Äá» tà i IV: Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Năm Thánh Phaolô
13.01.2009
Mừng Năm Thánh Phaolô (28/06/2008 - 29/06/2009). Há»™i đồng Mục vụ Giáo xứ há»c há»i, chia sẻ, cầu nguyện và sống tinh thần của Thánh Phaolô. ----------------- Äá» tà i IV: Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Năm Thánh Phaolô. Biên soạn và hÆ°á»›ng dẫn: Giêrônimô Nguyá»…n Văn Ná»™i
ÄỀ TÀI IV
NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG NÄ‚M THÃNH PHAOLÔ
CÃCH TIẾN HÀNH VIỆC HỌC HỎI VÀ CHIA SẺ ÄỀ TÀI IV
Tiết 1 (45 phút):
BÆ°á»›c 1: Thuyết trình viên trình bà y Äá» Tà i IV “NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG NÄ‚M THÃNH PHAOLÔ.â€
Tiết 2 (45 phút):
BÆ°á»›c 2: Các tham dá»± viên chia sẻ kinh nghiệm nâng cao thánh giá trong Ä‘á»i sống cá nhân và đá»i sống phục vụ cá»™ng Ä‘oà n của mình. BÆ°á»›c 3: Linh mục chủ trì phát biểu ý kiến.
PHẦN THỨ NHẤT
NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG NÄ‚M THÃNH PHAOLÔ [TRÃŒNH BÀY]
I. VÀO ÄỀ
Nói đến Æ¡n cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa cÅ©ng nhÆ° nói đến Chúa Giêsu Kitô thì không thể không nói đến cuá»™c Khổ Nạn (ThÆ°Æ¡ng Khó) và Tháºp giá của Chúa Giêsu Kitô. Vì vá»›i Thiên Chúa và Chúa Giêsu Kitô thì Tháºp giá là biểu hiện của má»™t Tình Yêu thần linh tá»™t cùng và tuyệt diệu trong kế hoạch Thiên Chúa cứu Ä‘á»™ nhân loại.
Nói đến các Thánh, nhất là Thánh Phaolô, thì cÅ©ng không thể không nói đến Tháºp giá. Vì vá»›i các Thánh - và nhất là vá»›i Thánh Phaolô - thì tháºp giá là dấu chứng của má»™t tâm hồn và cuá»™c sống thánh thiện, kết hiệp máºt thiết vá»›i Thiên Chúa.
Còn vá»›i các Kitô tầm thÆ°á»ng nhÆ° chúng ta thì tháºp giá là con Ä‘Æ°á»ng dẫn chúng ta tá»›i Chúa Giêsu Kitô là Cứu Chúa của chúng ta. Tháºp giá cÅ©ng là con Ä‘Æ°á»ng mà chúng ta không thể không bÆ°á»›c và o vì Thầy Giêsu của chúng ta đã Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng ấy. Tháºp giá là con Ä‘Æ°á»ng an toà n, bảo đảm, vững chắc và ngắn nhất!
Vi thế mà trong 6 Ä‘á» tà i há»c há»i, chia sẻ và thá»±c hà nh trong Năm Thánh Phaolô phải có chá»— cho Ä‘á» tà i “NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ.â€
II. THÂN BÀI
2.1 THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG CUỘC ÄỜI CỦA THÃNH PHAOLÔ.
2.1.1 TrÆ°á»›c biến cố trên Ä‘Æ°á»ng Äamát.
TrÆ°á»›c khi trở lại tức trÆ°á»›c lúc gặp Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh trên Ä‘Æ°á»ng Äamát, Phaolô nhìn tháºp giá vá»›i não trạng hay quan niệm của má»™t ngÆ°á»i Do Thái và của má»™t ngÆ°á»i Roma. Bà Chantal Reynier, nữ tiến sÄ© thần há»c và giáo sÆ° môn chú giải Tân Æ°á»›c tại Centre Sèvres ở Paris, có nháºn định vá» hai quan niệm nà y nhÆ° sau:
“Cây gá»— trên đó Ãức Giêsu bị treo là má»™t váºt gia hình tà n ác và ô nhục. Ãối vá»›i ngÆ°á»i Rôma, hình phạt ấy bất xứng ngay cả vá»›i công dân đáng khinh bỉ nhất của há»; nó dà nh cho những tên nô lệ. NgÆ°á»i ta có thể hiểu dá»… dà ng tại sao kẻ bị treo trên tháºp giá dầu thế nà o Ä‘i nữa cÅ©ng không thể là má»™t vị thần, cÅ©ng không thể là má»™t trong những vị thần ẩn tà ng thỉnh thoảng ghé thăm trái đất, cà ng không thể là má»™t vị anh hùng biết cách biến hình đổi dạng. Dám coi kẻ chịu đóng Ä‘inh tháºp giá là má»™t vị thần, đó tháºt là má»™t sá»± Ä‘iên rồ.
Ãối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, kẻ bị treo (trên tháºp giá) là má»™t ngÆ°á»i bị Thiên Chúa chúc dữ theo khẳng định của Ãnl 21,22-23 (1). ChÆ°á»›ng ngại nà y được nhân đôi nếu kẻ bị treo nà y tá»± xÆ°ng là đấng Mêsia muôn dân trông đợi.
Nói cách khác, “đối vá»›i những kẻ nà y, ngôn ngữ của tháºp giá là điên rồ, má»™t sá»± vô nghÄ©a tuyệt đối, má»™t sá»± phi lý; đối vá»›i những kẻ khác, đó là má»™t chÆ°á»›ng ngại, má»™t cá»› vấp phạm (1 Cr 1,23). NhÆ° thế, tháºp giá là cái láºt đổ các ná»n văn hóa ngay chÃnh tại Ä‘iểm các ná»n văn hoá ấy Ä‘ang trông chá» (hoặc sá»± khôn ngoan hoặc đấng Mêsia)†(2). 2.1.2 Sau biến cố trên Ä‘Æ°á»ng Äamát.
2.1.2.1 Sau khi trở lại tức sau lúc gặp Chúa Giêsu Kitô Phục Sinh trên Ä‘Æ°á»ng Äamát, Phaolô đã khẳng định sá»± chá»n lá»±a dứt khoát và triệt để của ngà i:
«Trong khi ngÆ°á»i Do Thái đòi há»i những Ä‘iá»m thiêng dấu lạ, còn ngÆ°á»i Hy Lạp tìm kiếm lẽ khôn ngoan, thì chúng tôi lại rao giảng má»™t Äấng Kitô bị đóng Ä‘inh, Ä‘iá»u mà ngÆ°á»i Do Thái coi là ô nhục không thể chấp nháºn, và dân ngoại cho là điên rồ.†(1 Cr 1,22-23).
Ngà i còn tuyên bố là vô Ãch, là hão huyá»n má»™t đức tin muốn chối bá» sá»± Phục Sinh của Chúa Giêsu Kitô tức chối bá» giá trị của cái chết Tháºp giá của Chúa Giêsu, vì Chúa Giêsu có chết trên Tháºp giá để cứu chuá»™c nhân loại thì má»›i được Thiên Chúa Cha là m cho trá»—i dáºy tức phục sinh! 2.1.2.2 Thánh Phaolô còn sống máºt thiết gắn bó vá»›i Äấng bị treo trên cây gá»—:
«Tôi đã không muốn biết đến chuyện gì khác ngoà i Ãức Giêsu Kitô, mà là Giêsu Kitô chịu đóng Ä‘inh » (1 Cr 2,2), và “Tôi sống, nhÆ°ng không còn phải là tôi, mà là Äức Kitô sống trong tôi.†(Gl 2,20). 2.1.2.3 Thánh Phaolô chấp nháºn má»i gian nan, khốn khó để rao giảng Chúa Giêsu Kitô bị đóng Ä‘inh tháºp giá và chứng tá» tình yêu của ngà i đối vá»›i Chúa Giêsu Kitô:
“Há» là ngÆ°á»i phục vụ Äức Kitô Æ°? Tôi nói nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘iên: tôi còn hÆ¡n há» nữa! HÆ¡n nhiá»u vì công khó, hÆ¡n nhiá»u vì ở tù, hÆ¡n gấp bá»™i vì chịu đòn, bao lần suýt chết. Năm lần tôi bị ngÆ°á»i Do Thái đánh bốn mÆ°Æ¡i roi bá»›t má»™t; ba lần bị đánh đòn; má»™t lần bị ném đá; ba lần bị đắm tà u; má»™t đêm má»™t ngà y lênh đênh giữa biển khÆ¡i! Tôi còn hÆ¡n há», vì phải thá»±c hiện nhiá»u cuá»™c hà nh trình, gặp bao nguy hiểm trên sông, nguy hiểm do trá»™m cÆ°á»›p, nguy hiểm do đồng bà o, nguy hiểm vì dân ngoại, nguy hiểm ở thà nh phố, trong sa mạc, ngoà i biển khÆ¡i, nguy hiểm do những kẻ giả danh là anh em. Tôi còn phải vất vả mệt nhá»c, thÆ°á»ng phải thức đêm, bị đói khát, nhịn ăn nhịn uống và chịu rét mÆ°á»›t trần truồng. Không kể các Ä‘iá»u khác, còn có ná»—i ray rứt hằng ngà y của tôi là mối báºn tâm lo cho tất cả các Há»™i Thánh! Có ai yếu Ä‘uối mà tôi lại không cảm thấy mình yếu Ä‘uối? Có ai vấp ngã mà tôi lại không cảm thấy lòng sôi lên?†(2 Cr 11,23-25). 2.1.2.4 Thánh Phaolô không chỉ rao giảng Chúa Giêsu Kitô bị đóng Ä‘inh tháºp giá mà ngà i còn cùng chịu đóng Ä‘inh và o tháºp giá vá»›i Chúa Giêsu Kitô: «Tôi cùng chịu đóng Ä‘inh vá»›i Äức Kitô và o tháºp giá.†(Gl 2,19).
2.2 MỌI KITÔ Há»®U ÄỀU ÄƯỢC MỜI NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG ÄỜI MÃŒNH.
2.2.1 Thế nà o là nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu?
Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu gồm những ná»™i dung sau đây:
2.2.1.1 Nâng cao Thánh giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu là nhìn nháºn ý nghÄ©a và giá trị cứu chuá»™c của Tháºp giá của Chúa Giêsu Kitô, tức nhìn nháºn rằng nhá» Äức Giêsu đã chết trên tháºp giá mà mình được Æ¡n cứu chuá»™c. Vì Chúa Giêsu đã phục sinh sau khi bị treo trên cây gá»— ấy và vì NgÆ°á»i là Con Má»™t Thiên Chúa, nên tháºp giá của NgÆ°á»i má»›i có giá trị cứu chuá»™c, má»›i trở thà nh Thánh Giá đối vá»›i các kẻ tin. Bà Chantal Reynier viết vỠý nghÄ©a và giá trị của Thánh giá nhÆ° sau:
«Khi nhấn mạnh đến phong cách chết "và chết trên tháºp giá" (Pl 2, 8), Phaolô nêu lên tÃnh chất đặc thù của cái chết ấy; cái chết ấy là má»™t cái chết ô nhục mà ngÆ°á»i Con nháºn lãnh vì tình yêu đối vá»›i Cha của NgÆ°á»i và đối vá»›i chúng ta. NhÆ° váºy cái chết đó là cái chết hiến dâng nhỠđó tá» bà y tình yêu của Con đối vá»›i Cha và đối vá»›i chúng ta. Ãức Giêsu chấp nháºn là m má»™t ngÆ°á»i bị chúc dữ (trÆ°á»›c mắt những ngÆ°á»i Do Thái), là m má»™t kẻ ngu dại (trÆ°á»›c mắt những ngÆ°á»i Rôma), Ä‘ang khi NgÆ°á»i là kẻ được Thiên Chúa chúc phúc, là đấng Mêsia, là ngÆ°á»i Con, kẻ cho ta hưởng muôn và n ân phúc (Ep 1,3). Khi dùng cái chết trên tháºp giá để mặc khải má»™t sá»± dâng hiến Ä‘i tá»›i chá»— tá»™t cùng của nhục nhã và đau khổ, NgÆ°á»i láºt đổ má»i tiên thức vá» Thiên Chúa và vá» con ngÆ°á»i» (3).
2.2.1.2 Nâng cao Thánh giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu là ý thức vá» tá»™i lá»—i (tá»™i nguyên tổ và tá»™i cá nhân) là nguyên nhân của cái chết của Chúa Giêsu Kitô. Nói cách khác Chúa Giêsu Kitô đã chết trên tháºp giá để xóa sạch má»i tá»™i lá»—i của nhân loại (4) và chuá»™c con ngÆ°á»i lại cho Thiên Chúa, là m hòa con ngÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa.
2.2.1.3 Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu, là rao truyá»n Mầu Nhiệm Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô tức rao giảng Chúa Giêsu Kitô bị đóng Ä‘inh tháºp giá để cứu chuá»™c nhân loại. Rao truyá»n không chỉ bằng lá»i mà bằng cả cuá»™c sống, cá nhân và cá»™ng Ä‘oà n.
2.2.1.4 Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống Kitô hữu là thông hiệp vá»›i Chúa Giêsu Kitô chịu đóng Ä‘inh tháºp giá bằng cách chấp nháºn chết cho con ngÆ°á»i cÅ© (là con nguá»i tá»™i lá»—i, bất hiếu, bất trung) để sông cuá»™c sống má»›i của Äấng Phục Sinh, nhÆ° Thánh Phaolô đã dáºy trong thÆ° gá»i tÃn hữu Roma:
“Váºy tá»™i lá»—i đừng có thống trị thân xác phải chết của anh em nữa, khiến anh em phải nghe theo những dục vá»ng của thân xác. Anh em đừng dùng chi thể của anh em nhÆ° khà cụ để là m Ä‘iá»u bất chÃnh, phục vụ cho tá»™i lá»—i nữa. Trái lại, anh em là những ngÆ°á»i sống đã từ cõi chết trở vá», anh em hãy hiến toà n thân cho Thiên Chúa, và dùng chi thể của anh em nhÆ° khà cụ để là m Ä‘iá»u công chÃnh, phục vụ Thiên Chúa. Tá»™i lá»—i sẽ không còn quyá»n chi đối vá»›i anh em nữa, vì anh em không còn lệ thuá»™c và o Lá» Luáºt, nhÆ°ng lệ thuá»™c và o ân sủng.†(Rm 5,12-14).
2.2.2 Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống cá nhân và phục vụ cá»™ng Ä‘oà n của giáo dân nòng cốt.
2.2.2.1 Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống cá nhân của giáo dân nòng cốt là tá»± nguyện Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng hẹp của Phúc âm là con Ä‘Æ°á»ng hy sinh, từ bá», khiêm nhÆ°á»ng, tá»± hạ, cống hiến, chịu thiệt thòi và mất mát vì tình yêu (yêu Chúa và yêu ngÆ°á»i) nhÆ° hạt lúa chấp nháºn thối rữa trong lòng đất để cây vÆ°Æ¡n lên và cho nhiá»u bông trái. Chá»n con Ä‘Æ°á»ng hẹp là chá»n con Ä‘Æ°á»ng sống nhÆ° lá»i của Chúa Giêsu trong Phúc Âm:
“Rồi Äức Giêsu nói vá»›i các môn đệ: "Ai muốn theo Thầy, phải từ bá» chÃnh mình, vác tháºp giá mình mà theo. Quả váºy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liá»u mất mạng sống mình vì Thầy, thì sẽ tìm được mạng sống ấy. Vì nếu ngÆ°á»i ta được cả thế giá»›i mà phải thiệt mất mạng sống, thì nà o có lợi gì? Hoặc ngÆ°á»i ta sẽ lấy gì mà đổi mạng sống mình?†(Mt 16,24-26).
Chá»n con Ä‘Æ°á»ng hẹp không phải là chúng ta coi thÆ°á»ng hay xem khinh những giá trị của các thá»±c tại trần thế mà chúng ta đặt chúng và o đúng báºc thang giá trị của chúng mà thôi. Äối vá»›i con ngÆ°á»i thì giá trị nhân linh (human) cao hÆ¡n giá trị váºt chất, thể lý (material, physical). Äối vá»›i Kitô hữu thì giá trị tâm linh (spiritual) cao trá»ng hÆ¡n tất cả các giá trị váºt chất, thể lý và nhân linh.
2.2.2.2 Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống phục vụ cá»™ng Ä‘oà n của giáo dân nòng cốt là xác định thái Ä‘á»™ và cung cách phục vụ của mình là là m tôi tá»› của má»i ngÆ°á»i nhÆ° Chúa Giêsu đã dáºy trong Phúc Âm:
“NhÆ°ng Äức Giêsu gá»i các ông lại và nói: "Anh em biết: thủ lãnh các dân thì dùng uy mà thống trị dân, những ngÆ°á»i là m lá»›n thì lấy quyá»n mà cai quản dân. Giữa anh em thì không được nhÆ° váºy: Ai muốn là m lá»›n giữa anh em, thì phải là m ngÆ°á»i phục vụ anh em. Và ai muốn là m đầu anh em thì phải là m đầy tá»› anh em. CÅ©ng nhÆ° Con NgÆ°á»i đến không phải để được ngÆ°á»i ta phục vụ, nhÆ°ng là để phục vụ và hiến dâng mạng sống là m giá chuá»™c muôn ngÆ°á»i." (Mt 20,25-28).
Là giáo dân nòng cốt (cán bá»™/lãnh đạo) trong giáo xứ, cá»™ng Ä‘oà n, há»™i Ä‘oà n không phải là để chúng ta nổi danh, nổi tiếng mà để Chúa Giêsu và Thiên Chúa được vinh danh, các tÃn hữu được dồi dà o ân sủng và lÆ°Æ¡ng dân nháºn biết Thiên Chúa là Cha, là Tình Yêu, là Cứu Chúa! Câu châm ngôn của chúng ta là lá»i của Thánh Gioan Tiá»n Hô: “NgÆ°á»i phải nổi báºt lên, còn thầy phải lu má» Ä‘i†(Ga 3,30).
III. KÊT LUẬN
Äể kết luáºn tôi xin chia sẻ má»™t kinh nghiệm cá nhân còn kéo dà i trong hÆ¡n ba muÆ¡i năm qua: Và o khoảng cuối năm 1975 đầu năm 1976, tôi được giá»›i thiệu và o là m trong nhà máy Thuốc Lá VÄ©nh Há»™i, Quáºn 4 Sà igòn. NhÆ°ng đến năm 1979, tôi bắt buá»™c phải xin nghỉ vì nạn «kỳ thị lý lịch» của giá»›i lãnh đạo nhà máy (và của chế Ä‘á»™). Tôi thấy mình bị oan ức vì không được là m việc nhÆ° ngÆ°á»i công dân bình thÆ°á»ng mà lại còn bị nghi kỵ nữa. Tôi cảm nháºn rằng những ngÆ°á»i công giáo nhÆ° tôi không được đón nháºn bởi những ngÆ°á»i cá»™ng sản nắm quyá»n cai trị đất nÆ°á»›c.
CÅ©ng và o thá»i gian ấy, tôi bị má»™t số bạn bè, há» hà ng, bá» trên nghi ngá» là ngÆ°á»i thân cá»™ng, là đảng viên nằm vùng. Tháºm chà có ngÆ°á»i còn bịa chuyện là những năm ở Âu châu (1969-1971), tôi đã gia nháºp đảng cá»™ng sản Pháp, nay vá» Việt Nam hoạt Ä‘á»™ng. Sá»± thá»±c là trong và i năm tôi sống ở Âu châu là để được Ä‘Ã o tạo (nhà thá» và nhà táºp) trong dòng Tiểu Äệ của Chân Phuá»›c Charles de Foucauld và chỉ có thế thôi. Trong khi những ngÆ°á»i của bá»™ máy chÃnh quyá»n lại nghi ngá» tôi là nhân viên C.I.A.được cà i lại.
Tôi lâm và o cảnh bị hiểu lầm, bị nghi ngá» và e ngại và tháºm chà bị xa lánh và loại trừ từ cả hai phÃa: xã há»™i và giáo há»™i. Tôi không biết Ä‘Æ°á»ng nà o mà đi, là m thế nà o mà sống! Có thể nói là tôi rÆ¡i và o khủng hoảng tinh thần và tâm linh.
Và o lúc ấy tôi may mắn gặp được má»™t cuốn sách rất hay có tá»±a Ä‘á» là «THIÊN CHÚA BỊ ÄÓNG ÄINH THẬP GIû (DIEU CRUCIFIÉ) của nhà thần há»c Tin Là nh ngÆ°á»i Äức nổi tiếng là Moltmann. Trong sách, tác giả đã phân tÃch rất sâu sắc ý nghÄ©a của việc Chúa Giêsu, Con Má»™t Thiên Chúa và là Thiên Chúa bị đóng Ä‘inh tháºp giá để cứu chuá»™c nhân loại. Từ đó tác giả rút ra những hệ luáºn cho thân pháºn của những ngÆ°á»i Kitô hữu là môn đệ của Chúa Giêsu: Theo lô gÃch thì ngÆ°á»i Kitô hữu phải chịu chung má»™t số pháºn (bị hiểu lầm, vu khống, kết án, đánh đòn, loại trừ và bị giết) nhÆ° Chúa Kitô là Thầy và là Chúa của mình!
Cuốn Sách «Thiên Chúa bị đóng Ä‘inh tháºp giá» đã Ä‘em lại cho tôi ánh sáng và sức mạnh. Tôi hiểu rằng thân pháºn của tôi vá»›i tÆ° cách là má»™t Kitô hữu thì phải là nhÆ° váºy. Tôi tìm thấy hạnh phúc trong Ä‘au khổ, vì tôi được nên giống Chúa Giêsu Kitô hÆ¡n, Ä‘iá»u mà tôi hằng khát khao trong những năm ở Chủng Viện và Dòng Tiểu Äệ Phúc Âm Charles de Foucauld. Dần dần tôi lấy lại được sá»± bình an và lạc quan, tin tưởng.
Có thể xem đây là «cuá»™c trở lại» hay «đổi Ä‘á»i» của tôi, theo hÆ°á»›ng chấp nháºn thân pháºn của ngÆ°á»i môn đệ Chúa Giêsu Kitô và con Ä‘Æ°á»ng Tháºp Giá là con Ä‘Æ°á»ng tôi phải Ä‘i, vì chÃnh Chúa Giêsu Kitô đã Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng ấy và má»i gá»i những ai muốn theo NgÆ°á»i Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng ấy! Sá»± kiện nà y chẳng những giúp tôi thoát khá»i cuá»™c khủng hoảng của những năm 75-80 mà còn giúp tôi «kiên vững» trong cuá»™c sống những năm sau nà y, tháºm chà ngay cả ngà y hôm nay. Cuá»™c sống của tôi gặp rất nhiá»u khó khăn, ghen tỵ, hiểu lầm, nghi kỵ, thà nh kiến, suy diá»…n và vu khống của những ngÆ°á»i xung quanh, kể cả của má»™t số bạn bè và bá» trên... NhÆ°ng nhá» có ánh sáng của Mầu Nhiệm Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô soi chiếu mà tôi không gục ngã và thất vá»ng... trái lại vẫn hăng say nhiệt thà nh phục vụ Giáo Há»™i và xã há»™i. Cảm tạ Thánh Giá Chúa Kitô Giêsu! ………….. Ghi chú (1) Änl 21,22-23: «Khi má»™t ngÆ°á»i có tá»™i đáng phải án chết đã bị xá» tá», và anh (em) đã treo nó lên cây, thì xác nó không được để qua đêm trên cây, nhÆ°ng anh (em) phải chôn ngay hôm ấy, vì ngÆ°á»i bị treo là đồ bị Thiên Chúa nguyá»n rủa. Anh (em) không được là m cho đất của anh (em) ra ô uế, đất mà Äức Chúa, Thiên Chúa của anh (em), ban cho anh (em) là m gia nghiệp.» (2) Chantal Reynier, Une lecture de Paul (Paris, Cerf 1995). (3) NhÆ° trên. (4) Hôm sau, ông Gioan thấy Äức Giêsu tiến vá» phÃa mình, liá»n nói: "Äây là Chiên Thiên Chúa, đây Äấng xóa bá» tá»™i trần gian.» (Ga 1,29).
* * *
PHẦN THỨ HAI
NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA GIÊSU KITÔ TRONG NÄ‚M THÃNH PHAOLÔ [CHIA SẺ KINH NGHIỆM]
1. Cách tổ chức Chia các tham dá»± viên là m nhiá»u Nhóm/Tổ. Má»—i tổ chừng 10-12 ngÆ°á»i, có má»™t ngÆ°á»i Ä‘iá»u phối buổi chia sẻ, không cần ngÆ°á»i ghi chép và báo báo cáo lại.
2. Câu há»i gợi ý Anh chị em nà o trong chúng ta cÅ©ng có kinh nghiệm vá» nâng cao Thánh giá của Chúa Giêsu Kitô trong Ä‘á»i sống cá nhân, gia đình và cá»™ng Ä‘oà n của mình.
Xin má»—i ngÆ°á»i chia sẻ vá»›i những anh chị em cùng tham dá»± buổi há»c há»i, chia sẻ và cầu nguyện của chúng ta hôm nay, má»™t kinh nghiệm sâu sắc, và tác Ä‘á»™ng mạnh mẽ & lâu dà i nhất.
3. Những yếu tô cần quan tâm khi chia sẻ Khi chia sẻ kinh nghiệm riêng của mình xin má»—i ngÆ°á»i nêu rõ các yếu tô sau đây liên quan tá»›i kinh nghiệm «Nâng cao Thánh Giá của Chúa Giêsu Kitô» của mình :
3.1 Bối cảnh 3.2 CÆ°á»ng Ä‘á»™ 3.3 Sức mạnh nâng đỡ và 3.4 Kết quả 3.5 Bà i há»c rút ra được từ kinh nghiệm ấy.
Ghi chú: Nếu số ngÆ°á»i tham dá»± quá đông hoặc không có đủ phòng ốc hoặc thá»i gian thì có thể chia sẻ tại chá»— từng 4-5 ngÆ°á»i thà nh má»™t nhóm.
* * *
PHẦN THỨ BA BÀI ÄỌC THÊM (1)
NÂNG CAO THÃNH GIà CỦA CHÚA KITÔ TRONG NÄ‚M THÃNH PHAOLÔ [GỢI à CỦA ÄỨC CHA MICHAEL SALTARELLI, GIÃM MỤC WILMINGTON]
“Tôi nhất quyết rằng khi nà o tôi còn ở cùng anh chị em, thì tôi sẽ không nói vá» má»™t Ä‘iá»u nà o khác ngoà i Chúa Giêsu và Äấng Chịu Äóng Äinh†(1 Cr 2,2).
Tháºp giá của Äức Kitô nằm ngay ở trung tâm của má»i việc Thánh Phaolô là m. Ngà i dạy chúng ta Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i những khó khăn và đau khổ trong cuá»™c Ä‘á»i. Thánh Phaolô đã trải qua tất cả: bị từ bá», chịu tai há»a, bị coi thÆ°á»ng, đắm tà u, tù Ä‘Ã y, và cuối cùng là tá» vì đạo, được biểu tượng trong nghệ thuáºt bằng việc ngà i cầm má»™t thanh gÆ°Æ¡m [13].
Thánh Giá ảnh hưởng đến tất cả má»i liên quan đến Thánh Phaolô. Ngà i nói: “Tôi giảng dạy vá» Äức Kitô và Äấng Chịu Äóng Äinh.†Thánh Giá đã biến đổi giáo huấn của ngà i và cho phép ngà i truyá»n giáo cho ngÆ°á»i khác bằng cách giúp há» giải thÃch ý nghÄ©a của sá»± Ä‘au khổ của chÃnh há». Ngà i cÅ©ng dùng má»™t câu lạ lùng: “Tôi tá»± hà o trong Thánh Giá của Äức Kitô†(Gl 6,14). Ngà i đặt Thánh Giá của Äức Kitô trên cám dá»— trở nên tá»± hà o và kiêu căng. Thánh Giá là nguồn mạch tháºt sá»± của các hiệu quả của việc tông đồ.
Các thÆ° của Thánh Phaolô cho chúng ta thấy má»™t cá tÃnh chủ Ä‘á»™ng mãnh liệt. Văn liệu trong các thÆ° của ngà i cÅ©ng cho thấy việc ngà i phấn đấu vá»›i tÃnh nóng nảy của ngà i. Dá»… bị tổn thÆ°Æ¡ng, ngà i có khuynh hÆ°á»›ng răn Ä‘e, nhất là khi các cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu tiên khởi không sống xứng hợp vá»›i Tin Mừng. Cuá»™c chiến đấu ná»™i tâm của ngà i cho chúng ta can đảm và sức mạnh để tiếp tục phấn đấu đối vá»›i tÃnh tình và sá»± nóng nảy của chúng ta.
Cùng vá»›i Thánh Phaolô, chúng ta chiến đấu má»™t cuá»™c chiến anh hùng, cố gắng là m cho Tám Mối Phúc, các nhân đức đối thần và tá»± nhiên, các việc là m thÆ°Æ¡ng linh hồn và thÆ°Æ¡ng xác, và nhất là để Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần thống trị chúng ta. Chết cho chÃnh mình và sống lại trong Äức Kitô, chúng ta ôm lấy Thánh Giá và nhá»› rằng: “Äức ái chấp nháºn tất cả, tin tất cả, hy vá»ng và o tất cả, chịu Ä‘á»±ng tất cả. Äức ái không bao giá» mất được†(1 Cr 13,7-8).
Thánh Giáo hoà ng Clêmentê I trong thÆ° của ngà i gá»i tÃn hữu Côrintô, Ä‘oạn 5 [14], diá»…n tả Thánh Phaolô tiến bá»™ trong những phấn đấu nà y nhÆ° thế nà o: “Nhá» lòng nhiệt thà nh và những va chạm mà Thánh Phaolô chỉ cho chúng ta thấy con Ä‘Æ°á»ng đến phần thưởng của sá»± kiên trì. Ngà i bị xiá»ng xÃch 7 lần, bị lÆ°u Ä‘Ã y, bị ném đá; là má»™t ngÆ°á»i tiá»n phong cả ở Äông phÆ°Æ¡ng lẫn Tây phÆ°Æ¡ng, ngà i đã được tiếng tốt nhá» Äức Tin của mình. Ngà i dạy sá»± công chÃnh cho cả thế giá»›i, và ngà i đã đến táºn cùng của thế giá»›i Tây phÆ°Æ¡ng, ngà i là m chứng trÆ°á»›c mặt những ngÆ°á»i quyá»n thế; rồi ngà i từ bá» cõi Ä‘á»i nà y và được Ä‘Æ°a vá» nÆ¡i thánh, má»™t gÆ°Æ¡ng sáng ngoại hạng vá» sá»± chịu Ä‘á»±ng.â€
Thông Ä‘iệp gần đây của Äức Thánh Cha BeneÄ‘ictô XVI vá» Äức Cáºy tá»±a Ä‘á» Spe Salvi có nhiá»u trÃch dẫn vá» cách sống Äức Cáºy của Thánh Phaolô khi ngà i ở trong chốn lao tù [15] và cho chúng ta thấy sá»± linh hứng mà thủ bút của ngà i cung cấp cho các Thánh sau nà y nhÆ° Thánh Augustinô [16], Thánh TỠđạo Lê Bảo Tịnh, ngÆ°á»i Việt Nam (+1857) [17] và Thánh Giôsêphine Bakhita, má»™t nữ tu ngÆ°á»i Phi Châu [18].
Trong Năm Thánh Phaolô, má»—i ngÆ°á»i chúng ta được má»i gá»i để nâng cao cây Thánh giá của Äức Kitô và vác Thánh giá nà y bằng lòng can đảm, quyết tâm và tÃn thác và o kế hoạch quan phòng của Thiên Chúa của Thánh Phaolô [19].
----------------- Chú thÃch: [13] x. 2 Cr 11,23-29. [14] x. Bà i Ä‘á»c trong Kinh Nháºt Tụng cho ngà y 30/6 – Ngà y Lá»… KÃnh các Thánh TỠđạo Tiên khởi của Giáo há»™i Rôma. [15] ÄTC BeneÄ‘ictô XVI, Thông Ä‘iệp Spe Salvi, số 4. [16] ÄTC Bênêđictô XVI, Thông Ä‘iệp Spe Salvi, số 33. [17] ÄTC Bênêđictô XVI, Thông Ä‘iệp Spe Salvi, số 37. [18] ÄTC Bênêđictô XVI, Thông Ä‘iệp Spe Salvi, số 3. [19] x. Suy Niệm vá» Tháºp giá của Äức Kitô trong Kinh nghiệm của chúng ta vá» ngà y 11-9-2001, trong Tuyên bố Mục vụ “Bà i há»c Tinh thần của ngà y 11-9 (The Spiritual Lessons of September 11)†của ÄGM Michael Saltarelli, ngà y 5-9-2002, được đăng trên The Dialog và trên website của GP Wilmington: www.cdow.org
(Äức Giám mục Michael Saltarelli, ThÆ° Mục Vụ «Há»c và sống tinh thần Thánh Phaolô»)
* * *
BÀI ÄỌC THÊM (2)
THẦN HỌC VỀ THẬP GIà CỦA THÃNH PHAOLÔ [BÀI GIÃO Là MỚI X CỦA ÄỨC THÃNH CHA BÊNÊÄITÔ VỀ THÃNH PHAOLÔ]
DÆ°á»›i đây là bản dịch bà i Huấn Từ của Äức Thánh Cha Bênêđictô vá» Thánh Phaolô trong buổi triá»u yết chung tại Quảng Trưởng Thánh Phêrô. Hôm nay Äức Thánh Cha tiếp tục chu kỳ Giáo Lý vá» Thánh Phaolô. Anh chị em thân mến,
Trong kinh nghiệm cá nhân của Thánh Phaolô, có má»™t sá»± kiện không thể nà o chối cãi được: lúc ban đầu ngà i là má»™t ngÆ°á»i bắt đạo và đã dùng bạo lá»±c chống lại các Kitô hữu, nhÆ°ng từ khi trở lại trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i Äamascô, ngà i đã đổi sang phÃa Äức Kitô Chịu Äóng Äinh, ngà i đã biến NgÆ°á»i thà nh lý do cho Ä‘á»i sống của ngà i và động lá»±c cho việc rao giảng của ngà i. Cuá»™c Ä‘á»i của ngà i được hiến trá»n để cứu các linh hồn (x. 2 Cr 12,15), ngà i chẳng mấy khi được thanh bình và an toà n khá»i những nguy hiểm cùng những khó khăn. Trong cuá»™c gặp gỡ Äức Kitô, ngà i biết rõ ý nghÄ©a trá»ng tâm của Tháºp Giá: Ngà i đã hiểu rằng Chúa Giêsu đã chết và sống lại cho má»i ngÆ°á»i, và cÅ©ng cho ngà i. Cả hai yếu tố trên Ä‘á»u quan trá»ng và phổ quát: Chúa Giêsu tháºt sá»± đã chết cho má»i ngÆ°á»i, và cách chủ quan: NgÆ°á»i cÅ©ng đã chết cho tôi.
NhÆ° thế, trong Tháºp Giá biểu lá»™ tình yêu nhÆ°ng không và từ bi của Thiên Chúa. ChÃnh Thánh Phaolô đã cảm nghiệm được tình yêu nà y trÆ°á»›c hết (x. Gl 2,20) và đã từ má»™t ngÆ°á»i tá»™i lá»—i trở thà nh ngÆ°á»i có đức tin, từ má»™t tên khủng bố thà nh má»™t Tông Äồ. Ngà y nà y qua ngà y khác, trong Ä‘á»i sống má»›i của ngà i, ngà i cảm nghiệm được rằng Æ¡n cứu Ä‘á»™ là ‘ân sủng’, và tất cả Ä‘á»u được đổ xuống từ cái chết của Äức Kitô chứ không phải nhá» công trạng của ngà i, là điá»u không thể có được trong bất cứ trÆ°á»ng hợp nà o. “Tin Mừng vỠân sủng†nhÆ° thế đối vá»›i ngà i trở thà nh má»™t cách duy nhất để hiểu Tháºp Giá, là tiêu chuẩn không những cho cuá»™c sống má»›i của ngà i, mà còn là câu trả lá»i cho những ngÆ°á»i chất vấn ngà i. TrÆ°á»›c hết là ngÆ°á»i Do Thái, những ngÆ°á»i đặt niá»m hy vá»ng trên việc là m và mong rằng những việc là m ấy sẽ cứu Ä‘á»™ há», rồi đến những ngÆ°á»i Hy Lạp, là những kẻ Ä‘em sá»± khôn ngoan loà i ngÆ°á»i của há» ra mà đối chá»i vá»›i Tháºp Giá, cuối cùng có những nhóm lạc giáo, là những ngÆ°á»i được huấn luyện theo những ý tưởng của há» vá» Kitô giáo theo khuôn mẫu riêng của há» vá» Ä‘á»i sống.
Äối vá»›i Thánh Phaolô, Tháºp Giá có vai trò Æ°u tiên thiết yếu trong lịch sá» nhân loại; Tháºp Giá là điểm chÃnh yếu của ná»n thần há»c của ngà i, bởi vì nói vá» Tháºp Giá có nghÄ©a là nói vá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhÆ° ân sủng mà Thiên Chúa ban cho má»i tạo váºt. Äá» tà i Tháºp Giá của Äức Kitô trở thà nh má»™t nguyên lý cần thiết và chÃnh yếu cho việc rao giảng của Thánh Tông Äồ, mà thà dụ Ä‘iển hình nhất liên quan đến cá»™ng Ä‘oà n Côrinthô. Phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i má»™t Há»™i Thánh mà ở đó có những cuá»™c nổi loạn và gÆ°Æ¡ng mù đáng lo ngại, là nÆ¡i mà sá»± hiệp thông bị Ä‘e dá»a bởi chia rẽ ná»™i bá»™ và bè phái, có thể là m rạn nứt Nhiệm Thể Äức Kitô, Thánh Phaolô hiện diện vá»›i há» không bằng những lá»i cao siêu hay sá»± khôn ngoan, nhÆ°ng bằng việc rao giảng Äức Kitô, má»™t Äức Kitô Chịu Äóng Äinh. Sức mạnh của ngà i không phải là ngôn ngữ có sức thuyết phục, nhÆ°ng mâu thuẫn thay, lại là sá»± yếu Ä‘uối và run rẩy của những ngÆ°á»i chỉ biết dá»±a và o “quyá»n năng của Thiên Chúa†(x 1 Cr 2,1-4). Tháºp Giá, vì tất cả những gì nó tượng trÆ°ng, cÅ©ng nhÆ° của sứ Ä‘iệp thần há»c mà nó chứa Ä‘á»±ng, là chÆ°á»›ng ngại và sá»± Ä‘iên rồ. Thánh Tông Äồ quả quyết Ä‘iá»u ấy bằng má»™t cách mạnh mẽ khó quên, tốt hÆ¡n là chúng ta nghe từ chÃnh lá»i ngà i: “Quả tháºt lá»i rao giảng vá» Tháºp Giá là má»™t sá»± Ä‘iên rồ đối vá»›i những kẻ Ä‘ang hÆ° mất, nhÆ°ng đối vá»›i chúng ta là những ngÆ°á»i được cứu Ä‘á»™, thì đó lại là quyá»n năng của Thiên Chúa... Thiên Chúa đã vui lòng dùng sá»± Ä‘iên rồ của lá»i rao giảng để cứu những ngÆ°á»i tin. Trong khi ngÆ°á»i Do Thái đòi há»i những dấu lạ, còn ngÆ°á»i Hy Lạp tìm sá»± khôn ngoan, thì chúng tôi lại rao giảng Äức Kitô chịu đóng Ä‘inh, má»™t chÆ°á»›ng ngại cho ngÆ°á»i Do Thái, và má»™t sá»± Ä‘iên rồ đối vá»›i Dân Ngoại†(1 Cr 1,18-23).
Những cá»™ng đồng Kitô hữu tiên khởi mà Thánh Phaolô nói vá»›i, biết rất rõ rằng Chúa Giêsu đã sống lại và vẫn còn Ä‘ang sống; Thánh Tông Äồ muốn nhắc nhở không những chỉ ngÆ°á»i Côrinthô hay Galatê, mà tất cả chúng ta, rằng Äấng Phục Sinh luôn luôn là Äấng Äã Chịu Äóng Äinh. “ChÆ°á»›ng ngại†và “sá»± Ä‘iên rồ†của Tháºp Giá được tìm thấy chÃnh ở sá»± kiện là ở đâu xem ra chỉ có thất bại, Ä‘au Ä‘á»›n, thua thiệt, thì ở đó thá»±c ra lại là tất cả quyá»n năng của tình thÆ°Æ¡ng vô biên của Thiên Chúa, bởi vì Tháºp Giá là cách diá»…n tả tình yêu, và tình yêu là quyá»n năng tháºt được tá» lá»™ trong sá»± yếu Ä‘uối bá» ngoà i nà y. Äối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, Tháºp Giá là má»™t skandalon, nghÄ©a là má»™t tảng đá là m cho ngÆ°á»i ta vấp ngã: Tháºp Giá dÆ°á»ng nhÆ° cản trở đức tin của những ngÆ°á»i Israel đạo đức, là những ngÆ°á»i đã không tìm được Ä‘iá»u gì tÆ°Æ¡ng tá»± trong Thánh Kinh. Thánh Phaolô, vá»›i nhiá»u can đảm dÆ°á»ng nhÆ° muốn nói ở đây rằngcó má»™t nguy cÆ¡ rất lá»›n: đối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, Tháºp Giá trái ngược vá»›i chÃnh bản chất của Thiên Chúa, là Äấng luôn luôn tá» mình ra bằng những dấu hiệu phi thÆ°á»ng. Vì thế chấp nháºn Tháºp Giá của Äức Kitô là trải qua má»™t cuá»™c thay đổi sâu xa trong cách liên hệ vá»›i Thiên Chúa.
Nếu đối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, lý do để chối bá» Tháºp Giá được tìm thấy trong mặc khải, nghÄ©a là trong việc trung thà nh vá»›i Thiên Chúa Cha, thì đối vá»›i ngÆ°á»i Hy Lạp, tức là dân ngoại, tiêu chuẩn để chống lại Tháºp Giá nằm ở lý trÃ. Thá»±c ra đối vá»›i há» Tháºp Giá là sá»± chết, là sá»± Ä‘iên rồ, theo nguyên ngữ là insipienza, nghÄ©a là thức ăn không có muối, vì thế theo nghÄ©a thông thÆ°á»ng thì đó không những chỉ là má»™t lầm lá»—i, mà còn là má»™t Ä‘iá»u sỉ nhục.
ChÃnh Thánh Phaolô đã hÆ¡n má»™t lần có cái kinh nghiệm cay đắng vá» việc lá»i công bố của Kitô giáo bị chối bá», bị phán Ä‘oán là “vô vịâ€, là không thÃch hợp, là không đáng để ngÆ°á»i ta đếm xỉa đến trên mức Ä‘á»™ luáºn lý. Äối vá»›i những ngÆ°á»i nhÆ° ngÆ°á»i Hy Lạp, là những kẻ đã Ä‘i tìm sá»± hoà n hảo trong tinh thần, trong tÆ° tưởng trong sạch, thì việc Thiên Chúa trở thà nh phà m nhân, tá»± mình lặn ngụp trong tất cả các giá»›i hạn của không gian và thá»i gian là điá»u không thể chấp nháºn được. Cho nên lại cà ng là điá»u không thể tưởng tượng được khi tin rằng Thiên Chúa có thể bị [đóng Ä‘inh] trên Tháºp Giá! Và chúng ta thấy tại sao lý luáºn của ngÆ°á»i Hy Lạp cÅ©ng là lý luáºn thông thÆ°á»ng ở thá»i đại chúng ta.
Quan niệm vỠ“apátheiaâ€, sá»± thá» Æ¡, nhÆ° là thiếu vắng sá»± say mê Thiên Chúa: là m sao mà ngÆ°á»i ta có thể hiểu được má»™t Thiên Chúa là m ngÆ°á»i và bị đánh bại, là Äấng sau đó lấy lại thân xác mình để nhÆ° thế sá»± sống được phục hồi? “Chúng tôi sẽ nghe ông nói vá» Ä‘iá»u nà y và o lúc khác†(Cv 17,32 ), dân Athen khinh miệt nói vá»›i Thánh Phaolô khi nghe ngà i nói vá» việc kẻ chết sống lại. Há» tin rằng ngÆ°á»i ta đạt đến sá»± hoà n hảo khi giải thoát mình khá»i thân xác, được coi là má»™t nhà tù: là m sao không coi là lầm lạc khi lấy lại thân xác mình? Trong má»™t ná»n văn hóa cổ, dÆ°á»ng nhÆ° sứ Ä‘iệp vá» Thiên Chúa nháºp thể đã không có má»™t chá»— đứng. Toà n thể biến cố của “Chúa Giêsu thà nh Nadareth†xem ra được đánh dấu bằng sá»± hoà n toà n lạnh nhạt, và chắc chắn rằng Tháºp Giá là điểm Ä‘iển hình nhất của việc nà y.
NhÆ°ng tại sao Thánh Phaolô lại biến lá»i nà y, lá»i của Tháºp Giá, là m Ä‘iểm ná»n tảng cho việc rao giảng của ngà i? Câu trả lá»i không mấy khó khăn: Tháºp Giá tiết lá»™ “quyá»n năng của Thiên Chúa†(x. 1 Cr 1,24), là quyá»n năng khác vá»›i quyá»n năng của loà i ngÆ°á»i. Thá»±c ra, Tháºp Giá tiết lá»™ tình yêu của Thiên Chúa: “vì sá»± Ä‘iên rồ của Thiên Chúa còn hÆ¡n sá»± khôn ngoan của loà i ngÆ°á»i, và sá»± yếu Ä‘uối của Thiên Chúa còn mạnh hÆ¡n sức mạnh của loà i ngÆ°á»i†(1 Cr 1,25).
Và i thế ká»· sau Thánh Phaolô, chúng ta thấy rằng Tháºp Giá đã chiến thắng, chứ không phải sá»± khôn ngoan chống lại Tháºp Giá. Äấng Chịu Äóng Äinh là sá»± Khôn Ngoan, bởi vì NgÆ°á»i bà y tá» trong chân lý Thiên Chúa là ai, nghÄ©a là , NgÆ°á»i bà y tá» chÃnh quyá»n năng của tình yêu đến ná»—i Ä‘i đến táºn Tháºp Giá để cứu Ä‘á»™ con ngÆ°á»i. Thiên Chúa dùng các phÆ°Æ¡ng tiện và dụng cụ thoáng nhìn đối vá»›i chúng ta chỉ là yếu Ä‘uối. Äấng Chịu Äóng Äinh, má»™t Ä‘Ã ng biểu lá»™ sá»± yếu Ä‘uối của con ngÆ°á»i, đằng khác, biểu lá»™ quyá»n năng tháºt của Thiên Chúa, nghÄ©a là , sá»± nhÆ°ng không của tình yêu: ChÃnh sá»± nhÆ°ng không của tình yêu nà y là sá»± khôn ngoan tháºt.
Thánh Phaolô đã cảm nghiệm được Ä‘iá»u nà y ngay cả trong thân xác của ngà i, và ngà i là m chứng cho Ä‘iá»u ấy trong những chặng Ä‘Æ°á»ng khác nhau của cuá»™c hà nh trình thiêng liêng của ngà i, đến ná»—i nó trở thà nh Ä‘iểm quy chiếu cần thiết cho má»i môn đệ của Chúa Gêsu: “NgÆ°á»i bảo tôi rằng, â€˜Æ n sủng của Thầy đủ cho con rồi, vì quyá»n năng của Thầy được nên trá»n vẹn trong sá»± yếu Ä‘uối’†(2 Cr 12,9); và ngay cả: “Thiên Chúa đã chá»n những gì yếu kém trong thế gian để là m cho những kẻ hùng mạnh phải bẽ bà ng†(1 Cr 1,28). Thánh Tông Äồ đồng hóa mình vá»›i Äức Kitô đến Ä‘á»™, ngay cả giữa nhiá»u thá» thách, ngà i cÅ©ng vẫn sống trong Äức Tin và o Con Thiên Chúa, là Äấng đã yêu ngà i và hiến chÃnh mạng sống NgÆ°á»i vì tá»™i của ngà i và của má»i ngÆ°á»i (x. Gl 1,4; 2,20). Chi tiết nà y vá» tiểu sá» của Thánh Tông Äồ là mẫu má»±c cho tất cả chúng ta.
Thánh Phaolô cống hiến cho chúng ta má»™t tổng hợp thần há»c tuyệt vá»i vá» Tháºp Giá trong ThÆ° Thứ Hai gá»i tÃn hữu Côrintô (5,4-21), ở đó má»i sá»± được chứa Ä‘á»±ng trong hai xác quyết căn bản nà y: má»™t Ä‘Ã ng, Äức Kitô, là Äấng đã bị Thiên Chúa đối xá» nhÆ° tá»™i lá»—i vì chúng ta (câu 21), đã chết cho chúng ta (câu 14); đằng khác, Thiên Chúa đã hòa giải chúng ta vá»›i ChÃnh Ngà i, mà không quy tá»™i cho chúng ta (câu 18-20). NhỠ“thừa tác vụ hòa giải nà y†tất cả má»i nô lệ Ä‘á»u đã được chuá»™c lại (x. 1 Cr 6,20; 7,23 ).
Ở đây chúng ta thấy tất cả những Ä‘iá»u trên thÃch hợp vá»›i Ä‘á»i sống chúng ta thế nà o. Chúng ta cÅ©ng phải Ä‘i và o “thừa tác vụ hoà giải nà yâ€, là thừa tác vụ luôn bao hà m việc từ bá» sá»± cao vượt của chÃnh mình và chá»n sá»± Ä‘iên rồ của tình yêu. Thánh Phaolô đã từ bá» chÃnh sá»± sống của ngà i, hoà n toà n hiến mình cho thừa tác vụ hòa giải, cho Tháºp Giá là ơn cứu Ä‘á»™ của tất cả chúng ta. Và đây là điá»u chúng ta cÅ©ng phải biết là m: Chúng ta có thể tìm thấy sức mạnh của mình chÃnh trong sá»± khiêm nhÆ°á»ng của tình yêu, và tìm thấy sá»± khôn ngoan của mình trong sá»± yếu Ä‘uối của việc từ bá» [mình] để Ä‘i và o sức mạnh của Thiên Chúa. Chúng ta phải xây dá»±ng Ä‘á»i sống mình trong sá»± khôn ngoan tháºt nà y: Không sống cho chÃnh mình, nhÆ°ng sống trong Äức Tin và o Thiên Chúa nà y, là Äấng mà tất cả chúng ta có thể nói vá» NgÆ°á»i rằng: “NgÆ°á»i đã yêu tôi và hiến mạng sống NgÆ°á»i cho tôiâ€.
Äức Thánh Cha BênêđÃctô XVI (Phaolô Phạm Xuân Khôi chuyển ngữ - Nguồn: giaoly.org)
* * *
BÀI ÄỌC THÊM (3)
PHAOLÔ, VỊ TÔNG Ãá»’ GẶP NHIỀU Ãá»I KHÃNG và CON ÄƯỜNG THẬP GIà CỦA THÃNH PHAOLÔ [HAI BÀI CỦA LINH MỤC GIUSE LINH TIẾN KHẢI]
I. PHAOLÔ, VỊ TÔNG Ãá»’ GẶP NHIỀU Ãá»I KHÃNG [ÃỀ TÀI 9]
Khi duyệt xét Kitô giáo thá»i khai sinh, chúng ta nháºn thấy quyá»n lãnh ðạo nằm trong tay của các môn ðệ lịch sá» của Ãức Giêsu thà nh Nagiarét. Các vị nà y là những ngÆ°á»i đã được chÃnh Chúa Giêsu tuyển chá»n, đã chia sẻ cuá»™c sống của Chúa Giêsu và được Ngà i hiện ra gặp gỡ sau ngà y phục sinh. Do ðó các vị có thể là m chứng cho Chúa Giêsu Kitô, và tuyên xÆ°ng rằng â€Ãấng bị đóng Ä‘anh đã sống lại†(Mc 16,6). Nói các khác, các môn ðệ lịch sá» của Ãức Giêsu thà nh Nagiarét là những ngÆ°á»i có thể nối liá»n hiện tại vá»›i quá khứ, có thể đảm bảo cho căn cÆ°á»›c của Chúa Kitô phục sinh và Ãức Giêsu lịch sá». Qua các vị, lòng tin của tÃn hữu và o Chúa Kitô gắn liá»n vá»›i các biến cố và chứng tÃch lịch sá» và được xây dá»±ng vững và ng trên các biến cố lịch sỠðó, chứ nó không phải là má»™t giáo thuyết trừu tượng hay má»™t thứ thần bà đạo đức vu vÆ¡. Lá»i nói của các vị là lá»i của các ngÆ°á»i chứng trá»±c tiếp. Nó đặt ná»n cho má»™t sá»± chuyển tiếp định Ä‘oạt là m phát sinh ra Kitô giáo. Chuyển tiếp từ Ãức Giêsu Ãấng loan báo Tin Mừng NÆ°á»›c Thiên Chúa, tức từ ngÆ°á»i Ä‘em sứ Ä‘iệp, sang Ãức Giêsu Ãấng được loan báo, tức sang ná»™i dung của sứ Ä‘iệp. Trong nhóm nhá» các Tông đồ và môn đệ đó có gÆ°Æ¡ng mặt của Phêrô, tông đồ đầu tiên ðược Chúa Kitô phục sinh tá»± tá» hiện ra, là nổi báºt hÆ¡n cả. Tuy nhiên, trong cá»™ng Ä‘oà n Giêrusalem tông đồ Gioan và đặc biệt tông đồ Giacôbê anh em há» của của Ãức Giêsu, cÅ©ng là những ngÆ°á»i có địa vị quan trá»ng.
Là ngÆ°á»i mãi sau nà y má»›i tin và o Chúa Giêsu, Phaolô không có được vinh dá»± ấy của các Tông đồ, cÅ©ng không thể tá»± giá»›i thiệu nhÆ° là chứng nhân biến cố sống lại của Chúa Kitô. Trên bình diện pháp định thánh nhân lại còn lâm tình trạng què quặt hÆ¡n nữa, vì đã từng là ngÆ°á»i bắt bá»› Ä‘Ã n áp các kitô hữu, nghÄ©a là có quá khứ không trong sạch. NhÆ°ng từ từ Phaolô trở thà nh má»™t nhà truyá»n giáo có tầm mức, cừ khôi và vô địch. NhÆ°ng các thà nh công trong việc rao truyá»n Tin Mừng của Phaolô và của các vị khác là m nảy sinh ra vấn ðỠtÆ°Æ¡ng quan giữa Phaolô vá»›i các Tông Ãồ trong cá»™ng Ä‘oà n Giêrusalem. Nếu quan sát lá»i dẫn nháºp các thÆ°, qua đó Phaolô giá»›i thiệu căn cÆ°á»›c của ngà i, chúng ta có thể nháºn ra sá»± kiện nà y: đó là trong lá thÆ° đầu tiên viết giữa nãm 50-51 thánh nhân chỉ ghi: â€Phaolô gá»i cho tÃn hữu Thêxalônica†(1 Tx 1,1). Trái lại trong các thÆ° sau đó Phaolô cố ý nhấn mạnh rằng ngà i là tông ðồ. Và lá»i tá»± giá»›i thiệu mình là tông đồ ấy có sắc thái tranh luáºn. Chẳng hạn trong thÆ° thứ nhất và thÆ° thứ hai gá»i giáo Ä‘oà n Côrintô Phaolô viết: â€Tôi là Phaolô ðược chá»n là m tông đồ Ãức Giêsu Kitô theo ý muốn của Thiên Chúa†(1 Cr 1,1; 2 Cr 1,1). Trong lá»i mở đầu thÆ° gá»i tÃn hữu Galát, ý thức là tông đồ ấy gia tăng rõ rệt: â€Tôi là Phaolô, được chá»n là m tông đồ không bởi sáng kiến của loà i ngýá»i cÅ©ng không do trung gian của má»™t ngÆ°á»i nà o, mà là bởi Ãức Giêsu Kitô và bởi Thiên Chúa Cha, Ãấng đã cho Ãức Giêsu Kitô sống lại từ vÆ°Æ¡ng quốc các kẻ chết†(Gl 1,1). Và lá»i nháºp Ä‘á» thÆ° gá»i giáo ðoà n Roma diá»…n tả trá»n vẹn ý thức ðó: “Tôi là Phaolô nô lệ Ãức Giêsu Kitô, được gá»i là m tông đồ, được tuyển chá»n để loan báo Tin Mừng của Thiên Chúa... ChÃnh từ Ngà i mà chúng tôi đã lãnh nháºn Æ¡n thánh là tông đồ để dẫn Ä‘Æ°a tất cả má»i ngÆ°á»i ngoại giáo tá»›i chá»— tuân phục của lòng tin, hầu vinh danh Ngà i†(Rm 1,1.5).
Lý do nà o đã khiến cho Phaolô có ý thức là tông đồ của Chúa Giêsu Kitô nhÆ° váºy? Chúng ta Ä‘ang sống giữa các năm 54-57, là thá»i gian có má»™t số kitô hữu gốc Do Thái len lá»i và o các cá»™ng Ä‘oà n Côrintô và Galát để gây chia rẽ, xáo trá»™n. Há» không chấp nháºn Ãức Giêsu Kitô chịu đóng Ä‘anh nhÆ° trá»ng tâm của Tin Mừng, và quá khÃch chủ trưõng bắt các anh chị em Kitô không Do Thái phải tuân giữ luáºt lệ Do Thái. Ãể đạt hai mục tiêu nà y há» tìm lôi kéo tÃn hữu các cá»™ng Ä‘oà n nà y theo há», bằng cách đặt Ä‘iá»u vu khống và hạ uy tÃn của thánh Phaolô. Phaolô đã cÆ°Æ¡ng quyết phản ứng. Và trong tráºn chiến chống lại các kẻ bêu xấu ngà i, thánh nhân đạt ý thức mình là tông đồ của Chúa Kitô phục sinh. Chúng ta hãy theo dõi tiến trình triển nở của ý thức nà y. Trong thÆ° thứ nhất gá»i tÃn hữu Côrintô Phaolô tá»± biện há»™ cho mình bằng cách khẳng định vá»›i há» hai ðiá»u. Thứ nhất, thánh nhân không bị gạt bá» ra khá»i số các tông ðồ được Chúa Kitô phục sinh tá»± tá» hiện ra, nhÆ° các ngÆ°á»i Kitô gốc Do Thái nói trên rêu rao. Vì kinh nghiệm gặp gỡ của ngà i vá»›i Chúa Kitô phục sinh trên Ä‘Æ°á»ng đến thà nh Damasco là bằng chứng cho thấy Chúa Kitô phục sinh cÅ©ng hiện ra vá»›i Phaolô. Còn hÆ¡n thế nữa, Ngà i còn còn quáºt cho Phaolô té xuống đất và đánh mù mắt Phaolô nữa. Do ðó biến cố hiện ra nà y cÅ©ng có giá trị y nhÆ° biến cố Chúa Kitô phục sinh hiện ra vá»›i các môn ðệ lịch sá» của Ngà i váºy. Sau khi liệt kê những ngÆ°á»i đã được Chúa Kitô phục sinh hiện ra nhÆ°: Phêrô, 12 Tông ðồ, 500 môn đệ, Giacôbê, tất cả các tông ðồ, Phaolô viết tiếp trong chÆ°Æ¡ng 15,8 thÆ° thứ nhất gá»i giáo Ä‘oà n Côrintô: “Sau cùng, Ngà i cÅ©ng đã hiện ra vá»›i tôi là bà o thai bị phá†(1 Cr 15,8). TrÆ°á»›c đó trong chÆ°Æ¡ng 9,1 Phaolô ðã há»i các tÃn hữu: “Tôi không phải là tông đồ hay sao? Hay có lẽ tôi đã không trông thấy Chúa Giêsu Chúa chúng ta hay sao?â€. Và từ kinh nghiệm gặp gỡ Chúa Kitô phục sinh trên ðưá»ng Damasco, Phaolô khẳng định rằng dù là ngÆ°á»i bất xứng ngà i cÅ©ng vẫn là tông đồ, ðược chÃnh Chúa Kitô phục sinh hiện ra và tuyển chá»n (1 Cr 15,9).
Lý do thứ hai khiến Phaolô xác tÃn mình là tông đồ của Chúa Kitô, vì Æ¡n thánh Chúa ban và vì ngà i đã ná»— lá»±c cá»™ng tác vá»›i Æ¡n thánh đó để là m cho lòng tin và cuá»™c Ä‘á»i của ngà i sinh hoa trái phong phú. Vì thế Phaolô viết tiếp trong chÆ°Æ¡ng 15 thÆ° thứ nhất gá»i tÃn hữu Côrintô: “NhÆ°ng sở dÄ© tôi được nhÆ° bây giá» chÃnh là nhá» Æ¡n thánh Chúa. Và ơn thánh của Ngà i đã không vô hiệu trong tôi. Trái lại, tôi đã khó nhá»c vất vả hÆ¡n tất cả má»i ngÆ°á»i khác. NhÆ°ng không phải tôi, mà là ơn thánh Chúa ở trong tôi†(1 Cr 15,10). ChÃnh các tÃn hữu Côrintô là bằng chứng sống Ä‘á»™ng cho thấy Phaolo tháºt là tông đồ vá»›i tất cả má»i hiệu quả của chức vị đó. Vì thế Phaolô viết trong chÆ°Æ¡ng 9 cùng thÆ°: “Anh chị em há lại không phải là công trình của tôi trong Chúa sao? Nếu đối vá»›i các ngÆ°á»i khác tôi không phải là tông đồ, thì Ãt nhất tôi chắc chắn là tông đồ đối vá»›i anh chị em. Tháºt ra chÃnh anh chị em là dấu ấn chức vụ tông đồ của tôi trong Chúaâ€. (1 Cr 9,1-2). Các sá»± kiện minh chứng cho thấy Phaolô được chá»n là m tông đồ. Ãây không phải là việc tấn phong theo thể chế, mà là má»™t tấn phong đặc sủng. Trong chÆ°Æ¡ng 3,2-3 thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô thánh Phaolô nói tuy ngà i và các cá»™ng sá»± viên không có thÆ° giá»›i thiệu là tông đồ nhÆ° các kitô hữu gốc Do Thái từ nÆ¡i khác tá»›i Ä‘ang đánh phá cá»™ng ðoà n, nhÆ°ng chÃnh các tÃn hữu là thÆ° ủy nhiệm của ngà i và của các cá»™ng sá»± viên. Má»™t lá thÆ° ủy nhiệm được viết trong con tim các tÃn hữu, được má»i ngÆ°á»i biết tá»›i và đá»c. Các tÃn hữu Côrintô rõ rà ng là bức thÆ° của Chúa Kitô, do thánh Phaolô và các cá»™ng sá»± viên của ngà i soạn thảo ra trong chức thừa tác. Nó không được viết bằng má»±c Ä‘en, mà được viết bằng Thánh Thần của Thiên Chúa hằng sống. Nó không được viết trên bảng đá, mà được viết trên con tim bằng thịt của các tÃn hữu (2 Cr 3,2-3).
NhÆ°ng chÆ°a hết, Phaolô còn phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i má»™t luáºn Ä‘iệu khác nữa của các ngÆ°á»i kitô gốc Do Thái kể trên. Há» khoe khoang các kinh nghiệm đặc sủng ngoạn mục của há», là m nhÆ° thể há» giống ông Môsê từ núi Sinai xuống, mặt rạng ngá»i ánh sáng thiên linh (2 Cr 3.1-11). Do đó có lạ gì khi hỠđược các tÃn hữu trầm trồ thán phục và tin theo. Còn Phaolô là con ngÆ°á»i nghèo nà n yếu Ä‘uối, là m sao lại có thể là ngÆ°á»i do Thiên Chúa toà n năng vinh hiển sai tá»›i được? Phaolô không chối bá» sá»± tháºt ngà i là má»™t ngÆ°á»i nghèo nà n yếu Ä‘uối. NhÆ°ng thánh nhân nêu báºt rằng chÃnh sá»± nghèo nà n yếu Ä‘uối ấy là chứng tÃch minh xác cho chức vụ tông đồ của Ngà i. Phaolô là vị tông đồ của Chúa Kitô bị đóng Ä‘anh, và chia sẻ cái bất lá»±c nhục nhã của Ãức Kitô bị đóng Ä‘anh. NhÆ°ng chÃnh lúc bất lá»±c nhất lại là lúc Chúa Kitô cứu ðộ trần gian (2 Cr 13,3-4). Và cái luáºn lý ngược Ä‘á»i của tháºp giá đó ghi Ä‘áºm dấu trên toà n cuá»™c Ä‘á»i của thánh nhân. Do đó Phaolô viết trong chÆ°Æ¡ng 12,10: “Bởi vì khi tôi yếu Ä‘uối, lại chÃnh là lúc tôi mạnh mẽâ€.
Sau cùng Phaolô còn phải đối phó vá»›i các chống đối do nhóm kitô hữu gốc Do Thái len lá»i và o giáo Ä‘oà n Galát gây ra. Há» cho rằng Tin Mừng tá»± do thánh nhân rao giảng không tinh tuyá»n, mà là kết quả việc nghiá»n gẫm của trà khôn con ngÆ°á»i. Há» tìm hạ uy tÃn Phaolô bằng cách so sánh ngà i vá»›i các tông đồ lãnh đạo cá»™ng Ä‘oà n Giêrusalem, đặc biệt vá»›i Phêrô. Vì thế trong chÆ°Æ¡ng 1 thÆ° gá»i tÃn hữu Galát, Phaolô khẳng định rằng: “ThÆ°a anh chị em, tôi xin quả quyết vá»›i anh chị em rằng Tin Mừng tôi rao giảng không phải của loà i ngÆ°á»i đâu. CÅ©ng không phải tôi đã nháºn được hay há»c được của má»™t ngÆ°á»i nà o, mà là do chÃnh Chúa Giêsu Kitô đã mạc khải cho tôi†(Gl 1,11-12). Không phải vị sứ giả bảo đảm cho sá»± tháºt của sứ Ä‘iệp Tin Mừng, mà chÃnh sá»± tháºt của sứ Ä‘iệp Tin Mừng bảo đảm cho tÃnh chất đáng tin cáºy của sứ giả. Do đó nếu láºp trÆ°á»ng của các kẻ chống đối thánh Phaolô tháºt sá»± là đúng, nghÄ©a là con ngÆ°á»i được Æ¡n cứu Ä‘á»™ qua việc tuân giữ luáºt lệ nhÆ° há» chủ trÆ°Æ¡ng, thì Chúa Kitô đã chết má»™t cách vô Ãch (Gl 2,21). NhÆ°ng sá»± tháºt không phải nhÆ° váºy. ChÃnh cái chết của Chúa Kitô đã trao ban Æ¡n cứu rá»—i cho con ngÆ°á»i, chứ không phải luáºt lệ. Vì thế nhân danh luáºt lệ Do thái để xa lánh các anh chị em kitô không Do Thái nhÆ° Phêrô đã là m vì bị bá»n ngÆ°á»i nói trên cám dá»— và gây áp lá»±c, là sống trái vá»›i tinh thần Tin Mừng tá»± do của Chúa Kitô (Gl 2,11-14). Tóm lại, Thánh Phaolô là má»™t tông đồ vá»›i đầy đủ danh nghÄ©a của từ tông đồ, nghÄ©a là ngÆ°á»i được Chúa Kitô phục sinh sai Ä‘i rao giảng Tin Mừng. Bởi vì Thiên Chúa Cha đã mạc khải cho thánh nhân biết mầu nhiệm của Chúa Giêsu Kitô Con Ngà i, và đã trao cho thánh nhân sứ mệnh rao giảng Tin Mừng cho dân ngoại (Gl 1,15-16). Các thà nh quả rá»±c rỡ của công tác truyá»n giáo minh chứng cho sá»± tháºt nà y. ChÃnh vì thế trong chÆ°Æ¡ng 15 thÆ° gá»i tÃn hữu Roma, Phaolô nói ngà i có lý do để khoe khoang trong Chúa Kitô và trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. ChÃnh Chúa Kitô đã dùng ngà i nhÆ° dụng cụ được Chúa Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn để Ä‘em Tin Mừng tá»± do và giải phóng tá»›i cho má»i dân tá»™c ngoà i Do Thái chÆ°a biết Chúa. Do đó Phaolô không cần phải được các tông đồ lãnh đạo cá»™ng Ä‘oà n Giêrusalem tấn phong trên bình diện pháp chế (Gl 1,17). Phaolô cÅ©ng không vá» Giêrusalem để được xác định là tông ðồ. NhÆ°ng ngà i vá» Giêrusalem để đối chiếu xác tÃn và ná»™i dung lá»i rao giảng của mình, bởi vì thánh nhân xác tÃn rằng trÆ°á»›c ngà i đã có các vị khác là chứng nhân của Chúa Kitô phục sinh và là tông đồ rao giảng Tin Mừng của Chúa Kitô rồi (Gl 2,9).
II. CON ÄƯỜNG THẬP GIà CỦA THÃNH PHAOLÔ [ÄỀ TÀI 10]
Khi Ä‘á»c các thÆ° của Thánh Phaolô, chúng ta có thể nháºn ra má»™t nét đặc thù khác trong cuá»™c sống của ngà i: đó là cuá»™c Ä‘á»i của thánh nhân là má»™t con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Tháºt váºy, Phaolô không chỉ là vị tông đồ say mê tháºp giá Chúa Kitô và loan báo Chúa Kitô chịu đóng Ä‘anh, mà toà n cuá»™c sống của ngà i cÅ©ng là má»™t con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Sau cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i vá»›i Chúa Kitô phục sinh trên Ä‘Æ°á»ng đến thà nh Damasco, và sau khi được Anania ban phép Rá»a tá»™i và nháºn lấy Chúa Thánh Thần, Phaolô đã mạnh mẽ rao giảng Tin Mừng tại đây. NhÆ°ng thánh nhân gặp chống đối mãnh liệt. Các ngÆ°á»i Do Thái âm mÆ°u sát hại Phaolô. Há» cho canh gác cá»a thà nh ngà y đêm, cố ý không để cho Phaolô thoát nạn. NhÆ°ng má»™t đêm kia, các môn đệ đã bá» Phaolô và o trong má»™t cái thúng rồi thòng xuống ngoà i tÆ°á»ng thà nh. Nhá» thế Phaolô thoát chết, nhÆ° Sách Tông Äồ Công Vụ trình thuáºt trong chÆ°Æ¡ng 9,23-25. Trong chÆ°Æ¡ng 11 thÆ° thứ hai viết cho tÃn hữu Côrintô, Phaolô cÅ©ng nhắc lại biến cố nà y: “Tại thà nh Damascô, quan châu trưởng của vua Areta đã cho canh gác thà nh, để mÆ°u bắt tôi. NhÆ°ng ngÆ°á»i ta đã cho tôi ngồi và o má»™t chiếc thúng rồi thòng dây qua cá»a sổ theo tÆ°á»ng thả xuống. Thế là tôi thoát khá»i tay ông†(2 Cr 11,32-33). Trong chuyến truyá»n giáo tại châu Âu, Phaolô cÅ©ng phải sống kinh nghiệm bị các ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng Do Thái chống đối. Thánh nhân bị há» nhục mạ và hà nh hung tại Philiphê, nhÆ° ngà i kể lại cho tÃn hữu Thêxalônica trong chÆ°Æ¡ng 2 thÆ° thứ nhất gá»i cho há». ChÆ°Æ¡ng 17 sách Công Vụ cÅ©ng thuáºt lại rằng khi tá»›i Thêxalônica Phaolô và Sila giảng trong há»™i Ä‘Æ°á»ng Do Thái và thuyết phục được má»™t số tÃn hữu Do Thái, cùng vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i Hy Lạp và má»™t số phụ nữ thượng lÆ°u. NhÆ°ng ngÆ°á»i Do Thái nổi giáºn thuê bá»n du đãng ẩu đả và gây rối loạn trong dân chúng. Há» kéo nhau tá»›i nhà ông Giason nhÆ°ng không thấy Phaolô và Sila đâu. Há» liá»n Ä‘iệu Giason và má»™t và i Kitô hữu ra trÆ°á»›c giá»›i hữu trách và vu khống cho há» là phá rối trị an. TrÆ°á»›c tiếng gà o thét của há», giá»›i chức thà nh phố bắt các kitô hữu phải trả tiá»n ký quỹ để được tại ngoại. Trong khi đó các Kitô hữu khác Ä‘Æ°a Phaolô và Sila trốn khá»i Thêxalônica và tá»›i Berea. Tại đây Phaolô và Sila đã được tiếp đón tá» tế. Hai ngÆ°á»i đã rao giảng Tin Mừng trong há»™i Ä‘Æ°á»ng Do Thái và không gặp sá»± chống đối nà o. Trái lại đã có nhiá»u ngÆ°á»i Do Thái tin theo Chúa Giêsu Kitô. NhÆ°ng khi ngÆ°á»i Do Thái Thêxalônica nghe biết nhÆ° thế, há» liá»n kéo đến Berea và xúi giục dân chúng nổi lên chống đối Phaolô. Các Kitô hữu đã vá»™i vã Ä‘em Phaolô xuống thuyá»n rá»i Berea (Cv 17,1-15). Tại Côrintô ngÆ°á»i Do Thái Ä‘iệu Phaolô ra trÆ°á»›c quan quyá»n lãnh sá»± Gallione, và tố cáo Phaolô là xúi dục dân chúng tôn thá» Thiên Chúa trái phép, nhÆ° kể trong chÆ°Æ¡ng 18 sách Công Vụ (Cv 18,12-17). Sở dÄ© các ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng Do Thái đã không ngừng dùng má»i thủ Ä‘oạn bắt bá»› Phaolô, vì há» coi ngà i là kẻ phản bá»™i Do Thái giáo và truyá»n thống của cha ông. Khi rao giảng Chúa Giêsu Kitô và Tin Mừng của Ngà i, Phaolô tuyên bố ngà y cáo chung của luáºt lệ Môsê và truyá»n thống tôn giáo của dân Do thái. Do đó khi thì há» xúi dục giá»›i chức chÃnh quyá»n địa phÆ°Æ¡ng gây khó dá»… đối vá»›i Phaolô, khi khác há» trá»±c tiếp đứng ra trừng phạt và áp dụng luáºt của há»™i Ä‘Æ°á»ng do thái đối vá»›i Phaolô. Trong chÆ°Æ¡ng 11 thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô Phaolô kể cho há» nghe các hình phạt ngà i đã phải chịu: bị đánh bằng gáºy 5 lần, má»—i lần 39 gáºy, bị quáºt bằng roi da có các hòn chì 3 lần, và bị ném đá 1 lần. Không những thế há» lại còn Ä‘e dá»a tá»›i mạng sống của Phaolô nữa. Vì thế trong chÆ°Æ¡ng 15 thÆ° gá»i cho tÃn hữu Roma Phaolô xin má»i ngÆ°á»i cầu nguyện cho ngà i thoát khá»i tay của ngÆ°á»i Giuđêa, và để cho tiá»n cứu trợ ngà i Ä‘em vá» Giêrusalem được kitô hữu tại đây chấp nháºn (Rm 15,30-31). Tại Êphêxô, Phaolô đã chỉ thoát chết trong gang tấc. Trong chÆ°Æ¡ng 1,8 thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô, Phaolô chia sẻ vá»›i há» các khổ Ä‘au của Ngà i và của các cá»™ng sá»± viên nhÆ° sau: “ThÆ°a anh chị em chúng tôi chẳng muốn dấu anh chị em thảm cảnh đã xảy ra cho chúng tôi bên vùng tiểu Ã: chúng tôi đã bị áp bức qúa sức chịu Ä‘á»±ng của chúng đến Ä‘á»™ thất vá»ng không còn muốn sống nữaâ€. Từ trong ngục, Phaolô viết thÆ° thăm tÃn hữu Philiphê. Xem ra thánh nhân không chắc có được trắng án hay không, nên ngà i nói tá»›i cái chết gần ká», và chuẩn bị tâm hồn cho ngà y bị hà nh quyết (Pl 1.7.21-24; 2,17-18). Sách Tông Äồ Công Vụ cho chúng ta biết rằng Phaolô đã bị bắt tại Giêrusalem, bị giam tại đây rồi bị giải vá» Cesarea, và sau cùng bị giải vá» Roma. Và chúng ta biết chắc chắn là thánh nhân đã chịu tỠđạo dÆ°á»›i thá»i hoà ng đế Neron. Tuy nhiên, những bắt bá»› mà Phaolô phải chịu chỉ giống nhÆ° má»™t phần nổi nhá» của tảng băng khổng lồ chìm dÆ°á»›i mặt nÆ°á»›c biển bắc cá»±c. Nó che dấu cuá»™c Ä‘á»i “ba chìm, bẩy nổi, chÃn cái lênh đênh†và khổ Ä‘au trăm chiá»u của vị tông đồ dân ngoại, có má»™t không hai trong lịch sá» rao truyá»n Tin Mừng. ChÃnh Phaolô đã cho tÃn hữu Côrintô biết Ä‘iá»u đó trong chÆ°Æ¡ng 11 thÆ° thứ hai gá»i cho há». Bất đắc dÄ© Phaolô phải so sánh mình vá»›i các tông đồ giả hiệu Ä‘ang gây chia rẽ và đánh phá cá»™ng Ä‘oà n Côrintô: “Há» khoe há» là các thừa tác của Äức Kitô Æ°? Tôi sắp nói nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘iên dại, tôi còn hÆ¡n há», vì trong lao nhá»c: tôi hÆ¡n há», trong tù tá»™i: tôi hÆ¡n há», bị đánh Ä‘áºp: tôi lại cà ng hÆ¡n há», trong hiểm nguy mất mạng: đã nhiá»u phen! Tôi bị ngÆ°á»i do thái đánh tôi bằng gáºy năm lần, má»—i lần 39 gáºy. Tôi bị đánh bằng roi da 3 lần, bị ném đá má»™t lần, bị đắm tầu 3 lần. Tôi đã qua má»™t ngà y má»™t đêm trên vá»±c thẳm. Trong các chuyến hà nh trình Ä‘i bá»™ tôi rất thÆ°á»ng gặp hiểm nguy trên sông, hiểm nguy vì cÆ°á»›p bóc, hiểm nguy vì các ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng, hiểm nguy vì dân ngoại, hiểm nguy trong thà nh phố, hiểm nguy trong sa mạc, hiểm nguy trên biển cả, hiểm nguy vì các anh em giả dối. Phải vất vả, lao nhá»c, thÆ°á»ng thức khuya dáºy sá»›m chịu đói chịu khát, thÆ°á»ng nhịn ăn nhịn uống, chịu rét mÆ°á»›t, trần trụi. Không kể má»i chuyện còn lại, tôi còn phải ngà y ngà y lo lắng cho các giáo Ä‘oà n nữa†(2 Cr 11,23-28). Thêm và o đó là thái Ä‘á»™ không hiểu biết của tÃn hữu Côrintô và chiến dịch vu khống bôi nhá» Phaolô, do má»™t số thừa sai Kitô gốc do thái xách Ä‘á»™ng. NhÆ°ng tÃn hữu Côrintô lại bá» vị tông đồ “chỉ biết tá»›i Äức Giêsu Kitô chịu đóng Ä‘anh†(1 Cr 2,2), để chạy theo các báºc thầy hùng biện và sáng giá hÆ¡n (1 Cr 1,10-4,21). HỠđã giải thÃch sai thái Ä‘á»™ của Phaolô, khi thấy thánh nhân khÆ°á»›c từ quyá»n được đòi há»i tÃn hữu chu cấp cho cuá»™c sống váºt chất của ngÆ°á»i, mà lại lá»±a chá»n tá»± lá»±c cánh sinh, để không trở thà nh chÆ°á»›ng ngại cho việc chấp nháºn Tin Mừng (1 Cr 9,1 tt.; 2 Cr 12,13-15). Cuá»™c lạc quyên do Phaolô phát Ä‘á»™ng để trợ giúp tÃn hữu giáo Ä‘oà n mẹ Giêrusalem cÅ©ng bị nghi ngá» xuyên tạc (2 Cr 8, 20; 12,16-18). Trong cá»™ng Ä‘oà n Côrintô thì nhóm các thừa sai xấu bụng nói trên phao đồn Phaolô là ngÆ°á»i không biết giữ lá»i hứa (2 Cr 1,12 tt.), có lá»i giảng dáºy khó hiểu ( 2 Cr 4,4) không có khoa ăn nói hùng biện (2 Cr 11,6) và là ngÆ°á»i yếu Ä‘uối (2 Cr 10,1.10; 11,12). Äã váºy, tÃn hữu Côrintô lại thụ Ä‘á»™ng trÆ°á»›c thái Ä‘á»™ hiếu chiến của những ngÆ°á»i chống đối Phaolô, đến Ä‘á»™ chÃnh thánh nhân cÅ©ng than thở khi viết trong chÆ°Æ¡ng 11 thÆ° thứ hai gá»i cho há»: “Thế mà anh chị em lại chịu Ä‘á»±ng kẻ biến anh chị em thà nh nô lệ, xâu xé cắn nuốt, khai thác bóc lá»™t, ngạo ngược và tát và o mặt anh chị em. Tôi tháºt xấu hổ nói lên Ä‘iá»u nà y: chúng ta đã quá nhu nhược†(2 Cr 11,20.21). Nhóm thừa sai Kitô gốc Do Ti cá»±c Ä‘oan còn Ä‘i tá»›i chá»— tổ chức các cuá»™c truyá»n giáo chống lại Phaolô trong các giáo Ä‘oà n Côrintô, Galát, và Philiphê nữa. Há» cho Phaolô không phải là tông đồ tháºt, vì chỉ là ngÆ°á»i táºp nghá» và không được ủy quyá»n nhÆ° há». Tuy gặp trăm ngà n nguy khó nhÆ° thế, nhÆ°ng Phaolô và các cá»™ng sá»± viên không đầu hà ng bá» cuá»™c. Trong thứ thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô thánh nhân láºp Ä‘i láºp lại Ä‘iệp khúc: “Chúng tôi không nản lòng†(2 Cr 4,1.6), “Chúng tôi đầy can đảm†(2 Cr 5,6.8). Còn hÆ¡n thế nữa, Phaolô cảm nghiệm được niá»m vui sâu xa khi gặp bắt bá»› thá» thách và khổ Ä‘au vì Chúa Kitô và Tin Mừng của Ngà i. Trong thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô và trong thÆ° gá»i giáo Ä‘oà n Philiphê, Phaolô nói vá»›i các tÃn hữu: “Con tim tôi được trà n đầy niá»m an ủi và tôi trà n trá» niá»m vui trong má»i ná»—i khổ Ä‘au của chúng tôi†(2 Cr 7,4; 2 Cr 6,10; Pl 1,4.7.18; 2,17-18). Ai không hiểu có thể cho Phaolô là má»™t ngÆ°á»i bệnh hoạn. NhÆ°ng tháºt ra niá»m vui của thánh nhân phát xuất từ xác tÃn các khổ Ä‘au phải chịu trong cuá»™c Ä‘á»i tông đồ khiến cho thánh nhân được chia sẻ tháºp gÃa của Chúa Giêsu Kitô. Các khổ Ä‘au của ngà i cÅ©ng chÃnh là các khổ Ä‘au của Chúa Kitô nhÆ° thánh nhân viết trong chÆ°Æ¡ng 1,5 thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô. Thánh nhân mang chÃnh cái chết của Chúa Kitô trong thân thể mình (2 Cr 4,10). Trong chÆ°Æ¡ng 6,17 thÆ° gá»i tÃn hữu Galát, Phaolô viết: “Tôi mang trong mình tôi các thÆ°Æ¡ng tÃch của Chúa Giêsuâ€. Phaolô linh cảm rằng cái luáºn lý ngược ngạo của lịch sá» cứu rá»—i Ä‘ang hiện thá»±c trong chÃnh cuá»™c sống của ngà i: từ cái chết nảy sinh sá»± sống, từ hÆ° không phát xuất ra má»i sá»±. Äây là lý do giải thÃch tại sao Phaolô lại viết cho tÃn hữu Côrintô trong chÆ°Æ¡ng 4,8-12 thÆ° thứ hai gá»i cho há» nhÆ° sau: “Bị Ä‘Ã n áp tứ bá» nhÆ°ng chúng tôi không bị đè bẹp, bị lạc hÆ°á»›ng nhÆ°ng không thất vá»ng, bị bách hại nhÆ°ng không bị bá» rÆ¡i, bị đánh ngã nhÆ°ng không bị nghiá»n nát, chúng tôi thÆ°á»ng xuyên mang trong thân xác mình cái chết của Chúa Giêsu, để sá»± sống của Chúa Giêsu cÅ©ng được tá» hiện ra trên thân xác chúng tôi nhÆ° váºy... (2 Cr 4,8-12). ChÃnh qua sá»± yếu Ä‘uối của con ngÆ°á»i mà Thiên Chúa tá» hiện quyá»n năng của Ngà i, nên trong chÆ°Æ¡ng 12 cùng thÆ° thánh nhân sung sÆ°á»›ng khoe vá»›i tÃn hữu các sá»± yếu hèn của Ngà i. Vì tình yêu đối vá»›i Chúa Kitô Phaolô vui chịu má»i Ä‘au khổ, xỉ nhục, má»i gian nan bắt bá»› và cÆ¡ cá»±c. Vì chÃnh khi cảm thấy yếu Ä‘uối là lúc thánh nhân mạnh mẽ (2 Cr 12,9-10). Chúa Kitô bị đóng Ä‘anh nhÆ°ng đã phục sinh, giỠđây sống lại trong thân xác của thánh nhân, và trong thân xác của má»i tÃn hữu, nhá» quyá»n năng của Thiên Chúa, nhÆ° viết trong thÆ° thứ hai gá»i tÃn hữu Côrintô chÆ°Æ¡ng 13,4. Mầu nhiệm cái chết và sá»± phục sinh của Chúa Kitô mà Phaolô loan báo, chÃnh thánh nhân đã sống trong cuá»™c Ä‘á»i tông đồ và cảm nghiệm thấm thÃa trên thân xác ngà i. Nói cách khác, cuá»™c sống chịu đóng Ä‘anh của Phaolô là chứng tá sống Ä‘á»™ng hùng hồn cho Tin Mừng mà ngà i rao giảng. Sá»± yếu Ä‘uối nhân loại được quyá»n năng tạo dá»±ng của Thiên Chúa biến đổi trở thà nh thụ tạo má»›i. CÅ©ng chÃnh vì thế khi thấy tÃn hữu Côrintô bị kiểu cách giải thÃch hiếu thắng khải hoà n của cuá»™c sống Kitô lôi cuốn và là m lóe mắt, trong chÆ°Æ¡ng 4,9-13 thứ thứ nhất gá»i cho há», Phaolô nhắc hỠđừng quên tháºp gÃa và đêm Ä‘en của ngà y thứ sáu tuần thánh và má»i thá» thách, bắt bá»›, khổ Ä‘au mà há» cÅ©ng phải gánh chịu để được Æ¡n cứu Ä‘á»™.
Biên soạn và hướng dẫn: Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
|