DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Gần Cha - Xa Chúa
Người đăng
Thông điệp
Thà nh viên
Ngày tham gia: 30/04/2009 Bài gửi: 159 Số lần cám ơn: 0 Được cám ơn 82 lần trong 78 bài viết
gửi: 31.08.2009 Tiêu đề: Gần Cha - Xa Chúa
Gần cha - Xa Chúa
Trần Mỹ Duyệt
Linh mục, má»™t Ä‘á» tà i cấm kỵ và tế nhị. Ãt ai dám đụng chạm đến vấn Ä‘á» nà y. Và những ai dám đụng chạm đến nó thì rất dá»… được Ä‘á»™i cho cái mÅ© “chống cha, chống Chúaâ€. NhÆ°ng gần đây qua những bà i viết của má»™t số linh mục đã tá»± kiểm thảo mình và thà nh phần linh mục bằng những cái nhìn cởi mở, thông cảm, cÅ©ng nhÆ° má»™t số những bà i viết của phÃa giáo dân, đặc biệt bà i “Phải chăng chống cha, chống Chúa Ä‘ang trở thà nh cúu cha, cứu Chúa†của Hoà ng Quý, đã đến lúc chúng ta cần phải đối thoại, và tìm hiểu má»™t cách trưởng thà nh và khách quan mối liên hệ nà y để cùng nhau xây dá»±ng nhiệm thể Chúa Kitô là Giáo Há»™i trong đó gồm cả những thà nh phần táºn hiến và ơn gá»i sống Ä‘á»i hôn nhân gia đình.
Nhiá»u ngÆ°á»i nhịn ăn, nhịn tiêu dà nh dụm tiá»n để phát triển Æ¡n thiên triệu, để nuôi các chủng sinh trong thá»i gian tu há»c. NhÆ°ng khi được má»™t linh mục, thì há» lại là những ngÆ°á»i là m hÆ° những linh mục ấy do cách cÆ° xỠđầy cảm tÃnh và thiếu hiểu biết. Do đó, ngÆ°á»i tÃn hữu Việt Nam đã đến lúc cần phải xét lại lòng đạo đức và lối nhìn của mình vá» thánh chức linh mục và con ngÆ°á»i linh mục.
“Gần cha xa Chúaâ€. Bạn Ä‘á»c nghÄ© gì vá» câu nói nà y? NhÆ°ng có má»™t bà i thánh ca mà tôi vẫn thÆ°á»ng được nghe trong các thánh lá»… truyá»n chức hay tạ Æ¡n của các tân linh mục. Bà i ca nà y đã ghi và o tâm trà tôi má»™t ấn tượng mạnh đến ná»—i không bao giá» có thể quyên được má»—i khi nghÄ© đến phẩm chức linh mục: “Linh mục cao sang hÆ¡n các thiên thần. Äấng tế lá»… vua trá»i cầu cho thế trần... Truyá»n má»™t lá»i thôi, bánh thà nh Chúa tôiâ€. NhÆ°ng rồi, cÅ©ng và o những dịp truyá»n chức hay thánh lá»… tạ Æ¡n, tôi cÅ©ng vẫn thÆ°á»ng được nghe nhắc lại lá»i của Thánh Tiến Sỹ Têrêsa D’avila nói vá» linh mục: “Ná»n há»a ngục được lát bằng sá» các linh mụcâ€. Nếu không phải là câu nói của má»™t vị thánh và là Tiến Sỹ Giáo Há»™i, tôi tin chắc rằng những ai nói câu đó sẽ bị ghép cho ngay má»™t bản án: “chống Chúa, chống cha†và có khi còn bị vạ “mất phép thông công†nữa là đà ng khác. Chúng ta đã nghe rất nhiá»u những mẩu truyện liên quan đến linh mục, đại khái có những câu truyện kể lại có ngÆ°á»i kia chống cha, chá»i cha rồi bị Chúa phạt cho cả Ä‘á»i con, Ä‘á»i cháu và dòng há» phải khốn đốn.
Nếu chức linh mục khiến nhiá»u ngÆ°á»i phải sa há»a ngục, thì ai mà muốn là m linh mục? NhÆ°ng nhân loại, Giáo Há»™i, và cả Chúa Giêsu cÅ©ng cần có các linh mục. Vì không có linh mục thì cÅ©ng không có bà tÃch, không có thánh lá»…, và không có Thánh Thể.
Lá»–I TẠI TÔI MỌI ÄÀNG
Má»™t mặt quà trá»ng các linh mục, má»™t mặt giáo dân Việt Nam vẫn đã và đang là m hÆ° nhiá»u linh mục. Không phải vì hà nh Ä‘á»™ng chống đối, coi thÆ°á»ng các linh mục, mà vì quan niệm và cách cÆ° xá» theo tình cảm và thiếu hiểu biết.
Khi má»™t vị chủng sinh lÄ©nh chức linh mục, mà từ ngữ thông thÆ°á»ng gá»i là ngà y cha được phong chức, thì cÅ©ng ngà y hôm đó vị tân linh mục được “phong thánhâ€. Chúng ta vẫn thÆ°á»ng được nghe nà o là :
- Giêsu, Maria, Giuse. Cha mới đạo đức quá!
- Giêsu lạy Chúa tôi! Cha trẻ, đẹp, và trang nghiêm quá!
- Lạy Chúa tôi! Cha giảng hay quá!
Và trăm ngà n thứ “quá†nữa được đổ và o con ngÆ°á»i ấy dù có tháºt hay không tháºt. Thế là :
- Con không dám xin phép lạy cha.
Những lá»i nói ấy, và những cung cách ấy chẳng khác gì nhÆ° má»™t thứ khà nhẹ được bÆ¡m và o trái bóng linh mục, cho đến khi phình ra và nổ tung, hoặc may mắn vượt khá»i tầm tay của ngÆ°á»i bÆ¡m nó, thì lại vút bay và o không trung thăm thẳm để rồi cÅ©ng nổ tung và rÆ¡i xuống đất. Và đó là cách thức mà tÃn hữu Việt Nam vẫn là m đối vá»›i các linh mục.
1. Môi trÆ°á»ng xã há»™i: Äi tìm những nguyên nhân gây ra thái Ä‘á»™ và cung cách trên, ta thấy ngay Ä‘iá»u nà y, đó là môi trÆ°á»ng xã há»™i Việt Nam đã đóng góp và o quan niệm và lối sống ấy.
Tháºt váºy, ngay bây giá» tại Việt Nam phần lá»›n những giáo dân sống bằng nghá» nông, chân lấm, tay bùn. Má»™t số Ãt sống bằng nghá» buôn bán trung bình. Tất cả táºp trung quanh má»™t giáo xứ mà linh mục chÃnh xứ là ngÆ°á»i được coi là há»c rá»™ng hiểu nhiá»u nhất. Nà o là cha biết tiếng Latinh, tiếng Tây, và bây giá» biết cả tiếng Mỹ nữa. Nà o là cha há»c philô (triết), há»c lý Ä‘oán (thần há»c). Cha được qua Tây, qua Toà Thánh, qua Mỹ du há»c. Những cái đó cà ng khiến cho các tÃn hữu không thể phủ nháºn được sá»± hiểu biết cao siêu và thông thái của má»™t linh mục.
Trong xứ mù thì kẻ chá»™t là m vua. Và đó là tâm thức sống của phần đông tÃn hữu Việt Nam đối vá»›i các linh mục, cÅ©ng nhÆ° phần đông các linh mục đối vá»›i giáo dân mình. Nói vỠảnh hưởng của những lá»i xiểm nịnh và tÃnh Æ°a thÃch được nghe những lá»i xiểm nịnh, tâng bốc, má»™t vị linh mục cao niên đã tá»± diá»…u mình nhÆ° sau: “Cụ biết nó rim rám cụ mà cụ vẫn thÃchâ€. Có nghÄ©a là “cha biết nó nịnh bợ cha nhÆ°ng cha vẫn thÃchâ€.
ThÃch được ngÆ°á»i Ä‘á»i ca tụng và khen thưởng, cái thÃch nà y là cái thÃch của má»i ngÆ°á»i, và thÃch nhÆ° váºy tá»± nó không có lá»—i gì. NhÆ°ng nếu để những lá»i khen, tiếng chê ảnh hưởng đến tâm trÃ, lá»i nói, và hà nh Ä‘á»™ng của mình là má»™t Ä‘iá»u không tốt. Nhất là đối vá»›i các linh mục là những ngÆ°á»i đã được đặt là m mẫu gÆ°Æ¡ng cho nhiá»u ngÆ°á»i khác.
2. Ảnh hưởng Nho Giáo: Xã há»™i Việt Nam vốn ảnh hưởng sâu rá»™ng bởi Nho Há»c. Tất cả những ngÆ°á»i có chữ nghÄ©a, có há»c vấn Ä‘á»u được tôn trá»ng và kÃnh phục. Từ ngữ “chữ thánh hiá»n†luôn là m cho những ai có chút trình Ä‘á»™ há»c vấn được tăng lên hà ng “thánhâ€. Há»c thức được quà ng cho cái mác đạo đức, trang nghiêm, và mẫu má»±c. Và đó chỉ là những nháºn xét thông thÆ°á»ng vẫn được gán ghép cho Nho Há»c.
NhÆ°ng Nho Há»c bắt nguồn từ thá»i cổ và trung đại bên Trung Hoa. Nó bao gồm cái há»c của thánh hiá»n trong đó Ä‘á» cao sá»± hiểu biết của lý trà và đạo đức. Sở há»c nà y sau bị lợi dụng và biến thái thà nh cái há»c của từ chÆ°Æ¡ng, nhằm mục Ä‘Ãch Ä‘á»— đạt khoa cá». Theo Phan Khôi (1887-1959), khi những ngÆ°á»i khác nhìn và o Nho Há»c vá»›i cái ý nghÄ©a thánh hiá»n, thì má»™t số sỹ tá» lại chỉ nhìn và o Nho Há»c nhÆ° má»™t cái thang để tiến trên há»a lá»™. Ông nháºn định: “NgÆ°á»i mình coi sá»± há»c cÅ©ng nhÆ° cái cục gạch để gõ cá»a, khi cá»a mở ra rồi thì ném cục gạch Ä‘i. Cái há»c của ta là để gõ cá»a già u sang, khi già u sang rồi thì thôi không nói đến há»c nữa.â€
Nháºn xét trên nếu Ä‘em áp dụng và o các linh mục sau khi đã đạt được đến Ä‘Ãch không sai là bao. Trong khi giáo dân luôn mang trong mình tÆ° tưởng kÃnh phúc các linh mục vì nghÄ© rằng các vị là biểu tượng của thánh hiá»n, của sá»± hiểu biết và đức cao danh trá»ng, thì chÃnh các linh mục lại không cần để ý đến những Ä‘iá»u đó nữa, bởi vì đã thà nh đạt.
3. Äạo đức tình cảm: NhÆ°ng có lẽ vì không hiểu thấu đáo thánh chức linh mục và con ngÆ°á»i linh mục. Hoặc cÅ©ng vì sống theo tình cảm và cha truyá»n con nối, vừa sinh ra đã được rá»a tá»™i, và suốt Ä‘á»i chỉ luẩn quẩn trong là ng, trong xã nên sá»± hiểu biết vỠđạo hạn hẹp, để rồi từ đó phát xuất má»™t lối sống mang nhiá»u cảm tÃnh đôi khi quá khÃch. Cho đến bây giá» vẫn còn có ngÆ°á»i tin là cha không bao nói gì sai. Rằng cha là đại diện Chúa, cha nói là Chúa nói. Vì thế mà má»—i khi cha mẹ muốn trấn át con cái bắt chúng phải vâng lá»i vẫn thÆ°á»ng nói: “Cha giảng trên tòa giảng váºyâ€, hay “cha bảo váºyâ€. Và chỉ cần cha giảng váºy hay cha bảo váºy là má»i chuyện phải êm xuôi hoặc bắt buá»™c phải êm xuôi.
4. Quyá»n lợi cá nhân: NhÆ°ng vẫn không thiếu kẻ lợi dụng chiếc áo thâm chùng, lợi dụng sá»± quen thân vá»›i linh mục, hoặc trong gia đình có ngÆ°á»i là m linh mục để trục lợi, để cầu danh. Thiếu gì bác sỹ, nha sỹ, luáºt sỹ, và những ngÆ°á»i trong giá»›i thÆ°Æ¡ng trÆ°á»ng và ngay cả trong chÃnh giá»›i đã lợi dụng cha để là m giầu, để Ä‘i lên. Và chức linh mục trong những trÆ°á»ng hợp ấy đã biến thà nh má»™t cái thế cho kẻ khác lợi dụng. Những nguá»i nà y vì quyá»n lợi cá nhân nên bá» ngoà i tá» ra rất lá»… Ä‘á»™, tôn trá»ng và cung kÃnh đối vá»›i các linh mục. NhÆ°ng bên trong thì sao? Hãy nhìn và o má»™t số chÃnh trị gia sau khi được bầu và o những chức vụ dân cá» rồi há» nói năng và hà nh Ä‘á»™ng ra sao thì biết rõ.
HAI CÂY NẾN
Má»—i lần nghÄ© đến chức linh mục hay Ä‘á»c vá» linh mục, tôi lại nghÄ© đến hình ảnh hai cây nến. Má»™t cây được là m phép trong dịp lá»… Nến (Lá»… Mẹ Dâng Chúa và o Äá»n Thánh), và má»™t cây không là m phép.
Cả hai loại nến nà y, nến được là m phép và nến không là m phép nếu mang đốt thì Ä‘á»u cháy nhÆ° nhau. Äiá»u nà y có nghÄ©a là , chức linh mục không châm chÆ°á»›c và loại bá» khá»i con ngÆ°á»i linh mục những bản năng và đam mê tá»± nhiên của má»™t ngÆ°á»i. Và điá»u nà y cÅ©ng có nghÄ©a là , nếu không cẩn tháºn, khi có cÆ¡ há»™i thì linh mục cÅ©ng sa ngã, yếu Ä‘uối và phạm tá»™i nhÆ° má»i ngÆ°á»i.
Hiện tượng linh mục xâm phạm tình dục trẻ em ở Hoa Kỳ và hiện tượng linh mục là m điệp viên cho Cộng Sản ở Ba Lan đang là những nan đỠtranh cãi của xã hội và Giáo Hội hiện nay.
Ngoà i ra, theo tâm lý há»c, những ai cà ng bị dồn nén, thôi thúc, và kìm hãm nhiá»u, thì khi có cÆ¡ há»™i cà ng bùng phát và trở thà nh Ä‘am mê cuồng nhiệt. Má»™t tân linh mục khi được há»i tại sao lại uống bia, đã thản nhiên trả lá»i: “Bây giá» uống bia thì không ai nói, mà có nói cÅ©ng không sao. Uống bù vì trÆ°á»›c đây khi còn là thầy thèm bia rá» rãi mà không dám uống vì sợ không được chịu chứcâ€.
1. Tá»± ái cá nhân: Chúng ta nghÄ© gì khi thấy má»™t linh mục đứng trÆ°á»›c hà ng ngà n ngÆ°á»i Ä‘ang cung kÃnh nhìn lên mình, Ä‘ang lắng nghe lá»i mình nói, và đang theo dõi từng cá» chỉ của mình trên tòa giảng và trên bà n thá». Trong những trÆ°á»ng hợp nhÆ° thế phải khiêm nhÆ°á»ng lắm má»›i không bị cám dá»— để nghÄ© rằng mình là ngÆ°á»i quan trá»ng.
Chúng ta nghÄ© gì khi thấy má»™t vị linh mục trẻ tuổi được những ngÆ°á»i đáng tuổi ông, tuổi bà , tuổi cha, tuổi chú cung kÃnh gá»i là “cha†và xÆ°ng “conâ€. CÅ©ng phải khiêm nhÆ°á»ng lắm má»›i không nghÄ© rằng mình đáng được tôn kÃnh nhÆ° váºy.
NhÆ° đã trình bà y ở trên, ngay ngà y chịu chức, hằng trăm cái nhất đã đổ dồn và o đầu của vị tân linh mục, đến nay là m sao lại có thể chấp nháºn được có ai đó trong giáo xứ hay trong hà ng ngÅ© giáo dân lại dám không coi trá»ng mình. Và nếu có ai hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° váºy, láºp tức tá»± ái của má»™t con ngÆ°á»i sẽ bùng nổ.
2. Tá»± tôn và tá»± ty: Khi đã sống và hà nh Ä‘á»™ng trong cái há»a mù của tá»± ái, lúc nà y vị linh mục sẽ rất dá»… trở thà nh tá»± tôn hoặc tá»± ty. Vị linh mục sẽ bị xoay quanh cái trục cá nhân mình để bắn ra những hà nh Ä‘á»™ng tá»± tôn hay tá»± ty tùy và o phản ứng chung quanh và của cá nhân vị linh mục. Hà nh Ä‘á»™ng nà y được coi nhÆ° má»™t lối sống ảo tưởng và ảo giác vá» con ngÆ°á»i tháºt và thánh chức mà vị linh mục Ä‘ang mang trong mình. Do đó, nếu không thấm nhuần Æ¡n thánh và thiết tha vá»›i Ä‘á»i sống tu đức và cầu nguyện, vị linh mục rất dá»… để mình bị cuốn hút và o má»™t trong hai trạng thái nà y. Äây là điá»u mà tác giả Hồn Tông Äồ đã nhấn mạnh khi Ä‘á» cáºp đến tình trạng tá»± tôn vì những chiến thắng và tá»± ty do những thất bại của cuá»™c Ä‘á»i linh mục. Hai lá»±c sống nà y quay quất và là m cho vị linh mục thiếu hồn tông đồ suốt ngà y phải đối phó và kết quả là là m cho vị linh mục trở thà nh cố chấp và chủ quan.
3. Cố chấp và chủ quan: Chúng ta có thể nhìn thấy tâm lý sống nà y nÆ¡i má»™t số linh mục khi không muốn nghe bất cứ ai nháºn xét và đóng góp ý kiến xây dá»±ng nà o của bất cứ ai. Äối vá»›i những linh mục nà y, tất cả những ai dù xây dá»±ng mà góp ý Ä‘á»u thuá»™c thà nh phần chống Chúa, chống cha.
Má»™t cách hiển nhiên, những lá»i nháºn xét ấy, những đóng góp xây dá»±ng ấy sẽ bị vất ngoà i tai. Và ngÆ°á»i đóng góp những ý kiến ấy sẽ bị “cha†ghi và o sổ bìa Ä‘en, tức loại giáo dân khô khan, nguá»™n lạnh, và hết sức kiêu ngạo. Nếu những ngÆ°á»i nà y trÆ°á»›c đây má»™t thá»i tìm hiểu và sống trong Æ¡n gá»i dấn thân, thì được xếp và o loại “tu xuấtâ€. Thà nh phần bị Chúa loại bá». Hà nh Ä‘á»™ng nà y sẽ Ä‘em đến những phán quyết hết sức chủ quan đến ná»—i Ãt ai có thể ảnh hưởng quyết định của những linh mục nà y được.
4. Dùng quyá»n và hống hách: Äây là má»™t trong những hình thức mà tâm lý gá»i là “tá»± vệâ€. Thông thÆ°á»ng những ngÆ°á»i thiếu tá»± tin và tá»± ty thÆ°á»ng hay dùng hình thức tá»± bảo vệ qua việc sá» dụng quyá»n bÃnh hoặc luáºt pháp.
Những ngÆ°á»i thủ lãnh tốt, những ngÆ°á»i có đủ trình Ä‘á»™ và khả năng Ãt dùng “quyá»nâ€, ngược lại, những ngÆ°á»i yếu kém, những ngÆ°á»i thiếu khả năng thÆ°á»ng hay dùng quyá»n để áp đặt và trấn át. Äây là hình ảnh các linh mục Æ°a hống hách, Æ°a dùng quyá»n để trấn át tÃn hữu. Äặc biệt, hay dùng danh Chúa, danh Giáo Há»™i nhÆ° má»™t hình thức tá»± bảo vệ. Thà dụ, Chúa sẽ phạt. Äây là Giáo Huấn của Giáo Há»™i. Hoặc Phúc Âm nói nhÆ° váºy.
Những Kitô hữu chân thà nh và đơn sÆ¡ thÆ°á»ng rất dá»… mẫn cảm và sợ hãi khi Ä‘á»™ng đến Chúa, đến Giáo Há»™i, đến Thánh Kinh. Và những linh mục nà y thÆ°á»ng Ä‘Æ°a những hình thức ấy ra để bắt bÃ, hoặc để khủng bố các tÃn hữu.
Má»™t linh mục kia rất yếu kém vá» xã giao và giảng thuyết, nhÆ°ng để khá»a lấp sá»± yếu kém ấy ông tá» ra rất khó khăn và khắt khe. Tất cả Ä‘á»u là luáºt. Má»™t cụ già nằm nhà thÆ°Æ¡ng má»i Ä‘i giải tá»™i mùa Chay ông không Ä‘i, vì hôm đó không phải là ngà y giải tá»™i. Luáºt là luáºt!
CON LÀ LINH MỤC ÄỜI ÄỜI
NhÆ°ng cái lý do là m cho nhiá»u linh mục ra sa sút và chểnh mảng là vì “Con là linh mục Ä‘á»i Ä‘á»i theo dòng Menchisêđêâ€. Äây không phải là những nháºn xét của hà ng giáo dân, mà là những tiếng than thở của những vị có thẩm quyá»n, đó là các Giám Mục. Äã có giám mục ngao ngán nói rằng: “Lúc nà y bảo các ông ấy chẳng ông nà o nghe cảâ€. Nói theo kiểu nói bình dân là Giáo Há»™i hay Chúa đã ký cho các linh mục má»™t tấm chi phiếu để trống mà các vị ấy muốn ghi bao nhiêu tiá»n và o đó cÅ©ng được.
Không nhÆ° những Kitô hữu hay những ngÆ°á»i khác nếu không thăng tiến trong nghá» nghiệp có thể bị mất việc, bị sa thải, và bị mất nhà , mất vợ, mất con. Vị linh mục má»™t khi đã là linh mục thì không sợ bị mất là m linh mục trừ khi phạm những lá»—i lầm rất lá»›n lao. NhÆ°ng trong Ä‘á»i là m gì có nhiá»u Ä‘iá»u rất lá»›n lao, mà phần đông là chúng ta chỉ có những chuyện hết sức bé nhá». Chỉ có những chuyện lá»›n lao khi những chuyện bé nhá» tÃch lÅ©y lại, mà điá»u nà y thì các linh mục không sợ. Bởi vì há»… ai đụng chạm đến, hoặc đóng góp sá»a sai thì đã có những ngÆ°á»i chá» sẵn Ä‘á»™i cho má»™t cái mÅ© “chống cha, chống Chúaâ€.
CÅ©ng chÃnh vì không cần phải thăng tiến nghá» nghiệp, không cần phải cạnh tranh vá»›i nghá» nghiệp nên nhiá»u linh mục có lối sống rất thụ Ä‘á»™ng và lè phè. Giảng giải lôi thôi và dà i dòng. Má»i chuyện giải quyết theo cảm tình và tùy hứng, ai chịu thì chịu ai không chịu thì cÅ©ng ráng mà chịu. Cùng lắm không chịu được thì bỠđạo, mà bỠđạo thì đã có má»™t bản án treo sẵn: “Mất linh hồn sa địa ngụcâ€. Hiện tượng bỠđạo, tha hóa ngà y nay lan trà n khắp Âu Châu, và tại Mỹ Châu rất nhiá»u ngÆ°á»i đã bỠđạo theo Tin Là nh và các giáo phái khác, Ä‘ang là má»™t thách thức lá»›n lao cho Giáo Há»™i và sá»± thăng tiến “nghá» nghiệp†nÆ¡i các linh mục.
Chúng ta có thể vui mừng để nói rằng Æ¡n gá»i tại Việt Nam đầy dẫy, nhÆ°ng thá» há»i sống trong má»™t thế giá»›i mà chỉ cần chịu chức linh mục thì Ä‘á»i sống trở nên huy hoà ng, không những đối vá»›i mình mà cả gia đình và dòng há», thì há»i rằng cái ý nghÄ©a thá»±c của Æ¡n gá»i chúng ta có thể tìm được nÆ¡i mấy ngÆ°á»i. Nhiá»u phụ huynh đã chẳng từng khuyên con: “Thà là m con chó trong nhà Äức Chúa Trá»i con hÆ¡n là m ngÆ°á»i trần gian†đó sao?!
GẦN CHA XA CHÚA
Gần cha xa Chúa. Äây là nháºn xét của má»™t vị tÆ°Æ¡ng đối đạo đức, tháºn trá»ng và có há»c thức. Vị nà y đã trao đổi vá»›i tôi vá» nháºn xét nà y trong má»™t tâm tình hết sức cởi mở, nhÆ°ng cÅ©ng rất tế nhị. Theo ông, thì thân phụ ông trÆ°á»›c cÅ©ng từng là ngÆ°á»i cá»™ng tác đắc lá»±c vá»›i các linh mục, và chÃnh thân phụ ông đã nhặn nhò ông vá» thái Ä‘á»™ phải có đối vá»›i các linh mục. Äừng thần thánh, vồ váºp quá kẻo rồi khi khám phá ra sá»± tháºt sẽ mất đức tin và giảm sút lòng đạo. NhÆ°ng không được vô lá»… vì nhÆ° váºy là phạm đến chức thánh.
1. Khả năng hiểu biết: Bây giỠchúng ta thỠtìm hiểu sự thông thái và hiểu biết của các linh mục có phải là động lực là m chúng ta phải suy phục một cách mù quáng không.
Khách quan mà nháºn xét, và nhÆ° tôi đã trình bà y ở trên, các linh mục được huấn luyện và có kiến thức tÆ°Æ¡ng đối cao so vá»›i rất nhiá»u ngÆ°á»i trong số các tÃn hữu. TrÆ°á»›c năm 1975, tại miá»n Nam Việt Nam Ãt nhất cÅ©ng phải qua Trung Há»c và 2 năm triết há»c. Tiếp đó là 4 năm thần há»c. Những linh mục ở Hoa Kỳ chẳng hạn, phải có 4 năm đại há»c trÆ°á»›c khi được nháºn và o thần há»c. Vá»›i thá»i gian huấn luyện nhÆ° váºy, khả năng trung bình của má»™t linh mục có thể tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i lá»±c há»c cao há»c. Và sau khi lãnh chức linh mục, nhiá»u vị còn được tu há»c để có những bằng cấp tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng hoặc bằng tiến sỹ.
Tuy nhiên cÅ©ng phải nháºn má»™t Ä‘iá»u là không phải há»… là linh mục là có khả năng tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng cao há»c hay tiến sỹ. Các linh mục tại miá»n Bắc Việt Nam ngay bây giá» là má»™t thà dụ. Nhiá»u linh mục há»c cho xong chÆ°Æ¡ng trình để chịu chức. TÃnh chất “hồng hÆ¡n chuyên†của Cá»™ng Sản cÅ©ng được áp dụng vá»›i nhiá»u linh mục há»c chui và chịu chức chui. Äó là “lòng đạo đức bù lạiâ€.
Ngoà i ra, phần lá»›n các môn há»c của linh mục chỉ chú trá»ng và o luáºt lệ Giáo Há»™i gá»i là Giáo Luáºt, hoặc những Ä‘á» tà i vá» luân lý và tôn giáo nhÆ° các bằng cao há»c hay tiến sỹ vá» thần há»c, vá» luân lý, vá» giáo há»™i. Những chuyên môn khác nhÆ° khoa há»c, chÃnh trị, kinh tế, giáo dục, xã há»™i... phần lá»›n các linh mục không chuyên môn nhÆ° những ngÆ°á»i khác.
Váºy nếu linh mục không tá»± nháºn ra giá»›i hạn của mình, tá»± cho mình là hiểu biết tất cả mà giải quyết má»i chuyện thì tháºt là sai lầm và hết sức thiển cáºn.
Má»™t linh mục kia hay giảng và nói rất say sÆ°a vá» tình dục, vá» Ä‘á»i sống vợ chồng. Má»™t và i giáo dân có khả năng và hiểu biết thấy váºy đã âm thầm khuyên can. Kết quả những ngÆ°á»i nà y không được má»™t lá»i cám Æ¡n mà còn bị “chá»i†cho là những con ngÆ°á»i có con mắt dục vá»ng và trần tục. Riêng vị linh mục nà y đã tỉnh bÆ¡ cho biết rằng ông không có con mắt dục vá»ng và trần tục nên nhìn tình dục và chuyện vợ chồng rất trong sáng và tốt đẹp.
Má»™t vị khác đã dáºy má»™t phụ nữ cách thức là m tình vá»›i chồng trong toà giải tá»™i. Theo linh mục nà y, thì ngÆ°á»i ấy cần phải biết cách là m tình sao để là m say mê chồng hầu duy trì hạnh phúc gia đình.
Không ai phủ nháºn kiến thức chung của má»i ngÆ°á»i trong đó có cả các vị linh mục vá» Ä‘á»i sống tình dục và tình ái. NhÆ°ng các linh mục nà y quên mất má»™t Ä‘iểm tâm lý thá»±c dụng rất thá»±c tế đối vá»›i chÃnh mình, đó là tâm lý dồn nén. ChÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã nói: “Äầy trong lòng má»›i trà n ra bá» ngoà i†(Lc 6:45). Dùng toà giải tá»™i, dùng tòa giảng mà giảng giải và nói năng nhÆ° váºy thì còn chá»— nà o cho Chúa, cho thánh thiện!!!
2. Äá»i sống tu đức: Äá»i sống linh mục được tôn trá»ng và đánh giá cao không bằng há»c thức, cÅ©ng không bằng những thà nh quả của cầu nguyện, hãm dẹp và tu đức. Phải là m sao để cho những ngÆ°á»i ngoà i : “Nhìn thấy những việc các con là m mà ngợi khen Cha ở trên trá»iâ€. Và đó là đá»i sống và ý nghÄ©a của thánh chức linh mục.
Khi má»™t ngÆ°á»i tìm đến vá»›i vị linh mục, cái lôi cuốn đầu tiên là sá»± thánh thiện và sức hấp hẫn tâm linh. Ngà y nay Ãt ngÆ°á»i tìm đến má»™t vị linh mục để há»i vá» khoa há»c, vá» computer, hoặc vá» chÃnh trị, kinh doanh. Há» muốn nhìn thấy Chúa Giêsu và tìm Ä‘Æ°á»ng gặp ngà i, nên hỠđã đến vá»›i linh mục. NhÆ°ng linh mục không có Chúa Giêsu trong lòng thì là m sao nói vá» Chúa Giêsu và chỉ cho ngÆ°á»i khác tìm gặp ngà i.
Má»™t linh mục khác đã tâm sá»±: “Chán lắm rồi. Là m linh mục chán lắm!â€. Tôi không há»i tiếp và cÅ©ng không muốn nghe tiếp lý do tại sao vị nà y chán. NhÆ°ng dù không há»i, tôi cÅ©ng biết chắc má»™t Ä‘iá»u, đó là linh mục nà y không có Chúa Giêsu. Äá»i sống linh mục mà không có Chúa Giêsu là má»™t há»a ngục, và má»™t cá»±c hình. Nói má»™t cách Ä‘Æ¡n giản là vị linh mục ấy đã chá»n nhầm nghá» và không hạnh phúc.
3. Nhiệt tình vá»›i sứ vu: Giảng giải lôi thôi, chiếu lệ và ban các bà tÃch cÅ©ng chiếu lệ, đó là hệ quả của má»™t cuá»™c Ä‘á»i linh mục không có Chúa Giêsu, và thiếu cầu nguyện. Nhiá»u vị linh mục có nhiá»u giỠđể soạn nhạc, để thâu âm, để lo tổ chức và sinh hoạt. NhÆ°ng khi cần đến những việc Ä‘i liá»n vá»›i công việc mục vụ thì rất cháºm chạp, và biếng nhác. Cái biếng nhác nhất là không chuẩn bị và lo dá»n bà i giảng.
Nhiá»u linh mục dâng lá»… hết sức chiếu lệ. Sau khi lang thang, rông rà i trong bà i giảng đến phần lá»… qui thì Ä‘á»c nhÆ° chạy giặc. Nếu các thiên thần cần phải ghi chép cÅ©ng đôi khi thiếu sót ghi không kịp. Äá»c hấp tấp, vấp váp, và vô hồn nhÆ° váºy thì các tÃn hữu quỳ dÆ°á»›i kia hiểu gì và được gì? Bảo sao giáo dân ngại Ä‘i lá»…, ngại Ä‘á»c kinh cầu nguyện.
Sứ vụ Æ¡n gá»i lúc nà y đã trở thà nh nặng ná» và hầu nhÆ° phải kéo lê má»™t cách nặng nhá»c. Äây là những linh mục rất đáng thÆ°Æ¡ng và rất Ä‘au khổ.
CHÆ¯Æ NG TRÃŒNH HUẤN LUYỆN
Trong tâm tình xây dá»±ng, chúng ta có cần nêu lên má»™t và i Ä‘á» nghị cho Ä‘á» tà i nà y không? Thiết tưởng các bá» trên đã nghe và đã biết vá» những việc nà y. Và thiết tưởng chÆ°Æ¡ng trình giáo dục chủng sinh đã được soạn thảo theo chỉ thị cÅ©ng nhÆ° hÆ°á»›ng dẫn của Giáo Há»™i. NhÆ°ng cÅ©ng xin được Ä‘á» nghị má»™t và i môn cần được thêm và o chÆ°Æ¡ng trình huấn luyện cho phù hợp vá»›i sá»± tiến bá»™ của nếp sống con ngÆ°á»i thá»i đại:
1. Tâm lý: Trong chÆ°Æ¡ng trình huấn luyện linh mục, ngoà i chÆ°Æ¡ng trình tu đức, Thánh Kinh và Phụng Vụ, xin Ä‘á» nghị má»™t số khóa vá» tâm lý, Ãt nhất là tâm lý căn bản, tâm lý giáo dục, và tâm lý hôn nhân gia đình. Những môn há»c nà y sẽ giúp cho những linh mục tÆ°Æ¡ng lai biết cách để giao thiệp, biết cách để hiểu biết hÆ°á»›ng dẫn và cá»™ng tác vá»›i các gia đình trong việc duy trì Æ¡n gá»i và đá»i sống đạo má»™t cách cụ thể và thiết thá»±c hÆ¡n.
Nhiá»u linh mục đã không nắm được những kiến thức nà y nên đã có những hÆ°á»›ng dẫn sai lạc, và kết quả là đặt thêm những gánh nặng cồng ká»nh cho giáo dân mà vẫn không hay biết. Hoặc ngược lại đã là m má»™t việc hết sức nguy hiểm đến Æ¡n gá»i của mình.
Tin vá» má»™t linh mục vùng Hố Nai, Việt Nam đã tát và o mặt má»™t nữ tu trÆ°á»›c sá»± chứng kiến của nhiá»u giáo dân. Và tin vá» vị linh mục nà y đã má»™t lần cở áo lá»… ra vá» không dâng lá»… cho má»™t đám tang khi gia đình đã là m pháºt lòng ông, là m nhiá»u ngÆ°á»i Công Giáo trưởng thà nh cảm thấy rất xấu hổ.
Hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế không chỉ chứng tá» sá»± kiêu căng, tá»± phụ, mà còn nói lên sá»± thiếu trưởng thà nh và ấu trÄ© vá» mặt tâm lý của vị linh mục nà y. Những ngÆ°á»i trưởng thà nh và tá»± chủ không bao giá» hà nh Ä‘á»™ng lá»— mãng nhÆ° váºy.
2. Xã há»™i: Song song vá»›i kiến thức vá» tâm lý, là kiến thức vá» xã há»™i. Trong những giao tiếp hằng ngà y, hầu hết các linh mục Æ°a lẫn lá»™n và gò gượng giữa cái gá»i là thánh chức linh mục và con ngÆ°á»i linh mục. ChÃnh vì thế những câu chà o há»i, cách nói năng mang má»™t hình thức và phong thái xa lạ, không hấp dẫn và chinh phục.
Các chủng sinh trÆ°á»›c khi chịu chức cần phải qua những khóa vá» xã há»™i, để hiểu thế nà o là đạo đức xã há»™i, là tráºt tá»± xã há»™i, và giao tế xã há»™i. Nếu không, khi ra là m linh mục sẽ bị coi nhÆ° vụng vá» và gò bó.
Má»™t số linh mục trẻ khi giao tiếp vá»›i những ngÆ°á»i chung quanh luống cuống, thiếu tá»± tin và tá»± chủ nên nói năng rất thiếu bình tÄ©nh, hoặc có những câu trò đùa hết sức vô duyên.
3. Tâm lý mục vụ: Các chủng sinh không chỉ há»c há»i cách thức dâng lá»…, ban các bà tÃch, mà cần phải Ä‘Ã o sâu cách thức ứng dụng mục vụ trong sinh hoạt thÆ°á»ng ngà y cho phù hợp vá»›i ý nghÄ©a của thiên chức linh mục, và phải há»c biết vá» cách thức phục vụ hÆ¡n là được phục vụ: “Non ministrari sed ministrareâ€. Chúa Giêsu linh mục tối cao đã đến trần gian không để ngÆ°á»i ta phục vụ, những là phục vụ. Äây là cốt lõi của giá trị Ä‘á»i sống linh mục.
NgÆ°á»i ngoà i Công Giáo sẽ nghÄ© gì khi má»™t vị linh mục lấy 50$, hay 100$ đô la hoặc 100 hay 200 ngà n tiá»n Việt Nam khi dâng lá»… cầu hồn cho má»™t tÃn hữu thuá»™c cá»™ng Ä‘oà n hay giáo xứ mình má»›i qua Ä‘á»i. Äối vá»›i các thân nhân và há» hà ng của ngÆ°á»i quá cố kể cả bạn hữu trong trÆ°á»ng hợp nà y khi Ä‘i phúng Ä‘iếu, Ä‘á»c kinh cầu nguyện, tham dá»± thánh lá»… không những không nháºn tiá»n mà còn góp nhặt để giúp nhà hiếu chi trả những phà khoản ma chay, chỉ có linh mục, ngÆ°á»i được gá»i là “cha†khi dâng thánh lá»… an táng cho “con†lại nháºn thù lao.
NgÆ°á»i ngoà i Công Giáo cÅ©ng không thể hiểu tại sao trong những dịp vui mừng của “con chiên†nhÆ° dịp tân hôn, rá»a tá»™i cho con mà linh mục ngÆ°á»i vẫn được gá»i là “cha†lại lấy tiá»n khi dâng lá»… cÆ°á»›i hoặc rá»a tá»™i cho các “con†của mình.
Cha mẹ phần xác không bao giá» lấy tiá»n con mình trong những trÆ°á»ng hợp nhÆ° váºy, tại sao cha phần hồn lại có thể là m khác Ä‘i được.Và đây là má»™t hình thức mục vụ mang ý nghÄ©a tiêu cá»±c và thấp nhất mà thiết tưởng các linh mục, Há»™i Äồng Giám Mục nên có má»™t nhất thống vá» việc nháºn bổng lá»… trong ba trÆ°á»ng hợp nhÆ° vừa kể trên: cÆ°á»›i xin, ma chay, và rá»a tá»™i.
Các linh mục là cha linh hồn thì cÅ©ng phải vui mừng, hoặc chia sẻ sá»± mất mát vá»›i con thiêng liêng của mình nhÆ° các cha mẹ phần xác đã chia sẻ và vui mừng trong những trÆ°á»ng hợp nhÆ° váºy. Thánh Tông Äồ Dân Ngoại đã là m gÆ°Æ¡ng trong trÆ°á»ng hợp nà y, ngà i nói: “Vui vá»›i ngÆ°á»i vui và khóc vá»›i ngÆ°á»i khóc†(Rom 12:15). Äó là má»™t hình thức mục vụ Ä‘i và o lòng ngÆ°á»i, giúp ngÆ°á»i và thá»±c sá»± chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i.
4. Giảng thuyết: Trong thá»i gian còn ở Äại chủng viện, Ãt nhiá»u các đại chủng sinh cÅ©ng đã được há»c vá» khoa giảng thuyết, và vá» nghệ thuáºt chinh phục ngÆ°á»i nghe. Thá»±c tế, chúng ta Ãt thấy có những nhà thuyết giảng lừng lẫy và thu hút. Vì để trở thà nh những nhà giảng thuyết lừng danh ngoà i sá»± hiểu biết cao thâm, còn phải có tà i hùng biện, khả năng hấp dẫn ngÆ°á»i nghe, và dáng Ä‘iệu bá» ngoà i nữa.
NhÆ°ng Ä‘iá»u mà giáo dân mong đợi nÆ¡i các linh mục không phải là tà i hùng biện, khả năng thu hút, và sá»± hiểu biết uyên thâm. Äiá»u mà tÃn hữu mong má»i nÆ¡i các vị linh mục qua các bà i giảng là là m sao há» có thể hiểu được Chúa Giêsu, biết được ngà i, thấy được ngà i và yêu mến ngà i. Mà những thứ nà y chỉ có thể tìm thấy nÆ¡i chÃnh Ä‘á»i sống chứng nhân của má»™t linh mục. Trong ngà y chịu chức, khi lãnh nháºn cuốn Thánh Kinh từ tay giám mục, vị tân chức được nhắc nhở rằng: “Tin những gì mình Ä‘á»c. Giảng những gì mình tin. Và sống những gì mình giảngâ€. Äây là má»™t lối hùng biện và hấp dẫn bằng chứng từ của cuá»™c sống. Linh mục sống những gì mình giảng. Giảng những gì mình tin. Và tin những gì Thánh Kinh đã mặc khải.
Vì không có Chúa Giêsu trong ngÆ°á»i. Vì Chúa Giêsu không phải là trung tâm của cuá»™c Ä‘á»i linh mục, nên nhiá»u linh mục giảng giải má»™t cách khô khan và chiếu lệ. Và điá»u nà y là m cho các tÃn hữu khao khát lá»i chân lý cảm thấy rất khó chịu, thiếu hấp dẫn.
Ngoà i ra, má»™t Ä‘iểm tâm lý khác nữa là , các linh mục không nhìn ra được dấu hiệu của những bà i giảng của mình hay hay dở. Muốn thế, cứ nhìn thấy giáo dân duá»—i chân, vÆ°Æ¡n vai, thở dà i, giÆ¡ tay che miệng ngáp, lâu lâu nhìn đồng hồ, hoặc lÆ¡ đãng nhìn lên trần nhà thá» hay ra ngoà i thì biết rằng đã đến lúc mình phải kết thúc bà i giảng. Má»™t là bà i giảng đã quá dà i, hai là bà i giảng quá dở. Và cả hai Ä‘á»u có lý do để kết thúc sá»›m.
KẾT LUẬN
Gần cha xa Chúa. Thá»±c ra đó chỉ là má»™t cách nói để diá»…n tả lòng khao khát và mong má»i tìm thấy sá»± thánh thiện của thánh chức linh mục được tá» hiện nÆ¡i những ngÆ°á»i mang thánh chức nà y. DÄ© nhiên, khi nói đến Ä‘iá»u nà y, trÆ°á»›c tiên ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng phải tá»± xét mình để đừng là m hại các linh mục bằng lòng sốt sắng cảm tình và sá»± thiếu hiểu biết. Cần phải phân biệt thánh chức linh mục và con ngÆ°á»i linh mục. Thánh chức linh mục rất cao cả trá»ng vá»ng. Con ngÆ°á»i linh mục cÅ©ng nhÆ° chúng ta cần được kÃnh trá»ng, hiểu biết, nâng đỡ, và hợp tác chân thà nh bằng những trao đổi, góp ý và thái Ä‘á»™ trưởng thà nh. Xin đừng phong thánh cho các linh mục ngay sau ngà y các vị vừa được phong chức. Là m nhÆ° váºy chỉ là là m hại các linh mục và là m hại Giáo Há»™i.
TrÃch Sứ Mệnh Giáo Dân số 41
"..Go into whole world and proclaim the gospel to every creature(MK 16:15)"
For question or comments please write to Dan Than magazine
"copyright @ 2006"
Dan Than Magazine, P.O Box 5474 Katy, Texas 77491-5474
For questions about this site contact our Webmaster
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn