Sức mạnh của Sợ hãi
05.04.2016
Sợ hãi là nhịp tim của sá»± bất lá»±c. Äây là lá»i của Cor de Jonghe. Äúng là thế. Chúng ta có thể giải quyết hầu nhÆ° má»i chuyện, ngoại trừ ná»—i sợ.
Ngòi bút thiêng liêng ngÆ°á»i Bỉ, Bieke
Vandekerkehove, trong quyển Vị của Thinh lặng, đã chia sẻ rất chân thà nh
vỠnhững con quái quấy rối cô lúc cô mắc một chứng bệnh nan y ở tuổi
19. Cô đã chỉ ra 3 con quái đã già y vò mình khi cô đối mặt với cái chết,
buồn sầu, giáºn dữ, và sợ hãi. Và cô cho rằng chúng ta có thể dá»… dà ng
đối mặt vá»›i 2 con quái buồn sầu và giáºn dữ, hÆ¡n là con thứ ba, sợ hãi.
Và đây là suy nghĩ của cô:
Buồn sầu có thể giải quyết bằng những
giá»t nÆ°á»›c mắt, bằng u phiá»n. Buồn sầu có thể đổ đầy chúng ta nhÆ° má»™t cốc
nước, nhưng cái cốc đó có thể đổ hết đi. Nước mắt có thể xói mòn sự cay
đắng của buồn sầu. Chắc chắn, chúng ta đã từng cảm nghiệm được sự giải
thoát, sá»± xoa dịu nhá» những giá»t nÆ°á»›c mắt. NÆ°á»›c mắt có thể là m má»m Ä‘i
trái tim và tẩy đi chua cay của buồn sầu, cho dù sự nặng nỠvẫn còn đó.
Buồn sầu dù có nặng ná»n đến đâu, vẫn có má»™t cái van để xả ra. Giáºn dữ
cÅ©ng thế. Giáºn dữ có thể được bá»™c lá»™ và những bá»™c phát nà y giúp giải
phóng giáºn dữ để nó không cuồng quấy trong chúng ta. Chắc chắn, chúng ta
cũng từng trải qua chuyện nà y rồi. Tất nhiên, là khi giải phóng cơn
giáºn, chúng ta cần cẩn trá»ng đừng để là m tổn thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i khác, và đây
là mối nguy luôn tồn tại khi xá» lý cÆ¡n giáºn dữ. Vá»›i giáºn dữ, chúng ta có
nhiá»u cách: Có thể hét lên, đánh trống, đấm, cuồng ngôn, váºn Ä‘á»™ng cÆ¡
thể đến khi mệt lá», Ä‘áºp đồ đạc, thốt ra những lá»i Ä‘e dá»a, và xả thịnh ná»™
và o đủ thứ có thể. Những chuyện nà y không hẳn là có lý có lẽ, và nhiá»u
nhứ cÅ©ng bất bình thÆ°á»ng, nhÆ°ng chúng cho chúng ta má»™t lối thoát. Chúng
ta có các công cụ để giải quyết giáºn dữ.
Nhưng sợ hãi, thì không có một cái van
nà o để xả. ThÆ°á»ng thì chúng ta không có cách nà o để là m giảm bá»›t hay bá»
đi nỗi sợ hãi. Nỗi sợ là m tê liệt chúng ta, và sự tê liệt nà y cướp đi
sức mạnh chúng ta cần có để đương đầu với nó. Chúng ta có thể đánh
trống, cuồng ngôn, khóc lóc, nhưng nỗi sợ vẫn còn. Hơn nữa, không như
giáºn dữ, ná»—i sợ không thể trút lên má»™t sá»± váºt hay má»™t con ngÆ°á»i khác, dù
cho chúng ta có cố đến đâu chăng nữa. Äến táºn cùng, chẳng có cách nà o.
Cái mà chúng ta sợ, không biến mất theo ý muốn của chúng ta. Chỉ có thể
chịu đựng nỗi sợ hãi. Chúng ta phải sống với nỗi sợ cho đến khi nó tự
tan biến dần. Có khi, như trong sách Ai Ca, tất cả những gì chúng ta có
thể là m, là vùi miệng trong đất cát và chỠđợi. Với nỗi sợ, có lúc tất
cả những gì chúng ta có thể là m là chịu đựng.
Chúng ta có được bà i há»c nà o qua Ä‘iá»u nà y?
Nhà thÆ¡ ngÆ°á»i Nga, Anna Akhmatova, đã kể
lại lần gặp một bà , khi cả hai chỠbên ngoà i nhà tù. Chồng của hai
ngÆ°á»i Ä‘á»u Ä‘ang bị tù dÆ°á»›i chế Ä‘á»™ Stalin, và cả hai Ä‘á»u đến để Ä‘Æ°a thÆ° vÃ
các gói đồ cho chồng mình, giống nhÆ° nhiá»u phụ nữ khác. NhÆ°ng khung
cảnh khá là vô lý. Tình thế lúc đó tháºt kỳ quái. TrÆ°á»›c hết, các bà không
chắc chồng mình có còn sống hay không, và nếu còn sống, thì cũng chẳng
biết là các lá thÆ° và gói đồ của mình có được lÃnh gác gởi đến được tay
chồng mình hay không. HÆ¡n nữa, lÃnh gác, chẳng vì lý do cả, lại bắt há»
phải đợi hà ng giỠdưới tuyết lạnh trước khi đến lấy thư và các gói đồ,
và có lúc lại còn chẳng thèm tiếp. Váºy mà má»—i tuần, bất chấp sá»± vô lý
nà y, các bà vẫn đến, vẫn chá» dÆ°á»›i tuyết, chấp nháºn sá»± bất công nà y, chấp
nháºn trải qua thá»i gian chỠđằng đẵng, và cố gắng Ä‘Æ°a các lá thÆ° các
gói đồ đến cho ngÆ°á»i thân yêu của mình. Má»™t sáng ná», khi há» Ä‘ang chá»
đợi, mà chẳng biết phải chỠđến lúc nà o, thì má»™t bà nháºn ra Akhmatova,
và há»i: ‘À, chị là nhà thÆ¡. Chị có thể cho em biết chuyện gì Ä‘ang xảy ra
ở đây không?’ Akhmatova nhìn bà nà y và trả lá»i: ‘Vâng, em có thể!’ VÃ
rồi giữa hai ngÆ°á»i hé má»™t nụ cÆ°á»i.
Tại sao lại cÆ°á»i? Chỉ là vì, khi có thể
định danh chuyện gì đó, thì cho dù có vô lý hay bất công, có bất lực để
thay đổi nó, vẫn là chúng ta đang tự do, đang đứng trên nó, biến đổi nó
theo cách nà o đó. Äịnh danh Ä‘iá»u gì đó cho đúng, phần nà o giải thoát
chúng ta khá»i sá»± thống trị của nó. Äây là lý do vì sao các chế Ä‘á»™ chuyên
chế sợ hãi các nghệ sỹ, nhà văn, phê phán tôn giáo, nhà báo, và ngôn
sứ. HỠđịnh danh má»i sá»±. Äây chÃnh là chức năng táºn cùng của ngôn sứ.
Các ngôn sứ không báo trước tương lai, nhưng là định danh hiện tại cho
đúng. Richard Rohr thÃch nói rằng: Không phải má»i sá»± Ä‘á»u có thể được sá»a chữa và chữa là nh, nhÆ°ng má»i sá»± cần được định danh cho đúng.
James Hillman thì có cách của mình để thể hiện Ä‘iá»u nà y. Ông Ä‘á» xuất
rằng một triệu chứng đau đớn nhất khi nó không biết mình thuộc vỠsự gì.
Và điá»u nà y có thể hữu Ãch cho chúng ta
để giải quyết ná»—i sợ hãi trong Ä‘á»i mình. Ná»—i sợ có thể khiến chúng ta vô
lá»±c. NhÆ°ng, định danh nó cho đúng, nháºn ra triệu chứng nà y do đâu, vÃ
nhìn nháºn sá»± bất lá»±c của chúng ta trong hoà n cảnh đó, có thể giúp chúng
ta sống vá»›i ná»—i sợ đó, sống mà không buồn sầu hay giáºn dữ.
(Nguồn: Phanxicô - VN) |