Giải đáp phụng vụ: Phó tế hoặc thừa tác viên giáo dân rảy nước thánh được không?
25.05.2016
|
|
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Äạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần há»c và giáo sÆ° phụng vụ của Äại há»c Regina Apostolorum (Nữ VÆ°Æ¡ng các Thánh Tông Äồ), Rôma.
Há»i: Con có má»™t câu há»i liên quan đến
nghi thức rảy nÆ°á»›c thánh. Trong trÆ°á»ng hợp thÆ°Æ¡ng táºt của linh mục chủ
tế của một Thánh Lễ, mà trong đó có nghi thức rảy nước thánh, liệu nghi
thức rảy nÆ°á»›c thánh tháºt sá»± - chứ không phải lá»i cầu nguyện trÆ°á»›c và sau
đó - được thá»±c hiện bởi má»™t phó tế, hay tháºm chà bởi má»™t thầy giúp lá»…
hay thừa tác viên giáo dân không? - G. S., Washington, D.C., Mỹ.
Äáp:
Cùng vá»›i câu há»i, Ä‘á»™c giả nà y cÅ©ng gá»i và i nghiên cứu sÆ¡ bá»™ vá» chủ Ä‘á»,
mà chúng tôi sẽ sá» dụng nhÆ° là má»™t phần của câu trả lá»i.
Äối vá»›i
những ngÆ°á»i sá» dụng hình thức ngoại thÆ°á»ng của nghi lá»… Rôma, luáºt là khá
rõ rà ng. Mặc dù "nghi thức Asperges (rảy nước thánh)" không phải là một
phần của Thánh Lễ, và linh mục mang áo choà ng (cope) chứ không áo lễ,
"vị chủ tế thánh lễ, chứ không linh mục khác, thực hiện việc rảy nước
thánh" (Fortescue-O''Connell-Reid, "The Ceremonies of the Roman Rite
Described, các nghi thức của Nghi lễ Rôma được mô tả" năm 2003, trang
108).
Trong hình thức nà y, không có vấn đỠvỠmột phó tế hay thừa
tác viên giáo dân thực hiện việc rảy nước thánh, vì việc nà y được xem
là không thể thiếu cho việc là m phép nước, vốn chỉ dà nh cho linh mục.
Liên
quan đến nghi thức rảy nước thánh trong Nghi thức Thánh lễ mới (Novus
Ordo Mass), trong Qui chế Tổng Quát Sách lễ Rôma (GIRM), số 51, chúng ta
Ä‘á»c:
"Và o ngà y Chúa Nháºt, nhất là trong Mùa Phục Sinh, thay vì
nghi thức thống hối thÆ°á»ng lệ, thỉnh thoảng nên là m phép và rảy nÆ°á»›c
thánh để nhá»› lại phép rá»a (“Die dominica, praesertim tempore paschali,
loco consueti actus paenitentialis, quandoque fieri potest benedictio et
aspersio aquae in memoriam baptismiâ€, Bản dịch Việt ngữ của linh mục
Phanxicô Xavier Nguyá»…n Chà Cần, Giáo pháºn Nha Trang).
Trong Sách Lá»… Rôma, Phụ lục II, Nghi thức là m phép nÆ°á»›c và rảy nÆ°á»›c thánh, 1, chúng ta Ä‘á»c:
"Ngà y
Chúa Nháºt, đặc biệt là trong Mùa Phục Sinh, việc là m phép nÆ°á»›c và rảy
nÆ°á»›c thánh để nhá»› lại Bà tÃch Rá»a tá»™i, có thể thỉnh thoảng diá»…n ra trong
tất cả các nhà thỠvà nhà nguyện, ngay cả trong các Thánh lễ và o tối
thứ bảy. Nếu nghi thức nà y được cỠhà nh trong Thánh Lễ, nó chiếm chỗ của
Nghi thức Thống hối thÆ°á»ng lệ đầu Thánh Lá»…â€(Huiusmodi ritus locum tenet
actus poenitentialis initio Missae peragendi).
Trong lá»i trÃch
dẫn từ GIRM, số 51, bản tiếng Anh dịch là "Nghi thức Thống hối theo thói
tục (customary)" và Sách Lá»… có "Nghi thức Thống hối thÆ°á»ng lệ (usual)",
mặc dù trong văn bản sau, có vẻ không có chữ gốc Latinh cho từ ngữ
"thÆ°á»ng lệ". Cách tôi Ä‘á»c nó, các văn bản tiếng Anh không là m cho rõ
rà ng liệu nghi thức rảy nước thánh chỉ đơn giản là một hình thức khác
của Nghi thức Thống hối (nhưng không phải là "theo thói tục" hoặc
"thÆ°á»ng lệ"), hoặc má»™t sá»± thay thế ngay cho Nghi thức Thống hối.
Các
bình giải mà tôi tìm thấy nói như sau: "Asperges là tên cũ cho Nghi
thức là m phép nÆ°á»›c và rảy nÆ°á»›c thánh, bây giá» là má»™t tùy chá»n ở phần đầu
của Thánh lá»… Chúa Nháºt, thay thế Nghi thức Thống hối" (Driscoll and
Joncas, "Order of Mass", 2011). Và điá»u nà y:
"Nghi thức nà y không
phải là một Nghi thức Thống hối như Asperges trước Công đồng chung
Vatican II; đúng hÆ¡n, nó là sá»± nhá»› lại vui vẻ Bà tÃch rá»a tá»™i, vốn cho
phép đến với bữa tiệc Thánh Thể... Nếu cộng đoà n là đủ đông và rộng
lớn để đảm bảo việc thực hiện nghi thức, thầy phó tế cũng có thể rảy
nÆ°á»›c thánh lên cá»™ng Ä‘oà n (mặc dù chữ Ä‘á» là im lặng vá» Ä‘iá»u nà y)"
(Kwatera", “Liturgical Ministry of Deaconsâ€, 2005).
Äá»™c giả của chúng ta sau đó cho biết thêm:
"TrÃch dẫn cuối cùng nà y đặt ra vấn Ä‘á», vốn là đối tượng của câu há»i của tôi.
"Tôi
tìm các tình huống tương tự. Trong hình thức thứ ba của Nghi thức Thống
hối, trong khi linh mục Ä‘á»c lá»i đầu và xá tá»™i, các lá»i cầu khẩn được
Ä‘á»c bởi linh mục, phó tế, hoặc má»™t thừa tác viên khác" (Sách Lá»… Rôma,
Nghi thức Thánh lá»…, 6.). Äiá»u nà y dÆ°á»ng nhÆ° là má»™t loại suy gần gÅ©i cho
má»™t phó tế hay má»™t thừa tác viên khác rảy nÆ°á»›c thánh, giữa lá»i nguyện mở
đầu và lá»i nguyện kết thúc của linh mục, ngay cả nếu nghi thức rảy nÆ°á»›c
thánh là một hình thức của Nghi thức Thống hối.
"Trong việc là m
phép tro và xức tro trong ngà y Thứ TÆ° Lá»… Tro cÅ©ng váºy, có vẻ có má»™t tình
huống tương tự. Sách Lễ Rôma nói rằng và o ngà y đó ''Nghi thức Thống hối
được bỠqua, và việc xức tro thay thế nó''. Trong sự thay thế rõ rà ng nà y
cho Nghi thức Thống hối, Sách các Phép (phiên bản ở Mỹ), số 1659, cho
biết: ''Nghi thức nà y có thể được cá» hà nh bởi má»™t linh mục hay phó tế, vÃ
các ngà i được trợ giúp bởi các thừa tác viên giáo dân trong việc xức
tro. Tuy nhiên, việc là m phép tro được dà nh riêng cho một linh mục hay
phó tế". NhÆ° thế, các lá»i nguyện không phải là trong câu há»i, chỉ có sá»±
xức tro, hoặc, trong trÆ°á»ng hợp của nghi thức rảy nÆ°á»›c thánh, là việc
rảy nước thánh.
"Kết luáºn riêng của tôi là rằng trong nghi thức
rảy nÆ°á»›c thánh, tháºm chà nếu nó là má»™t hình thức của Nghi thức Thống
hối, việc rảy nÆ°á»›c thánh có thể được thá»±c hiện bởi má»™t ngÆ°á»i nà o đó khác
vá»›i linh mục chủ tế, nhÆ°ng vị chủ tế phải Ä‘á»c các lá»i nguyên mở đầu vÃ
lá»i nguyện kết thúcâ€.
Tôi tá»± há»i tại sao bạn Ä‘á»c nà y còn là m
phiá»n há»i tôi nữa, vì hình nhÆ° bạn có vẻ có nhiá»u khả năng hÆ¡n để chuyển
động khéo léo qua cánh rừng của qui tắc phụng vụ.
Tuy nhiên, như
Chúa quan phòng giúp tôi, tôi đã có vinh dự là một trong số các linh
mục đồng tế trong Thánh lá»… Chúa Thánh Thần Hiện Xuống, do Äức Thánh Cha
Phanxicô chủ tế ngà y 15-5, tại VÆ°Æ¡ng Cung Thánh ÄÆ°á»ng Thánh Phêrô. Thánh
lá»… nà y bắt đầu vá»›i nghi thức rảy nÆ°á»›c thánh. Tại thá»i Ä‘iểm rảy nÆ°á»›c
thánh, Äức Thánh Cha vẫn đứng cạnh ghế và rảy nÆ°á»›c thánh cho các ngÆ°á»i
chung quanh Ngà i, và rảy tượng trưng cho các vị đồng tế ở cách Ngà i một
khoảng cách nhất định. Tuy nhiên, trong khi đó, nhiá»u phó tế Ä‘i xuống
các cánh Äá»n thá» và rảy nÆ°á»›c thánh trên dân chúng.
Trong khi sá»±
thực hà nh của các Thánh Lễ giáo hoà ng không thể luôn được mở rộng cho
các tình hình khác, tôi nghÄ© rằng sá»± thá»±c hà nh nà y Ãt nhất là m cho rõ
rà ng rằng các phó tế có thể hỗ trợ trong việc rảy nước thánh, nếu có đủ
lý do để là m nhÆ° váºy. Cần phải nhá»› rằng hiện nay các phó tế trong hình
thức thông thÆ°á»ng có thể thá»±c hiện nhiá»u việc là m phép, vốn trÆ°á»›c đó đã
chỉ dà nh cho linh mục mà thôi. Trong nhiá»u Giáo Há»™i Äông PhÆ°Æ¡ng, các phó
tế không thể thực biện bất cứ việc là m phép nà o.
Tôi không nghĩ
rằng phó tế có thể thay thế linh mục hoà n toà n. Nếu một linh mục là ốm
yếu và khó di chuyển, ngà i có thể rảy nước thánh từ chổ ngồi của ngà i,
và sau đó phó tế hay linh mục khác có thể đi xuống các lối đi, để rảy
nước thánh lên cộng đoà n.
Tôi không tin rằng Ä‘iá»u nà y có thể được
mở rá»™ng cho giáo dân trong bối cảnh Thánh lá»…. Các trÃch dẫn trên đây từ
Qui chế Tổng Quát Lễ Rôma và phụ lục nói rõ rà ng rằng nghi thức rảy
nước thánh diễn ra trong Thánh Lễ, chứ không bên ngoà i Thánh lễ như
trong hình thức ngoại thÆ°á»ng. Nghi thức rảy nÆ°á»›c thánh là má»™t sá»± tiếp
nối của nghi thức là m phép nước, và là một phần không thể thiếu của nó.
Vì váºy, những ngÆ°á»i không thể là m phép nÆ°á»›c, sẽ không thể hoà n thà nh
nghi thức được.
Nếu không có thầy phó tế, và linh mục không thể
di chuyển, ngà i vẫn có thể rảy nÆ°á»›c thánh cho những ngÆ°á»i đứng chung
quanh ngà i, và phần còn lại của cộng đoà n trong một cách ảo.
Nói
cho cùng, ngay cả khi linh mục di chuyển xung quanh nhà thá», nÆ°á»›c thánh
không đến vá»›i phần lá»›n của cá»™ng Ä‘oà n. NhÆ°ng há» vẫn được hưởng lợi từ má»i
lợi Ãch thiêng liêng của nghi thức.
Cuối cùng, tôi cũng sẽ nói
rằng các văn bản tương tự cho thấy rằng nghi thức trên thay thế nghi
thức thống hối, nhưng tự nó không phải là một nghi thức thống hối. Nếu
là nhÆ° váºy, nó sẽ Ä‘Æ¡n giản là má»™t nghi thức thống hối thay thế, và thay
vì in nó trong một phụ lục, nó sẽ rơi tự nhiên và o các công thức thống
hối khác. Do đó, nó thay thế nghi thức thống hối, nhÆ° xảy ra trong nhiá»u
tình huống nghi thức khác, chẳng hạn khi Kinh Thần Vụ được kết hợp với
Thánh Lễ. (Zenit.org 24-5-2016)
Nguyá»…n Trá»ng Äa
(Nguồn: VietCatholic) |