Hòa giải và Hy vá»ng
29.11.2009
|
|
Nôn nao vá»›i bầu khà rá»™n rà ng bÆ°á»›c và o Năm Thánh của Giáo Há»™i quê hÆ°Æ¡ng trong những ngà y nà y, nhÆ°ng ở xa, tôi chỉ có thể nghe nhìn má»i sá»± qua mà n hình máy tÃnh. Mà sao, bá»—ng thấy tháºt gần…
Tôi thấy tháºt gần tâm tình của Äức Hồng Y Etchégaray, đến từ Vatican, khi ngà i vừa vung mạnh tay vừa nhấn giá»ng – ở cuối Thánh Lá»… Chúa Kitô Vua tại nhà thá» ChÃnh Tòa Hà Ná»™i – để xác nháºn rằng “Chúng tôi ban phép là nh nà y là cầu chúc phúc là nh của Thiên Chúa không chỉ cho chúng ta ở đây, mà cho tất cả, tất cả má»i ngÆ°á»i Việt Nam, không trừ ai.†Cha Etcharren, Bá» Trên Cả Há»™i Thừa Sai Paris, đã dịch ra tiếng Việt tại chá»— là “…không trừ ai hết!†Ôi, mấy tiếng “không trừ ai hết†nà y má»›i dá»… thÆ°Æ¡ng là m sao! (Äẳng cấp tiếng Việt của Cha Bá» Trên Cả quả là ‘danh bất hÆ° truyá»n’ khi ngay sau đó, Äức Hồng Y chỉ nói “Tôi trả cây gáºy nà y lại cho Äức Tổng,†thì ngà i cao hứng chế tác là “Tôi không muốn là m nhÆ° kẻ cÆ°á»›p trên thánh giá!â€) Trả gáºy xong, Äức Hồng Y còn nằn nì nói thêm cho tháºt rõ: “Việc ban phép là nh nà y là cầu chúc phúc là nh của Chúa cho hết má»i ngÆ°á»i, để ai cÅ©ng có được niá»m hy vá»ng, cách riêng những ngÆ°á»i Ä‘au khổ nhất, những ngÆ°á»i cần niá»m hy vá»ng nhất…†Rồi, má»™t cách quyết Ä‘oán, Äức Hồng Y Ä‘á» nghị nên ban phép là nh bằng tiếng Việt Nam, thay vì bằng tiếng La Tinh nhÆ° đã láºp trình trÆ°á»›c. Hẳn là vì ngà i tha thiết muốn “má»i ngÆ°á»i Việt Nam không trừ ai hết†có thể nháºn hiểu thiện chà của ngà i.
Tôi cà ng thấy tháºt gần tâm tình của vị đại diện đến từ Tòa Thánh, khi ngà i được má»i phát biểu trÆ°á»›c Thánh Lá»… khai mạc Năm Thánh được cá» hà nh cách long trá»ng tại Sở Kiện. Ở đó, vị hồng y ngoại quốc nà y đã hô to “Dân tá»™c Việt Nam muôn năm†(không hiểu sao ngÆ°á»i thông ngôn lại thấy cần phải bổ sung thêm “Giáo Há»™i Việt Nam muôn năm†nữa!) Rồi ngà i Ä‘i thẳng, má»™t cách gá»n và rõ, và o Ä‘iá»u ngà i muốn nói: chỉ gói trong hai từ thôi, đó là Hòa Giải (réconciliation) và Hy Vá»ng (espérance)! Vị Hồng Y không hỠứng khẩu ở đây, vì chÃnh ngà i cho biết rằng ngà i đã Ä‘á»c Ä‘i Ä‘á»c lại tại Rôma các văn bản vá» Ä‘á» cÆ°Æ¡ng Năm Thánh của các giám mục Việt Nam. Hòa Giải và Hy Vá»ng là tất cả những gì ngà i muốn đúc kết.
Tôi chợt nháºn ra, đây không còn là tâm tình riêng của má»™t con ngÆ°á»i, dù ngÆ°á»i ấy có là vị hồng y danh tiếng Roger Etchégaray, mà đây là sứ Ä‘iệp, là tiếng nói của Mẹ Giáo Há»™i. Suốt thá»i gian qua, trải bao sá»± kiện và biến cố tại Giáo Há»™i Việt Nam, không phải biết bao ngÆ°á»i vẫn mong ngóng nghe được tiếng nói từ Tòa Thánh đó sao? Và tôi tin rằng tiếng nói ấy đã được nói lên, từ môi miệng của vị đại diện đến từ Tòa Thánh. Nhiá»u ngÆ°á»i có lý do để chú ý đến câu nói ‘trả gáºy’ kia, và có lý do để vui mừng trÆ°á»›c hà nh Ä‘á»™ng ‘trả gáºy’ đầy tÃnh biểu tượng ấy. NhÆ°ng tôi tin rằng Äức Hồng Y tháºm chà muốn có được nhiá»u sá»± chú ý hÆ¡n thế đối vá»›i sứ Ä‘iệp Hòa Giải và Hy Vá»ng của ngà i trong chuyến Ä‘i Việt Nam nà y. Hòa Giải và Hy Vá»ng – ngà i nói – Ä‘á»u cần sá»± can đảm, trong má»™t đất nÆ°á»›c vốn đầy những thá» thách và khó khăn…
Sá»± can đảm cần phải có ấy đã được nhìn thấy Ãt nhất má»™t phần nÆ¡i các giám mục Việt Nam – nhÆ° Äức Hồng Y ghi nháºn – qua việc chÃnh các giám mục nêu rõ con Ä‘Æ°á»ng hòa giải và hy vá»ng là lá»™ trình của Năm Thánh nà y. Má»™t cách thá»i sá»± và tháºt cảm kÃch, sá»± can đảm ấy đã bá»™c lá»™ chiá»u tối hôm trÆ°á»›c, trong nghi thức sám hối và hòa giải được thá»±c hiện bởi Giáo Pháºn Thanh Hóa, thay mặt toà n thể Giáo Há»™i Việt Nam.
"Giáo Hội chúng con xin chân thà nh thú tội. Giáo Hội chúng con xin cúi đầu tạ tội!"
Ai mà không nao lòng, không cảm Ä‘á»™ng khi nghe lặp Ä‘i lặp lại những lá»i tạ tá»™i nà y, nhất là khi chúng ta không chỉ tạ tá»™i vá»›i Chúa hay vá»›i nhau, mà còn chân thà nh “cúi đầu tạ tá»™i†vá»›i tất cả anh chị em đồng bà o mình?:
“Thưa bà con anh em lương dân không cùng tôn giáo.
“Äức Giêsu Äấng sáng láºp đạo Công Giáo đã dạy chúng tôi yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i, kể cả những ngÆ°á»i thù ghét mình. Lẽ ra chúng tôi phải thá»±c hiện tinh thần đó má»i nÆ¡i má»i lúc và vá»›i má»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng chúng tôi nháºn thấy do vô tình hay cố ý, chúng tôi đã là m cho quý vị phiá»n lòng, chúng tôi đã thiếu sót nhiá»u trong nghÄ©a vụ yêu thÆ°Æ¡ng.
“Chiá»u hôm nay, toà n thể Giáo Há»™i Công Giáo muốn nói lá»i xin lá»—i vá» tất cả những Ä‘iá»u ấy, vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i không phân biệt chÃnh kiến, vị trà và tÃn ngưỡng tâm linh.
“Chúng tôi xin lá»—i má»i thà nh phần xã há»™i, tôn giáo, vì chúng tôi đã chÆ°a đủ hòa mình và đồng hà nh.
“Chúng tôi xin lá»—i ngÆ°á»i nghèo, ngÆ°á»i hẩm hiu xấu số, ngÆ°á»i khuyết táºt, Ä‘au khổ vì chúng tôi chÆ°a đủ quan tâm.â€
Tôi chợt mÆ°á»ng tượng rằng thế nà o báo chà trong nÆ°á»›c cÅ©ng sẽ nhanh chóng Ä‘Æ°a tin vá» sá»± kiện chÆ°a từng có và đầy ý nghÄ©a nà y, biết đâu lại chẳng có những dòng tÃt lá»›n nÆ¡i các trang nhất, chẳng hạn: “GIÃO HỘI CÔNG GIÃO VIỆT NAM CÔNG KHAI XIN Lá»–I TOÀN THỂ Xà HỘI, NHẤT LÀ XIN Lá»–I NGƯỜI NGHÈO.†Thế nhÆ°ng trong những ngà y sau đó, rảo qua các trang báo mạng nổi tiếng nhất ở Việt Nam, tôi ngạc nhiên vì không tìm thấy má»™t bản tin nà o nhÆ° thế. Trang mạng của tỉnh Hà Nam có Ä‘Æ°a lại bản tin từ Báo Nhân Dân Online vá» sá»± kiện Giáo Há»™i Công Giáo Việt Nam khai mạc Năm Thánh 2010 ở Sở Kiện. NhÆ°ng nếu nhÆ° đêm canh thức 23.11 có ba phần chÃnh, thì bản tin nói trên chỉ Ä‘á» cáºp đến hai phần là ‘nghi thức thắp lá»a đức tin’ và ‘nghi thức kÃnh nhá»› tổ tiên’ – còn nghi thức ‘xin lá»—i’ nà y, tháºt rất tiếc, đã bị bá» sót!
Chợt nghÄ©, âu cÅ©ng là má»™t thách đố đối vá»›i chÃnh thái Ä‘á»™ hối lá»—i của mình. Mình xin lá»—i ngÆ°á»i, mà ngÆ°á»i không thấy lá»i xin lá»—i ấy là ‘đáng kể’, thì hẳn là ngÆ°á»i còn ngá» vá»±c sá»± chân thà nh của mình. Mình phải là m gì đây, nếu không phải là cố gắng chứng minh rằng mình thá»±c sá»± chân thà nh trong lá»i xin lá»—i ấy? Mà đà ng nà o cÅ©ng thế thôi, ngay cả trÆ°á»ng hợp báo chà đồng loạt loan tin “GIÃO HỘI CÔNG GIÃO VIỆT NAM CÔNG KHAI XIN Lá»–I…,†thì mình vẫn phải tiếp tục chứng minh rằng mình đã xin lá»—i má»™t cách chân thà nh. Thế đấy, hòa giải và hy vá»ng – chứ nếu mình thất vá»ng thì là m sao hòa giải?
Trong niá»m hy vá»ng ấy, tôi bá»—ng thấy tất cả tháºt gần, gần nhÆ° má»™t Mùa Vá»ng nữa Ä‘ang vá» sát bên thá»m.
28.11.2009
(Nguồn: Xuân BÃch VN) |