Suy nghĩ gợi ý vỠ''Năm giáo dục''
31.01.2009
|
|
Chúa Giê-su cÅ©ng đã được sá»± giáo dục của thánh cả Giu-se và Äức Mẹ Maria, Ngà i không được miá»…n trừ việc giáo dục nà y, bởi vì Ngà i cÅ©ng là con ngÆ°á»i nhÆ° chúng ta, và qua những việc là m của Ngà i trong ba năm công khai rao giảng tin mừng NÆ°á»›c Trá»i, mà ngÆ°á»i ta phải thốt lên rằng, bởi đâu mà Ngà i được sá»± không ngoan thông thái nhÆ° váºy ? Có phải là Ngà i được sá»± giáo dục của cha mẹ không ? Vâng, tháºt đúng nhÆ° váºy, bởi vì Chúa Giê-su được sinh ra trong má»™t gia đình mà thánh cả Giu-se và Äức Mẹ Maria là hai vị thầy cô giáo đầu tiên tháºt tuyệt vá»i của Ngà i.
Ước mong thay má»—i gia đình và má»—i ngÆ°á»i Ki-tô hữu Ä‘á»u biết há»c noi gÆ°Æ¡ng giáo dục của gia đình Na-da-rét.
GIÃO DỤC
CÔNG VIỆC TRĂM NĂM TRỒNG NGƯỜI
Giáo
dục là công việc không riêng gì của các thầy cô giáo, nhưng còn là công
việc của má»i ngÆ°á»i; không riêng gì công việc của những ngÆ°á»i có trách
nhiệm, mà là công việc của tất cả những ngÆ°á»i có má»™t quả tim bằng xÆ°Æ¡ng
bằng thịt, đó cÅ©ng chÃnh là sứ mạng của tất cả những ai có lÆ°Æ¡ng tâm
chân chÃnh.
A. ÄỜI
Vì không ai là một hòn đảo, nên
con ngÆ°á»i cần có sá»± hổ tÆ°Æ¡ng vá»i nhau qua cuá»™c sống hằng ngà y, sá»± hổ
tÆ°Æ¡ng nà y trở thà nh má»™t dây xÃch nối kết con ngÆ°á»i lại vá»›i nhau, vÃ
trong lao Ä‘á»™ng há»c táºp hằng ngà y đã có ảnh hưởng vá»›i nhau gây nên những
tác hại lá»›n lao, hoặc tạo thà nh những táºp quán tốt đẹp để từ từ xây
dựng một xã hội trong một thế giới to lớn ngà y cà ng hoà n thiện hon. Do
đó, việc giáo dục thế hệ nà y nối tiếp thế hệ kia là việc rất cần thiết
và quan trá»ng, nên cần phải kết hợp giữa ba môi trÆ°á»ng lá»›n mà cần thiết
nhất trong xã há»™i lại vá»›i nhau, ba môi trÆ°á»ng lá»›n đó là GIA ÄÃŒNH, HỌC
ÄƯỜNG VÀ XÃ HỘI.
1. GIÃO DỤC TRONG GIA ÄÃŒNH
Chân
phÆ°á»›c Giáo hoà ng Gioan XXIII đã nói gia đình là trÆ°á»ng há»c đầu tiên của
ngà i, cha mẹ là những vị thầy cô giáo đầu tiên của ngà i. Lá»i nói nà y
không phải là không có căn cứ, nhÆ°ng dá»±a và o những kinh nghiệm từ thá»i
thÆ¡ ấu, và sá»± thà nh đạt của mình mà ngà i đã nháºn ra căn bản của ná»n
giáo dục trÆ°á»›c tiên chÃnh là gia đình của mình, và chÃnh nÆ¡i khung cảnh
giáo dục gia đình nà y đã sản sinh cho Giáo Hội một vị giáo hà ng vĩ đại,
má»™t vị thánh đầy can đảm trong má»™t thế giá»›i đầy những khó khăn chÃnh
trị và tôn giáo.
Gia đình là tổ ấm của trẻ thơ, nơi đây, con cái
được sự chăm sóc dạy dỗ của cha mẹ cách đặc biệt, vai trò nà y không một
ai có thể thay thế được, bởi vì sự dạy dỗ nà y chỉ cần sai một ly thì
háºu quả sẽ Ä‘i sai ngà n dặm ảnh hưởng đến cả các thế hệ sau. Cha mẹ lÃ
những thầy cô giáo đầu tiên của con cái mình, từ khi con cái báºp bẹ
biết nói thì những ngôn hà nh của cha mẹ sẽ được con trẻ tiếp thu trước
hết.
Tuy nhiên, trong xã há»™i ngà y nay, có những báºc phụ huynh
quên mất thiên chức cao cả của mình, là thay mặt Thiên Chúa để nuôi
nấng và dạy dá»— con cái của mình, há» bá» mặc con cái cho trÆ°á»ng há»c, bá»
mặc con cái cho xã hội để theo đuổi công ăn việc là m, và có khi không
hỠđể ý đến cuộc sống của con cái như thế nà o, cho đến khi nghe tin con
mình phạm pháp thì cha mẹ đổ lỗi cho nhau là tại ông tại bà không chịu
chăm nom chú ý đến con cái...
Gia đình không phải chỉ là nơi con
cái ăn ngủ mà thôi, nhÆ°ng còn là nÆ¡i mà má»—i khi Ä‘i xa chúng Ä‘á»u thấy
nhớ da diết đến mái nhà thân yêu của mình, nơi mái ấm gia đình ấy,
chúng nó nhớ đến cha mẹ và các anh chị em của chúng nó, nhớ đến bà n tay
chăm sóc của mẹ, nhá»› đến lá»i dạy nghiêm khắc đầy tình thÆ°Æ¡ng của cha,
nhớ đến cuộc sống vui tươi đầm ấm với các anh chị em của mình. Muốn
được nhÆ° thế, thì chÃnh cha mẹ phải là những ngÆ°á»i –nhÆ° nhạc trưởng-
Ä‘iá»u khiển ban nhạc yêu thÆ°Æ¡ng trong gia đình mình, để khúc nhạc yêu
thương nà y mãi mãi vang dội đến trong tâm hồn của các con cái mình.
Gia đình là trÆ°á»ng há»c đầu tiên và cha mẹ chÃnh là những thầy cô giáo thứ nhất của con cái mình.
2. VAI TRÒ CỦA NHÀ TRƯỜNG
NhÃ
trÆ°á»ng là má»™t xã há»™i thu nhá» của các em há»c sinh, nÆ¡i đây, các em không
những được các thầy cô truyá»n thụ kiến thức, mà còn dạy bảo các em vá»
cách sống là m ngÆ°á»i tốt nữa, do đó, vai trò của các thầy cô giáo rất lÃ
quan trá»ng.
NÆ¡i trÆ°á»ng há»c, các em được là m quen, tiếp xúc rất
nhiá»u bạn bè, trong đó, bạn tốt và bạn xấu Ä‘á»u có, và ảnh hưởng của
những ngÆ°á»i bạn nà y rất lá»›n trên các em, bởi vì dù là ở báºc tiểu há»c
hay trung há»c, tháºm chà ngay cả đại há»c, thì các em vẫn luôn là những
miếng mồi ngon béo bở cho những cám dá»— hằng ngà y qua việc kết bạn, há»c
nhóm, bởi vì không có gì “lây truyá»n†nhanh cho bằng những thá»›i hÆ° táºt
xấu, mà dÆ°á»›i những cuá»™c “há»c nhóm†ngoà i sá»± kiểm soát của nhà trÆ°á»ng.
Thá»i
nay ngÆ°á»i ta có má»™t quan niệm rằng, thầy cô giáo là những ngÆ°á»i chỉ Ä‘Ã o
tạo kiến thức cho há»c sinh mà thôi, ngoà i ra há» không có trách nhiệm gì
vá» Ä‘á»i sống đạo đức của các há»c sinh. Ngoà i giá» lên lá»›p ra, thì thầy cô
vẫn cứ dá»ng dÆ°ng trÆ°á»›c những sai phạm của các há»c sinh của mình, tháºm
chà coi nhÆ° việc đạo đức xuống cấp của há»c trò không can hệ gì đến
mình.
Sá»± liên kết giữa nhà trÆ°á»ng (thầy cô giáo) và gia đình
(phụ huynh há»c sinh) cần phải có sá»± liên kết chặt chẻ, có thể nói nhÆ°
môi hở răng lạnh, bởi vì cần biết thà nh tÃch há»c táºp của má»™t há»c sinh
thì ngÆ°á»i ta chỉ cần má»™t cú phone đến văn phòng nhà trÆ°á»ng, nhÆ°ng cần
biết hạnh kiểm và đạo đức của các em thì ngÆ°á»i ta cần phải tìm hiểu
cuộc sống gia đình của các em.
3. VAI TRÒ CỦA XÃ HỘI
Xã
há»™i là ngôi trÆ°á»ng lá»›n nhất của con ngÆ°á»i, là trÆ°á»ng Ä‘á»i dạy con ngÆ°á»i
ta những Ä‘iá»u mà trong nhà trÆ°á»ng chÆ°a há» dạy, đó chÃnh là những kinh
nghiệm của thà nh công và thất bại, mà những thầy cô giáo không ai khác
hÆ¡n là những ngÆ°á»i và những công việc mà các em tiếp xúc hằng ngà y.
ÄÃ nh
rằng xã há»™i có rất nhiá»u Ä‘iá»u hay phải há»c và điá»u dở phải tránh, nhÆ°ng
nếu gia đình cha mẹ không dạy dỗ con cái mình thì xã hội sẽ dạy chúng
nó, và bà i há»c đầu tiên mà xã há»™i dạy các em chÃnh là bà i há»c dối trá,
và sự dối trá nà y sẽ là bà n đạp để các em tiến nhanh hơn đến việc phạm
những tội ác khác. Bởi vì thực tế đã chứng minh cho chúng ta thấy rõ
Ä‘iá»u ấy, trẻ em nà o được sá»± quan tâm chăm sóc của gia đình thì thÆ°á»ng
là những há»c sinh ngoan và lá»… phép vá»›i má»i ngÆ°á»i, ngược lại, những em
nà o mà cha mẹ cứ khoán trắng cho nhà trÆ°á»ng thì chắc chắn sá»›m muá»™n gì
các em cÅ©ng sẽ trở thà nh những há»c sinh cá biệt...
Do chiá»u kÃch
quan trá»ng của việc giáo dục con ngÆ°á»i mà gia đình, nhà trÆ°á»ng và xã
hội cần phải liên kết chặt chẽ với nhau như thế chân vạc, cần phải gồng
gánh cân đối nhÆ° kiá»ng ba chân, mà hể gãy mất má»™t chân thì sẽ bị té
nhà o và háºu quả thì khó mà lÆ°á»ng được.
B. ÄẠO
LÃ
ngÆ°á»i Ki-tô hữu, việc giáo dục con cái mình mang tầm vóc hết sức quan
trá»ng và độc đáo, bởi vì ngoà i việc giáo dục các em những kiến thức bởi
các môn há»c, các em còn được dạy dá»— cách sống nhÆ° thế nà o cho đẹp lòng
Thiên Chúa và tha nhân, do đó mà Giáo Hội Công Giáo đã không ngừng nâng
cao và coi trá»ng sá»± giáo dục trẻ em trở nên ngÆ°á»i có Ãch cho xã há»™i, mÃ
còn trở thà nh má»™t chứng nhân của Chúa Giê-su, tức là trở nên má»™t ngÆ°á»i
Ki-tô hữu tốt đẹp.
1. NHÀ THỜ
Nhà thỠlà nơi dạy
dá»— các em sống đạo và sống là m ngÆ°á»i cách tốt đẹp nhất, nÆ¡i nhà thá» các
em sẽ được là m quen với vị thầy vĩ đại của nhân loại là Chúa Giê-su.
NÆ¡i trÆ°á»ng há»c nhà thá» nà y, các em được dạy dá»— cách khám phá ra Thiên
Chúa và tình yêu của Ngà i dà nh cho nhân loại, cho nên có thể nói được
rằng, từ nÆ¡i trÆ°á»ng há»c nhà thá» các em đã được khám phá ra vÅ© trụ được
tạo thà nh bởi Äấng toà n năng, và hằng luôn được sá»± quan phòng chăm sóc
của Ngà i; từ nÆ¡i trÆ°á»ng há»c nhà thá» nà y, các em được dạy sống yêu
thÆ°Æ¡ng nhau trong tình yêu của Chúa Giê-su; và từ nÆ¡i trÆ°á»ng há»c nhÃ
thỠnà y, các em được sống trong bầu khà yêu thương của Giáo Hội qua
những yêu thÆ°Æ¡ng của những ngÆ°á»i khác.
Giáo dục Ki-tô giáo lÃ
dạy cho các em biết sống và thá»±c hà nh lá»i dạy của Chúa Giê-su trong
cuộc sống của mình, để nhỠđó mà các em thấy được Chúa hiện diện qua
ngÆ°á»i khác.
2. CÃC ÄOÀN THỂ
Äể lôi kéo các bạn trẻ
đến vá»›i mình, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng tổ chức các cuá»™c há»™i hè vui chÆ¡i và những
cuá»™c thi hà o hứng khác, hoặc ngÆ°á»i ta sẽ tổ chức những cuá»™c liên hoan
ca nhạc để hấp dẫn các bạn trẻ, bởi vì má»™t khi tâm hồn con ngÆ°á»i ta đã
trống vắng Thiên Chúa, thì chÃnh những cuá»™c vui chÆ¡i Ä‘ua tà i ấy sẽ lÃ
Ä‘iểm bám dá»±a của các bạn trẻ muốn thoát ra khá»i chÃnh mình.
Giáo
Hội, với mong muốn duy nhất cho con cái mình là được hưởng hạnh phúc
thiên Ä‘Ã ng mai sau vá»›i Thiên Chúa, do đó mà Giáo Há»™i tìm má»i cách để
cho con cái mình có cÆ¡ há»™i tiếp xúc và thá»±c hà nh Lá»i Chúa dạy trong
cuá»™c sống, do đó mà các há»™i Ä‘oà n đã được thiết láºp nhÆ° lòng mong Æ°á»›c
của con cái Ngà i. Và qua những Ä‘oà n thể há»™i Ä‘oà n nà y, mà ngÆ°á»i Ki-tô
hữu được giáo dục sống Ä‘á»i Ki-tô hữu. Các Ä‘oà n thể được thiết láºp trong
giáo xứ, không phải để hội hè đình đám cho vui khi có các dịp lễ lớn
trong giáo xứ, nhÆ°ng là nÆ¡i để các Ki-tô hữu há»c há»i Lá»i Chúa và táºp
tà nh sống đạo yêu thương qua hội đoà n của mình. Việc giáo dục cà ng trở
nên quan trá»ng và thúc bách hÆ¡n trong xã há»™i ngà y nay, má»™t xã há»™i mÃ
nếu lỡ sẩy má»™t bÆ°á»›c chân thì khó mà rút ra khá»i được...
Cho con
cái tham gia má»™t Ä‘oà n thể trong giáo xứ là góp phần tÃch cá»±c và o công
việc dạy dỗ con em mình theo tinh thần của Phúc Âm.
C. KẾT LUẬN
“Vì
lợi Ãch mÆ°á»i năm: trồng cây, vì lợi Ãch trăm năm: trồng ngÆ°á»iâ€, đó lÃ
câu đúc kết những tinh hoa của việc giáo dục con ngÆ°á»i. Tuy nhiên, việc
giáo dục nà y cần phải đặt trên ná»n tảng của đức tin và yêu thÆ°Æ¡ng, bởi
vì nếu không có ná»n tảng đức tin thì việc giáo dục chỉ là nhÆ° ngÆ°á»i xây
nhà trên cát rất dá»… bị sụp đổ khi cÆ¡n bão cuá»™c Ä‘á»i xảy đến, bởi vì
không có yêu thÆ°Æ¡ng thì việc giáo dục chỉ là má»™t hình thức bên ngoà i mÃ
thôi: ngÆ°á»i dạy dối trá và ngÆ°á»i há»c cÅ©ng là kẻ là m biếng lừa lá»c mÃ
thôi.
Chúa Giê-su cũng đã được sự giáo dục của thánh cả Giu-se
và Äức Mẹ Maria, Ngà i không được miá»…n trừ việc giáo dục nà y, bởi vì
Ngà i cÅ©ng là con ngÆ°á»i nhÆ° chúng ta, và qua những việc là m của Ngà i
trong ba năm công khai rao giảng tin mừng NÆ°á»›c Trá»i, mà ngÆ°á»i ta phải
thốt lên rằng, bởi đâu mà Ngà i được sá»± không ngoan thông thái nhÆ° váºy ?
Có phải là Ngà i được sá»± giáo dục của cha mẹ không ? Vâng, tháºt đúng nhÆ°
váºy, bởi vì Chúa Giê-su được sinh ra trong má»™t gia đình mà thánh cả
Giu-se và Äức Mẹ Maria là hai vị thầy cô giáo đầu tiên tháºt tuyệt vá»i
của Ngà i.
Ước mong thay má»—i gia đình và má»—i ngÆ°á»i Ki-tô hữu Ä‘á»u biết há»c noi gÆ°Æ¡ng giáo dục của gia đình Na-da-rét.
Ngà y Tết năm Ká»· Sá»u
Lm. Giuse Maria Nhân Tà i, csjb. jmtaiby@yahoo.com taibytw@hotmail.com
(Nguồn: VietCatholic News) |