DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Mẹ dạy thì con "KHÉO" bố dạy thi con "KHÔN
Người đăng
Thông điệp
Thà nh viên mới
Ngày tham gia: 23/01/2009 Bài gửi: 10 Số lần cám ơn: 0 Được cám ơn 2 lần trong 2 bài viết
gửi: 24.04.2010 Tiêu đề: Mẹ dạy thì con "KHÉO" bố dạy thi con &qu
MẸ DẠY THÌ CON KHÉO, BỠDẠY THÌ CON KHÔN
PHÚC CHIÊU
Có ngÆ°á»i thắc mắc tại sao những giáo xứ cổ kÃnh, to lá»›n, danh tiếng, nhiá»u Ä‘á»i cha sở, lại thÆ°á»ng xuyên có cha thầy tấp náºp lui tá»›i… giáo dân lại “cứng đầuâ€, nhiá»u bè phái, hay chống đối? Lại cÅ©ng có ngÆ°á»i băn khoăn, má»—i cha sở má»™t nết, là m sao giáo dân có thể nên thánh vì chÆ°ng “há»… lắm thầy thì lầy bệnhâ€? Và vân vân. Những thắc mắc Ä‘á»™ng đến Ä‘á»i sống Giáo hôi còn nhiá»u và còn mãi.
Có lẽ để giải quyết má»™t số trong nhiá»u câu há»i khó trả lá»i xÆ°a nay, ngÆ°á»i ta tạm tìm đến lối tÆ° duy của nhị nguyên thuyết do René Descartes (1596–1650), má»™t triết gia Pháp và o thế ká»· 17 sáng láºp, cái gì cÅ©ng có hai phần, phần váºt chất và tinh thần tồn tại Ä‘á»™c láºp nhau.
Dá»±a theo lối suy nghÄ© ấy, ngÆ°á»i ta thấy bất kỳ má»™t thá»±c thể hay má»™t tổ chức nà o cÅ©ng có và cÅ©ng nên có hai phần nhÆ° váºy, thục thể hay tổ chức ấy sẽ tồn tại lâu dà i hÆ¡n trong sá»± phát triển.
I. VẬT CHẤT NHƯ CÆ¯Æ NG, TINH THẦN NHƯ NHU
Ở đây, phần váºt chất trong nhị nguyên thuyết được hiểu rá»™ng nhÆ° phần thấy rõ, phần minh bạch nhÆ° con số, cứng nhắc nhÆ° đếm, còn có thể hiểu là phần cứng, phần cÆ°Æ¡ng. Phần tinh thần trong nhị nguyên thuyết được hiểu rá»™ng nhÆ° phần không thấy rõ, phần không minh bạch, trái lại uyển chuyển, linh Ä‘á»™ng, linh hoạt, không cân Ä‘o Ä‘ong đếm dá»…, còn hiểu nhÆ° phần má»m, phần nhu.
CON NGƯỜI CÓ CÆ¯Æ NG HƯỚNG VÀ NHU HƯỚNG
Trong má»—i con ngÆ°á»i có hai khuynh hÆ°á»›ng: khuynh hÆ°á»›ng cứng và khuynh hÆ°á»›ng má»m. Khuynh hÆ°á»›ng cứng thể hiện trong những lúc nóng giáºn, tá» ra quyá»n hà nh, yêu cầu hợp lý, thá»a thuáºn công bình, đòi cho ra lẽ; khuynh hÆ°á»›ng má»m thể hiện trong những lúc vui vẻ, trong lúc tình cảm dồi dà o Æ°á»›t át, những lúc cần phải xuê xoa, du di, “chÃn bá» là m mÆ°á»iâ€. Nhá» có hai khuynh hÆ°á»›ng ấy mà con ngÆ°á»i có thể tiếp xúc, giao tế, sống vá»›i những ngÆ°á»i chung quanh. NgÆ°á»i nà o hai khuynh hÆ°á»›ng cân bằng và biết sá» dụng đúng thá»i đúng lúc, Ä‘iá»u tiết hợp lý thì có thể gá»i là khôn ngoan, ngÆ°á»i nà o để cho má»™t bên lấn nhiá»u thì hay gặp nhiá»u bất ổn.
GIA ÄÃŒNH CHA CÆ¯Æ NG, MẸ NHU
Giống nhÆ° trong âm nhạc, có hai loại nhịp, nhịp Ä‘Æ¡n để diá»…n tả những cảm xúc gá»i là cứng, nhịp kép để diá»…n tả những cảm xúc gá»i là má»m; giống nhÆ° trong trá»i đất có hai nguyên lý: nguyên lý má»™t là hai thì cứng nhắc, nguyên lý má»™t là ba thì nhu nhÆ°Æ¡ng má»m uyển… ngÆ°á»i cha trong gia đình luôn là ngÆ°á»i có cách suy nghÄ© và hà nh xá» cứng rắn, ngược lại, ngÆ°á»i mẹ trong gia đình luôn là ngÆ°á»i có cách suy nghÄ© và hà nh xá» má»m mại, uyển chuyển, nhẫn nại. Nếu con cái sợ ngÆ°á»i cha, thì chúng lại cảm thấy an bình và máºt ngá»t khi được sá»± vá»— vá» chăm sóc và dung dưỡng vá» mặt tình cảm, ngÆ°á»i xÆ°a có câu “mẹ đánh má»™t trăm không bằng cha ngăm má»™t tiếngâ€, cái cứng rắn không thuá»™c vá» ngÆ°á»i mẹ, cÅ©ng nhÆ° cái ngá»t bùi tha thiết không thuá»™c vá» ngÆ°á»i cha, thế mà “mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khônâ€, cả hai há»— tÆ°Æ¡ng nhau nếu hợp lý thì con cái được giáo hóa rất tốt, có đầy đủ tố chất “khôn†và “khéo†trong ngÆ°á»i. Nếu lệch thì có những tai hại của nó.
QUá»C GIA CÆ¯Æ NG TRỊ VÀ NHU TRỊ
Trong má»™t gia đình là thế, ở bình diện má»™t quốc gia còn cần thiết phải có cÆ°Æ¡ng trị và nhu trị, tức trị nÆ°á»›c bằng ká»· cÆ°Æ¡ng phép nÆ°á»›c, đồng thá»i cai trị bằng sá»± má»m má»ng do giáo hóa, do ảnh hưởng, do nêu gÆ°Æ¡ng, thuyết phục hay dần dần dẫn dụ. NÆ°á»›c nà o có cả hai và điá»u phối sao cho hà i hòa hợp lý, nÆ°á»›c đó trÆ°á»ng tồn trong bình an, thạnh trị và không ngừng phát triển. Nếu lệch má»™t bên, nÆ°á»›c ấy sẽ há»—n loạn. Nhóm ngÆ°á»i chuyên là m cÆ°Æ¡ng trị là giá»›i chÃnh quyá»n, những ngÆ°á»i chuyên việc nhu trị dứt khoác phải là giá»›i không nắm quyá»n, mà là những ngÆ°á»i chuyên phần giáo hóa, giảng dạy... đó là các nhân sÄ©, anh hùng, hà o kiệt, các báºc bô lão, các báºc đạo sÄ©, tu sÄ© trong các tôn giáo hay chÃnh tôn giáo; tháºm chà ngÆ°á»i ta còn nói chÃnh quyá»n thì cÆ°Æ¡ng trị, các đảng phái thì nhu trị.
TÔN GIÃO CÆ¯Æ NG TRỊ VÀ NHU TRỊ
Äừng tưởng tôn giáo chỉ toà n là nhu trị. Không! Trong tôn giáo cÅ©ng có hai phần của nó là phần cÆ°Æ¡ng trị bằng giáo luáºt, giá»›i răn, huấn Ä‘iá»u, ná»™i quy, nhÆ°ng nhu trị bằng tu đức, bằng lá»i kêu gá»i, thuyết phục, dẫn dụ, nêu gÆ°Æ¡ng, lá»… nhạc. Nếu tôn giáo chỉ có nhu trị, tôn giáo cÅ©ng sẽ không Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i Ä‘i đến đâu, còn nếu tôn giáo chuyên giáo Ä‘iá»u, quy luáºt và lý lẽ, tôn giáo sẽ trở thà nh đảng phải, tổ chức và cÆ¡ cấu tầm thÆ°á»ng. Nhóm ngÆ°á»i là m cÆ°Æ¡ng trị là giá»›i giáo quyá»n, những ngÆ°á»i là m nhu trị là giá»›i thần há»c gia, tu đức gia.
II. NHỮNG GIẢ THUYẾT
Má»™t khi đã chấp nháºn quan niệm cần thiết phải có hai phần váºt chất: cÆ°Æ¡ng, tinh thần: nhu… nhÆ° trên, ta nhìn và o và i vấn Ä‘á» còn Ä‘ang “cá»™m mắt†nhÆ° sau:
GIÃO XỨ PHẢI CHÄ‚NG LÂU NAY CHỈ CÓ MỘT PHẦN?
Giáo xứ lâu nay phải chăng chỉ có má»™t phần, đó là linh mục chánh xứ, chuyên cÆ°Æ¡ng trị do phải lo hà nh chánh giáo xứ, giáo luáºt của Giáo há»™i, ná»™i quy của giáo xứ, quy tắc nà y, nguyên tắc ná», thông lệ kia của mục vụ, do đó linh mục chÃnh xứ là giáo quyá»n, là cÆ°Æ¡ng trị, không thể má»™t lúc buá»™c ông là m luân cả nhu trị, dù các linh mục luôn muốn là m thế, nhÆ°ng tháºt khó. Và dụ nhá», để thu phục tâm hồn, xoa dịu Ä‘au khổ, nêu gÆ°Æ¡ng bác ái, Ä‘i đến vá»›i ngÆ°á»i cùng khổ v.v… linh mục không thể bá» bao nhiêu việc khác để ngà y nà y qua ngà y khác lân la đến các xóm nghèo cho đúng tinh thần Phúc âm Chúa Kitô xÆ°a nêu gÆ°Æ¡ng. Hay và o những ngà y Tuần thánh năm nà o cÅ©ng váºy, giáo dân ùn ùn Ä‘i xÆ°ng tá»™i; vá»›i má»™t lượng ngÆ°á»i xÆ°ng tá»™i quá đông, là m sao linh mục chÃnh xứ có thể vừa giải tá»™i vừa huấn dạy từng hối nhân cho kỹ lưỡng từng chân tÆ¡ kẻ tóc được!
Do đó linh mục chánh xứ không thể nhu trị đúng mức, má»™t Ä‘Ã ng ngà i không có đủ thá»i giá», sức khá»e… Ä‘Ã ng khác, ngà i không được Ä‘Ã o tạo thà nh đạo sÄ©, tu đức gia….
LINH MỤC TRIỀU, LINH MỤC DÒNG
NgÆ°á»i ta nói trong Giáo há»™i, các linh mục triá»u là giá»›i chức giáo quyá»n, giữ phần cÆ°Æ¡ng trị, bên cạnh đó có các linh mục dòng là để đóng vai trò nhu trị. Má»—i dòng tu thiên vá» má»™t Ä‘Æ°á»ng lối tu đức, các linh mục dòng lại giữ ba lá»i khấn, không dÃnh bén tá»›i tiá»n, quyá»n, danh lợi, các ngà i dá»… dà ng Ä‘i đến và tiếp xức sâu sát vá»›i từng tâm hồn, nên các linh mục dòng là m nhu trị là điá»u thuáºn lợi nhất.
CÃC DÃ’NG TU NÓI CHUNG
C
ác dòng tu nữ cÅ©ng tÃch cá»±c đóng vai trò nhu trị trong Giáo há»™i.
Các tu há»™i Ä‘á»i cÅ©ng là những phần tỠđóng góp và o nhu trị.
Các hội đoà n cũng là những cách của nhu trị.
Nếu tất cả tham gia và o nhu trị, giáo dân sẽ được hưởng sá»± chăm sóc vá» phần tinh thần rất nhiá»u.
III KẾT LUẬN LÀ MỘT CÂU HỎI
ChÃnh vì thế, có thể giải đáp thắc mắc của giáo dân bao thá»i, vì linh mục chánh xứ phải lo phần cÆ°Æ¡ng trị, nên không thể đòi giáo dân có thể nên thánh qua linh mục chÃnh xứ. Kế đến, vì má»—i linh mục chÃnh xứ là má»™t nhà quản lý đúng nghÄ©a, nên giáo xứ cà ng cổ kÃnh, giáo dân cà ng quen vá»›i luáºt lệ nên bá»›t sợ luáºt lệ sinh ra “cứng đầuâ€, bất trị, Æ°Æ¡ng ngạnh, kiêu kỳ và khó tÃnh khó nết.
Kế đến, má»—i cha sở nên là m sao cho có ngÆ°á»i lo vá» nhu trị cho giáo xứ. Giả nhÆ° có cha phó, hãy giao hẳn nhiệm vụ ấy cho cha phó, hoặc nếu không, nhá» các tu sÄ© trong hỠđạo đảm nhiệm.
Và sau cùng, nếu bà i viết nà y là m cho má»i ngÆ°á»i phần nà o suy nghÄ© rằng “mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khônâ€, sống đạo cÅ©ng thế, “khôn†là giữ các Ä‘iá»u răn, giá»›i luáºt Giáo há»™i, tránh các thứ tá»™i… do các cha sở cÆ°Æ¡ng trị, “khéo†là sống tu đức Phúc âm, tìm kiếm NÆ°á»›c Thiên Chúa và sá»± công chÃnh của NgÆ°á»i phải do các tu sÄ© hay ai đó nêu gÆ°Æ¡ng, khuyên răn, chỉ giáo, dìu dắt…
Có phải một số giáo xứ hiện đang thiếu phần nhu trị hay không?
(Bà i trÃch trong Táºp San Thánh Nhạc Ngà y Nay, số 56, năm V tháng 4-2010)
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn