúa, nhất là trong Phụng vụ Thánh, Giáo Há»™i không ngừng lấy bánh ban sá»± sống từ bà n tiệc Lá»i Chúa cÅ©ng nhÆ° từ bà n tiệc Mình Chúa Kitô để ban phát cho các tÃn hữu. Cùng vá»›i Thánh Truyá»n, Kinh Thánh đã và đang được Giáo Há»™i xem nhÆ° quy luáºt tối cao hÆ°á»›ng dẫn đức tin, được Thiên Chúa linh ứng và đã được ghi chép má»™t lần cho muôn Ä‘á»i, Kinh Thánh phân phát cách bất di bất dịch lá»i của chÃnh Chúa và là m vang dá»™i tiếng nói của Chúa Thánh Thần qua các Ngôn Sứ cùng các Tông Ãồ. Bởi váºy, má»i lá»i giảng dạy trong Giáo Há»™i cÅ©ng nhÆ° chÃnh Ãạo thánh Chúa Kitô phải được Kinh Thánh nuôi dưỡng và hÆ°á»›ng dẫn. Thá»±c thế, trong các Sách thánh, Chúa Cha trên trá»i bằng tất cả lòng trìu mến đến gặp gỡ con cái mình và ngá» lá»i vá»›i há». Lá»i Chúa còn có má»™t sức mạnh và quyá»n năng có thể nâng đỡ và tăng cÆ°á»ng Giáo Há»™i, ban sức mạnh đức tin cho con cái Giáo Há»™i, là lÆ°Æ¡ng thá»±c linh hồn, nguồn sống thiêng liêng, tinh tuyá»n và trÆ°á»ng cá»u cho con cái Giáo Há»™i. Bởi thế, lá»i nói sau đây tháºt xứng hợp cho Kinh Thánh: "Thá»±c váºy, Lá»i Thiên Chúa sống Ä‘á»™ng và linh nghiệm" (Dt 4, 12), "có khả năng gây dá»±ng và ban gia tà i cho má»i ngÆ°á»i đã được thánh hoá" (Cv 20, 32; 1 Tx 2, 13)". Tháºt là kỳ diệu, khi Công đồng quả quyết: "Giáo Há»™i luôn tôn kÃnh Kinh Thánh nhÆ° chÃnh Thân Thể của Chúa". Tưởng không có lá»i tuyên xÆ°ng nà o long trá»ng và cao quý hÆ¡n lá»i nầy mà Công đồng dà nh cho Kinh Thánh. Từ lá»i tuyên xÆ°ng nầy mà nẩy sinh ra trong lòng Giáo Há»™i từ ngữ "bà n tiệc Lá»i Chúa" bên cạnh "bà n tiệc Thánh Thể".
Nhà thần há»c Lawrence Cunningham, giáo sÆ° Thần há»c tại Ãại há»c Notre Dame, USA, trong há»™i nghị vá»›i các Ãức Giám Mục Hoa Kỳ, được tổ chức tháng 6 năm 2005, tại Ãại há»c Notre Dame (South Bend, Ind.), nhằm đánh dấu ká»· niệm 40 năm Hiến chế Dei Verbum, đã có má»™t bà i thuyết trình tháºt đặc sắc [9]. Ông nói: "Ãiá»u gây ấn tượng chá»› không là m ngạc nhiên, là chÆ°Æ¡ng VI của Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum, thÆ°á»ng sá» dụng những hình ảnh của ăn và dinh dưỡng khi nói vá» Kinh Thánh".
Từ xÆ°a, trong Giáo Há»™i, chúng ta đã quen vá»›i Mình Thánh Chúa Giêsu nhÆ° là lÆ°Æ¡ng thá»±c nuôi dưỡng ngÆ°á»i tÃn hữu. Nay, Công đồng lại viết: "Giáo Há»™i không ngừng lấy bánh ban sá»± sống từ bà n tiệc Lá»i Chúa cÅ©ng nhÆ° từ bà n tiệc Mình Chúa Kitô để ban phát cho các tÃn hữu" (ex mensa tam verbi Dei quam Corporis Christi panem vitae). Là m sao Lá»i Chúa trở nên "bánh ban sá»± sống", trở nên lÆ°Æ¡ng thá»±c để nuôi dưỡng Dân Chúa? Công đồng chỉ rõ cho các tÃn hữu biết, qua kinh nghiệm ngà n Ä‘á»i trong Há»™i Thánh, khi chuyên cần lắng nghe lá»i rao giảng trong Há»™i Thánh đã được Kinh Thánh soi sáng và nuôi dưỡng (nutriatur), thì Lá»i Chúa trở nên lÆ°Æ¡ng thá»±c cho chÃnh bản thân của mình; khi đó, Lá»i Chúa không những là của ăn nuôi dưỡng linh hồn (animae cibus), mà còn là nguồn nÆ°á»›c tinh sạch cho Ä‘á»i sống thiêng liêng (vitae spriritualis fons purus). Há»™i Thánh, trong tÆ° cách là Hiá»n Thê của Ngôi Lá»i nháºp thể, luôn thụ giáo vá»›i Chúa Thánh Thần, để hiểu biết ngà y cà ng sâu rá»™ng hÆ¡n vá» Kinh Thánh, mà không ngừng thi hà nh sứ mạng của ngÆ°á»i Mẹ hiá»n "lấy Lá»i Chúa nuôi dưỡng (pascat) con cái mình".
Ãây chÃnh là Ãá» nghị 7 THÃGMTG XII trình lên Ãức giáo hoà ng: "Lá»i Chúa trở thà nh xác thịt bà tÃch trong biến cố Thánh Thể và đưa Kinh Thánh tá»›i chá»— hoà n tất. Thánh Thể là nguyên lý giải thÃch của Kinh Thánh, cÅ©ng nhÆ° Kinh Thánh soi sáng và giải thÃch mầu nhiệm Thánh Thể. Trong chiá»u hÆ°á»›ng nà y, các Nghị phụ Æ°á»›c mong rằng má»™t suy tÆ° thần há»c sẽ được cổ võ vá» phÆ°Æ¡ng diện bà tÃch của Lá»i Chúa. Nếu không có sá»± nháºn biết sá»± hiện diện thá»±c hữu của Chúa trong Thánh Thể, sá»± hiểu biết vá» Kinh Thánh vẫn chÆ°a được hoà n tất".
(2) Giúp Dân Chúa gặp được Chúa Giêsu Ngôi Lá»i, để Ä‘i đến những thay đổi Ä‘á»i sống
Cần phải giúp cho giáo dân gặp được chÃnh Ãức Giêsu, Ngôi Lá»i Thiên Chúa, trong Kinh Thánh, chứ không chỉ Ä‘á»c Kinh Thánh nhÆ° những lá»i ká»· niệm vô hồn (Ãá» nghị 9). NhÆ° váºy phải giúp há» cầu nguyện bằng Lá»i Chúa (Ãá» nghị 22). CÅ©ng cần phải giúp ngÆ°á»i tÃn hữu gặp được Lá»i Chúa nhÆ° thế trong Phụng vụ (Thánh Thể và Các Giá» kinh: Ãá» nghị 14). Khi đã gặp được Ãức Giêsu là sức mạnh giao hoà và hoán cải Thiên Chúa gá»i đến cho nhân loại, ngÆ°á»i tÃn hữu sẽ thay đổi Ä‘á»i sống: "Trong những thá»i gian xung Ä‘á»™t đủ loại và căng thẳng giữa các tôn giáo, trung thà nh vá»›i công trình hoà giải Thiên Chúa đã thá»±c hiện nÆ¡i Ãức Giêsu, ngÆ°á»i công giáo dấn thân và o việc cống hiến những tấm gÆ°Æ¡ng vá» hoà giải, bằng cách tìm cách chia sẻ những giá trị nhân bản, luân lý và tôn giáo nhÆ° nhau trong các tÆ°Æ¡ng quan của há» vá»›i Thiên Chúa và vá»›i ngÆ°á»i khác. Há» tìm cách xây dá»±ng má»™t xã há»™i công bình và hoà bình". NhÆ° thế há» chứng tỠđược rằng Lá»i Chúa đã tháºt sá»± Ä‘i sâu và o Ä‘á»i sống há» (Ãá» nghị 8).
(3) Nhấn mạnh việc chuyên cần Ä‘á»c và há»c há»i Kinh Thánh
Ãể "Lá»i Chúa trở nên đèn rá»i bÆ°á»›c chân, ánh sáng cho nẻo Ä‘Æ°á»ng Ä‘i" (Tv 119, 105) của ngÆ°á»i tÃn hữu, Công đồng đã khuyên nhủ má»i tÃn hữu chuyên cần và siêng năng Ä‘á»c Lá»i Chúa: "Vì thế, tất cả các giáo sÄ©, trÆ°á»›c hết là các linh mục của Chúa Kitô và những ngÆ°á»i có bổn pháºn phục vụ Lá»i Chúa, nhÆ° các Phó tế và những ngÆ°á»i dạy giáo lý, phải gắn bó vá»›i Kinh Thánh nhá» việc chăm Ä‘á»c và ân cần há»c há»i, để khi há» truyá»n đạt kho tà ng bao la của Lá»i Chúa, nhất là trong Phụng vụ thánh, cho các giáo hữu được ủy thác cho há», không ai trong há» sẽ trở thà nh "kẻ huyênh hoang rao giảng Lá»i Thiên Chúa ngoà i môi miệng bởi không lắng nghe Lá»i Thiên Chúa trong lòng ". Thánh Công Äồng cÅ©ng tha thiết và đặc biệt khuyến khÃch má»i Kitô hữu, cách riêng các tu sÄ©, hãy năng Ä‘á»c Kinh Thánh để há»c biết "khoa há»c siêu việt của Chúa Kitô" (Pl 3, 8). Vì "không biết Kinh Thánh là không biết Chúa Kitô". Việc năng Ä‘á»c Kinh Thánh, trong truyá»n thống ngà n Ä‘á»i của Giáo Há»™i - trÆ°á»›c kia đặc biệt dà nh riêng cho các Ãan viện - được gá»i là Lectio divina (việc Ä‘á»c sách Kinh Thánh). Ãức Hồng Y Carlo Maria Martini, SJ, qua kinh nghiệm bản thân là nhà nghiên cứu, là báºc thầy nổi tiếng vá» Kinh Thánh và là mục tá» sáng chói ở Giáo pháºn Milano trong nhiá»u tháºp ká»· vừa qua, chia sẻ cho chúng ta phÆ°Æ¡ng đáp của ngà i vá» việc Ä‘á»c sách thánh cho hữu Ãch qua 3 quá trình: lectio, meditatio, contemplatio (Ä‘á»c, suy gẫm, chiêm niệm). Ãây là Ãá» nghị 9 của THÃGM XII.
Song song vá»›i việc chuyên Ä‘á»c và há»c há»i Kinh Thánh của ngÆ°á»i tÃn hữu, cần có sá»± há»— trợ của các mục tá» trong việc Ä‘Ã o tạo Kinh Thánh cho ngÆ°á»i giáo dân. Ãá» nghị 33 của THÃGM XII nói rằng: "Rất nên ao Æ°á»›c là trong má»—i miá»n văn hoá được thiết láºp những trung tâm Ä‘Ã o tạo Lá»i Chúa cho các giáo dân và các nhà thừa sai, tại đó, ngÆ°á»i ta há»c để hiểu biết, để sống và loan báo Lá»i Chúa. Ngoà i ra, tùy theo các nhu cầu khác nhau, phải thiết láºp các há»c viện chuyên môn vá» nghiên cứu Kinh Thánh cho các nhà chú giải, để há» có má»™t sá»± hiểu biết thần há»c vững chắc và há» nhạy cảm vá»›i các bối cảnh của sứ mạng của há». Ãiá»u nà y cÅ©ng có thể thá»±c hiện được bằng cách cứu xét lại hoặc củng cố các cÆ¡ cấu hiện có, nhÆ° các chủng viện hoặc các phân khoa. Cuối cùng, cần phải cung cấp má»™t ná»n Ä‘Ã o tạo tÆ°Æ¡ng hợp vá» các ngôn ngữ Kinh Thánh, cho những ngÆ°á»i sẽ dịch Kinh Thánh ra các ngôn ngữ hiện đại khác nhau".
(4) Cung cấp những bản dịch tốt bằng ngôn ngữ bản xứ
Tháºt váºy, Công đồng đã nêu ra má»™t nguyên lý vững và ng: "Má»i lá»i giảng dạy trong Giáo Há»™i cÅ©ng nhÆ° chÃnh Ãạo thánh Chúa Kitô phải được Kinh Thánh nuôi dưỡng và hÆ°á»›ng dẫn" (MK 21). ChÃnh vì thế, Công đồng long trá»ng tuyên bố: "Phải mở rá»™ng lối và o Kinh Thánh cho các Kitô hữu" (MK 22). Do đó, cần tạo Ä‘iá»u kiện cho các tÃn hữu tiếp cáºn vá»›i Lá»i Chúa trong Kinh Thánh, lý tưởng nhất là trong chÃnh nguyên bản, được viết bằng tiếng Do-thái và A-ram (bá»™ sách Cá»±u Ước) và bằng tiếng Hy-lạp (bá»™ sách Tân Ước); trên thá»±c tế, cần tạo Ä‘iá»u kiện để có những bản phiên dịch tốt, có chất lượng ra tiếng bản xứ, đặc biệt dịch từ nguyên bản. Giải thÃch Ä‘iá»u nầy, chÃnh Công đồng đã nói rõ: "ChÃnh vì thế mà từ buổi đầu, Giáo Há»™i đã công nháºn nhÆ° của riêng mình bản dịch Cá»±u Ước bằng tiếng Hy-lạp, má»™t bản văn rất cổ và được gá»i là bản Bảy MÆ°Æ¡i. Ngoà i ra Giáo Há»™i luôn coi trá»ng các bản dịch của Ãông PhÆ°Æ¡ng hay các bản dịch latin, nhất là bản thÆ°á»ng gá»i là bản "Phổ thông". Vì phải Ä‘em Lá»i Chúa đến cho má»i thá»i đại, Giáo Há»™i nhÆ° má»™t ngÆ°á»i mẹ ân cần lo liệu cho các sách thánh được dịch ra các thứ tiếng cách thÃch hợp và đúng đắn, đặc biệt dịch từ nguyên bản. Má»i Kitô hữu có thể sá» dụng những bản dịch được thá»±c hiện chung vá»›i cả những anh em ly khai trong trÆ°á»ng hợp thuáºn tiện và được Giáo quyá»n chấp thuáºn" (MK 22). Dịch Kinh Thánh ra tiếng bản xứ, má»›i chỉ là bÆ°á»›c khởi đầu, lối và o Kinh Thánh cho các Kitô hữu còn cần phải có các môn há»c chuyên vá» Kinh Thánh, thÆ°á»ng được gá»i là dẫn nháºp và o Kinh Thánh, chú giải Kinh Thánh, v.v. Há»c Viện Kinh Thánh Giáo Hoà ng ở Rôma đã được Ãức Thánh Cha Piô X thiết láºp nhằm và o năm 1909, mục Ä‘Ãch Ä‘Ã o tạo những chuyên viên vá» Kinh Thánh trong Há»™i Thánh; rồi nhiá»u Phân khoa, Há»c viện vá» Kinh Thánh cÅ©ng được thiết láºp tại Giêrusalem cÅ©ng nhÆ° tại má»™t số nÆ¡i khác . Tất cả những Há»c viện và Phân Khoa nầy thá»±c hiện quyết tâm của Giáo Há»™i trong tÆ° cách là "Hiá»n Thê của Ngôi Lá»i nháºp thể, được Chúa Thánh Thần dạy dá»—, hằng cố gắng hiểu biết Kinh Thánh ngà y cà ng sâu rá»™ng hÆ¡n, hầu không ngừng lấy Lá»i Chúa nuôi dưỡng con cái mình. Do đó, Giáo Há»™i có lý khi khuyến khÃch việc há»c há»i các Thánh Giáo Phụ Ãông PhÆ°Æ¡ng và Tây PhÆ°Æ¡ng cÅ©ng nhÆ° các Phụng vụ thánh.. Thánh Công đồng khuyến khÃch con cái Giáo Há»™i Ä‘ang chuyên cần há»c há»i những khoa há»c Kinh Thánh, hãy tiếp tục theo Ä‘uổi công trình đã khởi sá»± cách tốt đẹp vá»›i những năng lá»±c ngà y được đổi má»›i, và bằng tất cả hăng say hợp vá»›i cảm thức của Giáo Há»™i" (MK 23). Ngoà i ra, Công đồng cÅ©ng láºp lại Ä‘iá»u mà Ãức Thánh Cha Lêô XIII, trong Thông Ä‘iệp Providentissimus Deus đã nói "Kinh Thánh là Linh hồn của Khoa Thần há»c thánh"; vì Kinh Thánh chứa Ä‘á»±ng Lá»i Chúa và vì được linh hứng, nên thá»±c sá»± là Lá»i Chúa. Do đó, "Khoa Thần há»c thánh dá»±a trên Kinh Thánh và Thánh Truyá»n nhÆ° dá»±a và o má»™t ná»n tảng vÄ©nh cá»u. Trên ná»n tảng nầy, thần há»c được củng cố, trở nên vững chắc và được trẻ trung mãi, trong khi tìm kiếm, dÆ°á»›i ánh sáng đức tin, tất cả chân lý tiá»m ẩn trong Mầu nhiệm Chúa Kitô" (MK 24). ChÃnh trong buổi tiếp kiến các đại biểu tham dá»± Khoá há»™i nghị vá» Kinh Thánh vừa qua ở Rôma, Ãức Thánh Cha cÅ©ng có má»™t nháºn định tÆ°Æ¡ng tá»±: "Lá»i Chúa không già cá»—i bao giá»; vì thế, Giáo Há»™i cần được đổi má»›i không ngừng". Công đồng cÅ©ng không quên nhắc nhở những ai thi hà nh "thừa tác vụ Lá»i Chúa - nghÄ©a là việc rao giảng mục vụ, dạy giáo lý và toà n thể giáo huấn Kitô giáo, trong đó bà i giảng phục vụ phải chiếm má»™t chá»— quan trá»ng - phải được nuôi dưỡng là nh mạnh và gia tăng sinh lá»±c cách thánh thiện nhá» lá»i Kinh Thánh" (MK 24).
(5) Trau dồi bà i giảng, bằng cách há»c há»i Lá»i Chúa và cầu nguyện
Muốn cho Lá»i Chúa đến được vá»›i các tÃn hữu trong tình trạng tốt nhất, chúng ta không thể nà o không nghÄ© đến bà i giảng (homélie). Có biết bao thừa tác viên đã nuôi dưỡng Ä‘á»i sống thiêng liêng của các tÃn hữu bằng Lá»i Chúa được trình bà y sống Ä‘á»™ng, phong phú, mà luôn tôn trá»ng được bản chất của Lá»i. NhÆ°ng cÅ©ng không thiếu thừa viên đã để cho các công việc khác lấn chiếm, nên việc giảng Lá»i Chúa trong thánh lá»… đã trở thà nh má»™t việc chiếu lệ.
THÃGM XII đã lÆ°u ý là các thừa tác viên phải hiện tại Lá»i Chúa trong bà i giảng và đỠnghị cho sá»an má»™t "Cẩm nang vá» bà i diá»…n giảng". Lá»i Chúa được hiện tại hoá Ä‘Æ°a ngÆ°á»i tÃn hữu đến mầu nhiệm được cá» hà nh, má»i ra Ä‘i truyá»n giáo và chia sẻ niá»m vui và những Ä‘au Ä‘á»›n, các hy vá»ng và các ná»—i sợ hãi của các tÃn hữu (Ãá» nghị 15). THÃGM Ä‘á» nghị là các vị giảng thuyết (giám mục, linh mục, phó tế) phải dá»n lòng trong cầu nguyện, để cho các ngà i rao giảng cách xác tÃn và say mê. Các ngà i phải đặt ra cho mình ba câu há»i : (1) Các bà i Ä‘á»c nói gì? (2) Các bà i Ä‘á»c nói gì vá»›i riêng tôi ? (3) Tôi phải nói gì vá»›i cá»™ng Ä‘oà n, trong tình trạng cụ thể của cá»™ng Ä‘oà n nà y?
Vị giảng thuyết trÆ°á»›c hết phải để cho Lá»i Chúa mà mình loan báo thôi thúc, cáºt vấn mình. Bà i giảng phải được nuôi dưỡng bằng giáo lý và truyá»n đạt giáo huấn của Há»™i Thánh để củng cố đức tin, kêu gá»i hoán cải trong khung cảnh cuá»™c cá» hà nh và chuẩn bị Ä‘i và o cuá»™c hoà n tất mầu nhiệm Vượt Qua trong cá» hà nh Thánh Thể. Chúng ta chỠđợi Ä‘á» nghị của các Nghị phụ nên thà nh sá»± : là m má»™t quyển Cẩm nang vá» bà i giảng để trình bà y các nguyên tắc của thuyết giảng và nghệ thuáºt truyá»n thông, nhất là ná»™i dung các chủ Ä‘á» Kinh Thánh thÆ°á»ng có trong các Sách Bà i Ä‘á»c được sá» dụng trong Phụng vụ.
(6) Quan tâm Ä‘Æ°a Lá»i Chúa há»™i nháºp và o trong môi trÆ°á»ng văn hoá
Chúng ta không thể nà o phủ nháºn yếu tố há»™i nháºp văn hoá trong công việc phổ biến Lá»i Chúa.
Mặc khải được thà nh hình nhá» kÃn múc trong các ná»n văn hoá khác nhau của là i ngÆ°á»i những giá trị trung thá»±c khả dÄ© diá»…n tả chân lý, mà để cứu Ä‘á»™ chúng ta, Thiên Chúa đã thông tri cho loà i ngÆ°á»i (x. MK 11). Quả thế, Lá»i Chúa, trong tÆ° cách là Mặc khải, đã nhấn chìm và o trong các ná»n văn hoá sá»± hiểu biết chân lý, mà nếu là m cách khác, chân lý nà y hẳn là sẽ không được biết đến và đã tạo ra sá»± tiến bá»™ và phát triển vá» văn hoá. Lệnh truyá»n Chúa đã ban cho Há»™i Thánh là loan báo Tin Mừng cho má»i loà i thá» tạo (x. Mc 16,15) hà m chứa việc gặp gỡ của Lá»i Chúa vá»›i tất cả các dân tá»™c trên trái đất và ná»n văn hoá của há». Ãiá»u nà y giả thiết là cÅ©ng có má»™t tiến trình há»™i nháºp văn hoá của Lá»i Chúa, đã xảy ra trong Mặc khải.
NhÆ° thế, Lá»i Chúa phải thấm nháºp và o má»i môi trÆ°á»ng sao cho văn hoá sản sinh ra những cách diá»…n tả Ä‘á»™c đáo sá»± sống, phụng vụ, tÆ° tưởng Kitô giáo. Những đức tÃnh của má»i thá»i nhÆ° được Lá»i Chúa là m cho phong phú từ bên trong, được củng cố, bổ túc, và tái tạo trong Chúa Kitô (MV 58), và bằng cách đó gợi ra những cách thức má»›i diá»…n tả Ä‘á»i sống Kitô hữu.
Nhằm má»™t việc há»™i nháºp văn hoá trung thá»±c sứ Ä‘iệp Tin Mừng, ta phải đảm bảo việc Ä‘Ã o tạo các nhà truyá»n giáo bằng những phÆ°Æ¡ng tiện thÃch hợp để hiểu biết táºn chiá»u sâu môi trÆ°á»ng sống, hoà n cảnh văn hoá xã há»™i, sao cho há» có thể tháp nháºp và o trong môi trÆ°á»ng, trong ngôn ngữ cÅ©ng nhÆ° trong các ná»n văn hoá bản địa. Trách nhiệm đầu tiên của Há»™i Thánh địa phÆ°Æ¡ng là là m cho sứ Ä‘iệp Tin Mừng có thể há»™i nháºp văn hoá trung thá»±c, trong khi dÄ© nhiên vẫn lÆ°u ý đến nguy cÆ¡ chiết trung. Phẩm chất của công việc há»™i nháºp văn hoá tùy thuá»™c mức Ä‘á»™ chÃn chắn của cá»™ng Ä‘oà n có nhiệm vụ loan báo Tin Mừng. Kết luáºn 1. Lá»i Chúa, nguồn Hy vá»ng
Ãể kết thúc, chúng ta nên nhìn lại quá khứ má»™t chút, để rồi nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai vá»›i niá»m hy vá»ng : sau Năm Thánh Mẫu của Há»™i Thánh toà n cầu năm 1985 và sau lá»… phong hiển thánh 117 vị TỠđạo Việt Nam và o năm 1988, ngÆ°á»i ta ghi nháºn có má»™t hiện tượng bất ngá» : má»™t con số đông các dân tá»™c thiểu số rải rác trên các vùng đồi núi của đất nÆ°á»›c chúng ta, đã hà ng loạt trở lại đạo Công giáo hoặc các giáo phái Tin Mừng và Tin là nh : ngÆ°á»i MÆ°á»ng, ngÆ°á»i Hmong... tại miá»n Bắc ; ngÆ°á»i Bana, Sêđang, Giarai... tại giáo pháºn Kontum; ngÆ°á»i K’Ho, ngÆ°á»i Churu. trong giáo pháºn Ãà Lạt. Bà máºt của hiện tượng nà y, chÃnh là sức thu hút phi thÆ°á»ng của Lá»i Chúa. Nhiá»u ngÆ°á»i má»›i trở lại vá»›i đức tin công giáo đã tuyên bố rằng há» vẫn nghe Ä‘á»u đặn các chÆ°Æ¡ng trình phát thanh hằng ngà y của Ãà i Phát thanh ở Manila, phổ biến sứ Ä‘iệp Kinh Thánh và Tin Mừng. ChÃnh các hoà n cảnh ngẫu nhiên đã dẫn Ä‘Æ°a hỠđến vá»›i Há»™i Thánh Công giáo. Có những ngÆ°á»i đã nghe các bà i suy niệm Kinh Thánh được Ãà i Phát thánh Chân lý à châu , cÅ©ng ở tại Manila, phổ biến và đã trá»±c tiếp tìm ra nẻo Ä‘Æ°á»ng vá» vá»›i Há»™i Thánh Công giáo. Các giáo pháºn Kontum, Ban Mê Thuá»™t, Ãà Lạt và Nha Trang, tại đó, các dân tá»™c thiểu số chiếm má»™t tá»· lệ quan trá»ng vá» dân số, đã lên cả má»™t chÆ°Æ¡ng trình truyá»n giáo có tổ chức chặt chẽ, năng Ä‘á»™ng và hữu hiệu. Má»™t trong các mục tiêu Æ°u tiên là dịch Kinh Thánh ra ngôn ngữ địa phÆ°Æ¡ng. Cho tá»›i nay, ngÆ°á»i ta đã xuất bản Tân Ước bằng tiếng H’mong tại HÆ°ng Hoá; bằng tiếng Bana, tiếng Sêđang, tiếng Giarai tại Kontum; tiếng K’Ho tại Ãà Lạt; tiếng Raglai tại Nha Trang. Lá»i Chúa mở âm thầm nhÆ°ng hữu hiệu con Ä‘Æ°á»ng hy vá»ng cho các dân tá»™c thiểu số Ä‘ang ở giữa những dân tá»™c nghèo nhất của đất nÆ°á»›c. Niá»m vui và sá»± hãnh diện được lắng nghe Lá»i Chúa trá»±c tiếp bằng tiếng mẹ đẻ và đáp trả Lá»i Chúa bằng những bà i ca và những lá»i kinh đã được thÃch ứng vá»›i tinh thần của ná»n văn hoá của há» củng cố thêm chân tÃnh văn hoá của há» và góp phần tháºt sá»± và o việc phát triển há» toà n diện. Những ngÆ°á»i Việt, còn được gá»i là ngÆ°á»i "Kinh", chiếm 85% dân số của toà n đất nÆ°á»›c, cÅ©ng đã sống má»™t kinh nghiệm tÆ°Æ¡ng tá»± khi trở thà nh Kitô hữu.
2. Huyá»n nhiệm Thánh Giá
Lịch sá» Há»™i Thánh tại Việt Nam đã cho thấy các hoa trái phong phú tuyệt vá»i của huyá»n nhiệm Thánh Giá được đã được sống và được chuyển cho Dân Kitô hữu bởi vị giám mục đầu tiên, Ãức Cha Pierre Lambert de la Motte. Lá»i cứu chuá»™c của Thiên Chúa, diá»…n tả tình yêu cứu chuá»™c lá»›n lao nhất của Ngà i (x. Ga 3,16), đạt tá»›i đỉnh cao trong mầu nhiệm Thánh Giá, nguồn an ủi, sức mạnh và khôn ngoan (x. 1 Cr 1,22-25). Tình yêu đối vá»›i Thánh Giá đã được tá» ra mạnh và gắn bó trong lòng của các Thánh TỠđạo Việt Nam, đến ná»—i các ngà i đã sẵn sà ng chết vì tình yêu đối vá»›i Ãức Chúa chịu đóng Ä‘inh của các ngà i hÆ¡n là chà đạp dấu chỉ Æ¡n Cứu chuá»™c dÆ°á»›i chân. Lá»i cứu chuá»™c nà y cô Ä‘á»ng trong quyển sách Thánh Giá đã Ä‘Ã o luyện ra má»™t Ä‘oà n các chứng nhân - các vị tỠđạo theo nguyên ngữ - trÆ°á»›c tiên là những chứng nhân vá» niá»m hy vá»ng. Quả tháºt, khi hy sinh mạng sống các ngà i trên mặt đất, các ngà i hy vá»ng tìm lại được sá»± sống vÄ©nh cá»u trên trá»i (x. Ga 12,25) ; khi từ chối chà đạp Thánh Giá dÆ°á»›i chân, các ngà i hy vá»ng khuyến khÃch được con cháu hoặc những anh chị em đồng đạo sống trung thà nh vá»›i đức tin ; khi chấp nháºn chết bị bách hại nhÆ° Chúa mình, các ngà i hy vá»ng trở thà nh hạt lúa mì rÆ¡i xuống đất, chết Ä‘i và mang lại hoa trái dồi dà o (x. Ga 12,24). Và trong thá»±c tế, máu các ngà i đổ ra, được Lá»i Chúa đã được suy ngẫm và cầu nguyện là m cho nên phong phú, Ä‘ang mang lại hoa trái dồi dà o, mà các dấu chỉ nháºn ra được hôm nay là đá»i sống đức tin mạnh mẽ của Dân Thiên Chúa và con số ngà y má»™t gia tăng các Æ¡n gá»i tu sÄ© và linh mục tại quê hÆ°Æ¡ng. Tất cả các thánh TỠđạo chúng ta, trÆ°á»›c khi bị hà nh hình, đã xin phép được cầu nguyện, thay vì ăn má»™t bữa ăn thịnh sá»an ngÆ°á»i ta cho nhÆ° má»™t dấu chỉ vá» lòng nhân đạo in extremis theo luáºt hình sá»± Việt Nam. Lá»i cầu nguyện, theo lá»i rất soi sáng của Ãức Thánh Cha Bênêđitô XVI trong Thông Ä‘iệp Spe salvi ngà y 30-11-2007, "là trÆ°á»ng há»c đầu tiên hoặc nÆ¡i chÃnh yếu để há»c táºp vá» niá»m hy vá»ng", và Ãức Thánh Cha đã trÃch dẫn hai quyển sách của Ãức cố Hồng Y Phanxicô Xaviê Nguyá»…n Văn Thuáºn [10], mà ngà i coi nhÆ° má»™t chứng nhân vá» má»™t niá»m hy vá»ng to lá»›n không qua Ä‘i, cho dù ở ngay trong những đêm Ä‘en cô Ä‘á»™c [11]. Lá»i cầu nguyện mà các thánh TỠđạo chúng ta đã quý hÆ¡n bữa ăn, đã không những dạy các ngà i vá» niá»m hy vá»ng, mà còn ban cho niá»m hy vá»ng của các ngà i dấu ấn tối háºu và vÄ©nh viá»…n nhÆ° má»™t triá»u thiên chiến thắng khiến các ngà i trở thà nh những chứng nhân vÄ© đại vá» niá»m hy vá»ng ban Æ¡n cứu (x. Rm 8,24).
CÅ©ng thế, Ä‘au khổ không chỉ là má»™t nÆ¡i khác để há»c táºp vá» niá»m hy vá»ng, mà còn được biến đổi bởi sức mạnh của niá»m hy vá»ng, phát xuất từ đức tin, thà nh lá»i kinh ca ngợi và tạ Æ¡n. Ãể minh há»a phÆ°Æ¡ng diện nà y, Ãức Thánh Cha đã trÃch trong Thông Ä‘iệp Spe salvi cả má»™t Ä‘oạn từ bức thÆ° nổi tiếng của thánh tỠđạo Phaolô Bảo Tịnh [12]. * * * Nhìn lại biết bao Ä‘iá»u kỳ diệu trong Há»™i Thánh kể từ ngà y Thánh Công đồng công bố Hiến chế tÃn lý vá» Mặc khải Dei Verbum thá»i gian hÆ¡n 40 năm qua, chúng ta chỉ biết dâng lá»i chúc tụng, tôn vinh, cảm tạ Thiên Chúa Ba Ngôi đã Ä‘oái thÆ°Æ¡ng ban cho Há»™i Thánh kho tà ng mặc khải vô cùng quý báu ẩn chứa nÆ¡i bá»™ Kinh Thánh; để nhỠđó, chúng ta khám phá ra Ä‘iá»u mà Mẹ Maria đã tuyên bố trong lá»i kinh Magnificat: "Lòng nhân nghÄ©a Chúa trải qua Ä‘á»i nỠđến Ä‘á»i kia, trên những kẻ kÃnh sợ Chúa"; và trong tÆ° cách là con cái của Há»™i Thánh Việt Nam, chúng ta sẽ mãi mãi hiệp thông vá»›i má»i thà nh phần Dân Thiên Chúa thuá»™c má»i thá»i đại trên toà n thế giá»›i, để "thà nh kÃnh lắng nghe Lá»i Thiên Chúa mà có thể tin tưởng công bố Lá»i của Ngà i" (MK 1).
-------------------------------------------------------------- [1] Ngà y 11-10-1962, Công đồng Vatican II được khai mạc bằng má»™t nghi thức long trá»ng. [2] John Onaiyekan, "From Dei Verbum to Novo Millennio Ineunte - The Reception Process of Dei Verbum", Dei Verbum 76/77 (2005) 24tt.
[3] Walter Kasper, "The Constitution on Devine Revelation Dei Verbum", Dei Verbum 76/77 (2005) 14tt.
[4] Paul Claudel trong tác phẩm "LEcriture Sainte dans La Vie intellectuelle" 16. [5] X. Alexandre de Rhodes, S.J. Histoire du Royaume de Tunquin et des grands progrez que la prédication de l’Évangile y a faits en la conversion des Infidèles depuis l’Année 1617, jusques à l’Année 1646. A Lyon 1651, Livre II, Chapitre XII, tr. 161-165. [6] "Äây là linh mục Nam bá»™ Việt Nam tên Louis Doan (Lữ Y Äoan), má»™t trong những thầy giảng kỳ cá»±u nhất và trà thức của VÆ°Æ¡ng quốc" (Cf. A. Launay, Histoire de la Mission de Cochinchine. Documents historiques I (1658-1728), Paris 1923, tr.197. [7] X. Jean-Paul II, Rosarium Virginis Mariae, s. 21.
Ủy Ban Kinh Thánh trá»±c thuá»™c HÃGM VN
(Nguồn: www.kinhthanhvn.org) |