Xuất khẩu lao Ä‘á»™ng: Những Ä‘iểm tÃch cá»±c và tiêu cá»±c
15.06.2007
Má»™t trong những vấn Ä‘á» thá»i sá»± sôi Ä‘á»™ng và nóng bá»ng nhất thuá»™c lãnh vá»±c kinh tế-xã há»™i ở Việt Nam hiện nay, trÆ°á»›c hết phải kể đến vấn đỠ“xuất khẩu lao Ä‘á»™ngâ€, vấn Ä‘á» tìm kiếm công ăn việc là m ở nÆ°á»›c ngoà i.
Vâng, từ cả tháºp niên nay, nhÆ°ng nhất là trong thá»i gian hiện tại : Sau khi nhà nÆ°á»›c ta mở cá»a há»™i nháºp và o Ä‘á»i sống kinh tế hoà n cầu, Việt Nam chÃnh thức được tiếp nháºp và o Tổ Chức ThÆ°Æ¡ng Mai Thế Giá»›i (WTO) và là thà nh viên của khối ASEAN, nhất là khi chÃnh phủ Hoa Kỳ tuyên bố muốn tuyển chá»n má»™t số công nhân Việt Nam sang là m việc tại Mỹ, và lại được chÃnh nhà nÆ°á»›c khuyến khÃch, vấn Ä‘á» xuất khẩu lao Ä‘á»™ng đã bùng nổ dữ dá»™i. Trong những ngà y tháng nà y, tại nhiá»u thà nh phố trong cả nÆ°á»›c, đặc biệt nhất là hai thà nh phố lá»›n Saigon và Hà Ná»™i, ngÆ°á»i ta sẽ không khá»i ngạc nhiên khi trông thấy hà ng trăm hà ng ngà n thanh niên nam nữ và o lứa tuổi 19, 20 đến 30, Ä‘ang ồn à o chen lấn nhau trÆ°á»›c các văn phòng dịch vụ là m trung gian “giá»›i thiệu việc là mâ€, nhất là việc là m ở nÆ°á»›c ngoà i, tức “xuất khẩu lao Ä‘á»™ngâ€. Có nhiá»u ngÆ°á»i trong hỠđã phải ăn chá»±c nằm chá» suốt cả đêm hay từ sáng tinh sÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c cá»a các văn phòng đó, hầu mong mình là ngÆ°á»i đầu tiên chắc chắn được lá»t và o cá»a các văn phòng “định mệnh†trên, và nhÆ° thế hy vá»ng có váºn may được xuất khẩu Ä‘i là m kinh tế ở nÆ°á»›c ngoà i.
Bởi vì, hầu nhÆ° tất cả những thanh niên thiếu nữ “ứng cá» viên†của phong trao xuất khẩu lao Ä‘á»™ng nà y Ä‘á»u mang chung má»™t hoà i bảo, má»™t mục Ä‘Ãch là bằng má»i giá phải tìm cách xây dá»±ng cho mình được má»™t tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng hÆ¡n cuá»™c sống đầy tăm tối của cha mẹ há». NhÆ°ng trong khi đó, cảnh sống nông nghiệp truyá»n thống ở nông thôn, chỉ là m nhiá»u mà ăn Ãt, chỉ vất vả mà lợi tức thu hoạch lại rất khiêm tốn, có khi chỉ vừa đủ ăn, nên không bá» công; hÆ¡n nữa đất Ä‘ai canh tác cà ng ngà y cà ng thu nhá» lại, trÆ°á»›c hết : vì ngÆ°á»i đẻ mà đất không đẻ; thêm và o đó, các công ty lá»›n nhá» Ä‘ua nhau má»c lên nhÆ° nấm và xây cất đủ thứ cÆ¡ sở, nên nông dân cÅ©ng thi nhau bán đất kiếm Ãt vốn để kéo nhau ra thà nh phố láºp nghiệp, chứ không chịu cảnh “con trâu Ä‘i trÆ°á»›c chiếc cà y theo sau†và phải mang mãi kiếp “chân lấm tay bùn†hay “bán lÆ°ng cho trá»i†nữa. Còn những ngÆ°á»i sống ở thị thà nh cÅ©ng cảm thấy tÆ°Æ¡ng lai không được triển vá»ng hÆ¡n là bao nhiêu : Vì Ä‘á»i sống thì giá cả cà ng ngà y cà ng leo thang vùn vụt, đắt Ä‘á» tốn kém trăm bá»; Ä‘i là m cho các công ty trong nÆ°á»›c thì tiá»n công nháºt hay lÆ°Æ¡ng tháng lại quá “bèoâ€. Do đó, lối thoát duy nhất là bằng má»i giá phải xuất khẩu để Ä‘i là m kinh tế ở nÆ°á»›c ngoà i. Vì ai nấy Ä‘á»u thâm tÃn rằng ở ngoại quốc, lÆ°Æ¡ng thÆ°á»›ng dù có thấp bao nhiêu Ä‘i nữa, vẫn còn cao hÆ¡n ở trong nÆ°á»›c. ChÃnh vì thế mà các thanh niên thiếu nữ đã đổ xô đến các trung tâm dịch vụ giá»›i thiệu việc là m, mai mối cho hỠđược ra nÆ°á»›c ngoà i lao Ä‘á»™ng. NhÆ°ng qua việc ná»™p tiá»n lệ phà và nhất là tiá»n “bồi dưỡng†trong những bao thÆ¡ dà y cá»™m mà há» phải trả và chu toà n thủ tục “đầu tiên†cho các cÆ¡ sở dịch vụ đó, thì chÃnh há» lại là những ngÆ°á»i trÆ°á»›c tiên kiếm cho các nhân viên “ngồi mát ăn bát và ng†của các cÆ¡ sở dịch vụ liên hệ những công ăn việc là m ngon là nh thoải mái nhất ngay trên quê hÆ°Æ¡ng, chứ không cần phải vất vả chạy vạy Ä‘i xuất khẩu lao Ä‘á»™ng ở đâu hết.
NhÆ°ng đó lại là má»™t vấn Ä‘á» khác - và hy vá»ng chúng ta sẽ có dịp bà n đến trong má»™t bà i sau - ở đây chúng ta chỉ thá» Ä‘Æ°a ra má»™t cái nhìn hoà n toà n khách quan vá» vấn đỠđã được nêu lên, vấn đỠ“xuất khẩu lao Ä‘á»™ngâ€, để xem đâu là những Ä‘iểm tÃch cá»±c và tiêu cá»±c.
Nếu chúng ta không Ä‘i và o các chi tiết cụ thể của vấn Ä‘á», nhÆ°ng chỉ phân tÃch má»™t cách tổng quát, thì chúng ta có thể trả lá»i được rằng : Vấn Ä‘á» xuất khẩu lao Ä‘á»™ng chứa Ä‘á»±ng nhiá»u Ä‘iểm vừa tÃch cá»±c vừa tiêu cá»±c !
1. Những Ä‘iểm tÃch cá»±c
Vá» vấn Ä‘á» nà y, chắc chắn chúng ta cÅ©ng đã thÆ°á»ng nghe những ý kiến phê bình chống đối. Những ý kiến nà y cho rằng xuất khẩu lao Ä‘á»™ng là má»™t hình thức bắt dân mang thân Ä‘i là m nô lệ cho ngoại quốc. DÄ© nhiên, những ý kiến nà y không phải hoà n toà n chủ quan và thiếu cÆ¡ sở. Tháºt váºy, nhìn và o hiện tình Ä‘á»i sống cụ thể của má»™t số công nhân nam nữ Việt Nam ở má»™t và i nÆ°á»›c, nhÆ° : In-dô-nê-sia-, Mã–lai, Thái-lan, Li-băng, v.v…quá thiếu thốn vỠđủ má»i phÆ°Æ¡ng diện : Thiếu sá»± chăm sóc sức khõe, chăm sóc tinh thần, bị mất hết má»i quyá»n tá»± do, kể cả quyá»n tá»± do Ä‘i lại tối thiểu, bị chèn ép, bị bóc lá»™t, nhiá»u khi nhân vị và phẩm giá của há» còn bị chủ nhân xúc phạm trắng trợn, v.v.. ngÆ°á»i ta phải thà nh tháºt công nháºn rằng tình huống tháºt vô cùng thÆ°Æ¡ng tâm.
NhÆ°ng nếu chúng ta nhìn vấn Ä‘á» má»™t cách khách quan và toà n diện hÆ¡n, chúng ta lại thấy rằng vấn đỠ“xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†là má»™t diá»…n tiến kinh tế rất bình thÆ°á»ng, nên không những đúng, tÃch cá»±c mà còn cần thiết nữa. Còn nếu chỉ dừng lại ở chi tiết của vấn Ä‘á», ngÆ°á»i ta khó lòng tiến xa hÆ¡n được.
Vâng, bất cứ quốc gia nà o Ä‘ang trong giai Ä‘oạn chuyển tiếp từ má»™t “ná»n kinh tế bao cấp†hay má»™t “ná»n kinh tế kế hoạch†độc Ä‘oán và cứng nhắc bÆ°á»›c sang ná»n “kinh tế thị trÆ°á»ng†tá»± do và linh Ä‘á»™ng; từ nông nghiệp bÆ°á»›c sang công nghiệp; từ cảnh â€buôn thúng bán mẹt†bÆ°á»›c sang thị trÆ°á»ng “siêu thịâ€; từ thị trÆ°á»ng bán lẽ bÆ°á»›c sang thị trÆ°á»ng táºp trung, v.v… ngÆ°á»i ta sẽ không thể tránh được thá»i gian loạng choạng và khủng hoảng buổi đầu, nhÆ° : Thiếu vốn liếng; thiếu nhân lá»±c có khả năng chuyên môn, nhÆ°ng lại thặng dÆ° quá nhiá»u số nhân lá»±c không chuyên môn; phải đối mặt vá»›i những cạnh tranh khắt khe trên thÆ°Æ¡ng trÆ°á»ng quốc tế, vá»›i các công ty ngoại quốc già u chuyên môn và kinh nghiệm, từ hình thức, mẫu mã cho tá»›i chất lượng.
Trong khi đó hoà n cảnh cụ thể của má»™t đất nÆ°á»›c Ä‘ang trên Ä‘Æ°á»ng há»™i nháºp và phát triển nhÆ° Việt Nam, vá»›i trên dÆ°á»›i 80 triệu dân, mà quá bán là thuá»™c tầng lá»›p trẻ dÆ°á»›i 30 tuổi, thì việc tá»± Ä‘Ã o tà o và huấn nghiệp trong nÆ°á»›c là hoà n toà n quá tải, nếu không nói là má»™t Ä‘iá»u bất khả. Bởi váºy, những câu há»i khẩn trÆ°Æ¡ng được đặt ra là : Là m thế nà o để tạo ra được nguồn vốn cho công cuá»™c phát triển kinh tế của nÆ°á»›c nhà ? Phải giải quyết công ăn việc là m cho hằng triệu ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng, nhất là tầng lá»›p lao Ä‘á»™ng trẻ ra sao ? Là m thế nà o để có thể há»c há»i được những ká»· thuáºt chuyên môn của các nÆ°á»›c bạn ? Và là m thế nà o để giúp cho Ä‘á»™i ngÅ© công nhân trẻ có dịp tiếp cáºn, há»c há»i được những kinh nghiệm vá» ká»· thuáºt của nÆ°á»›c ngoà i ? v.v… Ãó là những bức xúc mà “xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†có thể nói được là má»™t trong những cách giải quyết tạm thá»i.
Trong công cuá»™c phát triển kinh tế, chúng ta cần đến sá»± trợ giúp kinh tế của nÆ°á»›c ngoà i, cần đến vốn liếng đầu tÆ° của các công ty ngoại quốc, đó là vấn Ä‘á» quan trá»ng và cần thiết. NhÆ°ng má»™t vấn Ä‘á» khác cÅ©ng không kém phần quan trá»ng và cần thiết, đó là chÃnh chúng ta cÅ©ng phải “tá»± túc tá»± cÆ°á»ng†nữa, chứ không thể “ngôi chÆ¡i xÆ¡i nÆ°á»›c†và chỉ “nằm chá» sung rụng†được. Nếu những ai đã từng sống ở các nÆ°á»›c ká»· nghệ tân tiến, mà phải chứng kiến cảnh trong các quán cà -phê và các quán nháºu ở Hà Ná»™i, ở Saigon hay ở các thà nh phố khác trong nÆ°á»›c, và o các buổi sáng, từ 8,9 giỠđến 10,11 giá», tức giá» là m việc cao Ä‘iểm, luôn luôn đầy ắp tầng lá»›p thanh niên ngồi Ä‘á»c báo và tán gẫu, thì chắc chắn sẽ không tránh khá»i những tÆ° tưởng bi quan cho má»™t viá»…n tượng kinh tế tiến bá»™ và phát triển.
Không ! chúng ta cần phải là m má»™t cái chi đó, thì má»›i mong ná»n kinh tế nÆ°á»›c nhà có cÆ¡ may tiến lên được, hay Ãt ra bá»›t tụt háºu so vá»›i các nÆ°á»›c khác. Trong những băn hoăn toan tÃnh đó, phải kể đến việc cho “xuất khẩu lao Ä‘á»™ngâ€. Và trÆ°á»›c hết, Ãt là tạm thá»i giải quyết được phần nà o “của nợ†đám thanh niên thiếu nữ vô công rồi nghá», và có thể tránh Ä‘i tình trạng “nhà n cÆ° vi bất thiện : ở không thì dá»… là m báºy» .
Ãà ng khác, nhÆ° đã nói trên, đó là má»™t diá»…n biến kinh trế rất bình thÆ°á»ng. Tại Âu Châu cÅ©ng đã xảy ra nhÆ° thế : Sau trân Thế chiến II, tuy nÆ°á»›c Ãức bị thua tráºn và bị bom đạn đồng minh phá tan tà nh, nhÆ°ng nhá» chÆ°Æ¡ng trình viện trợ kinh tế Marchal của Hoa Kỳ, nhÆ°ng nhất là nhá» có tiá»m năng kinh tế sẵn có, ý chà sắt đá của ngÆ°á»i dân và có được các nhà lãnh đạo tà i ba và liêm khiết, mà điển hình nhất là : thủ tÆ°á»›ng Konrad Adenauer, bá»™ trưởng kinh tế Ludwig Erhard, v.v…, những ngÆ°á»i đã “là m phép lạ kinh tế†tại Ãức, và vì thế hà ng triệu nhân công từ các nÆ°á»›c nghèo khác nhÆ° Ã, Tân Ban Nha, Bồ Ãà o Nha, Nam TÆ°, Thổ NhÄ© Kỳ, đã đổ xô và o Ãức kiếm công ăn việc là m. Và dÄ© nhiên hoà n cảnh sống cụ thể xÆ°a kia của những công nhân ngoại kiá»u nà y cÅ©ng không may mắn hÆ¡n. Tuy thiếu thốn vất vả, nhÆ°ng so vá»›i tình trạng đói khổ ở quê hÆ°Æ¡ng há» lúc bấy giá», cảnh sống «ăn nhỠở đợ†tại Ãức vẫn còn đầy đủ gấp bá»™i. Và vì thế, hỠđã đóng góp má»™t phần rất lá»›n và o ná»n kinh tế thịnh vượng nÆ°á»›c Ãức và cÅ©ng nhÆ° ná»n kinh tế phồn thịnh của quê hÆ°Æ¡ng há» nhÆ° chúng ta thấy ngà y nay.
Vâng, giữa hai cái xấu - hoặc ở nhà để nhìn cả gia đình và quê hÆ°Æ¡ng đói khổ hay Ä‘i là m kinh tế ở nÆ°á»›c ngoà i vá»›i bao cÆ¡ cá»±c, bao vất vả, nhÆ°ng Ãt nhất còn có chút Ä‘iá»u kiện để cải thiện được phần nà o Ä‘á»i sống kinh tế gia đình, và qua đó ná»n kinh tế quê hÆ°Æ¡ng - Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên ngÆ°á»i ta phải chá»n cái Ãt xấu hÆ¡n. Ãể chá» má»™t ngà y không lâu nà o đó, khi ná»n kinh tế ở trong nÆ°á»›c đã ổn định và tiến cao, bấy giá» lá»±c lượng lao Ä‘á»™ng không cần phải xuất khẩu nữa !
2. Những điểm tiêu cực
Tuy nhiên, nếu ngÆ°á»i ta tổ chức và khuyến khÃch phong trà o “xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†chỉ hoà n toà n nhắm tá»›i mục Ä‘Ãch duy nhất là muốn tẩy “của nợ†thất nghiệp và thu nháºp số ngoại tệ khổng lồ cụ thể trÆ°á»›c mắt do những ngÆ°á»i Việt Nam Ä‘i lao Ä‘á»™ng hà ng tháng hay hà ng năm gá»i vá» trong nÆ°á»›c, qua thuế lợi tức hỠđóng cho nhà nÆ°á»›c hay số tiá»n há» gá»i vá» tiếp tế cho gia đình mà thôi, thì ngÆ°á»i ta sẽ vấp phải những sai lầm nghiêm trá»ng.
Ãúng váºy, nếu “xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†là má»™t Ä‘iá»u quan trá»ng, cần thiết và rất hữu Ãch, thì có thể nói rằng đó không còn là má»™t phong trà o tùy tiện nữa, nhÆ°ng phải là má»™t quốc sách. Nói cách khác, vấn Ä‘á» phải được nhà nÆ°á»›c và các bá»™ ngà nh của nhà nÆ°á»›c công khai Ä‘Æ°a ra bà n thảo, phân tÃch và đặt thà nh kế hoạch hẳn hoi. Nói má»™t cách cụ thể, chÃnh các cÆ¡ quan nhà nÆ°á»›c phải đứng ra Ä‘iá»u hợp vấn Ä‘á» má»™t cách nghiêm chỉnh, đúng đắn và công bằng, ngay trong khâu tuyển chá»n ngÆ°á»i cho xuất khẩu cho tá»›i việc chăm sóc lo lắng cho các công nhân trong suốt thá»i gian lao Ä‘á»™ng ở ngoại quốc, nhất là bênh vá»±c cho ngÆ°á»i công nhân trÆ°á»›c những áp bức, chèn ép và bóc lá»™t sức lao Ä‘á»™ng má»™t cách bất công từ phÃa các chủ nhân ngÆ°á»i sở tại, hầu ngÆ°á»i công nhân có thể vui vẻ, khõe mạnh và an tâm là m việc.
Ãó là điá»u mà hiện tại chúng ta hầu nhÆ° chÆ°a thá»±c hiện. Tháºt váºy, qua hoà n cảnh sống và là m việc thá»±c tiá»…n của ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng Việt Nam hiện nay ở nÆ°á»›c ngoà i, ngÆ°á»i ta có cảm giác là những cÆ¡ sở dịch vụ là m môi giá»›i việc là m - ở trong cÅ©ng nhÆ° ngoà i nÆ°á»›c - chỉ là những cÆ¡ sở “đưa con bá» chợâ€; nói cách khác, há» chỉ nhắm tá»›i cái lợi váºt chất trÆ°á»›c mắt cho chÃnh há» - từ việc thu lệ phÃ, tiá»n bồi dưỡng, tiá»n thế chân của ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng, tiá»n thuế ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng phải đóng; nguyên tiá»n bồi dưỡng và thế chân có ngÆ°á»i đã phải trả tá»›i cả chục ngà n USD - chứ số pháºn ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng ở ngoại quốc trong suốt thá»i gian là m việc ra sao, há» không cần quan tâm. Vì thế, những ngÆ°á»i được xuất khẩu lao Ä‘á»™ng muốn sống là há» phải dá»±a và o nhau, chứ há» không còn biết nÆ°Æ¡ng nhá» và o ai được nữa. Há» cảm thấy bị bá» rÆ¡i. Nếu nhÆ° thế thì việc cho xuất khẩu lao Ä‘á»™ng là má»™t việc là m hoà n toà n tiêu cá»±c và vô trách nhiệm.
Má»—i ngÆ°á»i công nhân xuất khẩu lao Ä‘á»™ng là má»™t nhân vị vá»›i đầy đủ nhân phẩm và má»i giá trị mà Thượng Ãế đã ban cho há», nên chẳng những bất khả xâm phạm mà còn đòi chúng ta phải tôn trá»ng và bảo vệ nữa ! Vã lại há» còn là những ngÆ°á»i công dân, những ngÆ°á»i đồng bà o của chúng ta. Vì thế, không ai có quyá»n lợi dụng sức lao Ä‘á»™ng của ngÆ°á»i khác nói chung và của những ngÆ°á»i anh em đồng bà o mình nói riêng, để trục lợi, để thu vén lợi Ãch cho riêng mình. Nhất là thái Ä‘á»™ vô trách nhiệm “chết sống mặc bay†hiện nay của má»™t số cÆ¡ quan, ban ngà nh liên hệ đối vá»›i tầng lá»›p công nhân được gá»i Ä‘i lao Ä‘á»™ng ở nÆ°á»›c ngoà i là má»™t Ä‘iá»u không thể chấp nháºn được.
Sau cùng, nếu nhÆ° đã nói trên là chúng ta xuất khẩu lao Ä‘á»™ng không chỉ nhắm tá»›i số lợi tức bằng ngoại tế do các công nhân chúng ta mang lại nhÆ° là mục Ä‘Ãch chÃnh, nhÆ°ng là nhắm tá»›i việc phát huy sá»± hiểu biết và các tà i năng của ngÆ°á»i công nhân – theo kinh nghiệm: “Ãi má»™t ngà y Ä‘Ã ng há»c má»™t trà ng khôn†-, cÅ©ng nhÆ° việc Ä‘Ã o tạo những công nhân có được kinh nghiệm vá» kỹ thuáºt tân tiến, có tay nghá» cao cho tÆ°Æ¡ng lai của ná»n kinh tế nÆ°á»›c nhà , thì chúng ta chỉ nên gá»i các công nhân Ä‘i là m việc tại các công ty và các cÆ¡ sở kỹ nghệ chuyên môn. Còn những công nhân nữ Ä‘i xuất khẩu chỉ để “giúp việc nhà †trong các tÆ° gia thì tuyệt đối phải tránh, vì thá»±c tế cụ thể chứng mình cho thấy rằng đó là má»™t vấn Ä‘á» quá phức tạp : Phẩm giá của những ngÆ°á»i công nhân nữ đó thÆ°á»ng bị xúc phạm nặng ná». NhÆ°ng vì hoà n cảnh éo le «tiến thoái lưỡng nanâ€, nên há» Ä‘Ã nh “chịu đấm ăn xôi†má»™t cách tủi nhục.
Ở đây, chúng ta cÅ©ng không nên bá» qua má»™t Ä‘iểm quan trá»ng khác nữa, đó là theo cách thá»±c hà nh hiện nay, thì má»™t khi các công nhân đã được tuyển cho xuất khẩu thì khi đã tá»›i nÆ¡i, ngÆ°á»i ta thu tất cả các giấy tá» tùy thân của há», cốt tránh cảnh xé lẻ bá» ra ngoà i là m riêng và nhÆ° thế nhà nÆ°á»›c có thể quản lý được số lợi tức ngoại tệ do các công nhân mang lại, chứ không để bị tẩu tán Ä‘i, và tránh được cảnh vừa mất ngÆ°á»i vừa mất của. Ãây cÅ©ng là má»™t chiến lược đúng đắn, không ai phủ nháºn được. Thêm và o đó, hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế sẽ tránh cho những ngÆ°á»i công nhân trẻ khi là m việc tại các nÆ°á»›c Hồi Giáo không bị thâm nhiá»…m những ý thức hệ quá khÃch, và tại các nÆ°á»›c Âu Mỹ không bị lây nhiá»…m những cách sống phóng đãng của má»™t số lá»›n các thanh thiếu niên tại đây, hầu cho sau nà y nÆ°á»›c nhà không phải gánh chịu những háºu há»a nạn khủng bố nhÆ° trÆ°á»ng hợp của các nÆ°á»›c Thái Lan, Phi Luáºt Tân, v.v… hiện nay. Tuy nhiên, ngÆ°á»i ta cÅ©ng không vì thế mà biến các công nhân thà nh những “tù nhân kinh tế†hay những bá»™ pháºn sản xuất thuần túy được. Trái lại, ngÆ°á»i ta phải tôn trá»ng nhân phẩm của há» và đối xá» vá»›i há» má»™t cách hợp lý.
Kết luáºn
Vá» vấn đỠ“xuất khẩu lao Ä‘á»™ngâ€, nếu những ngÆ°á»i có quan Ä‘iểm bất đồng đã lên tiếng phê bình và chống đối, thiết tưởng không phải hoà n toà n chủ quan và vô căn cứ. NhÆ°ng nếu ngÆ°á»i ta nhìn vấn Ä‘á» má»™t cách khách quan và toà n diện hÆ¡n, ngÆ°á»i ta phải chấp nháºn rằng, đó là má»™t giải pháp cần thiết nhất thá»i.
Tiếp đến, nếu việc “xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†nhắm tá»›i những mục Ä‘Ãch rõ rà ng, nhÆ° :
Mục Ä‘Ãch gần: Giải quyết công ăn việc là m cho tầng lá»›p công nhân trẻ; tránh Ä‘i cho há» cảnh “nhà n cÆ° vi bất thiệnâ€, không bị rÆ¡i và o các tệ Ä‘oan xã há»™i; và nhất là thu vá» cho ngân sách nÆ°á»›c nhà má»™t số ngoại tệ to lá»›n mà nÆ°á»›c nhà đang cần để giao dịch thÆ°Æ¡ng mại vá»›i ngoại quốc.
Mục Ä‘Ãch xa: Trong khi là m việc ở ngoại quốc, các công nhân Việt Nam có dịp tiếp cáºn và há»c há»i được các ká»· thuáºt chuyên môn của các nÆ°á»›c bạn. NhÆ° thế, dÆ°á»›i má»™t hình thức nà o đó, các công nhân xuất khẩu lao Ä‘á»™ng hiện nay cÅ©ng có thể gá»i được là “du há»c sinh†và do đó là má»™t tiá»m năng đầy triển vá»ng trong việc xây dá»±ng ná»n kinh tế nÆ°á»›c nhà sau nà y.
NgÆ°á»i ta không được phép quên rằng má»—i ngÆ°á»i công nhân là má»™t nhân vị có đầy phẩm giá thiêng liêng cao cả mà Thiên Chúa đã ban cho há», nên không bất cứ ai có quyá»n coi há» nhÆ° những bá»™ pháºn thuần túy kinh tế và nhất là lợi dụng sức lao Ä‘á»™ng của hỠđể trục lợi tÆ° riêng. Trái lại, các cÆ¡ quan và ban ngà nh liên hệ có bổn pháºn phải săn sóc, chăm lo Ä‘á»i sống cụ thể của ngÆ°á»i công nhân xuất khẩu vá» váºt chất cÅ©ng nhÆ° vá» tinh thần, nhất là bảo vệ và bênh vá»±c cho há» trÆ°á»›c sá»± Ä‘Ã n áp và bóc lá»™t của các chủ nhân cÅ©ng nhÆ° của những công chức thoái hóa của các nÆ°á»›c sở tại. Ãược nhÆ° váºy, các ban ngà nh và các giá»›i chức liên hệ má»›i tránh cho ngÆ°á»i công nhân xuất khẩu lao Ä‘á»™ng cái mặc cảm “má»™t cổ hai tròng†hay “là m tôi hai chủâ€, chủ nhân của nÆ°á»›c sở tại và các giá»›i chức Việt Nam phụ trách há».
Nhất là được nhÆ° váºy, phong trà o “xuất khẩu lao Ä‘á»™ng†má»›i có đầy đủ lý hữu và ý nghÄ©a Ä‘Ãch thá»±c của nó.
Lm. Nguyễn Hữu Thy
(Nguồn: VietCatholic News) |