Sứ Äiệp Mùa Chay 2009 của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI
24.02.2009
Sứ Äiệp Mùa Chay 2009 của Äức Thánh Cha Bênêđictô XVI
Anh chị em thân mến! Và o lúc khởi đầu Mùa Chay, vốn là má»™t hà nh trình táºp luyện thiêng liêng cao Ä‘á»™ hÆ¡n, phụng vụ lại đặt trÆ°á»›c mặt chúng ta ba việc thá»±c hà nh sám hối rất thân thuá»™c vá»›i truyá»n thống kinh thánh và kitô hữu – cầu nguyện, bố thà và ăn chay – để chuẩn bị chúng ta cá» hà nh tốt hÆ¡n lá»… Phục sinh và do đó cảm nghiệm quyá»n năng của Thiên Chúa, nhÆ° chúng ta sẽ nghe trong Canh thức Phục sinh: “khá» trừ muôn tá»™i vạ, thanh tẩy hết lá»—i lầm, biến tá»™i nhân thà nh con ngÆ°á»i công chÃnh, Ä‘em vui mừng cho hồn nặng sầu thÆ°Æ¡ng, tiêu diệt háºn thù, giải hòa bất thuáºn, khuất phục má»i quyá»n uy†(Công bố Tin mừng Phục sinh). Vá» sứ Ä‘iệp Mùa Chay năm nay, tôi muốn táºp trung suy tÆ° của tôi và o giá trị và ý nghÄ©a của chay tịnh. Quả thế, Mùa Chay gợi nhá»› bốn mÆ°Æ¡i ngà y chay tịnh của Chúa trong hoang địa, mà Ngà i đã trải qua trÆ°á»›c khi Ä‘i và o sứ vụ công khai. Chúng ta Ä‘á»c thấy trong Tin mừng: “Chúa Giêsu được Thần Khà dẫn và o hoang địa, để chịu quá»· cám dá»—. NgÆ°á»i ăn chay ròng rã bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y, và sau đó, NgÆ°á»i thấy đói†(Mt 4,1-2). Giống nhÆ° Môisê là ngÆ°á»i đã ăn chay trÆ°á»›c khi đón nháºn những tấm bia lá» luáºt (x. Xh 34,28) và việc Êlia ăn chay trÆ°á»›c khi gặp Chúa tại Núi Horép (x. 1 V 19,8), Äức Giêsu cÅ©ng váºy, qua việc cầu nguyện và ăn chay, đã chuẩn bị cho sứ vụ đặt trÆ°á»›c mặt Ngà i, sứ vụ được đánh dấu và o lúc khởi đầu bằng má»™t cuá»™c chiến đấu nghiêm trá»ng vá»›i kẻ cám dá»—. Chúng ta có thể tá»± há»i đâu là giá trị và ý nghÄ©a đối vá»›i ngÆ°á»i kitô hữu khi tá»± khÆ°á»›c từ Ä‘iá»u gì tá»± nó là tốt và hữu dụng để bồi bổ thân xác. Kinh Thánh và toà n thể truyá»n thống kitô giáo dạy rằng ăn chay là má»™t trợ giúp lá»›n lao để tránh tá»™i và tất cả những gì dẫn đến đó. Vì thế, lịch sá» cứu Ä‘á»™ đầy dẫy những sá»± kiện má»i gá»i ăn chay. Trong những trang đầu tiên của Kinh Thánh, Chúa truyá»n dạy con ngÆ°á»i phải kiêng cữ, đừng ăn trái cấm: “Hết má»i trái cây trong vÆ°á»n, ngÆ°Æ¡i cứ ăn; nhÆ°ng trái của cây cho biết Ä‘iá»u thiện Ä‘iá»u ác, thì ngÆ°Æ¡i không được ăn, vì ngà y nà o ngÆ°Æ¡i ăn, chắc chắn ngÆ°Æ¡i sẽ phải chết†(St 2, 16-17). Khi chú giải lệnh cấm ấy của Chúa, thánh Basiliô nháºn xét rằng “việc Chúa truyá»n ăn chay xảy ra tại vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng,†và “giá»›i răn thứ nhất theo nghÄ©a ấy đã bà y tá» cho Adam.†Theo đó ngà i kết luáºn: “'ngÆ°Æ¡i không được ăn' là luáºt ăn chay và kiêng khem†(x. Sermo de jejunio: PG 31, 163, 98). Bởi vì tất cả chúng ta đã bị đè nặng bởi tá»™i và những hệ quả của nó, chay tịnh được Ä‘á» nghị cho chúng ta nhÆ° là má»™t phÆ°Æ¡ng thế để phục hồi lại tình bạn vá»›i Thiên Chúa. Äó chÃnh là trÆ°á»ng hợp của Ét-ra, khi chuẩn bị cuá»™c hà nh trình từ nÆ¡i lÆ°u Ä‘Ã y vá» Äất hứa, đã kêu má»i cá»™ng Ä‘oà n dân chúng ăn chay để “hạ mình trÆ°á»›c nhan Thiên Chúa chúng ta†(8,21). Äấng Toà n năng đã lắng nghe lá»i cầu nguyện của há» và bảo đảm cho há» sá»± quý mến và bảo vệ. Cùng má»™t cách thức ấy, dân thà nh Ninivê, để đáp lại lá»i má»i gá»i hoán cải của Giôna, đã công bố lệnh ăn chay, nhÆ° dấu hiệu của lòng chân thà nh, và nói rằng: “Biết đâu Thiên Chúa chẳng nghÄ© lại, chẳng bỠý định giáng phạt, và nguôi cÆ¡n thịnh ná»™, khiến chúng ta khá»i phải chết?†(3,9). Trong trÆ°á»ng hợp ấy cÅ©ng váºy, Thiên Chúa thấy việc là m của há» và tha cho há». Trong Tân Æ°á»›c, Äức Giêsu Ä‘Æ°a ra ánh sáng lý do sâu xa của việc chay tịnh, khi kết án thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Pharisêu, những ngÆ°á»i tuân giữ nghiêm nhặt các quy định của luáºt pháp, nhÆ°ng lòng của há» xa cách Thiên Chúa. Việc chay tịnh Ä‘Ãch thá»±c, nhÆ° Thầy chà thánh đã nhắc ở má»™t nÆ¡i khác, chÃnh là thi hà nh ý của Chúa Cha, “Äấng thấu suốt những gì kÃn đáo, sẽ thưởng công cho anh†(Mt 6,18). ChÃnh Ngà i đã nêu gÆ°Æ¡ng, khi trả lá»i Satan, sau bốn mÆ°Æ¡i ngà y ở trong hoang địa rằng “NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i miệng Thiên Chúa phán ra†(Mt 4,4). Vì thế chay tịnh Ä‘Ãch thá»±c hÆ°á»›ng đến việc ăn “cÆ¡m bánh Ä‘Ãch thá»±c,†đó là thá»±c hiện ý của Chúa Cha (x. Ga 4,34). Do đó, nếu Adam đã không vâng lá»i lệnh truyá»n của Chúa “không được ăn cây biết là nh biết dữ,†ngÆ°á»i tÃn hữu, qua việc chay tịnh, muốn khiêm nhÆ°á»ng quy phục Thiên Chúa, tÃn thác và o sá»± nhân là nh và thÆ°Æ¡ng xót của NgÆ°á»i. Việc thá»±c hà nh chay tịnh luôn hiện diện trong cá»™ng Ä‘oà n kitô hữu tiên khởi (x. Cv 13,3; 14,22; 27,21; 2 Cr 6,5). Các giáo phụ cÅ©ng nói đến sức mạnh của chay tịnh để kiá»m chế tá»™i lá»—i, đặc biệt những thèm khát của “con ngÆ°á»i Adam cÅ©,†và và mở ra trong tâm hồn ngÆ°á»i tÃn hữu má»™t con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến Thiên Chúa. HÆ¡n nữa, chay tịnh là má»™t thá»±c hà nh thÆ°á»ng gặp và được các thánh thuá»™c má»i thá»i đại khuyên nhủ. Thánh Phêrô Kim ngôn viết: “Chay tịnh là hồn của lá»i cầu nguyện, lòng thÆ°Æ¡ng xót là máu Ä‘em lại sá»± sống cho chay tịnh. Vì thế nếu bạn cầu nguyện, hãy ăn chay; nếu bạn ăn chay, hãy tá» lòng thÆ°Æ¡ng xót; nếu bạn muốn lá»i cầu xin được lắng nghe, hãy lắng nghe lá»i cầu xin của kẻ khác. Nếu bạn không bịt tai trÆ°á»›c kẻ khác, bạn mở được tai Thiên Chúa cho chÃnh bạn†(Sermo 43: PL 52, 320. 322). Trong thá»i đại chúng ta, chay tịnh dÆ°á»ng nhÆ° đã đánh mất Ä‘iá»u gì thuá»™c ý nghÄ©a thiêng liêng, và trong má»™t ná»n văn hóa có đặc Ä‘iểm là tìm kiếm hạnh phúc váºt chất, nó đảm nhiệm vai trò chữa bệnh để chăm sóc thân thể. Chắc hẳn chay tịnh Ä‘em lại lợi Ãch cho hạnh phúc thể lý, nhÆ°ng đối vá»›i ngÆ°á»i tÃn hữu, trÆ°á»›c tiên nó là “má»™t phÆ°Æ¡ng thế chữa trị†để chữa là nh tất cả những gì ngăn cản há» sống phù hợp vá»›i thánh ý Thiên Chúa. Trong Tông hiến Pænitemini năm 1966, NgÆ°á»i Tôi tá»› Thiên Chúa Phaolô VI thấy nhu cầu trình bà y chay tịnh trong khuôn khổ Æ¡n gá»i của má»i kitô hữu “không còn sống cho chÃnh mình, nhÆ°ng cho Äấng đã yêu thÆ°Æ¡ng và hiến thân vì mình, và sống cho anh chị em của mình†(x. Ch. I). Mùa Chay phải là cÆ¡ há»™i thuáºn lợi để trình bà y lại các quy tắc chứa Ä‘á»±ng trong Tông hiến, để ý nghÄ©a Ä‘Ãch thá»±c và thÆ°á»ng hằng của việc thá»±c hà nh đã từ lâu tuân giữ nà y được tái khám phá và nhá» thế giúp chúng ta loại trừ tÃnh Ãch ká»· và mở rá»™ng con tim để yêu mến Thiên Chúa và tha nhân, Giá»›i răn trÆ°á»›c tiên và lá»›n nhất của Lá» luáºt má»›i và bản tóm tắt toà n bá»™ Tin mừng (x. Mt 22, 34-40). Ngoà i ra, việc trung thà nh thá»±c hà nh chay tịnh cÅ©ng góp phần mang lại sá»± thống nhất cho con ngÆ°á»i, thân xác và linh hồn, giúp tránh tá»™i lá»—i và tăng trưởng trong cuá»™c sống thân máºt vá»›i Chúa. Thánh Augustinô, ngÆ°á»i quá biết những thúc đẩy tiêu cá»±c bên trong, khi định nghÄ©a chúng là “tình trạng rắc rối vòng vèo và rối mù†(Confessions, II, 10.18), đã viết: “Chắc chắn tôi sẽ chịu thiếu thốn, nhÆ°ng chÃnh là để NgÆ°á»i tha thứ cho tôi, để là m đẹp lòng NgÆ°á»i, để tôi vui hưởng sá»± hoan lạc của NgÆ°á»i†(Sermo 400, 3, 3: PL 40, 708). Từ khÆ°á»›c lÆ°Æ¡ng thá»±c váºt chất, vốn nuôi sống thân xác chúng ta, sẽ nuôi dưỡng má»™t thái Ä‘á»™ ná»™i tâm để lắng nghe Chúa Kitô và được nuôi dưỡng bằng lá»i cứu Ä‘á»™ của Ngà i. Qua việc chay tịnh và cầu nguyện, chúng ta để Chúa đến và thá»a mãn cÆ¡n đói sâu Ä‘áºm nhất mà chúng ta cảm thấy trong thâm tâm, đó là sá»± đói khát Thiên Chúa. Äồng thá»i, chay tịnh là má»™t trợ giúp để mở mắt nhìn thấy tình trạng của bao nhiêu anh chị em chúng ta Ä‘ang sống. Trong lá thÆ° thứ nhất, thánh Gioan khuyên nhủ: “Nếu ai có của cải thế gian và thấy anh em mình lâm cảnh túng thiếu, mà chẳng Ä‘á»™ng lòng thÆ°Æ¡ng, thì là m sao tình yêu Thiên Chúa ở lại trong ngÆ°á»i ấy được?†(3,17). Chay tịnh tá»± nguyện giúp chúng ta tăng trưởng theo tinh thần của NgÆ°á»i Samaritanô nhân là nh, cúi mình xuống và cứu giúp ngÆ°á»i anh em Ä‘au khổ (x. Thông Ä‘iệp Deus caritas est, 15). Khi tá»± nguyện đón nháºn má»™t hà nh vi từ bá» chÃnh mình để mÆ°u cầu lợi Ãch cho ngÆ°á»i khác, chúng ta khẳng định rằng ngÆ°á»i anh em chị em Ä‘ang gặp khó khăn không phải là ngÆ°á»i xa lạ. ChÃnh là để giữ cho sống Ä‘á»™ng thái Ä‘á»™ đón tiếp và quan tâm đối vá»›i anh chị em mà tôi khuyến khÃch các giáo xứ và má»—i cá»™ng Ä‘oà n tăng cÆ°á»ng việc thá»±c hà nh chay tịnh, cá nhân và cá»™ng Ä‘oà n, trong Mùa Chay, liên kết vá»›i việc lắng nghe Lá»i Chúa, cầu nguyện và là m phúc. Ngay từ thuở ban đầu, Ä‘iá»u ấy đã là dấu các phẩm chất của cá»™ng Ä‘oà n kitô hữu, nÆ¡i ấy đã có những cuá»™c lạc quyên đặc biệt (x. 2 Cr 8-9; Rm 15, 25-27), ngÆ°á»i tÃn hữu được má»i gá»i trao ban cho ngÆ°á»i nghèo những gì hỠđã dà nh dụm được khi ăn chay (Didascalia Ap., V, 20,18). Việc thá»±c hà nh nà y cần được tái khám phá và khuyến khÃch lại trong thá»i đại chúng ta, đặc biệt trong Mùa Chay. Từ những gì tôi đã nói trên, dÆ°á»ng nhÆ° khá rõ là chay tịnh là má»™t thá»±c hà nh khổ chế quan trá»ng, má»™t vÅ© khà thiêng liêng để chiến đấu chống lại má»i gắn bó mất tráºt tá»± vá»›i chÃnh bản thân. Sá»± từ khÆ°á»›c tá»± nguyện vá»›i những vui thú phát sinh từ lÆ°Æ¡ng thá»±c và những của cải váºt chất giúp ngÆ°á»i môn đệ Äức Kitô kiểm soát lòng ham muốn đối vá»›i thiên nhiên, vốn đã bị lệch lạc bởi tá»™i nguyên tổ, mà những hệ quả tiêu cá»±c đã tác Ä‘á»™ng trên con ngÆ°á»i. Quả là thÃch hợp, má»™t bà i thánh ca cổ xÆ°a của phụng vụ Mùa Chay đã khuyến khÃch: “Utamur ergo parcius, / verbis cibis et potibus, / somno, iocis et arctius / perstemus in custodia†(Ta hãy giảm mê say vui sÆ°á»›ng / từ nói năng, ăn uống, ngủ nghê / luôn luôn cảnh giác Ä‘á» phòng ngÅ© quan). Anh chị em thân mến, quả là tốt đẹp khi thấy rằng mục tiêu tối háºu của chay tịnh là giúp đỡ má»—i má»™t ngÆ°á»i chúng ta dâng trá»n vẹn chÃnh mình cho Thiên Chúa, nhÆ° Giáo hoà ng Gioan Phaolô II, tôi tá»› Thiên Chúa, đã viết (x. Thông Ä‘iệp “Veritatis splendor,†21). Vì thế Æ°á»›c chi má»—i gia đình và cá»™ng Ä‘oà n kitô hữu biết táºn dụng thá»i gian Mùa Chay nà y, để gạt bá» má»™t bên những Ä‘iá»u gì gây lo ra cho tâm trà và tăng trưởng trong những Ä‘iá»u nuôi dưỡng tâm hồn, hầu yêu mến Thiên Chúa và tha nhân. Tôi đặc biệt nghÄ© tá»›i má»™t sá»± dấn thân lá»›n hÆ¡n cho việc cầu nguyện, lectio divina, chạy đến bà tÃch hòa giải và tham dá»± tÃch cá»±c và o bà tÃch Thánh Thể, đặc biệt Thánh lá»… ngà y Chúa nháºt. Vá»›i thái Ä‘á»™ bên trong ấy, chúng ta hãy Ä‘i và o tinh thần sám hối của Mùa Chay. Nguyện xin Äức Trinh nữ Maria, “Nguồn hoan lạc của chúng ta,†đồng hà nh và trợ giúp chúng ta trong ná»— lá»±c giải thoát tâm hồn khá»i nô lệ tá»™i lá»—i, biến nó thà nh “nhà tạm sống Ä‘á»™ng của Thiên Chúa.†Vá»›i những lá»i cầu chúc nà y, trong khi bảo đảm cho má»i tÃn hữu và cá»™ng Ä‘oà n giáo há»™i lá»i cầu nguyện của tôi để có được má»™t cuá»™c hà nh trình Mùa Chay mang nhiá»u hoa trái, tôi thân ái ban phép là nh Tòa thánh cho anh chị em. Vatican, ngà y 11 tháng 12 năm 2008 +Benedictus PP. XVI
Phan Du Sinh chuyển ngữ
|