Chúa nháºt I mùa Vá»ng, năm B: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
01.12.2017
Tin Mừng Mc 13,33-37: Hôm ấy, Äức Giê-su nói vá»›i các môn đệ rằng: “Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nà o thá»i ấy đến. CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i kia trẩy phÆ°Æ¡ng xa, để nhà lại, trao quyá»n cho các đầy tá»› của mình, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc, và ra lệnh cho ngÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức. Váºy anh em phải canh thức, vì anh em không biết khi nà o chủ nhà đến: Lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sáng. Anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra ông chủ đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang ngủ. Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em đây, Thầy cÅ©ng nói vá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i là : phải canh thức!â€
CHÚA NHẬT I MÙA VỌNG, NĂM B
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Is 63,16b-17.19b; 64,2-7; 1Cr 1,3-9; Mc 13,33-37
----†----
MỤC LỤC
1. Tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_27 h 4
2. ChỠđợi trong tỉnh thức - ÄGM Giuse VÅ© Văn Thiên. PAGEREF CN1VONG-B_28 h 6
3. Tỉnh Thức để gặp Chúa – An Phong. PAGEREF CN1VONG-B_29 h 9
4. ChỠvà đợi – Anmai, CSsR. PAGEREF CN1VONG-B_30 h 11
5. Con hy vá»ng Chúa đến - ViKiNi PAGEREF CN1VONG-B_31 h 16
6. Mong đợi Chúa đến – Thiên Phúc. PAGEREF CN1VONG-B_32 h 19
7. Hãy tỉnh thức - Lm. Giuse Nguyễn Văn Thông. PAGEREF CN1VONG-B_33 h 21
8. Hãy tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_34 h 23
9. Thức tỉnh cầu nguyện. PAGEREF CN1VONG-B_35 h 25
10. Tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_36 h 29
11. Tỉnh thức - Thức tỉnh. PAGEREF CN1VONG-B_37 h 31
12. Phải tỉnh thức và sẵn sà ng. PAGEREF CN1VONG-B_38 h 34
13. Tỉnh thức và cầu nguyện – Lm Vinh Sơn. PAGEREF CN1VONG-B_39 h 39
14. Hãy canh chừng. PAGEREF CN1VONG-B_40 h 43
15. Tỉnh thức và sẵn sà ng. PAGEREF CN1VONG-B_41 h 46
16. Kêu xin và chỠmong Chúa đến. PAGEREF CN1VONG-B_42 h 50
17. Thái độ mong chỠChúa đến. PAGEREF CN1VONG-B_43 h 59
18. Tỉnh thức – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng. PAGEREF CN1VONG-B_44 h 63
19. Khao khát Chúa – PM Cao Huy Hoà ng. PAGEREF CN1VONG-B_45 h 66
20. Phải canh thức. PAGEREF CN1VONG-B_46 h 70
21. NgÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức. PAGEREF CN1VONG-B_47 h 72
22. Sẵn sà ng. PAGEREF CN1VONG-B_48 h 75
23. Hãy tỉnh thức – Lm Nguyễn Hồng Giáo. PAGEREF CN1VONG-B_49 h 77
24. Câu chuyện cảnh giác. PAGEREF CN1VONG-B_50 h 82
25. “Hãy tỉnh thức kẻo thiệt thân†PAGEREF CN1VONG-B_51 h 85
26. Tỉnh thức trong an vui PAGEREF CN1VONG-B_52 h 88
27. Tỉnh thức và cầu nguyện. PAGEREF CN1VONG-B_53 h 92
28. NgÆ°á»i giữ cá»a. PAGEREF CN1VONG-B_54 h 95
29. Äón chá» Chúa đến. PAGEREF CN1VONG-B_55 h 98
30. Hãy tỉnh thức – Noel Quesson. PAGEREF CN1VONG-B_56 h 102
31. Tỉnh thức – ÄGM. Nguyá»…n SÆ¡n Lâm.. PAGEREF CN1VONG-B_57 h 104
32. Hãy canh thức, hãy sẵn sà ng. PAGEREF CN1VONG-B_58 h 110
33. Tỉnh thức để bảo toà n sinh mạng. PAGEREF CN1VONG-B_59 h 113
34. Tỉnh thức để tự cứu mình. PAGEREF CN1VONG-B_60 h 116
35. Những cuá»™c vi hà nh của Äức Kitô. PAGEREF CN1VONG-B_61 h 119
36. Chúng ta có phải là những đứa con hư không?. PAGEREF CN1VONG-B_62 h 121
37. Trách nhiệm.. PAGEREF CN1VONG-B_63 h 124
38. Hãy tỉnh thức và sẵn sà ng. PAGEREF CN1VONG-B_64 h 126
39. Canh thức chỠChúa đến - Lm Bùi Thượng Lưu. PAGEREF CN1VONG-B_65 h 128
40. Tỉnh thức đón Chúa. PAGEREF CN1VONG-B_66 h 132
41. Sự mê ngủ. PAGEREF CN1VONG-B_67 h 136
42. Mùa hy vá»ng. PAGEREF CN1VONG-B_68 h 139
43. Những đầy tớ. PAGEREF CN1VONG-B_69 h 142
44. Mong đợi Chúa đến - Lm. Minh Váºn. PAGEREF CN1VONG-B_70 h 144
45. Tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_71 h 148
46. Hãy tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_72 h 150
47. Hãy tỉnh thức. PAGEREF CN1VONG-B_73 h 153
48. Mùa vá»ng. PAGEREF CN1VONG-B_74 h 157
49. Mùa loan báo. PAGEREF CN1VONG-B_75 h 160
50. Tỉnh thức và cầu nguyện. PAGEREF CN1VONG-B_76 h 165
1. Tỉnh thức
Vá»›i Chúa nháºt thứ nhất Mùa Vá»ng, khởi đầu cho Năm Phụng Vụ má»›i, Giáo Há»™i muốn đặt chúng ta và o trong chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa. Thá»±c váºy, nÆ¡i Äức Kitô Thiên Chúa đã băng qua các tầng trá»i, để rồi ngá»± xuống trần gian. Ngà i đã không chỉ can thiệp và o lịch sá», mà còn ở giữa con ngÆ°á»i, sống vá»›i con ngÆ°á»i và chết cho con ngÆ°á»i, thể hiện sá»± giải thoát cho con ngÆ°á»i khá»i vòng nô lệ tá»™i lá»—i. Giáo Há»™i tin rằng Ngà i đã sống lại và lên trá»i, nhÆ°ng vẫn chỠđợi Ngà i sẽ trở lại trong vinh quang.
Vì thế, thá»i hiện tại của chúng ta là má»™t thá»i chỠđợi, là má»™t mùa vá»ng kéo dà i. Má»™t sá»± chỠđợi trong hy vá»ng. Má»™t Mùa Vá»ng trong hân hoan vui mừng. Thế nhÆ°ng, sá»± chỠđợi ngà y hoà n tất công trình cứu Ä‘á»™, sá»± chỠđợi ngà y kết thúc công trình xây dá»±ng má»™t thế giá»›i má»›i, má»™t thế giá»›i được cứu Ä‘á»™, má»™t thế giá»›i của ngÆ°á»i Kitô hữu, sẽ không phải là má»™t thái Ä‘á»™ thụ Ä‘á»™ng.
Äúng thế, Chúa Giêsu, qua Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay, đã má»i gá»i các môn đệ của Ngà i phải Ä‘á» cao cảnh giác và tình thức, để có thể đón nháºn Ngà i, má»—i khi Ngà i viếng thăm, cÅ©ng nhÆ° khi chúng ta phải đối diện vá»›i Ngà i để tÃnh sổ cuá»™c Ä‘á»i, lúc chúng ta từ giã cuá»™c sống nà y qua cái chết. Và sau cùng, là phải sẵn sà ng, khi ngà i lại đến trong vinh quang trong ngà y sau hết.
Tỉnh thức ở đây là sáng suốt nháºn ra những dấu chỉ của sá»± sống, của sá»± tháºt, của sá»± giải thoát, và của cái sẽ tồn tại mãi mãi trong tất cả những gì tạo nên cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y của con ngÆ°á»i và xã há»™i: những cuá»™c gặp gỡ, những lá»i nói, những phản ứng, những sá»± kiện, những tin tức chúng ta nháºn được.
NgÆ°á»i tỉnh thức là ngÆ°á»i phải suy nghÄ©, không theo thói quen, không theo những hình ảnh hay khuôn mẫu có sẵn, ngay cả đối vá»›i Kinh Thánh, chúng ta cÅ©ng đừng Ä‘á»c hay suy nghÄ© vá»›i những hiểu biết đã được ngÆ°á»i khác má»›m cho, nhÆ°ng phải Ä‘á»c vá»›i má»™t cặp mặt tò mò và thức tỉnh, vá»›i những câu há»i được đặt ra cho chÃnh bản thân: Lá»i Chúa muốn nói vá»›i tôi Ä‘iá»u gì? Và đâu là điá»u Chúa muốn tôi phải thá»±c hiện?
Có tỉnh thức nháºn ra ý Chúa và cố gắng thá»±c hiện trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y, thì rồi trong sau hết chúng ta má»›i không bị Chúa loại trừ, nhÆ°ng sẽ được chia sẻ niá»m hạnh phúc vÄ©nh cá»u vá»›i Chúa trên quê hÆ°Æ¡ng NÆ°á»›c Trá»i. [Mục Lục]
2. ChỠđợi trong tỉnh thức - ÄGM Giuse VÅ© Văn Thiên
Ai trong chúng ta cÅ©ng đã có những lúc chỠđợi: chỠđợi má»™t biến cố hoặc má»™t ngÆ°á»i thân. ChỠđợi bao giá» cÅ©ng là m chúng ta hồi há»™p, trăn trở, nôn nóng. Những lúc chỠđợi, dÆ°á»ng nhÆ° thá»i gian trôi cháºm hÆ¡n. Khi chỠđợi má»™t sá»± kiện hay má»™t ngÆ°á»i thân, cÅ©ng là lúc chúng ta liên tưởng nhiá»u vá» sá»± kiện hay vá» ngÆ°á»i thân đó. Sá»± chỠđợi cà ng lâu, niá»m vui cà ng lá»›n lao và vỡ òa khi gặp gỡ.
Năm Phụng vụ khởi đầu vá»›i má»™t thá»i gian mang tên “Mùa Vá»ng†hay “Mùa Äợiâ€. Mùa Phụng vụ nà y nhắc nhá»› chúng ta đợi chá» Chúa đến trong cuá»™c Ä‘á»i. Thá»±c ra, Thiên Chúa vẫn hiện diện và tá»a ánh vinh quang của Ngà i trong cuá»™c sống, nhÆ°ng để gặp gỡ Ngà i, má»—i ngÆ°á»i phải ná»— lá»±c tìm kiếm và mở rá»™ng tâm hồn để đón tiếp Ngà i. Những ai thà nh tâm tìm kiếm và gặp gỡ Chúa sẽ được Ngà i hÆ°á»›ng dẫn và phù trợ. Có Chúa trong Ä‘á»i, chúng ta sẽ tìm thấy niá»m vui và hạnh phúc.
Chúa vẫn hiện diện, nhÆ° dòng suối vẫn miên man chảy tứ thá»i bát tiết. NgÆ°á»i thà nh tâm kiếm tìm Chúa sẽ giống nhÆ° ngÆ°á»i đến múc nÆ°á»›c nÆ¡i dòng suối và mang vá» nhà mình. Sá»± hiện diện của Thiên Chúa trong Ä‘á»i chúng ta tháºt lạ kỳ. Bởi lẽ Chúa vừa hữu hình vừa vô hình, vừa hiện diện, vừa vắng mặt. NgÆ°á»i tìm được Chúa rồi, lại khao khát tiếp tục tìm Chúa để hiểu biết Chúa hÆ¡n, vì gặp gỡ Chúa Ä‘em lại sá»± dịu ngá»t và niá»m vui hạnh phúc cho tâm hồn. Hiểu nhÆ° thế, suốt cuá»™c Ä‘á»i tÃn hữu chúng ta là má»™t vòng xoay của sá»± chỠđợi, tìm kiếm, gặp gỡ, rồi lại tìm kiếp tiếp cho đến khi thá»±c sá»± gặp Chúa trá»±c tiếp, mặt giáp mặt chứ không còn nhÆ° trong gÆ°Æ¡ng. Äó là tình trạng hạnh phúc thiên Ä‘Ã ng những ai yêu mến Chúa sẽ được hưởng.
Ngôn sứ Isaia diá»…n tả niá»m mong đợi Chúa của dân Israen (Bà i Ä‘á»c I). Äối vá»›i những ngÆ°á»i Do Thái lÆ°u Ä‘Ã y, há» cảm nghiệm được ná»—i Ä‘au của kiếp nô lệ. Không còn Äá»n thá», không còn lá»… nghi phục vụ, há» thấy cuá»™c sống của há» tháºt vô nghÄ©a. Há» cần Chúa nhÆ° con ngÆ°á»i cần hÆ¡i thở, nhÆ° cá» cây cần ánh mặt trá»i. Vắng Chúa, cuá»™c Ä‘á»i há» sẽ suy tà n, sá»± nhÆ¡ uế sẽ lan trà n khắp chốn. Lá»i cầu nguyện của vị ngôn sứ cÅ©ng là lá»i than van của dân chúng. Há» cầu xin Chúa đến để nâng đỡ và giải thoát há», Ä‘em cho hỠánh sáng và niá»m tin.
Niá»m khao khát của Israen cÅ©ng là niá»m khao khát của thá»i đại chúng ta. Con ngÆ°á»i thá»i nay cáºy dá»±a và o những triết thuyết vô thần và những thà nh tá»±u của khoa há»c để chối bá» Thiên Chúa. Thay vì tôn thá» Äấng Tạo Hóa, ngÆ°á»i ta tôn thá» khoa há»c kỹ thuáºt vì cho rằng khoa há»c kỹ thuáºt có thể trả lá»i được má»i vấn nạn của cuá»™c sống. Äức Giáo Hoà ng Bênêđitô XVI đã viết:“Chủ nghÄ©a nhân bản loại trừ Thiên Chúa là má»™t chủ nghÄ©a phi nhân. Chỉ có thứ nhân bản mở ra cho Tuyệt Äối má»›i có thể giúp ta cổ võ và đạt được được những hình thức sống xã há»™i và dân sá»± - trên bình diện cÆ¡ cấu, tổ chức, văn hoá, đạo đức -, bằng cách nó giữ ta khá»i rÆ¡i và o tình trạng nô lệ cho những cái mốt, những cái thá»i thượngâ€(Thông Ä‘iệp Bác ái trong Chân lý, số 78). Äây cÅ©ng là cám dá»— lá»›n nhất mà loà i ngÆ°á»i từ thá»i nguyên thủy đã gặp phải, đó là muốn nên nhÆ° Thiên Chúa và tin rằng có thể thay thế Ngà i (x. St chÆ°Æ¡ng 3). Nhân loại của chúng ta hÆ¡n bao giá» hết Ä‘ang cần đến Thiên Chúa. Xã há»™i Việt Nam của chúng ta hôm nay cho thấy kinh nghiệm rõ vá» Ä‘iá»u nà y: má»™t khi khÆ°á»›c từ Thiên Chúa, háºu quả là cuá»™c sống đầy bạo lá»±c, giết chóc, tệ nạn xã há»™i, lừa đảo dối trá, luân thÆ°á»ng đạo lý suy đồi.
Lá»i Chúa hôm nay nói đến ná»— lá»±c cố gắng của chúng ta trong khi chỠđợi Chúa. Chúa Giêsu đã dùng hình ảnh má»™t ngÆ°á»i chủ Ä‘i xa trao nhà cho đầy tá»› coi sóc. Má»—i ngÆ°á»i má»™t việc, ngÆ°á»i thì coi ban ngà y, ngÆ°á»i thì gác ban đêm. Ông chủ sẽ vá» bất cứ lúc nà o. Những ngÆ°á»i coi nhà buá»™c phải tỉnh thức và tháºn trá»ng để lúc chủ vá», không những thấy há» còn thức mà còn thấy tà i sản còn nguyên vẹn.
Mùa Vá»ng giống nhÆ° “nốt nhấn†của bản nhạc cuá»™c Ä‘á»i. Äây là thá»i Ä‘iểm Giáo Há»™i má»i gá»i chúng ta xác định vị trà của Chúa trong Ä‘á»i chúng ta cÅ©ng nhÆ° tình trạng tâm hồn của mình. Chúa Ä‘ang đến trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Lá»… Giáng Sinh là má»™t ká»· niệm đẹp của mối tình Thiên Chúa – Con ngÆ°á»i. Sau bao thế hệ xa cách, nay Thiên Chúa đã chủ Ä‘á»™ng đến vá»›i con ngÆ°á»i. Ngà i hạ cố đến gặp gỡ con ngÆ°á»i và tâm tình nghÄ©a thiết vá»›i há». Äức Giêsu, Ngôi Lá»i nháºp thể, chÃnh là bằng chứng hữu hình của sá»± nghÄ©a thiết ấy.
ChỠđợi trong tỉnh thức, đó là tâm tình của má»—i tÃn hữu chúng ta trong suốt cuá»™c Ä‘á»i. Lạy Chúa, xin hãy xé trá»i mà ngá»± xuống. Xin hãy đến để nâng đỡ và soi sáng chúng con. Amen. [Mục Lục]
3. Tỉnh Thức để gặp Chúa – An Phong
Thiên Chúa trông đợi ta
Bà i Tin mừng hôm nay rút từ phần cuối của diá»…n từ chung cuá»™c. NhÆ° ngÆ°á»i giữ cá»a phải tỉnh thức vì không biết giá» nà o trong đêm ông chủ sẽ trở vá», ngÆ°á»i kitô hữu cÅ©ng phải tỉnh thức vì không biết khi nà o Äức Giêsu đến.
Chúa nháºt đầu của năm phụng vụ má»›i - mùa xuân má»›i - đến vá»›i lá»i cảnh cáo: "Hãy tỉnh thức". Äó là lá»i nhắn nhủ cần thiết để là m tÆ°Æ¡i má»›i, "xuân hóa" đức tin.
Thông thÆ°á»ng, khi ngủ mê, ngÆ°á»i ta mất liên lạc vá»›i thế giá»›i chung quanh, các giác quan ra nhÆ° đóng lại: tai không còn nghe thấy âm thanh, mắt không còn nháºn ra mà u sắc; không ngá»i, khÆ°ng sá», không nếm... Trong Ä‘á»i sống tâm linh cÅ©ng thế, khi linh hồn mê ngủ, ngÆ°á»i tÃn hữu sẽ không nháºn ra tiếng nói của Chúa, sẽ đóng cá»a lòng mình trÆ°á»›c những Ä‘au khổ bất hạnh của cuá»™c Ä‘á»i; há» không nháºn ra đâu là hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c và đâu là điá»u giả tạo cho chÃnh mình. Äôi khi, phán Ä‘oán trở nên "thui chá»™t, Ä‘iếc lác"; và không còn có thể cảm nếm sá»± ngá»t ngà o của tình yêu, sá»± bình an của Thiên Chúa ban.
Là m thế nà o để tỉnh thức đây?
NhÆ° má»™t tách cà phê, má»™t câu chuyện hấp dẫn, má»™t cuá»™c Ä‘i dạo, má»™t cuốn sách hay… có thể xua tan cÆ¡n buồn ngủ thể xác, thì việc cầu nguyện, Ä‘á»c và suy niệm Lá»i Chúa, chia sẻ đức tin vá»›i các kitô hữu khác, giúp đỡ ngÆ°á»i bất hạnh… cÅ©ng có khả năng xua tan cÆ¡n ngủ mê tâm linh.
Nói khác, má»™t Ä‘á»i sống tâm linh năng Ä‘á»™ng hÆ¡n, có những mối tÆ°Æ¡ng giao tốt hÆ¡n… là thứ thuốc chống lại "cÆ¡n buồn ngủ tâm linh".
NhÆ° thế, có thể nói, tỉnh thức là khả năng cảm nháºn Thiên Chúa trong cuá»™c sống hà ng ngà y; nháºn ra những tÃn hiệu thân ái nÆ¡i anh chị em; và nghe thấy lá»i kêu gá»i phải ná»— lá»±c xây dá»±ng má»™t cuá»™c sống tốt hÆ¡n.
Chúng ta có thực sự đang tỉnh thức không?
Lạy Chúa Giêsu,
Chúa là chủ của Ä‘á»i con;
Ngà y hôm nay Chúa đã đến trong tâm hồn
con qua bà tÃch Thánh Thể nà y;
tà nữa đây, Chúa vẫn đến với con
trong các anh chị em của con;
và ngà y mai, ngà y mốt,
có thể Chúa lại đến với con
trong những ngÆ°á»i Ä‘au khổ bên hà ng xóm;
Xin cho con luôn tỉnh thức
để đón Chúa đến mỗi ngà y.
Xin cho con biết mở tâm hồn,
để nháºn ra Lá»i Cứu Äá»™ Chúa nói vá»›i con. [Mục Lục]
4. ChỠvà đợi – Anmai, CSsR
Tâm trạng mong đợi, chá» mong, trông chá» nó diá»…n tả ná»—i lòng của con ngÆ°á»i hồi há»™p, nao nức mong Ä‘iá»u gì đó quý báu, Ä‘iá»u gì đó mang đến cho con ngÆ°á»i niá»m vui, bình an, hạnh phúc. Chắc có lẽ ai ai trong chúng ta cÅ©ng mang trong mình Ãt nhiá»u sá»± mong đợi, lòng ngóng chá» niá»m vui, niá»m hạnh phúc đến vá»›i mình. Nhìn những đứa con, đứa cháu trông đợi cha mẹ chúng Ä‘i là m vá» hay nhất là đợi mẹ cháu Ä‘i chợ vá» chúng ta thấy hay là m sao đó!
Chúng biết rằng mẹ của chúng thÆ°Æ¡ng chúng nên há»… Ä‘i chợ vá» là không Ãt thì nhiá»u chúng cÅ©ng sẽ được bá»c xôi, gói chè! Vì thế, há»… mẹ chúng Ä‘i chợ là y nhÆ° rằng chúng cứ chá», cứ đợi. Nhiá»u khi chúng ra táºn ngoà i ngõ để chá» niá»m vui từ những gói chè tá»± tay mẹ chúng mang vá» cho chúng.
TÆ°Æ¡ng tá»± thế, nhìn những đứa trẻ Ä‘i há»c mẫu giáo, dù là vui vá»›i các cô, các bạn. Ở vá»›i các cô, chÆ¡i chung vá»›i các bạn đồng lứa vui lắm chứ! Nà o là được ăn chung, chÆ¡i chung, đùa chung nhÆ°ng hình nhÆ° chúng vẫn chÆ°a thoả mãn vá»›i tất cả những gì mà cô mà bạn mang lại. Vì sao? Vì tất cả những thứ ấy vẫn không mang lại cho chúng niá»m vui, niá»m bình an Ä‘Ãch thá»±c. Chúng biết rằng thá»i gian ở vá»›i cô, vá»›i bạn hay là chÆ¡i vá»›i cô vá»›i bạn chẳng hạnh phúc bằng được ở vá»›i cha vá»›i mẹ nên rằng cha mẹ chúng là nhất trên Ä‘á»i.
Ở nhà có các cháu nhá» chúng ta sẽ thấy hình ảnh của chúng buồn cÆ°á»i lắm. Sáng thức dáºy là ráng nằm nÆ°á»›ng trên giÆ°á»ng chÆ°a muốn dáºy. Phần lÆ°á»i biếng, phần buồn ngủ nhÆ°ng phần lá»›n chÃnh là không muốn xa ba xa mẹ là nguồn vui, nguồn hạnh phúc của chúng. Chúng phải là m mình là m mẩy để được ở nhà vá»›i cha và vá»›i mẹ.
Rồi thá» má»™t buổi chiá»u nà o đó, chúng ta đến các trÆ°á»ng mầm non chúng ta nhìn hình ảnh những đứa trẻ Ä‘ang đứng ngóng đợi cha mẹ chúng dá»… thÆ°Æ¡ng là m sao đó. Dẫu chÆ°a biết lúc nà o ba mẹ đến nhÆ°ng mà cứ đến khi cô bảo mẫu bảo các con hãy thay đồ, rá»a mặt là chúng không ai bảo ai Ä‘i thay đồ và là m vệ sinh tháºt là nhanh. Chẳng hiểu sao tháºt là thiêng liêng, tháºt là bà nhiệm khi nghe cô bảo mẫu nói nhÆ° thế chúng là m nhanh thoăn thoắt. Thay đồ xong là chạy vụt ra sân để mà đợi mà chá». Trong giá» há»c, các cô có thể bảo các cháu là m gì theo ý cô, theo bà i há»c cô dạy nhÆ°ng đến giỠđó cô không thể nà o Ä‘iá»u khiển cháu được vì lẽ giỠđấy chỉ có má»™t Ä‘iá»u cần thôi là chá» ba mong mẹ.
Ngược lại với hình ảnh buổi sáng. GiỠlà m sao cho nhanh để được nhìn thấy ba mẹ, để được ba mẹ đón vỠnên chúng không còn thiết tha với búp bê, với đồ hà ng, với đồ chơi, với xe, với cộ nữa nhưng chỉ còn thiết tha sao cho mau gặp ba với mẹ mà thôi.
Nhìn lại lịch sá» dân Israel ngà y xÆ°a chúng ta thấy rõ tâm trạng chỠđợi nhÆ° những đứa trẻ váºy.
Do sá»± phản bá»™i bất trung, hỠđã bị bắt Ä‘Æ°a Ä‘i là m nô lệ bên Babilon. Cuá»™c sống lÆ°u Ä‘Ã y không chỉ rà ng buá»™c há» vá»›i những cảnh cùng cá»±c, đói rét, gò bó, mà còn có cả những khe khắt trong cuá»™c sống tinh thần tôn giáo. Cuá»™c sống ấy sói mòn tinh thần và thể xác, khiến cho niá»m tin và o Thiên Chúa không còn đứng vững, có khác nà o nhÆ° những cánh tay rá»i rã, bà n chân má»i mòn.
Chá» Chúa đến nhÆ°ng thấy lâu quá để rồi há» Ä‘i tìm cho hỠđủ thứ các loại thần để mà thỠđể mà kÃnh. Lịch sá» viết lại cho chúng ta những dòng sá» của dân Israel nhÆ° là bà i há»c lá»›n cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Vì Ä‘i theo thần nà y, thần kia để rồi dân Israel cứ lầm lÅ©i Ä‘i trong đêm tối.
ChÃnh trong bối cảnh bi thảm Ä‘en tối, Giavê Thiên Chúa đã gá»i tiên tri Giêrêmia đến loan báo vá» ngà y giá» Thiên Chúa sẽ ra tay tế Ä‘á»™. Ngà i còn mặc khải rõ hÆ¡n khi cho biết tin mừng ấy sẽ được khởi sá»± ngay qua má»™t dòng tá»™c: Äó là dòng dõi vua Äavit: " Trong những ngà y đó và trong thá»i gian đó, Ta sẽ là m nảy sinh cho Äavit má»™t chồi Công ChÃnh". Thế là má»™t triá»u đại má»›i, má»™t váºn há»™i má»›i sẽ Ä‘em lại đổi thay cho kiếp Ä‘oạ Ä‘Ã y Ä‘en tối của dân Israel. Từ đây, tráºt tá»± được tái láºp, hạnh phúc sẽ nở ra và má»i ngÆ°á»i má»i nhà sống trong cảnh hoà bình thịnh vượng vì Äức Vua hiển trị sẽ xét xá» chÆ° dân trong sá»± khôn ngoan và công chÃnh".
Lá»i hứa trên đã là m nao nức bao tâm hồn. Thiên Chúa, Äấng luôn trung thà nh vá»›i giao Æ°á»›c đã chẳng thể nuốt lá»i. Ngà i đã cho Con Má»™t Nháºp thể là m ngÆ°á»i để thá»±c hiện những gì đã hứa, nhÆ°ng không chỉ cho Israel mà còn cho các dân tá»™c. Ngà i đã là m sống lại và khÆ¡i lên niá»m tin tưởng khi loan báo cho há» biết rằng: Giá» cứu rá»—i, ngà y giải thoát đã gần đến rồi. Vì thế, Ngà i kêu gá»i má»i ngÆ°á»i hãy biết Ä‘á»c qua những biến đổi của vÅ© trụ, qua những thay đổi của tâm hồn, dấu chỉ của ngà y cứu Ä‘á»™. Những biến cố nhÆ° Ä‘á»™ng đất, mất mà u, tai Æ°Æ¡ng, ôn dịch, hạn hán cùng vá»›i những váºt đổi sao dá»i là m cho lòng ngÆ°á»i khiếp run kinh hãi. Và còn có biết bao cái ta không mong đợi mà xảy đến: tai nạn, bệnh táºt, chết chóc, hiểm hoạ... Tất cả Ä‘á»u có giá trị nhÆ° là má»™t dấu hiệu, má»™t lá»i nhắc nhở để ta hÆ°á»›ng vá» ngà y giá» của Con Thiên Chúa Ä‘ang đến.
Chúng ta, nhìn lại chúng ta ngà y nay chúng ta thấy hình nhÆ° chúng ta cÅ©ng chẳng khác Israel ngà y xÆ°a là mấy. Chúa yêu thÆ°Æ¡ng, nâng đỡ, bao bá»c, chở che cuá»™c Ä‘á»i chúng ta nhÆ° Israel ngà y xÆ°a váºy. Thế nhÆ°ng mà chúng ta vẫn chÆ°a cảm thấy thoả mãn vá»›i tất cả những gì Chúa thÆ°Æ¡ng ban cho chúng ta để rồi chúng ta cÅ©ng loay hoay mãi trong bóng đêm nhÆ° dân Israel váºy.
Tiếng kêu ai oán mong đợi Äấng Cứu Thế đến cứu muôn dân được ngôn sứ Isaia thốt lên trong bà i Ä‘á»c thứ nhất mà chúng ta vừa nghe đấy: "Lạy Äức Chúa, Ngà i má»›i là Cha, là Äấng cứu chuá»™c chúng con: đó là danh Ngà i muôn thuở. Lạy Äức Chúa, tạ sao Ngà i lại để chúng con lạc xa Ä‘Æ°á»ng lối Ngà i? Tại sao Ngà i là m cho lòng chúng con ra chai đá, chẳng còn biết kÃnh sợ Ngà i? Vì tình thÆ°Æ¡ng đối vá»›i tôi tá»› là các chi tá»™c thuá»™c gia nghiệp Ngà i, xin Ngà i mau trở lại. Phải cho Ngà i xé trá»i mà ngá»± xuống, cho núi non rung chuyển trÆ°á»›c thánh nhan". (Is 63, 16b-17.19b).
Vì lòng con ngÆ°á»i chai đá nên Isaia đã kêu lên vá»›i Äức Chúa. Ngà y hôm nay, chúng ta cÅ©ng gà o lên vá»›i Chúa là vì tình thÆ°Æ¡ng của Chúa, xin Chúa mau trở lại để cứu chúng ta.
Lòng chá» mong, lòng mong đợi ấy chúng ta cÅ©ng được nghe Thánh Phaolô nói đến trong thÆ° thứ nhất gá»i tÃn hữu Côrintô của Ngà i: "Chúng ta mong đợi ngà y Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, mạc khải vinh quang của NgÆ°á»i".
Và Trong khi chỠđợi, Ngà i má»i gá»i chúng ta hãy sống trong sá»± tỉnh thức và cầu nguyện nhÆ° Thánh Maccô thuáºt lại cho chúng ta trong Tin mừng của Ngà i mà chúng ta vừa nghe. Chúa Giêsu, hÆ¡n lúc nà o hết, Ngà i cảnh báo vá»›i các môn đệ là phải tỉnh thức luôn luôn. NhÆ° những ngÆ°á»i lÃnh tuần canh, chỉ được gá»i là tỉnh thức khi biết luôn đứng vá»›i đôi mắt sáng rá»±c nhìn vá» phÃa trÆ°á»›c. Nói cách khác, nhÆ° thánh Phaolô khuyên trong thÆ° gá»i cho giáo dân thà nh Thesalonica: Äó là không được để cho lòng trà ra nặng ná» và tối tăm, bởi những tiệc chè chén, say sÆ°a, bởi Ä‘am mê dục vá»ng, bởi ảo vá»ng váºt chất. Thay và o đó là phải ra sức thá»±c thi bác ái, yêu thÆ°Æ¡ng, mặc lấy má»™t cuá»™c sống khiêm nhÆ°á»ng vì đó là điá»u đẹp lòng Thiên Chúa và là m cho ngÆ°á»i ta nên thánh thiện.
Chúng ta biết rằng cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta nó mong manh, nó má»ng dòn, nó yếu Ä‘uối lắm nên cuá»™c Ä‘á»i muốn được đứng vững để đón nháºn ân huệ của Chúa, tình thÆ°Æ¡ng và ơn cứu Ä‘á»™ của Chúa không còn cách nà o khác hÆ¡n là phải tỉnh thức, vẫn chá» mong Chúa đến nhÆ° lÃnh canh mong đợi hừng đông nhÆ° suối mong đợi nÆ°á»›c nguồn váºy.
Nhá»› lại những đứa trẻ, những thú vui do các cô, các bạn mang lại vẫn không là niá»m vui, niá»m hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c của chúng được. Chúng ta cÅ©ng váºy, những lạc thú trần gian: tiá»n - tình - danh, những thứ ấy vẫn không thể nà o bù đắp, không thể nà o lấp đầy ná»—i khát khao, niá»m hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c của chúng ta được.
Mùa Vá»ng, mùa trông đợi lại vá». Mùa Vá»ng nhÆ° là thá»i gian, nhÆ° là cÆ¡ há»™i thuáºn tiện để nhắc nhá»› má»—i ngÆ°á»i chúng ta đâu là cùng Ä‘Ãch, đâu là niá»m vui Ä‘Ãch thá»±c của chúng ta. Nếu cùng Ä‘Ãch của cuá»™c Ä‘á»i chúng ta là tiá»n - là danh - là dục thì chúng ta cứ tiếp tục cắm cúi Ä‘i tìm chúng. Còn nếu cùng Ä‘Ãch, lẽ sống của cuá»™c Ä‘á»i chúng ta là Chúa thì còn thá»i gian, còn cÆ¡ há»™i, chúng ta hãy dùng thá»i gian, dùng cÆ¡ há»™i thuáºn tiện để biến đổi cuá»™c Ä‘á»i, để mà luôn tỉnh thức để đón chỠánh sáng, đón chá» tình yêu vÄ©nh cá»u đến vá»›i chúng ta.
Nguyện xin Emmanuel – Äấng Cứu Äá»™ Duy Nhất đến và ở lại trong cuá»™c Ä‘á»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta để tâm hồn, để cõi lòng cuá»™c Ä‘á»i chúng ta luôn bình an giữa biết bao nhiêu biến Ä‘á»™ng, bao nhiêu xáo trá»™n của cuá»™c Ä‘á»i. [Mục Lục]
5. Con hy vá»ng Chúa đến - ViKiNi
(TrÃch trong ‘Xây Nhà Trên Äá’ – Lm VÅ© Khắc Nghiêm)
Khi bị vây khốn ở đất Khuông, Khổng Tá» nói: “Trá»i chÆ°a muốn Äạo ta mất, thì ngÆ°á»i đất Khuông là m gì được ta?†(LN. XIV,36 “Äạo tôi thi hà nh được là do mệnh Trá»i …â€). Nguyá»…n Trãi đã tin và o lá»i cha là Nguyá»…n phi Khanh khuyên: “Nếu Trá»i muốn cho nÆ°á»›c ta tiêu diệt thì lÆ°á»›i thù sẽ úp xuống đầu xanh. Không bao giá»! Trãi con Æ¡i! tÆ°Æ¡ng lai đầy ánh sáng, cha đứng đây trông suốt được ngà n thu …â€. Cha bị quân Tầu bắt, Nguyá»…n Trãi đã không theo cha. Ông nghe lá»i cha, đã hy sinh trở vá» láºp chà cứu quốc và đã chiến thắng quân Tầu.
Má»™t Ä‘Ã ng, Khổng Tá» tin Trá»i vững chắc, ông hy vá»ng đạo thánh hiá»n sẽ tá»a sáng trong tÆ°Æ¡ng lai. Ông không sợ kẻ thù có thể hại ông. Ông đã quyết tâm truyá»n bá đạo lý và đã trở thà nh vạn thế sÆ° biểu.
Má»™t Ä‘Ã ng, Nguyá»…n Trãi hy vá»ng và o tÆ°Æ¡ng lai đầy ánh sáng, ông quyết tâm tìm Ä‘Æ°á»ng cứu quốc, và ông đã trở thà nh Äệ nhất khai quốc công thần.
Tin và hy vá»ng là lẽ sống của con ngÆ°á»i. Tin là nháºn có má»™t sá»± tháºt tồn tại. Hy vá»ng là mong Æ°á»›c đạt được sá»± tháºt đó. Tin và hy vá»ng Ä‘á»u hÆ°á»›ng vá» má»™t đối tượng chân thiện mỹ có tháºt, đáng khao khát, đáng ngưỡng vá»ng, vượt xa khá»i hiện tại. Hiện tại thÆ°á»ng là m ta thất vá»ng vì nó đầy Ä‘au khổ, bất toà n. Ta cần vượt tá»›i má»™t tÆ°Æ¡ng lai tốt đẹp, hạnh phúc cao cả, mong thá»a mãn hy vá»ng. Nếu không có hy vá»ng, ta không còn muốn sống nữa, không ham hoạt Ä‘á»™ng, không còn tiến bá»™. Hiện tại không có gì vững chắc bá»n bỉ, luôn thay đổi, nay còn mai mất. Cuá»™c Ä‘á»i là cảnh phù vân, đến ná»—i Cao bá Quát đã kêu lên:
“Khoảng trá»i đất cổ kim, kim cổ.
Mảnh hình hà i không có có khôngâ€.
Cái không có luôn ám ảnh ta. Ta cần cái hằng có, hằng sống cho Ä‘á»i ta. Nếu không có cái hằng có, hằng sống, sẽ không còn đạo đức, không còn thiện hảo. Mục Ä‘Ãch sống thiện hảo là để vÆ°Æ¡n tá»›i sá»± tồn tại vÄ©nh cá»u tốt đẹp, hạnh phúc hÆ¡n.
Chỉ có Thiên Chúa là hằng hữu, hằng sống.
Chỉ có Thiên Chúa là thiện hảo, hạnh phúc.
Chỉ có Ngà i má»›i có thá»a mãn niá»m tin và hy vá»ng của con ngÆ°á»i.
Mùa vá»ng giúp ta thá»±c hiện niá»m tin và hy vá»ng đó. Lá»i Chúa hôm nay trình bà y những lý do đáng cho ta tin và đầy hy vá»ng.
Những lý do đáng tin: Thiên Chúa là Cha chúng con từ muôn thuở. Ngà i là thợ gốm, chúng con là đất sét. ChÃnh tay Ngà i đã là m nên chúng con hết thảy (Is. 63, 16.19).
Những lý do đầy hy vá»ng: “Thiên Chúa là Äấng cứu chuá»™c chúng con, xin Ngà i trở lại, xin Ngà i xé trá»i mà ngá»± xuống†(Is. 63, 19).
“Chúng con Ä‘ang mong đợi ngà y Äức Giêsu Kitô mặc khải vinh quang của NgÆ°á»i, cho chúng con được hiệp thông vá»›i Con của NgÆ°á»i là Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta†(ICr. 1, 7-8).
Chúng ta tin và hy vá»ng vững chắc và o Thiên Chúa nhÆ° thế, không phải hão huyá»n, ảo tưởng. Hy vá»ng và tin tưởng của chúng ta được bảo đảm hoà n toà n vì trong quá khứ “chÃnh Ngà i đã giải phóng dân Israel ra khá»i nô lệ Ai cáºp bằng cánh tay toà n năng, chÃnh Ngà i đã ngá»± xuống núi Sinai ban mÆ°á»i Ä‘iá»u luáºt để giáo dục dân sống công chÃnh, chÃnh Ngà i là Äấng trung tÃn đã giữ lá»i minh Æ°á»›c, ban Äấng Cứu Thế là Con má»™t Ngà i giáng sinh là m ngÆ°á»i, đã chịu chết, đã sống lại và lên trá»i để cho thấy Thiên Chúa là Cha đã yêu thÆ°Æ¡ng vô cùng và thấy sá»± sống lại vinh quang, bảo đảm cho chúng ta có cuá»™c sống hạnh phúc muôn Ä‘á»iâ€. Bà i Ä‘á»c hai, thánh Phaolô còn cho thấy giáo Ä‘oà n Côrintô được bao nhiêu ân huệ: Æ¡n được kết hợp vá»›i Äức Giêsu Kitô, được nghe lá»i Chúa, được hiểu biết mầu nhiệm Thiên Chúa để trở nên phong phú đến ná»—i không còn thiếu má»™t ân huệ nà o. Chỉ còn má»™t ân huệ duy nhất là đón chá» ngà y quang lâm của Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Äó là những bằng chứng bảo đảm chắc chắn cho niá»m tin và hy vá»ng của chúng ta mà trong lịch sá» thế giá»›i không đâu có bằng. Israel đã thách đố “từ cổ chà kim, thiên hạ chÆ°a hỠđược biết, tai chÆ°a hỠđược nghe, mắt chÆ°a hỠđược thấy má»™t vị thần nà o nhÆ° Thiên Chúa đã là m cho kẻ trông cáºy Ngà i nhÆ° váºy†(Is. 64, 3).
Hiện tại, trÆ°á»›c mắt chúng ta, Thiên Chúa ẩn mình nhÆ° má»™t ông chủ Ä‘i xa vắng nhà . Chúng ta phải chăm lo là m tròn trách nhiệm Ngà i trao phó, phải tỉnh thức đón nháºn Æ¡n Ngà i, sống theo thánh ý Ngà i, mãi mãi Ä‘i trong Ä‘Æ°á»ng lối Ngà i, Ä‘ang khi trông chá», hy vá»ng Ngà i đến trong vinh quang, chúng ta được nháºp Ä‘oà n những ngÆ°á»i con thảo theo Ngà i vá» nÆ°á»›c Cha hằng sống, hạnh phúc muôn Ä‘á»i.
Lạy Chúa, là Cha chúng con. Khả ái thay cung Ä‘iện của Ngà i, hồn con mong Æ°á»›c đến hao mòn. Thân con reo lên tá»›i Thiên Chúa hằng sống. Lạy Chúa thiên binh, xin lắng nghe lá»i con khẩn nguyện. Xin cho con được ở trong nhà Ngà i, còn hÆ¡n ấm cúng trong dinh thá»± lÅ© ác nhân. Lạy Chúa, phúc thay kẻ tin cáºy ở Ngà i (Tv. 84). [Mục Lục]
6. Mong đợi Chúa đến – Thiên Phúc
(TrÃch trong ‘NhÆ° Thầy Äã Yêu’)
Và o má»™t ngà y đẹp trá»i, ông già ngồi trên ghế xÃch Ä‘u, lòng mong đợi Chúa đến. Tình cá», má»™t bé gái Ä‘ang chÆ¡i banh để lá»t và o sân nhà ông, cô gái chạy lại nhặt trái banh và mở lá»i là m quen:
- ThÆ°a ông, ngà y nà o ông cÅ©ng ngồi trên chiếc xÃch Ä‘u nà y, ông Ä‘ang chá» ai váºy?
- Cháu còn nhá» quá là m sao hiểu được Ä‘iá»u ông mong đợi.
- Có lẽ cháu nhá» tháºt, nhÆ°ng mẹ cháu nói: có Ä‘iá»u gì trong lòng thì hãy nói ra, có nói ra má»›i hiểu rõ hÆ¡n.
Nghe cô bé nói có lý, ông liá»n thổ lá»™:
- Ông đang chỠđợi Chúa đến.
Cô bé tròn xoe đôi mắt kinh ngạc. Ông già má»›i giải thÃch:
- Trước khi nhắm mắt, ông muốn tin chắc rằng có một Thiên Chúa, ông cần một dấu hiệu cháu à !
Bấy giỠcô bé mới lên tiếng:
- Ông chá» má»™t dấu hiệu Æ°? ThÆ°a ông, Chúa đã cho ông má»™t dấu hiệu: má»—i khi ông hÃt thở không khÃ, má»—i khi ông nghe tiếng chim hót, má»—i khi ông nhìn hạt mÆ°a rÆ¡i. Chúa đã cho ông má»™t dấu hiệu trong nụ cÆ°á»i trẻ thÆ¡, trong nÆ°á»›c mắt ngÆ°á»i Ä‘au khổ. Ông Æ¡i, Chúa ở trong ông, Chúa ở trong cháu, không cần phải tìm kiếm, vì NgÆ°á»i luôn ở đó.
***
“Tất cả là hồng ânâ€. Æ n Chúa có thể đến bất cứ từ nÆ¡i dâu, trong má»i cảnh huống cuá»™c Ä‘á»i, lúc vui mừng hay Ä‘au khổ, lúc thà nh công hay khi thất bại. Äiá»u quan trá»ng là chúng ta biết nháºn ra đó là ân ban của Chúa. NgÆ°á»i có niá»m tin nhìn tất cả chá»— nà o cÅ©ng là ân sủng, và má»—i má»™t ân ban là má»™t cuá»™c “Chúa đến viếng thăm.â€
Nếu những cuộc viếng thăm là những hồng ân của Chúa, thì chúng ta đừng để mất những hồng ân ấy chỉ vì sự thỠơ, thiếu chuẩn bị, không sẵn sà ng.
Chúng ta có quyá»n Æ°á»›c mÆ¡, dá»± tÃnh xây dá»±ng tÆ°Æ¡ng lai, nhÆ°ng đừng bao giá» quên mục Ä‘Ãch cuối cùng là phải “gặp được Chúaâ€.
NhÆ°ng có má»™t sá»± thá»±c nà y, nó rất thá»±c, và đó là sá»± thá»±c nhất trên Ä‘á»i là nếu chúng ta không thÆ°á»ng gặp Chúa trong cuá»™c sống, thì chúng ta cÅ©ng sẽ không thể gặp NgÆ°á»i và o giây phút cuối cuá»™c Ä‘á»i.
Mùa vá»ng cuối cùng của Thiên niên ká»· chuẩn bị cho mùa xuân của Năm Toà n Xá 2000. Äức Hồng Y Camillo Ruini dạy: “Mục tiêu hà ng đầu của Năm Toà n Xá là củng cố Äức tin và chứng tá của các Kitô hữu. Vì thế, cần phải khÆ¡i dáºy trong tâm hồn hết thảy má»i tÃn hữu khát vá»ng tháºt sá»± muốn nên thánh, Æ°á»›c muốn mãnh liệt hoán cải và canh tân bản thân trong má»™t bầu khà cầu nguyện ngà y cà ng khẩn thiết hÆ¡n và trong tình liên Ä‘á»›i qua việc tiếp đón tha nhân, cách riêng những ngÆ°á»i nghèo khổ nhấtâ€.
***
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết “tìm gặp Chúa†trong má»i Æ¡n là nh Chúa ban, trong các bà tÃch, trong các việc là nh và trong ngÆ°á»i anh em, để chúng con sẽ gặp được Chúa trong ngà y Chúa đến viếng thăm. Amen. [Mục Lục]
7. Hãy tỉnh thức - Lm. Giuse Nguyễn Văn Thông
Không ồn à o, chỉ vá»›i má»™t và i thay đổi nhá», nhÆ° lá»… phục mà u tÃm, không hát hay Ä‘á»c kinh Vinh Danh trong Thánh lá»… Chúa Nháºt… Giáo Há»™i nhắc cho chúng ta biết rằng Năm Phụng Vụ má»›i đã bắt đầu bằng Chúa Nháºt I Mùa Vá»ng. Vá»ng hay đợi là hÆ°á»›ng tá»›i Ä‘iá»u gì sẽ xảy đến trong tÆ°Æ¡ng lai. Quá khứ cÅ©ng có thể được nhắc tá»›i để đảm bảo cho tÃnh xác thá»±c của niá»m hy vá»ng. à nghÄ©a chÃnh yếu của Mùa Vá»ng là hÆ°á»›ng tá»›i ngà y công trình cứu Ä‘á»™ của Chúa Giêsu được hoà n tất. Khi ấy, NgÆ°á»i sẽ trở lại trong vinh quang để Ä‘Æ°a tất cả vá» dâng cho Chúa Cha và bấy giá» sẽ là thiên Ä‘Ã ng Ä‘á»i Ä‘á»i. Ngà y đó chắc chắn sẽ đến, nhÆ°ng không ai biết khi nà o sẽ xảy ra. Vì thế, Chúa Giêsu dạy chúng ta: Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức (Mc 13,33).
Tỉnh thức, theo Ä‘oạn sách ngôn sứ Isaia trÃch Ä‘á»c hôm nay, là nháºn ra tình trạng tá»™i lá»—i của mình. Sau thá»i lÆ°u đầy tại Babylon, Dân Chúa hồi tưởng lại những năm tháng tủi nhục nÆ¡i đất khách quê ngÆ°á»i. Há» nháºn ra duyên cá»› đã là m cho há» phải trải qua giai Ä‘oạn lịch sỠđáng quên ấy: tại chúng con lạc xa Ä‘Æ°á»ng lối Ngà i; lòng chúng con ra chai đá chẳng cònbiết kÃnh sợ Ngà i (63,17); không có ai cầu khẩn danh Chúa, cÅ©ng chẳng ai tỉnh dáºy mà nÃu lấyNgà i (64,6). Israen ý thức rằng chỉ vì tình thÆ°Æ¡ng vô bá» bến của Chúa nên há» má»›i được giải thoát. Bây giá», khi đã hồi hÆ°Æ¡ng, những khó khăn má»›i lại nảy sinh, há» lại kêu xin Chúa xé trá»i mà ngá»± xuống giải cứu, vì bây giá» há» biết sám hối vá» má»i tá»™i lá»—i đã phạm và hy vá»ng khi mải Ä‘i theo các Ä‘Æ°á»ng lối của Ngà i, chúng con sẽ được cứu thoát (64,4).
Theo thánh Phaolô, thì tỉnh thức là hiệp thông vá»›i Äức Giêsu Kitô và lãnh nháºn kho tà ng phong phú các ân huệ vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện. Vá»›i các ân huệ phong phú ấy, chúng ta phải sống để không ai có thể trách cứ được Ä‘iá»u gì cho đến ngà y Chúa quang lâm. NhÆ° thế, tỉnh thức đòi há»i má»™t Ä‘á»i sống chủ Ä‘á»™ng và tÃch cá»±c để là m cho chân lý Tin Mừng thấm nháºp và biến đổi các thá»±c tại trần gian cÅ©ng nhÆ° toà n bá»™ Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i. Nếu chúng ta không còn thiếu má»™t ân huệ nà o, thì đó không phải là những nén bạc để chúng ta Ä‘em chôn giấu dÆ°á»›i đất, trái lại chúng ta phải là m cho nó sinh lá»i cho NÆ°á»›c Chúa, đặc biệt là vá» lá»i Chúa và các mầu nhiệm của NgÆ°á»i.
Chúa Giêsu dạy tỉnh thức vì tÃnh chất bất ngá» của ngà y NgÆ°á»i trở lại, có thể là cháºp tối hay đêm khuya, lúc gà gáy hay tảng sáng. Vì ông chủ trao cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc trÆ°á»›c lúc Ä‘i xa, nên tỉnh thức còn là chu toà n bổn pháºn của mình trong lúc hiện tại, nghÄ©a là sống giây phút hiện tại vá»›i hết chiá»u kÃch của nó. Chúng ta không chá» thá»i cÆ¡ hay đòi há»i Ä‘iá»u kiện để thá»±c hiện sứ mạng, nhÆ°ng phải táºn dụng hoà n cảnh hiện tại để dấn thân mạnh mẽ và triệt để cho sứ vụ của mình. Chỉ lÆ¡ là má»™t chút sẽ bị coi là ngủ mê, trong khi ông chủ sẽ trở vá» bất thần. Nếu ngủ mê là chìm đắm trong tá»™i lá»—i, thì tỉnh thức là sám hối tá»™i lá»—i. Nếu ngủ mê là lÆ°á»i biếng, thì tỉnh thức là chăm chỉ là m việc cho NÆ°á»›c Chúa. Nếu ngủ mê là xa rá»i Chúa, thì tỉnh thức là hiệp thông vá»›i Chúa. Nếu ngủ mê là bá» bê nhiệm vụ, thì tỉnh thức là chu toà n sứ vụ Chúa trao phó.
Lạy Chúa Giêsu, xin ban Æ¡n nâng đỡ sá»± yếu hèn của chúng con. Xin giúp chúng con tỉnh thức bằng việc sống giây phút hiện tại đẹp lòng Chúa, để đón Chúa má»—i ngà y và xứng đáng đón Chúa trong ngà y NgÆ°á»i trở lại. Amen. [Mục Lục]
8. Hãy tỉnh thức
Năm phụng vụ má»›i bắt đầu bằng má»™t lá»i cảnh báo: Hãy tỉnh thức. Chúng ta không còn ở trong thá»i kỳ chỠđợi Chúa giáng sinh là m ngÆ°á»i, dù rằng năm phụng vụ mở đầu vá»›i mùa vá»ng, mùa chuẩn bị mừng lá»… Giáng sinh. Trái lại chúng ta Ä‘ang ở trong thá»i kỳ chỠđợi Chúa đến hoà n tất công trình cứu Ä‘á»™ nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i, cÅ©ng nhÆ° nÆ¡i toà n thể nhân loại.
Hãy tỉnh thức, đúng thế, ngÆ°á»i Kitô hữu phải chăng là ngÆ°á»i luôn sống cái mặc cảm coi thế gian và cuá»™c sống chỉ là má»™t chuá»—i những cạm bẫy sẵn sà ng nháºn chìm chúng ta trong hÆ° đốn? Không phải là nhÆ° váºy. Lá»i kêu gá»i của Chúa Giêsu và của Giáo Há»™i ngà y hôm nay bao gồm má»™t cái nhìn lạc quan vá» lịch sá» nhân loại. Chúa Giêsu đã có đó. Tá»™i lá»—i đã bị án diệt vong. Sá»± chết đã bị đánh bại, còn mầm mống sá»± sống má»›i cứ má»—i ngà y má»™t lá»›n mạnh.
Hãy tỉnh thức để nháºn ra tất cả những cái má»›i mẻ ấy để có thể nháºp cuá»™c. Bà con trong thôn ấp được kêu gá»i tu sá»a Ä‘Æ°á»ng xá cho việc Ä‘i lại được dá»… dà ng. Các em há»c sinh tham gia phong trà o tiết kiệm để có tiá»n giúp đỡ các bạn cùng lá»›p, cùng trÆ°á»ng gặp tai Æ°Æ¡ng hoạn nạn. NgÆ°á»i Ä‘i buôn, không nói thách, không bán đồ giả, không dùng cân thiếu và thÆ°á»›c hụt. Phải tỉnh thức và thấm nhuần tinh thần Phúc Âm để có thể nháºn ra sá»± lá»›n mạnh của tráºt tá»± xã há»™i má»›i.
Trong Phúc Âm cÅ©ng nhÆ° trá»n cuá»™c sống, chúng ta có thể bắt gặp vô số những con ngÆ°á»i mê ngủ, nghÄ©a là tiếp tục suy nghÄ© và lý luáºn vá» hà nh Ä‘á»™ng của Thiên Chúa theo lối cÅ©, theo những định kiến, theo những hệ thống thần há»c há» tá»± đặt ra. Các thượng tế, luáºt sÄ© và biệt phái đã ru ngủ mình trong sá»± tá»± mãn và sá»± thông hiểu Kinh Thánh. Cả thà nh Giêrusalem cÅ©ng đã tá»± ru ngủ mình trong thói quen, trong cái nếp cÅ©, nên đã sống bên ngoà i biến cố Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i.
Chúa Giêsu có đó nhÆ° vị cứu tinh há» mong đợi, nhÆ°ng hỠđã không nháºn ra Ngà i. Không những không nháºn ra Ngà i mà còn tìm cách giết hại Ngà i. Bởi vì há» không chấp nháºn nghe và thấy những lá»i nói, những việc là m Ä‘i ra ngoà i những gì hỠđã nghe và đã thấy. HỠđã có những phản ứng hoà n toà n không thÃch hợp vá»›i những đòi há»i của thá»i đại má»›i. Há» Ä‘Ãch thá»±c là những kẻ mê ngủ. ChÃnh những mục đồng và những kẻ bị liệt và o hà ng tá»™i lá»—i công khai nhÆ° ngÆ°á»i thu thuế và gái Ä‘iếm, những kẻ bệnh táºt và nghèo khổ lại là những ngÆ°á»i có khả năng nháºn ra cái má»›i mẻ của tiếng hát các thiên thần, của ánh sao, của những dấu lạ để rồi cuối cùng đã nháºn ra Äấng Cứu Thế nÆ¡i má»™t hình nhi má»›i sinh, bá»c trong khăn vải và đặt nằm trong máng cá», hay nÆ¡i má»™t Äức Kitô bị chết treo trên tháºp giá.
Liệu chúng ta đã thá»±c sá»± tỉnh thức để nháºn ra Chúa nÆ¡i những ngÆ°á»i anh em, và thánh ý Ngà i qua các biến cố xảy đến hay không? [Mục Lục]
9. Thức tỉnh cầu nguyện
(Suy niệm của Lm. Giuse Trần Việt Hùng)
Chúng ta bắt đầu bÆ°á»›c và o Mùa Vá»ng của niên lịch Phụng Vụ 2012. Lá»i đầu tiên Chúa Giêsu muốn nhắn nhủ: Chúng con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì chúng con không biết lúc đó là lúc nà o (Mc 13,33).
Lá»i của Chúa luôn là lá»i hÆ°á»›ng dẫn và cảnh tỉnh Ä‘á»i sống chúng ta. Äôi khi chúng ta cảm thấy chán ngấy vì sá»± nhắc nhở phải tỉnh thức luôn. Biết rồi, nói mãi! Giáo Há»™i nhÆ° ngÆ°á»i mẹ luôn luôn yêu thÆ°Æ¡ng và quan tâm đến con cái mình. Giáo Há»™i đã trung thà nh dùng lá»i Chúa trong Kinh Thánh để má»i gá»i chúng ta hãy Ä‘i trong Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa.
Cách đây khoảng 2700 năm, những lá»i nguyện cầu khẩn thiết của tiên tri Isaia vẫn còn vang vá»ng hôm nay: Lạy Chúa, tại Sao Ngà i lại để chúng con lạc xa Ä‘Æ°á»ng lối Ngà i? Tại Sao Ngà i là m cho lòng chúng con Ra chai đá, chẳng còn biết kÃnh sợ Ngà i?(Is 63,17). Tiên tri Isaia rao giảng cho dân Do-thái khoảng giữa những năm 742-701 B.C. tại Giêrusalem. HÆ°á»›ng dẫn theo quan niệm thần há»c căn bản nói vá» Thiên Chúa thánh thiện và công chÃnh đòi há»i con phải ngÆ°á»i đáp trả tình yêu. Trong cÆ¡n thá» thách, tiên tri Isaia biết rằng con ngÆ°á»i yêu Ä‘uối, đầy vết nhÆ¡ tá»™i lá»—i và sống lÆ¡ là vá»›i lá» luáºt nhÆ°ng tiên tri Isaia vẫn van xin Chúa thÆ°Æ¡ng xót. Và đôi khi Isaia còn trách cứ tại Sao Chúa để cho con ngÆ°á»i lạc xa Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa. Mặc dầu con ngÆ°á»i bị Ä‘oán xét nhÆ°ng Isaia tin rằng số ngÆ°á»i còn lại trong dân Chúa đã chá»n vẫn được duy trì để đón nháºn Vua VÅ© Trụ từ dòng dõi Vua Äavid.
Con ngÆ°á»i trong má»i thá»i luôn có khuynh hÆ°á»›ng tá»± láºp và xuôi theo bản tÃnh tá»± nhiên. Tìm thá»a mãn những khát vá»ng và ước muốn vá» cả tinh thần lẫn váºt chất. Thiên Chúa rất kiên nhẫn đợi chá» trong sá»± hÆ°á»›ng dẫn và huấn luyện dân riêng của Ngà i. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói: Ngá»±a theo Ä‘Æ°á»ng cÅ© hay tÃnh nà o táºt ấy. HÆ°á»›ng thượng luôn là má»™t má»i gá»i cố gắng không ngừng. Buông mái chèo, thuyá»n lại chảy xuôi theo dòng. BÆ°á»›c lên Ä‘Æ°á»ng trá»n là nh thì chúng ta cần phải miệt mà i, phấn đấu và ngÆ°á»›c nhìn lên Ä‘Ãch nhắm. Sống theo luáºt của Chúa, dân Chúa chá»n cần phải hy sinh tránh xa những cách sống phà m tục và thoái hóa của cách sống tá»± nhiên. Qua lịch sá» Cúu Äá»™, chúng ta biết Dân Do-thái ngà y xÆ°a cÅ©ng bị mê hoặc bởi biết bao cám dá»— của cuá»™c sống tục hóa, tá»± do, thá» thần ngoại bang và tìm thá»a mãn nhu cầu bản năng tá»± nhiên.
Trong bà i Phúc âm, Chúa Giêsu nhắc nhở: Chúng con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì chúng con không biết lúc đó là lúc nà o (Mc 13,33). Những lá»i dặn dò chỉ dáºy của Chúa Giêsu đã cách xa chúng ta cả 2000 năm rồi. Hôm nay đây lá»i nà y còn có ý nghÄ©a gì? Äã biết bao nhiêu thá»i đại và thế hệ con ngÆ°á»i đã Ä‘i qua. Thế hệ nà y tiếp nối thê hệ kia đã đến và đã Ä‘i qua. Không có thế hệ nà o hiện diện kéo dà i mãi. Dù có các vua chúa quyá»n uy, những chế Ä‘á»™ Ä‘á»™c tà i, những con ngÆ°á»i khát máu cÅ©ng lần lượt xuất hiện và rồi trở vá» cát bụi. Vinh quang đạt tá»›i tá»™t đỉnh trong xã há»™i, rồi cÅ©ng má»™t ngà y Ra Ä‘i vá»›i cái xác không hồn và bà n tay trắng.
Qua nhiá»u thá»i đại, con ngÆ°á»i thá»i nà o cÅ©ng bị nhiá»…m các thứ văn hóa hưởng thụ, vô thần, váºt chất, tÆ°Æ¡ng đối và văn hóa của sá»± chết. Con ngÆ°á»i dần xa lối bÆ°á»›c của Chúa. Nhất là trong thá»i buổi văn Minh và tục hóa ngà y nay, con ngÆ°á»i bị kéo lôi và o cuá»™c sống hưởng thụ váºt chất liá»n tay. Có nhiá»u ngÆ°á»i không còn nháºn Ra những giá trị vá» tinh thần và luân lý đạo đức. Nhiá»u ngÆ°á»i chủ trÆ°Æ¡ng sống hiện thá»±c. Tìm đáp ứng thá»a mãn má»i nhu cầu đòi há»i cả tinh thần lẫn váºt chất. Chỉ muốn cúi xuống tìm kiếm những nhu cầu hiện sinh mà quên Ä‘i nhu cầu khẩn khiết của tâm linh. Nhiá»u ngÆ°á»i không còn muốn nghÄ© đến niá»m tin và o Thượng Äế, cứu cánh của cuá»™c Ä‘á»i, không còn đến nhà thá», không há»c há»i Kinh Thánh và không cầu nguyện. Há» không còn quan tâm đến Ä‘á»i sống tâm linh. Sống theo cá nhân chủ nghÄ©a, nghÄ© rằng mình là tất cả và tá»± mình đủ cho chÃnh mình.
Thánh Phaolô trong thÆ¡ gởi cho tÃn hữu Côrintô, đã cầu chúc anh chị em đầy ân sủng và bình an trong Chúa. Trong khi mong chá» Chúa Kitô tá» hiện, thánh Phaolô khuyên dạy các tÃn hữu hãy tin tưởng nÆ¡i Chúa Kitô. Hãy sống trung tÃn và hiệp nhất vá»›i Ngà i. Chúa đã ban cho chúng ta đầy đủ các Æ¡n cần thiết để bá»n vững trong Æ¡n Chúa. Ngà y Chúa tá» hiện không phải vá»›i đám đông hay tất cả má»i ngÆ°á»i cùng má»™t lúc mà là má»—i ngÆ°á»i hãy tỉnh thức. Vì má»—i cá nhân có má»™t Æ¡n gá»i, sứ vụ và số mệnh riêng. Má»—i ngÆ°á»i phải chu toà n bổn pháºn của mình.
Theo lá»i dạy của Phúc âm, đã có rất nhiá»u ngÆ°á»i sống trong tÆ° thế tỉnh thức và cầu nguyện. Vì không ai biết được ngà y giá» Chúa sẽ viếng thăm. Giáo Há»™i không ngừng nhắc nhở con cái mình qua má»i hoà n cảnh Ä‘á»u nhá»› tỉnh thức. NhÆ° dân Do-thái xÆ°a, chúng ta cÅ©ng sẽ dá»… dà ng lÆ¡ là vá»›i lá» luáºt và đưá»ng lối của Chúa. Chúng ta viện cá»› là qúa báºn bịu và không có đủ thá»i giá». Chúng ta để mình rÆ¡i và o những bon chen vô bổ. Nhất là cuá»™c sống xã há»™i lôi kéo và o nhiá»u những nhu cầu đòi há»i cần phải thá»a mãn ngay. Ngà y nay có nhiá»u ngÆ°á»i thÃch sống theo kiểu thuyết tÆ°Æ¡ng đối. Sống đạo trung bình. Tránh không là m Ä‘iá»u gì quá sai. Chủ trÆ°Æ¡ng rằng ngÆ°á»i ta sống sao, tôi sống thế. Chạy theo thói Ä‘á»i. Äôi khi còn ganh Ä‘ua vá»›i những ngÆ°á»i ngoại để tá» ra mình cÅ©ng rà nh rõi sá»± Ä‘á»i.
BÆ°á»›c và o Mùa Vá»ng là mùa mong chá». Mong chá» Chúa ngá»± đến thăm viếng tâm hồn chúng ta. Không phải Chúa chỉ xuất hiện nhÆ° thần chết đến mang lại sá»± sợ hãi nhÆ°ng Chúa đến mang sá»± bình an. Chúa sẽ đến gặp gỡ chúng ta qua nhiá»u cách thế. Chúa gặp gỡ chúng ta nÆ¡i các Bà TÃch, qua Lá»i Chúa, qua việc cá» hà nh Phụng Vụ và chuyên tâm cầu nguyện lắng nghe tiếng Chúa. Nhất là Chúa đến vá»›i chúng ta qua sá»± gặp gỡ các ngÆ°á»i anh chị em xung quanh. Chúng ta cần mở rá»™ng cá»a tâm hồn để đón Chúa. Biết rá»™ng mở tâm hồn, chúng ta sẽ đón nháºn được nhiá»u thứ ân sủng. NhÆ° xÆ°a Äức Trinh Nữ Maria đã rá»™ng mở tâm hồn nói lá»i Xin Vâng, Chúa đã đến cÆ° ngụ trong cung lòng Mẹ.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết tỉnh thức đón nháºn ân sủng của Chúa. Trong bất cứ hoà n cảnh nà o, chúng con sẽ không bị lỡ chuyến tầu. à thức rằng, con ngÆ°á»i có hÆ°á»›ng để theo và có Ä‘Ãch để nhắm. Cuá»™c lữ hà nh trần thế nà y sẽ có ngà y chấm dứt và má»i ngÆ°á»i sẽ bÆ°á»›c và o Ä‘á»i sống má»›i. Äá»i sống viên mãn hạnh phúc bên Chúa Ä‘á»i Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
10. Tỉnh thức
Chá»n bà i Phúc Âm nà y để là m Ä‘á» tà i suy gẫm trong ngà y đầu năm phụng vụ, Giáo Há»™i muốn nhắc nhở chúng ta má»™t bà i há»c rất hữu Ãch và cần thiết đó là hãy tỉnh thức và sẵn sà ng để đón nháºn Chúa và o ngà y giáng sinh cÅ©ng nhÆ° ngà y Chúa gá»i chúng ta đến tÃnh sổ cuá»™c Ä‘á»i vá»›i Ngà i.
Nhìn và o Ä‘á»i sống, chúng ta thấy tỉnh thức và sẵn sà ng là điá»u kiện cốt yếu để được sống còn. Ngay nhÆ° trong thế giá»›i loà i váºt chúng ta cÅ©ng thấy nhÆ° váºy. Má»™t nông dân Mỹ bị Ä‘Ã n quạ khoang phá hoại ruá»™ng ngô. Ông mang súng ra bắn, nhÆ°ng không sao lại gần được vì trên cây thông cao, có má»™t con Ä‘áºu để canh chừng khi các con khác Ä‘ang ăn. Len lá»i lâu dÆ°á»›i hố sâu ông má»›i lại gần được mà con gác không hay biết. Má»™t trà ng đạn nổ vang, những con sống sót bay vù lên, nhÆ°ng chúng không bay Ä‘i xa, chúng xà xuống con canh gác vá»›i những tiếng kêu giáºn dữ. Con chim khốn nạn nà y bị đồng bá»n xá» má»™t cách tà n nhẫn và nhanh chóng, không thể ở lại trong bầy, phải rá»i hà ng ngÅ© mà đi nÆ¡i khác.
Câu chuyện trên đây cho thấy việc tỉnh thức và sẵn sà ng là điá»u rất cần thiết, loà i váºt còn cảm thấy phÆ°Æ¡ng chi là con ngÆ°á»i. NÆ¡i giống váºt không chu toà n bổn pháºn tỉnh thức còn bị trừng phạt nặng ná», phÆ°Æ¡ng chi là con ngÆ°á»i.
Trong cuá»™c sống, chúng ta thÆ°á»ng nói: Mấy ai há»c được chữ ngá». NghÄ©a là có nhiá»u biến cố xảy đến ngoà i dá»± kiến của chúng ta. NhÆ°ng có má»™t cái bất ngá», tuy không do chúng ta dá»± liệu, nhÆ°ng lại tuỳ thuá»™c chúng ta định Ä‘oạt số pháºn, đó là cái chết.
Äá»c báo chÃ, nghe truyá»n thanh và xem truyá»n hình, chúng ta thấy cái chết phảng phất ở má»i nÆ¡i, và trong má»i lúc. Nà o là thiên tai bão lụt giết chết hà ng trăm ngÆ°á»i. Nà o là núi lá»a, Ä‘á»™ng đất giết chết hà ng ngà n ngÆ°á»i. Nà o là chiến tranh, đói khổ giết chết hà ng vạn ngÆ°á»i. Dẫu váºy có ai nghÄ© rằng mình cÅ©ng sẽ phải chết, mà mấy ai đã tỉnh thức và sẵn sà ng cho cái bất ngá» cuối cùng ấy.
Sống sao thì chết váºy. Muốn được chết tốt là nh, muốn cho giá» chết không phải là giá» cay đắng bẽ bà ng thì ngay từ lúc nà y, chúng ta phải lo sống tốt là nh. Äối vá»›i những ngÆ°á»i còn hồ nghi vá» Ä‘á»i sau, há» nên khôn ngoan lý luáºn nhÆ° nhà tÆ° tưởng Pascal: Có Ä‘á»i sau hay không, Ä‘iá»u ấy tháºt khó mà chứng minh rõ rệt, tuy nhiên tôi vẫn tin có là hÆ¡n, vì dù không có, thì tin nhÆ° váºy cÅ©ng không thiệt hại gì. Còn nhÆ° trong trÆ°á»ng hợp mà có, thì không tin quả là điá»u nguy hiểm. Cho nên tin và o sống niá»m tin ấy, thì khôn ngoan hÆ¡n.
Tỉnh thức và sẵn sà ng ở đây có nghÄ©a là hãy khá» trừ tá»™i lá»—i ra khá»i cuá»™c sống và tÃch trữ cho má»™t kho tà ng quý giá là những hà nh Ä‘á»™ng bác ái, là những công nghiệp chúng ta láºp được khi còn sống ở Ä‘á»i nà y, để bất kỳ lúc nà o Chúa lên tiếng kêu gá»i, chúng ta cÅ©ng có thể sẵn sà ng thÆ°a lên: Lạy Chúa, nà y con xin đến. [Mục Lục]
11. Tỉnh thức - Thức tỉnh
(Suy niệm của Lm. Phêrô Bùi Quang Tuấn)
Dụ ngôn nói vá» ngÆ°á»i chủ Ä‘i xa, giao quyá»n hà nh lại cho đầy tá»›, má»—i ngÆ°á»i má»™t việc. Tuy nhiá»u ngÆ°á»i nhiá»u việc, nhÆ°ng ông chỉ có căn dặn ngÆ°á»i canh cá»a phải lo tỉnh thức để mở cá»a cho ông lúc trở vá». Rồi trong phần kết của bà i phúc âm, lá»i nhắn bảo “hãy tỉnh thức†lại được gởi đến cho “hết má»i ngÆ°á»i.†Phải chăng Äức Giêsu ám chỉ tất cả các Kitô hữu Ä‘á»u là những ngÆ°á»i canh cá»a, và há» hãy mở tung cánh cá»a Ä‘á»i mình để đón Ngà i.
Hôm nay, Dân Chúa trên khắp thế giá»›i bắt đầu bÆ°á»›c và o mùa Vá»ng vá»›i ý nghÄ©a chấn chỉnh lại thái Ä‘á»™ trông ngóng, mong chá», chuẩn bị đón mừng ngà y Chúa lại đến.
Mùa Vá»ng luôn được nối kết vá»›i mùa Giáng Sinh, ká»· niệm biến cố Con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i và ở giữa chúng ta. NhÆ°ng nếu biến cố đó không gợi lên trong tôi má»™t dÆ° âm nà o, việc Chúa sinh ra hay hồng ân cứu Ä‘á»™ không mang má»™t tầm quan trá»ng nà o trong Ä‘á»i tôi, thì thá» há»i mùa Vá»ng có nghÄ©a lý gì, chẳng qua là má»™t mùa lạnh hay mùa đông.
Cho nên thiết tưởng để sống trá»n vẹn hÆ¡n mùa Vá»ng năm nay, chúng ta hãy nhìn lại chÃnh mình và tá»± há»i: Äâu là ý nghÄ©a của cuá»™c Ä‘á»i? Hạnh phúc của tôi Ä‘ang ở nÆ¡i nà o? Những gì tôi Ä‘ang tìm kiếm, khao khát, mong Æ°á»›c có là m cho tôi thoả mãn tháºt sá»± không? Hay là cứ tìm được Ä‘iá»u nà y xong, tôi lại chạy theo Ä‘iá»u khác, và rồi cuá»™c Ä‘á»i cứ mãi kiếm tìm không nguôi?
Thá» há»i Äức Giêsu có phải là đối tượng chÃnh trong sá»± tìm kiếm của tôi không, hay chỉ là má»™t thứ phụ thuá»™c, là nÆ¡i tôi đến tìm yên ủi, cố vấn những lúc bị thất bại trên Ä‘Æ°á»ng chạy theo các đối tượng khác.
Nếu không cảm nháºn Chúa là lẽ sống, niá»m vui, hay nguồn hy vá»ng của Ä‘á»i mình thì là m sao có thể nhá»› thÆ°Æ¡ng và mong chá» cho đúng nghÄ©a được. Có ai trông đợi hay nôn nao được gặp lại má»™t bóng hình mà há» không yêu thÆ°Æ¡ng cÅ©ng chẳng qúi mến chăng?
Thế cho nên sống mùa Vá»ng là tái xác định đối tượng chÃnh trong cuá»™c Ä‘á»i. Khi mà tôi nháºn thức Chúa chÃnh là áng mây cho sa mạc tâm hồn, là dòng suối mát cho cánh đồng chá» nÆ°á»›c bao năm, thì lúc ấy lá»i ca “Trá»i cao hãy đổ sÆ°Æ¡ng xuống, và ngà n mây hãy mÆ°a Äấng chuá»™c tá»™i†sẽ thấm đến táºn nÆ¡i sâu thẳm của cõi lòng.
Váºy lá»i kêu gá»i “tỉnh thức†của ngà y đầu năm phụng vụ không chỉ nhắc tôi vá» thái Ä‘á»™ chỠđợi và sẵn sà ng, nhÆ°ng còn ngầm bảo tôi hãy “thức tỉnhâ€: thức tỉnh lại từ những Ä‘am mê, trăn trở, gian nan để xem Chúa có ở trong đó không; thức tỉnh từ những kiếm tìm: tìm job, tìm của, tìm tình, tìm danh dá»±, tìm địa vị… để xem Chúa ở trong và ở trên tất cả những sá»± đó không. Vì nÆ¡i đâu không có Chúa, nÆ¡i đó chỉ là những quảng cáo của thế gian, ma qủi. Tìm má»i sá»± mà không tìm Chúa thì rồi vẫn cứ mãi thiếu vắng và khát khao. Phải chăng là vì “chỉ trong Thiên Chúa mà thôi, hồn tôi má»›i được nghỉ ngÆ¡i yên hà n†(Thánh Augustinô).
NgÆ°á»i ta kể rằng dÆ°á»›i chân lâu Ä‘Ã i Mamara của Hoà ng đế Maximilian là dòng nÆ°á»›c trong vắt của vùng biển Adriatique. Ở chiá»u sâu mấy chục thÆ°á»›c nÆ°á»›c phÃa dÆ°á»›i có má»™t hang Ä‘á»™ng từng là m say mê nhiá»u thợ lặn. Äiá»u thú vị nhất là thỉnh thoảng mấy ngÆ°á»i thợ lặn đó đã tìm được những viên ngá»c đẹp nhất trong hang Ä‘á»™ng nà y lại thuá»™c quyá»n sở hữu của Quáºn chúa Reiner. Thế nhÆ°ng sau má»™t thá»i gian dà i, ngÆ°á»i ta khám phá các viên ngá»c ấy bị nhạt mà u. Nhiá»u chuyên gia vá» ngá»c được triệu đến. Sau nhiá»u lần nghiên cứu, thá» nghiệm, hỠđã nháºn định rằng để có được vẻ tÆ°Æ¡i đẹp nguyên thủy, các viên ngá»c ấy phải được ngâm lại dÆ°á»›i đáy biển sâu. Và đúng váºy, sau má»™t thá»i gian trầm mình dÆ°á»›i giòng nÆ°á»›c trong của vùng biển nà y, dần dần các viên ngá»c đã phục hồi được vẻ đẹp long lanh của thuở ban đầu.
Äá»i sống con ngÆ°á»i cÅ©ng thế! Äể tìm lại niá»m vui và bình an chân tháºt, để gá»™t rá»a những phấn bụi của dòng Ä‘á»i, chúng ta cÅ©ng hãy ngâm mình và o biển tình bao la của Thiên Chúa, Æ°á»›p đượm hồn ta bằng hồng ân tÆ°Æ¡i mát của Ngà i.
Giáng sinh là thá»i Ä‘iểm của ân sủng và mến thÆ°Æ¡ng vá»i vợi. Thức tỉnh để được sống trá»n vẹn niá»m vui tìm gặp Chúa sẽ là thái Ä‘á»™ khôn ngoan nhất của ngÆ°á»i Kitô hữu trên hà nh trình bÆ°á»›c sang năm phụng vụ má»›i. [Mục Lục]
12. Phải tỉnh thức và sẵn sà ng
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thể Hiện)
Bà i Tin Mừng hôm nay (Mt 13,33-37) là phần cuối cùng trong diá»…n từ cánh chung của sách Tin Mừng theo Thánh Marcô, diá»…n từ nói vá» những vấn Ä‘á» của thá»i buổi cuối cùng. Äiểm nhấn chÃnh yếu là lá»i má»i gá»i khẩn thiết phải tỉnh thức và sẵn sà ng.
“Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức†(c.33a). Äây là lần thứ tÆ° và cÅ©ng là lần cuối cùng trong Mc 13, Chúa Giêsu kêu gá»i bốn đồ đệ Phêrô, Giacôbê, Gioan và Anrê phải coi chừng (cc.5.9.23.33). Lá»i má»i gá»i hãy biết nháºn định rõ rà ng và chÃnh xác, là lá»i má»i gá»i xuyên suốt diá»…n từ cánh chung của Chúa Giêsu. Các môn đệ cần phải có cái nhìn sáng suốt vá» những gì xảy đến, để giải thÃch đúng đắn các thá»±c tại và không bị lừa phỉnh (cc.5-23). Bây giá», sau khi đã nói tất cả những Ä‘iá»u đó và để kết thúc diá»…n từ cánh chung, Chúa Giêsu nhấn mạnh: “Phải tÃnh thứcâ€. Chỉ trong má»™t Ä‘oạn văn ngắn, có đến bốn lần Chúa nói: “Phải tỉnh thức†(cc.33.34.35.37), Ä‘iá»u nà y cho thấy tÃnh cách quan trá»ng của lá»i má»i gá»i.
Lý do đầu tiên được Ä‘Æ°a ra để là m ná»n cho lá»i má»i gá»i quan trá»ng đó, chÃnh là : “Vì anh em không biết khi nà o thá»i ấy đến†(c.33b). Ngay trÆ°á»›c câu nà y, Chúa đã khẳng định: “Còn vá» ngà y hay giỠđó [cuá»™c quang lâm] thì không ai biết được, ngay cả các thiên sứ trên trá»i hay ngÆ°á»i Con cÅ©ng không, chỉ có Chúa Cha biết mà thôi†(c.32). Ãp dụng Ä‘iá»u đó và o trÆ°á»ng hợp các đồ đệ, Chúa Giêsu cho há» biết rằng há» không biết được khi nà o xảy đến cuá»™c quang lâm (c.33), tức là khi nà o Chủ của há» trở vá» (c.35), và Ngà i nối kết sá»± không biết nà y và o vá»›i lá»i má»i gá»i tỉnh thức.
Sau khi nêu lý do, Chúa Giêsu kể cho các đồ đệ nghe má»™t dụ ngôn: câu chuyện ông chủ Ä‘i xa. “CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i kia trẩy phÆ°Æ¡ng xa, để nhà lại, trao quyá»n cho các đầy tá»› của mình, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc, và ra lệnh cho ngÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức†(c.34). NgÆ°á»i giữ cá»a được nhấn mạnh cách đặc biệt vì hÆ¡n tất cả những ngÆ°á»i khác, nhiệm vụ canh thức của anh là rất rõ rà ng.
Tình cảnh của các đồ đệ cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° tình cảnh của những ngÆ°á»i đầy tá»› của ông chủ trong câu chuyện dụ ngôn. Ông chủ Ä‘i xa và trao phó công việc cho há»; má»—i ngÆ°á»i có nhiệm vụ riêng của mình. Và bởi vì há» không biết khi nà o ông quay vá», nên há» phải luôn hiện hiện trong tÆ° thế sẵn sà ng. CÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế, Chúa Giêsu chÃnh là vị Chủ Nhà . Rá»i khá»i thế gian, Chúa Giêsu trao phó cÆ¡ nghiệp cứu Ä‘á»™ của NgÆ°á»i cho các đồ đệ. Trong Nhà của Chúa Giêsu, các đồ đệ, nhất là các vị lãnh đạo cá»™ng Ä‘oà n Há»™i Thánh, vừa là gia nhân vừa là ngÆ°á»i giữ cá»a. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u phải tỉnh thức và sẵn sà ng đón NgÆ°á»i trở lại trong cuá»™c quang lâm của NgÆ°á»i.
Sau khi kể câu chuyện dụ ngôn, Chúa Giêsu lặp lại lá»i kêu gá»i tỉnh thức và nêu phần áp dụng của dụ ngôn đó và hoà n cảnh các đồ đệ: “Váºy anh em phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nà o chủ nhà đến: Lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sáng. Anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra ông chủ đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang ngủ†(cc.35-36).
Tỉnh thức không có nghÄ©a là không ngủ, vì đó là điá»u bất khả vá» phÆ°Æ¡ng diện thể lý. Äể hiểu đúng ý mà Chúa Giêsu muốn nói, chúng ta có thể nghÄ© đến má»™t lá»i má»i gá»i tỉnh thức đặc biệt mà chÃnh Chúa Ä‘Æ°a ra cho các môn đệ thân tÃn của NgÆ°á»i trong má»™t hoà n cảnh khác. Trong vÆ°á»n Ghếtsêmani, và o đêm Chúa Giêsu bị bắt, NgÆ°á»i nói vá»›i ba đồ đệ thân tÃn: “Anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện†(14,38). Trong vÆ°á»n Ghếtsêmani, lá»i má»i gá»i nà y phải được hiểu trÆ°á»›c hết theo nghÄ©a Ä‘en của các từ ngữ. NhÆ°ng Ä‘iá»u đó không ngăn cản chúng ta giải thÃch rằng sá»± tỉnh thức, sâu xa ra, chÃnh là má»™t thái Ä‘á»™ sống hoà n toà n quy hÆ°á»›ng má»™t cách rõ rà ng vá» Thiên Chúa, tức là má»™t thái Ä‘á»™ cầu nguyện ở mức Ä‘á»™ thâm sâu và thá»±c chất. Ãp dụng cách hiểu đó và o lá»i má»i gá»i ở 13,35 chúng ta có thể hiểu: sá»± tỉnh thức mà Chúa Giêsu nói đến ở đây chÃnh yếu là má»™t cách sống hoà n toà n trong ý thức liên tục quy hÆ°á»›ng vỠông chủ và nhiệm vụ mà ông trao phó. NgÆ°á»i đầy tá»› tỉnh thức là ngÆ°á»i luôn luôn đặt mình trong ý thức vá» tÆ° cách của mình là ngÆ°á»i phục vụ ông chủ và thi hà nh má»™t cách tốt nhất nhiệm vụ mà ông trao phó cho mình. Khi ông chủ Ä‘i xa, ngÆ°á»i đầy tá»› dá»… bị cám dá»— quên ông và quên nhiệm vụ ông trao phó, từ đó hà nh xá» nhÆ° thể mình là ông chủ, theo hứng riêng của mình từng lúc. NgÆ°á»i đầy tá»› tỉnh thá»±c sẽ luôn luôn gắn kết cuá»™c sống mình vá»›i ông củ và luôn luôn sẵn sà ng trả lá»i ông vá» việc thá»±c hiện nhiệm vụ mà ông đã trao phó cho mình. Khi Chúa Giêsu nói các môn đệ của NgÆ°á»i phải tỉnh thức nhÆ° các đầy tá»› trong dụ ngôn phải tỉnh thức, là NgÆ°á»i muốn nhấn mạnh đến thái Ä‘á»™ sống đó, chứ không phải là má»™t sá»± canh thức vá» phÆ°Æ¡ng diện thể lý Ä‘Æ¡n giản.
Äiá»u thứ hai đáng chú ý trong câu 35 là việc Chúa Giêsu gắn sá»± kiện ông chủ (có thể) trở vá» và o khung cảnh ban đêm. NgÆ°á»i nói: “Vì anh em không biết khi nà o chủ nhà đến: Lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sángâ€. Sá»± tối tăm vốn là má»™t hình ảnh có thể tượng trÆ°ng cho vÆ°Æ¡ng quốc của bóng tối, của sá»± ác, của sá»± dữ, của sá»± hÆ° luống, của sá»± tá»™i lá»—i… Ban đêm cÅ©ng là hình ảnh thÆ°á»ng được sá» dụng theo nghÄ©a là biểu tượng cho tình trạng say sÆ°a, ngoại tình, gian dối, trác táng… Nói cách khác, Ä‘em tối là hình ảnh ẩn dụ cho cuá»™c sống hiện tại theo nghÄ©a là cuá»™c sống đầy những thá»±c tại tiêu cá»±c. Và thá»±c tế, ngÆ°á»i tÃn hữu phải luôn chiến đấu “vá»›i những quyá»n lá»±c thần thiêng, vá»›i những báºc thống trị thế giá»›i tối tăm nà y†nhÆ° cách diá»…n tả của Thánh Phaolô trong Ep 6,12. Äó là thế gian chống lại Thiên Chúa. ChÃnh khi Ä‘ang hiện hữu trong cái thế giá»›i của bóng tối đó, ngÆ°á»i tÃn hữu đón nháºn sá»± kiện Chúa trở lại.
Kết thúc diá»…n từ cánh chung, Chúa Giêsu khẳng định: “Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em đây, Thầy cÅ©ng nói vá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i là : phải tỉnh thức!†(c.37). Chúa Giêsu không ngần ngại nhắc đến tÆ° cách và vị trà đặc biệt của bốn đồ đệ thân tÃn Ä‘ang nghe NgÆ°á»i tâm sá»± đây. Há» là những đồ đệ đầu tiên mà NgÆ°á»i đã kêu gá»i để biến đổi thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i (x. 1,16-20). NhÆ°ng lá»i kêu gá»i tỉnh thức và sẵn sà ng không chỉ dà nh riêng cho há» mà thôi. Chúa nói rõ ý của NgÆ°á»i là kêu gá»i tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u phải tỉnh thức nhÆ° váºy, không trừ má»™t ai. Nói cách khác, ở bên dÆ°á»›i lá»i khẳng định nà y là má»™t lệnh truyá»n được ngá» vá»›i các môn đệ thân tÃn, sai há» Ä‘i thông truyá»n cho tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘iá»u mà Chúa Giêsu Ä‘ang nói vá»›i hỠđây, để má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u tỉnh thức đón chá» Ngà i đến hoà n thà nh công trình cứu Ä‘á»™ của Ngà i.
Gợi ý suy niệm và chia sẻ:
- Trong bà i Tin Mừng hôm nay, có đến bốn lần Chúa Giêsu kêu gá»i chúng ta tỉnh thức. Lá»i kêu gá»i nà y cà ng tha thiết hÆ¡n nữa khi nó được ngá» vá»›i chúng ta trong khung cảnh của ngà y Chúa Nháºt bắt đầu Mùa Vá»ng và Năm Phụng Vụ má»›i. Tỉnh thức, sâu xa ra, chÃnh là má»™t thái Ä‘á»™ sống hoà n toà n quy hÆ°á»›ng má»™t cách rõ rà ng vá» Thiên Chúa, má»™t thái Ä‘á»™ cầu nguyện ở mức Ä‘á»™ thâm sâu và thá»±c chất. NgÆ°á»i tôi tá»› tỉnh thức sẽ không bao giá» hà nh xá» nhÆ° thể mình là ông chủ có quyá»n hà nh Ä‘á»™ng tuyệt đối theo ý riêng mình.
- “Anh em không biết khi nà o chủ nhà đếnâ€. Äó là má»™t sá»± tháºt. Và chúng ta được má»i gá»i ý thức luôn luôn, má»™t cách khiêm hạ, vá» sá»± tháºt đó. ChÃnh từ sá»± tháºt đó mà xảy đến lá»i má»i gá»i tỉnh thức.
- “Anh em không biết khi nà o chủ nhà đến: Lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sángâ€. Chúng ta Ä‘ang sống giữa thế giá»›i của bóng tối, trong đó đầy dẫy những bất công, những thá» thách, những ngang trái, những cám dá»—, những hÆ° há»ng… NhÆ°ng tiếng nói tối háºu và có tÃnh quyết định sẽ không phải là tiếng nói của bóng tối và sá»± ác. Tiếng nói tối háºu sẽ là tiếng nói của Ông Chủ. Chúa sẽ quang lâm và trở vá» vá»›i chúng ta trong chÃnh hoà n cảnh của thế giá»›i tối tăm và độc ác nà y. Nếu chúng ta, bất chấp đêm tối của tá»™i lá»—i và sá»± dữ, vẫn Ä‘ang hiện hữu trong tÆ° thế đồ đệ luôn quy hÆ°á»›ng vá» Ngà i, chúng ta sẽ được chia sẻ vinh quang vá»›i Ngà i.
- Má»i môn đệ của Chúa Kitô Ä‘á»u có nhiệm vụ nói cho thế giá»›i biết rằng Chúa chắc chắn sẽ trở lại, nhÆ°ng là và o lúc chúng ta không ngá». Vì váºy, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i gá»i tỉnh thức, luôn luôn hiện hữu trong tÆ° thế của ngÆ°á»i tôi tá»› tốt là nh Ä‘ang tỉnh thức đợi chủ vá». Lá»i của Chúa Giêsu: “Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em đây, Thầy cÅ©ng nói vá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i là : phải tỉnh thức!†(c.37). [Mục Lục]
13. Tỉnh thức và cầu nguyện – Lm Vinh Sơn
Tại các giáo Ä‘Æ°á»ng ở châu Âu trong Mùa vá»ng, bên cạnh bà n thá» ngÆ°á»i ta trang hoà ng má»™t vòng nguyệt quế được kết từ những cà nh lá thông mà trung tâm là 4 cây nến: Chúa nháºt thứ nhất há» thắp lên cây nến thứ nhất, và má»—i Chúa nháºt tiếp theo ngÆ°á»i ta lại thắp thêm ngá»n nến cho đến Chúa nháºt thứ tÆ° bốn cây nến được tá»a sáng.
Má»—i Chúa Nháºt thắp lên má»™t cây nến nhắc nhở ngÆ°á»i tÃn hữu tỉnh thức cầm đèn sáng trong tay cầu nguyện chỠđợi nhÆ° Thánh Thi ca tụng:
Và giỠđây xin thương tình lạy Chúa,
Lấy lá»a thiêng đốt cháy cả tâm can
Äể chúng con luôn tỉnh thức sẵn sà ng
Cầm đèn sáng trong tay chỠNgà i đến.
TÆ° thế canh thức đó chuẩn bị đón mừng lá»… Chúa Giêsu Giáng sinh và tỉnh thức cầu nguyện, sẵn sà ng cho ngà y cánh chung, ngà y đó ngôn sứ Isaia đã nói: “Hỡi ngÆ°á»i canh thức, đêm còn mấy chốc nữa?†(Is 21,11), Thánh Phaolô đã nói đến Chúa ngá»± đến khi diá»…n tả ánh bình minh của ngà y má»›i: “Äêm sắp tà n, ngà y gấn đến†(Rm 13,12), ngà y đó “Con NgÆ°á»i†sẽ quay lại để phán xét mà Tin Mừng Mc 13,33-37, Chúa Giêsu nói đến hình ảnh: “chủ nhà trở vá»â€¦â€ vì chúng ta không biết giá» nà o… nên Äức Kitô kêu má»i: “Các con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì các con không biết lúc đó là lúc nà oâ€.
TrÆ°á»›c hết tỉnh thức giữa đêm khuya cuá»™c Ä‘á»i, theo Kinh Thánh, đêm khuya là thá»i gian của bóng tối của “quyá»n lá»±c tối tăm†(x.Lc 22,23; Mc 14,49; Ep 6,12). Do đó đêm tối cÅ©ng chÃnh là thá»i gian của cám dá»—, thá»i gian của thá» thách, do đó chúng ta phải mang tâm tình thức tỉnh.
"Ná»a đêm" trong vÆ°á»n Giếtsêmani, Chúa Giêsu bị thá» thách, các Tông đồ bị cám dá»— ngủ mê và thiếu tỉnh thức. TrÆ°á»›c sá»± mê ngủ của các môn đệ Chúa Giêsu đã má»i gá»i các ông tỉnh thức, ba lần "NgÆ°á»i thấy há» ngủâ€. NgÆ°á»i nói: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo sa chÆ°á»›c cám dỗ†(x. Mt 26, 36-46; Mc 14, 32-42; Lc 22, 39-46).
Äêm tối, Chúa bị bắt, Phêrô theo bÆ°á»›c chân Thầy đến Dinh Thượng Tế, bị chất vấn, ông đã yếu Ä‘uối, mất cảnh giác và đã chối thầy. Ông thức tỉnh nháºn ra tình trạng “chối thầy†của mình lúc bắt đầu bình minh và o "Lúc gà gáyâ€.
Tin Mừng còn nhắc đến má»™t thái Ä‘á»™ thức tỉnh là phải “coi chừng†để nghe lá»i Chúa (x. Mc 4,12), nếu không ta chỉ đứng bên lá» mà để cho lá»i Chúa vượt qua. Cần phải có thái Ä‘á»™ “coi chừngâ€, để chúng ta giữ mình khá»i “men Pharisêuâ€, men giả hình, kiêu căng để khá»i bị thấm nhiá»…m (x. Mt 8, 6; Mc 8,15). Cần phải chú ý “coi chừngâ€, để không tin những kẻ bắt mao danh Äức Kitô nói trÆ°á»›c tÆ°Æ¡ng lai (Mt 24, 4 -13; Mc 13,5-13; Lc 21, 8-19) đó là các tiên tri giả hình.
Khi nói vá» thái Ä‘á»™ tỉnh thức, Thánh Phaolô đòi há»i phải có hà nh Ä‘á»™ng “thức dáºy ngay†(Rm 13,11). Ngà i còn sá» dụng đến hình ảnh vá» chiến tranh vá»›i những “vÅ© khÆtrang bị cho thái Ä‘á»™ tỉnh thức (x.Rm 13,12; Ep 6,10; 1 Tx 5,6-8). Có nghÄ©a là ngÆ°á»i thức tỉnh luôn chủ Ä‘á»™ng:
- Tỉnh thức là luôn sẵn sằng, sẵn sà ng ngay cả lúc ngủ: dụ ngôn MÆ°á»i cô trinh nữ, năm cô trinh nữ khôn ngoan cÅ©ng ngủ nhÆ° năm cô khá» dại (Mt 25,1-13). Sá»± khác biệt giữa há» là sẵn sà ng đèn dầu. Ná»a đêm, khi chà ng rể đến, các cô khôn ngoan ra đón vá»›i đèn sáng trong tay, vì các cô có mang theo dầu dá»± trữ. Còn của các cô khá» dại đèn đã tắt do thiếu dầu. Lúc đó các cô má»›i chạy Ä‘i mua, nên không kịp hẹn há»™i Hoa đăng. Váºy tỉnh thức là ở trong tÆ° thế sẵn sà ng đón Chúa bất cứ lúc nà o, sẵn sà ng cả trong khi ngủ, ngủ trong an bình nhÆ° các cô trinh nữ khôn ngoan, cho nên Thánh Phanxicô de Sales nói rằng: “Sá»± chỠđợi Ä‘Ãch thá»±c có nghÄ©a là chỠđợi mà không lo lắng gì cảâ€.
- Tỉnh thức là dấn thân chu toà n bổn pháºn nhÆ° NgÆ°á»i quản gia được giao trách nhiệm phân phát lÆ°Æ¡ng thá»±c cho các gia nhân (x. Mt 24,45-51; Lc 12, 42-46). Nếu chủ vá» mà gặp thấy anh vẫn thức tỉnh Ä‘ang siêng năng là m công việc được giao nên dược chủ cất nhắc. Ngược lại anh mê ngủ, hay anh lạm dụng quyá»n hà nh và chè chén say sÆ°a (x. Mt 24,49), anh bá» bê trách nhiệm sẽ bị luáºn phạt.
- Tỉnh thức là luôn chủ Ä‘á»™ng là m cho những nén và ng, nén bạc Chúa trao được sinh lợi (x. Mt 25,31-46). Má»—i ngÆ°á»i được trao khác nhau, dù Ãt dù nhiá»u Ä‘á»u có bổn pháºn phải sinh lợi cho mình và Thiên Chúa. NgÆ°á»i Ä‘Ã o lá»— chôn giấu nén bạc được giao là thụ Ä‘á»™ng không dám đầu tÆ° vì sợ mất vốn. NgÆ°á»i tỉnh thức hăng say là m việc để sinh lợi là ngÆ°á»i thức tỉnh vá»›i “số mệnh†được giao, anh được chủ khen là đã trung tÃn vá»›i Æ¡n Chúa ban.
- Tỉnh thức để nháºn ra Chúa nÆ¡i ngÆ°á»i anh em bé má»n, khốn khổ, bất ngỠđến vá»›i mình và nà i xin mình trợ giúp. Tháºt thế, Äức Kitô đến vá»›i chúng ta qua hiện thân ngÆ°á»i đói khát, rách rÆ°á»›i, má»™t ngÆ°á»i yếu Ä‘au, lỡ Ä‘Æ°á»ng, tháºm chà má»™t phạm nhân trong nhà giam nhÆ° chÃnh Ngà i đã khẳng định (x. Mt 25,31-46). Ai tỉnh thức đón nháºn những ngÆ°á»i bé má»n nà y là đón nháºn Ngà i, được Ngà i Ä‘Æ°a và o dá»± tiệc dà nh sẵn Ä‘á»i Ä‘á»i. Vâng, NgÆ°á»i thức tỉnh biết nháºn ra Chúa nÆ¡i anh em, Ngà y Chúa đến, há» hân hoan nhÆ° Thánh Phaolô diá»…n tả: Má»™t ngà y kia chúng ta sẽ gặp gỡ Chúa, mặt đối mặt vá»›i NgÆ°á»i, chúng ta sẽ thá»±c sá»± nháºn biết Chúa, nhÆ° Chúa biết chúng ta (x. 1Cr 13,12).
Mang tâm tình Tỉnh thức, chúng ta luôn có thái Ä‘á»™ sẵn sà ng nhÆ° Cha Charles de Foucault khuyên nhủ: “Bạn hãy sống nhÆ° bạn sẽ chết và o tối nayâ€. NhÆ°ng thái Ä‘á»™ chủ Ä‘á»™ng trong thức tỉnh chÆ°a đủ, tâm tình tỉnh thức còn dẫn đến cầu nguyện. Tháºt thế, tỉnh thức phải luôn Ä‘i đôi vá»›i cầu nguyện nhÆ° Chúa Giêsu đã kêu gá»i: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa cÆ¡n cám dá»—â€(Mc 14,38). Cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y chúng ta thÆ°á»ng bị cám dá»— ngủ quên trong những thà nh công, trong những tiện nghi dá»… dãi là m ta say mê những thá»±c tại trần thế mà quên Ä‘i ngà y Chúa đến.
BÆ°á»›c và o mùa vá»ng, ngÆ°á»i Kitô hữu mang tâm tình thức tỉnh và cầu nguyện nhÆ° Chúa Giêsu kêu gá»i để chá», để đợi. ChỠđợi ngà y Chúa Giêsu trở lại trong vinh quang, ngà y đó Ngà i đến tháºt bất ngá», không ai biết được ngà y giá». Cho nên anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra Ngà i đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang mê ngủ (x. Mc 13,33-37).
Trong thức tỉnh chúng ta cầm đèn sáng trong tay vá»›i lá»i cầu:
“Maranatha, Lạy Chúa, xin hãy đến!†(Kh 22,20).
“Xin tỠlòng từ bi Chúa cho chúng con,
và ban ơn cứu rỗi cho chúng con†(Tv 84, 8) [Mục Lục]
14. Hãy canh chừng
(Suy niệm của Peter. Feldmeier – Lm. Văn Hà o SDB, chuyển ngữ)
“Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em, Thầy cÅ©ng nói cho má»i ngÆ°á»i: “Hãy canh chừng†(Mt 13, 37).
Mùa vá»ng, adventus trong tiếng Latinh, có nghÄ©a là đang đến. Có má»™t Ä‘iá»u gì đó Ä‘ang đến, và Äức Giêsu hôm nay nhắn gá»i chúng ta sứ Ä‘iệp “Hãy canh chừngâ€. Váºy, trong mùa vá»ng, Ä‘iá»u gì Ä‘ang đến và chúng ta phải canh chừng cái gi?
Bà i Ä‘á»c thứ nhất hôm nay, trÃch trong sách ngôn sứ Isaia, là má»™t lá»i than vãn của dân Israel sau khi trở vá» từ cuá»™c lÆ°u Ä‘Ã y bên Babylon. Thay vì phấn khÃch khi được trở lại cố hÆ°Æ¡ng, dân Chúa lại cảm thấy sầu buồn não nuá»™t. Lá»i nguyện há» dâng lên Chúa nhÆ° má»™t lá»i kinh sám hối (tá»™i ác chúng con đã phạm tá»±a cÆ¡n gió, cuốn chúng con Ä‘i - Is 64,5). Há» xin Chúa hãy nhá»› lại nghÄ©a cÅ© tình xÆ°a (vì tình thÆ°Æ¡ng đối vá»›i tôi tá»› Ngà i, các chi tá»™c thuá»™c gia nghiệp của Ngà i - Is 63,17). Há» cÅ©ng gợi nhắc sá»± phẫn ná»™ và trừng phạt của Thiên Chúa (do tá»™i lá»—i chúng con, sao Ngà i để chúng con lạc xa Ä‘Æ°á»ng lối Ngà i, Ngà i là m cho lòng chúng con ra chai đá - Is 63, 17a).
Có lẽ sá»± bi thiết nhất trong lá»i kinh nà y, chÃnh là lá»i khẩn cầu ai oán dâng lên Chúa: “Xin Ngà i xé trá»i mà ngá»± xuống, cho núi non rung chuyển trÆ°á»›c thánh nhan†(Is 63,19b). Isaia đã diá»…n bà y lá»i cầu xin của dân trá»±c tiếp kêu cầu Chúa, xin Chúa đến can thiệp và o lịch sá» của há». Lá»i cầu xin đó phản ánh má»™t kỳ vá»ng sâu xa nÆ¡i dân chúng, được lặp Ä‘i lặp lại khá nhiá»u lần. Dân Chúa Ä‘ang mong má»i và đợi chỠ“Ngà y của Chúaâ€. ChÆ°Æ¡ng 13 trong Tin mừng Marcô, vá»›i lối văn khải huyá»n, cÅ©ng nêu báºt sá»± chá» mong cánh chung nà y. Äức Giêsu nói vá» sá»± hủy diệt, vá» sá»± buồn thảm, vá» sá»± xuất hiện của các Kitô giả, và cuối cùng Ngà i nói vá» chÃnh Ngà i, Äấng sẽ ngá»± xuống trên mây trá»i (Mc 13,26) đầy uy quyá»n và vinh quang.
Äức Giêsu kết thúc bà i diá»…n từ cánh chung vá»›i những lá»i cảnh báo qua dụ ngôn mà chúng ta sẽ nghe trong Tin mừng hôm nay. Ngà i nói vá» má»™t ông chủ Ä‘i xa, dặn dò các đầy tá»› vá» phần vụ há» phải là m, má»—i ngÆ°á»i má»™t việc. NgÆ°á»i gác cổng cÅ©ng nhÆ° má»i đầy tá»› khác được nhắc nhở phải canh thức, vì ông chủ bất ngá» sẽ trở vá» không biết lúc nà o, khi há» lÆ¡ Ä‘á»…ng, không sẵn sà ng.
Khởi đầu mùa vá»ng, Giáo há»™i Ä‘á»c lại cho chúng ta những bà i Kinh Thánh nói vá» việc Chúa sẽ đến lần thứ hai, nhÆ°ng chúng ta không nên lẫn lá»™n ở đây khi gợi nhắc ý tưởng nà y. Mùa vá»ng, chắc chắn là việc cá» hà nh nghênh đón mầu nhiệm Nháºp Thể, mầu nhiệm Thiên Chúa đến trần gian trong cung cách tháºt khiêm tốn và dung dị. Mùa vá»ng gá»i má»i chúng ta quy chiếu vá» giây phút quan trá»ng nhất của lịch sá» cứu Ä‘á»™ và lịch sá» con ngÆ°á»i, khi Thiên Chúa trở nên ngÆ°á»i phà m, đồng pháºn vá»›i chúng ta, và sá»± sống vÄ©nh hằng của Thiên Chúa gắn kết chặt chẽ vá»›i số pháºn mong manh của kiếp ngÆ°á»i. Lịch sá» con ngÆ°á»i, và ngay cả thá»i gian, tá»± nó cÅ©ng được cứu chuá»™c qua phút giây linh thánh nà y. Äức Giêsu trở lại lần thứ hai, đầy vinh quang để hoà n tất lịch sá», khóa sổ vÅ© trụ và biến những gì Thiên Chúa đã thiết láºp qua việc nháºp thể của Chúa Con, được trở nên viên toà n. HÆ°á»›ng cái nhìn vá» mầu nhiệm nháºp thể, và cÅ©ng hÆ°á»›ng vá» sá»± trở lại lần thứ hai của Äức Giêsu trong ngà y cánh chung, là hai khÃa cạnh của má»™t cái nhìn duy nhất: Nhãn quan hÆ°á»›ng đến vÄ©nh cá»u.
Cái nhìn đó, hÆ°á»›ng mở vá» chân lý vÄ©nh hằng, phải là cái nhìn của chúng ta trong suốt mùa vá»ng nà y. Khi chúng ta chiếm hữu được Äức Kitô, vá»›i Thần khà ngá»± trong Ngà i, chúng ta sẽ chiếm được vinh quang vÄ©nh cá»u nÆ¡i Ngà i. TÆ°Æ¡ng lai của chúng ta chÃnh là Äức Giêsu. Hiểu nhÆ° thế, vÄ©nh cá»u đã đến vá»›i chúng ta, trở nên má»™t phần của chÃnh hiện hữu nÆ¡i chúng ta, tái tạo chúng ta và lôi kéo chúng ta hÆ°á»›ng đến vinh quang mà chúng ta sẽ sở đắc, mặc dù bây giá» chÆ°a tròn vẹn. Mùa vá»ng là mùa chỠđợi. Chúng ta đợi chá» Äức Giêsu sẽ đến lần thứ hai, nhÆ°ng cÅ©ng chÃnh là chỠđón Äức Kitô sẽ đến và đang đến trong cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta hôm nay, má»™t sá»± đến vẫn mãi còn ẩn dấu.
NhÆ° váºy, ngay bây giá» chúng ta phải là m gì vá»›i sá»± vÄ©nh hằng Ä‘ang đến? TrÆ°á»›c hết, chúng ta hãy nhìn và o các ngÆ°á»i đầy tá»› trong Tin mùng hôm nay. Há» vẫn phải tiếp tục chu toà n công việc thÆ°á»ng ngà y trong khi ngóng chỠông chủ trở vá». Còn ngÆ°á»i gác cổng vẫn phải lo pháºn sá»± canh gác nhÆ° bổn pháºn thÆ°á»ng khi. Canh thức và là m việc là hai cách thái diá»…n tả sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa hôm nay, má»™t sứ Ä‘iệp rất quan trá»ng. Má»™t hình thái thì mô tả tÆ° thế đứng chiêm niệm và cầu nguyện (ngÆ°á»i canh cổng). Còn hình thái kia diá»…n tả thái Ä‘á»™ là m việc vá»›i sá»± năng Ä‘á»™ng(các đầy tá»›). Trong mùa vá»ng, chúng ta cần Ä‘i sâu và o Ä‘á»i sống cầu nguyện hÆ¡n. Äồng thá»i trong mùa vá»ng, chúng ta cÅ©ng cần hăng say hÆ¡n để đáp lá»i má»i gá»i của Thiên Chúa, chuyên chăm là m việc hầu biến cải thế giá»›i, và lôi kéo cả vÅ© trụ nà y vá» vá»›i Thiên Chúa (1 Cor 15, 24-28). Là m việc và canh thức tÆ°Æ¡ng tác vá»›i nhau. Nếu má»i biến cố trong lịch sá» Ä‘á»u ẩn chứa má»™t ý nghÄ©a trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa, thì chúng ta không được phép bá» qua bất cứ má»™t biến cố nà o, cho dù nhá» bé đến đâu. Những lá»i răn Ä‘e, nhÆ° chúng ta nghe trong bà i Tin mừng hôm nay, cÅ©ng là má»™t dạng thức Thiên Chúa muốn dùng để lay Ä‘á»™ng tâm hồn chai cứng nÆ¡i chúng ta. Cần phải sẵn sà ng tiếp cáºn và gặp gỡ Ngà i. “Canh thức†vừa là má»™t bổn pháºn của ngÆ°á»i tÃn hữu vừa là má»™t trách vụ mang chiá»u kÃch linh thánh. [Mục Lục]
15. Tỉnh thức và sẵn sà ng
(Suy niệm của AM Trần Bình An)
Waiting for Godot (Chá» Godot) là vở kịch của nhà văn Samuel Beckett. Ông được trao giải Nobel Văn há»c 1969. Tác phẩm nà y được coi là Vở kịch tiếng Anh đáng lÆ°u ý nhất thế ká»· 20.
Hai nhân váºt Estragon và Vladimir thất nghiệp tìm má»i cách giết thì giá» trong khi chỠđợi má»™t ngÆ°á»i được gá»i là Godot, nhÆ°ng cuối cùng đợi không được; Godot có thể tồn tại, cÅ©ng có thể không tồn tại, kịch kết thúc, Godot cÅ©ng không đến. Toà n bá»™ tác phẩm ngoà i việc đợi chá», không có má»™t Ä‘iá»u gì khác phát sinh, tại sao lại đợi Godot, Godot là ai, tại sao Godot không đến, tất cả những Ä‘iá»u nà y Ä‘á»u không quan trá»ng. Tác phẩm dùng cốt truyện không kịch nhÆ° váºy là để nói lên má»™t Ä‘iá»u, nhân loại ngoà i việc đợi chá» vô vá»ng hoặc ngồi đó chá» chết thì không còn con Ä‘Æ°á»ng nà o khác; con ngÆ°á»i đã không thể biết được vá» váºn mệnh của mình, không thể suy tÆ° vá» tất cả những thứ quanh mình, cho nên, ngoà i việc đợi chỠđầy tiêu cá»±c, ngoà i những việc vô nghÄ©a nhÆ° váºy, còn biết là m gì đây? Tác phẩm không có ná»™i dung cụ thể, đợi chá» mù quáng và vô vá»ng chÃnh là ná»™i dung, ý nghÄ©a của nó là sá»± vô nghÄ©a của đợi chá».
Waiting for Godot là má»™t tác phẩm tiêu biểu cho loại kịch phi lý. Nó không có cốt truyện, cÅ©ng không có cao trà o. CÅ©ng có thể gá»i nó là bi kịch mang tÃnh chất trà o lá»™ng. Tuy nhiên, thông Ä‘iệp đó lại được thể hiện hết sức thú vị qua những tình tiết hà i hóa bi kịch. Beckett đã Ä‘Æ°a triết há»c hiện sinh chủ nghÄ©a lên sân khấu và gây sá»± kÃch Ä‘á»™ng mạnh mẽ trong công chúng và cả giá»›i phê bình. (Wikipedia)
Trong bối cảnh hoang tà n sau thế chiến II, thuyết Hiện Sinh nở rá»™ tại Âu Châu, nghi hoặc những gì cao siêu, thiếu cụ thể, chỉ bằng lòng những gì Ä‘ang hiện hữu cảm nháºn được. Nên bản ngã lên ngôi, tha hồ hưởng lạc, coi tha nhân là há»a ngục. Hoà n toà n trái ngược vá»›i Kitô giáo, tÃn hữu biết mình là ai, sống là m chi và biết mình chá» ai. Sinh ký tá» quy, tÃn hữu Kitô biết mình sẽ trở vá» trình diện Äấng Thẩm Phán chung cuá»™c.
Tin Mừng Thánh Marcô hôm nay mở đầu năm Phụng Vụ B, đồng thá»i dẫn và o Chúa Nháºt I Mùa Vá»ng. Chúa Giêsu kêu gá»i má»i ngÆ°á»i hãy tỉnh thức và sẵn sà ng cho Ngà y Chúa Äến. Chúa không muốn con ngÆ°á»i thức tỉnh trong lo âu, sợ hãi, sầu bi, ủ rÅ©, bất an hoặc thất vá»ng, mà hoà n toà n trái lại.
Niá»m vui cho Ä‘i
TrÆ°á»›c tiên, tỉnh thức là sống trá»n vẹn giây phút hiện tại, theo Thánh à Chúa đã má»i gá»i, vui vẻ chu toà n bổn pháºn, trách nhiệm được Chúa trao phó cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc. “CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i kia trẩy phÆ°Æ¡ng xa, để nhà lại, trao quyá»n cho các đầy tá»› của mình, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc…†(Mc 13, 34)
Chu toà n bổn pháºn vá»›i bản thân và vá»›i tha nhân luôn đòi há»i tinh thần xả ká»· vị tha, bá» mình, quên mình để yêu thÆ°Æ¡ng phục vụ má»i ngÆ°á»i. Äồng nghÄ©a cho Ä‘i, trở nên tặng phẩm, niá»m vui cho má»i ngÆ°á»i.
“Bổn pháºn là giấy và o NÆ°á»›c Trá»i: Ai thá»±c hiện ý Cha Ta trên trá»i, sẽ và o NÆ°á»›c Trá»i.†(ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng, số 27)
Bình an nháºn lại
Tỉnh thức cÅ©ng là sẵn sà ng đón nháºn má»i biến cố xảy đến trong Ä‘á»i má»™t cách an vui. Dù biến cố tÃch cá»±c hay tiêu cá»±c, dù bệnh hoạn, Ä‘au yếu hay khá»e mạnh, sung mãn, tất cả Ä‘á»u là hồng ân, cÅ©ng nhÆ° thánh giá Chúa gá»i đến thá» thách, trui luyện trên Ä‘Æ°á»ng vá» quê. Cứ bình an, bình tÄ©nh đón nháºn. Quà tặng trÆ°á»›c khi Ä‘i xa, Äức Giêsu trao lại cho con ngÆ°á»i chÃnh là bình an. “Thầy ban cho anh em bình an của Thầy. Thầy ban cho anh em không nhÆ° thế gian ban tặng. Lòng anh em đừng xao xuyến cÅ©ng đừng sợ hãi.†(Ga 14, 27)
Tỉnh thức là chấp nháºn tất cả những gì tha nhân gá»i đến vá»›i tâm hồn thanh thản, bình an. Lá»i khen, tiếng chê, nhục mạ, vô Æ¡n, lẫn lá»i an ủi, khuyến khÃch, nâng đỡ, che chở, Ä‘á»u có thể giúp má»—i ngÆ°á»i thăng tiến Ä‘Æ°á»ng tâm linh, nếu biết sống theo Lá»i Chúa, theo quan niệm Chúa, theo Ä‘Æ°á»ng lối Chúa.
“Gian khổ là cÆ¡m bữa của Ä‘á»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng vá»›i ngÆ°á»i Công giáo, cuá»™c sống của hỠ“loan truyá»n việc Chúa chịu chết và tuyên xÆ°ng việc Chúa sống lại.†Con có sung sÆ°á»›ng khi Ä‘á»c lá»i ấy không?†(ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng, số 710)
Cầu nguyện & Hy vá»ng
Trong suốt cuá»™c Ä‘á»i vất vả, tranh đấu vá»›i sá»± dữ, cái ác, tá»™i lá»—i, thì tỉnh thức là luôn thà nh tâm cầu nguyện má»i nÆ¡i, má»i lúc. Luôn kết hợp máºt thiết vá»›i Äức Giêsu, để NgÆ°á»i che chở, cứu giúp, giải thoát khá»i ba thù, khá»i thá» thách khắc nghiệt, mà vui vẻ cho Ä‘i và bình an nháºn lại. “Váºy anh em hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu đủ sức thoát khá»i má»i Ä‘iá»u sắp xảy đến và đứng vững trÆ°á»›c mặt Con NgÆ°á»i.†(Lc 21, 36) Lá»i cầu nguyện cao quý nhất là tham dá»± Thánh Lá»…, hầu được bổ dưỡng, thánh hóa, bằng chÃnh mầu nhiệm Mình Máu Chúa.
“Ai trong anh em Ä‘au khổ Æ°? Hãy cầu nguyện. Ai vui vẻ chăng? NgÆ°á»i ấy hãy hát thánh ca. Ai trong anh em Ä‘au yếu Æ°? NgÆ°á»i ấy hãy má»i các kỳ mục của Há»™i Thánh đến; há» sẽ cầu nguyện cho ngÆ°á»i ấy, sau khi xức dầu nhân danh Chúa.†(Gc 5, 13-14) Thánh Giacôbê đã chân tình khuyên nhủ trong ThÆ° Chung.
“Chúa dạy Ä‘á»c kinh, để giúp con cầu nguyện, nhÆ°ng việc chÃnh là gặp gỡ, nói chuyện giữa Cha và con: “Khi cầu nguyện, đừng lo phải nói gì! Hãy và o phòng đóng cá»a, cầu nguyện vá»›i Cha của con cách kÃn đáo, và Cha con thấy má»i sá»±, sẽ nghe lá»i con.†Không cần hình thức, chỉ cần tâm tình phụ tá».†(ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng, số 127)
“Chấm nà y nối tiếp chấm kia, ngà n vạn chấm thà nh má»™t Ä‘Æ°á»ng dà i. Phút nà y nối tiếp phút kia, muôn triệu phút thà nh má»™t Ä‘á»i sống.
Chấm má»—i chấm cho đúng, Ä‘Æ°á»ng sẽ đẹp.
Sống má»—i phút cho tốt, Ä‘á»i sẽ thánh.
ÄÆ°á»ng hy vá»ng do má»—i chấm hy vá»ng.
Äá»i hy vá»ng do má»—i phút hy vá»ng.†(ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng, số 978)
Lạy Chúa Giêsu, xin dạy chúng con biết luôn tình thức và sẵn sà ng đón Chúa đến từng giây phút, từng ngà y giá». Xin Chúa hÆ°á»›ng dẫn, chỉ bảo chúng con biết đón tiếp tha nhân, biết cho Ä‘i tất cả, yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ suốt Ä‘á»i. Xin Chúa ban chúng con Chúa Thánh Thần, để soi sáng, đổi má»›i, thánh hóa chúng con, sẵn sà ng vá» vá»›i Chúa bất cứ lúc nà o.
Lạy Mẹ Maria, khấn xin Mẹ dá»n lòng trà chúng con luôn sẵn sà ng đón Chúa, luôn sống cho Chúa và tha nhân, để chúng con luôn xứng đáng là m con Chúa. Amen. [Mục Lục]
16. Kêu xin và chỠmong Chúa đến
(Suy niệm của Lm. Carôlô Hồ Bặc Xái)
I. Dẫn và o Thánh lễ
Anh chị em thân mến
Khi thÆ°Æ¡ng ai thì ngÆ°á»i ta thÃch đến thăm ngÆ°á»i đó. Thiên Chúa rất yêu thÆ°Æ¡ng loà i ngÆ°á»i nên rất thÃch đến thăm loà i ngÆ°á»i.
Ngà y xÆ°a dân Do Thái đã chuẩn bị đón Chúa đến viếng thăm há» trong má»™t mùa vá»ng dà i hà ng bao thế ká»·. Äáp lại, Thiên Chúa đã cho Äức Giêsu, Con Má»™t của Ngà i đến ở vá»›i há» và cứu chuá»™c há». Ngà y nay, Chúa lại muốn đến viếng thăm chúng ta, để ban cho chúng ta vô và n Æ¡n thánh của Ngà i. Chúng ta hãy táºn dụng Mùa Vá»ng nà y để chuẩn bị tâm hồn cho Ngà i đến thăm chúng ta.
II. Gợi ý sám hối
Chúng ta không xứng đáng vá»›i Chúa vì đức tin của chúng ta cà ng ngà y cà ng yếu Ä‘i theo dòng thá»i gian.
Chúng ta cũng không xứng đáng với Chúa vì lòng mến của chúng ta ngà y cà ng lạnh nhạt.
Nếu bất ngá» Chúa đến kiểm tra, chắc Ngà i sẽ thất vá»ng vì chúng ta không chu toà n những bổn pháºn Ngà i giao.
III. Lá»i Chúa
- Bà i Ä‘á»c I: Is 63. 16b-17. 19
Äoạn nà y nằm trong phần thứ ba của sách Isaia (các chÆ°Æ¡ng 56-66). Các chuyên viên Thánh Kinh chÆ°a nhất trà vá» thá»i gian soạn thảo của phần thứ ba nà y. Má»™t số chuyên viên cho rằng phần nà y được soạn và o cuối thá»i kỳ dân Do Thái bị lÆ°u Ä‘Ã y bên Babylon.
Tình trạng bị lÆ°u Ä‘Ã y nÆ¡i đất khách quê ngÆ°á»i rất là khốn khổ. NhÆ°ng và o cuối thá»i lÆ°u Ä‘Ã y, dân Do Thái đã ý thức rằng há» khốn khổ là do há» tá»™i lá»—i. Trong Ä‘oạn trÃch nà y, Isaia đã thay mặt dân bà y tá» 2 Ä‘iá»u:
Má»™t mặt, thú nháºn tình trạng tá»™i lá»—i của dân: "Chúng tôi đã luôn ở trong tình trạng tá»™i lá»—i. Tất cả chúng tôi Ä‘á»u đầy vết nhÆ¡"
Mặt khác, nà i xin Chúa đến để tha thứ và cứu thoát há»: "Xin Chúa băng qua các tầng trá»i mà ngá»± xuống".
- Äáp ca: Tv 79
CÅ©ng là má»™t lá»i van xin Chúa đến. Mặc dù ý thức thân pháºn tá»™i lá»—i bất xứng của mình, nhÆ°ng dân Do Thái vẫn dám van xin Chúa đến. CÆ¡ sở của lá»i kêu xin tin tưởng nà y là : bởi vì Israel chÃnh là vÆ°á»n nho mà Chúa đã trồng và là đoà n chiên do Ngà i chăn dắt.
- Tin Mừng: Mc 13, 33-37
Bà i Ä‘á»c Cá»±u Ước và bà i Äáp ca nhắm tá»›i việc Chúa đến lần thứ nhất (Äấng Messia đến). Còn bà i Tin Mừng nhắm đến việc Chúa đến lần thứ hai (Äức Giêsu trở lại). Trong bà i Tin Mừng nà y, Äức Giêsu chỉ rõ thái Ä‘á»™ cần phải có để chá» Chúa trở lại là tỉnh thức sẵn sà ng (nhÆ° ngÆ°á»i đầy tá»› thức chá» chủ vá» Ä‘á»™t ngá»™t giữa đêm khuya). Äức Giêsu cÅ©ng cho biết lý do tại sao phải tỉnh thức sẵn sà ng: vì Ngà i sẽ trở lại cách bất ngá».
- Bà i Ä‘á»c II: 1 Cr 1, 3-9
Sang tá»›i thá»i Há»™i Thánh sÆ¡ khai. Äối tượng của Ä‘oạn thÆ° nà y là Giáo Ä‘oà n Côrintô, má»™t cá»™ng Ä‘oà n sinh Ä‘á»™ng nhÆ°ng cÅ©ng gặp nhiá»u khó khăn ná»™i bá»™: chia rẻ, kiện tụng, luân lý suy đồi v. v.
TrÆ°á»›c hết Thánh Phaolô nhắc há» nhá»› biết bao ân sủng mà Thiên Chúa đã ban cho há». Ngà i muốn há» tá»± hiểu ngầm là trong hiện tại, hỠđã không đáp lại xứng đáng những ân sủng đó. Và cÅ©ng má»™t cách gián tiếp rất tế nhị, Ngà i muốn há» tá» ra xứng đáng hÆ¡n vá»›i những ân sủng đó, kiên trì trong những ân sủng ấy, để khi Chúa lại đến thì há» không có gì phải bị khiển trách.
Gợi ý giảng
* 1. ChỠđợi
Những giây phút chỠđợi là thá»i gian căng thẳng nhất nhÆ°ng cÅ©ng có ý nghÄ©a nhất. Những ngÆ°á»i yêu nhau chá» tá»›i ngà y cÆ°á»›i, cha mẹ chỠđứa con ra Ä‘á»i, gia đình chá» má»™t ngÆ°á»i thân trở vá», ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng chá» công việc mình sinh kết quả... Trong cuá»™c sống hà ng ngà y, ngÆ°á»i ta luôn chỠđợi má»™t cái gì đó. Khi không còn chá» gì nữa, không còn mong gì nữa thì Ä‘á»i kể nhÆ° sắp chết.
Lịch sá» Israel cÅ©ng là má»™t cuá»™c chỠđợi. Chá» Äấng Messia đến thiết láºp ná»n công chÃnh trên trái đất nà y. Sá»± chỠđợi của Israel lên đến cao Ä‘iểm khi há» bị lÆ°u Ä‘Ã y bên Babylon (Bà i Ä‘á»c 1).
Rồi Äấng Messia đã đến. Phải chăng không còn phải chỠđợi nữa? Không, má»—i ngÆ°á»i vẫn còn phải chỠđợi, chá» cho sá»± công chÃnh được hoà n thà nh nÆ¡i bản thân mình. Bởi đó, Äức Giêsu nói "Phúc cho ai đói khát Ä‘iá»u công chÃnh". Äói khát Ä‘iá»u công chÃnh và chỠđợi công chÃnh thá»±c hiện chÃnh là má»™t mối phúc.
Mùa Vá»ng là thá»i gian chỠđợi: chá» Äức Giêsu đến thăm chúng ta và o dịp lá»… Giáng sinh, và chá» Ngà i đến vá»›i chúng ta má»—i ngà y trong Bà tÃch Thánh Thể.
ChỠđợi như thế nà o? Bà i Tin Mừng hôm nay dạy: chỠđợi bằng cách tỉnh thức và cầu nguyện.
* 2. Äất sét trong tay ngÆ°á»i thợ gốm
Bà i Ä‘á»c I dạy chúng ta má»™t cách tỉnh thức chỠđợi rất hay: nhÆ° miếng đất sét trong tay ngÆ°á»i thợ gốm.
Trong bà i Ä‘á»c I hôm nay, ngôn sứ Isaia đã nói lên má»™t sá»± tháºt: "Chúng tôi là đất sét, Còn Chúa là ngÆ°á»i thợ gốm". Sá»± tháºt nà y đã được sách Sáng thế nói lên ngay từ đầu (St 2, 7). Kiểu diá»…n tả cụ thể của tác giả sách Sáng thế và của ngôn sứ Isaia có ý rằng: con ngÆ°á»i lệ thuá»™c Thiên Chúa.
Sá»± lệ thuá»™c chỉ toà n có lợi. Miếng đất sét chịu lệ thuá»™c bà n tay uốn nắn của ngÆ°á»i thợ gốm thì sẽ trở thà nh những váºt dụng rất hữu Ãch, tháºm chà thà nh những tác phẩm mỹ thuáºt rất đẹp.
Váºy, tỉnh thức và chỠđợi Chúa trong Mùa Vá»ng là là m nhÆ° miếng đất sét trong tay ngÆ°á»i thợ gốm: ngoan ngoãn vâng theo Æ¡n soi sáng của Chúa Thánh Thần, để cho Chúa uốn nắn mình thà nh những tác phẩm tuyệt vá»i đúng ý Chúa.
* 3. Mong đợi Chúa đến
Và o má»™t ngà y đẹp trá»i, ông già ngồi trên ghế xÃch Ä‘u, lòng mong đợi Chúa đến. Tình cá», má»™t em bé gái Ä‘ang chÆ¡i banh để lá»t và o sân nhà ông, cô gái chạy lại nhặt trái banh và mở lá»i là m quen:
- ThÆ°a ông, ngà y nà o ông cÅ©ng ngồi trên chiếc xÃch Ä‘u nà y, ông Ä‘ang chá» ai váºy?
- Cháu còn nhá» quá là m sao hiểu được Ä‘iá»u ông mong đợi.
- Có lẽ cháu nhá» tháºt, nhÆ°ng mẹ cháu nói: có Ä‘iá»u gì trong lòng thì hãy nói ra, có nói ra má»›i hiểu rõ hÆ¡n.
Nghe cô bé nói có lý, ông liá»n thố lá»™:
- Ông đang chỠđợi Chúa đến.
Cô bé tròn xoe đôi mắt kinh ngạc. Ông già má»›i giải thÃch:
- Trước khi nhắm mắt, ông muốn tin chắc rằng có một Thiên Chúa, ông cần một dấu hiệu cháu à !
Bấy giỠcô bé mới lên tiếng:
- Ông chá» má»™t dấu hiệu Æ°? ThÆ°a ông, Chúa đã cho ông má»™t dấu hiệu: má»—i khi ông hÃt thở không khÃ, má»—i khi ông nghe tiếng chim hót, má»—i khi ông nhìn hạt mÆ°a rÆ¡i. Chúa đã cho ông má»™t dấu hiệu trong nụ cÆ°á»i trẻ thÆ¡, trong nÆ°á»›c mắt ngÆ°á»i Ä‘au khổ. Ông Æ¡i, Chúa ở trong ông. Chúa ở trong cháu, không cần phải tìm kiếm, vì NgÆ°á»i luôn ở đó.
*
"Tất cả là hồng ân". Æ n Chúa có thể đến bất cứ từ nÆ¡i đâu, trong má»i cảnh huống cuá»™c Ä‘á»i, lúc vui mừng hay Ä‘au khổ, lúc thà nh công hay khi thất bại. Äiá»u quan trá»ng là chúng ta biết nháºn ra đó là ân ban của Chúa. NgÆ°á»i có niá»m tin nhìn tất cả chá»— nà o cÅ©ng là ân sủng, và má»—i má»™t ân ban là má»™t cuá»™c "Chúa đến viếng thăm".
Bà i Tin mừng đầu năm Phụng vụ hôm nay, nhắc nhở chúng ta dá»n mình: đón nháºn Æ¡n Chúa trong má»—i giây phút hiện tại, chỠđón Chúa đến trong giá» chết, và trong ngà y cánh chung của nhân loại.
Mùa Vá»ng là mùa của mong đợi. Mong đợi nà o cÅ©ng là m cho con ngÆ°á»i má»i mòn. NhÆ°ng chÃnh sá»± mòn má»i đó cà ng là m cho cuá»™c gặp gỡ thêm nồng thắm hÆ¡n.
Thái Ä‘á»™ cần phải có là hãy "tỉnh thức và cầu nguyện" để "nháºn biết thá»i gian Chúa đến viếng thăm" (c. 19, 44). Nếu Chúa đã nhắn nhủ: "Hãy tỉnh thức, vì các con không biết giá» nà o chủ sẽ vá»" thì không có lá»i khuyên nà o khôn ngoan hÆ¡n lá»i Cha Charles de Foucauld: "Bạn hãy sống nhÆ° bạn sẽ chết và o tối nay".
Nếu những cuá»™c viếng thăm là những hồng ân của Chúa, thì chúng ta đừng để mất những hồng ân ấy chỉ vì sá»± thá» Æ¡, thiếu chuẩn bị, không sẵn sà ng. Chúng ta có quyá»n Æ°á»›c mÆ¡, dá»± tÃnh xây dá»±ng tÆ°Æ¡ng lai, nhÆ°ng đừng bao giá» quên mục Ä‘Ãch cuối cùng là phải "gặp được Chúa".
NhÆ°ng có má»™t sá»± thá»±c nà y, nó rất thá»±c, và đó là sá»± thá»±c nhất trên Ä‘á»i là nếu chúng ta không thÆ°á»ng gặp Chúa trong cuá»™c sống, thì chúng ta cÅ©ng sẽ không thể gặp NgÆ°á»i và o giây phút cuối cuá»™c Ä‘á»i.
*
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết "tìm gặp Chúa" trong má»i Æ¡n là nh Chúa ban, trong các bà tÃch, trong các việc là nh và trong ngÆ°á»i anh em, để chúng con sẽ gặp được Chúa trong ngà y Chúa đến viếng thăm. Amen. (Thiên Phúc, "NhÆ° Thầy đã yêu")
- Hãy thức dáºy Ä‘i
NgÆ°á»i ta nói rằng tôn giáo là má»™t thứ thuốc phiện ru ngủ tÃn đồ. Tuy nói thế là không đúng, nhÆ°ng sở dÄ© có ngÆ°á»i nói thế má»™t phần cÅ©ng là do chúng ta: nhiá»u ngÆ°á»i trong chúng ta chỉ coi tôn giáo là má»™t nÆ¡i an ủi (chỉ đến vá»›i Chúa khi gặp chuyện buồn phiá»n) và má»™t chá»— bảo hiểm an toà n (Ä‘á»c kinh cầu nguyện để được Chúa che chở, cứu nguy). HỠđến nhà thỠđể tìm kiếm những chuyện siêu nhiên (phép lạ, Æ¡n đặc biệt) trong khi quá lÆ¡ là vá»›i những trách nhiệm trần thế. Äạo nhÆ° thế đúng là thuốc phiện và ngÆ°á»i giữ đạo nhÆ° thế đúng là ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ.
Hãy Ä‘á»c kỹ lại bà i Tin Mừng hôm nay. Äức Giêsu đâu có bảo chúng ta ngủ, đâu có bảo chúng ta đừng là m việc. Trái lại Ngà i bảo chúng ta luôn tỉnh thức là m việc. Kitô hữu giống nhÆ° những đầy tá»› mà Chúa là chủ đã giao cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc và Ngà i sẽ trở vá» bất cứ lúc nà o để xem há» có Ä‘ang là m việc Ä‘Ã ng hoà ng hay không.
Thế nhÆ°ng con ngÆ°á»i hay buồn ngủ và thÆ°á»ng ngủ gáºt. Trong việc sống đạo cÅ©ng thế. Sau đây là má»™t số lý do:
Quen lá»n vá» tá»™i: "Äiá»u gì thÆ°á»ng xảy ra thì được coi là bình thÆ°á»ng". ThÆ°á»ng phạm tá»™i hay thÆ°á»ng thấy ngÆ°á»i khác phạm tá»™i nên quen lá»n không còn thấy bị cắn rứt nữa. Bà i Ä‘á»c I nói đó là "lÆ°Æ¡ng tâm đã trở nên chai đá". LÆ°Æ¡ng tâm con ngÆ°á»i thá»i nay đã chai đá (đã "ngủ gáºt") trÆ°á»›c những tá»™i phạm đến công bình, đến tÃnh dục, "không còn biết kÃnh sợ Chúa nữa".
LÆ°á»i biếng cầu nguyện. Bà i Ä‘á»c I nói "không còn ai kêu cầu danh thánh Chúa nữa".
Cảm thấy nhÆ° Chúa Ä‘i đâu xa. Bà i Ä‘á»c I nói "Chúa đã ẩn nấp không cho chúng tôi thấy Chúa nữa". Bà i Tin Mừng thì nói Chúa nhÆ° "ông chủ Ä‘i xa, để nhà cá»a lại".
Dù bởi lý do nà o Ä‘i nữa, Ä‘iá»u cần thiết là má»—i ngÆ°á»i hãy biết rằng mình Ä‘ang mê ngủ, hoặc Ãt ra là đang ngủ gà ngủ gáºt. Vì thế, má»—i ngÆ°á»i hãy đáp lại tiếng Chúa gá»i "Hãy thức dáºy Ä‘i".
- Ngủ mê trong thói quen
Tất cả chúng ta, chỉ trừ những đứa trẻ, Ä‘á»u không nhiá»u thì Ãt sống theo thói quen. NgÆ°á»i ta nói rằng chúng ta sống má»™t ná»a cuá»™c Ä‘á»i phần sau dá»±a và o những thói quen đã có từ ná»a cuá»™c Ä‘á»i phần trÆ°á»›c. NhÆ° thế tháºt có lợi cho những ai đã táºp được những thói quen tốt, tuy nhiên cÅ©ng tháºt tai hại cho những ai đã nhiá»…m phải những thói quen xấu.
Má»™t việc được láºp Ä‘i láºp lại nhiá»u lần sẽ thà nh thói quen, khi đó ngÆ°á»i ta sẽ là m việc đó má»™t cách rất dá»… dà ng và còn khéo léo nữa. Có thể nói thói quen là bản năng thứ hai của con ngÆ°á»i.
Tuy nhiên cứ là m theo thói quen riết rồi ngÆ°á»i ta sẽ trở thà nh má»™t chiếc máy vô hồn, không ý thức mình Ä‘ang là m gì nữa, không suy nghÄ©, không tâm tình.
Nếu bạn để má»™t con nhái và o má»™t bình nÆ°á»›c nóng, nó sẽ láºp tức phóng ra ngay. NhÆ°ng nếu bạn để nó trong má»™t bình nÆ°á»›c lạnh, rồi Ä‘un nóng lên từ từ. Con nhái không cảm thấy gì lạ cả nên cứ ở yên trong đó. Vì nó đã quen dần nên không thấy nguy hiểm gì cả. Muốn nó nhảy ra thì cần phải lấy má»™t cái gì đó chá»c và o nó.
Vá»›i thá»i gian, cuá»™c sống đạo của chúng ta dần dần trở thà nh thói quen. Nhiá»u việc đã không còn ý thức, huống chi nhiá»u thói xấu đã bám rá»… dần dần. Ước gì Mùa vá»ng là má»™t cú chá»c mạnh khiến chúng ta giáºt mình ý thức lại và sá»a đổi cho tốt hÆ¡n.
- Hy vá»ng và cuá»™c sống
NgÆ°á»i ta nói rằng bao lâu còn sống thì còn hy vá»ng
Tuy nhiên, đúng hÆ¡n phải nói: bao lâu còn hy vá»ng thì còn sống.
- Hy vá»ng là sức mạnh
- Nó chiếu sáng những trái tim chán chÆ°á»ng
- Nó kÃch thÃch ý muốn sinh tồn
- Nó là trợ tá đắc lực cho các bác sĩ
- Nó là khiên thuẫn che chở những thất bại
- Nó hồi sinh những lý tưởng và là m mới những ước mơ
Bao lâu còn hy vá»ng thì bấy lâu không tình huống nà o là bất khả.
Mùa Vá»ng là thá»i gian cho chúng ta hy vá»ng
Và Äức Kitô chÃnh là hy vá»ng của chúng ta. (Viết theo Flor McCarthy)
Lá»i nguyện cho má»i ngÆ°á»i
Chủ tế: Anh chị em thân mến, hôm nay và o Mùa Vá»ng, Há»™i thánh muốn nhắc cho ta nhá»› rằng Chúa sắp đến, chúng ta phải tỉnh thức. Chúng ta hãy dâng lá»i cầu nguyện:
- Chúng ta cầu xin cho Há»™i thánh thá»±c sá»± là cá»™ng Ä‘oà n luôn tỉnh thức / để chu toà n trách nhiệm Äức Giêsu đã trao phó là là m chứng vá» tình yêu của Chúa / và hết lòng phục vụ con ngÆ°á»i.
- Chúng ta cầu xin cho các nhà cầm quyá»n trên thế giá»›i luôn tỉnh thức để chu toà n trách nhiệm của mình / là cá»™ng tác vá»›i nhau để xây dá»±ng má»™t thế giá»›i trong công lý hòa bình, và chia sẻ giúp đỡ nhau.
- Chúng ta cầu xin cho những ngÆ°á»i ngủ mê trong tá»™i lá»—i / giả Ä‘iếc là m ngÆ¡ vá»›i trách nhiệm của mình trong gia đình và trong đất nÆ°á»›c / biết tỉnh thức để trở vá» vá»›i bổn pháºn của mình.
- Chúng ta cầu xin cho cộng đồng xứ đạo chúng ta luôn tỉnh thức / để giúp nhau từ bỠthói xấu, say sưa trễ nải / và sẵn sà ng đón tiếp Chúa đến.
Chủ tế: Lạy Äức Giêsu, Chúa đã trao cho má»—i ngÆ°á»i chúng con má»™t trách nhiệm trong gia đình, trong hỠđạo, trong đất nÆ°á»›c, và dạy chúng con phải tỉnh thức... Xin Chúa giúp chúng con luôn tỉnh thức để chu toà n trách nhiệm Chúa đã trao và sẵn sà ng chá» ngà y Chúa đến. Chúa là Äấng hằng sống và hiển trị muôn Ä‘á»i.
Trong Thánh lễ
- Kinh Tin KÃnh: TrÆ°á»›c câu "Vì loà i ngÆ°á»i chúng tôi và để cứu rá»—i chúng con, NgÆ°á»i đã từ trá»i xuống thế", có thể tạm dừng và đá»c lại má»™t lá»i của Isaia trong bà i Ä‘á»c I: "Ước chi Ngà i xé trá»i mà ngá»± xuống"
- TrÆ°á»›c Kinh Lạy Cha: Ngôn sứ Isaia đã vÃ: "Chúng tôi là đất sét, còn Chúa là ngÆ°á»i thợ gốm". Phần Äức Giêsu, Ngà i cho chúng ta biết thêm Thiên Chúa chÃnh là Cha chúng ta. Váºy chúng ta hãy dâng lên Thiên Chúa lá»i kinh Lạy Cha do chÃnh Äức Giêsu dạy.
- Sau Kinh Lạy Cha: "Lạy Cha, xin cứu chúng con khá»i má»i sá»± dữ, nhất là sá»± dữ nà o là m cho chúng con không thấy được mặt Cha. Xin Ä‘oái thÆ°Æ¡ng cho những ngà y chúng con Ä‘ang sống được bình an. Xin Cha giúp chúng con luôn tỉnh thức để đón rÆ°á»›c Con Cha sắp đến. Nhá» Cha rá»™ng lòng thÆ°Æ¡ng cứu giúp..."
VII. Giải tán
Chúa là ngÆ°á»i chủ nhà , giao cho chúng ta là tôi tá»› má»—i ngÆ°á»i má»™t việc. Anh chị em hãy trở vá» má»—i ngÆ°á»i lo chu toà n công việc của mình trong tinh thần tỉnh thức và cầu nguyện. Chúc anh chị em bình an. [Mục Lục]
17. Thái độ mong chỠChúa đến
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
KÃnh thÆ°a cá»™ng Ä‘oà n,
Chúng ta bÆ°á»›c và o Mùa Vá»ng, hay còn gá»i là mùa Ad. Mùa Vá»ng, nguyên nghÄ©a tiếng Latin là Adventus, (có nghÄ©a là đến, quang lâm). Thá»i thánh Giáo hoà ng Grêgôriô I, thá»i gian chuẩn bị đón chá» Chúa đến trÆ°á»›c lá»… Giáng Sinh kéo dà i bốn tuần được gá»i là Mùa Vá»ng.
Há»i: Chúa đã đến chÆ°a? Chúng ta phải khẳng định vá»›i nhau rằng: Chúa đã đến rồi. Váºy chúng ta còn mong chá» Chúa nà o nữa?
Mùa Vá»ng Giáo há»™i Ä‘ang sống là sống vá»›i hai chiá»u kÃch: má»™t là tưởng niệm biến cố Nháºp thể là m ngÆ°á»i của Äức Giêsu Con Thiên Chúa khi Ngà i sinh bởi Äức Trinh Mữ Maria; hai là chỠđợi Chúa trở lại trong vinh quang để "phán xét kẻ sống và ngÆ°á»i chết", nhÆ° chúng ta vẫn Ä‘á»c trong kinh Tin KÃnh. Äó là lý do chữ "chỠđợi" được ngÆ°á»i ta nhắc nhiá»u đến trong Mùa Vá»ng. Các lá»… nghi cá» hà nh Phụng vụ trong Mùa Vá»ng, từ mà u sắc, các bà i Ä‘á»c, các bà i thánh ca Ä‘á»u diá»…n tả niá»m hy vá»ng vá»›i lá»i cầu xin tha thiết: “Maranatha – Ngà i Æ¡i hãy đến, Ngà i đến mau Ä‘iâ€, và hÆ¡n thế nữa dân Do Thái kêu van: “Xin Ngà i xé tầng trá»i mà ngá»± xuốngâ€.
Vì sống cả hai chiá»u kÃch, nên ngÆ°á»i kitô hữu phải mang tâm tình của dân Cá»±u Ước và của chÃnh mình ngà y hôm nay.
Mùa Vá»ng trong Kinh Thánh
Các bà i Ä‘á»c Thánh lá»… trong Mùa Vá»ng là m chúng ta nhá»› đến sá»± mong chá» Äấng Cứu Thế đến của Dân Do Thái, Äấng mà ngôn sứ đã loan báo: "Từ gốc tổ Giêsê, sẽ đâm ra má»™t nhánh nhá», từ cá»™i rá»… ấy, sẽ má»c lên má»™t mầm non. Thần khà Äức Chúa sẽ ngá»± trên vị nà y: thần khà khôn ngoan và minh mẫn, thần khà mÆ°u lược và dÅ©ng mãnh, thần khà hiểu biết và kÃnh sợ Äức Chúa. Lòng kÃnh sợ Äức Chúa là m cho NgÆ°á»i hứng thú, NgÆ°á»i sẽ không xét xá» theo dáng vẻ bên ngoà i, cÅ©ng không phán quyết theo lá»i kẻ khác nói, nhÆ°ng xét xá» công minh cho ngÆ°á»i thấp cổ bé miệng, và phán quyết vô tÆ° bênh kẻ nghèo trong xứ sở..." (Is 11, 1-10).
Phụng vụ Lá»i Chúa trong Mùa Vá»ng cÅ©ng nhắc lại việc Äức Maria cÆ°u mang và sinh hạ Äấng Cứu Thế: thiên thần Gabriel hiện ra vá»›i Äức Maria và báo cho Mẹ biết rằng: "Và nà y đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ má»™t con trai, và đặt tên là Giêsu. NgÆ°á»i sẽ nên cao cả, và sẽ được gá»i là Con Äấng Tối Cao. Äức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho NgÆ°á»i ngai và ng vua ÄavÃt, tổ tiên NgÆ°á»i. NgÆ°á»i sẽ trị vì nhà Giacóp đến muôn Ä‘á»i, và triá»u đại của NgÆ°á»i sẽ vô cùng vô táºn (...) Thánh Thần sẽ ngá»± xuống trên bà , và quyá»n năng Äấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà , vì thế, ngÆ°á»i con sinh ra sẽ là thánh, và được gá»i là Con Thiên Chúa." (Lc 1, 26-38)
Gioan Tẩy Giả, con trai của Êlisabét và là anh em há» vá»›i Chúa Giêsu, xuất hiện trÆ°á»›c để loan báo việc Con Thiên Chúa đến, kêu gá»i má»i ngÆ°á»i hoán cải và rao giảng rằng: "Có Äấng quyá»n thế hÆ¡n tôi Ä‘ang đến sau tôi, tôi không đáng cúi xuống cởi quai dép cho NgÆ°á»i. Tôi đã là m phép rá»a cho anh em nhá» nÆ°á»›c; còn NgÆ°á»i, NgÆ°á»i sẽ là m phép rá»a cho anh em trong Thánh Thần" (Mc 1, 1.8 và Ga 1, 19.28)
NhÆ° thế, Mùa Vá»ng kêu gá»i ngÆ°á»i kitô hữu cải hóa ná»™i tâm. Những việc cá» hà nh thánh thÆ°á»ng xuyên nhắc nhở chúng ta canh tân niá»m tin, vững tin và o tÆ°Æ¡ng lai và trở lên men giữa lòng thế giá»›i.
Mùa Vá»ng
Trong lịch phụng vụ Công Giáo, Mùa Vá»ng kéo dà i bốn tuần và má»—i Chúa nháºt vá»›i tên gá»i truyá»n thống đặc thù của nó gồm những lá»i đầu tiên của bà i thánh ca mở đầu:
- Chúa nháºt I Mùa Vá»ng: Ad Te levavi... (= Con nâng tâm hồn con lên tá»›i Chúa, lạy Chúa... )
- Chúa nháºt II Mùa Vá»ng: Populus Sion... (= Nà y hỡi Dân Sion...)
- Chúa nháºt III Mùa Vá»ng: Gaudete... (= Anh em hãy vui lên trong niá»m vui của Chúa...)
- Chủ nháºt IV Mùa Vá»ng: Rorate... (= Trá»i cao, hãy đổ sÆ°Æ¡ng xuống, và là m mÆ°a Äấng Công ChÃnh...)
Äức Giêsu dạy chúng ta sống Mùa Vá»ng
Äức Giêsu đã đến rồi, nên chiá»u kÃch thứ nhất của Mùa Vá»ng nhắc lại cho chúng ta việc Con Chúa đến lần thứ nhất, và tỉnh thức sẵn sà ng đón NgÆ°á»i tái lâm là chiá»u kÃch thứ hai (Mc 13, 33-37).
Lá»i Chúa nói vá»›i các môn đệ: "Các con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì các con không biết lúc đó là lúc nà o" (Mc 13, 33), cÅ©ng nói vá»›i chúng ta: "Äiá»u Ta bảo cho các con, thì Ta bảo cho tất cả má»i ngÆ°á»i là : Hãy tỉnh thức!" (Mc 13 37). Chúa mách bảo chúng ta phải luôn trong tÆ° thế của ngÆ°á»i được chủ: "Ä‘i phÆ°Æ¡ng xa, để nhà cá»a lại, trao quyá»n hà nh... và căn dặn...lo tỉnh thức" (Mc 13, 34). Vì chủ vá» bất ngá» nên "coi chừng và tỉnh thức" là thượng sách.
Chẳng nói đâu xa, năm 2012, ngÆ°á»i ta Ä‘ang dá»± kiến ngà y táºn thế là ngà y 23 tháng 12 tÃnh theo lịch của dân Maya, nhiá»u ngÆ°á»i trên thế giá»›i đã lo lắng vì lá»i đồn Ä‘oán ấy, há» Ä‘i mua nến, mua dầu, mua mì tôm... NgÆ°á»i ta sợ phải lìa bá» cái thế giá»›i thân yêu nà y, cho dù nó vẫn còn nhiá»u khổ não. Trong thá»i đại của chúng ta không thiếu các thiên tai, chiến tranh, bạo lá»±c. Phải chăng đó là dấu hiệu của ngà y táºn thế?
Chúa Giêsu xác nháºn sẽ có ngà y táºn thế, nhÆ°ng không phải để tan biến thà nh hÆ° vô. Sẽ có những dấu hiệu là m nhiá»u ngÆ°á»i hoang mang sợ hãi, nhÆ°ng đối vá»›i các tÃn hữu, đó là dấu hiệu vui mừng vì mình sắp được cứu Ä‘á»™. Chúa má»i gá»i chúng ta: "Các con hãy tỉnh thức, vì các con không biết lúc nà o chủ nhà trở vá», hoặc là chiá»u tối, hoặc là ná»a đêm, hoặc là lúc gà gáy, hay ban sáng, kẻo khi ông trở vá» thình lình, bắt gặp các con Ä‘ang ngủ" (Mc 13, 35-36).
Năm Phúc Âm hóa gia đình kết thúc, năm Phúc Âm hóa giáo xứ được mở ra. Chuẩn bị lá»… Giáng Sinh, má»i ngÆ°á»i trong giáo xứ tá»± há»i: giáo xứ chúng ta Ä‘ang chỠđợi Ä‘iá»u gì? Trong lúc nà y của Ä‘á»i ta, con tim ta Ä‘ang hÆ°á»›ng vá» Ä‘iá»u gì? Chúng ta có tỉnh thức không? Hãy thức tỉnh và cầu nguyện, để khi Äức Giêsu ngá»± đến lần thứ hai, NgÆ°á»i thấy chúng ta Ä‘ang tỉnh thức vì đã không uổng công trông đợi.
Lạy Mẹ Maria, Mẹ "đầy ân sủng", Mẹ đã đón nháºn Ngôi Lá»i Thiên Chúa trong lòng, xin giúp chúng con sẵn sà ng đón Chúa Giêsu Con Mẹ.
Lạy Chúa, "xin Chúa băng qua các tầng trá»i mà ngá»± xuống" (Is 63, 19). Amen. [Mục Lục]
18. Tỉnh thức – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng
Tỉnh thức khác vá»›i tỉnh ngủ. Tỉnh ngủ là ngÆ°á»i lúc ngủ, ngủ rất tỉnh, má»™t tiếng Ä‘á»™ng nhỠđủ là m cho ngÆ°á»i đó thức giấc. NgÆ°á»i tỉnh ngủ dÆ°á»ng nhÆ° khó ngủ. Dá»— được giấc ngủ rất khó nhÆ°ng khi ngủ lại rất tỉnh. Trong khi ngÆ°á»i dá»… ngủ lại ngủ say, ngủ mệt. Äá»™ng đâu mặc Ä‘á»™ng tôi cứ ngủ ngon. NgÆ°á»i tỉnh ngủ hiếm có giấc ngủ ngon. Những gì hiếm thÆ°á»ng quà vì thế ngÆ°á»i ngủ tỉnh rất quà giấc ngủ ngon. Thiếu tỉnh thức xảy đến cho cả ngÆ°á»i tỉnh ngủ lẫn ngủ ngon. Ngủ tỉnh sát cánh vá»›i khó ngủ nên hại cho sức khoẻ nhÆ°ng không hại phần tâm linh. Trong khi thiếu tỉnh thức nguy hiểm vô cùng vì hại phần tâm linh. Ma quỉ Ä‘Æ°a ra nhiá»u chÆ°á»›c cám dá»— vá»›i hy vá»ng khi thiếu tỉnh thức con ngÆ°á»i sa và o cạm bẫy của chúng.
Tỉnh ngủ, ngủ không được nên có đêm Ä‘á»c kinh dá»— giấc ngủ. Äây không phải là hình thức cầu nguyện tốt nhất nhÆ°ng không hại vì đó là việc là m đạo đức. Ngủ không được nên Ä‘á»c kinh cầu nguyện. Cầu nguyện tốt nhất là cầu xin vì lòng yêu mến, Æ°á»›c ao được gặp Chúa. Vì Æ°á»›c ao nhÆ° thế nên tâm hồn thÆ°á»ng tỉnh thức để cầu nguyện. Cầu Æ¡n tỉnh thức để tránh cÆ¡n cám dá»—. Tránh được cám dá»— là trung thà nh vá»›i Chúa. NhÆ° thế có thể hiểu thiếu tỉnh thức rất dá»… sa chÆ°á»›c cám dá»—. Nói ngược lại, sa chÆ°á»›c cám dá»— xảy ra và o lúc ngÆ°á»i đó thiếu tỉnh thức.
Không biết có phải là là luáºn luẩn quẩn không nhÆ°ng rõ rà ng thiếu tỉnh thức gây nên bởi thiếu cầu nguyện. Thiếu cầu nguyện nên thiếu Æ¡n Chúa. Thiếu Æ¡n Chúa tâm hồn trở nên chai đá. Tâm hồn chai đá là tâm hồn Ä‘i lạc Ä‘Æ°á»ng lối Chúa. Vì chai đá nên tâm hồn không còn biết kÃnh sợ Chúa nữa. Không tôn thá» Chúa sẽ theo tà thần, má»™t loại chúa nà o khác. Loại Chúa do chÃnh há» tạo ra. Có thể là ý riêng hay má»™t tạo váºt nà o do Chúa dá»±ng nên. Từ bá» Thiên Chúa sáng tạo, yêu thÆ°Æ¡ng để tôn thá» má»™t thần tượng khác chÃnh là thá» ngẫu tượng, chúa hạng hai. Tâm hồn chai đá đó đòi bằng chứng của Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng, sáng tạo để tin. Tiên tri Isaiah dùng hình ảnh ngÆ°á»i thợ gốm và đồ gốm để giải thÃch đòi há»i trên. Cục đất sét sẽ chẳng thể nà o nháºn biết ngÆ°á»i thợ nặn ra nó. Tay ngÆ°á»i thợ nặn nên có, tạo cho nó hình ảnh, nâng niu nó, nhÆ°ng nó không thể nà o nháºn diện ra ngÆ°á»i tạo dá»±ng nên nó. Cùng cách hiểu đó, Thiên Chúa chúng ta tôn thá» chỉ có thể nháºn diện Ngà i qua những hồng ân Ngà i ban trong Ä‘á»i. Nháºn biết ta có mặt trên Ä‘á»i không phải do ngẫu nhiên mà do Chúa tạo thà nh. Dù ta có nháºn Ngà i, thá» phượng Ngà i hay không thì Ngà i cÅ©ng đã dá»±ng nên ta.
Không tai nà o nghe thấy không mắt nà o nhìn thấy một chúa nà o khác ngoà i Chúa đã dà nh những hồng ân cho những ai trông đợi Chúa. Is 64,4
Thiếu Æ¡n Chúa sẽ khó chống lại cÆ¡n cám dá»—. CÆ¡n cám dá»— đòi chứng minh Thiên Chúa hiện hữu. Sá»± hiện diện của ta trên Ä‘á»i chÆ°a đủ sao. Trá»i đất biển khÆ¡i, sông ngòi cùng toà n thể vÅ© trụ Ä‘á»u theo luáºt tuần hoà n riêng của chúng. Ngoà i ra còn bao ân huệ Chúa ban cho, nhÆ° tà i năng, trà nhá»›, sức khoẻ, sắc đẹp. Tất cả Ä‘á»u có chung giải thÃch: do ngẫu nhiên mà có. Dá»±a và o ngẫu nhiên để giải thÃch quả là má»™t luáºn cứ há»c đòi. Vì sao? Vì ngay từ ban đầu Thiên Chúa giáo đã giải thÃch Thiên Chúa tá»± nhiên mà có. Äây là giải thÃch thuyết tá»± nhiên nguyên thuá»·. Ngà y nay vá»›i khoa há»c tiến bá»™ ngÆ°á»i ta cÅ©ng không Ä‘i xa gì hÆ¡n những gì Kinh Thánh cho biết nhiá»u ngà n năm trÆ°á»›c. NgÆ°á»i ta đồng chấp nháºn vÅ© trụ do tá»± nhiên mà có nhÆ°ng khi nói đến Thiên Chúa tá»± nhiên mà có ngÆ°á»i ta lại đòi có bằng chứng cụ thể. Giải thÃch sao cho hợp là khi ngÆ°á»i ta chối bá» Ä‘iá»u tá»± nhiên nguyên thuá»· (Thiên Chúa tá»± nhiên mà có) để rồi cùng chấp nháºn tá»± nhiên thứ hai, thứ ba, (vÅ© trụ tá»± nhiên mà có).
Sa và o chÆ°á»›c cám dá»— vì thiếu tỉnh thức. Cầu nguyện không phải chỉ Ä‘Æ¡n thuần giúp Kitô hữu liên kết vá»›i Chúa và còn là cách diá»…n tả tình yêu lòng mến dà nh cho Chúa. Cầu nguyện giúp Kitô hữu tỉnh thức, nháºn thêm Æ¡n Chúa để chống trả lại cÆ¡n cám dá»—. Chống được cÆ¡n cám dá»— giúp Kitô hữu Ä‘i đúng Ä‘Æ°á»ng lối Chúa. Äi đúng Ä‘Æ°á»ng lối Chúa là tâm hồn biết tôn thá», kÃnh sợ Chúa. Ai tôn kÃnh Chúa sẽ được hưởng gia nghiệp Chúa hứa ban. Hưởng gia nghiệp Chúa vì ngÆ°á»i đó thá»±c thi công lÃ, bác ái và yêu thÆ°Æ¡ng. Không tôn thá» Chúa là sống vô Æ¡n vì không biết cảm tạ những Æ¡n là nh NgÆ°á»i ban cho.
Ngà y hôm nay Phúc âm kêu gá»i Kitô hữu hãy tỉnh thức để bất cứ khi nà o chủ vá» thì đã sẵn sà ng vì không biết ngà y nà o, giá» nà o chủ trở lại. NgÆ°á»i sống tâm tình tạ Æ¡n là ngÆ°á»i đã sẵn sà ng vì lúc nà o trong lòng há» cÅ©ng mang lòng biết Æ¡n, cảm mến chân thà nh. [Mục Lục]
19. Khao khát Chúa – PM Cao Huy Hoà ng
Mở đầu Mùa Vá»ng, Chúa Giêsu tha thiết kêu gá»i chúng ta hãy “tỉnh thức và cầu nguyệnâ€. "Các con hãy coi chừng, hãy tỉnh thức và cầu nguyện, vì các con không biết lúc nà o chủ vá»â€ (x.Mc 13, 33-37)
Má»—i ngÆ°á»i Ä‘ang có má»™t Æ°á»›c mÆ¡, má»™t khát vá»ng trong lòng. Có thể, không ai hiểu ai. NhÆ°ng không ai sống mà không khát vá»ng. Äá»i ngÆ°á»i là má»™t Mùa Vá»ng. Chỉ tiếc là , có những khát vá»ng là m cho con ngÆ°á»i ra ra hÆ° đốn.
Chẳng hạn:
Có ai ngỠđược ngÆ°á»i Ä‘ang có quyá»n có tiá»n lại Ä‘ang khát chia nhau má»™t phần lợi lá»™c béo bở nếu cùng nhau toa ráºp bán được má»™t lô đất ăn cắp. Há» bất chấp công lý, đạo đức, luáºt pháp, miá»…n là thá»a cÆ¡n khát quyá»n lá»±c, cÆ¡n khát tà i sản!
Có ai ngỠđược ngÆ°á»i Ä‘ang có nhà cao cá»a rá»™ng, xe hÆ¡i bóng loáng lại khát đổi nhà đổi xe cho sang trá»ng hÆ¡n giữa những ngÆ°á»i vô gia cÆ°, bất hạnh, què quặt… Ä‘ang lê la cuá»™c Ä‘á»i trÆ°á»›c mắt mình, dÆ°á»›i chân mình.
Hôm nay, được má»i Ä‘i chÆ¡i vá»›i các đại gia, nhìn thấy ngÆ°á»i ta quá già u có, sang trá»ng, tiêu xà i thoải mái, vui chÆ¡i thá»a thÃch, em tôi nhắn vá» cho tôi tin nầy: “Khi ngÆ°á»i ta quá đầy đủ, còn nhá»› đến Thiên Chúa nữa không?†Lặng Ä‘i mấy phút, tôi tạ Æ¡n Chúa vì em Ä‘ang nhá»› đến Chúa giữa cuá»™c du lịch, giữa khu du lịch ÄN ồn à o, sôi Ä‘á»™ng. Tôi trả lá»i: “Em lầm rồi, há» chÆ°a đầy đủ đâu. Còn khát lắm. Ai biết?â€.
Có ai ngỠđược ngÆ°á»i Ä‘ang có má»™t cuá»™c sống thiêng thánh lại khát những Ä‘iá»u mê muá»™i thấp hèn. Trong đó, có tôi, có bạn, có tất cả những Kitô hữu, không kể thà nh phần nà o, vẫn không tránh khá»i nghiêng chiá»u vá» những thá»±c tại thấp hèn, phù du, chóng vánh.
Tin mừng khai mạc Mùa Vá»ng nhắc nhá»› cho chúng ta vá» khát vá»ng chÃnh đáng nhất trong cuá»™c Ä‘á»i: Khát Chúa ngá»± trị trong căn nhà tâm hồn bé nhá», vì chỉ có Chúa má»›i là m cho chúng ta thá»a cÆ¡n khát vô biên.
“Chỉ trong Thiên Chúa mà thôi. Hồn tôi mới được nghỉ ngơi an bình†(Tv 61)
Thánh Augustin: “Chúa là khát vá»ng của lòng tôi, tôi sẽ khắc khoải cho đến khi được an nghỉ trong Chúaâ€.
Có thể nói đoạn sách của Isaia và Thánh Vịnh 79, đáp ca hôm nay đã để cho chúng ta mẫu gương Khát Chúa rất quà giá:
Dân Chúa tha thiết kêu xin: “Xin Chúa băng qua các tầng trá»i mà ngá»± xuống†(Is. 63) để phục hồi những gì đã tà n hoang, “xin Chúa thÆ°Æ¡ng trở lại, tá»± trá»i cao xin nhìn coi và thăm viếng vÆ°á»n nho nà y. Xin bảo vệ vÆ°á»n nho mà tay hữu Ngà i đã cấy, bảo vệ ngà nh nho mà Ngà i đã củng cố cho mình†(x. TV 79).
Khát vá»ng của Dân Chúa là má»™t khát vá»ng chÃnh đáng, má»™t khát vá»ng thánh thiện: khát vá»ng Chúa nhìn xem, bảo vệ, củng cố công trình Ngà i đã thiết láºp: “vÆ°á»n nho†Giáo Há»™i mà Chúa đã Æ°Æ¡m trồng, “nhà cá»a†linh hồn, thân xác, đức tin mà Chúa đã để lại cho chúng ta quản lý trông nom.
NhÆ° váºy,
Khát vá»ng chÃnh đáng của chúng ta là khát vá»ng Chúa phục hồi con ngÆ°á»i chúng ta để sống đúng vá»›i danh nghÄ©a, vá»›i tÆ° cách là con cái của Ngà i mà chúng ta đã vì những khát vá»ng bất chÃnh mà đánh mất.
Khát vá»ng chÃnh đáng ấy là khát vá»ng Chúa đến ngá»± giữa tâm hồn, giữa gia đình chúng ta, cá»™ng Ä‘oà n chúng ta, để Ngà i can thiệp và o Ä‘á»i sống chúng ta: nhìn xem, bảo vệ, củng cố Giáo Há»™i cÆ¡ bản của Ngà i.
Khát vá»ng chÃnh đáng ấy, thiết tưởng, không phải là khát vá»ng đối đầu thà nh công vá»›i thế lá»±c gian tà của ma quá»·, nhÆ°ng là khát vá»ng là m chứng cho công lý cho sá»± tháºt, thức tỉnh những con ngÆ°á»i mê muá»™i, cải tạo những con ngÆ°á»i bị ma quá»· giáo dục sá»›m nháºn ra uy quyá»n của Thiên Chúa.
Khát vá»ng chÃnh đáng ấy không phải là khát vá»ng Chúa sẽ ra tay Ä‘Ã n áp những ngÆ°á»i Ä‘Ã n áp, Chúa sẽ phỉ nhổ nhục mạ những ngÆ°á»i phỉ nhổ nhục mạ, Chúa sẽ xá» luáºt rừng vá»›i ngÆ°á»i chÆ¡i luáºt rừng… nhÆ°ng là để Chúa phục hồi lại nhân phẩm tồi tệ của những con ngÆ°á»i kia cÅ©ng là con cái của Chúa, kẻo uổng công trình Chúa cứu chuá»™c.
Khát vá»ng chÃnh đáng ấy là khát vá»ng nên công chÃnh cho mình và cho má»i ngÆ°á»i, cho xã há»™i, cho đất nÆ°á»›c, cho cả những ngÆ°á»i Ä‘ang chìm ngáºp trong bất công, gian tà , bạo lá»±c.
Khát vá»ng chÃnh đáng ấy là khát vá»ng tỉnh thức trÆ°á»›c những nguy cÆ¡ là m cho chúng ta xa cách Chúa, tỉnh thức trÆ°á»›c nguy cÆ¡ Satan hóa bản thân, gia đình, đất nÆ°á»›c chúng ta.
Äể thá»±c hiện được khát vá»ng chÃnh đáng, “Khát Vá»ng Chúaâ€, khát vá»ng nên công chÃnh, Thánh Phaolô kêu gá»i chúng ta: dừng chân ngay những hà nh vi ám muá»™i, bất chÃnh; xóa bất công xây bình an trong lòng; mặc lấy khà giá»›i ban sá»± sống; và sống công minh nhÆ° giữa ban ngà y. (x.Rm 13,1-14). Bởi vì, chúng ta đã và đang có những khát vá»ng bất chÃnh rồi ra dững dÆ°ng Æ¡ há» trÆ°á»›c lá»i kêu gà o thống thiết vá»›i khát vá»ng chÃnh đáng của dân Chúa khắp nÆ¡i nÆ¡i.
Biết không phải dá»… dà ng mà chúng ta buông bá» những khát vá»ng bất chÃnh, biết đôi khi khát vá»ng bất chÃnh lại len lấn ẩn tà ng ngay trong những hà nh vi tưởng nhÆ° là công chÃnh, cho nên, Thánh Phaolô lại khuyên chúng ta hãy dùng nguồn trợ lá»±c quà giá là ân sủng của Thiên Chúa và yên tâm, kiên vững kết hiệp vá»›i Chúa Giêsu Kitô: “Vì chÆ°ng, trong Ngà i, anh em được trà n đầy má»i Æ¡n: Æ¡n ngôn ngữ và ơn hiểu biết, đúng nhÆ° Chúa Kitô đã minh chứng nÆ¡i anh em, khiến anh em không còn thiếu Æ¡n nà o nữa trong khi mong chá» Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tá» mình ra. CÅ©ng chÃnh Ngà i sẽ ban cho anh em bá»n vững đến cùng, không có gì đáng trách trong ngà y Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, ngá»± đếnâ€. (1 Cr 1, 3-8)
Thiết nghÄ©, khao khát Chúa, má»i mòn khao khát Chúa, tuyệt đối khao khát Chúa, khát vá»ng nên công chÃnh, khát khao hết hiệp vá»›i Chúa Giêsu, là biết tỉnh thức và cầu nguyện váºy.
Cụ Chu, ngÆ°á»i xÆ°á»›ng kinh trong nhà thỠở Gx tôi đã yếu liệt bỠăn bá» thuốc cả tuần nay. Anh em đến thăm cụ và đá»c kinh xin Æ¡n chết là nh. Sau giá» kinh, chuyện trò vá»›i cụ. Cụ vui vẻ nói “Xin Chúa đến rồi, mà mấy hôm nay Chúa báºn quá. Äể từ từ Chúa sắp xếp. Chá» thôi. Chắc thứ sáuâ€. Thiết nghÄ©, cụ đã là m gÆ°Æ¡ng cho chúng tôi vá» việc tỉnh thức, cầu nguyện và sẵn sà ng đón Chúa đến.
Lạy Chúa, xin cho chúng con tỉnh thức trÆ°á»›c những nguy cÆ¡ xa cách Chúa và luôn biết khát khao kết hiệp vá»›i Chúa từng phút giây trong cuá»™c Ä‘á»i, để Chúa là m chủ má»i ý tưởng, lá»i nói, việc là m của chúng con.
Nguyện xin Vị Tôi Tá»› Chúa Hồng Y Phanxicô Xavie Nguyá»…n Văn Thuáºn, NgÆ°á»i đã luôn tỉnh thức cầu nguyện trong tù, phù há»™ cho chúng con. Amen. [Mục Lục]
20. Phải canh thức
(Suy niệm của Lm. Luigi Gonzaga Äặng Quang Tiến)
Văn mạch của 13,33-37 là những loan báo ngà y Thiên Chúa sẽ đến (13,24-37). Ngà y của Thiên Chúa chắc chắn sẽ đến, nhÆ°ng không ai biết ngà y giá» nà o. Chỉ má»™t mình Chúa Cha biết (13,32). Bởi đó, Chúa Giêsu nhắc lại Ä‘iá»u nầy (13,33) và kêu gá»i các môn đệ cách trá»±c tiếp là hãy tỉnh thức (13,34-37). Canh thức đối nghÄ©a vá»›i ngủ. Canh thức để canh giữ nhà cho Thiên Chúa. Và canh thức vì Chúa sẽ trở lại, nhÆ°ng không biết lúc nà o.
Äể nhấn mạnh Ä‘iá»u nầy là không ai biết ngà y giá» nà o Thiên Chúa sẽ đến, Marcô dùng chữ “hãy tỉnh thứcâ€, agrupneite, nghÄ©a là đặt trong tình trạng báo Ä‘á»™ng trÆ°á»›c má»™t nguy hiểm có thể xảy ra. Việc Thiên Chúa đến, hiểu theo má»™t cách nà o đó, “rất nguy hiểm†cho số pháºn Ä‘á»i Ä‘á»i. Nếu không đặt trong tình trạng sẵn sà ng, có thể chịu chung số pháºn vá»›i những ngÆ°á»i tôi tá»› không trung tÃn.
Có bốn lần lá»i kêu gá»i các đầy tá»› hãy “canh thứcâ€, grègoreite, “thức ngủ và trong tình trạng sẵn sà ng†(câu 34.35.36 và 37). Lệnh hãy canh thức đầu tiên Ä‘Æ°a ra khi chủ vừa ra khá»i nhà (c.34), lần thứ hai giả thiết chủ Ä‘ang Ä‘i xa và có thể vá» bất cứ giá» nà o (c.35), lần thứ ba giả thiết chủ đã vá» tá»›i nhà (c.36), và lần cuối cùng nói cho má»i ngÆ°á»i: tất cả hãy tỉnh thức (c.37). Váºy hãy canh thức luôn luôn, nhất là trong thá»i gian của bóng tối.
Äiá»u tai hoạ nhất là khi chủ vá» mà “anh em Ä‘ang ngủ†(c.36). Tại sao? Ngủ là ngược lại vá»›i canh thức. Trong vÆ°á»n Cây Dầu, tìm thấy cả hai tình trạng nầy: Chúa Giêsu canh thức để cầu nguyện, ba môn đệ Ä‘ang ngủ (14,37). Vì thế khi nguy hiểm đến, Chúa Giêsu đã sẵn sà ng chịu ná»™p theo ý Chúa Cha, còn các môn đệ thì trốn chạy (14,41.50). Ngủ là nằm trong tình trạng không tá»± vệ. Kẻ thù có thể gieo và o ruá»™ng cá» lùng (4,27) và bão tố có thể nổi lên khi để Chúa Giêsu ngủ trong thuyá»n Ä‘á»i mình (4,38).
Váºy phải canh thức luôn. Canh thức không phải là không Ä‘i ngủ. Các trinh nữ khôn ngoan vẫn Ä‘i ngủ trong khi chỠđợi chà ng rể đến (Mt 25,5). Canh thức và cầu nguyện Ä‘i vá»›i nhau nhÆ° Chúa Giêsu trong vÆ°á»n Cây Dầu. ChÃnh NgÆ°á»i cÅ©ng phải canh thức và cầu nguyện để khá»i rÆ¡i và o cám dá»— không là m theo ý Chúa Cha. NgÆ°á»i đã thức và cầu nguyện cho đến lúc ý Chúa Cha được thá»±c hiện là để mình bị bắt, khởi đầu hà nh trình khổ nạn và chấm dứt trên thánh giá. Thức để cầu nguyện và cầu nguyện để có thể thức mà là m tròn bổn pháºn Thiên Chúa giao phó, và để khá»i rÆ¡i và o cám dá»— nghÄ© là chủ sẽ vá» muá»™n, nên sẽ ăn uống say sÆ°a và không còn trung tÃn vá»›i chủ nữa (Mt 24,48-49).
Ngà y của Thiên Chúa chắc chắn sẽ đến. Sá»± vắng mặt của NgÆ°á»i chỉ là tạm thá»i. NgÆ°á»i Ä‘ang đến, nhÆ° ngÆ°á»i chủ ra Ä‘i và sẽ vá», nhÆ° mùa hạ Ä‘ang đến khi cây vả đâm chồi non (13:28). Bởi đó hãy canh thức mà đón NgÆ°á»i, không chỉ các môn đệ mà tất cả má»i ngÆ°á»i (13,37). [Mục Lục]
21. NgÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Hai anh em chuyên viên Kinh Thánh Bernard và Louis Hurault chú giải vá» Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay nhÆ° sau: “Äây là má»™t Ä‘oạn thu gom dụ ngôn những yến bạc (Mt 25:14tt) và dụ ngôn mÆ°á»i trinh nữ (Mt 25, 01tt). Äoạn văn dạy chúng ta phải biết chỠđợi Chúa đến bằng cách hoà n tất công việc NgÆ°á»i giao phó. NgÆ°á»i giữ cá»a tượng trung cho các ngÆ°á»i có trách nhiệm lãnh đạo trong Giáo Há»™i; há» không phải là chủ, nhÆ°ng chỉ là ngÆ°á»i nắm giữ chìa khóa của Há»™i Thánhâ€.
Quả đúng nhÆ° váºy! Äối tượng trá»±c tiếp nhất của mệnh lệnh ‘phải tỉnh thức và sẵn sà ng’ mà Äức Giêsu gióng lên vá»›i tất cả tÃnh thà nh khẩn chÃnh là các tông đồ hoăc các môn đệ thâm tÃn nhất của NgÆ°á»i; cho dầu sau nà y NgÆ°á»i có mở rá»™ng mệnh lệnh tá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i “Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em đây, Thầy cÅ©ng nói vá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i là : phải canh thức!†ChÃnh vì thế mà khi chá»n Ä‘oạn Tin Mừng nà y để khai mở cho má»™t năm phụng vụ má»›i (năm B), Há»™i Thánh hầu nhÆ° muốn nhắc nhở cho chÃnh mình trÆ°á»›c hết, rồi sau đó cho má»i Ki-tô hữu vá» pháºn vụ then chốt được Äức Ki-tô giao phó là ‘phải canh thức!’ MÆ°á»i hai tông đồ trÆ°á»›c nhất, thứ đến là những ngÆ°á»i có trách nhiệm lãnh đạo trong Há»™i Thánh, được Äức Giêsu và nhÆ° ngÆ°á»i giữ cá»a. Ông chủ không trao chÃa khóa cho ngÆ°á»i giữ cá»a để thi hà nh trách nhiệm cai quản và sắp đặt má»i việc trong nhà , vì chÃnh ông chủ, trÆ°á»›c khi “trẩy Ä‘i phÆ°Æ¡ng xa, để lại nhà , trao quyá»n cho các đầy tá»› mình, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việcâ€. Việc cắt đặt và xác định pháºn vụ từng ngÆ°á»i trong VÆ°Æ¡ng Quốc hoà n vÅ© thuá»™c vỠÔng Chủ, riêng vá»›i ngÆ°á»i giữ cá»a, ông ra lệnh “Phải canh thức!†NhÆ° váºy pháºn vụ của ngÆ°á»i giữ cá»a không phải để duy trì tráºt tá»± trong nhà , Ä‘iá»u Ä‘á»™ng các đầy tá»› chu toà n công việc đâu ra đó. NgÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức vì má»™t mục Ä‘Ãch duy nhất: ‘… khi nà o chủ nhà đến: lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sáng…†sẽ nháºn ra ông ngay và mở toang cánh cá»a chỠđón… “kẻo lỡ chủ đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang ngủâ€. Thế thì đã rõ rà ng: công việc chÃnh mà Há»™i Thánh nói chung, và của hà ng giáo phẩm lãnh đạo nói riêng, phải chu toà n chÃnh là luôn sẵn sà ng và tỉnh táo để nháºn ra Ông Chủ, cho dầu Ông chợt đến bất cứ lúc nà o. Các gia nhân khác Ä‘á»u có việc riêng của há», duy ngÆ°á»i giữ cá»a được cắt đặt để là m pháºn vụ nà y. NhÆ° váºy trách nhiệm chÃnh của Há»™i Thánh phải là luôn tỉnh táo để nháºn ra ngay khuôn mặt Thiên Chúa từ nhân khi Ngà i đến và o bất cứ lúc nà o và dÆ°á»›i bất kỳ hình thức nà o, và mở cá»a ngay để đón tiếp NgÆ°á»i.
Và nếu ông chủ sau chuá»—i ngà y Ä‘i xa có trở vá» vá»›i má»™t diện mạo thay đổi, mà đôi khi chỉ mình ngÆ°á»i giữ cá»a má»›i nháºn ra, thì anh lại cà ng phải canh chừng vì trá»ng trách của anh quả là quá lá»›n đối vá»›i má»i gia nhân trong nhà . Ông Chủ mà Há»™i Thánh phải canh thức và tỉnh táo chỠđón có diện mạo nhân ái và giầu lòng xót thÆ°Æ¡ng của má»™t Thiên Chúa cứu Ä‘á»™ đã được Äức Giêsu giáng thế mạc khải. Diện mạo nà y không má»™t ai khác nháºn ra được trừ những ngÆ°á»i đã đón nháºn Tin Mừng cứu Ä‘á»™. Phê-rô cùng vá»›i các tông đồ, và má»i cấp phẩm tráºt Há»™i Thánh sau nà y, là những ngÆ°á»i giữ cá»a; há» nắm giữ chìa khóa cánh cá»a đón nháºn Thiên Chúa cứu Ä‘á»™. Trách vụ nà y không hệ tại ở việc há» phải lo khóa kÃn cá»a để bảo vệ Æ¡n cứu Ä‘á»™ khá»i mất mát, hoặc chỉ hé mở cho má»™t thiểu số chá»n lá»c được lá»t và o, nhÆ°ng là để nháºn ra ngay Ông Chủ nhân ái và mở cá»a đón ông, cho dầu ông có trở vá» và o bất cứ giá» nà o và cải trang dÆ°á»›i bất kỳ hình thức nà o. Há»™i Thánh phải canh thức và tỉnh táo để mau mắn nháºn ra Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng để mà giá»›i thiệu Ngà i cho má»i ngÆ°á»i. Chỉ sợ ngÆ°á»i giữ cá»a lúc đó quá lo toan, quá say mê sắp đặt công việc trong nhà , tâm trà bị thu hút và o các vấn Ä‘á» bá» bá»™n linh tinh khác, tá»±a nhÆ° “… Ä‘ang ngủâ€, để rồi quên bẵng diện mạo Ä‘á»™c đáo của Ông Chủ và không nháºn ra khi NgÆ°á»i đến cách bất chợt nhất. Nguy cÆ¡ nà y là rất lá»›n và có thể xảy ra cho Há»™i Thánh qua má»i thá»i đại’
Phải chăng Thánh Giáo Hoà ng Gio-an XXIII và Công Äồng Chung Va-ti-can II đã muốn canh tân Há»™i Thánh chÃnh ở Ä‘iểm mấu chốt nà y, khi kêu gá»i má»i Ki-tô hữu, nhất là những ai có trách nhiệm lãnh đạo trong Giáo Há»™i, hãy không ngừng tỉnh thức để nháºn ra các ‘dấu chỉ thá»i đại’ nhÆ° những nét chứng tá» sá»± hiện diện sống Ä‘á»™ng của Thiên Chúa tình yêu giữa loà i ngÆ°á»i? Giữa lòng nhân loại, chỉ duy Há»™i Thánh có thể tỉnh táo nháºn ra được khuôn mặt nhân ái của Thiên Chúa và lắng nghe được tiếng NgÆ°á»i yêu thÆ°Æ¡ng má»i gá»i phát ra từ tất cả các ‘dấu chỉ’ đó, cho dầu đôi lúc chỉ biểu hiện toà n mặt tiêu cá»±c nhÆ° chiến tranh, thiên tai, nghèo đói, bất công… hoặc mang nặng tÃnh thế tục nhÆ° kinh tế, chÃnh trị, truyá»n thông, di dân… Khả năng nà y trÆ°á»›c Vatican II có lẽ đã bị suy yếu lắm rồi, ngay cả đối vá»›i nhiá»u vị lãnh đạo trong Giáo Há»™i.
NhÆ° váºy mệnh lệnh ‘phải tỉnh táo và canh thức’ cần vang vá»ng mạnh mẽ ra xa hÆ¡n nữa, đặc biệt phải thấu tá»›i tai những ai được trao phó công việc ‘giữ cá»a’. Sứ Ä‘iệp Mùa Vá»ng quả là cấp thiết cách riêng cho tôi – linh mục, và cho má»i mục tá» trong Há»™i Thánh Chúa!
Lạy Thiên Chúa từ bi nhân ái, Äấng Ä‘ang và sẽ đến vá»›i nhân loại bất chợt và cải trang dÆ°á»›i muôn hình muôn vẻ. Chúa cho con tham gia và o công việc giữ cá»a để nháºn ra và chà o đón Chúa khi Ngà i đến. Xin cho Mùa Vá»ng khởi đầu năm phụng vụ nhắc nhở con vá» việc con phải thi hà nh trong suốt Ä‘á»i Ki-tô hữu và linh mục của mình, đó là nháºn ra khuôn mặt nhân ái của Chúa để đón tiếp và giá»›i thiệu NgÆ°á»i cho hết má»i ngÆ°á»i. Amen. [Mục Lục]
22. Sẵn sà ng
Chúa Giêsu đã bảo rằng Ngà i không biết ngà y giá» Ngà i sẽ quang lâm. Có nhiá»u Ä‘iá»u Ngà i giao trá»n và o tay Thiên Chúa mà không há» thắc mắc. Không thể nói lá»i cảnh cáo và quở trách nà o nghiêm trá»ng hÆ¡n cho những kẻ muốn tÃnh ngà y giá» cho việc Chuá quang lâm. Chắc chắn nếu chúng ta muốn truy tầm, tra vấn cho ra Ä‘iá»u mà chÃnh Chuá bằng lòng không tìm biết, thì chẳng những là m Ä‘iá»u vô Ãch mà còn là má»™t tá»™i phạm thượng.
Ngà y Chúa quang lâm thì ai cÅ©ng phải chấp nháºn từ ngÆ°á»i khôn đến kẻ ngu dại, nhÆ°ng ngÆ°á»i khôn ngoan thì luôn sẵn sà ng nghe tiếng kêu gá»i. Nếu chúng ta sống và luôn luôn nhá»› rõ nhÆ° váºy thì kết cuá»™c sẽ không bao giá» kinh khủng, nhÆ°ng là niá»m vui Ä‘á»i Ä‘á»i. Do đó, chúng ta cÅ©ng giống nhÆ° những ngÆ°á»i đầy tá»›, biết chủ mình sẽ vá» nhÆ°ng không biết lúc nà o. NhÆ°ng vì đã chuẩn bị đầy đủ nên không có lý do gì để sợ hãi và điá»u cần là m là hằng ngà y chúng ta phải là m tròn công việc của mình.
Nếu xét lại cả chuá»—i ngà y dà i, thì cuá»™c sống của má»—i ngÆ°á»i chúng ta, có bao nhiêu thá»i gian sống ở Ä‘á»i được chúng ta dà nh cho việc chỠđợi? Có sá»± chỠđợi là m ta căng thẳng, mệt má»i, nhÆ°ng cÅ©ng có sá»± chỠđợi Ä‘em lại hÆ°Æ¡ng vị và ý nghÄ©a cho cuá»™c sống. Biết sống là biết chỠđợi. Và biết chỠđợi là là m nên cuá»™c sống.
Mùa vá»ng Ä‘Æ°a ta Ä‘i và o thái Ä‘á»™ chỠđợi đó. ChỠđợi Chúa sẽ đến trong vinh quang. ChỠđợi Chúa vẫn đến trong niá»m vui và nÆ°á»›c mắt. ChỠđợi nhÆ° ngÆ°á»i giữ cá»a thức trắng đêm, vì không biết giá» nà o chủ trở vá», chỠđợi nhÆ°ng vẫn phải chu toà n sứ mạng được giao phó. Trong bà i Phúc âm hôm nay, Ông chủ Ä‘i xa đã để lại ngôi nhà , giao quyá»n cho các đầy tá»›, má»—i ngÆ°á»i má»™t việc, má»—i ngÆ°á»i má»™t trách nhiệm, trách nhiệm trông coi gia đình, giáo xứ, địa phÆ°Æ¡ng, đất nÆ°á»›c, và cả thế giá»›i nÆ¡i ta Ä‘ang sống. Ta được tá»± do hà nh Ä‘á»™ng. Ta có trách nhiệm là m cho gia đình, xứ đạo, địa phÆ°Æ¡ng, đất nÆ°á»›c, và cả thế giá»›i được phát triển vá» má»i mặt. Vì thế, phải thấy những nhu cầu của anh em, và đáp ứng những nhu cầu đó. Phải nhìn thấy ý Chúa trong những trà o lÆ°u thá»i đại. Phải nháºn biết Chúa hà nh Ä‘á»™ng trong những tâm hồn thiện chà thuá»™c các niá»m tin, mầu da, quan Ä‘iểm khác nhau để biết cá»™ng tác trong việc xây dá»±ng xã há»™i. Phải dấn thân hy sinh phục vụ anh chị em trong quên mình...
NhÆ°ng trong thá»±c tế cÅ©ng không Ãt những ngÆ°á»i vì cuá»™c sống đã thấy không cần phải chỠđợi Chúa nữa, vì chúng ta có quá nhiá»u Ä‘iá»u khác để đợi mong, những Ä‘iá»u đó gần gÅ©i hÆ¡n, thiết thá»±c hÆ¡n, cấp bách hÆ¡n. NhÆ° cuá»™c sống váºt chất cà ng ngà y cà ng cao, cung ứng cho con ngÆ°á»i biết bao nhiêu thứ ru ngủ và đưa con ngÆ°á»i và o những cÆ¡n mê mà há» không hay biết. Vá»›i những cám dá»— của tiá»n bạc, tiếng tăm, tình dục, tiện nghi, của cải.... tôi phải tỉnh thức bằng cách nà o đây."
Lạy Chúa, xin cho con biết thức tỉnh, và luôn sẵn sà ng đón Chúa trong cuộc sống. Amen. [Mục Lục]
23. Hãy tỉnh thức – Lm Nguyễn Hồng Giáo
Chúng ta bắt đầu má»™t năm Phụng vụ má»›i. Äầu má»—i năm má»›i, khi chúng ta mừng Tết Nguyên Äán, chúng ta lại hÆ°á»›ng nhìn vá» phÃa trÆ°á»›c, nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai vá»›i niá»m hy vá»ng là năm má»›i sẽ Ä‘em lại cho chúng ta những Ä‘iá»u tốt là nh hÆ¡n. Thì đầu năm Phụng vụ má»›i cÅ©ng váºy, Giáo Há»™i má»i chúng ta hãy hÆ°á»›ng nhìn vá» ngà y Chúa chúng ta là Äức Giêsu Kitô sẽ đến trong vinh quang để vÄ©nh viá»…n thiết láºp Trá»i Má»›i Äất Má»›i cho loà i ngÆ°á»i chúng ta.
Có Ä‘iá»u đặc biệt là : thÆ°á»ng thÆ°á»ng trong những ngà y đầu năm, chúng ta cố gắng quên Ä‘i cuá»™c sống hiện tại vá»›i bao nhiêu khó khăn thá» thách và trách nhiêm nặng ná», thì hôm nay trong ngà y đầu năm Phụng vụ, trong lúc gợi lại trÆ°á»›c mắt chúng ta quang cảnh tÆ°Æ¡i sáng vá» ngà y Chúa quang lâm, Giáo Há»™i lại không muốn để cho chúng ta cứ tha hồ mà sống trong mÆ¡ Æ°á»›c xa xôi, nhÆ°ng trái lại Giáo Há»™i Ä‘Æ°a chúng ta vá» vá»›i cuá»™c sống và trách nhiệm hiện tại của mình và nhắc lại lá»i căn dặên của Chúa Giêsu: Hãy Tỉnh Thức!
Bà i Phúc Âm khai mạc năm Phụng vụ má»›i nà y (Mc13, 33-37) chỉ vá»n vẹn có 5 câu mà đã có tá»›i 4 lần dùng mấy tiếng "phải tỉnh thức". Mở đầu là lá»i kêu gá»i "Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức!" Kết thúc cÅ©ng là lá»i kêu gá»i tÆ°Æ¡ng tá»±: "Thầy nói vá»›i anh em đây và vá»›i má»i ngÆ°á»i là phải tỉnh thức!" Giữa hai lá»i kêu gá»i đó, là má»™t dụ ngôn ngắn kể rằng: NgÆ°á»i kia sắp Ä‘i xa, ông để nhà lại cho đầy tá»› trông coi, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc và dạy phải tỉnh thức, vì không biết chủ vá» lúc nà o. Sẽ không may mắn cho ngÆ°á»i đầy tá»› nà o, khi chủ bất thần trở vá», bắt gặp còn Ä‘ang ngủ mê.
Ngôi nhà mà ông chủ giao cho tôi tá»›, chÃnh là thế giá»›i mà Äức Kitô giao cho loà i ngÆ°á»i chúng ta chịu trách nhiệm. Chúng ta có bổn pháºn phải quản lý nó, cÅ©ng nhÆ° chúng ta chịu trách nhiệm vá» chÃnh cuá»™c Ä‘á»i mình và phải quản lý nó hợp vá»›i ý muốn của Thiên Chúa, theo lá» luáºt bác ái yêu thÆ°Æ¡ng. Rồi ngà y kia Chúa sẽ xuất hiện tá» tÆ°á»ng vá»›i chúng ta và NgÆ°á»i sẽ xét xá» chúng ta theo cách thức chúng ta hoà n thà nh trách nhiệm của mình nhÆ° thế nà o?
Chúng ta phải sống cuá»™c sống hiện tại trong sá»± tỉnh thức, nghÄ©a là không quên ngà y Chúa đến (đến trong ngà y táºn cùng của thế giá»›i và đến trong ngà y cuối cùng của Ä‘á»i ta), và # vì hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô nhÆ° thế mà tÃch cá»±c dùng thá»i gian hiện tại để chuẩn bị cho tÆ°Æ¡ng lai vÄ©nh cữu của mình. Trong bà i dụ ngôn nà y--cÅ©ng nhÆ° trong dụ ngôn những nén bạc mà ông chủ giao cho các tôi tá»› trÆ°á»›c khi Ä‘i xa--chúng ta Ä‘á»u thấy nhấn mạnh tá»›i trách nhiệm và tÃnh chủ Ä‘á»™ng của con ngÆ°á»i trong việc xây dá»±ng NÆ°á»›c Trá»i và xây dá»±ng hạnh phúc của mình.
Chúa Giêsu đã đến. Rồi NgÆ°á»i đã ẩn mình Ä‘i khá»i con mắt xác thịt của loà i ngÆ°á»i. Äến ngà y Quang Lâm, NgÆ°á»i sẽ lại xuất hiện tá» tÆ°á»ng trÆ°á»›c mặt muôn dân. Trong thá»i gian NgÆ°á»i giấu mình Ä‘i, chúng ta nhiá»u khi kêu trách NgÆ°á»i sao nhÆ° muốn bá» mặc chúng ta. NhÆ°ng sở dÄ© Chúa ẩn mình Ä‘i nhÆ° thế là NgÆ°á»i tôn trá»ng chúng ta, vì muốn cho chúng ta nên ngÆ°á»i trưởng thà nh, biết sá» dụng tá»± do, tÃnh sáng tạo và thi thố tinh thần trách nhiệm. Là m sao con cái có thể lá»›n khôn khi cha mẹ cứ bám sát và o nó, lo lắng cho nó từng ly, từng tÃ? DÄ© nhiên là Chúa vẫn hiện diện và lo lắng cho chúng ta, nhÆ°ng có thể nói cách kÃn đáo, tế nhị, không bao giá» dà nh mất tá»± do và trách nhiệm của ta.
Nếu chúng ta theo Chúa chỉ cốt để tìm an ủi hoặc tìm sá»± an toà n trÆ°á»›c cuá»™c Ä‘á»i đầy Ä‘au khổ, thì chúng ta không là m đẹp lòng Chúa và là m cá»› cho ngÆ°á»i ta phê bình tôn giáo là ru ngủ. CÅ©ng váºy, nếu chúng ta theo Chúa, để rồi lẫn trốn các trách nhiệm đối vá»›i xã há»™i, đối vá»›i anh chị em đồng loại, tức là chúng ta là m cá»› cho ngÆ°á»i ta phê bình tôn giáo kìm hãm con ngÆ°á»i trong vòng ấu trÄ©.
Có ba quan niệm sống có thể tạo ra má»™t thái Ä‘á»™ tiêu cá»±c trÆ°á»›c cuá»™c Ä‘á»i. Má»™t là cho rằng chết là hết, không còn gì tồn tại: nếu quả thá»±c má»i sá»± sẽ chấm dứt vá»›i cái chết nếu số pháºn ngÆ°á»i tốt, ngÆ°á»i xấu Ä‘á»u sẽ nhÆ° nhau sau khi chết, thì ngÆ°á»i ta sẽ có lý mà láºp luáºn rằng: Ta hãy ăn uống, vui chÆ¡i, hãy hưởng thụ giây phút hiện tại vì chết rồi sẽ chẳng còn gì!
Hai là tin và o thuyết định mệnh, nghÄ©a là tin rằng má»i sá»± đã được an bà i sẵn và số pháºn của má»—i ngÆ°á»i đã được thần thánh định Ä‘oạt. Nếu thế thì con ngÆ°á»i chẳng cần và chẳng có thể là m gì nữa, má»i cố gắng Ä‘á»u vô Ãch. Ba là tin và o thuyết luân hồi (cuá»™c sống là má»™t vòng luân chuyển, hết kiếp nà y qua kiếp khác), nếu kiếp nà y ta chÆ°a đạt tá»›i hạnh phúc thì ta sẽ chá» kiếp sau, khi ta được đầu thai lại. DÄ© nhiên thuyết luân hồi không Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên dẫn tá»›i tiêu cá»±c, nhÆ°ng dù sao cÅ©ng không dà nh cho cuá»™c sống hiện tại má»™t giá trị và tầm quan trá»ng quyết định đối vá»›i số pháºn má»—i ngÆ°á»i.
Khác vá»›i ba quan niệm trên, Kitô giáo dạy rằng Thiên Chúa thá»±c sá»± giao cho ta chịu trách nhiệm vá» thế giá»›i nà y và vá» sá»± thà nh công của cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Thá»i gian hiện tại là thá»i gian quyết định đối vá»›i số pháºn Ä‘á»i Ä‘á»i của chúng ta. Má»—i giây phút qua Ä‘i là không bao giá» trở lại. Thá»i giá» Chúa cho ta sống ở trần gian là vô cùng quý báu, đây là lúc chúng ta gieo mầm mống cho Ä‘á»i sống vÄ©nh cữu. Má»—i ngÆ°á»i thỉnh thoảng nên tá»± há»i mình sá» dụng thá»i giá» nhÆ° thế nà o?
NgÆ°á»i kitô hữu sống cuá»™c Ä‘á»i hiện tại má»™t cách rất nghiêm chỉnh, há» cố gắng là m pháºn sá»± ở Ä‘á»i má»™t cách hết sức tÃch cá»±c vì biết rằng đó là Thánh ý của Chúa và vì biết rằng hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i của mình Ä‘ang được chuẩn bị ngay bây giá». Äồng thá»i ngÆ°á»i kitô hữu luôn luôn hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô sẽ đến kiện toà n công cuá»™c cứu Ä‘á»™, há» biết rằng thế gian nà y, tuy là rất tốt đẹp, nhÆ°ng không phải là quê hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cữu của mình. Há» sống cuá»™c Ä‘á»i trần gian cách hết sức nghiêm chỉnh nhÆ° thể là sẽ mãi mãi ở đây (vì đó là Thánh ý của Chúa); đồng thá»i há» sẵn sà ng rá»i bá» má»i sá»± bất cứ lúc nà o Chúa đến gá»i há» ra Ä‘i.
NgÆ°á»i kitô hữu giống nhÆ° ngÆ°á»i há»c trò tốt ở trong ký túc xá. Suốt tuần anh ta há»c hà nh rất chăm chỉ, anh ta không là m biếng, không ngồi đó mà mÆ¡ má»™ng viá»…n vông, nhÆ°ng cuối tuần khi cha mẹ đến đón vá» nhà , thì anh ta cà ng vui sÆ°á»›ng# Việc trông chá» ngà y nghỉ cuối tuần trong gia đình không là m cho anh ta sao nhãng việc há»c hà nh, trái lại tăng thêm nghị lá»±c cho anh ta.
Thá»i gian Mùa Vá»ng là thá»i gian Giáo Há»™i đặt chúng ta lại trong thái Ä‘á»™ hy vá»ng, mong chá» và tỉnh thức. NgÆ°á»i tỉnh thức là ngÆ°á»i luôn cố gắng và hăng say, há» thá»±c thi những gì là chân tháºt, ngay chÃnh và đáng quý chuá»™ng, vá»›i tất cả nhiệt huyết, nổ lá»±c cần cù và không trì hoãn. Äây là thá»i gian Giáo Há»™i muốn chúng ta sống hÆ°á»›ng vá» ngà y giá» Äức Kitô đến má»™t cách ý thức hÆ¡n.
Khi chúng ta là m việc mà biết hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô thì chắc chắn có má»™t cái gì đó thay đổi trong thái Ä‘á»™ và cách thức là m việc của ta. Khi chúng ta Ä‘au khổ mà biết hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô thì sẽ có cái gì đó thay đổi. Khi chúng ta chiến đấu mà biết hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô thì cÅ©ng sẽ có cái gì đó thay đổi. Ngay cả khi ta vui chÆ¡i, giải trà cÅ©ng thế. Và trong má»i sá»±, má»i hoà n cảnh chúng ta Ä‘á»u có sá»± bình an.
NgÆ°á»i ta kể chuyện rằng ngà y kia Thánh Lu-y Gonzaga còn chÆ¡i vá»›i bạn bè, thình lình cha bá» trên đến táºp há»p tất cả lại và há»i thá»: "Giả sá» nhÆ° chúng con Ä‘ang chÆ¡i mà Chúa đến báo cho chúng con biết chúng con chỉ còn sống 5-10 phút nữa thôi, thì chúng con sẽ là m gì?". Bấy giá» má»i ngÆ°á»i bổng trở nên căng thẳng. NgÆ°á»i thứ nhất trả lá»i: " Con sẽ Ä‘i gặp cha linh hÆ°á»›ng" NgÆ°á»i thứ hai nói:"Con sẽ và o nhà thá» cầu nguyện trÆ°á»›c Nhà Tạm". Riêng Lu-y vẫn bình thản trả lá»i:" ThÆ°a cha, con sẽ tiếp tục chÆ¡i".
Äó là câu trả lá»i của má»™t đấng thánh và đáng lý má»—i ngÆ°á»i kitô hữu Ä‘á»u phải có thể trả lá»i nhÆ° thế. ChÆ¡i đùa, giải trà cÅ©ng là m đẹp lòng Chúa nếu đó là việc phải là m theo nhu cầu đúng đắn hoặc theo bổn pháºn. Váºy không phải chỉ bằng Ä‘á»c kinh, cầu nguyện, mà bằng cả yêu thÆ°Æ¡ng, Ä‘au khổ, lao Ä‘á»™ng, nghỉ ngÆ¡i, giải trÃ, nghÄ©a là bằng cả cuá»™c Ä‘á»i mà chúng ta đón chá» Chúa và chuẩn bị cho hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i của chúng ta. [Mục Lục]
24. Câu chuyện cảnh giác
(Suy niệm của Lm. Jos Tạ Duy Tuyá»n)
Cuá»™c sống hôm nay chỉ cần mất cảnh giác má»™t chút là có thể thiệt thân. Bởi vì chúng ta phải đối mặt vá»›i nhiá»u yếu tố có thể xâm hại đến sức khá»e, an toà n và tà i sản của bản thân, nhÆ° vệ sinh an toà n thá»±c phẩm, an toà n giao thông, các vấn Ä‘á» an ninh, trá»™m cÆ°á»›p….
Có má»™t ngÆ°á»i kể rằng: má»™t hôm ông ta Ä‘ang ở nhà thì có má»™t ngÆ°á»i trung tuổi lạ mặt đến gõ cá»a, nói là xe ô tô của ông ta hết xăng rồi. NhÆ°ng mà trạm xăng cách đây quá xa, xe nặng quá không thể đẩy được, nên há»i mượn tôi má»™t cái chai không để Ä‘i mua xăng. Rồi nói sẽ trả tiá»n cho cái chai không đó. Tôi liá»n và o nhà tìm má»™t cái chai không Ä‘Æ°a cho ông ta. Ông ta liá»n rút từ trong túi ra tá» 500 nghìn, nói là không có tiá»n lẻ rồi bảo tôi thối lại. Tôi có chút nghi ngá» nên bảo ông ta thôi không cần trả tiá»n dù sao cÅ©ng chỉ là má»™t cái chai không. Ông ta thấy tôi không cắn câu nên lủi mất.
Äiá»u nà y tôi đã là m vì cảnh giác, vì có thể tiá»n nà y là tiá»n giả, có thể sẽ bị lừa đổi tá» tiá»n giả lấy má»™t tá» tiá»n tháºt! Hoặc có thể thuốc gây mê đã được Æ°á»›p và o đồng tiá»n!
Xem ra cuá»™c Ä‘á»i tháºt đáng sợ. Äáng sợ vì chẳng biết tin ai, vì ai cÅ©ng có thể là m hại đến mình. Cho dù là ngÆ°á»i thân vẫn có thể sát hại lẫn nhau chỉ vì má»™t quyá»n lợi nho nhá» hay hiểu lầm má»™t chút cÅ©ng dẫn đến tà n nhẫn vá»›i nhau. Có biết bao lá»i ta thán buồn cho cuá»™c Ä‘á»i khi phải thốt lên: “tháºt không ngá»!â€. Không ngá» tại sao sá»± dữ lại hoà nh hà nh tà n bạo, mạnh mẽ nhÆ° ngà y hôm nay? Không ngá» bạn bè chà thân lại phản bá»™i chúng ta?
Chúa Giêsu luôn nhắc nhở chúng ta phải tỉnh thức. Tỉnh thức vá»›i thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i là m công luôn táºn tụy trong công việc, bổn pháºn của mình. Tỉnh thức vá»›i thái Ä‘á»™ là m việc có trách nhiệm vá»›i bản thân, vá»›i gia đình và xã há»™i. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta sinh ra Ä‘á»u có má»™t bổn pháºn trong cuá»™c Ä‘á»i. Thiên Chúa nhÆ° ông chủ đã giao cho chúng ta má»™t công việc phải thi hà nh. Công việc kết thúc khi nà o không tùy thuá»™c và o bản thân chúng ta mà tùy thuá»™c và o việc ông chủ muốn tÃnh sổ vá»›i chúng ta. Thiên Chúa nhÆ° ông chủ giao việc rồi trẩy Ä‘i phÆ°Æ¡ng xa và Ngà i sẽ trở vá» má»™t cách Ä‘á»™t ngá»™t, bất ngá». Ông chủ sẽ đòi chúng ta tÃnh sổ cuá»™c Ä‘á»i để xem chúng ta có thá»±c sá»± dùng thá»i giá», khả năng cho công việc của ông chủ hay mải mê chạy theo những dục vá»ng mà bê tha bổn pháºn. Ông chủ sẽ vui khi thấy chúng ta Ä‘ang là m việc có trách nhiệm. Và ông cÅ©ng rất buồn nếu thấy đầy tá»› Ä‘ang mải mê chạy theo những ảo ảnh trần gian.
Thế nên, Ä‘iá»u quan yếu là chúng ta phải luôn cảnh giác. Sá»± cảnh giác không theo kiểu sợ hãi ông chủ trở vá» Ä‘á»™t ngá»™t, mà cảnh giác để chúng ta đừng chạy theo những cám dá»— của danh lợi thú mà sao lãng bổn pháºn vá»›i Thiên Chúa. Ma qủy luôn rình ráºp chúng ta. Ma quá»· luôn gieo và o chúng ta thái Ä‘á»™ ú lì trong công việc. Nó khuyến dụ chúng ta Ä‘i và o Ä‘am mê trần gian. Nó bảo vá»›i chúng ta cứ vui chÆ¡i vì thá»i gian còn dà i, Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i còn dà i nên hãy “cứ vui xuân kẻo xuân hết rồiâ€. Nhiá»u ngÆ°á»i đã sa và o vòng xoáy của Ä‘am mê do ma qủy bà y ra. Nhiá»u ngÆ°á»i đã chết vì mất cảnh giác mà tin và o lá»i dụ ngá»t của ma quá»·.
Mùa vá»ng là mùa của hy vá»ng, của đợi chỠông chủ sẽ trở vá». Thiên Chúa là ông chủ đã giao cho chúng ta vô số công việc ở trần gian nà y. Ngà i đòi chúng ta phải táºn tụy trong công việc. Ngà i đòi chúng ta phải là m việc hết mình và đầy đủ trách nhiệm. Äiá»u mà chúng ta cần lÆ°u ý là không biết bao giá» chủ vá», ông chủ sẽ đòi chúng ta tất toán cuá»™c Ä‘á»i và o lứa tuổi nà o trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Thế nên, sá»± khôn ngoan nhắc nhở chúng ta luôn tỉnh thức để khá»i sa và o cám dá»— của lÆ°á»i biếng, của hưởng thụ mà quên bổn pháºn Chúa trao.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn canh phòng tỉnh thức trÆ°á»›c những sức lôi cuốn, hấp dẫn của danh lợi thú mà ma quá»· bà y ra hòng là m hại cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Amen. [Mục Lục]
25. “Hãy tỉnh thức kẻo thiệt thânâ€
(Suy niệm của Lm. Jos Tạ Duy Tuyá»n)
NgÆ°á»i Việt Nam có câu “khôn cÅ©ng chết, dại cÅ©ng chết, biết thì sốngâ€. Câu nà y phải là lá»i cảnh tỉnh cho thái đô sống của chúng ta. “Hãy biết mình, biết ngÆ°á»i thì má»›i mong được sống yên ổn, bình anâ€. Thá»±c váºy, giữa cuá»™c Ä‘á»i hôm nay Ä‘ang cạn kiệt chân lý và sá»± tháºt thì là m sao dám tin ngÆ°á»i, tin Ä‘á»i? Thá» há»i, có gì đáng để chúng ta tin ở xã há»™i hôm nay? Niá»m tin đã bị đánh mất bởi biết bao trò gian dối trong nhiá»u hoạt Ä‘á»™ng từ truyá»n thông cho tá»›i giáo dục Ä‘á»u đầy dãy trò lừa bịp, gian láºn? Thá» há»i có gì đáng tin khi mà ngÆ°á»i ta Ä‘á» cao đồng tiá»n đến mức Ä‘á»™ Ä‘ang tâm lại hại ngÆ°á»i khác nhÆ° hà ng loạt các đồ dùng giả và kém chất lượng Ä‘ang bầy bán trên thị trÆ°á»ng? Äiển hình trong các vụ nổi cá»™m nhÆ°: chuyện kem đánh răng giả, đồ chÆ¡i trẻ em có chất Ä‘á»™c là m hại sức khoẻ trẻ em, chuyện bánh bao nhân là m bằng giấy cạc tông, gạo bằng nhá»±a... Rồi đến chuyện kẹo trá»™n bá»™t đá bán ra hà ng tấn. Äáng ghê sợ là vụ sữa sữa Tam Lá»™c của Trung Quốc là m chết 3 trẻ em và bịnh 6.200 em khác ở Trung Quốc. Äó là má»™t xì căn Ä‘an, má»™t cú sốc toà n xã há»™i mà chúng ta Ä‘ang phải gánh chịu. Theo dõi tình tiết ná»™i vụ, ngÆ°á»i dá»… tÃnh nhất cÅ©ng phải buá»™c miệng kêu lên: “Mấy ngÆ°á»i sản xuất và buôn bán sao mà ác quá váºy, trẻ em có là m chi nên tá»™i, sao nỡ vì tiá»n mà giết hại trẻ em!â€
Äó là những chuyện gián tiếp hại ngÆ°á»i, còn trá»±c tiếp vẫn đầy dãy sá»± tráo trở, gian manh, mất tÃnh ngÆ°á»i Ä‘ang diá»…n ra hằng ngà y trong cuá»™c sống chúng ta. Trá»› trêu thay niá»m tin đã bị đánh mất giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i ngay tại gia đình, ngay giữa những ngÆ°á»i ruá»™t thịt vẫn còn đó sá»± rạn nứt của lòng tin.
Theo dõi tin tức hằng ngà y chúng ta có thể thấy: “Hà ng loạt vụ vợ giết chồng, con giết cha, anh em trong gia đình gây án mạng vá»›i nhau... đã xảy ra trong thá»i gian gần đây và gây bức xúc trong dÆ° luáºn xã há»™i.†Báo Pháp Luáºt Việt Nam ngà y 8 tháng 7 nói nhÆ° váºy và đặt câu há»i “Chuyện gì đã xảy ra vá»›i ‘tế bà o xã há»™i’ của chúng ta?â€
Báo nà y nêu má»™t số vụ án tiêu biểu nhÆ° ngÆ°á»i phụ nữ 38 tuổi ở Pleiku, Nguyá»…n Hồng Linh, can tá»™i giết chồng. Không phải ngÆ°á»i chồng không lo là m ăn, không chăm sóc gia đình mà chÃnh ngÆ°á»i vợ ngoại tình, đẻ 2 con “ngoà i luồng†lại còn nhẫn tâm đầu Ä‘á»™c cho chồng chết.
Má»™t trÆ°á»ng hợp khác, Bùi Văn Hình, 38 tuổi, đã giết cha ruá»™t ở tỉnh Hòa Bình.
Theo http://www.nguoiduatin.vn, bé VÅ© Quốc Linh, 3 tuổi, bị chÃnh cha ruá»™t tẩm xăng đốt khiến bé bị bá»ng toà n thân và thÆ°Æ¡ng táºt đến 86%. Má»™t chuyện tháºt mà cứ ngỡ chỉ có trong phim ảnh hoặc chuyện viá»…n tưởng.
“Hổ dữ không ăn thịt conâ€, váºy mà má»™t ngÆ°á»i cha lại có thể nhẫn tâm thiêu sống con mình và bá» mặc con nhá» kêu gà o thảm thiết trong ngá»n lá»a nóng bừng. NgÆ°á»i cha đó không còn nhân tÃnh, không xứng đáng mang danh “ngÆ°á»i chaâ€. NgÆ°á»i dÆ°ng nÆ°á»›c lã cÅ©ng không nỡ hà nh xá» vá»›i đồng loại nhÆ° váºy!
Äó là má»™t quang cảnh xã há»™i xem ra Ä‘ang mất dần tÃnh ngÆ°á»i để cho thú tÃnh lá»™ng hà nh! Là m sao chúng ta có thể có niá»m tin nÆ¡i nhau khi mà xã há»™i đầy dãy sá»± lừa đảo, lÆ°u manh, gian ác Ä‘ang len lá»i và o từng gia đình, từng Ä‘oà n thể, và xã há»™i? Sống giữa xã há»™i hôm nay kẻ khôn ngoan phải tỉnh thức Ä‘á» phòng kẻo thiệt thân mình, mà ân háºn cả Ä‘á»i nếu quá tin ngÆ°á»i. Sống trong xã há»™i hôm nay chúng ta chá»› có quá tin ngÆ°á»i kẻo thiệt và o thân. Hãy tỉnh thức để chúng ta không bị ngÆ°á»i khác lợi dụng, hãm hại. Hãy tỉnh thức để chÃnh chúng ta đừng để cho thú tÃnh nổi loạn khiến chúng ta không tá»± chủ bản thân, dẫn dến hà nh Ä‘á»™ng đánh mất tÃnh ngÆ°á»i.
Lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i chúng ta hãy tỉnh thức trÆ°á»›c thái Ä‘á»™ sống của mình. Chúng ta phải trả lẽ trÆ°á»›c mặt Chúa vá» hà nh vi của chúng ta, vá» sá»± liên Ä‘á»›i trách nhiệm của chúng ta vá»›i tha nhân. Thiên Chúa nhÆ° má»™t ông chủ Ä‘i phÆ°Æ¡ng xa trao cho chúng ta quản lý cuá»™c Ä‘á»i nhÆ°ng không phải theo ý mình mà là theo ý Thiên Chúa. Thiên Chúa còn trao ban cho chúng ta quản lý ngôi nhà vÅ© trụ để là m sao cho má»i ngÆ°á»i trong ngôi nhà nà y Ä‘á»u có quyá»n hưởng an bình thịnh vượng. Vì thế, chúng ta không có quyá»n vì sá»± tÆ° lợi và quyá»n lợi của mình mà dùng quyá»n để chiếm Ä‘oạt tà i sản của ngÆ°á»i khác. Chúng ta không có quyá»n vì hạnh phúc bản thân mình mà hà nh Ä‘á»™ng thiếu công bằng bác ái vá»›i tha nhân. Chúng ta cà ng không có quyá»n sống lá»—i công bình, bác ái chỉ vỉ thói tham lam giả hình của mình. Chúa sẽ đòi lại công bình. Chúa sẽ đến để láºp lại tráºt tá»± đã bị đảo lá»™n bởi tá»™i lá»—i, để hà n gắn lại những đổ vỡ do tá»™i lá»—i gây ra. Chúa bảo chúng ta đừng mê ngủ trong Ä‘am mê lầm lạc, trong ảo ảnh của trần gian. Cuá»™c sống nà y rồi cÅ©ng qua Ä‘i. Những của cải chúng ta chiếm được bằng sá»± phi nhân thất đức rồi cÅ©ng “của thiên trả địaâ€, khi mà chúng ta nhắm mắt xuôi tay. Hãy tỉnh thức để sống đúng vá»›i phẩm giá con ngÆ°á»i là “nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiệnâ€, đừng sống gian ác, đừng buông mình theo thói Ä‘á»i tá»™i lá»—i, đừng thả trôi theo Ä‘am mê xác. Hãy tỉnh thức để sống theo luân thÆ°á»ng đạo lý, theo Ä‘Æ°á»ng ngay chÃnh của chân, thiện, mỹ. Hãy tỉnh thức để chúng ta luôn hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° con cái sá»± sáng để nhỠđó, giá» Chúa đến chúng ta trà n ngáºp hân hoan vì luôn trung thà nh sống cho Chúa.
Nguyện xin Chúa giúp chúng ta luôn tỉnh thức trong từng giá» từng phút. Tỉnh thức để chúng ta sống nghiêm túc trong lá»i nói, việc là m của mình luôn Ä‘i theo lá» luáºt của Chúa, hầu xứng đáng là ngÆ°á»i quản lý trung thà nh và táºn tuỵ của Chúa. Amen. [Mục Lục]
26. Tỉnh thức trong an vui
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Tiếng)
- Tỉnh thức để nháºn ra Ä‘iá»u dữ.
Nói đến “tỉnh thứcâ€, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng liên tưởng ngay đến Ä‘iá»u ngược lại, đó là “ngủ mêâ€. Khi nói đến “ngủ mêâ€, thÆ°á»ng ngÆ°á»i ta nghỉ ngay đến cÆ¡n ngủ mê thể lý.
“Äêm tối của váºt lý†thÆ°á»ng là nguyên cá»› cho những Ä‘iá»u xấu xảy ra. Cụ thể là chuyện trá»™m cắp cùng vá»›i những việc bất chÃnh. NgÆ°á»i ở trong đêm tối không biết cách “giữ cho mình tỉnh thứcâ€, chỉ biết ngủ vùi miên man, thì không thể an toà n được.
“Äêm tối tâm hồn†còn đáng sợ gấp vạn lần hÆ¡n. Vì “đêm tối tâm hồn†không có mà u Ä‘en rõ rệt trong không gian và thá»i gian, không có sá»± phân biệt hay báo trÆ°á»›c của ngà y và đêm. Nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ vùi trong “đêm tối tâm hồn†mà vẫn tưởng mình Ä‘ang ở trong ánh sáng. Từ đó, má»›i có sá»± lầm Ä‘Æ°á»ng lạc lối. Nhiá»u ngÆ°á»i lao mình và o chá»— chết nhÆ° những con thiêu thân, nhÆ°ng vẫn tưởng mình Ä‘ang sống trong hạnh phúc. Nhiá»u chế Ä‘á»™ Ä‘Æ°a ngÆ°á»i dân đến chá»— cùng khổ, mà vẫn tá»± hà o là chÃnh nghÄ©a, nhiá»u thế lá»±c Ä‘Æ°a nhân loại đến há»a diệt vong, mà vẫn cao rao nhân danh Công Lý!
Äạo đức suy đồi, phẩm giá con ngÆ°á»i bị hạ thấp, lối sống nô lệ bản năng… Äó là sá»± mê ngủ trong đêm tối tâm hồn.
Äó là những kẻ ngủ mê không còn thấy được những Ä‘iá»u bất hạnh!
- Tỉnh thức để nháºn ra Ä‘iá»u là nh.
Cuá»™c sống là cuá»™c hà nh trình tìm vá» hạnh phúc. Nhiá»u kẻ “ngủ mê†không hay biết những Ä‘iá»u Ä‘á»™c hại Ä‘ang xâu xé tâm hồn, nhÆ°ng cÅ©ng có nhiá»u ngÆ°á»i ngủ mê không hay biết những Ä‘iá»u hạnh phúc Ä‘ang ở quanh ta, và có khi ở ngay trong chÃnh ta.
Cứ lo nghÄ© đến những Ä‘iá»u xấu để tránh, mà không biết khám phá những hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c để táºn hưởng là m sao ta vui sống?
“Tỉnh thức†không phải là lá»i răn Ä‘e, hù dá»a, nhÆ°ng là má»™t thái Ä‘á»™ Ä‘i tìm lẽ sống Ä‘Ãch thá»±c. Vì Tin Mừng luôn là Tin Vui và là niá»m hy vá»ng, và Tỉnh Thức, do đó, là Tỉnh Thức trong An Vui vì tin và o Tình Yêu của Thiên Chúa.
Có một câu chuyện vui thế nà y:
Có má»™t cáºu bé muốn được gặp Chúa. Cáºu biết rằng phải Ä‘i cả má»™t quãng Ä‘Æ°á»ng rất dà i má»›i có thể đến được nÆ¡i ở của NgÆ°á»i, nên gói ghém mang theo bên mình những chiếc bánh Twinkie và cả sáu há»™p nÆ°á»›c trái cây, rồi bắt đầu cuá»™c hà nh trình.
Khi qua được khoảng ba dãy phố, cáºu gặp má»™t bà lão. Bà đang ngồi trong công viên, lặng nhìn Ä‘Ã n chim bồ câu Ä‘ang rÃu rÃt trÆ°á»›c mặt. Cáºu bé ngồi xuống cạnh bà và mở túi xách của mình ra. Cáºu định uống má»™t há»™p nÆ°á»›c trái cây, nhÆ°ng chợt để ý đến bà lão có vẻ đói, nên không ngần ngại má»i bà má»™t chiếc bánh. Bà cầm lấy và mỉm cÆ°á»i vá»›i cáºu. Nụ cÆ°á»i của bà tÆ°Æ¡i tắn đến ná»—i cáºu bé muốn trông thấy má»™t lần nữa, thế nên cáºu má»i bà má»™t há»™p nÆ°á»›c trái cây. Bà lại cÆ°á»i vá»›i cáºu. Cáºu bé cảm thấy rất vui sÆ°á»›ng!
Cả buổi chiá»u, hai bà cháu cứ ngồi bên nhau, vừa ăn, vừa mỉm cÆ°á»i, nhÆ°ng không nói vá»›i nhau lá»i nà o.
Khi trá»i bắt đầu sẩm tối, cáºu bé cảm thấy mệt nên đứng dáºy ra vá». Äi được má»™t lúc, cáºu quay trở lại, chạy đến bên bà và ôm bà . Bà cÆ°á»i vá»›i cáºu – má»™t nụ cÆ°á»i đẹp nhất mà cáºu từng được thấy.
Cáºu bé bÆ°á»›c và o nhà , mẹ cáºu rất Ä‘á»—i ngạc nhiên vì nét mặt tÆ°Æ¡i tắn hân hoan của cáºu. Bà há»i: “Hôm nay có chuyện gì mà trông con vui thế?â€.
Cáºu trả lá»i: - “Con đã ăn trÆ°a vá»›i Chúa mẹ à ! Mẹ biết không, NgÆ°á»i có nụ cÆ°á»i tuyệt nhất mà con từng thấy!â€
Trong khi đó, bà lão cÅ©ng vá» tá»›i nhà , khuôn mặt rạng rỡ niá»m vui.
Con trai bà lấy là m ngạc nhiên trÆ°á»›c niá»m hạnh phúc rạng ngá»i trên gÆ°Æ¡ng mặt bà : - “Mẹ Æ¡i, hôm nay có chuyện gì khiến mẹ vui đến thế?
Bà hân hoan: - “Mẹ ăn bánh Twinkie trong công viên vá»›i Chúa. Con biết không, NgÆ°á»i còn bé hÆ¡n là mẹ nghÄ© nữa cÆ¡ đấy!â€.
- Tỉnh thức trong an vui.
Äể không còn ngủ mê, để thức tỉnh đúng ý nghÄ©a, ta cần Ãnh Sáng Tin Mừng soi rá»i và o má»i ngá» ngách cuá»™c Ä‘á»i, và o má»i ngá» ngách tâm hồn ta. Và nhÆ° thế, có nghÄ©a là ta luôn “Tỉnh Thức và Cầu Nguyệnâ€
Tỉnh thức để tránh cạm bẫy kẻ thù và được vui mừng đón tiếp Chúa viếng thăm ta. Nếu tỉnh thức chỉ để tránh được cạm bẫy kẻ thù mà không được đón tiếp Chúa, thì tỉnh thức đó chẳng có ý nghÄ©a gì. Äó là má»™t sá»± “an toà n†vô nghÄ©a!
Trong má»™t cuá»™c táºp dượt tác chiến, viên sÄ© quan chỉ huy dặn dò:
- “Trong khi lâm tráºn, các anh em phải biết ngụy trang. Ngụy trang cà ng tốt, mức an toà n cà ng cao! Ngụy trang sao cho “địch không thể thấy ta mà ta thấy địchâ€.
Và các tân binh bắt đầu ngụy trang để táºp tráºn.
Sau cuá»™c táºp tráºn, khi Ä‘iểm danh, thiếu má»™t anh chiến sÄ©. Äồng Ä‘á»™i chia nhau Ä‘i tìm.
Cuối cùng, há» cÅ©ng tìm ra anh lÃnh “mất tÃch†đó. Nguyên nhân là anh tân bình nà y ngụy trang quá sức kỹ, kỹ tá»›i mức “Äịch không thấy anh, mà anh cÅ©ng không thấy địch!â€. Anh nằm “an toà n†trong cái ổ ngụy trang kÃn mÃt của anh, không thấy gì bên ngoà i, nên không hay biết cuá»™c táºp tráºn đã kết thúc rồi!
Lạy Chúa,
Xin cho con biết chuẩn bị những gì cần thiết nhất,
trong táºn đáy lòng con,
để tiếp rước Chúa,
vá»›i niá»m vui vô táºn.
Cho môi miệng con biết tung hô:
“Chúc tụng Äức Chúa là Thiên Chúa Ãt-ra-en
đã viếng thăm cứu chuá»™c dân NgÆ°á»iâ€. Amen. [Mục Lục]
27. Tỉnh thức và cầu nguyện
(Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Mùa Vá»ng là mùa chỠđón Chúa đến. Chúa sẽ đến nhÆ°ng ta không chắc gặp được NgÆ°á»i. Vì NgÆ°á»i đến rất bất ngá» và rất âm thầm. Muốn gặp được Chúa ta phải tỉnh thức.
Tỉnh thức có nghÄ©a là đừng mê ngủ. Chúa thÆ°á»ng hay đến và o ban đêm nghÄ©a là và o lúc ta không ngá». Äá»i sống có những bóng đêm ru ta ngủ say mê khiến ta không gặp được NgÆ°á»i. Có những bóng đêm của tá»™i lá»—i giam cầm hồn ta trong giấc ngủ bạc nhược khiến ta không còn đủ sức thoát ra. Tá»™i lá»—i lôi kéo tá»™i lá»—i. Tá»™i lá»—i chồng chất giống nhÆ° những tảng đá gìm ta xuống vá»±c sâu vô táºn. Có những bóng đêm của danh vá»ng ru hồn ta ngủ quên trên vinh quang chói lá»i. Vinh quang giống nhÆ° ngá»n đèn đốt cháy biết bao Ä‘á»i thiêu thân. Có những bóng đêm của xác thịt cuốn hồn ta và o giấc má»™ng lạc thú. Lạc thú giống nhÆ° chiếc lÆ°á»›i rất má»m mại, rất nhẹ nhà ng, nhÆ°ng rất hiểm Ä‘á»™c. Linh hồn đã sa và o khó có thể thoát ra. Có những bóng đêm của thói Ãch ká»· chỉ biết sống cho bản thân mình. Ãch ká»· giống nhÆ° má»™t hang sâu, cà ng Ä‘i và o cà ng thấy tối tăm. Có những bóng đêm của tiá»n tà i bao phủ ta trong giấc má»™ng già u sang phú quÃ. Chìm đắm trong giấc má»™ng, ta sẽ chẳng nghe được bÆ°á»›c chân Chúa Ä‘i qua.
Tỉnh thức cÅ©ng có nghÄ©a là tỉnh táo phân định. Chúa đến rất âm thầm và rất bé nhá». NgÆ°á»i không đến vá»›i cá» quạt trống phách tÆ°ng bừng, nhÆ°ng đến trong âm thầm lặng lẽ. NgÆ°á»i không đến trong uy nghi lẫm liệt của những vị vÆ°Æ¡ng đế, nhÆ°ng NgÆ°á»i đến trong hiá»n là nh khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° má»™t ngÆ°á»i phục vụ. NgÆ°á»i không mặc gấm vóc lụa là , nhÆ°ng Ä‘Æ¡n sÆ¡ trong y phục dân dã. NgÆ°á»i không đến nhÆ° vị quan toà nghiêm khắc, nhÆ°ng nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha nhân háºu, má»™t ngÆ°á»i bạn dá»… thÆ°Æ¡ng dá»… mến. NgÆ°á»i Ä‘ang đến qua những con ngÆ°á»i hiá»n là nh bé nhá» quanh ta. NgÆ°á»i Ä‘ang đến trong những con ngÆ°á»i khốn khổ túng cùng. NgÆ°á»i Ä‘ang đến qua những khuôn mặt xanh xao hốc hác. NgÆ°á»i Ä‘ang đến trong những tấm thân gầy guá»™c. NgÆ°á»i lẫn và o giữa đám đông vô danh. NgÆ°á»i chìm mất trong số những kẻ bị loại ra ngoà i lá» xã há»™i. NgÆ°á»i ẩn mình giữa đám ngÆ°á»i ăn xin Ä‘ang lê bÆ°á»›c khắp các nẻo Ä‘Æ°á»ng cát bụi. NgÆ°á»i Ä‘ang rét run vá»›i cặp mắt ngÆ¡ ngác thất thần ở giữa những nạn nhân bão lụt. Phải tỉnh táo lắm má»›i nháºn ra NgÆ°á»i. Phải tỉnh thức lắm má»›i gặp được NgÆ°á»i.
Tỉnh thức không có nghÄ©a là cứ ngồi đó mà chỠđợi. Tỉnh thức là bắt tay và o hà nh Ä‘á»™ng. Chúa nhÆ° ông chủ Ä‘i vắng. NgÆ°á»i cho ta được toà n quyá»n khi NgÆ°á»i vắng nhà . NgÆ°á»i giao trách nhiệm cho ta trông coi gia đình ta, giáo xứ ta, địa phÆ°Æ¡ng ta, đất nÆ°á»›c ta và cả thế giá»›i nÆ¡i ta Ä‘ang sống. Ta được tá»± do hà nh Ä‘á»™ng. Ta có trách nhiệm là m cho gia đình, xứ đạo, địa phÆ°Æ¡ng, đất nÆ°á»›c, và cả thế giá»›i được phát triển vá» má»i mặt. Vì thế, tỉnh thức là nhìn thấy những nhu cầu của anh em, và đáp ứng những nhu cầu đó. Tỉnh thức là nhìn thấy ý Chúa trong những trà o lÆ°u thá»i đại. Tỉnh thức là nháºn biết Chúa hà nh Ä‘á»™ng trong những tâm hồn thiện chà thuá»™c các niá»m tin, mầu da, quan Ä‘iểm khác nhau để biết cá»™ng tác trong việc xây dá»±ng xã há»™i. Tỉnh thức là dấn thân hy sinh phục vụ anh em trong quên mình.
Ngay từ đầu mùa Vá»ng, Chúa má»i gá»i ta hãy tỉnh thức. Hãy bÆ°á»›c ra khá»i giấc ngủ miệt mà i, lÆ°á»i biếng. Hãy Ä‘oạn tuyệt vá»›i những giấc má»™ng phù hoa. Hãy thôi Ä‘uổi theo những Ä‘am mê dục vá»ng. Hãy nói không vá»›i những đồng tiá»n bất chÃnh.
Hãy tỉnh táo phân định để nháºn ra dung mạo thá»±c sá»± của Äức Kitô. Äừng chạy theo những khuôn mặt mang dáng vẻ cao sang quyá»n quý. Äừng chạy theo những khuôn mặt nặng vá» quyá»n lá»±c. Äừng chạy theo những lá»i hứa hẹn già u sang. Dung mạo Ä‘Ãch thá»±c của Äức Kitô là nghèo hèn, là khiêm nhÆ°á»ng, là bé nhá».
Hãy tỉnh thức để là m việc không ngừng, để quên mình, hi sinh phục vụ cho lợi Ãch của đồng loại.
NhÆ° thế, tỉnh thức không phải là việc dá»… dà ng. Tá»± sức ta sẽ khó mà tỉnh thức. Nên ta phải tha thiết cầu nguyện xin Æ¡n Chúa trợ giúp. Có Æ¡n Chúa thúc đẩy, ta má»›i có thể dứt bá» con Ä‘Æ°á»ng tá»™i lá»—i xÆ°a cÅ©. Có Æ¡n Chúa soi sáng, ta má»›i đủ tỉnh táo nháºn ra dung mạo Ä‘Ãch thá»±c của Äức Giêsu. Có Æ¡n Chúa trợ giúp, ta má»›i đủ hăng hái ra Ä‘i phục vụ trong quên mình.
Lạy Chúa, xin giữ hồn con tỉnh thức để con nháºn biết Chúa Ä‘ang đến vá»›i con trong cuá»™c sống hằng ngà y. Amen.
GỢI à CHIA SẺ
1) Tỉnh thức là đừng mê ngủ. Hãy kể ra những bóng tối khiến ta mê ngủ?
2) Tỉnh thức là tỉnh táo phân định. Là m thế nà o để nháºn ra khi Chúa đến?
3) Tỉnh thức là phải hà nh động. Muốn tỉnh thức, bạn phải là m những gì?
4) Mùa Vá»ng nà y, bạn quyết tâm là m gì để tỉnh thức? [Mục Lục]
28. NgÆ°á»i giữ cá»a
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Có bao nhiêu thá»i gian sống ở Ä‘á»i được chúng ta dà nh cho việc chỠđợi?
Có sá»± chỠđợi là m ta căng thẳng, mệt má»i; nhÆ°ng cÅ©ng có sá»± chỠđợi Ä‘em lại hÆ°Æ¡ng vị và ý nghÄ©a cho cuá»™c sống. NgÆ°á»i mẹ tần tảo nuôi con, chá» ngà y con thà nh tà i. NgÆ°á»i vợ chỠđợi ngà y chồng trở vá» từ biên ải.
Con ngÆ°á»i không chỉ sống bằng quá khứ nhÆ°ng còn bằng những ngóng đợi vá» tÆ°Æ¡ng lai.
Cái tương lai tưởng như mơ hồ, xa xôi mà lại lôi kéo được cái hiện tại đi vỠmột hướng.
Biết sống là biết chỠđợi
ChỠđợi là m nên cuộc sống.
Mùa vá»ng Ä‘Æ°a ta Ä‘i và o thái Ä‘á»™ chỠđợi. ChỠđợi Chúa sẽ đến trong vinh quang mai nà y. ChỠđợi Chúa vẫn đến trong niá»m vui và nÆ°á»›c mắt.
Chá» nhÆ° ngÆ°á»i giữ cá»a thức trắng đêm, vì không biết giá» nà o chủ trở vá». NhÆ°ng chá» không phải là thụ Ä‘á»™ng khoanh tay mà là vuông tròn sứ mạng được giao phó.
Ông chủ Ä‘i xa đã để lại ngôi nhà , giao quyá»n cho các đầy tá»›, má»—i ngÆ°á»i má»™t việc (câu 34).
Có lẽ từ lâu ta đã thấy không cần chỠđợi Chúa, vì chúng ta có quá nhiá»u Ä‘iá»u khác để đợi mong, những Ä‘iá»u gần gÅ©i hÆ¡n, thiết thá»±c hÆ¡n, cấp bách hÆ¡n.
Hãy nói cho tôi biết, bạn đang chỠgì, tôi sẽ nói cho bạn biết, bạn đang đi vỠđâu.
Nếu không có Ai để chá», thì cÅ©ng chẳng cần tỉnh thức.
Tỉnh thức trong đêm tối đâu phải là chuyện dễ dà ng.
"Ngà i trở lại và thấy các môn đệ đang ngủ... Rồi Ngà i lại đến và thấy hỠvẫn đang ngủ, đôi mắt hỠli bì nặng giấc" (Mt 26, 40-45).
Chiến đấu chống lại sự buồn ngủ của mắt còn dễ dà ng hơn chống lại sự mê ngủ của tinh thần.
Cuá»™c sống váºt chất ngà y cà ng cao cung ứng cho con ngÆ°á»i biết bao thứ ru ngủ và đưa con ngÆ°á»i và o cÆ¡n mê mà há» không hay biết.
Ma túy là mối Ä‘e dá»a giá»›i trẻ hôm nay.
Ma túy Ä‘i và o trÆ°á»ng há»c, được bán ở cổng trÆ°á»ng, để chÃch, để hút, để ngá»i. Nó cho ngÆ°á»i ta sống lâng lâng trong má»™t thế giá»›i ảo, để rồi không còn khả năng sống Ä‘á»i thá»±c của mình nữa. NhÆ°ng ma túy đâu phải chỉ là bạch phiến, cần sa.
Ma túy là tất cả những gì gây nghiện, khiến con ngÆ°á»i thà nh nô lệ và đánh mất mình.
Tiá»n bạc, tiếng tăm, tình dục, tiện nghi... vẫn là những thứ ma túy mê hoặc con ngÆ°á»i.
Mùa Vá»ng là mùa tỉnh thức, để thà nh tháºt tá»± há»i:
"Tôi đang nghiện thứ ma túy gì?"
Gợi à Chia Sẻ
Sống là có Æ°á»›c mÆ¡ và chỠđợi. Äâu là những Æ°á»›c mÆ¡ của bạn? Chúa có chá»— trong những Æ°á»›c mÆ¡ đó không?
Có bạn trẻ coi chuyện tình cảm là chuyện hết sức quan trá»ng, đến Ä‘á»™ dám tá»± tá» nếu cuá»™c tình đổ vỡ. Bạn nghÄ© thế nà o là thái Ä‘á»™ quân bình nên có khi yêu nhau?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin đánh thức con.
Xin Ä‘Æ°a con ra khá»i cÆ¡n mê mà tá»± sức con không sao thoát ra được.
Xin đừng ngại đánh thức con bằng những biến cố đôi khi mạnh mẽ, nhưng xin cho con thấy bà n tay Chúa nhân từ đang cắt tỉa con vì yêu con.
Ước gì con được tỉnh táo để nhìn lại vẻ đẹp từng là m con say mê, những chỗ dựa mà con tưởng là tuyệt đối.
NhÆ° ngá»n đèn chầu trong nhà nguyện, xin cho con thức luôn và sáng luôn, trÆ°á»›c nhan Chúa. [Mục Lục]
29. Äón chá» Chúa đến
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Khi mà n đêm buông xuống, có những ngÆ°á»i vẫn thức. Thức vì không ngủ được. Thức để xem nốt má»™t cuốn truyện hay má»™t bá»™ phim vidéo nhiá»u táºp… NhÆ°ng cÅ©ng có ngÆ°á»i thức để là m việc. Há» trá»±c ở phòng cấp cứu, ở trạm cứu hoả, ở cÆ¡ quan an ninh, ở bÆ°u Ä‘iện. Há» là những công nhân là m ca ba, những tà i xế tà u hoả chạy suốt đêm đến sáng, những chuyến bay ban đêm.
Và còn có những ngÆ°á»i khác cÅ©ng thức. Thức không phải vì mất ngủ, không phải để Ä‘á»c truyện hay xem phim, mà thức để cầu nguyện. Trong các Ä‘an viện, các Ä‘an sÄ© nam nữ là những ngÆ°á»i không ngủ, vá»›i cái nghÄ©a là há» ca tụng Chúa 24 giá» má»™t ngà y luân phiên nhau. Nhiá»u cá»™ng Ä‘oà n tu sÄ© nam nữ chầu Mình Thánh Chúa ngà y đêm, từ năm nà y qua năm khác. Há» tỉnh thức và cầu nguyện thay cho chúng ta, trong khi chúng ta ngủ.
Trên trái đất nà y, không lúc nà o mà không có ngÆ°á»i thức: Äang khi chúng ta lên giÆ°á»ng ngủ thì ở bán cầu bên kia, má»™t ná»a nhân loại Ä‘ang vÆ°Æ¡n vai thức dáºy, ăn uống, là m việc, vui chÆ¡i, để rồi lại ngủ khi chúng ta ở đây thức dáºy.
NhÆ° thế, trên thế giá»›i, Thánh lá»… được hiến dâng liên tục ngà y đêm. Nếu chỉ 2/3 trong số linh mục trên thế giá»›i cá» hà nh Thánh lá»… má»—i ngà y, thì má»—i giá» Ãt nhất có hai ngà n linh mục cá» hà nh Thánh lá»…, và má»—i phút, ngà y cÅ©ng nhÆ° đêm, Ä‘á»u có má»™t số linh mục Ä‘ang dâng lá»… cầu nguyện cho chúng ta.
Tuy nhiên, thức đêm không phải là điá»u tá»± nhiên và dá»… dà ng. Ba môn đệ thân tÃn của Chúa Giêsu đã từng có kinh nghiệm vá» Ä‘iá»u đó: Trong VÆ°á»n Cây Dầu, mặc cho Chúa Giêsu hai lần gá»i: Hãy tỉnh thức! Há» vẫn ngủ li bì. Có lẽ lúc đầu, Chúa Giêsu tưởng há» sẽ thức cả đêm vá»›i mình để chia sẻ ná»—i khổ Ä‘au, nhÆ°ng cuối cùng, Ngà i Ä‘au lòng khi thấy há» không thức nổi được má»™t giá» vá»›i Ngà i (Mc 14,34-37).
Má»™t trong những căn bệnh của thá»i đại là căn bệnh mất ngủ. NgÆ°á»i ta phải dùng thuốc an thần để tìm má»™t giấc ngủ không tá»± nhiên. Hoặc chán Ä‘á»i, ngÆ°á»i ta dùng thuốc ngủ quá liá»u lượng để tìm giấc ngủ ngà n thu!
Thế nhÆ°ng, hôm nay, Chúa Giêsu lại kêu gá»i: Anh em phải canh thức, kẻo bất thần ông chủ vá» bắt gặp anh em Ä‘ang ngủ. Phải chăng Chúa Giêsu muốn các Kitô hữu phải thức suốt đêm để chá» Ngà i? Chắc là không! Váºy thì thế nà o là thái Ä‘á»™ tỉnh thức mà Chúa đòi há»i nÆ¡i chúng ta?
Tỉnh thức không phải là không ngủ: Năm cô trinh nữ khôn ngoan cÅ©ng ngủ nhÆ° năm cô khá» dại (Mt 25,1-13). Äiểm khác biệt là và o lúc ná»a đêm, khi chà ng rể đến, các cô khôn ngoan có thể ra đón vá»›i đèn sáng trong tay, vì các cô có mang theo dầu dá»± trữ. Còn đèn của các cô khá» dại thì đã tắt ngúm mà lại không Ä‘em dầu theo. Lúc đó má»›i chạy Ä‘i mua, nên không kịp. Váºy tỉnh thức là ở trong tÆ° thế sẵn sà ng đón Chúa bất cứ lúc nà o, sẵn sà ng cả trong khi ngủ.
Tỉnh thức là chu toà n bổn pháºn: NgÆ°á»i quản gia được giao trách nhiệm phân phát lÆ°Æ¡ng thá»±c cho các gia nhân (Mt 24,45-51). Nếu chủ vá» mà gặp thấy anh Ä‘ang là m công việc được giao, thì đúng là anh đã có thái Ä‘á»™ tỉnh thức. Mê ngủ là bá» bê trách nhiệm, lạm dụng quyá»n hà nh và say sÆ°a chè chén (Mt 24,49).
Tỉnh thức là là m cho những nén và ng, nén bạc Chúa trao được sinh lợi (Mt 25,31-46). Số nén và ng có thể nhiá»u hay Ãt tùy ngÆ°á»i, và má»—i ngÆ°á»i cÅ©ng chỉ phải sinh lợi tùy theo số vốn đã nháºn. Mê ngủ là đà o lá»— chôn giấu nén bạc của mình, không dám đầu tÆ° vì sợ mất vốn, nhÆ°ng cÅ©ng có thể vì lÆ°á»i biếng, thụ Ä‘á»™ng. NgÆ°á»i tỉnh thức là ngÆ°á»i được chủ khen là đã trung tÃn trong việc nhá», nghÄ©a là trung tÃn vá»›i Æ¡n Chúa ban trong hiện tại.
Tỉnh thức là tỉnh táo để nháºn ra Chúa bất ngỠđến vá»›i mình và nà i xin mình trợ giúp. Ngà i xuất hiện dÆ°á»›i dáng dấp của má»™t ngÆ°á»i đói khát, rách rÆ°á»›i, má»™t ngÆ°á»i yếu Ä‘au, lỡ Ä‘Æ°á»ng, tháºm chà má»™t phạm nhân trong nhà giam (Mt 25,31-46). Mê ngủ là để cho Chúa Giêsu ngá»a tay Ä‘i qua Ä‘á»i mình mà không nháºn được chút gì là m quà tặng.
Cuối cùng, tỉnh thức là để cầu nguyện. Tỉnh thức luôn Ä‘i đôi vá»›i cầu nguyện: Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa cÆ¡n cám dá»— (Mc 14,38). Chúng ta đã là m nhiá»u việc cho Chúa, nhÆ°ng có thể vẫn chÆ°a phải là con ngÆ°á»i tỉnh thức và cầu nguyện. Lúc nà o chúng ta cÅ©ng có nguy cÆ¡ ngủ quên trong thà nh công tông đồ, trong tiện nghi dá»… dãi.
Tin Mừng hôm nay Ä‘Æ°a chúng ta và o bầu khà Mùa Vá»ng, mùa tỉnh thức để chỠđợi Chúa đến. Trong cuá»™c sống hằng ngà y, nhiá»u khi chúng ta phải chỠđợi. Có sá»± chỠđợi là m ta sốt ruá»™t, khó chịu, nhÆ°ng cÅ©ng có sá»± chỠđợi là m cho cuá»™c sống hiện tại trở nên đầy ý nghÄ©a. Dân Do Thái từ hÆ¡n 2000 năm trÆ°á»›c đây cho đến nay vẫn sống nhá» vẫn còn chỠđợi Äấng Mêsia, Äấng Thiên Sai Cứu Thế. Sá»± chỠđợi nhÆ° tăng thêm sức mạnh để con ngÆ°á»i can đảm sống cái hiện tại hÆ¡n. Biết sống là biết chỠđợi. ChỠđợi là m nên cuá»™c sống. Sống mà không còn gì để chỠđợi, kể nhÆ° đã chết!
Mùa Vá»ng là thá»i gian chá» Chúa đến. Cả lịch sá» của nhân loại được đánh dấu bằng những lần Chúa đến. Lần nà o Ngà i cÅ©ng đến bất ngá». Ngà i đã đến bất ngỠở Bêlem, mang hình hà i trẻ thÆ¡ yếu Ä‘uối. Cả cuá»™c sống, cái chết và sá»± phục sinh của Ngà i cÅ©ng là bất ngá», khiến cho các môn đệ phải ngỡ ngà ng. Kitô hữu là ngÆ°á»i Ä‘ang chá», chá» ngà y Chúa Giêsu trở lại trong vinh quang. Äây cÅ©ng là má»™t bất ngá», vì không ai biết được ngà y giá» Ngà i trở lại. Anh em phải canh thức, kẻo lỡ ra Ngà i đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang mê ngủ(Mc 13,33-37).
Chúa đã đến, sẽ đến, nhÆ°ng Ngà i vẫn Ä‘ang đến trong thế giá»›i, trong Ä‘á»i từng ngÆ°á»i, trong Ä‘á»i từng táºp thể. Nếu chúng ta táºp lắng nghe, chúng ta sẽ nháºn ra được tiếng bÆ°á»›c chân của Ngà i. Chúa đến vá»›i ta qua má»i biến cố của cuá»™c sống, kể cả những biến cố Ä‘au buồn. BÆ°á»›c và o Mùa Vá»ng, cùng vá»›i Giáo há»™i sống má»™t Mùa Vá»ng má»›i, chúng ta hãy mở tâm hồn ra tiếp đón Chúa: Maranatha, Lạy Chúa, xin hãy đến! (Kh 22,20). [Mục Lục]
30. Hãy tỉnh thức – Noel Quesson
(TrÃch trong ‘Suy Niệm Tin Mừng’)
Ngà y kia, má»™t sinh viên Rôma tá»›i gặp thánh Philipphê Nêri. Anh say sÆ°a nói vá» kế hoạch xây dá»±ng tÆ°Æ¡ng lai Ä‘á»i mình. Anh sẽ há»c luáºt, anh có đủ khả năng và kế hoạch đạt tiến sÄ© luáºt.
Thánh nhân há»i anh: - Sau đó thì sao?
Chà ng trai hăng hái trả lá»i: - Con sẽ tham gia bà o chữa những vụ kiện lá»›n và con sẽ thà nh công.
- Sau đó thì sao? Thánh nhân há»i tiếp.
- Rồi con nổi tiếng, con sống thoải mái hạnh phúc, già u sang.
- Rồi sao nữa? Nghe há»i tiếp, ngÆ°á»i thanh niên hÆ¡i bối rối.
- DÄ© nhiên rồi con cÅ©ng chết nhÆ° má»i ngÆ°á»i.
Thánh nhân vẫn tiếp tục câu há»i cÅ©:
- Sau đó thì sao? Con sẽ là gì khi xuất hiện trước phiên tòa cuối cùng? Con sẽ là bị cáo và Thiên Chúa sẽ là thẩm phán tối cao?
Chà ng trai im lặng cúi đầu. Từ đó anh suy nghÄ© nhiá»u vỠý nghÄ©a cuá»™c Ä‘á»i.
Cuá»™c sống của má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có má»™t sứ mệnh do Chúa trao ban. Có thể đó là má»™t nguồn vốn, má»™t tà i năng, má»™t nhiệm vụ. Và sẽ có lúc Chúa đòi ta tÃnh sổ lại vá»›i NgÆ°á»i. Äiá»u đó chắc chắn, và cÅ©ng chắc chắn là ta không biết thá»i gian phải tÃnh sổ đó là lúc nà o.
Äể ứng phó vá»›i vấn Ä‘á» nà y, Chúa dạy ra luôn luôn tỉnh thức. Trong Tin Mừng, Chúa nhắc nhở nhiá»u lần: Hãy cẩn tháºn, hãy luôn tỉnh thức. Ở đây, có thể hiểu vá» việc tÃnh sổ cuối cùng của cuá»™c Ä‘á»i má»—i ngÆ°á»i. Ai cÅ©ng phải sẵn sà ng, bất cứ lúc nà o, vì không ai biết ngà y giá» Chúa tá»›i. Chúng ta cứ Æ°á»›c mÆ¡, cứ xây dá»±ng và dá»± tÃnh tÆ°Æ¡ng lai, nhÆ°ng đừng khi nà o quên mục Ä‘Ãch cuối cùng của cuá»™c Ä‘á»i và phải luôn tâm niệm: tất cả Ä‘á»u do Chúa ban và sẽ có lúc Chúa đòi ta tÃnh sổ. Chúa nhÆ° má»™t ông chủ Ä‘i xa, Ngà i trao cho các tôi tá»› Ngà i má»—i ngÆ°á»i má»™t phần vốn, và má»™t nhiệm vụ cụ thể. Má»—i ngÆ°á»i phải tá»± mình xoay xở là m thế nà o cho vốn Chúa ký thác được sinh lá»i.
Cha Charles de Foucault nói: “Bạn hãy sống nhÆ° bạn sẽ chết và o tối nayâ€. Äó là má»™t lá»i khuyên khôn ngoan, má»™t lá»i khuyên lặp lại lá»i nhắn nhủ của chÃnh Chúa: “Hãy tỉnh thức, vì các con không biết giá» nà o chủ sẽ vá»â€.
NhÆ°ng thái Ä‘á»™ “tỉnh thức†không chỉ ứng dụng và o cái chết, chúng ta còn phải luôn luôn tỉnh thức trong cuá»™c sống hằng ngà y, nhá»› mình Ä‘ang tham dá»± má»™t cuá»™c chiến đấu gay go, trÆ°á»ng kỳ. Phải cẩn tháºn đón nghe, suy niệm Lá»i Chúa, nếu không, ta sẽ là ngÆ°á»i nghe mà không hiểu gì (Mc 4,12); cẩn tháºn tránh men biệt phái và men Hêrôđê (Mc 8,15); cẩn tháºn đừng lầm lạc theo các ngôn sứ giả mạo có cả những kẻ mạo danh Äức Kitô mà đánh lừa chúng ta (Mc 13,5.23). Phải cầu xin Chúa trợ giúp để biết luôn tỉnh thức hầu sống má»™t Ä‘á»i Kitô hữu trung tÃn, xứng đáng vá»›i các ân huệ Chúa trao ban.
Lạy Chúa, chúng con tin rằng Chúa Ä‘ang đến và sẽ đến vá»›i chúng con bằng nhiá»u cách. Xin ban Thánh Thần cho chúng con, nhá» NgÆ°á»i trợ giúp, chúng con biết tỉnh thức, kiên trì cầu nguyện, suy niệm và thá»±c hà nh Lá»i Chúa má»—i ngà y; nhá» NgÆ°á»i, chúng con biết đón nháºn những vui buồn trong cuá»™c sống nhÆ° hồng ân Chúa ban. Chúng con xin tạ Æ¡n Chúa. [Mục Lục]
31. Tỉnh thức – ÄGM. Nguyá»…n SÆ¡n Lâm
(TrÃch dẫn từ táºp sách ‘Giải NghÄ©a Lá»i Chúa’ của Äức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyá»…n SÆ¡n Lâm)
Mở đầu niên lịch Phụng vụ, ba bà i Ä‘á»c Thánh Kinh của Chúa nháºt thứ nhất Mùa Vá»ng năm nay phác há»a lại cho chúng ta má»™t và i thái Ä‘á»™ trong khung cảnh sống của Dân Chúa: ngay giữa đêm tối của thá» thách, nghi ngá», phấn đấu, tá»™i lá»—i, Dân Chúa đã cùng nhau tá»± thú những lá»—i phạm của mình, cÆ°Æ¡ng quyết sống trung kiên mong chá» ngà y Quang Lâm của Chúa Giêsu Kitô trong niá»m tin tưởng và thái Ä‘á»™ tỉnh thức.
Quả váºy, bà i Ä‘á»c Isaia 63,16-64,7 trình bà y lại bối cảnh của Ä‘oà n dân Thiên Chúa sau thá»i LÆ°u Ä‘Ã y. Kinh nghiệm ê chá» của những năm tháng sống kiếp nô dịch trên phần đất ngoại bang đã Ä‘em lại cho há» má»™t ý thức táºp thể vá» những lá»—i phạm của mình. Há» ngÆ°á»›c mắt nhìn vá» Thiên Chúa là Cha để thốt lên lá»i khẩn nguyện: "Ôi phải chi NgÆ°á»i xé trá»i ngá»± xuống, thì núi non cÅ©ng sẽ tiêu tan trÆ°á»›c Nhan Ngà i". Tâm trạng hối lá»—i và tha thiết khẩn nà i Æ¡n cứu Ä‘á»™ đã giúp Dân Chúa nháºn định lại Æ¡n gá»i của mình để sống trá»n vai trò chứng nhân trung thà nh giữa muôn dân qua thân pháºn má»ng dòn và hèn yếu của cuá»™c sống con ngÆ°á»i.
Bảy thế ká»· sau, khoảng 25 năm sau ngà y Äức Kitô vá» trá»i, thánh Phaolô cÅ©ng đã nhắc nhở lại Æ¡n gá»i thá»±c sá»± của ngÆ°á»i Kitô hữu: không những chỉ ý thức những sai lá»—i của mình, nhÆ°ng còn phải sống vÆ°Æ¡n lên mong chá» ngà y Äức Kitô trở lại. Các cá»™ng Ä‘oà n tÃn hữu tiên khởi đã sống trong hoà n cảnh hồi há»™p, nao nức mong chá» ngà y trá»ng đại đó. Những lá»i nguyện: "Maranatha, Lạy Chúa, xin hãy trở lại" (1Cr 16,22) cà ng đặt há» và o tâm trạng xao xuyến và đầy xúc Ä‘á»™ng. Ngà i ở đây! Ngà i ở kia! (2Th 2,2). Và có khi vì má»i mệt đợi chá», hỠđã không ngần ngại thốt lên: "Có lẽ Ngà i đến cháºm".
Tâm trạng khắc khoải đó cần bắt gặp được má»™t cái gì vững chắc củng cố lòng tin tưởng: nếu không, thái Ä‘á»™ tỉnh thức mong chá» của há» sẽ hão huyá»n, ảo vá»ng.
Quả váºy, má»—i lần cá» hà nh nghi lá»… bẻ bánh, cá»™ng Ä‘oà n dân Chúa vẫn long trá»ng tuyên xÆ°ng lại niá»m tin của mình:
"Lạy Chúa, chúng con loan truyá»n việc Chúa chịu chết và tuyên xÆ°ng việc Chúa sống lại, cho tá»›i khi Chúa lại đến".
Ná»—i lòng mong chá» khắc khoải đó nhÆ° được xoa dịu và soi sáng bởi lá»i Äức Kitô trong Ä‘oạn Tin Mừng theo thánh Marcô 13,33-37. Ngà i nhÆ° má»™t chủ nhà phải ra Ä‘i, vắng xa và vắng lâu. Sau khi trao pháºn sá»± quản lý cÆ¡ nghiệp cho gia nhân, má»—i ngÆ°á»i theo chức vụ của mình, Ngà i đặc biệt tÃn cẩn và căn dặn ngÆ°á»i canh cá»a: "Hãy tỉnh thức". Phải, hãy tỉnh thức để đón chá» ngà y tái ngá»™. Cuá»™c tái ngá»™ có thể xảy ra má»™t cách rất bất Æ°ng và o má»™t lúc nà o đó trong ban đêm. Gia nhân và nhất là ngÆ°á»i canh cá»a phải tỉnh thức, luôn sống trong ánh sáng ban ngà y để không ngái ngủ, không thất hứa vá»›i chủ nhà trÆ°á»›c lúc ra Ä‘i.
Äặt Ä‘oạn văn trên và o khung cảnh lịch sá» cứu Ä‘á»™, giữa ngà y vá» trá»i và ngà y trở lại của Äức Kitô, chúng ta có thể nói, thái Ä‘á»™ tỉnh thức đó chÃnh là thái Ä‘á»™ của Giáo há»™i, của toà n dân Chúa và nhất là của những ngÆ°á»i hữu trách các cá»™ng Ä‘oà n.
Nhưng tại sao phải tỉnh thức?
Vì trÆ°á»›c tiên, đó là ý muốn, là mệnh lệnh của chủ nhà . Äể cho cá»a nhà êm ấm, an toà n và trÆ°á»ng tồn, pháºn sá»± của ngÆ°á»i canh cá»a, không phải chỉ lo bảo vệ ngôi nhà , mà còn phải lÆ°u tâm đến những ngÆ°á»i sống trong đó.
Ngoà i ra, tỉnh thức còn là thái Ä‘á»™ của má»™t gia nhân trung thà nh đối vá»›i ngÆ°á»i đã tÃn nhiệm, ủy thác trách vụ cho mình. Và chắc chắn niá»m vui của ngà y tái ngá»™ sẽ trá»n vẹn nếu chủ nhà gặp được gia nhân trong tÆ° thế đợi chá» và sẵn sà ng.
HÆ¡n thế nữa, tỉnh thức cÅ©ng là để khá»i rÆ¡i và o giấc ngủ! Mà thÆ°á»ng ngÆ°á»i ta chỉ ngủ lúc ban đêm, trong bóng tối! Theo nghÄ©a Thánh Kinh, ban đêm, bóng tối, gợi lên cho chúng ta hình ảnh má»™t môi trÆ°á»ng đầy nguy hiểm, đầy thá» thách. Bóng đêm đối nghịch lại ánh sáng ban ngà y. Äó là chiá»u kÃch thá» thách của cuá»™c sống. Nó Ä‘Æ°a đến tá»™i lá»—i, Ä‘au khổ, sá»± dữ... Nó Ä‘Æ°a đến sa ngã, nản chÃ, nghi ngá». NgÆ°á»i canh cá»a có thể bá»™i phản ngÆ°á»i thân xa vắng, để chạy theo những quyến rÅ© của kẻ khác, của ngẫu tượng đồng lõa vá»›i bóng đêm.
Và tỉnh thức như thế nà o?
Phải chăng là thắp đèn ngồi chá»? Là sống trong tâm trạng viá»…n vông! Không! Äá»c lại Thánh Kinh và lịch sá» dân Chúa, chúng ta thấy việc tỉnh thức đợi chá» không phải là má»™t thái Ä‘á»™ thụ Ä‘á»™ng. NhÆ°ng là má»™t hà nh vi ý thức của ngÆ°á»i hiểu biết lý do.
Vì thế, thái Ä‘á»™ tỉnh thức của Giáo há»™i và đặc biệt của những ngÆ°á»i hữu trách dân Chúa phải sống Ä‘á»™ng và đầy tÃnh chất sáng tạo. Äó là thức tỉnh hiệp thông vá»›i ngÆ°á»i bạn của mình. Äó là thái Ä‘á»™ của má»™t ngÆ°á»i bạn trung thà nh, cởi mở để luôn lắng nghe lá»i nói của bạn mình. NhÆ° thế, tỉnh thức đối vá»›i Giáo há»™i, có nghÄ©a là không ngừng chiến đấu để sinh tồn, để trung thà nh vá»›i Lá»i Chúa. Dầu xa vắng, nhÆ°ng hầu nhÆ° tiếng nói, lá»i hứa và sá»± hiện diện của Ngà i luôn xoáy Ä‘á»™ng trong lòng Giáo há»™i và chi phối má»i sinh hoạt của dân Chúa. Vá»›i ánh đèn soi sáng và sưởi ấm đó, Giáo há»™i nhÆ° có má»™t nghị lá»±c để cảm thông và tìm ra được ý muốn của Ngà i qua má»i biến cố trong cuá»™c sống, qua má»i dấu chỉ thá»i đại.
Sá»± đối nghịch giữa ánh sáng và bóng tối tạo nên trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i và trong Ä‘á»i sống Giáo há»™i má»™t sá»± giằng co căng thẳng, mà chúng ta phải dùng nhÆ° má»™t Ä‘Ã tiến để vÆ°Æ¡n lên, Giáo há»™i có pháºn sá»± rút kinh nghiệm từ các sá»± kiện xảy ra trong lịch sá» quá khứ và hiện tại để sá»a chữa lá»—i lầm, tá»± thanh luyện mình để tiến tá»›i sá»± hoà n thiện nhÆ° Chúa Kitô mong muốn. Äặc biệt Giáo há»™i phải sẵn sà ng từ bỠđịa vị Æ°u thế trong xã há»™i để chấp nháºn thân pháºn đầy tá»› phục vụ chủ nhà mình và anh em.
Äể tỉnh thức chá» Chúa đến, Giáo há»™i phải nhẹ lòng đối vá»›i của cải trần thế và dứt khoát vá»›i những quyến rÅ© của các ngẫu tượng. Khi là m nhÆ° thế, Giáo há»™i thá»±c sá»± Ä‘ang cầm đèn trong tay sẵn sà ng đợi Äức Kitô, vì ngà y trở lại của Ngà i sẽ xảy tá»›i bất chợt.
Äồng thá»i, nếp sống của Giáo há»™i sẽ là ánh sáng thức tỉnh má»i ngÆ°á»i để há» nháºn ra Äức Kitô là Äấng Cứu Thế Ä‘Ãch thá»±c. Giáo há»™i Ä‘ang mang trong lòng sức sống và động lá»±c thúc đẩy chÃnh mình và cả thế giá»›i tiến lên gặp Äức Kitô. Thế nên, tỉnh thức là pháºn sá»± cần thiết của những con ngÆ°á»i chứng nhân cho ánh sáng. Và Giáo há»™i phải là kho dá»± trữ sức sống phong phú và sung mãn chuẩn bị cho má»i ngÆ°á»i đón nháºn thá»i viá»…n lai. Vì thế, khi hÆ°á»›ng vá» ngà y Chúa Kitô trở lại, Giáo há»™i quả là niá»m hy vá»ng cho toà n thể thế giá»›i và vÅ© trụ.
BÀI GIẢNG
Äá»i sống con ngÆ°á»i, có thể nói, bao giá» cÅ©ng bao hà m má»™t khÃa cạnh Ä‘au thÆ°Æ¡ng khổ sở. Không phải chỉ thá»i nay má»›i khổ; thá»i trÆ°á»›c cÅ©ng đã khổ rồi và bao lâu còn sống ở trần gian thì con ngÆ°á»i vẫn phải chịu Ä‘á»±ng hy sinh và đau khổ. Bà i sách Isaia chúng ta Ä‘á»c hôm nay, đã được viết ra sau thá»i dân Dothái bị lÆ°u Ä‘Ã y bên Babylon. Bà i sách ấy cho ta thấy rằng: tuy hết bị lÆ°u Ä‘Ã y, nhÆ°ng dân Dothái vẫn tiếp tục gánh chịu Ä‘au khổ. Äiá»u là m cho há» Ä‘au khổ nhất, chÃnh là há» nháºn thức ra rằng hỠđã "Ä‘i lạc xa Ä‘Æ°á»ng Chúa", đã "phạm tá»™i" và "đã bị phó mặc cho quyá»n lá»±c tá»™i lá»—i".
Tá»™i lá»—i của con ngÆ°á»i, đó chÃnh là nguyên nhân sâu xa gây nên má»i Ä‘au khổ. Bà i sách Isaia hôm nay thôi thúc ta nhìn và o khổ sở hiện tại nhÆ° là tiếng gá»i cảnh tỉnh ta nháºn thức tá»™i lá»—i của má»—i ngÆ°á»i và của cả nhân loại để mau hoán cải trở vá» vá»›i Thiên Chúa. Ngà i là Cha yêu thÆ°Æ¡ng, là Äấng cứu Ä‘á»™ nhân từ và luôn luôn trung thà nh vá»›i lá»i Ngà i đã hứa.
Những khó khăn kinh tế hiện nay cÅ©ng gây nên cho ta những khổ sở, nhÆ°ng ta nên biết rằng đó là háºu quả không thể tránh được của má»™t nÆ°á»›c vừa bị 30 năm chiến tranh tà n phá nhÆ° nÆ°á»›c ta. Và chúng ta, ngÆ°á»i công giáo còn phải nhìn nháºn nhÆ° dân Chúa thá»i xÆ°a "Nà y Chúa thịnh ná»™ vì chúng tôi đã phạm tá»™i". Vá»›i ý chà đổi Ä‘á»i và cải tạo, vá»›i quyết tâm từ bá» má»i Ãch ká»· cá nhân, má»i tham lam và háºn thù, Chúa sẽ ban cho ta nguồn nghị lá»±c má»›i để xây dá»±ng má»™t xã há»™i tốt đẹp và huynh đệ hÆ¡n.
Trong công cuá»™c nà y, chúng ta hãy lắng nghe những lá»i đầy an ủi trong thÆ° thánh Phaolô: "Tôi hằng cảm tạ Chúa thay cho anh em, vì anh em được đầy trà n má»i Æ¡n, trong khi mong chá» Äức Kitô lại đến". Thánh Phaolô ảo tưởng, không nhìn thấy thá»±c tế sao? Ngà i không ảo tưởng. Ngà i biết rõ các giáo Ä‘oà n của ngà i. Há» là dân không già u có, không thế lá»±c. NhÆ°ng hết thảy há» là những ngÆ°á»i được kêu má»i hiệp nhất vá»›i Con Thiên Chúa, là Äức Giêsu Kitô. Phải, chúng ta là những con ngÆ°á»i nhÆ° thế. Chúng ta đừng chỉ nhìn và o Ä‘á»i sống váºt chất của mình để thấy xót xa vì thiếu thốn, nhÆ°ng còn phải biết nhìn và o tâm hồn, và o tinh thần, và o thiên chức được là m con cái Thiên Chúa, được vinh dá»± phát huy tình yêu của Ngà i đối vá»›i trần gian.
Chúng ta cÅ©ng hãy hãnh diện, tin và o ý kiên trì của dân tá»™c Việt Nam trong quá khứ, đã khắc phục được bao khó khăn để vÆ°Æ¡n lên trong tÆ° thế Ä‘á»™c láºp tá»± do, thì trong tÆ°Æ¡ng lai cÅ©ng sẽ thà nh công trong việc xây dá»±ng má»™t nÆ°á»›c Việt Nam thống nhất, ấm no và có tình yêu thÆ°Æ¡ng giữa má»i ngÆ°á»i đồng bà o cùng máu mủ.
Mùa Vá»ng nhắc lại cho ta cả hai chân lý ấy, má»™t Ä‘Ã ng dân Chúa nhÆ° Ä‘ang lầm than khổ sở, nhÆ°ng Ä‘Ã ng khác cÅ©ng chÃnh dân ấy đã được bảo đảm má»™t tÆ°Æ¡ng lai tốt đẹp, trÆ°á»›c hết theo ý nghÄ©a tinh thần, nhÆ°ng sau đó cÅ©ng kèm theo tất cả má»i khÃa cạnh được Chúa thánh hóa để là m nên hạnh phúc toà n diện cho con ngÆ°á»i. Thế nên, Äức Kitô trong bà i Tin Mừng hôm nay dạy ta hãy tỉnh thức đừng mê ngủ. Những than vãn, thở dà i, chỉ là m cho thân xác rÅ© xÆ°Æ¡ng và đá»i sống trở nên Ä‘en tối. Trái lại, nếu tỉnh táo, nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai vá»›i niá»m tin vững mạnh, thì má»™t chân trá»i má»›i Ä‘ang dần dần mở ra trÆ°á»›c mắt ta.
NgÆ°á»i tÃn hữu cÅ©ng sống trong trần gian và phải hy sinh gian khổ nhÆ° má»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng nhá» niá»m tin nhÆ° đèn sáng trong tay, chúng ta là những ngÆ°á»i Ä‘ang tỉnh thức chá» Äức Kitô trở lại: Ngà i là Chúa Ä‘em lại hòa bình, là Äấng cứu Ä‘á»™ trần gian. Thế nên, lòng ta trà n đầy hy vá»ng và ta có pháºn sá»± chiếu tá»a niá»m hy vá»ng phấn khởi ấy chung quanh ta.
Chúng ta hãy mạnh dạn tuyên xÆ°ng niá»m tin của Giáo há»™i chúng ta, trÆ°á»›c khi Ä‘em cuá»™c Ä‘á»i lam lÅ© đặt và o Ä‘Ä©a thánh, hiến dâng sá»± sống và con ngÆ°á»i của ta cho vinh quang NÆ°á»›c Trá»i mà Chúa Ä‘ang dà nh cho các con cái của NgÆ°á»i. [Mục Lục]
32. Hãy canh thức, hãy sẵn sà ng
Anh chị em thân mến.
Trong những ngà y nà y của thá»i đại chúng ta Ä‘ang sống, má»i ngÆ°á»i hết sức lo âu trÆ°á»›c căn bệnh của thá»i đại. Äó là những ngÆ°á»i bị nhiá»…m HIV và rÆ¡i và o căn bệnh AIDS, gá»i là bệnh liệt kháng, là m cho con ngÆ°á»i mất hết sức Ä‘á» kháng trong cÆ¡ thể. Rất nhiá»u lá»i cảnh báo vá» căn bệnh nầy qua nhiá»u cách: vá»›i phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông hiện đại, qua TV, qua báo chà và phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thanh, biểu ngữ, tranh ảnh. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nháºn được lá»i cảnh báo nà y. NhÆ°ng theo số liệu thống kê, thì hằng ngà y tại Việt Nam có khoảng thêm má»™t trăm ngÆ°á»i rÆ¡i và o căn bệnh thá»i đại nà y. Những ngÆ°á»i nà y cÅ©ng nghe, cÅ©ng nhìn thấy, cÅ©ng được kêu gá»i nhắc nhở rất nhiá»u lần, nhÆ°ng há» vẫn rÆ¡i và o Ä‘iá»u nguy hiểm đó. Há» nghe, há» nhìn thấy, hỠđược nhắc nhở, nhÆ°ng tất cả những thứ đó không thức tỉnh được con ngÆ°á»i của há», không lay chuyển được há», không là m há» thay Ä‘á»—i cuá»™c sống của mình được. Há» vẫn cứ ung dung tá»± tại sống theo những gì đã sống mà không cần phải thay Ä‘á»—i. Há» cứ nhắm mắt, bịt tai lại để có thể tá»± do sống theo những gì mình thÃch, không cần biết đến háºu quả nhÆ° thế nà o. Những lá»i cảnh báo nhắc nhở, không hiệu quả vá»›i những ngÆ°á»i nhÆ° thế.
BÆ°á»›c và o Mùa Vá»ng, má»™t lần nữa lại vang lên những lá»i quen thuá»™c mà má»i ngÆ°á»i đã nghe rất nhiá»u. "hãy tỉnh thức, hãy chuẩn bị tâm hồn để chỠđón Chúa đến...". Những lá»i nầy đã vang lên rất nhiá»u lần và từ rất lâu, kéo dà i qua má»i thá»i đại, mãi cho đến ngà y hôm nay vẫn còn vang lên. Váºy mà cÅ©ng có nhiá»u ngÆ°á»i bị bất ngá» khi Chúa đến, không có chuẩn bị được gì khi hoà n cảnh cần thiết đòi há»i há». Những ngÆ°á»i đó cÅ©ng được nghe, được kêu má»i hết sức thống thiết. Những ngÆ°á»i đó là những ngÆ°á»i thuá»™c hết những lá»i kêu má»i, những lá»i nhắc nhở. NhÆ°ng những gì há» nghe và biết đó không giúp gì được cho cuá»™c sống của há». Há» không thi hà nh.
Má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta, má»™t lần nữa lại nghe những lá»i kêu má»i hết sức quen thuá»™c: "hãy tỉnh thức và sẵn sà ng...". Chúng ta bảo rằng: mình Ä‘ang tỉnh thức đây, Ä‘ang sẵn sà ng đây, rồi có lẽ cÅ©ng nhÆ° những lần nghe trÆ°á»›c, những lá»i nầy rồi cÅ©ng qua Ä‘i.
Bao nhiêu mùa vá»ng đã đến và đi trong Ä‘á»i sống chúng ta? bao nhiêu lần những lá»i nhắc nhở đến bảo chuẩn bị, nhÆ°ng cho đến ngà y hôm nay má»™t lần nữa cÅ©ng những lá»i nhÆ° thế. Má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta cùng nhau để má»™t chút suy tÆ°, hồi tâm, nhìn lại cuá»™c sống Ä‘á»i ngÆ°á»i của chÃnh mình.
Chúng ta tá»± bảo rằng: mình Ä‘ang sẵn sà ng, mình Ä‘ang tỉnh thức, không cần phải thay Ä‘á»—i hay chuẩn bị gì thêm. Những gì của hiện tại đã quá đủ, quá tốt, nên những lá»i má»i gá»i trở nên dÆ° thừa. Những lúc đó con ngÆ°á»i của chúng ta không còn tỉnh thức đủ để lắng nghe, không biết sẵn sà ng để đón nháºn, vì giấc ngÅ© của sá»± tá»± mãn đã lấp đầy cuá»™c sống, là m cho con ngÆ°á»i trở nên mê muá»™i không còn biết gì bên ngoà i Ä‘Æ°a tá»›i nên không thể tiếp nháºn được. Vì mãi mê trong giấc ngÅ© nên cÅ©ng không thể lắng nghe được những gì mà Thiên Chúa kêu má»i để là m cho Ä‘á»i sống mình trở nên má»›i hÆ¡n.
Nếu có lúc nà o đó trong cuá»™c sống, chúng ta chợt giáºc mình khi nghe lá»i kêu má»i: "hãy tỉnh thức, hãy sẵn sà ng"; để nhìn thấy cuá»™c sống của mình cần thay đổi. Chúng ta chợt giáºc mình vì thấy những việc là m của mình không có mục Ä‘Ãch, không phục vụ được ai, chỉ thoả mãn những gì hết sức riêng tÆ° của cuá»™c sống. CÅ©ng chợt giáºt mình vì những lá»i nói gây Ä‘au thÆ°Æ¡ng cho nhiá»u ngÆ°á»i, có khi là những lá»i nói ngay ý nhÆ°ng thiếu suy nghÄ©, cÅ©ng có khi là những lá»i cân nhắc hết sức chi li và toan tÃnh nhiá»u ngà y.
Nếu chúng ta lắng nghe lá»i má»i goi và tỉnh thức tháºt sá»±, biết sẵn sà ng phục vụ để những việc là m mang lại niá»m vui cho nhiá»u ngÆ°á»i, những lá»i nói Ä‘em lại sức sống, Ä‘em lại sá»± cảm thông và an bình cho những ngÆ°á»i chung quanh. Khi đó tháºt hạnh phúc cho chúng ta, vì má»i sá»± trong tình trạng sẵn sà ng nhÆ° Chúa muốn và Ngà i có thể đến vá»›i chúng ta bất cứ giá» phút nà o, không lo sợ những gì bất ngá» xảy đến.
Chúng ta cùng nhau cầu xin Chúa soi sáng cho má»—i ngÆ°á»i biết lắng nghe lá»i Chúa, để biết luôn sẵn sà ng trong cuá»™c sống hiện tại mà đón chá» Chúa đến. [Mục Lục]
33. Tỉnh thức để bảo toà n sinh mạng
(TrÃch trong ‘Cùng Äá»c Tin Mừng’ của Lm. Trần Ngà )
Tai nạn giao thông ngà y cà ng gia tăng khốc liệt, gây ra chết chóc, thÆ°Æ¡ng táºt, tai hoạ cho hà ng chục ngà n ngÆ°á»i má»—i năm tại Việt Nam. ChÆ°a từng có tráºn chiến nà o trong lịch sá» chiến tranh Việt Nam cáºn đại ngốn nhiá»u nhân mạng và gây nhiá»u thÆ°Æ¡ng vong cho bằng tai nạn giao thông trên các tuyến Ä‘Æ°á»ng dá»c theo chiá»u dà i đất nÆ°á»›c trong những năm qua.
Nguyên nhân chÃnh gây ra tai nạn giao thông là ngÆ°á»i lái xe không tỉnh táo. Phải lái xe suốt đêm trÆ°á»ng trên những con Ä‘Æ°á»ng dà i thăm thẳm khiến ngÆ°á»i lái thiếp Ä‘i lúc nà o không hay. Má»™t số khác mất tỉnh táo vì men rượu, nên không thể chủ Ä‘á»™ng và phản ứng kịp thá»i khi tình huống xấu xảy ra. Thế là tai hoạ và chết chóc chụp xuống trên đầu nhiá»u ngÆ°á»i tháºt khủng khiếp.
Khi tà i xế ngủ gáºt, say rượu bia thì nguy cÆ¡ gây nên cái chết cho mình và cho ngÆ°á»i liên hệ hầu nhÆ° chắc chắn. NgÆ°á»i lái xe không tỉnh thức, vì ngủ gáºt hay vì ma men, là kẻ sát nhân và là ngÆ°á»i tá»± sát, gây nên những háºu quả nghiêm trá»ng khôn lÆ°á»ng cho nhiá»u nạn nhân vô tá»™i.
ChÃnh vì thiếu tỉnh thức dá»… Ä‘Æ°a đến những háºu quả nghiêm trá»ng khôn lÆ°á»ng nên Chúa Giêsu đã nhiá»u lần kêu gá»i má»i ngÆ°á»i đừng mê ngủ nhÆ°ng hãy tỉnh thức dÆ°á»›i nhiá»u hình thức:
Tỉnh thức nhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»› chong đèn đợi chủ Ä‘i ăn cÆ°á»›i mãi đến hai hoặc ba giá» sáng má»›i vá» (Luca 12, 35-48); tỉnh thức nhÆ° ngÆ°á»i chủ nhà canh phòng kẻ trá»™m thâm nháºp giữa đêm khuya (Mt 24, 42-44); tỉnh thức nhÆ° ngÆ°á»i quản lý được ngÆ°á»i chủ Ä‘i xa giao trá»ng trách quán xuyến việc nhà mà không biết giá» nà o chủ trở lại kiểm tra công việc đã được giao phó (Mc 13, 33-37. Lc 12, 42-46); tỉnh thức nhÆ° những cô phù dâu mang dầu đèn Ä‘i đón chà ng rể có thể và o giữa đêm khuya má»›i đến. (Mt 25,1-13)
Trong các trÆ°á»ng hợp được nêu trên đây, việc tỉnh thức sẽ mang lại phần thưởng lá»›n lao và sá»± ngủ mê sẽ gây háºu quả tai hại.
* * *
Má»—i ngÆ°á»i chúng ta là những ngÆ°á»i tà i xế Ä‘iá»u khiển chiếc xe cuá»™c Ä‘á»i của mình, có trách nhiệm vá»›i váºn mệnh Ä‘á»i Ä‘á»i của mình cÅ©ng nhÆ° những ngÆ°á»i liên hệ.
Những nhà lãnh đạo cao cấp của đất nÆ°á»›c là những ngÆ°á»i lèo lái chiếc tà u quốc gia. Nếu những vị nầy "mê ngủ", chắc chắn sẽ gây ra háºu quả Ä‘au thÆ°Æ¡ng cho đất nÆ°á»›c, cho dân tá»™c và cho thế giá»›i. Äại biểu cho những "tà i xế" kiểu nầy gồm những nhân váºt nhÆ° Hitler, Stalin, Sadam Hussein và rất nhiá»u tên tuổi khét tiếng khác.
Những nhà lãnh đạo tinh thần của các tôn giáo là những ngÆ°á»i cầm lái cá»— xe tôn giáo, có trách nhiệm uốn nắn lÆ°Æ¡ng tâm của số đông tÃn đồ, nếu không tỉnh táo thì cÅ©ng sẽ dẫn Ä‘Æ°a hà ng vạn tÃn đồ của mình lao xuống vá»±c thẳm bạo lá»±c, chiến tranh tôn giáo hoặc những hình thức khủng bố dã man nhÆ° đã xảy ra lâu nay.
Những Thầy Cô giáo nắm tay lái cá»— xe há»c Ä‘Æ°á»ng, có sứ mạng Ä‘Ã o tạo những mầm non hôm nay thà nh những rÆ°á»ng cá»™t cho nÆ°á»›c nhà mai sau, nếu không tỉnh táo thì sẽ Ä‘Æ°a bao thế hệ há»c sinh xuống vá»±c.
Vị chủ chăn trong giáo xứ hay báºc phụ huynh trong các gia đình cÅ©ng Ä‘á»u là những "tà i xế" Ä‘iá»u khiển những chiếc xe Chúa trao cho mình quản lý, nếu không tỉnh táo, không sáng suốt thì gây phÆ°Æ¡ng hại cho mình cÅ©ng nhÆ° cho vô và n ngÆ°á»i khác.
NgÆ°á»i lái xe Ä‘Æ°á»ng dà i ban đêm không bao giá» dùng bia, rượu, những chất gây ngủ hoặc bất kỳ loại thức ăn nÆ°á»›c uống nà o là m cho đầu óc mất tỉnh táo.
Là tà i xế cầm lái chiếc xe Ä‘á»i mình, chúng ta quyết không để cho men say của lạc thú, bóng tối của dục vá»ng, những cÆ¡n lốc của Ä‘am mê... là m má» tối lÆ°Æ¡ng tri, là m thui chá»™t con mắt linh hồn, là m mê muá»™i tâm trÃ, khiến chúng ta không còn tỉnh táo để lèo lái Ä‘á»i mình theo Ä‘Æ°á»ng lối Chúa Giêsu.
NgÆ°á»i chạy xe đêm Ä‘Æ°á»ng dà i cần đến cà phê, thuốc lá, nÆ°á»›c tăng lá»±c, khăn lạnh... để là m cho đầu óc luôn tỉnh táo hầu tránh được tai nạn giao thông, khá»i là m thiệt hại mạng sống mình cÅ©ng nhÆ° những ngÆ°á»i liên hệ; thì chúng ta, những ngÆ°á»i Ä‘ang lèo lái Ä‘á»i mình qua nhiá»u khúc quanh của cuá»™c sống, xuyên qua bóng đêm cuá»™c Ä‘á»i, cÅ©ng luôn cần Lá»i Chúa lay tỉnh, để khá»i gây gÆ°Æ¡ng mù là m hại linh hồn ngÆ°á»i khác và có thể tỉnh táo, sáng suốt Ä‘Æ°a Ä‘á»i mình, linh hồn mình vỠđến bá» bến bình an. [Mục Lục]
34. Tỉnh thức để tự cứu mình
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Và o thá»i Xuân Thu, khoảng 500 năm trÆ°á»›c Chúa Giáng Sinh, vua nÆ°á»›c Việt (má»™t trong nhiá»u nÆ°á»›c tại Trung Quốc thá»i đó) tên là Câu Tiá»…n muốn đánh bại vua Ngô để phục thù mối nhục lá»›n, nhÆ°ng Ngô là nÆ°á»›c mạnh, còn Việt là nÆ°á»›c yếu, vua nÆ°á»›c Việt biết mình không thể thắng Ngô bằng sức mạnh quân sá»± nên phải dùng những mÆ°u kế sau đây, cốt là m cho vua Ngô trở nên mê muá»™i, mất tỉnh táo mà phải bại vong.
Thứ nhất là tìm cách là m cho vua Ngô mê muội, chẳng còn tỉnh táo trước nguy cơ mất nước.
Äể thá»±c hiện được việc nầy, Câu Tiá»…n dâng cho vua Ngô nhiá»u gái đẹp, đặc biệt là Tây Thi, được xem là phụ nữ đẹp nhất trong lịch sá» Trung Quốc thá»i Xuân Thu, để là m cho vua Ngô ngà y đêm say đắm sắc đẹp và lạc thú mà quên lo việc nÆ°á»›c.
Äồng thá»i, dâng cho vua Ngô nhiá»u thợ giá»i và gá»— quý để vua Ngô xây dá»±ng lâu Ä‘Ã i tháºt nguy nga tráng lệ, khiến cho ngân quỹ triá»u đình cạn kiệt, đồng thá»i lâu Ä‘Ã i nầy là nÆ¡i cuốn hút vua Ngô hưởng lạc mà bá» bê công việc triá»u đình.
Thứ hai là tìm cách là m cho vua bá» ngoà i tai những lá»i cảnh báo khôn ngoan của NgÅ© Viên là vị quan đại thần có lòng giúp vua giữ nÆ°á»›c.
Äể thá»±c hiện âm mÆ°u nầy, Câu Tiá»…n mua chuá»™c má»™t vị đại thần có tÃnh xu nịnh trong triá»u đình vua Ngô tên là Bá Hi, để ông nầy xui khiến vua Ngô đừng nghe lá»i can gián sáng suốt và xây dá»±ng của NgÅ© Viên là vị quan trung thà nh cÆ°Æ¡ng trá»±c, rồi dần hồi, bức tá» NgÅ© Viên.
Lâm và o diệu kế của Câu Tiá»…n, vua Ngô đâm ra mê đắm sắc đẹp của Tây Thi, ngà y đêm vui chÆ¡i hưởng lạc quên việc triá»u đình, lại nghe lá»i nịnh hót của Bá-hy mà giết hại trung thần NgÅ© Viên. Thế là từ đó, nhà vua không còn tỉnh táo để nháºn ra nguy cÆ¡ mất nÆ°á»›c và o tay quân thù. Kết cục là vua Ngô bị Câu Tiá»…n Ä‘em quân đánh bại và cuối cùng phải tá»± đâm và o cổ tá»± sát.
Như thế, bà quyết để đánh bại một địch thủ hùng mạnh hơn mình, là phải là m cho đối thủ đó trở nên mê muội, mất tỉnh táo, thiếu canh phòng.
TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế, để đánh bại chúng ta, ma quá»· cÅ©ng dùng chiến thuáºt là m cho chúng ta ra mê muá»™i, mất hết tỉnh táo, không biết tỉnh thức canh phòng.
Chiến tháºt thứ nhất, ma quá»· là m cho chúng ta đắm mình trong những lạc thú trần gian, chạy theo những lôi cuốn của tiá»n bạc, của cải, lợi lá»™c váºt chất mà lãng quên Ä‘á»i sống thiêng liêng, nhÆ° vua Ngô mê đắm sắc đẹp của Tây Thi mà lãng quên việc nÆ°á»›c.
Chiến thuáºt thứ hai, ma quá»· xui khiến chúng ta bá» ra ngoà i tai những lá»i dạy khôn ngoan của Thiên Chúa và của Há»™i Thánh, không lắng nghe tiếng nói lÆ°Æ¡ng tâm hay lá»i khuyên can của bao ngÆ°á»i thiện chÃ… nhÆ° vua Ngô không chịu nghe những lá»i can gián khôn ngoan của NgÅ© Viên, để chúng ta trở nên mù tối, mất tỉnh táo và sáng suốt.
Äể cứu chúng ta khá»i mê muá»™i, mất tỉnh táo, Lá»i Chúa trong Tin Mừng Chúa nháºt hôm nay kêu gá»i chúng ta phải tỉnh thức thÆ°á»ng xuyên, nhÆ° ngÆ°á»i tôi tá»› canh giữ cá»a nhà cho chủ, không để quân gian Ä‘á»™t nháºp và o nhà , để bất cứ giá» nà o chủ vá» cÅ©ng gặp anh ta Ä‘ang tỉnh táo.
Lạy Chúa Giêsu,
Dù đã từng nghe Chúa má»i gá»i canh phòng, tỉnh thức nhiá»u lần, nhÆ°ng dÆ°á»ng nhÆ° không mấy ai quan tâm thá»±c hiện. NgÆ°á»i ta không để cho Lá»i Chúa lá»t tai, nhÆ° vua Ngô không chịu nghe lá»i khôn ngoan của NgÅ© Viên. NhÆ° thế thì không sao tránh khá»i những tai hoạ chụp xuống bất cứ lúc nà o.
Xin cho chúng con ghi khắc Lá»i Chúa dạy hôm nay, luôn luôn tỉnh táo canh phòng, không để cho đôi mắt tâm linh mù tối vì dục vá»ng và những lôi cuốn thế tục, đồng thá»i không để cho đôi tai tâm hồn đóng lại trÆ°á»›c những lá»i răn dạy khôn ngoan, nhỠđó, chúng con có thể tá»± cứu mình khá»i nanh vuốt huá»· diệt của tà thần. Amen. [Mục Lục]
35. Những cuá»™c vi hà nh của Äức Kitô
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’ – Achille Degeest)
Dụ ngôn nhá» nà y khuyên nhủ cảnh giác tâm hồn, chủ yếu nói vá» sá»± trở lại của Äức Giêsu ngà y táºn thế. Ông chủ vắng nhà là Äức Kitô sau khi NgÆ°á»i lên trá»i. NgÆ°á»i đã thiết láºp Giáo Há»™i và giao cho các môn đệ nhiệm vụ hoạt Ä‘á»™ng cho việc cứu rá»—i thế gian. Là thà nh phần Giáo Há»™i, chúng ta phải canh thức tÃch cá»±c để chuẩn bị ngà y Chúa trở lại. Dụ ngôn cÅ©ng áp dụng cho má»—i chúng ta. Chúng ta phải được báo trÆ°á»›c phải tỉnh thức để nghênh tiếp những chuyến thăm viếng bất chợt của Chúa. NgÆ°á»i đến trong ân sủng ban phát hà ng ngà y, hoặc bằng những lá»i má»i gá»i chúng ta nháºn lấy công việc NgÆ°á»i định giao, hoặc ở giây phút cuối cùng Ä‘á»i chúng ta.
Chung cục, Ä‘iá»u quan trá»ng là chúng ta phải lÆ°u ý đến nhiá»u cách Chúa Giêsu hiện diện trong con ngÆ°á»i và trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Liệu chúng ta có nháºn ra Äức Kitô trong những cuá»™c vi hà nh của NgÆ°á»i? Chúa đến vá»›i chúng ta hằng ngà y. ChÃnh vì sá»± kiện đó, để chuẩn bị Lá»… Giáng Sinh, Giáo Há»™i dạy Ä‘á»c Ä‘oạn Phúc Âm nà y nói vá» ngà y Chúa trở lại. Nếu chúng ta mong Æ°á»›c, chúng ta sẽ nháºn được ân sủng Chúa Giêsu má»—i ngà y. Chỉ cần là m thế nà o để Æ¡n Chúa gặp chúng ta sẵn sà ng đón tiếp. Là m thế nà o để cảnh giác, để biết nháºn ra Chúa những lúc Ngà i đến bất ngá»?
1.- Khởi Ä‘iểm là má»™t niá»m Æ°á»›c nguyện nà o đó, ao Æ°á»›c Chúa đến vá»›i ta. Ta có thể hình dung khi Ä‘á»c dụ ngôn, cảnh những đầy tá»› bất lÆ°Æ¡ng Ä‘ang khoái trá vì chủ Ä‘i vắng, chúng không mong ông vỠ– trong khi đó nhóm đầy tá»› tốt thì nóng nảy Æ°á»›c mong chủ chóng vá». Ông chủ là Äức Kitô, chúng ta là đầy tá»› và cÅ©ng là bạn hữu NgÆ°á»i. Tất nhiên chúng ta mong Æ°á»›c NgÆ°á»i đến, hiện diện và can thiệp và o cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Tình bạn thiết vá»›i Äức Giêsu giữ cho tâm hồn tỉnh thức để đón nháºn sá»± hiện diện tác Ä‘á»™ng của Chúa. Tách rá»i má»™t Ä‘iá»u khá»i bối cảnh đức tin, Ä‘iá»u đó có vẻ không quan trá»ng, nhÆ°ng môn đệ Chúa có thể xem đó nhÆ° là má»™t lá»i phán của Äức Kitô, má»™t sứ Ä‘iệp, má»™t lá»i má»i, má»™t phÆ°Æ¡ng thế để gặp gỡ và hiệp thông. Vui buồn, thà nh tá»±u, Ä‘au khổ, lo nghÄ©, biến sá»± cá thể hoặc táºp thể, Ä‘iá»u gian ác ta phải chịu hoặc cÆ° xá», nhã ý ta nháºn được, thà nh công hoặc thất bại trong hoạt Ä‘á»™ng tông đồ, v.v… - bất kỳ biến sá»± nà o trong cuá»™c Ä‘á»i cÅ©ng có thể, trong môi trÆ°á»ng đức tin, trở nên phÆ°Æ¡ng thế nghênh đón Äức Giêsu Kitô – nhÆ°ng muốn được thế, chúng ta phải mong Æ°á»›c.
2.- NgÆ°á»i có tâm hồn cảnh giác thì cÅ©ng muốn là m sáng tá» việc Chúa thăm viếng kẻ khác. Má»™t trong những công việc hòa hợp nhất vá»›i sá»± tôn trá»ng kẻ khác là giúp đỡ tha nhân nháºn biết Chúa khi NgÆ°á»i đến trong cuá»™c Ä‘á»i há». Chúng ta có thể tá»± đặt những câu há»i vỠảnh hưởng chúng ta muốn có đối vá»›i tha nhân, má»™t ảnh hưởng Ãt nhiá»u chÃnh đáng, trong sạch, khéo léo. Nếu Æ°á»›c nguyện sâu rá»™ng của chúng ta là hÆ°á»›ng tha nhân chú ý đến Thiên Chúa ngá»± trong há», chúng ta sẽ xá» sá»± giống nhÆ° thánh Gioan Tẩy giả từng chuẩn bị các tâm hồn cho cuá»™c gặp gỡ Äức Kitô, và trong khi là m công việc đó, ông cố ý khiêm hạ khuất mình Ä‘i. [Mục Lục]
36. Chúng ta có phải là những đứa con hư không?
(TrÃch trong ‘Giảng Lá»… Chúa Nháºt’ của Yvane Fournier-Guérard)
Dù chúng ta đã nháºn được má»i sá»± từ Chúa Cha nÆ¡i Con Má»™t Ngà i, chúng ta cÅ©ng phải chu toà n sứ vụ, tỉnh thức và thiết tha Æ°á»›c muốn Æ¡n cứu Ä‘á»™ nhá» việc Chúa Kitô đến.
Chẳng bao lâu nữa … có quà .
Má»i sá»± Ä‘á»u sẵn sà ng khi chúng ta mở những gói quà tượng trÆ°ng cho Tình yêu mà Chúa Kitô đến đổ trà n trên trần thế.
Hà ng nghìn trẻ con sẽ nháºn được quà đến ná»—i sau khi được đầy dẫy nhÆ° váºy tâm tình duy nhất còn lại sẽ đôi khi là tâm tình thiếu vắng vô cùng. Vì nháºn được quá nhiá»u nên thÆ°á»ng ta có cảm tưởng đã không nháºn được gì cả, váºy nên thất vá»ng chua xót và chỠđợi.
Trái lại, đứa trẻ chỉ mong muốn và xin má»™t Ä‘iá»u thôi và được Ä‘iá»u nà y thì sẽ mãn nguyện. Tất cả thá»i gian chỠđợi, hy vá»ng có được Ä‘iá»u mình ham muốn, mang đến cho Ä‘iá»u nà y má»™t giá trị hầu nhÆ° vô song.
Bà ná»™i, bà ngoại chúng ta còn nhắc chúng ta nhá»› má»™t cách cảm Ä‘á»™ng quả cam và và i cục kẹo đặt trong vá»› của há» treo lên trÆ°á»›c ngà y đầu năm. Quả tháºt, tầm quan trá»ng của việc chuẩn bị đón nháºn là m cho niá»m vui (hoặc ná»—i thất vá»ng) tăng lên khi biến cố xẩy đến. NgÆ°á»i ta sẽ nói vỠđứa trẻ không hà i lòng vá»›i những món quà của mình rằng nó khổ sở nếu cha mẹ không cho nó những gì nó xin; hoặc nó là con cÆ°ng nếu nó nháºn được má»i sá»± mà không gì là m nó hà i lòng cả.
Chúng ta có phải là những đứa con hư không?
Chúng ta bắt đầu và o mùa Vá»ng. Chúng ta chỠđợi gì nÆ¡i việc Chúa Kitô đến? Có thể là những đòi há»i của chúng ta nhiá»u đến ná»—i lá»i đáp của Chúa có vẻ không là m chúng ta hà i lòng? Hoặc hÆ¡n nữa chúng ta đã ngÆ°ng cầu xin, vì tưởng rằng má»i sá»± sẽ được ban dÆ° dáºt không cần cố gắng nà o cả?
Tốt nhất là chỉ chá» má»™t Ä‘iá»u thôi, Ä‘iá»u quan trá»ng nhất, chỠđợi Chúa Kitô đến trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Ta hãy xem có cách nà o để cải tiến cuá»™c Ä‘á»i mình không.
Một thái độ tỉnh thức.
Chúa Giêsu nói vá»›i các môn đệ vá» việc Ngà i đến. Ngà i nhắc cho há» nhá»› rằng thế giá»›i cần Æ¡n cứu Ä‘á»™ hÆ¡n má»i sá»± khác. Ngà i cố gắng là m cho há» hiểu rằng Ä‘iá»u chÃnh yếu là Ngà i, nhÆ°ng phải khát khao, chuẩn vị đón tiếp Ngà i.
NhÆ° ngÆ°á»i đầy tá»› được chủ giao nhà cho, phải chỠđợi chủ vá» bất cứ giá» nà o, ban ngà y và ban đêm, cÅ©ng váºy chúng ta phải tỉnh thức, hy vá»ng, Æ°á»›c mong Chúa đến trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta.
Ngôi nhà được cho chúng ta mượn chứ không phải cho đứt đâu. Lá»i Chúa được giao cho chúng ta, nhÆ°ng để là m cho chúng ta sống. Lẽ ra việc hiểu biết Chúa phải soi sáng những lá»±a chá»n của chúng ta vá» cuá»™c sống. Những Æ¡n thiêng liêng dùng để tôn vinh Ngà i và sá»± kết hợp vá»›i Chúa Con giúp chúng ta đứng vững cho đến cùng.
Hiện diện và vắng mặt.
Cuá»™c nháºp thể đã xảy ra. Ngà i đã đến trong thế giá»›i chúng ta. Ngà i đã bÆ°á»›c Ä‘i trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng của chúng ta, đã sống cuá»™c Ä‘á»i là m ngÆ°á»i hằng ngà y của Ngà i, đã yêu thÆ°Æ¡ng và cầu nguyện. Khi Chúa Giêsu nói vá»›i các môn đệ vá» niá»m mong đợi Ngà i đến, thì hôm nay chúng ta đã hiểu Ngà i muốn nói gì vì chúng ta Ä‘ang sống và o thá»i cuối của lịch sá». Ngà i sẽ chết, sẽ sống lại, sẽ sai Chúa Thánh Thần đến và sẽ hứa rằng má»™t ngà y kia má»i sá»± sẽ được qui tụ lại trong má»™t Trá»i má»›i Äất má»›i. Äây là cái nhìn vá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ theo Ä‘Æ°á»ng thẳng.
Có má»™t cái nhìn khác, có lẽ đúng theo hình ảnh Thiên Chúa hÆ¡n, má»™t cái nhìn của chốn vÄ©nh hằng nÆ¡i mà má»i sá»± đã có rồi và má»i sá»± luôn luôn Ä‘ang thể hiện. Theo cái nhìn nà y ta có thể chá» mong Ngà i đến má»i ngà y trong lúc vẫn cám Æ¡n Ngà i Ä‘ang có mặt và đã có mặt ở giữa chúng ta. Món quà của Ngà i, ta phải chá» mong, nhÆ°ng đồng thá»i đã được nhìn thấy tất cả những món quà được ban cho ta hằng ngà y, biểu lá»™ tình âu yếm và lòng tốt của Thiên Chúa qua những ngÆ°á»i xung quanh chúng ta.
Vấn đỠcủa con tim.
NÆ¡i Con Má»™t Ngà i. Thiên Chúa trao hiến chÃnh mình để cứu Ä‘á»™ nhân loại. NÆ¡i chúng ta, Ngà i đã đặt Thần Khà của Ngà i và những ân huệ thiêng liêng mà chúng ta phải khám phá ra má»—i ngà y để Ä‘i và o sá»± hiệp thông vá»›i Ngà i. Cuối cùng, việc Con Chúa đến trong lòng chúng ta chỉ được thể hiện tốt đẹp khi chúng ta biết nháºn ra Ngà i và đồng thá»i khát khao Ngà i.
Trong Thánh lá»… nà y, chúng ta hãy xin “Ngà i đến và tá» Thánh Nhan Ngà i cho chúng taâ€, để phép lạ của Tình yêu muôn thuở của Ngà i được thể hiện, hôm qua, hôm nay và ngà y mai. [Mục Lục]
37. Trách nhiệm
Äoạn Tin Mừng ngắn ngủi chúng ta vừa nghe, lặp Ä‘i lặp lại tá»›i bốn lần lá»i kêu gá»i:
- Hãy tỉnh thức.
Nằm giữa những lá»i kêu gá»i ấy là má»™t dụ ngôn ngắn kể lại rằng: NgÆ°á»i kia sắp Ä‘i xa, để nhà cá»a lại, giao trách nhiệm cho đầy tá»› trông coi, chỉ định cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc và dạy phải tỉnh thức luôn vì không biết chừng nà o ông ta vá». Sẽ không may mắn cho ngÆ°á»i đầy tá»› nà o khi chủ bất thần trở vá» mà bắt gặp còn Ä‘ang ngủ mê.
Ngôi nhà ông chủ trao cho tôi tá»›, chÃnh là thế giá»›i mà Äức Kitô trao cho loà i ngÆ°á»i chúng ta chịu trách nhiệm. Chúng ta có bổn pháºn phải quản lý nó. CÅ©ng nhÆ° Chúa dạy chúng ta phải chịu trách nhiệm vá» cuá»™c Ä‘á»i của mình và phải quản lý cuá»™c Ä‘á»i mình sao cho phù hợp vá»›i ý muốn của Chúa, theo lá» luáºt bác ái yêu thÆ°Æ¡ng.
Rồi ngà y kia, Ngà i sẽ xuất hiện tá» tÆ°á»ng vá»›i chúng ta và Ngà i sẽ xét xá» chúng ta theo cách thức chúng ta hoà n thà nh nhiệm vụ của mình nhÆ° thế nà o. Chúng ta phải sống cuá»™c Ä‘á»i hiện tại trong sá»± tỉnh thức, nghÄ©a là không quên ngà y Chúa đến, đó là ngà y táºn thế cÅ©ng nhÆ° ngà y cuối cùng cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Vì qui hÆ°á»›ng vá» Äức Kitô nhÆ° thế, chúng ta sẽ tÃch cá»±c dùng thá»i gian hiện tại để chuẩn bị cho tÆ°Æ¡ng lai vÄ©nh cá»u của mình.
Chúa Giêsu đã đến, rồi Ngà i đã ẩn mình Ä‘i khá»i con mắt xác thịt của loà i ngÆ°á»i. Äến ngà y quang lâm, Ngà i sẽ lại xuất hiện tá» tÆ°á»ng trÆ°á»›c mắt muôn dân. Trong thá»i gian Ngà i ẩn mình Ä‘i, chúng ta nhiá»u khi kêu trách Chúa sao nhÆ° muốn bá» mặc chúng ta. NhÆ°ng Chúa ẩn khuất nhÆ° thế chÃnh là vì muốn tôn trá»ng chúng ta, muốn cho chúng ta nên ngÆ°á»i trưởng thà nh.
Thá»±c váºy, là m sao con cái có thể lá»›n khôn khi cha mẹ cứ bám sát lấy nó, lo cho nó từng ly từng tÃ. DÄ© nhiên Chúa vẫn lo cho chúng ta ta nhÆ°ng có thể nói là má»™t cách kÃn đáo, tế nhị, không bao giá» dà nh mất tá»± do và trách nhiệm của con ngÆ°á»i.
Có ba quan niệm dá»… dà ng tạo nên má»™t thái Ä‘á»™ tiêu cá»±c trong cuá»™c Ä‘á»i:
Má»™t là cho rằng chết là hết, không còn gì nữa. Nếu quả thá»±c má»i sá»± sẽ chấm dứt vá»›i cái chết, nếu số pháºn ngÆ°á»i tốt kẻ xấu rồi sẽ nhÆ° nhau cả, thì ngÆ°á»i ta có lý để láºp luáºn rằng: Hãy ăn uống, vui chÆ¡i, hưởng thụ giây phút hiện tại.
Hai là tin và o thuyết định mệnh, nghÄ©a là cho rằng má»i sá»± đã được an bà i sẵn và số pháºn của má»—i ngÆ°á»i đã được định Ä‘oạt do các vị thần thánh. Nếu thế thì con ngÆ°á»i chẳng cần là m gì nữa, chẳng cần cố gắng hy sinh hoặc sáng tạo.
Ba là tin và o thuyết luân hồi, hết kiếp nà y qua kiếp khác. Nếu kiếp nà y chưa đạt hạnh phúc thì ta còn có thể chỠkiếp sau đầu thai lại và tiếp tục xây dựng hạnh phúc.
Quan niệm Kitô giáo vá» cuá»™c Ä‘á»i, vá» thá»i gian và vá» lịch sá» rất khác vá»›i những quan niệm trên. Äó là má»™t quan niệm có tÃnh biện chứng. NgÆ°á»i Kitô hữu sống cuá»™c Ä‘á»i hiện tại hết sức nghiêm chỉnh nhÆ° thế là sẽ mãi mãi ở đây vì đó là thánh ý Chúa và vì số pháºn của mình được định Ä‘oạt ngay trên cõi Ä‘á»i nà y, đồng thá»i há» lại thanh thoát, tá»± do, sẵn sà ng rá»i bá» má»i sá»± bất cứ lúc nà o Chúa gá»i há» ra Ä‘i. Quan niệm Kitô giáo là má»™t quan niệm cho những con ngÆ°á»i trưởng thà nh. Bởi vì, hãy tỉnh thức có nghÄ©a là hãy sống có trách nhiệm. [Mục Lục]
38. Hãy tỉnh thức và sẵn sà ng.
Nhìn và o xã há»™i, chúng ta thấy trong bất kỳ lãnh vá»±c nà o, ngÆ°á»i ta cÅ©ng cần phải Ä‘á» cao cảnh giác, có nghÄ©a là phải tỉnh thức và sẵn sà ng.
Thá»±c váºy, trong má»™t quốc gia, để bảo đảm an ninh và tráºt tá»±, chÃnh phủ phải luôn tỉnh thức bằng cách đặt các đồn canh ở các nÆ¡i trá»ng yếu, rồi lại còn phải thÆ°á»ng xuyên huấn luyện các binh lÃnh, công an và cảnh sát.
Trong má»™t gia đình, muốn không bị trá»™m cắp, nhất là và o những đêm tối trá»i, thì chúng ta cÅ©ng phải tỉnh thức. Ngoà i ra, lại còn phải nuôi thêm chó để canh giữ, là m cổng cho kiên cố, đặt ổ khóa cho chắc chắn.
Trong phạm vi cá nhân cÅ©ng thế, muốn được khá»e mạnh, thì phải sắm sẵn mÅ© áo, phòng lúc trá»i mÆ°a cÅ©ng nhÆ° lúc trá»i nắng. Rồi lại còn phải sắm sẵn những thứ thuốc thông thÆ°á»ng, phòng khi cảm cúm bất Æ°ng.
Chúng ta có biết khẩu hiệu của hÆ°á»›ng đạo là gì hay không? Tôi xin thÆ°a: - Äó là khẩu hiệu: Sắp sẵn.
Powell, ông tổ của ngà nh hÆ°á»›ng đạo, hồi còn là đại tá chỉ huy những cuá»™c chiến đấu tại Âu Châu, lần kia Ä‘oà n quân của ông có má»™t ngà n mà phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i địch quân những chÃn ngà n. Suốt trong 217 ngà y đợi chỠđược cứu viện, ông đã dùng chiến thuáºt nghi binh.
Ở mặt tráºn, ban ngà y thỉnh thoảng ông cho nổ chá»— nà y chá»— khác mấy trái lá»±u đạn. Còn ban đêm trong má»™t vùng rá»™ng lá»›n, ông cho thắp đèn sáng tại nhiá»u nÆ¡i, mục Ä‘Ãch là để đánh lừa đối phÆ°Æ¡ng, khiến chúng tin rằng ông có nhiá»u lÃnh và hiện diện ở khắp nÆ¡i, chá»› có liá»u lÄ©nh mà tấn công. Khi viện binh tá»›i, ông má»›i tấn công đối phÆ°Æ¡ng và đã dà nh được thắng lợi.
Giữa lúc chÃnh phủ nÆ°á»›c Anh định nâng ông lên cấp báºc thống tÆ°á»›ng thì ông lại rút lui, để rồi láºp nên phong trà o hÆ°á»›ng đạo, huấn luyện các em thiếu nhi trở thà nh những ngÆ°á»i hữu Ãch cho bản thân, gia đình và xã há»™i.
Mục Ä‘Ãch của hÆ°á»›ng đạo là lúc nà o cÅ©ng phải tỉnh thức và sẵn sà ng để Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i má»i hoà n cảnh.
Äối vá»›i việc linh hồn của chúng ta cÅ©ng váºy. Có nghÄ©a là chúng ta phải luôn tỉnh thức và sẵn sà ng bằng cách khá» trừ tá»™i lá»—i, uốn nắn sá»a đổi lại những tÃnh hÆ° táºt xấu, đồng thá»i cố gắng thá»±c hiện những hà nh Ä‘á»™ng bác ái yêu thÆ°Æ¡ng, để bất kỳ lúc nà o Chúa viếng thăm chúng ta cÅ©ng sẵn sà ng thÆ°a lên cùng Chúa:
- Lạy Chúa, nà y con xin đến.
NhỠđó, chúng ta sẽ được Ngà i đón nháºn và o quê hÆ°Æ¡ng nÆ°á»›c trá»i.
Äể kết luáºn tôi xin kể lại má»™t mẩu chuyện nhÆ° sau:
Có má»™t du khách, sau khi đã thăm viếng những danh lam thắng cảnh ở Thụy sÄ©. Ông ta dừng chân trÆ°á»›c má»™t vÆ°á»n hoa đẹp bao quanh má»™t tòa lâu Ä‘Ã i. NgÆ°á»i là m vÆ°á»n mừng rỡ đón chà o. Ông bèn lên tiếng há»i:
- Cụ ở đây đã bao lâu rồi?
- Thưa hai mươi bốn năm.
- Có lẽ chủ của cụ Ãt khi tá»›i đây.
- Vâng, tôi chỉ má»›i gặp ông chủ có bốn lần mà thôi và lần cuối cách đây đã mÆ°á»i hai năm.
- Thế thì ai thưởng thức cảnh đẹp mà cụ phải tốn công chăm sóc kỹ lưỡng nhÆ° váºy?
- ThÆ°a ông, tôi là m nhÆ° thể chủ tôi sẽ đến hôm nay, ngay bây giá» và ngoà i ra, khi chăm sóc cho thá»a vÆ°á»n thì chÃnh vợ chồng tôi được thưởng thức vẻ đẹp của muôn hoa trÆ°á»›c hết.
Nếu như Chúa đến viếng thăm chúng ta ngay lúc nà y thì liệu chúng ta có tỉnh thức và sẵn sà ng hay chưa? [Mục Lục]
39. Canh thức chỠChúa đến - Lm Bùi Thượng Lưu
Bắt đầu từ Chúa Nháºt 1 Mùa Vá»ng hôm nay, toà n thể giáo há»™i chÃnh thức bÆ°á»›c và o Năm Phụng Vụ má»›i, cùng vá»›i lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu trong Tin Mừng theo thánh Maccô: "Anh em phải coi chừng, phải tỉnh thức, vì anh em không biết khi nà o thá»i ấy đến. Váºy anh em phải canh thức, vì anh em không biết khi nà o chủ nhà đến: lúc cháºp tối hay ná»a đêm, lúc gà gáy hay tảng sáng, kẻo lỡ ra ông chủ đến bất thần, bắt gặp anh em Ä‘ang ngủ "(Mc 13, 33, 35-36).
Tại các nhà thá» Äức có má»™t tục lệ rất ý nghÄ©a là má»—i nhà thá» Ä‘á»u trang Ä‘iểm vòng hoa Mùa Vá»ng vá»›i những cà nh thông tÆ°Æ¡i xanh và bốn cây nến, tượng trÆ°ng cho 4 Chúa nháºt Mùa Vá»ng. Khởi đầu thánh lá»… má»—i Chúa nháºt, Ä‘ang khi cá»™ng Ä‘oà n hát bà i Mùa Vá»ng, cây nến được thắp sáng. Chúa nháºt thứ nhất thắp sáng má»™t cây. Chúa nháºt thứ hai thắp sáng hai cây. Khi cả bốn cây được thắp sáng, thì đại lá»… giáng sinh cÅ©ng đã gần ká». Tục lệ nà y cÅ©ng được lan rá»™ng trong nhân gian, tá»›i hầu hết các công sở, các gia đình. NÆ¡i nà o cÅ©ng bầy vòng thông Mùa Vá»ng vá»›i đủ loại nến mầu Ä‘á», tÃm...
NhÆ° váºy ý nghÄ©a thứ nhất trong Mùa Vá»ng là mùa canh thức chuẩn bị tâm hồn để đón mừng Chúa Giáng Sinh. Trá»ng tâm của lịch sá» và Tin Mừng cứu Ä‘á»™ chÃnh là biến cố: Thiên Chúa xuống thế là m ngÆ°á»i để cứu nhân Ä‘á»™ thế.
Ngà y giáng trần của Chúa Giêsu phải được đón mừng vì đây là Biến Cố có má»™t không hai trong lịch sá» cứu Ä‘á»™: nhá» Ngôi Lá»i nháºp thể là m ngÆ°á»i thì vÅ© trụ vạn váºt lại được đổi má»›i (TNKB, s. 3). Kể từ Biến Cố nà y, Trá»i giao hòa vá»›i Äất, nhân loại được Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và toà n thể vÅ© trụ được đón nháºn TIN Mừng cứu Ä‘á»™. ChÃnh vì thế, Biến cố Giáng Sinh của Chúa Giêsu đã trở nên Trung Tâm Ä‘iểm của lịch sá» nhân loại, mốc Ä‘iểm thá»i gian.
Theo Kinh Thánh, canh thức là thái Ä‘á»™ của má»™t ngÆ°á»i “đang tỉnh thức chỠđợiâ€, không ngủ mê, không thụ Ä‘á»™ng, nhÆ°ng canh chừng, luôn phòng bị để kịp đối phó vá»›i kẻ địch tấn công bất ngá» (Tv 127, 1t), lòng nhiệt tâm chu toà n trách nhiệm hiện tại, biết nháºn ra những dấu chỉ thá»i đại, khám phá ra thánh ý Thiên Chúa, kiên tâm phục vụ trong yêu thÆ°Æ¡ng, Ä‘ang khi ngóng chá» má»™t biến cố sắp xẩy đến... sẵn sà ng đón tiếp Chúa, khi Ngà y của Ngà i Ä‘iểm.
Äây là lá»i khuyên nhủ, dặn dò chÃnh yếu của Chúa Giêsu dáºy các môn đệ của Ngà i. Vì Chúa đến bất chợt nhÆ° kẻ trá»™m ban đêm (Mt 24,43t), nhÆ° ông chủ trở vá» mà không báo cho các đầy tá»› biết (Mt 13,35t), nhÆ° chà ng rể đến lúc canh khuya, và chỉ năm cô trinh nữ khôn ngoan Ä‘ang canh thức vá»›i đèn đầy dầu, má»›i kịp ra đón rÆ°á»›c chà ng rể và o dá»± tiệc cÆ°á»›i (Mt 25, 1-13).
Váºy canh thức là đặc tÃnh căn bản, là thái Ä‘á»™ sắp sẵn của ngÆ°á»i môn đệ Chúa, để chá»—i dáºy khá»i giấc ngủ Ä‘am mê, nghÄ©a là dứt khoát vá»›i tá»™i lá»—i, dứt bá» trần thế và những Ä‘am mê dục vá»ng (Lc 21, 34tt). Canh thức là hoán cải và trở vá» vá»›i Chúa, không nằm lì trong tá»™i ác, không cứng lòng và khinh thÆ°á»ng tiếng má»i gá»i thống hối của Chúa. Canh thức trong cầu nguyện, tiết Ä‘á»™, không chè chén say sÆ°a, không cá» bạc, không say đắm nhục dục... quyết không để “ba cái lăng nhăng†nó quấy ta!
Canh thức để nháºn diện ra kẻ thù và chiến đấu vá»›i thần dữ. Trong giá» kinh tối, các linh mục và tu sÄ© thÆ°á»ng Ä‘á»c: “Anh em hãy sống tiết Ä‘á»™ và tỉnh thức, vì ma quá»·, thù địch của anh em, nhÆ° sÆ° tá» gầm thét, rảo quanh tìm mồi cắn xé†(1P 5,8). Ma quá»· có thể ẩn hiện trong những phim ảnh xấu, những sách báo đồi trụy, ma túy... những dịp tá»™i gần xa Ä‘Æ°a chúng ta xa Chúa, lạc Ä‘Æ°á»ng vá» Quê Trá»i.
Canh thức để phân biệt phải trái: đừng bị ru ngủ, bị đầu Ä‘á»™c, bị tuyên truyá»n bởi óc hưởng thụ, bởi tinh thần vị ká»· cá nhân, bởi các há»c thuyết váºt chất vô thần, bởi những ông đạo buôn thần bán thánh, bởi những mê tÃn dị Ä‘oan, bởi những quảng cáo quyến rÅ©, những truyá»n Ä‘Æ¡n loan tin thất thiệt ngà y táºn thế...
Canh thức để khá»i bị chán nản, ngã lòng nản chÃ, bá» cuá»™c. Có những tÃn hữu gặp thá» thách trong Ä‘á»i sống gia đình, gặp những khó khăn vá» váºt chất, bị Ä‘au ốm lâu dà i... đã nản lòng, kêu trách Chúa, và nhiá»u khi bá» nhà thá», bá» cầu nguyện, bá» Giáo há»™i!
Canh thức trong cầu nguyện theo gÆ°Æ¡ng Chúa trong vÆ°á»n cây dầu. Cầu nguyện ở đây được hiểu là cầu kinh sá»›m tối. Cầu nguyện là đá»c và suy gẫm Lá»i Chúa trong Thánh Kinh. Cầu nguyện có thể là lần chuá»—i Mân Côi, miệng Ä‘á»c lòng suy. Cầu nguyện cao đẹp nhất là tham dá»± thánh lá»… Chúa nháºt... Tất cả những hình thức cầu nguyện trên đây, giúp ngÆ°á»i tÃn hữu luôn hiệp thông vá»›i Chúa, tâm hồn luôn lắng nghe những “thánh chỉ†của Chúa.
Canh thức để trung tÃn giữ luáºt Chúa: luáºt yêu thÆ°Æ¡ng, luáºt công bằng. Trong má»i hoà n cảnh của cuá»™c sống, ngÆ°á»i tÃn hữu hằng để luáºt Chúa nhÆ° đèn soi, nhÆ° kim chỉ nam cho má»i Æ°á»›c muốn, má»i tÆ° tưởng, má»i lá»i nói và việc là m của mình.
Canh thức để phục vụ anh em: ngÆ°á»i tÃn hữu luôn được Chúa má»i gá»i để sống Ä‘á»i phục vụ trong bác ái và trong yêu thÆ°Æ¡ng. Äá»i sống gia đình là môi trÆ°á»ng phục vụ lý tưởng nhất. Vợ chồng kitô hữu hiến thân cho nhau, tha thứ cho nhau, biết táºn tâm giáo dục con cái, biết dùng của cải Chúa ban để mÆ°u sống gia đình, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng biết chia cÆ¡m sẻ bánh cho anh em nghèo đói kém nay mắn hÆ¡n trên khắp thế giá»›i. Má»—i tÃn hữu còn được Chúa má»i gá»i để phục vụ cá»™ng đồng, các giáo xứ, Há»™i Thánh, tùy theo khả năng và hoà n cảnh.
Canh thức để đón chá» Chúa đến. TÃn hữu Chúa Kitô biết rõ rà ng rằng: cuá»™c sống trần gian, tất cả của cải Ä‘á»u mau qua chóng hết, không ai sống mãi, nhÆ°ng Ä‘i vá» vÄ©nh cá»u. Äiá»u chắc chắn là má»—i ngÆ°á»i chúng ta sẽ có má»™t ngà y phải từ giã cõi Ä‘á»i tạm nà y. NhÆ°ng chết và o ngà y giá» nà o, chết cách nà o, chết ở đâu? Chẳng có ai biết được. Do đó, tÃn hữu Chúa phải tỉnh thức để đón chá» Chúa đến.
Từ ngà y lãnh nháºn phép Thánh Tẩy, ngÆ°á»i tÃn hữu là con cái của ánh sáng, nên phải luôn tỉnh thức để mình khá»i rÆ¡i và o đêm tối của sá»± chết, không mất mục tiêu, không quên ngà y Chúa đến cuối Ä‘á»i của mình... [Mục Lục]
40. Tỉnh thức đón Chúa
Hôm nay, chúng ta bÆ°á»›c và o má»™t chu kỳ phụng vụ má»›i và bắt đầu và o mùa vá»ng. NhÆ° chúng ta biết: Mùa Vá»ng là âm đầu tiên gá»i tắt của tiếng "Adventus", má»™t tiếng La Tinh, có nghÄ©a là đến hay sắp đến. Mùa Vá»ng bao hà m ý nghÄ©a rõ hÆ¡n là mùa hy vá»ng, mùa trông đợi, mùa chá» mong. Chá» mong và o Äấng Cứu Thế. Vì thế, Mùa Vá»ng đầu tiên có nghÄ©a là má»™t thá»i gian chuẩn bị đạo đức để xứng đáng mừng lá»… Chúa Giáng Sinh. NhÆ°ng đến thế ká»· thứ VII, Mùa Vá»ng còn mang má»™t ý nghÄ©a khác là trông đợi, chá» mong Chúa quang lâm, Chúa tái giáng để phán xét nhân loại. NhÆ° váºy, Mùa Vá»ng là mùa nhắc lại thá»i gian nhân loại chỠđợi Äấng Cứu Thế đến cứu chuá»™c, và cÅ©ng nói lên ná»—i chỠđợi của Giáo Há»™i hôm nay, chỠđợi Äức Kitô đến lần thứ hai khi lịch sá» kết thúc để phán xét nhân loại. Ngoà i ra, vá»›i má»—i ngÆ°á»i, Mùa Vá»ng cÅ©ng nhắc nhở chúng ta hãy chuẩn bị sẵn sà ng chỠđón Chúa trong giây phút hiện tại má»—i ngà y của Ä‘á»i sống và đặc biệt trong ngà y chết khi Chúa đến gá»i chúng ta vá» vá»›i Ngà i.
Ai trong chúng ta cÅ©ng đã kinh nghiệm vá» sá»± chỠđợi. ChỠđợi mẹ Ä‘i chợ vá», chỠđợi bữa ăn, chỠđợi đến cuối tháng lãnh lÆ°Æ¡ng, chá» ai đó, ... ChỠđợi đòi buá»™c chúng ta phải tỉnh thức. Tỉnh thức đòi buá»™c chúng ta ở trong tÆ° thế sẵn sà ng.
Tỉnh thức không phải là không ngủ. Các cô trinh nữ khôn ngoan và khá» dại cÅ©ng ngủ giống nhau. Äiểm khác biệt là các cô khôn ngoan ngủ nhÆ°ng có thái Ä‘á»™ tỉnh thức, bằng chứng là các cô nà y đã mang đèn và dầu dá»± trữ, các cô sống trong sá»± chuẩn bị, sống trong tÆ° thế sẵn sà ng đón chà ng rể đến bất cứ lúc nà o. Ngược lại, các cô khá» dại thì mang đèn mà không mang theo dầu dá»± trữ, các cô nà y không có thái Ä‘á»™ chuẩn bị sẵn sà ng, không sống trong thái Ä‘á»™ tỉnh thức. Vì thế, đến giá» chà ng rể đến thì các cô sống trong sá»± chuẩn bị sẵn sà ng sẽ Ä‘i theo chà ng rể. Há» hưởng sá»± tốt là nh trong vÆ°Æ¡ng quốc của chà ng rể. Ngược lại ngững ngÆ°á»i sống mà không chuẩn bị thì sẽ gặp thiệt thòi nên sẽ phải hối háºn, đến giá» chót thì không ai có thể giúp mình được. Do đó, cuá»™c Ä‘á»i của ngÆ°á»i Kitô hữu chúng ta phải sống trong sá»± tỉnh thức và cầu nguyện, sống trong tÆ° thế chỠđón Chúa, nghe và thá»±c hà nh Lá»i Chúa, là m theo ý Chúa. Chúng ta phải sẵn sà ng chỠđón Chúa bất cứ lúc nà o.
Khởi đầu của mùa vá»ng, Lá»i Chúa của Chúa nháºt hôm nay má»i gá»i chúng ta hãy canh thức, hãy tỉnh thức để chỠđợi Chúa đến. Chúa Giêsu nói ngà y của Chúa không ai biết trÆ°á»›c được, và thái Ä‘á»™ của chúng ta là luôn luôn tỉnh thức, lúc nà o cÅ©ng ở trong tÆ° thế sẵn sà ng, để ngà y ấy dù có bất ngá» tá»›i đâu, cÅ©ng là ngà y Ä‘em lại vinh quang và hạnh phúc vÄ©nh cá»u cho ta. NhÆ° váºy, thái Ä‘á»™ tỉnh thức là thái Ä‘á»™ nà o?
NgÆ°á»i ta có thể tỉnh thức để tiếp tục là m cho xong má»™t công việc hay bắt đầu từ má»™t việc khác. Vì thế, có những ngÆ°á»i thức để là m việc, há» là m công việc bảo vệ an ninh, trá»±c ở bÆ°u Ä‘iện, phòng cấp cứu, trạm cứu hoả, ga xe, tà u, máy bay, ... những tà i xế chạy xe, chạy tà u suốt chặng Ä‘Æ°á»ng dà i, những chuyến xe bay trong đêm, ... và còn có những ngÆ°á»i khác cÅ©ng thức, thức để cầu nguyện. Trong các Ä‘an viện, các Ä‘an sÄ© nam nữ mang má»™t sứ mạng là cầu nguyện, há» ca tụng Chúa, há» tỉnh thức và cầu nguyện thay chúng ta, thay cho má»i ngÆ°á»i khắp nÆ¡i trên thế giá»›i.
Trong cuá»™c sống, có khi chúng ta chÆ°a sẵn sà ng, chÆ°a tỉnh thức khi chúng ta bị thu hút bởi tiá»n bạc, bởi của cải, bởi danh vá»ng, bởi quyá»n lá»±c ... đến ná»—i quên Ä‘i bổn pháºn mình là thá» phượng Chúa, là yêu mến và giúp đỡ đồng loại nhÆ° giúp đỡ cho kẻ đói ăn, kẻ khát được uống, lên tiếng trÆ°á»›c bất công ... Ngược lại tháºm chà chúng ta còn là m những Ä‘iá»u trái vá»›i lÆ°Æ¡ng tâm, những Ä‘iá»u bất lợi cho tha nhân nhÆ° vu khống, bất công, thù oán, lăng nhục... NhÆ° váºy, má»™t cách cụ thể, chúng ta Ä‘á» ra những bổn pháºn nhÆ° sau:
Tỉnh thức là tỉnh táo để nháºn ra Chúa đến bất cứ lúc nà o và tha thiết xin Chúa trợ giúp. Rất có thể Chúa đã đến đã Ä‘i qua trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Äá»c lại Kinh Thánh chúng ta thấy Chúa đến bất ngá», Chúa đến theo cách của Ngà i. Không đủ tỉnh thức thì chúng ta không nháºn ra ngà i. Ngà i đến bất ngá» nÆ¡i Belem dÆ°á»›i má»™t trẻ thÆ¡. Cuá»™c sống, cái chết và sá»± phục sinh cÅ©ng bất ngá» khiến cho các môn đệ ngạc nhiên. Chắc chắn ngà i cÅ©ng đến bất ngá» nhÆ° ông chủ trở vá» mà bà i phúc âm nhắc tá»›i. Chúa hiện diện nÆ¡i ngÆ°á»i nghèo đói, lầm than khổ sở, thiếu thốn, … (Mt 25, 31 - 46). HÆ¡n nữa hằng ngà y, Chúa Giêsu đến qua bà tÃch Thánh Thể mà chúng ta lãnh nháºn, Chúa Ä‘ang đến trong ân sủng và các biến cố mà chúng ta gặp gỡ hằng ngà y. Chúng ta đã gặp, đã thấy nhÆ°ng đôi khi chúng ta chÆ°a dùng đức tin cho đủ, cho đúng mà đón nháºn ra Ngà i. Do đó, chúng ta phải luôn tỉnh thức, tỉnh táo để nháºn ra Ngà i. Äồng thá»i chúng ta xin Chúa giúp chúng ta tỉnh thức để nháºn ra Chúa đến bất cứ lúc nà o.
Tỉnh thức là chu toà n bổn pháºn và sinh lợi (Mt 25, 31-46). Chúa giao cho chúng ta nhÆ° những ngÆ°á»i quản gia nhiệm vụ phân phát lÆ°Æ¡ng thá»±c cho gia nhân (Mt 24, 45-51). Nếu chủ vá» mà gặp thấy chúng ta Ä‘ang là m công việc được giao thì đúng là chúng ta Ä‘ang sống trong thái Ä‘á»™ tỉnh thức. Mê ngủ là bá» bê trách nhiệm, lạm dụng quyá»n hà nh và say sÆ°a chè chén (Mt 24, 19). Khả năng má»—i ngÆ°á»i nhÆ° nén bạc mà chúa trao cho thì chúng ta phải biết chu toà n bổn pháºn và sinh lợi cho tháºt nhiá»u, hết công suất, má»—i ngÆ°á»i phải sinh lợi tuỳ theo vốn mà mình đã nháºn. Nhìn lại bản thân, nhiá»u và rất nhiá»u lần chúng ta bá» qua các bổn pháºn hoặc chÆ°a chu toà n bổn pháºn của mình. Chúng ta hãy ý thức chu toà n bổn pháºn và luôn sống vá»›i Chúa từng phút giây.
Khởi đầu Mùa Vá»ng nà y, chúng ta hãy chuẩn bị tâm hồn, luôn luôn tỉnh thức để đón chá» ngà y Chúa đến. Chúng ta cần phải ra sức chuẩn bị tâm hồn để khá»i hối háºn vá» sá»± đã rồi. Hãy trở vá» vá»›i nẻo chÃnh Ä‘Æ°á»ng ngay, ngõ hầu lúc nà o cÅ©ng sẵn sà ng, sẵn sà ng và sẵn sà ng cho ngà y đó hay không?.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã đến, Ä‘ang đến và sẽ đến, xin cho chúng con luôn sống trong tâm tỉnh thức chỠđợi và chu toà n bổ pháºn mình theo ý Chúa muốn. Chúa Ä‘ang Ä‘i qua trong thế giá»›i nà y, qua các bà tÃch, hiện diện nÆ¡i tha nhân, Ä‘i qua những biến cố và đang Ä‘i qua trong cuá»™c Ä‘á»i chúng con. Xin cho chúng con tỉnh táo nháºn ra Chúa Ä‘ang Ä‘i qua các nÆ¡i đó. Äồng thá»i, xin cho chúng con vui vẻ là m tròn bổn pháºn của mình vì yêu mến Chúa Giêsu Kitô. Amen. [Mục Lục]
41. Sự mê ngủ
Trong bà i Tin Mừng hôm nay, đến bốn lần Äức Giêsu hối thúc các môn đệ “Hãy tỉnh thứcâ€. Lá»i kêu gá»i “Hãy tỉnh thức†nà y cÅ©ng có ý nghÄ©a cả đối vá»›i chúng ta. Äây là má»™t lá»i kêu gá»i rất phù hợp khi mở đầu năm phụng vụ má»›i.
NgÆ°á»i ta nói rằng má»—i năm, những con chim sẻ Ä‘á»u quay trở lại tổ và o đúng thá»i Ä‘iểm. Bằng má»i cách, chúng phải kết thúc chuyến bay tại cùng má»™t địa Ä‘iểm. Äiá»u nà y nói gì vá»›i chúng ta vá» những con chim sẻ? Chúng là những tạo váºt sống theo thói quen.
Thói quen đóng má»™t vai trò lá»›n trong cuá»™c sống của chúng ta. Ngoại trừ những đứa trẻ còn rất nhá», tất cả chúng ta Ä‘á»u là những tạo váºt sống theo thói quen ở mức Ä‘á»™ lá»›n. NgÆ°á»i ta nói rằng chúng ta sống ná»a phần sau của cuá»™c Ä‘á»i mình tuỳ theo những thói quen đãđược hình thà nh từ ná»a phần đầu cuá»™c Ä‘á»i. Äiá»u đó sẽ Ä‘em lại dá»… chịu cho ngÆ°á»i đã hình thà nh được những thói quen tốt. NhÆ°ng sẽ gây rắc rối cho ngÆ°á»i nà o đã nhiá»…m phải những thói quen xấu.
Thói quen có khÃa cạnh tÃch cá»±c. Sá»± láºp Ä‘i láºp lại là điá»u cần thiết. Äây là má»™t công việc cá»±c nhá»c Ä‘á»u Ä‘á»u và là má»™t ká»· luáºt nghiêm khắc, nhÆ°ng có thể Ä‘em lại kết quả. Các váºn Ä‘á»™ng viên đã chứng tá» cho chúng ta thấy rằng sá»± láºp Ä‘i láºp lại có thể tạo ra những thà nh quả. Chỉ bằng cách đó, ngÆ°á»i ta má»›i là m chủ được má»™t kỹ năng. Từ đó, chúng ta có thể đạt được những hà nh Ä‘á»™ng hoà n hảo nhất, mà không cần phải cố gắng gì cả, bởi vì qua hà ng loạt thói quen đã được khắc sâu, chúng trở thà nh má»™t bản chất thứ hai đối vá»›i chúng ta.
Những thói quen có thể thông truyá»n và duy trì sức sống. Thói quen và công việc hằng ngà y có thể giúp chúng ta tiếp tục tiến tá»›i, và vượt qua được những thá»i Ä‘iểm khó khăn, khi mà cả những thói quen hằng ngà y nhá» bé nhất Ä‘á»u trở nên có ý nghÄ©a.
Nelson Mandela cho chúng ta má»™t và dụ vá» Ä‘iá»u nà y. Khi viết vá» thá»i gian ở tù, ông nói “Äể tồn tại được ở trong tù, ngÆ°á»i ta phải triển khai những cách thức để đạt được sá»± thoả mãn trong cuá»™c sống hằng ngà y. NgÆ°á»i ta vẫn có thể cảm thấy dá»… chịu bằng cách giặt giÅ© quần áo, quét hà nh lang…â€
NhÆ°ng thói quen cÅ©ng có khÃa cạnh tiêu cá»±c. Cuá»™c sống có rất nhiá»u sá»± láºp Ä‘i láºp lại, đặc biệt trong công việc. Khi là m cùng những công việc đó hết ngà y nà y sang ngà y khác, chúng ta dá»… Ä‘i và o lối mòn, để rồi cuối cùng, chúng ta thÆ°á»ng chỉ là m việc theo thói quen mà thôi. Äiá»u nà y Ä‘Æ°a đến háºu quả là chúng ta có thể là m việc mà không ý thức, theo má»™t cách thức vô tình, không cần suy nghÄ© gì cả. Trong những công việc nà y, ngÆ°á»i ta không há» thá»±c sá»± có tâm hồn hoặc cảm giác. Tình trạng nà y tháºt đáng buồn và huá»· hoại tâm hồn.
Thói quen có thể là má»™t nhân tố gây u mê, là m lu má» các giác quan, đặc biệt là đối vá»›i thị giác và thÃnh giác. Thói quen có thể Ä‘Æ°a chúng ta Ä‘i và o giấc ngủ mê, để rồi chúng ta không còn sống Ä‘á»™ng nữa, mà chỉ biết hà nh Ä‘á»™ng theo thói quen mà thôi.
Ngoà i ra, thói quen có thể mang tÃnh Ãch ká»·, rất khó bẻ gẫy, đặc biệt là đối vá»›i những thói quen xấu. Chúng ta vẫn có thể quen thuá»™c đối vá»›i bất cứ thứ gì, ngay cả đối vá»›i các bức tÆ°á»ng của nhà tù. Ban đầu, bạn ghét chúng, thế rồi bạn quen thuá»™c vá»›i chúng, và sau đó, bạn lệ thuá»™c và o chúng.
Nếu bạn đặt má»™t con ếch và o má»™t nồi nÆ°á»›c nóng, thì nó sẽ nhảy ngay ra ngoà i. NhÆ°ng nếu bạn đặt má»™t con ếch và o má»™t nồi nÆ°á»›c lạnh, rồi từ từ Ä‘un sôi lên, thì nó sẽ chỉ ngồi yên ở đó. Hệ thần kinh của nó quá sÆ¡ đẳng, nên cần má»™t cú xốc nẩy Ä‘á»™t ngá»™t, thì nó má»›i nháºn ra rằng mình Ä‘ang gặp nguy hiểm.
Có lẽ đó là mục Ä‘Ãch của Mùa vá»ng, khi Ä‘Æ°a ra má»™t lá»i má»i gá»i tỉnh thức, cung cấp cho chúng ta má»™t cÆ¡ há»™i bắt đầu lại. Chúng ta có thể dá»… dà ng trở thà nh những Kitô hữu chỉ theo thói quen. Chúng ta có thể chỉ sinh hoạt, tham gia và o các lá»… nghi phụng vụ, nhÆ°ng đã bị mất Ä‘i tất cả nét tÆ°Æ¡i mát và ý nghÄ©a. Chúng ta không còn biết lắng nghe Tin mừng nữa.
Mùa vá»ng kêu gá»i chúng ta tỉnh thức, để rÅ© bá» lá»›p bụi của công việc hằng ngà y và thói quen, và má»™t lần nữa, để cho Äức Kitô sống Ä‘á»™ng trong Ä‘á»i sống của chúng ta. [Mục Lục]
42. Mùa hy vá»ng
(Suy niệm của Lm Trần Bình Trá»ng)
Hằng năm má»—i khi mùa Vá»ng đến thÆ°á»ng cho ta cái cảm giác mong chá». Bốn tuần lá»… Mùa Vá»ng tượng trÆ°ng cho bốn ngà n năm dân chúng trong Cá»±u Ước mong đợi Äấng Cứu Thế. Vì thế mà lịch sá» Cá»±u Æ°á»›c được gá»i là câu chuyện đợi chá».
Bà i trÃch Sách Tiên Tri Isaia hôm nay được viết và o cái thá»i mà thà nh Giê-ru-sa-lem bị phá hủy. Äể hiểu rõ cái liên hệ của Giê-ru-sa-lem đối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, ta có thể suy ra cái liên hệ giữa Äá»n Thánh La Mã đối vá»›i ngÆ°á»i Công giáo. Và o cái thá»i Giê-ru-sa-lem bị phá hủy thì dân chúng nghèo nà n, khổ cá»±c thế nà o! Vì thế, cái cÆ¡ há»™i xây dá»±ng lại đất nÆ°á»›c của há» tháºt là má»ng manh. Do đó hầu nhÆ° hỠđể cho thất vá»ng đè bẹp và bao phủ.
Hôm nay Tiên Tri Isaia đã nhắc nhở cho dân chúng ghi nhá»› lá»i Chúa hứa sai Äấng Cứu Thế và rồi dân chúng cÅ©ng nuôi dưỡng cái Ä‘á»i sống thiêng liêng của há» bằng niá»m hi vá»ng đó. Trong khi há» mong đợi Äấng Cứu Thế đến, Tiên Tri Isaia cÅ©ng nhắc nhở cho há» là Chúa cÅ©ng trông đợi há» trở vá» bởi vì hỠđã quên lãng Chúa và đi lạc Ä‘Æ°á»ng lối.
Qua những bức ThÆ° gá»i tÃn hữu Cô-rin-tô, Thánh Phao-lô cho ta thấy giáo dân Cô-rin-tô Ä‘ang trải qua cuá»™c khủng hoảng trầm trá»ng. Cá»™ng Ä‘oà n tÃn hữu Cô-rin-tô thá»i đó bị phân tán bởi phe nhóm, và há» sống trong cảnh vô tráºt tá»±. Vì thế Thánh Phao-lô khuyên há» sống trung thà nh cho đến cùng và đặt niá»m hi vá»ng và o ngà y Chúa sẽ đến lần thứ hai. Còn giáo dân La Mã thá»i bấy giá» cÅ©ng Ä‘ang trải qua cuá»™c bách đạo. NhÆ° váºy ta thấy dân Do Thái trong Cá»±u Ước mất niá»m hi vá»ng trong việc xây dá»±ng lại Ä‘á»n thá». Giáo dân thà nh Cô-rin-tô thá»i Giáo Há»™i sÆ¡ khai bị chia thà nh năm bè bảy mối. Giáo dân La Mã thá»i khởi đầu Giáo Há»™i bị bách hại.
Còn giáo dân Việt nam hải ngoại sau 1975 Ä‘ang gặp những khó khăn nà o? Phải chăng ngÆ°á»i giáo dân Việt Nam cÅ©ng Ä‘ang gặp những khó khăn vá» váºt chất, vá» tinh thần, cÅ©ng nhÆ° Ä‘á»i sống thiêng liêng? Có những ngÆ°á»i cảm thấy nhá»› nhung cái cảnh thân máºt dÆ°á»›i mái gia đình, và cái cảnh quen thuá»™c của khu xóm, là ng mạc, phố chợ. Có ngÆ°á»i cảm thấy luyến tiếc khi thấy con cháu quên lịch sá», quên nói tiếng mẹ. Có ngÆ°á»i cảm thấy thua thiệt khi thấy khả năng ngôn ngữ của mình bị giá»›i hạn. Có ngÆ°á»i cảm thấy tủi hổ khi thấy mình già cả, bị con cháu cho qua mặt, không còn được coi là thÃch hợp và hữu dụng. Có ngÆ°á»i cảm thấy Æ°u tÆ° khi thấy những giá trị luân thÆ°á»ng đạo lý cổ truyá»n đã bị quên lãng. Có ngÆ°á»i cảm thấy mất mát khi thấy gia đình đổ vỡ, nhÆ°ng liên hệ giữa ông bà , cha mẹ, vợ chồng, con cái, cháu chắt đã trở nên lá»ng lẻo, xa cách, nếu không là đã bị cắt đứt. Có ngÆ°á»i cảm thấy lo âu khi thấy việc thá»±c hà nh đức tin đã trở nên bê trá»….
Äứng trÆ°á»›c những hoà n cảnh kó khăn, trắc trở, Tiên Tri Isaia nhắc nhở cho dân Do Thái đặt niá»m hi vá»ng và o Äấng Cứu Thế sẽ đến. Thánh Phao-lô khuyên giáo dân Cô-rin-tô phải trung thà nh cho đến cùng. Còn Thánh sá» Marcô kêu gá»i giáo dân La mã phải tỉnh thức chỠđợi. NhÆ° váºy, theo lá»i Tiên Tri Isaia, lá»i Thánh Phao-lô, lá»i Thánh sá» Marcô, ta cÅ©ng phải cố gắng vÆ°Æ¡n lên để vượt thắng trở ngại, vượt lên trên hoà n cảnh thay vì để cho hoà n cảnh trở ngại đè bẹp. Má»—i ngÆ°á»i phải đặt cho mình má»™t niá»m hi vá»ng nà o đó: hi vá»ng có bằng cắp, nghá» nghiệp, hi vá»ng co việc là m tốt, hi vá»ng Ä‘á»i sống cá nhân sẽ thay đổi, hi vá»ng những liên hệ gia đình cÅ©ng nhÆ° liên hệ vá»›i Chúa sẽ trở nên tốt đẹp hÆ¡n, hi vá»ng con cháu sẽ được thà nh đạt và hạnh phúc.
Mùa Vá»ng mà Giáo Há»™i bắt đầu hôm nay là mùa hi vá»ng. Giáo Há»™i dùng phụng vụ để khÆ¡i dáºy trong ta cái Æ°á»›c muốn, để hun đúc tÆ° tưởng của má»—i ngÆ°á»i cho việc sá»a soạn tâm hồn đón mừng Chúa Cứu Thể đến bằng Æ¡n thánh. Hi vá»ng là lẽ sống của má»—i ngÆ°á»i. Äối vá»›i ngÆ°á»i công giáo, thì Chúa Giáng Sinh phải là nguồn hi vá»ng và là lẽ sống của má»—i ngÆ°á»i. [Mục Lục]
43. Những đầy tớ
Trong bà i Tin mừng hôm nay, có má»™t dụ ngôn ngắn, nói vá» ngÆ°á»i chủ nhà có nhiá»u đầy tá»›. Má»™t lần kia, trÆ°á»›c khi trẩy Ä‘i phÆ°Æ¡ng xa, ông gá»i há» lại và trao cho má»—i ngÆ°á»i má»™t việc. Ông hối thúc há» phải giữ trách nhiệm bằng cách nói vá»›i hỠ“Khi tôi trở vá», tôi muốn rằng anh em phải tỉnh thứcâ€. Ông ta ra lệnh cho ngÆ°á»i giữ cá»a phải canh thức đặc biệt.
Câu chuyện của Äức Kitô chấm dứt ở đó, vá»›i lá»i cảnh báo vang lên ở tai chúng ta. Chúng ta hãy xem xét đôi chút, bằng cách táºp trung và o ngÆ°á»i giữ cá»a. Có lẽ sá»± nguy hiểm lá»›n nhất trÆ°á»›c mặt anh ta không quá nhiá»u, đến ná»—i anh có thể ngủ ngay trong giá» là m việc, cho bằng vì anh ta có thể cà ng ngà y cà ng quen thuá»™c đối vá»›i công việc đó.
Lúc đầu, anh ta hoà n toà n phấn khởi vá»›i công việc nà y. Anh cảm thấy hãnh diện vì được chủ tin tưởng nÆ¡i anh nhiá»u đến thế. Anh thÃch bá»™ đồng phục. Khi mặc bá»™ quần áo nà y, anh cảm thấy mình trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i khác hẳn. Anh ý thức rằng mình phải rất cẩn tháºn. Äối vá»›i anh, đó không phải là má»™t việc quá nặng ná», cho bằng đó là má»™t công việc của lòng quà mến.
NhÆ°ng thá»i gian trôi qua, có thể công việc mở cá»a và đóng cá»a trở nên nhà m chán, cảm giác má»›i lạ bị hao mòn. Lá»›p bụi của thói quen tÃch lÅ©y trên con ngÆ°á»i và trên thế giá»›i của anh má»™t cách từ từ nhÆ°ng chắc chắn, thay và o đó, là má»™t công việc chán chết. Anh vẫn còn có tinh thần trách nhiệm, vẫn còn liên tục giữ vị trà của mình. NhÆ°ng anh chỉ thuần túy coi đó là công việc mà thôi. Lòng quà mến và cảm hứng ban đầu đã bay Ä‘i hết. Anh không còn đặt cả tâm hồn mình và o công việc nữa. Khi ông chủ trở vá», chắc chắn ông sẽ nhìn thấy anh ta Ä‘ang là m việc. Anh ta sẽ tỉnh thức, nhÆ°ng anh không còn sống Ä‘á»™ng nữa. Anh sẽ bị tê liệt, bởi vì anh đã đánh mất tâm hồn của mình rồi.
Thói quen bóp chết chúng ta má»™t cách từ từ, và sau cùng tiêu diệt tất cả má»i sá»± sống. Chúng ta bị chìm ngáºp trong những lối mòn của truyá»n thống và sá»± tùng phục. Chúng ta quên Ä‘i rằng mình đã từng có những giấc mÆ¡. Chúng ta cứ ngồi yên má»™t chá»—, trong khi thá»±c hà nh những thói quen cÅ© kỹ và không có hiệu quả, rồi phê phán tất cả má»i sá»± và tất cả má»i ngÆ°á»i.
Những gì xảy đến cho Ä‘á»i sống bình thÆ°á»ng, thì cÅ©ng xảy đến cho Ä‘á»i sống kitô hữu của chúng ta. Chúng ta có thể Ä‘i và o má»™t lối sống hằng ngà y nhà m chán, háºu quả là chúng ta chỉ là những Kitô hữu theo thói quen. Chúng ta chỉ thuần túy coi đó là công việc mà thôi. Chúng ta Ä‘ang tham gia và o những lá»… nghi phụng vụ đã bị mất Ä‘i tất cả ý nghÄ©a và nét tÆ°Æ¡i mát. Chúng ta không còn biết lắng nghe Tin mừng nữa. Lá»i Chúa chỉ Ä‘i và o tai nà y rồi trôi qua tai kia. DÆ°á»›i cái nhìn của chúng ta, gÆ°Æ¡ng mặt của Äức Kitô đã bị tiêu tan.
Váºy chúng ta phải có giải pháp nà o? Äôi khi, chúng ta cần được xáo Ä‘á»™ng lên. Äó là khi Mùa vá»ng đến. Mùa vá»ng Ä‘Æ°a ra má»™t lá»i má»i gá»i “Tỉnh thức†mạnh mẽ đối vá»›i chúng ta, cung cấp cho chúng ta má»™t cÆ¡ há»™i để rÅ© bá» lá»›p bụi của thói quen, và má»™t lần nữa, để cho Äức Kitô sống Ä‘á»™ng trong Ä‘á»i sống của chúng ta.
Chúa Ä‘ang đến. NgÆ°á»i sẽ đến vá»›i chúng ta và o giá» chết, và đến vá»›i thế giá»›i và o thá»i sau hết. Chúng ta không biết NgÆ°á»i đến và o ngà y nà o hoặc giá» nà o. Bất cứ thá»i Ä‘iểm nà o Ä‘á»u cÅ©ng không phù hợp đối vá»›i ngÆ°á»i đầy tá»› không trung tÃn. NhÆ°ng bất cứ thá»i Ä‘iểm nà o Ä‘á»u cÅ©ng phù hợp vá»›i ngÆ°á»i đầy tá»› tÃn trung. NgÆ°á»i đầy tá»› trung tÃn không e sợ Chúa đến: Há» sẵn sà ng tiếp đón ngà y đó.
Chúng ta phải luôn sẵn sà ng. Bằng cách nà o? Bằng cách trở thà nh những ngÆ°á»i đầy tá»› sống Ä‘á»™ng, cảnh giác và có tinh thần trách nhiệm của Chúa và của nhau. [Mục Lục]
44. Mong đợi Chúa đến - Lm. Minh Váºn
Rất Ãt ngÆ°á»i biết câu truyện lý thú vá» má»™t nhóm Thầy Dòng có biệt hiệu là những ngÆ°á»i không ngủ. Năm 430, Alexander thà nh láºp má»™t Nhà Dòng gồm chừng 300 ngÆ°á»i, chia thà nh 6 nhóm. Má»—i nhóm chia nhau hát Thánh Vịnh ca tụng Chúa suốt ngà y đêm 24 giá» má»—i ngà y, các Thầy Dòng nà y hát kinh và chỠđợi Chúa Kitô, Vị Thẩm Phán tối cao, Vị Chủ Nhà đi xa trở vá». Äó là lý do tại sao các Thầy Dòng nà y được gá»i là những ngÆ°á»i không ngủ.
Há» thá»±c hiện Ä‘iá»u Chúa truyá»n dạy trong bà i Tin Mừng hôm nay: "Các con hãy tỉnh thức và cầu nguyện" (Mc 13:33). Chúa truyá»n cho các môn đệ và má»—i ngÆ°á»i chúng ta nhiá»u lần, là phải tỉnh thức và sẵn sà ng chỠđợi ngà y Chúa đến phán xét trần gian.
I. CHÚA ÄẾN TRẦN GIAN LẦN THỨ HAI
Các tÃn hữu hồi Giáo Há»™i sÆ¡ khai thÆ°á»ng Ä‘inh ninh rằng, ngà y Chúa Kitô sẽ xuống trần gian lần thứ hai để phán xét nhân loại đã tá»›i gần. Do đó, há» rất lo sợ, kinh hãi chỠđợi những gì sẽ xảy tá»›i.
NhÆ°ng thá»±c ra, nhÆ° lá»i Chúa quả quyết vá»›i các môn đệ: "Ngà y giỠđó không ai biết được, dầu các Thiên Thần cÅ©ng chẳng rõ, trừ má»™t mình Chúa Cha biết mà thôi" (Mc 13:32). Những ngà y đó Chúa tuyệt đối giữ bà máºt, để chúng ta phải luôn sẵn sà ng chỠđợi nhÆ° lá»i Chúa nhắn nhủ: "Váºy các con hãy tỉnh thức, hãy sẵn sà ng, vì không biết giá» nà o ngà y nà o Chúa các con sẽ đến" (Mc 13:35).
Äể nhấn mạnh tá»›i lá»i nhắn nhủ: "Hãy Tỉnh Thức! Hãy Sẵn Sà ng!" Chúa còn dùng nhiá»u dụ ngôn: NgÆ°á»i tôi tá»› luôn chu toà n các bổn pháºn chủ trao phó. MÆ°á»i trinh nữ chong đèn chỠđợi chà ng rể đến. NgÆ°á»i bà y tôi được trao phó những nén bạc để sinh lá»i cho chủ. Chúa muốn chúng ta, luôn phải quan tâm tá»›i má»™t nhiệm vụ quan trá»ng là : "Hãy tỉnh thức! Hãy sẵn sà ng!". Vì và o lúc bất ngá», Chúa sẽ đến. Chúa đến để ân thưởng hay luáºn phạt.
II. CHÚA ÄẾN DƯỚI NHIỀU HÃŒNH THỨC
Chúa đến vá»›i chúng ta dÆ°á»›i nhiá»u hình thức, bằng nhiá»u cách thế khác nhau, nếu chúng ta biết tỉnh thức và sẵn sà ng tiếp đón NgÆ°á»i.
Có khi nhÆ° má»™t Vua Cao Cả, má»™t thẩm phán chà công, oai nghiêm ngá»± trên ngai vinh hiển, có muôn Thiên Binh chầu chá»±c, để phán xét trần gian trá»ng thưởng kẻ là nh, nghiêm phạt kẻ dữ trong ngà y chung thẩm hãi hùng.
Có khi nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Cha Nhân Từ, má»i gá»i con theo Cha và o táºn hưởng hạnh phúc Cha dà nh cho con, sau những ngà y tháng con đã trung thà nh phụng sá»± Cha, hằng ngoan thảo là m hà i lòng Cha.
Có khi nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Bạn Tình đến kết hợp vá»›i má»—i ngÆ°á»i trong Bà TÃch Thánh Thể, khi chúng ta sốt sắng tiếp rÆ°á»›c NgÆ°á»i và o linh hồn chúng ta.
Có khi nhÆ° má»™t Thầy Chà Thánh đến dạy dá»— chúng ta qua Thánh Kinh, bằng những Lá»i Hằng Sống, những giáo lý cao siêu, hÆ°á»›ng dẫn chúng ta Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng chân lý hợp thánh ý Chúa, giúp chúng ta đạt tá»›i hạnh phúc vÄ©nh cá»u Chúa hứa ban.
Có khi Chúa đến vá»›i chúng ta qua tha nhân nÆ¡i những ngÆ°á»i đói khát, nÆ¡i những lữ khách xa lạ, nÆ¡i những ngÆ°á»i nghèo nà n cùng khổ, nÆ¡i những tù nhân nÆ¡i ngục thất, nÆ¡i những ngÆ°á»i trần trụi không áo che thân... Nếu chúng ta biết nháºn ra Chúa ẩn thân nÆ¡i há», chúng ta sẽ ân cần giúp đỡ há», bởi vì khi chúng ta là m những Ä‘iá»u ấy cho há» là chúng ta là m cho chÃnh Chúa, nhÆ° chÃnh lá»i Chúa đã quả quyết: "Bao nhiêu lần các con là m những việc đó, cho má»™t trong những anh chị em bé má»n nhất của Cha, là các con đã là m cho chÃnh Cha váºy" (Mt 25:40).
III. PHÆ¯Æ NG THẾ ÄỂ NHẬN RA CHÚA
Äể giúp chúng ta dá»… nháºn ra Chúa và sung sÆ°á»›ng tiếp đón NgÆ°á»i, Chúa dạy chúng ta 2 phÆ°Æ¡ng thế cần thiết là : "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn".
- Tỉnh Thức: Nếu chúng ta biết tỉnh thức và sẵn sà ng: Luôn giữ tâm hồn trong sạch, có Æ¡n nghÄ©a Chúa và là m hà i lòng NgÆ°á»i, chúng ta sẽ được bình an tâm hồn và luôn cảm nghiệm được nguồn an vui hạnh phúc của con cái Chúa. Khi đó chúng ta sẽ nhÆ° các Thánh, bằng con mắt Äức Tin luôn nháºn ra Chúa, gặp được NgÆ°á»i qua tha nhân, qua thụ tạo; trong má»i hoà n cảnh, ở má»i nÆ¡i và má»i lúc của cuá»™c sống.
- Cầu Nguyện: Lệnh Chúa truyá»n chúng ta phải cầu nguyện luôn, không có nghÄ©a là chúng ta phải luôn đến Nhà Thá» quì gối chắp tay, hát xÆ°á»›ng liên miên, để ca ngợi, tung hô, thá» phượng Chúa. NhÆ°ng lệnh Chúa truyá»n rất dá»… dà ng thá»±c hiện, thÃch hợp và vừa sức má»i ngÆ°á»i, chúng ta có thể là m được ở má»i nÆ¡i, má»i lúc và trong má»i hoà n cảnh. Äó là chúng ta liên kết vá»›i công nghiệp của Chúa Kitô, tất cả các việc to nhá» chúng ta là m hằng ngà y, vá»›i chủ ý vì lòng yêu mến NgÆ°á»i. Nhất là má»—i việc bổn pháºn chúng ta thá»±c hiện dù là những công việc rất nhá» má»n, rất tầm thÆ°á»ng chúng ta biết dâng lên Chúa, hợp vá»›i các Thánh Lá»… hằng dâng lên thượng tiến Thiên Chúa trên các Bà n Thá» trong khắp thế giá»›i từng phút từng giây. Má»i việc chúng ta là m sẽ có giá trị Ä‘á»n tá»™i, láºp công và thánh hóa, cho chÃnh chúng ta và cho các linh hồn; vì tất cả các việc dù rất nhá» má»n đó, hợp vá»›i giá Æ n Cứu Chuá»™c của Chúa Kitô, Ä‘á»u trở nên hiến lá»… đẹp lòng Thiên Chúa.
Kết Luáºn
Chúa Kitô đến vá»›i toà n thể nhân loại và riêng má»—i ngÆ°á»i chúng ta, nhÆ° má»™t Quà Tặng, nhÆ° má»™t Æ n Ban của Thiên Chúa Cha. NhÆ°ng Quà Tặng vÃ Æ n Ban đó, Chúa Cha ban cho trần gian và cho riêng má»—i ngÆ°á»i chúng ta, qua tay Äức Trinh Nữ Maria, Äấng Chúa Cha đã tuyển chá»n là m Mẹ Con Má»™t Chúa và Mẹ riêng má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Nếu chúng ta muốn lãnh nháºn được Chúa Kitô, chúng ta phải đến vá»›i Mẹ và chỉ qua Mẹ chúng ta má»›i có thể lãnh nháºn được NgÆ°á»i, Äấng là Tình Yêu, là Hạnh Phúc, là Gia Nghiệp Ä‘á»i Ä‘á»i của chúng ta. [Mục Lục]
45. Tỉnh thức
Có ba cáºu cáºu thiếu niên lên Ä‘Æ°á»ng để leo núi. Khi lên được gần ba ngà n mét, thì má»™t cÆ¡n bão tuyết bất ngá» thổi tá»›i, khiến cho các áºu phải Ä‘Ã o hầm chui và o đống tuyết để thóat khá»i những luồng gió lạnh buốt, cÅ©ng nhÆ° để chỠđợi cho cÆ¡n bão qua Ä‘i.
Thế nhÆ°ng, mÆ°á»i má»™t ngà y rồi mà cÆ¡n bão vãn còn tiếp tục thổi má»™t cách dữ dá»™i. Những chiếc túi dùng để ngủ đã bị uá»›t sÅ©ng và đông cứng. Thức ăn dá»± trữ chỉ còn đủ cho má»—i ngÆ°á»i má»™t ngà y hai muá»—ng bá»™t mà thôi.
Nguồn an ủi duy nhất của các cáºu trong thá»i Ä‘iểm kinh hoà ng nà y chÃnh là cuốn Kinh Thánh mà má»™t cáºu đã mang theo. Các cáºu Ä‘á»c Kinh Thánh má»—i ngà y tám tiếng đồng hồ và tìm thấy trong đó má»™t hoà n cảnh giống nhÆ° hoà n cảnh các cáºu Ä‘ang gặp phải. Äó là hoà n cảnh của Äavit.
Thá»±c váºy, ÄavÃt cÅ©ng đã lâm và o tình trạng cô Ä‘Æ¡n, đói khát và không biết chuyện gì sẽ xảy đến. Cuối cùng, ông chỉ còn biết tin tưởng và o Thiên Chúa.
Các cáºu cÅ©ng váºy. Không ai có thể giúp đỡ và cứu thoát các cáºu được, ngoại trừ chÃnh Thiên Chúa. Vì thế, ngoà i việc nghe Ä‘á»c Kinh Thánh, các cáºu đã cầu nguyện vá»›i hy vá»ng cÆ¡n bão sẽ chấm dứt và ngÆ°á»i ta sẽ đến tiếp cứu.
Cuối cùng, và o ngà y thứ mÆ°á»i sáu thì trá»i quang mây tạnh, các cáºu bò ra khá»i hầm tuyết của mình. Tình trạng sức khá»e lúc bấy giá» tháºt bi đát. Các cáºu đã yếu lả, không thể bÆ°á»›c Ä‘i. Tuy nhiên cÅ©ng rất may mắn là toán cấp cứu đã tá»›i kịp và tìm thấy các cáºu.
Tôi nghÄ© rằng câu chuyện trên chÃnh là má»™t hình ảnh sống Ä‘á»™ng giúp chúng ta sống tinh thần mùa vá»ng.
Thá»±c váºy, mùa vá»ng là thá»i gian chúng ta sống lại ná»—i chá» mong của dân Do thái, bởi vì suốt dòng lịch sá» hỠđã mòn má»i trông đợi Äấng Cứu Thế. Và ná»—i trông mong nà y đã kết Ä‘á»ng lại thà nh những lá»i nguyện cầu tha thiết:
- NhÆ° ngÆ°á»i lÃnh gác mong chá» hừng đông, Israen Ä‘ang mong chá» Chúa.
- Trá»i cao hãy đổ sÆ°Æ¡ng xuống và ngà n mây hãy mÆ°a Äấng cứu Ä‘á»i.
Tuy nhiên không phải chỉ có thế. Mùa vá»ng còn là thá»i gian để chÃnh chúng ta trông chá» việc Äức Kitô sẽ trở lại và o thá»i Ä‘iểm cuối cùng của lịch sá», lúc chúng ta Ãt mong đợi nhất.
Vì thế, Chúa Giêsu đã lên tiếng cảnh giác:
- Hãy tỉnh thức.
Chúng ta Ä‘ang sóng giữa hai cá»™t mốc của thá»i gian. Cá»™t mốc đầu tiên là lúc Äức Kitô đến lần thứ nhất trong cảnh khó nghèo của máng cá» Bêlem. Còn cá»™t mốc tiếp theo là lúc Ngà i đến lần thứ hai trong vinh quang của ngà y phán xét.
Và nhÆ° váºy, theo má»™t nghÄ©a nà o đó thì cuá»™c Ä‘á»i chúng ta cÅ©ng chÃnh là má»™t mùa vông liên tục.
Vì thế, công việc của chúng ta không phải chỉ là ngồi yên và chăm chú nhìn theo những ánh sao trên bà u trá»i để tưởng nhá»› việc Ngà i đã đến lần thứ nhất, đồng thá»i trông đợi việc Ngà i đến lần thứ hai.
Thế nhÆ°ng bổn pháºn cua chúng ta là phải hoà n tất công việc Ngà i đã trao phó. Äó là rao giảng Tin mừng và là m chứng cho Ngà i giữa lòng cuá»™c Ä‘á»i.
Do đó, mùa vá»ng còn là thá»i gian để chúng ta kiểm Ä‘iểm lại xem: chúng ta đã là m những công việc ấy nhÆ° thế nà o? Chúng ta đã thá»±c sá»± chu toà n sứ mạng Chúa trao phó hay chÆ°a?
Nếu nhÆ° ngà y hôm nay Chúa trở lại và xét xá», thì liệu chúng ta có được Ngà i đón nháºn và o quê hÆ°Æ¡ng NÆ°á»›c Trá»i hay không? [Mục Lục]
46. Hãy tỉnh thức
Những ai đã diá»…m phúc sống qua tuổi há»c trò thì không thể nà o quên được những ká»· niệm muôn Ä‘á»i ghi dấu đó. Tuổi há»c trò tháºt dá»… thÆ°Æ¡ng. Trong những cái dá»… thÆ°Æ¡ng có cái đẹp, cái chẳng đẹp. Cái không đẹp đó là sá»± nghịch ngợm của há»c trò mà ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng và von: “Nhất quá»· nhì ma, thứ ba há»c trò!â€.
Tôi còn nhá»› khoảng thá»i gian há»c lá»›p đệ lục, đệ ngÅ© (tức lá»›p 7, 8 bây giá»). Cứ má»—i khi thầy giáo Ä‘ang dạy há»c, phải tạm ngừng để ra khá»i lá»›p trong vòng 5 hay 10 phút, thầy giáo căn dặn há»c trò rất kỹ: “Các em lÆ°u ý, thầy có việc phải lên văn phòng gặp ông hiệu trưởng trong giây lát. Trong khi vắng mặt thầy tin tưởng các em sẽ giữ tráºt tá»±, ngoan ngoãn. Má»—i em phải là m bà i táºp sau đây khi thầy trở lại sẽ ná»™p bà i. Thầy nhá» anh trưởng lá»›p giữ tráºt tá»±. Nhá»› rằng thầy Ä‘i trong vòng và i phút rồi sẽ trở lại ngayâ€.
Tôi dám chắc các bạn Ä‘oán được sá»± gì xảy ra ngay khi ông thầy rá»i khá»i lá»›p. “Vắng chủ nhà gà má»c Ä‘uôi tôm!†Thầy giáo vắng mặt là má»™t dịp may cho những tên há»c trò phá phách, là má»™t cám dá»— thá» thách cho những há»c trò thÃch nghịch nhÆ°ng còn nhát sợ. Chỉ có má»™t số nhá» hiá»n hoà , nghiêm chỉnh là m bà i táºp.
Lá»›p há»c Ä‘ang im lặng, từ từ ồn à o lên, bắt đầu từ những tên nghịch ngợm đầu xá» trÆ°á»›c. Thầy giáo vừa ra khá»i lá»›p, nó liá»n phóng theo núp ở đằng sau cánh cá»a, nhìn xem đã thá»±c sá»± Ä‘i xa chÆ°a. Khi nó ra hiệu, lá»›p há»c nhao nhao lên nhÆ° ong vỡ tổ. Äứa phóng máy bay giấy đảo lượn khắp phòng. Äứa bá» chá»— chạy đến tán dóc vá»›i bạn bè. Äứa phóng lên bảng, viết vẽ báºy bạ, là m trò há» và cả lá»›p cÆ°á»i ầm lên… Anh lá»›p trưởng phải lá»›n tiếng kêu gá»i tráºt tá»±. Từ kêu gá»i sang cảnh cáo. Từ cảnh cáo thà nh cãi vã, Ä‘e doạ. Kêu gá»i không được thì Ä‘áºp bà n, gõ thÆ°á»›c kẻ. Cả lá»›p ồn lên nhÆ° cái chợ. Có những đứa biết sợ, cứ lấp ló nhìn qua khe cá»a xem thầy giáo trở lại chÆ°a!
Bây giá» là thá»i gian thầy giáo vắng mặt. Chúng ta Ä‘ang sống giữa khoảng thá»i gian Chúa Giêsu đã đến lần thứ nhất rồi: nhÆ° má»™t bé thÆ¡ trong máng cá» và chỠđợi Ngà i trở lại lần thứ hai: nhÆ° là Chúa tể đất trá»i và là thẩm phán. Bà i Phúc âm hôm nay, và sách Giáo lý Công giáo số 672 đã dạy: “Thá»i gian hiện nay, theo lá»i Chúa, vẫn là thá»i gian của Chúa Thánh Thần và của việc là m chứng, nhÆ°ng cÅ©ng là thá»i gian của “sá»± khốn khổâ€, và những thá» thách Ä‘iá»u ác sẽ không buông tha Giáo Há»™i và sẽ mở mà n cho những chiến đấu của ngà y sau cùng. Äó là thá»i gian của chỠđợi và cảnh giác.
Lịch sá» của Cá»±u Ước là thá»i gian mong đợi Äấng Cứu Thế đến. Trong bà i Ä‘á»c thứ nhất tiên tri Isaia diá»…n tả sá»± mong đợi nà y: “Xin Chúa băng qua các tầng trá»i mà ngá»± xuốngâ€. Và sá»± vắng mặt của Thiên Chúa là m con ngÆ°á»i “luôn luôn ở trong tình trạng tá»™i lá»—i… đầy vết nhơ… nhÆ° chiếc áo bẩnâ€.
Chúa Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa đã giáng trần để cứu chuá»™c con ngÆ°á»i theo nhÆ° lá»i Thiên Chúa đã hứa. Và lịch sá» của Tân Ước vá»›i các Kitô hữu tiên khởi là thá»i gian giải quyết các vấn Ä‘á» liên quan đến sá»± vắng mặt của Chúa Giêsu, thá»i gian chỠđợi ngà y Ngà i lại đến. NhÆ° thánh Phaolô đã khuyên tÃn hữu Côrintô: “Anh em trà n đầy má»i Æ¡n, Æ¡n ngôn ngữ, và ơn hiểu biết… trong khi mong chá» Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta tá» mình raâ€.
Tuy Chúa Giêsu Ä‘ang ngá»± bên hữu Äức Chúa Cha, nhÆ°ng sá»± hiện diện và ơn cứu rá»—i của Ngà i mãi mãi ở vá»›i chúng ta. Do đó, trong lúc chỠđợi ngà y Ngà i lại “tá» mình raâ€, hiện nay bằng nhiá»u cách Ngà i vẫn luôn luôn hiện diện để giúp đỡ chúng ta trong cuá»™c sống đức tin. Nhân dịp mùa vá»ng đến, Giáo Há»™i dá»±a và o lá»i Chúa kêu gá»i chúng ta “hãy tỉnh thức†để nháºn ra Ngà i, cùng vá»›i Æ¡n cứu Ä‘á»™ của Ngà i. [Mục Lục]
47. Hãy tỉnh thức
1- Tỉnh thức và ý thức: Cả hai Ä‘á»u có cùng má»™t ná»™i dung diá»…n tả bản chất thiết yếu của con ngÆ°á»i có lý trÃ. Khi ngủ ta mất hay Ãt ý thức. Ta chỉ hoà n toà n ý thức khi tỉnh thức. Việc Chúa Giêsu đã giáng trần để cứu chuá»™c nhân loại sẽ chẳng có ảnh hưởng gì tá»›i Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i nếu chúng ta không ý thức. Ngà i vẫn còn vắng mặt trong tâm thức của nhiá»u ngÆ°á»i. Sá»± vắng mặt nà y gây nên các vấn Ä‘á» rắc rối và tạo nên những bi kịch trong cuá»™c sống nhân sinh. Nó gây ra Ä‘au khổ, và chết chóc.
Trong má»™t cuá»™c phá»ng vấn qua ca khúc “Bông Hồng Cà i Aoâ€, thiá»n sÆ° ThÃch Nhất Hạnh đã chia sẻ rằng nháºn thức sá»± có mặt của mẹ trong Ä‘á»i, đó là điá»u là m nên hạnh phúc của những ngÆ°á»i con. Theo cách suy nghÄ© nà y, chúng ta có thể nói rằng nháºn thức sá»± hiện diện của Äức Kitô và ơn cứu rá»—i của NgÆ°á»i là điá»u cần thiết tạo nên hạnh phúc của ngÆ°á»i Kitô hữu.
Tỉnh thức để cảm nháºn được những dấu tÃch của Thiên Chúa xung quanh chúng ta nếu chúng ta biết cách đón nháºn. Äức Tổng Giám Mục Fulton Sheen, nhà giảng thuyết thá»i danh của Hoa Kỳ và o những tháºp niên 60 và 70 thÆ°á»ng và vÅ© trụ giống nhÆ° má»™t cá»a sổ được ghép bằng những ô kÃnh. Qua cá»a sổ ô kÃnh của thế giá»›i hữu hình chúng ta có thể đến để nhìn ra Äấng Vô Hình, sức mạnh và sá»± hiện diện của Thiên Chúa. Ký giả Kitô giáo Malcolm Muggeridge đã diá»…n tả Ä‘iá»u nà y nhÆ° sau: “Má»i Ä‘iá»u lá»›n hay nhá» xảy ra là má»™t dụ ngôn qua đó Thiên Chúa nói vá»›i chúng ta, và nghệ thuáºt của Ä‘á»i sống chÃnh là thu tháºp được cái thông Ä‘iệp đóâ€. Chúng ta Ä‘ang sống trong má»™t thế giá»›i đầy dẫy những là n sóng Ä‘iện và âm thanh phát ra trong không gian. Chúng ta không biết nó và không nháºn ra nó cho đến khi có má»™t cái máy thu nháºn là n sóng Ä‘iện – receiver – nhÆ° là radio, tivi, Ä‘iện thoại di Ä‘á»™ng, computer… Báºt máy lên sá» dụng, má»™t thế giá»›i thông tin vá»›i hình ảnh, âm thanh và tin tức mở ra cho chúng ta. Tất cả sá»± thông tin thú vị và phong phú nà y đến vá»›i chúng ta chỉ khi nà o chúng ta biết đón nháºn chúng. Tiếng nói của Thiên Chúa giống nhÆ° những là n sóng radio hay là n sóng Ä‘iện toán trong không gian, vây quanh và thấm nháºp và o thế giá»›i của chúng ta. Và má»—i ngÆ°á»i có má»™t cái máy tiếp nháºn là n sóng tinh thần ở bên trong giúp chúng ta cảm nháºn được những dấu chỉ và cho phép lắng nghe được tiếng nói của Thiên Chúa. Tôi nhìn thấy cái radio, computer tinh thần nà y ở bên trong má»—i ngÆ°á»i nhÆ° má»™t thứ giác quan thứ sáu. Giác quan thứ sáu nà y chÃnh là lÆ°Æ¡ng tâm và đức tin. Khi chúng ta qui tụ nhau lại thá» phượng Thiên Chúa nÆ¡i nhà thá», tham dá»± bà n tiệc Thánh Thể, rÆ°á»›c lấy Mình và Máu Chúa Giêsu Kitô qua hình bánh và rượu, chúng ta cảm nghiệm được sá»± hiện diện ngá»t ngà o và thánh thiện của Ngà i giữa chúng ta.
Tỉnh thức để xa tránh tá»™i lá»—i: Trong bà i Phúc âm, thánh Marcô dùng hình ảnh của má»™t ngÆ°á»i canh giữ cá»a. Má»™t ngÆ°á»i canh giữ cá»a tỉnh thức và chỠđợi chủ trở vá». Không ngủ mê trong yếu Ä‘uối xác thịt và tá»™i lá»—i. CÅ©ng không canh giữ theo kiểu các chú há»c trò tinh nghịch nhìn qua khe cá»a xem thầy giáo đã trở vá» hay chÆ°a để phá phách! TrÆ°á»›c Giáng sinh năm 1980, Äức Giáo Hoà ng Gioan Phaolô II quy tụ hÆ¡n 2000 trẻ em của má»™t giáo xứ ở Rôma. Bằng cuá»™c đối thoại, ngà i dạy giáo lý cho các em và há»i: “Là m thế nà o các con sá»a soạn mừng lá»… Giáng sinh?†“Bằng cầu nguyện†từ phÃa sau các em la to. “Rất tốt, bằng cầu nguyện, Äức Giáo Hoà ng nói, nhÆ°ng cÅ©ng phải bằng việc Ä‘i xÆ°ng tá»™i nữa. Các con phải Ä‘i xÆ°ng tá»™i để có thể lên rÆ°á»›c lá»… sau đó nữa. Các con có là m nhÆ° thế không?†Hà ng ngà n trẻ em trả lá»i trong cùng má»™t tiếng lá»›n giá»ng hÆ¡n: “Chúng con sẽ là m!†Và Äức Giáo Hoà ng nói vá»›i các em. “Phải, các con nên Ä‘i xÆ°ng tá»™iâ€. Rồi ngà i hạ thấp giá»ng xuống thì thầm, “Äức Giáo Hoà ng cÅ©ng sẽ Ä‘i xÆ°ng tá»™i để đón tiếp Chúa Giêsu Hà i đồng má»™t cách xứng đángâ€.
Tỉnh thức vì Thiên Chúa đến rất bất ngá»: Thiên Chúa đến vá»›i chúng ta qua má»i hình thức, má»i biến cố trong cuá»™c sống, ngay cả sá»± chết, và sau cùng trong ngà y phán xét chung, táºn thế. Chúng ta phải luôn sẵn sà ng đón tiếp Ngà i, nhất là những lúc chúng ta không ngá». “Ta đến nhÆ° má»™t tên ăn trá»™m, hạnh phúc cho những ai tỉnh thứcâ€. Trên chiếc máy bay phản lá»±c 747 vừa cất cánh rá»i phi trÆ°á»ng ở Nữu Ước bay Ä‘i Rôma, có má»™t bà cụ già tên là Maude, ngồi ở bên cá»a sổ. Cụ để dà nh tiá»n trong nhiá»u năm trá»i má»›i đủ để là m má»™t chuyến hà nh hÆ°Æ¡ng Rôma nhÆ° cụ hằng mong Æ°á»›c. Äây là lần đầu tiên cụ Ä‘i máy bay, nên cụ lo sợ và kinh hoà ng. Cụ cứ lầm bầm cầu xin: “Lạy Chúa, con phải là m gì ở trển đây?†Mặc dù phÃa trÆ°á»›c cụ có 4 vị giám mục cùng sang Rôma dá»± há»™i nghị, cụ vẫn cứ run sợ. Cụ sợ rá»›t máy bay mà chết! Sau cùng Ä‘ang lúc run sợ, cụ liếc trá»™m ra ngoà i cá»a sổ, chẳng may gặp đúng lúc má»™t trong bốn Ä‘á»™ng cÆ¡ của phản lá»±c không còn hoạt Ä‘á»™ng được nữa, và máy bay biến và o đám mây bên dÆ°á»›i. Cụ la hét lên kinh hoà ng: “Chúng ta sắp chết! Chúng ta sắp chết!†Cô trưởng Ä‘oà n chiêu đãi viên hà ng không láºp tức đến bà n há»i ý kiến vá»›i phi hà nh Ä‘oà n, rồi thông báo cho tất cả hà nh khách biết rằng má»i sá»± sẽ êm đẹp: “Xin quý vị an tâm, viên trưởng phi công bảo đảm vá»›i quý vị rằng ông ta có thể Ä‘iá»u khiển máy bay quay trở vá» New York và đáp xuống an toà n vá»›i 3 Ä‘á»™ng cÆ¡â€. NhÆ°ng bà cụ cứ la hoảng lên: “Chúng ta sắp chết! Chúng ta sắp chết!†Cô chiêu đãi viên lại phải đến trấn an cụ lần nữa: “Cụ Æ¡i, cụ đừng lo, Chúa Ä‘ang ở vá»›i chúng ta. Máy bay của chúng ta chỉ có 3 Ä‘á»™ng cÆ¡ thôi, nhÆ°ng xem kìa, chúng ta có tá»›i 4 vị giám mục cÆ¡ mà !†NhÆ°ng bà cụ trả lá»i: “Thôi, tôi muốn có 4 Ä‘á»™ng cÆ¡ và chỉ cần 3 giám mục là đủ!†Hôm nay Chúa nói vá»›i chúng ta rằng: “Chúng con hãy tỉnh thức, vì chúng con không biết lúc nà o chủ nhà trở vá»â€¦ kẻo khi ông trở vá» thình lình, bắt gặp chúng con Ä‘ang ngủâ€. “Hãy tỉnh thứcâ€. Bà cụ hoảng sợ vì không ngá» thá»i giá» lại đến ngay và o lúc cụ chÆ°a sẵn sà ng. Thánh Phanxicô de Sales nói rằng: “Sá»± chỠđợi Ä‘Ãch thá»±c có nghÄ©a là chỠđợi mà không lo lắng gì cả “. [Mục Lục]
48. Mùa vá»ng
Chúng ta bắt đầu má»™t chu kỳ phụng vụ má»›i, má»™t năm phụng vụ má»›i, mùa đầu tiên của năm phụng vụ là Mùa Vá»ng. Mùa vá»ng là mùa của hy vá»ng nở hoa, nếu chúng ta hiểu được ná»—i chỠđợi của má»™t em bé mong mẹ Ä‘i chợ vá», ná»—i chá» mong gặp lại má»™t ngÆ°á»i thân yêu xa vắng, ná»—i khát vá»ng của má»™t ngÆ°á»i mẹ “bồng con mẹ ải chá» mong, cho lòng chinh phụ hoá thà nh vá»ng phuâ€, ná»—i mong chá» của má»™t ngÆ°á»i cha già Tin Mừng chỠđón con vá»â€¦ thì chúng ta sẽ hiểu được thế nà o là Mùa Vá»ng.
XÆ°a kia, Mùa Vá»ng được gá»i là mùa At, “At†là âm đầu tiên gá»i tắt của tiếng “Adventusâ€, má»™t tiếng La Tinh, có nghÄ©a là đến hay sắp đến. Vá»›i phong trà o Việt hoá, có má»™t thá»i lại được gá»i là Mùa Ap, “Ap†có nghÄ©a là gần ká» hay ká» bên, cả hai cách gá»i trên tuy cÅ©ng nói lên phần nà o ý nghÄ©a của mùa nà y nhÆ°ng chÆ°a được rõ rà ng. Ngà y nay vá»›i hai tiếng “Mùa Vá»ng†bao hà m ý nghÄ©a rõ hÆ¡n: mùa hy vá»ng, mùa trông đợi, mùa chá» mong. Hy vá»ng, trông đợi, chá» mong cái gì? Chá» mong Chúa Giêsu giáng sinh. Vì thế, Mùa Vá»ng đầu tiên có nghÄ©a là má»™t thá»i gian chuẩn bị đạo đức để xứng đáng mừng lá»… Giáng Sinh. NhÆ°ng đến thế ká»· thứ VII, Mùa Vá»ng lại thêm má»™t ý nghÄ©a nữa: trông đợi, chá» mong Chúa quang lâm, Chúa tái giáng để phán xét nhân loại.
NhÆ° váºy, Mùa Vá»ng là mùa nhắc lại thá»i gian nhân loại chỠđợi Äấng Cứu Thế đến cứu chuá»™c, và cÅ©ng nói lên ná»—i chỠđợi của Giáo Há»™i hôm nay: đợi Äức Kitô đến lần thứ hai khi lịch sá» kết thúc để phán xét nhân loại. Ngoà i ra, vá»›i má»—i ngÆ°á»i, Mùa Vá»ng cÅ©ng nhắc nhở chúng ta hãy chuẩn bị sẵn sà ng chỠđón Chúa trong má»—i ngà y của Ä‘á»i sống và đặc biệt trong ngà y chết khi Chúa đến gá»i chúng ta vá» vá»›i Ngà i. Vì thế, lá»i Chúa của Chúa nháºt thứ nhất Mùa Vá»ng nhắc nhở chúng ta ba Ä‘iá»u: thứ nhất vá» ngà y Chúa quang lâm, thứ hai vá» ngà y chúng ta ra khá»i trần gian, thứ ba chúng ta phải luôn tỉnh thức và sẵn sà ng.
Vá» ngà y Chúa quang lâm, tức là ngà y Chúa tái giáng Chúa trở lại trần gian, ngà y phán xét chung. Ngà y ấy không ai biết khi nà o xảy ra, chỉ má»™t mình Thiên Chúa biết mà thôi, má»™t mình Ngà i quyết định khi nà o Ngà i trở lại, và chỉ khi nà o ngà y ấy xảy ra thì ngÆ°á»i ta má»›i biết chứ không ai biết trÆ°á»›c. Kinh thánh và ngà y đó nhÆ° kẻ trá»™m ban đêm, có bao giá» kẻ trá»™m lại báo trÆ°á»›c ngà y nó đến ăn trá»™m đâu. CÅ©ng váºy, ngà y Chúa đến rất bất ngá», hoà n toà n bất ngá». Có thể hôm nay ngÆ°á»i ta cho rằng ngà y Chúa quang lâm là thứ “cá»p giấy†tức là không có hay nếu có cÅ©ng còn lâu lắm. Xin những ai có ý nghÄ© nhÆ° váºy thì hãy nhá»›: lá»i Kinh Thánh đúng từng dấu phẩy, Kinh thánh ứng nghiệm từng Ä‘iá»u từng nét. HÆ¡n nữa, ngà y Chúa quang lâm là má»™t chân lý chúng ta tuyên xÆ°ng trong kinh Tin KÃnh và má»—i khi dá»± thánh lá»…: “Chúng con loan truyá»n việc Chúa chịu chết và tuyên xÆ°ng việc Chúa sống lại cho tá»›i khi Chúa lại đếnâ€.
Äà ng khác, Tin Mừng hôm nay mặc dầu Ä‘á» cáºp tá»›i ngà y táºn thế nhÆ°ng cÅ©ng nhắc nhở chúng ta suy nghÄ© vá» ngà y táºn số của mình, tức là vá» ngà y chết của chÃnh chúng ta. Chết là cái mốc cuối cùng mà bất cứ ai đã sinh ra ở Ä‘á»i nà y thì trÆ°á»›c sau gì cÅ©ng sẽ tá»›i ngà y ấy, vì thế chúng ta phải nghÄ© tá»›i nó, chúng ta phải tÃnh toán, phải nghÄ© tá»›i ngà y chết của mình. Nói khác Ä‘i, chúng ta phải nghÄ© tá»›i cuá»™c sống vắn vá»i của mình nÆ¡i trần gian. Tháºt váºy, cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i sánh vá»›i thá»i gian đã chẳng là gì, nhÆ°ng nếu sánh vá»›i sá»± sống vÄ©nh cá»u lại cà ng mong manh hÆ¡n biết bao. Cuá»™c Ä‘á»i không những phù du mà còn kèm theo tÃnh cách bất ngá» nữa, không ai biết được khi nà o mình chết, ngà y giá» chết là bất ngá» nên Chúa dạy chúng ta phải luôn tỉnh thức và sẵn sà ng.
“Tỉnh thứcâ€, theo nguyên nghÄ©a là không ngủ, và cÅ©ng có nghÄ©a là sẵn sà ng. NgÆ°á»i ta có thể tỉnh thức để tiếp tục là m cho xong má»™t công việc, hoặc để tránh má»™t Ä‘iá»u tai hại có thể xảy đến, cho nên, tỉnh thức còn có ý nghÄ©a là canh phòng, túc trá»±c giao tranh, phấn đấu chống sá»± lÆ¡ đãng cẩu thả để đạt má»™t mục Ä‘Ãch đã nhắm. Äó chÃnh là ý nghÄ©a của tiếng “canh thức†Chúa Giêsu căn dặn chúng ta: hãy chỠđợi Chúa đến trong tinh thần sẵn sà ng, là luôn sống trong Æ¡n nghÄ©a Chúa.
Chúng ta hãy nghÄ© tá»›i trÆ°á»ng hợp của hai ngÆ°á»i vợ cùng có chồng Ä‘i vắng xa lâu năm: má»™t ngÆ°á»i, tuy xa chồng nhÆ°ng tâm hồn lúc nà o cÅ©ng tưởng nhá»› tá»›i chồng, vẫn coi nhÆ° chồng Ä‘ang có mặt ở nhà , bà săn sóc con cái chu đáo, gánh vác phần chồng, tiếp tục gây dá»±ng gia đình nhÆ° xÆ°a. Còn bà kia, cÅ©ng nhá»› tá»›i chồng, nhÆ°ng chán nản, bá» bê con cái, chểnh mảng việc nhà , lâu lâu lại tìm vui vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khác, khiến má»i ngÆ°á»i dị nghị Ä‘Ã m tiếu. Bây giá», bá»—ng nghe tin cả hai ngÆ°á»i chồng Ä‘á»u trở vá» vá»›i gia đình, chắc hẳn hai ngÆ°á»i vợ trên sẽ đón tin nà y, má»—i ngÆ°á»i má»™t cách khác nhau. CÅ©ng thế, nếu chúng ta tỉnh thức mong chá» Chúa thế nà o, thì Chúa sẽ đến vá»›i chúng ta nhÆ° váºy. Cho nên, chúng ta phải chuẩn bị đón Chúa luôn luôn, để bất cứ lúc nà o Chúa đến chúng ta cÅ©ng sẵn sà ng: “Cá»a trá»i hẹp lắm ai Æ¡i, muốn vô thì phải ép mình chá»› quênâ€. [Mục Lục]
49. Mùa loan báo
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Phụng vụ Giáo há»™i đã bÆ°á»›c và o năm má»›i vá»›i khởi đầu là Mùa Vá»ng.
Từ Chúa Nháºt I mùa vá»ng đến ngà y 16.12, Phụng vụ nói lên niá»m mong đợi ngà y Chúa đến khi kết thúc thá»i gian. Tám ngà y cuối cùng, trá»±c tiếp nói đến ngà y Giáng Sinh.
Mùa Vá»ng âm vang những lá»i loan báo má»i gá»i tỉnh thức và hy vá»ng.
- Mùa Vá»ng - Mùa loan báo.
Mùa vá»ng là mùa của những lá»i loan báo. Loan báo Chúa Giêsu sinh ra, loan báo thá»i gian cứu Ä‘á»™, loan báo ngà y trở lại của Chúa Kitô. Những lá»i loan báo nà y được công bố rõ rà ng trong các bà i Ä‘á»c Sách Thánh ngà y Chúa Nháºt.
Bà i Ä‘á»c 1, trÃch trong sách Isaia, đó là những lá»i tiên tri vá» Äấng Cứu Thế mà đỉnh cao là Chúa nháºt IV, loan báo má»™t trinh nữ sẽ sinh hạ tại Bêlem má»™t Hà i Nhi thuá»™c chi tá»™c Äavit và Ngà i sẽ được gá»i là Emmanuel.
Bà i Phúc Âm: Chúa nháºt I mùa vá»ng nói lên niá»m mong đợi ngà y Chúa Kitô trở lại vá»›i lá»i nhắn nhủ: Hãy tỉnh thức; Chúa nháºt II, III dà nh cho Gioan tiá»n Hô vá»›i lá»i má»i gá»i: Dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Chúa; Chúa nháºt IV là Chúa nháºt Truyá»n tin cho Äức Mẹ và Thánh Giuse.
Các bà i Ä‘á»c 2 là các bà i Thánh thÆ° Phaolô, Giacôbê, Phêrô, đặc biệt là m cho Mùa Vá»ng trở thà nh má»™t mùa loan báo việc Chúa Kitô trở lại lần thứ hai.
- Mùa Vá»ng - Mùa chỠđợi
Mùa Vá»ng là mùa mong đợi Chúa đến. Từ ngữ "Chúa đến" thÆ°á»ng được hiểu bằng bốn cách:
- Chúa đến trong lịch sỠnhân loại.
- Chúa đến trong ngà y phán xét chung.
- Chúa đến trong giá» chết của má»—i ngÆ°á»i.
- Chúa đến trong ơn thánh hằng ngà y.
Chúa đến lần thứ nhất: Chúa đã là m ngÆ°á»i trong nghèo hèn và đau khổ. Chúa được sinh hạ tại hang đá Belem. Chúa đến thế gian để trao ban Æ n Cứu Äá»™ cho nhân loại. Ngà y nay nhân loại đợi chá» và hân hoan ká»· niệm ngà y Chúa Giáng Sinh.
Chúa đến lần thứ hai: Chúa Giêsu sẽ đến thế gian lần thứ hai để hoà n tất công cuá»™c cứu Ä‘á»™, gá»i là Táºn Thế hoặc Cánh Chung. Lần nà y Chúa đến trong vinh quang vá»›i tÆ° thế là Vua Thẩm phán để phán xét kẻ sống và kẻ chết. Không ai biết được ngà y đó sẽ xẩy ra khi nà o. Chỉ biết chỠđợi trong hy vá»ng.
Chúa đến giữa hai lần: Chúa đến vá»›i từng ngÆ°á»i. Äó là giá» chết. Không ai biết được Chúa gá»i mình lúc nà o và ở đâu. Không ai có thể chá»n cho mình ngà y giá» ra Ä‘i. Lần giữa nà y là lần tháºt quan trá»ng vá»›i từng ngÆ°á»i.
Chúa đến trong Æ¡n thánh: Hà ng ngà y Chúa đến vá»›i ta trong Æ¡n thánh qua các Bà tÃch, đặc biệt là Bà tÃch Thánh Thể.
Mùa Vá»ng chÃnh là mùa sốt sắng và hân hoan mong đợi Chúa đến.
- Mùa Vá»ng - Mùa tỉnh thức
Chúa Giêsu nói đến tÆ° thế của ngÆ°á»i tỉnh thức là luôn: "đứng thẳng và ngẩng đầu lên". Chúa cÅ©ng nói đến thái Ä‘á»™ sống của ngÆ°á»i tỉnh thức là không để " lòng mình ra nặng ná» vì chè chén say sÆ°a, lo lắng sá»± Ä‘á»i", không quá mê mẩn những Ä‘am mê hưởng thụ, không quá mê say danh lợi thú.
- Äứng thẳng: đây là động thái hiên ngang dÅ©ng cảm vượt trên má»i Ä‘am mê tá»™i lá»—i. Äứng thẳng má»›i khá»i sa chÆ°á»›c cám dá»— và những lôi cuốn má»i má»c hấp dẫn trong cuá»™c Ä‘á»i.
- Ngẩng đầu lên: đây là động thái hướng thượng, vươn mình lên tới những giá trị cao cả.
Chúng ta sống cuá»™c Ä‘á»i hiện tại trong tinh thần tỉnh thức. Tại các ngã ba ngã tÆ° của Ä‘Æ°á»ng phố Ä‘á»u có đèn đỠđèn xanh rõ rà ng, nhắc hÆ°á»›ng cần Ä‘i và o và cấm vượt ranh giá»›i. Trong lÆ°Æ¡ng tâm, chúng ta không thấy rõ hệ thống đèn đỠđèn xanh. Mình phải tá»± phán Ä‘oán, chá»n lá»±a. Không tỉnh thức là đôi khi mình tá»± cho phép mình vượt đèn Ä‘á» vô hình, và cÅ©ng không Ä‘i theo hÆ°á»›ng đèn xanh chỉ dẫn. Và i lần thấy quen. Rồi thấy xung quanh vô số ngÆ°á»i cÅ©ng là m nhÆ° váºy. Thế là thà nh thói quen phạm lá»—i trên hà nh trình cuá»™c Ä‘á»i.
Không bao giỠđược quên ngà y Chúa đến trong thá»i gian kết thúc của thế giá»›i và đến trong ngà y cuối cùng của Ä‘á»i ta. TÃch cá»±c dùng thá»i gian hiện tại để chuẩn bị cho tÆ°Æ¡ng lai vÄ©nh cá»u của mình.
Mùa Vá»ng là mùa mong đợi Chúa đến. Chúa đến rất bất ngá» và rất âm thầm. Muốn gặp được Chúa, chúng ta phải tỉnh thức.
Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra hai dụ ngôn minh hoạ bà i há»c tỉnh thức.
Dụ ngôn ngÆ°á»i đầy tá»› đợi chủ vá»:
Tỉnh thức nhÆ° ngÆ°á»i đầy tá»› đợi chủ Ä‘i ăn cÆ°á»›i không biết vá» lúc nà o. Thái Ä‘á»™ tỉnh thức là "thắt lÆ°ng cho gá»n" và "thắp đèn cho sẵn". Luôn sẵn sà ng để khi chủ vá» thì mở cá»a và ân cần phục vụ. NhÆ° thế, tỉnh thức Ä‘i kèm vá»›i sẵn sà ng và nhanh nhẹn. Tỉnh thức để "đợi chủ vá»". NgÆ°á»i Kitô hữu chỠđợi Chúa đến trong vinh quang ngà y quang lâm, chỠđợi Chúa đến trong giá» sau hết Ä‘á»i mình. Vì thế, ngÆ°á»i Kitô hữu sống cuá»™c Ä‘á»i hiện tại má»™t cách rất nghiêm chỉnh, há» cố gắng là m pháºn sá»± ở Ä‘á»i má»™t cách hết sức tÃch cá»±c vì biết rằng đó là Thánh ý của Chúa và vì biết rằng hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i của mình Ä‘ang được chuẩn bị ngay bây giá».
Dụ ngôn ngÆ°á»i quản gia trung thà nh.
Quản gia chỉ là quản lý mà " ông chủ đặt lên coi sóc gia nhân, cấp phát thóc gạo đúng giỠđúng lúc". Má»—i ngÆ°á»i chúng ta là ngÆ°á»i quản lý của Thiên Chúa. Cần phải trung thà nh trong nhiệm vụ được giao. Sá»± sống, tà i năng, trà thông minh, sức khoẻ, sắc đẹp...tất cả Ä‘á»u là do Chúa ban tặng. Những gì mà ta có Ä‘á»u là của Chúa. NgÆ°á»i quản lý khôn ngoan phải biết nhìn xa, là m sao cho sá»± sống, trà tuệ, tà i năng... giúp ta hÆ°á»›ng tá»›i những giá trị vÄ©nh cá»u.
Tại Thụy sÄ©, có má»™t vÆ°á»n hoa tuyệt đẹp, đủ loại hoa, đủ mà u sắc. Nằm giữa vÆ°á»n là má»™t tòa nhà tráng lệ. Nhìn vÆ°á»n hoa vá»›i cảnh phối trÃ, cắt tỉa, uốn nắn... ai cÅ©ng phải công nháºn đã có má»™t sá»± chăm sóc kỹ lưỡng, kèm theo má»™t óc thẩm mỹ hiếm có của ngÆ°á»i chủ vÆ°á»n. Má»™t du khách Ä‘i qua đây, thoáng nhìn ông đã thấy nhÆ° say mê. Giữa lúc đó, ngÆ°á»i là m vÆ°á»n bÆ°á»›c ra. Chủ khách chà o há»i lẫn nhau. Rồi từ chuyện hoa cá», cách chăm bón, trồng tỉa, sá»± phối hợp mà u sắc... câu chuyện Ä‘i đến chá»— thân tình.
Du khách há»i: "Xin lá»—i cụ, cụ ở đây được bao lâu rồi?"- "Khoảng 40 năm rồi" – "Tôi Ä‘oán, có lẽ ông chủ của cụ rất sà nh vá» nghá» cảnh, chắc giá» nà y ông có nhà ?" – "Ông ta không ở đây, thỉnh thoảng má»›i ghé qua đây thôi" – "Ông có thÆ° từ gì vá»›i cụ không?" – "Không, ông ta báºn lắm" – "Ông không vá» cÅ©ng không thÆ° từ, thì ai trả lÆ°Æ¡ng cho cụ?" – "Hà ng tháng tôi chỉ nháºn được ngân phiếu từ ông ta để chi phà má»i sá»± cho khu vÆ°á»n nà y" – "Thế tá»™i gì cụ phải chăm sóc kỹ lưỡng thế nà y, ông chủ có mấy khi đến thưởng ngoạn đâu?" – "Tôi thì lại không nghÄ© thế, mình là má»™t gia nhân được chủ tÃn nhiệm trao phó việc bảo quản khu vÆ°á»n nà y, mình phải táºn tụy chứ lúc nà o ông vá» cÅ©ng được, ông sẽ hà i lòng vá»›i công việc của tôi. HÆ¡n nữa, khi là m đẹp khu vÆ°á»n cho chủ, chÃnh tôi cÅ©ng được thưởng ngoạn cảnh đẹp do chÃnh tay mình là m nên".
NgÆ°á»i gia nhân trên đây tháºt đáng ca tụng. Ông là m việc không vì sợ nhÆ°ng vì yêu, là m việc vá»›i má»™t tinh thần trách nhiệm. Ông coi việc của chủ nhÆ° việc của mình nên là m việc hết tấm lòng. Ông thá»±c là má»™t gia nhân tốt, má»™t quản lý trung thà nh.
Tỉnh thức là thái Ä‘á»™ của má»™t gia nhân trung thà nh. Tỉnh thức và đợi chá» vá»›i niá»m hy vá»ng là chủ sẽ trở vá».
Tỉnh thức là tâm trạng của má»™t con ngÆ°á»i luôn bình an, thÆ° thái. Thái Ä‘á»™ sống nà y giúp ngÆ°á»i Kitô hữu luôn là m cho má»i công việc hà ng ngà y trở thà nh lá»i nguyện tạ Æ¡n chân thà nh.
NgÆ°á»i tỉnh thức là ngÆ°á»i luôn cố gắng và nhiệt thà nh, biết thá»±c thi những gì là chân tháºt, ngay chÃnh và đáng quý chuá»™ng.
NgÆ°á»i tỉnh thức sống ở Ä‘á»i nà y nhÆ°ng tâm hồn đã hÆ°á»›ng vá» những giá trị tinh thần vÄ©nh cá»u Ä‘á»i sau. Thá»i gian hiện tại là thá»i gian quyết định đối vá»›i số pháºn Ä‘á»i Ä‘á»i của con ngÆ°á»i. Má»—i giây phút qua Ä‘i là không bao giá» trở lại. Thá»i giá» Chúa cho ta sống ở trần gian là vô cùng quý báu, đây là lúc gieo mầm cho Ä‘á»i vÄ©nh cữu.
Ngà y Chúa đến sẽ khủng khiếp hoặc vui mừng là tùy cách sống hiện tại của má»—i ngÆ°á»i. Má»i hà nh Ä‘á»™ng, má»i tÆ° tưởng Ä‘á»u được phÆ¡i bà y ra trÆ°á»›c ánh sáng của công lý, không ai có thể che dấu má»™t chi tiết nà o.
Ngà y Chúa đến trong vinh quang để xét xỠmuôn dân sẽ là ngà y cứu độ cho những ai tỉnh thức và chuẩn bị sẵn sà ng, nhưng sẽ là ngà y kinh hoà ng cho những ai đang mê ngủ trong đam mê tội lỗi.
Xin Chúa cho chúng con nhÆ° ngá»n đèn chầu bên Nhà Tạm, thức luôn và sáng luôn trÆ°á»›c nhan Chúa. Amen. [Mục Lục]
50. Tỉnh thức và cầu nguyện
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Phụng vụ Giáo há»™i đã bÆ°á»›c và o năm má»›i vá»›i khởi đầu là Mùa Vá»ng.
Mẹ Giáo há»™i Ä‘ang ôm ấp tất cả con cái nhân loại đợi chá» Äức Kitô đến trong hai lần NgÆ°á»i ngá»± đến. Ngá»± đến trong thá»i gian là Nháºp Thể và kết thúc thá»i gian là Quang Lâm.
Từ Chúa Nháºt I Mùa Vá»ng đến ngà y 16.12 phụng vụ nói lên niá»m mong đợi ngà y Chúa đến khi kết thúc thá»i gian. Tám ngà y cuối cùng trá»±c tiếp nói đến ngà y sinh nháºt của NgÆ°á»i.
Theo tinh thần canh tân phụng vụ, Mùa Vá»ng không còn là mùa thống hối nữa mà là mùa hân hoan mong đợi. Các Chúa nháºt trong Mùa Vá»ng không Ä‘á»c kinh Vinh Danh không phải vì đặc tÃnh Ä‘á»n tá»™i của Mùa Chay, nhÆ°ng là để bà i ca của các Thiên Thần được xem nhÆ° là má»™t tiếng hát má»›i mẻ trong đêm Giáng Sinh.
Mùa Vá»ng cÅ©ng là mùa của những lá»i loan báo. Loan báo việc Chúa Giêsu sinh ra, loan báo thá»i gian cứu Ä‘á»™, loan báo ngà y trở lại của Chúa Kitô. Những lá»i loan báo nà y được công bố rõ rà ng trong các bà i Ä‘á»c ngà y Chúa nháºt.
Bà i Ä‘á»c 1 trÃch trong sách Isaia, đó là những lá»i tiên tri vá» Äấng Cứu Thế mà đỉnh cao là Chúa nháºt IV, loan báo má»™t trinh nữ sẽ sinh hạ tại Bêlem má»™t Hà i Nhi thuá»™c chi tá»™c Äavit và sẽ được gá»i là Emmanuel.
Bà i Phúc âm Chúa nháºt I Mùa Vá»ng nói lên niá»m mong đợi ngà y Chúa Kitô trở lại vá»›i lá»i nhắn nhủ: Hãy tỉnh thức. Chúa nháºt II, III dà nh cho Gioan Tiá»n Hô vá»›i lá»i má»i gá»i: Hãy dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Chúa. Chúa nháºt IV là Chúa nháºt Truyá»n tin cho Äức Mẹ và Thánh Giuse.
Các bà i Ä‘á»c 2 là các bà i Thánh thÆ° Phaolô, Giacôbê, Phêrô, đặc biệt là m cho Mùa Vá»ng trở thà nh má»™t mùa loan báo việc Chúa Kitô trở lại lần thứ hai.
Tin Mừng Chúa nháºt I Mùa Vá»ng dặn dò má»—i ngÆ°á»i Kitô hữu là “Hãy tỉnh thức và cầu nguyệnâ€. Tỉnh thức để đón chá» ngà y tái ngá»™ vá»›i Chúa Kitô. Tỉnh thức không phải là việc dá»… dà ng. Tá»± sức ta sẽ khó mà tỉnh thức. Nên phải tha thiết cầu nguyện xin Æ¡n Chúa trợ giúp. Cuá»™c tái ngá»™ có thể xảy đến bất ngỠđối vá»›i má»—i ngÆ°á»i và đối vá»›i cả nhân loại nên phải luôn tỉnh thức và cầu nguyện.
1. Tỉnh thức
Thánh Kinh kể chuyện: Samson là vị thủ lãnh của dân Do thái. Anh có sức mạnh phi thÆ°á»ng, quân Philitinh khiếp sợ.
Ngà y kia, má»™t con sÆ° tá» gấm bất thần tấn công, Samson xé xác nó vá»›i hai bà n tay dÅ©ng mãnh. Có lần bị quân Philitinh vây chặt tÆ° bá», Samson chá»™p lấy má»™t chiếc xÆ°Æ¡ng hà m của con lừa gần đó và quáºt chết rất nhiá»u đối thủ. Sức mạnh vô song của Samson là m cho quân Philitinh phải khiếp đảm.
Không thắng được Samson bằng sức mạnh, ngÆ°á»i Philitinh tìm cách tiêu diệt anh bằng mỹ nhân kế. Nà ng ÄaliÄ‘a, má»™t thiếu nữ Philitinh có nhan sắc tuyệt đẹp. Nà ng đến vá»›i Samson và đã chiếm lấy trái tim vị anh hùng. ÄaliÄ‘a gạn há»i: do đâu anh có được sức mạnh phi thÆ°á»ng? Samson tiết lá»™ bà máºt, sức mạnh liên hệ đến mái tóc, khi nà o tóc bị cắt, sức lá»±c sẽ không còn. Samson ngủ, ÄaliÄ‘a lén cắt tóc rồi báo tin. Quân Philitinh xông đến tóm lấy anh, xiá»ng lại bằng những sợi xÃch đồng. Chúng tà n nhẫn khoét đôi mắt và bắt anh ngà y ngà y kéo cối xay nhÆ° má»™t con trâu ngoan.
Má»™t Samson vạm vỡ vá»›i sức mạnh kinh hồn bạt vÃa, tay không quáºt ngã và xé xác con sÆ° tá» gấm to lá»›n, má»™t thủ lãnh bách chiến bách thắng từng là m cho quân Philitinh phải kinh khiếp. GiỠđây, anh chỉ là má»™t tù nhân mù loà , tay chân mang xiá»ng xÃch, má»™t tên nô lệ, ngà y ngà y cúi đầu là m thân trâu ngá»±a nhẫn nhục thay trâu bò kéo cối xay! Than ôi! Má»™t thá»i oanh liệt nay còn đâu!
Chỉ vì không tỉnh táo trÆ°á»›c kế mỹ nhân. Samson đã sa cạm bẫy và chịu háºu quả Ä‘au thÆ°Æ¡ng.
Thảm kịch Samson luôn mang tÃnh thá»i sá»±. Nó vẫn tiếp diá»…n trong cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i dÆ°á»›i nhiá»u dạng thức khác nhau. Hằng ngà y báo chà và truyá»n hình kể lại vô số cảnh Ä‘á»i gục ngã dÆ°á»›i nhiá»u hình thức: suy sụp vì ma tuý, sa Ä‘oạ vì gian dâm, sa ngã vì tham lam và vô và n hình thức sa bẫy khác.
Má»i lứa tuổi, má»i thà nh phần, ngay cả má»™t số những cây cao bóng cả trong xã há»™i cÅ©ng nhÆ° trong các tôn giáo vì thiếu tỉnh thức nên cÅ©ng bị gục ngã, bị lún sâu xuống bùn lầy.
Dân gian nói: "khôn ba năm, dại má»™t giá»". NhÆ°ng có khi khôn đến năm mÆ°Æ¡i năm, bảy mÆ°Æ¡i năm rồi cÅ©ng hoá dại trong má»™t giá»!
Lá»i Chúa hôm nay nhắc nhá»›: "Anh em hãy tỉnh thức và hãy cầu nguyện luôn!... hãy Ä‘á» phòng, đừng để cho lòng trà mình ra nặng ná» vì chè chén say sÆ°a, lo lắng sá»± Ä‘á»i, kẻo ngà y ấy nhÆ° má»™t chiếc lÆ°á»›i bất thần chụp xuống đầu anh em".
Thánh Phaolô khuyên: "những ai tưởng mình đứng vững, hãy coi chừng kẻo ngã" (1 Cor 10,12).
Tỉnh thức không “chè chén say sÆ°aâ€, là đừng quá Ä‘am mê những hưởng thụ Ä‘á»i nà y. Tỉnh thức không “lo lắng sá»± Ä‘á»iâ€, là không quá mê say danh, lợi, thú.
Luôn tỉnh thức nhÆ° khi Ä‘ang lái xe, luôn nhìn trÆ°á»›c ngó sau, tay ga vững và ng, chân thắng sẵn sà ng, Ä‘i Ä‘Æ°á»ng an toà n.
Tỉnh thức là biết chuẩn bị cho Ä‘á»i sau bằng cách vÆ°Æ¡n tâm hồn lên những chân trá»i cao thượng.
NgÆ°á»i tỉnh thức sống ở Ä‘á»i nà y nhÆ°ng tâm hồn đã hÆ°á»›ng vá» những giá trị tinh thần vÄ©nh cá»u Ä‘á»i sau.
Tỉnh thức để không đánh mất phẩm chất cao đẹp của mình.
- Cầu nguyện
Cầu nguyện vì tinh thần mau mắn nhÆ°ng xác thịt nặng ná». Cầu nguyện để biết tỉnh thức. Vì khi cầu nguyện ta tách ra khá»i sá»± rà ng buá»™c của thế giá»›i váºt chất để vÆ°Æ¡n tá»›i thế giá»›i tâm linh.
Cầu nguyện để xin Æ¡n Chúa giúp. Con ngÆ°á»i phà m trần xác thịt nặng ná» luôn bị trần gian lôi kéo. Chỉ vá»›i Æ¡n Chúa giúp ta má»›i thoát khá»i vòng giam hãm của váºt chất để vÆ°Æ¡n tâm hồn lên thế giá»›i thiêng liêng.
- Hãy tỉnh thức và cầu nguyện.
Có tỉnh thức và cầu nguyện để khá»i sa chÆ°á»›c cám dá»— và những lôi cuốn má»i má»c hấp dẫn trong cuá»™c Ä‘á»i. Cầu nguyện trong tỉnh thức để luôn sẵn sà ng vì không biết ngà y giá» Chúa viếng thăm.
Có tỉnh thức cầu nguyện ta má»›i “đủ sức thoát khá»i má»i Ä‘iá»u sắp xảy đến, và đứng vững trÆ°á»›c mặt Con NgÆ°á»iâ€.
Có tỉnh thức cầu nguyện ta má»›i khao khát Chúa đến. Có tỉnh thức cầu nguyện, khi Chúa đến ta má»›i đứng dáºy và ngẩng cao đầu lên. Có tỉnh thức cầu nguyện ta má»›i gặp được Chúa. Có tỉnh thức cầu nguyện ta má»›i được và o thế giá»›i má»›i vá»›i Chúa.
Tỉnh thức cầu nguyện, ta có thể gặp Chúa ngay bây giá» trong ngà y hôm nay. Tỉnh thức cầu nguyện, chắc chắn ta sẽ được gặp Chúa trong ngà y cùng táºn của thế giá»›i. Chúa sẽ đón ta và o hưởng hạnh phúc trong má»™t thế giá»›i má»›i hạnh phúc tuyệt đối và không bao giá» tà n lụi.
Mùa vá»ng được khai mở vá»›i lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu: Hãy tỉnh thức và cầu nguyện.
BÆ°á»›c đầu là bÆ°á»›c quyết định cho cả má»™t cuá»™c Ä‘á»i, má»™t chÆ°Æ¡ng trình kế tiếp nhÆ° nhÆ° sách Nho có câu: Nhất nháºt chi kế tại Æ° thần, nhất niên chi kế tại Æ° xuân ( Kế hoạch má»™t ngà y hệ tại giá» ban mai, kế hoạch má»™t năm hệ tại mùa xuân).
Tỉnh thức và cầu nguyện là thái Ä‘á»™ sống của ngÆ°á»i tÃn hữu suốt năm phụng vụ.
Xin Chúa cho chúng con nhÆ° ngá»n đèn chầu trong nhà thá», thức luôn và sáng luôn trÆ°á»›c nhan Chúa. Amen. [Mục Lục]
|