Giải đáp phụng vụ: Xin cho biết tiêu chuẩn chá»n Bà i Ä‘á»c cho lá»… má»™t vị Thánh
16.09.2015
|
|
Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Äạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần há»c và giáo sÆ° phụng vụ của Äại há»c Regina Apostolorum (Nữ VÆ°Æ¡ng các Thánh Tông Äồ), Rôma.
Há»i: Äâu là phÆ°Æ¡ng pháp của việc chá»n
các bà i Ä‘á»c Thánh lá»… cho các ngà y trong tuần và cuối tuần? Liệu là đúng
để sá» dụng các bà i Ä‘á»c trong Sách Bà i Äá»c, được thiết láºp cho ngà y lá»…
má»™t vị thánh, hoặc chỉ dùng các bà i Ä‘á»c tiêu biểu cho ngà y lá»…? NghÄ©a là ,
liệu các bà i Ä‘á»c dà nh cho lá»… thánh Maria Goretti (5-7) được sá» dụng,
chẳng hạn, thay vì dùng bà i Ä‘á»c của ngà y thứ Hai của tuần thứ 14 Mùa
ThÆ°á»ng Niên, nếu Sách Lịch không liệt kê các bà i Ä‘á»c riêng cho lá»… vị
Thánh? Tôi nghe má»™t chủng sinh nói rằng chỉ có các bà i Ä‘á»c "được duyệt"
trong Sách Lịch mới có thể được sỠdụng trong Thánh Lễ và o một ngà y cụ
thể, và rằng bởi vì chúng Ä‘i theo tráºt tá»± má»—i ngà y, hoặc vì má»™t chủ Ä‘á»
đặc biệt, chúng không thể thay đổi vá»›i các bà i Ä‘á»c của má»™t ngà y lá»… vị
Thánh, và rằng má»™t Sách Bà i Äá»c má»›i hÆ¡n có thể không còn có các bà i Ä‘á»c
đặc biệt cho ngà y lễ một vị Thánh nữa. - T. G., Hartford, Connecticut,
Mỹ.
Äáp: Äối vá»›i bà i Ä‘á»c ngà y thÆ°á»ng trong năm, có má»™t nguyên
tắc chung vá» việc Ä‘á»c liên tục Kinh Thánh, vốn cho phép má»™t số trÆ°á»ng
hợp ngoại lệ. Mục Ä‘Ãch chung của sá»± sắp xếp nà y được giải thÃch trong
tà i liệu Dẫn nháºp Sách Bà i Äá»c:
"60. Thứ tự hiện tại của các bà i
Ä‘á»c cho Thánh Lá»… là má»™t sá»± sắp xếp các bà i Ä‘á»c Kinh Thánh, vốn cung cấp
cho các tÃn hữu má»™t kiến thức của toà n bá»™ lá»i Chúa, trong má»™t mô hình
phù hợp vá»›i mục Ä‘Ãch. Trong suốt năm phụng vụ, nhÆ°ng nhất là trong mùa
Phục Sinh, Mùa Chay, và Mùa Vá»ng, sá»± lá»±a chá»n và thứ tá»± của các bà i Ä‘á»c
là nhằm giúp các tÃn hữu của Äức Kitô má»™t nháºn thức ngà y cà ng sâu hÆ¡n
của đức tin, mà hỠtuyên xưng và của lịch sỠcứu độ. Theo đó, thứ tự của
các bà i Ä‘á»c tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i các yêu cầu và lợi Ãch của Kitô hữu".
Vá» việc sắp xếp các bà i Ä‘á»c cho các ngà y trong tuần và lá»… các thánh, tà i liệu nà y tiếp tục nói:
"69. Các bà i Ä‘á»c ngà y trong tuần đã được sắp xếp theo cách sau đây.
"1.
Má»—i Thánh Lá»… có hai bà i Ä‘á»c: bà i Ä‘á»c thứ nhất là lấy từ Cá»±u Ước hay từ
má»™t vị Tông Äồ (nghÄ©a là , hoặc từ má»™t thÆ° hoặc từ Sách Khải Huyá»n), vÃ
trong mùa Phục Sinh, từ sách Công Vụ Tông Äồ; bà i Ä‘á»c thứ hai lấy từ các
sách Tin Mừng.
"2. Chu kỳ hà ng năm cho Mùa Chay có các nguyên tắc sắp xếp riêng, vốn có tÃnh đến đặc Ä‘iểm phép rá»a và thống hối của mùa nà y.
"3.
Chu kỳ cho các ngà y trong tuần của Mùa Vá»ng, mùa Giáng sinh, và mùa
Phục Sinh, cÅ©ng là hà ng năm, và do đó các bà i Ä‘á»c vẫn nhÆ° nhau má»—i năm.
"4.
Äối vá»›i ba mÆ°Æ¡i bốn tuần của Mùa ThÆ°á»ng Niên, các bà i Ä‘á»c Tin Mừng ngà y
thÆ°á»ng được sắp xếp trong má»™t chu trình Ä‘Æ¡n giản, được lặp lại má»—i năm.
Tuy nhiên, bà i Ä‘á»c thứ nhất được sắp xếp trong má»™t chu kỳ hai năm, vÃ
do đó được Ä‘á»c má»—i hai năm má»™t lần. Năm I được sá» dụng trong các năm lẻ;
và Năm II, trong các năm chẵn.
"Giống như thứ tự cho các ngà y
Chúa Nháºt và các ngà y lá»…, thứ tá»± các bà i Ä‘á»c ngà y trong tuần được qui
định bởi sự áp dụng tương tự của các nguyên tắc vỠsự hà i hòa và việc
Ä‘á»c bán liên tục, đặc biệt là trong trÆ°á»ng hợp của các mùa vá»›i đặc tÃnh
riêng của mùa.
"70. Hai loạt các bà i Ä‘á»c được cung cấp cho Thánh lá»… các Thánh.
"1.
Phần Riêng của các Thánh cung cấp loạt bà i đầu tiên, cho lá»… trá»ng, lá»…
kÃnh, hoặc lá»… nhá»›, và đặc biệt khi có các bản văn thÃch hợp cho lá»… nà y
hoặc lễ kia. Tuy nhiên, đôi khi trong phần Riêng, có một quy chiếu đến
bản văn thÃch hợp nhất trong phần Chung, nhÆ° là bản văn được Æ°u tiên.
"2.
Phần Chung của các Thánh cung cấp loạt thứ hai và mở rộng hơn của các
bà i Ä‘á»c. TrÆ°á»›c tiên, có các bà i thÃch hợp cho các nhóm khác nhau của các
thánh (tỠđạo, mục tá», trinh nữ, …), sau đó có nhiá»u bản văn bà n vá» sá»±
thánh thiện nói chung. Chúng có thể được tá»± do lá»±a chá»n, bất cứ khi nà o
phần Chung được chỉ định nhÆ° là nguồn cho sá»± lá»±a chá»n các bà i Ä‘á»c.
"71.
Như là trình tự của chúng, tất cả các bản văn trong phần nà y của thứ tự
các bà i Ä‘á»c xuất hiện theo thứ tá»±, mà chúng được Ä‘á»c trong Thánh Lá»…. Vì
thế các bản văn Cá»±u Ước được Ä‘á»c trÆ°á»›c, rồi đến thÆ° các Tông đồ, sau đó
là Thánh vịnh và câu đáp giữa các bà i Ä‘á»c, và cuối cùng là các bản văn
từ Tin Mừng. Lý do của sự sắp xếp nà y là rằng, trừ khi có ghi chú thể
khác, linh mục chủ tế có thể tùy ý chá»n từ các bản văn đó, tùy theo nhu
cầu mục vụ của cá»™ng Ä‘oà n tham gia Thánh lá»… ấyâ€.
Vá» các tiêu chuẩn sá» dụng trong việc lá»±a chá»n bà i Ä‘á»c thÃch hợp nhất, tà i liệu Dẫn nháºp Sách Bà i Äá»c nói:
"82.
Sá»± sắp xếp các bà i Ä‘á»c ngà y trong tuần cung cấp bản văn cho tất cả các
ngà y trong tuần suốt cả năm. Do đó, trong hầu hết các trÆ°á»ng hợp, các
bà i Ä‘á»c nà y phải được sá» dụng và o các ngà y được chỉ định, trừ khi má»™t lá»…
trá»ng, lá»… kÃnh hoặc lá»… nhá»› vá»›i các bà i Ä‘á»c riêng diá»…n ra.
"Trong
việc sá» dụng thứ tá»± các bà i Ä‘á»c cho các ngà y trong tuần, phải chú ý để
xem liệu má»™t bà i Ä‘á»c nà y hay bà i Ä‘á»c khác từ cùng sách trong Kinh thánh
sẽ phải bị bỠqua, vì một Thánh lễ nà o đó diễn ra trong tuần. Với sự sắp
xếp các bà i Ä‘á»c cho cả tuần cần được nhá»› tá»›i, linh mục trong trÆ°á»ng hợp
đó nên sắp xếp để bá» qua các Ä‘oạn Ãt quan trá»ng hÆ¡n, hoặc kết hợp chúng
má»™t cách thÃch hợp nhất vá»›i các bà i Ä‘á»c khác, nếu chúng góp phần và o
cái nhìn toà n thể của một chủ đỠđặc biệt.
"5) Lễ các Thánh
"83.
Khi chúng tồn tại, các bà i Ä‘á»c riêng được Ä‘Æ°a ra cho lá»… các Thánh,
nghĩa là , các đoạn Kinh Thánh vỠvị Thánh hoặc mầu nhiệm mà Thánh lễ
Ä‘ang cá» hà nh. Ngay cả trong trÆ°á»ng hợp của má»™t lá»… nhá»›, các bà i Ä‘á»c nà y
phải chiếm chá»— của các bà i Ä‘á»c ngà y trong tuần cho cùng ngà y ấy. Thứ tá»±
các bà i Ä‘á»c cần lÆ°u ý rõ rà ng cho má»—i trÆ°á»ng hợp của các bà i Ä‘á»c riêng
cho má»™t lá»… nhá»›.
"Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, có các bà i Ä‘á»c được
thÃch ứng, nghÄ©a là các bà i Ä‘á»c nêu báºt má»™t khÃa cạnh của Ä‘á»i sống
thiêng liêng của vị Thánh hoặc việc là m của vị Thánh ấy. Việc sỠdụng
các bà i Ä‘á»c nà y dÆ°á»ng nhÆ° không rà ng buá»™c, ngoại trừ vì các lý do mục vụ
thuyết phục. Äối vá»›i phần lá»›n, các qui chiếu được Ä‘Æ°a ra cho các bà i
Ä‘á»c trong phần Chung, để tạo Ä‘iá»u kiện dá»… dà ng cho sá»± lá»±a chá»n. NhÆ°ng
đây là các gợi ý Ä‘Æ¡n thuần: thay vì má»™t bà i Ä‘á»c được thÃch ứng hoặc má»™t
bà i Ä‘á»c đặc biệt được Ä‘á» nghị từ phần Chung, bất kỳ bà i Ä‘á»c khác được
nhắc đến từ phần Chung có thể được chá»n.
"Sự quan tâm đầu tiên
của má»™t linh mục cá» hà nh vá»›i má»™t cá»™ng Ä‘oà n là các lợi Ãch thiêng liêng
của các tÃn hữu, và ngà i phải cẩn tháºn không áp đặt sở thÃch cá nhân của
mình trên há». Trên hết, ngà i sẽ đảm bảo không bá» qua quá thÆ°á»ng xuyên,
hoặc không có lý do chÃnh đáng, các bà i Ä‘á»c được chỉ định cho má»—i ngà y
trong Sách Bà i Äá»c ngà y trong tuần: Giáo Há»™i mong muốn rằng má»™t bà n tiệc thịnh soạn của lá»i Chúa được dá»n ra trÆ°á»›c mặt cho các tÃn hữu.
"Cũng có
các bà i Ä‘á»c chung, nghÄ©a là , các bà i Ä‘á»c được đặt trong phần Chung, hoặc
dà nh cho má»™t nhóm các Thánh (tỠđạo, trinh nữ, mục tá»), hoặc cho các
Thánh nói chung. Bởi vì trong các trÆ°á»ng hợp nà y, nhiá»u bản văn được
liệt kê cho cùng má»™t việc Ä‘á»c, nên linh mục có quyá»n chá»n bà i Ä‘á»c nà o
thÃch hợp nhất cho ngÆ°á»i nghe.
"Trong tất cả lễ các Thánh, các
bà i Ä‘á»c có thể được lấy, không chỉ từ phần Chung, mà các qui chiếu nêu
rõ cho từng trÆ°á»ng hợp, mà còn từ phần Chung của các Thánh Nam Nữ, khi
có lý do đặc biệt để là m nhÆ° váºy".
Do đó, để tóm lược phần trên
đây, chúng tôi có thể nói rằng Giáo Há»™i không thÃch là m gián Ä‘oạn quá
thÆ°á»ng xuyên việc Ä‘á»c liên tục Kinh Thánh được Ä‘Æ°a ra trong Thánh Lá»…
hà ng ngà y. Tuy nhiên, việc Ä‘á»c liên tục nà y sẽ bị gián Ä‘oạn, bất cứ khi
nà o có các bà i Ä‘á»c riêng cho má»™t ngà y nhất định, chẳng hạn nhÆ° lá»… trá»ng,
lá»… kÃnh và má»™t số lá»… nhá»› của các vị Thánh vá»›i các bà i Ä‘á»c riêng (chẳng
hạn nhÆ° các thánh được nhắc đến trong chÃnh bà i Ä‘á»c, nhÆ° thánh Maria
Mađalêna).
Và o các ngà y lá»… nhá»› khác, vốn không có các bà i Ä‘á»c
buá»™c riêng, linh mục có thể lấy các bà i Ä‘á»c từ phần riêng của vị Thánh,
hoặc từ phần Chung của các Thánh, nếu vì má»™t lý do mục vụ chÃnh đáng,
ngà i quyết định rằng cần đỠcao một vị Thánh nà o đó. Thà dụ, nếu một
giáo xứ ở Mỹ, Úc hoặc à có má»™t số đông tÃn hữu đến từ Philippines tham
dự Thánh Lễ hà ng ngà y, linh mục có thể quyết định cỠhà nh lễ thánh
Lawrence Ruiz, vị tỠđạo đầu tiên của đất nước hỠ(ngà y 28-9), trong một
đặc biệt bằng cách lấy các bà i Ä‘á»c từ phần Chung của các Thánh Tá» Äạo.
Äể
trả lá»i câu há»i của Ä‘á»™c giả chúng tôi: Các bà i Ä‘á»c riêng cho thánh
Maria Goretti có thể được sá» dụng, nếu có má»™t lý do mục vụ chÃnh đáng để
là m nhÆ° váºy. Quyết định nà y là do vị chủ tế. Giáo Há»™i chỉ khuyến nghị
rằng Ä‘iá»u nà y không nên thá»±c hiện cho má»i vị Thánh, để đừng là m gián
Ä‘oạn chu kỳ bình thÆ°á»ng quá thÆ°á»ng xuyên. Thông tin được cung cấp bởi
chủng sinh trên là không chÃnh xác, và không thÃch hợp vá»›i các qui định
đã nêu ở trên. (Zenit.org 15-9-2015)
Nguyá»…n Trá»ng Äa
|