Chúa nháºt XVI thÆ°á»ng niên, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
21.07.2017
Tin Mừng Mt 13,24-43: Hôm ấy, Äức Giê-su trình bà y cho dân chúng nghe má»™t dụ ngôn sau đây: “NÆ°á»›c Trá»i và nhÆ° chuyện ngÆ°á»i kia gieo giống tốt trong ruá»™ng mình. Khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng và o giữa lúa, rồi Ä‘i mất. Khi lúa má»c lên và trổ bông, thì cá» lùng cÅ©ng xuất hiện. Äầy tá»› má»›i đến thÆ°a chủ nhà rằng: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy?†Ông đáp: “Kẻ thù đã là m đó!†Äầy tá»› nói: “Váºy ông có muốn chúng tôi Ä‘i gom lại không?†Ông đáp: “Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa, thì hãy thu và o kho lẫm cho tôi.â€...
CHÚA NHẬT XVI THƯỜNG NIÊN, NĂM A:
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Kn 12, 13.16-19; Rm 8, 26-27; Mt 13, 24-43 ----†----
MỤC LỤC
1. Truyá»n giáo
2. Tốt và xấu
3. Nụ cÆ°á»i.
4. Thiên Chúa luôn tôn trá»ng tá»± do con ngÆ°á»i
5. Không gì là quá muộn
6. Tá»± do của con ngÆ°á»i – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
7. Diệt cỠlùng bằng nhân đức
8. Như hạt giống tốt
9. NÆ°á»›c Trá»i được và nhÆ°...
10. Con ngÆ°á»i, không phải cá» cây
11. Nhẫn nại đợi chá»! – Lm Giuse Nguyá»…n Hữu An
12. Giống tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
13. Thiện ác song hà nh – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
14. Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt
15. Lòng kiên nhẫn – Lm Äam. Nguyá»…n Ngá»c Long
16. Lúa tốt và cá» lùng – Lm. Nguyá»…n Ngá»c Long
17. Hãy chỠđã
18. Suy niệm của Lm Ignatiô Hồ Thông
19. Lúa và cỠ– Jos. Nguyễn Văn Thuần
20. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung
21. CỠlùng và lúa tốt – Lm Bùi Quang Tuấn
22. Cứ để cả hai cùng má»c lên
23. Lúa hay cỠlùng?
24. Dụ ngôn lúa và cỠlùng
25. Nhổ Ä‘i hay sống chung – Lm. Trịnh Ngá»c Danh
26. Nháºn diện sá»± dữ
27. Tất cả là hồng ân
28. Không được loại trừ
29. Äừng nhổ cá» lùng
30. Thiên Chúa luôn cho ta cơ hội để hoán cải
31. Giáo Há»™i thánh thiện gồm những ngÆ°á»i có tá»™i
32. Cánh đồng truyá»n giáo
33. Thiên Chúa nhẫn nại với cỠdại – Charles E. Miller
34. Thế chá»— Chúa Giêsu trên tháºp giá.
35. Sống với cỠlùng
36. Tội lỗi nà o được tha thứ – R. Veritas
37. CỠdại
38. Lúa và cá»
39. Lúa và cá»
40. CỠvà lúa
41. Cuộc biến đổi thái độ
42. Má»™t ná»a ánh sáng – má»™t ná»a bóng tối
43. Xin Thầy giải nghĩa thà dụ
44. CỠlùng - lúa tốt
45. Cứ để cả hai má»c lên
46. Quyá»n năng Thiên Chúa
47. Không muộn.
48. Sức mạnh ẩn tà ng
49. Sá»± nhẫn nại tháºt sá»± – Lm. Cantalamessa.
50. NÆ°á»›c Trá»i được xây dá»±ng trên lòng kiên nhẫn
51. Hiểu biết và kiên nhẫn – Lm FX. Vũ Phan Long
52. Sự kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa
53. Chung đụng với lúa miến và cỠlùng
54. CỠlùng - hạt cải - men
1. Truyá»n giáo
Hạt cải ở đây là má»™t thứ hạt ngÆ°á»i ta quen dùng là m đồ gia vị. Nó tuy nhá» nhÆ°ng lại có má»™t sức sống dồi dà o và mau lá»›n. Äôi khi nó có thể trở thà nh cây cao trên 2m, chim trá»i có thể đến Ä‘áºu. Chúa muốn áp dụng ở đây má»™t bà i há»c: Giáo Há»™i Chúa khởi đầu rất nhá» bé vá»›i mấy vị tông đồ vô danh tiểu tốt khác nà o má»™t hạt cải nhá» bé. NhÆ°ng rồi Giáo Há»™i ấy dần dần mở rá»™ng, quy tụ muôn dân nÆ°á»›c và bao trùm cả thế giá»›i. Ngà y nay chá»— nà o cÅ©ng có bóng cây của Giáo Há»™i.
Mấy vị tông đồ nhÆ° chúng ta đã biết chỉ là những ngu phủ quê mùa dốt nát, thế mà đã tạo nên ná»n văn minh Kitô giáo thay thế cho ná»n văn minh Hy Lạp và Lamã cổ xÆ°a. DÆ°á»›i bóng mát của Giáo Há»™i, có đủ má»i hạng ngÆ°á»i không phân biệt già u nghèo, có đủ má»i dân tá»™c má»i mà u da, không phân biệt ngôn ngữ và văn hoá. Cái mấu chốt của dụ ngôn nằm ở trong việc mở mang NÆ°á»›c Chúa, nằm ở trong sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa cái bé nhá» lúc ban đầu và sá»± to lá»›n lúc phát triển. Tiếp đến là dụ ngôn nem bá»™t. Nếu dụ ngôn hạt cải nói lên sá»± phát triển rá»™ng rãi của NÆ°á»›c Trá»i thì dụ ngôn men bá»™t nói đến sức biến đổi, thâm nháºp của Tin Mừng Phúc Âm. Äúng thế, má»™t dúm men có thể là m cho cả đấu bá»™t dáºy lên để bánh có hÆ°Æ¡ng vị thÆ¡m ngon thì cÅ©ng thế, giáo lý của Chúa sẽ thấm nháºp và là m cho thế giá»›i trở nên tốt đẹp hÆ¡n. NhÆ°ng đối vá»›i chúng ta thì hai dụ ngôn trên có ý nghÄ©a gì?
Theo tinh thần bác ái Công giáo, chúng ta không được nghÄ© tá»›i việc tiêu diệt, nhÆ°ng phải nghÄ© đến việc hoán cải. Má»™t chút men là m cho cả đấu bá»™t dáºy lên. Chúng ta cÅ©ng là men của Chúa, chúng ta phải ảnh hưởng đến gia đình và xã há»™i, phải là m cho môi trÆ°á»ng chúng ta sống trở nên tốt đẹp hÆ¡n. Tuy nhiên nếu men mà xấu thì tháºt là tai hại, nó sẽ là m cho bá»™t bị chua và là m há»ng cả bánh. Bổn pháºn của chúng ta là phải Ä‘em tinh thần Phúc Âm và o má»i cÆ¡ cấu gia đình cÅ©ng nhÆ° xã há»™i. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải là men biến đổi thế giá»›i trong môi trÆ°á»ng sống của mình.
NgÆ°á»i ta kể lại trong tráºn thế giá»›i đại chiến lần thứ hai. Những binh sÄ© ngÆ°á»i Anh bị quân Ä‘á»™i Nháºt bắt giữ. Há» phải là m việc khổ cá»±c và bị đối xá» tà n nhẫn. Lúc đầu những ngÆ°á»i Anh còn giữ được lòng cao thượng và tinh thần tÆ°Æ¡ng trợ. NhÆ°ng dần dần vì miếng ăn, vì cá»±c nhá»c, hỠđã trở nên hung dữ, đối xá» vá»›i nhau theo luáºt rừng. NhÆ°ng trong số đó có hai ngÆ°á»i Công giáo, vá»›i đức tin mạnh mẽ, vá»›i đức ái sâu xa, hỠđã là men của Phúc Âm, là ánh sáng của Thiên Chúa. HỠđã yêu thÆ°Æ¡ng tất cả. Tình yêu đó không gì là m phai mỠđược. HỠđã sống phần nà o câu nói của má»™t thi sÄ©: Tôi Ä‘i tìm má»™t tâm hồn mà không thấy. Tôi Ä‘i tìm Thiên Chúa mà cÅ©ng chẳng có tiếng trả lá»i. Tôi Ä‘i tìm ngÆ°á»i anh em và vá»›i ngÆ°á»i anh em đó, tôi đã thấy tất cả. GÆ°Æ¡ng bác ái yêu thÆ°Æ¡ng của hai ngÆ°á»i Công giáo nà y đã cảm hoá được cả đám tù nhân. Äể rồi hỠđã yêu thÆ°Æ¡ng nhau, giúp đỡ nhau nhÆ° anh em má»™t nhà .
Äể góp phần và o công cuá»™c truyá»n bá Phúc Âm, để góp phần và o việc là m cho Giáo Há»™i được lá»›n mạnh, thì má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải là men của Phúc Âm, là m dáºy lên vẻ bác ái và thánh thiện cho cả má»™t thôn ấp, cho cả má»™t khu phố, cho cả má»™t phiên chợ, cho cả má»™t lá»›p há»c, cho cả má»™t công sở. Hãy là men của Chúa. [Mục Lục]
2. Tốt và xấu
Thế giá»›i hôm nay vẫn còn là nhÆ° má»™t thá»a ruá»™ng, trong đó có cá» lùng xen lẫn vá»›i lúa. Cái tốt xen lẫn vá»›i cái xấu. Chúng ta chỉ cần để ý má»™t chút là có thể nháºn ra trong giáo xứ, trong khu xóm, trong gia đình có những ngÆ°á»i tốt và những ngÆ°á»i xấu. HÆ¡n nữa, cùng má»™t con ngÆ°á»i, nhÆ°ng có lúc hà nh Ä‘á»™ng tốt và có lúc hà nh Ä‘á»™ng xấu.
Chá»n cái tốt và là m Ä‘iá»u tốt cÅ©ng nhÆ° ghét cái xấu và tiêu diệt cái xấu, đó là bà i há»c luân lý phổ thông nhất cho má»i ngÆ°á»i ở má»i nÆ¡i và trong má»i lúc. Bà i há»c nà y nói thì dá»… nhÆ°ng áp dụng và o thá»±c hà nh lại chẳng dá»… chút nà o. Vì thế, chúng ta cần phải cố gắng liên tục, cố gắng không ngừng.
Tuy nhiên cái Ä‘Ãch mà Chúa Giêsu nhắm tá»›i không phải chỉ là những kẻ khô khan nguá»™i lạnh mà còn là những ngÆ°á»i sốt sắng nóng nảy, bởi vì dụ ngôn trên kêu gá»i sá»± nhẫn nại. Nhẫn nại vá»›i lịch sá», vá»›i ngÆ°á»i chung quanh và vá»›i chÃnh bản thân mình. Äừng vá»™i kết án nhÆ° thể má»i sá»± đã xong xuôi, chẳng còn gì để mà nói, để mà trông chá». Nó đã hÆ° đã há»ng, chỉ còn việc nhổ lên và vất Ä‘i. Các nhãn hiệu tốt và xấu nhÆ° được gắn chặt nÆ¡i má»—i con ngÆ°á»i má»™t cách vÄ©nh viá»…n.
Ná»n tảng của sá»± nhẫn nại chÃnh là tÃnh chất của giai Ä‘oạn chúng ta Ä‘ang sống. Giai Ä‘oạn hiện tại là má»™t giao thá»i và sá»± hiện diện của Giáo Há»™i là má»™t lá»i má»i gá»i chứ chÆ°a phải là má»™t lá»i kết án. Giai Ä‘oạn hiện tại còn là thá»i rao giảng Tin Mừng. Các môn đệ của Chúa được sai Ä‘i để Ä‘em đến Æ¡n cứu Ä‘á»™. NhÆ°ng đồng thá»i lòng ham muốn sai trái và tá»™i lá»—i vẫn còn được phép hoạt Ä‘á»™ng. Sẽ tá»›i má»™t thá»i được gá»i là mùa gặt, tức là cuá»™c phán xét trong ngà y sau hết. Bấy giá» Chúa Giêsu sẽ đứng lên để là m công việc phải là m: phân định vÄ©nh viá»…n ngÆ°á»i là nh kẻ dữ, ngÆ°á»i tốt kẻ xấu. NgÆ°á»i là nh thì sáng chói trong NÆ°á»›c Chúa còn kẻ dữ thì bị ném và o lá»a, ở đó sẽ phải khóc lóc và nghiến răng.
Nhẫn nại Ä‘i đôi vá»›i lạc quan và hy vá»ng. Dụ ngôn còn là má»™t lá»i mÆ¡i gá»i chúng ta phải biết nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai. Căn bệnh rồi sẽ khá»i, chiến tranh rồi sẽ hết, bất công không thể kéo dà i má»™t cách vÄ©nh viá»…n, kẻ phạm tá»™i có thể hối cải và kẻ thất vá»ng sẽ tìm thấy chốn cáºy trông.
NhÆ°ng tin và o tÆ°Æ¡ng lai cÅ©ng là hoạt Ä‘á»™ng cho niá»m tin trở thà nh sá»± tháºt. Nhẫn nại không có nghÄ©a là khoanh tay ngồi im chỠđợi trong trạng thái thụ Ä‘á»™ng. NgÆ°á»i tÃn hữu tin ở sá»± chiến thắng của cái tốt, tin ở má»™t tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i đẹp, tin ở công trình cứu chuá»™c của Thiên Chúa, cÅ©ng phải là ngÆ°á»i hà nh Ä‘á»™ng má»™t cách tÃch cá»±c để huá»· diện cái xấu và là m phát sinh những cái tốt. [Mục Lục]
3. Nụ cÆ°á»i.
Theo yêu cầu, má»™t nhà đạo đức đã kể lại kinh nghiệm Ä‘á»i mình nhÆ° sau:
- Giai Ä‘oạn đầu tiên, tôi được Thiên Chúa cầm tay, dẫn tá»›i xứ sở của hoạt Ä‘á»™ng và tôi đã ở lại đó nhiá»u năm. Tiếp đó, Ngà i trở lại Ä‘Æ°a tôi đến xứ sở của niá»m Ä‘au, tại đây, trái tim tôi được thanh luyện khá»i má»i dÃnh bén vá»›i của cải trần gian. Sau đó, Ngà i dẫn tôi đến miá»n đất của cô Ä‘Æ¡n, ở đó má»i ti tiện nhá» bé của bản thân Ä‘á»u bị thiêu rụi. Và rồi tôi có thể Ä‘i và o xứ sở của thinh lặng, trÆ°á»›c mặt tôi, mầu nhiệm của sá»± sống và sá»± chết Ä‘á»u được bà y tá».
Nghe thế, ngÆ°á»i ta liá»n há»i:
- Phải chăng ngà i đã đạt tới giai đoạn cuối cùng của cuộc tìm kiếm.
Nhà đạo đức trả lá»i:
- ChÆ°a đâu, ngà y ná», Thiên Chúa nói vá»›i tôi: Lần nà y Ta Ä‘Æ°a con và o thẳm cung của Ä‘á»n thánh để con được Ä‘i và o cõi lòng Ta.
Thế là tôi đã đến xứ sở của nụ cÆ°á»i.
NgÆ°á»i Tây phÆ°Æ¡ng thÆ°á»ng bảo: Má»™t vị thánh buồn là má»™t vị thánh đáng buồn váºy. Niá»m vui phải chăng là nét chÃnh yếu trên khuôn mặt của má»™t vị thánh.
Cá»±u Ước đã nói: Thiên Chúa là Äấng là m hoan lạc tuổi xuân con. Sở dÄ© nhÆ° váºy vì Ngà i là niá»m vui. Äi và o cõi lòng của Ngà i là tìm được nụ cÆ°á»i muôn thuở của Ngà i. Nụ cÆ°á»i không chỉ là thể hiện của niá»m vui, mà còn là má»™t thách thức trong những hoà n cảnh bi đát. Äó là nụ cÆ°á»i của Sara giữa cảnh già nua con sẻ. Thá»±c váºy, khi Thiên Chúa cho biết bà sẽ thụ thai, mặc dù tuổi đã cao, thì bà đã báºt cÆ°á»i.
Thiên Chúa thÆ°á»ng khÆ¡i dáºy những nụ cÆ°á»i nhÆ° thế, bởi vì tÆ° tưởng và lối của Ngà i là những nghịch lý đối vá»›i con ngÆ°á»i. Thá»±c váºy, cả cuá»™c sống cùng vá»›i lá»i rao giảng cái chết và sá»± phục sinh của Ngà i là má»™t chuá»—i những nghịch lý trÆ°á»›c mắt thế gian. Äang khi ngÆ°á»i Ä‘á»i chạy theo tiá»n bạc, địa vị và danh vá»ng thì Ngà i lại tuyên bố: Phúc cho những ai có tinh thần nghèo khó. Äang khi ngÆ°á»i Ä‘á»i thÃch gây bạo Ä‘á»™ng và háºn thù, thì Ngà i lại truyá»n dạy: Phúc cho những ai ăn ở thuáºn hoà . Äang khi ngÆ°á»i Ä‘á»i cho rằng cái chết là má»™t bất hạnh tá»™t cùng, thì Ngà i lại dạy đó là khởi đầu của Æ¡n phúc, là cá»a ngõ dẫn và o sá»± sống.
Qua Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta cÅ©ng thấy được những Ä‘iá»u nghịch lý vá» NÆ°á»›c Trá»i. Nhá» bé nhÆ° hạt cải nhÆ°ng khi má»c lên sẽ trở thà nh cây to. Ãt á»i nhÆ° nhúm men nhÆ°ng sẽ là m dáºy cả đấu bá»™t. Cả hai hình ảnh nà y Ä‘á»u nói lên sức mạnh của NÆ°á»›c Trá»i Chúa Giêsu muốn thể hiện qua Giáo Há»™i của Ngà i. Khởi đầu từ má»™t nhóm ngÆ°á»i nhá» bé, Giáo Há»™i dần dần quy tụ má»i dân nÆ°á»›c trên thế giá»›i. Xây dá»±ng từ má»™t đám dân chà i dốt nát, Giáo Há»™i đã trở thà nh phổ quát. Và trải qua bao nhiêu bách hại, Giáo Há»™i ấy vẫn tiếp tục đứng vững.
Là con cái Giáo Há»™i, chúng ta được má»i gá»i đặt tất cả niá»m tin tưởng và o Chúa. Tiến bÆ°á»›c trong tình yêu quan phòng của Ngà i luôn phù trợ chúng ta, dù trải qua gian nan thá» thách, chúng ta luôn xác tÃn rằng: Vá»›i những ai yêu mến Chúa, thì Ngà i sẽ là m cho má»i sá»± Ä‘á»u quy vá» sá»± thiện hảo. Vá»›i niá»m tin tưởng ấy, chúng ta quả thá»±c Ä‘ang tìm được nụ cÆ°á»i muôn thuở của Thiên Chúa. [Mục Lục]
4. Thiên Chúa luôn tôn trá»ng tá»± do con ngÆ°á»i
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Má»™t số ngÆ°á»i cứ thắc mắc: tại sao Chúa không quét sạch những phÆ°á»ng tá»™i lá»—i và hung ác khá»i mặt đất nầy? Tại sao Thiên Chúa cứ để há» ung dung sống trong tá»™i ác và tiếp tục gây ra chiến tranh, khủng bố, áp bức, bất công? Ai là m ác, ai gây rối, Chúa cứ việc quét sạch chúng Ä‘i là thế giá»›i sẽ được hoà bình và má»i ngÆ°á»i sẽ được sống trong hạnh phúc. Äó chẳng phải là má»™t giải pháp Ä‘Æ¡n giản để tái láºp hoà bình ổn định cho thế giá»›i đó sao?
Äể trả lá»i cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu kể dụ ngôn sau:
"NÆ°á»›c Trá»i và nhÆ° chuyện ngÆ°á»i kia gieo giống tốt trong ruá»™ng mình. Khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng và o giữa lúa, rồi Ä‘i mất. Khi lúa má»c lên và trổ bông, thì cá» lùng cÅ©ng xuất hiện. Äầy tá»› má»›i đến thÆ°a chủ nhà rằng: "ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy?" Ông đáp: "Kẻ thù đã là m đó!" Äầy tá»› nói: "Váºy ông có muốn chúng tôi ra Ä‘i gom lại không?" Ông đáp: "Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa, thì hãy thu và o kho lẫm cho tôi."
Qua dụ ngôn trên, Chúa Giêsu tá» cho chúng ta biết rằng kẻ nghịch của Thiên Chúa là ma quá»· tìm cách gieo mầm giống xấu và o lòng dạ con ngÆ°á»i và từ mầm giống xấu xa ấy, sá»± dữ lan trà n khắp thế gian. "NgÆ°á»i kia gieo giống tốt trong ruá»™ng mình, nhÆ°ng khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng và o giữa lúa."
Cá» lùng trong ruá»™ng má»c lên lấn lÆ°á»›t lúa non thế nà o thì mầm giống xấu do ma quá»· gieo và o lòng ngÆ°á»i cÅ©ng bùng lên cách đáng sợ nhÆ° thế.
NhÆ° những ngÆ°á»i tôi tá»›, sau khi thấy cá» lùng má»c lên lấn át lúa non, đã nà i xin chủ ruá»™ng cho Ä‘i nhổ cỠđể bảo vệ lúa, nhiá»u ngÆ°á»i trong chúng ta cÅ©ng Æ°á»›c mong Thiên Chúa dùng quyá»n lá»±c của mình để quét sạch phÆ°á»ng gian ác khá»i thế giá»›i nầy, để nhân loại được sống trong hoà bình an lạc.
NhÆ°ng là m nhÆ° thế là 'khủng bố' kẻ gian ác, là tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do con ngÆ°á»i. Thiên Chúa nhân là nh và cao cả nên NgÆ°á»i không há» 'khủng bố' ai và NgÆ°á»i cÅ©ng không bao giá» tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do mà NgÆ°á»i đã thông ban cho loà i ngÆ°á»i, vì nếu Thiên Chúa tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do con ngÆ°á»i, thì NgÆ°á»i sẽ biến há» thà nh robot hoặc thà nh thú váºt là loà i không có tá»± do.
Con váºt không có tá»± do để lá»±a chá»n Ä‘iá»u tốt hay tránh Ä‘iá»u xấu, chúng chỉ thá»±c hiện mệnh lệnh của bản năng và hoà n toà n bị bản năng khống chế.
NÆ¡i con ngÆ°á»i, dù bản năng cÅ©ng mãnh liệt không khác chi nÆ¡i con váºt, nhÆ°ng con ngÆ°á»i có thể dùng tá»± do của mình để khÆ°á»›c từ những mệnh lệnh của bản năng, sống vượt lên bản năng cÅ©ng nhÆ° những lôi cuốn đê hèn. Con ngÆ°á»i có thể tuyệt thá»±c bên cạnh mâm cá»— thịnh soạn được dá»n ra cho mình, nhÆ°ng thú váºt không thể là m được Ä‘iá»u đó vì bản năng sinh tồn đòi buá»™c chúng phải ăn khi đói.
Con ngÆ°á»i có thể tuyệt dục dù có thừa cÆ¡ há»™i để thá»±c hiện bản năng truyá»n sinh; nhÆ°ng nÆ¡i con váºt, bản năng truyá»n sinh hoà n toà n chế ngá»± chúng.
Khi con ngÆ°á»i biết dùng tá»± do của mình để chế ngá»± bản năng, là m chủ bản thân và thá»±c hà nh Ä‘iá»u thiện, thì con ngÆ°á»i trở nên cao cả và đáng kÃnh. NhÆ°ng khi con ngÆ°á»i để cho bản năng lấn lÆ°á»›t tá»± do, cam thân là m nô lệ cho bản năng hÆ° hèn hoặc dùng tá»± do để chá»n là m Ä‘iá»u xấu, con ngÆ°á»i đánh mất phẩm giá cao cả của mình.
Nếu con ngÆ°á»i bị tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do, con ngÆ°á»i chẳng hÆ¡n gì ngÆ°á»i máy; ngÆ°á»i máy chỉ biết là m theo những gì mà nhà chế tạo đã cà i đặt và o bá»™ nhá»› của nó. Nếu con ngÆ°á»i không có tá»± do, con ngÆ°á»i chẳng hÆ¡n gì thú váºt; thú váºt chỉ biết hà nh Ä‘á»™ng theo bản năng, theo thú tÃnh mà chẳng có tá»± do để chá»n là m Ä‘iá»u tốt. Vì thế, Thiên Chúa không bao giá» tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do con ngÆ°á»i cho dù con ngÆ°á»i dùng tá»± do của mình để gây ra Ä‘iá»u ác đối vá»›i đồng loại cÅ©ng nhÆ° để phỉ báng Thiên Chúa là Äấng tạo dá»±ng và thông ban tá»± do cho mình.
NhÆ°ng nói thế không có nghÄ©a là Thiên Chúa là m ngÆ¡ để mặc loà i ngÆ°á»i Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng lầm lạc. Thá»±c ra, NgÆ°á»i luôn dùng Tin Mừng và giáo huấn để soi sáng, để cảm hoá, để cảnh tỉnh con ngÆ°á»i và NgÆ°á»i luôn kiên nhẫn, rất kiên nhẫn chỠđợi há» hồi tâm quay lại Ä‘Æ°á»ng là nh: "Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa, thì hãy thu và o kho lẫm cho tôi."
Lạy Chúa, Chúa đã ban cho chúng con tá»± do vì chỉ khi có tá»± do, chúng con má»›i tháºt sá»± là ngÆ°á»i, má»›i xứng đáng là hình ảnh của Chúa.
Chúa cÅ©ng không bao giá» tÆ°á»›c Ä‘oạt tá»± do mà Chúa đã thông ban cho chúng con vì không muốn chúng con sống nhÆ° ngÆ°á»i máy hay nhÆ° thú váºt.
Xin cho chúng con biết sá» dụng tá»± do của mình mà tránh dữ là m là nh để nhỠđó, chúng con là m cho mình trở thà nh ngÆ°á»i tháºt sá»± tá»± do, có phẩm chất cao đẹp và thánh thiện. [Mục Lục]
5. Không gì là quá muộn
(TrÃch trong ‘NhÆ° Thầy Äã Yêu’ – Thiên Phúc)
Mục sÆ° Martin Luther King, ngÆ°á»i đấu tranh già nh tá»± do cho nô lệ da Ä‘en tại Hoa Kỳ bằng phÆ°Æ¡ng pháp bất bạo Ä‘á»™ng đã kể lại má»™t câu chuyện nhÆ° sau:
Chúng tôi đã có dịp viếng thăm bang Kerela ở cá»±c Nam Ấn Äá»™. Má»™t buổi chiá»u cuối tuần, chúng toi đến bãi biển Cap-Comorin, thÆ°á»ng được gá»i là “nÆ¡i táºn cùng của thế giá»›iâ€, vì đây là mÅ©i đất cuối cùng của lục địa Ấn Äá»™ tiếp giáp Ấn Äá»™ DÆ°Æ¡ng.
TrÆ°á»›c mắt chúng toi là đại dÆ°Æ¡ng mênh mông, vá»›i các đợt sóng nhấp nhô. NÆ¡i đây được gá»i là “điểm hẹn†của ba biển cả: Ấn Äá»™ dÆ°Æ¡ng, Biển Ả Ráºp và vịnh Bengal. Ngồi trên tảng đá nhô ra trên mặt nÆ°á»›c, chúng tôi cảm thấy mình bị cuốn hút và o biển cả mênh mông. Trong khi các đợt sóng dồn dáºp và o má»m đá, tạo nên má»™t bản nhạc nhịp nhà ng, thì vá» phÃa tây, chúng tôi nhìn thấy mặt trá»i Ä‘á» chói Ä‘ang dần dần Ä‘i và o biển cả. Khi mặt trá»i gần khuất, vợ tôi đánh Ä‘á»™ng tôi và nói: “Xem kìa, Martin, tháºt là tuyệt vá»i, phải không?†Tôi Ä‘Æ°a mắt nhìn chung quanh và kìa mặt trăng Ä‘ang từ từ lên khá»i lòng biển trong khi mặt trá»i cháºm chạp Ä‘i xuống biển sâu. Khi mặt trá»i lặn, bóng tối bao trùm mặt đất, nhÆ°ng từ phÃa đông, mặt trăng má»c lên, rá»±c rỡ, chói sáng.
***
Khi ánh sáng mặt trá»i tắt dần và dìm chúng ta và o trong bóng tối dà y dặc, có thể và nhÆ° thá»i Ä‘iểm của cái ác và sá»± dữ lá»™ng hà nh, biến chúng ta thà nh nạn nhân của thế lá»±c Ä‘en tối. NhÆ°ng hãy nhìn vá» phÃa đông, chúng ta sẽ thấy má»™t ánh sáng rá»±c rỡ huy hoà ng ngay trong đêm tối. Và đêm Ä‘en lại sáng tá» nhÆ° ban ngà y. Äó là lúc Ä‘iá»u thiện và cái tốt Ä‘ang vÆ°Æ¡n lên mạnh mẽ. Nếu đã có ánh sáng ban ngà y hÆ°á»›ng dẫn chúng ta lúc thuáºn buồm xuôi gió, thì cÅ©ng có ánh sáng ban đêm dẫn Ä‘Æ°a chúng ta khi bão tố phong ba. Cả hai phải cùng tồn tại để đồng hà nh vá»›i chúng ta đến vá»›i nguồn sáng vÄ©nh cá»u là Thiên Chúa.
Äức Giêsu, trong bà i Tin Mừng hôm nay đã khẳng định láºp trÆ°á»ng của Thiên Chúa qua dụ ngôn “Cá» lung và lúc tốtâ€. Äầy tá»› muốn nhổ cá» lùng Ä‘i, nhÆ°ng ông chủ lại bảo: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt†(Mt 13,30). Kể từ khi nguyên tổ nuối lấy trái cấm thì sá»± dữ và cái ác nhÆ° con bạch tuá»™c vÆ°Æ¡n vòi đến má»i mặt của cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Nó dai dẳng, ngoan cố, lì lợm, không dá»… dà ng buông tha nếu chúng ta không chống cá»± lại má»™t cách mãnh liệt, dứt khoát. Chẳng thế mà Kinh thánh đã dùng biểu tượng con rắn để mô tả hà nh Ä‘á»™ng xảo trá của sá»± dữ luôn gieo rắc bất hoà trong bản hòa tấu nhịp nhà ng của Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i.
Trong dụ ngôn Cá» lùng, Äức Giêsu khẳng định vá» sá»± xuất hiện của cá» lùng là do “kẻ thù đã gieo chúng và o ruá»™ng lúaâ€.
Cho dù kẻ thù đó là Satan hay bởi chÃnh sá»± lạm dụng tá»± do của con ngÆ°á»i, thì cá» lùng luôn mang đến tai há»a và chết chóc.
Cho dù cá» lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong má»™t thá»i gian, nhÆ°ng mùa gặt đến nó sẽ bị gom lại và đốt Ä‘i. Còn lúa tốt lại được cất và o kho lẫm.
Cho dù cứ để cỠlùng và lúa tốt cùng lớn lên cho đến mùa gặt, nhưng không phải là để dung túng cho cái ác và để sự dữ lộng hà nh.
Thiên Chúa có chÆ°Æ¡ng trình hà nh Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i: Trong hà nh trình của má»—i con ngÆ°á»i, vẫn có cá» lùng má»c chung vá»›i lúa tốt, vẫn có cái ác sống chung vá»›i cái thiện, vẫn có bóng tối chen lẫn cùng ánh sáng. Äó là cuá»™c chiến đấu trÆ°á»ng kỳ giữa sá»± là nh và sá»± dữ. Trong lòng ngÆ°á»i tÃn hữu rá»… cá» lùng và lúa tốt vẫn Ä‘an xen lẫn nhau. Thánh Phaolo đã diá»…n tả chân lý ấy khi viết: “Äiá»u tôi muốn, thì tôi không là m, nhÆ°ng Ä‘iá»u tôi ghét thì tôi cứ là m†(Rm 7,15). NgÆ°á»i tÃn hữu hay bị cám dá»— ở trong tình trạng chÆ°a là tá»™i nhân mà cÅ©ng chÆ°a muốn tìm vá» thánh thiện.
Khi chiến đấu chống lại sá»± dữ, chúng ta không chiến đấu Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c, có Chúa cùng chiến đấu vá»›i chúng ta, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Cha đầy yêu thÆ°Æ¡ng. NhÆ°ng NgÆ°á»i không can thiệp để tiêu diệt sá»± dữ má»™t cách vÅ© bão, vì NgÆ°á»i đã ban cho chúng ta sá»± tá»± do, và bởi chúng ta là những con ngÆ°á»i có trách nhiệm. Sá»± dữ nà o cÅ©ng có phần cá»™ng tác của con ngưồi, tá»™i lá»—i nà o cÅ©ng mang dấu tay của những kẻ đồng lõa. Eva đã chẳng phạm tá»™i nếu bà đừng Ä‘Æ°a tay ra hái trái cấm. Äể cứu lấy con ngÆ°á»i luôn luôn sa ngã, Thiên Chúa đã phải nhẫn nại, chỠđợi sá»± hoán cải tuy rất cháºm chạp của há».
Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, và không há» quên sót má»™t ai, cho dù há» là những tá»™i nhân:
Nếu Thiên Chúa tá» ra cháºm chạp trong việc chống lại tá»™i lá»—i, là để chúng ta có thá»i gian mà sám hối canh tân.
Nếu chúng ta yếu Ä‘uối lầm lá»—i, thì NgÆ°á»i sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để can đảm trá»—i dáºy sau những lần vấp ngã.
Nếu phải bÆ°á»›c Ä‘i trong bóng đêm tối tăm vì mất niá»m hy vá»ng, thì NgÆ°á»i sẽ là ánh sáng dẫn Ä‘Æ°á»ng để chúng ta đến vá»›i niá»m tin.
Thiên Chúa khinh ghét tá»™i lá»—i nhÆ°ng lại yêu mến tá»™i nhân, vì NgÆ°á»i chỠđợi nÆ¡i há» lòng thống hối để được NgÆ°á»i thứ tha (x. Rm 2,4). Thiên Chúa khoan dung, Ä‘á»™ lượng không phải để dung túng cho các tá»™i nhân, nhÆ°ng là để cho há» thá»i gian thức tỉnh mà quay trở vá».
Chúa đã bao dung nhẫn nại vá»›i chúng ta. Lẽ nà o chúng ta lại thiếu nhân háºu khoan dung vá»›i kẻ tá»™i lá»—i? Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, lẽ nà o chúng ta không dùng tình yêu của NgÆ°á»i mà hóan cải anh em? Lòng thÆ°Æ¡ng xót Chúa muốn kéo chúng ta và o quê hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cá»u. NhÆ°ng không phải là má»™t cuá»™c hà nh trình Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c. Trái lại, phải là má»™t ngà y há»™i thấm đẫm tình yêu, đầy ắp tiếng cÆ°á»i.
***
Lạy Chúa, dù tá»™i lá»—i có ngáºp trà n Chúa cÅ©ng không bao giá» thất vá»ng vá» chúng con. Vá»›i tình yêu thÆ°Æ¡ng xót của Chúa thì không có gì là quá muá»™n.
Xin cho chúng con luôn biết bắt đầu lại trong tin yêu và hy vá»ng nÆ¡i Chúa. Amen. [Mục Lục]
6. Tá»± do của con ngÆ°á»i – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Nét nổi trá»™i nÆ¡i con ngÆ°á»i hÆ¡n muôn loà i muôn váºt chÃnh là được tạo dá»±ng giống hình ảnh Thiên Chúa. Và dấu hiệu của sá»± trổi vượt ấy chÃnh là sá»± tá»± do giống nhÆ° thần linh mà các tạo váºt khác không thể có được. ChÃnh nhá» sá»± tá»± do mà con ngÆ°á»i có khả năng là m chủ mình, đồng thá»i cÅ©ng phải chịu trách nhiệm vá» hà nh vi của mình. Äây là điểm mạnh và cÅ©ng là yếu Ä‘iểm của con ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i có thể sá» dụng tá»± do để Ä‘i theo lá» luáºt Thiên Chúa hay Ä‘i theo những đòi há»i của tÃnh xác thịt và theo ý riêng của mình.
Quả thá»±c, con ngÆ°á»i hÆ¡n má»i tạo váºt khác là có khả năng biết phân biệt Ä‘iá»u thiện Ä‘iá»u ác, biết chá»n lá»±a Ä‘iá»u nà o nên là m hay không nên là m, và vì thế chỉ có con ngÆ°á»i má»›i phải nháºn lãnh trách nhiệm vá» việc là m của mình. Có má»™t chuyện ngụ ngôn kể rằng:
Má»™t hôm Satan ra lệnh cho má»™t ngÆ°á»i kia phải thi hà nh má»™t trong ba Ä‘iá»u nó yêu cầu, nếu không nó sẽ cÆ°á»›p linh hồn ngÆ°á»i đó. Ba Ä‘iá»u đó là : giết cha, hà nh hạ ngÆ°á»i em, uống rượu. NgÆ°á»i đó ngẫm nghÄ©: giết cha, đánh Ä‘áºp ngÆ°á»i em là điá»u trái vá»›i đạo lý là m ngÆ°á»i, còn uống rượu thì dá»… quá, ai mà không là m được. Thế là anh ta quyết định Ä‘i uống rượu. Lúc đầu anh ta còn là m chủ được, nhÆ°ng vá» sau không còn là m chủ được mình nữa, anh đã say lúy túy và kết quả đã diá»…n ra đúng nhÆ° qủy mong đợi. Anh ta đã giết cha, hà nh hạ ngÆ°á»i em và còn là m nhiá»u Ä‘iá»u tá»™i lá»—i khác.
Câu chuyện trên đây có lẽ không chỉ là chuyện ngụ ngôn mà là thá»±c tế xảy ra hằng ngà y trÆ°á»›c mắt chúng ta. Tá»™i ác luôn tiá»m ẩn trong tâm hồn chúng ta. RÆ¡i và o má»™t hoà n cảnh nà o đó, nếu không biết tá»± chủ bản năng, ai cÅ©ng có thể là má»™t tên sát nhân. Thế nhÆ°ng câu chuyện nà y không chỉ nêu lên mặt trái của con ngÆ°á»i, nó còn nói lên nét cao qúy trong lòng con ngÆ°á»i nữa. Tháºt thì ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông trong câu chuyện đã không lao và o tá»™i ác nhÆ° má»™t phản ứng bình thÆ°á»ng. Äạo lý và lẽ phải đã đến vá»›i anh ta trÆ°á»›c tiên. Từ thâm sâu lòng mình, con ngÆ°á»i luôn hÆ°á»›ng vá» Ä‘iá»u thiện. Con thú cắn xé mồi rồi lăn ra ngủ yên, nhÆ°ng con ngÆ°á»i thì không nhÆ° thế. Thá» há»i có kẻ sát nhân nà o mà không cảm thấy bị cắn rứt trong lÆ°Æ¡ng tâm, có hà nh Ä‘á»™ng xấu nà o mà không dà y vò lòng dạ con ngÆ°á»i? Con ngÆ°á»i sinh ra vốn hÆ°á»›ng vá» Ä‘iá»u thiện, nhÆ°ng ma qủy lại luôn lôi kéo con ngÆ°á»i và o sá»± dữ. Thá»±c váºy, con ngÆ°á»i luôn bị giằng co giữa thiện và ác, giữa phúc và tá»™i. Tại sao váºy?
ThÆ°a, bởi vì Thiên Chúa đã tạo dá»±ng má»i sá»± Ä‘á»u tốt đẹp, thế nhÆ°ng, ma quá»· lại gieo những Ä‘iá»u xấu và o thế gian. Nó còn gieo Ä‘iá»u gian ác và o trong chÃnh tâm hồn con ngÆ°á»i. Hạt giống của sá»± dữ đó được ấp ủ, được nuông chiá»u nuôi nấng bởi tâm hồn thiếu cÆ°Æ¡ng quyết tránh xa sá»± dữ, thiếu tá»± chủ trÆ°á»›c những tÆ° tưởng bất chÃnh nên hạt giống xấu luôn có cÆ¡ há»™i bùng phát và má»™t khi có cÆ¡ há»™i nó sẽ triển nở là m cho con ngÆ°á»i ra băng hoại.
Theo giáo lý Kitô giáo, Thiên Chúa đã dá»±ng nên chúng ta theo hình ảnh Ngà i, vì thế, khát vá»ng sâu thẳm nhất trong lòng ta chÃnh là Thiên Chúa. Chá»n tuân phục Chúa, chúng ta có được sá»± tá»± do Ä‘Ãch thá»±c, được bình an, hạnh phúc. Còn khi chúng ta bất tuân Thiên Chúa, là đánh mất ý nghÄ©a Ä‘á»i mình, là đặt cuá»™c sống mình dÆ°á»›i sá»± Ä‘iá»u khiển của sá»± ác và sẽ bị buông mình trong hố sâu của tá»™i lá»—i, tá»±a nhÆ° cánh diá»u chỉ có thể tá»± do bay bổng khi còn được rà ng buá»™c vá»›i sợi dây, con ngÆ°á»i chỉ có thể được tá»± do sống trong hạnh phúc khi tá»± rà ng buá»™c Ä‘á»i mình theo lá» luáºt của Chúa mà thôi.
Tuy nhiên, vì bản tÃnh con ngÆ°á»i đã bị thÆ°Æ¡ng tÃch do tá»™i nguyên tổ trở nên yếu Ä‘uối, dá»… sa và o những cám dá»— tá»™i lá»—i, nhÆ° lá»i thánh Phaolô đã nói: "sá»± là nh tôi muốn là m nhÆ°ng tôi lại không là m, còn sá»± dữ tôi không muốn là m nhÆ°ng tôi lại cứ là m". Äó chÃnh là sá»± giá»›i hạn của mình, chúng ta cần phải nhá» Æ¡n Chúa qua việc cầu nguyện, năng lãnh nháºn các bà tÃch để xin Thiên Chúa gia tăng Æ¡n cần thiết mà biết là m Ä‘iá»u là nh tránh Ä‘iá»u dữ, và gìn giữ ta trong Æ¡n thánh của NgÆ°á»i, mà trong giáo lý chúng ta gá»i là ơn thánh hoá và ơn trợ giúp. Vì váºy, để gìn giữ vẻ đẹp linh hồn mình luôn là hình ảnh sống Ä‘á»™ng của Thiên Chúa, chúng ta cần thÆ°á»ng xuyên cầu nguyện, siêng năng tham dá»± thánh lá»… và nếu chúng ta lỡ phạm tá»™i chúng ta cần can đảm đến vá»›i bà tÃch giải tá»™i để được Æ¡n tha thứ và qua đó, Chúa sẽ ban Æ¡n soi sáng để chúng ta biết sống đúng vá»›i phẩm giá là m ngÆ°á»i của mình hÆ¡n.
Xin Chúa cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta luôn can đảm nói không vá»›i sá»± dữ, luôn kiên trÆ°á»ng tránh xa những mÆ°u chÆ°á»›c cám dá»— của Sa-tan và luôn trung thà nh theo giáo huấn của Chúa, ngõ hầu chúng ta luôn trở thà nh con cái của Thiên Chúa, con cái của tá»± do không lệ thuá»™c bởi Ä‘am mê tá»™i lá»—i. Amen. [Mục Lục]
7. Diệt cỠlùng bằng nhân đức
(Suy niệm của Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n)
Má»™t nhà hiá»n triết dẫn các há»c trò đến trên bãi cá» hoang và há»i các há»c trò: Là m thế nà o để diệt trừ hết cá» hoang nà y?
Má»™t há»c trò thÆ°a: “Dạ thÆ°a thầy, chỉ cần có má»™t cái xẻng thôi là xong hết ạ!â€Nhà hiá»n triết khe khẽ gáºt đầu. Má»™t ngÆ°á»i há»c trò khác nhÆ° phát hiện ra Ä‘iá»u gì má»›i, nói tiếp: “Dạ thÆ°a thầy, đốt lá»a để diệt cá» cÅ©ng là má»™t cách rất hay đấy ạ!â€Nhà hiá»n triết im lặng mỉm cÆ°á»i, ra hiệu gá»i má»™t ngÆ°á»i khác. NgÆ°á»i há»c trò thứ ba nó: “ThÆ°a thầy, rắc vôi lên cÅ©ng có thể diệt được hết tất cả các giống cỠđấy ạ!â€. Tiếp ngay sau đó là ngÆ°á»i há»c trò thứ tÆ° anh ta nói: “Diệt cá» phải trừ táºn gốc, chỉ cần nhổ được rá»… lá»›n là xong hết!â€. Các há»c trò đã lần lượt nói hết suy nghÄ© của mình, nhà hiá»n triết má»›i nói: “Muốn diệt hết cá» dại ở bãi hoang, chỉ có má»™t cách hay nhất, đó là hãy trồng cấy mùa mà ng lên đấy. CÅ©ng nhÆ° váºy, muốn để linh hồn không phải buồn lo tản mạn, thì cách duy nhất là hãy chiếm cứ nó bằng những đức tÃnh tốtâ€.
Äây là má»™t câu chuyện tháºt ý nghÄ©a. à nghÄ©a vì nó rút cho chúng ta má»™t bà i há»c là m ngÆ°á»i tháºt giản dị. Muốn trở nên ngÆ°á»i tốt thì không phải chỉ bá» táºt xấu mà quan yếu là táºp thói quen tốt má»›i có thể giảm dần tÃnh xấu.
Con ngÆ°á»i chúng ta mặc dầu được tạo dá»±ng giống hình ảnh Thiên Chúa nhÆ°ng lại được đặt giữa thế gian nên ma qủy cÅ©ng gieo và o hồn ta những cá» dại là tÃnh hÆ° nết xấu. Có đôi lúc chúng ta ngủ mê trong Ä‘am mê nên để cá» dại má»c kÃn tâm hồn chúng ta. Có đôi lúc chúng ta mải mê trong danh vá»ng nên để cho tÃnh hÆ° nết xấu, cùng thói kiêu căng giả hình phát triển mạnh mẽ nÆ¡i chúng ta.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn lúa và cá» lùng nhÆ° muốn nhắc nhở chúng ta sá»± phát triển rất nhanh của tÃnh hÆ° nết xấu trong con ngÆ°á»i chúng ta. Chỉ má»™t chút thá» Æ¡ thì cá» lùng đã lấn lÆ°á»›t cây lúa. CÅ©ng váºy, chỉ má»™t chút mất cảnh giác cÅ©ng đủ chúng ta lây nhiá»…m biết bao thói Ä‘á»i xấu xa. Cá» thì dá»… má»c. Lúa thì phải chăm bón. Thói xấu thì dá»… nhiá»…m, nhÆ°ng nhân đức phải táºp luyện má»›i thà nh. Äó là ná»—i khổ mà thánh Phaolô đã từng thốt lên: “việc là nh tôi muốn là m mà tôi lại không là m. Việc dữ tôi không muốn là m mà tôi lại là mâ€. Äó là lý do mà có biết bao ngÆ°á»i Ä‘ang hiá»n là nh bổng dÆ°ng là m chuyện ác, Ä‘ang sống tốt bá»—ng trở thà nh kẻ sát nhân. Äó cÅ©ng là mâu thuẫn tá»± ná»™i tâm con ngÆ°á»i và vượt ngoà i tầm kiểm soát của chúng ta. NhÆ°ng hôm nay Chúa bảo chúng ta đừng lo lắng hay thất vá»ng. Hãy tin tưởng và o sức mạnh của ân sủng Chúa. ChÃnh Chúa sẽ hoà n tất những Ä‘iá»u tốt đẹp nÆ¡i chúng ta. Tá»±a nhÆ° má»™t cây cải nhá» bé tưởng chừng nhÆ° bị nuốt chá»ng giữa cá» dại um tùm nhÆ°ng má»™t lúc nà o đó nó sẽ trở thà nh cây cao bóng cả. Hay việc tốt chúng ta là m tuy nhá» bé nhÆ° nắm men được ủ và o ba thúng bá»™t, thế mà nó là m cho tất cả Ä‘á»u phải dạy men. Hãy kiên nhẫn rèn luyện nhân đức. Hãy kiên nhẫn sá»a lại lá»—i lầm bằng những việc cao thượng hÆ¡n hầu khống chế những tÃnh hÆ° nết xấu trong ta.
Cuá»™c sống con ngÆ°á»i có cái tốt, cái xấu. Nó có thể biến chúng ta thà nh thiên thần hay ác quá»· trong má»™t khoảng cách rất gần. Äiá»u quan yếu là chúng ta đừng bao giá» mất cảnh giác vá»›i lá»i má»i gá»i Ä‘i và o Ä‘Æ°á»ng xấu. Hãy tỉnh thức kẻo sa và o cám dá»—. Hãy nói không vá»›i tá»™i lá»—i. Hãy tránh xa môi trÆ°á»ng xấu để giữ mình khá»i quyến luyến tá»™i lá»—i.
NgÆ°á»i xÆ°a nói rằng: “biết mình yếu thì đừng ra gióâ€. Hãy tá»± biết sá»± yếu Ä‘uối của mình để phòng tránh những cám dá»— tá»™i lá»—i. Hãy nhìn nháºn sá»± yếu Ä‘uối của mình để cáºy dá»±a và o ân sủng Chúa. Hãy để cho Chúa dẫn dắt chúng ta Ä‘i trong ánh sáng Lá»i Chúa. Hãy rèn luyện các nhân đức tốt để đẩy lùi những thói xấu ra khá»i con ngÆ°á»i chúng ta. Hãy nuôi dưỡng những mầm sống lÆ°Æ¡ng thiện thay cho những ý đồ bất chÃnh. Hãy là m cho tâm hồn mình trở thà nh miá»n đất mà u mỡ cho Tin Mừng của Chúa được vÆ°Æ¡n lên thà nh những nhân đức cao đẹp.
Ước gì chúng ta hãy là m đẹp cuá»™c Ä‘á»i mình thà nh những cánh đồng lúa xanh tÆ°Æ¡i bằng những việc là nh phúc đức. Xin đừng để tÃnh lÆ°á»i biếng mà biến hồn ta thà nh nÆ¡i chất chứa những Ä‘iá»u xấu xa. Xin cho chúng ta biết chiến thắng cá» lùng bằng việc rèn luyện những nhân đức tốt thay cho những cái xấu là m mất vẻ đẹp cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Ước gì chúng ta luôn biết cáºy dá»±a và o Æ¡n Chúa để hoà n thiện Ä‘á»i mình nên hoà n hảo nhÆ° Cha chúng ta ở trên trá»i là Äấng hoà n hảo. Amen. [Mục Lục]
8. Như hạt giống tốt
(Suy niệm của Lm. Luigi Gonzaga Äặng Quang Tiến)
Bà i tin mừng Chúa nháºt nầy gồm ba dụ ngôn vá» NÆ°á»›c Trá»i: Dụ ngôn lúa và cá» lùng (13:24-30), dụ ngôn hạt cải (13:31-32); dụ ngôn men trong bá»™t (13:33); lý do dùng dụ ngôn (13:34-35) và giải thÃch dụ ngôn lúa và cá» lùng (13:36-43). Ba dụ ngôn nầy có nhiá»u Ä‘iểm chung: - Tất cả Ä‘á»u hÆ°á»›ng vỠ“ngà y thu hoạchâ€, chứ không phải tình trạng hiện thá»i; - PhÆ°Æ¡ng thức là m là hạt giống/men được gieo và o trong má»™t môi trÆ°á»ng; - Các dụ ngôn nhấn mạnh kết quả mà hạt giống/men mang lại cho môi trÆ°á»ng (cc. 30b.32.33).
Dụ ngôn lúa và cỠlùng (13:24-30)
Liên hệ vá»›i dụ ngôn trÆ°á»›c, dụ ngôn nầy tiếp tục nói vá» NÆ°á»›c Trá»i bằng câu chuyện hạt giống. Khác vá»›i dụ ngôn trÆ°á»›c, dụ ngôn nầy không nói vá» các loại đất trong đó các hạt giống được gieo và o, mà nói vá» hạt giống. Dụ ngôn trÆ°á»›c nói vỠđất tốt (13,8.23) giúp cho hạt giống trổ sinh nhiá»u bông hạt. Dụ ngôn nầy Ä‘á» cáºp đến hạt giống tốt (c. 24), không bị cá» lùng là m chết Ä‘i, mà sẽ sinh nhiá»u hạt và được thu và o kho lẫm (c. 30). Äiểm khác biệt nữa trong dụ ngôn nầy là sá»± can thiệp bởi các yếu tố bên ngoà i: má»™t Ä‘Ã ng là kẻ thù gieo cá» lùng và o ruá»™ng lúa (c. 25); Ä‘Ã ng khác là quyết định của chủ ruá»™ng để cho lúa và cá» lùng má»c chung vá»›i nhau cho đến ngà y gặt, bởi ông biết phẩm tÃnh của hạt giống (c. 30). Có thể phân chia bố cục của Ä‘oạn nầy nhÆ° sau: - Khởi Ä‘iểm vá» hạt giống tốt (c. 24); - Hạt giống lá»›n lên chung vá»›i cá» lùng (cc. 25-26); - Lúa tốt được tách ra khá»i cá» lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Khởi điểm vỠhạt giống tốt (c. 24)
Matthêô dùng tÄ©nh từ kalos, “tốt†trong má»™t số hình ảnh ẩn dụ nhÆ° trái tốt (3,10; 7,19), công việc tốt (5,16), cây tốt (12,33), hạt giống tốt (13,24), hạt ngá»c tốt (13,45), cá tốt (13,48). Các hình ảnh nầy Ä‘á»u nằm trong văn mạch của trình thuáºt vá» ngà y cánh chung. Äến thá»i sau cùng, cây nà o sinh trái tốt thì được giữ lại, cây nà o không sinh trái hoặc sinh trái xấu sẽ bị chặt Ä‘i và vất và o lá»a; cá tốt sẽ được bá» và o giá», còn cá xấu thì bị quăng ra ngoà i. CÅ©ng thế hạt giống tốt sẽ được cất và o kho lẫm, trong khi cá» lùng sẽ bị gom góp lại thà nh bó và bị đốt Ä‘i.
Hạt giống lớn lên chung với cỠlùng (cc. 25-26)
Trong Ä‘oạn nầy dÆ°á»›i hình thức trình bà y, Matthêô nói đến sá»± xuất hiện của cá» lùng và lá»›n lên chung của nó vá»›i hạt giống trong cùng má»™t thá»a ruá»™ng. “Kẻ thùâ€, echthros, là ngÆ°á»i gieo cá» lùng và o đó, cÅ©ng là ma quỉ, diabolos (c. 39), là kẻ đối nghịch vá»›i “ông chủâ€, kyrios (c. 28). Kẻ thù gieo cá» lùng lên trên hạt giống tốt nhằm phá hoại hạt giống tốt và ngăn cản hạt giống sinh trái.
Câu 25 mô tả các hà nh Ä‘á»™ng liên tiếp và hoà n thà nh của kẻ thù: èlthen, “đã đếnâ€, epespeiren, “đã gieo lên trên†và apèthen, “đã ra Ä‘iâ€. Các hà nh Ä‘á»™ng diá»…n ra rất nhanh trong khung cảnh thoi gian là “lúc má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủâ€, en tò katheudein. Matthêô thÆ°á»ng mô tả má»™t biến cố “sá»± dữ†diá»…n ra trong khi má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ: Chúa Giêsu Ä‘ang ngủ trên thuyá»n thì giông bão áºp đến (8,24), trong khi các môn đệ Ä‘ang ngủ, Chúa Giêsu chiến đấu vá»›i cám dá»— trong VÆ°á»n Cây Dầu, và ngÆ°á»i tá»™i lá»—i Ä‘ang đến bắt Ngà i (x. 26,40-45). Ở đây Matthêô chỉ nhắm mô tả sá»± kiện là ma qủi lợi dụng lúc ngÆ°á»i ta Ä‘ang ngủ để gieo cá» lùng và o.
Cá» lùng được kẻ thù gieo và o giữa hạt giống tốt và lá»›n lên cùng hạt giống (c. 26). Trong 10,16 Matthêô nói đến việc chiên được sai đến giữa Ä‘Ã n sói. Trong cả hai trÆ°á»ng hợp Matthêô Ä‘á»u cho thấy là hạt giống và chiên không bị biến dạng hay hÆ° há»ng bởi việc sống chung nầy. Cá» lùng và hạt giống tốt cùng lá»›n lên và chúng phát triển theo cách của chúng. Ở đây cả hai được mô tả là lá»›n lên cùng thá»i. Trong 13,30, có sá»± quyết định của gia chủ nữa, “Hãy để chúng cùng lá»›n lênâ€. Hạt giống tốt kết trái, cá» lùng cÅ©ng phÆ¡i bà y mình ra. Tá» hiện, phainò, ở đây là tá»± phÆ¡i bà y mình ra cho ngÆ°á»i khác thấy (x. 9,33; 24,30); khi còn là hạt, khó phân biệt được đâu là cá» lùng và hạt giống.
Chủ Ä‘á» chÃnh của dụ ngôn là hạt giống. Chủ ruá»™ng đã gieo hạt giống, speirò, và o ruá»™ng của mình. Kẻ thù đến và gieo thêm cá» lùng “giữa hạt giốngâ€; Ä‘á»™ng từ epi-speirò chỉ việc gieo lên trên. Cách mô tả nầy cho thấy mục Ä‘Ãch xấu của kẻ thù. Tuy nhiên, hạt giống vẫn má»c lên và kết trái. Matthêo nói đến việc kết trái, karpos, nhÆ° trong dụ ngôn trÆ°á»›c (13,8). Việc kết trái chứng tá» là hạt giống tốt, nên má»›i sinh trái tốt (7,18.20), và không bị ảnh hưởng bởi việc lá»›n lên chung vá»›i cá» lùng.
Lúa tốt được tách ra khá»i cá» lùng trong mùa gặt (cc. 27-30)
Äoạn nầy ở hình thức đối thoại giữa chủ ruá»™ng và các tôi tá»›. Các tôi tá»› đặt các câu há»i, và gia chủ trả lá»i và ra mệnh lệnh. Kẻ thù ra Ä‘i, các tôi tá»› đến vá»›i gia chủ trình bà y vá» sá»± hiện diện của hạt giống xấu trong ruá»™ng (c. 27). “NgÆ°á»i gieo hạt giống tốt†trong câu nháºp Ä‘á», bây giỠđược xác định chÃnh là gia chủ, oikodespotès. Gia chủ nầy chÃnh là hình ảnh của Thiên Chúa (20,1; 21,33); bởi đó kyrie cÅ©ng hiểu theo nghÄ©a nầy. Các tôi tá»› đặt vấn Ä‘á» vá» nguồn gốc hạt giống xấu giữa ruá»™ng của ông chủ: “Ông đã chẳng gieo hạt giống tốt hay sao?†Câu trả lá»i chỠđợi khẳng định “Vâng, tôi đã gieo hạt giống tốtâ€. Câu há»i tiếp theo vá» nguồn gốc cá» lùng “Bởi đâu lại có cá» lùng?†Trong Matthêô, khi đặt vấn Ä‘á» vá» nguồn gốc má»™t sá»± kiện, thÆ°á»ng cho thấy sá»± kiện ấy vượt qua trà hiểu của con ngÆ°á»i, và cả sá»± bất lá»±c của con ngÆ°á»i trong giải quyết vấn Ä‘á» (13,27; 13,54.56; 15,33; 21,25). Bởi đó, ông chủ không để cho các tôi tá»› là m theo cách suy nghÄ© của há» là đi nhổ ngay cá» lùng ra khá»i ruá»™ng.
Chỉ gia chủ má»›i biết nguồn gốc của cá» lùng, còn tôi tá»› không biết Ä‘iá»u nầy, nên há» phải chỠđến ngà y gặt (c. 28). Ông gá»i đó là kẻ thù của ông, vì cá» lùng đã được gieo và o trong ruá»™ng của ông. ChÃnh ông quyết định thá»i hạn để cho cá» lùng lá»›n lên chung vá»›i hạt giống, và khi nà o thì chúng sẽ bị đốt trong lá»a. Äá»™ng từ syllegò, “thu góp†(cc. 28.29.30) được dùng đến 3 lần trong Ä‘oạn ngắn nầy. Các tôi tá»› muốn thu góp ngay cá» lùng (c.28), nhÆ°ng gia chủ lo ngại việc thu góp nầy sẽ ảnh hưởng đến hạt giống tốt (c. 29). Bởi đó ông để cá» lùng má»c chung trong ruá»™ng của ông cho đến ngà y gặt (c. 30). “Mùa gặt†và “thá»i gian†gắn liá»n vá»›i nhau và mang ý nghÄ©a cánh chung. ChÃnh “thá»i gianâ€, kaipos, xác định tÃnh chất của mùa gặt. Äó là mùa gặt của thá»i cánh chung (8,29; 21,34). ChÃnh đợi đến ngà y cánh chung, má»i sá»± má»›i tá» lá»™ ra và được giải quyết (13,47-50; 22,1-14; 25,31-46). Hạt giống tốt thì sinh hạt, còn cá» lùng thì không; nhÆ° thế ông chủ dùng nguyên tắc “xem quả thì biết cây†(7,18) để chỉ cho tôi tá»› biết cách phân biệt và hà nh Ä‘á»™ng trong ngà y gặt. Cá» lùng thì bó lại và đốt Ä‘i, còn lúa tốt cất và o trong kho lẫm của gia chủ (13,30b.40; 3, 12).
Thiên Chúa gieo hạt giống tốt xuống, và Ngà i thu gặt hoa trái. Trên mảnh ruộng của Thiên Chúa ở trần gian, hạt giống tốt và cỠlùng sống chung. Hạt giống tốt phải sinh hoa trái tốt, vì chỉ như thế nó mới được thu hoạch và cất và o kho lẫm của Thiên Chúa.
Dụ Ngôn Hạt Cải (13,31-32)
Lần nữa Chúa Giêsu nói vá» dụ ngôn má»™t hạt giống khác. Äó là hạt cải. Dụ ngôn nầy được thuáºt lại trong Mc 4,30-32 và Lc 13,18-19. Hạt cải má»c dá»c theo vùng Biển Galilêa. Chiá»u cao loại cây má»™t năm nầy thay đổi từ 0,6096 m - 1,8288m. Lá má»c từ gốc mà lên. Äến mùa cây trổ sinh rất nhiá»u bông nhá» mà u và ng. Hạt cải dùng là m dầu, má»™t thứ hÆ°Æ¡ng liệu (ABD 2,812).
Khác vá»›i dụ ngôn hạt giống tốt, dụ ngôn nầy nhấn mạnh đến kết quả cuối cùng của hạt cải, rất tÆ°Æ¡ng phản vá»›i tình trạng khởi đầu. TÃnh cách tÆ°Æ¡ng phản nầy được diá»…n tả bởi hai tÃnh từ mikroteron, “nhá» nhất†và meizon, “lá»›n nhất†(c.32). Sá»± tÆ°Æ¡ng phản nầy nhấn mạnh sá»± sống lá»›n mạnh và năng Ä‘á»™ng của NÆ°á»›c Trá»i. Hạt cải lá»›n lên thà nh “câyâ€, devdron, nghÄ©a là nó có hình dáng và kÃch thÆ°á»›c nhÆ° má»™t thân cây.
Hình ảnh ẩn dụ “chim trá»i đến ẩn náu trong cà nh của nó†lấy từ Cá»±u Æ°á»›c. Sách Äaniel 4 và Ezekiel 31 so sánh vua Aicáºp nhÆ° má»™t cây to lá»›n, “thân nó cao lá»›n hÆ¡n má»i cây cối trong cánh đồng, chồi lá»™c ra nhiá»u, cà nh lá vÆ°Æ¡n rá»™ng†(Ezk 31,5), mà các chÆ° hầu nhÆ° chim trá»i tìm đến ẩn náu và là m tổ, “Trên cà nh cây, má»i giống chim trá»i đến là m tổ, dÆ°á»›i bóng lá cà nh, má»i dã thú nẩy nở sinh sôi, và dÆ°á»›i bóng nó, vô số dân tá»™c đến cÆ° ngụ†(Ezk 31,6; Äaniel 4,9.18). Bởi đó, hình ảnh nầy được dùng trong dụ ngôn ám chỉ việc các dân tá»™c tìm đến NÆ°á»›c Trá»i và o thá»i cánh chung, để được cÆ° ngụ và hưởng sá»± sống trong đó.
Cây cải của NÆ°á»›c Trá»i thay thế cây sá»± sống trong vÆ°á»n EÄ‘en, bởi NÆ°á»›c Trá»i ban sá»± sống cho má»i dân tá»™c và má»i ngÆ°á»i.
Dụ Ngôn Men Trong Bột (13,33)
Dụ ngôn nầy không dùng hình ảnh hạt giống nữa, mà má»™t nhúm men, zymè. Giống nhÆ° dụ ngôn trÆ°á»›c, dụ ngôn nầy nói đến sá»± nhá» bé lúc ban đầu và lá»›n mạnh và o lúc cuối. Tuy nhiên dụ ngôn nầy còn nhấn mạnh má»™t khÃa cạnh khác. Äó là sá»± sống của NÆ°á»›c Trá»i là m biến đổi cả môi trÆ°á»ng nÆ¡i men NÆ°á»›c Trá»i được bá» và o.
Kết luáºn: NÆ°á»›c Trá»i là Chúa Giêsu Kitô. Ngà i đến trần gian nhÆ° hạt giống chịu chôn vùi trong lòng đất. Không để tá» lá»™ công khai má»™t dáng vẻ to lá»›n và huy hoà ng nà o; trái lại nhá» bé và thầm lặng. Tuy nhiên Ngà i đã là m dáºy lên trần gian và khi đã hoà n thà nh sứ mạng, Ngà i trở nên nÆ¡i Æ¡n cứu Ä‘á»™ duy nhất cho má»i ngÆ°á»i. [Mục Lục]
9. NÆ°á»›c Trá»i được và nhÆ°...
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Äoạn Tin Mừng dà i hôm nay chỉ có má»™t chủ Ä‘á» duy nhất: qua má»™t số hình ảnh dá»… hiểu NÆ°á»›c Trá»i được phác lên những nét đặc thù mà , thoạt tiên xem ra rá»i rạc nhÆ°ng nhìn kÄ© chúng bổ sung cho nhau cách hết sức chặt chẽ. Tuy nhiên để hiểu sâu rá»™ng hÆ¡n, tôi thiết nghÄ© cần phải đầu tÆ° Ä‘á»™i chút suy nghÄ©. Hai dụ ngôn đầu chẳng hạn, nhiá»u lần ta được giải thÃch: sức mạnh của NÆ°á»›c Trá»i được và nhÆ° hạt cải, tuy nhá» bé nhÆ°ng lại má»c thà nh cây lá»›n, nhÆ° dúm men Ãt á»i mà là m cho cả ba thúng bá»™t dáºy men, vì đó là sức mạnh của chân thiện mỹ, mà chân thiện mỹ thì không gì có thể cưỡng lại được. Äiá»u nà y nếu có đúng thì chỉ trên suy luáºn lô-gic, thá»±c tế cho thấy: ngay cả giữa các tu sÄ© nhiá»u ngÆ°á»i còn nghi ngại vá» sức mạnh của gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu hÆ¡n là tin tưởng và o sức mạnh của gÆ°Æ¡ng là nh hay nhân đức. Ngay cả má»™t Giáo Há»™i rất tá»± hà o vá» các chân lý mình sở đắc mà nhiá»u khi cÅ©ng còn run sợ, lép vế trÆ°á»›c các thói Ä‘á»i, lạc thuyết… Sức mạnh vô địch của NÆ°á»›c Trá»i, theo Äức Giêsu, chắc phải hệ tại ở má»™t Ä‘iá»u gì khác lắm…
Dụ ngôn thứ ba thì Äức Giêsu kể, rồi lại được chÃnh NgÆ°á»i giải thÃch nhằm đáp ứng yêu cầu của các môn đệ. Nhiá»u ngÆ°á»i cho rằng dụ ngôn nà y nói vá» tình trạng chịu váºy của ngÆ°á»i là nh phải sống chung vá»›i kẻ dữ chá» ngà y phán xét; nếu quả tháºt là thế thì ý nghÄ©a của nó Ä‘i ngược hẳn lại, và triệt tiêu hai dụ ngôn trên. Chắc chắn không thể thế được! HÆ¡n nữa nhiá»u ngÆ°á»i trong chúng ta vẫn hiểu là Äức Giêsu và von NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° hạt cải, nhÆ° nhúm men…, tháºm chà nhiá»u cuốn Kinh Thánh còn đặt tiêu đỠ‘dụ ngôn cá» lùng’ dá»… gây hiểu lầm (NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° cá» lùng?). Thá»±c ra các dụ ngôn Ä‘á»u là những câu chuyện, và ở đây NÆ°á»›c Trá»i được và nhÆ° ba hà nh Ä‘á»™ng chứ không phải ba váºt thể. Riêng dụ ngôn thứ ba (lúa tốt và cá» lùng) NÆ°á»›c Trá»i được và vá»›i thái Ä‘á»™ của chủ ruá»™ng: ông chấp nháºn tình trạng sống chung tốt xấu vì má»™t mục Ä‘Ãch nà o đó cao cả hÆ¡n. Nếu ta Ä‘á»c cả ba dụ ngôn và hiểu ba hà nh Ä‘á»™ng trong thế liên hoà n, có thể ý nghÄ©a sẽ hiện rõ hÆ¡n chăng? Tôi thá» suy diá»…n:
NÆ°á»›c trá»i chÃnh là lòng từ nhân của Thiên Chúa và thá»±c tại trong đó lòng thÆ°Æ¡ng xót của Ngà i ngá»± trị và hà nh Ä‘á»™ng. Lòng nhân nà y chấp nháºn, và thá»±c tế còn nhÆ° ‘mong’ cho có sá»± dữ, ‘đòi’ phải có sá»± tá»™i trên trần gian nà y, má»i nÆ¡i và qua má»i thá»i đại (kể cả trong Há»™i Thánh, trong Ä‘á»i tu… và đương nhiên nÆ¡i từng tâm hồn…) Felix culpa là thế!; ‘Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt!’ Yếu Ä‘uối và tá»™i lá»—i không há» là m cho tình yêu thÆ°Æ¡ng xót nà y bị giảm sút hay thu hẹp lại. Thoạt nhìn lòng nhân ái có vẻ âm thầm và rất má»±c khiêm tốn, nhÆ°ng chÃnh trÆ°á»›c tá»™i lá»—i và sá»± dữ nó lại có cÆ¡ cà ng lá»›n mạnh và bùng nổ mạnh mẽ hÆ¡n. ‘NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng giống nhÆ° chuyện hạt cải (nhá» bé) ngÆ°á»i ná» lấy gieo trong ruá»™ng mình…nhÆ° nắm men vùi và o ba thúng bá»™t…’ Và trong chÃnh cái môi trÆ°á»ng tá»™i lá»—i và thấp kém đó (thá»a đất Ä‘en hay mấy thúng bá»™t chai lì) lòng thÆ°Æ¡ng xót cà ng chứng tỠđược cái sức mạnh cải tạo và biến đổi vô địch của nó, ‘cho đến khi tất cả bá»™t dáºy men’.
Lấy trÆ°á»ng hợp thầy thuốc chẳng hạn, má»™t hình ảnh mà Äức Giêsu đã từng sá» dụng để nói vá» chÃnh mình. Nghá» của thầy thuốc cần, và gần nhÆ° đòi, phải có ngÆ°á»i Ä‘au yếu bệnh táºt. NgÆ°á»i ta không gởi bác sÄ© tá»›i nÆ¡i toà n ngÆ°á»i khá»e mạnh, là nh lặn. Bệnh cà ng nhiá»u và con bệnh cà ng hiểm nghèo thì tay nghá» của bác sÄ©, không những không mai má»™t, mà ngược lại còn phát huy và nổi danh hÆ¡n. Má»™t bác sÄ© được gởi tá»›i bệnh viện chÃnh là để chữa bệnh cho tháºt nhiá»u bệnh nhân, nhất là các ca bệnh nặng nhất… cho tá»›i khi há» hoà n toà n bình phục có thể vá» nhà . NÆ°á»›c Trá»i của Äức Kitô là nhÆ° thế đó và kế hoạch của Thiên Chúa là nhÆ° váºy!
Cụ thể hÆ¡n, ta thá» nhìn và o trÆ°á»ng hợp cha sở há» Ars - thánh Gioan Vi-a-nê, má»™t hình ảnh mà tôi đã nhiá»u lần chiêm ngắm trong sứ vụ linh mục của mình. Sứ mệnh mục tá» tìm chiên lạc của ngà i gần nhÆ° đòi ngà i phải được phái tá»›i má»™t hỠđạo hẻo lánh, khô khan, nguá»™i lạnh nhÆ° cái hỠđạo Ars thá»i đó. Và chÃnh vì được gởi tá»›i cái hỠđạo tá»™i lá»—i bê tha nà y mà từ má»™t linh mục tầm thÆ°á»ng vô danh, Gio-an Ma-ri-a đã trở nên lừng danh thánh thiện; và vì ngà i đã trung thà nh ở lại phục vụ chứ không trốn chạy (nhÆ° ngà i đã từng muốn là m) mà hỠđạo Ars và cả vùng lân cáºn dần dần được cải hóa. Có nhÆ° thế, Gioan Maria Vi-a-nê má»›i nối bÆ°á»›c theo chân Thầy Giêsu, má»›i xứng danh là linh mục của NÆ°á»›c Trá»i - linh mục của Giêsu cứu Ä‘á»™, của Thiên Chúa nhân háºu và xót thÆ°Æ¡ng. ChÃnh vì thế mà , nếu muốn trở thà nh má»™t linh mục (hay Kitô hữu) của NÆ°á»›c Trá»i, tôi không thể khác hÆ¡n… là chấp nháºn sống giữa má»™t trần gian tá»™i lá»—i, để có nhiá»u ngÆ°á»i nháºn ra rằng: ‘NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang ở giữa anh em’.
Lạy Thiên Chúa là chủ của NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang được thể hiện nÆ¡i trần gian, xin biến đổi con nên linh mục của NÆ°á»›c Trá»i, để con không phà n nà n kêu trách tá»™i lá»—i của ngÆ°á»i Ä‘á»i, không khó chịu, chán nản trÆ°á»›c các lầm lá»—i của chÃnh mình, cÅ©ng nhÆ° của các anh em con. Ngược lại xin cho con biết dâng lá»i cảm tạ vì nhỠđó con cà ng được đồng hà nh vá»›i lòng thÆ°Æ¡ng xót Chúa, được tiến bá»™ và lá»›n mạnh lên trong sức mạnh yêu thÆ°Æ¡ng, và được tham gia và o hiệu năng cải hóa và biến đổi mà chỉ có lòng thÆ°Æ¡ng xót tháºp giá má»›i có thể thá»±c sá»± mang lại. Amen. [Mục Lục]
10. Con ngÆ°á»i, không phải cá» cây
(Suy niệm của John. W. Martens – Văn Hà o, SDB chuyển ngữ)
Mt 13, 28: “Váºy ông có muốn chúng tôi ra Ä‘i để gom cá» lùng lại không?â€
Dụ ngôn cá» dại giữa ruá»™ng lúa chỉ có trong tin mừng Matthêu. Äó là dụ ngôn vá» cánh chung, vá» ngà y phán xét sau cùng. Äối vá»›i những ngÆ°á»i là m vÆ°á»n, dụ ngôn gợi nhắc chúng ta nhá»› lại những kinh nghiệm vÆ°á»n tược. Kinh nghiệm cho thấy, ta có thể phân biệt giữa lúa tốt và cá» dại. Nói thì dá»… nhÆ°ng bắt tay và o là m thì rất khó, nhất là đối vá»›i những ai má»›i táºp sá»± công việc ruá»™ng rẫy. Ở đây chúng ta đặt ra má»™t câu há»i khác: Cá» dại từ đâu mà ra?
Gia đình tôi đã mua má»™t căn há»™ 10 năm vá» trÆ°á»›c, và chúng tôi đã chuyển đến căn há»™ nà y và o mùa xuân. Tôi nháºn thấy có má»™t giống cá» lạ trong vÆ°á»n nhà mình. Khi loại cá» nà y lá»›n lên và o mùa hè, tôi khám phá ra chúng không còn giống má»™t loại cá» dại nữa. Äó là loại rau ăn được, tên khoa há»c là Antium lappa. Rá»… của nó mà u trắng, dà i đến 1 mét khi nó lá»›n và rất khó để nhổ lên. Rá»… của giống cây nà y sẽ bị gãy và tá»± phân hủy, trÆ°á»›c khi tôi có thể bứng nó Ä‘i. Tôi còn khám phá ra má»™t Ä‘iá»u thú vị vá» loại cây Antium lappa nà y. Nhiá»u ngÆ°á»i đã dùng nó nhÆ° má»™t vị thuốc để chữa bệnh. Äó cÅ©ng là má»™t loại thảo má»™c mà bông của nó có thể được dùng để dệt vải. Khi ngÆ°á»i ta lấy sợi bông nà y dÃnh và o lông cừu, thì rất khó để gỡ ra. Äây là loại cá» dại đối vá»›i tôi và gia đình, những đối vá»›i những ngÆ°á»i biết công năng của nó, thì nó chẳng còn là má»™t loại cá» dại nữa. Phân biệt cá» dại vá»›i má»™t loại thảo má»™c hữu Ãch, tùy thuá»™c và o sá»± hiểu biết của từng ngÆ°á»i.
Trong dụ ngôn vá» lúa tốt và cá» dại, dÆ°á»ng nhÆ° không có sá»± phân định ró rà ng giữa hai thể loại nà y. Má»™t bên là lúa, để là m ra cÆ¡m bánh, má»™t bên là cá» dại, tiếng Hy Lạp là Zizania, và tên khoa há»c nó thuá»™c chủng loại Lolium Temulentum. Các bản dịch cổ trong Kinh Thánh vẫn gá»i là cá» lùng, hay cá» dại. Zizania trông khá giống cây lúa khi nó má»›i má»c lên, nhÆ°ng khi nó lá»›n lên, ngÆ°á»i ta dá»… phân biệt nó vá»›i cây lúa. Dụ ngôn của Chúa Giê-Su khai sáng cho chúng ta thấy loại cá» Zizania nà y cuối cùng không thể được sá» dụng, không giống nhÆ° loại cá» bông, cây thuốc chúng ta nói ở trên. Khi ngÆ°á»i là m vÆ°á»n phát hiện ra nó, nó sẽ bị đốn bá». Tuy váºy, để phân định lúa tốt vá»›i cá» dại, phải chỠđợi ngà y cánh chung, eschaton, khi nhÅ©ng ngÆ°á»i thợ gặt, là các thiên thần sẽ đến thu gom lúa tốt cho và o kho lẫm và gom đốt cá» dại, nhÆ° má»™t cuá»™c phân định chung thẩm.
Äôi khi có má»™t và i sinh viên há»i tôi có phải dụ ngôn ám chỉ việc tiá»n định, tức là có má»™t số ngÆ°á»i đã là lúa tốt, và má»™t số khác đã là cá» dại ngay từ lúc ban đầu. Vấn nạn đó chống lại gay gắt ý nghÄ© ẩn dụ của dụ ngôn. Cây cá» chỉ là cây cá», và con nguá»i vẫn là con ngÆ°á»i. Äiểm nhấn của Chúa Giê-Su nÆ¡i dụ ngôn, là Ngà i không chủ trÆ°Æ¡ng nói rằng có những ngÆ°á»i vốn xấu xa ngay từ ban đầu, từ căn rá»…. NhÆ°ng Giáo há»™i là má»™t thân thể mầu nhiệm pha trá»™n cả những vị thánh và những tá»™i nhân. Chúng ta không thể nói ai là những ngÆ°á»i biểu trÆ°ng cho lúa tốt, và ai là những cá» dại, vì bản tÃnh bất toà n của con ngÆ°á»i chúng ta. Những hiểu biết và những quyết định của chúng ta khi xét Ä‘oán ngÆ°á»i khác không thể nà o chÃnh xác, khi chúng ta muốn tiếm quyá»n Thiên Chúa trong công việc nà y.
DÆ°Æ¡ng nhÆ° trong dụ ngôn nà y, Giáo há»™i được khuyến má»i hãy luôn có thái Ä‘á»™ kiên nhẫn và khoan nhượng đối vá»›i những con ngÆ°á»i mà chúng ta dá»… kết án.Tất cả chúng ta hợp thà nh má»™t nhiệm thể. Chúng ta được dá»±ng nên tốt là nh theo há»a ảnh của Thiên Chúa, nhÆ°ng ai cÅ©ng có khuynh hÆ°á»›ng chiá»u theo tá»™i lá»—i. Không ai trong chúng ta trở thà nh lúa tốt nếu Chúa không trợ giúp. Chúng ta dá»… có khuynh hÆ°á»›ng sai lạc là muốn là m tinh sạch giáo há»™i bằng cách loại trừ những ai phạm tá»™i không theo kiểu cách của chúng ta, hoặc không suy nghÄ© giống nhÆ° chúng ta. Khuynh hÆ°á»›ng nà y cần phải được loại bá». Chúng ta phải kiên nhẫn để cho Thiên Chúa là m việc, khi chúng ta Ä‘ang chuẩn bị cho ngà y cánh chung sau cùng. Matthêu không hổ thẹn khi nói vá» Ngà y Chung Thẩm (Ngà y Chung Thẩm viết hoa). “Sẽ có nhiá»u ngÆ°á»i bị ném và o nÆ¡i khóc lóc nghiến răng, và má»™t số nguá»i công chÃnh sẽ sáng chói nhÆ° ánh mặt trá»i trong vÆ°Æ¡ng quốc của Chúa Chaâ€. Trong khi Giáo Há»™i vẫn sá» dụng quyá»n bÃnh để thẩm xét những hà nh vi của con ngÆ°á»i nhÆ° trong Mt 18, và những ai còn sống trong sá»± hiệp thông vá»›i Giáo há»™i, thì vá»›i sá»± hiểu biết hạn hẹp của chúng ta, chúng ta không thể kết luáºn ai là lúa tốt, ai là cá» dại. Vá» Ä‘iá»u nà y chúng ta cần phải nhấn tháºt mạnh má»™t lần nữa, dụ ngôn vá»›i ý nghÄ©a ẩn dụ thì vẫn chỉ là ẩn dụ mà thôi. Chúng ta không phải là cây cá», nhÆ°ng chúng ta là những con ngÆ°á»i. Khác vá»›i cây cá», vì nó chỉ là cá» cây, thế thôi. Chúng ta là con nguá»i, và chúng ta vẫn có thể lá»›n lên theo cách thức mà Chúa muốn chúng ta phải là , để phục vụ vÆ°Æ¡ng quốc vá»›i hoa trái mà chúng ta không bao giá» biết đến, và hoa trái đó ở ngay chÃnh trong tâm hồn chúng ta. [Mục Lục]
11. Nhẫn nại đợi chá»! – Lm Giuse Nguyá»…n Hữu An
NÆ°á»›c Trá»i là má»™t mầu nhiệm, Chúa Giêsu đã mạc khải và thiết láºp trong lịch sá» nhân loại. Qua những hình ảnh Ä‘Æ¡n sÆ¡, bình dị, gần gÅ©i vá»›i cuá»™c sống, Chúa Giêsu đã dùng nhiá»u dụ ngôn để giảng dạy vá» NÆ°á»›c Trá»i.
Chúa nháºt trÆ°á»›c vá»›i dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giốngâ€,Chúa Giêsu cho thấy NÆ°á»›c Trá»i đã khai mạc. CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống Ä‘i gieo hạt trên khắp cánh đồng, Chúa Giêsu cÅ©ng gieo hạt giống Lá»i Chúa. Hạt giống ấy tăng trưởng trổ sinh hoa trái nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i ra sao là tùy thái Ä‘á»™ đón nháºn của từng ngÆ°á»i ấy.
Chúa nháºt hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giảng dạy vá» NÆ°á»›c Trá»i bằng dụ ngôn “lúa và cá» lùngâ€. NhÆ° váºy, sau khi nói đến việc khai mạc NÆ°á»›c Trá»i, NgÆ°á»i nói đến sá»± phát triển của NÆ°á»›c Trá»i trong lịch sá» trần thế.
Chúa Giêsu đã khởi đầu công trình của NgÆ°á»i vá»›i má»™t nhóm nhá» MÆ°á»i Hai Tông Äồ. Sá»± khiêm tốn của “hạt cải bé nhỠđược gieo và o lòng đất bao laâ€. Sá»± khiêm tốn của “má»™t nắm men bị vùi sâu và o ba đấu bá»™tâ€. Äiá»u kỳ diệu là “hạt bé hÆ¡n má»i thứ hạt giống†lại “trở thà nh cây cao bóng cả đến ná»—i chim trá»i có thể đến nÆ°Æ¡ng náu nÆ¡i ngà nh nóâ€. Nắm men Ãt á»i kia lại có khả năng là m dáºy lên cả ba đấu bá»™t chôn vùi nó. CÅ©ng nhÆ° váºy, NÆ°á»›c Trá»i sẽ vÆ°Æ¡n xa vÆ°Æ¡n rá»™ng cho muôn dân nÆ°á»›c đến nÆ°Æ¡ng nhá». Hạt giống NÆ°á»›c Trá»i đã là m dáºy lên cả thế giá»›i bằng má»™t tinh thần má»›i của Tin Mừng,biến đổi lịch sá» trong tình thÆ°Æ¡ng và hòa bình.
Má»™t vấn nạn luôn được đặt ra: Nếu NÆ°á»›c Trá»i đã được Chúa Giêsu thiết láºp cách đây hÆ¡n 20 thế ká»· và nếu Thiên Chúa là Äấng nhân háºu già u lòng xót thÆ°Æ¡ng thì tại sao cho đến nay, cuá»™c sống con ngÆ°á»i vẫn đầy dẫy bất công,bạo lá»±c,khổ Ä‘au,chiến tranh tÆ°Æ¡ng tà n, và xem ra sá»± dữ có chiá»u hÆ°á»›ng gia tăng? Äôi khi những ngÆ°á»i xấu xa tá»™i lá»—i gian manh, lại già u có sung túc trong Ä‘á»i sống váºt chất hÆ¡n những ngÆ°á»i là nh? Vấn nạn nà y vẫn luôn là trăn trở khôn nguôi ngÆ°á»i Kitô hữu ở má»i thá»i đại! Dụ ngôn “lúa và cá» lùng†giải thÃch vấn nạn ấy.
Cánh đồng được gieo toà n hạt giống tốt. Thiên Chúa đã gieo và o trần thế những con cái NÆ°á»›c Trá»i. Ban đêm, kẻ thù xuất hiện. Satan tá»›i gieo cá» lùng. Thế là có cảnh lẫn lá»™n trên trần gian. NgÆ°á»i là nh kẻ dữ cùng chung nhau má»™t mảnh đất. Äang khi hạt giống được gieo giữa ban ngà y thì Satan lại lợi dụng đêm tối khi má»i ngÆ°á»i đã mất cảnh giác, để gieo rắc tá»™i lá»—i. Hà nh Ä‘á»™ng thấp hèn. “Xấu†chÆ°a chắc đã “hènâ€, nhÆ°ng “hèn†thì chắc chắn là “xấuâ€, bởi lẽ nhiá»u tay “giang hồâ€, bặm trợn, vẫn rất ghét thói “ném đá dấu tayâ€, trong khi Ä‘á»™ng cÆ¡, phÆ°Æ¡ng tiện và mục Ä‘Ãch của những hà nh Ä‘á»™ng lén lút, luôn là bỉ ổi, xấu xa và hại ngÆ°á»i.
Thế giá»›i nà y giống nhÆ° cánh đồng lúa đầy cá» lùng xen và o. Những ông thánh sống lẫn lá»™n vá»›i những thằng quá»·, tốt xen lẫn vá»›i xấu. Tốt nhÆ° những tổ chức nhân đạo, nhân quyá»n, hoà bình thế giá»›i: Tổ chức Giáo dục, Khoa há»c và Văn hoá của Liên Hiệp Quốc – UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization), Quỹ Cứu trợ Nhi đồng Quốc tế của Liên Hiệp Quốc – UNICEP (United Nations International Children’s Emergency Fund), Tổ chức LÆ°Æ¡ng thục và Nông nghiệp của Liên Hiệp Quốc – FAO (United Nations Food anf Agricultural Organization), OLYMPIC (Thế váºn há»™i), WORLD CUP (Túc cầu Thế giá»›i) là những tổ chức xây dá»±ng văn hoá, giáo dục tình thÆ°Æ¡ng, bảo vệ sức khoẻ trẻ em, phát triển lÆ°Æ¡ng thá»±c thế giá»›i, thăng tiến những tà i năng, chăm lo y tế. NhÆ°ng lại có rất nhiá»u những tổ chức xấu xen và o nhÆ° Mafia, buôn láºu, ma tuý, vÅ© khÃ, khủng bố, trá»™m cÆ°á»›p, du đãng, buôn bán trẻ em, phim ảnh sách báo đồi truỵ… Äồ tháºt, hà ng tốt bị xen lẫn hà ng xấu, đồ giả. NgÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện, chân chÃnh bị lẫn lá»™n vá»›i kẻ tham ô, móc ngoặc, bất lÆ°Æ¡ng. Những thứ cá» lùng gai góc đó không bao giá» hết, chỉ đến mùa gặt táºn thế, chúng má»›i bị quét sạch, đốt sạch. Táºn thế sẽ thiêu đốt tất cả những thứ cá» lùng đó, những kẻ xấu, kẻ dữ đó. Còn lúa thì được gánh vá», chở vá» kho. Những thánh nhân, những ngÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện, công chÃnh sẽ sáng chói trong ngà y vinh quang đó, hỠđược rÆ°á»›c và o nÆ°á»›c hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i.
Thấy cá» lùng xuất hiện vá»›i lúa, các đầy tá»› đến há»i ông chủ: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu ra váºy?†Thấy sá»± dữ trà n lan trên thế giá»›i, bao nhiêu ngÆ°á»i thắc mắc: sá»± dữ, sá»± ác bởi đâu ra? Chúng ta nhiá»u lần thấy gian tà thắng ngay là nh, bất công thắng công chÃnh, kẻ ác thắng kẻ thiện, nên cÅ©ng thất vá»ng kêu trách: Sao Chúa để kẻ dữ sống lâu, mạnh khoẻ, già u sang, may mắn, còn kẻ là nh phải khổ cá»±c trăm chiá»u?
Trước những thắc mắc đó, Chúa đáp: “Kẻ thù đã là m đó!†Kẻ thù là ai? Thánh kinh cho biết có hai thứ kẻ thù: kẻ thù ở trong ta và kẻ thù ở ngoà i ta.
Kẻ thù ở ngoà i ta có những tên khác nhau: con rắn cám dá»— phỉnh gạt (x. St 3,2.13), con rồng, rắn xÆ°a, quá»·, satan (x. Kh 12,9), con thuồng luồng Leviathan (x. Is 27,1), kẻ thù, kẻ chống đối (x. Mt 13,25; Lc 10,19; 2Cr 6,15). Những kẻ thù nà y ở ngoà i con ngÆ°á»i, nhÆ°ng chúng xâm nháºp và o con ngÆ°á»i sâu hiểm tá»›i Ä‘á»™ đồng hoá vá»›i bản tÃnh nhân loại. NhÆ°ng chúng sẽ bị “Thiên Thần Chúa từ trá»i xuống, tay cầm chìa khoá vá»±c thẳm và má»™t dây xÃch lá»›n, bắt lấy con rồng, tức là con rắn xÆ°a cÅ©ng là ma quá»· satan xÃch nó… quăng và o vá»±c thẳm, rồi đóng cá»a niêm phong lại†(Kh 20, 2-3).
NhÆ°ng má»™t mình quá»· thôi, chúng sẽ bất lá»±c nhÆ° bất lá»±c đối vá»›i Thánh Gióp. Chỉ khi có sá»± tiếp tay của ta nhÆ° Eva tiếp nó, nó má»›i thà nh kẻ thù trong ta: nó trở nên kẻ ná»™i thù ghê gá»›m. Nó má»c lên những cá» lùng, bụi gai, đá sá»i, quá»· dữ (x. Mt 13,18-22). “Vì tá»± lòng phát xuất ra những ý định gian tà , những tá»™i giết ngÆ°á»i, ngoại tình, tà dâm, trá»™m cÆ°á»›p, chứng gian, vu khống†(Mt 15, 19). Khi chủ cho biết kẻ thù là m đó, thì đầy tá»› xin nhổ Ä‘i, chủ sợ hại đến lúa, nên ông đáp: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặtâ€. Thái Ä‘á»™ của chủ tháºt khôn ngoan, ông kiên nhẫn chỠđợi đến mùa gặt, má»›i nhặt cá» lùng đốt Ä‘i.
Có thể trong tâm tưởng nhiá»u ngÆ°á»i lại quy gán cho Thiên Chúa trách nhiệm vá» tình trạng khổ Ä‘au đó, chẳng khác gì câu há»i ngà y xÆ°a: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Váºy cá» lùng ở đâu mà ra?†Má»™t câu há»i không lên án, nhÆ°ng chứa Ä‘á»±ng sá»± nghi ngá».
Äể trả lá»i cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu đã lấy lại giáo huấn của sách Sáng Thế: Sá»± ác không đến từ Thiên Chúa. Ngà i chỉ gieo hạt giống tốt là nh và o mảnh đất ngÆ°á»i Ä‘á»i. Sá»± ác cÅ©ng không chỉ đến từ tâm trà con ngÆ°á»i, nhÆ°ng nó đã có trÆ°á»›c đó. Sá»± dữ cÅ©ng là má»™t mầu nhiệm. Äối vá»›i Chúa Giêsu, con ngÆ°á»i là nạn nhân của sức mạnh mà NgÆ°á»i gá»i là â€Kẻ thùâ€, là â€Quỹ dữ†nhÆ° cách diá»…n tả trong dụ ngôn: “Khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngÅ©, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng rồi Ä‘i mấtâ€. Ở cá»™i nguồn tá»™i lá»—i của con ngÆ°á»i, còn có má»™t sức mạnh luôn tìm cách phá hoại công trình của Thiên Chúa và hà nh tung của nó rất bà máºt. Äó là quá»· dữ lợi dụng đêm tối để gieo rắc tá»™i lá»—i rồi trốn Ä‘i.Thánh Phaolô đã nói vá» sá»± dữ trong thÆ° Rôma: Công cuá»™c tạo dá»±ng của Thiên Chúa tốt là nh. Satan đã cám dá»— Adam, Eva, Nguyên Tổ sa ngã, tá»™i lá»—i sinh ra Ä‘au khổ và sá»± chết rồi nó nhÆ° con bạch tuá»™c vÆ°Æ¡n vòi và o trần thế, con ngÆ°á»i nô lệ cho tá»™i lá»—i và nháºn lấy án phạt là sá»± chết (x.Rm 1,20 -31;15,12). Ma quá»· luôn có mặt để gieo rắc sá»± xấu.
Thiên Chúa gieo và o thế giá»›i hạt giống khát vá»ng hòa bình. Äẹp biết bao khi má»i dân tá»™c nắm tay nhau xây dá»±ng má»™t thế giá»›i huynh đệ tÆ°Æ¡i thắm tình ngÆ°á»i. NhÆ°ng thá»±c tế lại đáng buồn thay! Cánh đồng hòa bình tÆ°Æ¡i xanh đã bị những cá» dại của tham vá»ng, Ãch ká»·, ác Ä‘á»™c là m hoen ố. Lịch sá» thế giá»›i được ghi bằng những trang buồn Ä‘au vì không lúc nà o mà không có chiến tranh.
Thế giá»›i nà y sẽ tÆ°Æ¡i đẹp biết bao nếu tất cả trà thông minh, tất cả tà i nguyên, tất cả năng lá»±c Ä‘á»u góp phần chung tay xây dá»±ng! NhÆ°ng tháºt đáng tiếc, rất nhiá»u trà thông minh, rất nhiá»u tà i nguyên, rất nhiá»u năng lá»±c đã tiêu tốn trong việc hủy hoại, tha hóa, nô lệ hóa con ngÆ°á»i. Äó là những hạt cá» xấu do ma quá»· lén lút gieo và o ruá»™ng lúa tốt. Lúa tốt và cá» lùng lẫn lá»™n trên cùng ruá»™ng lúa. Cái tốt, cái xấu Ä‘an xen trong cuá»™c sống hà ng ngà y, nhất là trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Ở đó, hạt mầm sá»± sống và ná»c Ä‘á»™c sá»± chết, cùng sống chung. Má»—i con ngÆ°á»i chắc chắn Ä‘á»u có kinh nghiệm bản thân nhÆ° Thánh Phaolô đã từng kinh nghiệm “Äiá»u là nh tôi muốn là m, tôi lại không là m, còn Ä‘iá»u dữ tôi không muốn là m, nhÆ°ng tôi lại cứ là m (Rm 7,19).
Con ngÆ°á»i có tá»± do để chá»n lá»±a cái đúng, cái sai, chá»n cái tốt, cái xấu. NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng gồm những con ngÆ°á»i có tá»± do, thì cÅ©ng có những ngÆ°á»i xấu do chá»n lá»±a sai lầm. Cảm nháºn được sá»± tháºt ấy trong tâm hồn mình để chúng ta biết khoan dung trong cách nhìn vá» ngÆ°á»i khác. Sá»± khoan dung không đồng nghÄ©a vá»›i đầu hà ng cái ác, nhÆ°ng phát xuất từ niá»m tin vững chắc và o sá»± tất thắng của NÆ°á»›c Trá»i: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa thì hãy thu và o kho lẫm cho tôiâ€. Cho dù cá» lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong má»™t thá»i gian dà i, nhÆ°ng mùa gặt đến, cá» lùng sẽ bị gom lại và đốt Ä‘i, còn lúa tốt được cất và o kho lẫm.
Cá» lùng chẳng bao giá» thà nh lúa tốt được,nhÆ°ng ngÆ°á»i xấu có thể hoán cải để nên ngÆ°á»i tốt. Thiên Chúa ghét tá»™i lá»—i, nhÆ°ng lại yêu mến tá»™i nhân vì NgÆ°á»i chá» nÆ¡i há» lòng thống hối để được thứ tha (x.Rm 2,4). ChÃnh vì thế mà Thiên Chúa kiên tâm chỠđợi. ChỠđợi vì Thiên Chúa tin và o sá»± hoán cải của con ngÆ°á»i. ChỠđợi vì Thiên Chúa tôn trá»ng tá»± do lá»±a chá»n của con ngÆ°á»i. ChỠđợi vì Thiên Chúa nuôi má»™t niá»m hy vá»ng lá»›n lao.Thiên Chúa vẫn luôn nhẫn nại đợi chá» cho đến ngà y táºn thế “ cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặtâ€.
Cá» lùng và lúa tốt nằm ở trong tim con ngÆ°á»i. Má»—i ngÆ°á»i Ä‘ong Ä‘Æ°a giữa cá» lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa Thiên Thần và Satan.Tá»± do chá»n lá»±a là quyá»n má»—i ngÆ°á»i.Thiên Chúa vẫn chấp nháºn cá» lùng trong con ngÆ°á»i. Thiên Chúa nhẫn nại đợi chá» con ngÆ°á»i thanh luyện dần dần và hy vá»ng má»i sá»± trong há» sẽ thà nh lúa tốt.
Lạy Chúa, xin cho con nhẫn nại và can đảm cùng Ä‘i vá»›i Chúa và vá»›i tha nhân trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng gháºp ghá»nh cuá»™c Ä‘á»i, trong thác dốc tâm hồn vá»›i tất cả niá»m tin và hy vá»ng. Amen. [Mục Lục]
12. Giống tốt – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Tác giả Sách Khôn Ngoan diá»…n tả lòng thÆ°Æ¡ng xót của Thiên Chúa vá»›i dân Do-thái trong cuá»™c xuất Ai-cáºp nhÆ° là biểu tượng của niá»m hy vá»ng trà n dầy. Sá»± khôn ngoan thúc đẩy con ngÆ°á»i tìm hiểu vá» Thiên Chúa và vai trò của con ngÆ°á»i trong chÆ°Æ¡ng trình sáng tạo. Sách Khôn Ngoan luáºn bà n đến nguyên lý nhân qủa, nguyên nhân và háºu qủa để phân biệt giữa tốt và xấu. Má»i sá»± xuất hiện trên Ä‘á»i Ä‘á»u có lý do riêng để được tồn tại. Thá»i gian là ân huệ giúp má»i loà i phát triển theo ý định nhiệm mầu. Sá»± khôn ngoan diá»…n tả sá»± liên hệ thiết yếu giữa Thiên Chúa và loà i ngÆ°á»i. Thiên Chúa là Äấng tạo dá»±ng muôn loà i trong vÅ© trụ và con ngÆ°á»i có trách nhiệm trong việc bảo trì và là m cho sinh xôi nẩy nở vá» má»i phÆ°Æ¡ng diện. Äá»i sống con ngÆ°á»i là má»™t lá»i má»i gá»i tÃch cá»±c hÆ°á»›ng tá»›i sá»± viên mãn tÃch cá»±c. Äau khổ của Ä‘á»i sống mang má»™t ý nghÄ©a riêng biệt. ChÆ°Æ¡ng trình quan phòng của Thiên Chúa vượt trên sá»± Ä‘iá»u khiển của con ngÆ°á»i. Trung tÃn vá»›i mạc khải vá» luáºt tá»± nhiên là sá»± khôn ngoan Ä‘Ãch thá»±c cao quà hÆ¡n sá»± hiểu biết nông cạn của trà khôn con ngÆ°á»i.
Thiên Chúa tạo dá»±ng và điá»u khiển vÅ© trụ muôn loà i. Thiên Chúa là tình yêu. NgÆ°á»i muốn chia sẻ tình yêu vá»›i các loà i thụ tạo, nhất là loà i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i quan tâm cách đặc biệt tá»›i con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ban cho con ngÆ°á»i có hồn xác, tá»± do, trà khôn, ý chà và sá»± thông minh để con ngÆ°á»i nháºn biết Thiên Chúa và đồng chủng. Thiên Chúa là Cha nhân từ đối xỠđại lượng vá»›i má»i ngÆ°á»i: Vì chÆ°ng, sức mạnh của Chúa là nguồn gốc sá»± công minh và vì NgÆ°á»i là Chúa má»i sá»±, nên tá» ra khoan dung vá»›i má»i ngÆ°á»i (Kn 12, 16). NgÆ°á»i tạo dá»±ng con ngÆ°á»i để chung phần sá»± sống và hưởng hạnh phúc Ä‘á»i nà y lẫn Ä‘á»i sau. Cuá»™c sống có thá» thách và được tá»± do chá»n lá»±a. Chúa tạo cÆ¡ há»™i cho con ngÆ°á»i nháºn biết chân lý và đưá»ng nẻo ngay chÃnh để sống an lạc: NgÆ°á»i dáºy dá»— dân NgÆ°á»i rằng: NgÆ°á»i công chÃnh, phải ăn ở nhân đạo, và NgÆ°á»i là m cho con cái NgÆ°á»i đầy hy vá»ng rằng: NgÆ°á»i ban cho kẻ tá»™i lá»—i Æ¡n ăn năn sám hối (Kn 12, 19).
Vì thân xác nặng ná» và yếu Ä‘uối má»ng dòn nên con ngÆ°á»i dá»… sa ngã và o Ä‘Æ°á»ng lầm. Từ bẩm sinh, con ngÆ°á»i tốt là nh. Nhân chi sÆ¡, tÃnh bản thiện. Khi sống chung đụng vá»›i ngÆ°á»i khác trong xã há»™i, mầm mống sá»± dữ và thói xấu nẩy sinh. Sá»± khao khát thèm muốn trong con ngÆ°á»i không có cùng. Khi có cÆ¡ há»™i đến là những hạt giống xấu trong tâm sẽ Ä‘ua nhau phát triển. Hạt giống của sá»± tham lam, bất công, kiêu căng, hà tiện, giáºn dữ, ghen tÆ°Æ¡ng và thù ghét giống nhÆ° cá» lùng tá»± do sinh xôi nẩy nở. Äôi khi còn lá»›n mạnh hÆ¡n, bởi vì được tÆ°á»›i gá»™i bằng Æ°á»›c muốn và lòng tham vô đáy. Từ đó sinh ra biết bao chứng hÆ° táºt xấu. Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn vá» lúa và cá» lùng để diá»…n tả vá» tình trạng của Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i. Lúa là hạt giống tốt nhÆ° các nhân đức và việc tốt là nh. Cá» lùng là hạt giống xấu được gieo và o chen lẫn giữa lúa để dà nh sống. NgÆ°á»i chủ ruá»™ng kiên tâm chỠđợi cho đến mùa thu hoạch má»›i diệt trừ. Trong dụ ngôn, khi đầy tá»› xin ông chủ nhổ cá» lùng, Chủ nhà đáp: Không được, kẻo khi nhổ cá» lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng (Mt 13, 29).
Trong thá»±c tế của việc cầy bừa ruá»™ng rẫy, thÆ°á»ng các chủ gia chăm bón ruá»™ng lúa rất cẩn tháºn. Và o mùa lúa, để bảo vệ cây lúa phát triển tốt, các chủ gia phải chuẩn bị ruá»™ng đất cẩn tháºn, rồi bÆ¡m nÆ°á»›c, bá» phân, diệt rầy, giết ốc và xịt thuốc cá». Vì nếu để cá» má»c um tùm, lúa sẽ bị chen lấn còi cá»t không thể sinh hoa kết qủa tốt. NhÆ°ng theo cách nhìn của chủ ruá»™ng trong dụ ngôn, mang má»™t ý nghÄ©a khác sâu xa hÆ¡n. Lúa và cá» lùng được và nhÆ° nhân đức và tÃnh hÆ° táºt xấu của con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i xấu hay ngÆ°á»i tốt luôn có cÆ¡ há»™i sống để phát triển và hoà n thà nh sứ mệnh. Không ai bị cắt đứt dá»c Ä‘Æ°á»ng. Biết rằng không có ai hoà n toà n thánh thiện và cÅ©ng không có ai hoà n toà n xấu xa tá»™i lá»—i. Má»—i con ngÆ°á»i Ä‘á»u ẩn dấu cái tốt, cái xấu trong ngÆ°á»i. Má»—i ngà y sống là má»™t kinh nghiệm giúp con ngÆ°á»i nên tốt hÆ¡n. Vì thế, chủ nói: Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: Các anh hãy nhổ cá» lùng trÆ°á»›c, rồi bó lại từng bó mà đốt Ä‘i, sau má»›i thu lúa lại chất và o lẫm cho ta (Mt 13, 30).
Sá»± kiên nhẫn mong chá» của chủ gia là phút cuối cùng. Chúng ta biết cá» lồng vá»±c sẽ sinh hạt lồng vá»±c, không thể thay đổi, nhÆ°ng tâm con ngÆ°á»i có thể thay đổi để trở nên tốt hÆ¡n. Môi trÆ°á»ng cuá»™c sống rất quan trá»ng để giúp cải hóa. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói: Gần má»±c thì Ä‘en, gần đèn thì rạng. Äúng váºy, khi chúng ta kết bạn vá»›i những kẻ xấu, nhóm băng đảng, ngÆ°á»i nghiện ngáºp, hút sách, bà i bạc, nháºu nhoẹt, trÆ°á»›c hay sau, chúng ta cÅ©ng bị nhiá»…m Ä‘á»™c. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói rằng: Bạn có thể cho biết rằng bạn thÆ°á»ng chÆ¡i vá»›i ai, tôi sẽ cho biết, bạn là ngÆ°á»i thế nà o. Con ngÆ°á»i chúng ta rất dá»… thay đổi, táºp sống sung xÆ°á»›ng tiện nghi dá»… hÆ¡n là sống kham khổ. Thay đổi để trở nên tốt và hoà n thiện thì khó hÆ¡n đổi thay để trở nên tầm thÆ°á»ng và buông thả. Hằng ngà y chúng ta chứng kiến biết bao nhiêu bạn trẻ đã Ä‘ang bị thất bại trong cuá»™c sống bởi chạy Ä‘ua theo thói hÆ° táºt xấu nhÆ° hút sách, cá Ä‘á»™, chÆ¡i bá»i lêu lổng và ngại phấn đấu. Há» Æ°a thÃch Ä‘ua đòi má»™t cuá»™c sống hưởng thụ, an nhà n và hoang phÃ. Chúng ta không ngồi đây để than phiá»n trách móc hay chán nản. Những vị hữu trách cần tỉnh thức lên tiếng cảnh báo và đỠphòng giúp các bạn trẻ có cÆ¡ há»™i đổi má»›i cuá»™c Ä‘á»i.
NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° hạt cải bé nhá» hay giống nhÆ° men trong đấu bá»™t. Bá»™t là m chất xúc tác để dáºy men: NÆ°á»›c trá»i giống nhÆ° men ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia lấy Ä‘em trá»™n và o ba đấu bá»™t, cho đến khi bá»™t dáºy men (Mt 13, 33). Trong cuá»™c sống xã há»™i hôm nay, cần nhiá»u nhân chứng chân tháºt và thánh thiện. Chúng ta, các Kitô hữu, phải luôn là muối, là men và là ánh sáng soi Ä‘Æ°á»ng cho những ngÆ°á»i cùng đồng hà nh. Ai trong chúng ta cÅ©ng Ä‘á»u có ẩn chứa trong mình chất lúa và cá» lùng. Có nghÄ©a là đức tÃnh tốt và xấu lẫn lá»™n, chúng ta cần ý thức nháºn biết đâu là lẽ phải, Ä‘iá»u tốt để Ä‘i theo và đâu là sá»± sai trái để tránh xa. Sá»± nhắc nhở của các vị có trách nhiệm rất quan trá»ng cho những ai còn Ä‘ang mê ngủ hay say đắm chôn vùi trong lầm lạc. Lá»i Chúa và sá»± khuyên dáºy sẽ giúp tỉnh thức và có thể tìm Ä‘Æ°á»ng giác ngá»™.
Chúng ta Ä‘ang trải nghiệm cuá»™c sống qua muôn hình vạn trạng. Có rất nhiá»u Ä‘iá»u tháºt khó mà đánh giá đúng sai, phải trái, vì nó vừa tháºt vừa ảo. Có thể nói là ‘ba phải’. Mục Ä‘Ãch của cuá»™c sống là đi tìm kiếm niá»m vui, sá»± hoan lạc và thá»a mãn. Má»—i ngÆ°á»i có kinh nghiệm trong hoà n cảnh Ä‘á»i sống riêng tÆ° của mình. Kinh nghiệm mục vụ, có nhiá»u các cha mẹ và o xin rá»a tá»™i cho con. Khi há»i vá» vấn Ä‘á» gia đình, hôn thú, hôn phối và cÆ°á»›i xin, phần lá»›n các anh chị chỉ trả lá»i quanh quanh và hứa xuông. Các anh chị ấy sống chung nhÆ°ng không có hôn phối, có khi tách biệt nhau hoặc Ä‘á»™c thân nuôi con. Khi đặt vấn Ä‘á» niá»m tin đạo giáo, tÃn lý, luân lý đạo đức, luáºt lệ, thói tục, phong tục và táºp quán, để hÆ°á»›ng dẫn tâm linh, thì hình nhÆ° các thầy dáºy đạo giáo Ä‘ang bị lạc lõng và o thế giá»›i không tưởng và không còn thá»±c tế. Quan sát cuá»™c sống chung quanh, ngÆ°á»i già , kẻ trẻ sống cả nhÆ° váºy, sá»± liện hệ chằng chịt, há» vẫn sống vui vẻ và sinh hoạt tốt, có sao đâu! Lúa và cá» lùng cứ má»c cho tá»›i mùa gặt. Có thể lạc quan khi chúng ta nhìn cuá»™c sống là má»™t tiến trình (progress) từ giai Ä‘oạn nà y tá»›i giai Ä‘oạn kia nhÆ°ng sẽ kéo theo nhiá»u hệ lụy trong Ä‘á»i sống. Chúng ta biết má»i sá»± ở Ä‘á»i phải có lúc kết thúc. Sau cùng thì cá» lùng sẽ bị đốt và lúa được chất và o kho lẫm.
Là Kitô hữu, chúng ta luôn chăm chỉ cầu nguyện hằng ngà y. Cầu nguyện là linh hồn của cuá»™c sống đức tin. Vá»›i sức lá»±c riêng, chúng ta rất khó thắng vượt những cám dá»— và những má»i gá»i hưởng thụ nhất thá»i. Cầu Æ¡n Chúa Thánh Thần soi sáng trong má»i tÆ° tưởng, lá»i nói và việc là m cho xứng hợp vá»›i danh nghÄ©a là Con Chúa: Mà Äấng thấu suốt tâm hồn, thì biết Ä‘iá»u Thánh Thần Æ°á»›c muốn. Bởi vì Thánh Thần cầu xin cho các thánh theo ý Thiên Chúa (Rm 8, 27). Xin Thiên Chúa chúng là nh cho chúng ta má»i ngà y trong Ä‘á»i sống. [Mục Lục]
13. Thiện ác song hà nh – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Má»i sá»± trong thế gian Ä‘á»u tÆ°Æ¡ng đối. Thế giá»›i thay đổi. Cuá»™c sống thay đổi. Sá»± váºt đổi thay. Chế Ä‘á»™ chÃnh trị thay đổi. Con ngÆ°á»i cÅ©ng luôn thay đổi. Không có gì tồn tại mãi.
Không có gì tốt hay xấu tuyệt đối ở trần gian nà y. Con ngÆ°á»i sinh ra tÃnh bản thiện, nhÆ°ng xác phà m yếu Ä‘uối hÆ°á»›ng vá» Ä‘Ã ng xấu. Trong con ngÆ°á»i có cả thiện lẫn ác. Thiện và ác gắn chặt vá»›i bản tÃnh con ngÆ°á»i.
Trong xã há»™i, có ngÆ°á»i tốt ngÆ°á»i xấu, nhÆ°ng chẳng có ai tốt hay xấu toà n diện. Thánh Phaolô có kinh nghiệm vá» sá»± tốt và xấu: “Tôi biết rằng sá»± thiện không ở trong tôi, nghÄ©a là trong xác thịt tôi. Tháºt váºy, muốn sá»± thiện thì tôi có thể muốn, nhÆ°ng là m thì không†(Rm 7,18).
Sá»± thiện và sá»± ác nhÆ° đồng tiá»n hai mặt. Sá»± thiện, sá»± ác có thể tráo đổi và há»— tÆ°Æ¡ng vì trong thiện, có ác, và trong ác, có thiện.
NgÆ°á»i ta nói trong rủi, có cái may, và trong cái may, có cái rủi. Thiện ác song hà nh trong cuá»™c sống Ä‘á»i tạm nà y, nhÆ°ng ngà y sau hết, sá»± thiện và sá»± ác sẽ được tách biệt muôn Ä‘á»i.
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “Cá» Lùng†để diá»…n tả vá» NÆ°á»›c Trá»i. Những ai có kinh nghiệm vá» cấy cầy, gieo vãi và trồng trá»t nÆ¡i đồng ruá»™ng sẽ hiểu dụ ngôn cách dá»… dà ng. Và đây là dụ ngôn dạy bảo vá» NÆ°á»›c Trá»i, nên so sánh vá»›i thá»±c tế thì có và i Ä‘iểm khác biệt.
Trong thá»a ruá»™ng trồng lúa, thÆ°á»ng thì các nhà nông sẽ phải ra công diệt trừ cá» dại trÆ°á»›c. Cây lúa và cây cá» lùng rất giống nhau. Cá» lùng phát triển rất nhanh và ăn hại đất mầu. Nhà nông phải nhổ cá» và xịt thuốc diệt trừ cá» dại. Dụ ngôn dạy ý nghÄ©a ám chỉ vá» lòng khoan dung nhẫn nại của ngÆ°á»i chủ và sá»± thiện ác trong lòng ngÆ°á»i và cuá»™c Ä‘á»i.
Hình ảnh cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i tháºt rõ rà ng. Môi trÆ°á»ng sống ảnh hưởng đến toà n diện con ngÆ°á»i từ cách suy tÆ°, cách xá» trÃ, cách sống và cách ăn nết ở. Luân lý đạo đức có má»™t, nhÆ°ng có nhiá»u cấp báºc và nhiá»u cách áp dụng.
Nói vá» NÆ°á»›c Trá»i, má»—i ngÆ°á»i khi được lãnh nháºn bà tÃch Rá»a Tá»™i là hỠđược tháp nháºp và o Nhiệm Thể của Chúa Kitô. Chúa Kitô gieo mầm sống tốt: NgÆ°á»i đáp rằng: "Kẻ gieo giống tốt, là Con NgÆ°á»i†(Mt 13,37).
Con ngÆ°á»i sống và phát triển trong môi trÆ°á»ng cụ thể của xã há»™i. Con ngÆ°á»i dá»… nhiá»…m mùi tục lụy thế gian qua tất cả các ngõ ngách của cuá»™c sống. Môi trÆ°á»ng cuá»™c sống nÆ¡i trần gian có rất nhiá»u cám dá»— hÆ°á»›ng vá» Ä‘Ã ng xấu. Chúa Giêsu giải thÃch: Ruá»™ng là thế gian. Còn hạt giống tốt là con cái NÆ°á»›c trá»i. Cá» lùng là con cái gian ác (x. Mt 13,38)
Kẻ thù gieo cá» lùng là ma quá»· (x. Mt 13,39). Kẻ thù đây, chÃnh là những gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu của con ngÆ°á»i. Chúa gá»i kẻ thù là ma quá»·. Chúng ta phải chóng mặt khi nhìn và o cuá»™c sống đổi thay vá» luân thÆ°á»ng đạo lý. Con ngÆ°á»i thá»i nay Ä‘ang muốn thay đổi táºn gốc rá»… những giá trị vá» tinh thần. Các là n sóng chủ trÆ°Æ¡ng Duy Nhân Bản ở Âu Châu Ä‘ang muốn tÆ°á»›c Ä‘oạt má»i quyá»n tá»± do tôn giáo và cá nhân. Há» chủ trÆ°Æ¡ng má»™t cuá»™c sống duy váºt vô thần. Các phong trà o nổi dáºy đòi tá»± do luyến ái, hôn nhân đồng tÃnh, ngừa thai phá thai, trợ tá», thụ thai trong ống nghiệm và dùng tế bà o gốc nÆ¡i phôi thai. Văn hóa sá»± chết Ä‘ang lan trà n khắp nÆ¡i. Ná»n luân lý bị xói mòn băng hoại qua những chủ trÆ°Æ¡ng quá cấp tiến. Nhiá»u ngÆ°á»i không còn muốn sống theo ná»n đạo đức truyá»n thống và những giá trị nhân bản nữa.
Nhiá»u nhóm chủ trÆ°Æ¡ng đặt cá nhân chủ nghÄ©a trên niá»m tin tôn giáo, luân lý đạo đức và ká»· cÆ°Æ¡ng xã há»™i. Ảnh hưởng mặt trái của xã há»™i cứ thấm dần và réo gá»i con ngÆ°á»i trở vá» thá»i hoang sÆ¡. Những đức tÃnh cao quý ảnh hưởng của Khổng Giáo nhÆ° Tam cÆ°Æ¡ng ngÅ© thÆ°á»ng, Tam tòng tứ đức, Tu thân tÃch đức, thấy sao mà xa lạ. Giá»›i trẻ thá»i nay không còn chú ý nhiá»u đến sá»± rèn luyện vá» nhân cách và đạo đức nhÆ°: Công, dung, ngôn, hạnh. Bóng tối sá»± dữ cứ đẩy lui con ngÆ°á»i và o cuá»™c sống hưởng thụ. Con ngÆ°á»i bị vòng quay xã há»™i cuốn hút theo chiá»u. Văn minh kỹ thuáºt góp phần đẩy con ngÆ°á»i Ä‘i xa hÆ¡n và o sá»± chạy Ä‘ua không ngừng. Cái xấu, cái tốt khó có thể phân biệt. Hình nhÆ° cái tốt nó Ä‘i theo vá»›i cái tôi thÃch. Cái tôi thÃch và tôi muốn, là tôi thá»±c hiện đúng. Tôi không muốn ngÆ°á»i khác phải dạy Ä‘á»i hay chỉ dẫn, ngay cả cha mẹ và thầy cô. Äây là cuá»™c Ä‘á»i của tôi mà !
Nếu quan sát, chúng ta sẽ nháºn ra ngay những ảnh hưởng của truyá»n thông rất lá»›n. Những phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n tin hằng ngay qua sách báo, phim ảnh, truyá»n hình, báo Ä‘Ã i, talk show…hay qua kỹ thuáºt cao nhÆ° cellphone, itunes, iphone, ipod và ipad. Chúng ta đã đầu tÆ° quá nhiá»u thá»i giá» và o những phÆ°Æ¡ng tiện và dụng cụ kỹ thuáºt tân tiến nà y. Tình ngÆ°á»i bị đánh cắp. Ngồi bên nhau đấy, nhÆ°ng má»—i ngÆ°á»i má»™t theo má»™t trò chÆ¡i và má»™t ý thÃch khác nhau. Nguồn kiến thức nÆ¡i các trang mạng tháºt dồi dà o và đa dạng. Có những kiến thức rất bổ Ãch mà chúng ta cần há»c há»i và trau dồi, nhÆ°ng cÅ©ng không tránh khá»i những loại văn hóa đồi trụy và tÆ° tưởng đầu Ä‘á»™c. Thánh Phaolô nháºn ra sá»± song hà nh của sá»± thiện và sá»± ác: Bởi đó tôi khám phá ra luáºt nà y: khi tôi muốn là m sá»± thiện thì lại thấy sá»± ác xuất hiện ngay (x. Rm 7,21).
Cái gì sẽ giúp chúng ta nháºn định và chá»n lá»±a cho đúng. Chúng ta có thể dá»±a và o tiếng nói lÆ°Æ¡ng tâm, nhÆ°ng nếu lÆ°Æ¡ng tâm chúng ta bị ô nhiá»…m và trì Ä‘á»™n, là m sao chúng ta có thể sáng suốt để quyết định?
Có muôn và n loại cá» lùng từ từ được gieo và o lòng ngÆ°á»i má»i nÆ¡i và má»i thá»i. Qua các cá»a ngõ giác quan nhÆ° cảm giác, thÃnh giác và thị giác, chúng ta nhìn thấy biết bao hình ảnh, sá»± cố và nghe được biết bao tin tức, chuyện trong nhà ngoà i ngõ và chuyện ba xu. Tất cả những sản phẩm xô bồ và ng thau lẫn lá»™n nhÆ° mẻ cá vừa bắt được, chúng ta để chúng tá»± do xâm nháºp và o trong đáy tâm hồn của chúng ta. Nhiá»u khi chúng ta không có giỠđể loại bá» và chá»n lá»±a cái tốt khá»i cái xấu. Chúng ta đón nháºn biết bao nhiêu những hình ảnh bạo lá»±c, chém giết, chết chóc, trả thù, trá»™m cÆ°á»›p, hãm hiếp, gian xảo, khêu gợi lõa lồ, dục tình, hút sách, những lá»i thô tục, báng bổ, xỉ vả, gian dối…Äiá»u tốt bon chen vá»›i Ä‘iá»u xấu. Tá»™i lá»—i chen lẫn vá»›i nhân đức. Sá»± sai trái chung vai sát cánh vá»›i sá»± tháºt. Chúng cứ tá»± nhiên đồng hà nh bên nhau. Thánh Matthêô ghi chú giải thÃch: Chủ nhà đáp: 'Không được, kẻo khi nhổ cá» lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng (Mt.13,29).
Là m sao chúng ta có thể nhổ bá» và dứt khoát vá»›i các thói hÆ° táºt xấu? Chúng ta sẽ rất dá»… dà ng bị ô nhiá»…m bởi môi trÆ°á»ng sống. Vì gần má»±c thì Ä‘en, gần đèn thị rạng. Chúng ta phải biết chá»n bạn mà chÆ¡i, chá»n bà i mà đá»c và chá»n Ä‘iá»u tốt mà là m.
Sá»± giằng co giữa thiện và ác sẽ không ngừng nghỉ. Sá»± phấn đấu để vÆ°Æ¡n lên luôn là má»™t thúc bách khẩn thiết. Thân xác và ước muốn của con ngÆ°á»i cứ bị kéo lôi và o con Ä‘Æ°á»ng thênh thang rá»™ng rãi. Xác thân muốn thá»a mãn má»i Æ°á»›c mÆ¡ và khao khát cứ nổi dáºy đòi được đáp ứng. Thánh Phaolô đã chia sẻ kinh nghiệm: “Sá»± thiện tôi muốn thì tôi không là m, nhÆ°ng sá»± ác tôi không muốn, tôi lại cứ là m†(Rm 7,19).
NhÆ° thế, thiện và ác cứ song hà nh nhÆ° cánh đồng lúa chen lẫn cá» lùng. ChÃnh Chúa Giêsu không muốn cho thợ nhổ cá» lùng ngay. NhÆ° váºy, thói xấu ở Ä‘á»i cÅ©ng cần có, để nhÆ° lá»a thá» và ng, gian nan thỠđức. Chúa không cất chúng ta ra khá»i thế gian. Cạm bẫy tá»™i lá»—i vẫn có đó, nhÆ°ng Chúa dạy chúng ta hãy cầu nguyện: “Xin đừng để chúng con sa chÆ°á»›c cám dá»— nhÆ°ng cứu chúng con cho khá»i sá»± dữ.†Có nghÄ©a là chúng ta phải phấn đấu không ngừng để thắng các chÆ°á»›c cám dá»— của ma quá»·. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn để chỉ dáºy: Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cá» lùng trÆ°á»›c, rồi bó lại từng bó mà đốt Ä‘i, sau má»›i thu lúa lại chất và o lẫm cho ta" (Mt 13,30).
Chúng ta cần há»c há»i đạo lý và trau dồi nhân đức để không bị những đám cá» lùng phát triển um tùm lấn át. Sá»± tháºt mà nói, căn bản giáo lý của chúng ta quả tháºt là qúa khiêm nhÆ°á»ng so vá»›i kho tà ng hiểu biết vá» khoa há»c, xã há»™i và cuá»™c sống. Chúng ta tá»± vấn xem sá»± há»c há»i vá» Kinh Thánh, hiểu biết vá» Giáo Lý và sá»± nhuần nhuyá»…n vá» giáo huấn của Giáo Há»™i được bao nhiêu. Là ngÆ°á»i công giáo, cÆ¡ may má»—i tuần má»™t lần khi tham dá»± thánh lá»…, chúng ta được nghe lá»i Chúa, bà i giảng và kinh nguyện, đó là số vốn liếng hạt giống lãnh há»™i được. Có má»™t số trong chúng ta còn bị thiệt thòi vì khả năng ngôn ngữ và văn hóa giá»›i hạn, mà phải tham dá»± các buổi phụng vụ bằng tiếng ngoại quốc. Suốt tuần, chúng ta chẳng có giỠđể há»c há»i, nghiên cứu hay tìm hiểu lẽ đạo, chúng ta sẽ dá»… dà ng bị cá» lùng trần thế lấn át và bao trùm.
Mang danh Kitô hữu, mà trong lòng chúng ta đầy áp cá» lùng. Äối diện vá»›i cuá»™c sống, chúng ta dá»±a trên những kiến thức đã bị tục hóa để phân tÃch, phán Ä‘oán và chá»n lá»±a. Chúng ta nghÄ© rằng những chá»n lá»±a đó là đúng và thÃch hợp, nhÆ°ng sá»± tháºt nà y chỉ là chủ quan. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Váºy tháºt ra không còn phải là chÃnh tôi là m Ä‘iá»u đó, nhÆ°ng là tá»™i vẫn ở trong tôi†(Rm 7,17).
Chúng ta hãy rà soát lại thá»a ruá»™ng tâm hồn của mình. Hạt giống tốt được gieo và o cung lòng, nhÆ°ng có hạt đã rÆ¡i và o bụi gai, có hạt rÆ¡i bên vệ Ä‘Æ°á»ng, có hạt rÆ¡i trên đá sá»i và có số Ãt hạt rÆ¡i và o vùng đất tốt Ä‘ang chá» ngà y để sinh hoa kết trái. Trong khi hạt giống cá» lùng được gieo vãi trà n lan, được ấp ủ canh chừng, phát triển xanh tÆ°Æ¡i chen lấn và là m hạt giống tốt bị ngá»™t ngạt.
Chúng ta không thể nhổ hết cá» lùng chung quanh, nhÆ°ng chúng ta cần vun xá»›i cho hạt giống tốt lá»i Chúa để có thể sinh hoa trái.
Äiá»u quan trá»ng là hạt giống đức tin của chúng ta không thể bị vùi tắt, mà phải luôn cháy sáng trong đêm tối. Chúng ta phải phấn đấu và giữ đức tin cho đến cùng nhÆ° thánh Phaôlô dạy: “Tôi đã đấu trong cuá»™c thi đấu cao đẹp, đã chạy hết chặng Ä‘Æ°á»ng, đã giữ vững niá»m tin†(2 Tm 4,7). Dù có phải bÆ°á»›c Ä‘i trong đêm tối, chúng ta không lo mắc nạn vì Chúa ở cùng chúng ta.
Má»—i ngÆ°á»i hãy chu toà n Æ¡n gá»i và chức vụ của mình để nhắm đến cùng Ä‘Ãch. Chúng ta không nên trì hoãn hay bá» cuá»™c dá»c Ä‘Æ°á»ng. Dù hà nh trình có gian nan, cuá»™c sống có Ä‘au thÆ°Æ¡ng và niá»m tin có chao đảo, chúng ta cứ nhắm Ä‘Ãch mà hÆ°á»›ng tá»›i. Chúa Giêsu hứa ban phần thưởng cho những ai trung tÃn tá»›i cùng. Sau cuá»™c lữ hà nh chạy Ä‘ua trong niá»m tin, thánh Phaolô đã tâm sá»±: “GiỠđây tôi chỉ còn đợi vòng hoa dà nh cho ngÆ°á»i công chÃnh; Chúa là vị Thẩm Phán chà công sẽ trao phần thưởng đó cho tôi trong Ngà y ấy, và không phải chỉ cho tôi, nhÆ°ng còn cho tất cả những ai hết tình mong đợi NgÆ°á»i xuất hiện†(2 Tm 4,8). [Mục Lục]
14. Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
Hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục dùng các dụ ngôn để giúp các môn đệ cÅ©ng nhÆ° dân chúng hiểu vá» "NÆ°á»›c Trá»i". NgÆ°á»i so sánh " NÆ°á»›c Trá»i nhÆ° má»™t ngÆ°á»i đã gieo giống tốt trong ruá»™ng mình; NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° hạt cải; NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° nắm men" (x. Mt 13, 24-43), nÆ°á»›c ấy ở ngay "trên mặt đất" chứ không phải nÆ¡i xa lạ.
Tháºt váºy, chỉ trên mặt đất má»›i có chá»— cho lúa và cá» lùng má»c lên, chỉ trong cuá»™c sống nhân trần má»›i có bá»™t cần chất men, nên ở trên Thiên Äà ng, chỉ có Thiên Chúa là tất cả má»i sá»± trong má»i ngÆ°á»i.
Chúa Giêsu lấy dụ ngôn hạt cải, mô tả nó "bé nhá» hÆ¡n má»i thứ hạt giống, nhÆ°ng khi má»c lên, thì lá»›n hÆ¡n má»i thứ rau cá», rồi thà nh cây" (Mt 13, 32) … "cÅ©ng nhÆ° men ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia lấy Ä‘em trá»™n và o ba đấu bá»™t, cho đến khi bá»™t dáºy men" (Mt 13, 33), ngoà i ám chỉ sá»± lá»›n lên âm thầm nhÆ°ng hùng mạnh của NÆ°á»›c Chúa trong lịch sá», Chúa Giêsu muốn nói đến sá»± nháºp thể là m ngÆ°á»i của chÃnh mình và sức thánh hóa của Chúa Thánh Thần.
Nếu ai đó không lấy men trá»™n và o bá»™t là m cho bá»™t dáºy men, thì bá»™t đó không thể sá» dụng là m thá»±c phẩm được. NhÆ°ng nếu trá»™n bá»™t và o men, bá»™t sẽ dáºy men, đó là cách Chúa Giêsu áp dụng cho NÆ°á»›c Trá»i... CÅ©ng nhÆ° thịt: để giữ gìn thịt khá»i hÆ°, chúng ta phải tra muối và o để bảo quản... nếu không thịt sẽ hÆ° và trở nên không phù hợp cho tiêu dùng. Má»™t cách tÆ°Æ¡ng tá»±, nhân loại đại diện cho thịt hoặc bá»™t, Chúa Giêsu và Chúa Thánh Thần là muối và men. Nếu men Thánh Thần và muối Giêsu không xuống thế gian, không mặc lấy bản tÃnh con ngÆ°á»i, nghÄ©a là nhà o trá»™n vá»›i con ngÆ°á»i, con ngÆ°á»i sẽ không bao giá» mất Ä‘i mùi hôi thối của tá»™i lá»—i, không "tẩy trừ men cÅ©, để nên bá»™t má»›i, là bánh không men" (1Cr 5,7) thì không thể được cứu Ä‘á»™.
Nếu con ngÆ°á»i chỉ dá»±a và o sức riêng mình, không cần Thánh Thần trợ giúp, thì tháºt sai lầm; bởi con ngÆ°á»i không được tạo dá»±ng để ở trên Trá»i... Nếu ngÆ°á»i tá»™i lá»—i không gặp gỡ Thiên Chúa, không từ bá» tá»™i lá»—i, không được thấm nhuần sức sống thần linh của Thiên Chúa, ngÆ°á»i ấy sẽ không bao giỠđược nếm hưởng cuá»™c sống Ä‘Ãch thá»±c... Trái lại, nếu đón nháºn được ân sủng của Chúa Thánh Thần, không "gây phiá»n muá»™n cho Thánh Thần" (Eph 4,30), ngÆ°á»i ấy sẽ hạnh phúc và được sống Ä‘á»i Ä‘á»i.
Dụ ngôn hạt cải và nắm men có lẽ dá»… hiểu nên các môn đệ không cần phải giải thÃch, các ông chỉ xin Chúa Giêsu: "giải thÃch dụ ngôn cá» lùng trong ruá»™ng" (Mt 13, 36) sau khi đã vá» nhà . Và NgÆ°á»i đã giải thÃch: "NgÆ°á»i là kẻ gieo giống. Ruá»™ng là thế gian. Hạt giống tốt là con cái NÆ°á»›c Trá»i. Cá» lùng là con cái gian ác. Kẻ thù gieo cá» lùng là ma quá»·. Mùa gặt là ngà y táºn thế. Thợ gặt là các thiên thần" (Mt 13, 37-39).
Ở những thế ká»· đầu của Kitô giáo, giáo phái Äô nát cho rằng Giáo há»™i là tất cả những ngÆ°á»i là nh, còn thế gian thì đầy dẫy con cái sá»± ác không có hy vá»ng được cứu Ä‘á»™. Thánh Augustinô quan niệm: "ChÃnh Giáo Há»™i là má»™t cánh đồng có lúa và cá» lùng, có kẻ xấu và ngÆ°á»i tốt Ä‘á»u chung sống vá»›i nhau, là nÆ¡i để chúng ta bắt chÆ°á»›c gÆ°Æ¡ng nhẫn nại của Chúa. Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian nà y hoặc là để được cải hóa hay là nhá» há» mà những kẻ là nh có thể luyện táºp đức nhẫn nại".
Vì thế chúng ta có thể rút ra những bà i há»c sau:
Cần phải có hà nh Ä‘á»™ng khôn ngoan, tháºn trá»ng, nhẹ nhà ng và đúng đắn của ngÆ°á»i gieo giống tốt, để Ä‘á» phòng "kẻ thù của ông đến gieo cá» lùng và o ngay giữa lúa, rồi Ä‘i mất" (Mt 13, 25). Tháºm chà ngÆ°á»i gieo giống tốt có thể bị cám dá»— phản ứng vá»›i bạo lá»±c khi áp dụng lá»i van xin của đầy tá»›, "nếu ông bằng lòng, chúng tôi xin Ä‘i nhổ cá»" (Mt 13, 27). Ông chủ tháºt tuyệt vá»i, bởi ông tháºn trá»ng thẳng thừng nói: "Không được, kẻo khi nhổ cá» lùng, các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng. Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt. Và đến mùa, ta sẽ dặn thợ gặt: "Các anh hãy nhổ cá» lùng trÆ°á»›c, rồi bó lại từng bó mà đốt Ä‘i, sau má»›i thu lúa lại chất và o lẫm cho ta" (Mt 13, 29-30).
Chúa Giêsu, lúc sinh thá»i, NgÆ°á»i đã phải đối mặt vá»›i sá»± hiện diện của sá»± dữ, các môn đệ NgÆ°á»i cÅ©ng thế. Theo Matthêu thì cuá»™c đối đầu của Chúa Giêsu vá»›i sá»± dữ đã bắt đầu vá»›i câu chuyện thá»i thÆ¡ ấu lúc thánh Giuse Ä‘Æ°a Äức Maria cùng NgÆ°á»i trốn sáng Ai Cáºp để tránh cuá»™c thảm sát của Hêrôđê (Mt 2, 1-14). NgÆ°á»i sẽ tiếp tục đối đầu khi bị cám dá»— trong hoang địa (Mt 4, 1-11), cÅ©ng nhÆ° trong suốt cuá»™c Ä‘á»i sứ vụ công khai, và sẽ phải chiến đấu chống lại cái ác cho đến giá» phút cuối cùng của cuá»™c Ä‘á»i (Mt 26; 27). Tuy nhiên, NgÆ°á»i sẽ chiến thắng khi sống lại bởi Äức Chúa Cha trong Chúa Thánh Thần (Mt 28).
CÅ©ng giống nhÆ° Thầy mình, các môn đệ Chúa Kitô cÅ©ng phải đối mặt vá»›i sá»± hiện diện của cái ác. Sau đó há» phải bắt chÆ°á»›c Thầy mình nhẫn nại cho đến thá»i gian thu hoạch.
TrÆ°á»›c sá»± hiện hữu của cái ác, thái Ä‘á»™ của các môn đệ Chúa Kitô là gì nếu không phải là chấp nháºn. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn cá» lùng để má»i gá»i chúng ta áp dụng má»™t số thái Ä‘á»™ cần phải có đối vá»›i sá»± hiện hữu của cái ác trên thế giá»›i.
TrÆ°á»›c hết cần phải gieo trong chúng ta và xung quanh chúng ta tháºt nhiá»u hạt tốt và đặc biệt là thá»±c hiện từng bÆ°á»›c để gìn giữ các hạt giống tốt cho đến mùa thu hoạch nhÆ° là (cầu nguyện, tÄ©nh tâm, là m việc là nh phúc đức, giúp đỡ tha nhân...)
Tiếp đến là phải hà nh Ä‘á»™ng vá»›i sá»± khôn ngoan, tháºn trá»ng khi đối đầu vá»›i sá»± ác, đồng thá»i cầu xin Chúa Thánh Thần giúp sức cho, vì: "Thánh Thần nâng đỡ sá»± yếu hèn của chúng ta " (Rm 8, 26).
Cần phải đứng vững trong đức tin, hy vá»ng và bác ái; nghÄ©a là chinh phục cái ác bằng việc là m tốt, theo lá»i khuyên của thánh Tông đồ Phaolô: "Chá»› để sá»± dữ thắng được ngÆ°Æ¡i, nhÆ°ng hãy lấy là nh mà thắng dữ" (Rm 12, 21).
Chúng ta hãy hướng tới Mẹ Maria với lòng tin tưởng, để Mẹ giúp chúng ta trung thà nh theo Chúa Giêsu, và sống như con cái của Thiên Chúa. [Mục Lục]
15. Lòng kiên nhẫn – Lm Äam. Nguyá»…n Ngá»c Long
XÆ°a nay con ngÆ°á»i thÆ°á»ng hay bị cám dá»— nhìn phân chia Ä‘á»i sống trong xã há»™i cách Ä‘Æ¡n giản ra là m hai ranh giá»›i: trắng và đen, tốt và xấu... Căn cứ theo đó mà xét định phê phán.
NhÆ°ng trong thá»±c tế Ä‘á»i sống đâu có Ä‘Æ¡n giản nhÆ° thế.
Thá»±c tế Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i không chỉ có hai lằn ranh nhÆ° ta nghÄ© tưởng trắng và đen, tốt và xấu. NhÆ°ng còn có lằn ranh ở giữa, ở tầng trên hay ở bên dÆ°á»›i những yêu tố đó nữa. Những lằn ranh nà y ẩn hiện khó nháºn ra, và lại thÆ°á»ng ăn sâu ảnh hưởng trong Ä‘á»i sống nhiá»u hÆ¡n, dù là đá»i sống cá nhân má»™t ai, hay Ä‘á»i sống chung cá»™ng Ä‘oà n xã há»™i, tôn giáo.
Äó là những bá» không hẳn là tối Ä‘en, cÅ©ng không hẳn là sáng tá». Chúng nhÆ° bóng rợp của má»™t tà n cây ngả đổ xuống trên Ä‘Æ°á»ng che khuất ánh sáng mặt trá»i má»™t bên. Thông thÆ°á»ng trong Ä‘á»i sống cây cà ng cao, cà ng ráºm rạp nhiá»u cà nh lá, bóng rợp của nó đổ ngả xuống cà ng lan rá»™ng, nhÆ° ngạn ngữ có câu: Cây cao bóng cả!
Hình ảnh nà y Chúa Giêsu dùng trong bà i giảng nói vá» NÆ°á»›c Trá»i: trên đồng lúa có cả cây lúa cùng cá» hoang dại cùng má»c bên nhau, nhÆ° trong cánh đồng thá»±c tế Ä‘á»i sống có sá»± tốt và sá»± xấu cùng nẩy sinh song hà nh nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i.
Nếu ngÆ°á»i là m ruá»™ng vÆ°á»n khi vừa phát hiện ra cá» dại hoang má»c lên, mà vá»™i nhổ hay cắt cá» Ä‘i, thì vô tình là m cho cây lúa, cây giống tốt nằm sát bên cạnh cÅ©ng bị báºt rá»…, bị Ä‘á»™ng, hay bị cắt ngá»n theo. NhÆ° thế sá»± sống tÃch cá»±c cÅ©ng bị chặn đứng thiệt hại.
Cung cách sống kinh nghiệm của ngÆ°á»i là m ruá»™ng là kiên nhẫn chá» cho cá» dại cùng cây lúa má»c lên cứng cáp, lúc đó sẽ dá»… phân biệt hÆ¡n và lúc nhổ cá» dại, cây lúa đã bén rá»… sâu Ãt bị ảnh hưởng giao Ä‘á»™ng là m lung lay gốc rá»….
Vá»›i Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế, nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có mầm sống sá»± tốt là nh. Sá»± xấu, sá»± dữ nẩy sinh trong Ä‘á»i sống là điá»u cần phải ngăn chặn xa tránh. NhÆ°ng không vì thế mà phải phá đổ hoà n toà n bức tượng khi thấy má»™t dấu vết hòn sá»i đá nà o lẫn trong bức tượng.
Vá»›i Ä‘á»i sống tinh thần con ngÆ°á»i, ngà y hôm nay có thể là chÆ°a tốt. NhÆ°ng ngà y mai có thể sẽ trở nên tốt. Äá»i sống con ngÆ°á»i cần luáºt lệ, cần ká»· luáºt, chÃnh những Ä‘iá»u nà y giúp nhắc nhá»› con ngÆ°á»i trở nên công chÃnh tốt là nh.
Cha mẹ nà o cÅ©ng Ä‘á»u mong muốn con cháu mình sống nên ngÆ°á»i tốt. NhÆ°ng rất nhiá»u khi thá»±c tế Ä‘á»i sống của há» lại có những giai Ä‘oạn, những khúc quanh không nhÆ° thế. Và đâu có cha mẹ nà o, vì thế, mà chối bá» con cháu mình đâu. Trái lại há» tá» tấm lòng bao dung kiên nhẫn chỠđợi con cái mình sẽ có ngà y thay đổi nếp sống trở nên là nh mạnh tốt đẹp.
Lòng kiên nhẫn là má»™t nhân đức bác ái. Nhân đức nà y thể hiện tấm lòng đạo đức kÃnh trá»ng Thiên Chúa, Äấng là nguồn Ä‘á»i sống, cùng là lòng đạo đức tình ngÆ°á»i vá»›i nhau.
Lòng kiên nhẫn cÅ©ng là ân đức khôn ngoan Äức Chúa Thánh Thần ban xuống tâm hồn má»—i tÃn hữu ngà y lãnh nháºn Bà TÃch Thêm Sức.
Trong Ä‘á»i sống, dù sá»± dữ nhiá»u khi lấn lÆ°á»›t sá»± tốt là nh ngay chÃnh. NhÆ°ng Thiên Chúa, Äấng tạo dá»±ng, cùng gìn giữ hÆ°á»›ng dẫn Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i luôn kiên nhẫn chỠđợi, ban Æ¡n trợ giúp há» trở vá» con Ä‘Æ°á»ng sống tốt là nh, con Ä‘Æ°á»ng mang lại hoa trái sá»± sống. [Mục Lục]
16. Lúa tốt và cá» lùng – Lm. Nguyá»…n Ngá»c Long
(Bà i giảng cho Thiếu Nhi)
Các con thiếu nhi thương mến,
Ai trong các con nhá»› Tin mừng Chúa nháºt tuần trÆ°á»›c, Chúa Giêsu đã dạy chúng ta qua dụ ngôn gì? Äó là dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống. ChÃnh Chúa Giêsu là ngÆ°á»i gieo giống, hạt giống chÃnh là Lá»i Chúa và tâm hồn má»—i chúng ta là những thá»a đất. Nếu chúng ta biết chăm chú lắng nghe lá»i Chúa và thi hà nh thì kết quả sẽ sinh gấp trăm hạt.
Các con thương,
Tiếp nối lá»i giảng dạy bằng các dụ ngôn, hôm nay Chúa Giêsu dùng dụ ngôn nà o để dạy chúng ta? – Câu chuyện tuần nà y là dụ ngôn lúa tốt và cá» lùng; hạt cải và nắm men.
Trong dụ ngôn lúa tốt và cá» lùng, các con cho cha biết ai là ngÆ°á»i gieo giống? - NgÆ°á»i Ä‘i gieo giống tốt là Thiên Chúa.
Hạt giống là ai? - Hạt giống là ngÆ°á»i ta, là con ngÆ°á»i, là con cái Chúa.
Thá»a ruá»™ng là gì? -Thá»a ruá»™ng là thế gian, là nÆ¡i sinh sống, là m việc, phục vụ.
Cá» lùng là ai? - Cá» lùng là ngÆ°á»i xấu, kẻ dữ.
Còn mùa gặt nghÄ©a là gì? - Mùa gặt là ngà y chết hay ngà y táºn thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu và o kho lẫm, tức là những ngÆ°á»i tốt là nh, công chÃnh, thánh thiện thì được thưởng, còn cá» lùng là những ngÆ°á»i xấu, kẻ dữ thì bị tống và o há»a ngục.
Các con thấy thái Ä‘á»™ của các đầy tá»› trong dụ ngôn nhÆ° thế nà o? - Muốn tiêu diệt kẻ xấu, muốn nhổ hết cá» lùng ra khá»i lúa tốt: “ThÆ°a ông, ông có muốn chúng tôi cắt hết cá» lùng ngay bây giá» không?â€. HÆ¡n má»™t lần, các con cÅ©ng có thái Ä‘á»™ tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế khi thấy ngÆ°á»i khác không tốt: “Lạy Chúa, xin Chúa hãy phạt nhãn tiá»n những kẻ xấu…â€.
Thái Ä‘á»™ ấy không thể chấp nháºn được vì quyá»n xét xá» cuối cùng là của Thiên Chúa chứ không phải của chúng ta. NgÆ°á»i không muốn má»™t ai trong chúng ta phải hÆ° mất. Chúa Giêsu đã nói: “Ta không đến để kêu gá»i ngÆ°á»i công chÃnh nhÆ°ng kêu gá»i ngÆ°á»i tá»™i lá»—iâ€. Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, và không quên sót má»™t ai, cho dù há» là những tá»™i nhân. Ngà i chá» há» có lòng sám hối để được ngÆ°á»i tha thứ.
Nếu Thiên Chúa cháºm chạp trong việc chống lại tá»™i lá»—i, là để chúng ta có thá»i gian mà sám hối ăn năng. NhÆ°ng con ngÆ°á»i thÆ°á»ng hay phạm lá»—i lầm, sa ngã vì quá»· dữ luôn tìm cách gieo cá» dại và o tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Váºy nếu chúng ta yếu Ä‘uối lầm lá»—i, thì Ngà i sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để ta can đảm chổi dáºy sau những lần vấp ngã. Chúa Æ°á»›c mong Ä‘á»i sống chúng ta hãy là những hạt cải, là men là m dáºy lên tình yêu con ngÆ°á»i.
Chúa khoan dung Ä‘á»™ lượng vá»›i chúng ta, lẽ nà o chúng ta lại thiếu nhân háºu, khoan dung vá»›i kẻ tá»™i lá»—i? Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, lẽ nà o chúng ta không dùng tình yêu của NgÆ°á»i mà hoán cải anh chị em mình?
Các con có nhá»› trÆ°á»ng hợp ngÆ°á»i trá»™m là nh không? - Trong khoảnh khắc cuối cùng của cuá»™c Ä‘á»i còn lại chÃnh là thá»i Ä‘iểm anh ta đón nháºn Æ¡n cứu Ä‘á»™ của Chúa; hay là trÆ°á»ng hợp của Âugustinô, má»™t thanh niên ăn chÆ¡i trác táng lại trở thà nh ngÆ°á»i phục vụ Giáo há»™i cách tÃch cá»±c nhất và đã nên thánh…
Váºy ta phải có thái Ä‘á»™ nà o trong thá»i hiện tại?
- Chúa Giêsu mong muốn các con ná»— lá»±c và bá»n bÄ© trong việc đạo đức và há»c táºp. Vấn Ä‘á» không phải là ngồi đó mà than trách cánh đồng nhiá»u cá» lùng quá. Hãy sống Lá»i Chúa bằng hà nh Ä‘á»™ng của mình. Những vất vả trong việc đạo đức và há»c táºp hôm nay sẽ trổ sinh hoa trái tốt là nh cho ngà y mai.
- Giúp bạn mình khi thấy há» sai lá»—i, tạo cÆ¡ há»™i cho há» sá»a đổi Ä‘á»i sống…
- Luôn ý nhá»› rằng má»—i khi các con là m việc là nh, chÃnh lúc các con vượt khó, chuyên chăm há»c táºp là khi các con cùng Chúa gieo vãi những hạt giống tốt trong thế gian nà y.
- Sá»± nhẫn nại của ông chủ ruá»™ng trong Tin mừng hôm nay là gÆ°Æ¡ng mẫu cho chúng ta. Chúa má»i gá»i chúng ta sống khiêm tốn và nhân háºu đặc biệt là kiên nhẫn trÆ°á»›c má»i ngÆ°á»i. Chỉ có má»™t đồng ruá»™ng cần thiết để nhổ ngay cá» lùng, đó là từ chÃnh lòng của mình, bằng cách từ bá» tình xấu má»—i ngà y, và không ngừng ná»— lá»±c sống tốt má»—i ngà y!
Nguyện chúc các con luôn là những hạt giống tốt của Chúa và Giáo hội hôm nay và ngà y mai. [Mục Lục]
17. Hãy chỠđã
Tá»™i lá»—i và sá»± dữ là má»™t thá»±c tại thiêng liêng. Chúng Ä‘ang ngá»± trị và tồn tại khắp má»i nÆ¡i, len lõi và o má»i tâm hồn. Vấn đỠđặt ra là là m cách nà o để táºn diệt chúng và bao giá» Thiên Chúa má»›i chấm dứt những Ä‘iá»u ấy? Tin mừng hôm nay sẽ cho chúng ta lá»i giải đáp đó.
Có nhiá»u ngÆ°á»i cảm thấy bất mãn, thất vá»ng và đặt vấn Ä‘á» là tại sao Giáo há»™i Chúa vẫn có những con ngÆ°á»i xấu? Äâu rồi má»™t Giáo há»™i thánh thiện của Thiên Chúa? Bản chất Giáo há»™i là thánh, nhÆ°ng Giáo há»™i Ä‘ang cÆ°u mang trong lòng những con ngÆ°á»i tốt lẫn những con ngÆ°á»i chÆ°a tốt và tá»™i lá»—i. Giáo há»™i chÃnh là thá»a ruá»™ng có cả lúa và cá» lùng Ä‘ang má»c lên. Chúa là ngÆ°á»i chủ ruá»™ng không muốn sai ngÆ°á»i tiêu diệt cá» lùng ra khá»i lúa, vì ông sợ khi là m nhÆ° thế sẽ có sá»± lầm lẫn! NhÆ°ng tháºt ra là Thiên Chúa kiên nhẫn và chỠđợi những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i hồi tâm trở vá» vá»›i Ngà i. Cá» lùn không bao giá» trở thà nh lúa được nhÆ°ng ngÆ°á»i xấu có thể trở nên tốt, ngÆ°á»i tá»™i lá»—i có thể trở nên thánh thiện. Äó chÃnh là lý do tại sao Chúa lại kiên nhẫn chỠđợi con ngÆ°á»i! Sá»± kiên nhẫn, lòng khoan dung và nhân từ không phải là cá» chỉ của sá»± yếu Ä‘uối, nhÆ°ng là biểu lá»™ má»™t sức mạnh, sức mạnh của tình yêu.
Con ngÆ°á»i dù cho có tá»™i lá»—i hay hung ác đến đâu Ä‘i nữa thì nÆ¡i táºn đáy lòng của há» vẫn có những Ä‘iá»u tốt đẹp và thánh thiện khi nó được khÆ¡i lên. Văn hà o ngÆ°á»i Nga Dostoieveski, vá»›i tác phẩm nổi tiếng nhÆ° "Tá»™i ác và hình phạt", "anh em nhà Karamazov"... là ngÆ°á»i đã trải qua má»™t cuá»™c Ä‘á»i đầy sóng gió. Sau má»™t thá»i gian dà i bị giam cầm vì lý do chÃnh trị, ông bị kết án tá» hình. NhÆ°ng nhÆ° má»™t phép lạ, và o giữa lúc bị hà nh quyết, ông bá»—ng nháºn được lệnh được tha. NgÆ°á»i viết tiểu sá» của ông đã kể lại nhÆ° sau: "thá»i gian ngồi tù đã in Ä‘áºm nét trên quảng Ä‘á»i còn lại của ông. Từ trên chiếc máy chém nhìn xuống đám ngÆ°á»i Ä‘ang đứng dÆ°á»›i chân mình, ông chỉ còn thấy há» là những ngÆ°á»i bị áp bức, những ngÆ°á»i nô lệ đáng thÆ°Æ¡ng, dù há» có phạm tá»™i những tá»™i ác tà y trá»i Ä‘i nữa, thì tâm hồn của há» vẫn là tâm hồn của những con ngÆ°á»i vô tá»™i. Do đó, hỠđáng được tha thứ hÆ¡n là đáng kết tá»™i.
Khi bÆ°á»›c xuống khá»i máy chém, Dostoievski thấy má»i sá»± nhÆ° vô nghÄ©a. Äiá»u duy nhất còn ý nghÄ©a đối vá»›i ông chÃnh là tình yêu, và cho dù trong suốt 30 năm sau, cá»™ng Ä‘oà n của ông có đắm chìm trong bùn nhÆ¡ của tá»™i lá»—i, của khốn khổ, của ô nhục, ông luôn nhìn má»i sá»± qua lăng kÃnh của yêu thÆ°Æ¡ng. Má»™t lần bị Ä‘Æ°a lên máy chém cho ông hiểu rằng: con ngÆ°á»i Ä‘au khổ, tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u đáng cảm thông và thÆ°Æ¡ng mến.
Tất cả cuá»™c Ä‘á»i của ông là má»™t cố gắng không ngừng để diá»…n đạt câu nói: "Hỡi ngÆ°á»i anh em, không gì có thể ngăn cản tôi yêu thÆ°Æ¡ng bạn"
Nếu có những lúc chúng ta cảm thấy thất vá»ng vá» con ngÆ°á»i đốn mạt của chúng ta, nếu có những lúc chúng ta không còn tin tưởng ở tình ngÆ°á»i nữa, chúng ta hãy nhìn lên Chúa Giêsu, chúng ta sẽ cảm thấy ngay ánh mắt nhân từ và cảm thông của Ngà i. Hãy nhá»› lại Ngà i đã là m gì đối vá»›i Giakêu, vá»›i MalaÄ‘ana, vá»›i Phêrô khi chối bá» Ngà i, vá»›i tên trá»™m bị đóng Ä‘inh bên phải Ngà i.
Tình yêu của Thiên Chúa mạnh hÆ¡n tá»™i lá»—i, mạnh hÆ¡n sá»± ác. Thiên Chúa ghét bá» tá»™i lá»—i nhÆ°ng Ngà i yêu thÆ°Æ¡ng tá»™i nhân. ChÃnh vì thế mà Ngà i muốn cho Con của Ngà i xuống thế là m ngÆ°á»i, má»™t con ngÆ°á»i nghèo khó để có thể liên kết vá»›i hết má»i ngÆ°á»i, vá»›i những ai được gá»i là ngÆ°á»i. Cái chết của Äức Giêsu trên Thánh giá là ngôn ngữ không lá»i của tình yêu, diá»…n tả tình yêu tá»™t cùng của Thiên Chúa dà nh cho con ngÆ°á»i.
"Äừng nhổ cá» lùn ra khá»i ruá»™ng, cứ chá» cho đến mùa gặt". Thái Ä‘á»™ của Thiên Chúa luôn là kiên nhẫn. Ngà i kiên nhẫn vì yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i. Ngà i nháºn thấy thấu táºn con tim và tấm lòng của con ngÆ°á»i. Nên dù khi con ngÆ°á»i hà nh Ä‘á»™ng chống lại Ngà i Ä‘i nữa, Ngà i vẫn yêu thÆ°Æ¡ng há», vì há» "lầm không biết".
Thiên Chúa thì luôn kiên nhẫn "chỠđợi", còn con ngÆ°á»i thì nóng vá»™i, muốn hà nh Ä‘á»™ng má»i sá»± nhằm thoả mãn tÃnh kiêu căng và Ãch ká»· của mình. Rất nhiá»u lần chúng ta có thái Ä‘á»™ giống nhÆ° hai anh em Giacôbê và Gioan ngà y xÆ°a khi Chúa Giêsu và các ông Ä‘i ngang qua là ng Samaria mà ngÆ°á»i ta không đón tiếp Chúa: "Thầy có muốn chúng con khiến lá»a từ trá»i xuống thiêu đốt há» không?". Chắc chắn là khi ta hà nh Ä‘á»™ng nóng nảy vá»›i anh em mình, muốn trả thù anh em mình, muốn loại trừ anh em mình ra khá»i cá»™ng Ä‘oà n... là chúng ta hà nh Ä‘á»™ng trái ngược vá»›i ý muốn của Thiên Chúa. Con ngÆ°á»i vốn phức tạp lắm. Chúng ta không thể hiểu được lòng của ai khác ngoà i chÃnh bản thân của ta đâu. Do đó, thái Ä‘á»™ khôn ngoan là đừng xét Ä‘oán ai và cÅ©ng đừng kết án ai. Trái lại, ta hãy có cái nhìn nhÆ° Äức Giêsu khi đối diện vá»›i những sai lá»—i của anh em mình "há» lầm không biết" đó thôi; hay ta hãy có tâm tình nhÆ° văn hà o Dostoievesk: "dù há» có phạm những tá»™i ác tà y trá»i Ä‘i nữa, tâm hồn của há» vẫn là tâm hồn của những con ngÆ°á»i vô tá»™i. Do đó, hỠđáng được tha thứ."
Muốn tha thứ được cho ngÆ°á»i khác, chúng ta hãy táºp yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i, nhất là những ngÆ°á»i Ä‘ang sống bên cạnh chúng ta, táºp nghÄ© tốt vá» há», nói tốt vá» há», táºp quên Ä‘i những sai lá»—i của há». NÆ°á»›c Trá»i chỉ dà nh cho những ngÆ°á»i biết chiếm lấy bằng sức mạnh. Sức mạnh đó chÃnh là sá»± kiên nhẫn, tha thứ, yêu thÆ°Æ¡ng, chỠđợi... Những thứ mà loà i ngÆ°á»i vẫn cho là yếu kém và nhu nhược. Chúng ta hãy táºp "lấy hoa thÆ¡m lấn dần cá» dại" trong cuá»™c sống vốn phức tạp và ô hợp nà y.
Xin Chúa ban cho chúng ta sức mạnh của Chúa Thánh Thần để chúng ta biết hà nh Ä‘á»™ng, suy nghÄ© và phát ngôn những Ä‘iá»u mang lại niá»m vui, hạnh phúc và an vui cho má»i ngÆ°á»i, hầu góp phần là m cho NÆ°á»›c Cha được thể hiện từng ngà y trong cuá»™c sống của chúng ta. Amen. [Mục Lục]
18. Suy niệm của Lm Ignatiô Hồ Thông
Phụng Vụ Lá»i Chúa Chúa Nháºt nà y, đặc biệt bà i Ä‘á»c I và Tin Mừng, má»i gá»i chúng ta gẫm suy vá» việc Thiên Chúa kiên nhẫn đối vá»›i những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i.
Chúng ta tiếp tục Ä‘á»c chÆ°Æ¡ng 13 Tin Mừng Mátthêu: ba dụ ngôn vá» cá» lùng, hạt giống và men trong bá»™t gợi lên sá»± phát triển của NÆ°á»›c Trá»i.
- Dụ ngôn cỠlùng:
Dụ ngôn cá» lùng là dụ ngôn là m các môn đệ rối trà nhất; đây là dụ ngôn duy nhất mà há» há»i Äức Giêsu. Quả tháºt, dụ ngôn nà y đặt ra má»™t vấn Ä‘á» nghiêm trá»ng: cuá»™c sống chung của Cái Thiện và Cái Ãc, ở giữa lòng công trình của Thiên Chúa.
Các ngôn sứ định vị ká»· nguyên Mê-si-a và ká»· nguyên cánh chung và o cùng má»™t viá»…n cảnh, cả hai được trá»™n lẫn dÆ°á»›i những từ ngữ “Ngà y của Chúa†hay “Ngà y Chung Thẩmâ€. Thánh Gioan Tẩy Giả được nuôi dưỡng bởi niá»m hy vá»ng nà y: Äấng Mê-si-a sẽ là vị Thẩm Phán, Ngà i sẽ chá»n lá»±a sà n lá»c: “Tay cầm cái nia, NgÆ°á»i sẽ rê sạch lúa trong sân: thóc mẩy thì thu và o kho lẫm, còn thóc lép thì bá» và o lá»a không há» tắt mà đốt Ä‘i†(Mt 3: 12; Lc 9: 52-55). Thế mà Äức Giêsu đã không đến để thu hoạch, Ngà i đến để gieo giống. ChÃnh bằng hình ảnh ngÆ°á»i gieo giống mà Ngà i diá»…n tả sứ mạng của mình.
Dụ ngôn cá» lùng cho hiểu rằng ông chủ ruá»™ng có má»™t kẻ thù bà nhiệm, hắn hà nh Ä‘á»™ng lén lút ban đêm nhÆ° má»™t ngÆ°á»i có quyá»n năng giá»›i hạn. Ông chủ không há» xao Ä‘á»™ng; ông bình thản chỠđợi thá»i vụ; ông biết rằng ông sẽ có lá»i phán quyết sau cùng. Cá» lùng sẽ không ngăn cản được vụ mùa bá»™i thu: công trình của Thiên Chúa sẽ không bao giá» thất bại cả.
Nếu cây lúa và cá» lùng trá»™n lẫn và o nhau đến mức không thể phân biệt được, đó không phải là dấu chỉ cho thấy rằng cá» lùng ở trong lòng quân vô đạo sao? Tháºt ra, khó mà phân biệt rạch ròi giữa “ngÆ°á»i tốt†và “kẻ xấuâ€. Không ai hoà n toà n xấu, cÅ©ng nhÆ° không ai hoà n toà n tốt vá» má»i mặt cả.
Thiên Chúa chỠđợi; Ngà i chỠđợi má»—i ngÆ°á»i phô bà y hết khả năng của mình; có thể có những ngÆ°á»i thợ của giá» sau cùng…Thá»i gian của Thiên Chúa chÆ°a chấm dứt và những kỳ hạn của Ngà i là những trì hoãn vì lòng xót thÆ°Æ¡ng.
- Dụ ngôn hạt cải:
“NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng giống nhÆ° chuyện hạt cải ngÆ°á»i ná» lấy gieo trong ruá»™ng mìnhâ€. Hạt cải là má»™t hạt giống nhá» bé nhất trong các loại giống. Xét theo lý, từ hạt giống nhá» bé ấy sinh ra má»™t cây nhá» theo má»™t kÃch thÆ°á»›c chừng má»±c nà o đó. Ấy váºy, Chúa Giêsu miêu tả má»™t sá»± phát triển thần kỳ: cây nhá» trở thà nh má»™t cây lá»›n đến ná»—i chim trá»i đến là m tổ trên cà nh được. Sá»± tăng trưởng NÆ°á»›c Trá»i rồi sẽ cÅ©ng nhÆ° váºy đó.
Lối phóng dụ của Äức Giêsu chứa Ä‘á»±ng má»™t ám chỉ Kinh Thánh rõ rà ng. Các ngôn sứ đã biểu tượng quyá»n năng của các đế quốc ngoại giáo (Ai-cáºp, Ba-by-lon) bằng hình ảnh vá» má»™t cây hÆ°Æ¡ng bá, thân cao lá»›n hÆ¡n má»i cây trong cánh đồng, đâm chồi nẩy lá»™c, cà nh lá vÆ°Æ¡n rá»™ng. Trên cà nh, má»i giống chim trá»i đến là m tổ, dÆ°á»›i bóng mát của nó, má»i dã thú sinh sôi nẩy nở và vô số dân tá»™c đến láºp cÆ° (Ed 31, 1-13).
Êdêkien gợi ra tÆ°Æ¡ng lai của Giêrusalem theo cùng má»™t cách nhÆ° váºy. Äức Chúa ngắt má»™t chồi non trên ngá»n cây hÆ°Æ¡ng bá Ä‘em vá» trồng trên núi Israel. Chồi non nà y trở thà nh má»™t cây hÆ°Æ¡ng bá tuyệt diệu, nÆ¡i ẩn náu của đủ loà i chim muôn (Ed 17). Bản văn Ê-dê-ki-en nà y là má»™t trong những bản văn thiết láºp niá»m hy vá»ng vá» quyá»n thống trị của dân Chúa chá»n.
Äức Giêsu cÅ©ng rất ý tứ khi lấy lại những hình ảnh tá»± hà o tá»± phụ nà y. Má»™t cây cải không thể đánh thức trong tâm trà khán thÃnh giả của Ngà i bất kỳ háºu ý nà o vá» quyá»n lá»±c trần thế. Má»™t lần nữa, Äức Giêsu bà y tá» chủ nghÄ©a phi chÃnh trị của sứ Ä‘iệp Ngà i. Vóc dáng biểu tượng của cây cải là má»™t sá»± so sánh thuá»™c tráºt tá»± tinh thần: vóc dáng nà y nhấn mạnh sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa khởi đầu bé nhá» của NÆ°á»›c Trá»i và sá»± phát triển phi thÆ°á»ng của nó.
- Dụ ngôn men trong bột:
Dụ ngôn men trong bá»™t Ä‘Æ°a ra má»™t bà i há»c tÆ°Æ¡ng tá»± vá»›i dụ ngôn hạt cải trên. Không gì nhá» bé và ẩn kÃn hÆ¡n nắm men, tuy nhiên nó đã là m dáºy lên cả đống bá»™t. Công việc âm thầm, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° sá»± tăng trưởng của má»™t cây, nhÆ°ng thà nh quả của nó thì đáng kinh ngạc.
NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng nhÆ° váºy. Bị vùi sâu trong đống bá»™t nhân loại, NÆ°á»›c Trá»i sẽ âm thầm biến đổi đống bá»™t nhân loại nà y dần dần cho đến ngà y táºn thế. Äức Giêsu không là má»™t nhà cách mạng: Ngà i không tìm kiếm má»™t thà nh quả bất ngá» và ngoạn mục; vÆ°Æ¡ng quốc của Ngà i khởi Ä‘i từ những bÆ°á»›c khởi đầu khiêm tốn và rồi âm thầm phát triển mà không ai hay biết, nhÆ°ng má»™t cách sâu xa trong nhân loại được đổi má»›i.
Ở nÆ¡i Ä‘oạn văn nà y, chúng ta ghi nháºn đây là trÆ°á»ng hợp duy nhất trong các sách Tin Mừng ở đó men được nhắm đến má»™t cách tÃch cá»±c. Ở những nÆ¡i khác, kể cả các thÆ° của thánh Phaolô, men là hình ảnh vá» việc dáºy men, tức là sá»± suy đồi hÆ° há»ng, thế nên men bị loại trừ khá»i những ngà y lá»… Vượt Qua.
- Äức Giêsu giảng dạy đám đông bằng dụ ngôn:
NhÆ° trÆ°á»›c đây, Chúa Giêsu giảng dạy đám đông chỉ bằng dụ ngôn: “Tất cả các Ä‘iá»u ấy, Äức Giêsu dùng dụ ngôn mà nói vá»›i đám đông; và Ngà i không nói gì vá»›i há» mà không dùng dụ ngônâ€. Thánh Mátthêu viện dẫn sá»± kiện nà y bằng cách trÃch dẫn Tv 78. Thánh vịnh gia nà y loan báo rằng ông sẽ giải mã những Ä‘iá»u bà nhiệm của thá»i quá khứ qua lịch sá» Israel. CÅ©ng váºy, tác giả Tin Mừng muốn nói rằng Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn để vén mở những Ä‘iá»u bà ẩn của NÆ°á»›c Trá»i.
- Äức Giêsu giải thÃch cho các môn đệ:
NhÆ°ng lối nói dụ ngôn nà y các môn đệ của Ngà i xem ra không nắm bắt được, vì thế khi trở vá» nhà , há» xin Chúa Giêsu giải thÃch cho há». Câu há»i của há» nhắm đến dụ ngôn cá» lùng trong ruá»™ng, dụ ngôn nà y là m há» bối rối: “Xin Thầy giải nghÄ©a dụ ngôn cá» lùng trong ruá»™ng cho chúng conâ€.
Äức Giêsu giúp cho há» hiểu rằng tất cả lịch sá» nhân loại sẽ diá»…n tiến cho đến táºn thế, theo đó nhân loại sẽ phải chấp nháºn sống chung vá»›i những “con cái Ãc Thầnâ€, những kẻ tìm cách bóp nghẹt vụ mùa. Sá»± chá»n lá»c phân định ngÆ°á»i là nh kẻ ác sẽ được thá»±c hiện và o mùa gặt.
“Thợ gặt là các thiên thầnâ€. Việc các thiên thần được gán cho vai trò thợ gặt và o ngà y táºn thế đến từ các ngôn sứ, nhÆ°ng nhất là các sách khải huyá»n. Sách Khải Huyá»n của thánh Gioan lấy lại Ä‘á» tà i nà y (Kh 15, 17-19).
- Nước của Chúa Cha:
Äiá»u gợi lên sau cùng rất đáng chú ý. Và o ngà y táºn thế, “má»i kẻ là m gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu và má»i kẻ là m Ä‘iá»u gian ác†sẽ bị quăng và o lò lá»a, trong khi những ngÆ°á»i công chÃnh “sẽ chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, trong NÆ°á»›c của Cha há»â€.
Triá»u đại của Chúa Con là thá»i kỳ cứu Ä‘á»™ nhân loại. Và o ngà y táºn thế, Chúa Giêsu trao vÆ°Æ¡ng quyá»n lại cho Cha Ngà i. Trong thÆ° thứ nhất gởi cho các tÃn hữu Cô-rin-tô, thánh Phaolô phác há»a cùng má»™t viá»…n cảnh hùng vÄ© nhÆ° váºy: “Sau đó má»i sá»± Ä‘iá»u hoà n tất, khi NgÆ°á»i đã tiêu diệt hết má»i quản thần, má»i quyá»n thần và má»i dÅ©ng thần, rồi trao vÆ°Æ¡ng quyá»n lại cho Thiên Chúa là Cha. Tháºt váºy, Äức Giêsu phải nắm vÆ°Æ¡ng quyá»n cho đến khi Thiên Chúa đặt má»i thù địch dÆ°á»›i chân Ngà i†(1Cr 15, 24-25). [Mục Lục]
19. Lúa và cỠ– Jos. Nguyễn Văn Thuần
Bà i Tin Mừng kể lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu: dụ ngôn cá» lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn nắm men. Cả ba dụ ngôn nà y Ä‘á»u có ý nghÄ©a rất hay và dạy chúng ta những bà i há»c rất hữu Ãch. Ở đây ta chỉ tìm hiểu má»™t dụ ngôn cá» lùng thôi.
TrÆ°á»›c hết, chúng ta hãy hình dung lại câu chuyện cá» lùng và cây lúa: có má»™t ngÆ°á»i chủ ruá»™ng kia Ä‘i gieo lúa trong ruá»™ng mình. Chiá»u đến, ông trở vá» nhà , mệt nhá»c nhÆ°ng vui vì đã hoà n tất công việc. Ông và cả gia đình có thể yên tâm nghỉ ngÆ¡i, chỠđợi lúa má»c lên. NhÆ°ng có má»™t ngÆ°á»i hà ng xóm ma giáo, xấu bụng. NgÆ°á»i nà y đã từ lâu ghen tỵ vá»›i ông khi thấy trang trại của ông cà ng ngà y cà ng rá»™ng lá»›n, trù phú. Anh ghen tỵ và không ngừng tìm mÆ°u kế để hại ông, nên khi thấy ông gieo mạ, anh nảy ra ý định gieo hạt cá» lùng và o ruá»™ng của ông để phá hoại. Không lâu sau đó, ý định gian ác kia được anh Ä‘em ra thi hà nh. Và o má»™t đêm tối, khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ say, anh mò ra ruá»™ng, vá»™i và ng gieo hạt cá» lùng và o trong ruá»™ng của ông chủ kia, rồi nhanh nhẹn tẩu thoát, không ai nhìn thấy.
Kết quả, khi lúa má»c lên thì cá» lùng cÅ©ng xuất hiện. Tôi tá»› của ông chủ đã sá»›m phát hiện ra Ä‘iá»u nà y và đỠnghị vá»›i ông cho há» Ä‘i nhổ cá» lùng, nhÆ°ng ông bảo há» hãy chỠđến mùa gặt. Tại sao ông chủ không cho nhổ cá» lùng ngay? Chúng ta biết: cá» lùng là má»™t thứ cá» dại, giống hệt nhÆ° cây lúa. NgÆ°á»i nông dân khó mà phân biệt được lúa và cá» lùng khi chúng còn non và chÆ°a đâm bông. NhÆ°ng khi lúa đã đâm bông rồi, thì má»™t em bé thiếu kinh nghiệm, cÅ©ng phân biệt được đâu là cây lúa, đâu là cá» lùng. Cá» lùng thÆ°á»ng má»c khi lúa đã lá»›n, nhÆ°ng lại giá»— và chÃn sá»›m hÆ¡n lúa, thà nh thỠđó là cái phiá»n cho nhà nông: không biết nhổ lúc nà o cho tiện. Nhổ lúc còn non thì e nhổ lầm cả lúa, vì nó rất giống cây lúa. Không những thế, rá»… cá» lùng thÆ°á»ng má»c chằng chịt quấn bó và o rá»… lúa, nên nếu nhổ cá» cÅ©ng có thể kéo luôn cả lúa lên. Mà nếu nhÆ° để đến ngà y mùa, thì nó ăn hại hoa mà u của lúa. NhÆ°ng dù sao thì cÅ©ng phải chấp nháºn má»™t giải pháp nà o tÆ°Æ¡ng đối bá»›t hại hÆ¡n, nhÆ° ông chủ trong dụ ngôn đã là m, là chá» tá»›i ngà y mùa, gặt cả hai má»™t tráºt. NhÆ° thế, chúng ta thấy cá» lùng là thứ cá» dại có hại cho lúa và là kẻ thù của nhà nông.
Dụ ngôn nà y có ý nghÄ©a thế nà o? ChÃnh Chúa Giêsu đã giải thÃch: ngÆ°á»i gieo giống tốt là chÃnh Thiên Chúa. Thiên Chúa luôn luôn tốt là nh, vì bản tÃnh Ngà i là chân thiện mỹ, má»i váºt do Ngà i tạo dá»±ng Ä‘á»u tốt đẹp. Ngà i dá»±ng nên mặt trá»i, mặt trăng để chiếu sáng cho má»i ngÆ°á»i, Ngà i là m mÆ°a là m nắng trên má»i ngÆ°á»i, kẻ là nh cÅ©ng nhÆ° kẻ dữ. Thiên Chúa gieo giống tốt và o ruá»™ng. Hạt giống là ngÆ°á»i ta, là con cái Chúa, là những ngÆ°á»i tốt là nh. Thá»a ruá»™ng là thế gian, là nÆ¡i sinh sống, là m việc và phục vụ. Cá» lùng là ngÆ°á»i xấu, kẻ ác, kẻ dữ do ma quá»· cám dá»—, chiếm Ä‘oạt. Mùa gặt là ngà y táºn thế. Thợ gặt là thiên thần. Khi ấy thiên thần sẽ phân loại ngÆ°á»i là nh ngÆ°á»i dữ, kẻ tốt kẻ xấu để Thiên Chúa thưởng phạt: kẻ là nh được Ä‘Æ°a và o NÆ°á»›c Trá»i, kẻ dữ bị tống và o há»a ngục.
Qua những Ä‘iá»u giải thÃch trên, chúng ta đã hiểu ý nghÄ©a của dụ ngôn và có thể suy luáºn được những bà i há»c Chúa Giêsu muốn dạy. Thá»±c váºy, chúng ta có thể rút ra được ba bà i há»c: Thứ nhất, nÆ¡i trần gian nà y, bất cứ ở đâu, bất cứ ở thá»i đại nà o, cÅ©ng có là nh có dữ, có tốt có xấu, có phải có trái, có sáng có tối, có Ä‘en có trắng, có và ng thau lẫn lá»™n, có trứng gà trứng ếch,… Và nhÆ° váºy, ở trần gian nà y, luôn luôn có ngÆ°á»i là nh kẻ dữ, ngÆ°á»i tốt kẻ xấu sống bên nhau, sống chung vá»›i nhau nhÆ° lúa và cá» lùng ở trong má»™t thá»a ruá»™ng. Äó là chuyện thÆ°á»ng và chúng ta phải công nháºn Ä‘á»i là thế. Chúng ta thÆ°á»ng quá lý tưởng mong muốn chỉ có ngÆ°á»i là nh ngÆ°á»i tốt, chúng ta không thể nóng tÃnh đòi Chúa hủy diệt ngay những kẻ dữ kẻ xấu. Chuyện nà y chỉ xảy ra và o ngà y táºn thế mà thôi, lúc ấy sẽ được phân định rõ rà ng: kẻ là nh kẻ dữ sẽ vÄ©nh viá»…n xa nhau: kẻ là nh sẽ được trá»ng thưởng trong NÆ°á»›c Trá»i, còn kẻ dữ sẽ bị trừng phạt trong há»a ngục.
Thứ hai, chúng ta biết: cá» lùng là cá» dại Ä‘em lại những hat có chất Ä‘á»™c và sá»± chết, cây lúa Ä‘em lại những hạt lúa hạt thóc bổ dưỡng và nuôi sống con ngÆ°á»i. Váºy má»—i ngÆ°á»i hãy kiểm Ä‘iểm: chúng ta là cá» lùng hay là lúa? Chúng ta Ä‘ang Ä‘em lại sá»± sống hay sá»± chết cho nhau? Chúng ta hãy suy nghÄ©: sá»± sống, tà i năng, sức khá»e, tiá»n của chúng ta Ä‘ang có, đã được sá» dụng thế nà o? Sá» dụng đúng hay sai? Äem lại Ãch lợi cho mình và gia đình, hay là gây hại cho mình và gia đình? Có bao giá» chúng ta ngồi bóp trán suy nghÄ© vá» những lần chúng ta đã gây khổ Ä‘au cho ngÆ°á»i khác không?
Thứ ba, chúng ta hãy nhá»›: Ä‘á»i nà y là đá»i tạm, Ä‘á»i sau má»›i là vÄ©nh viá»…n. NhÆ°ng cuá»™c sống Ä‘á»i nà y lại có giá trị quyết định cho số pháºn Ä‘á»i sau của chúng ta, nghÄ©a là Thiên Chúa sẽ căn cứ và o những năm tháng chúng ta sống ở trần gian mà thưởng phạt chúng ta. Vì thế, đòi há»i chúng ta phải biết lá»±a chá»n giữa tốt và xấu, phải là m là nh lánh dữ, không thể sống lá»ng lÆ¡ con cá và ng, sống ná»a nạc ná»a mỡ, sống Æ°Æ¡ng Æ°Æ¡ng dở dở, sống kiểu và ng thau lẫn lá»™n được, nghÄ©a là không thể vừa là m là nh vừa là m dữ được. Chúng ta phải cố gắng láºp công, để khi ra khá»i Ä‘á»i nà y, chúng ta được Thiên Chúa Ä‘Æ°a và o NÆ°á»›c Trá»i.
Hôm nay chúng ta hãy cầu xin Chúa: Lạy Chúa, biết bao lần chúng con đã là cá» lùng, gây hại cho mình và thiệt hại cho những ngÆ°á»i khác. Xin cho chúng con trở thà nh những cây lúa Ä‘em lại Ãch lợi cho má»i ngÆ°á»i. Xin cho những ngÆ°á»i xấu được trở nên những ngÆ°á»i tốt và cho những ngÆ°á»i tốt được tốt thêm và tốt tháºt. [Mục Lục]
20. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung
(Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương)
Nếu Chúa Nháºt vừa rồi dụ ngôn "ngÆ°á»i gieo giống" diá»…n tả hình ảnh vá» má»™t Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và quảng đại trong việc phân phát Lá»i vÃ Æ n Cứu Ä‘á»™ của NgÆ°á»i cho hết má»i ngÆ°á»i, thì Chúa Nháºt XVI nà y phụng vụ Lá»i Chúa lại giá»›i thiệu vá»›i chúng ta vá» má»™t Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung trÆ°á»›c sá»± dữ và tá»™i lá»—i của chúng ta.
- Lúa và cỠlùng, thực tại của cuộc sống
Khởi đầu dụ ngôn Chúa Giêsu và NÆ°á»›c Trá»i nhÆ° má»™t thá»a ruá»™ng trong đó "lúa và cá» lùng" má»c chung vá»›i nhau. Nếu lúa tượng trÆ°ng cho những con ngÆ°á»i tốt và những việc tốt, những Ä‘iá»u thiện hảo, thì cá» lùng lại tượng trÆ°ng cho những ngÆ°á»i xấu, những việc xấu, và tá»™i lá»—i. Lúa má»c vá»›i cá» lùng, sá»± thiện ở bên cạnh sá»± dữ, ngÆ°á»i tốt sống vá»›i kẻ xấu. Sá»± lẫn lá»™n giữa "lúa và cá» lùng" nà y chúng ta gặp bất cứ ở đâu: trong gia đình, ngoà i xã há»™i, trong cá»™ng Ä‘oà n, nÆ¡i công cá»™ng, và ngay cả trong chÃnh lòng của má»—i ngÆ°á»i.
Dụ ngôn của Chúa Giêsu cÅ©ng chỉ cho chúng ta thấy nguồn gốc của sá»± là nh và sá»± dữ. Tất cả má»i sá»± tốt là nh trong thế giá»›i nà y Ä‘á»u đến từ Thiên Chúa, NgÆ°á»i là nguồn gốc của má»i sá»± thiện hảo. Còn sá»± dữ là do Ma quá»· gieo và o. Ma quá»· là kẻ thù luôn chống lại chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa. Và Chúng tìm cách dụ dá»— con ngÆ°á»i là m những Ä‘iá»u xấu và gây Ä‘au khổ cho ngÆ°á»i khác. Chúng ta phải tÄ©nh thức vì ngà y hôm nay Ma quá»· hoạt Ä‘á»™ng cà ng tinh vi để gieo rắc cá» lùng sá»± dữ và o trong cuá»™c sống chúng ta!
- Tại sao Thiên Chúa lại để như thế?
TrÆ°á»›c "cá» lùng", sá»± dữ và ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, thái Ä‘á»™ của chúng ta thÆ°á»ng giống nhÆ° những ngÆ°á»i đầy tá»› chủ ruá»™ng: là muốn nhổ Ä‘i, loại trừ, nổi loạn, hoặc bất bao dung. NhÆ°ng thái Ä‘á»™ của Thiên Chúa được dụ ngôn nói tá»›i thì hoà n toà n khác hẳn. Thiên Chúa kiên nhẫn và bao dung trÆ°á»›c sá»± dữ, nhất là trÆ°á»›c tá»™i nhân. Bởi vì Thiên Chúa biết rằng: từ sá»± dữ có thể Ä‘Æ°a tá»›i sá»± là nh! Từ má»™t ngÆ°á»i tá»™i lá»—i có thể trở thà nh má»™t vị thánh. Hay nói nhÆ° Äức HY Nguyá»…n Văn Thuáºn: "Thiên Chúa biết vẽ những Ä‘Æ°á»ng thẳng trên những Ä‘Æ°á»ng cong". Thiên Chúa luôn hy vá»ng và cho chúng ta những cÆ¡ há»™i để hoán cải, để thay đổi Ä‘á»i sống, để trở thà nh Ä‘iá»u mình phải là . Nói nhÆ° sách Khôn Ngoan: "Khi hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế, NgÆ°á»i dạy dá»— dân NgÆ°á»i rằng: NgÆ°á»i công chÃnh phải ăn ở nhân đạo... NgÆ°á»i ban cho kẻ tá»™i lá»—i Æ¡n ăn năn sám hối" (Kn 12,19). Hay nói nhÆ° Thánh Vịnh hôm nay: "Lạy Chúa, vì Chúa nhân háºu và khoan dung, già u lượng từ bi vá»›i ai kêu cầu Chúa" (Tv 85,5). Và Thánh Phaolô nói cách tuyệt vá»›i rằng: "Có Chúa Thánh Thần nâng đỡ sá»± yếu hèn của chúng ta" (Rm 8,26).
Thá»i gian chúng ta sống là thá»i gian kiên nhẫn của Thiên Chúa, thá»i gian của sám hối, thá»i gian để là m Ä‘iá»u thiện. Cá» lùng thì mãi mãi là cá» lùng, còn con ngÆ°á»i thì khác, con ngÆ°á»i có thể cải tà qui chÃnh, có thể từ má»™t thằng quá»· biến thà nh má»™t vị thánh. Trong cái nhìn đó, Äức Thánh Cha Benedetto XVI trong lá»… khai mạc sứ mạng giáo hoà ng của Ngà i, đã có câu nói rất hay: “Chúng ta chịu Ä‘á»±ng vì sá»± kiên nhẫn của Thiên Chúa, thế nhÆ°ng chúng ta tất cả cần sá»± kiên nhẫn của Thiên Chúa. Thiên Chúa, Äấng đã trở thà nh con chiên, nói vá»›i chúng ta rằng thế giá»›i được cứu Ä‘á»™ bởi Äấng Chịu đóng Ä‘inh chứ không phải những kẻ đóng Ä‘inh. Thế giá»›i nà y được cứu Ä‘á»™ nhá» sá»± kiên nhẫn của Thiên Chúa và bị phá hÅ©y bởi sá»± bất kiên nhẫn của con ngÆ°á»iâ€. (Benedetto XVI, Omelia nell'inizio solenne del Pontificato, Roma, 24 aprile 2005)
Nếu Thiên Chúa hà nh xá» cách thẳng tay và ngay láºp tức thì sẽ không có: má»™t Phaolô bắt bá»› Giáo há»™i, lại trở thà nh má»™t ngÆ°á»i Tông đồ dân ngoại Ä‘i khắp nÆ¡i hăng say rao giảng Tin Mừng Äức Kitô; má»™t Augustinô tá»™i lá»™i và phóng túng, đã trở thà nh má»™t vị đại thánh, báºc tiến sỹ của Giáo há»™i; má»™t Charles de Foucauld lêu lá»—ng lại trở thà nh ngÆ°á»i sống nghèo khó và khiêm tốn; má»™t Ève Lavallìere cô Ä‘Ã o ná»—i tiếng của Pháp đã từ bá» vinh quang và phú quà để sống cuá»™c Ä‘á»i hoà n toà n cho Chúa trong tu viện vv..vvv. Rất nhiá»u những chứng tÃch khác đã là những vị thánh lừng danh nhá» sá»± kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa. [Mục Lục]
21. CỠlùng và lúa tốt – Lm Bùi Quang Tuấn
Tuần trÆ°á»›c, Dụ ngôn “NgÆ°á»i Gieo Giống†trình bà y Thiên Chúa nhÆ° má»™t nông gia tung gieo Lá»i Ngà i và o các tâm hồn. Có tâm hồn nhÆ° Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, hạt giống rÆ¡i xuống bị ngÆ°á»i ta giẫm đạp, không ngóc đầu lên được. Có tâm hồn nhÆ° sá»i đá, khô khan cứng cá»i, hạt tuy có nẩy mầm nhÆ°ng rồi bị nắng trá»i thiêu cháy vì thiếu nÆ°á»›c. Có tâm hồn nhÆ° bụi gai um tùm, bóp nghẹt cây lúa Ä‘ang lên, nên cÅ©ng chẳng sinh được bông trái nà o. NhÆ°ng có tâm hồn nhÆ° vùng đất phong phú, hạt giống má»c lên tÆ°Æ¡i tốt, hy vá»ng mang lại cho nhà nông má»™t mùa gặt thà nh công rạng rỡ.
Tuần nà y, Dụ ngôn “Cá» Lùng†lại trình bà y Thiên Chúa nhÆ° ngÆ°á»i vãi gieo giống tốt và o mảnh đất hứa hẹn, nhÆ°ng sau đó Satan đã lén lút gieo hạt giống xấu là cá» lùng và o ban đêm. Thà nh ra trên cùng má»™t mảnh đất mà u mỡ, lúa non và cá» lùng má»c lên chen nhau, rá»… cây nà y xoắn gốc cây kia.
NgÆ°á»i tôi tá»› chân thà nh không khá»i nhức nhối lắng lo, muốn xin chủ ruá»™ng giải quyết tức thì tình trạng và ng thau lẫn lá»™n. NhÆ°ng chủ nhân e rằng khi nhổ cá» ngÆ°á»i ta bứng luôn cả lúa nên quyết định đợi đến mùa gặt. Lúc đó cây lúa sinh hạt sẽ được bó lại Ä‘Æ°a vá» sân phÆ¡i, còn cá» lùng hoang dại sẽ bị cắt xuống ném và o lá»a thiêu.
Dụ ngôn “Cá» Lùng†bá»™c lá»™ hình ảnh thế giá»›i, giáo há»™i, gia đình, con ngÆ°á»i nhÆ° những vùng đất mang tÃnh há»—n hợp. Thiện và ác, tốt và xấu, ân sủng và tá»™i lá»—i nhÆ° “đan cà i†vá»›i nhau. Không thể có má»™t xã há»™i toà n là ngÆ°á»i tốt hoặc ngÆ°á»i xấu, cÅ©ng chẳng thể có má»™t cá»™ng Ä‘oà n toà n là thánh nhân hay tá»™i nhân. Sá»± kiên nhẫn đầy tình thÆ°Æ¡ng xót của chủ ruá»™ng nhÆ° má»™t cÆ¡ may cho những biến đổi và hoà n thiện. Thiên Chúa luôn mở ngá» cho hoán cải và trổ sinh hoa trái tốt là nh.
Dụ ngôn trên thúc đẩy tôi Ä‘i và o má»™t hà nh trình tá»± vấn: tôi là má»™t cây lúa xanh tÆ°Æ¡i Ä‘ang nảy sinh bông hạt thÆ¡m ngát cho cuá»™c Ä‘á»i, hay tôi là cụm cá» lùng Ä‘ang ăn hại bao chất mà u tÆ°Æ¡i tốt của cuá»™c sống?
Chắc hẳn tâm hồn tôi có mang nhiá»u loại giống tốt do Chúa gieo và o và cÅ©ng không Ãt giống xấu do Satan và tôi tá»› của nó thảy vô, nhÆ°ng loại giống nà o Ä‘ang được chăm sóc và thứ nà o Ä‘ang bị vùi xuống? Tôi Ä‘ang nhổ cá» lùng trong Ä‘á»i mình hay tôi Ä‘ang gắng công nhổ cá» và nhổ luôn cuá»™c Ä‘á»i ngÆ°á»i khác?
Tôi đang cộng tác với Thiên Chúa để gieo giống tốt và o thế giới hôm nay hay tôi đang tiếp tay với ma quỉ để gieo bao giống xấu và o tâm hồn tha nhân?
Có má»™t chi tiết rất đáng chú ý trong bà i Dụ ngôn: khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ, má»™t kẻ xấu lòng đến rải cá» lùng và o ruá»™ng rồi Ä‘i mất. Kẻ thù ra tay mà không ai hay biết. Mầm mống sá»± ác Ä‘á»™t nháºp thế giá»›i trong cách thế bất ngá». NgÆ°á»i ta chỉ nháºn ra khi nó má»c lên và bắt đầu phá hoại hoa mà u.
NhÆ° thế Lá»i Chúa má»i gá»i má»™t thái Ä‘á»™ tỉnh thức. Nếu quên mất rằng: sống là má»™t cuá»™c tranh đấu không ngừng cho Ä‘iá»u tốt vÆ°Æ¡n lên, tôi sẽ bị cái ác đè bẹp. Nếu chủ quan thiếu canh phòng trÆ°á»›c những bóng đêm của cuá»™c sống, tôi sẽ bị ma quỉ khống chế cuá»™c Ä‘á»i.
Khi ngÆ°á»i ta nói: “đâu có sao†trong việc xem phim ảnh sách báo không nết na để giải trà má»™t chút; khi ngÆ°á»i ta nghÄ©: “đâu có sao†nếu nghe bạn bè rủ rê hút má»™t chút cocain cho biết mùi Ä‘á»i; khi ngÆ°á»i ta tưởng: “đâu có sao†chuyện bá» Ä‘á»c kinh Ä‘i lá»… má»™t hôm..., Ä‘á»u là những mầm giống cá» lùng Satan gieo và o cuá»™c Ä‘á»i, chá» ngà y bùng phát và hủy hoại.
Không phải chỉ có ma quỉ má»›i gieo cấy cá» lùng. Nếu không tỉnh thức, coi chừng chÃnh ta là ngÆ°á»i tiếp tay tung rắc cá» lùng và o Ä‘á»i kẻ khác. Có cha mẹ gieo gian dối, tham lam và o lòng con cái mà không biết. Chẳng hạn, có ngÆ°á»i Ä‘i chợ vá» khoe vá»›i cả nhà : “Cô bán hà ng hôm nay mất trà hay sao mà thối tiá»n sai nên dÆ° mấy đồng, mừng quá!†Äáng lẽ nên nói vá»›i nhau: “Ồ, mẹ đã trả lại cho cô bán hà ng số tiá»n dÆ° vì phép công bằngâ€, hay “vì sợ cô ấy phải bá» tiá»n túi ra để bù và o chá»— mất,†hoặc “e cô ấy sẽ gặp khó khăn vá»›i chủ tiệm,†đà ng nà y ngÆ°á»i ta lại sung sÆ°á»›ng thu cái lợi trÆ°á»›c mắt mà không ngỠđã gieo và o lòng con cái mầm mống Ãch ká»·, gian tham; sau nà y lá»›n lên, chúng chỉ mong ngÆ°á»i ta dốt nát, lầm lẫn, mất trà để có lợi.
Thế đấy, hà nh Ä‘á»™ng, lá»i nói, thái Ä‘á»™ cÆ° xá» của má»™t ngÆ°á»i có tầm ảnh hưởng nhÆ° những hạt giống. Nếu là hạt tốt, gia đình, xã há»™i được nhá» biết bao. Trái lại, nếu là loại xấu, thÆ°Æ¡ng Ä‘au tất Ä‘ang chá» ngà y phát tán.
Trên má»™t tá» báo ná» có câu chuyện tếu lâm đáng suy nghÄ©: Má»™t bé trai được mẹ cho ghé chÆ¡i nhà ông ná»™i trong dịp cuối tuần. Ông thấy cháu mình chÆ¡i vá»›i bạn rất hăng say, nhÆ°ng há»… mở miệng ra là có những lá»i không thanh lịch cho lắm. Ná»™i má»›i gá»i cháu cÆ°ng lại trách:
- “Cháu há»c kiểu ăn nói du côn của đứa nà o váºy? Từ nay trở Ä‘i ông cấm không được chÆ¡i vá»›i những thứ đó nữa nghe chÆ°a.â€
Äứa cháu vừa thở dà i vừa nói:
- “Nếu thế thì từ nay cháu phải nghỉ chơi với bố cháu hay sao?
Ông ná»™i:!!! (Thì ra nó há»c được từ bố nó.)
Hỡi bạn, Thiên Chúa Ä‘ang cần chúng ta tiếp tay vá»›i Ngà i để gieo và o gia đình, cá»™ng Ä‘oà n, và lòng ngÆ°á»i những hạt giống tốt. Có thể là những hạt rất bé nhÆ° hạt cải, nhÆ°ng hiệu năng vô cùng lá»›n lao. Có thể là những hạt Ä‘Æ¡n sÆ¡ âm thầm, nhÆ°ng lại nhÆ° nắm men là m dáºy biết bao đấu bá»™t. Hãy gieo Ä‘i những hạt giống yêu thÆ°Æ¡ng, chân tháºt, trung tÃn, nhẫn nại, quảng đại, thứ tha... Chắc chắn hoa trái mai ngà y sẽ là má»™t mùa hân hoan và hạnh phúc trà n đầy. [Mục Lục]
22. Cứ để cả hai cùng má»c lên
(Văn ChÃnh, SDB chuyển ngữ)
Má»™t Ä‘iểm nổi báºt của Dụ ngôn Cá» Lùng mà chúng ta dá»… nháºn thấy, đó là sá»± quân bình và trưởng thà nh của các đầy tá»›. Nếu không có sá»± quân bình và trưởng thà nh nà y của các đầy tá»›, thì dụ ngôn có thể có má»™t kết cục khác nhÆ° sau:
Äầy tá»› má»›i đến thÆ°a chủ nhà rằng: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy?†Ông đáp: “Kẻ thù đã là m đó!†Äầy tá»› nói: “Váºy ông có muốn chúng tôi ra Ä‘i gom lại không?†Ông đáp: “Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Thế rồi, má»™t trong số đầy tá»› liá»n nói: “Cứ để tôi, thÆ°a ông chủ. Vì tôi có thể phân biệt rõ lúa và cá» lùngâ€. Rồi anh ta Ä‘i là m, và khi nhổ cá» lùng, anh ta đã là m báºt rá»… những gốc lúa nhÆ° ông chủ đã nói trÆ°á»›c.
Ngà y nay, có nhiá»u Kitô hữu cÅ©ng giống nhÆ° những ngÆ°á»i đầy tá»› quá nhiệt thà nh kia, không chấp nháºn sá»± bao dung đối vá»›i những loại cá» lùng xấu. Vá»›i sá»± nhiệt thà nh phục vụ Thiên Chúa, há» sẵn sà ng là m má»™t cuá»™c thánh chiến vá»›i những ai há» nháºn thấy là xấu, vá»›i ý định loại trừ há» ra khá»i Giáo há»™i, quốc gia, hay thế giá»›i nà y. Rốt cuá»™c, há» má»›i nháºn ra rằng mình đã mắc phải lá»—i lầm nghiêm trá»ng.
Bạn cứ tưởng tượng các đầy tá»› ngạc nhiên và bị “sốc†thế nà o khi há» trở vá» nhà báo cho ông chủ biết chuyện cá» lùng Ä‘ang má»c trong ruá»™ng lúa của ông, và xin phép để Ä‘i nhổ cá» lùng. NhÆ° những ngÆ°á»i nông dân tốt, há» muốn là m chuyện đó. Thế nhÆ°ng tại sao ông chủ lại cản há» không nhổ cá» lùng trong ruá»™ng? Có thể vì 2 lý do:
TrÆ°á»›c hết, ông chủ biết rằng lúa Ä‘ang sống và má»c lên cùng vá»›i cá» lùng. Cá» lùng có thể gây bất tiện tạm thá»i nà o đó trong lúc nà y, nhÆ°ng chúng không thể là m lúa chết được. Thứ đến, đây là chuyện quan trá»ng, ông chủ biết tháºt khó để phân biệt giữa lúa và cá» lùng. Chúng trông rất giống nhau. Chỉ khi mùa gặt đến, các đầy tá»› má»›i có thể phân biệt được rõ rà ng nhá» và o hoa trái của chúng. Cho dẫu các đầy tá»› có thể phân biệt được chÃnh xác cá» lùng và lúa, thì ông cÅ©ng ngăn cản há», vì lý do “sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa†(Mt 13,29).
Sau đó, Äức Giêsu tiếp tục giải thÃch cho các môn đệ rằng “Ruá»™ng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái NÆ°á»›c Trá»i. Cá» lùng là con cái ác thần†(c 38). Lối giải thÃch nà y của Äức Giêsu là m sáng tá» quan Ä‘iểm của dụ ngôn: các ngÆ°á»i Kitô hữu không nên tìm cách loại trừ những kẻ xấu ra khá»i thế gian nà y. Há» cứ để kẻ tốt và ngÆ°á»i xấu sống bên cạnh nhau trong thế giá»›i cho đến Ngà y Thu Hoạch. Khi đó má»i sá»± sẽ dá»±a và o kết quả của há». Chúng ta nên để kẻ tốt, ngÆ°á»i xấu sống chung trong má»™t nhà , má»™t căn há»™, má»™t tòa nhà , má»™t khu vá»±c, má»™t quốc gia, má»™t thế giá»›i, vì lý do Ä‘Æ¡n giản: chúng ta là những con ngÆ°á»i tốt nhÆ°ng cÅ©ng có thể phạm phải sai lầm. Má»™t cách tá»± nhiên, chúng ta cÅ©ng có thể có ý tưởng giống nhÆ° các đầy tá»› trong dụ ngôn, thế nhÆ°ng ý tưởng đó không đúng. Các đầy tá»› trung tÃn là những ngÆ°á»i biết nháºn ra rằng há» có thể sai lầm. Sá»± bất khoan dung, Æ°á»›c muốn loại trừ ngÆ°á»i xấu quanh chúng ta, sẽ biến chúng ta trở thà nh những ngÆ°á»i đầy tá»› bất trung đối vá»›i Thiên Chúa, Äấng “cho mặt trá»i má»c lên soi sáng kẻ xấu cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i tốt, và cho mÆ°a xuống trên ngÆ°á»i công chÃnh cÅ©ng nhÆ° kẻ bất chÃnh†(Mt 5,45)
Những ngÆ°á»i đầy tá»› quá nhiệt thà nh muốn loại trừ những ngÆ°á»i mà há» nháºn thấy là xấu, rốt cuá»™c há» cÅ©ng Ä‘ang Ä‘i tá»›i ý định chống lại chÃnh Thiên Chúa. Chúng ta hãy nghÄ© tá»›i trÆ°á»ng hợp của chà ng thanh niên Sao-lô mà sau nà y trở thà nh Thánh Phao-lô. Ngà i đã từng má»™t thá»i nhiệt thà nh ruồng bắt những ngÆ°á»i Kitô hữu, vì ngà i đã mang nÆ¡i mình má»™t quan Ä‘iểm xấu. Chúng ta cÅ©ng có thể nghÄ© đến những ngÆ°á»i “Kitô hữu nhiệt thà nh†muốn săn Ä‘uổi những kẻ phá thai, đồng tÃnh, những ngÆ°á»i tÃn hữu da trắng vá»›i đầu óc kỳ thị chủng tá»™c, chủ nghÄ©a duy quốc gia, nòi giống...
Sứ Ä‘iệp Tin mừng ngà y hôm nay tháºt rõ rà ng. Nếu bạn muốn trở thà nh ngÆ°á»i đầy tá»› trung tÃn của Thiên Chúa, bạn cần được chuẩn bị để biết đón nháºn những kẻ mà bạn nháºn thấy là xấu xa. Chúng ta phải nhá»› lá»i của Thà y Giêsu: “Cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt†(câu 30). [Mục Lục]
23. Lúa hay cỠlùng?
Chủ ruá»™ng không bao giá» mong cá» lên trong ruá»™ng lúa nhÆ°ng thá»a ruá»™ng nà o cÅ©ng có cá». Äó là điá»u khó tránh khá»i. Trong thá»a ruá»™ng Chúa đã gieo hạt và sai các Thiên thần coi sóc cÅ©ng có lúa và cá» cùng má»c lên. Tuy Chúa không muốn có cá» má»c chen và o nhÆ°ng Ngà i cÅ©ng không muốn nhổ nhầm lúa của Ngà i: cứ để chúng cùng má»c lên cho đến ngà y thu hoạch.
Äiá»u khác biệt trong ruá»™ng lúa nà y là : lúa xấu có thể dần dần trở thà nh cá» và cá» tốt có thể trở thà nh lúa. Äiá»u lạ thứ hai là chủ ruá»™ng vẫn đối xá» vá»›i cá» và lúa nhÆ° nhau. Những đợt phân, nÆ°á»›c, thuốc được trao cho lúa và cá» nhÆ° nhau. Thiên Chúa vẫn luôn chăm sóc, ban Æ¡n và tá» mình ra bằng những cách khác nhau cho thá»a ruá»™ng qua các đầy tá»›, qua những Æ¡n là nh... Còn việc biến đổi bên trong tùy và o má»—i ngÆ°á»i.
Trong cuá»™c Ä‘á»i tôi có khi nà o tôi trở thà nh cá» lùng không? Khi tôi phạm tá»™i trá»ng và từ chối trở lại vá»›i Chúa, khi tôi giáºn há»n, ghen ghét má»™t ai đó và từ chối Thiên Chúa, khi tôi để cho những dục vá»ng hay bản năng Ä‘iá»u khiển cuá»™c Ä‘á»i mình... Liệu Thiên Chúa có phạt tôi ngay không? Thiên Chúa vẫn chỠđợi cho tá»›i má»™t ngà y, tôi không biết là ngà y nà o, má»™t ngà y nà o đó tôi má»™t mình đối diện vá»›i thiên Chúa. Äó là ngà y phán xét. Liệu tôi có đứng vững trÆ°á»›c mặt Ngà i và được Ngà i cho và o Thiên Ä‘Ã ng không? NghÄ© tá»›i Ä‘iá»u nà y, tôi thấy mình cần quan tâm chăm sóc cho phần linh hồn của mình hÆ¡n, biết tôi luyện chÃnh mình, biết táºp những đức tÃnh tốt, từ bá» những thói xấu, năng cầu nguyện vá»›i Chúa, dùng những phÆ°Æ¡ng thế Chúa ban để trở nên xứng đáng là ngÆ°á»i con Chúa cÅ©ng nhÆ° giúp cho những ngÆ°á»i xung quanh, nhất là những ngÆ°á»i tôi có trách nhiệm quan tâm đến.
NÆ°á»›c Thiên Chúa đến cách âm thầm khiêm tốn. Qua Chúa Giêsu, Thiên Chúa kêu gá»i những kẻ ngÆ°á»i chá»n. NÆ°á»›c Trá»i được thiết láºp cách bà ẩn, nhiệm mầu. Tôi nghÄ© mình đã thuá»™c vá» NÆ°á»›c Thiên Chúa nhÆ°ng biết đâu má»™t lúc nà o đó tôi thiếu tỉnh thức hay cáºy sức mình, má»m lòng để ma quá»· lừa gạt được tôi và biến tôi thà nh cá» lùng. Tuy nhiên, tôi tin là : nếu tôi biết khiêm tốn sám hối thì Chúa sẽ lại đón nháºn tôi vá» là m con Chúa nhÆ° ngÆ°á»i Cha Nhân Háºu tiếp nháºn đứa con hoang trở vá». Bổn pháºn của tôi là sống trung thà nh vá»›i luáºt yêu thÆ°Æ¡ng của NÆ°á»›c trá»i và nếu có lá»—i phạm thì biết sá»›m quay vá» chÃnh lá»™. Tôi sẽ không nói suông, nhÆ°ng thá»±c hà nh việc kÃnh Chúa hết lòng, bác ái vá»›I tha nhân và vác thánh giá hà ng ngà y bÆ°á»›c theo chân Chúa. Chúng ta thấy rằng, từ những gian khó hà ng ngà y nÆ¡i những ngÆ°á»i theo Chúa, từ cái có vẻ nhÆ° không là gì trÆ°á»›c mặt thế gian, Chúa có thể dùng là m chuyện to tát. Ngà i đã thiết láºp má»™t vÆ°Æ¡ng quyá»n hùng mạnh của Ngà i từ 12 tông đồ và má»™t Ãt môn đệ, Ä‘a số là những ngÆ°á»i Ãt há»c, không có danh vá»ng gì trong xã há»™i, đã được Chúa huấn luyện và biến đổi nên những ngÆ°á»i dÅ©ng cảm, là m chứng cho chân lý đến táºn cùng trái đất. Äây là điá»u kỳ diệu trÆ°á»›c mắt chúng ta.
Hạt giống tốt gieo ở má»i nÆ¡i thì kết quả hạt lúa tốt dồi dà o. Tuy nhiên, cá» lùng có thể chen và o giữa ruá»™ng lúa hoặc ảnh hưởng đến chúng ta bằng những cám dá»—: váºt chất già u sang, danh dá»±, tiện nghi... Nếu chúng ta biết canh tân chÃnh mình má»—I ngà y, chúng ta sẽ không bị biến chất. Ai quyết tâm trung thà nh giữ vững Äức Tin và sống cho Chúa, cố gắng không ngừng vì yêu mến Chúa thì NgÆ°á»i sẽ không bá» rÆ¡i nhÆ°ng luôn trợ giúp để chúng ta luôn là men muối Æ°á»›p Ä‘á»i mà không nhiá»…m thói Ä‘á»i.
Lạy Chúa Giêsu, xin Chúa cho chúng con đừng chiá»u theo những cám dá»—, nhÆ°ng biết là m chủ lấy mình. Má»—i ngà y con sẽ chú ý táºp luyện má»™t tÃnh tốt và loại trừ táºt xấu để trở nên con chiên gÆ°Æ¡ng mẫu, nên lúa tốt và có thể giúp cá» lùng biến đổi thà nh lúa trong thá»a ruá»™ng của Ngà i. [Mục Lục]
24. Dụ ngôn lúa và cỠlùng
Bà i Phúc âm hôm nay Chúa Giêsu nói vá» NÆ°á»›c Trá»i qua ba dụ ngôn: cá» lùng xen lẫn lúa tốt, hạt cải bé nhá» và nắm men trong bá»™t. Cả ba Ä‘á»u rất hữu Ãch cho chúng ta vì những ý nghÄ©a và bà i há»c mà Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta. Tuy nhiên chúng ta chỉ tìm hiểu dụ ngôn cá» lùng má»c xen lẫn vá»›i lúa tốt và rút ra bà i há»c hữu Ãch cho chúng ta hôm nay.
Dụ ngôn nà y rất sống Ä‘á»™ng. Có thể xem đây là má»™t vở kịch nhá», diá»…n ra nhanh và đầy ý nghÄ©a. Các vai trong vở kịch gồm có: ông chủ ruá»™ng, kẻ xấu (ngÆ°á»i hà ng xóm xấu bụng) và các tôi tá»› của ông chủ ruá»™ng. Ông chủ đã cẩn tháºn chá»n giống tốt, kỹ lưỡng loại bá» những hạt kém chất lượng, giữ lại những hạt có phẩm chất tốt. Ông đợi đúng và o thá»i Ä‘iểm mà đi gieo trồng. Khi công việc hoà n tất ông vui mừng trở vá» nhà , hà i lòng vá»›i những gì mình đã bá» công khó nhá»c là m ra. Ông chỠđợi ngà y lúa nẩy mầm và lá»›n lên, hy vá»ng và o vụ mùa bá»™i thu, chỠđợi thà nh quả xứng vá»›i công sức mà ông đã bá» ra. NgÆ°á»i hà ng xóm xấu bụng luôn ganh tỵ vá»›i công việc của ông và tìm má»i cách để là m hại. NgÆ°á»i hà ng xóm xấu bụng nghÄ© ra nhiá»u cách, trải qua thá»i gian dà i suy nghÄ© và cuối cùng hắn đã chá»n phÆ°Æ¡ng án cho những ý nghÄ© xấu xa của mình. Hắn chá» cÆ¡ há»™i để hà nh Ä‘á»™ng. Khi má»i ngÆ°á»i chìm và o giấc ngủ say sau má»™t ngà y vất vả, hắn đã âm thầm ra ruá»™ng của ông và gieo và o đó cá» lùng. Việc hoà n tất anh tÆ°Æ¡i cÆ°á»i vá»›i thái Ä‘á»™ thoả mãn lòng dạ thâm Ä‘á»™c kia. Hắn Ä‘i vá» trong đêm tối má»™t cách nhanh chóng, rồi cÅ©ng âm thầm chá» ngà y cá» lùng má»c lên.
Ông chủ vẫn để mắt chăm nom ruá»™ng lúa của mình. Mắt ông luôn theo dõi. Lòng ông luôn gắn bó vá»›i ruá»™ng lúa. Ông biết ruá»™ng của mình. Ông biết có kẻ thù gieo cá» lùng và o trong đó... Khi lúa má»c lên cÅ©ng là lúc cá» lùng bắt đầu tÆ°Æ¡i tốt. Các tôi tá»› của ông chủ đã phát hiện ra cá» lùng. Há» muốn ông chủ cho há» ra đồng nhổ cá» lùng để nó đừng là m hại ruá»™ng lúa. NhÆ°ng ông bảo hỠđợi đến mùa gặt. Ông chủ không muốn các đầy tá»› của mình ra đồng nhổ cá» ngay tức khắc. Ông tế nhị, sợ khi nhổ cá» lùng thì sẽ nhổ luôn cả lúa tốt. HÆ¡n nữa, ông muốn các đầy tá»› phải nhá»› bổn pháºn của mình vì: cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt. Lúc đó ông chủ sẽ căn dặn ngÆ°á»i thợ gặt chỉ gặt lúa còn cá» lùng thì tách ra mà đốt trong lò lá»a.
Qua Ä‘oạn Phúc Âm nà y, chúng ta có thể nháºn ra rằng vấn Ä‘á» là nh dữ, tốt xấu, phải trái, sáng tối, Ä‘en trắng luôn luôn hiện diện trong trần gian, nó hiện diện trong Giáo Há»™i, trong xã há»™i, trong gia đình và chÃnh trong bản thân chúng ta nữa. NhÆ° váºy trần gian luôn có ngÆ°á»i là nh kẻ dữ, ngÆ°á»i tốt kẻ xấu, lúa tốt và cá» lùng sống chung vá»›i nhau. Thiên Chúa là ông chủ ruá»™ng không gieo và o trong thế gian là thá»a ruá»™ng Ä‘iá»u xấu và sá»± dữ. Thiên Chúa tốt là nh gieo Ä‘iá»u tốt là nh và o trong cuá»™c sống. NhÆ°ng kẻ thù của Thiên Chúa, nguyên nhân gây ra Ä‘iá»u xấu là ma quá»·, và những kẻ nghe theo lá»i cám dá»—, xúi dục của ma quá»· đã gieo cá» lùng và o trong thế gian.
Chúng ta thÆ°á»ng quá lý tưởng, mong muốn thế giá»›i chỉ có ngÆ°á»i tốt, mong Æ°á»›c má»™t xã há»™i hoà n hảo, xã há»™i chỉ có những ngÆ°á»i tà i giá»i tồn tại, mong chỉ có những ngÆ°á»i tuyệt vá»i sống mà thôi. Tháºm chà chúng ta mong muốn Thiên Chúa tiêu diệt ngÆ°á»i xấu và kẻ ác khá»i cuá»™c Ä‘á»i nà y ngay nhÆ° những ngÆ°á»i đầy tá»› của ông chủ ruá»™ng kia. Thế nhÆ°ng nhÆ° ông chủ ruá»™ng kiên nhẫn chá» cho đến mùa gặt má»›i tách biệt lúa tốt và cá» lùng. Thiên Chúa cÅ©ng kiên nhẫn và bao dung nhÆ° thế. Chúa đợi cho đến ngà y táºn thế má»›i tách cá» lùng ra khá»i lúa tốt. Chúa hy vá»ng những ngÆ°á»i xấu và tá»™i lá»—i ăn năn sám hối để được Æ¡n tha thứ. Chúa không trừng phạt ngay tức khắc những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i vì Chúa là Thiên Chúa bao dung và nhân ái. Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và tin tưởng có má»™t ngà y nà o đó ngÆ°á»i xấu và tá»™i lá»—i sẽ quay trở vá» và trở nên ngÆ°á»i tốt. Ngà i là ngÆ°á»i cha nhân háºu Ä‘ang hằng ngà y chỠđợi đứa con trai hoang Ä‘Ã ng trở vá». Và chÃnh lòng bao dung ấy mà Giáo Há»™i có những vị thánh nhÆ°: tên trá»™m là nh, thánh nữ Maria Madalenna, thánh Augustino, thánh Phaolô... Nếu Chúa chấp tá»™i thì có lẽ chÃnh bản thân chúng ta là ngÆ°á»i bị phạt đầu tiên, vì trong chúng ta cÅ©ng đầy dẫy tá»™i lá»—i và sá»± xấu. Tâm hồn chúng ta cÅ©ng má»c đầy cá» lùng xen lẫn và o trong lúa tốt.
Thiên Chúa không thÃch tá»™i nhÆ°ng bao dung cho ngÆ°á»i tá»™i lá»—i. ChÃnh vì bao dung nên ngÆ°á»i đã kiên nhẫn đợi chá». Thiên Chúa không tiêu diệt sá»± xấu vì Thiên Chúa vẫn để cho chúng ta có cÆ¡ há»™i lá»›n lên trong thá» thách, giữa những ảnh hưởng của tá»™i lá»—i và ma quá»·. Lúa phải chống chá»i để lá»›n lên bên cạnh cá» lùng thế nà o, thì cuá»™c Ä‘á»i của ngÆ°á»i kitô hữu cÅ©ng phải trưởng thà nh vá» Ä‘á»i sống đức tin và đức mến giữa má»™t thế giá»›i đầy sá»± xấu và sá»± dữ nhÆ° váºy. Con cái Thiên Chúa cần phải lá»›n lên qua những chiến đấu mà há» Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i cám dá»— và tá»™i lá»—i.
Lạy Chúa Giêsu, xin tha thứ cho chúng ta vì biết biết bao lần chúng con đã là cá» lùng, gây hại cho mình và cho biết bao ngÆ°á»i khác. Xin Chúa cho chúng con trở thà nh những cây lúa tốt Ä‘em lại lợi Ãch cho má»i ngÆ°á»i. Và xin cho những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i biết nháºn ra tình thÆ°Æ¡ng của Chúa mà ăn năn trở vá» vá»›i Chúa và những ngÆ°á»i sống tốt được tốt thêm và tốt tháºt. Amen. [Mục Lục]
25. Nhổ Ä‘i hay sống chung – Lm. Trịnh Ngá»c Danh
“Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh lại là m báºt luôn rá»… lúaâ€.
Bà i Tin Mừng Chúa nháºt 16, mùa ThÆ°á»ng niên, năm A, theo Thánh Matthêu (Mt 13,24-43) ghi lại việc Chúa Giêsu dùng Dụ ngôn cá» lùng, Dụ ngôn hạt cải và Dụ ngôn men bá»™t để nói vá» NÆ°á»›c Trá»i. Trong buổi chia sẻ nà y, chúng ta chỉ bà n vá» Dụ ngôn cá» lùng.
Các nhân váºt trong Dụ ngôn cá» lùng gồm có: NgÆ°á»i gieo giống và hạt giống tốt, kẻ thù của ngÆ°á»i gieo giống và cá» lùng, đầy tá»› của ngÆ°á»i gieo giống và thợ gặt.
Chúng ta hãy nghe Chúa Giêsu giải nghÄ©a Dụ ngôn cá» lùng nhÆ° sau: “ Kẻ gieo hạt giống là Con NgÆ°á»i. Ruá»™ng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái NÆ°á»›c Trá»i. Cá» lùng là con cái Ãc Thần. Kẻ thù đã gieo cá» lùng là ma quá»·. Mùa gặt là ngà y táºn thế. Thợ gặt là các thiên thần. Váºy, nhÆ° ngÆ°á»i ta nhặt cá» lùng rồi lấy lá»a đốt Ä‘i thế nà o, thì đến ngà y táºn thế cÅ©ng sẽ xảy ra nhÆ° váºy. Con NgÆ°á»i sẽ sai các thiên thần của NgÆ°á»i táºp trung má»i kẻ là m gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu và má»i kẻ là m Ä‘iá»u gian ác, mà tống ra khá»i NÆ°á»›c của NgÆ°á»i, rồi quăng chúng và o lá»a; ở đó, chúng sẽ phải khóc lóc nghiến răng. Bấy giá» ngÆ°á»i công chÃnh sẽ chói lá»i nhÆ° mặt trá»i trong NÆ°á»›c của Cha há»â€.
à nghÄ©a của Dụ ngôn cá» lùng nhÆ° thế đã rõ. Biểu tượng của cá» lùng là điá»u xấu, Ä‘iá»u ác, là má»i kẻ là m gÆ°Æ¡ng mù guÆ¡ng xấu và má»i kẻ là m Ä‘iá»u ác; khác vá»›i biểu tượng của hạt giống tốt là điá»u tốt, Ä‘iá»u thiện, là con cái NÆ°á»›c Trá»i.
Sau đây, chúng ta thá» nhìn đến cách ứng xá» và thái Ä‘á»™ của những ngÆ°á»i đầy tá»› và ông chủ gieo giống tốt đối vá»›i cá» lùng ra sao.
Khi lúa lá»›n lên và trổ bông thì cá» lùng cÅ©ng lá»™ ra. Những ngÆ°á»i đầy tá»› thắc mắc: “ ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy?†Và hỠđã Ä‘á» nghị: “ Nếâu ông bằng lòng, chúng tôi xin Ä‘i nhổ cá»â€. Và ông chủ thì bảo: “ Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh lại là m báºt luôn rá»… lúaâ€.
CÅ©ng nhÆ° các đấy tá»›, có lẽ chúng ta cÅ©ng thắc mắc: Chúa là Äấng quyá»n năng, thông biết má»i sá»±, Chúa biết kẻ thù là ma qủy đã gieo cá» lùng và o ruá»™ng lúa thế gian, nhÆ°ng sao Chúa không ra tay hà nh Ä‘á»™ng, không cho đầy tá»› nhổ cá» Ä‘i, sao Chúa không diệt cá» lùng, không diệt kẻ là m gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu, kẻ là m Ä‘iá»u ác; nhÆ°ng lại để cho chúng cùng nẩy nở và sống chung vá»›i hạt giống tốt là những Ä‘iá»u tốt, Ä‘iá»u thiện, là con cái NÆ°á»›c trá»i?
NHỔ! Tại sao không?
NHá»” cá» lùng là má»™t gợi ý hay, má»™t việc là m tốt và cần thiết; nhÆ°ng lại là má»™t việc rất khó. Khó bởi vì má»™t khi rá»… lúa và rá»… cá» lùng đã Ä‘an chen và o vá»›i nhau rồi, thay vì nhổ cá» lùng, chúng ta lại là m báºt rá»… lúa, là m cho cây lúa héo Ä‘i và chết. Nhổ được cá» lùng nÆ¡i chÃnh bản thân mình đã khó, nói chi đến nhổ cá» lùng nÆ¡i ngÆ°á»i khác!
Cái xấu, cái tốt, Ä‘iá»u thiện Ä‘iá»u ác, gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu do đâu mà có? Chúa thì gieo Ä‘iá»u thiện, ma qủy lén lút gieo Ä‘iá»u xấu. Cổ nhân cÅ©ng có nói: “ Nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiệnâ€. Con ngÆ°á»i sinh ra vốn thiện, nhÆ°ng môi trÆ°á»ng sống, xã há»™i… đã đẩy Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i xã há»™i của chúng ta và o những khúc quanh Ä‘i ngược lại lÆ°Æ¡ng tri, lÆ°Æ¡ng tâm của mình. Cá» lùng và cây lúa cứ nhÆ° thế mà sống chung, mà tồn tại. Nếu không có con rắn cám dá»—, nếu bà Evà không nghe theo những thôi thúc của dục vá»ng, thì bà đâu bị Chúa Ä‘uổi ra khá»i vÆ°á»n Äịa Ä‘Ã ng!
Tốt xấu, thiện ác, bạn thù, ánh sáng bóng tối, hòa bình chiến tranh… là hai gÆ°Æ¡ng mặt của má»™t con ngÆ°á»i, của xã há»™i, của cuá»™c Ä‘á»i…
Con ngÆ°á»i luôn phúc tạp. Chúng ta không thể phân chia hay vạch được má»™t ranh giá»›i rạch ròi giữa tốt và xấu nÆ¡i con ngÆ°á»i. Trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i, Ä‘á»u có Ä‘iá»u tốt lẫn Ä‘iá»u xấu. Biết Ä‘Æ°á»ng thẳng ngắn hÆ¡n Ä‘Æ°á»ng cong, thế mà chúng ta vẫn cứ chá»n Ä‘Æ°á»ng quanh co mà đi. Biết ganh ghét là sinh ra háºn thù, thế mà chúng ta vẫn cứ má»™t má»±c chỉ trÃch chê bai.
Tất cả chúng ta là má»™t há»—n hợp giữa Ä‘iá»u tốt và điá»u xấu. NgÆ°á»i mà chúng ta coi là tốt, thì lại tiá»m ẩn trong lòng những đố kỵ, gian ngoa, kiêu ngạo…và ngÆ°á»i mà chúng ta cho là xấu, thì lại chất đầy lòng vị tha, yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ…
Má»™t số ngÆ°á»i tá» ra bất mãn trÆ°á»›c những thiếu sót, bất toà n của Giáo há»™i. Há» không muốn chấp nháºn Giáo há»™i có những thiếu sót, sai lầm, không muốn chấp nháºn sá»± cá»™ng sinh giữa ngÆ°á»i ngÆ°á»i là nh và kẻ dữ.
Trong con ngÆ°á»i thánh nhân, có con ngÆ°á»i thánh thiện và con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i…
NhÆ° thế biện pháp NHá»” gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu, nhổ cái gian ác nÆ¡i ruá»™ng lúa thế gian tháºt không phải dá»… mà còn nguy hại vì nhổ lầm.
Không NHá»” nhÆ°ng để cho cây lúa và cá» lùng Sá»NG CHUNG, đó là biện pháp, cách thức ngÆ°á»i gieo giống muốn áp dụng. Vì Chúa sợ rằng: “ Khi gom cá» lùng, anh em lại là m báºt luôn rá»… lúaâ€.
Rá»… lúa và rá»… cá» lùng Ä‘an chen vá»›i nhau trong lòng đất cÅ©ng nhÆ° thiện ác Ä‘an chen vá»›i nhau trong tâm hồn chúng ta. Nhổ cá» lùng vô tình chúng ta là m báºt rá»… những cái thiện Ä‘ang tiá»m ẩn nÆ¡i chúng ta.
Gốc rá»… cây lúa tốt, mạnh sẽ lấn át gốc rá»… cá» lùng. Má»™t khi thiện tâm chúng ta có ná»™i lá»±c mạnh, có gốc rá»… sum xuê, sẽ có thể cải hóa được cái ác nÆ¡i cá» lùng. Tin Mừng và lịch sá» Giáo há»™i đã chứng minh cho thấy đã có vô số ngÆ°á»i tá»™i lá»—i trở thà nh những thánh nhân.
Nếu không có cá» lùng, có lẽ ngÆ°á»i ta sẽ quên hoặc không báºn tâm gì lắm đến cây lúa! Sống chung vá»›i cá» lùng là cÆ¡ há»™i cho cây lúa thăng tiến… [Mục Lục]
26. Nháºn diện sá»± dữ
Thái Ä‘á»™ ông chủ trong dụ ngôn của Ä‘oạn Tin Mừng vừa nghe xem ra không được hợp tình và hợp lý. Thá»±c váºy, có anh nông dân nà o mà lại không chịu khó Ä‘i xịt thuốc, hay Ä‘i nhổ, mà cứ để cho cá» dại má»c xả láng trên đồng ruá»™ng của mình.
Thế nhÆ°ng, nếu chúng ta hiểu rằng ông chủ ấy là chÃnh Thiên Chúa và cá» dại là những kẻ tá»™i lá»—i, thì chúng ta lại thấy cách cÆ° xá» nà y tháºt tuyệt vá»i, vừa hợp tình, lại vừa hợp lý.
Äúng thế, Ngà i không đồng lõa và dung túng kẻ tá»™i lá»—i, nhÆ°ng đã đối xá» vá»›i há» theo lòng khoan dung và nhân ái. Ngà i kiên nhẫn Ä‘á»i chá» kẻ tá»™i lá»—n sám hối và hoán cải.
Nếu Thiên Chúa tiêu diệt sá»± ác ngay bây giá», thì chắc chắn không ai trong chúng ta có thể sống sót, bởi vì nhÆ° lá»i Thánh Vịnh đã diá»…n tả: Từ trong lòng mẹ, tôi đã là tá»™i nhân, thoạt sinh ra, tôi đã mắc tá»™i rồi.
Và nhÆ° chúng ta đã biết: Tình thÆ°Æ¡ng thì nhẫn nại, nên Thiên Chúa luôn chỠđợi thiện chà hoán cải của từng ngÆ°á»i, đồng thá»i Ngà i còn ban Æ¡n nâng đỡ há» trên má»i bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i, để rồi cuối cùng, ngà y thầm phán má»›i tá»›i, ngà y xét xá» tuyệt đối công mình và không ai có thể trách cứ Ngà i là đã không dủ lòng thÆ°Æ¡ng xót.
Nếu nhÆ° Thiên Chúa không dung túng và đồng lõa vá»›i sá»± ác, thì chúng ta cÅ©ng không được phép thở dà i và chán ngán, thất vá»ng và buông xuôi, nhÆ°ng phải cố gắng trở thà nh ngÆ°á»i cá»™ng tác và o việc xây dá»±ng NÆ°á»›c Trá»i.
Thá»±c váºy, ông chủ đã xác quyết:
- Kẻ thù của ta đã là m nhÆ° váºy.
Vì thế, bÆ°á»›c khởi đầu của chúng ta cÅ©ng phải là nháºn diện sá»± ác. Tiêu chuẩn để nháºn diện sá»± ác không phải là bản thân chúng ta vá»›i những sở thÃch riêng tÆ°, nhÆ°ng phải là Tin Mừng, vá»›i những đòi há»i của Chúa.
DÆ°á»›i ánh sáng của Tin Mừng, liệu chúng ta có nháºn ra đâu là những dấu chỉ của sá»± ác Ä‘ang hoà nh hà nh trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i chúng ta, cÅ©ng nhÆ° trong thế giá»›i hôm nay hay không?
Sau khi xem xong cuốn phim “DÆ°á»›i ánh mặt trá»i của Satanâ€, trong má»™t cuá»™c phá»ng vấn, cha Bourgeois đã Ä‘Æ°a ra những dấu chỉ của sá»± ác hôm nay, đó là sá»± khinh rẻ con ngÆ°á»i và cÆ°á»›p Ä‘i quyá»n sống của há»; thái Ä‘á»™ tôn thá» ngẫu tượng nhÆ° tiá»n bạc, quyá»n lá»±c, lạc thú; sống trong ảo tưởng vì cho rằng khoa há»c có thể giải quyết được má»i sá»±; đánh mất niá»m hy vá»ng, không còn nhìn tá»›i tÆ°Æ¡ng lai và sau cùng là đánh mất chÃnh mình, không còn biết rõ con ngÆ°á»i mình là nhÆ° thế nà o nữa.
NhÆ° váºy, sá»± ác có thể ẩn hiện dÆ°á»›i nhiá»u khuôn mặt, đôi khi lại là những khuôn mặt tháºt dá»… thÆ°Æ¡ng, đầy quyến rÅ© và rất hấp dẫn.
Thế nhÆ°ng, sá»± dữ không phải chỉ hiện diện trên bình diện thế giá»›i và cá»™ng đồng nhân loại, mà còn hiện diện ngà y trong chÃnh cõi lòng chúng ta. Bởi vì cõi lòng chúng ta là nhÆ° má»™t thá»a ruá»™ng trong đó cá» lùng xen lẫn vá»›i lúa tốt.
Vấn Ä‘á» là là m thế nà o để hạt giống NÆ°á»›c Trá»i đã được Thiên Chúa gieo vãi và o cõi lòng chúng ta được nảy mầm, lá»›n lên, đâm bông và kết trái. ChÃnh vì thế, chúng ta phải cố gắng kiện toà n bản thân và thể hiện những giá trị của Tin Mừng trong chÃnh cuá»™c sống chúng ta, bởi vì sá»± góp phần và o công cuá»™c kiến tạo NÆ°á»›c Trá»i phải được khởi Ä‘i từ chÃnh bản thân má»—i ngÆ°á»i chúng ta. [Mục Lục]
27. Tất cả là hồng ân
(Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Dụ ngôn cá» lùng là má»™t trong những dụ ngôn hiếm hoi được chÃnh Chúa giải thÃch rõ rà ng. Giải thÃch của Chúa giúp ta có những hiểu biết hữu Ãch cho Ä‘á»i sống đạo.
Dụ ngôn nhắc nhá»› ta vá» sÆ° hiện diện của ma quá»·. Ma qui hiện hữu. Chúng luôn có mặt để gieo rắc sá»± xấu. Chúa đã chuần bị những thá»a ruá»™ng tốt. Những thá»a ruá»™ng đó là thế giá»›i, là Giáo há»™i, là tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Chúa đã gieo những hạt giống tốt. Hạt giống đó là Lá»i Chúa, là ơn Chúa, là những thiện chÃ, những ý hÆ°á»›ng cao đẹp trong tâm hồn con ngÆ°á»i. NhÆ°ng ma quá»· lén gieo và o những hạt cá» xấu.
Chúa gieo và o thế giá»›i hạt giống khát vá»ng hoà bình. Äẹp biết bao nếu má»i dân tá»™c nắm tay nhau xây dá»±ng má»™t thế giá»›i huynh đệ tÆ°Æ¡i thắm tình ngÆ°á»i. NhÆ°ng buồn thay, cánh đồng hoà bình tÆ°Æ¡i xanh đã bị những ngá»n cá» tham vá»ng, Ãch ká»·, ác Ä‘á»™c là m hoen ố. Lịch sá»± thế giá»›i được ghi bằng những trang buồn vì không ngà y nà o không có chiến tranh.
Thế giá»›i sẽ đẹp biết bao nếu tất cả trà thông minh, tất cả tà i nguyên, tất cả năng lá»±c Ä‘á»u góp phần xây dá»±ng. NhÆ°ng buồn thay, rất nhiá»u trà thông minh, rất nhiá»u tà i nguyên, rất nhiá»u năng lá»±c đã tiêu tốn trong việc huá»· hoại, tha hoá, nô lệ hoá con ngÆ°á»i.
Ngay trong bản thân má»—i ngÆ°á»i, không thiếu những sáng kiến, những hoạt Ä‘á»™ng ban đầu xem ra tốt đẹp, nhÆ°ng dần dà vị vẩn đục vì những biến tÆ°á»›ng nặng mùi trần tục nhÆ° khoe khoang, tìm hÆ° danh, tìm lợi lá»™c.
Äó là những hạt cá» xấu ma quá»· lén lút gieo và o ruá»™ng lúa tốt.
Tuy nhiên, dụ ngôn cho thấy sá»± kiên nhẫn và lòng bao dung của Chúa. Chúa đợi cho đến ngà y táºn thế má»›i thu lúa cùng vá»›i cá» lùng. Chúa kiên nhẫn đợi chá» vì hi vá»ng những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i ăn năn sám hối. Chúa bao dung tha thứ không nỡ phạt ngÆ°á»i tá»™i lá»—i tức khắc. Chúa yêu thÆ°Æ¡ng, tin tưởng ngÆ°á»i xấu sẽ có ngà y nên tốt. Nếu phạt ngay nhÆ°ng ngÆ°á»i tá»™i lá»—i thì ta đâu còn cÆ¡ may được chiêm ngưỡng ông thánh trá»™m là nh. Nếu Chúa thẳng tay thì ta đâu có thánh nữ Madalêna, Tông đồ của các Tông đồ, thánh Augustinô, Tiến sÄ© lừng danh, thánh Phaolô, vị Tông đồ dân ngoại. Nếu Chúa chấp tá»™i thì bản thân ta sẽ là ngÆ°á»i bị phạt đầu tiên, vì trong ta cÅ©ng đầy những tá»™i lá»—i, những sá»± xấu. Trong tâm hồn ta cá» lùng vẫn má»c xen vá»›i lúa tốt.
Sau cùng, dụ ngôn cho ta hiểu tất cả là hồng ân của Chúa. Có sá»± là nh để ta hiểu biết và yêu mến sá»± tốt là nh của Thiên Chúa. Có sá»± dữ để ta gá»›m ghét tránh xa và cà ng thêm gắn bó vá»›i sá»± là nh. Có sá»± là nh để ta được hưởng niá»m an ủi ngá»t ngà o của Chúa. Có sá»± dữ để ta phấn đấu vượt qua, chứng minh lòng trung tÃn của ta vá»›i Chúa. Có thuáºn lợi tiến bÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng thánh thiện. Có khó khăn để ta rèn luyện thêm đức.
Má»i sá»± Ä‘á»u nên tốt cho kẻ là nh. Tháºt váºy, việc cấm đạo là sá»± dữ. NhÆ°ng nhỠđó mà Giáo há»™i có được những chứng nhân anh hùng. Äau khổ và bệnh táºt là những khiếm khuyết trong cuá»™c sống, nhÆ°ng lại giúp con ngÆ°á»i được thông phần Ä‘au khổ vá»›i Chúa. Thánh Nữ Têrêsa đã nhìn thấy tất cả là hồng ân của Chúa. Sá»± là nh cÅ©ng nhÆ° sá»± dữ. Hạnh phúc cÅ©ng nhÆ° Ä‘au khổ. Thà nh công cÅ©ng nhÆ° thất bại. Tất cả Ä‘á»u góp phần rèn luyện, vun đắp và thăng tiến ngÆ°á»i là nh.
GỢI à CHIA SẺ
1) Khi gặp những ngÆ°á»i xấu trong xứ đạo, trong há»™i Ä‘oà n, bạn có muốn khai trừ ngÆ°á»i đó ngay tức khắc không?
2) Trong con ngÆ°á»i bạn có những khuyết Ä‘iểm, những bệnh táºt, bạn có phấn đấu khắc phục những khuyết Ä‘iểm, vượt qua bệnh táºt để thăng tiến bản thân không?
3) Chúa đã khoan dung, kiên nhẫn đợi chá» bạn ăn năn hối cải. Bạn có biết kiên nhẫn vá»›i ngÆ°á»i khác? [Mục Lục]
28. Không được loại trừ
Anh chị em thân mến.
Hiện tại, thế giá»›i Ä‘ang rối loạn lên vì tình trạng khủng bố Ä‘ang lan rá»™ng khắp nÆ¡i. Vừa qua ở tại Anh Quốc bốn quả bom đã phát ná»— nÆ¡i giao thông công cá»™ng, khiến cho 52 ngÆ°á»i chết và rất nhiá»u ngÆ°á»i bị thÆ°Æ¡ng còn Ä‘ang trong tình trạng nguy kịch. Những nạn nhân là ai? Há» chỉ là những ngÆ°á»i dân bình thÆ°á»ng, váºy mà há» phải nháºn lấy háºu quả của những ngÆ°á»i bất đồng vá»›i nhau vì má»™t lý do nà o đó. ChÃnh vì thế mà má»i ngÆ°á»i trên thế ở trong tình trạng báo Ä‘á»™ng và được kêu má»i chống khủng bố.
Tại sao lại có tình trạng khủng bố và có ngÆ°á»i chống khủng bố? Bởi vì há» không chấp nháºn việc là m của ngÆ°á»i khác, há» bất mãn vá»›i cách là m của ngÆ°á»i khác vì ngÆ°á»i đó không thuá»™c vá» phe của há». Nếu cả hai chịu ngồi lại để tìm tiếng nói chung, tìm con Ä‘Æ°á»ng tốt nhất để thá»±c hiện, thì sẽ không có tình trạng khủng bố cà ng không có tình trạng báo Ä‘á»™ng chống khủng bố. Nếu cả hai biết kiên nhẫn chỠđợi má»™t kết quả tốt, và nếu cả hai bên biết kiên nhẫn cách quảng đại để chấp nháºn nhau trong tinh thần xây dá»±ng chứ không loại trừ thì má»i việc sẽ khác Ä‘i nhiá»u. NhÆ°ng có tình trạng há»—n loạn và bất ổn nhÆ° thế nầy, vì con ngÆ°á»i luôn tìm cách khẳng định mình để rồi loại trừ ngÆ°á»i khác, không chấp nháºn ngÆ°á»i khác cùng đồng hà nh vá»›i mình.
Trong bà i Phúc Âm chúng ta vừa nghe, ông chủ ngăn cản những ngÆ°á»i muốn vá»™i và ng có hà nh Ä‘á»™ng loại trừ. Những ngÆ°á»i đó cÅ©ng có ý hÆ°á»›ng hoà n toà n ngay chÃnh, há» nhìn thấy những Ä‘iá»u không thÃch hợp và muốn loại trừ ngay, để cho Ä‘iá»u mà há» cho là tốt được hoà n toà n tốt đẹp theo nhÆ° ý há» muốn. NhÆ°ng há» giáºt mình khi nghe chủ không cho há» hà nh Ä‘á»™ng. Không phải chủ muốn bao che cho sá»± xấu, cà ng không phải ủng há»™ cho Ä‘iá»u không tốt, nhÆ°ng ngÆ°á»i chủ muốn cho tốt xấu được phân biệt rõ rà ng khi đến thá»i đến lúc của nó. Nếu sá»›m hÆ¡n thá»i kỳ hạn định thì sẽ có sá»± lầm lẫn. NgÆ°á»i chủ chỉ sợ khi ý tốt của những ngÆ°á»i muốn tiêu diệt cái xấu là cá» lùng, lại vô tình là m nguy hại đến cái mà gá»i là lúa tốt, khi đó cá» lùng không bị tiêu diệt hết mà vô tình lúa tốt lại bị tiêu diệt và không có cÆ¡ há»™i phát triển.
Thiên Chúa muốn cho Ä‘iá»u tốt được phát triển mạnh mẽ lên, có sức mạnh bao phủ và lôi cuốn để cho má»i sá»± má»—i ngà y trở nên tốt hÆ¡n, mạnh mẽ hÆ¡n.
NhÆ°ng con ngÆ°á»i, chỉ là những ngÆ°á»i thợ nóng vá»™i, chỉ hà nh Ä‘á»™ng theo bản năng mà không cần biết đến háºu quả nhÆ° thế nà o. Con ngÆ°á»i chỉ biết hà nh Ä‘á»™ng theo nhÆ° những gì mình muốn, mình thấy và không cần phải suy tÆ° tìm hiểu cho lợi Ãch chung.
Má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta nhìn và o chÃnh mình, xem giá» nà y đây chúng ta Ä‘ang nghÄ© gì và muốn gì? Chúng ta Ä‘ang nhìn thấy má»™t xã há»™i bất công, chúng ta cÅ©ng Ä‘ang nhìn thấy những ý tưởng tốt đẹp của mình và chúng ta Ä‘ang mong muốn thá»±c hiện những ý tưởng đó. Chúng ta muốn loại trừ bất công, để những gì chúng ta cho là tốt đẹp cà ng tốt đẹp hÆ¡n. ChÃnh những ý nghÄ© nhÆ° thế, chÃnh những lúc chúng ta hà nh Ä‘á»™ng mà chúng ta cho là tốt nhÆ° thế, thì cÅ©ng chÃnh những lúc đó chúng ta là những ngÆ°á»i khủng bố, chúng ta Ä‘ang gieo kinh hoà ng khắp nÆ¡i, chung quanh cuá»™c sống của mình.
Những lúc chúng ta khó chịu, bất mãn vá»›i cuá»™c sống, nên chỉ trÃch phê bình, hay hà nh Ä‘á»™ng nông nổi khi chúng ta không chấp nháºn ý kiến ngÆ°á»i khác, mà chỉ biết có chÃnh mình. Khi đó chúng ta có nhìn thấy háºu quả của sá»± việc nhÆ° thế nà o không? Nếu những lúc đó chúng ta kiên nhẫn, lắng nghe vá»›i má»™t tâm hồn quảng đại, vá»›i má»™t con tim biết yêu thÆ°Æ¡ng, tha thứ và thông cảm, chắc chắn chúng ta cÅ©ng sẽ nháºn được má»™t kết quả mà chúng ta không ngỠđược. Lúc đó chúng ta Ä‘ang thá»±c hiện lá»i Chúa: hãy chỠđợi. . . , coi chừng sẽ lầm lẫn.
Xin Chúa cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta biết lắng nghe lá»i Chúa, để trong Ä‘á»i sống hằng ngà y chúng biết kiên nhẫn tìm hiểu thánh ý Chúa mà thá»±c hiện. [Mục Lục]
29. Äừng nhổ cá» lùng
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Cá» lùng ở đâu mà ra váºy? Cá» lùng trong ruá»™ng khiến các đầy tá»› ngỡ ngà ng.
Thá»a ruá»™ng vốn chỉ được gieo giống tốt. Váºy mà khi lúa má»c lên và trổ bông. cá» lùng lại xuất đầu lá»™ diện.
Bởi đâu mà có cá» lùng, có ngÆ°á»i xấu? Bởi đâu mà ở nÆ¡i ta tưởng là trong ngần lại bất ngá» có dấu hiệu của sá»± vẩn đục?
Có tác Ä‘á»™ng xấu xa nà o của Thần Dữ đẩy Ä‘Æ°a? Có sá»± Æ°ng thuáºn chiá»u theo nà o của con ngÆ°á»i?
Ông có muốn chúng tôi nhổ Ä‘i không? Chúa có muốn chúng tôi tiêu diệt má»i kẻ xấu không? Ngà i có muốn chúng tôi xây dá»±ng má»™t Giáo Há»™i toà n bÃch, má»™t xã há»™i chỉ gồm toà n những ngÆ°á»i tốt không?
Lắm khi chúng ta nóng nảy nhÆ° Gioan và Giacôbê, đòi đốt cả là ng ngÆ°á»i Samari, vì há» không tiếp Chúa.
Äừng, sợ rằng khi nhổ cá» lùng, lại là m hÆ° rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt.
NhÆ° thế Thiên Chúa để cho cá» má»c chung vá»›i lúa. Ngà i chấp nháºn tình trạng và ng thau lẫn lá»™n. Ngà i nhẫn nại vá»›i tá»™i nhân, vá»›i cá» lùng.
Cá» lùng chẳng bao giá» thà nh lúa được. NhÆ°ng ngÆ°á»i xấu có thể hoán cải nên ngÆ°á»i tốt. ChÃnh vì thế Thiên Chúa cứ kiên tâm chỠđợi.
ChỠđợi vì tin và o sá»± hoán cải của con ngÆ°á»i. ChỠđợi vì tôn trá»ng tá»± do lá»±a chá»n của há». ChỠđợi vì nuôi má»™t niá»m hy vá»ng lá»›n lao.
Sá»± thánh thiện của Thiên Chúa ở nÆ¡i sá»± chỠđợi. Ngà i còn chỠđợi cho đến ngà y táºn thế.
Trong thế giá»›i và Giáo Há»™i không có hai hạng ngÆ°á»i: hạng cá» lùng và hạng lúa tốt.
Cá» lùng và lúa tốt nằm ở nÆ¡i tim má»—i ngÆ°á»i.
Má»—i ngÆ°á»i Ä‘ong Ä‘Æ°a giữa cá» lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa thiên thần và Satan.
Ngay trong những hà nh vi tốt đẹp nhất của tôi, tôi vẫn thấy có chút vị kỷ, chiếm đoạt.
Thiên Chúa vẫn chấp nháºn cá» lùng ở trong tôi. Ngà i chá» tôi được thanh luyện dần dần, để rồi má»i sá»± trong tôi thà nh lúa tốt.
Kitô hữu không dung túng sá»± dữ, há» dám hy sinh để xây dá»±ng má»™t thế giá»›i yêu thÆ°Æ¡ng. NhÆ°ng há» không dùng bạo lá»±c để chống lại ác nhân. Há» nhẫn nại biến đổi trái tim kẻ thù, vì há» tin và o sức mạnh của tình yêu, tin và o Äức Giêsu, Äấng đã bị sá»± dữ nuốt chá»ng nhÆ°ng cuối cùng là Äấng toà n thắng.
Gợi à Chia Sẻ
Có khi nà o bạn bị "sốc" trước một gương xấu xảy ra trong Giáo Hội hay giáo xứ của bạn không? Bạn đã là m gì để vượt qua cú sốc đó?
Bạn có thấy mình Ãt nhẫn nại trÆ°á»›c cá» lùng của ngÆ°á»i khác, nhÆ°ng lại không thấy cá» lùng nÆ¡i mình? Có khi nà o bạn đòi khai trừ ngÆ°á»i khác vì há» lầm lá»—i không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin biến đổi con, xin biến đổi con từ từ qua cầu nguyện.
Mỗi lần con thấy Chúa, xin biến đổi ánh mắt con.
Mỗi lần con rước Chúa, xin biến đổi môi miệng con.
Má»—i lần con nghe lá»i Chúa, xin biến đổi tai con.
Xin là m cho khuôn mặt con ngá»i sáng hÆ¡n sau má»—i lần gặp Chúa.
Ước chi má»i ngÆ°á»i thấy nét tÆ°Æ¡i tắn của Chúa trong nụ cÆ°á»i của con, thấy sá»± dịu dà ng của Chúa trong lá»i nói của con.
Thế giá»›i hôm nay không cần những Kitô hữu có bá»™ mặt chán nản và thất vá»ng.
Xin cho con biết nhẫn nại và can đảm cùng Ä‘i vá»›i Chúa và vá»›i tha nhân trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng gáºp ghá»nh. Amen. [Mục Lục]
30. Thiên Chúa luôn cho ta cơ hội để hoán cải
(Suy niệm của Lm. Giuse Äá»— Äức TrÃ)
Có má»™t câu ngạn ngữ nói rằng: Khi cuá»™c Ä‘á»i đóng lại cánh cá»a trÆ°á»›c mặt chúng ta, thì Thiên Chúa luôn mở cho ta cánh cá»a khác. Có thể nói rằng, câu ngạn ngữ nà y tháºt đúng. Khi má»—i ngÆ°á»i bình tâm nhìn lại cuá»™c Ä‘á»i của mình sẽ thấy Thiên Chúa luôn cho chúng ta những cÆ¡ há»™i. Có những lúc trÆ°á»›c mặt ta là cả má»™t bầu trá»i Ä‘en tối, thì Thiên Chúa luôn cho ta má»™t tia hy vá»ng; có những khi ta tưởng rằng vá»›i tá»™i lá»—i mình gây ra, đáng lẽ mình đã phải trả giá, thế nhÆ°ng Thiên Chúa vẫn Ä‘á»™ lượng cho chúng ta thá»i gian và cÆ¡ há»™i sá»a chữa sai lầm.
Nhân từ và khoan dung là “đặc tÃnh†trong cách hà nh xá» của Thiên Chúa. Nhìn lại lịch sá» của dân Israel, chúng ta thấy Thiên Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng chăm sóc há» nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha lo cho con cái; váºy mà rất nhiá»u lần, Israel từ chối tình yêu và sá»± chăm sóc của Ngà i. Những lúc nhÆ° thế, Thiên Chúa nhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha, vừa giáºn lại vừa thÆ°Æ¡ng. CÅ©ng nhiá»u lần, vá»›i sá»± công thẳng, Ngà i nhÆ° muốn để cho Israel bị tiêu diệt khá»i mặt đất, nhÆ°ng tấm lòng ngÆ°á»i cha không cho phép Ngà i là m nhÆ° thế. Ngà i lại tha thứ, yêu thÆ°Æ¡ng và đón nháºn há» khi há» sám hối trở vá».
Bà i Ä‘á»c má»™t, tác giả sách Khôn Ngoan đã suy gẫm vá» Thiên Chúa và nháºn ra rằng: Thiên Chúa luôn phải chịu sá»± giằng co giữa nhân từ và lá»—i phạm, giữa công thẳng vá»›i khoan dung. Tác giả giải thÃch: ChÃnh do sức mạnh của Chúa, mà Chúa hà nh Ä‘á»™ng công minh- vì Chúa là m bá chủ vạn váºt nên Chúa lại nÆ°Æ¡ng tay vá»›i muôn loà i. Thiên Chúa luôn xá» khoan hồng, lấy lượng từ bi cao cả mà cai quản con ngÆ°Æ¡i, chỉ những ai cố tình, cố chấp thì Ngà i má»›i xá» tá»™i. Tác giả sách Khôn Ngoan còn nghiệm ra rằng, Thiên Chúa là m nhÆ° thế là để dạy chúng ta: NgÆ°á»i công chÃnh phải có lòng nhân ái, vì Thiên Chúa luôn cho con cái niá»m hy vá»ng và cho ngÆ°á»i có tá»™i có cÆ¡ há»™i để sám hối.
Dụ ngôn Chúa Giêsu kể hôm nay vá» câu chuyện cá» lùng trong ruá»™ng, cho thấy sá»± khác biệt vá» cách hà nh xá» giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i. TrÆ°á»›c hết, câu chuyện trả lá»i cho thắc mắc muôn thuở của con ngÆ°á»i: Tại sao Thiên Chúa là Äấng quyá»n năng, nhân từ sao lại để cho nhiá»u sá»± xấu, sá»± ác xảy ra trong thế giá»›i nhÆ° thế? Thiên Chúa không tạo nên sá»± xấu, Ngà i cà ng không tạo nên sá»± ác. Giống nhÆ° ngÆ°á»i chủ trong câu chuyện, ông đã không há» gieo cá» lùng, nhÆ°ng ông gieo giống lúa tốt trong ruá»™ng của ông và ông hết sức chăm lo cho mảnh ruá»™ng của mình. Tuy nhiên, khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ, kẻ thù của ông đã gieo cá» lùng và o ruá»™ng lúa rồi Ä‘i mất. Kẻ thù của Thiên Chúa chÃnh là ma quá»·. Nó không muốn nhìn thấy con cái Chúa được hạnh phúc. Nó ghen tỵ vì con ngÆ°á»i được Chúa yêu thÆ°Æ¡ng. Vì thế, nó lén lút, đợi khi con ngÆ°á»i say ngủ trong lối sống và thói quen của mình, thì đã gieo những hạt cá» dại và o trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Những hạt cá» nà y cứ âm thầm má»c lên, đến má»™t lúc nà o đó, nó lấn lÆ°á»›t hết những việc tốt là nh và biến mảnh ruá»™ng tâm hồn chúng ta trở nên vÆ°á»n hoang cá» dại.
Nhìn thấy sá»± xấu, sá»± ác cùng vá»›i những bất công Ä‘ang xảy ra trong xã há»™i, nhiá»u ngÆ°á»i đã giống nhÆ° những đầy tá»› trong câu chuyện hôm nay, há» muốn quay lại trách Thiên Chúa và nghi ngá» vá» quyá»n năng của Ngà i: ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng của ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy? Không chỉ trách Thiên Chúa, mà há» còn muốn Thiên Chúa hà nh xá» theo cách của há», khi Ä‘á» nghị vá»›i ông chủ: Váºy ông có muốn cho chúng tôi Ä‘i gom chúng lại không? Vá»›i Ä‘á» nghị nà y, những ngÆ°á»i đầy tá»› trong câu chuyện muốn nhân danh Thiên Chúa và sá»± công thẳng của Ngà i để loại trừ những ngÆ°á»i xấu, những kẻ bị xem là cá» lùng. NhÆ° thế, những ngÆ°á»i nà y tá»± cho mình là những ngÆ°á»i tốt, những ngÆ°á»i xứng đáng có quyá»n để kết án ngÆ°á»i khác.
Thiên Chúa có quyá»n trừng phạt ngay láºp tức kẻ có tá»™i, những kẻ xấu và những ngÆ°á»i gây ra sá»± ác, nhÆ°ng Thiên Chúa đã không là m nhÆ° váºy, Ngà i có cách hà nh xá» riêng của Ngà i. TrÆ°á»›c lá»i Ä‘á» nghị Ä‘i nhổ cá» lùng của những ngÆ°á»i đầy tá»›, ông chủ đã trả lá»i: Äừng, vì sợ rằng khi Ä‘i nhổ cá», các anh lại là m báºt luôn rá»… lúa. Hãy cứ để cả hai cùng má»c lên cho đến mùa gặt. Äến mùa gặt, tôi sẽ cho thợ gom cá» lùng lại và đốt Ä‘i, còn lúa thì cho và o kho lẫm. Câu trả lá»i nà y cho thấy sá»± nhẫn nại của Thiên Chúa đối vá»›i những kẻ có tá»™i và những ngÆ°á»i là m Ä‘iá»u xấu. Thiên Chúa luôn cho con ngÆ°á»i có thá»i gian và cÆ¡ há»™i để hoán cải, để là m lại cuá»™c Ä‘á»i. DÄ© nhiên, Thiên Chúa không mong cá» lùng biến thà nh lúa, nhÆ°ng Ngà i lại mong ngÆ°á»i xấu biến thà nh ngÆ°á»i tốt, kẻ gian ác biến đổi nên ngÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện, và đến ngà y xét xá», Thiên Chúa sẽ xá» công minh vá»›i má»—i ngÆ°á»i tùy theo việc hỠđã là m.
Hãy cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặt. Äiá»u đó cho thấy rằng, Thiên Chúa không há» nóng vá»™i, cÅ©ng không há» mất kiên nhẫn vá»›i con ngÆ°á»i. Ngà i là má»™t ngÆ°á»i Cha luôn chỠđợi chúng ta là những ngÆ°á»i con sám hối trở vỠđể Ngà i tha thứ. Ngà i không há» kể tá»™i chúng ta khi chúng ta quay vá». Trái lại, Ngà i luôn mở rá»™ng vòng tay ôm chúng ta và o lòng và cho chúng ta được ngụp lặn trong biển yêu thÆ°Æ¡ng của Ngà i. Tuy nhiên, đến thá»i hạn sau cùng, nếu ngÆ°á»i nà o còn cố chấp trong sá»± sai trái của mình, từ chối tình yêu, bá» mất cÆ¡ há»™i hoán cải, không chấp nháºn quay trở lại thì kẻ ấy sẽ biến mình trở thà nh thù nghịch vá»›i Thiên Chúa và sẽ bị hủy diệt trong lò lá»a.
Tuy nhiên, không dá»… để má»—i ngÆ°á»i nháºn ra thá»±c trạng của mình: Hiện nay, tôi Ä‘ang là cá» lùng hay là lúa? Hiện nay, mảnh ruá»™ng tâm hồn tôi Ä‘ang là ruá»™ng lúa hay Ä‘ang là ruá»™ng cá»? Äể có thể nháºn ra được tình trạng tâm hồn của mình là cá» hay là lúa, ruá»™ng lúa hay là ruá»™ng cá», chúng ta cần phải có sá»± trợ giúp của Thánh Thần. Äó là điá»u Thánh Phaolô chỉ cho chúng ta trong thÆ° Roma: Thần Khà sẽ giúp đỡ chúng ta là những kẻ yếu hèn vì chúng ta không biết cầu nguyện thế nà o cho phải. Äiá»u đó có nghÄ©a là qua việc cầu nguyện cùng vá»›i sá»± soi sáng của Thánh Thần, chúng ta sẽ nhìn rõ vá» con ngÆ°á»i và tình trạng tâm hồn của mình. Chỉ khi dám nhìn và o tâm hồn mình và khiêm tốn nhìn nháºn sá»± sai trái của mình, chúng ta má»›i có thể khắc phục được những sai lầm trong cuá»™c sống, và cùng vá»›i Æ¡n Chúa và sức mạnh của Thánh Thần, chúng ta má»›i có thể táºn dụng được cÆ¡ há»™i và thá»i gian Chúa ban để hoán cải.
ThÆ°a quý OBACE, Lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i má»—i ngÆ°á»i nhìn lại tình trạng tâm hồn của mình và biết há»c nÆ¡i Chúa sá»± nhẫn nại và quảng đại bao dung vá»›i anh chị em chung quanh, đừng vá»™i kết án, nhÆ°ng luôn cho anh chị em mình cÆ¡ há»™i để là m lại cuá»™c Ä‘á»i.
Các báºc là m cha mẹ luôn muốn mảnh ruá»™ng gia đình là má»™t mảnh ruá»™ng tốt và muốn con cái mình là những giống lúa tốt. Tuy nhiên, vì sức ép của Ä‘á»i sống kinh tế, vì cám dá»— chạy theo váºt chất và danh vá»ng, nhiá»u ngÆ°á»i đã ngủ quên trong công việc, trong việc tìm kiếm cÆ¡m áo nên đã bá» quên ruá»™ng lúa là gia đình, bá» quên con cái, để cho ma quá»· và sá»± xấu len lá»i và o trong gia đình, trong tâm hồn của mình và của con cái. Vì váºy, các báºc cha mẹ cần Ä‘iá»u chỉnh lại cuá»™c sống của mình, cần biến tâm hôn mình thà nh mảnh đất tốt, dà nh nhiá»u thá»i gian hÆ¡n nữa cho gia đình, cho con cái để chuyện trò, để hiểu nhau hÆ¡n và thông cảm vá»›i nhau hÆ¡n. Hãy gieo và o gia đình và tâm hồn con cái nhiá»u việc tốt, nhiá»u gÆ°Æ¡ng sáng, hãy Ä‘em Chúa và o trong gia đình qua những giá» kinh, giá» cầu nguyện và hãy gieo và o tâm hồn mình và con cái những hạt giống của Tin Mùng. Khi tỉnh thức nhÆ° thế, thì ma quá»· và sá»± xấu sẽ không thể lẻn và o gia đình chúng ta được.
Lá»i Chúa cÅ©ng muốn chúng ta há»c nÆ¡i Chúa sá»± kiên nhẫn và quảng đại vá»›i anh chị em. Äừng vá»™i kết án hay loại trừ khi anh em mình sai lá»—i, nhÆ°ng hãy ân cần nâng đỡ và tạo cÆ¡ há»™i cho anh chị em là m lại cuá»™c Ä‘á»i. Thiên Chúa không bao giá» dáºp tắt hy vá»ng của chúng ta, Ngà i cÅ©ng không bao giá» khóa chặt cánh cá»a tÆ°Æ¡ng lai của chúng ta. Vì thế, chúng ta đừng bao giỠđóng chặt cá»a tÆ°Æ¡ng lai, đừng bao giá» dáºp tắt hy vá»ng của mình và của anh chị em mình. Amen. [Mục Lục]
31. Giáo Há»™i thánh thiện gồm những ngÆ°á»i có tá»™i.
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’ – Achille Degeest)
Dụ ngôn hạt giống tốt và cá» dại, là cÆ¡ há»™i tốt để chúng ta suy niệm vá» sá»± thánh thiện của Giáo Há»™i. Thá»±c váºy Giáo Há»™i giống nhÆ° má»™t thá»a ruá»™ng lá»›n nÆ¡i đó chủ đã gieo hạt giống tốt, là sá»± thánh thiện, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta cÅ©ng thấy má»c cá» dại là tá»™i lá»—i. Chúa giải thÃch dụ ngôn bằng cách ứng dụng trá»±c tiếp hÆ¡n và o thế giá»›i. Hạt giống tốt là thần dân VÆ°Æ¡ng quốc và cá» dại là những kẻ theo kẻ dữ. Chủ không muốn hà nh Ä‘á»™ng mạnh chống lại những kẻ là m dữ, vì muốn tránh gây thÆ°Æ¡ng tổn cho những ai cố gắng trung thà nh vá»›i Ä‘iá»u thiện, nhÆ°ng dụ ngôn cÅ©ng gợi ra câu há»i khác mà chúng ta dùng là m Ä‘á» tà i suy niệm: là m sao trong Giáo há»™i của Thiên Chúa có lẫn lá»™n thánh thiện vá»›i tá»™i lá»—i?
1) Giáo Há»™i thánh thiện tá»± bản thể, trong cá»™i rá»…, trong nhá»±a sống, trong sá»± tăng trưởng. NhÆ°ng Giáo Há»™i được tạo bởi những ngÆ°á»i có tá»™i. Giáo Há»™i bắt rá»… nÆ¡i Äức Kitô, nhá»±a sống là sá»± sống của Äức Kitô. Qua Giáo Há»™i, chÃnh Äức Kitô lá»›n lên trong nhân loại. NhÆ°ng nhân loại ấy là m bằng những con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối. Má»™t Ä‘Ã ng những con ngÆ°á»i ấy giống nhÆ° gié lụa mà không có cái nà o chÃn ngay được, không có ai hoà n thiện trong tình trạng hiện thá»i. Äà ng khác có những ngÆ°á»i tuỳ thuá»™c số hạt giống tốt của Thiên Chúa, nhÆ°ng vì có tá»± do, nên có thể biến đổi thà nh hạt giống của ma quá»·. Giáo Há»™i chịu sá»± giằng co bên trong, khi vừa thánh thiện nhá» tất cả Ä‘á»™ng lá»±c của nguồn gốc mình, vừa khổ vì tá»™i lá»—i của những ngÆ°á»i há»p thà nh mình. Bởi đó má»›i có sá»± kiện lạ lùng: không ai có thể bắt bá» Äức Kitô được má»™t tá»™i nà o trong khi Giáo Há»™i Äức Kitô gồm bằng những tá»™i nhân. NhÆ°ng cÅ©ng phải nói luôn rằng Äức Kitô cấu tạo Giáo Há»™i thánh thiện bởi sức mạnh thánh hoá của Ngà i. Trong tÆ° cách Giáo Há»™i, Giáo Há»™i thánh thiện nhá» sá»± kết hiệp vá»›i Äức Kitô nhá» Giáo lyý của mình, nhỠác phép bà tÃch và cÅ©ng nhá» lÆ°u lá»±c thánh thiện Ä‘ang biến cải các ngÆ°á»i tá»™i lá»—i. Giáo Há»™i nhÆ° má»™t linh hồn thánh, không ngừng hồi sinh má»™t thân thể bệnh táºt và thÆ°Æ¡ng tÃch. Äiá»u nên kinh ngạc không phải là việc Giáo Há»™i Ä‘ang sá»± khốn cùng của tá»™i lá»—i, nhÆ°ng là nghị lá»±c của Giáo Há»™i để thúc đẩy sá»± thánh thiện.
2) Thá»±c tại của Giáo Há»™i vượt ra ngoà i các giá»›i hạn của hiện tại chúng ta và của lịch sá» quá khứ. Khi nói đến tá»™i lá»—i bên trong Giáo Há»™i (các lầm lỡ, các lạm dụng, các sai lầm…) ngÆ°á»i ta nghÄ© đến Giáo Há»™i thá»i quá khứ, hay nghÄ© đến Giáo Há»™i hiện đại. Tuy nhiên, phải nghÄ© đến Giáo Há»™i toà n diện, từ khởi sá»± sẽ tiến tá»›i hoà n thà nh, Giêrusalem trên trá» mà thánh Gioan nói đến. Khi sống thá»i hiện tại của Giáo Há»™i, chúng ta hãy sống viá»…n tượng và trong niá»m kiêu hãnh chÃnh đáng vá» Giáo Há»™i bất tá». Hãy tránh má»™t thứ tâm trạng khổ dục, Æ°a thÃch má»™t cách bệnh hoạn vạch rõ những gì yếu Ä‘uối và tá»™i lá»—i trong Giáo Há»™i hiện đại. Trái lại hãy dá»±a cách suy tÆ° và cảm nháºn của chúng ta trên hà nh Ä‘á»™ng tÃch cá»±c của Äức Kitô hằng sống. Trong Giáo Há»™i, từ Äức Giáo Hoà ng cho đến ngÆ°á»i tÃn hữu khiêm nhÆ°á»ng nhất, Ngà i gợi lên lòng quảng đại, tăng cÆ°á»ng lòng tin tưởng, thúc đẩy các sáng kiến, nâng đỡ lòng can đảm và ban cho các Kitô hữu chân chÃnh khuôn mặt của những kẻ chiến thắng, những ngÆ°á»i sống mạnh, những ngÆ°á»i được giải cứu. [Mục Lục]
32. Cánh đồng truyá»n giáo
Mầu nhiệm Giáo Há»™i phong phú và phức tạp đến ná»—i không thể tóm gá»n và o trong má»™t công thức. HÆ¡n nữa, vì má»™t mầu nhiệm trong khi ngôn ngữ loà i ngÆ°á»i lại phát nguyên từ kinh nghiệm giác quan, nên không thể nà o có khả năng để diá»…n tả cho thoả đáng được. Vì thế, Kinh Thánh và truyá»n thống phải nhỠđến những biểu tượng để diá»…n tả má»™t ná»™i dung vượt hẳn lên trên khả năng diá»…n đạt của lá»i nói. ChÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã dùng đến phÆ°Æ¡ng pháp nà y trong các dụ ngôn của Ngà i. Quả tháºt, Thánh Tôma Aquirô nháºn định là : ChÃnh qua trung gian của cảm giá»›i mà chúng ta có thể vượt tá»›i thần giá»›i. Trong Kinh Thánh, các nhà chú giải đếm được hÆ¡n 80 hình ảnh chỉ vá» Giáo Há»™i. Hôm nay, Äức Giêsu liên tiếp dùng ba dụ ngôn cá» lùng , dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bá»™t để diá»…n tả những khÃa cạnh khác nhau của NÆ°á»›c Trá»i, của Giáo Há»™i chúng ta.
Vốn suất thân từ Vùng thôn dã, Äức Giêsu đã dùng nhiá»u và dụ đượm sắc thái nông thôn . "Vá» nÆ°á»›c trá»i cÅ©ng tá»±a nhÆ° ngÆ°á»i kia gieo giống tốt và o ruá»™ng mình'' (Mt 13,24). Äiá»u nà y chỉ nhằm diá»…n tả Giáo Há»™i là má»™t thá»±c tại trãi rá»™ng trong không gian và thá»i gian, trong đó có những mảnh lá»±c thù nghịch chống đối nhau nguyên do là "kẻ thù của ông đến gieo cá» lung và o ngay giữa lúa''. Và thá»±c tế cho thấy bao giá» Giáo Há»™i cÅ©ng có cá» lùng chen lẫn và tháºt khó nháºn diện đâu là cá» lùng, đâu là lúa, ai là kẻ dữ, ai là ngÆ°á»i là nh. Thiên Chúa vẫn có thể dùng những biện pháp cứng rắn, khắt khe, cÆ°á»ng bạo nhÆ° nhổ cá» lùng từ ngay lúc nà y, ngay lúc còn nhá». NhÆ°ng Ngà i không là m thế, vì có thể khi nhổ cá» "Các anh lại nhổ luôn cả lúa chăng". Bất cứ ai đã là m ruá»™ng thì thấy Ä‘iá»u nà y rất rõ, cây cá» trong lúa mà chúng ta thÆ°á»ng gá»i là bông cá», lúc bé chẳng khác gì là lúa. Cho dù những ngÆ°á»i tinh mắt , những nông dân " thâm niên'' thì há» má»›i biết đâu là cỠđâu là lúa. NhÆ°ng cho dù hay đến đâu thỉnh thoảng nhổ cá» vẫn bị nhầm lẫn giữa cá» và lúa. Cho nên, hay nhất là đợi đến ngà y cả hai cây lá»›n lên thì sẽ lá»™ ra nguyên hình đâu là cá», đâu là lúa . Ở đây, Äức Giêsu không muốn chỉ phÆ°Æ¡ng pháp nà o diệt cá» có lợi nhất, hay phÆ°Æ¡ng pháp diệt nà o loại trừ ngÆ°á»i tá»™i lá»—i nhanh nhất, hữu hiệu nhất, cho bằng nói lên tình yêu của Thiên Chúa vá»›i tá»™i nhân qua việc ngÆ°á»i chỠđợi "NgÆ°á»i cho mặt trá»i của ngÆ°á»i má»c lên soi sáng kẻ xấu nhÆ° ngÆ°á»i tốt, và cho mÆ°a xuống trên ngÆ°á»i công chÃnh cÅ©ng nhÆ° kẻ bất chÃnh'' (Mt 5, 45), mong cho hỠđược hoán cải được cứu thoát .
Lịch sá» Giáo Há»™i cho thấy có rất nhiá»u bè phái cá» lùng chống phá Giáo Há»™i cách có tổ chức và hệ thống. Tiêu biểu là các lạc giáo đã cố chấp láºp ra nhiá»u loại Giáo Há»™i khác. Cùng vì Ä‘iá»u nà y mà Thánh PhaoLô đã mạnh dạn lên án những bè phái gây chia rẽ trong cá»™ng Ä‘oà n Côrintô "há» chẳng hÆ¡n lÆ°Æ¡ng dân" (x 1 cr3). Những thế lá»±c ấy luôn tìm ẩn chống phá tháºt nguy hiểm. Nó có thể phá hoại ngay trong ná»™i bá»™, phá hoại từ những đầu não cốt yá»u nhất. Chúng là con cái của bóng tối, thÃch là m việc và hoạt Ä‘á»™ng trong bóng tối "ThÃch là m trong lúc má»i ngÆ°á»i ngủ", nó là m cách vụn trá»™m xấu xa. NhÆ°ng cho dù kÃn đáo đến đâu thì Thiên Chúa vẫn biết má»i hà nh vi của hắn .Chỉ vì Ngà i muốn chỠđợi, chỠđợi sá»± ăn năn, chỠđợi sá»± sám hối và thức tỉnh . Những cá» lùng mà chúng ta biết, chúng ta thấy chỉ là những cây cá» bình thÆ°á»ng, sức chống phá vẫn chÆ°a nguy hại cho bằng những cá»ng cá» má»c âm thầm Ä‘ang lá»›n lên từng ngà y nÆ¡i tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Những tÃnh hÆ° nết xấu, những giáºn há»n chia rẽ, và muôn vạn âm mÆ°u xảo huyệt trong tâm trÃ... đó là những cá» lùng nguy hiểm mà chúng ta cần loại ngay. Chỉ khi chúng ta diệt được cây cá» ngay bên trong mình thì má»›i giúp ngÆ°á»i khác được. Khi nhổ được má»™t cây cá» nÆ¡i mình chÃnh là lúc mình Ä‘ang chăm sóc và o cánh đồng của Chúa.
Lạy Chúa! Chúa ghét tá»™i nhÆ°ng yêu tá»™i nhân, thể hiện qua việc Ngà i luôn kiên nhẫn chỠđợi để tha thứ cho há». Xin cho con cÅ©ng có cái nhìn của Chúa mà sống bao dung vá»›i hết má»i ngÆ°á»i. Amen. [Mục Lục]
33. Thiên Chúa nhẫn nại với cỠdại – Charles E. Miller
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’)
Äôi khi có vẻ nhÆ° Thiên Chúa sẽ dùng cái lưỡi hái của NgÆ°á»i để cắt Ä‘i tất cả những cá» dại má»c trong xã há»™i của chúng ta. Äiá»u đó sẽ là má»™t Ä‘iá»u may phúc lá»›n lao nếu Thiên Chúa loại trừ khá»i chúng ta những kẻ phá thai, những đứa trẻ vô giáo dục, mấy tay nát rượu, những trùm du đãng, những kẻ giết ngÆ°á»i hà ng loạt, những nhà độc tà i… và tất cả những ngÆ°á»i lạm dụng sá»± tốt là nh và giá trị nhân bản. NhÆ°ng Ä‘iá»u đó đã không xảy ra. Vì sao nó đã không xảy ra? Sách Khôn ngoan nói vá»›i chúng ta rằng Thiên Chúa cho con ngÆ°á»i niá»m hy vá»ng. NgÆ°á»i sẽ cho phép há» thống hối tá»™i lá»—i của há». Nói cách khác, Thiên Chúa kiên nhẫn chỠđợi. Thiên Chúa tôn trá»ng sá»± tá»± do của chúng ta. NgÆ°á»i coi sá»± tá»± do của chúng ta là má»™t tặng ân quý giá khiến NgÆ°á»i phải chịu Ä‘á»±ng sá»± dữ, Ãt nhất là cho đến ngà y phán xét. Thiên Chúa sẽ không cưỡng bách bất cứ ai tránh sá»± dữ và là m Ä‘iá»u là nh nhÆ°ng NgÆ°á»i muốn cho tất cả má»i ngÆ°á»i chúng ta có đủ thá»i giỠđể thống hối và thay đổi cuá»™c sống của chúng ta.
Loại lúa mì được trồng nhiá»u ở miá»n Palestina, lúc còn nhá» rất khó phân biệt vá»›i cây cá». Äây là sá»± tháºt ẩn trong câu căn dặn: “Khi nhổ cá», các anh sẽ nhổ cả lúa mì lẫn trong cá»â€. NgÆ°á»i Anh khi chuyển dịch dụ ngôn nà y đã dùng những từ ngữ giúp minh há»a được ý nghÄ©a của dụ ngôn, nhÆ°ng khi lắng nghe tiếng Anh thì rất khó phân biệt giữa hai từ “Wheat và Weedâ€.
Chúng ta có thể dá»… dà ng xét Ä‘oán má»™t ngÆ°á»i nà o hay má»™t Ä‘iá»u gì là sá»± xấu mà chịu Ä‘á»±ng nó thì không thể chấp nháºn được theo quan Ä‘iểm của chúng ta. Äó có thể là má»™t sai lầm nghiêm trá»ng. Sá»± tháºt là chúng ta không có quyá»n xét Ä‘oán tá»™i lá»—i của bất cứ ai. Quyá»n nà y thuá»™c vá» má»™t mình Thiên Chúa. Phá thai là má»™t tá»™i trá»ng, tá»™i mà Công đồng Vaticano II gá»i là “tá»™i không thể nói gì hÆ¡n nữaâ€. Tuy váºy, nhÆ°ng có những ngÆ°á»i phá thai vẫn chÆ°a dứt khoát, mù má», lẫn lá»™n hoặc bị ép buá»™c, trong trÆ°á»ng hợp đó tá»™i của hỠđược giảm nhẹ cách nà o đó. Mặc dầu xã há»™i của chúng ta đã bị đầu Ä‘á»™c bởi má»™t tai há»a, là từ chối nháºn lãnh trách nhiệm và những dá»± định bà o chữa cho má»i loại xấu xa. Chúng ta không có quyá»n kết án má»™t ngÆ°á»i nà o, chỉ có hà nh Ä‘á»™ng là xấu mà thôi.
Thá»±c tế thì rắc rối lắm. Ngay trong Giáo há»™i dù Giáo há»™i được xác định là thánh thiện, chúng ta đã kinh nghiệm những gÆ°Æ¡ng mù, gÆ°Æ¡ng xấu rồi. Có những cá» dại ngay trong cánh đồng của Giáo há»™i. Chúng ta Ä‘au buồn khi nghe những gÆ°Æ¡ng mù trong Giáo há»™i nhÆ°ng những Ä‘iá»u xấu xa ấy không là m cho chúng ta ngạc nhiên vì ngay mÆ°á»i hai tông đồ chÃnh Chúa Giêsu đã chá»n, cÅ©ng có má»™t ngÆ°á»i phản bá»™i. Chúa Giêsu không loại trừ GiuÄ‘a trong khi phát giác ra những hà nh Ä‘á»™ng gian dối hay những tÆ° tưởng xấu của ông. NgÆ°á»i không nhổ cá», cỠđó là GiuÄ‘a, khá»i những cây lúa mì là những tông đồ khác.
Những ngÆ°á»i lãnh đạo quân Ä‘á»™i hay cầm đầu chÃnh trị sẽ loại trừ kẻ thù của mình ngay khi vừa phát giác ra há». NhÆ°ng Thiên Chúa thì không nhÆ° thế. Cách thế của Thiên Chúa được diá»…n tả trong bà i ca Thánh Vịnh của chúng ta: “Lạy Chúa, Chúa là Äấng nhân từ và hay tha thứâ€. ChÃnh chúng ta may mắn khi Chúa thì nhân từ và hay tha thứ. Ai ở trong thế giá»›i nà y là ngÆ°á»i vô tá»™i? Ai là lúa mì trong sạch mà không pha trá»™n má»™t chút cá» dại? Chúng ta có muốn Thiên Chúa Ä‘em chúng ta ra khá»i thế gian nà y để diện đối diện vá»›i NgÆ°á»i trong công minh khi mà cánh đồng Ä‘á»i sống của chúng ta vẫn còn những cá» dại không? Chúng ta không nháºn biết rằng sá»± má»i gá»i chúng ta đến dá»± tiệc Thánh Thể là dấu hiệu sá»± kiên nhẫn của Thiên Chúa dà nh cho chúng ta Æ°? NgÆ°á»i không đòi há»i chúng ta phải hoà n hảo trÆ°á»›c khi nháºn lãnh Mình và Máu Con của NgÆ°á»i, hiệp lá»… chúng ta sẽ ý thức rằng đó không phải là má»™t phần thưởng cho ngÆ°á»i đã tốt nhÆ°ng có nghÄ©a là để trở nên tốt.
Thiên Chúa thì kiên nhẫn vá»›i má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta nÆ¡i cuá»™c sống đầy đấu tranh nà y, và NgÆ°á»i kiên nhẫn vá»›i hết má»i ngÆ°á»i sống trong thế giá»›i nà y. Chỉ đến ngà y Táºn thế. NgÆ°á»i má»›i sai các thiên thần nhặt lấy cá» mà đốt Ä‘i và thu lúa mì và o kho lẫm của NgÆ°á»i. [Mục Lục]
34. Thế chá»— Chúa Giêsu trên tháºp giá
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Truyện kể rằng có thầy ẩn tu ná» tên là Cébastien thÆ°á»ng đến cầu nguyện tại má»™t nhà nguyện vắng vẻ trên núi. Trong nhà nguyện nà y dân chúng tôn kÃnh má»™t tượng thánh giá vá»›i tÆ°á»›c hiệu là “Tượng Chúa ban Æ¡nâ€.
Thấy dân chúng có lòng tin thÆ°á»ng tá»›i cầu xin Æ¡n là nh, thầy Cébastien cÅ©ng thêm lòng tin cáºy. Má»™t hôm, nhân lúc vắng ngÆ°á»i, thầy đến quỳ gối trÆ°á»›c tượng thánh giá và đơn thà nh khẩn nguyện:
- “Lạy Chúa, con Æ°á»›c ao được chia sẻ Ä‘au khổ vá»›i Chúa, xin cho con được thế chá»— Chúa trên tháºp giáâ€.
Rồi thầy quỳ yên lặng, mắt đăm đăm nhìn lên thánh giá mong được đáp lá»i. Má»™t lúc sau thầy nghe nhÆ° từ trên thánh giá có tiếng phán bảo:
- “Äược, Ta bằng lòng để con thế chá»— Tqa trên tháºp giá, nhÆ°ng vá»›i má»™t Ä‘iá»u kiện duy nhất là bất cứ Ä‘iá»u gì xảy ra, tai con nghe gì, mắt con thấy gì, con Ä‘á»u phải giữ im lặng không được nói năng gì hếtâ€.
Thầy Cébastien đã hứa, và được Chúa Giêsu cho lên thế chá»— Ngà i trên tháºp giá. Ngà y qua ngà y, dân chúng vẫn đến quỳ trÆ°á»›c tượng thánh giá cầu nguyện. NhÆ°ng không ai hay biết vá» việc thế chá»— đổi ngôi giữa Chúa Giêsu và thầy Cébastien.
Má»™t hôm có ngÆ°á»i đến quỳ cầu nguyện. Xong, ông đứng dáºy ra vá» bá» quên lại dÆ°á»›i ghế cái túi đầy những đồng tiá»n và ng. Thấy váºy, thầy vẫn yên lặng. Má»™t lúc sau có ngÆ°á»i nghèo đói và o nhà nguyện. Ông ta vui mừng trố mắt nhìn túi tiá»n tưởng là của Chúa ban cho, rồi xách túi tiá»n ra Ä‘i. Kế đó có chà ng thanh niên và o quỳ gối khẩn nguyện xin Æ¡n che chở vì phải xuống tà u Ä‘i xa. Chà ng thanh niên vừa ra khá»i nhà nguyện thì gặp ngÆ°á»i phú há»™ trở lại tìm túi tiá»n. Không thấy đâu, ông nghÄ© là chà ng thanh niên đã lấy trá»™m, nên Ä‘iệu chà ng đến trình cảnh sát. Không cầm lòng được nữa, từ trên tháºp giá, thầy Cébastien hô lá»›n tiếng:
- “Äứng lại!â€;
Má»i ngÆ°á»i ngạc nhiên dừng lại, và thầy phân trần sá»± việc. Sau đó ngÆ°á»i phú há»™ ra Ä‘i tìm ngÆ°á»i nghèo đói để lấy lại túi tiá»n và chà ng thanh niên cÅ©ng vá»™i vã ra Ä‘i cho kịp chuyến tà u. Khi không còn ai trong nhà nguyện, Chúa Giêsu lên tiếng phán bảo thầy Cébastien:
- Con hãy xuống ngay khá»i tháºp giá! Con không xứng đáng thế chá»— cho Ta, vì con đã không biết giữ im lặng nhÆ° lá»i con hứa.
Thầy Cébastien vội vã phân trần:
- Nhưng lạy Chúa, là m sao con có thể chịu đựng được cảnh bất công đó?
ThÆ°a anh chị em, nhiá»u khi chúng ta cÅ©ng nóng vá»™i không chịu Ä‘á»±ng nổi trÆ°á»›c hiện tượng ngÆ°á»i tốt kẻ xấu chung sống lẫn lá»™n, cá» dại và lúa tốt má»c chen nhau trong cánh đồng thế giá»›i. Chúng ta đặt câu há»i: “Chúa có muốn chúng con nhổ cá» vứt Ä‘i không? Chúa có muốn chúng con tiêu diệt hay trục xuất những ngÆ°á»i gian ác, tá»™i lá»—i ra khá»i cá»™ng Ä‘oà n không?â€. Chúa trả lá»i: “Cứ để đấy, đợi đến mùa gặt sẽ hay â€. Dụ ngôn cá» dại trong ruá»™ng lúa đã đánh trúng và o Ä‘iểm thắc mắc của ngÆ°á»i Do Thái và các môn đệ Chúa Giêsu: Là m sao trong NÆ°á»›c Trá»i, NÆ°á»›c của Thiên Chúa lại có thể lẫn lá»™n lúa tốt vá»›i cá» dại được? Là m sao chÃnh Chúa Giêsu rao giảng NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang đến rồi mà chẳng thấy hiện tượng tiên báo là những ngÆ°á»i gian ác, tá»™i lá»—i phải bị tiêu diệt. Ngôn sứ Isaia cÅ©ng mÆ¡ Æ°á»›c và loan báo má»™t “Dân Chúa chỉ gồm những ngÆ°á»i công chÃnh†(Is 60,31). Và ngay cả Gioan Tẩy Giả, những ngà y chuẩn bị cho Chúa Giêsu xuất hiện cÅ©ng rao giảng: “Ngà i Ä‘ang cầm sẵn chiếc nia trong tay, để rê sạch lúa trong sân: lúa tốt Ngà i thu và o kho lẫm, còn lúa lép, trấu rác, Ngà i sẽ đốt bằng lá»a không bao giá» tắt†(Mt 3,12).
Váºy mà Ngà i, Äấng Thiên Sai Cứu Thế lại là m tráºt lất hết trá»i; Chả có tiêu diệt ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, lại còn lo cứu gỡ há». Cứu gỡ cả những thứ phụ nữ ngoại tình bị bắt tại tráºn, cả thứ mà ngÆ°á»i ta cho là trá»i phạt nhãn tiá»n, đến Ä‘á»™ mang án táºt nguyá»n từ lòng mẹ: Ä‘ui mù, què quặt, cùi hủi, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u ghê tởm xa tránh… Thay vì đáng lẽ chỉ cho phép má»™t Ãt ngÆ°á»i có chức vị cao cấp nhất má»›i được hầu tiệc vá»›i mình, thì Ngà i lại Ä‘i lân la nháºu nhẹt vá»›i những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i và bất lÆ°Æ¡ng. Äối vá»›i kẻ thù, đáng lẽ ra phải không Ä‘á»™i trá»i chung và tiêu diệt táºn gốc rá»… má»›i phải, má»›i khôn và má»›i đúng đạo, Ä‘Ã ng nà y Ngà i lại còn đòi phải cầu nguyện cho nó, tháºm chà phải yêu thÆ°Æ¡ng nó.
Hôm nay, vá»›i dụ ngôn cá» lùng trong ruá»™ng lúa, Chúa Giêsu đã giải đáp những thắc mắc sâu sắc đó và đã mặc khải tâm tình của Thiên Chúa: ngoại trừ Äấng thấu suốt tâm can con ngÆ°á»i, không ai được quyá»n tá»± phong chức vụ quan toà để xét xá» hay xếp hạng anh em ai là lúa tốt, ai là cá» lùng. Bao lâu còn Ä‘ang sống, còn Ä‘ang lá»±a chá»n và hà nh Ä‘á»™ng, con ngÆ°á»i vẫn chÆ°a đạt tá»›i mức Ä‘á»™ cố định đã hết hẳn táºt xấu hay dứt khoát trở thà nh gian ác. Nóng vá»™i kết án anh em là hà nh Ä‘á»™ng trái ngược vá»›i tấm lòng và chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa: đòi nhổ cá» lùng giữa mùa lúa đâm bông là đòi dạy không Thiên Chúa và phá hoại cả đồng lúa và mùa gặt của Ngà i.
Tiếp theo là hai dụ ngôn hạt cải và men trong bá»™t, hai dụ ngôn song sinh cùng mang má»™t ý nghÄ©a: Hạt cải trong dụ ngôn nà y là thứ cải cay, dùng là m gia vị (moutarde): TÆ°Æ¡ng hạt cải vừa thÆ¡m vừa nồng, là má»™t gia vị quen thuá»™c ở nhiá»u nÆ¡i trên thế giá»›i. Trong thá»±c tế, cây cải nà y chỉ phát triển tháºt giá»›i hạn, nhÆ°ng Chúa Giêsu lại diá»…n giải nhÆ° má»™t thứ cây có khả năng phát triển kỳ diệu đến Ä‘á»™ trở thà nh cây lá»›n cho chim trá»i vá» xây tổ, để nói vá» chiá»u kÃch tÆ°Æ¡ng lai kỳ diệu của NÆ°á»›c Trá»i.
Dụ ngôn men trong bá»™t cÅ©ng bao hà m má»™t ý nghÄ©a tÆ°Æ¡ng tá»±. Má»™t chút men, không đáng kể so vá»›i số lượng bá»™t trá»™n chung, đủ cho cả trăm ngÆ°á»i ăn no. Số lượng men tháºt khiêm tốn, tác dụng tháºt thầm lặng, nhÆ°ng hiệu quả lại vô cùng kỳ diệu, mãnh liệt.
Cả hai dụ ngôn vẫn là má»™t Ä‘Æ°á»ng lối, má»™t chủ trÆ°Æ¡ng: nhá» bé ở bÆ°á»›c thầm lặng, nhÆ°ng tiá»m ẩn má»™t mầm sống mãnh liệt, vượt xa má»i Æ°á»›c lượng và chiến thắng má»i sức cản thù địch. Yếu tố quan trá»ng vẫn là thá»i gian và tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa. Thiên Chúa kiên trì chỠđợi đến mùa gặt lúa má»›i nhổ cá» lùng. Äó là vì tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa kiên trì chỠđợi con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i trở vá». Thá»i gian Ngà i kiên trì chỠđợi là để tÃch cá»±c tạo Ä‘iá»u kiện tối Æ°u cho cây lúa nuôi hạt, cho hạt cải thà nh cây, cho mầm sống nhân lên gấp bá»™i, và cho men biến bá»™t thà nh men, cho bá»™t dáºy lên là m nên bánh nuôi con ngÆ°á»i.
Nói chung, cả ba dụ ngôn hôm nay là má»™t lá»i má»i gá»i chúng ta phải biết nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai, biết tin và o tÆ°Æ¡ng lai; kiên nhẫn chỠđợi gắn liá»n vá»›i tin tưởng và o tÆ°Æ¡ng lai. Căn bệnh rồi sẽ khá»i, chiến tranh có thể chấm dứt. Bất công và kỳ thị sẽ không thể kéo dà i vÄ©nh viá»…n. Bất công sẽ có thể nhổ Ä‘i được, kẻ phạm tá»™i có thể hối cải, ngÆ°á»i thất vá»ng sẽ tìm lại được hy vá»ng.
Nhưng, thưa anh chị em,
Tin và o tÆ°Æ¡ng lai cÅ©ng là hoạt Ä‘á»™ng cho niá»m tin trở thà nh hiện thá»±c. Nhẫn nại kiên trì không có nghÄ©a là khoanh tay ngồi im chỠđợi trong thái Ä‘á»™ thụ Ä‘á»™ng. NgÆ°á»i Kitô hữu tin ở sá»± thắng thế của cái tốt, tin ở má»™t tÆ°Æ¡ng lai tốt đẹp, tin ở công trình cứu chuá»™c của Thiên Chúa, cÅ©ng phải là ngÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng má»™t cách tÃch cá»±c trong công cuá»™c xây dá»±ng má»™t xã há»™i trong đó cái xấu mất dần khả năng gieo rắc ná»c Ä‘á»™c của nó. NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang trổ bông hạt nÆ¡i những ná»— lá»±c của nhân loại không ngừng già nh lấy từng tấc đất chống lại cá» lùng. Và bổn pháºn của chúng ta là liên Ä‘á»›i vá»›i má»i ngÆ°á»i anh em để cùng nhau chen vai thÃch cánh ná»— lá»±c là m tăng trưởng cây lúa, hạt cải và tấm men của NÆ°á»›c Trá»i. [Mục Lục]
35. Sống với cỠlùng
Äây là má»™t bà i há»c thá»±c tiá»…n; chấp nháºn sống trong má»™t thế giá»›i mà nÆ¡i nà o cÅ©ng có kẻ tốt ngÆ°á»i xấu, lúa và cá» lùng.
Dầu sao thì cÅ©ng khó chịu đến ná»—i chúng ta hăng hái muốn nhổ cá» lùng! Chúa Giêsu nói vá»›i những ngÆ°á»i không kiên nhẫn nà y: tại sao có nhiá»u kẻ bất lÆ°Æ¡ng đến thế? Thiên Chúa chỠđợi gì mà không loại trừ há»? Äúng nhÆ° Gioan Tẩy giả nghÄ© vá» Äấng Cứu Thế nhÆ° là má»™t vị đầy quyá»n năng quét sạch má»i sá»± ác: “Các ngÆ°Æ¡i sẽ thấy! Ngà i cầm nia trong tay mà sẩy sạch sân lúa của Ngà i, Ngà i thu vén lúa và o kho còn rÆ¡m rạ Ngà i ném và o lá»a†(Mt 3,12).
Chúa Giêsu phải là m dịu những ngÆ°á»i không kiên nhẫn. Và chúng ta nữa! Phải, sẽ có sá»± chá»n lá»c và o ngà y táºn thế, và chỉ má»™t mình Thiên Chúa thá»±c hiện sá»± chá»n lá»c nà y.
Có lúc chúng ta là m nhÆ° mình là Thiên Chúa: “Äây là những ngÆ°á»i tốt! Còn đây là những ngÆ°á»i xấu, bá» và o lá»a! Luôn luôn có sá»± cám dá»— nà y nÆ¡i những ngÆ°á»i Kitô hữu tốt nhất: cùng nhau tạo nên má»™t đồng lúa tÆ°Æ¡i đẹp. Äáng tiếc là có nhiá»u cá» lùng trên thế giá»›i nhÆ°ng Ãt nhất chúng ta là m sạch đồng lúa của chúng ta, sống giữa những tÃn hữu Ä‘Ãch thá»±c, giữa những ngÆ°á»i trong sạch và có giáo dục. Chúng ta mÆ¡ Æ°á»›c vá» má»™t Giáo há»™i gồm những ngÆ°á»i trong sạch, má»™t giáo xứ trong sạch, má»™t cá»™ng Ä‘oà n trong sạch, má»™t gia đình trong sạch. Chúng ta hãy nhổ cá» lùng!
Ở đây chúng ta đứng trÆ°á»›c má»™t khuynh hÆ°á»›ng bè phái nguy hiểm: chỉ có những ngÆ°á»i thiện nguyện và những ngÆ°á»i được chá»n, những ngÆ°á»i được Ä‘Ã o tạo, không có những ngÆ°á»i xá» sá»± sai lầm, không có những ngÆ°á»i yếu Ä‘uối, không có những ngÆ°á»i tin ná»a vá»i. Chắc chắn có những nhóm ngÆ°á»i đồng nhất rất sùng tÃn, anh hùng. Äây là trÆ°á»ng hợp Ä‘iển hình của bÆ°á»›c đầu trong các dòng tu. NhÆ°ng biết bao thế giÆ¡Ã nhỠđược chá»n Ä‘ang rình mò do tÃnh kiêu ngạo cho mình là cây lúa tốt: chúng ta Ä‘ang ghét cá» lùng ở trong đó.
Chúa Giêsu nhìn Giáo há»™i theo má»™t cách hoà n toà n khác. Äó là má»™t dân tá»™c rá»™ng mở và kiên nhẫn, má»™t dân tá»™c bao gồm những ngÆ°á»i tốt và những kẻ gà n dở, má»™t dân tá»™c của sá»± khiêm nhu và sá»± hy vá»ng.
Khiêm nhu. Bạn là ai mà muốn chá»n lá»c cá» lùng! Bạn tin rằng mình là đồng lúa chăng? Có thể lắm chứ, nhÆ°ng đó là má»™t cánh đồng pha trá»™n. Bạn hãy xét con tim và những hà nh vi của bạn, bạn sẽ chịu Ä‘á»±ng tốt trong thế giá»›i và quanh bạn hÆ¡n là những ngÆ°á»i khác cÅ©ng là má»™t sá»± pha trá»™n thánh.
Hy vá»ng. Sá»± pha trá»™n nà y là má»™t niá»m hy vá»ng. Không có ai hoà n toà n xấu. May thay, tất cả má»i ngươì Ä‘á»u có thể thăng tiến cho tốt hÆ¡n! Khi ngÆ°á»i ta kiên nhẫn chấp nháºn chúng ta cùng vá»›i cái xấu của chúng ta, chúng ta có cÆ¡ may thăng tiến cho tốt hÆ¡n. Và khi chúng ta chấp nháºn cá» lùng nÆ¡i ngÆ°á»i khác, thì chúng ta tiếp xúc vá»›i há» và có thể giúp há» trở thà nh cây lúa. Dụ ngôn vá» sá»± nhẫn nại nà y là má»™t dụ ngôn tuyệt vá»i vá» sá»± tiến bá»™. [Mục Lục]
36. Tội lỗi nà o được tha thứ – R. Veritas
Có tá»™i ác nà o tà y trá»i đến Ä‘á»™ không thể tha thứ được không? Tap chà Times đã nêu ra câu há»i trên đây khi trÃch dẫn câu trả lá»i của má»™t vị luáºt sÆ° ngÆ°á»i Capuchia.
Cách đây ba năm, má»™t Mục sÆ° đã rá»a tá»™i cho má»™t giáo viên ở má»™t vùng sình lầy thuá»™c tỉnh Battanapan, ở mạn TÂy Campuchia. Má»›i đây ngÆ°á»i giáo viên nà y tiết lá»™ mình đã từng là m giám đốc cÆ¡ quan máºt vụ của Khá»-me Ä‘á». Sau 20 năm lẩn trốn, nay ông thú nháºn là ông đã trá»±c tiếp nhúng tay và o vụ thảm sát Ãt nhất là 12.000 ngÆ°á»i Khá»-me.
NgÆ°á»i Mục sÆ° mà cha mẹ và vá»›i gần 2.000.000 đồng bà o ruá»™t thịt bị ngÆ°á»i Khá»-me Ä‘á» sát tế trong giai Ä‘oạn từ năm 1975 – 1979, đã nháºn định vá» cuá»™c trở lại của ngÆ°á»i giáo viên nà y nhÆ° sau:
Tháºt là kỳ diệu, Kitô giáo có thể thay đổi cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Nếu Chúa Giêsu đã thay đổi ngÆ°á»i giáo viên nà y, thì NgÆ°á»i cÅ©ng có thể thay đổi tất cả má»i ngÆ°á»i.
Ông Duo tức ngÆ°á»i giáo viên nà y, má»™t hôm đã đến nghe vị Mục sÆ° thuyết giảng, sau đó ông đã xin chịu phép rá»a, ông nói rằng, trong suốt thá»i thÆ¡ ấu và ngay cả khi lá»›n lên ông không bao giỠđược yêu thÆ°Æ¡ng. GiỠđây tin nháºn Chúa Kitô, ông cảm thấy tâm hồn được trà n ngáºp yêu thÆ°Æ¡ng.
Mục sÆ° ghi nháºn rằng, cuá»™c thay đổi ná»™i tâm đã ảnh hưởng đến toà n diện con ngÆ°á»i của ông. TrÆ°á»›c kia ông lầm lỳ Ãt nói, nay ông vui vẻ và cởi mở vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i. TrÆ°á»›c kia quần áo ông xốc xếch, thì nay ông ăn mặc chỉnh tá». Sau khi đón nháºn phép rá»a và tiết lá»™ tông tÃch của mình, ông Duo đã bị chÃnh quyá»n Campuchia bắt giữ hồi tháng 5.1998, hiện nay ông Ä‘ang bị giam tại má»™t nhà từ gần trung tâm Tollen, tức là nÆ¡i trÆ°á»›c đây ông đã từng tham vấn, hà nh hạ và sát hại hà ng trăm ngà n ngÆ°á»i đồng bà o ruá»™t thịt của mình.
Nháºn định vá» tay đồ tể khát máu Khá»-me, ngÆ°á»i luáºt sÆ° Lobin đã nói nhÆ° sau: má»™t câu chuyện mang lại niá»m hy vá»ng cho nhân dân Campuchia, hỠđã trải qua quá nhiá»u năm trong tăm tối. Khi đón nháºn Chúa Giêsu, hỠđã được mang lại ánh sáng trong cuá»™c sống của há». Tháºt váºy, đã đến lúc ngÆ°á»i Campuchia cần phải từ bá» thù háºn để sống yêu thÆ°Æ¡ng.
Anh chị em thân mến,
Chứng từ sống Ä‘á»™ng trên đây Ä‘Æ°a chúng ta và o cốt lõi của đạo chúng ta là yêu thÆ°Æ¡ng và tha thứ mà hôm nay qua bà i dụ ngôn cá» lùng Giáo Há»™i muốn nhắc lại cho chúng ta. Dụ ngôn là má»™t câu trả lá»i của Chúa Giêsu và thắc mắc mà các môn đệ thÆ°á»ng nêu lên, là tại sao Thiên Chúa không trừng phạt nhãn tiá»n những kẻ là m Ä‘iá»u gian ác?
Vá»›i hình ảnh của ruá»™ng lúa tốt và cá» lùng, Chúa Giêsu mạc khải lòng nhân từ và sá»± tha thứ vô biên của Thiên Chúa, đối vá»›i Thiên Chúa không có tá»™i ác nà o, dù cho có tà y trá»i đến đâu mà không thể tha thứ được. NhÆ° má»™t ngÆ°á»i cha ngà y ngà y ra đứng trÆ°á»›c cá»a trông ngóng ngÆ°á»i con hoang Ä‘Ã ng trở vá», thì Thiên Chúa cÅ©ng có má»™t thái Ä‘á»™ chỠđợi kiên nhẫn nhÆ° thế đối vá»›i tất cả má»i tá»™i nhân, dù cho con ngÆ°á»i có đốn mạt xấu xa đến đâu thì Chúa vẫn luôn dà nh cho má»™t cÆ¡ may má»›i để trở vá» vá»›i Ngà i. NÆ¡i tâm hồn con ngÆ°á»i dù có tăm tối đến đâu, Thiên Chúa vẫn nháºn ra được ánh sáng mà chÃnh ngà i đã đặt để trong trái tim con ngÆ°á»i. ChÃnh vì tin tưởng nÆ¡i khảnăng có thể cải thiện của con ngÆ°á»i mà Thiên Chúa không ngừng tha thứ cho con ngÆ°á»i và kiên nhẫn chỠđợi con ngÆ°á»i trở vá».
“Thức khuya má»›i thấy đêm dà i, sống lâu má»›i thấy dạ ngÆ°á»i có nhânâ€. Dụ ngôn vá» cá» lùng được Giáo Há»™i cho chúng ta lắng nghe hôm nay, má»i gá»i các Kitô hữu mặc lấy tâm tình khoan dung nhân háºu và cảm thông của Chúa Giêsu. Chúa Giêsu không khoan nhượng, không dung tha cho bất cứ tá»™i ác nà o, Ngà i gay gắt lên án thói giả hình và thái Ä‘á»™ mù quáng của con ngÆ°á»i, nhÆ°ng Ngà i lại tá» ra cảm thông và tha thứ cho những ngÆ°á»i yếu Ä‘uối tá»™i lá»—i, Ngà i không những cảm thông vá»›i những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, mà còn tha thứ cho chÃnh những kẻ hà nh hạ Ngà i.
Tòa nhà giáo huấn của Chúa Giêsu sẽ sụp đổ nếu từ trên tháºp giá Ngà i không tha thứ cho những lý hình của Ngà i. Cuá»™c sống của Ngà i cÅ©ng sẽ vô giá trị nếu khi bị treo trên tháºp giá Chúa Giêsu vẫn còn mang theo háºn thù trong lòng Ngà i.
Tha thứ là vẻ đẹp cao quý nhất trong tâm hồn con ngÆ°á»i. Nhân cách của con ngÆ°á»i sẽ bị đánh mất nếu nó không thể là m được hà nh Ä‘á»™ng tha thứ. NgÆ°á»i tÃn hữu Kitô chúng ta cÅ©ng sẽ mất căn tÃnh của mình nếu chúng ta chỉ sống theo đố kỵ, háºn thù. Tha thứ là vẻ đẹp cao quý nhất trong tâm hồn con ngÆ°á»i, do đó cÅ©ng chÃnh là điá»u khó thá»±c hiện nhất, vì thế mà chúng ta không ngừng cầu xin Chúa cho chúng ta luôn được sống Æ¡n tha thứ, đó là điá»u chúng ta cầu xin trong Thánh Lá»… má»—i ngà y.
Kinh Lạy Cha nhắc nhá»› chúng ta rằng, chúng ta chỉ có thể cảm nháºn được Æ¡n tha thứ của Chúa nếu chúng ta cÅ©ng tha thứ cho ngÆ°á»i anh em chúng ta mà thôi.
Nguyện xin Chúa giúp chúng ta luôn được lá»›n lên trong niá»m xác tÃn ấy. Amen. [Mục Lục]
37. CỠdại
Qua Ä‘oạn Tin Mừng vừa nghe, chúng ta cùng nhau giữ lại má»™t ý tưởng chÃnh của Chúa Giêsu. Thá»±c váºy, Ngà i nói vá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ vÄ©nh cá»u. Äứng trÆ°á»›c Æ¡n trá»ng đại ấy, chúng ta phải có má»™t láºp trÆ°á»ng dứt khoát và phải có má»™t chá»n lá»±a rõ rệt: Äi vá»›i Chúa hay Ä‘i vá»›i ma quá»·, chúng ta không thể nà o Ä‘i nÆ°á»›c đôi, bắt cá hai tay, lá»ng lÆ¡ và trung láºp.
Tuy nhiên, trong khi chỠđợi được đón nháºn và o hạnh phúc nÆ°á»›c trá»i, chúng ta phải sống vá»›i ngÆ°á»i khác, chia sẻ những băn khoăn lo lắng vá»›i há». Và ngay cả đối vá»›i những kẻ đã chạy theo ma quá»·, chúng ta vẫn phải tá» ra má»™t thái Ä‘á»™ nhân từ và khoan dung.
Äây không phải là má»™t Ä‘iá»u dá»… dà ng thá»±c hiện, vì chúng ta thÆ°á»ng hay nóng giáºn và tức tối. Chúng ta cÅ©ng giống nhÆ° hai tông đồ Giacôbê và Gioan, được Chúa sai Ä‘i và o má»™t là ng xứ Samaria, nhÆ°ng dân là ng nà y đã không tiếp nháºn các ông.
Trước thái độ thỠơ và lạnh nhạt ấy, các ông đã bực bội và thưa lên cùng Chúa:
- Xin cho lá»a trá»i đổ xuống và thiêu huá»· há».
NhÆ°ng Chúa Giêsu đã không chiá»u theo sá»± bốc đồng của các ông và Ngà i đã trách cứ:
- Các con không biết Ä‘á»™ng cÆ¡ nà o đã thúc đẩy các con hay sao? Con NgÆ°á»i đến không phải huá»· diệt mà để cứu thoát.
Chúng ta cÅ©ng váºy, đừng phê bình chỉ trÃch và gay gắt kết án những ngÆ°á»i anh em không cùng má»™t Ä‘Æ°á»ng lối vá»›i chúng ta.
Khi nhìn thấy sá»± dữ và tá»™i ác trà n lan khắp nÆ¡i, chúng ta thÆ°á»ng hay nghÄ© rằng:
- Chúa ngủ hay Ngà i nhắm mắt là m ngơ cho những sự kiện đáng tiếc ấy xảy ra.
Trên thế giá»›i, những hạt giống tốt thì hiếm hoi, và cá» dại thì má»c đầy trong cánh đồng của Chúa. Tại sao Chúa lại để cho nhÆ° thế?
Còn phần chúng ta, chúng ta là hạng ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o: lúa tốt hay cá» dại.
Nếu là lúa tốt thì liệu chúng ta có thực sự trong sạch và yêu thương hay không. Chúng ta có thực sự là bạn hữu nghĩa thiết của Chúa hay không? Chúng ta có những sai lỗi và yếu đuối nà o không? Liệu có thể chắc chắn được rằng chúng ta sẽ không sa ngã hay không?
Nếu chúng ta tá» ra nghiêm khắc vá»›i kẻ tá»™i lá»—i, chúng ta sẽ trở nên những ngÆ°á»i biệt phái đã bị Chúa Giêsu kết án vá» sá»± giả hình của há». Nếu không ý thức vá» những sai lá»—i của mình, chúng ta dá»… dà ng Ä‘i tá»›i chá»— phản bá»™i Chúa mà không hay biết. Cà ng là những ngÆ°á»i con ngoan của Chúa, chúng ta cà ng phải cÆ° xá» Ä‘á»™ lượng vá»›i ngÆ°á»i khác.
Tuy nhiên, trong thá»±c tế, Ä‘ang khi chúng ta mong muốn kẻ tá»™i lá»—i bị trừng trị thì Chúa lại không muốn nhÆ° váºy, bởi vì nhÆ° Kinh Thánh đã nói:
- Ta không muốn cho kẻ có tội phải chết, nhưng muốn nó ăn năn và được sống.
Ngà i đã chết trên tháºp giá để cứu Ä‘á»™ tá»™i nhân. Ngà i theo Ä‘uổi kẻ tá»™i lá»—i bằng tình thÆ°Æ¡ng và ân sủng. Niá»m vui của Ngà i là dẫn Ä‘Æ°a những con chiên lầm lạc trở vá» vá»›i Ä‘Ã n của Ngà i.
Hẳn chúng ta sẽ ngạc nhiên khi nghe Ngà i phán:
- Cả thiên Ä‘Ã ng sẽ vui mừng vì má»™t kẻ tá»™i lá»—i hoán cải hÆ¡n là chÃn mÆ°Æ¡i chà ngÆ°á»i công chÃnh không cần sám hối ăn năn.
Và Ngà i đã kết luáºn bằng má»™t hình ảnh cảm Ä‘á»™ng, hình ảnh ngÆ°á»i cha đón tiếp cáºu con hoang Ä‘Ã ng trở vá». Chúng ta đừng thất vá»ng và mất lòng cáºy trông nhÆ° GiuÄ‘a. NhÆ°ng vá»›i má»™t chút thiện chà và dÆ°á»›i tác Ä‘á»™ng của Æ¡n Chúa, rất có thể chúng ta cÅ©ng sẽ trở thà nh nhÆ° ngÆ°á»i trá»™m là nh trên tháºp giá, đã lấy trá»™m cả NÆ°á»›c Trá»i cho mình và o giây phút sau hết của cuá»™c Ä‘á»i.
Trên thiên Ä‘Ã ng có những vị thánh đã bắt đầu từ má»™t Ä‘iểm tăm tối, không đáng ca tụng là mấy. Tuy nhiên vá»›i má»™t Ä‘iá»u kiện đó là các ngà i đã biết trá»—i dáºy và trở vá» cùng Chúa, đã là m lại cuá»™c Ä‘á»i và trung thà nh vá»›i Chúa mãi mãi. [Mục Lục]
38. Lúa và cá»
Ở Scotland, nghá» canh nông đã được hiện đại hoá vá»›i kỹ thuáºt máy móc tối tân, nhÆ°ng còn má»™t công việc cần phải được là m cẩn tháºn bởi bà n tay con ngÆ°á»i. Và i ngà y trÆ°á»›c khi mùa thu hoạch lúa mạch, bạn sẽ thấy má»™t số đông dân chúng Ä‘i bá»™ băng qua cánh đồng lúa để nhổ những cây lúa dại. Lúa mạch là nguồn nông sản chÃnh yếu cung cấp lÆ°Æ¡ng thá»±c cho ngÆ°á»i dân Scotland. Má»™t món ăn thông dụng được Æ°a thÃch khắp nÆ¡i trong nÆ°á»›c là m từ lúa mạch là món cháo đặc, ở Mỹ gá»i là oat meal, má»™t món ăn Ä‘iểm tâm vừa dá»… nấu, vừa bổ dưỡng là nh mạnh, không gây gia tăng chất béo, cholesterol, trong Ä‘á»™ng mạch. Do đó mùa gặt lúa mạch là má»™t sinh hoạt rất quan trá»ng.
Äiá»u rất Ä‘Æ¡n giản mà những ngÆ°á»i nông dân phải là m là nhổ những cây lúa mạch dại ra khá»i ruá»™ng lúa trÆ°á»›c khi thu hoạch. Nếu để những cây lúa dại nà y trong lúc gặt, những hạt giống của nó sẽ rá»›t xuống và má»c lên trà n ngáºp cánh đồng trong mùa sắp tá»›i. Sá»± khác biệt giữa lúa dại và lúa mạch tháºt rất tinh tế. Chỉ sau má»™t hai ngà y là m việc, bạn sẽ biết phân biệt rõ rà ng. Äiá»u lạ lùng là cây lúa dại thÆ°á»ng lá»›n hÆ¡n và khoẻ mạnh hÆ¡n lúa tháºt là m bạn nghÄ© rằng phải giữ chúng lại. Tuy nhiên, nếu quan sát kỹ lưỡng sẽ thấy rằng nhánh và hạt lúa dại dà i hÆ¡n, nhÆ°ng lại lép. Äiá»u nà y giúp ta hiểu tại sao những ngÆ°á»i nông dân phải chỠđợi cho đến khi mùa thu hoạch đến má»›i nhổ những cây lúa dại Ä‘i, vì chỉ khi đó bạn má»›i phân biệt được rõ rà ng.
Bà i Phúc âm hôm nay, Chúa Giêsu đã dùng những hình ảnh của nghá» nông để diá»…n tả vá» thế giá»›i, Giáo Há»™i, NÆ°á»›c Trá»i hay VÆ°Æ¡ng quốc Thiên Chúa, qua dụ ngôn cá» lùng, dụ ngôn hạt cải, và dụ ngôn men trong bá»™t. Má»—i dụ ngôn nói lên má»™t khÃa cạnh khác nhau, Ä‘á»c lên ai cÅ©ng hiểu dá»… dà ng.
Những ngÆ°á»i phụ trách các show hà i hÆ°á»›c kể chuyện vui thÆ°á»ng có thói quen bắt đầu và o câu chuyện nhÆ° sau: “KÃnh thÆ°a quý vị, tôi có và i tin vui và và i tin buồn xin gá»i đến quý vịâ€. Có má»™t cuá»™c đối thoại tưởng tượng xảy ra nhÆ° sau: “Má»™t ông kia gặp ngÆ°á»i bạn và nói: “Tôi đã trúng số mấy chục ngà n đô laâ€. NgÆ°á»i bạn trả lá»i: “Tốt quáâ€. “Không, khi đến Thuỵ SÄ© chÆ¡i trượt tuyết tôi đã xà i hết rồi, và còn bị gãy chân nữa chứâ€. “Xấu quáâ€. “Không, trong thá»i gian nằm bệnh viện, tôi gặp và yêu má»™t cô y tá rất xinh đẹp, rồi tôi đã cÆ°á»›i cô taâ€. “Tốt quáâ€. “Không, nhÆ°ng chẳng may cô ấy lại không thÃch ở Mỹ, và đòi chúng tôi phải ở lại Âu Châuâ€. “Xấu quáâ€. “Không, chúng tôi mua nhà ở Paris và kiếm được má»™t việc là m cho hãng xuất khẩuâ€. “Tốt quáâ€. “Không, hãng bị phá sản, và chúng tôi bị mất nhà â€. “Xấu quáâ€. “Không, trong hoà n cảnh túng quẫn, tôi đã xem lại mục Ä‘Ãch, giá trị của Ä‘á»i mình và thấy rằng tôi Ä‘ang sống lầm lạcâ€. “Tốt quáâ€. “Không, vợ tôi đã không chấp nháºn quan Ä‘iểm của tôi, và chúng tôi dần dần xa cách nhauâ€. “Xấu quáâ€. “Không, trong lúc hôn nhân bị khủng hoảng, chúng tôi đến vá»›i ngÆ°á»i cố vấn hôn nhân giúp chúng tôi nháºn ra sức mạnh của tình yêu Thiên Chúaâ€. “Tốt quáâ€. “Không, vì chúng tôi quá táºp trung và o Thiên Chúa nên đã mất hầu hết bạn bè ở Paris và gây ra đụng chạm vá»›i cha mẹ vợâ€. “Xấu quáâ€. Cứ thế mà tiếp tục. Lúc tốt, lúc xấu. Äá»i là thế! Tốt và xấu Ä‘i đôi vá»›i nhau: “Vì NgÆ°á»i là m cho mặt trá»i má»c lên soi sáng kẻ xấu cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i tốt, và cho mÆ°a xuống trên ngÆ°á»i công chÃnh cÅ©ng nhÆ° kẻ bất chÃnhâ€.
Chúng ta thÆ°á»ng nói “Nhân vô tháºp toà nâ€. Không có ai hoà n hảo cả. Không có ai là má»™t vị thánh cho đến khi lên thiên Ä‘Ã ng. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u mang đủ thất tình: hỉ (vui), ná»™ (giáºn), ai (buồn), cụ (sợ), ái (yêu), ố (ghét), dục (muốn). Vá»›i bấy nhiêu thứ tình cảm xô bồ trong con ngÆ°á»i thì khó lòng mà hoà n hảo được. Tâm hồn và tÃnh tình của má»—i ngÆ°á»i là má»™t sá»± pha trá»™n giữa lúa mì và cá» lùng. Theo cha Tommy Lane, trên cá»a má»™t nhà thỠở phÃa tây của Ireland, đã viết câu sau đây: “Giáo Há»™i không phải là má»™t câu lạc bá»™ dà nh cho những vị thánh nhÆ°ng còn là má»™t bệnh viện dà nh cho những ngÆ°á»i tá»™i lá»—iâ€. Câu nói nà y rất phù hợp vá»›i lá»i giảng dạy của Chúa Giêsu trong dụ ngôn cá» lùng. Giáo Há»™i là má»™t sá»± pha trá»™n giữa lúa mạch và cá» lùng, giữa những ngÆ°á»i thánh thiện và tá»™i lá»—i. Hãy kiên nhẫn vá»›i những tá»™i nhân. Äừng vá»™i phán Ä‘oán ngÆ°á»i khác. Hãy để Thiên Chúa phán Ä‘oán. Lá»i Chúa cảnh giác chúng ta: “Äừng xét Ä‘oán, để khá»i bị xét Ä‘oán... Hỡi kẻ đạo đức giả! Lấy cái xà ra khá»i mắt anh trÆ°á»›c đã, rồi anh sẽ thấy rõ, để lấy cái rác ra khá»i mắt ngÆ°á»i anh emâ€. [Mục Lục]
39. Lúa và cá»
Có má»™t câu chuyện cổ kể vá» má»™t ông vua ở Ba TÆ° muốn dạy cho bốn ngÆ°á»i con trai má»™t bà i há»c vá» sá»± phán Ä‘oán. Bốn ngÆ°á»i con phải lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tìm má»™t cây Ä‘Ã o trong những thá»i Ä‘iểm khác nhau. TrÆ°á»›c tiên, và o mùa đông nhà vua ra lệnh cho ngÆ°á»i con trai lá»›n nhất phải lên Ä‘Æ°á»ng. Và o mùa xuân, ngÆ°á»i con kế tiếp phải ra Ä‘i. Äến mùa hè, ngÆ°á»i con thứ ba ra Ä‘i. Cuối cùng, khi mùa thu vá» ngÆ°á»i con út phải ra Ä‘i. Sau đó nhà vua đã gá»i tất cả bốn anh em lại để há»i xem há» diá»…n tả cây Ä‘Ã o nhÆ° thế nà o.
NgÆ°á»i con cả nói cây Ä‘Ã o giống nhÆ° má»™t gốc cây khẳng khiu trÆ¡ trụi. NgÆ°á»i con thứ cãi lại, cây Ä‘Ã o nở đầy hoa mầu hồng rá»±c rỡ. NgÆ°á»i con thứ ba không đồng ý, cây Ä‘Ã o cà nh lá xanh tÆ°Æ¡i. NgÆ°á»i con thứ tÆ° nói tất cả các anh Ä‘á»u sai. Äối vá»›i anh, nó Ä‘eo đầy trái trên cà nh!
“Nà y các conâ€, nhà vua nói, “má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u đúng cảâ€. Trong khi nhìn và o những cặp mắt lúng túng của các con, nhà vua giải thÃch. “Các con thấy đó, má»—i ngÆ°á»i đã nhìn thấy cây Ä‘Ã o trong má»—i mùa khác nhau, do đó tất cả các con đã diá»…n tả rất đúng Ä‘iá»u đã nhìn thấy. Bà i há»c cho các con là phải từ bá» sá»± phán Ä‘oán của mình cho tá»›i khi các con nhìn thấy cây Ä‘Ã o trong bốn mùa của nóâ€.
Äây chÃnh là bà i há»c Chúa Giêsu đã dạy chúng ta qua dụ ngôn cá» lùng: “Hãy cứ để cả hai, lúa và cá» lùng, má»c lên cho đến mùa gặtâ€. Äến mùa gặt là ngà y táºn thế, sẽ biết được ai xấu ai tốt, và Thiên Chúa sẽ phán Ä‘oán và xét xá» há».
Chúa Giêsu đã so sánh những ngÆ°á»i Kitô hữu chân chÃnh của NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° hạt cải bé nhá», nhÆ° men trong bá»™t. Khi so sánh nhÆ° thế Chúa muốn chúng ta là những con ngÆ°á»i năng Ä‘á»™ng, tÃch cá»±c vì NÆ°á»›c Trá»i. Hãy nhìn và o lịch sá» của Kitô giáo, lúc ban đầu chỉ là má»™t nhóm nhá» Kitô hữu ở Giêrusalem, đến nay đã ảnh hưởng trên toà n thế giá»›i. Hãy nhá»› rằng 1 ounce men, khoảng 28.35 grams, có thể là m 17 pound bá»™t, khoảng 7.718kg, dáºy men.
Trong phần chú giải vỠdụ ngôn men trong bột, William Barclay đã nói lên cái thà nh quả của men Kitô giáo trong việc biến đổi thế giới trần gian nà y như sau:
Kitô giáo đã biến đổi Ä‘á»i sống các cá nhân. Trong I Cor 6, 9-10 thánh Phaolô đã liệt kê ra má»™t danh sách những Ä‘iá»u ghê tởm của con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, rồi ngà i nói: “TrÆ°á»›c kia, có và i ngÆ°á»i trong anh em đã là nhÆ° thế. NhÆ°ng anh em đã được tẩy rá»a, được thánh hoá, được nên công chÃnh...†Sá»± biến đổi của Kitô giáo bắt đầu từ Ä‘á»i sống cá nhân, vì qua Chúa Kitô, nạn nhân của cám dá»— có thể trở thà nh ngÆ°á»i chiến thắng.
Kitô giáo đã biến đổi Ä‘á»i sống của phụ nữ. Lá»i cầu nguyện của má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Do Thái và o ban sáng là tạ Æ¡n Thiên Chúa vì đã không tạo dá»±ng nên ông là má»™t ngÆ°á»i ngoại đạo, má»™t nô lệ hay má»™t ngÆ°á»i phụ nữ! Trong văn hóa Hy Lạp, ngÆ°á»i phụ nữ phải sống ẩn dáºt, là m việc ná»™i trợ... Trong những vùng đất ở phÆ°Æ¡ng đông, nhất là má»™t gia đình du mục: ngÆ°á»i cha được ngồi trên lÆ°ng lừa; ngÆ°á»i mẹ phải Ä‘i bá»™, và có thể còn phải mang vác má»™t gánh nặng. Lịch sá» chứng tá» rằng Kitô giáo đã biến đổi thân pháºn và đá»i sống của phụ nữ.
Kitô giáo đã biến đổi Ä‘á»i sống của ngÆ°á»i yếu Ä‘uối và bệnh nhân. Trong cuá»™c sống chÆ°a văn minh, há» bị coi là má»™t mối phiá»n muá»™n. Ở Sparta, má»™t trẻ thÆ¡ khi vừa sinh ra, phải ná»™p để khám xét; nếu khoẻ mạnh, nó được phép sống; nếu yếu Ä‘uối hay dị dạng, sẽ bị phÆ¡i nắng cho đến chết ở bên sÆ°á»n núi... Kitô giáo là đức tin đầu tiên chú ý và o những sá»± Ä‘au khổ của cuá»™c sống.
Kitô giáo đã biến đổi Ä‘á»i sống cho ngÆ°á»i già . Giống nhÆ° ngÆ°á»i yếu, ngÆ°á»i già là má»™t sá»± quấy rầy... NgÆ°á»i già , sau thá»i gian là m việc đã hoà n tất, không còn thÃch hợp vá»›i bất cứ Ä‘iá»u gì hÆ¡n là bị loại trừ ra trên đống rác của cuá»™c sống. Kitô giáo là đức tin đầu tiên coi con ngÆ°á»i nhÆ° là những ngôi vị chứ không phải là những dụng cụ có khả năng là m việc cà ng nhiá»u cà ng tốt.
Kitô giáo biến đổi Ä‘á»i sống cho trẻ thÆ¡. Trong thá»i Chúa Giêsu những vụ ly dị xảy ra lan trà n. Con cái là mối phiá»n muá»™n; và theo thói quen thÆ°á»ng xảy ra là cứ để mặc cho trẻ em chết má»™t cách bi thảm. Trong thá»i xa xÆ°a trẻ em có nhiá»u dịp để chết trÆ°á»›c khi bắt đầu sống. Chỉ má»™t nhóm nhá» những ngÆ°á»i Kitô giáo đã là m thay đổi tất cả vấn Ä‘á» nà y.
Ảnh hưởng của Kitô giáo được chứng minh bằng sức mạnh mang tÃnh chất giống nhÆ° men trong bá»™t của má»™t số nhá» những ngÆ°á»i theo Chúa Kitô. Äiá»u nà y giúp ta hiểu tại sao sách Công vụ Tông đồ đã ghi rằng khi Kitô giáo đến Thessalonica, những ngÆ°á»i Do Thái phải kêu la lên: “Những ngÆ°á»i đã là m Ä‘iên đảo thế giá»›i nay đã có mặt ở đâyâ€.
Bất cứ ai há»i rằng “Kitô giáo đã là m gì cho thế giá»›iâ€? CÅ©ng phải nhìn nháºn má»™t sức mạnh biến đổi nÆ¡i các Kitô hữu trong má»i thá»i đại. Lịch sỠđã chứng minh Ä‘iá»u nà y. Chúng ta có quyá»n lạc quan, tin tưởng, và hy vá»ng và o tÆ°Æ¡ng lai. Lá»i Chúa nói trong các dụ ngôn cá» lùng. Dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men trong bá»™t không bao giá» sai. Và câu há»i được đặt ra cho chúng ta là liệu chúng ta có dám tiếp tục đứng chung vá»›i những ngÆ°á»i Kitô hữu sÆ¡ khởi đấu tranh cho sá»± sống của con ngÆ°á»i, nhất là bênh vá»±c cho các trẻ em chÆ°a sinh ra, còn trong bụng mẹ không? [Mục Lục]
40. CỠvà lúa
Bà i Tin Mừng thuáºt lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu: cá» lùng, hạt cải và men. Nghe Chúa nói ba dụ ngôn, nhÆ°ng các môn đệ lại chỉ xin Chúa giải thÃch má»™t dụ ngôn cá» lùng, và Chúa đã giải thÃch: ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống tốt là Thiên Chúa, hạt giống là ngÆ°á»i ta, là con ngÆ°á»i, là con cái Chúa, thá»a ruá»™ng là thế gian, là nÆ¡i sinh sống, là m việc, phục vụ, cá» lùng là ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i dữ, mùa gặt là ngà y chết hay ngà y táºn thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu và o kho lẫm, tức là những ngÆ°á»i tốt là nh, công chÃnh, thánh thiện, thì được thưởng, còn cá» lùng là những ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i dữ thì bị tống và o hoả ngục.
Nghe hay Ä‘á»c dụ ngôn nà y cùng vá»›i sá»± giải thÃch của Chúa, chúng ta thấy dá»… hiểu và hợp tình hợp lý. Thế gian nà y có ngÆ°á»i tốt ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i là nh ngÆ°á»i dữ sống bên nhau, sống cùng nhau là chuyện bình thÆ°á»ng. Chẳng có nÆ¡i nà o toà n là những ngÆ°á»i tốt và cÅ©ng chẳng có nÆ¡i nà o toà n là những ngÆ°á»i xấu. NhÆ°ng có má»™t Ä‘iá»u khác biệt: cá» lùng, vì bản chất của nó là cá» dại, cá» xấu, cho nên vạn đại nó cÅ©ng không thể nà o biến thà nh lúa tốt được. CÅ©ng thế, cây lúa thì lúc nà o nó cÅ©ng là cây lúa, chỉ có Ä‘iá»u là nó cho nhiá»u hay Ãt hạt lúa, chứ không bao giá» biến thà nh cá» lùng được.
Äối vá»›i con ngÆ°á»i thì không nhÆ° váºy: bản tÃnh con ngÆ°á»i được Chúa tạo dá»±ng là tốt là nh: “Nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiệnâ€: khi sinh ra, con ngÆ°á»i vốn tốt là nh, nhÆ°ng vá»›i thá»i gian lá»›n khôn, con ngÆ°á»i vẫn tốt hay trở thà nh xấu, nghÄ©a là con ngÆ°á»i tốt hay xấu là do thêm và o hay mất Ä‘i. Có ngÆ°á»i trÆ°á»›c kia là lúa tốt, bây giá» là cá» lùng, ngược lại, có ngÆ°á»i trÆ°á»›c kia là cá» lùng, bây giá» là lúa tốt. DÄ© nhiên cÅ©ng có những ngÆ°á»i luôn luôn là lúa tốt và những ngÆ°á»i lúc nà o cÅ©ng là cá» lùng, hoặc có những ngÆ°á»i khi thì là lúa tốt khi thì là cá» lùng hoặc ngược lại. Äiá»u quan trá»ng là tá»›i khi chết, ngÆ°á»i ta Ä‘ang ở trong tình trạng nà o: cá» lùng hay lúa tốt? Äó là trách nhiệm của má»—i ngÆ°á»i.
ChÃnh vì yếu tố trách nhiệm nà y, vì khả năng biến đổi tốt thà nh xấu và xấu thà nh tốt nên chúng ta phải cố gắng là m giảm bá»›t đến mức tối Ä‘a, tức là mức thấp nhất những gì là xấu xa, tá»™i lá»—i, tức là cá» lùng, và gia tăng đến mức tối Ä‘a, tức là mức cao nhất, nhiá»u nhất những gì là tốt là nh, thánh thiện, tức là lúa tốt. HÆ¡n nữa, trong Ä‘á»i sống hằng ngà y, ngoà i việc cố gắng bá»›t cá» lùng, thêm lúa tốt, tức là bá»›t tÆ° tưởng, lá»i nói, việc là m xấu và gia tăng những việc phúc đức, má»—i ngÆ°á»i còn phải cố gắng là m sao để được nhắm mắt xuôi tay, kết thúc cuá»™c Ä‘á»i trong tình trạng Ä‘ang kể là lúa tốt.
Ở Ä‘á»i nà y, thÆ°á»ng chúng ta Ãt thấy công lý thắng gian tà , nhÆ°ng ở Ä‘á»i sau, thì tất cả má»i nợ nần Ä‘á»u phải trang trải, má»i bất công sẽ được san phẳng: lúa tốt, tức là ngÆ°á»i tốt, sẽ được nâng niu thu góp và o kho lẫm, tức là được thưởng công xứng đáng. Còn cá» lùng, tức là ngÆ°á»i xấu, sẽ bị ném và o lá»a để thiêu huá»·. Câu chuyện cá» lùng giữa lúa tốt quả quyết vá»›i chúng ta vá» sá»± báo oán công minh ở Ä‘á»i sau: ngÆ°á»i tốt sẽ được thưởng, ngÆ°á»i xấu sẽ bị phạt muôn Ä‘á»i. NhÆ° váºy, tốt hay xấu, được thưởng hay bị phạt là do chÃnh má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Vì thế khi kết thúc dụ ngôn Chúa nói: “Ai có tai thì nghe:, nghÄ©a là Chúa muốn nhắc chúng ta rằng: chúng ta là đầu óc, có trà khôn, chúng ta biết phân biệt phải quấy, chân giả, đúng sai, tốt xấu thì đừng có sống đóng kịch hay sống bất chÃnh, chúng ta phải biết sống đúng là con Chúa, chúng ta phải sá» dụng đầu óc, trà khôn để sống theo luáºt Chúa. Chúng ta sống là m sao Chúa sẽ căn cứ và o đó để thưởng hay phạt chúng ta.
Tóm lại, trong cánh đồng mầu mỡ là con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối của chúng ta, lúa tốt và cá» lùng, tức là nhân đức và tá»™i lá»—i, đức tÃnh và táºt xấu... luôn luôn chèn ép nhau, già nh giáºt nhau. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu để loại trừ cá» lùng, tá»™i lá»—i và táºt xấu, đồng thá»i bảo vệ lúa tốt, nhân đức và công phúc của chúng ta. Có nhÆ° thế đến mùa gặt, tức là khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, chúng ta sẽ được Chúa nhân từ âu yếm nói vá»›i chúng ta: “Hỡi đầy tá»› tốt là nh và trung tÃn, hãy và o hưởng sá»± vui mừng vá»›i Chúa ngÆ°Æ¡iâ€. Xin Chúa cho chúng ta biết sống theo lá»i Chúa để chúng ta Ä‘á»u được nghe những lá»i đầy thân thÆ°Æ¡ng trên đây của Chúa. [Mục Lục]
41. Cuộc biến đổi thái độ
Trong những ngà y đầu của thá»i đại kỹ thuáºt, má»™t khẩu hiệu nổi tiếng cam Ä‘oan vá»›i chúng ta rằng: "Má»i ngà y và trong má»i cách thức, tình hình sẽ má»™t tốt và má»™t tốt hÆ¡n." Thá»±c tế là sá»± tiến triển của kỹ thuáºt không hẳn luôn luôn Ä‘Æ°a chúng ta đến má»™t thế giá»›i tốt hÆ¡n. Chúng ta biết rằng sá»± tiến triển nà y không chắc chắn xảy ra. Kinh Thánh nói cho chúng ta biết rằng lịch sá» chÃnh là cuá»™c tranh chấp mà trong đó "các quản thần và quyá»n thần" của thá»i đại hiện tại thÆ°á»ng cảm thấy nhÆ° nháºp lại chiến thắng trên các nhân đức tin, cáºy và mến. Lá»i công bố của Chúa Giêsu vá» NÆ°á»›c Thiên Chúa Ä‘ang gần đến không phải là lá»i má»i gá»i để lÆ°á»›t vá»›i là n sóng của sá»± tiến triển không thể tránh được. NhÆ°ng, nó chÃnh là lá»i kêu má»i gia nháºp và o cuá»™c chiến tranh, biết rằng bất chấp sá»± mẫu thuẫn và thất bại, lá»i hứa của Thiên Chúa vá» lòng thoả mãn tá»™t bá»±c của chúng ta sẽ không là m tròn. Cho đến khi NÆ°á»›c đến trong sá»± hoà n tất mỹ mãn của nó, con Ä‘Æ°á»ng Kitô giáo vẫn là con Ä‘Æ°á»ng của Tháºp Giá.
Có yếu tố của sá»± sợ hãi trong những thá»i kỳ biến đổi nà y và vá»›i má»™t lý do chÃnh đáng. Biến đổi có thể trở nên "xấu hÆ¡n" cÅ©ng nhÆ° trở nên "tốt hÆ¡n." Thế nhÆ°ng con ngÆ°á»i mà đã gặp Chúa Giêsu Ä‘á»u há»c biết phân biệt những gì là má»›i và những gì Ä‘ang hứa cho từ những gì là má»›i cÅ©ng nhÆ° những gì Ä‘ang Ä‘e doạ. Há» Ä‘ang được nếm trÆ°á»›c vá» NÆ°á»›c Thiên Chúa Ä‘ang đến -- má»™t "Thiên Äà ng và Trần Gian Má»›i" và há» tÃn nhiệm hoà n toà n và o Chúa Giêsu là Äấng là m má»i sá»± trở nên má»›i. Do đó, há» không còn nhìn Kitô giáo nhÆ° là má»™t siêu thị nÆ¡i mà há» có thể chá»n và lá»±a những gì há» Æ°a thÃch. Há» không nhặt lấy ý tưởng nà y tại đây, hay yếu tố kia chá»— ná»; kinh nghiệm tinh thần nhá» bé tốt là nh tại bà n nà y, hay nguyên tắc luân lý tại chá»— khác; và sau cùng, tiêu chuẩn của sá»± bình an tâm hồn tại nÆ¡i tÃnh tiá»n. Không, loại Ä‘Æ°á»ng lối nà y chÃnh là những gì Chúa Giêsu đã cảnh cáo cho chúng ta. Loại Ä‘Æ°á»ng lối chÃnh là giống nhÆ° "đổ rượu má»›i và bình cÅ©," Chúa Giêsu nói. Cuá»™c gặp gỡ Chúa Giêsu là m má»i sá»± trở nên má»›i mẻ, Thánh Tông Äồ Phaolô nói cho chúng ta biết: "Do đó, nếu ai ở trong Äức Kitô, ngÆ°á»i đó trở nên má»™t tạo váºt má»›i; tháºt váºy, sá»± cÅ© đã qua Ä‘i và sá»± má»›i đã Ä‘ang đến!"
Khi má»™t ngÆ°á»i quyết định theo Chúa Giêsu, khi má»™t ngÆ°á»i quyết định tìm kiếm NÆ°á»›c Tình Yêu trÆ°á»›c, ngÆ°á»i đó trải qua má»™t cuá»™c đổi má»›i vá» phẩm chất. Nó không phải chỉ là cá»™ng thêm má»™t sá»± gì và o. Có sá»± má»›i vá» phẩm chất đã xảy ra. Khi các bạn chấp nháºn ân sủng của Äức Kitô vá» cuá»™c sống má»›i, thì má»—i giây phút các bạn sống không còn chỉ lại là phần nối thêm của giây phút quá khứ nữa, nhÆ°ng má»™t tạo váºt má»›i; má»—i nhịp thở các bạn hÃt thở không còn chỉ là những chức năng của thân thể mà chÃnh là hà nh vi đón nháºn ân sủng của cuá»™c sống má»›i. Và tất cả những sá»± kiện nà y chÃnh là kết quả của cuá»™c thay đổi vá» phẩm chất, cuá»™c thay đổi thái Ä‘á»™.
Quan Ä‘iểm ngược lại thuá»™c vá» những kẻ chỉ thấy biến đổi nhÆ° là má»™t nối kết kéo dà i không thể tránh được của quá khứ mà thôi. Tác phẩm Macbeth của Shakespeare đã than vãn: "...Cuá»™c sống nhÆ° hình bóng biết Ä‘i, và không biết nghe; nó chÃnh là chuyện tà o lao được kể bởi má»™t kẻ ngu dại, chỉ là những âm thanh nhÆ°ng không biểu tượng gì cả."
Äây chÃnh là âm thanh của quan Ä‘iểm thế giá»›i vá» thuyết nhạo báng và thất vá»ng. Äây chÃnh là quan Ä‘iểm của những ngÆ°á»i khiếp sợ và cưỡng lại tÆ°Æ¡ng lai đến Ä‘á»™ buá»™c cho sá»± dữ mà được biết trên sá»± thay đổi rằng không biết được. NgÆ°á»i ta nói rằng có nhiá»u ngÆ°á»i quá khiếp sợ đến sá»± thay đổi mà nếu hỠđược hiện diện tại lúc tạo Ä‘á»±ng, thì há» sẽ cố biểu quyết cho sá»± há»—n Ä‘á»™n hÆ° vô.
Trong bà i há»c Phúc Âm hôm nay, Chúa Giêsu nói rằng "NÆ°á»›c Trá»i thì giống nhÆ° hạt cải ngÆ°á»i kia lấy gieo trong ruá»™ng mình; nó là hạt giống bé nhá» nhất, song khi má»c lên thì lá»›n hÆ¡n các thứ rau và thà nh má»™t cây, chim trá»i có thể tá»›i Ä‘áºu trên cà nh" (Mt 13:31). Hạt cải nhá» bé không phải là má»c lên thà nh hạt cải khổng lồ. Nó trở nên má»™t váºt má»›i. Má»™t cuá»™c thay đổi vá» phẩm chất đã xảy ra.
Tại đây và lúc nà y, trong cuá»™c kinh nghiệm tôn thá» nà y, giống nhÆ° chúng ta tưởng nhá»› lại trong quá khứ chúng ta tháºt sá»± Ä‘ang nhắm đến tÆ°Æ¡ng lai: NÆ°á»›c Äang Äến. Tại đây và lúc nà y, trong cùng má»™t nghÄ©a, chúng ta là những ngÆ°á»i Ä‘i trÆ°á»›c thá»i gian. Tại đây và lúc nà y chúng ta Ä‘ang mong đợi ngà y mà khi, tất cả má»i váºt đã Ä‘ang được là m trở nên má»›i, "má»i đầu gối sẽ phải bái quỳ và má»i miệng lưỡi phải tuyên xÆ°ng rằng Äức Giêsu Kitô là Chúa." Tại đây và lúc nà y chúng ta Ä‘ang chuẩn bị cho thá»i kỳ mà toà n thể thế giá»›i sẽ tụ há»p lại trong má»™t cá»™ng đồng thân mến -- NÆ°á»›c Tình Yêu.
"Tất cả má»i váºt Ä‘á»u má»›i mẻ trong Äức Kitô" không phải chỉ là viá»…n cảnh dại dá»™t thay thế cho viá»…n cảnh dại dá»™t của hiện tại. Nó không phải là cuá»™c cá»™ng thêm dại dá»™t và o sá»± tiến triển của kỹ thuáºt. Nó chÃnh là niá»m hy vá»ng được thá»±c hiện. Nó chÃnh là sá»± công bình được thoả mãn. Nó chÃnh là chân lý được toà n thắng. Nó chÃnh là tình yêu được mãn nguyện. NÆ°á»›c Trá»i đã gần đến. Qua thái Ä‘á»™ cởi mở cho triển vá»ng bất táºn của thiên tà i tạo dá»±ng của Thiên Chúa, "tất cả má»i sá»± trở nên má»›i trong Äức Kitô" có thể là của các bạn. Hãy há»c biết mong đợi sá»± bất ngá» từ Thiên Chúa, và má»i sá»± trở nên Má»›i trong Äức Kitô sẽ là của các bạn. [Mục Lục]
42. Má»™t ná»a ánh sáng – má»™t ná»a bóng tối
Thiện Ãc cùng hiện diện trong má»—i con ngÆ°á»i, má»—i cá»™ng đồng cÅ©ng nhÆ° trong thế giá»›i:
Trong các tà i liệu của Giáo Há»™i chúng ta thÆ°á»ng thấy tá»±a Ä‘á» nà y: "Ãnh sáng và bóng tối trong... và dụ: trong thế giá»›i loà i ngÆ°á»i hôm nay, trong gia đình hiện nay, trong giá»›i trẻ hiện nay". Äó chÃnh là vấn Ä‘á» mà dụ ngôn cá» lùng trong Tin Mừng theo thánh Matthêu muốn nêu lên.
Trong cuá»™c sống, chúng ta luôn chứng kiến má»™t thá»±c tại là Thiện và Ãc luôn có mặt cùng lúc, cùng nÆ¡i, bên cạnh nhau và tranh già nh nhau. Thá»±c tại ấy xẩy ra nÆ¡i má»—i tâm hồn, má»—i cá»™ng đồng, má»—i xã há»™i. Má»—i ngÆ°á»i má»—i cá»™ng đồng và thế giá»›i luôn bị giằng co, lôi kéo bởi hai lá»±c, hai khuynh hÆ°á»›ng, hai trà o lÆ°u ná»™i tâm trái nghịch nhau, má»™t kéo vá» hÆ°á»›ng tốt, má»™t kéo vá» phÃa xấu. Thánh Phaolô đã diá»…n tả thá»±c tại ấy nhÆ° thế nà y: "Những Ä‘iá»u (tốt) tôi muốn là m thì tôi không là m, trong khi những Ä‘iá»u (xấu) tôi không muốn là m thì tôi lại là m".
Má»™t nhạc sÄ© trẻ đã sáng tác má»™t bà i hát rất hay mang tá»±a Ä‘á» "Má»™t ná»a ánh sáng, má»™t ná»a bóng tối trong tôi" để diá»…n tả thá»±c tại ấy. Ná»™i dung bà i hát đại khái nhÆ° vầy: Trong tôi, trong má»—i ngÆ°á»i chúng ta có má»™t ná»a là ánh sáng (tức là phần tốt là nh, vị tha, thánh thiện) và má»™t ná»a là bóng tối (tức là phần xấu xa, vị ká»·, tá»™i lá»—i). Là m sao để ná»a phần ánh sáng bừng cháy lên, đánh tan hoặc che phủ hoà n toà n ná»a phần bóng tối kia Ä‘i.
Kinh nghiệm cho chúng ta thấy: chẳng có ai hoà n toà n tốt là nh, vị tha, thánh thiện; mà cÅ©ng chẳng có ai hoà n toà n xấu xa, vị ká»·, tá»™i lá»—i. Vấn Ä‘á» là là m sao Ä‘á» phần tốt là nh, vị tha, thánh thiện hiện rõ và thắng thế. Trong má»—i cá»™ng Ä‘oà n đức tin cÅ©ng thế. Trong trong thế giá»›i loà i ngÆ°á»i cÅ©ng thế. Ngà y nay có biết bao ngÆ°á»i dám xả thân vì tha nhân, vì công lý và hoà bình thì cÅ©ng có không Ãt ngÆ°á»i chỉ biết huá»· diệt, tìm má»i cách để huá»· diệt. Giữa ánh sáng và bóng tối luôn luôn có sá»± đấu tranh già nh giáºt loại trừ nhau má»™t cách quyết liệt. Ãnh sáng cà ng lan toả thì bóng tối cà ng bị thu hẹp và ngược lại. ChÃnh vì thế mà Äức Thánh Cha Gio-an Phaolô II luôn kêu gá»i má»i ngÆ°á»i thà nh tâm thiện chà và nhất là các Kitô hữu hãy tÃch cá»±c xây dá»±ng má»™t ná»n văn minh sá»± sống, chiến đấu chống lại ná»n văn minh sá»± chết Ä‘ang hoà nh hà nh trong các quốc gia.
Thiện xuất phát từ Thiên Chúa, Ãc là do ma quá»·:
Äứng trÆ°á»›c sá»± kiện hiển nhiên "má»™t ná»a ánh sáng, má»™t ná»a bóng tối" ấy, con ngÆ°á»i không ngừng thắc mắc nhÆ° các đầy tá»› của dụ ngôn cá» lùng trong Phúc Âm: "ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu mà ra váºy?"
Äối vá»›i những ngÆ°á»i tin rằng thế giá»›i nà y do nhiá»u thần linh cai trị thì những Ä‘iá»u tốt là nh là do các thần tốt là nh mà ra; còn các Ä‘iá»u xấu, Ä‘iá»u ác thì tất nhiên phải xuất phát từ những ác thần. Còn đối vá»›i chúng ta là những kẻ tin rằng Thiên Chúa là Chủ duy nhất của vÅ© trụ vạn váºt và là Äấng toà n thiện, váºy thì sá»± ác, sá»± dữ do đâu mà có?
Thánh Kinh cho biết: ngay từ thuở ban đầu Thiên Chúa tạo dá»±ng nên vÅ© trụ vạn váºt và Ngà i đã đánh giá công trình ấy là tốt đẹp. NhÆ°ng Thánh Kinh cÅ©ng cho chúng ta biết ngay từ buổi đầu, chÃnh Sa-tan đã lôi cuốn tổ tông loà i ngÆ°á»i bất tuân lệnh Chúa mà ăn trái cấm trong vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng và gây tai hoạ cho con cái loà i ngÆ°á»i. Giáo huấn trên ăn khá»›p vá»›i Ä‘iá»u Äức Giêsu giải thÃch vá» dụ ngôn: "Kẻ gieo hạt giống tốt là Con NgÆ°á»i. Ruá»™ng là thế gian. Hạt giống tốt, đó là con cái NÆ°á»›c Trá»i. Cá» lùng là con cái Ãc Thần. Kẻ thù đã gieo cá» lùng là ma quá»·". Thế giá»›i vÅ© trụ vạn vất là công trình tốt đẹp do quyá»n năng và tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa dá»±ng nên; còn mầm mống sá»± ác là cá» lùng đã được gieo và o lòng con ngÆ°á»i và lòng xã há»™i là do ma quá»·, do ác thần. Cá» lùng má»c xen vá»›i lúa và cùng lá»›n lên vá»›i lúa. Lúa tốt và cá» lùng tranh già nh nhau đất sống. Äó là cuá»™c chiến tranh khốc liệt xảy ra hằng ngà y trong má»—i tâm hồn, trong má»—i cá»™ng đồng.
Tại sao Thiên Chúa không huá»· diệt sá»± ác ngay láºp tức?
Má»™t thắc mắc nữa là tại sao Thiên Chúa không huá»· diệt sá»± Ãc ngay láºp tức mà lại để cho sá»± ác hiện hữu, tác Ä‘á»™ng xấu trên con ngÆ°á»i và xã há»™i? Trong dụ ngôn cá» lùng, ông chủ không nghe theo Ä‘á» nghị của các đầy tá»› là cho nhá» hết cá» lùng khá»i ruá»™ng lúa, mà cứ để cho cá» lùng phát triển song song vá»›i lúa tốt. Lý do ông nêu lên là nếu cho nhổ hết cá» lùng thì "sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt". Sẽ đến giá», đến lúc cá» lùng và lúa tốt được tách riêng ra.
Thiên Chúa có nhiá»u lý do để hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế. TrÆ°á»›c hết vì Thiên Chúa là Äấng từ bi nhân háºu, không nỡ bẻ gẫy cây sáºy đã dáºp, không dáºp tắt tim đèn còn khói. Ông chủ ruá»™ng không ra lệnh nhổ hết cá» lùng cÅ©ng là vị mục tá» bá» chÃn mÆ°Æ¡i chÃn con chiá»n là nh để Ä‘i tìm má»™t con chiên lạc, cÅ©ng là ngÆ°á»i cha ngà y ngà y đứng ngóng đợi đứa con hoang trở vá».
Thứ đến là vì Thiên Chúa tin rằng ngÆ°á»i xấu có thể thay đổi thà nh ngÆ°á»i tốt, ngÆ°á»i tá»™i lá»—i có thể trở nên ngÆ°á»i công chÃnh, nhá» hồng ân của Thiên Chúa và sức mạnh của Thánh Thần. Kinh nghiệm cho chúng ta thấy rằng khi má»™t ngÆ°á»i ý thức mình là ngÆ°á»i có tá»™i và phải vất vả lắm má»›i thoát ra khá»i cảnh tá»™i thì ngÆ°á»i ấy sẽ sống khiêm tốn và yêu thÆ°Æ¡ng hÆ¡n.
Chúng ta có nhiá»u và dụ trong Phúc Âm: Phêrô phút trÆ°á»›c vẫn còn là ngÆ°á»i đánh cá, phút sau đã trở thà nh môn đệ Äức Giêsu. CÅ©ng Phêrô phút trÆ°á»›c còn là kẻ hèn nhát chối Thà y trÆ°á»›c mặt má»™t ngÆ°á»i tá»› gái, phút sau đã trở thà nh ngÆ°á»i sám hối vÄ© đại, quyết sống chết vá»›i Thà y Giêsu. Phaolô phút trÆ°á»›c còn là kẻ bách hại các Kitô hữu, phút sau đã trở thà nh vị tông đồ dân ngoại. Matthêu và Da-kêu phút trÆ°á»›c còn là má»™t nhân viên thu thuế, phút sau đã trở thà nh môn đệ Chúa. Madalêna phút trÆ°á»›c còn là má»™t phụ nữ bán mình mua vui cho thiên hạ, phút sau đã trở thà nh ngÆ°á»i gắn bó chặt chẽ vá»›i Äức Giêsu. NgÆ°á»i trá»™m là nh phút trÆ°á»›c còn là tên trá»™m dữ, phút sau đã là ngÆ°á»i được Äức Giêsu Ä‘Æ°a và o thiên Ä‘Ã ng hưởng hạnh phúc bên Chúa v.v.. Chúng ta cÅ©ng có thể tìm ở chung quanh mình những và dụ khác má»›i mẻ hÆ¡n.
Lý do sau cùng là Thiên Chúa muốn con ngÆ°á»i đóng góp và o việc phát triển sá»± Thiện và tiêu diệt sá»± Ãc nÆ¡i mình, nÆ¡i tha nhân và trong thế giá»›i.
Là m thế nà o để phát triển sá»± Thiện và tiêu diệt sá»± Ãc nÆ¡i mình, nÆ¡i tha nhân và trong xã há»™i?
Chúng ta phát triển sá»± Thiện và tiêu diệt sá»± Ãc nÆ¡i mình, nÆ¡i tha nhân và trong xã há»™i bằng cách là m cho má»™t ná»a ánh sáng bừng sáng lên và ná»a bóng tối thu hẹp lại tức là tạo Ä‘iá»u kiện cho các khuynh hÆ°á»›ng tốt, các Æ°á»›c vá»ng tốt, các ná»— lá»±c tốt thà nh hiện thá»±c và đồng thá»i là m cho các khuynh hÆ°á»›ng xấu, Æ°á»›c vá»ng xấu, hà nh Ä‘á»™ng xấu không có cÆ¡ há»™i hình thà nh.
Ná»a ánh sáng là lòng yêu thÆ°Æ¡ng, bác ái, nhân háºu, từ bi, quan tâm giúp ngÆ°á»i. Ná»a bóng tối là Ãch ká»·, háºn thù, khắt khe, sống thá» Æ¡ vá»›i ngÆ°á»i bên cạnh. Ná»a ánh sáng là khiêm nhÆ°á»ng, hiá»n là nh. Ná»a bóng tối là kiêu căng, tá»± mãn, coi thÆ°á»ng tất cả. Ná»a ánh sáng là trong sạch, khiết tịnh, Ä‘iá»u Ä‘á»™, siêu thoát. Ná»a bóng tối là tham sân si, chạy theo lạc thú, ham hố của cải, chức quyá»n, địa vị. Ná»a ánh sáng là công lý và hoà bình. Ná»a bóng tối là bất công và chiến tranh... Má»—i lần chúng ta chá»n phần ná»a ánh sáng và từ khÆ°á»›c phần ná»a bóng tối là chúng ta phát triển sá»± Thiện và tiêu diệt sứ Ãc nÆ¡i mình, nÆ¡i tha nhân và trong xã há»™i.
Lạy Thiên Chúa là Cha từ bi nhân háºu, Cha đã tạo dá»±ng vÅ© trụ vạn váºt và con ngÆ°á»i. Cha lại còn giao phó cho con ngÆ°á»i sứ mệnh gìn giữ, cai quản và là m chủ công trình tốt đẹp ấy, để loà i ngÆ°á»i cá»™ng tác vá»›i Cha là m cho công trình ấy luôn luôn tốt đẹp và hữu Ãch. Xin Cha giúp chúng con biết quý trá»ng thiên nhiên và tôn trá»ng những định luáºt tá»± nhiên mà Cha đã đặt để trong đó. Xin Cha giúp chúng con biết tÃch cá»±c bảo vệ và phát triển sá»± Thiện và đấu tranh tiêu diệt sá»± Ãc nÆ¡i mình, nÆ¡i tha nhân và trong xã há»™i chúng con Ä‘ang sống.
Lạy Chúa Giêsu Kitô, Chúa đã được Cha sai đến trần gian để gieo vãi hạt giống tốt trong cánh đồng thế gian và là m cho hạt giống ấy phát triển thà nh cánh đồng cao sản. Chúa đã chiến đấu hết sức mình, chiến đấu đến ná»—i bị kẻ thù giết hại để thá»±c hiện à Cha và đem lại chiến thắng cho VÆ°Æ¡ng quốc của Cha. Xin Chúa giúp chúng con biết cách đấu tranh bênh vá»±c sá»± Thiện trong chúng con, trong cá»™ng đồng và xã há»™i chúng con và đẩy lùi sá»± Ãc ra khá»i lòng chúng con, khá»i cá»™ng đồng và xã há»™i chúng con.
Lạy Chúa Thánh Thần là sức mạnh Thiên Chúa, xin Chúa luôn ở cùng chúng con, luôn chiến đấu với chúng con để đem lại chiến thắng cho Nước Thiên Chúa. [Mục Lục]
43. Xin Thầy giải nghĩa thà dụ
Má»™t em bé lúc 13 tuổi bị má»i ngÆ°á»i xua Ä‘uổi, vì em mắc bệnh phong cùi nên mất quyá»n sinh sống vá»›i cá»™ng Ä‘oà n. Má»™t nhà truyá»n giáo báºt chợt Ä‘i ngang qua nhìn thấy váºy, ông cảm thấy tháºt Ä‘au lòng nên vá»™i và ng xuống xe bênh vá»±c cho em. Không những nhà truyá»n giáo nà y chỉ bênh vá»±c cho em bé bất hạnh. Mà còn Ä‘em em vá» trung tâm của mình để săn sóc.
Vừa khóc vừa cảm Ä‘á»™ng, em há»i nhà truyá»n giáo:
- Lại sao ông tốt vá»›i tôi nhÆ° váºy?
Em bé gá»i nhà truyá»n giáo bằng ông, vì đây là má»™t linh mục Công giáo Ä‘ang công tác mục vụ cho bệnh nhân ở là ng bên cạnh.
- Lại sao ông tốt và lo lắng cho tôi nhÆ° váºy?
Nhà truyá»n giáo trả lá»i:
- Bởi vì Thiên Chúa là Cha đã dựng nên tôi và dựng nên con.
Tất cả chúng ta được Thiên Chúa dá»±ng nên giống hình ảnh của Ngà i, và được Ngà i yêu thÆ°Æ¡ng cách trá»n vẹn, Ngà i cÅ©ng muốn chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng liên Ä‘á»›i vá»›i nhau. Vì chÃnh Ngà i đã sai Con Má»™t mình xuống trần gian là Äức Kitô để giúp cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta sống xứng đáng vá»›i phẩm vị của mình là con cái Thiên Chúa. Vì thế, vâng lá»i Ngà i dạy, cha săn sóc cho con. Và từ đó em bé 13 tuổi bị bệnh phong cùi nà y không những không quên được những cá» chỉ của nhà truyá»n giáo, mà còn xin được là m đồ đệ của Chúa Giêsu và dùng những năm tháng còn lại của Ä‘á»i em để săn sóc cho các ngÆ°á»i phong cùi khác nặng hÆ¡n em lại trung tâm ngÆ°á»i phong cùi của nhà truyá»n giáo.
"Vâng lá»i Ngà i, cha xin săn sóc cho con. Vâng lá»i Chúa dạy, tôi phục vụ anh chị em". Äó là điá»u Thiên Chúa Cha qua hình ảnh ngÆ°á»i gieo giống trong Phúc âm hôm nay mong đợi nÆ¡i những đồ đệ của Chúa Giêsu Kitô, những kẻ đã lãnh hạt giống ân sủng và Lá»i Chúa trong cuá»™c Ä‘á»i của mình.
Câu chuyện vá» nhà truyá»n giáo vô danh và em bé phong cùi kia là má»™t trong muôn và n thà dụ cụ thể và cÅ©ng là má»™t trong muôn và n những sá»± kiện cụ thể để chứng minh rằng, qua bao thế hệ lá»i Chúa vẫn còn trổ sinh những chứng nhân của tình yêu, những hoa trái tốt đẹp trong lịch sá» nhân loại cÅ©ng nhÆ° trong lịch sá» của má»—i ngÆ°á»i. Phải chăng Lá»i Chúa không trổ sinh bông trái là do chÃnh con ngÆ°á»i là kẻ là m ngÆ¡, thù ghét, muốn bóp chết hạt giống Lá»i Chúa trong tâm hồn của mình hay trong tâm hồn của anh chị em, chứ không phải Thiên Chúa ngÆ°ng không gieo giống, không ban xuống những Æ¡n là nh của Ngà i, không phân phát Lá»i Ngà i cho con ngÆ°á»i.
Tháºt thế, Thiên Chúa vẫn luôn tiếp tục thá»±c hiện những công việc của Ngà i để đổ trà n ân phúc và Lá»i Ngà i xuống trên con ngÆ°á»i, nhÆ°ng chÃnh con ngÆ°á»i từ chối không chấp nháºn Ngà i. Môi trÆ°á»ng chúng ta sinh sống có thể còn nhiá»u thách thức, nhiá»u cám dá»— và nhiá»u trở ngại khác không cho Lá»i Chúa trổ sinh hoa trái được. NhÆ°ng nếu trong những môi trÆ°á»ng nhÆ° váºy mà đồ đệ của Chúa cÆ°Æ¡ng quyết dấn thân sống Lá»i Ngà i dạy, biến đổi cuá»™c sống của mình trÆ°á»›c để trở nên thá»a ruá»™ng tốt cho Lá»i Chúa trổ sinh hoa trái, thì chắc chắn môi trÆ°á»ng chúng ta sống sẽ được biến đổi cách tốt đẹp.
Vá»›i sức mạnh của ân sủng Lá»i Chúa, ngÆ°á»i Kitô hữu có thể biến cánh đồng xã há»™i thà nh đồng ruá»™ng tốt tÆ°Æ¡i đầy bông lúa chÃn và ng mang lại cÆ¡m ăn áo mặc và hạnh phúc ấm no cho con ngÆ°á»i, cho anh chị em xung quanh. NhÆ°ng nếu Lá»i chúa không được ăn rá»… sâu và o trong tâm hồn của ngÆ°á»i Kitô hữu, có thể chÃnh lúc đó hỠđã là m cho những cánh đồng xã há»™i thà nh những đám ruá»™ng hoang, cá» lác má»c um tùm, bạo lá»±c háºn thù khắp nÆ¡i gây hoang mang và bất hạnh cho anh chị em.
Chúng ta là những ngÆ°á»i Kitô hữu đã lãnh nháºn hạt giống Lá»i Chúa, cho nên má»—i ngÆ°á»i Kitô hữu chúng ta phải có trách nhiệm là m cho Lá»i Chúa được trổ sinh hoa trái. Bởi váºy, xin đừng ngồi than, đừng trách xã há»™i lịch sá» con ngÆ°á»i của mình, nhÆ°ng hãy biết lợi dụng má»i biến cố, má»i ân sủng của Lá»i Chúa để là m cho Lá»i Chúa trổ sinh hoa trái tốt đẹp, biến đổi cuá»™c sống của mình, biến đổi cuá»™c sống của anh chị em và là m chứng cho tình thÆ°Æ¡ng của Chúa. Xin Chúa gìn giữ chúng ta trong tình thÆ°Æ¡ng và đức tin mà giỠđây chúng ta cùng nhau tuyên xÆ°ng qua kinh Tin KÃnh. [Mục Lục]
44. CỠlùng - lúa tốt
(Suy niệm của Lm. Giacôbê Phạm Văn Phượng)
Bà i Tin Mừng thuáºt lại ba dụ ngôn của Chúa Giêsu : cá» lùng, hạt cải và men. Nghe Chúa nói ba dụ ngôn, nhÆ°ng các môn đệ lại chỉ xin Chúa giải thÃch má»™t dụ ngôn cá» lùng, và Chúa đã giải thÃch : ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống tốt là Thiên Chúa, hạt giống là ngÆ°á»i ta, là con ngÆ°á»i, là con cái Chúa, thá»a ruá»™ng là thế gian, là nÆ¡i sinh sống, là m việc, phục vụ, cá» lùng là ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i dữ, mùa gặt là ngà y chết hay ngà y táºn thế, thợ gặt là các thiên thần, lúa tốt thì được thu và o kho lẫm, tức là những ngÆ°á»i tốt là nh, công chÃnh, thánh thiện thì được thưởng, còn cá» lùng là những ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i dữ thì bị tống và o há»a ngục.
Nghe hay Ä‘á»c dụ ngôn nà y cùng vá»›i sá»± giải thÃch của Chúa, chúng ta thấy dá»… hiểu và hợp tình hợp lý. Thế gian nà y có ngÆ°á»i tốt ngÆ°á»i xấu, ngÆ°á»i là nh ngÆ°á»i dữ sống bên nhau, sống cùng nhau là chuyện bình thÆ°á»ng. Chẳng có nÆ¡i nà o toà n là những ngÆ°á»i tốt và cÅ©ng chẳng có nÆ¡i nà o toà n là những ngÆ°á»i xấu. NhÆ°ng có má»™t Ä‘iá»u khác biệt : cá» lùng, vì bản chất của nó là cá» dại, cá» xấu, cho nên vạn đại nó cÅ©ng không thể nà o biến thà nh lúa tốt được. CÅ©ng thế, cây lúa thì lúc nà o nó cÅ©ng là cây lúa, chỉ có Ä‘iá»u là nó cho nhiá»u hay Ãt hạt lúa, chứ không bao giá» biến thà nh cá» lùng được.
Äối vá»›i con ngÆ°á»i thì không nhÆ° váºy : bản tÃnh con ngÆ°á»i được Chúa tạo dá»±ng là tốt là nh : "Nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiện" : khi sinh ra, con ngÆ°á»i vốn tốt là nh, nhÆ°ng vá»›i thá»i gian lá»›n khôn, con ngÆ°á»i vẫn tốt hay trở thà nh xấu, nghÄ©a là con ngÆ°á»i tốt hay xấu là do thêm và o hay mất Ä‘i. Có ngÆ°á»i trÆ°á»›c kia là lúa tốt, bây giá» là cá» lùng, ngược lại, có ngÆ°á»i trÆ°á»›c kia là cá» lùng, bây giá» là lúa tốt. DÄ© nhiên cÅ©ng có những ngÆ°á»i luôn luôn là lúa tốt và những ngÆ°á»i lúc nà o cÅ©ng là cá» lùng, hoặc có những ngÆ°á»i khi thì là lúa tốt khi thì là cá» lùng hoặc ngược lại. Äiá»u quan trá»ng là tá»›i khi chết, ngÆ°á»i ta Ä‘ang ở trong tình trạng nà o : cá» lùng hay lúa tốt ? Äó là trách nhiệm của má»—i ngÆ°á»i.
ChÃnh vì yếu tố trách nhiệm nà y, vì khả năng biến đổi tốt thà nh xấu và xấu thà nh tốt nên chúng ta phải cố gắng là m giảm bá»›t đến mức tối Ä‘a, tức là mức thấp nhất những gì là xấu xa, tá»™i lá»—i, tức là cá» lùng, và gia tăng đến mức tối Ä‘a, tức là mức cao nhất, nhiá»u nhất những gì tốt là nh, thánh thiện, tức là lúa tốt. HÆ¡n nữa, trong Ä‘á»i sống hằng ngà y, ngoà i việc cố gắng bá»›t cá» lùng, thêm lúa tốt, tức là bá»›t tÆ° tưởng, lá»i nói, việc là m xấu và gia tăng những việc phúc đức, má»—i ngÆ°á»i còn phải cố gắng là m sao để được nhắm mắt xuôi tay, kết thúc cuá»™c Ä‘á»i trong tình trạng Ä‘ang là lúa tốt.
Ở Ä‘á»i nà y, thÆ°á»ng chúng ta Ãt thấy công lý thắng gian tà , nhÆ°ng ở Ä‘á»i sau, thì tất cả má»i nợ nần Ä‘á»u phải trang trải, má»i bất công sẽ được san phẳng : lúa tốt, tức là ngÆ°á»i tốt, sẽ được nâng niu thu góp và o kho lẫm, tức là được thưởng công xứng đáng. Còn cá» lùng, tức là ngÆ°á»i xấu, sẽ bị ném và o lá»a để thiêu hủy. Câu chuyện cá» lùng giữa lúa tốt quả quyết vá»›i chúng ta vá» sá»± báo oán công minh ở Ä‘á»i sau : ngÆ°á»i tốt sẽ được thưởng, ngÆ°á»i xấu sẽ bị phạt muôn Ä‘á»i. NhÆ° váºy, tốt hay xấu, được thưởng hay bị phạt là do chÃnh má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Vì thế khi kết thúc dụ ngôn Chúa nói : "Ai có tai thì nghe", nghÄ©a là Chúa muốn nhắc chúng ta rằng : chúng ta có đầu óc, có trà khôn, chúng ta biết phân biệt phải quấy, chân giả, đúng sai, tốt xấu thì đừng có sống đóng kịch hay sống bất chÃnh, chúng ta phải biết sống đúng là con Chúa, chúng ta phải sá» dụng đầu óc, trà khôn để sống theo luáºt Chúa. Chúng ta sống là m sao Chúa sẽ căn cứ và o đó để thưởng hay phạt chúng ta.
Tóm lại, trong cánh đồng mà u mỡ là con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối của chúng ta, lúa tốt và cá» lùng, tức là nhân đức và tá»™i lá»—i, đức tÃnh và táºt xấu ... luôn luôn chèn ép nhau, già nh giáºt nhau. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu để loại trừ cá» lùng, tá»™i lá»—i và táºt xấu, đồng thá»i bảo vệ lúa tốt, nhân đức và công phúc của chúng ta. Có nhÆ° thế đến mùa gặt, tức là khi chúng ta nhắm mắt xuôi tay, chúng ta sẽ được Chúa nhân từ âu yếm nói vá»›i chúng ta : "Hỡi đầy tá»› tốt là nh và trung tÃn, hãy và o hưởng sá»± vui mừng vá»›i Chúa ngÆ°Æ¡i". Xin Chúa cho chúng ta biết sống theo lá»i Chúa để chúng ta Ä‘á»u được nghe những lá»i đầy thân thÆ°Æ¡ng trên đây của Chúa. [Mục Lục]
45. Cứ để cả hai má»c lên
NÆ°á»›c Trá»i là má»™t mầu nhiệm, Chúa Giêsu đã mạc khải và thiết láºp trong lịch sá» nhân loại. Qua những hình ảnh Ä‘Æ¡n sÆ¡, bình dị, gần gÅ©i vá»›i cuá»™c sống, Chúa Giêsu đã dùng nhiá»u dụ ngôn để giảng dạy vá» NÆ°á»›c Trá»i.
Chúa nháºt trÆ°á»›c vá»›i dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giốngâ€, Chúa Giêsu cho thấy NÆ°á»›c Trá»i đã khai mạc. CÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống Ä‘i gieo hạt trên khắp cánh đồng, Chúa Giêsu cÅ©ng gieo hạt giống Lá»i Chúa. Hạt giống ấy tăng trưởng trổ sinh hoa trái nÆ¡i má»—i ngÆ°á»i ra sao là tùy thái Ä‘á»™ đón nháºn của từng ngÆ°á»i ấy.
Chúa nháºt hôm nay, Chúa Giêsu tiếp tục giảng dạy vá» NÆ°á»›c Trá»i bằng dụ ngôn “lúa và cá» lùngâ€. NhÆ° váºy, sau khi nói đến việc khai mạc NÆ°á»›c Trá»i, NgÆ°á»i nói đến sá»± phát triển của NÆ°á»›c Trá»i trong lịch sá» trần thế.
Chúa Giêsu đã khởi đầu công trình của NgÆ°á»i vá»›i má»™t nhóm nhá» MÆ°á»i Hai Tông Äồ. Sá»± khiêm tốn của “hạt cải bé nhỠđược gieo và o lòng đất bao laâ€. Sá»± khiêm tốn của “má»™t nắm men bị vùi sâu và o ba đấu bá»™tâ€. Äiá»u kỳ diệu là “hạt bé hÆ¡n má»i thứ hạt giống†lại “trở thà nh cây cao bóng cả đến ná»—i chim trá»i có thể đến nÆ°Æ¡ng náu nÆ¡i ngà nh nóâ€. Nắm men Ãt á»i kia lại có khả năng là m dáºy lên cả ba đấu bá»™t chôn vùi nó. CÅ©ng nhÆ° váºy, NÆ°á»›c Trá»i sẽ vÆ°Æ¡n xa vÆ°Æ¡n rá»™ng cho muôn dân nÆ°á»›c đến nÆ°Æ¡ng nhá». Hạt giống NÆ°á»›c Trá»i đã là m dáºy lên cả thế giá»›i bằng má»™t tinh thần má»›i của Tin Mừng,biến đổi lịch sá» trong tình thÆ°Æ¡ng và hòa bình.
Má»™t vấn nạn luôn được đặt ra: Nếu NÆ°á»›c Trá»i đã được Chúa Giêsu thiết láºp cách đây hÆ¡n 20 thế ká»· và nếu Thiên Chúa là Äấng nhân háºu già u lòng xót thÆ°Æ¡ng thì tại sao cho đến nay cuá»™c sống con ngÆ°á»i vẫn đầy dẫy bất công, bạo lá»±c, khổ Ä‘au, chiến tranh tÆ°Æ¡ng tà n, và xem ra sá»± dữ có chiá»u hÆ°á»›ng gia tăng? Äôi khi những ngÆ°á»i xấu xa tá»™i lá»—i gian manh lại già u có sung túc trong Ä‘á»i sống váºt chất hÆ¡n những ngÆ°á»i là nh? Vấn nạn nà y vẫn luôn là trăn trở khôn nguôi ngÆ°á»i Kitô hữu ở má»i thá»i đại! Dụ ngôn “lúa và cá» lùng†giải thÃch vấn nạn ấy.
Cánh đồng được gieo toà n hạt giống tốt.Thiên Chúa đã gieo và o trần thế những con cái NÆ°á»›c Trá»i. Ban đêm kẻ thù xuất hiện. Satan tá»›i gieo cá» lùng. Thế là có cảnh lẫn lá»™n trên trần gian. NgÆ°á»i là nh kẻ dữ cùng chung nhau má»™t mảnh đất. Äang khi hạt giống được gieo giữa ban ngà y thì Satan lại lợi dụng đêm tối khi má»i ngÆ°á»i đã mất cảnh giác để gieo rắc tá»™i lá»—i. Hà nh Ä‘á»™ng thấp hèn. “Xấu†chÆ°a chắc đã “hènâ€, nhÆ°ng “hèn†thì chắc chắn là “xấuâ€, bởi lẽ nhiá»u tay “giang hồâ€, bặm trợn, vẫn rất ghét thói “ném đá dấu tayâ€, trong khi Ä‘á»™ng cÆ¡, phÆ°Æ¡ng tiện và mục Ä‘Ãch của những hà nh Ä‘á»™ng lén lút, luôn là bỉ ổi, xấu xa và hại ngÆ°á»i.
Thế giá»›i nà y giống nhÆ° cánh đồng lúa đầy cá» lùng xen và o. Những ông thánh sống lẫn lá»™n vá»›i những thằng quá»·, tốt xen lẫn vá»›i xấu. Tốt nhÆ° những tổ chức nhân đạo, nhân quyá»n, hoà bình thế giá»›i: UNESCO, UNICEP, FAO, OLYMPIC, WORLD CUP là những tổ chức xây dá»±ng văn hoá, giáo dục tình thÆ°Æ¡ng bảo vệ sức khoẻ trẻ em, phát triển lÆ°Æ¡ng thá»±c thế giá»›i, thăng tiến những tà i năng, chăm lo y tế. NhÆ°ng lại có rất nhiá»u những tổ chức xấu xen và o nhÆ° Mafia, buôn láºu, ma tuý, vÅ© khÃ, khủng bố, trá»™m cÆ°á»›p, du đãng, buôn bán trẻ em, phim ảnh sách báo đồi truỵ… Äồ tháºt, hà ng tốt bị xen lẫn hà ng xấu, đồ giả. NgÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện, chân chÃnh bị lẫn lá»™n vá»›i kẻ tham ô, móc ngoặc, bất lÆ°Æ¡ng. Những thứ cá» lùng gai góc đó không bao giá» hết, chỉ đến mùa gặt táºn thế chúng má»›i bị quét sạch, đốt sạch. Táºn thế sẽ thiêu đốt tất cả những thứ cá» lùng đó, những kẻ xấu, kẻ dữ đó. Còn lúa thì được gánh vá», chở vá» kho. Những thánh nhân, những ngÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện, công chÃnh sẽ sáng chói trong ngà y vinh quang đó, hỠđược rÆ°á»›c và o nÆ°á»›c hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i.
Thấy cá» lùng xuất hiện vá»›i lúa, các đầy tá»› đến há»i ông chủ: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Thế thì cá» lùng ở đâu ra váºy?â€.Thấy sá»± dữ trà n lan trên thế giá»›i, bao nhiêu ngÆ°á»i thắc mắc: sá»± dữ, sá»± ác bởi đâu ra? Chúng ta nhiá»u lần thấy gian tà thắng ngay là nh, bất công thắng công chÃnh. Kẻ ác thắng kẻ thiện, cÅ©ng thất vá»ng kêu trách: Sao Chúa để kẻ dữ sống lâu, mạnh khoẻ, già u sang, may mắn, còn kẻ là nh phải khổ cá»±c trăm chiá»u?
TrÆ°á»›c những thắc mắc đó, Chúa đáp: “Kẻ thù đã là m đó!†Kẻ thù là ai? Thánh kinh cho biết có hai thứ kẻ thù: kẻ thù ở trong ta và kẻ thù ở ngoà i ta. Kẻ thù ở ngoà i ta có những tên khác nhau: con rắn cám dá»— phỉnh gạt (St 3,2.13), con rồng, rắn xÆ°a, quá»·, satan (Kh 12,9), con thuồng luồng Leviathan (Is 27,1), kẻ thù, kẻ chống đối (Mt 13,25; Lc 10,19; 2Cr 6,15). Những kẻ thù nà y ở ngoà i con ngÆ°á»i, nhÆ°ng chúng xâm nháºp và o con ngÆ°á»i sâu hiểm tá»›i Ä‘á»™ đồng hoá vá»›i bản tÃnh nhân loại. NhÆ°ng chúng sẽ bị “Thiên Thần Chúa từ trá»i xuống, tay cầm chìa khoá vá»±c thẳm và má»™t dây xÃch lá»›n, bắt lấy con rồng, tức là con rắn xÆ°a cÅ©ng là ma quá»· satan xÃch nó… quăng và o vá»±c thẳm, rồi đóng cá»a niêm phong lại†(Kh 20, 2-3). NhÆ°ng má»™t mình quá»· thôi, chúng sẽ bất lá»±c nhÆ° bất lá»±c đối vá»›i Thánh Gióp. Chỉ khi có sá»± tiếp tay của ta nhÆ° Eva tiếp nó, nó má»›i thà nh kẻ thù trong ta: nó trở nên kẻ ná»™i thù ghê gá»›m. Nó má»c lên những cá» lùng, bụi gai, đá sá»i, quá»· dữ (Mt 13,18-22). “Vì tá»± lòng phát xuất ra những ý định gian tà , những tá»™i giết ngÆ°á»i, ngoại tình, tà dâm, trá»™m cÆ°á»›p, chứng gian, vu khống†(Mt 15, 19). Khi chủ cho biết kẻ thù là m đó, thì đầy tá»› xin nhổ Ä‘i, chủ sợ hại đến lúa, nên ông đáp: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặtâ€. Thái Ä‘á»™ của chủ tháºt khôn ngoan, ông kiên nhẫn chỠđợi đến mùa gặt, má»›i nhặt cá» lùng đốt Ä‘i.
Có thể trong tâm tưởng nhiá»u ngÆ°á»i lại quy gán cho Thiên Chúa trách nhiệm vá» tình trạng khổ Ä‘au đó chẳng khác gì câu há»i ngà y xÆ°a: “ThÆ°a ông, không phải ông đã gieo giống tốt trong ruá»™ng ông sao? Váºy cá» lùng ở đâu mà ra?†Má»™t câu há»i không lên án nhÆ°ng chứa Ä‘á»±ng sá»± nghi ngá».
Äể trả lá»i cho vấn nạn đó, Chúa Giêsu đã lấy lại giáo huấn của sách Sáng Thế: Sá»± ác không đến từ Thiên Chúa. Ngà i chỉ gieo hạt giống tốt là nh và o mảnh đất ngÆ°á»i Ä‘á»i. Sá»± ác cÅ©ng không chỉ đến từ tâm trà con ngÆ°á»i nhÆ°ng nó đã có trÆ°á»›c đó.Sá»± dữ cÅ©ng là má»™t mầu nhiệm. Äối vá»›i Chúa Giêsu, con ngÆ°á»i là nạn nhân của sức mạnh mà NgÆ°á»i gá»i là â€Kẻ thùâ€, là â€Quá»· dữ†nhÆ° cách diá»…n tả trong dụ ngôn: “Khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngÅ©, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng rồi Ä‘i mấtâ€. Ở cá»™i nguồn tá»™i lá»—i của con ngÆ°á»i,còn có má»™t sức mạnh luôn tìm cách phá hoại công trình của Thiên Chúa và hà nh tung của nó rất bà máºt. Äó là quá»· dữ lợi dụng đêm tối để gieo rắc tá»™i lá»—i rồi trốn Ä‘i.Thánh Phaolô đã nói vá» sá»± dữ trong thÆ° Rôma: Công cuá»™c tạo dá»±ng của Thiên Chúa tốt là nh.Satan đã cám dá»— Adam, Eva, Nguyên Tổ sa ngã, tá»™i lá»—i sinh ra Ä‘au khổ và sá»± chết rồi nó nhÆ° con bạch tuá»™c vÆ°Æ¡n vòi và o trần thế, con ngÆ°á»i nô lệ cho tá»™i lá»—i và nháºn lấy án phạt là sá»± chết (x.Rm 1,20 -31;15,12).Ma quá»· luôn có mặt để gieo rắc sá»± xấu.
Thiên Chúa gieo và o thế giá»›i hạt giống khát vá»ng hòa bình. Äẹp biết bao khi má»i dân tá»™c nắm tay nhau xây dá»±ng má»™t thế giá»›i huynh đệ tÆ°Æ¡i thắm tình ngÆ°á»i. NhÆ°ng thá»±c tế lại đáng buồn thay! Cánh đồng hòa bình tÆ°Æ¡i xanh đã bị những cá» dại của tham vá»ng, Ãch ká»·, ác Ä‘á»™c là m hoen ố. Lịch sá» thế giá»›i được ghi bằng những trang buồn Ä‘au vì không lúc nà o mà không có chiến tranh.
Thế giá»›i nà y sẽ tÆ°Æ¡i đẹp biết bao nếu tất cả trà thông minh, tất cả tà i nguyên, tất cả năng lá»±c Ä‘á»u góp phần chung tay xây dá»±ng! NhÆ°ng tháºt đáng tiếc,rất nhiá»u trà thông minh, rất nhiá»u tà i nguyên, rất nhiá»u năng lá»±c đã tiêu tốn trong việc hủy hoại, tha hóa, nô lệ hóa con ngÆ°á»i. Äó là những hạt cá» xấu ma quá»· lén lút gieo và o ruá»™ng lúa tốt. Lúa tốt và cá» lùng lẫn lá»™n trên cùng ruá»™ng lúa. Cái tốt, cái xấu Ä‘an xen trong cuá»™c sống hà ng ngà y,nhất là trong tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Ở đó, hạt mầm sá»± sống và ná»c Ä‘á»™c sá»± chết cùng sống chung. Má»—i con ngÆ°á»i chắc chắn Ä‘á»u có kinh nghiệm bản thân nhÆ° Thánh Phaolô đã từng kinh nghiệm “Äiá»u là nh tôi muốn là m tôi lại không là m, còn Ä‘iá»u dữ tôi không muốn là m nhÆ°ng tôi lại cứ là m ( Rm 7,19). Con ngÆ°á»i có tá»± do để chá»n lá»±a cái đúng cái sai, chá»n cái tốt cái xấu. NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng gồm những con ngÆ°á»i có tá»± do, thì cÅ©ng có những ngÆ°á»i xấu do chá»n lá»±a sai lầm. Cảm nháºn được sá»± tháºt ấy trong tâm hồn mình để chúng ta biết khoan dung trong cách nhìn vá» ngÆ°á»i khác. Sá»± khoan dung không đồng nghÄ©a vá»›i đầu hà ng cái ác nhÆ°ng phát xuất từ niá»m tin vững chắc và o sá»± tất thắng của NÆ°á»›c Trá»i: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa thì hãy thu và o kho lẫm cho tôiâ€. Cho dù cá» lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong má»™t thá»i gian dà i, nhÆ°ng mùa gặt đến, cá» lùng sẽ bị gom lại và đốt Ä‘i, còn lúa tốt được cất và o kho lẫm.
Cá» lùng chẳng bao giá» thà nh lúa tốt được,nhÆ°ng ngÆ°á»i xấu có thể hoán cải để nên ngÆ°á»i tốt.Thiên Chúa ghét tá»™i lá»—i nhÆ°ng lại yêu mến tá»™i nhân vì NgÆ°á»i chá» nÆ¡i há» lòng thống hối để được thứ tha (x.Rm 2,4). ChÃnh vì thế mà Thiên Chúa kiên tâm chỠđợi. ChỠđợi vì Thiên Chúa tin và o sá»± hoán cải của con ngÆ°á»i. ChỠđợi vì Thiên Chúa tôn trá»ng tá»± do lá»±a chá»n của con ngÆ°á»i. ChỠđợi vì Thiên Chúa nuôi má»™t niá»m hy vá»ng lá»›n lao.Thiên Chúa vẫn luôn nhẫn nại đợi chá» cho đến ngà y táºn thế “ cứ để cả hai má»c lên cho đến mùa gặtâ€.
Cá» lùng và lúa tốt nằm ở trong tim con ngÆ°á»i. Má»—i ngÆ°á»i Ä‘ong Ä‘Æ°a giữa cá» lùng và lúa tốt, giữa cái thiện và cái ác, giữa Thiên Thần và Satan.Tá»± do chá»n lá»±a là quyá»n má»—i ngÆ°á»i.Thiên Chúa vẫn chấp nháºn cá» lùng trong con ngÆ°á»i. Thiên Chúa nhẫn nại đợi chá» con ngÆ°á»i thanh luyện dần dần và hy vá»ng má»i sá»± trong há» sẽ thà nh lúa tốt.
Lạy Chúa, xin cho con nhẫn nại và can đảm cùng Ä‘i vá»›i Chúa và vá»›i tha nhân trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng gháºp ghá»nh cuá»™c Ä‘á»i, trong thác dốc tâm hồn vá»›i tất cả niá»m tin và hy vá»ng. Amen. [Mục Lục]
46. Quyá»n năng Thiên Chúa
Ngay từ lúc tạo dá»±ng vÅ© trụ, Thiên Chúa đã dùng quyá»n năng của NgÆ°á»i mà là m nên má»i sá»±. Trong sá»± quan phòng của Thiên Chúa cÅ©ng váºy, NgÆ°á»i đã dùng quyá»n năng của mình mà là m cho muôn loà i muôn váºt được phát triển. Cho dù con ngÆ°á»i có nhìn nháºn sá»± hiện diện cÅ©ng nhÆ° quyá»n năng của Thiên Chúa hay không thì Thiên Chúa vẫn có đó và quyá»n năng của NgÆ°á»i vẫn bao trùm trên má»i loà i thụ tạo.
Trong bà i Tin mừng chúng ta được má»i gá»i suy niệm hôm nay, Chúa Giêsu đã kể ba dụ ngôn để cho thấy quyá»n năng tháºt sá»± của Thiên Chúa trên má»i loà i. Tuy nhiên, quyá»n năng Thiên Chúa là để thá»±c thi tình yêu của NgÆ°á»i trên muôn loà i, để tha thứ và để má»i gá»i trở vá» chứ không phải là để đánh phạt hay tiêu diệt.
Trong ba dụ ngôn, chúng ta thấy nổi lên tÆ° tưởng chủ đạo đó là : Quyá»n năng của Thiên Chúa tuy ẩn tà ng khó thấy nhÆ°ng mạnh mẽ nhÆ° hạt cải, nhÆ° nắm men đã là m cho cả khối bá»™t dáºy men, đã sinh trưởng thà nh những cây cải tháºt to... nhÆ°ng quyá»n năng ấy lại được thể hiện trong thầm lặng trong đợi chá» nhÆ° ngÆ°á»i chủ đợi chá» ngà y thu hoạch, đợi chá» ngà y có sá»± phân biệt rõ rà ng giữa lúa và cá» lùng để không là m hại lúa cÅ©ng nhÆ° chá» cá» lùng có thể biến đổi để trở thà nh lúa. Ông chủ ruá»™ng vẫn biết nếu để cá» lùng trong ruá»™ng lúa của mình có thể nó là m hại cho lúa, là m cho lúa có thể khó phát triển. Ông biết rằng mình có đủ sức mạnh để là m cho ruá»™ng lúa của ông sạch bon cá» lùng nhÆ°ng vì lòng Æ°u ái ông dà nh cho lúa, lòng nhân từ ông dà nh cho cá» lùng nên ông chá» cho đến cÆ¡ há»™i cuối cùng.
Thiên Chúa là chủ ruá»™ng đầy lòng nhân từ, vẫn biết rằng mảnh đất ven Ä‘Æ°á»ng, mảnh đất sá»i đá, mảnh đất gai góc không thể nà o là m cho hạt giống phát triển nhÆ°ng chủ ruá»™ng là Thiên Chúa vẫn gieo Lá»i của NgÆ°á»i và o tâm hồn của tất cả má»i ngÆ°á»i, NgÆ°á»i không chá»n lá»±a cÅ©ng không kỳ thị má»™t ai. Bà i tin mừng hôm nay cÅ©ng thế, vẫn biết rằng cá» lùng khó có thể biến đổi trở thà nh lúa thế mà chủ ruá»™ng nà y vẫn kiên trì chỠđợi, cho cÆ¡ há»™i đến phút cuối cùng... Thiên Chúa cÅ©ng đối xá» nhÆ° thế đối vá»›i những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i.
Nhìn và o lịch sá» dân Israel chúng ta có thể dá»… dà ng thấy được lòng nhân từ của Thiên Chúa được biểu lá»™. Bốn chữ "Tá»™i - Phạt - Hối - Cứu" vẫn luôn đồng hà nh vá»›i dân Israel. Thiên Chúa dùng quyá»n năng của NgÆ°á»i để biểu lá»™ tình yêu, để thông chia tình yêu, nhÆ°ng khi dân từ chối tình yêu nà y thì hỠđã Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng lầm lạc, há» tá»± nháºn lấy án phạt do chÃnh há» mang đến. NhÆ°ng khi há» quay trở lại vá»›i Chúa thì NgÆ°á»i vẫn không từ chối há», cho hỠđược trở lại là m con cái Chúa. Quả là Thiên Chúa vẫn má»™t lòng xót thÆ°Æ¡ng.
Suy niệm bà i tin mừng hôm nay xin Chúa cho chúng con nháºn biết được quyá»n năng của Thiên Chúa vẫn luôn ấp ủ chúng con, hÆ°á»›ng dẫn và là m cho cuá»™c Ä‘á»i chúng con nên tÆ°Æ¡i sáng, xin Chúa cÅ©ng cho chúng con luôn biết quy hÆ°á»›ng vá» Chúa để cái đổi Ä‘á»i sống và luôn chạy vá» trong vòng tay đầy tình thÆ°Æ¡ng của Chúa. [Mục Lục]
47. Không muộn
Mục sÆ° Martin Luther King, ngÆ°á»i đấu tranh già nh tá»± do cho nô lệ da Ä‘en tại Hoa Kỳ bằng phÆ°Æ¡ng pháp bất bạo Ä‘á»™ng đã kể lại câu chuyện nhÆ° sau:
Chúng tôi đã có dịp viếng thăm bang Kerela ở cá»±c Nam Ấn Äá»™. Má»™t buổi chiá»u cuối tuần, chúng tôi đến bãi biển Cap-Comorin, thÆ°á»ng được gá»i là “nÆ¡i táºn cùng của thế giá»›iâ€, vì đây là mÅ©i đất cuối cùng của lục địa Ấn Äá»™ tiếp giáp Ấn Äá»™ DÆ°Æ¡ng.
TrÆ°á»›c mắt chúng tôi là đại dÆ°Æ¡ng mênh mông, vá»›i các đợt sóng nhấp nhô. NÆ¡i đây được gá»i là điểm hẹn của ba biển cả: Ấn Äá»™ DÆ°Æ¡ng, biển Ả Ráºp và vịnh Bengal. Ngồi trên tảng đá nhô ra trên mặt nÆ°á»›c, chúng tôi cảm thấy mình bị cuốn hút và o biển cả mênh mông. Trong khi các đợt sóng dồn dáºp và o má»m đá, tạo nên má»™t bản nhạc nhịp nhà ng, thì vá» phÃa tây, chúng tôi nhìn thấy mặt trá»i Ä‘á» chói Ä‘ang dần dần Ä‘i và o biển cả. Khi mặt trá»i gần khuất, vợ tôi đánh Ä‘á»™ng tôi và nói: “Xem kìa, Martin, tháºt là tuyệt vá»i, phải không?†Tôi Ä‘Æ°a mắt nhìn chung quanh và kìa mặt trăng Ä‘ang từ từ lên khá»i lòng biển trong khi mặt trá»i cháºm chạp Ä‘i xuống biển sâu. Khi mặt trá»i lặn, bóng tối bao trùm mặt đất, nhÆ°ng từ phÃa đông, mặt trăng má»c lên, rá»±c rỡ, chói sáng.
Khi ánh sáng mặt trá»i tắt dần và dìm chúng ta và o trong bóng tối dà y đặc, có thể và nhÆ° thá»i Ä‘iểm của cái ác và sá»± dữ lá»™ng hà nh, biến chúng ta thà nh nạn nhân của thế lá»±c Ä‘en tối. NhÆ°ng hãy nhìn vá» phÃa đông, chúng ta sẽ thấy má»™t ánh sáng rá»±c rỡ huy hoà ng ngay trong đêm tối. Và đêm Ä‘en lại sáng tá» nhÆ° ban ngà y. Äó là lúc Ä‘iá»u thiện và cái tốt Ä‘ang vÆ°Æ¡n lên mạnh mẽ. Nếu đã có ánh sáng ban ngà y hÆ°á»›ng dẫn chúng ta lúc thuáºn buồm xuôi gió, thì cÅ©ng có ánh sáng ban đêm dẫn Ä‘Æ°a chúng ta khi bão tố phong ba. Cả hai phải cùng tồn tại để đồng hà nh vá»›i chúng ta đến vá»›i nguồn sáng vÄ©nh cá»u là Thiên Chúa.
Äức Giêsu, trong bà i Tin mừng hôm nay đã khẳng định láºp trÆ°á»ng của Thiên Chúa qua dụ ngôn cá» lùng và lúa tốt. Äầy tá»› muốn nhổ cá» lùng Ä‘i, nhÆ°ng ông chủ lại bảo: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặtâ€. Kể từ khi nguyên tổ nuốt lấy trái cấm thì sá»± dữ và cái ác nhÆ° con bạch tuá»™c vÆ°Æ¡n vòi đến má»i mặt của cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Nó dai dẳng, ngoan cố, lì lợm, không dá»… dà ng buông tha nếu chúng ta không chống cá»± lại má»™t cách mãnh liệt, dứt khoát. Chẳng thế mà Kinh thánh đã dùng biểu tượng con rắn để mô tả hà nh Ä‘á»™ng xảo trá của sá»± dữ luôn gieo rắc bất hoà trong bản hoà tấu nhịp nhà ng của Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i.
Trong dụ ngôn cá» lùng, Äức Giêsu khẳng định vá» sá»± xuất hiện của cá» lùng là do kẻ thù đã gieo chúng và o ruá»™ng lúa.
Cho dù kẻ thù đó là Satan hay bởi chÃnh sá»± lạm dụng tá»± do của con ngÆ°á»i, thì cá» lùng luôn mang đến tai hoạ và chết chóc.
Cho dù cá» lùng có bóp nghẹt lúa tốt trong má»™t thá»i gian, nhÆ°ng mùa gặt đến, nó sẽ bị gom lại và đốt Ä‘i. Còn lúa tốt lại được cất và o kho lẫm.
Cho dù cứ để cỠlùng và lúa tốt cùng lớn lên cho đến mùa gặt, nhưng không phải là để dung túng cho cái ác và để sự dữ lộng hà nh.
Thiên Chúa có chÆ°Æ¡ng trình hà nh Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i: Trong hà nh trình của má»—i con ngÆ°á»i, vẫn có cá» lùng má»c chung vá»›i lúa tốt, vẫn có cái ác sống chung vá»›i cái thiện, vẫn có bóng tối chen lẫn cùng ánh sáng. Äó là cuá»™c chiến đấu trÆ°á»ng kỳ giữa sá»± là nh và sá»± dữ. Trong lòng ngÆ°á»i tÃn hữu rá»… cá» lùng và lúa tốt vẫn Ä‘an xen lẫn nhau. Thánh Phaolô đã diá»…n tả chân lý ấy khi viết: “Äiá»u tôi muốn, thì tôi không là m, nhÆ°ng Ä‘iá»u tôi ghét thì tôi cứ là mâ€. NgÆ°á»i tÃn hữu hay bị cám dá»— ở trong tình trạng chÆ°a là tá»™i nhân mà cÅ©ng chÆ°a muốn tìm vá» thánh thiện.
Khi chiến đấu chống lại sá»± dữ, chúng ta không chiến đấu Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c, có Chúa cùng chiến đấu vá»›i chúng ta, nhÆ° má»™t ngÆ°á»i Cha đầy yêu thÆ°Æ¡ng. NhÆ°ng ngÆ°á»i không can thiệp để tiêu diệt sá»± dữ má»™t cách vÅ© bão, vì NgÆ°á»i đã ban cho chúng ta sá»± tá»± do, và bởi chúng ta là những con ngÆ°á»i có trách nhiệm. Sá»± dữ nà o cÅ©ng có phần cá»™ng tác của con ngÆ°á»i, tá»™i lá»—i nà o cÅ©ng mang dấu tay của những kẻ đồng loã. Evà đã chẳng phạm tá»™i nếu bà đừng Ä‘Æ°a tay ra hái trái cấm. Äể cứu lấy con ngÆ°á»i luôn luôn sa ngã, Thiên Chúa đã phải nhẫn nại, chỠđợi sá»± hoán cải tuy rất cháºm chạp của há».
Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, và không há» quên sót má»™t ai, cho dù há» là những tá»™i nhân:
Nếu Thiên Chúa tá» ra cháºm chạp trong việc chống lại tá»™i lá»—i, là để chúng ta có thá»i gian mà sám hối canh tân.
Nếu chúng ta yếu Ä‘uối lầm lá»—i, thì NgÆ°á»i sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để can đảm trá»—i dáºy sau những lần vấp ngã.
Nếu phải bÆ°á»›c Ä‘i trong bóng đêm tăm tối vì mất niá»m hy vá»ng, thì NgÆ°á»i sẽ là ánh sáng dẫn Ä‘Æ°á»ng để chúng ta đến vá»›i niá»m tin.
Thiên Chúa khinh ghét tá»™i lá»—i nhÆ°ng lại yêu mến tá»™i nhân, vì NÆ°á»i chỠđợi nÆ¡i há» lòng thống hối để được NgÆ°á»i thứ tha. Thiên Chúa khoan dung, Ä‘á»™ lượng không phải để dung túng cho các tá»™i nhân, nhÆ°ng là để cho há» thá»i gian thức tỉnh mà quay trở vá».
Chúa đã bao dung nhẫn nại vá»›i chúng ta. Lẽ nà o chúng ta lại thiếu nhân háºu khoan dung vá»›i kẻ tá»™i lá»—i? Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, lẽ nà o chúng ta không dùng tình yêu của NgÆ°á»i mà hoán cải anh em? Lòng tÆ°Æ¡ng xót Chúa muốn kéo chúng ta và o quê hÆ°Æ¡ng vÄ©nh cá»u. NhÆ°ng không phải là má»™t cuá»™c hà nh trình Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c. Trái lại, phải là má»™t ngà y há»™i thắm đẫm tình yêu, đầy ắp tiếng cÆ°á»i. [Mục Lục]
48. Sức mạnh ẩn tà ng
Anh chị em thân mến,
Hôm nay, tôi muốn nói vá» cây cá» lùng trong cánh đồng lúa tại Việt Nam chúng ta. Hai mÆ°Æ¡i năm nay, ai là nông dân, và có là m lúa ngắn ngà y, chắc hẳn sẽ biết cây cá» lùn khá rõ. TrÆ°á»›c năm 1975, nói tá»›i cá» lùng, ngÆ°á»i công giáo hầu nhÆ° chỉ biết cá» lùng qua bà i dụ ngôn trong Phúc âm mà thôi. Thá»±c tế, ngÆ°á»i ta không biết cây cá» lùng ra sao cả. NhÆ° trên đã nói, chỉ sau năm 75, khi là m lúa ngắn ngà y, ngÆ°á»i ta má»›i biết cá» lùng là gì. Äặc Ä‘iểm của cá» lùng chÃnh là vì nó rất giống cây lúa - chỉ khác là nó xanh Ä‘en, mÆ°á»›t hÆ¡n, và lá dà i hÆ¡n. Chỉ khi cây lúa đã già , sắp trổ bông, ngÆ°á»i ta má»›i phân biệt được cá» lùng và lúa. Chúng ta cÅ©ng không biết cây cá» lùng trong ruá»™ng lúa ở Việt Nam hôm nay, có phải là cây cá» lùng thá»i Chúa Giêsu không? Dầu sao xem ra, cá» lùng nà y cÅ©ng có những đặc Ä‘iểm khá giống những gì Chúa Giêsu muốn nói. Bà i Tin Mừng hôm nay kể lại dụ ngôn kẻ thù đã gieo cá» lùng và o ruá»™ng lúa của ông chủ.... KÃnh má»i anh chị em cùng suy niệm.
a/. Chúng ta thá» nghe lại cách giải thÃch của Chúa Giêsu vá» dụ ngôn cá» lùng gieo trong ruá»™ng: Chúa nói: hạt giống tốt là con cái NÆ°á»›c Trá»i - NgÆ°á»i gieo giống chÃnh là Con NgÆ°á»i (Chúa Giêsu) - ruá»™ng là thế gian - cá» lùng là con cái ác thần - kẻ thù gieo cá» lùng là ma quá»· - mùa gặt là ngà y táºn thế - thợ gặt là các thiên thần.
Chúa nói tiếp: Khi đến mùa gặt, sẽ không gặt lúa trÆ°á»›c, nhÆ°ng ông chủ bảo thợ gặt lo nhổ cá» lùng trÆ°á»›c, rồi đốt Ä‘i. Hình ảnh NÆ°á»›c Trá»i ngà y táºn thế cÅ©ng váºy, Chúa sẽ sai thiên thần táºp trung má»i kẻ xấu tống ra khá»i NÆ°á»›c Trá»i, cho há» và o lò lá»a... còn kẻ là nh sẽ được vinh quang trong NÆ°á»›c Trá»i...
b/. Có hai Ä‘iá»u rút ra từ bà i há»c Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay:
* Hình ảnh NÆ°á»›c Trá»i: được và nhÆ° hạt giống tốt được gieo trong ruá»™ng là tâm hồn chúng ta. Hạt giống lúc đầu rất bé nhỠâm thầm, nhÆ° hình ảnh hạt cải, chỉ bé xÃu thôi; nhÆ°ng hạt giống NÆ°á»›c Trá»i có sức mạnh vô biên, có thể sinh hoa kết quả.... Hình ảnh của má»™t viên men, chỉ có 28grs, có thể là m cho má»™t thúng bá»™t Ä‘á»™ 7 kg 500, Ä‘á»u dáºy men... cÅ©ng chÃnh là hình ảnh nói lên sức mạnh NÆ°á»›c Trá»i. Dỉ nhiên NÆ°á»›c Trá»i không phải là hạt giống, cÅ©ng không phải là viên men; đó chỉ là hình ảnh tượng trÆ°ng mà thôi...
Hình ảnh NÆ°á»›c Trá»i: ta thá» nhìn và o lịch sá» Kitô giáo, lúc đầu và o thá»i Giáo há»™i sÆ¡ khai, chỉ là má»™t nhóm nhá» gồm 12 tông đồ, má»™t số môn đệ và Ãt ngÆ°á»i tin Chúa. Ngay thá»i đó, Giáo há»™i bị bắt bá»› đủ Ä‘iá»u. Rồi trải qua 20 thế ká»·, hầu nhÆ° không lúc nà o Giáo Há»™i không bị bắt bá»›, có lúc hầu nhÆ° ngÆ°á»i ta tưởng sẽ bị tiêu diệt hoà n toà n. Váºy mà ngà y nay trên thế giá»›i, có lối 1 tá»· ngÆ°á»i Kitô hữu. Hầu nhÆ° cứ 8 ngÆ°á»i thì có má»™t ngÆ°á»i tin và o Thiên Chúa. Chúng ta không nói đến sức mạnh của tổ chức xã há»™i Kitô giáo, nhÆ°ng là nói đến sức mạnh của Hạt giống Lá»i Chúa, là ân sủng Chúa. Sức mạnh nà y có giá trị vô biên, mạnh hÆ¡n cả sá»± chết...
* Chúa muốn con ngÆ°á»i cá»™ng tác và o việc phát triển Hạt giống NÆ°á»›c Trá»i: Hạt giống NÆ°á»›c Trá»i tuy có sức mạnh vô biên, nhÆ°ng hạt giống đó phải được gieo trên đất tốt. Hạt giống được gieo trong bụi gai, bên vệ Ä‘Æ°á»ng sẽ không sinh hoa kết trái được. Viên men muốn là m cho thúng bá»™t dáºy lên, phải được ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trá»™n trong bá»™t. Hạt cải muốn thà nh cây, phải được con ngÆ°á»i gieo trồng cẩn tháºn, và phải được chăm sóc chu đáo....
Qua lịch sá» của Há»™i thánh, các thánh hiển tu, cÅ©ng nhÆ° các vị tỠđạo, há» là những con ngÆ°á»i đã hết lòng vì NÆ°á»›c Trá»i. ChÃnh vì thế, há» cá»™ng tác hết sức chặt chẻ để mong cho Hạt giống NÆ°á»›c Trá»i lá»›n lên; há» luôn tỉnh thức cầu nguyện, lấy Lá»i Chúa và Thánh Thể là m sức sống. Há» cÅ©ng là nhân chứng của Tin mừng, luôn xây đắp yêu thÆ°Æ¡ng và tha thứ...
c/. Gợi ý sống và chia sẻ: Qua những Ä‘iá»u suy niệm kể trên, ta thấy được sức mạnh vô biên của Hạt giống Lá»i Chúa, váºy ta có sẵn sà ng cá»™ng tác và o việc xây dá»±ng NÆ°á»›c Trá»i bằng cách nhÆ° Chúa mong muốn không? [Mục Lục]
49. Sá»± nhẫn nại tháºt sá»± – Lm. Cantalamessa
Cha Capuchin Raniero Cantalamessa, ngÆ°á»i giảng Phủ Giáo Hoà ng đã giải thÃch vá» dụ ngôn cá» lùng và há»™t giống tốt.
* * *
Hột giống và cỠlùng
NÆ°á»›c Trá»i có thể sánh vá»›i má»™t ngÆ°á»i đã gieo giống tốt trong ruá»™ng mình; nÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ° má»™t há»™t cải; nÆ°á»›c trá»i giống nhÆ° chất men. Ba câu đầu nà y của những dụ ngôn đủ cho chúng ta hiểu rằng Chúa Giêsu Ä‘ang nói vá»›i chúng ta vá» má»™t nÆ°á»›c "Trá»i", nhÆ°ng nÆ°á»›c đó được tìm thấy "trên mặt đất."
Tháºt váºy, chỉ trên mặt đất má»›i có má»™t chá»— cho cá» lùng và sá»± má»c lên, chỉ trên mặt đất má»›i có bá»™t cần chất men. Trong nÆ°á»›c cuối cùng, không có cái gì trong tất cả những thứ đó, nhÆ°ng duy nhất chỉ có Chúa, đấng sẽ là tất cả trong tất cả má»i ngÆ°á»i. Dụ ngôn há»™t cải biến thà nh má»™t cây chỉ rõ sá»± lá»›n lên của nÆ°á»›c Chúa trong lịch sá».
Dụ ngôn chất men cÅ©ng chỉ sá»± lá»›n lên của nÆ°á»›c Chúa, nhÆ°ng không phải má»™t sá»± lá»›n lên trong sá»± trải rá»™ng cho bằng trong sá»± hùng mạnh; nó chỉ sức mạnh biến đổi NgÆ°á»i có sức mạnh đó có thể đổi má»›i má»i sá»±. Hai dụ ngôn sau cùng nà y được các môn đệ hiểu dá»… dà ng. NhÆ°ng dụ ngôn thứ nhất không được hiểu dá»… dà ng nhÆ° thế đó là dụ ngôn cá» lùng.
Sau khi bá» những đám đông, và khi và o đến nhà , các môn đệ há»i Chúa Giêsu vá» sá»± đó: "Xin Thầy giải nghÄ©a dụ ngôn cá» lùng trong ruá»™ng cho chúng con nghe".. Chúa Giêsu đã giải nghÄ©a dụ ngôn. NgÆ°á»i nói NgÆ°á»i là kẻ gieo giống, há»™t giống tốt là con cái nÆ°á»›c trá»i, những cá» lùng là những con cái kẻ dữ, và đồng ruá»™ng là thế gian và mùa gặt là ngà y táºn thế.
Äồng ruá»™ng là thế gian. Trong thá»i cổ Kitô giáo, các ngÆ°á»i Donatists đã giải quyết vấn Ä‘á» má»™t cách Ä‘Æ¡n giản và nói rằng Giáo Há»™i là tất cả những kẻ là nh, và thế gian thì đầy dẩy những con cái kẻ dữ, không có hy vá»ng gì được cứu Ä‘á»™. NhÆ°ng tÆ° tưởng của Thánh Augustinô trổi báºt hÆ¡n, tÆ° tưởng đó là tÆ° tưởng vá» Giáo Há»™i phổ quát.
ChÃnh Giáo Há»™i là má»™t cánh đồng, trong đó những há»™t giống và những cá» lùng, những kẻ tốt và những ngÆ°á»i xấu, Ä‘á»u má»c lên chung, là má»™t nÆ¡i có chá»— để má»c, để được cải thiện và hÆ¡n hết để bắt chÆ°á»›c gÆ°Æ¡ng nhẫn nại của Chúa. "Những kẻ dữ hiện hữu trong thế gian nà y hoặc là để được cải thiện hay là nhá» há» mà những kẻ là nh có thể luyện táºp đức nhẫn nại" (Th.Augustine).
Bà i Ä‘á»c thứ nhất, trÃch từ Sách Khôn Ngoan, cÅ©ng nói vá» sá»± nhẫn nại của Chúa, vá»›i thánh thi ca ngợi sức mạnh của Chúa: "NhÆ°ng dầu Chúa là chủ tể sức mạnh, Chúa xét xá» nhân háºu, và Chúa cai trị chúng con vá»›i nhiá»u khoan dung,... Và Chúa đã dạy dân Chúa, bằng những việc là m nà y, là những kẻ công chÃnh phải ở hiá»n là nh, và Chúa ban cho con cái Chúa Ä‘iá»u kiện tốt để hy vá»ng Chúa cho phép sám hối vì tôi lá»—i của há»."
HÆ¡n nữa, sá»± nhẫn nại của Chúa, không phải là má»™t sá»± nhẫn nại Ä‘Æ¡n giản, nghÄ©a là chá» tá»›i Ngà y Phán Xét và lúc đó phạt theo thoả thÃch. Äó là sá»± nhẫn nhục, lòng thÆ°Æ¡ng xót và ý muốn cứu vá»›t. Do đó, trong NÆ°á»›c Chúa, không có chá»— cho những tôi tá»› không biết nhẫn nại, cho những ngÆ°á»i không là m gì hÆ¡n là kêu xin Chúa phạt và thỉnh thoảng chỉ cho Chúa con ngÆ°á»i Chúa phải đánh.
Má»™t ngà y kia Chúa Giêsu quở trách hai môn đệ của NgÆ°á»i muốn lá»a mÆ°a từ trá»i xuống trên những kẻ đã không tiếp rÆ°á»›c NgÆ°á»i (Lc 9:55). Có lẽ cÅ©ng phải quở trách nhÆ° váºy đến má»™t số ngÆ°á»i quá sốt sắng đòi công lý, hình phạt và báo oán những kẻ giữ cá» lùng của thế gian.
Sá»± nhẫn nại của ông chủ ruá»™ng cÅ©ng được chỉ nhÆ° má»™t gÆ°Æ¡ng mẫu cho chúng ta. Chúng ta phải chá» mùa gặt, nhÆ°ng không phải nhÆ° những đầy tá»› khó kiá»m hảm, giữ chặt cái liá»m, dÆ°á»ng nhÆ° nóng lòng thấy gÆ°Æ¡ng mặt của những kẻ dữ trong Ngà y Phán xét. Ngược lại, chúng ta phải chá» nhÆ° những ngÆ°á»i coi ý muốn của Chúa là của mình, là "tất cả má»i ngÆ°á»i được cứu Ä‘á»™ và nháºn biết chân lý " (1 Tim. 2:4).
Do đó, má»™t lá»i kêu gá»i sống khiêm tốn và nhân háºu, là điá»u được gặt hái từ dụ ngôn há»™t giống và cá» lùng. Chỉ có má»™t đồng ruá»™ng đúng đắn và cần thiết để nhổ ngay cá» lùng, đó là từ chÃnh lòng của mình! [Mục Lục]
50. NÆ°á»›c Trá»i được xây dá»±ng trên lòng kiên nhẫn
Tiếp theo dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống, Chúa nháºt hôm nay chúng ta được tiếp tục suy niệm các dụ ngôn vá» NÆ°á»›c Trá»i. Chúng ta cùng nhau dừng lại nÆ¡i dụ ngôn lúa và cá» lùng. Ngà y nay, ngÆ°á»i ta muốn diệt cá» thì rất dá»… dà ng. Chỉ cần má»™t bình xịt thì không bao lâu cá» mà ta muốn diệt sẽ chết hết. Ngà y xÆ°a và nhất là nÆ¡i vùng đất Do thái không được nhÆ° thế. Do đó, khi phát hiện trong ruá»™ng có nhiá»u cá» lùng ngÆ°á»i đầy tá»› đã tức tốc chạy báo cho ông chủ. Äồng thá»i, anh cÅ©ng xin chủ cho mình ra ruá»™ng nhổ và gom Ä‘i những cá» lùng đó. Thế nhÆ°ng, ông chủ vá»›i thái Ä‘á»™ bình thản và kiên nhẫn trả lá»i: "Äừng, sợ rằng khi gom cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúa. Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt. Äến ngà y mùa, tôi sẽ bảo thợ gặt: hãy gom cá» lùng lại, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i, còn lúa, thì hãy thu và o kho lẫm cho tôi." (Mt 13, 29 - 30)
Thiên Chúa của chúng ta là Äấng từ bi và hay thÆ°Æ¡ng xót, cháºm bất bình và rất má»±c khoan dung (Tv 103, 8 ). NgÆ°á»i không muốn má»™t ai trong chúng ta phải hÆ° mất. Chúa Giêsu đã nói: "Ta không đến để kêu gá»i ngÆ°á»i công chÃnh nhÆ°ng kêu gá»i ngÆ°á»i tá»™i lá»—i" ( Mt 9, 13 ). Thiên Chúa không dung túng cho tá»™i lá»—i nhÆ°ng NgÆ°á»i rất thông cảm cho sá»± yếu Ä‘uối và má»ng dòn của con ngÆ°á»i.
Chúng ta nhá»› thá»i Cá»±u Æ°á»›c, dân Do thái không biết bao nhiêu lần bá»™i nghÄ©a thất trung nhÆ°ng Thiên Chúa vẫn không bá» rÆ¡i há». Những Tông đồ đầu tiên được Chúa Giêsu kêu gá»i cÅ©ng là những ngÆ°á»i thất há»c, tháºm chà có ngÆ°á»i tá»™i lá»—i công khai. Dù váºy, chÃnh những ngÆ°á»i đó lại là ná»n tảng để xây dá»±ng Giáo há»™i. Äúng nhÆ° lá»i của má»™t ai đã nói: "Không thánh nhân nà o mà không có má»™t quá khứ tá»™i lá»—i. CÅ©ng nhÆ° không có má»™t tá»™i nhân nà o mà không có má»™t tÆ°Æ¡ng lai rá»±c sáng".
Có lẽ nhiá»u lúc chúng ta tá»± há»i tại sao còn nhiá»u kẻ ác vẫn còn sống thoải mái. Tháºm chà há» còn là m hại nhiá»u ngÆ°á»i là nh nữa. Trá»i đất sao tiêu diệt những hạng ngÆ°á»i đó cho xong. Suy niệm dụ ngôn hôm nay chắc phần nà o chúng ta sẽ tìm được câu trả lá»i. Thiên Chúa không bao giá» muốn ai trong chúng ta bị hÆ° mất. Hãy cám Æ¡n Chúa vì biết đâu có lúc chÃnh ta lại là những cá» lùng. Thiên Chúa vẫn luôn kiên nhẫn trông chá» chúng ta có thể trở thà nh cây lúa tốt. [Mục Lục]
51. Hiểu biết và kiên nhẫn – Lm FX. Vũ Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Câu dẫn nháºp ngắn (c. 24a) liên kết dụ ngôn Cá» lùng (13,24b-30) vá»›i hai dụ ngôn tiếp theo (cc. 31a.33a). Chủ đỠ“gieo giống†cÅ©ng là chủ Ä‘á» của dụ ngôn trÆ°á»›c; các từ móc là “gieo†(speirô), “giống†(sperma) và “ruá»™ng†(agros).
Hai dụ ngôn ngắn, Hạt cải và Men (cc. 31-33), Ä‘Æ°a chúng ta tá»›i vá»›i diá»…n từ vá» các dụ ngôn Äức Giêsu giảng cho công chúng. Dụ ngôn Hạt cải, vá»›i má»™t câu mở tÆ°Æ¡ng tá»± 13,24, được liên kết vá»›i dụ ngôn trÆ°á»›c bằng những từ móc “con ngÆ°á»i†(anthrôpos), “gieo†(speirô), “ruá»™ng†(agros) và “giống†(sperma). Dụ ngôn Men có nhiá»u Ä‘iểm khác biệt hÆ¡n. Hai dụ ngôn nà y có bố cục song song trong phần thứ nhất, còn kết luáºn thì khác nhau.
Các câu 34-35 Ä‘Æ°a tá»›i má»™t kết luáºn cho bà i Diá»…n từ công cá»™ng. Tác giả Mt Ä‘Æ°a Ä‘á»™c giả trở lại vá»›i cc. 2-3 và cc. 10.13. Câu 35b tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i Tv 78,2 LXX, vì có số phức en parabolais (“Mở miệng ra, tôi sẽ kể các dụ ngôn); còn c. 35c không tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i má»™t bản văn Kinh Thánh nà o cả và cÅ©ng không thuá»™c ngôn ngữ Mt.
Vá»›i c. 36a, chúng ta được Ä‘Æ°a trở lại vá»›i Mt 13,1-2: thể văn đóng khung. Câu há»i của các môn đệ kèm theo câu trả lá»i của Äức Giêsu được đối lại ở c. 51, vá»›i câu há»i của Äức Giêsu và câu trả lá»i của các môn đệ.
2.- Bố cục
Nếu xác định cấu trúc theo kiểu quen thuá»™c của Mt, chúng ta có thể cho rằng Ä‘oạn văn Ä‘á»c hôm nay có ba phần A, B và C, vá»›i má»™t câu mở và má»™t câu kết nhÆ° sau:
Mở (13,24a)
- Các dụ ngôn:
(1) Dụ ngôn 1: “CỠlùng†(13,24b-30):
- a) Trình bà y sự việc (cc. 24b-26),
- b) Mẩu đối thoại giữa chủ nhà và các đầy tớ (cc. 27-30);
(2) Dụ ngôn 2: “Hạt cải†(13,31-32),
(3) Dụ ngôn 3: “Men†(13,33);
- Lý do nói bằng Dụ ngôn (13,34-35);
- Dụ ngôn Cá» lùng được giải thÃch (13,36-42; c. 36 là câu dẫn nháºp):
- a) Giải thÃch bà i dụ ngôn từng từ má»™t (cc. 37-39),
- b) “Bà i khải huyá»n nhá»â€ (cc. 40-43);
Kết (13,43).
3.- Và i điểm chú giải
- Cá» lùng (zizania, 25): Äây là má»™t loại cỠăn bám, Ä‘á»™c hại. Khắp vùng Trung Äông đầy loại cá» nà y. Nó bị coi là má»™t dạng thoái hóa, biến chất, của lúa mì. Trong thân nó, có má»™t thứ nấm thÆ°á»ng tiết ra má»™t chất Ä‘á»™c.
- Hạt cải (31): Tiếng Hy Lạp là kokkos sinapeôs. Cây sinapi (ta tạm dịch là “cây cảiâ€) là má»™t loại cây rau thông dụng bên Paléttina, có thể cao tá»›i ba hoặc bốn thÆ°á»›c, dạng má»™c vá»›i các cà nh tá»a rá»™ng. Lá của nó có thể là m rau. Hạt của nó không phải là nhá» nhất trong các loại hạt (Ä‘Æ°á»ng kÃnh khoảng 1mm), nhÆ°ng nhá» nhất trong các loại hạt được ngÆ°á»i ta gieo trồng, được dùng là m mù-tạc, thuốc và thức ăn cho chim. Tục ngữ Do Thái dùng hạt nà y mà chỉ những gì nhá» nhất. Sách Mishna coi cây cải Ä‘en (brassica nigra) là loại cây trồng ngoà i cánh đồng. NhÆ°ng tại Paléttina và nhiá»u nÆ¡i khác, ngÆ°á»i ta trồng trong vÆ°á»n nhà .
- Nó trở thà nh cây to (32): Trong Cá»±u Ước, cây cho Ä‘Ã n chim trú ngụ là má»™t hình ảnh quen thuá»™c để diá»…n tả má»™t vÆ°Æ¡ng quốc hùng mạnh đảm bảo che chở các thần dân (x. Ed 17,23; 31,6; Än 4,9; 11,18). Trong ná»n văn chÆ°Æ¡ng khải huyá»n, kinh sÆ° hoặc targum, “chim†tượng trÆ°ng các dân ngoại Ä‘ang kéo đến tháºt đông. Ở đây, Mt nêu báºt đặc tÃnh cánh chung của dụ ngôn khi phóng đại kÃch thÆ°á»›c của cây rau thà nh “má»™t cây toâ€.
- chim trá»i tá»›i là m tổ trên cà nh (32): Chi tiết nà y không phải là không thể xảy ra, bởi vì chim chóc thÃch ăn hạt cải.
- vùi và o (33): dịch sát là “giấu trong†(enekrypsen). Äá»™ng từ nà y Ä‘i vá»›i văn cảnh (x. cc. 35.44)
- ba thúng bá»™t (33): “Thúng†là từ được chá»n để dịch từ saton Hy Lạp. Saton là má»™t Ä‘Æ¡n vị Ä‘o lÆ°á»ng ngÅ© cốc và bá»™t, tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i 13-15 lÃt. Äây là má»™t lượng bá»™t lá»›n, khi đã dáºy men thì có thể là m ra bánh cho khoảng 150 ngÆ°á»i ăn. Mt nhấn mạnh đến tÃnh hữu hiệu của men.
- công bố (35): Äá»™ng từ “công bốâ€, ereugomai, hiếm khi được dùng. NghÄ©a chữ là “mạc khảiâ€, nhÆ°ng cÅ©ng có thể là “gây ồn à oâ€, “thốt raâ€, “diá»…n tảâ€.
- các gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu (40): Trong Kinh Thánh, skandala nhắm đến những sá»± váºt chứ không nhắm đến những con ngÆ°á»i (x. Mt 18,6-7). Äây là những Ä‘iá»u là m cho ngÆ°á»i khác “vấpâ€, nghÄ©a là không Ä‘i vững và ng trong Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa.
4.- à nghĩa của bản văn
Nhìn và o cuá»™c sống, ta thấy Thiên Chúa ở trong tình trạng ẩn mình, Ngà i không can thiệp cách rõ rà ng hiển nhiên. NgÆ°á»i ta có thể sống không cần và còn chống lại Ngà i mà dÆ°á»ng nhÆ° chẳng phải chịu háºu quả gì. Ngà i biến mất hoà n toà n Ä‘Ã ng sau các thế lá»±c và các quyá»n hà nh Ä‘ang thống trị sân khấu thế giá»›i và đang can thiệp và o trong Ä‘á»i sống chúng ta cách quyết liệt. Tất cả tình trạng nà y vẫn là má»™t chÆ°á»›ng kỳ khiến con ngÆ°á»i khó mà coi trá»ng Thiên Chúa và tin cáºy nÆ¡i Ngà i. Äiá»u nà y cÅ©ng đúng cho bản thân và công trình của Äức Giêsu, đúng cho cả cá»™ng Ä‘oà n các tÃn hữu là Há»™i Thánh. Do bản tÃnh, chúng ta hÆ°á»›ng vá» sá»± to lá»›n, sức mạnh, sá»± hà o nhoáng, sá»± hiển nhiên, sá»± cao cả, chứ chúng ta không nghiêng vá» sá»± chỠđợi, sá»± kiên trì nhẫn nại. Các giáo huấn của Äức Giêsu hôm nay giúp chúng ta suy nghÄ© lại cách suy tưởng và xá» sá»± của chúng ta.
Äức Giêsu đến không nhÆ° má»™t nhà chiến thắng oai hùng, có sức thuyết phục và thống trị má»i ngÆ°á»i. Con Ä‘Æ°á»ng NgÆ°á»i theo và công trình của NgÆ°á»i gây nhiá»u mệt nhá»c. Cái chết của NgÆ°á»i trong tình trạng bất lá»±c và bị bá» rÆ¡i dÆ°á»ng nhÆ° cung cấp má»™t dấu chỉ rõ rà ng cho thấy NgÆ°á»i không đáng giá gì và ta không thể tin cáºy nÆ¡i NgÆ°á»i.
Äức Giêsu biết hoà n cảnh khó chịu nà y, nhÆ°ng NgÆ°á»i không thay đổi cách xá» sá»±: NgÆ°á»i là và vẫn là Ngôi Lá»i Thiên Chúa đã là m ngÆ°á»i (x. Ga 1,14), NgÆ°á»i đã Ä‘i và o trong tình trạng lệ thuá»™c, yếu Ä‘uối và má»ng dòn của cuá»™c sống con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i vẫn là NgÆ°á»i Tôi Tá»› của Thiên Chúa, không gây ồn à o, không tá» ra hà o nhoáng (x. Mt 12,15-21).
* Dụ ngôn 1: “CỠlùng†(24-30)
Tuy nhiên, Äức Giêsu cÅ©ng muốn giúp chúng ta hiểu đúng đắn hoà n cảnh nà y và ngăn cản chúng ta rút ra những kết luáºn vá»™i vã. Chúng ta không được chỉ nhìn và o ngà y hôm nay, và khép mình lại trong khoảnh khắc hiện tại. Dụ ngôn Cá» lùng có mục Ä‘Ãch ấy.
Dụ ngôn Cá» lùng là má»™t tấn kịch có hai cảnh. Cảnh thứ nhất diá»…n ra hai nhân váºt và hà nh Ä‘á»™ng đối láºp: Trên cùng má»™t mảnh đất, ông chủ và kẻ thù đã gieo hai loại giống khác nhau, lúa tốt và cá» lùng là loại cỠăn hại. Cảnh thứ hai mở ra vá»›i sá»± can thiệp của các đầy tá»›: Há» há»i má»™t câu há»i thừa là chẳng lẽ ông chủ lại không gieo giống tốt, mà nhÆ° váºy thì do đâu có cá» lùng. Câu há»i không cần thiết, nhất là bởi vì há» không há»i vì sao có quá nhiá»u cá» lùng nhÆ° thế. Có ai lại ngạc nhiên khi thấy trong má»™t thá»a ruá»™ng xuất hiện thứ cá» không thể tránh được?
Câu trả lá»i của ông chủ tháºt đáng ngạc nhiên. Ông biết rõ rà ng là kẻ thù đã là m Ä‘iá»u đó. Tuy nhiên, có kẻ thù nà o lại có ý tưởng đó và lại có đủ hạt giống cá» lùng mà gieo ngay trong đêm nhÆ° thế! Nếu há» lén lút gặt lúa chÃn hoặc đốt cánh đồng, thì còn dá»… hiểu hÆ¡n. Äà ng khác, gợi ý của các đầy tá»› là nhổ cá» lùng cÅ©ng dá»… hiểu, vì ngÆ°á»i ta vẫn là m nhÆ° thế. Váºy mà ông chủ lại không đồng ý, ông bảo: “Cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt†(c. 30). NhÆ° thế, bà i dụ ngôn không muốn mô tả cách là m ruá»™ng thông thÆ°á»ng.
Má»i chuyện trở nên rõ rà ng khi đến cuối. Các thợ gặt, chứ không phải là các đầy tá»› đã đến há»i, trÆ°á»›c tiên sẽ thu gom cá» lùng, bó thà nh bó mà đốt Ä‘i. Thông thÆ°á»ng ngÆ°á»i ta là m cách khác: cá» lùng chÆ°a được nhổ Ä‘i sẽ bị thợ gặt quẳng trên đất, sau đó được thu gom lại cho gà ăn hoặc để đốt Ä‘i.
* Dụ ngôn 2: “Hạt cải†(31-32)
Bằng dụ ngôn tiếp theo, Äức Giêsu má»i Ä‘á»™c giả quan tâm đến sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa hạt cải lúc đầu và cây to ở hồi kết thúc. Hạt cải là má»™t thứ bé nhá» và không đáng ai để ý, nhÆ°ng sẽ không cứ ở trong tình trạng nhá» bé mãi; nó sẽ phát triển nhiá»u và má»i ngÆ°á»i phải nhìn nháºn nó. Má»™t chi tiết lạ: ngÆ°á»i ná» gieo “(chỉ) má»™t†hạt cải trong ruá»™ng/cánh đồng. Hẳn chúng ta nhá»› lại bà i dụ ngôn trÆ°á»›c (13,24), nhÆ°ng ở đây rõ rà ng không phải là vấn Ä‘á» gieo và gặt, mà là vấn đỠđặc tÃnh của cây cải mà Äức Giêsu muốn váºn dụng để giá»›i thiệu NÆ°á»›c Trá»i.
Chuyện xảy ra cho NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng nhÆ° váºy: khởi đầu trong tình trạng bé nhá», khiêm tốn; nhÆ°ng kết cuá»™c sẽ là má»™t kết quả đầy sức thuyết phục. Dụ ngôn nà y là má»™t lá»i “loan báo†đầy sức an ủi và khÃch lệ cho những ai chÆ°a thấy các ná»—i niá»m chá» mong thiên sai được thể hiện nÆ¡i công trình của Äức Kitô.
* Dụ ngôn 3: “Men†(33)
Dụ ngôn vá» men lấy lại bà i há»c của dụ ngôn trên. Hình ảnh “men†lấy từ nhà bếp. Bà ná»™i trợ có thể mua men hoặc tá»± là m lấy. Äây là sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa phần khởi đầu nhá» bé và khối lượng bá»™t to lá»›n ở cuối. Khởi đầu vá»›i má»™t chút men, không mấy ai để ý; nhÆ°ng trong đó đã chứa Ä‘á»±ng tất cả sức bung mở trong tÆ°Æ¡ng lai. NhÆ° men đã được “giấu ẩn†trong bá»™t, NÆ°á»›c Thiên Chúa lúc khởi đầu là má»™t thá»±c tại không ai thấy; chỉ sang giai Ä‘oạn thứ hai, ta má»›i thấy được sức mạnh của chút men ấy. Sá»± nhá» nhoi khiêm tốn của chút men khiến là m ta không ngá» tá»›i tác Ä‘á»™ng của nó trên khối bá»™t; đó cÅ©ng sẽ là tác Ä‘á»™ng của NÆ°á»›c Thiên Chúa trong lòng nhân loại. CÅ©ng nhÆ° tình trạng nhá» bé là má»™t Ä‘iá»u kiện quan trá»ng để hạt cải phát triển (c. 31), tình trạng giấu ẩn, hòa trá»™n vá»›i bá»™t là điá»u kiện thiết yếu để cho men có thể tác Ä‘á»™ng.
Äá»™ng tác “vùi†(“giấuâ€) men và o trong bá»™t hẳn muốn gợi ý đến tình trạng ẩn giấu của chân lý. Tình trạng ẩn giấu của sá»± tháºt trong các dụ ngôn (c. 35) và tình trạng ẩn giấu của kho báu trong ruá»™ng (c. 44) tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i men bị “vùi/giấuâ€. Há»™i Thánh có nhiệm vụ vén mở cho thấy chân lý giấu ẩn bằng lá»i nói và việc là m (10,26-27; x. 5,13-16). Khi là m nhÆ° thế, Há»™i Thánh là m cho thế giá»›i “dáºy menâ€.
* Tại sao nói bằng Dụ ngôn? (34-35)
Tác giả Mt cắt ngang diá»…n từ các dụ ngôn bằng cách Ä‘Æ°a và o má»™t “bản tóm tắt†hoạt Ä‘á»™ng rao giảng của Äức Giêsu. “NgÆ°á»i không nói gì vá»›i há» mà không dùng dụ ngôn†(c. 34). Câu văn nà y được TM Mc dùng để kết thúc “phân Ä‘oạn†các dụ ngôn (x. Mc 4,33-34); được Ä‘Æ°a và o trong văn cảnh Mt, ta không hiểu rõ lý do bao nhiêu. Rất có thể tác giả Mt Ä‘Æ°a câu ấy và o đây để ngÆ°ng má»™t chút trong diá»…n từ dà i vá» các dụ ngôn và để Ä‘Ã o sâu những nguyên do thần há»c đã Ä‘Æ°a Äức Giêsu đến chá»— chuá»™ng ngôn ngữ dụ ngôn hÆ¡n là ngôn ngữ thông thÆ°á»ng (x. c. 11). Sau đó, câu 35 vá»›i hai vế song song (c. 35b và 35c) giúp hiểu rằng mục Ä‘Ãch của Äức Giêsu là trình bà y những gì dược giấu kÃn. CÅ©ng nhÆ° ở 13,14-15, ở đây lại xuất hiện mối báºn tâm biện giáo của Mt, đó là xác nháºn thể văn dụ ngôn bằng má»™t chứng từ Kinh Thánh. Lần nà y ngà i trÃch Tv 78,2, trong đó mầu nhiệm tạo dá»±ng được kể dÆ°á»›i dạng các câu bà hiểm. Tác giả Mt coi má»i bản văn Kinh Thánh Cá»±u Ước có má»™t giá trị ngôn sứ. Rõ rà ng Kinh Thánh đã tiên báo là Äấng Mêsia sẽ nói bằng dụ ngôn! Tuy nhiên, dân chúng lại không hiểu những gì NgÆ°á»i đã nói. Chỉ các môn đệ má»›i hiểu, nên bây giá» NgÆ°á»i rút vá» nhà vá»›i các ông. Tháºt ra, dụ ngôn Men là dụ ngôn cuối cùng Äức Giêsu công bố từ trên thuyá»n cho dân chúng, rồi sau đó NgÆ°á»i vá» nhà và tiếp tục bà i giảng vá»›i các môn đệ (c. 36).
Váºy dân chúng ở lại bên ngoà i. HỠđã là m Ä‘iá»u gì xấu khiến Äức Giêsu phải quay lÆ°ng lại vá»›i há» nhÆ° thế? Dá»±a theo ngữ cảnh của Mt 13, thì chúng ta phải nói: há» không là m gì xấu cả. Äây là cách tác giả báo trÆ°á»›c những Ä‘iá»u sẽ xảy ra trong cuá»™c sống tÆ°Æ¡ng lai của Äức Giêsu. Dân chúng sẽ Ä‘Æ°a Äức Giêsu đến tháºp giá, có nghÄ©a là há» sẽ liên tục loại trừ các sứ giả cho đến khi loại được cả vị Sứ Giả tối cao.
* Dụ ngôn Cá» lùng được giải thÃch (36-43)
Äức Giêsu bỠđám đông Ä‘ang nghe NgÆ°á»i tại Ä‘iểm nà y và cùng vá»›i các môn đệ vá» nhà , nÆ¡i xuất phát (x. 13,1). Nay NgÆ°á»i giảng dạy cho các môn đệ. Äá»i môn đệ là nhÆ° váºy: suốt Ä‘á»i, há» phải há»c vá»›i “vị thầy duy nhất†là Äức Giêsu (x. 23,8). Tác giả gá»i bà i nà y là “dụ ngôn các Cá» lùng trong ruá»™ng†(hê parabolê tôn zizaniôn tou agrou) vì bà i há»c nhắm và o Ä‘iểm nà y.
Äức Giêsu đã giải nghÄ©a từng hình ảnh má»™t. Danh mục ở cc. 37-39 chuẩn bị cho phần áp dụng ở cc. 40-43. Kẻ gieo hạt giống tốt là Con NgÆ°á»i. Äến c. 41, ta thấy Con NgÆ°á»i chÃnh là vị Thẩm phán trần gian. NgÆ°á»i nắm trong tay không những công việc gieo giống, mà cả việc thu hoạch và nhÆ° thế là toà n thể lịch sá» thế giá»›i. Trong TM Mt, Con NgÆ°á»i là Chúa tể xét xá», NgÆ°á»i tháp tùng Há»™i Thánh suốt hà nh trình xuyên qua tình trạng cô Ä‘Æ¡n, Ä‘au khổ, để Ä‘i đến sá»± sống lại. Ruá»™ng là thế gian (chứ không phải là Há»™i Thánh; Há»™i Thánh luôn hiện hữu chỉ trong sứ mạng truyá»n giáo cho thế gian). Hạt giống tốt là con cái NÆ°á»›c Trá»i (x. 8,12). Chúng ta không biết chÃnh xác “con cái NÆ°á»›c Trá»i†là ai, nhÆ°ng toà n thể TM I cho thấy là m thế nà o, thay vì dân Israel, “Dân ngoại†(ethnê) mang hoa trái (x. 21,43) sẽ trở thà nh “con cái NÆ°á»›c Trá»iâ€. Các cá» lùng là “con cái Ãc Thầnâ€. Kẻ thù là ma quá»·, nó vẫn Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng, nhÆ° ở 13,19, trong lúc nà y. Mùa gặt là ngà y táºn thế. Thợ gặt là các thiên thần của cuá»™c phán xét.
Sau những giải thÃch chuẩn bị, bây giá» tác giả Mt diá»…n tả mối quan tâm của ngà i; ngà i nhấn mạnh trên khÃa cạnh tiêu cá»±c. CÅ©ng nhÆ° chủ nhà sẽ thu gom cá» lùng lại và o lúc gặt và “lấy lá»a đốt Ä‘i†(x. 3,12), chuyện cÅ©ng sẽ xảy ra nhÆ° thế cho các con cái Ãc Thần và o lúc táºn thế. Ở đây, trên mặt đất nà y, các sá»± việc “trá»™n lẫn†vá»›i nhau: bên cạnh những ngÆ°á»i tốt, có những kẻ xấu. Sá»± gần ká» nà y là má»™t chÆ°á»›ng kỳ. Các môn đệ trong nhà phải để ý đừng thuá»™c vỠ“những kẻ là m gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu†(skandala) và “những kẻ là m Ä‘iá»u gian ác†(anomia), Ä‘ang có cả ở bên trong lẫn bên ngoà i Há»™i Thánh.
Thiên Chúa lại không phải can thiệp, ngăn cản những kẻ xấu hà nh Ä‘á»™ng và chặn đứng tất cả những lối xá» sá»± bất công của há» sao? Äây lại không phải là nhiệm vụ của Äấng Mêsia: tách biệt ngÆ°á»i là nh kẻ dữ và thiết láºp những tÆ°Æ¡ng quan vÄ©nh viá»…n trong sáng sao (x. 3,12)? Chúng ta nhá»› đến phản ứng của Giacôbê và Gioan khi cả nhóm không được má»™t là ng Samari tiếp đón: “Thầy có muốn chúng con khiến lá»a từ trá»i xuống thiêu huá»· chúng nó không?†(Lc 9,54). Äức Giêsu dùng dụ ngôn để dạy cho loà i ngÆ°á»i chúng ta biết chấp nháºn hoà n cảnh pha trá»™n nà y. NgÆ°á»i không có nhiệm vụ chia cắt rõ rà ng và vÄ©nh viá»…n ngÆ°á»i là nh vá»›i ngÆ°á»i dữ. NgÆ°á»i quy tụ các môn đệ quanh NgÆ°á»i và dạy cho há» biết con Ä‘Æ°á»ng của NgÆ°á»i; nhÆ° NgÆ°á»i, cả há» nữa, há» cÅ©ng phải rảo qua con Ä‘Æ°á»ng ấy trong thế giá»›i nà y.
Nếu trong cuá»™c sống trần thế nà y, vẫn còn tình trạng gần ká», chÆ°a tách biệt, Ä‘iá»u đó không có nghÄ©a là hoà n cảnh nà y sẽ kéo dà i mãi, là là m tốt là m xấu thì cÅ©ng nhÆ° nhau! Äức Giêsu cho biết, số pháºn của ngÆ°á»i là nh kẻ dữ sau nà y sẽ hoà n toà n khác nhau. Những ngÆ°á»i tốt, vì đã ra sức thi hà nh ý muốn của Thiên Chúa, sẽ được đón và o trong NÆ°á»›c Trá»i và thuá»™c vá» gia đình Thiên Chúa, sẽ được Ngà i nhìn nháºn là con cái (x. 5,9). Há» sẽ được sống trong ánh sáng và niá»m vui chan hòa; chÃnh há» cÅ©ng sẽ chói chan hạnh phúc. Những kẻ khác, vì đã không quan tâm đến thánh ý Thiên Chúa, đã Ä‘i theo tÃnh Ãch ká»· và còn muốn lôi kéo ngÆ°á»i thân cáºn theo, sẽ bị loại khá»i cá»™ng Ä‘oà n nà y.
+ Kết luáºn
Xuyên qua hình ảnh cá» lùng, Äức Giêsu nói lên sá»± kiên nhẫn của Thiên Chúa đối vá»›i loà i ngÆ°á»i: vá» phÆ°Æ¡ng diện thá»±c váºt, cá» lùng không thể biến thà nh lúa tốt, nhÆ°ng trên bình diện thiêng liêng, kẻ xấu có thể trở thà nh ngÆ°á»i tốt, nếu hỠđược ngÆ°á»i khác nêu gÆ°Æ¡ng sáng, tác Ä‘á»™ng để há» biết váºn dụng những Æ¡n là nh Thiên Chúa vẫn ban cho há».
Xuyên qua hình ảnh hạt cải và nắm men, Äức Giêsu cho thấy rằng má»™t tình trạng khởi đầu không nổi rõ không có nghÄ©a là kết thúc cÅ©ng nhÆ° thế. Chỉ đến cuối, khi cây cải đã lá»›n lên và bá»™t đã dáºy men, ngÆ°á»i ta má»›i biết có cái gì ẩn giấu trong hạt cải và men. CÅ©ng thế, NÆ°á»›c Trá»i (Thiên Chúa) trên mặt đất Ä‘ang hiện diện, không viên mãn và xán lạn, nhÆ°ng trong sức mạnh dồi dà o, và sẽ tá» rõ ra và o lúc kết thúc. Váºy, ai Æ°á»›c ao thuá»™c vá» Äức Kitô, cần phải có má»™t tầm nhìn rá»™ng rãi và kiên nhẫn.
NhÆ° váºy, NÆ°á»›c Thiên Chúa đã khởi sá»± vá»›i công việc loan báo Tin Mừng, nhÆ°ng tình trạng hiện nay còn rất khiêm tốn (chÆ°a đủ thuyết phục) và không rõ rà ng (ngÆ°á»i tốt kẻ xấu Ä‘ang lá»›n lên vá»›i nhau). Chỉ sau khi đã trải qua má»™t hà nh trình dà i, trong tình trạng tranh tối tranh sáng, NÆ°á»›c Thiên Chúa má»›i tá» hiện rõ rà ng là má»™t cuá»™c quy tụ toà n thể vÅ© trụ và o sống trong bình an của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
PhÆ°Æ¡ng pháp là m việc của con ngÆ°á»i và Thiên Chúa tháºt khác nhau. Tiêu chuẩn các đầy tá»› nêu ra diá»…n tả má»™t khát vá»ng vẫn dà y vò các ngÆ°á»i của Thiên Chúa, nhÆ° Giêrêmia, Gióp, những ngÆ°á»i nghèo của Äức Chúa. Gioan Tẩy Giả cÅ©ng đã chia sẻ mối báºn tâm ấy khi giá»›i thiệu Äấng Mêsia đến sẽ là m việc quyết liệt: nhÆ° rìu đã đặt sẵn nÆ¡i gốc cây (x. Mt 3,10), nhÆ° nia đã sẵn sà ng để rê lúa (x. Mt 3,11; Lc 3,17); má»™t phép rá»a trong lá»a Ä‘ang chỠđợi má»i ngÆ°á»i (x. Mt 3,11; Lc 3,16). NgÆ°á»i ta cÅ©ng tạo láºp những nhóm “những ngÆ°á»i hoà n hảo†tách khá»i những ngÆ°á»i khác: đó là những ngÆ°á»i Pharisêu, “những ngÆ°á»i tách biệtâ€, và những ngÆ°á»i Exêni ở Qumrân, “các con cái ánh sángâ€, “những ngÆ°á»i công chÃnhâ€. Äây chÃnh là những đầy tá»› của ông chủ trong dụ ngôn. Tuy nhiên, vì có hiểu biết và kiên nhẫn vô biên, Thiên Chúa đã và vẫn xá» sá»± cách khác.
Thiên Chúa không muốn triệt tiêu sá»± dữ, nghÄ©a là những kẻ dữ, nhÆ°ng muốn há» sống còn và sống chung vá»›i những ngÆ°á»i tốt. Hẳn là Ngà i hiểu tÃnh hợp lý trong Ä‘á» nghị của các đầy tá»›, nhÆ°ng Ngà i đã phải xá» sá»± ngược Ä‘á»i, là vì cá» lùng sống Ä‘an quyện vá»›i lúa tốt, nên nếu nhổ cá» lùng, thì khó tránh được chuyện nhổ cả lúa tốt. Vá»›i lại, nếu cá» lùng không thể thà nh lúa tốt (vá» thá»±c váºt há»c), kẻ xấu lại có thể trở thà nh ngÆ°á»i tốt (trong Ä‘á»i sống thiêng liêng). Sá»± hiểu biết và kiên nhẫn của Thiên Chúa là nhằm cứu Ä‘á»™ má»i ngÆ°á»i. Äà ng khác, sá»± xấu và sá»± thiện Ä‘an quyện vá»›i nhau tinh vi đến ná»—i không dá»… gì mà phân tách ra. Tháºt ra không phải là vá»›i những cuá»™c tiêu diệt mà ngÆ°á»i ta xây dá»±ng được NÆ°á»›c Thiên Chúa, nhÆ°ng là vá»›i sá»± kiên nhẫn và tin tưởng.
Những gì mà loà i ngÆ°á»i thấy nhÆ° là má»™t chÆ°á»›ng kỳ tháºt ra lại là má»™t Ä‘iá»u bà nhiệm nằm trong chÆ°Æ¡ng trình Thiên Chúa: sá»± bé bá»ng và yếu Ä‘uối không gây phÆ°Æ¡ng hại mà đúng hÆ¡n lại tạo Ä‘iá»u kiện cho thà nh công tÆ°Æ¡ng lai. Nếu NÆ°á»›c Thiên Chúa trở thà nh má»™t định chế tá»± thá»a mãn vá» mình và hết là má»™t hạt cải, thì NÆ°á»›c ấy thiếu mất Ä‘iá»u kiện tăng trưởng. Chỉ khi biết mình yếu Ä‘uối, con ngÆ°á»i cáºy dá»±a và o Thiên Chúa, con ngÆ°á»i má»›i nên mạnh mẽ (x. 2 Cr 12,9). Các tÃn hữu cần phải bá» các Ä‘iểm tá»±a và các duyên cá»› trần tục, trở thà nh nghèo khó, khiêm nhÆ°á»ng, yếu Ä‘uối, để Há»i Thánh có được những đặc tÃnh nhÆ° Äấng Sáng Láºp thần linh muốn cho có.
Dụ ngôn Men trong bá»™t khiến chúng ta nhá»› đến má»™t phÆ°Æ¡ng pháp mục vụ mà các sứ giả Tin Mừng Ä‘á»u nhá»›: hỠđược Ä‘á» nghị sống âm thầm, khiêm tốn, nhá» bé, để có thể chuyển sức mạnh Tin Mừng và o trong lòng thế giá»›i và biến đổi thế giá»›i từ bên trong. Má»™t tÆ° tưởng khác đến từ thÆ° 1 Pr 1,1: “Tôi là Phêrô, Tông Äồ của Äức Giêsu Kitô, kÃnh gá»i những ngÆ°á»i được Thiên Chúa kén chá»n, những khách lữ hà nh Ä‘ang sống tản mác trong các xứâ€. Các Kitô hữu sống tản mác, sống tình trạng diaspora. Trong tiếng Hy Lạp, diaspora là hà nh Ä‘á»™ng gieo hạt: Váºy các Kitô hữu là hạt giống Thiên Chúa gieo và o trong thế giá»›i, để cuối cùng toà n thế giá»›i trở thà nh má»™t cánh đồng của Thiên Chúa, mang những hoa quả tốt là nh. [Mục Lục]
52. Sự kiên nhẫn và bao dung của Thiên Chúa
(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngá»c Biển)
Trong cuá»™c sống, chúng ta thÆ°á»ng xuyên đặt ra cho mình thắc mắc hay được nghe những chất vấn của rất nhiá»u ngÆ°á»i nhÆ°: “Tại sao Thiên Chúa lại để cho ngÆ°á»i dữ sống chung vá»›i ngÆ°á»i là nh mà không tiêu diệt nó Ä‘i?â€; hay “Tại sao kẻ ác lại gặp được may mắn, còn nhiá»u khi ngÆ°á»i tốt lại gặp phải thất bại?â€; và “TrÆ°á»›c thá»±c trạng đó, chúng ta cần phải có thái Ä‘á»™ nà o? Có được phép tiêu diệt kẻ dữ để là m cho Giáo Há»™i được trong sạch không?â€.
Hôm nay, chúng ta sẽ tìm thấy câu trả lá»i cho những vấn nạn trên qua ý nghÄ©a của ba dụ ngôn, đó là : dụ ngôn hạt giống và cá» lùng, dụ ngôn hạt cải và dụ ngôn men bánh.
Qua ba dụ ngôn trên, ta thấy rất rõ cách hà nh xá» của con ngÆ°á»i và Thiên Chúa hoà n toà n khác nhau. CÅ©ng qua bà i há»c của ba dụ ngôn trên, má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần phải có thái Ä‘á»™ sao cho phù hợp vá»›i thánh ý Thiên Chúa.
TrÆ°á»›c tiên, chúng ta cùng xem cách hà nh xá» của con ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o?
- Cách hà nh xá» của con ngÆ°á»i
Vì mang trong mình sá»± hữu hạn của loà i thụ tạo, nên chúng ta không thể thoát ra khá»i sá»± yếu Ä‘uối, bất toà n của kiếp nhân sinh. Tuy nhiên, thay vì cần có thái Ä‘á»™ khiêm nhÆ°á»ng nhÆ° Äức Mẹ, thánh Phêrô, Phaolô, Âu tinh..., để tạ Æ¡n Chúa và sá»a sai hầu được tốt là nh hÆ¡n, hay sẵn sà ng cảm thông cÅ©ng nhÆ° chia sẻ, nắm lấy tay nhau, dìu nhau đứng dạy và hÆ°á»›ng tá»›i sá»± thánh thiện, thì chúng ta nhiá»u khi chẳng khác gì những đầy tá»› của ông chủ trong “dụ ngôn cá» lùngâ€, luôn tìm cách triệt hạ những kẻ yếu Ä‘uối và bất toà n, để muốn giải quyết cho nhanh hầu được yên thân, xong chuyện: “Váºy ông có muốn chúng tôi nhổ cá» Ä‘i không?â€.
Tháºt váºy, đã nhiá»u lần chúng ta không đứng vá» phÃa bao dung để tha thứ, mà lại cảm thấy khó chịu và đòi há»i má»i ngÆ°á»i phải thánh thiện, tốt là nh, trong khi đó, chúng ta không há» xắn tay áo lên để cùng nhau giải quyết.
Thái Ä‘á»™ của chúng ta là nhÆ° thế đó. Luôn muốn loại bá» cái xấu cÅ©ng nhÆ° cả con ngÆ°á»i xấu cùng lúc. Tuy nhiên, xem ra thái Ä‘á»™ nà y không được đảm bảo, bởi lẽ không hợp vá»›i thánh ý Thiên Chúa muốn.
Váºy ý muốn và cách hà nh xá» của Thiên Chúa là gì?
- Cách hà nh xỠcủa Thiên Chúa
Qua dụ ngôn cá» lùng, Äức Giêsu muốn giá»›i thiệu cho chúng ta vá» bản chất của Thiên Chúa là : “Ãấng từ bi nhân háºu, NgÆ°á»i cháºm giáºn và già u tình thÆ°Æ¡ng†(Tv 103, 8).
Vì bản chất của Thiên Chúa là yêu thÆ°Æ¡ng, tha thứ và kiên nhẫn, nên trong má»i hoà n cảnh, biến cố, dù chúng ta suy nghÄ© cách nà o, tiêu cá»±c hay tÃch cá»±c, Ngà i luôn tìm cách và dịp thuáºn tiện để hÆ°á»›ng dẫn, dạy dá»— nhằm thể hiện tình yêu thÆ°Æ¡ng của Ngà i và mong muốn chúng ta quay vỠđể được tha thứ, yêu thÆ°Æ¡ng. Bởi vì “Ngà i ghét tá»™i chứ không ghét kẻ có tá»™iâ€. Nên khi nghe đầy tá»› đến xin cho phép được nhổ cá» lùng ngay láºp tức, thay vì thái Ä‘á»™ Æ°ng thuáºn, ông chủ đã ngăn chặn ngay và nói: “Äừng, cứ để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt... sợ rằng khi nhổ cá» lùng, các anh là m báºt luôn rá»… lúaâ€. Cách hà nh xá» nà y hoà n toà n khác vá»›i cách hà nh xá» của con ngÆ°á»i mà chúng ta đã tìm hiểu ở trên.
Tháºt váºy, NÆ°á»›c Thiên Chúa đã đến nÆ¡i hà nh Ä‘á»™ng của ngÆ°á»i gieo hạt. Tuy nhiên, NÆ°á»›c ấy được lá»›n lên ngay trong những thá» thách qua hình ảnh cá» lùng và lúa ở cùng vá»›i nhau, trà trá»™n và o nhau. Thá»i gian từ lúc gieo cho đến lúc gặt chÃnh là thá»i gian kiên nhẫn chỠđợi của Thiên Chúa trong sá»± bao dung, nhẫn nại, để chỠđợi con ngÆ°á»i sám hối, ăn năn.
- Sứ Ä‘iệp Lá»i chúa và thái Ä‘á»™ của chúng ta
Lá»i Chúa hôm nay muốn má»i gá»i chúng ta cần phải có thái Ä‘á»™ nhÆ° Thiên Chúa là : hiá»n từ, nhân háºu, bao dung và kiên nhẫn, để chịu Ä‘á»±ng những Ä‘iá»u xấu của ngÆ°á»i khác và dần dần tìm cách để hoán cải há» nhá» Æ¡n Chúa Thánh Thần. Äồng thá»i cảnh tỉnh chúng ta tránh cho xa thái Ä‘á»™ của những đầy tá»› là Ãch ká»·, nóng vá»™i, bảo thủ và bất bao dung.
Tại sao váºy? ThÆ°a, vì chúng ta cần phải nhìn nháºn rằng: “Kẻ dữ ngÆ°á»i là nh Ä‘á»u là con cái Chúa, được Chúa thÆ°Æ¡ng yêu tất cả, chúng ta cÅ©ng phải thÆ°Æ¡ng yêu nhau và phải có thái Ä‘á»™ khoan dung†(thánh Augustinô).
Tháºt váºy, Thiên Chúa là Äấng: “... cho mặt trá»i chiếu soi kẻ dữ cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i là nh, và cho mÆ°a trên ngÆ°á»i công chÃnh cÅ©ng nhÆ° kẻ bất lÆ°Æ¡ngâ€.
Khi Thiên Chúa má»i gá»i chúng ta trở nên hiá»n từ, nhân háºu và kiên nhẫn, ấy là lúc Ngà i muốn chúng ta có sá»± bình tâm để được thanh thản ngay trong những thá» thách do ngÆ°á»i anh chị em chúng ta gây nên, đồng thá»i đợi chỠđể kẻ tá»™i lá»—i có cÆ¡ may quay trở lại. Tháºt váºy, "NÆ°á»›c trá»i giống nhÆ° hạt cải ngÆ°á»i kia gieo trong ruá»™ng mình. Hạt đó bé nhá» hÆ¡n má»i thứ hạt giống, nhÆ°ng khi má»c lên, thì lá»›n hÆ¡n má»i thứ rau cá», rồi thà nh cây, đến ná»—i chim trá»i đến nÆ°Æ¡ng náu nÆ¡i ngà nh nó"; hay "NÆ°á»›c trá»i giống nhÆ° men ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kia lấy Ä‘em trá»™n và o ba đấu bá»™t, cho đến khi bá»™t dáºy men" là bằng chứng cho thấy thà nh công của sá»± kiên trì và chỠđợi trong hy vá»ng.
Mặt khác, Lá»i Chúa hôm nay cÅ©ng cho chúng ta thấy rằng: không vinh quang nà o mà không có thánh giá. Không thà nh không nà o lại thiếu mồ hôi và nÆ°á»›c mắt. Vì thế, chúng ta phải luôn tỉnh thức và chiến đấu, nếu không kẻ thù là ma quá»· sẽ tiến lại và thá»a sức gieo cá» lùng là tá»™i lá»—i... và o trong mảnh đất tâm hồn, hầu là m cho lÆ°Æ¡ng tâm chúng ta nhuốm mà u Ä‘en tối của sá»± ác...
Là m được Ä‘iá»u đó, chúng ta phải trở nên khiêm tốn để lắng nghe Lá»i Chúa hÆ°á»›ng dẫn chứ đừng có tai mà không nghe, có mắt mà không thấy.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con đừng rÆ¡i và o thái Ä‘á»™ khó chịu, bất mãn vá» những khuyết Ä‘iểm nÆ¡i anh chị em. Xin cho chúng con nháºn ra sá»± nhẫn nại của Thiên Chúa. Äồng thá»i biết phản ánh tình yêu của Thiên Chúa qua hà nh Ä‘á»™ng, lá»i nói và thái Ä‘á»™ của chúng con. Amen. [Mục Lục]
53. Chung đụng với lúa miến và cỠlùng
(Suy niệm của Lm Trần Bình Trá»ng)
Äể giúp ngÆ°á»i nghe hiểu vá» sá»± phát triển của nÆ°á»›c Trá»i, Chúa Giêsu dùng ba dụ ngôn để chuyển đạt ý niệm. Dụ ngôn vá» hạt cải ám chỉ nÆ°á»›c Trá»i bắt đầu rất nhá» bé nhÆ° hạt cải vá»›i việc chá»n có mÆ°á»i hai tông đồ. Dụ ngôn nắm bá»™t dáºy men ám chỉ việc bà nh trÆ°á»›ng của nÆ°á»›c Chúa lúc đầu cÅ©ng nhá» bé. Và nÆ°á»›c Trá»i được và nhÆ° má»™t thá»a ruá»™ng được gieo hạt giống. Trong khi ngÆ°á»i gieo giống thiếp ngủ, thì kẻ thù đến gieo vãi cá» lùng vá»±c và o ruá»™ng lúa của chủ nhÆ° Phúc âm hôm nay ghi lại: Khi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang ngủ, thì kẻ thù của ông đến gieo thêm cá» lùng và o ruá»™ng lúa, rồi Ä‘i mất (Mt 13:25).
Theo ý nghÄ©a dụ ngôn thì lúa miến và cá» lùng tượng trÆ°ng cho thiện và ác, sá»± là nh và sá»± dữ. Thánh kinh dạy ta có sá»± hiện diện của sá»± dữ trong thế gian. Theo thần há»c và Thánh kinh công giáo thì thần dữ không chịu tuân phục Thiên Chúa. NhÆ° váºy sá»± dữ là sản phẩm của tá»± do mà Thiên Chúa đã ban cho loà i thụ tạo: cho thiên thần cÅ©ng nhÆ° loà i ngÆ°á»i. Lucifer vì bất tuân phục Thiên Chúa, nên đã trở thà nh thần dữ. AÄ‘am vì không vâng lệnh Thiên Chúa nên đã để cho tá»™i lá»—i lá»t và o thế gian..
Vì thế bao lâu con ngÆ°á»i còn tại thế, thì thiện ác, tốt xấu, vẫn xen lẫn nhau nhÆ° lúa miến và cá» lùng và gây xung Ä‘á»™t trong lòng ngÆ°á»i. Kẻ thù của nÆ°á»›c Trá»i hằng rình chá»±c lúc con cái sá»± sáng ngủ mê, không tỉnh thức cầu nguyện, không sống và thá»±c hà nh lá»i Chúa, để gieo vãi cá» dại là tá»™i lá»—i và các thứ tÃnh mê nết xấu và o tâm hồn loà i ngÆ°á»i. DÆ°á»›i chiêu bà i tá»± do: tá»± do báo chÃ, tá»± do ngôn luáºn, tá»± do tÆ° tưởng và tôn trá»ng quan Ä‘iểm cá nhân, ngÆ°á»i ta tá»± do gieo vãi hạt giống cá» lùng và o thế gian, trong xã há»™i ta Ä‘ang sống bằng đủ má»i phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông xã há»™i nhÆ° sách vở, báo chÃ, truyá»n thanh, truyá»n hình, phim ảnh, mạng tin tức hầu là m tắc nghẽn lá»i Chúa, là m sa Ä‘oạ lòng ngÆ°á»i, là m lÅ©ng Ä‘oạn vÆ°á»n nho của Giáo há»™i. Tá»™i ác phạm đến Chúa, đến tha nhân và đến chÃnh mình xẩy ra hằng phút trên thế giá»›i.
Loà i ngÆ°á»i thÆ°á»ng có khuynh hÆ°á»›ng hay đổ lá»—i cho quỉ. Há»… cái gì xấu xa, dÆ¡ bẩn hay tá»™i lá»—i, thì cho là tại quỉ. Vì thế mà ngÆ°á»i ta và nghịch nhÆ° quỉ, xấu nhÆ° quỉ, ác nhÆ° quỉ.. Có lẽ ngÆ°á»i ta và nghịch nhÆ° quỉ cho nên hoạ sÄ© má»›i hay vẽ hình thằng quỉ có cái Ä‘uôi dà i? Mà thá»±c váºy, há»… con váºt gì có Ä‘uôi dà i là nó thÆ°á»ng nghịch, chẳng hạn nhÆ° con khỉ. Vá» phÆ°Æ¡ng diện nà y thì kể ra cÅ©ng tá»™i nghiệp cho thằng quỉ. Không biết còn gì giống nhÆ° quỉ nữa không? Có má»™t linh mục Việt Nam kia, trÆ°á»›c khi qua Mỹ tu nghiệp có gặp má»™t linh mục Mỹ, há»c là m linh mục cho giáo pháºn Äà nẵng, sau khi mãn lÃnh Mỹ ở Việt Nam. Linh mục ngÆ°á»i Mỹ nói vá»›i linh mục ngÆ°á»i Việt: 'Cha cứ sang đó mà coi. Nó lạnh nhÆ° quỉ váºy!' Ông cha Việt nam nghÄ© bụng từ trÆ°á»›c tá»›i nay Ä‘á»c sách nói vá» hoả ngục vá»›i lá»a sinh lá»a diêm, thì phải nóng chứ. Sao bây giỠông cha MÄ© lại vÃ: nó lạnh nhÆ° quỉ váºy?
Hôm nay má»—i ngÆ°á»i cần nháºn thức rằng nhiá»u cám dá»— để là m báºy là do khuynh hÆ°á»›ng xấu trong con ngÆ°á»i chứ không hẳn là do ma quỉ bầy đặt. Äó chÃnh là điá»u mà Thánh Phaolô đã nháºn ra là có hai khuynh hÆ°á»›ng hay hai lá» luáºt phản nghịch nhau nÆ¡i loà i ngÆ°á»i: Theo con ngÆ°á»i ná»™i tâm, tôi vui thÃch vì luáºt của Thiên Chúa; nhÆ°ng trong các chi thể của tôi, tôi lại thấy má»™t luáºt khác: luáºt nà y chiến đấu chống lại luáºt của là trà và giam hãm tôi trong luáºt của tá»™i là luáºt vẫn nằm sẵn trong các chi thể tôi (Rm 7:22-23). Thánh Phaolô muốn nói là thần trà ta muốn vÆ°Æ¡n lên, nhÆ°ng xác thịt cứ kéo ghì ta xuống.
GÆ°Æ¡ng xấu và sá»± dữ trong thế gian giống nhÆ° cá» lùng, có thể gây ảnh hưởng xấu và là m hại ta bất cứ lúc nà o. Và háºu quả của sá»± dữ có ảnh hưởng đến ngÆ°á»i xung quanh, tốt cÅ©ng nhÆ° xấu. Äể bảo vệ mùa gặt lúa trong Phúc âm hôm nay, đầy tá»› Ä‘á» nghị vá»›i chủ phải nhổ cá» lùng. Tuy nhiên chủ lại bảo phải để cá» lùng má»c chung vá»›i lúa miến, cho tá»›i mùa gặt là lúc mà ngÆ°á»i ta má»›i có thể dá»… dà ng tách biệt lúa ra khá»i cá». Chủ trÆ°Æ¡ng để cá» lùng má»c chung vá»›i lúa miến cho tá»›i mùa gặt nói lên lòng kiên nhẫn của Thiên Chúa và lòng khoan dung của NgÆ°á»i mà ta cần phải há»c. Biết đâu ngÆ°á»i gian ác được Æ¡n sám hối để trở lại cùng Chúa nhÆ° sách Khôn Ngoan hôm nay ghi lại: Ngà i đã cho con cái niá»m hi vá»ng trà n trá» là ngÆ°á»i có tá»™i được Ngà i ban Æ¡n sám hối (Kn 12:19). Có những ngÆ°á»i có thể phản đối giải pháp trì hoãn nà y. Lý do há» Ä‘Æ°a ra là nếu Giáo há»™i hay nÆ°á»›c Chúa ở trần gian là phÆ°Æ¡ng tiện cứu rá»—i thì phải diệt cá»™i rá»… của sá»± dữ và nết xấu. Tuy nhiên thá»i giá» tách biệt thiện hảo ra khá»i gian ác má»™t cách hiệu quả và toà n diện thì chÆ°a tá»›i lúc. Bà i há»c thứ hai ta cần há»c là thá»i giá» phán xét cÅ©ng là của Chúa và thuá»™c vá» Chúa.
Còn bà i há»c thứ ba ta có thể rút tỉa trong Phúc âm hôm nay là việc thiện cÅ©ng nhÆ° thói xấu Ä‘á»u bắt đầu bằng những việc nhá» bé, nảy mầm từ những cám dá»— phạm những lá»—i nhá», rồi Ä‘Æ°a đến tá»™i tầy đình. Việc luyện táºp nhân đức cÅ©ng phải bắt đầu bằng những việc nhá» bé dá»… dà ng. Vì thế mà ta cần luyện táºp để thắng lÆ°á»›t những cám dá»— nhá» trÆ°á»›c để lấy Ä‘Ã hầu có thế thắng vượt cám dá»— lá»›n. Muốn được nhÆ° váºy, ta phải tỉnh thức cầu nguyện, luyện táºp nhân đức để có thể chống trả cám dá»—. Bao lâu còn tại thế, ta phải chung đụng vá»›i lúa miến và cá» lùng: chung đụng vá»›i sá»± là nh và sá»± dữ, tốt xấu và thiện ác. Vì thế ta phải canh chừng kẻo bị cá» lùng lấn át.
Lá»i nguyện xin cho được Æ¡n đứng vững trÆ°á»›c cá» lùng:
Lạy Chúa, má»i công trình Chúa tạo dá»±ng Ä‘á»u là tốt đẹp.
Mà tội lỗi của thần dữ và ông bà nguyên tổ đã là m ra xấu.
Xin cho con được nháºn thức rằng bao lâu còn tại thế
con phải chung đụng giữa cỠlùng và lúa miến
trong xã há»™i loà i ngưòi cÅ©ng nhÆ° trong chÃnh bản thân con.
Xin cho những ngÆ°á»i Ä‘ang gieo vãi cá» lùng và o thế gian
có được tâm hồn biết kÃnh sợ Chúa.
Và xin cho con được đứng vững, khá»i bị cá» lùng lấn át. Amen. [Mục Lục]
54. CỠlùng - hạt cải - men
Thiên Chúa tốt là nh, yêu thÆ°Æ¡ng , nhân háºu, ban cho con ngưòi món quà lá»›n lao là tá»± do. Ngưòi còn nhẫn nại, chỠđợi và mong má»i nguá»i tá»™i lá»—i hối cải để được sống. Vì Thiên Chúa có Æ¡n cứu Ä‘á»™. Cuối cùng má»›i phán xét và thưởng phạt công minh.
*Thiên Chúa thưởng công việc là nh cách bá»™i háºu nhất là đá»i sau "phần thưởng Ä‘á»i Ä‘á»i". Äá»i Ä‘á»i sánh vá»›i Ä‘á»i nầy thì nhÆ° hạt cải tà xÃu mà lá»›n thà nh cây to đến nổi chim trá»i đến là m tổ được. Việc là m của đức tin. (đức tin bằng hạt cải). Có gieo thì má»›i có gặt dù chỉ gieo hạt cải. Không gieo thì lấy gì mà gặt.(không là m việc là nh mà muốn Chúa ban nhiá»u Æ¡n ).
*Men là m cho bá»™t dáºy men nhiá»u hÆ¡n và ngon hÆ¡n: GÆ°Æ¡ng là nh lôi cuốn những ngÆ°á»i xung quanh cÅ©ng tốt hÆ¡n.
CHÚ GIẢI
Là dụ ngôn vá» NÆ°á»›c Trá»i. Nói chuyện nÆ°á»›c Trá»i.
- NÆ°á»›c trá»i và nhÆ° ngưòi kia gieo giống tốt trong ruá»™ng mình: Thiên Chúa gieo Lá»i và o thế gian. Thế gian là tạo váºt đã xuống cấp tệ hại. Xấu cùng khắp. Thiên Chúa gieo Lá»i là gieo giữa cá» lùng.
- Kẻ thù đã là m đó: Từ xÆ°a coi ma quỉ là kẻ thù. Má»i sá»± xấu Ä‘á»u dổ trên đầu nó. Äức Giêsu nói cái xấu là "tá»± lòng ta". Thiên Chúa ban trà khôn để con ngưòi biết là nh biết dữ mà "là m là nh lánh dữ" chứ đâu phải để là m dữ lánh là nh. Ban cho tá»± do để dùng trà "khôn" chá»n cái tốt mà là m cho mình tốt hÆ¡n (đâu phải để là m cái xấu mà thà nh xấu hÆ¡n). Ngưòi ta đã là m trái ý Thiên Chúa nên cái xấu đã trà n lan. Cá» lùng cùng khắp. Ngay cả trong lòng Há»™i Thánh.
- Ông có muốn chúng tôi Ä‘i nhổ cá» lùng không?: Có Ä‘en má»›i rõ trắng. Có cá» má»›i thấy lúa quÃ. Kẻ là nh phải láºp công má»›i có công nghiệp. Cá» lùng là thá» thách của lúa. Kẻ dữ thá» thách kẻ là nh. Lữa thá» và ng gian nan thỠđức.
- Hãy để cả hai cùng lá»›n lên cho tá»›i mùa gặt: Thiên Chúa tốt là nh, yêu thÆ°Æ¡ng, nhân háºu thì nhẫn nại chỠđợi "ngÆ°á»i tá»™i lá»—i hối cải" để được sống. Thiên Chúa không muốn nó phải chết. NhÆ°ng có mùa gặt. Có loại lúa 100 ngà y, có thứ 120 ngà y, có lúa mùa 6 tháng. Không có lúa 2509 ( hai năm không chÃn). Thiên Chúa chỠđợi nhÆ°ng tuỳ theo "khả năng hối cải " của má»—i ngÆ°á»i. Lúa mùa 6 tháng phải cho gạo ngon hÆ¡n. Mùa gặt cho cá nhân. Mùa gặt cho cả thế gian.
- Äến ngà y mùa ta sẽ cho gom cá» lùng mà đốt Ä‘i còn lúa tốt thì thu và o lẩm: Lạnh lùng! Lúa tốt má»›i thu và o lẫm. Không có van xin thÆ°Æ¡ng xót. Mà là phán xét và thÆ°á»ng phạt công minh.
- Hạt cải là hạt giống nhá» nhất nhÆ°ng khi lá»›n lên lại là thứ lá»›n nhất: Không có hạt cải tá»± nhiên nà o nhÆ° váºy. Chỉ có hạt cải trong NÆ°á»›c Trá»i "Äức tin bằng hạt cải". Äó là việc là nh tá»± nguyện do đức tin. Äá»i nầy thì gấp trăm ( ai bá» cha mẹ...vì Thầy thì được lại gấp trăm ở Ä‘á»i nầy) Ä‘á»i sau thì Ä‘á»i Ä‘á»i. Äược má»™t chút Ä‘á»i Ä‘á»i thì cÅ©ng không thể tÃnh nổi..
- Men là m cho bá»™t dáºy men: Là m bánh phải có men (bánh chai ăn không ngon). Bá»™t dáºy men sẽ nhiá»u hÆ¡n, bánh ăn ngon hÆ¡n. Ngưòi là m việc là nh, gÆ°Æ¡ng là nh sẽ là m cho xung quanh dáºy men, xã há»™i tốt hÆ¡n. Hỡi ôi! Xã há»™i ngà y cà ng xấu hÆ¡n vì cái xấu, gÆ°Æ¡ng xấu đầy dẩy, trà n lan.
Nhìn sÆ¡ thì thấy ba dụ ngôn rá»i rạc. NhÆ°ng rất liên kết.
Thế gian - tạo váºt- con ngÆ°á»i- xuống cấp tệ hại. Äâu đâu cÅ©ng chỉ thấy cá» lùng.
Thiên Chúa là Äấng tốt là nh, đầy lòng thÆ°Æ¡ng xót nên nhẫn nại chỠđợi "cháºm bất bình và rất má»±c khoan dung". ChỠđợi ngÆ°á»i tá»™i lá»—i hối cải, gieo những hạt cải "đức tin", là m gÆ°Æ¡ng là nh giúp cải tạo xã há»™i. ÄÆ°á»ng lối của Thiên Chúa tÃch cá»±c. Không phải cứ phạm tá»™i rồi xÆ°ng tá»™i, Chúa tha, hết tá»™i. Hay tháºm chà đợi giá» chót rồi sám hối!Hoặc ngÆ°á»i ta rÆ°á»›c cha giùm, Cha giải tá»™i lòng là nh, ban Æ¡n toà n xá tha hết má»i phần phạt tạm, lên thiên Ä‘Ã ng cái ục. Giữ đạo dá»… lắm! Äã có Æ¡n cứu Ä‘á»™ "phổ quát" lên thiên Ä‘Ã ng hết. Xin lá»—i! lúa tốt má»›i được thu và o lẫm. Cá» lùng thì đốt Ä‘i. Không có cá»ng cá» nà o được thu và o lẫm đâu.
Là cây lúa chÆ°a đủ mà phải cho những hạt lúa tốt. Ngưòi tốt phải có việc là nh, phải là m gÆ°Æ¡ng tốt. Phải là m lúa tốt cho tá»›i mùa gặt nữa. Phải gieo những hạt cải đức tin. Má»™t Ä‘á»i sống tốt Cho má»™t ly nÆ°á»›c vá»›i tÆ° cách là môn đệ. Cho Chúa ăn cho Chúa uống, mặc, uống thuốc...
Có nhiá»u ngÆ°á»i gieo hạt cải, thì ruá»™ng thế gian sẽ có lúa tốt, có bá»™t, có men nữa thì có bánh ăn ngon.
Có nhiá»u Ä‘á»i sống "gÆ°Æ¡ng là nh" giúp cải tạo môi trÆ°á»ng xã há»™i thà nh NÆ°á»›c Thiên Chúa. Má»™t vị thánh cải tạo thá»i đại mình rất nhiá»u. Hãy là thánh. Là Há»™i Thánh. Là NÆ°á»›c Trá»i đến.
Xin cho Nước Cha trị đến. [Mục Lục]
|