Cùng với việc quan tâm đầu tư xây dựng các cơ sở vật chất phục vụ dân nghèo và những người kém may mắn trong xã hội thông qua việc lắp đặt, xây dựng một số hạng mục công trình như Trung tâm Hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập trẻ khuyết tật Can Lộc (Hà Tĩnh), Hệ thống nước sạch ở giáo xứ Liên Hòa và Cồn Nâm (Quảng Bình), thể hiện được bản chất trong đường hướng mục vụ của Giáo Hội Công Giáo là nhắm đến người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn trong xã hội, Giáo phận Vinh cũng đồng thời kiết thiết hai công trình quan trọng khác, đó là xây dựng Cơ sở Tòa giám mục Hà Tĩnh và Tái thiết, trùng tu Đại chủng viện Vinh Thanh nhằm đáp ứng nhu cầu đời sống đạo trong một giáo phận rộng lớn và đông giáo dân.

Sáng ngày mồng 8 tháng 6 năm 2012, đúng 7 giờ, Thánh lễ khởi công trùng tu Đại Chủng viện Vinh Thanh được tổ chức tại Đại Chủng viện Vinh Thanh do Đức cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp chủ sự nghi thức với sự tham dự của hơn 30 linh mục trong giáo phận cùng đông đảo quý chủng sinh, quý xơ và một số doanh nhân, kiến trúc sư và các nhà hảo tâm tích cực góp phần công của cho công trình quan trọng này.

“Đây là một công trình lớn, biểu hiện cho sự vững mạnh của giáo phận và tượng trưng cho sự đoàn kết, sự cố gắng của tất cả những người con của giáo phận Vinh”(1). Xuất phát từ thực tế của đời sống đạo và nhu cầu mục vụ, giáo phận Vinh đang phải đối diện với tình trạng thiếu linh mục trầm trọng. Đứng thứ nhì về diện tích (sau giáo phận Hưng Hóa) và đứng thứ ba về số giáo dân (sau giáo phận Xuân Lộc và Sài Gòn), nhưng số linh mục của giáo phận Vinh hiện đang làm công tác mục vụ tại các giáo xứ chỉ có 150 (chưa kể các linh mục dòng) trên 510.000 giáo dân tại 185 giáo xứ. Hiện nay, còn 27 giáo xứ chưa có linh mục, có những xứ trên 12.000 giáo dân nhưng chỉ có một cha coi sóc. Trong khi đó, giáo phận Vinh vẫn được xem là một vùng đất cung cấp nhiều ơn gọi nhất, nhưng tỉ lệ linh mục trên giáo dân lại thấp nhất. Mặc dầu vậy, giáo phận vẫn phải duy trì cơ chế tuyển sinh 2 năm một lần và mỗi lần vẫn chỉ thâu nhận một số ứng sinh giới hạn. Lý do chính là cơ sở Đại chủng viện quá chật hẹp và đang xuống cấp, không đủ điều kiện sinh hoạt, học tập của chủng sinh. Đây là một nghịch lý mà từ trước đến nay vẫn chưa có phương cách hóa giải. Chính vì thế giáo phận đang tập trung ưu tiên đầu tư tu sửa và xây mới một số công trình Đại chủng viện như: Tu sửa 2 ngôi nhà ở cũ của Chủng sinh; Xây Nhà Nguyện mới; Xây thêm 2 ngôi nhà ở cho Chủng sinh; Xây Hội trường, Giảng đường và Thư viện, với tổng kinh phí ước tính là 34,6 tỉ VND, tương đương 1.660.000 USD. Đây là bước đi mang tính đột phá, tập trung cho việc đào tạo nhân sự. Lựa chọn này chứng tỏ một đường hướng mục vụ khôn ngoan của Bề trên giáo phận, vì con người luôn là nhân tố quyết định sự thắng lợi của mọi kế hoạch. Thành công của việc loan báo Tin Mừng, trước hết và trên hết là chính nơi những tay thợ lành nghề.

“Thánh lễ hôm nay mang âm hưởng dạt dào của tâm tình cảm tạ tri ân. Như Thánh Phaolô trong thư thứ nhất gửi giáo đoàn Thessalonica đã mời gọi chúng ta ‘Hãy tạ ơn trong mọi hoàn cảnh. Anh em hãy làm như vậy, đó là điều Thiên Chúa muốn trong Đức Kitô Giêsu’ (1Tx 5, 18), để sống xứng đáng hơn với lý tưởng cuộc đời tận hiến cho Chúa. Tất cả chúng ta, giám mục, linh mục, tu sĩ, chủng sinh cũng như giáo dân… mỗi người, mỗi thành phần đều được mời gọi, theo cách thế riêng của mình, bước theo Đức Giêsu thực hiện giáo huấn của Ngài, dâng lời cảm tạ tri ân, và cách hay nhất để tỏ lòng tri ân là thể hiện bằng cuộc sống của chính mình qua việc thi hành trọn vẹn di huấn của Ngài: ‘anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy bảo họ tuân giữ mọi điều Thầy đã truyền cho anh em’. Trọn đời ta phải là lời cảm tạ dâng lên Chúa, thể hiện bằng những hành động cụ thể thông qua việc ngày càng ý thức hơn vai trò tối quan trọng và không thể thiếu của người kitô hữu trong công cuộc loan báo Tin Mừng, để những ưu tư, u sầu và hy vọng của chúng ta cũng như của tha nhân đều đượm hương thơm Tin Mừng. Công trình tái thiết Đại chủng viện hôm nay là một cách thế loan báo Tin Mừng. Chúng ta góp phần vào công việc trọng đại này bằng những hy sinh công, của: vài viên gạch, vài bao xi-măng… cũng là một cách hy sinh đóng góp”(2).

“Được thành lập từ năm 1877, trải qua chặng thời gian 125 năm hình thành và phát triển, cơ sở đào tạo Linh mục cho 2 Giáo phận thuộc địa bàn miền Trung Việt Nam đã kinh qua những thăng trầm lịch sử của Giáo Hội và đất nước, đến nay Đại chủng viện Vinh Thanh đã khẳng định được vị thế và vai trò của mình trong việc góp phần làm thay đổi diện mạo Giáo Hội và xã hội qua những nẻo đường loan báo Tin Mừng. Từ cơ sở đào tạo này đã có hàng ngàn tay thợ lành nghề trên cánh đồng truyền giáo, đáp ứng được lòng mong mỏi và niềm khao khát của hàng triệu người dân. Nhưng cùng với thời gian, một số hạng mục công trình nay đã xuống cấp, Đại chủng viện Vinh Thanh buộc phải xây mới khoảng 70%. Thánh lễ khởi công xây dựng Nguyện đường và tái thiết, trùng tu Đại chủng viện hôm nay là một biến cố đặc biệt quan trọng đối với toàn thể giáo phận Vinh. Chính trên mảnh đất thân thương này, cách đây hơn một trăm năm, Bề trên của giáo phận cũng đã đặt viên đá đầu tiên xây nên Đại chủng viện Xã Đoài, tiền thân của Đại chủng viện Vinh Thanh. Và cũng chính trong cái nôi này đã đào tạo cho giáo phận biết bao người con ưu tú, chính họ đã viết nên những trang sử vẻ vang hào hùng của giáo phận trong hơn một trăm năm qua. Hôm nay, quả là một ngày đặc biệt ngập tràn niềm vui khi chúng ta cũng lặp lại một cử chỉ, một nghi thức mà cha ông chúng ta đã làm cách đây hơn một trăm năm. Trong tâm tình tri ân, chúng con muốn nói lên ý nghĩa và tầm quan trọng của ngôi trường này, qua đó chúng con xin nói lên lời cám ơn Đức cha, quý cha, quý ân nhân trong và ngoài nước đã góp phần công của cho công trình quan trọng này. Kính xin quý vị tiếp tục cầu nguyện và giúp đỡ chúng con, cách này hay cách khác, để công trình sớm được hoàn thành”(3).