Giải đáp phụng vụ: CỠchỉ cúi đầu trước Thánh Danh Chúa được qui định thế nà o?
05.12.2015
|
|
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Äạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần há»c và giáo sÆ° phụng vụ của Äại há»c Regina Apostolorum (Nữ VÆ°Æ¡ng các Thánh Tông Äồ), Rôma.
Há»i: ThÆ°a cha, liệu Qui chế Tổng
quát Sách Lá»… Rôma (GIRM) hoặc Thánh Bá»™ Phụng Tá»± và Bà TÃch có cấm các
linh mục đồng tế, các phó tế phụ lễ, các tu sĩ hoặc giáo dân hiện diện
trong Thánh lá»…, cúi đầu khi nghe Thánh Danh Chúa Giêsu và Mẹ Maria (vÃ
thêm nữa, tên của vị thánh được mừng trong ngà y ấy…) không? – N. D.,
Antwerp, Bỉ.
Äáp: Bản văn của Qui chế Tổng quát Sách Lá»… Rôma nói vá» cá» chỉ cúi đầu trong số 275:
"275. Cúi biểu lá»™ lòng tôn kÃnh đối vá»›i những đấng, những ngÆ°á»i hoặc các dấu hiệu của há». Có hai loại cúi: cúi đầu và cúi mình:
“a. Cúi đầu khi Ä‘á»c danh Ba Ngôi, và tên thánh Giê-su, Ãức Trinh Nữ Maria và vị thánh trong Thánh Lá»… kÃnh vị nà y.
“b.
Cúi mình hay cúi sâu khi chà o kÃnh bà n thá», khi Ä‘á»c các kinh Munda cor
meum "Lạy Thiên Chúa toà n năng, xin thanh tẩy" và In Spiritu humilitatis
"Lạy Chúa là Thiên Chúa, xin thÆ°Æ¡ng nháºn", khi Ä‘á»c câu trong kinh Tin
KÃnh: Et incarnatus est "Bởi phép Chúa Thánh Thần", khi Ä‘á»c câu trong Lá»…
Quy Rôma: Supplices te rogamus "Chúng con nà i xin Cha". Thầy phó tế
cũng cúi mình khi xin phép là nh trước lúc công bố Tin Mừng. Ngoà i ra vị
tÆ° tế cÅ©ng nghiêng mình má»™t chút khi Ä‘á»c các lá»i của Chúa lúc truyá»n
phépâ€. (Bản dịch Việt ngữ của linh mục Phanxicô Xavier Nguyá»…n Chà Cần,
giáo pháºn Nha Trang).
Äá»™c giả trên đây chúng tôi Ä‘ang chủ yếu Ä‘á»
cáºp đến cá» chỉ cúi đầu của vị chủ lá»…. Qui định trên không nói bất cứ
Ä‘iá»u gì vá» ai phải là m cá» chỉ cúi đẩu. Ngà y nay, qui định nà y thÆ°á»ng
được giải nghÄ©a theo ý rằng ngÆ°á»i nà o hoặc những ngÆ°á»i nà o công bố bản
văn sẽ là ngÆ°á»i là m cá» chỉ cúi đầu.
Hầu hết việc cúi đầu đã
được, và vẫn được, thá»±c hiện trong hình thức ngoại thÆ°á»ng của nghi lá»…
Rôma, và trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, chỉ có linh mục sẽ biết thá»i Ä‘iểm
chÃnh xác để là m cá» chỉ nà y, nhÆ° má»™t phần của các lá»i nguyện được Ä‘á»c
thầm mà cá»™ng Ä‘oà n không được nghe. Còn khi nghe được, các tÃn hữu nên
là m cỠchỉ, trong khi các thừa tác viên khác sẽ hướng vỠbà n thỠvà cúi
đầu, lấy mũ ra khi là m như thế.
Việc cúi đầu cũng sẽ được thực
hiện khi vị giảng thuyết nhắc tới Thánh Danh Chúa Giêsu. Một số chuyên
viên phụng vụ, nhÆ° Fortescue, sá» dụng má»™t “quy tắc ba hoặc nămâ€, mà theo
đó, sau lần thứ ba hoặc thứ năm, vị giảng thuyết nhắc đến Thánh Danh,
các giáo sĩ có thể thực hiện cỠchỉ cúi đầu nhẹ, và ngưng lấy mũ ra hoặc
hướng đầu vỠnhà tạm nữa.
Trong hình thức thông thÆ°á»ng, trong
Kinh Vinh Danh và Kinh Tin KÃnh, toà n thể cá»™ng Ä‘oà n và má»i thừa tác viên
cúi đầu khi nghe Thanh Danh Chúa Giêsu và Mẹ Maria, cÅ©ng nhÆ° khi Ä‘á»c
chung vá»›i nhau.
Và o các dịp khác, thÆ°á»ng chỉ có vị chủ tế là m cho
cá» chỉ nà y, khi cá» chỉ cúi đầu được dà nh cho vị chủ tê trong các lá»i
nguyện của chủ tế. Tuy nhiên, một vị đồng tế sẽ cúi đầu, nếu ngà i nhắc
đến Thánh Danh khi Ä‘á»c má»™t phần của Kinh Nguyện Thánh Thể.
Ở một
số nÆ°á»›c, mà trong đó Công Giáo có gốc rá»… mạnh, tục lệ vẫn còn cho ngÆ°á»i
Công Giáo là cúi đầu bất cứ khi nà o nghe hoặc Ä‘á»c Thánh Danh Chúa Giêsu.
Truyá»n
thống nà y được dá»±a và o thÆ° Thánh Phaolô gá»i tÃn hữu Philiphê 2, 9-10:
"ChÃnh vì thế, Thiên Chúa đã siêu tôn NgÆ°á»i và tặng ban danh hiệu trổi
vượt trên muôn ngà n danh hiệu. NhÆ° váºy, khi vừa nghe danh thánh Giê-su,
cả trên trá»i dÆ°á»›i đất và trong nÆ¡i âm phủ, muôn váºt phải bái quỳ†(Bản
dịch Việt ngữ của Nhóm Các GiỠKinh phụng Vụ).
Cá» chỉ cúi đầu cÅ©ng bắt nguồn từ Hiến chế 25 của Công đồng chung Lyons II, được Äức Giáo Hoà ng Grêgôriô X triệu táºp năm 1274:
"Những
ngÆ°á»i tụ táºp trong nhà thá» cần ca tụng vá»›i má»™t sá»± tôn kÃnh đặc biệt
Thánh Danh trên má»i tên gá»i, hÆ¡n bất cứ tên nà o khác khác dÆ°á»›i thế nà y
được ban cho ai, để nhá» tên nà y má»i tÃn hữu được cứu Ä‘á»™, đó là Thánh
Danh của Chúa Giêsu Kitô, Äấng cứu má»i ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i. Má»—i ngÆ°á»i cần
thá»±c hiện cho mình Ä‘iá»u đã được ghi cho má»i ngÆ°á»i rằng, khi nghe hoặc
Ä‘á»c Thánh Danh Chúa Giêsu, hãy cúi đầu; bất cứ khi nà o Thánh Danh được
nhắc đến, đặc biệt là trong các mầu nhiệm thánh của Thánh Lá»…, má»i ngÆ°á»i
cần cúi đầu gối của trái tim mình, mà má»i ngÆ°á»i có thể thá»±c hiện bằng
việc cúi đầuâ€.
ChÃnh Äức Giáo Hoà ng nà y sau đó khuyến khÃch Dòng
Äa Minh rao giảng và cổ vÅ© việc sùng kÃnh Thánh Danh. Năm 1721, Äức Giáo
Hoà ng Innocent XIII thiết láºp lá»… kÃnh Thánh Danh Chúa Giêsu. Lá»… nà y
được gỡ bỠvà o năm 1969, và đã được phục hồi bởi thánh Giáo hoà ng Gioan
Phaolô II, và nay được mừng và o ngà y 3-1 mỗi năm.
Tục lệ nà y, má»™t khi được lan rá»™ng, thá»±c sá»± gần nhÆ° phổ quát, đã không may trở thà nh Ãt phổ biến ngà y nay.
Vá»
tục lệ cúi đầu, các qui định của Qui chế Tổng quát Sách lễ Rôma (GIRM)
không nói gì hoặc ủng há»™ hoặc chống lại cả. Vì váºy, bất cứ nÆ¡i nà o các
tục lệ địa phương qui định rằng phải cúi đầu bất cứ khi nà o Thánh Danh
Chúa Giêsu và Mẹ Maria được nhắc đến, không có gì trong bản văn của GIRM
cấm đoán nó.
Ở nơi nà o không có tục lệ nà y, bất kỳ thà nh viên
nà o của các tÃn hữu có thể tiếp tục là m nhÆ° váºy, nhÆ° lòng sùng kÃnh
riêng tÆ° và cá» chỉ của sá»± tôn kÃnh, và ở nhiá»u nÆ¡i, má»™t số đông ngÆ°á»i
Công Giáo duy trì việc thực hà nh ấy.
Nếu ai đang phục vụ trong
năng lực thừa tác viên, như phó tế hay linh mục đồng tế, một lần nữa tôi
không tin rằng bản văn của GIRM cấu thà nh một lệnh cấm. Tuy nhiên, nếu
bạn là ngÆ°á»i duy nhất, ngoà i vị chủ tế, là m cá» chỉ cúi đầu, tốt nhất bạn
không nên cúi đầu, vì nhÆ° thế xem ra ngÆ°á»i ta hÆ°á»›ng sá»± chú ý đến bạn
nhiá»u hÆ¡n. NhÆ° GIRM nói trong số 42:
"42. CỠchỉ và điệu bộ thân
thể của vị tư tế, phó tế, các thừa tác viên, cũng như của giáo dân nhằm
là m cho toà n bộ cuộc cỠhà nh toát ra vẻ đẹp, sự thanh cao và đơn sơ, là m
cho ý nghÄ©a tháºt sá»± và đầy đủ của các phần khác nhau được nháºn thức vÃ
là m cho sá»± tham dá»± của má»i ngÆ°á»i được khuyến khÃch. Do đó, phải chú ý
đến những gì được qui định bởi luáºt phụng vụ và thá»±c hà nh truyá»n thống
của Nghi Lá»… Rôma, và những gì mang lại lợi Ãch thiêng liêng chung cho
Dân Chúa hÆ¡n là ý thÃch riêng hay tùy tiện.
“Ãiệu bá»™ chung của
thân thể mà má»i ngÆ°á»i tham dá»± phải giữ là dấu chỉ tÃnh táºp thể và hiệp
nhất của các phần tá» cá»™ng Ä‘oà n Kitô giáo táºp há»p cá» hà nh Phụng Vụ thánh:
nó biểu lá»™ và khÃch lệ tâm hồn cÅ©ng nhÆ° tình cảm của các ngÆ°á»i tham dá»±"
(Bản dịch Qui chế Tổng quát, như trên). Zenit.org 1-12-2015)
Nguyá»…n Trá»ng Äa
(Nguồn: VietCatholic) |