100 năm ngà y sinh Hà n Mạc Tá»: Tiến tá»›i má»™t hệ thống phát hà nh sách đạo
01.10.2012
GPVO - Lm Trăng Tháºp Tá»±: NhÆ° tin đã loan, ká»· niệm 100 năm ngà y sinh nhà thÆ¡ Hà n Mạc TỠđã được các tác giả bá»™ sÆ°u táºp Có Má»™t VÆ°á»n ThÆ¡ Äạo đánh dấu bằng buổi gặp gỡ chiá»u 21-9-2012, đêm thÆ¡ nhạc Hà n Mạc Tá», tối hôm đó và cuá»™c hà nh hÆ°Æ¡ng theo dấu chân Hà n Mạc Tá» trong chÃnh ngà y 22-9-2012. Äể bạn Ä‘á»c khắp nÆ¡i cùng hiệp thông, chúng tôi xin giá»›i thiệu loạt 8 bà i viết: Bà i 1: Có chở trăng vá» kịp tối nay. Bà i 2: Bá»™ sÆ°u táºp Có Má»™t VÆ°á»n ThÆ¡ Äạo và những triển vá»ng. Bà i 3: Và i suy tÆ° từ tình bạn của Hà n Mạc Tá». Bà i 4: Hà nh hÆ°Æ¡ng ká»· niệm 100 năm ngà y sinh Hà n Mạc Tá». Bà i 5: Từ vÆ°á»n thÆ¡ đến vÆ°á»n văn. Bà i 6: Cuá»™c tưởng niệm hÆ°á»›ng vá» tÆ°Æ¡ng lai. Bà i 7: VÆ°á»n thÆ¡ đạo nở hoa. Bà i 8: Tiến tá»›i má»™t hệ thống phát hà nh sách đạo.
MỘT HỆ THá»NG
PHÃT HÀNH SÃCH ÄẠO
Trong bà i phá»ng vấn của Trang Ä‘Ã i Glassey-Trầnguyá»…n,
tạp chà Sáng Tạo ngà y 22-9-2012, tôi có nói:
Lúc đầu tôi tưởng khó khăn lá»›n nhất là tiá»n bạc nhÆ°ng
sau khi là m má»›i thấy khó khăn nằm ở chá»— chÆ°a có sá»± quan tâm của các cha xứ vÃ
các nhà đà o tạo. Phải có các cha quan tâm giới thiệu,
sinh viên há»c sinh má»›i biết để mua, nếu không, sẽ chẳng thể nà o phát hà nh tá»›i
30.000 bá»™ sách. Khó khăn thứ hai là hiện nay phÃa Công giáo không có má»™t hệ thống
phát hà nh sách. (http://sangtao.org/2012/09/22/100-nam-ngay-sinh-han-mac-tu-tuyen-tap-tho-dao-va-cuoc-hanh-huong-quy-nhon/)
Ở đây xin nói riêng vỠkhó khăn thứ hai và xin nêu và i
cách giải quyết.
Nếu má»—i giáo pháºn có má»™t đại lý phát hà nh sách, liên
lạc trực tiếp với các nhà tổng phát hà nh, sách in ra chỉ cần một tuần sau đã
phổ biến khắp nÆ°á»›c. Do chá»— các giáo pháºn chÆ°a có đại lý phát hà nh (đồng thá»i vì
sách bán trợ giá cần tránh bị lạm dụng), khi phát hà nh bá»™ sÆ°u táºp Có Má»™t VÆ°á»n
ThÆ¡ Äạo chúng tôi phải nhá» các văn phòng tòa giám mục. Các vị hữu trách Ä‘á»u
nhiệt tình nhưng vì không phải là việc chuyên môn cho nên rất vất vả và lắm lúc
bất cáºp.
Có một trở ngại lớn cho sách vở Công giáo là nạn sách
láºu. NgÆ°á»i bán sách đặt mua má»™t bản gốc, Ä‘em vá» photocopy bán hà ng loạt, vừa
trái vá»›i luáºt pháp dân sá»± vừa lá»—i đức công bằng Kitô hữu. Phẩm chất sách in lại
rất tồi tệ, ngÆ°á»i là m sách láºu viện lẽ rằng để có sách giá rẻ phục vụ dân quê.
Phần trình bà y dưới đây sẽ cho thấy nếu có hệ thống phát hà nh sách đạo hẳn hoi,
sách sẽ tá»± Ä‘á»™ng giảm giá xuống cách bất ngá». Do đó cần gây ý thức để anh chị em
giáo dân yêu cầu ngÆ°á»i bán sách phải cung cấp sách in chÃnh thức và bán đúng
giá bìa (không tá»± ý in lại giá cao dán lên bìa). Vì Ãch chung, xin má»—i Ä‘á»™c giả
kiên nhẫn và chấp nháºn sá»± bất tiện trong Ãt lâu để thá»±c hiện cho bằng được việc
phát hà nh sách đạo có hệ thống. Nếu không, chúng ta phải hứng chịu nhiá»u háºu
quả trực tiếp và gián tiếp rất tệ hại.
Hiện nay sách Công giáo hầu hết Ä‘á»u đã xuất bản công
khai vá»›i giấy phép xuất bản chÃnh thức. Tuy nhiên do thiếu má»™t hệ thống phát
hà nh chung, số lượng in má»—i lần rất Ãt, thÆ°á»ng chỉ 1000 hoặc 2000 bản, nên giá
thà nh rất cao và giá bìa quá đắt so vá»›i túi tiá»n của sinh viên há»c sinh vÃ
ngÆ°á»i Ä‘á»c bình dân.
Những ngÆ°á»i là m sách không có kho bãi để bảo tồn kho
sách. Muốn in nhiá»u để hạ giá thà nh xuống thì cần là m sao in sách ra phải có
chỗ đẩy đi ngay.
Tại các tỉnh lẻ, cả ngÆ°á»i Công giáo lẫn trà thức lÆ°Æ¡ng
dân muốn có những sách mình cần, không biết tìm ở đâu.
Bên cạnh đó, hiện nay các nhà phát hà nh là m việc tùy
tiện: không in giá bìa, chiết khấu cho các tỉnh lẻ có khi quá Ãt. In rất nhiá»u
vẫn không giảm giá bán, tìm cách giữ Ä‘á»™c quyá»n… dá»… dẫn đến tiêu cá»±c. Äang khi
các nhà phát hà nh ngoà i Ä‘á»i giao sách vá»›i chiết khấu lên đến 40% và có khi 45%,
sách đạo Ãt ra cÅ©ng phải giao vá»›i 30% hoặc 35%. Äây là chuyện công bằng.
Những khó khăn ấy sẽ vượt qua được nếu chúng ta quan
tâm xây dựng một hệ thống phát hà nh chung.
Thiết nghĩ cần một kế hoạch 5 điểm:
(1) Thà nh láºp tổ in ấn và phát hà nh chung
Hiện nay Trung Tâm Mục Vụ TGP Sà i Gòn đã có những hoạt
Ä‘á»™ng thÆ°á»ng xuyên và đa dạng. Không gì ngăn cản ta mở má»™t thÆ° quán vá»›i chức
năng Ä‘iá»u phối việc in ấn và phát hà nh sách. Việc quản lý thuá»™c vá» TTMV/TGP/SG
nhÆ°ng nhắm đến tầm hoạt Ä‘á»™ng cả nÆ°á»›c. Những ngÆ°á»i là m sách nà o muốn phát hà nh
riêng có thể tá»± là m lấy theo cách của há», không bị bó buá»™c, còn những ai muốn
được hỗ trợ bằng hệ thống phát hà nh chung sẽ liên lạc vỠtổ in ấn và phát hà nh nà y.
Hiện nay, Nhà nước chưa cho các tôn giáo được có nhà xuất bản riêng, nhưng tổ
in ấn và phát hà nh thì mấy chục năm qua bên Pháºt giáo và Cao Äà i Ä‘á»u có và hoạt
động hữu hiệu.
Vá» mặt Ä‘iá»u hà nh, tổ in ấn và phát hà nh nà y do
TTMV/TGP/SG phụ trách nhÆ°ng vá» thẩm quyá»n thì nên trá»±c thuá»™c HÄGM, táºp há»p các
nhóm xuất bản nhá» vá» má»™t tổ chức chung. Äây sẽ là tổ chức in ấn chÃnh thức của
Giáo Há»™i, mạnh mẽ, chuyên nghiệp, tổ chức bà i bản, xuất bản phẩm chÃnh thức của
Giáo Há»™i. Tất cả Ä‘á»u có xin phép xuất bản của Nhà nÆ°á»›c.
Qua tổ chức nà y, HÄGMVN có thể Ä‘iá»u tiết, há»— trợ cho
các hoạt Ä‘á»™ng văn hóa đức tin, dá»… dà ng kêu gá»i há»— trợ từ ân nhân cho ngà nh xuất
bản sách công giáo, loan báo tin mừng.
Từ đây sẽ hình thà nh tổ dịch thuáºt đáp ứng nhu cầu vá»
cáºp nháºt suy tÆ° thần há»c, tổ xét duyệt ná»™i dung đúng theo giáo lý Há»™i Thánh
(imprimatur).
Tổ chức đối trá»ng vá»›i các Ä‘Æ¡n vị xuất bản sách, định
hÆ°á»›ng, thổi còi vá»›i các Ä‘Æ¡n vị Ä‘i lạc xa khá»i Ä‘Æ°á»ng hÆ°á»›ng phục vụ.
Nếu nhÆ° má»—i Giáo pháºn Ä‘á»u có linh mục phụ trách vá»
phát hà nh sách, có nhà sách hoạt Ä‘á»™ng theo Ä‘Æ°á»ng lối chung, chắc hẳn má»i chuyện
sẽ tốt đẹp…
(2) Xúc tiến mở đại lý sách Công giáo tại mỗi tỉnh
Nếu có đại lý sách ở khắp các giáo pháºn, quyá»n lợi của
độc giả sẽ được bảo đảm hơn: các đại lý sẽ đặt mua những sách đáp ứng nhu cầu
của Dân Chúa và đi đúng hướng của Giáo Hội; những sách khác, nhà phát hà nh sẽ
gởi bán theo những thá»a thuáºn cụ thể vá»›i từng đại lý.
Cụ thể nên liệu để tại má»—i tỉnh Ä‘á»u có má»™t đại lý sách
Công giáo. Các đại lý sách nà y táºp trung lo vá» sách chứ không phải để bán ảnh
tượng và các đồ đạo. Cần nhá» ngÆ°á»i có kinh nghiệm phát hà nh hÆ°á»›ng dẫn việc tổ
chức.
Hiện một và i nơi đã có. Còn những nơi chưa có, thì:
- hoặc động viên tư nhân/ đoà n thể mở đại lý sách Công
giáo nhằm mục tiêu tông đồ
- hoặc nhá» các dòng tu đảm nháºn
- cÅ©ng có thể kêu gá»i các nhà sách lá»›n (và cÅ©ng là nhÃ
phát hà nh) hiện nay ở Sà i Gòn và những ân nhân khác hỗ trợ một số vốn khởi đầu
cho những nơi đăng ký mở đại lý sách, và dụ 100 triệu.
Việc váºn Ä‘á»™ng chỉ cần lúc đầu. Vá» sau, khi đạt tá»›i chá»—
thống nhất chiết khấu 30%, tư nhân thấy có lợi, sẽ đua nhau mở nhà sách.
Liên kết tất cả và o một mạng lưới phát hà nh linh động
và hữu hiệu.
(3) Gặp gỡ các nhóm là m sách
Hiện đang có những cá nhân hoặc đơn vị đang là m sách
Công giáo: nhà sách Äức Mẹ dòng Chúa Cứu Thế, nhà sách Äức Bà , nhà sách Hoà ng
Mai, nhà sách Fatima, vv…
Tổ in ấn và phát hà nh nên má»i há» cùng gặp gỡ trao đổi,
tiến tới hợp tác chung và thống nhất một số quy định. Chẳng hạn, cần ghi giá
bìa và cần thống nhất phát hà nh đi các nơi với chiết khấu tối thiểu 30% (nơi
nà o muốn có thể cho nhiá»u hÆ¡n).
Thoạt đầu, vì quyá»n lợi riêng, có thể má»™t số
ngÆ°á»i/nhóm không chịu theo các quy định chung nhÆ°ng má»™t khi tổ in ấn và phát
hà nh đã lá»›n mạnh, chÃnh lợi nhuáºn đòi ngÆ°á»i ta phải theo các quy định chung,
nếu không sẽ bị đà o thải.
(4) Mở khoá đà o tạo vỠmục vụ sách cho nhânn viên đại
lý:
- Má»™t khóa há»c 5 ngà y;
- Do liên ủy ban văn hóa, truyá»n thông và loan báo Tin
Mừng hợp tác tổ chức;
- Với những bà i trình bà y vỠmục vụ sách vở, từ linh
đạo, phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng truyá»n giáo cho đến những kinh nghiệm chuyên môn.
(5) Lưu trữ
Nhiá»u sách trÆ°á»›c kia in trong nÆ°á»›c nhÆ°ng nay cần tham
khảo lại phải ra nước ngoà i.
PhÃa Nhà nÆ°á»›c, má»—i đầu sách được cấp giấy phép, khi
phát hà nh phải nộp lưu chiểu 25 quyển, và những sách nà y sẽ được chia vỠcác
thÆ° viện chÃnh.
Thiết tưởng có thể váºn Ä‘á»™ng các thÆ° viện chÃnh của
Giáo há»™i Việt Nam (các ủy ban HÄGM, đại chủng viện, dòng tu, v,v…) đặt mua vÃ
má»—i đầu sách in ra, tổ phát hà nh sách Ä‘á»u giúp mua cho các thÆ° viện ấy.
Trên đây là và i gợi ý sơ khởi. Ước mong các cấp thẩm
quyá»n xem xét và nghiên cứu thá»±c hiện. Hy vá»ng kế hoạch có thể hoà n thà nh trong
vòng ba năm và đi và o hoạt động lâu dà i. Công việc không quá khó, nhưng sẽ đem
lại Ãch lợi rất lá»›n cho Dân Chúa và cho anh chị em lÆ°Æ¡ng dân.
Linh mục Trăng
Tháºp Tá»±
(Nguồn: Tác giả gá»i cho GPVO từ Qui NhÆ¡n) |