Nhạy cảm và Äau khổ
05.08.2016
Daniel Berrigan từng viết má»™t câu nói bất hủ: "TrÆ°á»›c khi tháºt tâm theo Chúa Giêsu, trÆ°á»›c hết bạn hãy xem thá» mình, khi nhìn và o bên trong, sẽ tốt đẹp được đến đâu!"
Khi
nói thế là ông Ä‘ang cố nêu báºt má»™t chuyện thÆ°á»ng bị hiểu lầm sâu sắc từ
má»i khÃa cạnh, cụ thể là tại sao và thế nà o mà má»™t tôn giáo Ä‘Ãch thá»±c
lại Ä‘em Ä‘au khổ đến cuá»™c Ä‘á»i chúng ta.
Má»™t
mặt, chuyện quá phổ biến là niá»m tin rằng nếu bạn chà o đón Thiên Chúa
và o Ä‘á»i mình, thì bạn sẽ có má»™t Ä‘Æ°á»ng Ä‘i dá»… dà ng hÆ¡n trong Ä‘á»i, Chúa sẽ
cho bạn tránh khá»i nhiá»u bệnh táºt và đau khổ thÆ°á»ng tác hại lên ngÆ°á»i
khác. Ngược lại, nhiá»u ngÆ°á»i lại nuôi cảm giác, tháºm chà là má»™t niá»m
tin rằng Thiên Chúa muốn cho chúng ta đau khổ, rằng có một mối rà ng buộc
cố hữu giữa Ä‘au khổ và chiá»u sâu, rằng cà ng Ä‘au Ä‘á»›n thì cà ng có tinh
thần thiêng liêng. Tất nhiên, có phần nà o sá»± tháºt thâm sâu trong đó,
chiá»u sâu thiêng liêng liên kết bất phân ly vá»›i Ä‘au khổ, và Tháºp giá
Chúa Kitô đã biểu lá»™ Ä‘iá»u nà y, cÅ©ng nhÆ° Kinh Thánh nói rằng Thiên Chúa
thanh luyện những ngÆ°á»i đến gần Ngà i. NhÆ°ng có vô số cách hiểu lầm Ä‘iá»u
nà y
Chúa
Giêsu nói rằng chúng ta phải mang lấy tháºp giá hằng ngà y mà theo Ngà i,
và rằng theo Ngà i nghÄ©a là chấp nháºn má»™t Ä‘au khổ đặc biệt. NhÆ°ng chúng
ta sẽ há»i: Tại sao lại thế? Tại sao khi chúng ta chú tâm và o Chúa Giêsu
thì Ä‘au khổ Ä‘i sâu và o cuá»™c Ä‘á»i chúng ta hÆ¡n? Và điá»u ngược lại có đúng
hay không? Má»™t tôn giáo tháºt Ä‘i ngược lại vá»›i bản tÃnh thịnh vượng của
chúng ta hay sao? Chẳng lẽ đau khổ là thâm sâu còn vui mừng là nông cạn?
Và , chuyện nà y nói lên Ä‘iá»u gì vá» Thiên Chúa? Thiên Chúa ái khổ Æ°? Tại
sao Thiên Chúa muốn và đòi chúng ta phải đau khổ? Tại sao nhất thiết một
dòng chảy Ä‘au Ä‘á»›n phải Ä‘i kèm vá»›i việc tháºt tâm theo Chúa?
Äau
Ä‘á»›n sẽ đổ sâu trong chúng ta hÆ¡n khi chúng ta tháºt tâm theo Chúa, không
phải bởi Thiên Chúa muốn thế hay bởi đau đớn thì có phúc hơn vui mừng.
Không phải nhÆ° váºy. Äau khổ và đau Ä‘á»›n không phải là điá»u Chúa muốn,
chúng là nhưng thứ tiêu cực, bị xóa sổ trên thiên đà ng. Nhưng, khi chúng
ta tháºt tâm theo Chúa, chúng sẽ đổ trà n sâu hÆ¡n trong Ä‘á»i chúng ta lÃ
bởi khi tháºt sá»± mở ra vá»›i Thiên Chúa, chúng ta sẽ không cố nÃu giữ sá»±
bảo vệ sai lầm cho bản thân mình, và nhÆ° thế sẽ nhạy cảm hÆ¡n để cuá»™c Ä‘á»i
đổ đầy và o chúng ta cách tự do và sâu sắc hơn. Trong sự nhạy cảm đó,
chúng ta sẽ thôi vô thức vặn vẹo má»i thứ để nhằm giữ cho mình được an
toà n và không phải đau đớn. Nói đơn giản, chúng ta sẽ cảm nghiệm một đau
Ä‘á»›n sâu sắc hÆ¡n trong Ä‘á»i, bởi chúng ta nhạy cảm hÆ¡n, sẽ cảm nghiệm má»i
sự sâu sắc hơn.
Ngược
lại cũng đúng. Nếu ai đó, quá vô cảm, trơ như đá, thì sự vô cảm của
ngÆ°á»i đó sẽ khiến há» miá»…n nhiá»…m và những Ä‘au khổ và đau Ä‘á»›n của ngÆ°á»i
khác hiếm khi là m phiá»n há». Tất nhiên, ngÆ°á»i đó cÅ©ng sẽ không cảm nghiệm
được ý nghÄ©a và niá»m vui má»™t cách tháºt sâu sắc, và đó là cái giá của sá»±
vô cảm.
VÃ i
năm trước, Michael Buckley, tu sỹ dòng Tên ở California, đã giảng trong
thánh lễ đầu tay của một linh mục. Trong bà i giảng, cha Buckley không
há»i linh mục tân chức rằng liệu cha có đủ mạnh để là m linh mục không, mÃ
lại há»i liệu cha có đủ yếu để là m linh mục hay không. Khi chỉ ra nghịch
lý nà y, cha Buckley giúp trả lá»i câu há»i: tại sao đến gần vá»›i Chúa hÆ¡n
lại cÅ©ng có nghÄ©a là đến gần vá»›i Ä‘au khổ hÆ¡n. Liệu ngÆ°á»i nà y có đủ bất
lá»±c để không thể gạt Ä‘i những Ä‘au khổ lá»›n trong Ä‘á»i mình, để sống vá»›i
má»™t sá»± thất bại nhất định, để cảm nháºn thế nà o là má»™t con ngÆ°á»i bình
thÆ°á»ng? Liệu cuá»™c Ä‘á»i của cha có những bối rối, nghi hoặc bản thân, hay
dằn vặt trong lòng? Liệu cha có phải đương đầu với sợ hãi, có những lúc
nản lòng, hay chấp nháºn hạ bá»›t những kỳ vá»ng của mình?
Rồi
cha Buckley tiếp tục so sánh giữa Socrates và Chúa Giêsu, nêu báºt rằng
Socrates bằng nhiá»u cách kêu gá»i muốn có con ngÆ°á»i mạnh mẽ hÆ¡n. NhÆ° Chúa
Giêsu, Socrates cũng bị kết án tỠhình một cách bất công, nhưng không
như Chúa Giêsu, ông không bao giỠsợ hãi và run rẩy hay ‘đổ mồ hôi máu’
trước cái chết của mình. Ông uống thuốc độc và bình thản ra đi. Còn như
chúng ta biết, Chúa Giêsu không trải qua cái chết với sự bình thản như
váºy.
Má»™t
phán xét há»i hợt, sẽ nói rằng phản ứng khác nhau là bởi cách chết khác
nhau, đóng Ä‘inh tháºp giá thì kinh khủng hÆ¡n uống thuốc Ä‘á»™c nhiá»u. NhÆ°ng,
dù láºp luáºn nà y có phần đúng, nhÆ°ng không phải là nguyên do tháºt sá»±.
Tại sao Chúa Giêsu đấu tranh váºt lá»™n hÆ¡n Socrates trong cái chết? Bởi sá»±
nhạy cảm vô cùng của Ngà i. Chúa Giêsu Ä‘Æ¡n giản là Ãt khả năng hÆ¡n trong
việc bảo vệ khá»i ná»—i Ä‘au. Ngà i cảm nháºn má»i sá»± tháºt sâu sắc và hệ quả
là dễ mẫn cảm với đau đớn thể xác và tinh thần, nhạy cảm hơn với sự chối
bá» và khinh dá»… của con ngÆ°á»i, xúc Ä‘á»™ng hÆ¡n trÆ°á»›c tình yêu và thù ghét.
Socrates
là là má»™t con ngÆ°á»i vÄ© đại và anh hùng, nhÆ°ng không nhÆ° Chúa Giêsu đã
khóc thà nh Jerusalem, ông không bao giỠkhóc thương Athens, không bao
giỠbiểu lộ nỗi buồn sầu và đau đớn khi bị bạn bè phản bội. Ông mạnh mẽ,
tự chủ, bình thản, và không bao giỠxúc động quá mức. Còn Chúa Giêsu,
lại yếu hÆ¡n trong việc bảo vệ mình khá»i những Ä‘au Ä‘á»›n, và hệ quả là , đôi
khi Ngà i xúc động tột cùng.
(Nguồn: Phanxico-VN) |