Äạo là Con ÄÆ°á»ng Giêsu
24.06.2007
|
|
Nháºp Ä‘á» Theo nghÄ©a thông thÆ°á»ng, đạo được hiểu là đưá»ng Ä‘i, Ä‘Æ°á»ng lối hay nguyên tắc mà con ngÆ°á»i có bổn pháºn giữ gìn và tuân theo trong cuá»™c sống xã há»™i, nhÆ° ngÆ°á»i ta vẫn nói “đạo là m ngÆ°á»iâ€. Äạo còn được hiểu là ná»™i dung của má»™t há»c thuyết nhÆ° “tìm thầy há»c đạoâ€, hoặc đồng nghÄ©a vá»›i tôn giáo nhÆ° “đạo Pháºtâ€, “đạo Chúa†nhÆ° chúng ta muốn “sống đạo hôm nayâ€. NhÆ° thế, đạo ở đây được hiểu nhÆ° con Ä‘Æ°á»ng tâm linh, và còn hÆ¡n thế nữa, chứ không phải con Ä‘Æ°á»ng váºt chất.
Trong phạm vi bà i nà y, chúng ta sẽ tìm hiểu đạo nhÆ° má»™t con Ä‘Æ°á»ng mà Äức Giêsu Kitô chỉ dạy cho muôn váºt muôn loà i để đáp lại khát vá»ng sống mãi, sống đẹp, sống hà o hùng trong suốt dòng lịch sá» con ngÆ°á»i và vÅ© trụ.
1. NHá»®NG CON ÄƯỜNG TÂM LINH TRONG LỊCH SỬ
1.1. Tìm vỠNhà Cha:
Nhìn và o vÅ© trụ bao la chúng ta có thể tưởng nhÆ° vạn váºt Ä‘ang Ä‘i chung má»™t con Ä‘Æ°á»ng. Sau vụ nổ Big Bang đầu tiên, cách đây chừng 15 tá»· năm, tất cả nhÆ° Ä‘ang lao nhanh vá» tá»›i Ä‘Ãch và má»—i giây phút lại biến đổi và tiến hoá không ngừng: từ váºt chất vô cÆ¡ đến hữu cÆ¡, từ Ä‘Æ¡n bà o đến Ä‘a bà o, từ sinh váºt hạ đẳng đến sinh váºt thượng đẳng có tinh thần. Tất cả nhÆ° Ä‘ang trên Ä‘Æ°á»ng tìm vá» nhà NgÆ°á»i Cha Tạo Hoá hay NgÆ°á»i Mẹ Muôn Loà i để chung hưởng sá»± sống vô biên và hạnh phúc tuyệt vá»i.
Có thể nói muôn loà i Ä‘á»u hy vá»ng, mong đợi má»™t cái gì má»›i mẻ, tốt đẹp hÆ¡n cái mình Ä‘ang có nhÆ° mầm cá» nhánh cây hôm nay vÆ°Æ¡n dà i hÆ¡n hôm qua. NhÆ°ng đồng thá»i sá»± kiện nà y cÅ©ng nói lên tình trạng cÅ© kỹ, xấu xa cần thay đổi, cần cứu vá»›t của muôn loà i. Má»™t thân cây dù bị chặt ngang vẫn cố gắng đâm ra những chồi non để sống. Má»™t con giun dù bị đứt đôi thân mình vẫn cố gắng bò vá» miá»n đất ẩm để sống. Tác giả cuốn truyện Tây Du Ký đã diá»…n tả khát vá»ng sống mãi, trẻ mãi, đẹp mãi của má»™t số loà i váºt trong trần thế bằng cách ăn thịt, uống máu con ngÆ°á»i vì tưởng rằng là m thế là chúng tìm được con Ä‘Æ°á»ng trÆ°á»ng sinh bất tá».
1.2. Những con Ä‘Æ°á»ng do con ngÆ°á»i xây dá»±ng:
Chỉ có con ngÆ°á»i biết suy tÆ°, sau má»™t thá»i gian dà i thần hoá những sức mạnh của thiên nhiên (đất có Thổ Công, sông có Hà Bá), của vÅ© trụ (ngôi sao chiếu mệnh) để tạo ra những tôn giáo sùng bái váºt chất, má»›i lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tìm nguồn Chân Thiện Mỹ, nguồn sá»± sống vÄ©nh hằng. Kinh nghiệm vỠ“khổ, dục, diệt, đạo†của Äức Pháºt ThÃch Ca và nhiá»u vị khai sáng tôn giáo khác đã giúp cho con ngÆ°á»i ý thức vá» ná»—i khổ Ä‘au của pháºn ngÆ°á»i và niá»m khát vá»ng luôn âm ỉ trong lòng ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i muốn chÃnh mình đạt tá»›i niá»m mÆ¡ Æ°á»›c là được sống mãi, trẻ mãi, đẹp mãi chứ không phải chỉ truyá»n sá»± sống sang con cháu nối dõi tông Ä‘Æ°á»ng. Các vị mở Ä‘Æ°á»ng “khai đạo†đã trình bà y nhiá»u cách hà nh đạo để đạt tá»›i Äấng Tối Cao, Äấng là nguồn hiện hữu, tạo thà nh những con Ä‘Æ°á»ng riêng biệt trong lịch sá» mà ta gá»i là Ấn giáo, Do Thái giáo, Pháºt giáo, Khổng giáo, Lão giáo, Hồi giáo… Äó là những con Ä‘Æ°á»ng lá»›n được hà ng tá»· ngÆ°á»i trên trái đất Ä‘ang theo.
Dù khác biệt nhau vá» giáo lý, tÃn Ä‘iá»u, vá» phụng tá»±, nghi thức, nhÆ°ng các tôn giáo lá»›n ấy quả tháºt là những con Ä‘Æ°á»ng dẫn loà i ngÆ°á»i và vạn váºt đến được vá»›i Thiên Chúa hằng hữu (CÄ Vatican II, Tuyên ngôn vá» liên lạc của Giáo Há»™i vá»›i các tôn giáo ngoà i Kitô giáo Nostra Aetate, số 1-2), nếu ngÆ°á»i ta tin tưởng bÆ°á»›c theo vá»›i cả tấm lòng thà nh và lÆ°Æ¡ng tâm ngay chÃnh (x. CÄ Vatican II, Lunem gentium, số 16). Những giá trị tÃch cá»±c của các tôn giáo ấy đòi má»i ngÆ°á»i chúng ta phải biết kÃnh trá»ng và đối thoại chân thà nh, cởi mở khi ta nháºn ra Äức Giêsu Kitô ẩn hiện lá» má» Ä‘Ã ng sau má»i hoạt Ä‘á»™ng tÃch cá»±c của con ngÆ°á»i. Các tôn giáo vá»›i những tÃn Ä‘iá»u đã chuẩn bị lòng tin và o Äức Giêsu Kitô; vá»›i giáo thuyết, chúng báo trÆ°á»›c Äức Kitô là sá»± tháºt; vá»›i phụng tá»±, chúng giá»›i thiệu vá» má»™t Äấng Trung Gian; vá»›i lá»… váºt, chúng cho thấy con ngÆ°á»i cần hoà giải vá»›i Thiên Chúa; vá»›i nghi thức, chúng gợi lên hình ảnh các bà tÃch Äức Kitô sẽ thiết láºp.
Ta có thể nhìn và o má»™t và i số thống kê để thấy số ngÆ°á»i Ä‘ang theo các tôn giáo trên thế giá»›i tÃnh đến năm 2000:
Dân số thế giá»›i 6.091.351.000 ngÆ°á»i; 2006: 6,5 tá»· ngÆ°á»i
Tôn giáo | số ngÆ°á»i | Kitô giáo: | 2.015.743.000 ngÆ°á»i | Công giáo: | 1.053.104.000 ngÆ°á»i | Hồi giáo: | 1.215.693.000 ngÆ°á»i | Ấn giáo: | 786.532.000 ngÆ°á»i | Pháºt giáo: | 362.245.000 ngÆ°á»i | Äạo truyá»n thống: | 255.950.000 ngÆ°á»i | Giáo phái: | 102.174.000 ngÆ°á»i | Do Thái giáo: | 14.307.000 ngÆ°á»i | Không tôn giáo: | 774.693.000 ngÆ°á»i | Vô thần: | 151.430.000 ngÆ°á»i |
(x. Tổng kết tôn giáo tÃnh đến năm 2006 trong cuốn Niên giám Giáo há»™i Công giáo Việt Nam, tr.180).
1.3. Những nguyên tắc thần há»c cÆ¡ bản để trá»ng đạo:
HÆ¡n nữa, dá»±a và o và i nguyên tắc thần há»c sau đây, chúng ta có thể an tâm vá» những anh chị em Ä‘ang bÆ°á»›c trên những con Ä‘Æ°á»ng khác biệt, thay vì tranh chấp và gây nên bao cuá»™c xung Ä‘á»™t trong suốt dòng lịch sá» vì muốn bắt ngÆ°á»i khác Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng của mình (CÄ Vatican II, Tuyên ngôn vá» tá»± do tôn giáo Diguitatis Humane, số 2, số 5):
* Thiên Chúa là Cha Chung của muôn loà i nên tất cả Ä‘á»u có quyá»n hy vá»ng được cứu thoát, bất kể có tôn giáo hoặc vô thần, và Thiên Chúa tháºt sá»± muốn cứu Ä‘á»™ má»i con cái mình (x. CÄ Vatican II, Tuyên ngôn Nostra Aetate, số 1).
* Äức Giêsu Kitô đến cứu má»i ngÆ°á»i theo ý muốn của Chúa Cha (x. CÄ Vatican II, Ad Gentes, số 1,16) vì NgÆ°á»i là Ngôi Lá»i Nháºp Thể và má»i loà i được dá»±ng nên nhá» NgÆ°á»i và cho NgÆ°á»i (x. Ga 1,1) do đó hỠđược phú ban cho má»™t khả năng để đáp lại lá»i má»i gá»i của Äức Kitô (x. CÄ Vatican II, Hiến chế Mục vụ, số 22). Dù không được rá»a tá»™i theo Kitô giáo, há» vẫn có tÃnh hiện hữu quy vá» Äức Kitô (Christic esistential), có thể trở thà nh Kitô hữu ẩn danh nhÆ° Thánh Giáo phụ Justinô (thế ká»· I) đã quả quyết: “Tất cả những ai sống theo Lá»i thì Ä‘á»u là Kitô hữu, dầu há» có vẻ vô thần, ta có thể kể những ngÆ°á»i Hy Lạp nhÆ° Socrate, Heraclitus (sống và o thế ká»· VI trÆ°á»›c Công Nguyên) và những ngÆ°á»i sống tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° há» và o số những Kitô hữu ấy†(x. Apologia I,46).
* Chúa Thánh Thần vẫn Ä‘ang chuẩn bị cho việc Äức Kitô đến vá»›i má»i con ngÆ°á»i bằng cách soi sáng cho tất cả bÆ°á»›c theo con Ä‘Æ°á»ng sá»± tháºt và sá»± sống (x. ÄTC Gioan Phaolô II. Tông huấn Giáo Há»™i tại à Châu, số 15,18) là chÃnh Äức Kitô, dù há» không tháºt sá»± biết NgÆ°á»i.
1.4. Thái Ä‘á»™ của những ngÆ°á»i theo đạo:
Nhìn và o hà nh Ä‘á»™ng của những ngÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, ngÆ°á»i ta có thể phân loại há» thà nh ngÆ°á»i Ä‘i đúng Ä‘Æ°á»ng hay lạc lối, ngÆ°á»i dạo chÆ¡i không chủ Ä‘Ãch dù Ä‘ang sá» dụng con Ä‘Æ°á»ng hay ngÆ°á»i dùng con Ä‘Æ°á»ng có mục Ä‘Ãch nhÆ° để tìm đến nhà ngÆ°á»i quen nà o đó, tháºm chà có ngÆ°á»i chỉ lợi dụng con Ä‘Æ°á»ng nhÆ° để phÆ¡i thóc hoặc không Ä‘i mà nằm ngủ trên Ä‘Æ°á»ng.
Những ngÆ°á»i theo đạo cÅ©ng thế. Há» có thể là tÃn đồ sùng đạo, Ä‘i đúng con Ä‘Æ°á»ng của vị khai sáng nhÆ°ng cÅ©ng có ngÆ°á»i lạc xa giáo lý của đạo trong Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y. Có ngÆ°á»i chỉ lợi dụng tôn giáo để hưởng lợi hoặc Ä‘i theo mà không biết dẫn tá»›i đâu. Có ngÆ°á»i lại ngủ quên trong tham vá»ng hay dục vá»ng trong những quán trá» bên Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i.
1.5. Con ngÆ°á»i hiện đại mong chá» con Ä‘Æ°á»ng má»›i:
Trong thá»i đại văn minh khoa há»c kỹ thuáºt ngà y nay, nhiá»u ngÆ°á»i bị ảnh hưởng bởi ý thức hệ duy nghiệm, duy thá»±c đã không còn Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng các tôn giáo truyá»n thống nữa. Há» cho những giáo lý, tÃn Ä‘iá»u là mê tÃn; những nghi thức, phụng vụ là vô Ãch và đá»i sống vÄ©nh hằng là huyá»n thoại hoang Ä‘Æ°á»ng. Nhiá»u ngÆ°á»i chủ trÆ°Æ¡ng không cần tin và o má»™t vị thần linh nà o và không muốn Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng nà o nữa.
Nhiá»u ngÆ°á»i ngà y nay không muốn Ä‘i tìm má»™t NÆ°á»›c Trá»i hay thiên Ä‘Ã ng xa vá»i, nhÆ°ng lại chú ý đến con ngÆ°á»i để bảo vệ những quyá»n lợi căn bản cho há», nhất là là m sao cho con ngÆ°á»i sống lâu hÆ¡n, trẻ hÆ¡n, đẹp hÆ¡n, thông minh hÆ¡n vá»›i bao nhiêu ná»— lá»±c trong các ngà nh khoa há»c tá»± nhiên.
Nhiá»u ngÆ°á»i lại quan tâm đến các vấn Ä‘á» xã há»™i để xây dá»±ng má»™t xã há»™i má»›i, trong đó không còn cảnh ngÆ°á»i bóc lá»™t ngÆ°á»i, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được hưởng hoà bình, già u sang, thịnh vượng, không còn tranh chấp, xung Ä‘á»™t… Há» cổ vÅ© 1 loại Tin Mừng giải phóng thay vì kiểu sống đạo “cổ Ä‘iển†vá»›i “sáng lá»…, chiá»u kinhâ€.
Hiểu được tÃnh giá»›i hạn của khoa há»c và sá»± bất toà n của con ngÆ°á»i, má»™t số ngÆ°á»i Ä‘i tìm những bà quyết lạ lùng cho cuá»™c giải phóng con ngÆ°á»i khá»i táºt bệnh, tà ma, ác quá»· bằng việc quay vá» vá»›i các đạo sÄ©, thiá»n sÆ° phÆ°Æ¡ng Äông (x. Spalding, Hà nh trình vá» PhÆ°Æ¡ng Äông; Lạt Ma Anagarika Govinda, ÄÆ°á»ng Mây qua Xứ Tuyết…). Má»™t số ngÆ°á»i lại Ä‘i tìm cái tuyệt đối mà há» gá»i là Công Lý, Tình Huynh Äệ, Tình Yêu, Sá»± Giải Thoát... nÆ¡i má»™t số tổ chức hay tôn giáo má»›i ra Ä‘á»i nhÆ°: Phong trà o Thá»i Äại Má»›i (New Age Movement) và o những năm 1970, Phái Tái Cấu Trúc của những ngÆ°á»i Do Thái, các giáo phái Hồi giáo má»›i, trong khi số tÃn đồ của các tôn giáo chÃnh truyá»n sút giảm nghiêm trá»ng (x. F.Waisbitt và Patricia Aburdene, Các xu thế lá»›n năm 2000, NXB TP.HCM, 1992, tr. 241-265).
Những tôn giáo nhá» vá»›i má»™t vị khai sáng tÃch cá»±c, biết khéo sá» dụng các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông đại chúng, biết khai triển các vấn Ä‘á» tâm linh thay vì các nghi thức phụng vụ truyá»n thống, biết khai thác các phép lạ hay sá»± hiện diện của Chúa Thánh Thần (má»™t số giáo phái Tin Là nh), nhất là biết cổ vÅ© sá»± quan tâm lẫn nhau và tình tÆ°Æ¡ng thân tÆ°Æ¡ng ái đã thà nh công vượt báºc và thu hút má»™t lượng đông đảo các tÃn đồ (x. SÄ‘d, tr. 241-265).
Trong hoà n cảnh má»›i nà y, ngÆ°á»i Công giáo xác tÃn gì vỠđạo của mình, vá» con Ä‘Æ°á»ng của Äức Giêsu Kitô? Ta có cần trải nghiệm nhÆ° các Thánh Tông Äồ và các môn đệ xuất sắc của Thầy Giêsu trong suốt 20 thế ká»· qua không?
2. ÄỨC GIÊSU LÀ CON ÄƯỜNG CỦA THIÊN CHÚA
2.1. Con Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa
ChÃnh Thiên Chúa, ngÆ°á»i Cha Tạo Hoá, nguồn hiện hữu, đã muốn cho muôn loà i tìm vỠđược vá»›i mình nên Ngà i đã vạch ra con Ä‘Æ°á»ng tâm linh kỳ diệu. Các nhà khoa há»c ngà y cà ng kinh ngạc khi khám phá ra những định luáºt kỳ diệu trong từng cục đá tầm thÆ°á»ng, từng bông hoa nay còn mai mất… nhÆ° dấu hiệu của con Ä‘Æ°á»ng siêu việt ấy ẩn giấu trong vạn váºt. Muôn loà i thá» tạo vì được Thiên Chúa nguồn Chân Thiện Mỹ tạo thà nh, nên Ä‘á»u được chia sẻ những phẩm tÃnh cao đẹp vÄ©nh hằng của Thiên Chúa (x. Kn 1,13-15), nhất là con ngÆ°á»i được Ngà i dá»±ng nên theo hình ảnh Ngà i vá»›i tinh thần mở rá»™ng đến vô biên và vá»›i tình yêu tá»± do để đáp lại tình yêu của Äấng Tạo Hoá (x. St 1-3).
Khi con ngÆ°á»i chối từ tình yêu nà y, muốn gạt bá» Thiên Chúa ra khá»i sá»± hiện hữu của mình, cÅ©ng nhÆ° ra khá»i Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i của mình, thì con ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên mất hết những ân sủng cao quý trÆ°á»›c đây: đẹp mãi, trẻ mãi, sống mãi. Äó là ý nghÄ©a của tá»™i nguyên tổ nhÆ° thá»±c trạng bất toà n của con ngÆ°á»i (x. St 1-3). Vạn váºt vì gắn bó má»™t cách máºt thiết vá»›i con ngÆ°á»i nên cÅ©ng bị cưỡng bức, lệ thuá»™c sá»± hÆ° nát (x. Rm 8,28) do tá»™i lá»—i con ngÆ°á»i. Tuy nhiên, Thiên Chúa vẫn đặt con Ä‘Æ°á»ng của Ngà i trong lÆ°Æ¡ng tâm ngay chÃnh của con ngÆ°á»i để dẫn há» vá» vá»›i Ngà i. Ngà i đã chỉ bảo cho há» bằng nhiá»u cách khác nhau (x. Dt 1,14) và những tôn giáo được coi là những con Ä‘Æ°á»ng của con ngÆ°á»i muốn vÆ°Æ¡n lên đến vá»›i Thiên Chúa. Những con Ä‘Æ°á»ng ấy, dù còn những Ä‘iểm bất toà n, sai lạc, có khi mê tÃn, nhÆ°ng tháºt sá»± cÅ©ng là những con Ä‘Æ°á»ng của Thánh Thần soi sáng cho con ngÆ°á»i (x. CÄ Vatican II, Hiến chế Dei Verbum, số 2-6).
Thiên Chúa còn chỉ dạy con Ä‘Æ°á»ng của Ngà i qua lịch sá» dân tá»™c Do Thái khi kêu gá»i Abraham lên Ä‘Æ°á»ng (x. St 12,1-5) khai mà o má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u vÄ© đại. ÄÆ°á»ng lối của Chúa tháºt lạ lùng (x. Is 55,8) và chẳng phải là đưá»ng lối của con ngÆ°á»i. Dân tá»™c Do Thái đã há»c kinh nghiệm Ä‘i vá»›i Thiên Chúa của mình (x. Mk 6,8) nhất là trong cuá»™c xuất hà nh qua hoang địa (x. Tv 68,8), cá»™t mây, cá»™t lá»a (x. Xh 13,21) vá»›i giao Æ°á»›c MÆ°á»i Äiá»u Răn nhÆ° bá»™ luáºt Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, để và o được Äất Hứa. Cuối cùng, há» hiểu ra con Ä‘Æ°á»ng của Giavê, Äấng hiện hữu, là con Ä‘Æ°á»ng tình yêu và chân lý (x. Tv 25,10; Tv 136) chứ không phải là luáºt lệ hình thức và phụng tá»± bên ngoà i. Sau những lầm lạc của dân Do Thái và má»i dân tá»™c, chÃnh Thiên Chúa sẽ vạch Ä‘Æ°á»ng trong hoang địa (x. Is 43,19) sẽ xây dá»±ng má»™t con Ä‘Æ°á»ng má»›i, bằng phẳng (x. Is 49,11) cho muôn loà i. Äó là con Ä‘Æ°á»ng Giêsu.
2.2. Con Ä‘Æ°á»ng Giêsu
“Khi thá»i gian tá»›i hồi viên mãn, Thiên Chúa sai Con mình đến, sinh là m con má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và sống dÆ°á»›i lá» luáºt để chuá»™c những ai sống dÆ°á»›i lá» luáºt, hầu chúng ta nháºn được Æ¡n là m nghÄ©a tá»â€ (Gl 4,4-5). Biến cố Ngôi Lá»i Nháºp Thể chÃnh là sá»± kiện Thiên Chúa xây dá»±ng con Ä‘Æ°á»ng của Ngà i Ä‘i từ trá»i xuống đất để kéo toà n thể vÅ© trụ lên trá»i. Biến cố nà y vừa là 1 sá»± kiện lịch sá» diá»…n ra trong không gian, thá»i gian cụ thể ở trần thế, vừa là 1 mầu nhiệm mà con ngÆ°á»i phải dùng đức tin và tình yêu má»›i có thể hiểu thấu và cảm nháºn được hà nh Ä‘á»™ng kỳ diệu và có vẻ nghịch lý nà y của Thiên Chúa. Äó là má»™t Thiên Chúa tuyệt đối, vô hạn, siêu việt ở bên ngoà i không gian, thá»i gian đã trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i lịch sá», trong má»™t không gian và thá»i gian nhất định. Con ngÆ°á»i đó là Äức Giêsu Nazareth. Thiên Chúa thá»±c hiện công trình xây dá»±ng con Ä‘Æ°á»ng nà y do Ä‘á»™ng lá»±c tình yêu thúc đẩy vì “Thiên Chúa là Tình Yêu†(1 Ga 4,6). “Thiên Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng thế gian đến ná»—i đã ban Con Má»™t, để ai tin và o Con của Ngà i, thì khá»i phải chết nhÆ°ng được sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 3,16).
Có ngÆ°á»i đã đồng hoá con Ä‘Æ°á»ng Giêsu vá»›i Kitô giáo hay Công giáo. Äúng là có những Ä‘iểm tÆ°Æ¡ng đồng vì Kitô giáo là má»™t tổng hợp bao gồm những tÃn Ä‘iá»u, giáo lý và phụng tá»± do Äức Kitô truyá»n lại, linh đạo do NgÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn và sau nà y còn tạo nên cả má»™t ná»n văn minh Kitô giáo. NhÆ°ng Kitô giáo hay Công giáo lại không phải là toà n bá»™ con Ä‘Æ°á»ng của Äức Giêsu vì NgÆ°á»i vẫn Ä‘ang dẫn dắt nhiá»u ngÆ°á»i ngoà i Kitô giáo để há» Ä‘i trong sá»± tháºt và sá»± sống của NgÆ°á»i.
Con Ä‘Æ°á»ng Giêsu nà y có 2 chiá»u: má»™t chiá»u Ä‘i xuống từ phÃa Thiên Chúa đến vá»›i thụ tạo và má»™t chiá»u Ä‘i lên để nâng thụ tạo thà nh thần linh, thà nh Thiên Chúa, chia sẻ cho há» sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, giúp há» thoả mãn khát vá»ng sâu xa là trở thà nh Thiên Chúa nhÆ° Ngà i, được đẹp mãi, trẻ mãi, sống mãi. “Không ai lên trá»i được ngoại trừ Con NgÆ°á»i, Äấng từ trá»i xuống†(Ga 3,13) chỉ cho há» con Ä‘Æ°á»ng lên trá»i. Äây là điểm khác biệt của con Ä‘Æ°á»ng Giêsu so vá»›i các con Ä‘Æ°á»ng tâm linh khác trong lịch sá» (x. ÄTC Gioan Phaolô II, Tông huấn Giáo Há»™i tại châu Ã, số 6, 11).
Äức Giêsu quả tháºt là con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến sá»± tháºt toà n vẹn và sá»± sống thần linh khi NgÆ°á»i công bố và minh chứng cho con ngÆ°á»i và vạn váºt biết NgÆ°á»i “là đưá»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống, không ai đến được vá»›i Chúa Cha mà không qua NgÆ°á»i†(x. Ga 14,6). NgÆ°á»i là Äấng Mêsia đến để cứu Ä‘á»™, là Môsê má»›i dẫn nhân loại Ä‘i và o cuá»™c xuất hà nh má»›i (x. Lc 24,15; Dt 3,5; 12tt) và kêu gá»i má»i ngÆ°á»i bÆ°á»›c theo NgÆ°á»i (x. Mt 4,19; Lc 9,57-62; Ga 12,35). NgÆ°á»i đã minh chứng con Ä‘Æ°á»ng nà y bằng những lá»i giảng dạy đầy quyá»n năng, những dấu lạ, bằng cái chết trên tháºp giá và cuá»™c sống lại của NgÆ°á»i.
NhÆ° thế, con Ä‘Æ°á»ng Giêsu không còn phải là những tÃn Ä‘iá»u, những giáo thuyết, những nghi lá»… hay luáºt lệ, tháºm chà cả cách sống của Kitô hữu (x. Cv 9,2; 18,25; 24,22) nhÆ°ng là má»™t con ngÆ°á»i sống Ä‘á»™ng và cÅ©ng là Con Thiên Chúa, đó là Äức Giêsu Kitô.
2.3. Những thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Kitô hữu: Vá»›i ý thức và tá»± do, ngÆ°á»i tÃn hữu có thể có những thái Ä‘á»™ sau đây khi Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng Giêsu của mình:
* Hiểu lầm con Ä‘Æ°á»ng Giêsu cÅ©ng giống nhÆ° các con Ä‘Æ°á»ng khác. Há» cho rằng đạo nà o cÅ©ng tốt và “đạo Công giáo của mình†là tốt hÆ¡n cả. Há» không phân biệt được con Ä‘Æ°á»ng mình theo vừa khác vá»›i các tôn giáo bạn cách sâu xa nhÆ°ng lại vừa hoà hợp vá»›i tất cả để Äức Giêsu Kitô là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất, là Äấng Cứu Äá»™ duy nhất của loà i ngÆ°á»i và vÅ© trụ vì NgÆ°á»i chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa.
* Tách biệt Äức Giêsu vá»›i con Ä‘Æ°á»ng của NgÆ°á»i. Trong dòng lịch sá», tuỳ theo nhu cầu của má»—i thá»i đại, ngÆ°á»i ta đã phân biệt, tháºm chà tách biệt Äức Giêsu vá»›i con Ä‘Æ°á»ng của NgÆ°á»i, đã quá chú ý đến việc xây dá»±ng và công thức hoá các tÃn Ä‘iá»u, các giáo lý, đã nhấn mạnh đến việc tổ chức Giáo Há»™i, giáo pháºn, giáo xứ, đã coi trá»ng việc cá» hà nh phụng tá»± bên ngoà i mà coi thÆ°á»ng sá»± hiện diện sống Ä‘á»™ng của Äức Giêsu và tác Ä‘á»™ng Thánh Linh của NgÆ°á»i.
Sống đạo bây giá» trở thà nh việc Ä‘i đạo, theo đạo vá»›i những luáºt lệ, nghi thức phải giữ, không giữ là vi phạm, là mắc tá»™i đối vá»›i cá»™ng Ä‘oà n, vá»›i Giáo Há»™i, vá»›i Thiên Chúa chứ không phải là cùng Ä‘i vá»›i Äức Giêsu, cùng theo Äức Giêsu, cùng sống vá»›i Äức Giêsu để rồi “tôi sống, nhÆ°ng không phải là tôi mà là Äức Kitô sống trong tôi†(Gl 2,20).
Kết quả là ngÆ°á»i tÃn hữu không còn có những cảm nghiệm sống Ä‘á»™ng vá» Äức Giêsu Kitô nhÆ° má»™t ngÆ°á»i há» Ä‘ang gặp gỡ, tiếp xúc, yêu thÆ°Æ¡ng và hoà nháºp thà nh má»™t vá»›i NgÆ°á»i. Há» không phát huy được sá»± sống kỳ diệu mà Chúa Thánh Thần ban cho vá»›i Æ¡n sủng và quyá»n năng để là m phép lạ, chữa là nh bệnh táºt, xua trừ ma quá»·, giải phóng con ngÆ°á»i và vạn váºt thoát khá»i má»i hình thức nô lệ.
* Hoà nháºp đạo vá»›i chÃnh Äức Giêsu Kitô. NgÆ°á»i kêu má»i há»: “Ai muốn theo tôi, phải từ bá» chÃnh mình, vác tháºp giá mình hằng ngà y mà theo†(Lc 9,23). Khi dám từ bá» má»i tham vá»ng bất chÃnh và dục vá»ng xấu xa để kết hợp thà nh má»™t vá»›i Äức Kitô, há» cÅ©ng sẽ trở thà nh hiện thân của NgÆ°á»i, trở thà nh con Ä‘Æ°á»ng trải thân cho anh em và muôn loà i thá» tạo bÆ°á»›c Ä‘i.
* Thái Ä‘á»™ Ä‘i Ä‘Æ°á»ng tiêu biểu là của Äức Maria: “Äức Maria vá»™i vã lên Ä‘Æ°á»ng, đến miá»n núi, và o má»™t thà nh thuá»™c chi tá»™c GiuÄ‘a…†(x. Lc 1,39-56). Äó là ngÆ°á»i hăng hái ra Ä‘i vì được Thánh Thần Tình Yêu thúc đẩy. Là ngÆ°á»i lên Ä‘Æ°á»ng vá»›i Chúa Giêsu trong lòng: Giêsu bây giá» hoà nháºp vá»›i Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i của há». Là ngÆ°á»i vừa thá» phượng Chúa trong hồn vừa ra Ä‘i phục vụ con ngÆ°á»i, nhất là những ai yếu kém trong xã há»™i. Là ngÆ°á»i vừa dám chấp nháºn hiểm nguy (thân gái dặm trÆ°á»ng) trên con Ä‘Æ°á»ng vÆ°Æ¡n tá»›i đỉnh cao, vừa biết phó thác Ä‘á»i mình cho Chúa để sống trong niá»m vui và bình an.
Kết luáºn
Sau khi tìm hiểu những con Ä‘Æ°á»ng tâm linh trong dòng lịch sá» nhân loại, chúng ta thấy mình cần phải có thái Ä‘á»™ trân trá»ng hÆ¡n đối vá»›i các tôn giáo bạn cÅ©ng nhÆ° tÃch cá»±c giá»›i thiệu con Ä‘Æ°á»ng Giêsu cho ngÆ°á»i khác. Rồi khi đã hiểu đạo là chÃnh Äức Giêsu Kitô thì việc Ä‘i-theo-giữ-sống của đạo bây giá» trở thà nh Ä‘i theo-giữ kỹ-sống vá»›i Äức Giêsu Kitô trong từng giây phút Ä‘á»i ngÆ°á»i. Con Ä‘Æ°á»ng tình yêu giữa Giêsu và má»—i ngÆ°á»i chúng ta sẽ kéo dà i vô táºn và mở rá»™ng tá»›i vô biên trong suốt cõi vÄ©nh hằng.
Câu há»i gợi ý: 1. Bạn có cảm thấy lúng túng, khó xá» khi được ngÆ°á»i bạn theo Pháºt giáo má»i đến chùa để dá»± lá»… cầu siêu, đến gia đình để ăn giá»— cho ngÆ°á»i thân của há» không? Bạn đã phản ứng nhÆ° thế nà o? 2. Bạn Ä‘ang có thái Ä‘á»™ nà o đối vá»›i các tôn giáo khác: sợ hãi, ngại ngùng, xa lánh, coi thÆ°á»ng, hay sẵn sà ng đối thoại và chia sẻ kinh nghiệm tôn giáo của mình? 3. Bạn Ä‘ang Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng Giêsu vá»›i thái Ä‘á»™ nà o: vui vẻ, hăng hái, can đảm dấn thân nhÆ° Äức Maria, hay thá» Æ¡, rong chÆ¡i không mục Ä‘Ãch, không giữ luáºt Ä‘i Ä‘Æ°á»ng, không quan tâm đến các bạn đồng hà nh, Ä‘ang ngừng bÆ°á»›c hoặc lạc Ä‘Æ°á»ng...?
Lm. Antôn Nguyá»…n Ngá»c SÆ¡ |