Chúa nháºt XV thÆ°á»ng niên, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
13.07.2017
Tin Mừng Mt 13,1-23: Hôm ấy, Äức Giê-su từ trong nhà đi ra ngồi ở ven Biển Hồ. Dân chúng tụ há»p bên NgÆ°á»i rất đông, nên NgÆ°á»i phải xuống thuyá»n mà ngồi, còn tất cả dân chúng thì đứng trên bá». NgÆ°á»i dùng dụ ngôn mà nói vá»›i há» nhiá»u Ä‘iá»u. NgÆ°á»i nói: “NgÆ°á»i gieo giống Ä‘i ra gieo giống. Trong khi ngÆ°á»i ấy gieo, thì có những hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rÆ¡i trên nÆ¡i sá»i đá, chá»— đất không có nhiá»u; nó má»c ngay, vì đất không sâu; nhÆ°ng khi nắng lên, nó liá»n bị cháy, và vì thiếu rá»… nên bị chết khô. Có những hạt rÆ¡i và o bụi gai, gai má»c lên là m nó chết nghẹt. Có những hạt lại rÆ¡i nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục...
CHÚA NHẬT XV THƯỜNG NIÊN, NĂM A
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Is 55, 10-11; Rm 8, 18-23; Mt 13, 1-23 ----†----
MỤC LỤC
1. Äất tốt
2. Gieo giống
3. Gieo giống
4. Hạt giống Lá»i Chúa – Radio Veritas Asia
5. Tôn giáo có Ãch gì?
6. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa
7. Sứ mạng thực hiện Thiên à – Cố Lm. Hồng Phúc
8. Nghe và hiểu mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i
9. Bà i há»c thiết thá»±c từ Thầy Giêsu
10. Suy niệm của Lm. Nguyễn Thà nh Long
11. Gieo và Gặt – Anmai
12. Ng à i dạy há» nhiá»u Ä‘iá»u
13. Sức sống của hạt giống
14. ÄÆ°á»ng Ä‘i phải đến
15. Hạt giống – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
16. Sa mạc trở thà nh vÆ°á»n xanh
17. Xạ lúa – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng
18. Gieo và gặt
19. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
20. Tâm tình ngÆ°á»i Ä‘i gieo
21. Nghe và hiểu
22. Kh o báu đã mở – Charles E. Miller
23. Sức mạnh của Lá»i Chúa
24. Mở tai, mở mắt – Achille Degeest.
25. Hạt giống Lá»i Chúa
26. Luôn luôn gặt hái kết quả
27. Nghe giảng
28. Hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống
29. Hạt giống tốt
30. Gieo giống
31. Gieo giống
32. Lá»i Chúa vá»›i Ä‘á»i ngÆ°á»i – Lm. Kiá»u công Tùng
33. Mảnh đất cuá»™c Ä‘á»i
34. Bá»™i thu
35. Gieo giống
36. Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống – Lm FX. VÅ© Phan Long
37. Suy niệm của Noel Quesson
38. Hãy mặc lấy tâm tình của ngÆ°á»i gieo giống
1. Äất tốt
Hãy trở thà nh má»™t mảnh đất tốt để hạt giống được gieo xuống sinh nhiá»u hoa trái. NhÆ° chúng ta đã biết Lá»i Chúa được và nhÆ° hạt giống mà ngÆ°á»i nông phu mang Ä‘i gieo. Äể hạt giống có thể nẩy mầm lá»›n lên, đâm bông và kết trái, thì trÆ°á»›c hết nó phải mục nát hoà tan và o vá»›i đất. Chúa Giêsu chÃnh là lá»i của Thiên Chúa, má»™t thứ hạt giống được gieo và o lòng nhân loại. Äể có thể đến vá»›i lòng ngÆ°á»i, tạo được má»™t niá»m tin và má»™t tình mến, từ đó là m phát sinh cuá»™c sống má»›i, Chúa Giêsu đã phải trải qua những khổ Ä‘au nhất là cái chết nhục nhã trên tháºp giá. Vá»›i cái chết nà y, Ngà i và những kẻ tin nÆ¡i Ngà i, má»—i ngà y má»™t đông, được dẫn đến vinh quang của Thiên Chúa.
Giáo Há»™i có thể thá»±c hiện sứ mạng Chúa Giêsu trao phó má»™t cách có hiệu quả cao, không thể không Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng của Chúa Giêsu. Giáo Há»™i là nhÆ° má»™t hạt giống được gieo và o lòng thế giá»›i, thế nhÆ°ng hạt giống chỉ đâm bông kết trái khi Giáo Há»™i thá»±c sá»± chia sẻ không chỉ những vui mừng và hy vá»ng, mà cả những lo âu, những khắc khoải, những khó khăn của thế giá»›i. Äồng thá»i Giáo Há»™i cÅ©ng nhÆ° má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u được kêu gá»i để trở thà nh những mảnh đất tốt cho Lá»i Chúa thá»±c sá»± Ä‘em lại kết quả. Chúa Giêsu đã rao giảng Tin Mừng cứu Ä‘á»™ của Ngà i hầu nhÆ° ở khắp nÆ¡i. Số ngÆ°á»i nghe Ngà i giảng dạy tháºt nhiá»u. NhÆ°ng không phải tất cả những ai nghe Ngà i Ä‘á»u tin Ngà i, trái lại có những ngÆ°á»i nghe Ngà i rồi bá» Ä‘i, vì há» thấy lá»i Ngà i khó nghe hay khó thá»±c hiện.
Có những ngÆ°á»i cà ng nghe Ngà i lại cà ng thêm căm phẫn đối vá»›i Ngà i để rồi cuối cùng bà y mÆ°u tÃnh kế để thủ tiêu Ngà i. CÅ©ng có những ngÆ°á»i nghe lá»i Ngà i nhÆ°ng lại chẳng hiểu gì hay chẳng có được má»™t hiệu quả nà o. Sở dÄ© nhÆ° váºy là vì lòng trà há» còn Ä‘uổi theo những mÆ°u đồ những toan tÃnh, hay đã ra chai đá và xÆ¡ cứng vì những giáo Ä‘iá»u, hay vì những Ä‘am mê dục vá»ng. Lá»i Chúa và con ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° cuá»™c Ä‘á»i há» là những khối khác nhau, không thể hoà và o được vá»›i nhau. Mảnh đất tốt đối vá»›i Lá»i Chúa là những ai nghe lá»i Ngà i, Ä‘em lòng suy nghÄ©, tìm hiểu, nhà o nặn cuá»™c Ä‘á»i mình theo những đòi há»i của Chúa, và cuối cùng thá»±c thi Tin Mừng của Ngà i trong chÃnh cuá»™c Ä‘á»i thÆ°á»ng ngà y của mình. Mảnh đất tốt chÃnh là những tâm hồn bé má»n, những con ngÆ°á»ikhông có những kho lẫm quyá»n lá»±c để bám vÃu, và do đó luôn sẵn sà ng mở rá»™ng lòng trÆ°á»›c lá»i má»i gá»i của Chúa. Còn chúng ta thì sao. Chúng ta đã thá»±c sá»± trở nên những mảnh đất tốt cho Lá»i Chúa được lá»›n lên và đem lại nhiá»u hoa trái hay chÆ°a? [Mục Lục]
2. Gieo giống
Bác nông phu Ä‘i ra ruá»™ng và gieo hạt giống. Äây là má»™t hình ảnh đẹp và quen thuá»™c. Bác nông phu Ä‘i vá»›i dáng bá»™ nghiêm trang và tháºn trá»ng, vai Ä‘eo thúng lúa. Ông thá»c tay phải và o thúng, bốc hạt giống xạ xuống trên ruá»™ng đồng theo nhịp chân bÆ°á»›c. NgÆ°á»i gieo giống Ä‘i gieo và đã xảy ra là có những hạt rÆ¡i trên vệ Ä‘Æ°á»ng và chim trá»i đến ăn mất. Những hạt khác rÆ¡i trên sá»i đá, chúng má»c lên nhÆ°ng vì không đủ đất, cho nên bị ánh nắng mặt trá»i là m cho khô héo. Còn những hạt rÆ¡i và o bụi gai, gai má»c lên là m cho chúng chết ngạt. Và sau cùng, những hạt khác rÆ¡i và o đất tốt, chúng sinh hoa kết quả, có hạt được 100, hạt 60, hạt 30.
Chúng ta có thể nghÄ© rằng: gieo giống gì mà kỳ lạ quá váºy. Tại sao không gieo trên đất tốt, mà còn gieo cả trên vệ Ä‘Æ°á»ng, trên đất xấu và cả và o trong bụi gai. Gieo nhÆ° thế vì đó là phÆ°Æ¡ng pháp là m ruá»™ng của ngÆ°á»i dân miá»n Palestina. Há» có cách gieo giống khác vá»›i chúng ta. Há» gieo giống trÆ°á»›c rồi má»›i cà y úp sau. Vì váºy, ông bạn gieo giống trong dụ ngôn, Ä‘i gieo trong ruá»™ng chÆ°a cà y bừa chi cả. Suốt thá»i gian đất nghỉ, dân là ng thÆ°á»ng Ä‘i tắt qua những thá»a ruá»™ng đã gặt hái chỉ còn lại những gốc rạ. Váºy khi gieo, ông ta đã tung hạt giống trên cả thá»a ruá»™ng, trên cả những con Ä‘Æ°á»ng tắt nà y vá»›i ý định là sẽ cà y cả con Ä‘Æ°á»ng nà y lên, nhÆ°ng chim trá»i đã nhìn thấy những hạt giống đó và đã ăn mất trÆ°á»›c khi chúng nẩy mầm. Ông cÅ©ng chủ ý gieo và o cả bụi gai khô héo vì ông cÅ©ng định cà y cả đám gai nà y nữa. NhÆ°ng hạt gai đã rụng xuống đất, lại được cà y úp lẫn lá»™n vá»›i những hạt lúa, do đó gai má»c lên và là m cây lúa non chết ngạt. Chúng ta cÅ©ng không ngạc nhiên khi thấy những hạt rÆ¡i trên sá»i đá. Äó là lá»›p sá»i đá cứng nằm ngầm dÆ°á»›i mặt đất, chỉ có má»™t lá»›p đất má»ng phủ trên, ngÆ°á»i ta không trông thấy và chỉ khám phá ra khi lưỡi cà y đụng phải. Nếu gặp lá»›p sá»i đá nà y, rá»… lúa không thể đâm sâu xuống được và ánh nắng mặt trá»i sẽ là m cho chúng khô héo. Hình nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống không mấy lạc quan vá»›i công việc của mình. NhÆ°ng may thay, phần lúa giống còn lại rÆ¡i trên đất tốt và đã sinh hoa kết quả tốt đẹp, hạt được 30, 60 hay 100.
DÄ© nhiên chúng ta phải nhá»› rằng Chúa Giêsu Ä‘ang giảng bằng dụ ngôn, và chân lý tôn giáo được núp sau hình ảnh của dụ ngôn đó. Äiá»u nà y thá»±c sá»± muốn nói là kết quả của lá»i Chúa. Lá»i ấy có khả năng phát triển và sinh hoa kết trái cách phi thÆ°á»ng trong lòng ngÆ°á»i. ChÃnh thánh Marcô đã cắt nghÄ©a dụ ngôn nà y má»™t cách vắn tắt: NgÆ°á»i gieo giống là chÃnh Thiên Chúa và hạt giống là Tin Mừng, hay nói má»™t cách khác, chÃnh Chúa Giêsu là ngÆ°á»i gieo giống và hạt giống là những lá»i Ngà i giảng dạy, còn tâm hồn chúng ta là những thá»a đất. Thế nhÆ°ng những thá»a đất ấy giỠđây nhÆ° thế nà o?
Lá»i Chúa nÆ¡i chúng ta không phải là những hạt giống rÆ¡i trên vệ Ä‘Æ°á»ng, rÆ¡i giữa bụi gai hay ở trên sá»i đá. NhÆ°ng lá»i đó phải được thâm nháºp và o táºn đáy lòng chúng ta để rồi sinh hoa kết trái má»™t cách tốt đẹp. Lá»i Chúa luôn có má»™t sức sống là m nẩy sinh hoa trái, nhÆ°ng lá»i ấy có thá»±c sá»± Ä‘em lại kết quả tốt cho tâm hồn chúng ta hay không, thì còn tuỳ thái Ä‘á»™ đón nháºn và cá»™ng tác của chúng ta đối vá»›i lá»i Chúa. [Mục Lục]
3. Gieo giống
Nói vá» việc rao giảng lá»i Chúa, chúng ta thấy có hai thá»±c tại đối kháng nhau. TrÆ°á»›c hết chúng ta xác tÃn lá»i Chúa là lá»i hiệu nghiệm, má»™t khi đã gieo trồng thì chắc chắn sẽ Ä‘em lại mùa xuân vá»›i hoa trái dồi dà o. Äà ng khác là sá»± chai cứng của những tâm hồn, khiến cho cuá»™c sống cứ chìm trong tá»™i lá»—i và mùa đông ảm đạm cứ kéo dà i tưởng chừng nhÆ° vô táºn.
Thá»±c váºy, giữa lòng cuá»™c Ä‘á»i ồn à o và náo nhiệt nà y, nhiá»u khi lá»i rao giảng chỉ là má»™t tiếng kêu trong sa mạc và ngÆ°á»i nói chỉ thấy vá»ng lại chÃnh âm Ä‘iệu của mình và không có má»™t ngÆ°á»i đáp trả. Cuá»™c sống hình nhÆ° vẫn bÆ°á»›c Ä‘i theo nhịp Ä‘iệu riêng của nó, vẫn được lượng giá bằng cái thÆ°á»›c Ä‘o quen thuá»™c của nó. Cảm giác ấy gắn liá»n vá»›i sá»± cô Ä‘Æ¡n của ngÆ°á»i rao giảng. Cô Ä‘Æ¡n vì không má»™t ai chia sẻ ná»—i thao thức vá»›i mình. Từ ná»—i cô Ä‘Æ¡n ấy, ngÆ°á»i ta dá»… dà ng buông xuôi, chán nản và tuyệt vá»ng.
Thế nhÆ°ng, lá»i Chúa lại không cho phép chúng ta được đánh mất niá»m tin. Bởi vì đánh mất niá»m tin là đánh mất sứ vụ gieo rắc Tin Mừng, là đánh mất sá»± sống Ä‘em lại niá»m vui và sá»± hăng say cho những bÆ°á»›c chân truyá»n giáo. Äánh mất đức tin là đánh mất cả cái lý do hiện hữu của Giáo Há»™i trong lòng thế giá»›i.
Trong má»™t cuá»™c phá»ng vấn dà nh cho báo Figaro, Äức Hồng Y Paul Poupard, chủ tịch văn phòng đối thoại vá»›i những ngÆ°á»i không tin, đã nhìn nháºn cuá»™c hà nh hÆ°Æ¡ng của 500.000 ngÆ°á»i trẻ vá» quảng trÆ°á»ng Compostellos nhÆ° biểu tượng cho ná»—i khát vá»ng và sá»± tìm kiếm những giá trị tâm linh. Con ngÆ°á»i không thể sống mà lại không nhìn nháºn má»™t chiá»u kÃch tâm linh siêu việt trong Ä‘á»i mình. NgÆ°á»i ta loan báo Thượng Äế đã chết, nhÆ°ng hôm nay ngÆ°á»i ta lại nhìn nháºn sá»± hiện diện sống Ä‘á»™ng của Ngà i ngay giữa lòng những xã há»™i tục hoá hay vô tÃn ngưỡng. Äồng thá»i ÄHY cÅ©ng nhìn và o sá»± xuất hiện của nhiá»u giáo phái huyá»n bà hiện nay nhÆ° má»™t thách đố cho Giáo Há»™i. Khi những khát vá»ng tôn giáo hay không tìm được lá»i giải đáp nÆ¡i Giáo Há»™i thì ngÆ°á»i ta sẽ lần đến những giáo phái khác. Vì thế, sau thách đố của chủ nghÄ©a vô thần, là thách đố vá» mục vụ đối vá»›i Giáo Há»™i hôm nay. ChÃnh Công đồng Vat. II cÅ©ng đã xác quyết: NgÆ°á»i tÃn hữu phải chịu trách nhiệm không nhá» trong việc khai sinh ra chủ nghÄ©a vô thần. Phải nói rằng há» che giấu hÆ¡n là bà y tá» khuôn mặt Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa và tôn giáo.
Chúng ta có thể than phiá»n vì ngÆ°á»i Ä‘á»i không đón nháºn Tin Mừng. Thế nhÆ°ng trÆ°á»›c khi than phiá»n, chúng ta cÅ©ng cần phải tá»± há»i: Tôi đã thá»±c sá»± rao giảng lá»i Chúa, hay má»›i chỉ là rao giảng những suy nghÄ©, những láºp trÆ°á»ng của cá nhân tôi. Hay chỉ cố thuyết phục bằng sá»± khôn ngoan theo cái thÆ°á»›c Ä‘o thiếu hụt của thế gian chứ chÆ°a phải là những chân lý Phúc Âm ngà n Ä‘á»i dịu mát. Chúng ta nên nhá»› sức mạnh Ä‘Ãch thá»±c là sức mạnh của lá»i Chúa chứ không phải là sức mạnh của chúng ta. Nếu không, cả những lúc xem ra thà nh công, thì cÅ©ng chỉ nhất thá»i, há»i hợt mà thôi.
Äồng thá»i lá»i Chúa là lá»i sống Ä‘á»™ng. Lá»i đó không phải chỉ là ngôn từ mà còn phải trở thà nh những hà nh Ä‘á»™ng. Vì thế, trÆ°á»›c khi than phiá»n vá» sá»± lãnh đạm của ngÆ°á»i Ä‘á»i đối vá»›i lá»i Chúa, chúng ta cần phải tá»± há»i xem: ChÃnh bản thân chúng ta đã đón nháºn lá»i Chúa ra sao? Và lá»i Chúa đã phát sinh những háºu quả nà o trong mảnh đất là cuá»™c Ä‘á»i chúng ta? Khi cuá»™c sống chúng ta đã thấm nhuần tinh thần lá»i Chúa, thì tá»± bản chất, cuá»™c sống ấy đã là má»™t bằng chứng hùng hồn vá» háºu quả của lá»i Chúa và trở nên má»™t sá»± rao giảng sống Ä‘á»™ng, má»™t cách tay tung gieo hạt giống NÆ°á»›c Trá»i trong lòng trần thế. [Mục Lục]
4. Hạt giống Lá»i Chúa – Radio Veritas Asia
Một cầu thủ đấu bóng rổ đã tâm sự với các phóng viên báo chà như sau:
Quan niệm của tôi vá» cuá»™c sống nay đã thay đổi hẳn, tôi nghÄ© rằng Ä‘iá»u quan trá»ng hÆ¡n trong lúc nà y là dà nh nhiá»u thá»i giá» hÆ¡n để sống gần gÅ©i vá»›i con cái tôi và biết thưởng thức, quà trá»ng những Ä‘iá»u khác nữa, chứ không phải chỉ có môn thể thao bóng rổ mà thôi. Dù gặp bất hạnh, nhÆ°ng anh Colin đã là ngÆ°á»i có phúc hÆ¡n những ngÆ°á»i khác, bởi vì anh đã nghe được Ä‘iá»u mà nhiá»u ngÆ°á»i muốn nghe mà không được nghe, đó là nghe được tiếng Chúa nói vá»›i anh trong các biến cố cuá»™c Ä‘á»i. Anh Colin khám phá ra được rằng, cuá»™c sống của anh còn có nhiá»u Ä‘iá»u hay ho và quan trá»ng khác nữa.
Anh chị em thân mến,
Thiên Chúa dùng má»i tình huống để thức tỉnh chúng ta lắng nghe và sống Lá»i Ngà i. Dụ ngôn vá» ngÆ°á»i gieo giống hôm nay cần được chúng ta dà nh nhiá»u thá»i gian trong ngà y sống để suy niệm nhiá»u hÆ¡n, để lÄ©nh há»™i các ý nghÄ©a mà chÃnh Chúa đã giải nghÄ©a cho các môn đệ.
Thiên Chúa đã luôn luôn gieo vãi Lá»i Ngà i khắp nÆ¡i, vá»›i má»i hạng ngÆ°á»i, vá»›i má»i hoà n cảnh. Chúng ta đáp lại Lá»i Chúa nhÆ° thế nà o? Chúng ta có cần Chúa mở mắt chúng ta qua má»™t biến cố Ä‘au thÆ°Æ¡ng nhÆ° biến cố đã xảy ra vá»›i anh Colin hay không? Có cần Thiên Chúa thiêu đốt tất cả những gì chúng ta Ä‘ang mù quáng bám vÃu và o nhÆ° là giá trị duy nhất của Ä‘á»i mình, để giúp chúng ta trở vá» vá»›i Lá»i Chúa và sống thá»±c hà nh Lá»i Chúa hay không?
Bằng cách nà o đó không thể nói là tá»± nhiên tốt được. Tâm hồn con ngÆ°á»i cÅ©ng thế, tá»± nó không phải tá»± nhiên tốt, nhÆ°ng cần được ân sủng Chúa thánh hóa, thanh luyện má»›i có thể trở nên tốt, và má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần cá»™ng tác vá»›i Æ¡n Chúa để tâm hồn chúng ta được trở nên mảnh đất tốt và trổ sinh nhiá»u hoa trái.
Thiên Chúa rất thÆ°á»ng đến viếng thăm chúng ta qua các biến cố lá»›n nhá», vui buồn, nhÆ°ng rất nhiá»u khi hay là hầu hết nhiá»u khi, hầu hết má»—i lần Chúa đến thăm để nói vá»›i chúng ta má»™t Ä‘iá»u gì đó, mạc khải cho chúng ta má»™t Ä‘iá»u gì đó thì chúng ta lại vắng mặt, chúng ta lại lo ra. Nhiá»u lần chúng ta được tiếp xúc vá»›i Lá»i Chúa nhÆ°ng chúng ta lại lÆ¡ là không mà ng chi đến Lá»i Chúa nữa.
Ước chi hôm nay, trong giây phút nà y, chúng ta hãy trở vá» ngồi lại nÆ¡i căn nhà tâm hồn của chúng ta trong thinh lặng để kiểm Ä‘iểm lại những gì mình đã là m hÆ° há»ng, để được kÃn múc lấy sức mạnh của Chúa mà giúp ta canh tân trong cuá»™c sống.
Lạy Chúa, xin giúp chúng con hồi tâm trở vá», lắng nghe Lá»i Chúa và sống thá»±c hà nh Lá»i Chúa, xin Chúa giúp chúng con biết cá»™ng tác vá»›i Æ¡n Chúa, để mảnh đất tâm hồn chúng con trở nên mảnh đất tốt, để chúng con luôn biết đón nháºn Lá»i Chúa và để cho Lá»i Chúa trổ sinh hoa trái trong tâm hồn chúng con má»—i ngà y má»™t hÆ¡n. Amen. [Mục Lục]
5. Tôn giáo có Ãch gì?
Có má»™t lần ngÆ°á»i thợ là m xà bông và má»™t vị giáo trưởng Ä‘i dạo và chuyện trò vá»›i nhau. NgÆ°á»i thợ là m xà bông đã nói: - Tôn giáo có Ãch gì? Tôn giáo nà o cÅ©ng rao giảng chân lý, bình an, lòng thiện hảo. NhÆ°ng ngà i hãy nhìn và o thá»±c trạng của thế giá»›i: chiến tranh, đói khổ, và bao nhiêu hệ lụy khác xem ra sẽ chẳng bao giá» chấm dứt. Tôn giáo đâu có giúp được gì cho nhân loại?
Vị giáo trưởng im lặng và hai ngÆ°á»i tiếp tục Ä‘i qua má»™t khu phố nghèo. Tại má»™t con hẻm lầy lá»™i, vị giáo trưởng chỉ và o má»™t em bé ăn mặc bẩn thỉu, và nói:
- Ông hãy nhìn đứa bé kia. Ông cho rằng xà bông để tẩy xóa nhÆ¡ bẩn trên thân thể và quần áo của con ngÆ°á»i. Váºy ông hãy thá» nhìn đứa bé kia. Xà bông của ông để là m gì? Vá»›i tất cả má»i thứ xà bông hiện có trên thế giá»›i, đứa bé nhÆ¡ bẩn nà y vẫn cứ nhÆ¡ bẩn. Tôi chẳng biết xà bông dùng để là m gì?
Nghe lá»i ấy, ngÆ°á»i thợ là m xà bông cãi lại:
- Nó dÆ¡ bẩn là tại nó. Xà bông sẽ không có Ãch gì, nếu ngÆ°á»i ta không sá» dụng nó.
Bấy giỠvị giáo trưởng mới nhỠnhẹ nói:
- Äúng thế, xà bông sẽ vô Ãch, nếu ngÆ°á»i ta không sá» dụng nó. Tôn giáo cÅ©ng váºy. Tôn giáo sẽ vô Ãch nếu con ngÆ°á»i không sống theo tôn giáo của mình.
Lá»i Chúa hôm nay được diá»…n ta qua dụ ngôn ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống. Thiên Chúa là ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống. Ngà i đã gieo lá»i Ngà i xuống thế gian. Trải qua suốt dá»c dà i lịch sá» cứu Ä‘á»™. Ngà i đã gieo qua các tổ phụ, các tiên tri và thá»i sau hết qua Con Má»™t Chà ái là Äức Giêsu Kytô. Thế nhÆ°ng số pháºn của những hạt giống đó tháºt đáng thÆ°Æ¡ng: bị quên lãng, khÆ°á»›c từ và bá» ngoà i tai,...
Chúa Giêsu đã khéo léo Ä‘Æ°a ra nguyên do sá»± hÆ° hại của hạt giống. Äó là do sá»± chai cứng trên lối mòn hay bởi gai góc, đá sá»i cằn khô. Chỉ má»™t phần tÆ° số hạt gieo vãi được may mắn rÆ¡i và o đất tốt, đủ Ä‘iá»u kiện để hạt giống nảy mầm, Ä‘Æ¡m bông kết trái.
Äó cÅ©ng là lý do Ä‘Æ°a đến sá»± ác nhiá»u hÆ¡n sá»± thiện. Äó cÅ©ng là nguyên nhân dẫn đến sá»± bất công và sa Ä‘á»a vẫn đầy dẫy trên mặt địa cầu. Cho dù giáo huấn và lá» luáºt của Chúa đã được ban ra, được gieo vãi khắp nhân gian, nhÆ°ng mấy ai đã đón nháºn và đem ra thá»±c hà nh?
Nhìn và o thế giá»›i hôm nay, còn quá nhiá»u lá» thói xa hoa trụy lạc, lá» thói vô lÆ°Æ¡ng tâm và vô liêm sỉ. Äó chÃnh là những lối mòn mà kẻ qua ngÆ°á»i lại tấp láºp khiến nhiá»u ngÆ°á»i đánh mất ý thức vá» tá»™i. "NgÆ°á»i ta là m mình cÅ©ng là m. NgÆ°á»i ta là m báºy mình cÅ©ng là m theo". NhÆ° hiện trạng phá thai, nghiện ngáºp sì ke ma túy và bây giá» là thuốc lắc tổng hợp của Việt Nam hôm nay. Má»—i năm ở Việt Nam có khoảng gần 2 triệu thai nhi bị sát hại. Chốn ăn chÆ¡i sa Ä‘á»a nhan nhản khắp nÆ¡i, dẫn đến con số nhiá»…m HIV đã lên đến hÆ¡n 400 ngà n ngÆ°á»i, và không biết bao nhiêu con ngÆ°á»i khác nữa đã và đang lao và o.
Má»™t thế giá»›i có quá nhiá»u đá sá»i của những trà o lÆ°u văn hóa đồi trụy hay những phong trà o tha hóa con ngÆ°á»i đã và đang gây nên cá»› vấp phạm cho nhiá»u ngÆ°á»i. Má»™t xã há»™i quá phức tạp tá»±a nhÆ° những gai góc, cứ quốn quanh lấy Ä‘á»i ngÆ°á»i bởi những Ä‘am mê thấp hèn. Thá»±c váºy, có nhiá»u ngÆ°á»i đã thiếu cÆ°Æ¡ng quyết để xa tránh cám dá»—, và nói không vá»›i tá»™i lá»—i. HỠđể cho tÃnh xác thịt và lòng tham nổi loạn và thống trị há», khiến há» không thể tá»± kiá»m chế bản tÃnh của mình và dá»… dà ng ngã theo những Ä‘am mê bất chÃnh.
Con ngÆ°á»i ngà y nay thá»±c sá»± có mắt cÅ©ng nhÆ° mù, có tai cÅ©ng không nghe. Há» Ä‘á»u biết rằng vá»›i lối sống trụy lạc sẽ dẫn đến tá» vong thế nhÆ°ng há» vẫn lao đầu và o. Há» biết rằng văn hóa đồi trụy là mần mống Ä‘Æ°a đến tha hóa con ngÆ°á»i, nhÆ°ng vì đồng tiá»n, vì Ä‘am mê há» vẫn mua bán, trao đổi khiến cho sá»± xấu cứ xum xuê và bao trùm ở má»i nÆ¡i, má»i chốn. Há» biết rằng má»™t Ä‘á»i sống nông cạn, há»i hợt, thiếu chuẩn má»±c đạo đức, thiếu Ä‘á»i sống cầu nguyện là nguyên nhân dẫn đến sa ngã phạm tá»™i, thế nhÆ°ng có biết bao cha mẹ lại quá thá» Æ¡, hay thiếu trách nhiệm giáo dục con cái nên ngÆ°á»i.
Phải chăng lá»i tiên tri Isaia Ä‘ang ứng nghiệm cho con ngÆ°á»i hôm nay. "Các ngÆ°Æ¡i lắng tai mà chẳng hiểu, trố mắt nhìn mà chẳng thấy gì"?
Lá»i Chúa là lá»i ban sá»± sống, nhÆ°ng sẽ vô Ãch cho ngÆ°á»i có tâm địa xấu, cho lòng chai dạ đá. Lá»i Chúa đến vá»›i há» nhÆ° "Ä‘Ã n gảy tai trâu" hay nhÆ° "nÆ°á»›c đổ lá môn". Äá»i sống há» sẽ không có biến đổi, vì há» nghe tai nà y sang tai kia và điá»u tệ hại nhất là hỠđã để ngoà i tai những lá»i và ng ngá»c, lá»i ban sá»± sống của Chúa.
Chúa Giêsu đã chúc phúc cho những ai biết lắng nghe và thá»±c hà nh Lá»i Chúa. Xin Chúa giúp chúng ta biết chuyên tâm lắng nghe, há»c há»i, suy niệm và thá»±c thi Lá»i Chúa nhÆ° Mẹ Maria, nhÆ° các thánh, để Lá»i Chúa sinh hoa kết trái trong tâm hồn chúng ta.
Lạy Chúa, Lá»i Chúa là lá»i ban sá»± sống, xin giúp chúng con biết cúi xuống nhặt những hạt giống Tin mừng bên vệ Ä‘Æ°á»ng để đặt và o trong cuá»™c sống hằng ngà y của mình, và biết quăng Ä‘i những sá»i đá, là những dịp tá»™i gây cá»› vấp phạm cho tha nhân, đồng thá»i luôn can đảm nhổ Ä‘i những gai góc là những Ä‘am mê bất chÃnh, là nguyên do Ä‘Æ°a đến sá»± tha hóa con ngÆ°á»i. Xin cho con biết noi gÆ°Æ¡ng Mẹ Maria luôn biết lắng nghe và thá»±c hà nh Lá»i Chúa trong cuá»™c sống hằng ngà y của chúng con. Amen. [Mục Lục]
6. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Văn Nghĩa
THÃI ÄỘ CỦA NGƯỜI ÄÓN NHẬN HAY LÀ TẤM LÃ’NG CỦA NGƯỜI GIEO
Thoạt nghe bà i Tin Mừng vốn đã quen tai là dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống, chúng ta không khá»i nghÄ© ngay đến những thái Ä‘á»™ khác nhau của ngÆ°á»i nghe Lá»i Chúa. CÅ©ng là lắng nghe Lá»i, nhÆ°ng tùy thuá»™c và o thái Ä‘á»™ tiếp nháºn thì má»›i có những hiệu quả tốt xấu, Ãt nhiá»u, khác nhau. Má»™t số nhà nghiên cứu Tin Mừng cho rằng có lẻ xuất phát bởi nhu cầu của Há»™i Thánh sÆ¡ khai trong việc đón nháºn Lá»i Chúa nên các tác giả Tin Mừng đã thêm và o phần giải thÃch bà i dụ ngôn (parabole) theo kiểu văn phong thể phóng dụ (allégorie), tức là áp dụng từng chi tiết của câu chuyện, má»™t thể văn mà các giáo phụ thÆ°á»ng dùng, khác vá»›i thể văn dụ ngôn, má»™t thể văn thông dụng thá»i Chúa Giêsu, là thÆ°á»ng chỉ nhắm đến má»™t Ä‘iá»u muốn nói.
Dù sao Ä‘i nữa thì Lá»i Chúa vẫn nguồn sống cho má»i ngÆ°á»i, má»i hoà n cảnh. Việc thiên vá» thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i đón nháºn Lá»i đã, Ä‘ang và mãi còn chân giá trị. Ân sủng không loại bá» tá»± nhiên, má»™t chân lý mà Há»™i Thánh luôn khẳng định cách chắc chắn. Tuy nhiên, xin được chia sẻ má»™t và i ý tưởng nhá» khi nhìn ngắm tấm lòng của ngÆ°á»i gieo giống.
Thiên Chúa muốn má»i ngÆ°á»i nháºn biết chân lý (x.1Tim 2,3-4): Äây là má»™t sá»± tháºt cần khẳng định mà không sợ sai lầm. Äấng Toà n Thiện sẵn sà ng cho mÆ°a rÆ¡i Ä‘á»u trên ngÆ°á»i là nh lẫn kẻ dữ, cho mặt trá»i má»c lên soi sáng ngÆ°á»i công chÃnh lẫn tá»™i nhân hẳn là Äấng không muốn bất cứ má»™t ai phải hÆ° mất. ChÃnh vì thế Thiên Chúa không chỉ muốn mà còn tìm đủ cách thế, giúp má»i ngÆ°á»i nháºn biết chân lý, để được sống trong hạnh phúc viên mãn (x. Mt 5,45; Ga 6,39).
Có lẽ hình thức “cấy mạ†chÆ°a hình thà nh và phát triển trong nghá» nông và o thá»i bấy giá». Ngay cả vá»›i ngà nh nông nghiệp hiện đại hôm nay thì cách thức gieo hạt, ngÆ°á»i Việt Nam ta gá»i là “sạ lúa†vẫn còn phổ biến. Nhìn ngÆ°á»i nông phu vung tay sạ lúa giữa trá»i trÆ°a, nhiá»u gió, chúng ta thoáng thấy má»™t nét đẹp của sá»± hà o phóng.
Từng nắm lúa được tung gieo theo chiá»u gió. Có nhiá»u hạt rÆ¡i trên mảnh đất đã cà y xá»›i, cÅ©ng có nhiá»u hạt vung vải trên bá» giÆ°á»ng, bá» thuở…Bác nông phu chẳng tiếc, chẳng nao. Là m sao tránh được những hao hụt. NhÆ°ng không sao, mùa vụ trÆ°á»›c mắt sẽ dÆ° đầy. Trở lại vá»›i dụ ngôn Chúa Giêsu kể năm nà o. NgÆ°á»i chỉ nêu có bốn loại hạt rÆ¡i ở bốn mảnh đất khác nhau. Giả nhÆ° số hạt ấy được chia Ä‘á»u cho bốn loại đất, ta thá» là m con tÃnh xem sao. Mất ba, chỉ được má»™t. Tưởng chừng nhÆ° thua lá»—, nhÆ°ng vẫn còn dÆ° lãi. Chỉ vá»›i má»™t loại hạt rÆ¡i trên đất tốt, đã có hạt sinh má»™t trăm, hạt sinh sáu mÆ°Æ¡i, hạt sinh ba mÆ°Æ¡i. Thế là sinh lợi bình quân trên sáu mÆ°Æ¡i. Khấu trừ cho ba loại hạt có vẻ nhÆ° đã mất thì vẫn còn lãi dÆ° nhiá»u.
Tấm lòng của Thiên Chúa, Äấng gieo hạt Lá»i từ trên, tháºt bao la khôn xiết. NgÆ°á»i đã gieo Lá»i NgÆ°á»i khắp cả vÅ© hoà n. Má»—i kỳ công tay NgÆ°á»i tác tạo, dù chẳng má»™t âm thanh, nhÆ°ng là má»—i Lá»i của NgÆ°á»i được tung gieo (x.Tv 18,2-5). Thiên Chúa gieo Lá»i của NgÆ°á»i và o táºn đáy lòng má»—i con ngÆ°á»i. Chẳng máy móc tân kỳ nà o có thể ghi âm, nhÆ°ng hiệu quả của “tiếng lòng†ấy không ai là không chân nháºn, má»—i khi lý trà đã biết xét suy. Thiên Chúa gieo Lá»i của NgÆ°á»i qua các biến cố lịch sá», đặc biệt qua lịch sá» má»™t dân được tuyển chá»n và đến thá»i kỳ viên mãn NgÆ°á»i đã gieo Lá»i trá»n hảo của NgÆ°á»i qua chÃnh Con Má»™t là m ngÆ°á»i (x.Dt 1,1-2). Rất có thể bị hao hụt phần nà o, nhÆ°ng “cÅ©ng nhÆ° mÆ°a vá»›i tuyết sa từ trá»i không trở vá» trá»i mà không sinh hiệu quả thì Lá»i của Thiên Chúa sẽ không trở vá» vá»›i vá»›i NgÆ°á»i nếu chÆ°a đạt kết quả, chÆ°a thá»±c hiện ý muốn của NgÆ°á»i, chÆ°a chu toà n sứ mạng NgÆ°á»i giao phó†(x. Is 55,10-11).
Dù đối vá»›i loà i ngÆ°á»i là không thể, nhÆ°ng đối vá»›i Thiên Chúa thì má»i sá»± Ä‘á»u có thể (x. Lc 1,37; Mt 19,26):
Vệ Ä‘Æ°á»ng, đất sá»i đá hay đất đầy gai góc, tất cả Ä‘á»u có thể má»c cây, Ä‘Æ¡m bông, kết hạt. Äây là chuyện không còn viá»…n vông đối vá»›i khoa há»c công nghệ hiện đại. Sa mạc biến thà nh vÆ°á»n rau hay thà nh cánh đồng cây ăn trái, không còn là chuyện xÆ°a nay hiếm. Nhiá»u thứ cá» dại nhÆ° cá» cú, cá» chỉ, cá» tranh không còn là nan trị đối vá»›i nông gia ngà y nay. Không chỉ ở thôn quê mà ngay cả ở thà nh thị, những con Ä‘Æ°á»ng đã phủ đầy cây xanh. NhÆ°ng sá»± khả thể ngà y cà ng mở ra trÆ°á»›c mắt chúng ta. Cây sẽ má»c và đơm hoa kết trái, nếu có đủ nÆ°á»›c và khà trá»i.
Vá»›i quyá»n năng và tình yêu của Thiên Chúa thì má»i sá»± Ä‘á»u là có thể. Thiên Chúa đã ban tất cả cho chúng ta trong Äức Giêsu Kitô. “Äến nhÆ° chÃnh Con Má»™t, Thiên Chúa cÅ©ng chẳng tiếc, nhÆ°ng đã trao ná»™p vì hết thảy chúng ta. Má»™t khi đã ban NgÆ°á»i Con đó, lẽ nà o Thiên Chúa lại chẳng rá»™ng ban tất cả cho chúng ta?†(Rm 8,32).
Vấn Ä‘á» còn lại là ở mảnh đất có “sâu†đủ và “thoáng†đủ, để đón nháºn nÆ°á»›c và khà trá»i. Äây chÃnh là sá»± khiêm nhu và lòng thà nh hÆ°á»›ng thiện của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Nếu có sá»± hÆ°á»›ng thiện và khiêm nhu chân thà nh thì dù cho cuá»™c Ä‘á»i ta, hoà n cảnh sống của ta nhÆ° mảnh đất đầy sá»i đá hay nhiá»u gai góc cÅ©ng sẽ trở thà nh mảnh đất tốt để cho hạt giống Lá»i nẩy mầm, thà nh cây, Ä‘Æ¡m bông và kết hạt.
Hãy mặc lấy tấm lòng của NgÆ°á»i gieo giống: Chúng ta cần có chút cẩn trá»ng để đừng “ném ngá»c trai cho heoâ€. Äừng là m cá»› cho ngÆ°á»i ta xúc phạm đến những gì thánh thiêng má»™t khi đã suy xét và lÆ°á»ng trÆ°á»›c sá»± việc. Tuy nhiên, việc tÃch cá»±c gieo rắc Lá»i Chúa bằng nhiá»u hình thức má»™t cách nà o đó nói lên tấm lòng của ta vá»›i tha nhân và nói lên niá»m tin của ta và o quyá»n năng của Chúa và và o sức mạnh của Lá»i. Thánh Tông đồ dân ngoại dạy ta: Hãy rao giảng Tin mừng khi thuáºn lợi cÅ©ng nhÆ° lúc không thuáºn lợi. Kitô hữu chúng ta hẳn không quên câu Lá»i Chúa: “Äược lá»i lãi cả thế gian mà thiệt mất linh hồn nà o có Ãch gì†(Mt 16,26), đã là m trổ sinh cho nhân loại, cho Há»™i Thánh má»™t Phanxicô Xavie, vị thánh nhiệt tình rao giảng Tin mừng cho lÆ°Æ¡ng dân. Äoạn Tin Mừng Mt 10,7-10 đã góp phần dệt xây nên má»™t “ngÆ°á»i nghèo của Thiên Chúa là Phanxicô khó khăn cùng vá»›i Há»™i Dòng anh em hèn má»n…
NgÆ°á»i gieo, kẻ gặt, nhÆ°ng chÃnh Thiên Chúa là NgÆ°á»i cho má»c lên. Không ai thắp đèn rồi lấy thùng úp lên. Äiá»u Thầy nói vá»›i anh em lúc đêm hôm, hãy nói ra giữa ban ngà y; và điá»u anh em nghe rỉ tai, hãy lên mái nhà mà rao giảng (x. Mc 4,21-24; Mt 10,27). Dù mệt nhá»c, muốn nghỉ ngÆ¡i cùng vá»›i các môn đệ, nhÆ°ng khi thấy Ä‘oà n ngÆ°á»i đông đảo, Chúa Giêsu Ä‘á»™ng lòng xót thÆ°Æ¡ng, NgÆ°á»i lại tiếp tục rao giảng (x. Mc 6,34). Hãy có tấm lòng vá»›i anh chị em đồng loại, đồng thá»i tin tưởng và o sức mạnh của Lá»i, để nhiệt thà nh gieo rắc hạt giống. Vì đêm hay ngà y, ta ngủ hay thức thì hạt giống vẫn nẩy mầm và má»c lên, trổ bông, Ä‘Æ¡m hạt (x. Mc 4,26-29). [Mục Lục]
7. Sứ mạng thực hiện Thiên à – Cố Lm. Hồng Phúc
DÆ°á»›i hình ảnh mÆ°a tuyết từ trá»i rÆ¡i xuống là m cho đồng ruá»™ng phì nhiêu, cây cối sinh hoa mầu ngÆ°á»i ta có lÆ°Æ¡ng thá»±c, Tiên tri Isaia đã hình dung Lá»i của Chúa phán ra.
Lá»i nói phát ra từ miệng nhÆ°ng bắt nguồn từ con tim, từ cõi lòng, nhỠđó con ngÆ°á»i bạch lá»™ ná»™i tâm của mình. Lá»i nói cà ng phong phú khi ná»™i tâm cà ng suy tÆ° cà ng nghiá»n ngẫm nhiá»u. Huống hồ lá»i đó là Lá»i của Thiên Chúa, mang sứ mạng thá»±c hiện Thiên à của NgÆ°á»i.
Qua bà i Phúc Âm, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giống†để mô tả số pháºn Lá»i Chúa được tung ra giữa các linh hồn và đem lại kết quả nhÆ° thế nà o.
NgÆ°á»i phán: “Nà y đây, có ngÆ°á»i gieo giống Ä‘i gieo lúaâ€. Có hạt rÆ¡i xuống bên vệ Ä‘Æ°á»ng, chim trá»i ăn mất. Có hạt rÆ¡i xuống trên sá»i đá, không đâm rá»… sâu, bị khô héo. Có hạt rÆ¡i và o bụi gai bị chết ngạt. Chúa không chú trá»ng đến phần mất mát đó cho bằng đến sá»± phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rÆ¡i và o phần đất tốt. Nó sẽ bừng lên má»™t mùa gặt phong phú, má»™t thà nh trăm.
Váºy đừng ai ngã lòng vì thấy NÆ°á»›c Trá»i cháºm chạp. Má»i sá»± xem ra chống lại việc triển nở nhÆ°ng hãy chá» mùa gặt đến. Kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng vì đây là công việc của Thiên Chúa.
Bổn pháºn của má»—i ngÆ°á»i là lắng nghe Lá»i Chúa và cố gắng thi hà nh trong việc là m. Không phải chỉ nghe, mà cố tìm hiểu cho biết Chúa muốn ta phải là m gì. Có bao nhiêu chÆ°á»›ng ngại váºt chống lại việc tìm hiểu Lá»i Chúa. TrÆ°á»›c hết là ma quỉ nhÆ° chim trá»i đến cÆ°á»›p lấy hạt vừa rÆ¡i xuống. Vì thế, Chúa dạy chúng ta cầu nguyện để khá»i sa chÆ°á»›c cám dá»— của ma quỉ. Rồi đừng quá “lo lắng việc Ä‘á»i, ham mê của cảiâ€, nhÆ° những bụi gai bóp nghẹt Lá»i Chúa.
Tóm lại, dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống là dụ ngôn Äức Tin, vá»›i má»™t lối diá»…n tả đầy tâm lý. Chúa phác há»a cuá»™c sống hằng ngà y của chúng ta theo tinh thần Äức Tin. Tin là chấp nháºn Chúa, Ä‘em Lá»i Chúa thá»±c thi trong Ä‘á»i sống và quảng bá cho ngÆ°á»i chung quanh.
Thánh Justinô tỠđạo và o năm 150 đã suy niệm vá» dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống nà y và ngÆ°á»i khuyên bảo những ngÆ°á»i rao giảng Tin Mừng đừng bao giá» ngã lòng.
Tháºt đáng buồn khi thấy đạo thánh cà ng ngà y cà ng sa sút. Äiển hình nhÆ° nÆ°á»›c à có truyá»n thống Công giáo lâu Ä‘á»i, có bao nhiêu đấng thánh, thế mà số ngÆ°á»i giữ đạo thá»±c sá»± hiện nay chỉ còn 15% tổng số dân có đạo. Số còn lại toà n thuá»™c lại dá»ng dÆ°ng. Lá»i Chúa nhÆ° rÆ¡i và o sá»i đá, và o bụi gai hay ngoà i mặt lá»™. Tuy nhiên, nhÆ° lá»i thánh Justinô, ngÆ°á»i rao giảng Lá»i Chúa nhÆ° hạt giống rÆ¡i và o ruá»™ng tốt sẽ triển nở má»™t thà nh trăm. Bổn pháºn ta là thà nh tâm đón nháºn Lá»i Chúa.
Lạy Chúa, xin kết nạp con và o Ä‘oà n ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống của Chúa. [Mục Lục]
8. Nghe và hiểu mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i
(Suy niệm của Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty)
Má»—i khi tiến lên bục giảng, tôi muốn má»i thÃnh giả để tai lắng nghe các lá»i tôi nói, vì lúc đó tôi Ä‘inh ninh rằng mình Ä‘ang công bố Lá»i Chúa, Ä‘ang rao giảng vá» NÆ°á»›c Thiên Chúa. Dụ ngôn được kể hôm nay nhắc nhở tôi rằng, linh mục rao giảng Lá»i Chúa phải là ngÆ°á»i đầu tiên đặt ra cho chÃnh mình câu há»i: tôi có tháºt sá»± biết NÆ°á»›c Trá»i là gì không? và tôi đã từng nghe và hiểu mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i chÆ°a? Câu há»i không thừa thãi chút nà o, kể cả sau 40 năm Ä‘á»i linh mục, vì vẫn có nguy cÆ¡ tôi hiểu sai, hoặc chÆ°a há» thá»±c sá»± nghe Lá»i và hiểu thấu.
‘Con hãy chỉ cho cha con Ä‘Æ°á»ng tá»›i nhà thá», và cha sẽ chỉ cho con Ä‘Æ°á»ng vá» trá»i.’ câu nói danh tiếng đó của cha sở há» Ars - thánh Jean Marie Vianey thì má»i linh mục Ä‘á»u biết; có Ä‘iá»u, rất thÆ°á»ng khi ta lại hiểu ‘chỉ Ä‘Æ°á»ng vá» trá»i’ là dạy bảo Ä‘iá»u tốt là nh để được rá»—i linh hồn, lên thiên Ä‘Ã ng. Và vì hiểu nhÆ° thế nên linh mục vá» phần mình cố gắng sống Ä‘á»i thánh thiện gÆ°Æ¡ng mẫu, và rồi cho rằng việc mục vụ mà mình phải chu toà n chÃnh yếu hệ tại ở việc giảng dạy cho giáo dân bổn đạo ăn ngay ở là nh và nắm giữ các luáºt Chúa và luáºt Há»™i Thánh, nhất là các qui định vỠđạo giáo và luân lý.
NgÆ°á»i Việt Nam chúng ta (giống ngÆ°á»i Do Thái) dùng chữ ‘trá»i’ để chỉ Thiên Chúa, vì thế NÆ°á»›c Trá»i là NÆ°á»›c Thiên Chúa. Trong ngôn ngữ bình dân, chúng ta cÅ©ng hiểu ‘trá»i’ là nÆ¡i xa xôi trên cao, ‘vá» quê trá»i’ là lên thiên Ä‘Ã ng gặp gỡ Thiên Chúa sau khi chết v.v… Công việc giữ đạo vì thế hệ tại ở sống là m sao để sau khi chết được rá»—i linh hồn, được vá» quê trá»i, được lên thiên Ä‘Ã ng. Do đó trách nhiệm bổn pháºn chÃnh yếu của linh mục là giúp bổn đạo đạt được Ä‘iá»u đó… ChÃnh vì thế mà … câu chuyện dụ ngôn hôm nay cÅ©ng dá»… dà ng được suy Ä‘oán và giải thÃch theo chiá»u hÆ°á»›ng đó…
Nếu Lá»i là chÃnh Äức Giêsu, và nếu rao giảng NÆ°á»›c Trá»i là chÃnh công bố cuá»™c sống và cái chết tháºp giá của NgÆ°á»i, thì đúng là hạt giống NÆ°á»›c Trá»i yêu thÆ°Æ¡ng và tha thứ đã được gieo và o trần gian. Nghe Lá»i và hiểu là chấp nháºn Äức Giêsu, là chấp nháºn Æ¡n cứu rá»—i của NgÆ°á»i, là đi và o vÆ°Æ¡ng quốc tinh yêu tha thứ của Thiên Chúa. NgÆ°á»i môn đệ của Äức Giêsu trÆ°á»›c hết phải là ‘anh em được hiểu biết các mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i’ vì đã tin và chấp nháºn Giêsu là tình yêu tha thứ của Thiên Chúa. Bà tÃch rá»a tá»™i đã thá»±c sá»± Ä‘Æ°a há» và o NÆ°á»›c Trá»i và còn tiếp tục Ä‘Æ°a và o ngà y cà ng sâu hÆ¡n, miá»…n là há» còn luôn sẵn sà ng đón lấy nhÆ° thá»a đất tốt được hạt giống gieo xuống. Thá»a đất tốt khi đó không phải là những ngÆ°á»i ngay là nh vá» mặt luân lý, cÅ©ng không phải là ngÆ°á»i há»c cao hiểu rá»™ng vá» mặt tri thức, không phải là ngÆ°á»i chăm chú lắng tai nghe vá» mặt tâm lý. ÄÆ¡n giản đó là những tâm hồn, trong tác Ä‘á»™ng của Thần Khà và ân sủng, Ä‘ang trong tÆ° thế sẵn sà ng lắng nghe, hiểu và chấp nháºn Tình Yêu tha thứ hay Tình Yêu thÆ°Æ¡ng xót. Và hạt giống Tình Yêu đó sẽ tá»± Ä‘á»™ng ‘sinh hoa kết quả, hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục’. Äiá»u duy nhất con ngÆ°á»i cần là m để thá»a đất được nên tốt là nhìn nháºn thân pháºn tá»™i lá»—i, thấp hèn và đáng thÆ°Æ¡ng của mình, nhá» thế chân thà nh khao khát đón lấy Giêsu Cứu Chúa. Hiệu năng của hạt giống Lá»i gieo xuống lệ thuá»™c rất nhiá»u và o chiá»u sâu của cầy sâu cuốc bẫm nà y.
Nếu nhÆ° thế, trÆ°á»›c khi bÆ°á»›c lên bục giảng để gieo Lá»i Tình Yêu cứu Ä‘á»™, tôi – linh mục của Lá»i – sẽ phải Ä‘i sâu và o con ngÆ°á»i bất toà n yếu Ä‘uối của chÃnh mình. Câu kinh ngắn, ‘Xin Chúa thanh tẩy tâm hồn và môi miệng con…’ mà linh mục hay phó tế cúi mình thầm Ä‘á»c trÆ°á»›c công bố Tin Mừng là gợi nhá»› cho chÃnh tôi má»™t thái Ä‘á»™ chân thà nh và khiêm tốn. Và rồi hạt giống tôi gieo qua bà i giảng của mình, bất kể lúc nà o và trong hoà n cảnh nà o, ngay cả trong các tình huống tệ hại và bi quan hÆ¡n hết, vẫn Ä‘Ãch thá»±c phải là Äức Kitô Giêsu – tình yêu Thiên Chúa thứ tha, chứ không phải má»™t Äức Chúa công thẳng luáºn phạt gieo sợ hãi, hầu ép ngÆ°á»i nghe nắm giữ các giá»›i răn hay luáºt buá»™c để mong được lên thiên Ä‘Ã ng. Trong khi dá»n bà i giảng, chÃnh tôi sẽ phải tá»± tra vấn: có thá»±c sá»± tôi ‘nghe Lá»i và hiểu’ hay không; và chÃnh tôi có phải là thá»a đất tốt được cầy sá»›i Ä‘ang khiên tốn đón nháºn hạt giống NÆ°á»›c Trá»i của lòng thÆ°Æ¡ng xót Chúa, và đang sinh bông hạt của cùng má»™t tình yêu xót thÆ°Æ¡ng tha thứ hay không?
Lạy Äức Giêsu là chÃnh hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống NÆ°á»›c Trá»i, xin cho con, linh mục của Lá»i Chúa, trở thà nh thá»a đất tốt sẵn sà ng nhất đón nháºn hạt giống của Tình Yêu xót thÆ°Æ¡ng. Và má»™t khi đã đón nháºn và là m cho hạt giống nà y sinh hoa kết trái (Ãt là được và i chục hạt), chÃnh con sẽ tiếp tục cùng Chúa gieo vãi và o các thá»a đất khác là tâm hồn các tÃn hữu. Xin liệt con và o số những ‘ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dÆ° dáºt’, không phải chỉ vì lợi Ãch riêng tÆ° của mình, nhÆ°ng vì công tác gieo giống Chúa đã trao phó cho con, linh mục của Lá»i. Amen. [Mục Lục]
9. Bà i há»c thiết thá»±c từ Thầy Giêsu
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thà nh Long)
Trong những năm gần đây, má»™t trong những vấn đỠđược xã há»™i cÅ©ng nhÆ° Giáo há»™i quan tâm nhiá»u đó là vấn Ä‘á» giáo dục. Và điá»u khiến cho nhiá»u ngÆ°á»i bức xúc nhất đó là chÆ°Æ¡ng trình dạy và há»c quá tải. Cà ng cải cách thì chÆ°Æ¡ng trình cà ng nặng. Số môn há»c và lượng bà i táºp, bà i há»c cứ thế má»—i năm má»—i tăng. Chiếc cặp há»c sinh cà ng ngà y cà ng to cà ng nặng, có khi nặng hÆ¡n cả trá»ng lượng của các em. Háºu quả là cả thầy và trò, cả ngÆ°á»i há»c lẫn ngÆ°á»i dạy Ä‘á»u phải váºt vả thÆ°Æ¡ng Ä‘au.
Trong cuá»™c há»p báo đầu tiên của Bá»™ trưởng Giáo dục Trung Quốc, Chu Tế, phóng viên nhà Lý Gia Hy, 12 tuổi, của kênh thiếu nhi Äà i CCTV, đã chất vấn ông Bá»™ trưởng của mình: "Cháu được biết ngà nh giáo dục đã có nhiá»u cố gắng trong việc giảm nhẹ cặp sách đến trÆ°á»ng cho há»c sinh, nhÆ°ng tại sao đến nay cặp của chúng cháu vẫn còn rất nặng? Câu há»i thứ hai là các bạn Ä‘á»u nói không đủ thá»i gian để ngủ, bác bá»™ trưởng có cách nà o để chúng cháu được ngủ nhiá»u hÆ¡n không?". Má»™t câu cáºt vấn nhẹ nhà ng, nhÆ°ng là m cho ngÆ°á»i nghe nhói lòng! Trong má»™t lá thÆ° gởi Chúa Hà i đồng nhân dịp Giáng sinh, má»™t em há»c lá»›p 4 đã than thở vá»›i Chúa Hà i Äồng: “Con Æ°á»›c mong sao chÆ°Æ¡ng trình há»c ở trÆ°á»ng nhẹ hÆ¡n, dá»… hÆ¡i để con có thá»i gian há»c Giáo Lý và sinh hoạt Phong trà o Thiếu Nhiâ€. Là những ngÆ°á»i có trách nhiệm, khi Ä‘á»c lá thÆ°, chúng tôi không khá»i chạnh lòng.
Quả đúng nhÆ° váºy, vì Ä‘a phần các em phải há»c sáng há»c chiá»u. ChÆ°a đủ các em còn phải tranh thủ há»c đêm; há»c chÃnh khoá, há»c phụ đạo, há»c thêm, há»c bồi dưỡng, há»c nâng cao…. Cả thá»i gian nghỉ hè cÅ©ng bị bá»›t trÆ°á»›c xén sau. Tệ hại hÆ¡n nữa là nhiá»u em Thiếu nhi Công giáo bá» cả việc há»c Giáo lý, bá» cả lá»… ngà y Chúa Nháºt để Ä‘i há»c thêm cho kịp chÆ°Æ¡ng trình ở trÆ°á»ng. Tất cả chỉ vì chÆ°Æ¡ng trình há»c ở trÆ°á»ng quá nặng, quá ôm đồm.
Tuy nhiên, có má»™t trÆ°á»ng mà ở đó chÆ°Æ¡ng trình há»c rất nhẹ nhà ng, rất thoải mái, trÆ°á»ng đó mang tên là TrÆ°á»ng Dạy Äức Tin. Vị Thầy Số Má»™t là m hiệu trưởng ngôi trÆ°á»ng đó là Thầy Giêsu. Ai há»c ở trÆ°á»ng nà y chẳng phải đóng má»™t khoản há»c phà hay lệ phà nà o hết. Vả lại những bà i há»c mà Thầy Giêsu Ä‘Æ°a ra lại rất thiết thá»±c và sống Ä‘á»™ng, chứ không nặng tÃnh lý thuyết, và từ chÆ°Æ¡ng nhÆ° ở các trÆ°á»ng há»c khác. Cụ thể hôm nay má»™t trong những bà i há»c rất dá»… thuá»™c mà Chúa Giêsu dạy các môn sinh của Ngà i đó là bà i há»c hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng: “Hãy há»c vá»›i Ta, vì TA hiá»n là nh và khiêm nhÆ°á»ng trong lòng†(Mt 11,29). Má»™t bà i há»c hoà n toà n không mang tÃnh lý thuyết tà nà o. Vì chÃnh Chúa Giêsu đã sống, đã thá»±c hà nh má»™t cách trá»n hảo trÆ°á»›c khi Ngà i dạy chúng ta.
Tháºt váºy, trong suốt cuá»™c Ä‘á»i của mình, từ khi nháºp thể là m ngÆ°á»i cho đến khi chết thân treo tháºp giá, Chúa Giêsu đã nêu gÆ°Æ¡ng hiá»n là nh khiêm nhÆ°á»ng sâu thẳm. Thánh Phaolô đã tóm tắt gÆ°Æ¡ng sống nà y trong má»™t Ä‘oạn thÆ° ngắn gá»n: “Äức Giêsu Kitô vốn dÄ© là Thiên Chúa mà không nghÄ© phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phà m nhân sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thế. NgÆ°á»i lại còn hạ mình, vâng lá»i cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, chết trên cây tháºp tự†(Pl 2, 7-8).
NhÆ° thế lòng hiá»n là nh khiêm nhÆ°á»ng của Chúa Giêsu, Äấng đã “không nỡ lòng bẻ gãy cây sáºy bị dáºp và dáºp tắt tim đèn còn khóiâ€, đã trở thà nh nguồn Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho nhân loại. Bởi vì nếu Chúa Giêsu chỉ là má»™t vị Thiên Chúa muôn Ä‘á»i muốn cao sang thì Ngà i khó có thể biết cảm thông vá»›i những Ä‘au khổ của pháºn ngÆ°á»i. Ngà i đã tá»± hạ để nâng con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i lên địa vị là m con cái Thiên Chúa và được thừa hưởng phần gia nghiệp NÆ°á»›c trá»i mai sau.
NgÆ°á»i ta vẫn thÆ°á»ng nói: “Thầy nà o trò nấyâ€. Là ngÆ°á»i há»c trò, ngÆ°á»i môn đệ của Thầy Giêsu, chúng ta đã nên giống Thầy mình chút nà o chÆ°a? Nếu Vị Thầy của chúng ta là Äấng hiá»n là nh khiêm nhÆ°á»ng, thì chúng ta, ngÆ°á»i môn sinh của Ngà i, phải trở nên thế nà o, hiá»n là nh hay dữ tợn; khiêm nhÆ°á»ng hay kiêu căng tá»± mãn? Bà i há»c đã có sẵn, nhÆ°ng chúng ta đã Ä‘em ra thá»±c hà nh chÆ°a? Và thá»±c hà nh đến mức Ä‘á»™ nà o? [Mục Lục]
10. Suy niệm của Lm. Nguyễn Thà nh Long
“Hãy đến vá»›i Ta, hỡi những ai mang gánh nặng ná»â€
Có thể nói rằng cuá»™c Ä‘á»i là má»™t gánh nặng, có khi là quá nặng đối vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i, nặng đến ná»—i dÆ°á»ng nhÆ° ngÆ°á»i ta không thể nà o kham nổi.
Gánh nặng ở ngÆ°á»i nà y có thể là bệnh táºt. Hết bệnh nà y đến táºt khác. Bệnh nà o cÅ©ng khó chịu, táºt nà o cÅ©ng khó Æ°a. Hôm ná», tôi và o tiệm thuốc tây mua há»™p thuốc. Trong khi chỠđợi, tôi nghe bà chủ tiệm than thở vá»›i má»™t ngÆ°á»i khách: “Sống mà là nh lặn, chứ lÆ°ng thì Ä‘au, tay chân thì nhức buốt thế nà y, chết còn sÆ°á»›ng hÆ¡nâ€. Há»i ra thì biết bà bị bệnh thấp khá»›p và thần kinh toạ. Là thầy thuốc, trong nhà lại đầy thuốc, mà đau vẫn cứ Ä‘au. Bệnh táºt quả tháºt là má»™t gánh nặng đối vá»›i rất nhiá»u ngÆ°á»i, đặc biệt trong thá»i đại hôm nay!
Gánh nặng ở ngÆ°á»i kia có thể là tai Æ°Æ¡ng hoạn nạn. Äùng má»™t cái tai nạn áºp đến, ngÆ°á»i thì chết, ngÆ°á»i thì phải nằm nhà thÆ°Æ¡ng. Tiá»n bạc cứ thế má»™t Ä‘i không trở lại Ä‘i… Má»›i trÆ°a nay có má»™t xÆ¡ quen ở dòng Äaminh nhắn tin cho tôi: “Xin cha cầu nguyện cho con vá»›i. Con bị xe tung, 3 tuần nay rồi mà vẫn chÆ°a Ä‘i lại được. Huhuâ€.
Gánh nặng ở ngÆ°á»i khác có thể là tuổi già sức yếu. Chân cháºm, mắt má» răng long, Ä‘au nhức toà n thân, Ä‘i đứng khó khăn, ăn rồi thì nói chÆ°a ăn…, Nên suốt ngà y phải là m phiá»n đến con cháu… Gánh nặng của thá»i gian, của tuổi tác!
Gánh nặng ở ngÆ°á»i khác nữa có thể là việc giáo dục con cái. Äứa thì ngang tà ng Æ°Æ¡ng ngạnh, đứa thì ù lì bá» há»c vì ham chÆ¡i, đứa thì khô khan nguá»™i lạnh chuyện đạo nghÄ©a. Hôm trÆ°á»›c, có ngÆ°á»i than vãn: “Cha Æ¡i, ba đứa con nhà con, hai thằng em thì không cần phải nhắc; nhÆ°ng thằng anh thì trong mùa World Cup nà y, sáng Chúa Nháºt nà o con cÅ©ng phải khổ sở vì nó. Con đánh thức nó dáºy Ä‘i lá»…: đánh thức ở phòng nà y, nó ôm má»n sang phòng khác nó ngủ (ăn bóng đá, ngủ bóng đá mà ). Con gá»i Ä‘iện thoại, nó cúp máy để khá»i phải nghe mẹ gá»i dáºy Ä‘i lá»…. Há»i lẽ thì nó bảo rằng mẹ tha cho con khá»i Ä‘i lá»… lúc nà y Ä‘i. Hết kỳ World Cup, con sẽ Ä‘i lá»… lạiâ€. Mẹ botay.com!
Và rồi gánh nặng ở ngÆ°á»i nà y có thể là chuyện chồng, chuyện con. Có ông thì Ä‘am mê rượu chè, sáng xỉn chiá»u say, hà nh hạ vợ con quanh năm suốt sáng, khiến cho gia đình tá»±a má»™t hoả ngục trần gian. Có ông thì máu me cá» bạc, số Ä‘á», lại thêm nạn cá Ä‘á»™ má»—i khi có Eurô hay World Cup đến. Là m được bao nhiêu nÆ°á»›ng hết cho thần Ä‘á» Ä‘en bấy nhiêu, tháºm chà các váºt dụng trong nhà cÅ©ng lần lượt Ä‘á»™i nón ra tiệm cầm đồ. Gia đình vì thế mà lụn bại, không sao ngÆ°á»›c mặt lên được.
Gánh nặng ở ngÆ°á»i kia có thể là nợ nần. Nợ nần bao vây, do là m ăn thất bát, hay do bị bạo bệnh. Cứ phải sống trong thấp thá»m lo âu vì cái khổ thứ 3: nợ đòi. Äêm nằm tháºm chà còn mÆ¡ thấy con nợ tá»›i xiết nhà . Tháºt là khổ.
Gánh nặng ở ngÆ°á»i khác có thể là trách nhiệm bổn pháºn. Bổn pháºn là m cha là m mẹ vá»›i đủ thứ cái lo, nhất là chuyện cÆ¡m áo gạo tiá»n; trách nhiệm là m chồng là m vợ trÆ°á»›c nhiá»u chÆ°á»›c cám dá»— là m cho ngÆ°á»i ta dá»… dà ng sống bất trung; trách nhiệm là m thầy cô, là m ngÆ°á»i há»c trò, vá»›i đống giáo án, đống bà i vở từ chÆ°Æ¡ng vô bổ; trách nhiệm là m xếp, là m chủ, là m ngÆ°á»i lãnh đạo chỉ huy vá»›i vô và n thách đố của thá»i cuá»™c, v.v…
Gánh nặng ở ngÆ°á»i khác nữa có thể là sá»± nghi kị và hiểu lầm của ngÆ°á»i thân. Hôm rồi có má»™t ngÆ°á»i giáo dân và o nói: “ThÆ°a cha, cách đây khoảng 10 năm, ông già con bị mất 1000 USD và ông đổ thừa cho con lấy. Không sao thanh minh được, tức quá, con không nhìn mặt ông già con nữa, và con cÅ©ng quyết định bỠđạo luônâ€. Há»i tại sao tức ông già mà lại bỠđạo, anh ta bảo: “Tại vì nhà ông già con ngay trÆ°á»›c mặt nhà thá», má»—i lần Ä‘i nhà thá» là phải Ä‘i ngang nhà ổng. Con không muốn nhìn mặt ổng, nên con không Ä‘i nhà thá» luônâ€. Chỉ vì hiểu lầm, nghi kị nhau mà trở thà nh gánh nặng cho nhau trong suốt 10 năm dà i.
Muôn kiểu của gánh nặng cuá»™c Ä‘á»i! Gánh nà o cÅ©ng nặng ná» khó chịu. Gánh nà o cÅ©ng có khả năng đè bẹp ngÆ°á»i ta, là m cho ngÆ°á»i ta quỵ ngã và té nhà o Ä‘á»›n Ä‘au. Nhất là cái gánh của tá»™i lá»—i. Nó không những đè nặng thân xác, mà còn đè bẹp cả phần linh hồn, khiến cho ngÆ°á»i ta không thể ngẩng cao đầu được.
Váºy khi phải “gồng†những gánh nặng nỠđó, Chúa Giêsu má»i gá»i ta Ä‘iá»u gì? Chúa Giêsu má»i gá»i ta đến vá»›i Chúa.
Chúa Giêsu má»i ta đến vá»›i Chúa, không phải để Chúa cất Ä‘i gánh nặng đó cho ta, vì khi xuống trần gian Chúa cÅ©ng đã phải mang lấy cái gánh nặng ná». Gánh nặng đó chÃnh là gánh tá»™i lá»—i của toà n thể nhân gian. Chúa cÅ©ng không gánh thay giùm ta! Chúa má»i ta đến vá»›i Chúa để được nâng đỡ và bổ sức cho. Chúa nâng ta bằng Æ¡n thánh của Chúa, Chúa đỡ ta bằng sức mạnh của Ngà i. Chúa còn bổ sức cho ta bằng phúc là nh và tình thÆ°Æ¡ng tha thứ của Chúa.
Có Chúa nâng đỡ và bổ sức, chắc chắn gánh nặng Ä‘á»i ta sẽ bá»›t nặng, bá»›t ná»; và cuá»™c Ä‘á»i ta, vì thế, mà sẽ tÆ°Æ¡i sáng hÆ¡n lên.
Tuy nhiên, má»™t thá»±c tế đáng buồn đó là có nhiá»u ngÆ°á»i khi đối mặt vá»›i những gánh nặng cuá»™c Ä‘á»i, thay vì tìm đến vá»›i Chúa thì lại tìm đến vá»›i những thứ khác.
Có ngÆ°á»i thì tìm đến vá»›i thầy ná» bà kia, hoặc tìm đến vá»›i phù chú, bùa ngải. Háºu quả là gia cảnh cà ng thêm trầm trá»ng.
Có ngÆ°á»i thì tìm đến vá»›i vá»›i rượu vá»›i bia, tá»± nhủ nhá» rượu nhá» bia mà bá»›t sầu buồn. Kết cục là cả cuá»™c Ä‘á»i ngả nghiêng xiêu vẹo theo men rượu men bia.
Có ngÆ°á»i lại tìm đến số Ä‘á», số đóm vá»›i Æ°á»›c mong có tiá»n trả nợ, thoát nghèo. Nà o ngá» nợ cà ng chồng chất, gia đình vì thế mà tan nát te tua.
Có ngÆ°á»i lại tìm đến vá»›i thuốc, không phải là thuốc bổ, mà là thuốc sâu để giải sầu vÄ©nh viá»…n và để quên Ä‘i gánh nặng cuá»™c Ä‘á»i. Äể lại má»™t gánh nặng ná» hÆ¡n cho những ngÆ°á»i thân thÆ°Æ¡ng, v.v…
“Hỡi những ai mang gánh nặng ná», hãy đến vá»›i Taâ€, thiết nghÄ© đó là lá»i má»i gá»i thân thÆ°Æ¡ng và ngá»t ngà o nhất của Thầy Giêsu Chà Thánh. Hãy mau mắn đáp lại lá»i má»i gá»i ấy. Có Chúa cùng Ä‘i, có Chúa cùng nâng đỡ và giúp sức, không có gánh nà o có sức đè bẹp ta, không có gánh nà o là m ta quỵ ngã. Có khi gánh ấy lại trở thà nh chiếc cầu Ä‘Æ°a ta đến gần Chúa hÆ¡n và gần anh em hÆ¡n. Amen. [Mục Lục]
11. Gieo và Gặt – Anmai
Trang Tin Mừng theo Thánh Matthêu mà chúng ta vừa nghe là trang Tin Mừng quá quen thuá»™c vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta nhÆ°ng ngà y hôm nay nghe lại nó vẫn có má»™t giá trị nhất định trong cuá»™c Ä‘á»i của má»—i ngÆ°á»i chúng ta, cách riêng là đá»i sống thÆ°á»ng nháºt Ä‘ang, đã và sẽ diá»…n ra trong xã há»™i ngà y hôm nay.
Chúa Giêsu thÆ°á»ng dùng các dụ ngôn để giảng dạy cho các môn đệ, cho dân chúng. Dụ ngôn ngà y hôm nay tháºt là dá»… thÆ°Æ¡ng, Chúa đã lấy hình ảnh hết sức thá»±c tế, hết sức gần gÅ©i trong Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i để nói vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Chúa nói là gieo giống chứ Chúa chẳng há» nói là gieo cây nà o cả, Chúa chẳng há» nói đó là lúa hay bắp, hay Ä‘áºu … Nói nhÆ° thế hết sức gần gÅ©i vì lẽ ai ai cÅ©ng có thể hiểu được vì có vùng thì trồng lúa, có vùng thì trồng Ä‘áºu, có vùng thì trồng cà phê, có vùng thì trồng tiêu … Bất cứ nghá» nà o chứ không phải riêng gì vá» nghá» nông, ai ai cÅ©ng mong cho mình có lợi sau mùa thu hoạch chứ chẳng ai mong mình bị thất mùa hay bị thất thu.
NhÆ° má»™t ngÆ°á»i gieo giống bình thÆ°á»ng, Chúa cÅ©ng mong gặt được những hoa quả tháºt tốt nhÆ°ng rồi cuá»™c Ä‘á»i vẫn có Ä‘iá»u gì đó bất thÆ°á»ng là thi thoảng Chúa thất thu. Chúa thất thu vì lẽ ngÆ°á»i ta đã khép lòng mình lại, khép mảnh đất cuá»™c Ä‘á»i của mình lại không để cho Lá»i Chúa sinh sôi nẩy nở trong Ä‘á»i của há». Thiên Chúa luôn luôn yêu thÆ°Æ¡ng, sẵn sà ng cứu Ä‘á»™ con ngÆ°á»i nhÆ°ng còn phần con ngÆ°á»i, con ngÆ°á»i có mở lòng mình ra để cho Chúa cứu hay không là chuyện khác. Chúa gieo giống tốt nhÆ°ng con ngÆ°á»i lại cố tình là m cho hạt giống đó bị hÆ° Ä‘i đó chÃnh là quyết định của má»—i ngÆ°á»i.
Ta có thể hiểu má»™t cách Ä‘Æ¡n giản vá» dụ ngôn nà y : ngÆ°á»i gieo hạt là Chúa, hạt là Lá»i Chúa, đất chÃnh là má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Hoa quả của bất cứ cây, hạt nà o cÅ©ng cần có 3 yếu tố : ngÆ°á»i gieo, giống gieo và đất để gieo.
NgÆ°á»i gieo thì khá»i phải bà n, vì Ngà i là chÃnh Thiên Chúa, Ngà i là Äấng già u lòng thÆ°Æ¡ng xót, đầy từ bi và nhân háºu để rồi chúng ta an tâm và tin tưởng rằng Ngà i là ngÆ°á»i gieo tuyệt vá»i. Ngà i gieo những hạt mầm tốt để cho con ngÆ°á»i được phát triển, để được sống trong vòng tay yêu thÆ°Æ¡ng, trong sá»± quan phòng kỳ diệu của Ngà i.
Hạt: Lá»i Chúa. Chúng ta vẫn thÆ°á»ng hát vá»›i nhau: “Halleluia, Lá»i Chúa sáng soi con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, Halleluia, Lá»i Chúa khác chi nhÆ° giòng suối, Hallelui, Lá»i Chúa bánh thiêng ban nguồn sống, phúc cho ngÆ°á»i vui nghe, yêu mến gẫm suy lá»i luônâ€
Hát tháºt là hay, hát tháºt là to, hát tháºt là hoà nh tráng nhÆ°ng hình nhÆ° Lá»i Chúa ngà y hôm nay nó cứ má» dần, nhạt dần trong Ä‘á»i sống ngÆ°á»i kitô hữu thì phải. Thánh vịnh nhắc nhở chúng ta: “Lá»i Chúa là ngá»n đèn soi cho con bÆ°á»›c†thế nhÆ°ng mấy ai trong chúng ta đã dùng lá»i Chúa để chiếu soi cuá»™c Ä‘á»i của mình.
Ngà y hôm nay, giữa má»™t Ä‘á»i sống quá phát triển, Lá»i Chúa dần dần bị ngÆ°á»i ta đẩy ra khá»i cuá»™c Ä‘á»i.
Thá» há»i các báºc là m cha là m mẹ xem, ngà y hôm nay, cha mẹ, con cái trong gia đình mấy khi đụng đến quyển Thánh Kinh? Trong khi đó Thánh Kinh chÃnh là nguồn sống, nguồn hạnh phúc, của ăn tinh thần cho gia đình.
Nhìn lại chÆ°Æ¡ng trình há»c của má»™t đứa bé chúng ta thấy rất rõ.
Cháºp chững biết Ä‘i má»™t chút thì và o nhà trẻ, sau đó và o cấp 1 và từ từ tiến và o đại há»c. Bên cạnh đó cha mẹ chúng lo lắng cho chúng quá nhiá»u vá» các kỹ năng nhÆ° Ä‘Ã n, vi tÃnh, há»c bÆ¡i. .. há»c ngà y không đủ và tranh thủ cả há»c đêm nữa. Äà nh biết những môn đấy rất cần cho cuá»™c Ä‘á»i nhÆ°ng nó chỉ là cần chứ không phải là đủ, là căn cốt của cuá»™c Ä‘á»i nà y. Má»™t thá»±c trạng Ä‘au lòng ngà y hôm nay là số lượng giáo lý viên trong các giáo xứ cứ vÆ¡i dần. Không chỉ giáo lý viên vÆ¡i dần mà các em nhá» há»c giáo lý cÅ©ng vắng dần trong các lá»›p giáo lý. Khi há»i đến thì cha mẹ và ngay nhÆ° chÃnh các em cÅ©ng tìm hết má»i cách để lý giải cho mình vá» chuyện bá» bê há»c Lá»i Chúa mà chỉ mãi Ä‘i tìm cho mình tri thức của xã há»™i.
CÅ©ng buồn cÆ°á»i ! Chắc có lẽ Ä‘i há»c cái gì cà ng đóng tiá»n cao há» cà ng thÃch Ä‘i chứ Ä‘i há»c Giáo lý miá»…n phà nên chẳng ai thèm Ä‘i há»c cả. CÅ©ng ná»±c cÆ°á»i hÆ¡n nữa khi chÃnh cái há»c miá»…n phà ngà y hôm nay, ngà y các cháu còn trẻ chÃnh lại là cái kho tà ng vô giá, là hà nh trang các cháu mang theo khi và o Ä‘á»i. Há»c cao hiểu rá»™ng biết nhiá»u là tốt đấy nhÆ°ng thá»±c ra không Ãt ngÆ°á»i Ä‘ang phải trả má»™t giá quá đắt cho chuyện đầu tÆ° tri thức chứ không đầu tÆ° cho Lá»i Chúa.
Lá»i Chúa cứ theo năm tháng má» nhạt dần trong Ä‘á»i sống kitô hữu.
Mảnh đất: mảnh đất để mà Lá»i Chúa có thể sống và phát triển chÃnh là cuá»™c Ä‘á»i của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Vì ham chạy theo sức hút của cuá»™c Ä‘á»i, ngà y hôm nay con ngÆ°á»i ta không còn dà nh cho Lá»i Chúa phát triển trong Ä‘á»i mình nữa. Các kiến thức vá» khoa há»c, vá» tin há»c, vá» xã há»™i nó đã chiếm hết mảnh đất của Ä‘á»i ta rồi thì còn gì chá»— để mà cho Lá»i Chúa phát triển nữa.
Má»›i đây, má»™t ngÆ°á»i quen nhá» tôi giúp cho hai đứa con của chị khi chị thấy chúng dÆ°á»ng nhÆ° nói quá đáng là bỠđạo! Nghe chị nói xong tôi cảm thấy ngao ngán là m sao đấy! Gia đình chị thuá»™c dạng khá giả, chồng chị là má»™t ngÆ°á»i có tiếng trong giá»›i há»™i há»a – mỹ thuáºt nhÆ°ng gia đình chị Ä‘ang đứng trên bá» vá»±c của sá»± dữ, sá»± mất lòng tin, dá»± đánh mất Thiên Chúa ra khá»i gia đình.
Chẳng dám trách ai, chẳng dám trách chị, chẳng dám lên án ai và cũng chẳng dám lên án chị.
Có lẽ cái háºu quả, sá»± bi đát mà gia đình chị Ä‘ang chịu lấy không phải ngẫu nhiên mà đến vá»›i gia đình chị. Nó chÃnh là háºu quả của nhiá»u tháng nhiá»u năm mà gia đình chị chÃnh là tác giả. Là má»™t gia đình Công giáo hẳn hoi nhÆ°ng Lá»i Chúa chẳng bao giá» có cÆ¡ há»™i để mà sống trong gia đình của chị. Vợ chồng con cái cứ mãi miết Ä‘i tìm con chữ, Ä‘i tìm tri thức mà không tìm Lá»i Chúa. Chúa nháºt vẫn tham dá»± Thánh lá»… tạm gá»i là cho có vá»›i ngÆ°á»i ta chứ vợ chồng con cái có để cho Lá»i Chúa thấm nháºp và o gia đình chị đâu mà con cái chị có Ä‘á»i sống đạo tốt! Tôi khẳng định má»™t Ä‘iá»u rằng chÃnh vợ chồng con cái chị là ngÆ°á»i đã tạo nên háºu quả ngà y hôm nay. Ngà y hôm nay, dẫu rằng anh chị sống trên má»™t đống tiá»n mà có thể nói là tiá»n tá»· đấy nhÆ°ng có hạnh phúc tháºt hay không hay nó chỉ là cái giả tạo ở bên ngoà i vá» mặt xã há»™i thôi còn vá» tôn giáo, vá» lòng tin, vá» Thiên Chúa hình nhÆ° chỉ là vá vÃu tạm bợ mà thôi.
Nếu nhÆ° khi các cháu còn bé, anh chị biết dạy dá»—, hÆ°á»›ng dẫn các cháu sống Lá»i Chúa cùng vá»›i các anh chị thì ngà y hôm nay anh chị không phải lo lắng gì cả. Thá» há»i má»™t ngà y Chúa ban cho anh chị và các cháu được 24 giỠđồng hồ nhÆ°ng anh chị và các cháu dà nh được bao nhiêu phút để ngồi lại vá»›i nhau Ä‘á»c kinh chung vá»›i nhau thôi chứ đừng nói là đá»c lá»i Chúa và suy niệm Lá»i Chúa?
Lo Ä‘i tìm thế gian thì thế gian sẽ trà n ngáºp gia đình, đó là quy luáºt tất yếu của cuá»™c Ä‘á»i chứ có gì đâu mà chị phải lo âu và thắc mắc. Nếu nhÆ° anh chị và các cháu Ä‘i tìm Lá»i của Chúa thì chắc chắn Chúa sẽ là vua, là Chúa là chủ của gia đình anh chị.
Nhá»› đến hình ảnh gia đình của chị tôi trá»™m nghÄ© rằng Thiên Chúa là Cha già u lòng thÆ°Æ¡ng xót, Ngà i cho chúng ta tá»± do lá»±a chá»n thái Ä‘á»™ sống vá»›i Ngà i. Ngà i không hỠép buá»™c chúng ta bất cứ Ä‘iá»u gì cả. Lá»i Chúa vẫn có đó, Lá»i Chúa vẫn còn đó nhÆ°ng còn đón nháºn, là m cho phát triển lại tùy thuá»™c và o má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Chúng ta có để cho Lá»i Chúa trở nên nguồn sống, nguồn ánh sáng, nguồn suối cho cuá»™c Ä‘á»i chúng ta hay không chÃnh là cách đáp trả của má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Nguyện xin Chúa cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta biết mở lòng mình ra để đón nháºn Lá»i Chúa và để cho Lá»i Chúa sinh hoa kết quả trong cuá»™c Ä‘á»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta để ngà y sau Chúa gặt được những cây “lúaâ€, những cây “đáºuâ€, những cây “cà phê†đầy hoa và trÄ©u quả. [Mục Lục]
12. Ngà i dạy há» nhiá»u Ä‘iá»u
(Giải thÃch Bản văn Tin Mừng – Lm. Luigi Gonzaga Äặng Quang Tiến)
Giải thÃch
Bắt đầu từ chÆ°Æ¡ng 13, Chúa Giêsu ra khá»i khung cảnh há»™i Ä‘Æ°á»ng và các cuá»™c tranh luáºn. Ngà i giảng dạy dân chúng trên bá» biển qua các dụ ngôn. Sau khi Chúa Giêsu nói vá» việc “thi hà nh ý muốn của Cha trên trá»i†(12:50), Ngà i chuyển sang dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống. Hạt giống sẽ được giải thÃch là lá»i của NÆ°á»›c Trá»i (13:19), cÅ©ng có nghÄ©a là ý muốn của Thiên Chúa được trình bà y trong lá»i nầy. Tiếp sau dụ ngôn nầy là các dụ ngôn vá» NÆ°á»›c Trá»i. NhÆ° thế, Chúa Giêsu trình bà y ý muốn của Thiên Chúa trong các dụ ngôn. Dụ ngôn đầu tiên “NgÆ°á»i gieo giống†sẽ cho thấy các cách thức khác nhau đón nháºn lá»i Chúa và thi hà nh ý muốn của Thiên Chúa.
Dụ ngôn NgÆ°á»i Gieo Giống là dụ ngôn đầu tiên trong loạt 7 dụ ngôn. Sáu dụ ngôn còn lại chia thà nh hai nhóm ba, phân cách nhau bởi giải thÃch dụ ngôn cá» lùng. Má»—i trong sáu dụ ngôn Ä‘á»u bắt đầu bằng câu: “NÆ°á»›c Trá»i giống nhÆ°â€. Phần dà nh cho các dụ ngôn kết thúc ở câu 13:53.
Phân đoạn các dụ ngôn trong chương 13 nầy như sau:
1- Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống (13:1-9); Mục Ä‘Ãch của dụ ngôn (13:10-17) và giải thÃch dụ ngôn (13:18-23); 2- Dụ ngôn lúa và cá» lùng (13:24-30); 3- Dụ ngôn hạt cải (13:31-32); 4- Dụ ngôn men trong bá»™t (13:33); Lý do dùng dụ ngôn (13:34-35); Giải thÃch dụ ngôn lúa và cá» lùng (13:36-43); 5- Dụ ngôn kho tà ng ẩn dấu (13:44); 6- Dụ ngôn viên ngá»c quý (13:45-46); 7- Dụ ngôn lÆ°á»›i cá (và giải thÃch) (13:47-50); Kết luáºn (13:51-52).
Bố cục của dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống (13:1-9) có thể được phân chia nhÆ° sau:
- Dẫn nháºp (c. 1-3a);
- Các loại đất đón nháºn hạt giống (cc. 3b-8);
- Kết luáºn (c. 9).
Giảng Dạy Trên BỠBiển (cc. 1-3a)
Không gian trình thuáºt thay đổi. “Căn nhà †mà Ngà i Ä‘i ra khá»i là căn nhà trong đó Ngà i sẽ giải thÃch cho các môn đệ ý nghÄ©a dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống (13:36). “Ngà i ngồi xuống†và “đám đông đến bên Ngà i†ám chỉ Ngà i sắp sá»a giảng dạy há» nhÆ° má»™t vị Thầy (5:1). Những ngÆ°á»i nghe Ngà i giảng dạy vẫn là “đám đông†đã theo Ngà i ngay lá»i đầu tiên của Bà i Giảng Trên Núi (5:1; 7:28; 8:1; 12:46; 13:2).
Các Loại Äất Äón Nháºn Hạt Giống (cc. 3b-8)
à nghÄ©a của dụ ngôn sẽ được Chúa Giêsu giải thÃch trong 13:18-23. Ở đây chúng ta cố gắng tìm hiểu ý nghÄ©a các hình ảnh của dụ ngôn. NgÆ°á»i gieo giống, chứ không phải là “má»™t ngÆ°á»i gieo giống vì có mạo từ, được giá»›i thiệu ở đầu dụ ngôn (c. 3b) chÃnh là Chúa Giêsu, Äấng mang lá»i Chúa đến cho trần gian. Tuy nhiên trong dụ ngôn không nhắc đến ngÆ°á»i gieo giống nữa, mà chỉ nói đến “hạt giốngâ€, chủ ngữ tháºt của dụ ngôn, “Có hạt rÆ¡i trên…â€. Matthêu mô tả bốn nÆ¡i hạt giống rÆ¡i xuống (cc. 4-8), trong đó hai lần thánh sá» mô tả tÃnh chất của đất: “không có nhiá»u đất†(c. 5) và “đất tốt†(c. 8), nhÆ° là điá»u kiện chÃnh là m cho hạt giống lá»›n lên và sinh hạt hay không. Hai lần khác thánh sá» không nói đến tÃnh chất của đất, mà nói đến môi trÆ°á»ng không thuáºn lợi cho hạt giống: “vệ Ä‘Æ°á»ng†(c. 4), và “bụi gai†(c. 7); trong các môi trÆ°á»ng đó, hạt giống chịu tác hại do chim trá»i đến ăn, và cây gai bóp nghẹt; do đó hạt giống không thể sinh trưởng được.
Hạt giống rÆ¡i trên vệ Ä‘Æ°á»ng (c. 4). Vệ Ä‘Æ°á»ng ở đây là những mảnh đất hẹp chạy dá»c theo bá» ruá»™ng hoặc giữa ruá»™ng (x. 12:1). Chim trá»i đến ăn Ä‘i những hạt rÆ¡i trên đó. “Chim trá»i†không mang má»™t ý niệm tiêu cá»±c. Trong Matthêu, peteinon, chỉ “chim trá»i†được Thiên Chúa chăm sóc và nuôi nấng (6:26; 8:20; 13:32); do đó không thể giải thÃch “chim trá»i†là hình ảnh của “kẻ xấuâ€, ponèros (13:19). Äá»™ng từ katesthiò, có nghÄ©a là “nuốt chữngâ€.
Hạt rÆ¡i trên đá, không có nhiá»u đất (cc. 5-6). Äồi núi nhiá»u nÆ¡i tại Palestina chỉ toà n là đá sá»i. Loại đá trong dụ ngôn nầy là petròdès, “đất đáâ€, trên loại đá nầy có má»™t lá»›p đất má»ng (13:5.20); khác vá»›i petra, “đá tảng†(7:24tt). Trong lá»›p đất má»ng hạt giống mau ấm hÆ¡n nên cÅ©ng má»c lên nhanh hÆ¡n; nhÆ°ng dÆ°á»›i ánh mặt trá»i nóng bức, nó sẽ khô héo ngay nếu thiếu nÆ°á»›c (x. Giê. 17:8).
Bụi gai (c. 7). Cây gai không phải là cây hữu Ãch. NÆ¡i cây gai không thể hái được trái nho (7:16; 13:22). Hạt giống rÆ¡i và o trong bụi gai thì không thể sinh trưởng được (x. 7:16). Äá»™ng từ “bá»p nghẹt†, pnigò, “là m cho nghẹt thở†(18:28) không sống nổi.
Äất tốt (c. 9). Hạt giống lthà nh cây và kết hạt được tÃnh theo con số tăng dần, từ ba mÆ°Æ¡i lên dần đến má»™t trăm. Cách tÃnh tăng dần nầy cÅ©ng thấy trong Ä‘oạn tin mừng nầy. Từ hạt giống rÆ¡i bên vệ Ä‘Æ°á»ng bị ăn mất ngay từ đầu, đến hạt giống má»c lên được má»™t chút rồi bị cháy khô, đến hạt giống lá»›n lên nhÆ°ng không sinh hạt, và sau cùng là hạt giống sinh hạt. “Trái/hạtâ€, karpos, còn có nghÄ©a thiêng liêng: đó là lòng sám hối. Muốn biết đất tốt hay xấu thì hãy nhìn xem cây sinh hạt, giống nhÆ° nhìn quả thì biết cây (x. 7:16; 12:33).
“Ai có tai để nghe thì hãy nghe†(c. 9). Cụm từ nầy được dùng trong hai lần khác nữa trong văn mạch khác (11:15; 13:43). Nó thÆ°á»ng được dùng trong kết luáºn, và nhằm gây chú ý trÆ°á»›c má»™t vấn Ä‘á» hệ trá»ng đã được bà n đến. Ở đây câu nầy hÆ°á»›ng vá» dân chúng là những ngÆ°á»i Ä‘ang nghe Chúa Giêsu giảng dạy. Ngà i là m cho há» chú ý và cho há» thấy há» có thể là má»™t trong các loại đất vừa nói trên.
+++
Hạt giống Lá»i Chúa được gieo xuống trần gian không bao giá» thiếu.
Mảnh đất đón nháºn hạt giống, má»›i là quan trá»ng.
Chúa Giêsu đã rao giảng lá»i Thiên Chúa cho dân chúng, và Ngà i trông chá» những mảnh đất tốt.
Ai là mảnh đất tốt, nghÄ©a là đón nháºn Lá»i Chúa cách có hiệu quả, sẽ trở nên mẹ và anh chị em của Chúa Giêsu. [Mục Lục]
13. Sức sống của hạt giống
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Và o má»™t đêm ná», ngÆ°á»i phụ nữ nằm mÆ¡. Chị thấy mình bÆ°á»›c và o má»™t siêu thị. Khách hà ng tấp náºp. Có má»™t quà y hà ng đặc biệt, ngÆ°á»i ta chen chân không lá»t. Chị ngạc nhiên thấy Chúa Giêsu đứng bán ở quà y hà ng nà y.
ChỠđợi đến phiên mình, chị há»i: Chúa mà cÅ©ng bán hà ng sao? Chúa bán cái gì ở đây váºy?
Chúa trả lá»i: Ta bán má»i sá»± con Ä‘ang Æ°á»›c muốn trong trái tim con.
Chị nói liá»n má»™t hồi: ThÆ°a Chúa, con muốn có bình an, có tình yêu, có hạnh phúc, có khôn ngoan và tá»± do không sợ hãi. Suy nghÄ© má»™t lúc, chị lại thêm: không chỉ cho con mà thôi nhÆ°ng còn cho chồng, cho con và cho những ngÆ°á»i thân yêu của con nữa.
Chúa mỉm cÆ°á»i và nói: hỡi con yêu dấu, ở đây,Ta không bán hoa trái mà chỉ bán hạt giống thôi. (Anthony de Mello).
Tin mừng Chúa nháºt hôm nay (Mt 13,1-23) có tên gá»i là “Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giốngâ€. Thiên Chúa là ngÆ°á»i gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lá»i giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy và o thái Ä‘á»™ của má»—i ngÆ°á»i, chân thà nh đón nháºn hay lÆ°á»i biếng khÆ°á»›c từ, Lá»i Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.
Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ Ä‘Æ°á»ng, đất lẫn sá»i đá, đất có nhiá»u gai góc và đất tốt. Äất nà o cho năng suất nấy. Là m sao bên lá» Ä‘Æ°á»ng khô cằn sá»i đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cá» rác không má»c nổi, hạt giống là m sao vÆ°Æ¡n lên để thánh cây xanh tốt được? Chúa Giêsu và lá»i giảng dạy của Ngà i nhÆ° hạt giống trong tay ngÆ°á»i nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số pháºn các hạt giống khác nhau. Lá»i Chúa cÅ©ng có nhiá»u số pháºn khác biệt. Có lá»i sinh lợi muôn và n lá»i. Có lá»i sống èo uá»™t bị bóp nghẹt. Có lá»i là m tròn sứ mạng được uá»· thác. Có lá»i biến mất nhÆ° rÆ¡i và o cõi hÆ° không. Khác biệt vá» thà nh quả không hệ tại bởi hạt giống tốt xấu mà bởi phẩm chất ruá»™ng đất. Thá»a ruá»™ng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruá»™ng trên mặt đất mà là cõi lòng con ngÆ°á»i. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghÄ©a.
Tấm lòng quảng đại của ngÆ°á»i Ä‘i gieo.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu mà u mỡ. Những mảnh đất sá»i đá, gai góc, lối mòn có bÆ°á»›c chân ngÆ°á»i cÅ©ng không bị lãng quên. NgÆ°á»i gieo hạt không bá» rÆ¡i má»™t mảnh đất nà o vì tấm lòng quãng đại của ông, chỉ muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn má»i ngÆ°á»i vá»›i chÃnh phẩm giá của há» trong niá»m hy vá»ng của Ngà i. Vì thế, mảnh đất nà o cÅ©ng nháºn được hạt giống đồng Ä‘á»u. Ai cÅ©ng có cÆ¡ may nháºn được ân sủng cứu Ä‘á»™ Tin Mừng nếu nhÆ° há» thà nh tâm thiên chÃ. Lòng quảng đại không phân biệt đối xá», không Æ°u tiên ai mà cÅ©ng chẳng loại trừ ai, không thất vá»ng vá» hiện tại của ngÆ°á»i khác mà biết kiên tâm đợi chá» hy vá»ng và o tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng hÆ¡n.
Không ai hoà n toà n là “lá» Ä‘Æ°á»ngâ€, là “sá»i đá†hay là “bụi gaiâ€. Trong má»—i con ngÆ°á»i luôn có má»™t mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhá» bé thôi. Có thiện chà đón nháºn hạt giống cÅ©ng sẽ có má»™t mùa gặt bá»™i thu “đến ná»—i có hạt được má»™t trăm, có hạt sáu mÆ°Æ¡i, có hạt ba mÆ°Æ¡i†(Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lá»i Ngà i và o lòng chúng ta, vì Ngà i chắc chắn rằng: “Lá»i từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại vá»›i Ta mà không sinh kết quả, nhÆ°ng nó thá»±c hiện ý muốn của Ta và là m tròn sứ mạng Ta uá»· thác†(Is 55, 11).
Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhÆ°ng trong ngà i vẫn còn má»™t mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhÆ°ng trong ngà i vẫn còn đó má»™t mảnh đất tốt của lòng nhiệt thà nh và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vá»ng vây bủa, nhÆ°ng vẫn còn có má»™t mảnh đất tốt hÆ°á»›ng tìm chân lý, chỉ chá» hạt giống gieo trồng là nở rá»™ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiá»u lắm những mảnh đất tốt nhÆ° thế trong Giáo Há»™i và trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhá» nhoi Ä‘i chăng nữa, nhÆ°ng má»™t khi đã được đón nháºn Lá»i Chân Lý thì đúng nhÆ° lá»i Chúa nói, đã sinh lợi “hạt má»™t trăm, hạt sáu mÆ°Æ¡i, hạt ba mÆ°Æ¡iâ€.
Hạt giống tiá»m ẩn sá»± sống.
Hạt giống có vá» cứng bảo vệ, khi được gieo và o lòng đất vá» sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sá»± sống má»›i. Sá»± sống và o Ä‘á»i má»›i bằng má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u, bằng niá»m phó thác cho tÆ°Æ¡ng lai.
Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt là nh, là giá trị NÆ°á»›c Trá»i. Tá»± nó, hạt giống có má»™t sức sống tiá»m tà ng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sá»± sống, há»… cứ gặp Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi là má»c lên. Trong mầm sống có sá»± sống tiếp nguồn từ sá»± sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm má»c lên†(x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiá»m tà ng thì “Hạt lúa mục nát Ä‘i†(x. Ga 12,24) lại là má»™t hình ảnh khác nói lên niá»m hy vá»ng má»™t mùa gặt má»›i sau khi chịu ‘mục nátâ€. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Äiá»u quan trá»ng là hãy cho hạt giống má»™t cÆ¡ há»™i để má»c lên.
Niá»m hy vá»ng mùa gặt phong phú
Nếu ngÆ°á»i gieo hạt đã đặt hy vá»ng và o từng mảnh đất bất kể mức Ä‘á»™ tốt xấu thì bổn pháºn của đất là không được phụ lòng ngÆ°á»i quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa là m được má»i sá»± nhÆ°ng Ngà i cần con ngÆ°á»i cá»™ng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vá»ng nÆ¡i con ngÆ°á»i.
Trong các hoạt Ä‘á»™ng tông đồ, không cần phải phân tÃch ngÆ°á»i nà o là lá» Ä‘Æ°á»ng, là sá»i đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo và o đất, chúng ta hãy là m việc tốt cho ngÆ°á»i khác. ChÃnh Thiên Chúa má»›i là Äấng là m cho hạt giống má»c lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).
Niá»m hy vá»ng phải là má»™t đặc trÆ°ng của Ä‘á»i sống ngÆ°á»i kitô hữu. ChÃnh niá»m hy vá»ng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thá» thách trong cuá»™c sống hiện tại, hÆ°á»›ng tá»›i má»™t tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng và má»™t cuá»™c sống vÄ©nh cá»u của ngÆ°á»i được là m con cái Thiên Chúa.
Mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i còn ẩn chứa nhiá»u Ä‘iá»u huyá»n diệu và chỉ cõi lòng nà o chân thà nh, khiêm nhÆ°á»ng đón nháºn má»›i có cÆ¡ duyên thưởng thức những huyá»n diệu của Lá»i Hằng Sống. Nháºn lấy hạt giống Lá»i Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Há»™i cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).
NgÆ°á»i nông dân có câu: “nhất nÆ°á»›c, nhì phân, tam cần, tứ giốngâ€. Giống là cần thiết, nhÆ°ng nÆ°á»›c, phân bón và công chăm sóc tháºt là quan trá»ng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuáºt, nhÆ°ng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nÆ°á»›c mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uá»™t không kết quả. Có được giống tốt, nÆ°á»›c bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhÆ°ng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.
NgÆ°á»i sáng, ngÆ°á»i mù hay ngÆ°á»i câm Ä‘iếc cÅ©ng Ä‘á»u có thể nghe Lá»i Chúa, đón nháºn hạt giống Lá»i Chúa gieo và o lòng, nhÆ°ng quan trá»ng là đem ra thá»±c hà nh.
Có má»™t mảnh đất hoang cá» má»c um tùm. Ông TÆ° mua lại thá»a đất ấy rồi cà y xá»›i, là m sạch cá», rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Má»™t thá»i gian sau, mảnh đất trở thà nh má»™t khu vÆ°á»n tháºt đẹp. Má»™t hôm, ông TÆ° Ä‘ang là m việc trong vÆ°á»n, cha xứ Ä‘i qua và nói: "Khu vÆ°á»n tháºt là đẹp! Ông TÆ° thấy không, khi ông biết cá»™ng tác vá»›i Thiên Chúa thì kết quả nhÆ° thế đó". Ông TÆ° trả lá»i: "Vâng, cha cứ thá» nghÄ© lại xem, miếng đất nà y nhÆ° thế nà o khi chỉ có má»™t mình Chúa là m việc ở đây".
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con Ä‘Æ°á»ng dà i nhất là con Ä‘Æ°á»ng từ tai đến tay. Chúng con thÆ°á»ng xây nhà trên cát, vì chỉ biết thÃch thú nghe Lá»i Chúa dạy, nhÆ°ng lại không dám Ä‘em ra thá»±c hà nh. ChÃnh vì thế Lá»i Chúa chẳng kết trái nÆ¡i chúng con.
Xin cho chúng con đừng há»i hợt khi nghe Lá»i Chúa, đừng để ná»—i Ä‘am mê là m Lá»i Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dá»n dẹp mảnh đất Ä‘á»i mình, để hạt giống Lá»i Chúa được tá»± do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà đá»i chúng con được xây trên ná»n tảng vững chắc, đó là Lá»i Chúa, Lá»i chi phối toà n bá»™ cuá»™c sống chúng con. (Mana) [Mục Lục]
14. ÄÆ°á»ng Ä‘i phải đến
(Suy niệm của Lm. Giuse TrÆ°Æ¡ng Äình Hiá»n)
Nhà văn quá cố Xuân VÅ© (1930-2004), má»™t văn sÄ© bá»™ Ä‘á»™i hồi chánh năm 1971 đã viết má»™t cuốn trÆ°á»ng thiên hồi ký mang tá»±a đỠ“ÄƯỜNG ÄI KHÔNG ÄẾN†mà ná»™i dung cốt yếu là là m sống lại những nổi bi đát, thống khổ, man rợ tá»™t cùng mà những ngÆ°á»i cán binh cá»ng sản, trong đó có Xuân VÅ©, đã trải qua trên con Ä‘Æ°á»ng mòn mang tên Hồ Chà Minh. Trên cuá»™c hà nh trình “giải phóng miá»n Nam†cay nghiệt đó, biết bao thanh niên, thiếu nữ đã vÄ©nh viá»…n nằm lại giữa núi rừng heo hút, bao nhiêu cái chết tức tá»i đắng cay khi tuổi Ä‘á»i còn thênh thang má»™ng Æ°á»›c, bao mối tình say đắm ngá»t ngà o Ä‘Ã nh chia ly đứt gánh vì má»™t “rừng mơ†của ảo tưởng và lầm lạc. Cho dù trong số ra Ä‘i đó có đến được Miá»n Nam, thì tâm hồn há», cuá»™c Ä‘á»i há» cÅ©ng gần nhÆ° tan nát, mất hÆ°á»›ng và thất vá»ng khi nháºn ra má»™t lý tưởng bị đánh lừa, má»™t cuá»™c Ä‘á»i bị lãng phÃ. Và vì thế, đối vá»›i Xuân VÅ©, con Ä‘Æ°á»ng giải phóng đó, con Ä‘Æ°á»ng cách mạng đó lại là “ÄƯỜNG ÄI KHÔNG ÄẾNâ€.
Thế nhÆ°ng hôm nay, Lá»i Chúa lại mách bảo chúng ta rằng: có má»™t con Ä‘Æ°á»ng khác mang tên LỜI CHÚA là má»™t “ÄƯỜNG ÄI PHẢI ÄẾNâ€.
TrÆ°á»›c hết, Lá»i Chúa phải được chúng ta tin nháºn đó là Lá»i Hà nh Äá»™ng, Lá»i hiệu quả, Lá»i mang lại Æ¡n cứu Ä‘á»™, chứ không bao giá» là má»™t lá»i của gió thoảng mây bay, lá»i của hoang vu trống rá»—ng.
Äể khẳng định chân lý nầy, chúng ta hãy nhá»› lại lá»i của sứ ngôn Isaia trong Bà i Ä‘á»c 1 vừa được công bố:
“CÅ©ng nhÆ° mÆ°a tuyết sa xuống từ trá»i không trở vá» trá»i nếu chÆ°a thấm xuống đât, chÆ°a là m cho đất…đâm chồi nẩy lá»™c…thì lá»i Ta cÅ©ng váºy, má»™t khi xuất phát từ miệng Ta, sẽ không vá» vá»›i Ta, nếu chÆ°a đạt kết quả, …â€.
Và không chỉ “xuất phát từ miệng Ta†nhÆ° má»™t âm thanh, nhÆ° má»™t tiếng nói, cho dù là tiếng nói sáng tạo: “Thiên Chúa phán: - Phải có ánh sáng. Liá»n có ánh sáng†(St 1,3), hay tiếng nói tình tá»± vá»— vá» của ngÆ°á»i yêu: "Bởi thế, nầy Ta sẽ quyến rÅ© nó, Ä‘Æ°a nó và o sa mạc để cùng nó thổ lá»™ tâm tình" (Hs 2,16), mà là má»™t sá»± “xuất phát†để “trở nên ngÆ°á»i phà m và cÆ° ngụ giữa chúng ta...†(Ga 1,14).
Vá»›i cuá»™c mặc khải tối háºu nầy, quả tháºt Lá»i Chúa đã cô Ä‘á»ng thà nh xÆ°Æ¡ng, thà nh thịt, thà nh ngÆ°á»i, thà nh “ngôi vị†và là Äấng tái tạo, cứu Ä‘á»™ thế giá»›i.
Äức Kitô chÃnh là Ngôi Lá»i Nháºp Thể, là Lá»i vâng lệnh Chúa Cha xuống thế là m ngÆ°á»i, là Lá»i loan báo tin Mừng bình an, là Lá»i Chân lý, là Lá»i Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Ngà i là Lá»i nhÆ°ng Ngà i cÅ©ng chÃnh là ngÆ°á»i Ä‘i rao giảng Lá»i, là NgÆ°á»i công bố Tin Mừng NÆ°á»›c Thiên Chúa, là NgÆ°á»i mang hạt giống chân lý tình yêu và cứu Ä‘á»™ gieo và o mảnh đất trần gian. à nghÄ©a đầu tiên mà Chúa Giêsu muốn nhắm tá»›i trong dụ ngôn “Gieo Giống†phải chăng là muốn cho dân Ãt-ra-en ngà y xÆ°a và chúng ta hôm nay xác tÃn rằng: NÆ°á»›c trá»i chắc chắn sẽ đến và “Lá»i loan báo vá» NÆ°á»›c Trá»i†chắc chắn sẽ sinh hoa kết trái, cho dù phải kinh qua khó khăn thá» thách, vất vả hiểm nguy, chẳng khác nà o ngÆ°á»i gieo giống phải đối diện vá»›i những “sá»i đá khô cằn, những bụi bá» gai góc, tưởng đâu hạt giống sẽ bị vùi dáºp, nghiá»n nát, và ngÆ°á»i gieo phải thất bại trắng tay. NhÆ°ng rồi, mùa gặt bá»™i thu lại đến mang theo vỡ lỡ vui mừng, “hạt má»™t trăm, hạt sáu mÆ°Æ¡i, hạt ba mÆ°Æ¡i…â€
Phải chăng, Chúa Giêsu muốn ngụ ý trong dụ ngôn nầy là chÃnh cuá»™c Ä‘á»i và sứ vụ của mình? CÅ©ng có thể lắm đấy chứ! Ngay từ phút giây Nháºp Thể và o mảnh đất trần gian, Lá»i Thiên Chúa đã chẳng đụng ngay con Ä‘Æ°á»ng Bêlem sá»i đá, khô chồi đến Ä‘á»™, má»i cánh cá»a nÆ¡i đó Ä‘á»u khép chặt để Ngà i phải sinh hạ trong chuồng lừa máng cỠđó sao! và rồi, trái tim nhân loại đâu có phải lúc nà o cÅ©ng trổ hoa để mÄ©m cÆ°á»i đón đợi Äấng Cứu Thế. Hêrôđê, Philatô, những ngÆ°á»i biệt phái, các ông tÆ° tế của Ä‘á»n thá» không chỉ là những thế lá»±c có thể bóp nát chÃnh bản thân Ngà i, nhÆ°ng còn có đủ quyá»n uy để bóp ngặt không để cho má»™t mầm mống nà o của chân lý do Ngà i rao giảng được tồn tại, phát sinh. Trong suốt ba năm dãi dầu sÆ°Æ¡ng gió, từ Bắc xuống Nam, từ Äông sang Tây, từ duyên hải Biển Hồ đế giữa lòng hoang mạc…Ngà i đã cất công tung gieo hạt giống Lá»i Chúa. NhÆ°ng kìa, tất cả gần nhÆ° sụp đổ tan tà nh và o buổi trÆ°a thứ Sáu: “Äóng Ä‘inh nó Ä‘i, đóng Ä‘inh nó Ä‘i…Xin tha Baraba, đóng Ä‘inh Giêsu và o tháºp giá…â€. Vâng, có lẽ do áp lá»±c của miếng cÆ¡m manh áo, của vị thế chÃnh trị, của nhÆ°ng “lo toan vặt vãnh Ä‘á»i thÆ°á»ngâ€, mà gai góc đã phủ kÃn mảnh đất tâm hồn của đám dân vô tá»™i ấy để Lá»i chân lý hỠđã nghe và thán phục hôm nà o “NgÆ°á»i nầy dạy nhÆ° Äấng có uy quyá»nâ€, đã “đội nón ra Ä‘iâ€, đã bị bóp nghẹt từ trong trứng nÆ°á»›c! Phải chăng bi kịch tháºp giá là điểm há»™i tụ của tất cả những gì bi đát nhất của thân pháºn ngÆ°á»i gieo giống, của cuá»™c Ä‘á»i là m ngôn sứ của Chúa Giêsu.
NhÆ°ng tiếng nói cuối cùng lại không là sá»± chết và đÃch Ä‘iểm của NÆ°á»›c Trá»i lại không phải nấm mồ. Hạt giống NÆ°á»›c trá»i mà Chúa Giêsu gieo và o giữa lòng thế giá»›i đã mục nát Ä‘i cùng vá»›i 33 năm cuá»™c Ä‘á»i nháºp thể, cùng vá»›i cái chết Ä‘au thÆ°Æ¡ng của Ngà i, đã không luống công vô Ãch. Và o bình minh ngà y Thứ Nhất Trong tuần, hạt giống bị vùi dáºp Kitô đã oai hùng chá»—i dáºy đánh bại thần chết và tá»™i lá»—i để mang nhân loại Ä‘i lên má»™t lá»™ trình má»›i: lá»™ trình của phục sinh, tin yêu và hy vá»ng. Tất cả đã từ từ vÆ°Æ¡n dáºy. Äể rồi xuyên qua bao thăng trầm dâu bể của lịch sá», hôm nay đã có má»™t mùa lúa tốt tÆ°Æ¡i trên cánh đồng thế giá»›i và hứa hẹn sẽ và ng đồng đầy kho nứt lẫm trong ngà y thế mạt.
Và đó là con Ä‘Æ°á»ng của Lá»i suốt 2000 năm nay, kể từ khi Hạt Giống Ngôi Lá»i chấp nháºn chịu mục nát trên đồi Can-vê và muôn thế hệ Tông Äồ, chứng nhân nối tiếp cùng chấp nháºn theo Äức Ki-tô là m “hạt lúa mì†mục nát Ä‘i trên cánh đồng thế giá»›i.
Äể đức tin, để Æ¡n cứu Ä‘á»™ được đến vá»›i muôn ngÆ°á»i, muôn dân tá»™c, cần có những con ngÆ°á»i gieo giống và những hạt giống tốt được gieo.
Vì thế, nếu Lá»i Chúa hôm nay không cho phép chúng ta đánh mất niá»m tin yêu và hy vá»ng trong sứ vụ loan báo Tin Mừng ; thì đồng thá»i, Lá»i Chúa cÅ©ng tra vấn chúng ta, thách thức chúng ta: ChÃnh bản thân tôi đã đón nháºn Lá»i Chúa thế nà o? Lá»i Chúa đã tháºt sá»± phát sinh hiệu quả ra sao trong mảnh đất của Ä‘á»i tôi? Bởi vì Lá»i Thiên Chúa là Lá»i sống Ä‘á»™ng kia mà ! Lá»i không chỉ là ngôn từ mà còn phải trở thà nh ngôn ngữ của cuá»™c sống.
Nói cách khác, phải biến cuá»™c sống trở nên lá»i chứng sống Ä‘á»™ng của Lá»i Chúa. Phải cất Ä‘i những góc gai sá»i đá và cà y xá»›i liên tục bằng hy sinh nguyện cầu để biến cuá»™c Ä‘á»i thà nh mảnh đất mở mà u cho Lá»i Chúa kết trái Ä‘Æ¡m hoa.
Nếu Phêrô, Gioan không can đảm “nghe Lá»i Thiên Chúa hÆ¡n lá»i ngÆ°á»i phà m†(Cv 4,18), cho dù phải đối diện vá»›i đòn vá»t ngục tù và cả cái chết thì là m sao có được Há»™i Thánh hôm nay? Nếu Phaolô không xác tÃn mạnh mẽ rằng: “khốn thân tôi, nếu tôi không rao giảng Tin Mừngâ€, thì là m sao má»™t phần ban nhân loại hôm nay biết được Äức Kitô là ai và Tin Mừng cứu rá»—i là gì? CÅ©ng thế, nếu không có những Augustinô, Phanxicô Xavie, những Têrêsa hà i đồng, những Anrê Phú Yên…; hay má»›i đây, trong thá»i đại nầy, những ngÆ°á»i nhÆ° Mẹ Têrêsa Calcutta, những vị giáo hà ng thánh thiện nhÆ° hai Thánh giáo hoà ng Gioan 23 và Gioan-Phaolô 2, thì là m sao vÆ°á»n hoa Giáo Há»™i có được mùa lúa bá»™i thu nhÆ° hôm nay? Bên cạnh những tượng Ä‘Ã i vÄ© đại đó, trong Há»™i Thánh hôm qua và hôm nay còn có bao nhiêu “mảnh đất tâm hồn†âm thầm nhÆ°ng vÄ© đại, nhÆ° cô gái Vêrônica phung cùi ngÆ°á»i Camêrun, cho dù mù mắt, cùi tay, cụt giò, vẫn vui tÆ°Æ¡i biến cuá»™c Ä‘á»i thà nh hy lá»… để Lá»i Chúa kết trái Ä‘Æ¡m bông nÆ¡i bao nhiêu anh chị em thÆ°Æ¡ng táºt cùi hủi khác.
Và nhÆ° thế chúng ta xác tÃn rằng, má»™t khi đã mang Lá»i Chúa lên Ä‘Æ°á»ng, má»™t khi đã trở thà nh ngÆ°á»i gieo giống, .và má»™t khi đã đón nháºn hạt giống Lá»i Chúa vá»›i má»™t cá»i lòng “đất tốtâ€, thì dứt khóa Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của Lá»i Chúa là “đưá»ng Ä‘i phải đếnâ€, phải đến để mảnh đất trần gian nầy bá»›t Ä‘i những cá» lùng hoang dại và trổ sinh những hoa trái tốt là nh. [Mục Lục]
15. Hạt giống – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Lạy Chúa, xin ban Æ¡n cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sá»i đá và hoang dại của tâm hồn, thà nh miá»n đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống loiừ Chúa triển nở tốt tÆ°Æ¡i và sinh nhiá»u bông hạt.
*******
Khi ngÆ°á»i ta tìm cách phủ nháºn sá»± hiện hữu và sá»± sáng tạo của Äấng Tạo Hóa là khi há» bị lạc và o hÆ° vô. Sá»± chối bá» quyá»n của Tạo Hóa là chối bá» chÃnh mình. Má»™t số ngÆ°á»i không tìm hiểu tÆ°á»ng táºn mà đã chối bá» nguồn cá»™i và ngụy trang bằng má»™t kết luáºn là má»i sá»± tá»± nhiên mà có. Kết luáºn mà chẳng có luáºn kết chút nà o. Khi không hiểu hay chÆ°a hiểu vá» nguyên nhân cùng cốt của vÅ© trụ vạn váºt, chúng ta phải mở lòng mở trà để đón nháºn và nghiên cứu má»™t cách sâu xa. Äừng phủ nháºn và chối bá» sá»± gì khi trà chÆ°a kịp suy, lòng chÆ°a kịp cảm và giác quan chÆ°a được thấu tá». Khi quan sát má»i sá»± hiện hữu nhiệm mầu chung quanh, chúng ta hãy mở mắt ngắm nhìn và dừng lại đôi phút để chiêm niệm và vui hưởng. VÅ© trụ vạn vần, mây tầng kết hợp, gió lá»™ng tuyết rÆ¡i, nắng sá»›m mÆ°a chiá»u và nguồn sinh phát lá»™c. Äây Chúa phán: NhÆ° mÆ°a tuyết từ trá»i rÆ¡i xuống và không trở lên trá»i nữa, nhÆ°ng chúng thấm xuống đất, là m cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho ngÆ°á»i gieo có hạt giống, cho ngÆ°á»i ta có cÆ¡m bánh ăn ((Is 55, 10). Ôi bao la nhiệm mầu công trình tay Chúa đã dá»±ng nên.
Ngay từ khởi nguyên, Thiên Chúa phán: Äất phải sinh thảo má»™c xanh tÆ°Æ¡i, cá» mang hạt giống và cây trên mặt đất có trái, ra trái tùy theo loại, trong có hạt giống (Stk 1, 11). Má»™t trà khôn siêu việt đã đặt để an bà i má»i sá»± trong tráºt tá»± lạ lùng. Trong tất cả má»i loà i từ thá»±c váºt Ä‘Æ¡n sÆ¡ bé nhá» cho tá»›i những loà i sinh váºt phức tạp Ä‘á»u có khả năng truyá»n sinh giống nòi. Má»™t hạt giống nhá» li ti của má»—i loà i đã tiá»m ẩn má»™t sá»± sống phát triển không ngừng cho tá»›i khi chấm dứt. Tạo Hóa đã quan phòng đặt để nÆ¡i má»—i loại có muôn và n hạt giống tiá»m năng có thể phát triển trong những Ä‘iá»u kiện cần có. Nói chung, má»i loà i Ä‘á»u hưởng nhá» sá»± sống qua môi trÆ°á»ng không gian, thá»i gian, dưỡng khÃ, đất Ä‘ai, mÆ°a nguồn và nguồn sống.
Chúa Giêsu đã giảng má»™t dụ ngôn vá» hình ảnh ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống rất tuyệt vá»i. NgÆ°á»i gieo giống tung gieo hạt giống má»™t cách quảng đại. Số pháºn má»—i hạt má»—i khác, có hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, hạt rÆ¡i và o bụi gai, hạt rÆ¡i trên đá sá»i và hạt rÆ¡i và o đất tốt. Hạt giống nà o cÅ©ng có khả năng nẩy mầm sinh cây. Môi trÆ°á»ng chung quanh rất quan trá»ng là m cho hạt giống được phát triển và sinh hoa kết quả. Cánh đồng bao la bát ngát: Trong khi ngÆ°á»i ấy gieo, thì có những hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, chim chóc đến ăn mất (Mt 13, 4). Hạt giống tung bay khắp nẻo gần xa. Có hạt rÆ¡i và o bụi gai, gai má»c um tùm, nên nó chết ngạt (Mt 13, 7). Ná»™i dung ý nghÄ©a của dụ ngôn qúa thâm sâu Ä‘á»u áp dụng cho cả thân và tâm. Hạt giống tháºt là chÃnh lá»i Chúa. Lá»i của Chúa luôn luôn là hạt giống tốt là nh và có sức biến đổi tâm hồn.
Kho tà ng hạt giống lá»i Chúa được linh ứng ghi chép trong Kinh Thánh. Äặc biệt Chúa Giêsu đã rao giảng và phân phát mầu nhiệm nÆ°á»›c trá»i. Lá»i Chúa nhÆ° mÆ°a tuyết trên trá»i rÆ¡i xuống sẽ không trở lại trá»i nữa mà thấm nháºp và o lòng con ngÆ°á»i để sinh hoa kết trái. Chúa Giêsu đã trao ban cho các tông đồ, môn đệ và má»i Kitô hữu quyá»n tiếp tục tung gieo lá»i Chúa qua muôn thế hệ. Tin vui Lá»i Chúa được gieo vãi không ngừng qua tất cả các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông và nhân chứng. Lá»i Chúa được gieo Ä‘i gieo lại cho tá»›i lúc hạt gieo và o lòng đất tốt. Lá»i Chúa là lá»i hằng sống có năng lá»±c cải biến tâm linh. Thiên Chúa cho chúng ta có đủ phÆ°Æ¡ng tiện của giác quan để tiếp nháºn: Tai nghe, mắt nhìn, miệng Ä‘á»c, tâm suy và tứ chi thá»±c hà nh. Tùy thuá»™c chúng ta có dám mở lòng đón nháºn và ươm mầm hạt giống hay không.
Hạt giống cây cá» thì bị giá»›i hạn trong không gian và thá»i gian, nhÆ°ng hạt giống lá»i Chúa có ná»™i lá»±c vượt khó và đi và o táºn thâm tâm của lòng ngÆ°á»i. Ai nghe và thá»±c hà nh lá»i Chúa thì có phúc. Những hạt giống tốt rÆ¡i xuống đất mầu mỡ sẽ sinh hoa kết qủa gấp trăm gấp ngà n. Có những hạt rÆ¡i xuống đất tốt, nên sinh hoa kết qủa, có hạt được má»™t trăm, có hạt sáu mÆ°Æ¡i, có hạt ba mÆ°Æ¡i (Mt 13, 8). Qua má»i thá»i, Giáo Há»™i đã minh chứng rõ rà ng có biết bao nhiêu thà nh viên đã lãnh nháºn hạt giống tốt và đã sinh hoa kết trái. Ai trong chúng ta cÅ©ng được má»i gá»i để đón nháºn lá»i Chúa và là m sinh lợi. Chúa mở rá»™ng cá»a nÆ°á»›c trá»i bằng Tám mối phúc tháºt, bằng con Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ¡n bé nhá», bằng Ä‘á»i sống khiêm tốn, bằng cách yêu thÆ°Æ¡ng tha thứ, bằng sá»± khó nghèo thanh sạch, bằng sá»± tin tưởng nguyện cầu và qua con Ä‘Æ°á»ng khổ Ä‘au tháºp giá. Má»—i cá nhân tá»± chá»n cho mình lối nhá» và o quê hằng sống.
ÄÆ°á»ng nà o hay lối nà o cÅ©ng đòi há»i sá»± gắng công phấn đấu. Chúng ta không thể nằm đó chá» sung rụng. Cá»a hẹp là lối dẫn và o nÆ°á»›c trá»i. Không ai có thể lên trá»i má»™t mình. Chúng ta phải sống há»— tÆ°Æ¡ng vá»›i nhau trong gia đình, cá»™ng Ä‘oà n hay giáo há»™i. Giống nhÆ° cây rừng dá»±a nhau để vÆ°Æ¡n lên và nÆ°Æ¡ng nhau để sống còn. Con ngÆ°á»i sống trong xã há»™i cÅ©ng thế, chúng ta cần có nhau để vÆ°Æ¡n tá»›i Ä‘Ãch cùng. Thiên Chúa trao ban cho con ngÆ°á»i có trà khôn và có trái tim. Äể Ä‘iá»u khiển chÃnh mình, chúng ta dùng lý trà và ý chÃ. Äể đối xá» vá»›i ngÆ°á»i khác, chúng ta dùng trái tim. Thượng Äế chăm sóc ban thức ăn cho từng con chim, nhÆ°ng Ngà i không ném thức ăn và o trong tổ của nó. Con ngÆ°á»i phải bÆ°Æ¡n chải và phấn đấu vá»›i cuá»™c sống. Phần thưởng nà o cÅ©ng có cái giá phải trả. Muốn thà nh qủa bá»™i thu, chúng ta phải bá» vốn liếng, công sức, gieo hạt, vun xá»›i, chăm dẵm và kiên trì chỠđợi hoa trái.
Má»™t hạt giống tốt được gieo trồng và o vùng đất tốt sẽ sinh nhiá»u hoa qủa. Má»™t việc tốt dù bé nhá» luôn sinh hoa trái tốt. Hạt giống lá»i Chúa là hạt giống tin mừng sẽ Ä‘em lại niá»m an vui cho tâm hồn. Chúng ta cần chuẩn bị thá»a ruá»™ng tâm hồn qua việc lãnh nháºn các ân xá bà tÃch, qua việc siêng năng cầu nguyện, tham dá»± thánh lá»… và là m việc là nh phúc đức. Giống nhÆ° thá»a đất được cầy bừa, phÆ¡i ải, san bằng, nÆ°á»›c non và phân bón đầy đủ sẽ giúp hạt giống phát triển tốt. Má»—i ngà y chúng ta hãy dà nh đôi phút để bồi dưỡng nhu cầu tâm linh. Hãy cùng Ä‘á»c, cùng lắng nghe, suy gẫm và đem lá»i Chúa thá»±c hà nh trong Ä‘á»i sống. Chắc chắn lá»i Chúa sẽ mang lại niá»m vui Æ¡n cứu Ä‘á»™.
Thánh Phaolô nhắn nhủ: Anh em thân mến, tôi nghÄ© rằng những Ä‘au khổ ở Ä‘á»i nà y không thể sánh vá»›i vinh quang sắp tá»›i sẽ được mạc khải cho chúng ta (Rm 8, 18). Trong tất cả má»i sá»± sinh Ä‘á»™ng Ä‘á»u có diá»…n tiến qua thá»i gian. Chúng ta không thể rút vắn, cắt bá»›t hay chối từ thá»±c tại sống. Biết rằng bản tÃnh của con ngÆ°á»i chúng ta thì yếu Ä‘uối và dá»… chán nản. Cần có sá»± bá»n tâm nhẫn nại trải qua má»i thá» thách để đạt triá»u thiên vinh quang. Muốn thá»±c hà nh nhân đức chúng ta phải tu thân tÃch đức má»—i ngà y. Có những đổi Ä‘á»i trở vá» trong nhu cầu cuá»™c sống ná»™i tâm. Tháºt hiếm có những bÆ°á»›c nhảy vá»t trên con Ä‘Æ°á»ng trá»n là nh. Có nghÄ©a là má»—i ngÆ°á»i phải khổ luyện, táºp tà nh và tu thân. Äòi há»i phải có sá»± hy sinh, từ bá» và hãm mình. Chúng ta nên táºn dụng má»i năng lá»±c để biến đổi cả Ä‘iá»u tốt lẫn xấu, cả vui xÆ°á»›ng lẫn khổ Ä‘au trở thà nh bÆ°á»›c thang dẫn lối tiến lên. Những khổ ải ở Ä‘á»i nà y sẽ mau qua và vinh quang bất diệt Ä‘ang chỠđón. Äây là con Ä‘Æ°á»ng Chúa đã Ä‘i qua.
Lạy Chúa, đã biết bao lần hạt giống lá»i Chúa đã được gieo và o thá»a đất tâm hồn chúng con. Nhiá»u mầm sống non ná»›t trong tâm của chúng con bị thui chá»™t, còi cá»t, héo khô và chết ngạt. Xin ban Æ¡n cho chúng con biết biến đổi mảnh đất khô cằn, sá»i đá và hoang dại của tâm hồn, thà nh miá»n đất mầu mỡ phì nhiêu để hạt giống Lá»i Chúa triển nở tốt tÆ°Æ¡i và sinh nhiá»u bông hạt. [Mục Lục]
16. Sa mạc trở thà nh vÆ°á»n xanh
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Lạy Chúa Giêsu, xin giúp chúng con loại bá» má»i thứ “sá»i đá gai góc†ra khá»i tâm hồn, tÃch cá»±c vun xá»›i cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng để là m cho cuá»™c Ä‘á»i nở hoa.
*******
Và o chiá»u 29 tết cách đây khá lâu, má»™t phụ nữ không quen biết từ má»™t thôn kế cáºn gá»i Ä‘iện thoại gặp tôi và tuôn ra hà ng loạt những lá»i kết án gay gắt. Bà tố cáo má»™t số thiếu niên trong giáo xứ tôi có hà nh vi côn đồ, ném đá và o khu xóm của bà ở là ng lân cáºn. Bà quy trách nhiệm cho tôi vá» những hà nh vi quáºy phá đó, rồi bà cho rằng đạo công giáo là xấu vì có má»™t số ngÆ°á»i công giáo thuá»™c hạng côn đồ.
Sau khi nghe bà hằn há»c tuôn ra những lá»i trách móc, tôi khẩn khoản yêu cầu bà nhẫn nại nghe tôi thuáºt lại sÆ¡ lược dụ ngôn Tin Mừng vá» ngÆ°á»i gieo giống mà chúng ta vừa nghe hôm nay: “Có ngÆ°á»i nông dân mang thóc Ä‘i gieo trên đồng ruá»™ng của mình. “Trong khi ngÆ°á»i ấy gieo, thì có những hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rÆ¡i trên nÆ¡i sá»i đá, chá»— đất không có nhiá»u; nó má»c ngay nhÆ°ng vì đất không sâu nên khi nắng lên, nó liá»n bị cháy, và vì thiếu rá»… nên bị chết khô. Có những hạt rÆ¡i và o bụi gai, gai má»c lên là m nó chết nghẹt. Có những hạt lại rÆ¡i nhằm đất tốt, nên sinh hoa kết quả: hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục†(Mt 13, 4-8)
Rồi tôi kết luáºn: Những hạt thóc trong dụ ngôn trên đây tượng trÆ°ng cho những lá»i giáo huấn của Chúa Giêsu và Há»™i Thánh. Cho dù giáo huấn của Thiên Chúa và Giáo Há»™i là những hạt giống rất tốt, nhÆ°ng nếu những hạt giống ấy bị rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, rÆ¡i trên sá»i đá hay rÆ¡i và o bụi gai, tượng trÆ°ng cho ngÆ°á»i tâm hồn chai đá, cứng cõi, vô tâm… thì không thể bén rá»… được nên phải chết khô chết héo; còn những hạt rÆ¡i và o đất tốt, tượng trÆ°ng cho những tâm hồn biết phục thiện, thì sẽ vÆ°Æ¡n lên mạnh mẽ và sẽ trổ hoa kết hạt dồi dà o.
Những hạt lúa rÆ¡i và o nÆ¡i gai góc sá»i đá không tăng trưởng được không phải vì do hạt giống xấu nhÆ°ng do đất có vấn Ä‘á». TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế, má»™t số kitô hữu đón nháºn Lá»i Chúa mà không được biến đổi thà nh ngÆ°á»i tốt là nh thánh thiện, không phải vì giáo lý của Chúa và Há»™i Thánh không tốt, nhÆ°ng vì nhiá»u thứ “gai góc sá»i đá†trong lòng há» là m cho Lá»i Chúa chết ngạt Ä‘i.
Sa mạc nở hoa
Lãnh thổ Do-thái vá»›i diện tÃch 22.000 cây số vuông mà chỉ có má»™t phần ba đất Ä‘ai ở miá»n Galilê là có thể trồng trá»t được, phần còn lại gồm sa mạc và đồi núi cằn cá»—i, đặc biệt sa mạc Negev ở miá»n nam, chiếm hÆ¡n má»™t ná»a diện tÃch đất nÆ°á»›c, là má»™t trong những vùng khô cằn vá»›i khà háºu cá»±c kỳ khắc nghiệt. Váºy mà hiện nay, ngÆ°á»i Do-thái đã biến những vùng đất chết nầy trở thà nh những vÆ°á»n hoa, vÆ°á»n rau và vÆ°á»n cây ăn trái nổi tiếng; nhỠđó Do-thái được xếp và o má»™t trong những nÆ°á»›c đứng đầu vá» xuất khẩu hoa quả hà ng đầu thế giá»›i. Thà nh quả nầy khiến thế giá»›i hết sức ngưỡng má»™ và xem đây là má»™t phép mầu.
Samạc Negev khô cằn sá»i đá vá»›i khà háºu khắc nghiệt đến thế mà vẫn được cải tạo thà nh vÆ°á»n cây ăn trái tốt tÆ°Æ¡i, trù phú… không lẽ tâm hồn chúng ta vẫn cứ ở mãi trong tình trạng khô khan cằn cá»—i và suốt Ä‘á»i chẳng sinh được chút hoa trái nà o hay sao!
Lạy Chúa Giêsu,
Xin cho chúng con biết nhìn và o công cuá»™c khắc phục thiên nhiên khắc nghiệt để là m cho sa mạc nở hoa của ngÆ°á»i Do-thái, để quyết tâm cải tạo lại Ä‘á»i mình. Xin giúp chúng con loại bá» má»i thứ “sá»i đá gai góc†ra khá»i tâm hồn, tÃch cá»±c vun xá»›i cho hạt giống Tin Mừng đâm chồi và tăng trưởng để là m cho cuá»™c Ä‘á»i nở hoa, tức là m cho mình trở thà nh ngÆ°á»i có văn hoá, có đạo đức, có phẩm chất cao đẹp, nhỠđó Há»™i Thánh Chúa cÅ©ng được toả ngát hÆ°Æ¡ng thÆ¡m thánh thiện khắp nÆ¡i. [Mục Lục]
17. Xạ lúa – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng
NgÆ°á»i gieo giống Ä‘i xạ lúa trên ruá»™ng. Äất sau khi cầy vỡ ra, nÆ°á»›c mÆ°a là m cho đất má»m, ẩm. Äất đó gần nhÆ° sẵn sà ng cho mùa gieo giống. Chỉ cần đón má»™t và i cÆ¡n mÆ°a lá»›n là nhà nông mang lúa ra xạ. Gá»i là xạ vì ngÆ°á»i nông dân, trÆ°á»›c ngá»±c Ä‘eo thúng lúa, chân bÆ°á»›c Ä‘á»u hai tay nhịp nhà ng vung lúa sang hai bên. Các hạt lúa văng Ä‘á»u trên ruá»™ng má»›i cầy, đất còn tÆ°Æ¡i, trÆ°á»›c khi rÆ¡i và o kẽ đất, chá» má»c lên. Hạt rÆ¡i trên mặt đất hy vá»ng được nÆ°á»›c mÆ°a chôn vùi trong đất. TrÆ°á»ng hợp mÆ°a nhiá»u hạt úng, thối. Trái lại, thiếu mÆ°a hạt lúa đó nếu không là m mồi cho chim trá»i ăn mất, cÅ©ng là nạn nhân của nắng hạn là m thui chá»™t má»™ng lúa. Nhà nông không sợ chim trá»i bằng chuá»™t vì chuá»™t ngà y đêm Ä‘Ã o bá»›i hạt giống. Ngay cả hạt đã chôn vùi trong đất vẫn bị chúng mò mẫm ăn Ä‘i.
TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° hạt mÆ°a từ trá»i xuống đất, hạt mÆ°a không vá» trá»i bằng hình ảnh hạt mÆ°a, giá»t nÆ°á»›c, nhÆ°ng vá» trá»i bằng hình ảnh má»›i, từ thể lá»ng sang thể hÆ¡i. Má»™t khi hạt giống rÆ¡i khá»i tay nông dân, hạt giống đó hoà n toà n lệ thuá»™c và o thiên nhiên, biến thể hoặc thà nh bụi lúa xanh tốt, hoặc bị tiêu hủy, tan rã thà nh phân tro.
Äức Kitô và lá»i Ngà i rao giảng nhÆ° hạt lúa trong tay nông dân. Số pháºn từng Lá»i Chúa cÅ©ng rất khác biệt. Có Lá»i sinh lá»i muôn và n lá»i. Có lá»i sống èo á»t, ná»a sống, ná»a chết. Có lá»i là m tròn sứ mạng được uá»· thác. Có lá»i biến mất nhÆ° rÆ¡i và o cõi hÆ° không. Khác biệt vá» thà nh quả không hệ tại bởi hạt giống tốt xấu mà bởi phẩm chất ruá»™ng đất. Thá»a ruá»™ng mà Äức Kitô nói đến không phải ruá»™ng trên mặt đất mà là cõi lòng con ngÆ°á»i. Có ai ngỠđược tấm lòng con ngÆ°á»i có thể là tấm lòng và ng và cÅ©ng có thể là chòi vắng, hoang tà n.
TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thá»i và ng, và ng ba mÆ°Æ¡i, năm mÆ°Æ¡i hay và ng ròng. Cõi lòng con ngÆ°á»i là tấm lòng và ng khi cõi lòng đó là m cho Lá»i Chúa sinh hoa kế trái. Hạt ba mÆ°Æ¡i, hạt năm mÆ°Æ¡i, hạt bảy mÆ°Æ¡i, hạt chẵn trăm. Trong sáng óng ánh nhÆ° và ng ròng.
TÆ°Æ¡ng tá»± chòi vắng, hoang tà n. Má»—i lần phải ngang qua, ngà y cÅ©ng nhÆ° đêm, Ä‘á»u thấy á»›n lạnh. Rợn tóc gáy, nổi da gà vì nÆ¡i đó chứa nhiá»u ám khÃ, ảm đạm, thê lÆ°Æ¡ng. Má»™t cõi lòng nhÆ° thế sao thÃch hợp vá»›i Lá»i hằng sống.
Lá»i Chúa và nhÆ° hạt mÆ°a. Khà háºu dù khắc nghiệt mấy cÅ©ng không triệt tiêu được hạt mÆ°a. Quá lạnh hạt mÆ°a biến thà nh tuyết. Gió to hạt mÆ°a biến thà nh bụi sÆ°Æ¡ng. Nóng cháy da ngÆ°á»i hạt mÆ°a biến thà nh thể khà bay là là trên cát nóng. RÆ¡i xuống sông biển hạt mÆ°a hoà mình trong nÆ°á»›c, trên đất khô hạt mÆ°a thẩm thấu và o lòng đất.
Lá»i hằng sống không thể chết. Nếu chết thì lá»i đó sao có thể mang lại sá»± sống cho tâm linh. Chết ở đây không thể hiểu là lá»i hằng sống chết. Chết có nghÄ©a cõi lòng ngÆ°á»i nà o đó đã chết để đón nháºn lá»i hằng sống. Lá»i hằng sống có sức sống biến đổi má»i cõi lòng miá»…n là cõi lòng đó mở ra đón nháºn. Cõi lòng khô cằn, cõi lòng gai góc, cõi lòng vệ Ä‘Æ°á»ng, cõi lòng tốt là nh. Không cõi lòng nà o có thể giết chết được Lá»i Chúa là lá»i hằng sống. Chỉ có hai loại cõi lòng. Má»™t cõi lòng vui mừng đón nháºn và cõi lòng xua Ä‘uổi lá»i hằng sống. Äón nháºn lá»i hằng sống là m trổ sinh hoa trái Ãt nhiá»u tuỳ theo mức đón nháºn.
Cánh đồng lúa mang lợi nhuáºn cho nông dân. Giúp hỠấm no. Cánh đồng lúa tốt tÆ°Æ¡i mang lại cho nông dân nụ cÆ°á»i, niá»m hy vá»ng dạt dà o. Cánh đồng lúa vừa cung cấp thá»±c phẩm cho con ngÆ°á»i, gia súc, thú hoang, vừa là m tăng vẻ đẹp thiên nhiên, là m cho đất sinh mầu mỡ, cung cấp thá»±c phẩm và là công viên cho ong bÆ°á»›m vui chÆ¡i sáng sá»›m, chiá»u tà n.
Hạt lúa vá» vỡ ra cho mầm đâm chồi. Vá» lúa vỡ ra hẳn là hình ảnh của Ä‘au thÆ°Æ¡ng. Chồi non nảy mầm là hình ảnh của sá»± sống má»›i. Sá»± sống bắt đầu và o Ä‘á»i má»›i bằng má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u, phó thác an toà n cho tÆ°Æ¡ng lai. Mầm sống bá»c kÃn trong vá» hẳn an toà n hÆ¡n nhÆ°ng nhÆ° thế là m chi có cây lúa má»›i. Muốn có cây lúa má»›i, cuá»™c Ä‘á»i má»›i, mầm sống phải thay đổi, chịu Ä‘au khổ vỡ ra, liá»u, dấn thân và o Ä‘á»i. Tấm lòng đón nháºn lá»i hằng sống mà từ chối thay đổi, Ä‘au khổ và dấn thân chÃnh là muốn Ä‘iá»u không tưởng. Thánh Phaolô diá»…n tả đó là cảnh hÆ° ảo (Rom 8, 20). Không có đổi má»›i nếu từ chối thay đổi. Không có má»›i mẻ nếu khÆ° khÆ° bảo thủ lối sống cÅ©. Muốn phiêu lÆ°u cần mạo hiểm. Từ chối sáng tạo sao có đổi má»›i.
Lá»i Chúa sinh Ä‘á»™ng nhÆ° cánh đồng lúa trổ bông, mang hÆ°Æ¡ng thÆ¡m ngạt ngà o sá»›m tối. Là m thay đổi cõi lòng con ngÆ°á»i và mang lại bình an trong tâm hồn. Mầu nhiệm nÆ°á»›c trá»i còn ẩn chứa nhiá»u Ä‘iá»u huyá»n diệu và chỉ cõi lòng nà o chân thà nh, khiêm nhÆ°á»ng đón nháºn, má»›i có cÆ¡ duyên thưởng thức Ä‘iá»u kì ảo, huyá»n diệu của lá»i hằng sống. [Mục Lục]
18. Gieo và gặt
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
Nhạc sÄ© Thông Vi Vu viết ca khúc “Gieo và Gặt†vá»›i giai Ä‘iệu vui tÆ°Æ¡i, ca từ Ä‘áºm chất thÆ¡ và có ý nghÄ©a sâu sắc.
Gieo thà nh tháºt, gặt được niá»m tin.
Gieo lòng tốt, gặt vỠthân tình.
Gieo kiên nhẫn, sẽ gặt quang vinh.
Gieo tha thứ, sẽ gặt được an bình.
Gieo dối trá, sẽ ra ngỠvực.
Gieo Ãch ká»·, sẽ chỉ cô Ä‘Æ¡n.
Gieo kiêu hãnh, sẽ lãnh đau thương.
Gieo đố kỵ, là ky cóp muá»™n phiá»n.
Gieo cay đắng, sẽ tăng hủy diệt.
Gieo biếng lÆ°á»i, ra ngÆ°á»i buông trôi.
Gieo lo lắng, tay trắng âu lo.
Gieo tá»™i lá»—i, suốt Ä‘á»i gặt tá»™i lá»—i.
Có gieo thì má»›i có gặt. Gieo giống nà o thì gặt giống đó.Thánh Phaolô viết: “Ai gieo giống nà o thì sẽ gặt giống ấy. Ai theo tÃnh xác thịt mà gieo Ä‘iá»u xấu thì sẽ gặt được háºu quả của tÃnh xác thịt là sá»± hÆ° nát. Còn ai theo Thần Khà mà gieo Ä‘iá»u tốt thì sẽ gặt được kết quả của Thần Khà là sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Khi là m Ä‘iá»u thiện, chúng ta đừng nản chÃ, vì đến mùa chúng ta sẽ được gặt, nếu không sá»n lòng†(Gl 6,7-9).
Hạt giống tốt má»›i có thể nảy mầm tốt, lá»›n thà nh cây tốt và sinh hoa trái tốt. Chúa Giêsu xác định: “Xem quả thì biết cây†(Mt 12,33; Lc 6,44). Cây tốt không thể sinh trái xấu, cây sâu không thể sinh trái ngá»t. Äá»i sống tinh thần cần có “hạt giống tâm hồnâ€. Äá»i sống tâm linh rất cần “hạt giống Lá»i Chúaâ€.
Tin mừng hôm nay có tên gá»i là “Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giốngâ€. Thiên Chúa là ngÆ°á»i gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lá»i giảng dạy của Chúa Giêsu. Tùy và o thái Ä‘á»™ của má»—i ngÆ°á»i, chân thà nh đón nháºn hay lÆ°á»i biếng khÆ°á»›c từ, Lá»i Chúa sẽ sinh những hiệu quả khác nhau.Hạt giống được gieo trên bốn loại đất, đất vệ Ä‘Æ°á»ng, đất lẫn sá»i đá, đất có nhiá»u gai góc và đất tốt. Äất nà o cho năng suất nấy.
Là m sao bên lá» Ä‘Æ°á»ng khô cằn sá»i đá, hạt giống có thể sinh hoa kết trái được? Trong bụi gai chằng chịt cá» rác không má»c nổi, hạt giống là m sao vÆ°Æ¡n lên để thà nh cây xanh tốt được?
Chúa Giêsu và lá»i giảng dạy của Ngà i nhÆ° hạt giống trong tay ngÆ°á»i nông dân. Hạt giống gieo trên những loại đất khác nhau, số pháºn các hạt giống khác nhau. Lá»i Chúa cÅ©ng có nhiá»u số pháºn khác biệt. Có lá»i sinh lợi muôn và n lá»i. Có lá»i sống èo uá»™t bị bóp nghẹt. Có lá»i là m tròn sứ mạng được uá»· thác. Có lá»i biến mất nhÆ° rÆ¡i và o cõi hÆ° không. Khác biệt vá» thà nh quả không hệ tại bởi hạt giống mà bởi phẩm chất ruá»™ng đất. Thá»a ruá»™ng mà Chúa Giêsu nói đến không phải ruá»™ng trên mặt đất mà là cõi lòng con ngÆ°á»i. Vì thế, dụ ngôn hạt giống gieo trên các loại đất khác nhau gợi lên những ý nghÄ©a.
- Tấm lòng quảng đại của ngÆ°á»i Ä‘i gieo.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo hạt giống trên những mảnh đất phì nhiêu mà u mỡ. Những mảnh đất sá»i đá, gai góc, lối mòn có bÆ°á»›c chân ngÆ°á»i cÅ©ng không bị lãng quên. NgÆ°á»i gieo hạt không bá» rÆ¡i má»™t mảnh đất nà o, ông quảng đại muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn. Thiên Chúa quảng đại nhìn má»i ngÆ°á»i vá»›i chÃnh phẩm giá của há» trong niá»m hy vá»ng của Ngà i. Vì thế, mảnh đất nà o cÅ©ng nháºn được hạt giống đồng Ä‘á»u. Ai cÅ©ng có cÆ¡ may nháºn được ân sủng cứu Ä‘á»™ Tin Mừng nếu nhÆ° há» thà nh tâm thiện chÃ. Lòng quảng đại không phân biệt đối xá», không Æ°u tiên ai mà cÅ©ng chẳng loại trừ ai, không thất vá»ng vá» hiện tại của ngÆ°á»i khác mà biết kiên tâm đợi chá» hy vá»ng và o tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng hÆ¡n.
Không ai hoà n toà n là “lá» Ä‘Æ°á»ngâ€, là “sá»i đá†hay là “bụi gaiâ€. Trong má»—i con ngÆ°á»i luôn có má»™t mảnh đất tốt cho dù nó chỉ nhá» bé thôi. Có thiện chà đón nháºn hạt giống cÅ©ng sẽ có má»™t mùa gặt bá»™i thu “đến ná»—i có hạt được má»™t trăm, có hạt sáu mÆ°Æ¡i, có hạt ba mÆ°Æ¡i†(Mt 13, 23). Thiên Chúa vẫn gieo Lá»i Ngà i và o lòng chúng ta, vì Ngà i chắc chắn rằng: “Lá»i từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại vá»›i Ta mà không sinh kết quả, nhÆ°ng nó thá»±c hiện ý muốn của Ta và là m tròn sứ mạng Ta uá»· thác†(Is 55, 11). Tác giả Thánh Vịnh cảm nghiệm hồng ân Thiên Chúa chan hòa nhÆ° mÆ°a móc: “Thăm trái đất, Ngà i tuôn mÆ°a móc, cho ngáºp trà n phú túc già u sang, suối trá»i trữ nÆ°á»›c mênh mang, dá»n đất sẵn sà ng đón lúa trổ bông. TÆ°á»›i từng luống, san từng mô đất, khiến dầm mÆ°a cho hạt nẩy mầm, bốn mùa Chúa đổ hồng ân, Ngà i gieo mà u mỡ ngáºp trà n lối Ä‘i†(Tv 65,10-12).
Thánh Phêrô đã ba lần chối Chúa, nhÆ°ng trong ngà i vẫn còn má»™t mảnh đất tốt của lòng sám hối. Thánh Phaolô hăng say bách hại các kitô hữu, nhÆ°ng trong ngà i vẫn còn đó má»™t mảnh đất tốt của lòng nhiệt thà nh và khiêm tốn. Thánh Augustinô bị những bụi gai của tri thức, kiêu căng và dục vá»ng vây bủa, nhÆ°ng vẫn còn có má»™t mảnh đất tốt hÆ°á»›ng tìm chân lý, chỉ chá» hạt giống gieo trồng là nở rá»™ mùa gặt phong nhiêu… Còn nhiá»u lắm những mảnh đất tốt nhÆ° thế trong Giáo Há»™i và trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y của chúng ta. Tất cả những mảnh đất tốt đó, cho dù có nhá» nhoi Ä‘i chăng nữa, nhÆ°ng má»™t khi đã được đón nháºn Lá»i Chân Lý thì đúng nhÆ° lá»i Chúa nói, đã sinh lợi “hạt má»™t trăm, hạt sáu mÆ°Æ¡i, hạt ba mÆ°Æ¡iâ€.
- Hạt giống tiá»m ẩn sá»± sống.
Hạt giống có vá» cứng bảo vệ, khi được gieo và o lòng đất vá» sẽ vỡ ra cho mầm đâm chồi. Chồi non lên xanh là hình ảnh của sá»± sống má»›i. Sá»± sống và o Ä‘á»i má»›i bằng má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u, bằng niá»m phó thác cho tÆ°Æ¡ng lai.
Hạt giống là ánh sáng, là Tin mừng, là thiện hảo tốt là nh, là giá trị NÆ°á»›c Trá»i. Tá»± nó, hạt giống có má»™t sức sống tiá»m tà ng mãnh liệt. Trong hạt giống có mầm sá»± sống, há»… cứ gặp Ä‘iá»u kiện thuáºn lợi là má»c lên. Trong mầm sống có sá»± sống tiếp nguồn từ sá»± sống của Thiên Chúa. Nếu “Hạt lúa âm thầm má»c lên†(x. Mc 4,26-29) là hình ảnh sức sống tiá»m tà ng thì “Hạt lúa mục nát Ä‘i†(x. Ga 12,24) lại là má»™t hình ảnh khác nói lên niá»m hy vá»ng má»™t mùa gặt má»›i sau khi chịu ‘mục nátâ€. Hạt giống là hồng ân Thiên Chúa, phong phú bao la và vô cùng mạnh mẽ. Äiá»u quan trá»ng là hãy cho hạt giống má»™t cÆ¡ há»™i để má»c lên.
- Niá»m hy vá»ng mùa gặt phong phú
Nếu ngÆ°á»i gieo hạt đã đặt hy vá»ng và o từng mảnh đất bất kể mức Ä‘á»™ tốt xấu thì bổn pháºn của đất là không được phụ lòng ngÆ°á»i quảng đại gieo hạt. Thiên Chúa là m được má»i sá»± nhÆ°ng Ngà i cần con ngÆ°á»i cá»™ng tác.Thiên Chúa vẫn luôn tin tưởng và hy vá»ng nÆ¡i con ngÆ°á»i.
Trong các hoạt Ä‘á»™ng tông đồ, không cần phải phân tÃch ngÆ°á»i nà o là lá» Ä‘Æ°á»ng, là sá»i đá hay bụi gai. Hạt giống cứ gieo và o đất, chúng ta hãy là m việc tốt cho ngÆ°á»i khác. ChÃnh Thiên Chúa má»›i là Äấng là m cho hạt giống má»c lên và sinh hoa kết quả (x. 1 Cr 3, 5-9).
Niá»m hy vá»ng phải là má»™t đặc trÆ°ng của Ä‘á»i sống ngÆ°á»i kitô hữu. ChÃnh niá»m hy vá»ng đó sẽ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn, thá» thách trong cuá»™c sống hiện tại, hÆ°á»›ng tá»›i má»™t tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng và má»™t cuá»™c sống vÄ©nh cá»u của ngÆ°á»i được là m con cái Thiên Chúa.
Mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i còn ẩn chứa nhiá»u Ä‘iá»u huyá»n diệu và chỉ cõi lòng nà o chân thà nh, khiêm nhÆ°á»ng đón nháºn má»›i có cÆ¡ duyên thưởng thức những huyá»n diệu của Lá»i Hằng Sống. Nháºn lấy hạt giống Lá»i Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Há»™i cho vinh quang của Thiên Chúa ( GLCG # 1724).
NgÆ°á»i nông dân có câu: “nhất nÆ°á»›c, nhì phân, tam cần, tứ giốngâ€. Giống là cần thiết, nhÆ°ng nÆ°á»›c, phân bón và công chăm sóc tháºt là quan trá»ng. Giống tốt, gieo xạ đúng quy trình kỹ thuáºt, nhÆ°ng để đất khô hạn thì lúa không lên xanh. Có giống, có nÆ°á»›c mà không có phân bón thuốc trừ sâu, thì lúa sẽ èo uá»™t không kết quả. Có được giống tốt, nÆ°á»›c bảo đảm, phân thuốc đầy đủ, nhÆ°ng chẳng chăm sóc thì không thu lợi được bao nhiêu.
NgÆ°á»i sáng, ngÆ°á»i mù hay ngÆ°á»i câm Ä‘iếc cÅ©ng Ä‘á»u có thể nghe Lá»i Chúa, đón nháºn hạt giống Lá»i Chúa gieo và o lòng, nhÆ°ng quan trá»ng là đem ra thá»±c hà nh.
Có má»™t mảnh đất hoang cá» má»c um tùm. Ông TÆ° mua lại thá»a đất ấy rồi cà y xá»›i, là m sạch cá», rồi ông trồng cây, trồng hoa, trồng rau. Má»™t thá»i gian sau, mảnh đất trở thà nh má»™t khu vÆ°á»n tháºt đẹp. Má»™t hôm, ông TÆ° Ä‘ang là m việc trong vÆ°á»n, cha xứ Ä‘i qua và nói: "Khu vÆ°á»n tháºt là đẹp! Ông TÆ° thấy không, khi ông biết cá»™ng tác vá»›i Thiên Chúa thì kết quả nhÆ° thế đó". Ông TÆ° trả lá»i: "Vâng, cha cứ thá» nghÄ© lại xem, miếng đất nà y nhÆ° thế nà o khi chỉ có má»™t mình Chúa là m việc ở đây".
Noi gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu, chúng ta Ä‘i gieo hạt giống Lá»i Chúa, gieo hà o phóng, gieo kiên trì, gieo hy vá»ng và nhất là gieo yêu thÆ°Æ¡ng. Gieo gì gặt nấy. Gieo bác ái chúng ta sẽ gặt được yêu thÆ°Æ¡ng, má»™t mùa yêu thÆ°Æ¡ng trà n ngáºp Ä‘á»i sống hà ng ngà y.
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con Ä‘Æ°á»ng dà i nhất là con Ä‘Æ°á»ng từ tai đến tay. Chúng con thÆ°á»ng xây nhà trên cát, vì chỉ biết thÃch thú nghe Lá»i Chúa dạy, nhÆ°ng lại không dám Ä‘em ra thá»±c hà nh. ChÃnh vì thế Lá»i Chúa chẳng kết trái nÆ¡i chúng con.
Xin cho chúng con đừng há»i hợt khi nghe Lá»i Chúa, đừng để ná»—i Ä‘am mê là m Lá»i Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dá»n dẹp mảnh đất Ä‘á»i mình, để hạt giống Lá»i Chúa được tá»± do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà cuá»™c Ä‘á»i chúng con được xây trên ná»n tảng vững chắc, đó là Lá»i Chúa, Lá»i chi phối toà n bá»™ cuá»™c sống chúng con. (Manna) [Mục Lục]
19. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
Hãy là đất tốt, để hạt giống Lá»i Chúa sinh nhiá»u bông hạt
Cho đến bây giá», "má»i tạo váºt Ä‘á»u rên siết và đau Ä‘á»›n nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trong lúc sinh con. NhÆ°ng không phải chỉ có các tạo váºt, mà cả chúng ta là những kẻ hưởng Æ¡n đầu mùa của Thánh Thần, chúng ta cÅ©ng rên siết trong khi ngóng chá» phúc là m nghÄ©a tá» và ơn cứu Ä‘á»™ thân xác chúng ta" (Rm 8, 22-23). Há»i ai trong chúng ta lại không có kinh nghiệm sống ở Ä‘á»i vá» tÆ°Æ¡ng phản giữa khổ Ä‘au trong Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y và vinh quang cÅ©ng nhÆ° hy vá»ng mà Thánh Phaolô nói đến trong thÆ° gá»i giáo Ä‘oà n Rôma (Rm 8 18-23)? Giữa "những Ä‘au khổ trong hiện tại" chúng ta mang trên mình, và "vinh quang mà Thiên Chúa sẽ tá» lá»™ trong tÆ°Æ¡ng lai" (Rm 8,18). Hiện tại chúng ta chÆ°a có kinh nghiệm nhiá»u, nên chúng ta muốn nói nhÆ° Äức Maria: "Việc đó xảy ra thế nà o được?" (Lc 1, 34) Phụng vụ hôm nay sẽ cho chúng ta câu trả lá»i.
Mặc khải cho biết, khổ Ä‘au Ä‘i và o thế giá»›i nhÆ° là háºu quả của tá»™i lá»—i "không thể tránh khá»i"; cÅ©ng nhÆ° trái cấm trong vÆ°á»n Êđen, vì má»™t lá»i nói dối, khiến con ngÆ°á»i chống lại Lá»i sáng tạo, gây nên sá»± há»—n loạn, sau cùng cả và nhân loại bị hủy diệt. Chỉ có Thiên Chúa, Lá»i sáng tạo, má»›i có thể can thiệp để cứu chuá»™c con ngÆ°á»i (x. Rm 8) và tái láºp tráºt tá»± hà i hòa đã được thiết láºp ngay từ thuở ban đầu. Chúa phán: "Lá»i từ miệng Ta phán ra sẽ không trở lại vá»›i Ta mà không sinh kết quả, nhÆ°ng nó thá»±c hiện ý muốn của Ta, và là m tròn sứ mạng Ta uá»· thác" (Is 55, 11).
Há»i: Lá»i từ miệng Thiên Chúa phán ra là gì váºy?
ThÆ°a: Là chÃnh Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, Con má»™t Ngà i, Thiên Chúa nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống gieo Lá»i ( Con Ngà i) và o thế giá»›i chúng ta, "NgÆ°á»i cho ứ nÆ°á»›c luống cà y, Mô đất đặt xuống phẳng phiu, NgÆ°á»i cho mÆ°a rà o đảo nhuyá»…n, chúc là nh cho giống trổ mầm" (Tv 64, 11) ; "NhÆ° mÆ°a tuyết từ trá»i rÆ¡i xuống … là m cho đất phì nhiêu, cây cối sinh mầm, cho ngÆ°á»i gieo có hạt giống, cho ngÆ°á»i ta có cÆ¡m bánh ăn" (Is 55, 10). NÆ°á»›c ở đây là nÆ°á»›c Thánh Thần tÆ°á»›i lên chúng ta để chúng ta sinh được gấp trăm. ChÃnh nÆ¡i Chúa Giêsu phục sinh mà nhân loại được cứu, NgÆ°á»i là "Äấng cứu chuá»™c thế gian! nÆ¡i Ngà i đã được mạc khải má»™t cách má»›i mẻ và kỳ diệu hÆ¡n chân lý căn bản vá» thế giá»›i thụ tạo, Ä‘iá»u mà sách Sáng thế xác nháºn khi lặp Ä‘i lặp lại nhiá»u lần: "Thiên Chúa thấy nhÆ° thế là tốt là nh" (Thánh Giáo hoà ng Gioan Phaolô II, Äấng Cứu Chuá»™c con ngÆ°á»i, số 8. Ngà y 4/3/1979).
NhÆ°ng nếu Chúa Giêsu là Äầu đã đạt đến chặng cuối của hà nh trình, thì Thân mình là " má»i tạo váºt rên siết và đau Ä‘á»›n nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trong lúc sinh con " (Rm 8, 22) cÅ©ng được nhÆ° váºy. Tuy nhiên, tiá»n Ä‘á» sá»± phục sinh của Chúa Giêsu đã được trao ban: hạt giống sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i đã ẩn tà ng trong tâm hồn các tÃn hữu từ ngà y há» chịu phép Rá»a tá»™i ; DÆ°á»›i tác Ä‘á»™ng của Chúa Thánh Thần, Lá»i tái tạo và biến đổi chúng ta. Tháºt hạnh phúc biết bao khi có Thiên Chúa là Cha vô cùng nhân háºu ; Ngà i biết lòng dạ con ngÆ°á»i phức tạp và yếu Ä‘uối. Vì thế, Ngà i gieo cách hà o phóng, kể cả vệ Ä‘Æ°á»ng, nÆ¡i bụi gai và sá»i đá. Chim trá»i sẽ đến ăn mất, nhÆ°ng đặt hy vá»ng và o hạt rÆ¡i và o đất tốt sinh hoa kết quả dồi dà o, "có hạt được má»™t trăm"(Mt 13, 23).
Thiên Chúa rất Ä‘á»—i khoan dung, không những mạc khải cho chúng ta tình yêu của Ngà i bằng cách hòa giải vá»›i chúng ta nhá» sá»± chết của Con Ngà i khi chúng ta còn là kẻ thù (x. Rm 5, 10), Ngà i gieo Lá»i cứu Ä‘á»™ là chÃnh Con Ngà i xuống trên chúng ta, bất kể chúng ta thá» Æ¡, từ chối, nhÆ°ng chắc chắn sẽ có hạt đâm rá»… và má»c lên.
Dụ ngôn nà y tháºt an ủi cho những kẻ cứng đầu cứng cổ nhÆ° chúng ta, và cÅ©ng là lá»i khuyên an ủi những ai Ä‘ang chịu trách nhiệm dạy giáo lý cho thiếu nhi và giá»›i thà nh niên.
Còn ná»—i khổ nà o hÆ¡n đối vá»›i các báºc là m cha mẹ khi thấy con cái mình từ bỠđức tin! NhÆ°ng đức tin không thể được truyá»n theo nhiá»…m sắc thể hay dòng sữa của mẹ nuôi con, chúng ta có thể trình bà y cho trẻ em vá» tình bạn của Chúa Giêsu, nhÆ°ng không thể áp đặt đức tin cho chúng.
Thiên Chúa không đòi há»i nÆ¡i chúng ta những Ä‘iá»u không thể: chúng ta hãy vui lòng là m nhÆ° Ngà i, gieo cách hà o phóng bằng lá»i nói và gÆ°Æ¡ng sáng, ngay cả trong sá»± khác biệt; hãy tin rằng sẽ luôn có cái gì đó thúc đẩy hạt giống má»c lên đúng thá»i vụ; bởi vì Lá»i từ miệng Chúa phán ra sẽ không trở lại vá»›i Chúa nhÆ°ng theo ý Chúa mà sinh kết quả (x. Is 55, 10-11).
Chúng ta cần chuẩn bị má»™t thá»a đất tốt để đón nháºn hạt giống, và chăm sóc để nó có thể Ä‘Æ¡m hoa kết trái. Có ngÆ°á»i không muốn mình bị thá» thách hay gặp khó khăn, ngÆ°á»i ấy sẽ có ngà n lý do để từ chối. NhÆ°ng ai "nghe lá»i giảng mà hiểu được, nên sinh hoa kết quả" (Mt 13, 23).
Tất cả Ä‘á»u nghe dụ ngôn, nhÆ°ng ngÆ°á»i hiểu được là ngÆ°á»i mang nó vá» nhà , trân trá»ng nhÆ° má»™t tà i sản quý giá. Chúng ta sẽ hạnh phúc nếu chúng ta nghe những gì Chúa nói và nghiêm túc hoán cải theo tiếng Chúa gá»i: Ngà i sẽ chữa là nh và là m cho chúng ta được sống, "giải thoát khá»i vòng nô lệ sá»± hÆ° nát, để được thông phần và o sá»± tá»± do vinh hiển của con cái Thiên Chúa" (Rm 8, 21), chúng ta sẽ Ä‘Æ¡m hoa kết trái.
Trong năm Phúc Âm gia đình, chúng ta cùng nghe lá»i vị cha chung dạy: "Tất cả việc Phúc Âm hóa được thiết láºp dá»±a trên sá»± lắng nghe, suy niệm, sống, cá» hà nh Lá»i Chúa và là m chứng cho Lá»i Chúa. Thánh Kinh là nguồn mạch của việc Phúc Âm hóa. Vì váºy, chúng ta phải liên tục được Ä‘Ã o luyện trong việc lắng nghe Lá»i Chúa. Há»™i Thánh không rao giảng Tin Mừng nếu không liên tục để cho mình được Phúc Âm hóa…
Việc Phúc Âm hóa đòi há»i chúng ta phải là m quen vá»›i Lá»i Chúa, và điá»u nà y đòi buá»™c các giáo pháºn, các giáo xứ và các nhóm Công Giáo Ä‘á» ra má»™t chÆ°Æ¡ng trình há»c há»i Thánh Kinh nghiêm túc và kiên trì, cÅ©ng nhÆ° thúc đẩy việc Ä‘á»c Thánh Kinh trong cầu nguyện của cá nhân và cá»™ng đồng… " (Äức Phanxicô, Niá»m Vui Phúc Âm §174-175).
DÆ°á»›i ánh sáng của Lá»i Chúa, chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria nhÆ° báºc thầy của việc lắng nghe Lá»i Thiên Chúa cách sâu Ä‘áºm và kiên trì. Xin Mẹ giúp chúng ta theo gÆ°Æ¡ng Mẹ, là "đất tốt", nÆ¡i hạt gống Lá»i Chúa có thể Ä‘em lại nhiá»u bông hạt. Amen. [Mục Lục]
20. Tâm tình ngÆ°á»i Ä‘i gieo
(Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Bà i dụ ngôn tháºt đẹp. Äẹp vá» hình ảnh phong phú. Äẹp vỠý nghÄ©a sâu xa. NhÆ°ng đẹp nhất vẫn là thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Ä‘i gieo. NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã có thái Ä‘á»™ vừa hà o phóng vừa kiên trì, vừa hy vá»ng vừa yêu thÆ°Æ¡ng.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo má»™t cách hà o phóng. Hãy nhìn kìa: ông vốc từng vốc lá»›n hạt giống và rá»™ng tay vung vãi. Ông gieo không tiếc xót. Ông gieo không tÃnh toán. Ông gieo không loại trừ. Những mảnh đất phì nhiêu mà u mỡ nháºn được hạt giống đã Ä‘Ã nh. Cả đến những mảnh đất sá»i đá, gai góc cÅ©ng được hưởng Æ¡n mÆ°a móc. Cả đến lối mòn có bÆ°á»›c chân ngÆ°á»i cÅ©ng không bị lãng quên. NgÆ°á»i Ä‘i gieo không bá» rÆ¡i má»™t mảnh đất nà o, má»™t ngõ ngách nà o. Ông muốn cho hạt giống được gieo vãi khắp chốn.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo má»™t cách kiên trì, ông gieo bất kể ngà y đêm. Ông gieo bất kể mÆ°a nắng. Ông gieo bất kể những thất bại. Äợt gieo giống đầu tiên đã thất bại vì chim chóc tha Ä‘i, ông liá»n gieo tiếp đợt hai. Bị sá»i đá nắng hạn, cây lúa mất mùa, ông lại Ä‘i gieo tiếp đợt thứ ba. Bị gai góc bóp nghẹt, cây lúa bị lụi tà n, ông vẫn không nản, cứ gieo đợt thứ tÆ°. Ông đúng là ngÆ°á»i Ä‘i gieo hạt không biết má»i mệt.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo trong niá»m hy vá»ng. Niá»m hy vá»ng của ông tháºt lá»›n lao. ChÃnh vá»›i niá»m hy vá»ng ấy, ông đã dám đầu tÆ° tất cả tiá»n bạc, sức khá»e, thá»i giá» và o việc gieo hạt. ChÃnh niá»m hy vá»ng ấy đã giúp ông đủ sức mạnh vượt qua những khó khăn, đứng vững trÆ°á»›c những thất bại. Vì hy vá»ng, ông gieo cả trên lối Ä‘i, trên đá sá»i, trong cá» gai. Ông tin rằng có gieo thì có gặt. ChÃnh niá»m hy vá»ng ấy đã giúp ông kiên trì và sau cùng Ä‘i đến thà nh công.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo đã gieo trong tình thÆ°Æ¡ng yêu. Tình thÆ°Æ¡ng yêu của ông dạt dà o lắm. Nên ông đã không ngại hao tốn tiá»n của, tâm trÃ, sức lá»±c. Tình thÆ°Æ¡ng ấy bao la lắm. Nên ông Ä‘á»™ng lòng thÆ°Æ¡ng đến cả những mảnh đất chai cứng, đá sá»i, gai góc. Tình yêu thÆ°Æ¡ng ấy mãnh liệt lắm. Nên ông mong sẽ cảm hoá được cả gai góc, sá»i đá, biến chúng thà nh đất mà u mỡ phì nhiêu. Ông đã có thể chỉ chá»n đất tốt mà gieo. NhÆ°ng tình thÆ°Æ¡ng yêu mãnh liệt không cho phép ông là m thế. Vì ông không muốn loại trừ những miá»n đất chai cứng chứa đầy sá»i đá, cá» gai.
NgÆ°á»i Ä‘i gieo chÃnh là Thiên Chúa hiện thân trong Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã gieo trong yêu thÆ°Æ¡ng. Yêu thÆ°Æ¡ng đến Ä‘á»™ chÃnh NgÆ°á»i lại trở nên má»™t hạt giống,chịu vùi chôn, chịu mục nát để biến cải những mảnh ruá»™ng gai góc, sá»i đá thà nh mà u mỡ phì nhiêu, mong má»™t mùa gặt đầy những bông lúa chÃn và ng trÄ©u nặng.
Thiên Chúa là ngÆ°á»i Ä‘i gieo không biết mệt má»i. Chúa Giêsu là ngÆ°á»i Ä‘i gieo say mê đến quên chÃnh cả bản thân mình. NgÆ°á»i muốn cho các môn đệ của NgÆ°á»i tiếp tục công việc gieo Tin Mừng Ä‘i khắp má»i nÆ¡i.
Hôm nay NgÆ°á»i muốn ta gieo má»™t cách hà o phóng. Hãy gieo không xẻn xo. Hãy gieo không tÃnh toán. Hãy gieo không loại trừ. Hãy biết dùng má»i phÆ°Æ¡ng tiện hiện đại nhất để chuyên chở Tin Mừng. H ãy Ä‘em Tin Mừng tá»›i má»i lãnh vá»±c của Ä‘á»i sống. Hãy Ä‘em Tin Mừng tá»›i tất cả má»i hạng ngÆ°á»i không loại trừ má»™t ai.
NgÆ°á»i cÅ©ng muốn ta kiên trì gieo hạt Tin Mừng. Hãy kiên trì nhÆ° thánh Phaolô, cứ gieo dù gặp “thá»i thuáºn lợi hay không thuáºn lợiâ€. Hãy cứ gieo dù đá sá»i, chông gai. Hãy cứ gieo dù những thất bại, nhá»c nhằn.
NhÆ°ng Ä‘iá»u NgÆ°á»i mong chá» nhất là các môn đệ của NgÆ°á»i hãy Ä‘i gieo yêu thÆ°Æ¡ng. Yêu thÆ°Æ¡ng không chỉ những mảnh đất phì nhiêu, nhÆ°ng yêu thÆ°Æ¡ng cả những mảnh đất sá»i đá, gai góc. Yêu thÆ°Æ¡ng không chỉ những ngÆ°á»i mình thÆ°Æ¡ng và những ngÆ°á»i thÆ°Æ¡ng mình mà còn yêu thÆ°Æ¡ng cả những ngÆ°á»i không Æ°a mình và mình không Æ°a: vì má»™t tình yêu thÆ°Æ¡ng Ä‘Ãch thá»±c thì không loại trừ ai. Chỉ có tình yêu thÆ°Æ¡ng mãnh liệt nhÆ° thế má»›i cảm hoá được cá» gai, là m má»m được đá sá»i, biến tất cả thà nh mà u mỡ phì nhiêu.
Äáp lá»i Chúa má»i gá»i, biết bao lá»›p ngÆ°á»i đã hăng hái ra Ä‘i gieo Tin Mừng tại vùng đất Lạng SÆ¡n nà y.
Trong số đó phải kể đến Äức cố Giám mục Vinh SÆ¡n Phaolô của chúng ta. NgÆ°á»i đã là má»™t ngÆ°á»i Ä‘i gieo không biết mệt má»i. Qua bao ngà y tháng, Ngà i vẫn kiên trì không bao giá» chồn chân má»i gối. Hôm nay Ngà i đã trở thà nh má»™t hạt giống vùi sâu trong lòng đất. Hạt giống ấy, tình thÆ°Æ¡ng ấy, sẽ là m má»m sá»i đá, hứa hẹn cho ta má»™t mùa gặt bá»™i thu.
Ta cÅ©ng không thể nà o quên được công Æ¡n của Äức Hồng Y Phaolô Giuse, cÅ©ng là má»™t ngÆ°á»i Ä‘i gieo không biết mệt má»i. Dù tuổi cao sức yếu vá»›i gánh nặng của Giáo pháºn Hà Ná»™i và của Giáo há»™i Việt Nam, Ngà i vẫn sẵn sà ng ghé vai gánh đỡ Lạng SÆ¡n trong những lúc cần thiết. Ngà i đã gieo mồ hôi nÆ°á»›c mắt là m phì nhiêu cánh đồng nà y. Công khó ấy chắc chắn sẽ góp phần rất lá»›n cho má»™t mùa gặt mai sau.
Hôm nay, Chúa gởi tôi đến cánh đồng Lạng SÆ¡n nà y. Lạng SÆ¡n là quê hÆ°Æ¡ng tôi. Anh chị em đã đón nháºn tôi nhÆ° đón má»™t ngÆ°á»i thân. Chúng ta thuá»™c vá» má»™t gia đình. Hôm nay Chúa má»i gá»i tất cả chúng ta và o là m việc trong cánh đồng của Chúa. Chúng ta hãy hăng hái bắt tay và o việc Ä‘i gieo Lá»i Chúa. Hãy noi gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu, hà o phóng, gieo kiên trì, gieo hy vá»ng và nhất là hãy gieo yêu thÆ°Æ¡ng. Gieo gì gặt nấy. Nếu ta gieo bác ái chắc chắn ta sẽ gặt được yêu thÆ°Æ¡ng, má»™t mùa yêu thÆ°Æ¡ng trà n ngáºp trên núi đồi Lạng sÆ¡n- Cao bằng nà y.
GỢI à CHIA SẺ
1- Thiên Chúa không ngừng gieo Lá»i Chúa và o tâm hồn bạn. Bạn đã đón nháºn Lá»i Chúa thế nà o?
2- Thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Ä‘i gieo cho bạn cảm nghiệm gì vá» Thiên Chúa?
3- Chúa má»i gá»i bạn Ä‘i gieo Tin Mừng. Bạn phải có thái Ä‘á»™ nà o? [Mục Lục]
21. Nghe và hiểu
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống đầy tÃnh lạc quan, hy vá»ng.
Äức Giêsu gieo hạt giống Lá»i Chúa khắp nÆ¡i.
Có hạt bị chim trá»i ăn mất, khi chÆ°a kịp nảy mầm. Có hạt bị khô cháy khi chÆ°a bám rá»…. Có hạt đã thà nh cây, nhÆ°ng bị gai là m chết ngạt.
Thá»±c tế Ä‘au buồn ấy là m nản lòng nhiá»u ngÆ°á»i.
Äức Giêsu đã gặp biết bao chống đối và thất bại.
Ngà i có tháºt là Äấng được Thiên Chúa sai đến để thiết láºp NÆ°á»›c Trá»i trên trần gian không?
May thay có những hạt rơi và o đất tốt, và đem lại kết quả gấp bội.
Nhìn và o khuôn mặt của Giáo Há»™i hôm nay, nhiá»u ngÆ°á»i thất vá»ng trÆ°á»›c những khó khăn, khủng hoảng. Äức Giêsu khuyên ta hãy vững lòng. Lá»i Chúa vẫn còn gặp được mảnh đất phì nhiêu.
Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống đòi chúng ta phải xét mình:
Có bao hạt Lá»i Chúa được gieo và o lòng tôi? Äâu là số pháºn của chúng?
Có hạt rÆ¡i và o lòng tôi nhÆ° rÆ¡i trên mặt Ä‘Æ°á»ng. Tôi nghe mà không hiểu. Không hiểu vì không muốn hiểu, vì cố tình né tránh, bởi lẽ Lá»i Chúa đòi tôi hoán cải và từ bá» mình. Thế là Lá»i Chúa trượt Ä‘i nhÆ° nÆ°á»›c đổ lá khoai.
Có hạt rÆ¡i và o lòng tôi nhÆ° rÆ¡i trên đất đá. Tôi vá»™i vã, há»›n hở đón lấy ngay, nhÆ°ng chỉ dừng lại ở bá» mặt há»i hợt. Lá»i Chúa không đâm rá»… sâu trong mảnh đất Ä‘á»i tôi. Khi thá» thách gay gắt của cuá»™c sống áºp đến, tôi té nhà o và bá» cuá»™c, chẳng dám sống Lá»i Ngà i.
Có hạt rÆ¡i và o lòng tôi nhÆ° rÆ¡i trong bụi gai. Bụi gai là ná»—i lo âu chuyện Ä‘á»i, là đam mê của cải. Bụi gai bóp nghẹt, là m cây Lá»i Chúa không sinh trái.
Có hạt rÆ¡i và o long tôi nhÆ° rÆ¡i và o đất tốt. Tôi nghe và hiểu. Tôi hiểu được là nhá» dám sống Lá»i Chúa trong Ä‘á»i. Chỉ ai hiểu nhá» sống má»›i Ä‘em lại mùa bá»™i thu.
Dụ ngôn trên đòi tôi xét lại thái Ä‘á»™ nghe Lá»i Chúa, đòi tôi cải tạo lại mảnh đất lòng mình.
Có biết bao gai góc, đá sá»i trong mảnh đất Ä‘á»i tôi. Có bao hạt giống bị mất mát vì tôi từ khÆ°á»›c.
Nếu tôi dám để cho má»™t câu Lá»i Chúa tá»± do lá»›n lên thì Ä‘á»i tôi sẽ hoà n toà n thay đổi.
Hôm nay, tôi được má»i gá»i Ä‘i gieo hạt. NhÆ°ng trÆ°á»›c hết, tôi cần được Lá»i Chúa biến đổi, cần hiểu sâu nhá» dám sống Lá»i Chúa táºn căn. Xin Chúa giúp tôi tìm ra những lối gieo má»›i, để Lá»i Chúa sai trái hÆ¡n trong thế giá»›i hôm nay.
Gợi à Chia Sẻ
Theo ý bạn, đâu là những trở ngại, từ bên ngoà i cÅ©ng nhÆ° từ bên trong, khiến hạt giống Lá»i Chúa khó nẩy mầm và lá»›n lên trong bạn?
Có khi nà o bạn mê má»™t câu Lá»i Chúa không? Có khi nà o bạn dám sống má»™t câu Lá»i Chúa không? Có khi nà o Ä‘á»i bạn đã hoà n toà n đổi khác, vì bạn gặp được má»™t câu Lá»i Chúa không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, con Ä‘Æ°á»ng dà i nhất là con Ä‘Æ°á»ng từ tai đến tay.
Chúng con thÆ°á»ng xây nhà trên cát, vì chỉ biết thÃch thú nghe Lá»i Chúa dạy, nhÆ°ng lại không dám Ä‘em ra thá»±c hà nh. ChÃnh vì thế Lá»i Chúa chẳng kết trái nÆ¡i chúng con.
Xin cho chúng con đừng há»i hợt khi nghe Lá»i Chúa, đừng để ná»—i Ä‘am mê là m Lá»i Chúa trở nên xa lạ.
Xin giúp chúng con dá»n dẹp mảnh đất Ä‘á»i mình, để hạt giống Lá»i Chúa được tá»± do tăng trưởng.
Ước gì ngôi nhà đá»i chúng con được xây trên ná»n tảng vững chắc, đó là Lá»i Chúa, Lá»i chi phối toà n bá»™ cuá»™c sống chúng con. [Mục Lục]
22. Kho báu đã mở – Charles E. Miller
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’)
Không má»™t nông dân nà o thÃch thú bởi cảnh gieo giống lãng phà hạt giống nhÆ° ngÆ°á»i nông phu trong bà i Phúc âm hôm nay. Má»™t nông dân cần cù thì sẽ gieo cẩn tháºn ở những nÆ¡i mà ông bảo đảm sẽ gặt hái được vụ mùa bá»™i thu. NhÆ°ng ngÆ°á»i nông dân trong Phúc âm thì phung phà những hạt giống, nhỠđó ông giá»›i thiệu Thiên Chúa là Äấng luôn luôn quảng đại ban phát những hồng ân của NgÆ°á»i.
Những hạt giống được giá»›i thiệu đây là Lá»i Chúa, Lá»i ấy được tìm thấy trong những trang được linh ứng trong Thánh Kinh. Có bốn mÆ°Æ¡i sáu cuốn trong Cá»±u Æ°á»›c và hai mÆ°Æ¡i bảy cuốn trong Tân Æ°á»›c. Thiên Chúa gieo những hạt giống của NgÆ°á»i và o trong tâm trà chúng ta và trong lòng của chúng ta trÆ°á»›c, bởi ý nghÄ©a của Phụng vụ Lá»i Chúa trong khi cá» hà nh thánh lá»….
Theo phụng vụ trÆ°á»›c đây, những bà i Ä‘á»c thÆ°á»ng được dùng hà ng năm và thế là không thể giá»›i thiệu được kho tà ng phong phú của Thánh Kinh. Má»™t háºu quả của việc xếp đặt nhÆ° thế là má»™t số lá»›n những Ä‘oạn súc tÃch rất hay không bao giỠđược những ngÆ°á»i công giáo nghe và o những ngà y chúa nháºt. Dụ ngôn ngÆ°á»i con hoang Ä‘Ã ng không có phần nà o trong nghi thức phụng vụ ngà y chúa nháºt và câu chuyện ngÆ°á»i Samaritanô tốt là nh cÅ©ng nhÆ° thế. Những bà i Thánh ThÆ° cung cấp cho bà i Ä‘á»c đầu tiên nhÆ° má»™t danh sách dà i Ä‘ang chỠđược chấp nháºn để biên soạn sách Tông đồ công vụ, câu chuyện của Giáo há»™i tiên khởi được chá»n má»™t lần trong năm và o Chúa nháºt Hiện Xuống. Không có bà i Ä‘á»c nà o được lấy từ Cá»±u Æ°á»›c và sách Khải Huyá»n cÅ©ng chẳng bao giá» Ä‘á»c trong thánh lá»… ngà y chúa nháºt.
Công đồng Vaticano II, dùng má»™t hình ảnh phong phú đã quyết định rằng: “Kho tà ng Thánh Kinh đã khai mở cách dÆ° thừa và phong phú để cung cấp cho các tÃn hữu†(Hiến chế vá» phụng vụ, số 51). Việc tu sá»a phụng vụ đã là m viên mãn quyết định nà y bằng cách chá»n lá»±a những Ä‘oạn Thánh Kinh được chia là m ba thá»i kỳ và o các chúa nháºt chứ không còn là má»™t thá»i kỳ nhÆ° trÆ°á»›c bằng việc cung cấp thêm bà i Ä‘á»c trÆ°á»›c Phúc âm chứ không phải là má»™t nhÆ° trÆ°á»›c.
Năm nay tÃnh theo chu kỳ phụng vụ là năm A, những bà i Phúc âm sẽ theo thánh Mathêu. Chu kỳ phụng vụ năm B giá»›i thiệu Phúc âm theo thánh Marcô và chu kỳ phụng vụ năm Chúa theo thánh Luca. Phúc âm theo thánh Gioan trÆ°á»›c hết được dùng và o các chúa nháºt năm A trong suốt mùa chay, suốt mùa Phục Sinh và điá»n và o chu kỳ phụng vụ năm B. Suốt mùa Phục Sinh, bà i Ä‘á»c I được lấy từ sách Tông đồ công vụ, những mùa khác thì trái lại, bà i Ä‘á»c I luôn luôn lấy từ Cá»±u Æ°á»›c, bà i Ä‘á»c II thì luôn luôn lấy từ Tân Æ°á»›c. Sách Khải huyá»n là bà i Ä‘á»c II trong suốt mùa Phục sinh trong chu kỳ phụng vụ năm C.
Äể thu được nhiá»u lợi Ãch qua việc giá»›i thiệu cách dồi dà o kho tà ng Thánh Kinh, tất cả chúng ta phải là m cho mình nhiệt tình hÆ¡n trong việc tham dá»± thánh lá»…. Quả tháºt, chúng ta phải công nháºn rằng chúng ta có đến nhà thá» vá»›i nhiá»u thá»i gian nhÆ°ng chú ý đến các bà i Ä‘á»c thì không có mấy. Chúng ta phải lắng nghe trong tinh thần đức tin, đó là Äức Kitô Ä‘ang nói vá»›i chúng ta khi Thánh Kinh được tuyên Ä‘á»c (Hiến chế Phụng Vụ, số 56-57)
Cho Lá»i Chúa má»™t vị trà quan trá»ng nhÆ° thế, còn tiệc Thánh Thể thì sao? Má»™t cách nhìn sá»± hiệp lá»… là xem Mình và Máu của Chúa giống nhÆ° mÆ°a và tuyết đổ xuống từ trá»i cao và là m cho đất phì nhiêu. Sá»± hiệp lá»… cho chúng ta ý nghÄ©a chúng ta cần, để khi nghe Ä‘á»c Thánh Kinh chúng ta được những chân lý trong ấy hÆ°á»›ng dẫn để sống theo ý muốn của Thiên Chúa. Thánh Thần không chỉ linh ứng cho những trang Thánh Kinh, Thánh Thần còn chúc phúc cho chúng ta qua công trình của Công đồng Vaticano II. [Mục Lục]
23. Sức mạnh của Lá»i Chúa
(Suy niệm của Lm. Phêrô Nguyễn Hương)
Vá»›i dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giống†rất quen thuá»™c, phụng vụ Lá»i Chúa hôm nay Ä‘Æ°a chúng ta tá»›i má»™t chủ Ä‘á» ná»n tảng, đó là : Sức Mạnh của Lá»i.
Chúng ta sẽ táºp trung suy nghÄ© ba Ä‘iểm chÃnh yếu của dụ ngôn: ngÆ°á»i gieo giống, hạt giống và những thá»a ruá»™ng khác nhau.
- Thiên Chúa, NgÆ°á»i gieo trong hy vá»ng
TrÆ°á»›c hết, dụ ngôn nói vá» ngÆ°á»i gieo là m ta ngạc nhiên bởi vì sá»± phung phà của ông. Ông hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° kẻ không chuyên nghiệp, vung vãi hạt giống khắp nÆ¡i, và hầu nhÆ° không để ý tá»›i chúng sẽ rÆ¡i và o đâu: trên vệ Ä‘Æ°á»ng, trên sá»i đá, trên bụi gai, cuối cùng là trên đất tốt. NgÆ°á»i gieo giống là biểu tượng vá» má»™t Thiên Chúa của hy vá»ng: spes in semine (gieo trong hy vá»ng), của sá»± quảng đại quá mức đến Ä‘á»™ “phung phÆtrong việc ban phát các ân sủng và Lá»i của NgÆ°á»i cho chúng ta. Má»™t Thiên Chúa yêu hết má»i ngÆ°á»i và muốn Lá»i của Ngà i đến vá»›i tất cả. Hay nói nhÆ° Thánh Phaolô: «Thiên Chúa muốn má»i ngÆ°á»i được cứu Ä‘á»™ và đạt tá»›i sÆ° nháºn biết chân lý» (1 Tim 2,3-4). Và nhÆ° thế trong thế giá»›i nà y và trong các ná»n văn hóa dù chÆ°a được được tin mừng hóa, ngÆ°á»i ta vẫn tìm thấy những chân lý và những giá trị mà chúng có nguồn gốc và sá»± viên mãn trong Thiên Chúa là Cha của tất cả và cÅ©ng là NgÆ°á»i ban phát má»i sá»± thiện hảo. Thiên Chúa đó ban cho chúng ta Lá»i Chân Lý, Lá»i Sá»± Sống. Lá»i đó là kim chỉ nam và là luáºt sống của chúng ta. Lá»i đó cÅ©ng là hạt giống gieo và o lòng chúng ta.
- Hạt giống
Hạt giống biểu tượng những gì là nhá» bé nhÆ°ng lại chứa Ä‘á»±ng má»™t sức mạnh, má»™t mần sống kỳ lạ nhiá»u lúc không thể tin được! Hạt giống cÅ©ng là biểu tượng của Lá»i Chúa, Lá»i được viết ra trong Sách Thánh. NhÆ°ng hạt giống cÅ©ng chÃnh là Äức Kitô Giêsu, vì NgÆ°á»i là Lá»i sống Ä‘á»™ng của Thiên Chúa, Lá»i nháºp thể là m ngÆ°á»i, và là Lá»i viên mãn của NÆ°á»›c Trá»i. Lá»i đó là m tăng trưởng các giá trị hiện có trong các ná»n văn hóa, thanh tẩy chúng và đưa chúng tá»›i sá»± hoà n hảo. Bởi thế, Giáo Phụ Giustino (+165) gá»i những giá trị trong các tôn giáo và trong các ná»n văn hóa là “semi Verbiâ€, các hạt giống của Lá»i. NgÆ°á»i, Lá»i hiệu quả của Cha, nhÆ° mÆ°a xuống trên đất Ä‘ai (Bà i Ä‘á»c I), tÆ°á»›i gá»™i đất Ä‘ai, là m cho đất Ä‘ai mà u mỡ, và là m má»c lên những hoa quả tốt tÆ°Æ¡i tô đẹp cho Ä‘á»i. Hạt Giống thần linh nà y có má»™t sức mạnh vô táºn: là ban tặng Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho tất cả, bất kỳ nÆ¡i đâu, bất kỳ ai, kể cả những lúc thất vá»ng nhất, sức mạnh đó không có hà ng rà o nà o có khả năng ngăn cản được. Thế giá»›i nà y là cánh đồng của Chúa Cha, luôn đẹp đẽ, đáng chiêm ngắm nhÆ° Thánh vịnh hôm nay nói tá»›i, không có những con ngÆ°á»i hay những thá»±c tại mà không thể không cứu rá»—i được. Äó là ná»n tảng của niá»m hy vá»ng vá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ kitôgiáo (Spes salvi, nhÆ° ÄHG Benedetto XVI nhấn mạnh). Hãy cam đảm vÆ°Æ¡n tá»›i những chân trá»i bao la của hy vá»ng, vượt trên cả mồ hôi, nÆ°á»›c mắt và tuyệt vá»ng của kiếp ngÆ°á»i!
- Những thá»a ruá»™ng khác nhau
Dụ ngôn nói tá»›i những thá»a ruá»™ng khác nhau, ám chỉ những thá»±c tại của thế giá»›i và lòng má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Thiên Chúa ban Lá»i và ân sủng cách quãng đại cho hết má»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng NgÆ°á»i không có ép ai phải theo. Ai có tai để nghe thì hãy nghe. Thiên Chúa tôn trá»ng sá»± tá»± do của chúng ta. Hay nói đúng hÆ¡n, Thiên Chúa má»i gá»i chúng ta cá»™ng tác vá»›i NgÆ°á»i. Những mãnh đất khác nhau là lòng chúng ta có khả năng đón nháºn hoặc từ chối hạt giống Lá»i và Ân sủng. Con ngÆ°á»i có khả năng chá»n cho mình là vệ Ä‘Æ°á»ng, là rá»i đá, là bụi gai, hay là mãnh đất tốt trÆ°á»›c Lá»i Chúa. Và kết quả của hạt giống được gieo và o đất tốt là m chúng ta ngạc nhiên: hạt 30, hạt 60 và hạt 100! Sá»± khác nhau nà y không tùy thuá»™c và o ngÆ°á»i gieo mà lại tùy thuá»™c và o phẩm chất của đất, chÃnh là thái Ä‘á»™ đón tiếp Lá»i và thá»±c hà nh Lá»i của má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Bà i há»c áp dụng
- Hãy yêu mến Kinh Thánh và siêng năng Ä‘á»c, tìm hiểu và áp dụng Lá»i Chúa và o trong cuá»™c sống hằng ngà y.
- Hãy chuẩn bị cho lòng mình là mãnh đất tốt để Lá»i Chúa dá»… bắt rá»…, và thấm sâu và o tâm hồn, và hãy để cho Lá»i đó uốn nắn và biến đổi suy nghÄ©, phán Ä‘oán và hà nh Ä‘á»™ng của chúng ta.
- Hãy quảng đại và rao giảng Lá»i Chúa khi thuáºn tiện cÅ©ng nhÆ° lúc không thuáºn tiện, ngay cả những hoà n cảnh xem ra không còn hy vá»ng gì nữa vì Lá»i đó là Lá»i cứu Ä‘á»™ con ngÆ°á»i. Amen! [Mục Lục]
24. Mở tai, mở mắt – Achille Degeest
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’)
à nghÄ©a đại cÆ°Æ¡ng của dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống được chÃnh Chúa giải thÃch. Nhiá»u bà i bình giảng đã quảng diá»…n vá» sau lá»i giải thÃch ấy. Ở đây chúng ta dừng lại mầu nhiệm đáng sợ: cách thức ngÆ°á»i ta tiếp nháºn lá»i Chúa. Quả tháºt trong dụ ngôn có thuáºt lại 1 lá»i Chúa dạy rằng, nhiá»u kẻ bịt tai nhắm mắt lại để khá»i nghe khá»i thấy. Nhiá»u ngÆ°á»i được gá»i là có phúc vì há» thấy và nghe.
1) Là m sao ngÆ°á»i ta có thể bịt tai nhắm mắt trÆ°á»›c lá»i của Chúa? Việc ấy tuỳ thuá»™c và o sá»± chá»n lá»±a thâm sâu dấu kÃn táºn đáy lòng, bằng và o đó mà ngÆ°á»i ta quyết định vá» cuá»™c sống của mình. Vượt ngoà i má»i luáºt tất định, sở dÄ© lá»i Chúa dược Ä‘á» ra cho ngÆ°á»i ta tin theo, là vì nÆ¡i con ngÆ°á»i có má»™t hạt nhân tá»± do có thể quyết định đón nháºn má»™t cách hữu trách. Xét Ä‘oán theo nhân loại má»—i trÆ°á»ng hợp riêng là việc không thể là m được. Äiá»u quan trong là biết rằng con ngÆ°á»i có trách nhiệm khi đối diện lá»i Chúa. Do đó má»™t con ngÆ°á»i có thể đã quyết định thâm sâu trong lòng khiến anh Ä‘ui và điếc trÆ°á»›c Chân Lý Ä‘ang đến gặp anh. Nêu Chân Lý nhằm và o chá»— thâm sâu, quyết định ấy lại cà ng mãnh liệt dứt khoát. Thá»±c váºy, khi con ngÆ°á»i cảm thấy liên luỵ đến cả định mệnh, anh sẽ hung dữ và bảo vệ các chá»n lá»±a của mình và không chịu để cho ngÆ°á»i khác để lay chuyển. Má»™t hiện tượng nhÆ° thế đã xảy ra nÆ¡i những ngÆ°á»i Do thái gặp Äức Kitô. Hiện tượng ấy ngà y nay vẫn còn xảy ra. Chúng ta không thể xét Ä‘oán trách nhiệm của những ngÆ°á»i từ khÆ°á»›c TC và Äức Kitô. NhÆ°ng bà ẩn của trách nhiệm ấy chất vấn chúng ta, vì nó đặt chúng ta và o má»™t con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i không bao giá» cùng. Nếu quả tháºt chúng ta có đón nháºn Lá»i Chúa thì vẫn chÆ°a đón nháºn hoà n hảo và chúng ta vẫn còn phải từ bá» mình để theo những gì TC má»i. Có thể mắt và tai chúng ta đã mở, nhÆ°ng chúng ta vẫn còn luôn luôn phải dá»n sạch và tẩy rá»a. Chúng ta có nghÄ© đến việc ấy chăng.
2) Là m sao để đáng được lá»i Chúa phán vá»›i các môn đệ: phúc cho mắt các con vì được thấy, phúc cho tai các con vì được nghe? Bằng cách ná»— lá»±c tiến đến má»™t trạng thái tâm hồn. Các môn đệ là những ngÆ°á»i Ä‘Æ¡n sÆ¡, ngay thẳng, không có hệ thống trà thức cứng ngắt, nghèo hèn, không có đặc quyá»n để bảo vệ, không có Ãch ká»· để chống giữ, gần gÅ©i vá»›i cuá»™c sống thá»±c và há» có trái tim trong sạch, đặc ân của những ngÆ°á»i ngay thẳng và giản Ä‘Æ¡n. Ngà y nay để giữ cho mắt và tai luôn mở ra đón nháºn Phúc âm, chúng ta phải được kháng nhiá»…m chống lại má»™t bầu không khà tinh thần và luân lý, nó xác trá»™n tâm trà và là m vẩn đục trái tim. Có má»™t thế giá»›i ra sức biện minh cho bất cứ lý thuyết nà o, bất cứ thói hÆ° nà o, lo âu duy nhất là tiá»n tà i và danh vá»ng. Nhiá»u tá» báo, nhiá»u Ä‘Ã i truyá»n thanh truyá»n hình đổ ra suốt ngà y thỉnh thoảng được và i Ä‘iá»u thât hay còn ngoà i ra từng đống nguỵ biện, khiêu dâm, bạo hạnh, những cuá»™c trình diá»…n ngÆ°á»i ta nói đã được nghệ thuáºt thanh tẩy, nhÆ°ng là m vẩn đục tâm trà ngÆ°á»i xem. Câu há»i là nhÆ° thế nà y: chúng ta chá»n để cho cái gì thấm nháºp và o mình để cho những gì thế gian má»i chà o, hay để cho những gì Phúc âm Ä‘á» nghị? Khả năng chăm chú nghe lá»i Chúa tuỳ thuá»™c và o câu trả lá»i. [Mục Lục]
25. Hạt giống Lá»i Chúa
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Ông Chirgwin, trong quyển sách mang tá»±a Ä‘á»: “Thánh Kinh trong thế giá»›i truyá»n giáoâ€Ä‘ã kể câu chuyện sau đây:
Tokichi Ishi-I, má»™t tên giết ngÆ°á»i không gá»›m tay, đã đạt được ká»· lục hạ sát nhiá»u nạn nhân nhất bằng những phÆ°Æ¡ng thế không thể tưởng tượng nổi.
Hắn ta tà n nhẫn hạ sát Ä‘Ã n ông, Ä‘Ã n bà , kể cả trẻ con. Vá»›i bà n tay khát máu, hắn đã thủ tiêu bất cứ ngÆ°á»i nà o tình cá» hắn gặp và muốn giết. NhÆ°ng cuối cùng, hắn cÅ©ng bị bắt và bị kết án tá» hình.
Lúc ở nhà tù chá» ngà y hà nh quyết, hai phụ nữ Ä‘i công tác tông đồ thá» khuyên nhủ hắn, nhÆ°ng tất cả những câu há»i han, trò chuyện của há» không là m cho hắn mảy may cảm lòng, trái lại hắn nhìn thẳng và o há» vá»›i cặp mắt dữ tợn nhÆ° má»™t hung thủ.
Cuối cùng, mất hết kiên nhẫn, hai phụ nữ ra vá». Hai bà chỉ để lại cho hắn quyển Thánh Kinh Tân Ước, vá»›i má»™t hy vá»ng má»ng manh là hắn sẽ Ä‘á»c và Lá»i Chúa sẽ hoạt Ä‘á»™ng nÆ¡i mà tiếng nói con ngÆ°á»i trở nên hoà n toà n bất lá»±c.
Niá»m hy vá»ng của hỠđã trở thà nh hiện thá»±c, Ishi-I đã Ä‘á»c những câu chuyện trong Tân Ước hình nhÆ° có má»™t sá»± thu hút mãnh liệt, khiến hắn cứ tiếp tục Ä‘á»c, Ä‘á»c mãi và cuối cùng hắn Ä‘á»c đến câu chuyện diá»…n tả cuá»™c tá» nạn của Chúa Giêsu. Lá»i Chúa Giêsu cầu nguyện vá»›i Chúa Cha trên tháºp giá: “Lạy Cha, xin Cha tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng là mâ€. Lá»i ấy đã thắng sá»± chống trả cuối cùng trong tâm hồn của hắn. Sau đó Ishi-I thuáºt lại:
“Äá»c đến lá»i ấy “Lạy Cha, xin Cha tha cho chúng, vì chúng không biết việc chúng là mâ€, tôi má»›i dừng lại. Con tim tôi hình nhÆ° bị đánh Ä‘á»™ng, bị đâm thâu bằng má»™t con dao dà i. Tôi có thể gá»i đó là lòng thÆ°Æ¡ng xót của Ngà i? Tôi không biết, nhÆ°ng Ä‘iá»u duy nhất tôi biết là sá»± hung dữ, tà n bạo nÆ¡i tôi đã tan biến và tôi đã tinâ€.
Cuối cùng, ông Chirgwin, tác giả câu chuyện nà y, kết thúc câu chuyện bằng sá»± ngạc nhiên tá»™t Ä‘á»™ của những nhân viên nhà giam có pháºn sá»± đến dẫn Ishi-I Ä‘i hà nh quyết. HỠđã không gặp má»™t tên sát nhân hung bạo nhÆ° há» chỠđợi, nhÆ°ng là má»™t con ngÆ°á»i hoà nhã, lá»… Ä‘á»™. Ishi-I, tên sát nhân đã được Lá»i Chúa tái sinh.
(Câu chuyện nà y khiến tôi liên tưởng đến má»™t chuyện phim video má»›i đây được giải thưởng Oscar, mang tá»±a Ä‘á»: “Dead man walking†(NgÆ°á»i chết biết Ä‘i). Ở các quầy cho thuê băng video, mang tá»±a Ä‘á»: “Tên tá» tá»™iâ€).
Anh chị em thân mến,
Lá»i Chúa có sức mạnh vạn năng. Lá»i Chúa có thể biến đổi tâm hồn má»™t tên giết ngÆ°á»i không gá»›m tay nhÆ° anh Tokichi Kshi-I và bao tâm hồn sa ngã khác. Lá»i Chúa có thể là động lá»±c cho bao công tác bác ái của các tu sÄ© nam nữ và giáo dân Ä‘ang dấn thân phục vụ những trẻ em bị bá» rÆ¡i, những ngÆ°á»i già nua hấp hối không ai chăm sóc, những kẻ phải sống bên lá» xã há»™i. Äúng nhÆ° Chúa Giêsu đã nói trong Tin Mừng hôm nay: “Lá»i Chúa nhÆ° hạt giống được gieo và o đất tốt. Nó sẽ nẩy sinh má»™t mùa gặt phong phú, má»™t thà nh má»™t trămâ€.
Chúa Giêsu đã dùng dụ ngôn “NgÆ°á»i gieo giốngâ€Ä‘ể mô tả số pháºn Lá»i Chúa được tung ra giữa nhân loại và đem lại kết quả nhÆ° thế nà o: Có hạt rÆ¡i xuống bên vệ Ä‘Æ°á»ng, chim trá»i ăn mất. Có hạt rÆ¡i xuống trên sá»i đá, không đâm rá»… được, bị khô héo. Có hạt rÆ¡i và o bụi gai, bị chết nghẹt. Chúa không chú trá»ng đến phần mất mát đó cho bằng đến sá»± phát triển mạnh mẽ của hạt giống khi rÆ¡i và o phần đất tốt. Nó sẽ nẩy sinh má»™t mùa gặt phong phú, má»™t thà nh ba mÆ°Æ¡i, sáu mÆ°Æ¡i hay má»™t trăm. Váºy thì chúng ta đừng ai nản lòng vì mất mát, thiệt thòi. NgÆ°á»i gieo giống cứ thẳng tay tung vãi khắp nÆ¡i má»™t cách quảng đại, không dè xẻn. Bên ngoà i xem ra nhÆ° má»i sá»± chống lại việc triển nở của hạt giống Lá»i Chúa. NhÆ°ng hãy chá» mùa gặt đến, kết quả sẽ vượt mức tưởng tượng, vì đây là công việc của Thiên Chúa. (Má»™t tên giết ngÆ°á»i không gá»›m tay nhÆ° Ishi-I, thế mà Lá»i Chúa đã từ từ thấm nháºp và o tâm hồn, đã cải hoá anh thà nh má»™t con ngÆ°á»i má»›i, má»™t ngÆ°á»i hoà nhã, lá»… Ä‘á»™, sám hối và đã tin).
Thánh Justinô tỠđạo và o năm 150, khi suy niệm vá» dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống nà y đã khuyên bảo những ngÆ°á»i rao giảng Tin Mừng, đừng bao giá» thất vá»ng: “ChÃnh Chúa Giêsu là Lá»i Thiên Chúa đã được gieo và o cánh đồng thế giá»›i chúng ta. Ngà i cÅ©ng đã bị hiểu lầm, bị chống đối, đã gặp bao thất bại… NhÆ°ng sau khi bị chôn vùi và o lòng đất nhÆ° hạt giống, Ngà i đã nẩy sinh bao hoa trái sá»± sống dồi dà oâ€.
Thưa anh chị em,
Ngà y nay Giáo Há»™i không ngừng rao giảng Lá»i Chúa qua các thế hệ trên khắp thế giá»›i. Giáo Há»™i cÅ©ng gặp nhiá»u khó khăn, thất bại nhÆ°: thiếu phÆ°Æ¡ng tiện, bị bách hại, Ä‘á»i sống kém cá»i của má»™t số giáo sÄ© và giáo dân, số ngÆ°á»i rá»a tá»™i ngà y cà ng Ãt Ä‘i trong má»™t thế giá»›i duy váºt và trần tục hoá. Tháºt đáng buồn khi thấy Ä‘á»i sống đạo ngà y cà ng sa sút. Lá»i Chúa nhÆ° rÆ¡i và o sá»i đá, và o bụi gai hay ngoà i Ä‘Æ°á»ng lá»™. Tuy nhiên, nhÆ° lá»i Thánh Justinô: đứng thất vá»ng, ngÆ°á»i gieo cứ việc gieo và để cho Lá»i Chúa âm thầm hoạt Ä‘á»™ng. Không có gì được phép là m cho chúng ta phải nghi ngá» hay chán nản. Hạt giống Lá»i Chúa có thể là bé nhá», có thể bị đối xá» tà n tệ, bị chà đạp, bị lấn át, nhÆ°ng năng lá»±c của nó là vô hạn (x. BÄ‘: Is 55,10-11).
Bổn pháºn của chúng ta là thà nh tâm đón nháºn Lá»i Chúa, lắng nghe Lá»i Chúa và thá»±c thi Lá»i Chúa trong cuá»™c sống giữa lòng Ä‘á»i. Không phải chỉ nghe suông mà còn tìm hiểu ý Chúa muốn chúng ta phải là m gì. Có bao nhiêu chÆ°á»›ng ngại chống lại việc tìm hiểu và thá»±c thi Lá»i Chúa: nà o là những quyến rÅ© của Ä‘á»i sống trần tục, nà o là những lo lắng việc Ä‘á»i, ham mê của cái. Chúng nhÆ° chim trá»i sà xuống cÆ°á»›p lấy hạt giống vừa rÆ¡i xuống, hoặc nhÆ° sá»i đá, nhÆ° bụi gai cản trở, bóp nghẹt Lá»i Chúa.
Anh chị em thân mến,
Má»—i Chúa Nháºt, chúng ta há»p nhau dá»± Tiệc Thánh, gồm có Lá»i Chúa và Thánh Thể của Chúa. Hãy đón nháºn vá»›i niá»m tin yêu để Lá»i Chúa và Thánh Thể trở nên sức sống và ánh sáng, niá»m vui và hy vá»ng cho cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Rồi đến lượt chúng ta lại trở thà nh ngÆ°á»i ra Ä‘i gieo giống, ngÆ°á»i Tông đồ rao giảng Lá»i Chúa, góp phần và o mùa thu hoạch của Giáo Há»™i cho NÆ°á»›c Trá»i và o ngà y sau hết. [Mục Lục]
26. Luôn luôn gặt hái kết quả
Sách lá»… cho chúng ta chá»n giữa má»™t bà i Ä‘á»c ngắn chỉ kể lại dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống và má»™t bà i Ä‘á»c dà i có thêm câu trả lá»i của Chúa Giêsu đáp lại câu há»i “Tại sao Thầy dùng dụ ngôn để nói?†và lá»i giải thÃch dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống. Tôi chá»n bà i Ä‘á»c ngắn, đúng nhÆ° nó mô tả câu chuyện những hạt gieo của Chúa Giêsu.
Äá»c đến chÆ°Æ¡ng 13 nà y của Matthêu, “chÆ°Æ¡ng của những dụ ngônâ€, chúng ta biết được gì? Chúa Giêsu đã gieo nhiá»u trên tất cả các mảnh đất. Ngà i đụng phải những cái đầu cứng rắn của những luáºt sÄ© và ngÆ°á»i Pharisêu. Ngà i đã thấy những ngÆ°á»i phấn khởi nhÆ°ng bá» Ngà i rất nhanh. Ngà i đã cảm nháºn những thái Ä‘á»™ ngáºp ngừng nÆ¡i các môn đệ của Gioan Tẩy giả và sá»± bối rối nÆ¡i chÃnh Gioan Tẩy giả: “Thầy có phải là Äấng- phải -đến hay không?†Sá»± dá»ng dÆ°ng của má»™t số thà nh phố đã tác Ä‘á»™ng mạnh đến Ngà i: “Khốn cho ngÆ°á»i hỡi thà nh Côrô! Khốn cho ngÆ°á»i hỡi thà nh Bétsai!†Tất cả những Ä‘iá»u đó tạo nên má»™t bức tranh khá Ä‘en tối. NÆ°á»›c Trá»i dÆ°á»ng nhÆ° khó khởi Ä‘á»™ng.
ChÃnh trong bối cảnh nà y mà dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống có tầm quan trá»ng rất lá»›n. Dụ ngôn nà y nói lên nháºn xét sáng suốt nhÆ°ng không thất vá»ng của Chúa Giêsu. Ngà i má»i gá»i chúng ta can đảm bằng cách nhìn và o Ä‘iá»u quan trá»ng nhất: ngÆ°á»i gieo giống ra Ä‘i để gieo lúa. NhÆ°ng tháºt là má»™t ngÆ°á»i gieo giống kỳ lạ!
NgÆ°á»i đó ra Ä‘i từ nÆ¡i Thiên Chúa và đến vá»›i chúng ta để gieo Thiên Chúa. Äây là má»™t biến cố bất ngá», không phải là má»™t giai Ä‘oạn của lịch sá» mà là sá»± đảo lá»™n lịch sá»: “Các ngÆ°Æ¡i hãy mau ăn năn hối cải, vì NÆ°á»›c Trá»i đã gần ká»!â€
Tin Mừng nà y đã là m cho má»i ngÆ°á»i phấn khởi. Sau đó, khi lá»i rao giảng tá» ra có yêu cầu má»™t số thÃnh giả bén rá»… và o lá»i rao giảng đó, nhÆ°ng má»™t số khác rÆ¡i và o trong cuá»™c sống há»i hợt hoặc ngổn ngang trăm bá» và tháºm chà trong sá»± chống đối, những con Ä‘Æ°á»ng, những hòn đá, những bụi gai, những mảnh đất tốt, đất Ä‘ai tháºt khác nhau! Mặc kệ, ngÆ°á»i gieo giống kỳ lạ nà y đã thấy được kết quả rồi: hạt được ba mÆ°Æ¡i, hạt được bốn mÆ°Æ¡i, hạt được má»™t trăm. “Ai có tai nghe, hãy nghe!â€
Nghe lá»i kêu gá»i tin tưởng khi việc gieo giống có vẻ nhÆ° thất bại. TrÆ°á»ng hợp nà y đã xảy ra cho các nhà truyá»n giáo. Äây cÅ©ng là trÆ°á»ng hợp xảy ra cho má»i tông đồ hiện nay, cho má»i Kitô hữu xem truyá»n hình và những ngÆ°á»i qua lại trên Ä‘Æ°á»ng: “Äâu là những cây lúa Ä‘ang má»c lên?â€
Äây là câu trả lá»i. Äấng biết rõ những mảnh đất con ngÆ°á»i khẳng định vá»›i chúng ta rằng có những mảnh đất khô cằn thì cÅ©ng có những mảnh đất tốt tÆ°Æ¡i và do đó luôn luôn có kết quả.
Chúa Giêsu đã nói Ä‘iá»u nà y vá»›i nhÅ©ng đám đông bối rối, vá»›i những môn đệ bị dao Ä‘á»™ng. Ngà i nói Ä‘iá»u đó vá»›i chúng ta bây giá» là những ngÆ°á»i Ä‘o lÆ°á»ng sá»± bá» rÆ¡i việc hà nh đạo, sá»± dá»ng dÆ°ng của con cái chúng ta, sá»± gia tăng những ngÆ°á»i vô tÃn ngưỡng-Äấng kể dụ ngôn nà y hiện vẫn sống, dụ ngôn nà y được dà nh cho chúng ta. Äấng gieo giống Ä‘ang có mặt ở đó, cho nên không có ai, không nÆ¡i nà o, có quyá»n Ä‘oán xét rằng má»i hạt giống Ä‘á»u bị mất Ä‘i. Bao lâu chúng ta gieo Tin Mừng, chúng ta sẽ có kết quả là hạt được má»™t trăm, hạt được sáu mÆ°Æ¡i, hạt được ba mÆ°Æ¡i. [Mục Lục]
27. Nghe giảng
Benjamin Franklin là má»™t vị tổng thống nổi tiếng của nÆ°á»›c Mỹ. Ngà y kia, ông nhân được món quà , đó là má»™t cái chổi từ Ấn Äá»™. Ông nhìn thấy mấy hạt giống còn dÃnh và o cái chổi, và thế là ông bứt ra và đem gieo những hạt giống ấy.
Sau lần thu hoạch đầu tiên, ông Ä‘em phân phát tất cả những hạt giống mình có cho bà con lối xóm. Và vu thu hoạch của há» cÅ©ng thà nh công tốt đẹp. Bằng cách nà y, ông trở nên ngÆ°á»i đầu tiên Ä‘Æ°a rÆ¡m và o Hoa Kỳ và khởi đầu cho kỹ nghệ sản xuất chổi.
Từ câu chuyện trên, chúng ta Ä‘i và o Ä‘oạn Tin Mừng vừa nghe. Thá»±c váºy, tất cả chúng ta Ä‘á»u được má»i gá»i phải hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế. Chúa Giêsu ban cho chúng ta những chân lý của NgÆ°á»i, đó là nhÆ° những hạt giống chúng ta cần phải gieo trồng trong tâm trà chúng ta đã Ä‘Ã nh, mà còn phải Ä‘em gieo trồng trong tâm trà những ngÆ°á»i khác nữa.
Những hạt giống nà y, những chân lý nà y, NgÆ°á»i ban cho chúng ta qua Thánh Kinh, qua sá»± giáo huấn của Há»™i Thánh, cụ thể là qua sá»± giảng dạy của các linh mục.
NhÆ° vị tổng thống nÆ°á»›c Mỹ, chúng ta hãy đón nháºn những chân lý ấy, hãy gieo trồng trong cõi lòng chúng ta, đồng thá»i cÅ©ng hãy chia sẻ những chân lý ấy cho những ngÆ°á»i chung quanh.
Bổn pháºn của tôi là nói nói vá» những chân lý ấy cho anh chị em. Còn bổn pháºn của anh chị em là lắng nghe và là m cho những chân lý ấy được nảy mầm và lá»›n lên, nhÆ° lá»i Chúa Giêsu đã phán: Ai có tai để nghe, thì hãy nghe.
Tôi xin đưa ra một và i việc gợi ý cần là m ngay để chúng ta thâu lượm được những thà nh quả tốt đẹp khi nghe giảng.
NhÆ° má»™t bác nông phải, trÆ°á»›c khi xạ lúa cân phải chuẩn bị ruá»™ng đất. Chúng ta cÅ©ng thế. Tháºt là hữu Ãch nếu nhÆ° trên Ä‘Æ°á»ng tá»›i nhà thá» tham dá»± thánh lá»…, chúng ta biết tá»± chuẩn bị đón nháºn chân lý. Chúng ta đừng nói: Lạy Chúa, hôm nay xin đừng để cha giảng quá dà i. Trái lại hãy thân thÆ°a: Lạy Chúa, xin giúp con đón nháºn những chân lý để nuôi sống Ä‘á»i sống thiêng liêng của con. ChÃnh ngÆ°á»i giảng cÅ©ng phải cầu nguyện nhÆ° thế, để những ngÆ°á»i nghe mình giảng sẽ lợi dụng được những Ä‘iá»u mình trình bà y, và sẽ cung cấp được những mảnh đất phì nhiêu cho những chân lý mình Ä‘ang cố gắng gieo trồng. Chúng ta không phải chỉ cầu nguyện cho mình, mà còn phải cầu nguyện cho ngÆ°á»i giảng nữa. Äó quả thá»±c là má»™t việc là m quà giá biết bao.
Tiếp đến, khi bÆ°á»›c chân và o trong nhà thá», chúng ta hãy là m dấu thánh giá trên mình, nhÆ° để rÅ© sạch những lo âu trần thế và mở rá»™ng tâm hồn cho hạt giống chân lý. Chúng ta hãy chăm chú lắng nghe những lá»i cầu nguyện, những bà i Ä‘á»c Thánh Kinh, nhất là bà i Tin Mừng, đồng thá»i cÅ©ng hãy chú ý tá»›i bà i giảng, bằng cách cố gắng hiểu và nhá»›.
Äức Kitô nói vá»›i chúng ta qua môi miệng của vị linh mục, thế nhÆ°ng, vị linh mục cÅ©ng chỉ là má»™t con ngÆ°á»i, nên cÅ©ng có những giá»›i hạn của mình. Con ngÆ°á»i đứng trên bục giảng có thể là má»™t dụng cụ hữu hiệu, nhÆ°ng cÅ©ng có thể là má»™t dụng cụ vô tÃch sá»±. Sứ Ä‘iệp có thể được quảng diá»…n má»™t cách trong sáng hay mù má», thế nhÆ°ng, ná»™i sung của sứ Ä‘iệp má»›i là điá»u quan trá»ng, còn cách diá»…n tả chỉ lả Ä‘iá»u thứ yếu.
Hãy lắng nghe và thá»±c thi trong cuá»™c sống những Ä‘iá»u đã đón nháºn, để Lá»i Chúa thá»±c sá»± nảy mầm, đâm bông và kết trái trong cuá»™c sống chúng ta. [Mục Lục]
28. Hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống
Qua Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay, chúng ta cùng nhau tìm hiểu vá» hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống, cÅ©ng nhÆ° vá» thá»a đất đón nháºn hạt giống.
TrÆ°á»›c hết, hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống chÃnh là Äức Kitô.
Thá»±c váºy, Ngà i đã đến trong cánh đồng trần gian. Thế nhÆ°ng, Ngà i đã bị hiểu lầm, đã gặp biết bao nhiêu khó khăn và thất bại. NhÆ°ng sau khi bị chôn vùi và o lòng đất nhÆ° má»™t hạt giống, Ngà i đã nảy mầm đâm bông và kết trái.
Tiếp đến, hạt giống và ngÆ°á»i gieo giống còn là Giáo Há»™i.
Thá»±c váºy, nhÆ° Chúa Giêsu, Giáo Há»™i trải qua giòng thá»i gian cÅ©ng đã gặp phải biết bao nhiêu thất bại và cấm cách. Tuy nhiên, tất cả không thể là m cho Giáo Há»™i nghi ngá» hay thất vá»ng vá» sứ mạng của mình.
Hạt giống lá»i Chúa cÅ©ng nhÆ° bản chất của Giáo Há»™i, có thể là rất nhá» bé. Nhá» bé nhÆ° má»™t hạt cải, nhá» bé nhÆ° má»™t dúm men, nhÆ°ng năng lá»±c của lá»i Chúa cÅ©ng nhÆ° của Giáo Há»™i là vô hạn.
Không phải là qua những thà nh công rá»±c rỡ bên ngoà i mà Chúa Giêsu đã cứu Ä‘á»™ nhân loại. Trái lại, Ngà i đã bÆ°á»›c và o chặng Ä‘Æ°á»ng tháºp giá, bÆ°á»›c và o tiến trình của má»™t hạt giống được gieo và o lòng đất cần phải mục nát.
Bởi đó, Ngà i đã trách cứ hai môn đệ trên Ä‘Æ°á»ng vá» Emmaus:
- Hỡi những kẻ kém trà và cháºm tin, Äức Kitô há không phải chịu thÆ°Æ¡ng khó rồi má»›i được và o chốn vinh quang hay sao?
CÅ©ng váºy, Giáo Há»™i cần phải bÆ°á»›c và o chặng Ä‘Æ°á»ng tháºp giá, cần phải bÆ°á»›c và o tiến trình mục nát của má»™t hạt giống. Những thá»i Giáo Há»™i được huy hoà ng nhất chÆ°a hẳn đã là những thá»i mà NÆ°á»›c Chúa được mở rá»™ng hÆ¡n cả.
Còn thá»a đất thì sao?
TrÆ°á»›c tiên, thá»a đất là thế gian nà y.
Thá»±c váºy, Äức Kitô đã đến trong thế gian và gieo và o đó hạt giống lá»i của Ngà i. Thế gian trÆ°á»›c kia Ä‘ang khô cằn và chá» mong Æ¡n cứu Ä‘á»™. Thế nhÆ°ng, kể từ đây có thể trở nên phì nhiêu cho lá»i Chúa sinh hoa kết trái.
Thế nhÆ°ng quan trá»ng hÆ¡n cả, mảnh đất phì nhiêu ấy phải là chÃnh cõi lòng chúng ta. Äúng thế, mặc dù lá»i Chúa đầy hiệu năng, nhÆ°ng tá»± nó lá»i Chúa cÅ©ng không đủ để đảm bảo má»™t mùa gặt tốt đẹp, bởi vì lá»i Chúa còn cần phải gặp được những thá»a đất tốt.
Thiên Chúa tiếp tục gieo vãi hạt giống lá»i Ngà i và o cõi lòng chúng ta. Nhiá»u ngÆ°á»i nghe nhÆ°ng Ãt ngÆ°á»i hiểu. NhÆ°ng hiểu mà thôi cÅ©ng chÆ°a đủ, chúng ta còn phải sống lá»i Chúa. Bởi vì, không phải chỉ nghe, chỉ hiểu là lá»i Chúa tá»± Ä‘á»™ng nảy nở trong cõi lòng chúng ta và đem lại những hoa trái.
Mặc dù lá»i Chúa có đủ sức để đảo lá»™n cuá»™c Ä‘á»i chúng ta, nhÆ°ng hiệu năng của lá»i Chúa không phải là tá»± Ä‘á»™ng, không phải là máy móc. Sá»± tăng trưởng của lá»i Chúa hoà n toà n tùy thuá»™c và o má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Thiên Chúa đã trao ban cho chúng ta sá»± tá»± do và Ngà i luôn tôn trá»ng sá»± tá»± do ấy cho tá»›i cùng. Ngà i Ä‘á» nghị mà không ép buá»™c:
- Nà y Ta đứng ngoà i cá»a mà gõ, nếu ai nghe tiếng Ta và mở cá»a, thì Ta sẽ và o và dùng bữa vá»›i kẻ ấy.
Chúng ta có tá»± do để trở nên má»™t đám sá»i đá, má»™t bụi gai, má»™t lối Ä‘i cằn cá»—i, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng có thể là má»™t thá»a đất tốt. Tất cả má»i loại đất Ä‘á»u tùy thuá»™c ở cõi lòng chúng ta.
Váºy chúng ta sẽ là thá»a đất nà o? Chúng ta đã nghe và đã hiểu, nhÆ°ng liệu chúng có dám sống lá»i Chúa và thá»±c thi những Ä‘iá»u Ngà i truyá»n dạy hay không? [Mục Lục]
29. Hạt giống tốt
Lá»›n lên ở thôn quê, Ä‘i rao giảng phần lá»›n thá»i gian ở thôn quê, Chúa Giêsu đã thÆ°á»ng xuyên được chứng kiến cảnh gieo trồng của ngÆ°á»i nông dân, nên Ngà i đã mượn những hình ảnh của những sinh hoạt thôn dã ấy để nói vá» nÆ°á»›c trá»i, má»™t trong những dụ ngôn đầu tiên của Chúa là dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống.
NgÆ°á»i gieo trồng nà o cÅ©ng có niá»m tin và sá»± lạc quan. Gieo hạt giống và o lòng đất là đặt tất cả tin tưởng phó thác của mình và o thiên nhiên. Có hạt rÆ¡i xuống đất tốt, có hạt rÆ¡i bên vệ Ä‘Æ°á»ng, có hạt rÆ¡i trong bụi gai, nhÆ°ng kết quả cuối cùng vẫn là vụ mùa tÆ°Æ¡i tốt. NÆ°á»›c trá»i cÅ©ng giống nhÆ° ngÆ°á»i ra Ä‘i gieo giống váºy.
Thái Ä‘á»™ lạ Ä‘á»i của ngÆ°á»i gieo giống khiến chúng ta hiểu được phần nà o tình yêu thÆ°Æ¡ng phổ quát của Thiên Chúa. Không có ngÆ°á»i nông dân nà o có đầu óc bình thÆ°á»ng hiểu biết, lại Ä‘i phung phà hạt giống trên má»i mảnh đất, ngay cả những chá»— gai góc hay những mảnh đất sá»i đá, nhÆ°ng há» gieo vãi hạt giống của mình trên thá»a đất đã được cà y bừa cẩn tháºn để hạt giống có thể má»c lên tháºt dá»… dà ng. Ở đây Chúa Giêsu cho chúng ta biết: Ngà i muốn cứu rá»—i tất cả má»i ngÆ°á»i, không phân biệt ai, Ngà i muốn thông truyá»n chân lý cho má»i hạng ngÆ°á»i. NhÆ°ng cÅ©ng nhÆ° các mảnh đất được kể trong Tin Mừng, tiếp nháºn hạt giống và sinh hoa kết trái khác nhau, má»—i ngÆ°á»i cÅ©ng có thái Ä‘á»™ khác nhau khi đón nháºn lá»i Chúa, tiếp nháºn ân sủng của Ngà i, há» có quyá»n tá»± do chấp nháºn hay từ chối. Nếu chấp nháºn thì lá»i Chúa sẽ Ä‘em lại cho há» nhiá»u lợi Ãch, nếu chối từ thì há» sẽ chẳng được gì. NhÆ° váºy, hoa trái tốt là nh là tùy ở sá»± chấp nháºn của con ngÆ°á»i.
ChÃnh má»—i ngÆ°á»i phải cố gắng là m cho tâm hồn mình thà nh mảnh đất tốt, phì nhiêu tiếp nháºn lá»i Chúa má»™t cách thà nh khẩn, để hạt giống có thể phát triển và đơm bông kết trái. Trong các hoạt Ä‘á»™ng hay sinh hoạt hằng ngà y, dù công khai hay âm thầm, dù to lá»›n hay nhá» bé, kể cả những khó khăn và đau khổ của cuá»™c sống, tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i gá»i để gieo rắc niá»m hy vá»ng. Trên những mảnh đất khô cằn tình ngÆ°á»i, chúng ta được Äức Kitô kêu má»i trồng tỉa từng hạt giống của yêu thÆ°Æ¡ng. Trên những vùng đất khô sạn tin yêu, chúng ta được Äức Kitô kêu má»i gieo rắc niá»m hy vá»ng. Từng giây, từng phút, từng ngà y, từng năm, chúng ta tin tưởng rằng sức sống sẽ bừng dáºy, yêu thÆ°Æ¡ng sẽ trổ bông.
NgÆ°á»i ta kể rằng: Má»™t ngÆ°á»i cha kia có ba đứa con trai, tuy sinh ra trong nghèo khổ, nhÆ°ng nhá» chuyên cần là m việc và tiết kiệm, ông đã trở nên má»™t Ä‘iá»n chủ giầu có. Lúc cuối Ä‘á»i, tuổi già sức yếu, ông tÃnh việc chia gia tà i cho các con, ông muốn biết đứa con nà o thông minh nhất để giao phó phần lá»›n gia tà i của ông cho nó. Ông gá»i cả ba ngÆ°á»i con tá»›i bên giÆ°á»ng bệnh, trao cho má»—i đứa năm đồng và bảo hãy Ä‘i mua cái gì có thể lấp đầy căn phòng trống trải và u tối của ông.
Ba ngÆ°á»i con vâng lá»i cha cầm tiá»n ra chợ. NgÆ°á»i anh cả nghÄ© rằng việc nà y quá dá»… dà ng, anh mua má»™t bó rÆ¡m lá»›n Ä‘em vá», ngÆ°á»i con thứ hai nghÄ© kỹ hÆ¡n, anh mua những bao lông vịt rất đẹp mắt, ngÆ°á»i con út lo nghÄ©: biết mua gì vá»›i năm đồng nà y để có thể lấp đầy căn phòng lá»›n của cha? Cuối cùng anh đã nghÄ© ra, anh mua má»™t cây nến và má»™t bao diêm.
Ngà y hôm sau, cả ba ngÆ°á»i con Ä‘á»u tụ há»p trong phòng cha già . NgÆ°á»i con cả mang rÆ¡m ra trải, nhÆ°ng phòng quá rá»™ng, chỉ phủ được má»™t góc, ngÆ°á»i con thứ đổ lông vịt ra, nhÆ°ng cÅ©ng chỉ phủ được hai góc của căn phòng. NgÆ°á»i cha tá» vẻ thất vá»ng. NgÆ°á»i con út từ từ rút trong túi ra má»™t cây nến và má»™t há»™p diêm, thoáng má»™t cái căn phòng đầy ánh sáng. Má»i ngÆ°á»i ngạc nhiên, ngÆ°á»i cha già rất sung sÆ°á»›ng vì quà tặng của ngÆ°á»i con út, ông quyết định trao phần lá»›n ruá»™ng đất và gia sản cho anh ta, vì ông thấy anh ta đủ thông minh để quản trị gia sản của mình và nhỠđấy cÅ©ng có thể giúp đỡ các ngÆ°á»i anh nữa.
Cuá»™c sống má»—i ngÆ°á»i chúng ta, cuá»™c sống những ngÆ°á»i chung quanh chúng ta, cuá»™c sống của xã há»™i chúng ta, có lẽ nhiá»u khi cÅ©ng giống nhÆ° má»™t căn phòng tối, chỉ cần má»™t ngÆ°á»i nà o đó thắp lên má»™t tia sáng nhá» là những ngÆ°á»i chung quanh sẽ cảm thấy ấm áp và phấn khởi hÆ¡n: má»™t tia sáng nhá» của cái mỉm cÆ°á»i, má»™t tia sáng nhá» của lá»i chà o há»i thăm nom, má»™t tia sáng nhá» của tình yêu san sẻ, má»™t tia sáng nhá» của cảm thông, tha thứ, má»™t tia sáng nhá» của niá»m tin giải tá»a qua sá»± hân hoan chấp nháºn cuá»™c Ä‘á»i.
Chúng ta hãy tạ Æ¡n Chúa đã cho chúng ta nháºn được tình yêu của Chúa. Xin cho cả cuá»™c sống chúng ta trở thà nh chứng tÃch của tình yêu Chúa đối vá»›i má»i ngÆ°á»i. Xin cho tất cả những ai gặp gỡ chúng ta Ä‘á»u có thể nháºn ra được tình yêu của Chúa. [Mục Lục]
30. Gieo giống
Bà i Phúc âm hôm nay, mang tên “Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giốngâ€. Thiên Chúa là ngÆ°á»i gieo giống. Chúng ta là đất. Hạt giống là lá»i giảng dạy của Chúa Giêsu. Vấn Ä‘á» của chúng ta là là m sao trở nên đất tốt?
Äể hiểu dụ ngôn dá»… dà ng hÆ¡n, William Barclay đã giải thÃch cách gieo hạt giống của ngÆ°á»i nông dân và sá»± phức tạp của những mảnh đất khác nhau ở Palestine và o thá»i Chúa Giêsu nhÆ° sau:
“Ở Palestine có hai cách gieo hạt giống. Nó có thể được tung vãi lên không khi ngÆ°á»i gieo giống bÆ°á»›c tá»›i bÆ°á»›c lui trên cánh đồng. DÄ© nhiên, nếu gió thổi, má»™t số hạt giống có thể bị thổi và o tất cả má»i chá»—, đôi khi bay ra khá»i cánh đồng. Cách thứ hai là cách lÆ°á»i biếng, nhÆ°ng không phải là không được sá» dụng thÆ°á»ng xuyên. Äó là đặt má»™t cái túi hạt giống trên lÆ°ng má»™t con lừa, cắt hay xé má»™t cái lá»— ở góc túi, rồi để con lừa Ä‘i lại trên cánh đồng trong khi hạt giống chảy ra. Trong trÆ°á»ng hợp nà y má»™t số hạt giống có thể chảy xuống Ä‘ang khi con váºt băng ngang qua lối Ä‘i hoặc trÆ°á»›c khi nó Ä‘i tá»›i cánh đồng.
Ở Palestine, những cánh đồng là những dải đất dà i và hẹp; ở bên phải có lối Ä‘i. Lối Ä‘i được nện chắc chắn nhÆ° mặt Ä‘Æ°á»ng bởi vô số những vết chân của những ngÆ°á»i bá»™ hà nh qua lại. Äó là lý do tại sao Chúa Giêsu nói đến “có hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ngâ€, đã không có cÆ¡ há»™i cho hạt giống thâm nháºp xuống đất.
“Có hạt rÆ¡i trên đá sá»i…†Äất sá»i đá, không phải là đất đầy những đá; nhÆ°ng là đất bình thÆ°á»ng ở Palestine, má»™t lá»›p đất má»ng trên mặt của má»™t tảng đá nằm ở dÆ°á»›i. Lá»›p đất có lẽ chỉ sâu chừng 4 hay 5 cm trÆ°á»›c khi tá»›i phần đá vôi. Hạt giống nằm trên phần đất nhÆ° váºy sẽ nẩy má»™ng nhanh chóng do sức nóng của mặt trá»i và đất ẩm. NhÆ°ng vì không có chiá»u sâu của đất nên khi rá»… đâm xuống để Ä‘i tìm chất dinh dưỡng và nÆ°á»›c, nó chỉ gặp đá, liá»n bị chết, và hoà n toà n không thể nà o chịu Ä‘á»±ng nổi sức nóng mặt trá»i.
“Có hạt rÆ¡i và o bụi gai…†Äất có gai, dá»… tạo nên lầm lẫn. Khi ngÆ°á»i gieo hạt giống xuống, mặt đất có vẻ được dá»n sạch sẽ; nhÆ°ng ở trong đất vẫn còn những gốc rá»… của cá» dại, cây hoang, và gai góc sẵn sà ng má»c trở lại. Má»—i ngÆ°á»i là m vÆ°á»n Ä‘á»u biết rằng các loại cá» dại má»c lên vá»›i má»™t tốc Ä‘á»™ nhanh chóng mà Ãt có hạt giống tốt nà o có thể theo kịp. Háºu quả là hạt giống và cá» dại má»c lên chung vá»›i nhau; nhÆ°ng cá» dại mạnh mẽ hÆ¡n là m chết ngá»™p sá»± phát triển của hạt giống.
“Có hạt rÆ¡i xuống đất tốt…†Äất tốt, ở dÆ°á»›i sâu, thuần túy là đất má»m; hạt giống có thể đâm rá»… sâu xuống tìm được dinh dưỡng, lá»›n lên nhanh chóng; và trong đất tốt nó sẽ phát sinh má»™t mùa huê lợi phong phú.
Tâm hồn má»—i ngÆ°á»i cÅ©ng giống nhÆ° thá»a ruá»™ng ở Palestine thá»i Chúa Giêsu, gồm đủ má»i loại đất nhÆ° William Barclay đã diá»…n tả. Trong cuốn “A Kind of Prayingâ€, của Rex Chapman, có lá»i cầu nguyện dá»±a theo Ä‘oạn Thánh Kinh của dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống đã diá»…n tả rằng có những loại đất khác nhau ở ngay bên trong má»—i ngÆ°á»i:
“Lạy Chúa, Ä‘iá»u lạ lùng là là m thế nà o con ngÆ°á»i đã phản ứng rất khác biệt ở những giây phút khác nhau đối vá»›i cùng má»™t tình huống. Äôi khi con có được sá»± phấn khởi của trẻ thÆ¡. Con nhìn thấy tÆ°Æ¡ng lai rõ rà ng. Con hiểu được những vấn Ä‘á». Con biết Ä‘Æ°á»ng phải Ä‘i. Äôi mắt của con táºp trung lại má»™t cách rất bén nháºy. Hạt giống má»c lên và sinh hoa trái.
NhÆ°ng lạy Chúa, tại sao con lại không thể nà o luôn nhÆ° váºy được? Äôi khi con thấy mình Ä‘ang váºt lá»™n vá»›i má»™t vấn Ä‘á». Tuy nhiên, chỉ vì những chiếc cây mà con không thể nà o thấy được cả khu rừng, vì những chi tiết nhá» mà con không thể nhìn thấy toà n bá»™ bức tranh. Rồi chẳng có sá»± gì Ä‘i đúng Ä‘Æ°á»ng cả. DÆ°á»ng nhÆ° con chẳng là m được gì, nhÆ° thể những cây gai cá» dại Ä‘ang bóp chết sá»± sống của hạt giống.
Äôi khi sá»± thÃch thú hăng say ở trong con bùng dáºy. Con bắt đầu nắm bắt được công việc. Bá»—ng nhiên tÃnh tình thay đổi. Sá»± biếng nhác ngá»± trị bá» lại lòng nhiệt thà nh trong quá khứ. Sá»± thÃch thú phai nhạt dần vì thiếu nÆ°á»›c. Äôi khi con Ä‘i lang thang chẳng biết phải là m gì. Cuá»™c Ä‘á»i là những khoảng thá»i gian trôi qua vô vị…â€
Chúng ta đã biết được sá»± phức tạp và hay thay đổi của tâm hồn mình. Váºy là m thế nà o để tâm hồn chúng ta luôn luôn là những mảnh đất tốt? [Mục Lục]
31. Gieo giống
Jerry Anderson khi còn trẻ rất thÃch Ä‘i săn vịt, và qua hình ảnh của những con vịt Ä‘i kiếm mồi, ông đã diá»…n tả Ä‘á»i sống của các Kitô hữu nhÆ° sau: Và o mùa thu, khi gió lạnh từ hÆ°á»›ng bắc thổi vá», ông lấy những con vịt mồi bằng gá»— ra, lau chùi sạch sẽ, và móc những cái má» neo má»›i và o những con vịt mồi nà y. Khi mùa săn vịt đến, ông đã sẵn sà ng. Theo ông Anderson hiện nay, những con vịt trá»i là những con vịt hoang sống ở các đầm lầy. Chúng bÆ¡i lá»™i xung quanh chá»— nÆ°á»›c cạn và kiếm ăn ngay trên những đám cá» má»c lên ở đầm lầy. Chúng chỉ ăn những lÆ°Æ¡ng thá»±c kiếm được trên mặt nÆ°á»›c mà thôi. Dù váºy, thỉnh thoảng, ông cÅ©ng đã nhìn thấy những con vịt lặn lá»n và o trong những con vịt mồi. Chúng lặn sâu xuống đáy ao để tìm mồi, kiếm ăn trên những thảo má»™c, rong rêu má»c lên từ dÆ°á»›i đáy hồ.
Ngà y nay, trong những cách thức nà o đó, Anderson nói, những ngÆ°á»i Kitô hữu giống nhÆ° những con vịt đó. Má»™t số là những con vịt cạn ở đầm lầy, thá»a mãn vá»›i phần lÆ°Æ¡ng thá»±c há» kiếm được trong những chá»— cạn của Ä‘á»i sống Kitô hữu. Những ngÆ°á»i khác là những con vịt lặn. Há» lặn rất sâu và o trong Lá»i Chúa qua sá»± há»c há»i nghiên cứu Thánh Kinh, suy niệm, và tham gia và o trong Ä‘á»i sống và công việc mục vụ của Giáo Há»™i. Lá»i Chúa phát sinh hoa trái phong phú trong Ä‘á»i sống của há».
Ngà y 6 tháng 7 năm 2002, ká»· niệm má»™t trăm năm ngà y vị thánh nữ trẻ Maria Goretti tuyên xÆ°ng tình yêu và lòng can đảm trung thà nh vá»›i Chúa Giêsu. Lên mÆ°á»i tuổi thánh nữ rÆ°á»›c lá»… lần đầu vá»›i tất cả lòng yêu mến Chúa Giêsu. Ba tháng trÆ°á»›c khi mừng sinh nháºt thứ 12, má»™t ngÆ°á»i hà ng xóm tên là Alessandro Serenelli đã cố hãm hiếp thánh nữ. Maria từ chối và kháng cá»± quyết liệt. Alessandro đã dùng dao đâm nhiá»u nhát và o ngÆ°á»i Maria. Ngà y hôm sau, ngà y 6 tháng 7 năm 1902, thánh nữ đã qua Ä‘á»i trÆ°á»›c khi tha thứ cho kẻ đã cố tình hãm hiếp và giết ngÆ°á»i. “Phải, vì tình yêu của Chúa Giêsu tôi tha tá»™i cho anh và tôi muốn anh cùng ở vá»›i tôi trên thiên Ä‘Ã ngâ€. Mang đầy tủi nhục, Ä‘á»›n Ä‘au và bị má»i ngÆ°á»i xa lánh, Alessandro đã bị kết án và o tù. Tuy nhiên, hạt giống tha thứ và yêu thÆ°Æ¡ng Maria đã gieo và o tâm hồn anh đã dần dần phát sinh hoa trái. Anh đã cảm nghiệm được Æ¡n trở lại. Sau 27 năm tù, ngay sau khi được thả ra anh Ä‘i thẳng đến nhà mẹ của Maria để xin lá»—i, đồng thá»i cùng vá»›i bà đi tham dá»± lá»… Giáng sinh, anh đã bÆ°á»›c lên trÆ°á»›c mặt cá»™ng Ä‘oà n, xác nháºn tá»™i lá»—i của mình, và van xin sá»± tha thứ của Thiên Chúa, cÅ©ng nhÆ° của cá»™ng Ä‘oà n. ChÃnh anh đã đứng ra là m chứng để phong thánh cho Maria Goretti. Ngà y 24 tháng 6 năm 1950 anh đã đứng ở quảng trÆ°á»ng thánh Phêrô khi Äức Giáo Hoà ng Piô XII công bố Maria Goretti là má»™t vị thánh. Sau cùng, Alessandro Serenelli đã chết và o ngà y 6 tháng 5 năm 1970 trong tu viện Capuchin nÆ¡i anh đã xin và o là m vÆ°á»n để ăn năn Ä‘á»n tá»™i và cầu nguyện.
XÆ°a kia Mẹ têrêsa thà nh Calcutta đã phải là m sá»± lá»±a chá»n nhÆ° váºy. Lúc má»›i bÆ°á»›c và o Ä‘á»i sống tu trì, Mẹ Têrêsa chÆ°a bắt đầu giúp đỡ ngÆ°á»i nghèo khổ ngay. Khoảng trên 20 năm Mẹ đã dạy há»c cho con cái của những ngÆ°á»i giầu có nhất ở Calcutta, An Äá»™. Má»—i ngà y Mẹ nhìn xuống xóm nhà nghèo bẩn thỉu và dân chúng sống chen chúc ngoà i Ä‘Æ°á»ng phố xung quanh những ngÆ°á»i giầu có nÆ¡i Mẹ là m việc. Mẹ hà i lòng vá»›i cuá»™c sống của mình. Cho đến má»™t đêm, Mẹ phải Ä‘i bá»™ vá» nhà và nghe thấy tiếng rên rỉ của má»™t ngÆ°á»i phụ nữ kêu xin giúp đỡ. Nháºn ra tình trạng nguy kịch của bà , Mẹ Têrêsa vá»™i vã Ä‘Æ°a bà và o má»™t nhà thÆ°Æ¡ng gần nhất. Äến nhà thÆ°Æ¡ng, ngÆ°á»i ta bảo mẹ phải ngồi chá». Mẹ biết rằng ngÆ°á»i phụ nữ có thể chết nếu không được săn sóc thuốc thang ngay láºp tức, do đó Mẹ lại Ä‘Æ°a bà và o má»™t nhà thÆ°Æ¡ng khác. Má»™t lần nữa Mẹ lại bị từ chối. NgÆ°á»i phụ nữ thuá»™c vá» giai cấp bị bá» quên trong xã há»™i. Trong tuyệt vá»ng, Mẹ đã Ä‘Æ°a bà vá» nhà . Äến khuya bà đã ra Ä‘i êm ái trong cánh tay yêu thÆ°Æ¡ng của Mẹ Têrêsa. Äêm hôm đó, Mẹ Têrêsa đã khẳng định rằng từ nay trở Ä‘i Ä‘iá»u nà y sẽ không còn bao giá» xảy ra nữa cho bất cứ ai Mẹ đã gặp, Mẹ đã quyết định dâng hiến Ä‘á»i mình để thoa dịu vết thÆ°Æ¡ng của những ngÆ°á»i Ä‘ang chịu Ä‘au khổ xung quang Mẹ. Dù sống hay chết, há» phải được cÆ° xá» xứng đáng vá»›i phẩm giá của con ngÆ°á»i. Mẹ sẽ là m má»i sá»± trong quyá»n hạn của mình để há» phải được cÆ° xá» tốt đẹp hÆ¡n vá»›i tình yêu và sá»± kÃnh trá»ng mà tất cả má»i ngÆ°á»i đáng được hưởng.
Nói tóm lại, để trở nên đất tốt, Giáo Há»™i khuyên chúng ta hãy sống xứng đáng vá»›i Ä‘á»i sống Kitô hữu bằng việc tuân giữ: “MÆ°á»i Ä‘iá»u răn, Bà i giảng trên núi và giáo lý của các tông đồ vạch ra cho chúng ta những con Ä‘Æ°á»ng dẫn tá»›i nÆ°á»›c trá»i. Chúng ta tiến từng bÆ°á»›c trên con Ä‘Æ°á»ng nà y, bằng những hà nh vi thÆ°á»ng nháºt, được nâng đỡ bởi ân sủng của Chúa Thánh Thần. Nháºn lấy hạt giống lá»i Chúa trong mình, chúng ta từ từ sinh hoa trái trong Giáo Há»™i, cho vinh quang của Thiên Chúaâ€. [Mục Lục]
32. Lá»i Chúa vá»›i Ä‘á»i ngÆ°á»i – Lm. Kiá»u công Tùng
"Con lá»›n lên bằng lá»i ru của bà cùng vá»›i sá»± êm ái dịu dà ng của Kymdan". Má»™t câu quảng cáo đầy ấn tượng nhằm đạt đến mục Ä‘Ãch cuối cùng của nhà sản xuất nệm Kymdan. Äiá»u đáng nói ở đây là câu quảng cáo ấy đã vô tình nói vá»›i má»i ngÆ°á»i má»™t sá»± tháºt: NgÆ°á»i ta lá»›n lên không chỉ bằng cÆ¡m bánh mà còn bằng lá»i nữa. Từ lá»i ru êm khi còn nằm nôi cho đến lá»i dạy bảo nhắc nhở răn Ä‘e lúc đã lá»›n khôn. Rồi trưởng thà nh bÆ°á»›c và o Ä‘á»i, ngÆ°á»i ta vẫn cần lắm những lá»i khen tặng, Ä‘á»™ng viên hay an ủi... Thá» há»i, cuá»™c sống con ngÆ°á»i sẽ ra sao, nếu nhÆ° những lá»i lẽ kia không được gieo vãi.
Thế nhÆ°ng trong thá»±c tế, nhiá»u khi chúng ta nghiệm ra rằng cho dù lá»i ngÆ°á»i phà m cần thiết đến đâu thì cÅ©ng không là m cho ngÆ°á»i ta no thá»a. NgÆ°á»i ta cần má»™t thứ lá»i có thể đáp ứng má»i tâm trạng và trong má»i hoà n cảnh, không phải chỉ là "2 trong 1" hay "3 trong 1" mà là "nhiá»u trong 1". Má»™t thứ lá»i có thể hÆ°á»›ng dẫn ta trong lúc nghi nan, trấn an khi gặp khó khăn, nâng đỡ khi sầu khổ, sá»a dạy khi nông nổi, hối thúc khi lÆ°á»i biếng, cảnh giác trong nguy hiểm và đem lại hy vá»ng những lúc ta chán nản tuyệt vá»ng. Chỉ có Lá»i Chúa má»›i thá»a mãn những Ä‘iá»u kiện ấy, mà Lá»i Chúa thì đã được gieo vãi trong tâm hồn và cuá»™c sống má»—i ngÆ°á»i từ lâu rồi.
- Lá»i được gieo cách hà o phóng
TrÆ°á»›c hết, Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy Thiên Chúa là má»™t ngÆ°á»i gieo giống đầy hà o phóng và lạc quan. Kinh nghiệm của má»™t nhà nông không cho phép ngÆ°á»i ta phà phạm hạt giống lẫn công sức trên những mảnh đất cằn cá»—i sá»i đá bởi kết quả thu được chắc chắn không thể bù lại những gì bá» ra. Thế nhÆ°ng, Ä‘Æ°á»ng lối của Thiên Chúa lại hoà n toà n khác vá»›i cách suy nghÄ© của con ngÆ°á»i. Hạt giống Lá»i Chúa không chỉ dà nh cho những mảnh đất mầu mỡ mà được tung vãi khắp nÆ¡i, cả bên vệ Ä‘Æ°á»ng, trên sá»i đá hay giữa bụi gai. Lá»i Chúa không chỉ nói cho các thầy tÆ° tế hay kinh sÆ°, cho ngÆ°á»i là nh ngÆ°á»i tốt.
Thiên Chúa đã tung gieo Lá»i của Ngà i má»™t cách hà o phóng trên má»i mảnh đất, đến má»i hạng ngÆ°á»i, má»i tâm hồn bất kể là thu thuế hay gái Ä‘iếm. Nếu tÃnh tỉ lệ thì ta thấy giữa đất xấu và đất tốt là 3/1. Má»™t tỉ lệ khá cao: cứ ba hạt bị mất mát má»›i có má»™t hạt Ä‘em lại kết quả. Thế nhÆ°ng, ngÆ°á»i gieo giống vẫn cứ ra Ä‘i, vẫn cứ gieo vãi. Sẽ có ngÆ°á»i cho rằng ngÆ°á»i gieo giống quá phung phà và dở hÆ¡i; nhÆ°ng nếu nhìn xa hÆ¡n, nghÄ© sâu hÆ¡n thì ngÆ°á»i gieo giống cá»±c kỳ quảng đại, ông ta muốn má»i nÆ¡i trên cánh đồng Ä‘á»u có cÆ¡ há»™i sản sinh mùa mà ng tháºt tốt và đem lại tháºt nhiá»u hoa lợi.
Thiên Chúa là Äấng già u lòng thÆ°Æ¡ng xót nhÆ° thế đó. Ngà i không bao giá» nghi ngá» thiện chà của bất kỳ má»™t tâm hồn nà o. Ngà i đã quảng đại trao ban Lá»i của Ngà i, trao ban chÃnh Con của Ngà i cho nhân loại và Ngà i luôn chỠđợi hiệu quả phát sinh nÆ¡i tâm hồn và cuá»™c sống của chúng ta. Tâm hồn nà o cÅ©ng có thể trở nên mảnh đất mầu mỡ khi biết mở rá»™ng lắng nghe và đón nháºn Lá»i Chúa, suy gẫm và là m cho phong phú cụ thể qua từng suy nghÄ©, lá»i nói hay cá» chỉ.
- Lá»i má»c lên đầy hy vá»ng
Chúa Giêsu giảng dụ ngôn "NgÆ°á»i Gieo Giống" trong bối cảnh những ngÆ°á»i trà thức có địa vị Ä‘ang ra sức chống đối Ngà i, còn những kẻ bình dân và các môn đệ thì đã bắt đầu ngã lòng hoà i nghi trÆ°á»›c những kết quả Ãt á»i của lá»i Ngà i giảng dạy. NhÆ° thế, có thể nói đây là dụ ngôn tuyệt vá»i của niá»m hy vá»ng dà nh cho những con ngÆ°á»i Ä‘ang thất vá»ng.
Dụ ngôn "NgÆ°á»i Gieo Giống" cho chúng ta thấy rằng hà nh trình Äức Tin của chúng ta phải là má»™t hà nh trình trong tin yêu hy vá»ng: dù huê lợi không đồng Ä‘á»u nhÆ°ng đất mầu mỡ vẫn có đó, dù hạt giống có mất mát nhÆ°ng mùa gặt vẫn bá»™i thu, dù vẫn có đó những chÆ°á»›ng ngại nhÆ°ng NÆ°á»›c Thiên Chúa cÅ©ng sẽ đạt đến viên mãn. "Cuá»™c Ä‘á»i chỉ là thá»i kỳ gieo hạt, mà mùa gặt không ở tại thế nà y" (Danh há»a Van Gogh). ChÃnh niá»m hy vá»ng là nguồn sinh lá»±c dồi dà o cho cuá»™c lữ hà nh của chúng ta.
Nhiá»u khi chúng ta thấy Ä‘Æ°á»ng Ä‘i phÃa trÆ°á»›c tháºt mịt má». Hiện tại thì đầy khó khăn thá» thách. TÆ°Æ¡ng lai cà ng tối tăm dầy đặc. Chúng ta bị cám dá»— hoà i nghi và mất hết niá»m hy vá»ng. Lá»i Chúa hôm nay mở ra cho chúng ta má»™t con Ä‘Æ°á»ng đầy ánh sáng. Äau khổ khó khăn hiện tại chÃnh là liá»u thuốc kÃch thÃch Niá»m Tin tưởng chỠđợi Æ n Cứu Äá»™. Tin tưởng trong ná»— lá»±c phấn đấu chứ không phải Niá»m Tin lÆ°á»i biếng bạc nhược. Số pháºn ngÆ°á»i Ä‘i gieo có hẩm hiu bạc bẽo, nhÆ°ng mùa thu hoạch thì đầy hứa hẹn huy hoà ng.
- Lá»i sinh sôi tháºt bất ngá»
Từ những khởi đầu Ãt hứa hẹn, Ä‘iá»u kỳ diệu của hạt giống rÆ¡i trên đất tốt đã có thể bù đắp gấp bá»™i những thất bại mất mát. Tỉ lệ mất mát là 3/1, nhÆ°ng số thu lại không chỉ gấp ba mà là 30, 60 và tháºm chà 100 lần. Thiên Chúa không ngừng má»i gá»i chúng ta vÆ°Æ¡n tá»›i sá»± thiện hảo và trổ sinh ngà y cà ng nhiá»u hoa trái hÆ¡n trong cuá»™c sống. Chỉ cần má»™t câu Lá»i Chúa được tá»± do lá»›n lên trong lòng ngÆ°á»i ta thì cÅ©ng đủ để Ä‘á»i ngÆ°á»i hoà n toà n thay đổi.
Lịch sá» Giáo há»™i và cuá»™c Ä‘á»i của nhiá»u vị thánh đã chứng minh Ä‘iá»u nà y. Chỉ má»™t câu: "Hãy Ä‘i bán những gì anh có mà cho ngÆ°á»i nghèo, anh sẽ được má»™t kho tà ng trên trá»i, rồi hãy đến theo tôi" (Mc 10, 21) đã là m thay đổi cả cuá»™c Ä‘á»i thánh Phanxicô Ãt-xi-di, đến ná»—i má»™t kẻ vô thần Ä‘á»™c tà i cÅ©ng phải nhìn nháºn rằng chỉ cần mÆ°á»i ngÆ°á»i nhÆ° ngà i là có thể thay đổi cả thế giá»›i. Rồi cuá»™c Ä‘á»i và thà nh quả truyá»n giáo của Thánh Phanxicô Xa-vi-ê cÅ©ng là hoa trái của câu Lá»i Chúa: "Äược cả thế giá»›i mà phải thiệt mất mạng sống, thì ngÆ°á»i ta nà o có lợi gì?" (Mc 8, 36). CÅ©ng thế, tâm hồn và cuá»™c Ä‘á»i của Mẹ Têrêsa thà nh Calcutta cÅ©ng chÃnh là mảnh đất mầu mỡ đã để cho Lá»i Chúa lá»›n lên và sinh sôi Ä‘em lại mùa bá»™i thu cho cả thế giá»›i.
Thá»a đất không thể sinh hoa trái nếu không có hạt giống. CÅ©ng váºy, cuá»™c sống chúng ta sẽ cằn cá»—i nếu không có Lá»i Chúa gieo trong tâm hồn. Thiên Chúa không chỉ nói vá»›i chúng ta qua Thánh Kinh, Ngà i còn nói vá»›i chúng ta qua các biến cố của Ä‘á»i mình. Dụ ngôn "NgÆ°á»i Gieo Giống" đòi chúng ta phải xét lại thái Ä‘á»™ nghe Lá»i Chúa, đòi ta phải cải tạo lại mảnh đất lòng mình, và tăng thêm sinh lá»±c giúp chúng ta sống Lá»i Chúa. Lá»i Thiên Chúa đã phán ra chỉ trở vá» khi đã đạt được kết quả. Bổn pháºn của chúng ta là phải ná»— lá»±c là m cho hạt giống Lá»i Chúa má»c lên tÆ°Æ¡i tốt, đâm rá»… sâu trong tâm hồn, phát sinh những công việc phù hợp vá»›i Äức Tin và đem lại những kết quả tốt đẹp. [Mục Lục]
33. Mảnh đất cuá»™c Ä‘á»i
(TrÃch trong ‘NhÆ° Thầy Äã Yêu’ – Thiên Phúc)
Tại Úc Châu có dân tá»™c Chimbu thuá»™c đảo Tân Ghinê. Hà ng ngà n năm qua há» sống khép kÃn trong những bá»™ tá»™c riêng tại vùng núi hiểm trở. Các bá»™ tá»™c nà y không quan hệ vá»›i nhau há» sống hoà n toà n biệt láºp. vì thế, chỉ có 3 tiệu ngÆ°á»i mà há» nói tá»›i 700 ngôn ngữ.
Các vị thừa sai cố há»c, Ä‘á»c má»™t ngôn ngữ, và há» dá»±a và o đó mà dịch ra má»™t thứ tiếng chung gá»i là Esperanto, có nghÄ©a là niá»m Hy vá»ng. Tiếng nà y được rút ra từ các nhóm ngôn ngữ khác nhau để là m nên má»™t thổ ngữ Melanesien.
Khi chị nữ tu Mary Claude Äem Lá»i Chúa Äến rao giảng thì được hỠđón nháºn rất dá»… dà ng. DÆ°á»ng nhÆ° lịch sá» truyá»n khẩu của há» qua các thế hệ Ä‘á»u nói tá»›i má»™t Vị nà o đó sẽ đến.
Chị Mary Claude kể: “Có má»™t bà góa trẻ là m công cho địa Ä‘iểm truyá»n giáo để kiếm tiá»n nuôi ba đứa con. Xảy ra có những ngÆ°á»i thuá»™c bá» lạc của bà đến xin tiá»n. Tôi khuyên chị nên tiết kiệm tiá»n để lo cho các con. NhÆ°ng chị ấy đã nói má»™t câu là m tôi bất ngá»: Chúa Giêsu dạy rằng ai cho ngÆ°á»i thân cáºn Ä‘ang túng thiếu là cho chÃnh Chúa, nên con phải có bổn pháºn giúp đỡ há»â€.
***
“Cho Ä‘i†đã trở thà nh nét văn hóa truyá»n thông của ngÆ°á»i Chimbu và “chia sẻ†đã Ä‘i và o bản sắc dân tá»™c của há». Äược nhÆ° thế, chÃnh là nhá» Lá»i Chúa đã thấm nháºp và o máu thịt của há», và o từng suy nghÄ©, hà nh vi của há». Lá»i Chúa đã Ä‘Æ°a há» thoát ra khá»i tình trạng biệt láºp, và qui tụ há» lại thà nh má»™t cá»™ng Ä‘oà n yêu thÆ°Æ¡ng.
Tin mừng hôm nay đức Giêsu dùng dụ ngôn “NgÆ°á»i gieo giống†để dạy chúng ta vá» giá trị của Lá»i Chúa, nhỠđó chúng ta biết lắng nghe, suy niệm và đem ra thá»±c hà nh, để có thể trổ sinh nhiá»u bông hạt.
Tâm hồn chúng ta có thể và nhÆ° vệ Ä‘Æ°á»ng: Nghe mà không hiểu hay cố tình không hiểu, vì Lá»i Chúa bắt ta phải thay đổi nếp sống.
Tâm hồn chúng ta có thể và nhÆ° đá sá»i: Nghe thì mau mắn đón nháºn nhÆ°ng há»i hợt nhất thá»i, khi thá» thách đến thì cao bay xa chạy.
Tâm hồn chúng ta cÅ©ng có thể vì nhÆ° gai góc: Những lo lắng sá»± Ä‘á»i vá»›i danh vá»ng của cải, là ná»—i Ä‘am mê đã bóp nghẹt Lá»i Chúa.
NhÆ°ng nếu tâm hồn chúng ta là mảnh đất tốt: Lắng nghe và thấu hiểu, tin cáºy và khiêm tốn sống Lá»i NgÆ°á»i, thì ngà y mai phÃa trÆ°á»›c sẽ là má»™t vụ lúa bá»™i thu.
NhÆ° thế, chỉ có thái Ä‘á»™ thà nh tâm lắng nghe Lá»i Chúa má»›i là quan trá»ng, chỉ có sá»± mau mắm đáp trả Lá»i NgÆ°á»i má»›i có giá trị. Ai nghÄ© và hiểu được Ä‘á»u có má»›i tháºt có phúc. Äức Giêsu nói: “Còn anh em, mắt an hem tháºt có phúc vì được thấy, tai an hem tháºt có phúc, vì được nghe†(Mt 13,16). NhÆ°ng nghe và hiểu được những đòi há»i gắt gao của Lá»i Chúa, quả tháºt cÅ©ng không phải dá»… dà ng. Và cà ng khó khăn hÆ¡n khi ta dám can đảm thá»±c thi Lá»i NgÆ°á»i.
Äã hÆ¡n hai ngà n năm qua, hạt giống Lá»i Chúa không ngừng gieo vãi trên các tâm hồn thiện chÃ. Kinh Thánh đã được dịch ra 2123 ngôn ngữ. Kể từ khi cuốn sách in đầu tiá»n trên thế giá»›i ra Ä‘á»i cách đây 550 năm, tì Kinh Thánh vẫn liên tiếp là cuốn sách được dịch ra thêm nhiá»u ngôn ngữ má»›i, kể cả các thổ ngữ của dân tá»™c Yami ở Äà i Loan, thổ dân da đỠở Paraquay, Kenya v.v… chÆ°a kể hà ng triệu băng cassette, video và CD Rom không ngừng phát hà nh.
Chúng ta không thiếu các phÆ°Æ¡ng tiện thông tin hiện đại để gieo vãi Lá»i Chúa.
Chúng ta cÅ©ng chẳng thiếu các nhà truyá»n giáo nhiệt tâm rao giảng Lá»i NgÆ°á»i.
Chúng ta chỉ thiếu nhÆ°Å©ng mảnh đất tốt, những tâm hồn ngoan ngùy để cho hạt giống Lá»i Chúa gieo xuống, nẩy mầm, vÆ°Æ¡n lên, và trổ bong: hạt được 30, hạt được 60 và hạt được 100.
Äể chuẩn bị luống cầy cho những hạt giống tốt. NgÆ°á»i Kitô hữu không chỉ thán phục khi nghe Lá»i Chúa, không chỉ xúc Ä‘á»™ng khi đón nháºn Lá»i NgÆ°á»i. NhÆ°ng phải can đảm và nhiệt âm thá»±c thi Lá»i yêu thÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i.
***
Lạy Chúa, xin giúp chúng con thoát ra khá»i vá» trấu của Ãch ká»·, Æ°Æ¡n hèn, để nẩy mầm vÆ°Æ¡n lên và trổ sinh tháºt nhiá»u bông hạt của nhân ái và yêu thÆ°Æ¡ng.
Xin chỉ cho chúng con biết dá»n dẹp mảnh đất cuá»™c Ä‘á»i cho phì nhiêu mà u mỡ, để hạt giống Lá»i Chúa được tá»± do tăng trưởng đến mức viên mãn trong cuá»™c sống chúng con. Amen. [Mục Lục]
34. Bá»™i thu
Äa số quà ông bà và anh chị em ở đây sống bằng nghá» nông. Vì thế, hẳn chúng ta có nhiá»u kinh nghiệm trong việc cấy trồng.
Qua dụ ngôn “NgÆ°á»i gieo giốngâ€, Chúa Giêsu đã chia sẻ vá»›i chúng ta những hiểu biết và kinh ngiệm vá» việc đồng áng tại quê hÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i. Tất nhiên, NgÆ°á»i không có ý dạy ta vá» việc cấy trồng. NhÆ°ng từ công việc cụ thể và quen thuá»™c ấy, NgÆ°á»i dẫn chúng ta tá»›i má»™t lãnh vá»±c khác, đó là lãnh vá»±c tâm linh. Trong lãnh vá»±c nà y, tâm hồn má»—i ngÆ°á»i được và nhÆ° má»™t thá»a đất có những Ä‘iá»u kiện khác nhau để tiếp nháºn hạt giống. Hạt giống được gieo và o tâm hồn má»—i ngÆ°á»i không phải là hạt lúa hay hạt cây ăn trái mà là Lá»i Chúa. Lá»i Chúa sẽ Ä‘em lại sá»± sống cho tâm hồn ta giống nhÆ° hạt lúa, hạt gạo cho ta sá»± sống phần xác. Và hạt giống Lá»i Chúa được gieo vãi má»™t cách rá»™ng rãi không loại trừ má»™t mảnh đất tâm hồn nà o. NgÆ°á»i đạo đức thánh thiện cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i khô khan nguá»™i lạnh, ngÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i bất lÆ°Æ¡ng… tất cả Ä‘á»u được đón nháºn hạt giống Lá»i Chúa. Rồi kinh nghiệm cho thấy rằng: việc cấy trồng không luôn dá»… dà ng bởi có nhiá»u kẻ thù phá hoại. Kẻ thù của nông dân và hạt giống là giông bão, là nắng hạn, là đá sá»i, là gai góc, là cá» dại, là muông thú, là sâu rầy… Hạt giống Lá»i Chúa cÅ©ng có nhiá»u kẻ thù. Kẻ thù của Lá»i Chúa là não trạng hưởng thụ, là sá»± dá»ng dÆ°ng nguá»™i lạnh, là sá»± lÆ°á»i biếng, ngại khó ngại khổ, là lòng tham và Ãch ká»·, là sá»± gian dối và lừa đảo, là những sá»± xấu, sá»± ác, là những tệ Ä‘oan xã há»™i… Tất cả những kẻ thù ấy sẽ bóp nghẹt hạt giống Lá»i Chúa là m cho hạt giống ấy không thể má»c lên và sinh hoa kết quả.
ChÃnh từ những Ä‘iá»u nói trên mà ta có thể tá»± đặt câu há»i cho mình:
- Tâm hồn tôi thuá»™c loại đất nà o? Äất có sá»i đá, đất đầy gai góc hay đất phì nhiêu? Và thế nà o là đất có sá»i đá, đất đầy gai góc, đất phì nhiêu thì Chúa Giêsu đã giải thÃch cho chúng ta rồi. Chỉ khi xác định được mình thuá»™c loại đất nà o ta má»›i có thể cải tạo, má»›i có thể dá»n dẹp mảnh đất ấy để nó có thể đón nháºn hạt giống Lá»i Chúa hầu hạt giống nà y cho ta má»™t mùa gặt bá»™i thu.
- Hạt giống Lá»i Chúa đã được gieo vãi trong mảnh đất tâm hồn của tôi, nhÆ°ng tôi có sẵn sà ng tiếp nháºn và chăm sóc cho hạt giống ấy không?
- Äứng trÆ°á»›c những kẻ thù của hạt giống Lá»i Chúa tôi đã là m gì? Tôi có ná»— lá»±c khá» trừ hay để mặc nó hủy diệt hạt giống ấy?
Muốn có được má»™t mùa gặt bá»™i thu, ngÆ°á»i nông dân phải dá»n ruá»™ng, dá»n đất, phải chăm sóc cho hạt giống nảy mầm và lá»›n lên, phải ngăn ngừa và đẩy lùi má»i yếu tố, má»i tác nhân gây thiệt hại cho hạt giống và cây trồng. Mùa gặt thiêng liêng cÅ©ng phải váºy thôi. Tuy nhiên, bên cạnh việc dá»n dẹp và chăm sóc cho mảnh đất tâm hồn của riêng mình bằng cách cải tà qui chánh, bằng cách đổi má»›i Ä‘á»i sống, ta còn cần hợp tác vá»›i nhau để dá»n dẹp và chăm sóc cho mảnh đất xã há»™i, nÆ¡i mà chúng ta Ä‘ang sống, sao cho mảnh đất ấy má»—i ngà y được sạch sẽ hÆ¡n, quang đãng hÆ¡n và mầu mỡ hÆ¡n. Lý do là môi trÆ°á»ng xã há»™i có ảnh hưởng rất lá»›n đến cuá»™c sống của má»—i ngÆ°á»i. Dá»n dẹp mảnh đất xã há»™i nghÄ©a là má»—i ngÆ°á»i cần dấn thân để xây dá»±ng má»™t nếp sống công bình, là nh mạnh, thấm đẫm tình yêu thÆ°Æ¡ng. Äồng thá»i ná»— lá»±c đẩy lui cái nghèo, cái khổ, cái dốt, khá» trừ những tệ Ä‘oan xã há»™i nhÆ° cá» bạc, say sÆ°a, Ä‘Ä© Ä‘iếm và những hình thức mãi dâm trá hình… Äó chÃnh là những cá» dại, là gai góc, là sá»i đá, là những côn trùng có hại cho mùa mà ng thiêng liêng không chỉ của riêng ta mà còn của má»i ngÆ°á»i.
Nếu má»—i ngÆ°á»i biết dá»n dẹp và chăm sóc cho mảnh đất tâm hồn của mình cÅ©ng nhÆ° mảnh đất xã há»™i, thì Lá»i Chúa khi được gieo và o má»›i có hy vá»ng sinh hạt 30, hạt 60 và hạt 100 nhÆ° lòng Chúa mong Æ°á»›c. [Mục Lục]
35. Gieo giống
Bà i Tin mừng là dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống. Äây là dụ ngôn đầu tiên trong má»™t loạt các dụ ngôn Chúa Giêsu giảng dạy. TrÆ°á»›c hết, chúng ta có thể thắc mắc: Má»™t kiểu gieo giống gì mà kỳ lạ thế? Tại sao không chỉ gieo trên đất tốt thôi mà lại gieo cả trên chá»— đá sá»i, Ä‘Æ°á»ng Ä‘i và cả chá»— gai góc nữa? ThÆ°a, gieo nhÆ° thế, vì đây là cách là m ruá»™ng của ngÆ°á»i dân miá»n thánh địa, xứ Palestin, há» có cách gieo giống khác vá»›i ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta. Há» gieo trÆ°á»›c rồi má»›i cà y sau, nghÄ©a là há» dá»n đất xong thì gieo hạt rồi cà y lấp Ä‘i. NhÆ° váºy, ngÆ°á»i gieo giống trong dụ ngôn nà y Ä‘i gieo trong thá»a ruá»™ng chÆ°a cà y bừa gì cả.
Äà ng khác, đất Ä‘ai ở đây nhiá»u đá. NgÆ°á»i Do thái thÆ°á»ng nói khôi hà i rằng: “Khi Thiên Chúa tạo dá»±ng trá»i đất, có ba túi đá thì Chúa đã là m rá»›t hết hai túi xuống đất Palestinâ€. Vì thế, trong việc là m ruá»™ng của dân Do thái, việc lượm đá là má»™t việc là m quen thuá»™c cÅ©ng nhÆ° việc là m cá». Äá lượm ra xếp thà nh bá» ngăn các thá»a ruá»™ng, do đó mép bá» cÅ©ng là nÆ¡i gai má»c. Ở những vùng đất thiếu nÆ°á»›c, thì gai là loại cây dại phổ biến nhất, vì nó có sức chịu khô lâu nhất.
Biết qua khung cảnh địa dÆ° và cách là m ruá»™ng của ngÆ°á»i Do thái xÆ°a kia nhÆ° thế, chúng ta má»›i dá»… hiểu bốn vị trà mà hạt giống có thể rÆ¡i xuống khi ngÆ°á»i nông dân gieo lúa: đất đá, lối Ä‘i, bụi gai và đất tốt. Muốn gieo cho kÃn ruá»™ng, ngÆ°á»i nông dân phải chấp nháºn có sá»± hao hụt, vì khi vung tay gieo hạt, má»™t số nà o đó sẽ rÆ¡i và o ba loại vị trà không kết quả.
Tuy nhiên, chúng ta nên nhá»›, đây là má»™t dụ ngôn của Chúa Giêsu, và chân lý vá» tôn giáo Ä‘ang núp sau bức mà n dụ ngôn đó. Äiá»u Ngà i thá»±c sá»± muốn giảng dạy là kết quả của Lá»i Chúa: Hạt giống tượng trÆ°ng cho lá»i Thiên Chúa gieo và o lòng ngÆ°á»i, và tùy theo đất, tức là tùy theo lòng ngÆ°á»i, mà có những kết quả khác nhau, nhÆ° Chúa đã giải thÃch rõ rà ng. Vì thế, ở đây chúng ta không giải thÃch nữa mà chú ý đến má»™t Ä‘iá»u khác, đó là cá» chỉ tung hạt tháºt quảng đại của ngÆ°á»i gieo giống, và đây chÃnh là thái Ä‘á»™ quảng đại của Thiên Chúa đối vá»›i chúng ta.
Quả tháºt, Thiên Chúa vô cùng quãng đại. Mặc dầu Chúa biết chúng ta sẽ lãng phà tháºt nhiá»u ân huệ của Ngà i, nhÆ°ng Ngà i vẫn cứ vung tay phân phát tháºt rá»™ng rãi. Chúng ta thá» tưởng tượng: Nếu Chúa tÃnh toán để không uổng phà chút nà o thì tình cảnh chúng ta sẽ ra sao? NhÆ°ng sá»± quảng đại của Chúa trong việc ban phát má»i Æ¡n là nh cho chúng ta, là m cho chúng ta an tâm và tin tưởng và o tình yêu của Ngà i. Ngà i chẳng bao giá» rút lại tình yêu ấy, chỉ có chúng ta có thể từ chối hoặc bóp nghẹt, không cho tình yêu của Ngà i triển nở trong chúng ta thôi.
Tình yêu được biểu lá»™ bằng quà tặng, bằng sá»± hiện diện, bằng hà nh Ä‘á»™ng, và cuối cùng bằng sá»± trao cho nhau bản thân mình hoặc trong tình yêu hôn nhân, hoặc bằng sá»± táºn hiến trong Ä‘á»i sống tu trì. Thiên Chúa bá»™c lá»™ tình yêu của Ngà i bằng tất cả những cách thức đó, bằng quà tặng, bằng sá»± hiện diện và hà nh Ä‘á»™ng không ngừng của Ngà i trong má»i sá»± đối vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Ngà i cho chúng ta cả chÃnh mình Ngà i, Ngà i cho chúng ta cả ngÆ°á»i con má»™t yêu dấu của Ngà i. Và Con của Ngà i đã cho chúng ta đến giá»t máu cuối cùng Ä‘á»ng lại trong tim.
Khi yêu chúng ta Thiên Chúa muốn chúng ta đáp lại tình yêu của Ngà i, bởi vì tình yêu má»i gá»i tình yêu và tình yêu đáp lại tình yêu. Khi chúng ta đã đón nháºn tình yêu của Chúa nhÆ° thế, thì trái tim chúng ta Ä‘áºp cùng nhịp vá»›i trái tim Ngà i và cùng mở rá»™ng nhÆ° trái tim Ngà i, và chúng ta sẽ rá»™ng tay để cho tình yêu của Ngà i đến vá»›i má»i ngÆ°á»i bằng cuá»™c sống của chúng ta, dù ngÆ°á»i ta có biết đón nháºn hay không. Bởi vì có những hạt lúa sẽ chết Ä‘i, sẽ mất không, do rÆ¡i và o sá»i đá, do chim trá»i lượm mất, hay do gai góc đè chết. NhÆ°ng số hạt rÆ¡i và o đất tốt vẫn nhiá»u hÆ¡n, và sẽ sinh hoa kết quả ba mÆ°Æ¡i, sáu mÆ°Æ¡i hay má»™t trăm. Bởi vì má»—i hà nh Ä‘á»™ng yêu thÆ°Æ¡ng được đón nháºn sẽ là m nảy sinh những hà nh Ä‘á»™ng yêu thÆ°Æ¡ng khác.
Nói rõ hÆ¡n, má»—i hà nh Ä‘á»™ng yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta là m cho ngÆ°á»i khác, là má»™t hạt giống chúng ta gieo, không phải chỉ gieo và o chÃnh ngÆ°á»i thụ hưởng, mà gieo và o cả những ngÆ°á»i chứng kiến nữa. hạt giống ấy sinh hoa kết trái khi chÃnh ngÆ°á»i thụ hưởng hoặc ngÆ°á»i chứng kiến lại để cho tình thÆ°Æ¡ng thúc đẩy há» phục vụ ngÆ°á»i khác. Cứ thế mà tình yêu được nhân lên mãi, và cuá»™c sống nà y, xã há»™i nà y, thế giá»›i nà y sẽ tốt đẹp hÆ¡n.
Tóm lại, những hạt giống yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta gieo và o bất cứ nÆ¡i đâu, cho bất cứ ngÆ°á»i nà o, cÅ©ng Ä‘á»u có hiệu quả tốt đẹp, chúng ta hãy bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i gieo giống có thái Ä‘á»™ hà o phóng, quảng đại trong dụ ngôn, là Thiên Chúa, để tất cả những hạt giống chúng ta gieo vãi, là những cá» chỉ, thái Ä‘á»™, việc là m yêu thÆ°Æ¡ng của chúng ta Ä‘á»u đâm bông kết trái, và nhÆ° thế cuá»™c sống nà y, xã há»™i nà y, thế giá»›i nà y cà ng ngà y cà ng tốt đẹp hÆ¡n. [Mục Lục]
36. Dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống – Lm FX. VÅ© Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Sau khi giá»›i thiệu Äức Giêsu là Äấng có quyá»n giải thÃch Luáºt (ch. 5–7), rồi minh há»a quyá»n đó bằng má»™t và i truyện vá» phép lạ (ch. 8–9), tác giả Mátthêu đã cho thấy Äức Giêsu sai phái và ban "bà i sai" cho các sứ giả của NÆ°á»›c Thiên Chúa (ch. 10). NhÆ°ng chẳng mấy chốc vÆ°Æ¡ng quyá»n nà y đã bị đặt thà nh vấn Ä‘á», hoặc bởi chÃnh Gioan Tẩy Giả, hoặc bởi các thà nh miá»n Galilê (ch. 11). Từ khÆ°á»›c Äức Giêsu là Äấng thiết láºp Triá»u Äại của Thiên Chúa, đây là đỠtà i của ch. 12: Ä‘á» tà i nà y Ä‘i tá»›i đỉnh cao khi những ngÆ°á»i Pharisêu tố giác là Äức Giêsu bị quá»· ám (x. 12,22-24) và Äức Giêsu tuyên bố vá» Gia đình tháºt của NgÆ°á»i (x. 12,46-50): Äức Giêsu Ä‘oạn tuyệt vá»›i môi trÆ°á»ng tinh thần của NgÆ°á»i. Trên ná»n tảng của bà i tÆ°á»ng thuáºt nói vá» sá»± Ä‘oạn tuyệt bi đát nà y vá»›i Do Thái giáo, ch. 13 Ä‘á» cáºp tá»›i "mầu nhiệm" NÆ°á»›c Thiên Chúa, giải thÃch là m thế nà o mà Triá»u Äại Thiên Chúa lại vừa có thể được khai mạc trên mặt đất vừa bị loà i ngÆ°á»i phản đối hoặc không được biết đến. Nối tiếp các bà i tÆ°á»ng thuáºt vá» các xung Ä‘á»™t ở ch. 12, các dụ ngôn ở ch. 13 có hai ý nghÄ©a:
- đối vá»›i các môn đệ, các dụ ngôn nà y giải thÃch vì sao NÆ°á»›c Thiên Chúa, đã được Äức Giêsu khai mà o, lại chÆ°a được biểu lá»™ ra trong vinh quang, đặc biệt tại sao những bÆ°á»›c đầu của NÆ°á»›c Thiên Chúa trong sứ vụ của Äức Giêsu lại thiếu vẻ huy hoà ng và oai phong đến thế;
- đối vá»›i những ngÆ°á»i ở ngoà i (c. 11), sau cuá»™c Ä‘oạn tuyệt được nói đến ở ch. 12, các dụ ngôn nà y trÆ°á»›c tiên phải khẳng định rằng những gì há» có thể thấy từ bên ngoà i vá» NÆ°á»›c Thiên Chúa, là được ban cho hỠđể xác nháºn thái Ä‘á»™ không tin của há»; và điá»u thuá»™c vá» Mầu nhiệm, nghÄ©a là thuá»™c vá» chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa đối vá»›i VÆ°Æ¡ng quốc của Ngà i.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thà nh bốn phần:
1) Giới thiệu chương các dụ ngôn (13,1-3a);
2) Dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống (13,3b-9);
3) Lý do khiến Äức Giêsu nói bằng dụ ngôn (13,10-17: hai phần nho a- cc. 11-12; b- cc. 13-17 theo cấu trúc chuyển hoán);
4) Giải thÃch dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống (13,18-23).
3.- Và i điểm chú giải
- dụ ngôn (3): Trong hy ngữ, có Ä‘á»ng từ paraballô có nghÄ©a là "so sánh, đối chiếu". Kể má»™t dụ ngôn (parabolê, hầu nhÆ° tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i từ HÃp-ri mâshâl), là kể má»™t tình huống nhằm lÆ°u ý vá» má»™t thá»±c tại Ãt được chú ý hÆ¡n, nhÆ°ng tác giả muốn các thÃnh giả biết. Tác giả dụ ngôn không phải là má»™t sá» gia, nhÆ°ng là má»™t nhà thần há»c và má»™t nhà luân lý; ông có thể sáng tác ra các hoạt cảnh tùy theo sứ Ä‘iệp hoặc bà i há»c ông muốn truyá»n đạt. Má»™t dụ ngôn không phải là má»™t ẩn dụ: trong má»™t ẩn dụ, má»i chi tiết Ä‘á»u có ý nghÄ©a, còn trong má»™t dụ ngôn, ngÆ°á»i ta chỉ nhắm đến sứ Ä‘iệp tổng quát (Tuy nhiên, dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống được giải thÃch ra lại có vẻ là má»™t ẩn dụ). Trong dụ ngôn, cần đặc biệt ghi nháºn các nét "khác thÆ°á»ng" thì má»›i hiểu được bà i há»c căn bản.
- có những hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng (4): Hẳn là ngÆ°á»i nông phu có Ä‘iên thì má»›i gieo hạt giống lên mặt Ä‘Æ°á»ng đã chai lì, hoăc lên vùng sá»i đá hay và o các bụi gai (x. cc. 5.7)! Tuy nhiên, theo J. Jeremias, táºp tục trồng lúa của Paléttina là gieo giống trÆ°á»›c khi cà y xá»›i đất cho hạt giống lá»t xuống lá»›p đất sâu. Tháºt ra lối giải thÃch nà y tuy hấp dẫn nhÆ°ng không phù hợp vá»›i những gì đã xảy ra tháºt sá»± trong bà i dụ ngôn. Vì váºy thay vì ra sức bảo vệ tÃnh xác thá»±c của dụ ngôn, ta nên lÆ°u ý đến khÃa cạnh "khác thÆ°á»ng" của lối xá» sá»± của ngÆ°á»i gieo giống.
- hạt được gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục (8): Có những nhà chú giải nhÆ° Jeremias cho rằng dụ ngôn nà y là má»™t bà i khuyến khÃch cổ võ tin và o thà nh công cuối cùng. Tuy nhiên, có má»™t số khó khăn: (1) Má»™t sá» gia kinh tế (K.D. White) cho biết rằng năng suất 1 gấp 100, tháºm chà 1 gấp 400, không phải là lạ lùng, chẳng hạn nếu trồng lúa trong vùng Giléad, gần GaÄ‘ara. (2) Nếu Mt đã muốn nêu báºt mùa mà ng bá»™i thu, hẳn là ngà i đã dùng chuá»—i số Ä‘i lên nhÆ° Mc (30, 60, 100) thay vì chuá»—i số Ä‘i xuống (100, 60, 30), bởi vì nhÆ° thế sẽ là m yếu Ä‘i bà i há»c vá» tÃnh lạc quan. (3) Trong năm câu của bà i dụ ngôn, có tá»›i bốn câu mô tả sá»± thất bại của vụ gieo (và trong phần giải thÃch, cÅ©ng có má»™t tá»· lệ nhÆ° thế). (4) Nhấn mạnh đến các thất bại của ngÆ°á»i gieo giống dÆ°á»ng nhÆ° lại phù hợp hÆ¡n nhiá»u vá»›i ngữ cảnh tổng quát của các chÆ°Æ¡ng nà y trong TM Mt, vì các ch. 11–12 mô tả sức chống đối ngà y má»™t gia tăng để đáp lại những hà nh vi quyá»n lá»±c trong các ch. 8–9.
Váºy không nhất thiết phải loại bá» lối giải thÃch "lạc quan" (Jeremias), bởi vì quả thất Äấng Mêsia sẽ vẫn chiến thắng. NhÆ°ng bởi vì những ngÆ°á»i Ä‘Æ°Æ¡ng thá»i vá»›i Äức Giêsu vẫn Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên liên kết Äấng Mêsia vá»›i sá»± thà nh công, có lẽ Äức Giêsu không muốn nhấn mạnh đến phÆ°Æ¡ng diện nà y đâu. Äiá»u là m nên "mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i", mầu nhiệm mà chỉ má»™t nhóm giá»›i hạn "những kẻ bé má»n" má»›i có thể hiểu được, đó là cuối cùng Äấng Mêsia chỉ có thể thà nh công xuyên qua thất bại.
Tuy nhiên, viá»…n tượng của phần giải thÃch lại theo hÆ°á»›ng của cuá»™c phán xét: Lúc đầu, bà i dụ ngôn nhắm nhiá»u hÆ¡n đến các loại đất khác nhau và vụ thu hoạch cuối cùng, nhÆ°ng sang phần giải thÃch, Mt đã thay đổi Mc mà đặt cho dụ ngôn nhan Ä‘á» "NgÆ°á»i gieo giống" (Mt 13,18). Tháºt ra ngÆ°á»i gieo giống chỉ đóng má»™t vai trò nhá» bé trong truyện, vì bà i đã trở thà nh dụ ngôn vá» "Lá»i rao giảng NÆ°á»›c Trá»i". Tuy nhiên, tác giả Mt là m nhÆ° thế là để sau nà y ngà i có thể đồng hóa ngÆ°á»i gieo giống vá»›i Äức Kitô (x. 13,37). Bởi vì đối vá»›i ngà i, Äức Giêsu tháp tùng Há»™i Thánh qua dòng lịch sá» (x. 28,18). NgÆ°á»i chÃnh là Äấng Ä‘ang hiện diện và tÃch cá»±c hoạt Ä‘á»™ng trong công việc gieo rắc Lá»i (x. 13,37). NgÆ°á»i tá»± đồng hóa vá»›i các thừa sai của NgÆ°á»i (x. 10,40). ChÃnh NgÆ°á»i xây dá»±ng Há»™i Thánh (x. 16,18), tÃch cá»±c há»— trợ Há»™i Thánh trong việc duy trì ká»· luáºt (x. 18,18-20). Và cuối cùng NgÆ°á»i sẽ là vị Thẩm phán tách các môn đệ trung thà nh khá»i những đồ đệ bất trung (x. 13,41-43). Quả tháºt, Mt đã muốn Ä‘á»c tất cả các dụ ngôn của ch. 13 nà y dÆ°á»›i ánh sáng của cuá»™c phán xét cuối cùng. Vì thế, tác giả nhấn mạnh đến trách nhiệm cá nhân là phải sinh "hoa quả", tức là các hà nh vi tốt là nh, và ngà i đã đảo lá»™n thứ tá»± của Mc là 30-60-100 thà nh 100-60-30 cho phù hợp vá»›i các truyện của ngà i vá» phán xét: bắt đầu vá»›i việc ca ngợi những ngÆ°á»i thu hoạch nhiá»u hoa quả nhất, để Ä‘i đến chá»— phê phán những ngÆ°á»i không sinh hoa quả (x. 25,14-30). Váºy má»™t truyện vá» sức mạnh của Lá»i Chúa đã trở thà nh truyện vá» phán xét.
- các mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i (11): Công thức nà y được lấy từ ná»n văn chÆ°Æ¡ng khải huyá»n. Công thức nhắc lại những bà máºt tối háºu của Thiên Chúa, cụ thể là kế hoạch cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa táºp trung nÆ¡i các hoạt Ä‘á»™ng cứu chữa của Äức Kitô.
- Há»… ai nghe lá»i ... đó là kẻ đã được gieo (19): Dụ ngôn "NgÆ°á»i gieo giống" đã được chuyển thà nh dụ ngôn "Lá»i rao giảng vá» NÆ°á»›c Trá»i". Trá»ng tâm đã chuyển từ má»™t giáo huấn vá» mầu nhiệm Äấng Mêsia phải thất bại vá» mặt nhân loại sang việc lÆ°u ý, khuyến khÃch, là hãy sẵn lòng đón nháºn sứ Ä‘iệp Tin Mừng. Dù váºy, giữa hai bà i dụ ngôn và phần giải thÃch không có mâu thuẫn, mà chỉ có khác biệt vá» Ä‘iểm nhấn mạnh thôi. Mt đã sá»a nhẹ khi viết lại Mc 4,14 để tránh sá»± đụng chạm trá»±c tiếp giữa hạt giống là lá»i (Mc 4,14) và hạt giống là ngÆ°á»i nghe (x. Mc 4,16.18.20), nhÆ°ng cÅ©ng không thà nh công bao nhiêu, vì ở Mt 13,19b, "Ä‘iá»u đã được gieo trong lòng" hẳn là lá»i, thì ở cc. 20tt, "Ä‘iá»u (CGKPV: "kẻ") được gieo" là "kẻ nghe". Ở c. 19, Mt lại xác định lá»i được gieo là "Lá»i rao giảng vá» NÆ°á»›c Trá»i".
Rõ rà ng Mt nhấn mạnh rằng ngÆ°á»i môn đệ là ngÆ°á»i hiểu lá»i: ở c. 19, ngà i xác định rằng vấn Ä‘á» vá»›i loại hạt giống/đất thứ nhất là thiếu hiểu biết, và đến c. 23, ngà i xác định rằng hạt giống tốt/đất tốt thì nghe và hiểu. Äây là hà nh văn đóng khung (x. thêm 13,13.15.51). Và Mt đã thay đổi chủ từ số phức của Mc (x. Mc 4,16tt) thà nh số Ä‘Æ¡n (x. Mt 13,20tt) để nhấn mạnh trách nhiệm cá nhân. Câu 13,23 tóm bằng cách mô tả dung mạo của hạt giống tốt/đất tốt vá»›i các cặp Ä‘á»™ng từ bổ nghÄ©a cho nhau: nghe và hiểu, sinh hoa kết quả và là m ra (so vá»›i Mc 4,20).
4.- à nghĩa của bản văn
* Giới thiệu chương các dụ ngôn (1-3a)
Toà n chÆ°Æ¡ng 13 của TM I có má»™t cụm từ dẫn nháºp ngắn vá» thá»i gian, "hôm ấy" (en tê hêmera ekeinê) nhằm tạo má»™t liên kết vá»›i cảnh trÆ°á»›c, nhÆ°ng lại Ä‘Æ°a Äức Giêsu sang má»™t cảnh má»›i. Những ngÆ°á»i nghe, là "dân chúng", lại được nhắc lại. Äức Giêsu ra khá»i "nhà " và đi đến bá» hồ (c. 1). Äám đông lại kéo đến vá»›i NgÆ°á»i (c. 2). Äây là lần duy nhất tác giả ghi nháºn Äức Giêsu "rá»i bá» nhà ". Chi tiết lạ, bởi vì ngay khi NgÆ°á»i chuyển từ Nadarét đến Caphácnaum, tác giả cÅ©ng không há» lÆ°u ý. Rất có thể chi tiết nà y đã có sẵn trong nguồn Mt dùng và là má»™t từ để mở và o má»™t hà nh trình truyá»n giáo. NhÆ°ng cÅ©ng rất có thể là trong ý Mt, là tác giả quen loại bá» các chi tiết miêu tả, từ ngữ ấy có má»™t ý nghÄ©a ngôn sứ và mục vụ. Sau bà i Diá»…n từ truyá»n giáo, từ nà y nhắc nhá»› các đòi há»i của nhiệm vụ truyá»n giáo. Tất cả những ai đã được má»i bÆ°á»›c theo Äức Giêsu (4,18-22) và đã được sai phái Ä‘i nhân danh NgÆ°á»i, Ä‘á»u phải chấp nháºn "bá» nhà " (10,35-36; 19,21).
Ná»›i chốn là "Biển Hồ" (Ghennêsarét): đây là nÆ¡i xảy ra việc kêu gá»i các môn đệ đầu tiên (4,18) và cÅ©ng là nÆ¡i mà nhóm các môn đệ có má»™t kinh nghiệm đầu vá» Äức Giêsu (8,24-27). Äức Giêsu lên má»™t "chiếc thuyá»n", mà ta có thể coi là biểu tượng của Há»™i Thánh (x. 8,23), nhÆ°ng trong TM Mt, con thuyá»n hà m ý má»™t sá»± xa cách nà o đó vá»›i các đám đông (x. 14,13; 15,39). CÅ©ng nhÆ° khi bắt đầu Bà i Giảng trên núi, ở đây NgÆ°á»i cÅ©ng "ngồi" (2 lần; x. 5,1; 7,29; 15,29; 23,2; 24,3); đây là dấu chứng tá» tÆ° cách của má»™t vị thầy. Äám đông thì "đứng": Ä‘i theo ngữ cảnh của TM I, có lẽ ta không nghÄ© tá»›i tÆ° thế đứng trong má»™t Ä‘á»n thá» hay má»™t há»™i Ä‘Æ°á»ng, mà là tÆ° thế của gia đình Äức Giêsu "đứng bên ngoà i" (12,46-47). ChÆ°Æ¡ng 13 sẽ cho thấy là m thế nà o dân chúng chiến chá»— của những ngÆ°á»i đứng bên ngoà i.
Äức Giêsu bắt đầu nói vá»›i dân chúng. Tác giả Mt không dùng từ "didaskeô, "dạy" của TM Mc, mà dùng Ä‘á»™ng từ "nói" (laleô, "to speak"), bởi vì ngà i thÆ°á»ng dùng Ä‘á»™ng từ "dạy" cho việc giải nghÄ©a Lá» Luáºt và công bố cung cách sống luân lý, thÆ°á»ng ở trong há»™i Ä‘Æ°á»ng (4,23; 5,2; 7,29; 9,35; 11,1; 13,54; 21,23; 26,55; 28,20). Bà i diá»…n từ sẽ táºp trung và o mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i (c. 11), nhÆ°ng được diá»…n tả bằng má»™t ngôn ngữ tiêu biểu, bằng "dụ ngôn" (x. cc. 3.10.13). Chi tiết nà y tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i cc. 10,13,34 và 53.
* Dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống (3b-9)
Äá»c bà i dụ ngôn, ta ghi nháºn: Ta không thấy nói là đất mầu mỡ hay cằn cá»—i, bùn lầy hay khô cứng, bằng phẳng hay mấp mô. Ta cÅ©ng không biết là vụ gieo giống được thá»±c hiện và o mùa thu hay đầu mùa đông. CÅ©ng khôn có má»™t lá»i nà o vá» khà háºu. NhÆ° váºy, chỉ những Ä‘iá»u được nói tá»›i trong bà i má»›i quan trá»ng thôi. Nhân váºt chÃnh là "ngÆ°á»i gieo giống" (ho speirôn) mà ta có thể thêm và o tÃnh từ "siêu đẳng". Ông Ä‘i và o sân khấu má»™t mình; ông là m má»™t công việc lâu giá» và mệt nhá»c, mà không hé má»™t lá»i, hoặc để than trách hoặc để nói lên sá»± thá»a mãn. Ở đây, chỉ có các sá»± kiện. Ta có thể gá»i đây là má»™t "hà nh Ä‘á»™ng biểu tượng" được minh há»a bởi má»™t nhà bình luáºn giấu mặt.
Có nhiá»u yếu tố của bà i dụ ngôn được nêu ra: hà nh vi gieo giống, hạt giống, các loại đất, chim trá»i, ...; nhÆ°ng có thể nói Ä‘á»™c giả được má»i chú ý tối Ä‘a đến ngÆ°á»i gieo giống, công việc của ông, sá»± cần mẫn, sá»± can đảm, sá»± cÆ°Æ¡ng quyết của ông, cÅ©ng nhÆ° các kết quả. Ông là má»™t nông dân lạc quan, tin tưởng rằng cả "các con Ä‘Æ°á»ng" khô cứng, những nÆ¡i sá»i đá, các bụi gai cÅ©ng có thể là m cho hạt giống sinh hoa kết quả. Không phải là ông thiếu kinh nghiệm, vì bất cứ ngÆ°á»i nà o Ãt kinh nghiệm nhất cÅ©ng hiểu rằng hạt giống không thể tăng trưởng trên những mảnh đất loại đó, nhÆ°ng ông là ngÆ°á»i cải tổ các kỹ thuât truyá»n thống.
Tháºt ra công việc gieo giống chỉ là khởi Ä‘iểm để Ä‘Æ°a tá»›i Ä‘iểm khác. Tác giả Ä‘ang nghÄ© tá»›i hoạt Ä‘á»™ng của má»™t ngÆ°á»i thợ khác, là nhà rao giảng Tin Mừng, hay chÃnh xác hÆ¡n, đó là chÃnh Äức Kitô. ChÃnh NgÆ°á»i đã cách mạng các tiêu chuẩn của việc giảng dạy quen thuá»™c (của ngÆ°á»i Pharisêu) khi chuyển sứ Ä‘iệp của Thiên Chúa cho má»i hạng ngÆ°á»i, không phải chỉ cho những ngÆ°á»i "tốt", nhÆ°ng cho má»i ngÆ°á»i. Sứ mạng của NgÆ°á»i không được bù đắp bởi những thà nh công tức thá»i (trái lại, tháºp giá Ä‘ang chá» NgÆ°á»i!), nhÆ°ng NgÆ°á»i không đầu hà ng trÆ°á»›c các thất bại, NgÆ°á»i tiếp tục Ä‘i tá»›i và gieo vãi. Ông đã tưởng rằng luôn có trÆ°á»›c mặt má»™t đám đất tốt, nếu không, ông đã chẳng phà phạm hạt giống. Thế nhÆ°ng cÅ©ng má»™t loại hạt giống lại đạt được bốn loại kết quả: những ná»— lá»±c đầu tiên đã thất bại, chỉ những ná»— lá»±c cuối cùng má»›i có kết quả. Äức Giêsu cÅ©ng đã ở trong hoà n cảnh tÆ°Æ¡ng tá»±. NgÆ°á»i đã thÆ°á»ng xuyên ra Ä‘i, ngay từ buổi đầu, để gieo Lá»i trên khắp các nẻo Ä‘Æ°á»ng Paléttina, nhÆ°ng mặc dù lao nhá»c, NgÆ°á»i không thâu đạt được các kết quả tốt. Sá»± hăng hái ban đầu nay đã tan biến nÆ¡i các thÃnh giả và nhiá»u ngÆ°á»i đã rút lui, không bÆ°á»›c theo NgÆ°á»i nữa. Dụ ngôn Ä‘ang Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i phÆ°Æ¡ng diện chÆ°á»›ng kỳ nhất của sứ vụ NÆ°á»›c Trá»i: dÆ°á»ng nhÆ° phần lá»›n công việc tông đồ, giống nhÆ° phần lá»›n hạt giống, đã bị phà đi. NhÆ°ng Äức Giêsu không nản chÃ, NgÆ°á»i không nhìn tá»›i thá»i giá» và sá»± mệt nhá»c; NgÆ°á»i không khá»±ng lại trÆ°á»›c các thất bại; NgÆ°á»i đã tiếp xúc gặp gỡ (x. 11,19), để cho thấy rằng cả mảnh đất khô chồi nhất vẫn có thể trở thà nh đất "tốt".
Trong khi biện minh cho các kết quả của công việc của Äức Giêsu, Äấng Mêsia, dụ ngôn cÅ©ng trả lá»i cho các đòi há»i biện giáo và thần há»c của cá»™ng Ä‘oà n tiên khởi. Nhiệm cuá»™c cứu Ä‘á»™ má»›i nà y phải chấp nháºn nguyên tắc là thà nh công chỉ đến xuyên qua thất bại. Váºy có thể tóm tắt ý nghÄ©a dụ ngôn nhÆ° sau: CÅ©ng y nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống đã là m công việc của mình xuyên qua vô số khó khăn thì má»›i đạt thà nh công, NÆ°á»›c Thiên Chúa được Äức Giêsu khai mà o sẽ chỉ được thiết láºp xuyên qua vô số những thất bại đáng kể. Và đó lại chÃnh là điá»u mà cả ngÆ°á»i Pharisêu lẫn các đám dông không thể "hiểu" được. NhÆ°ng thà nh công được nêu ra trong bà i dụ ngôn cÅ©ng là má»™t lá»i khuyến cáo: có hạt được gấp trăm, nhÆ°ng có hạt chỉ được sáu chục, và có hạt lại chỉ được ba chục mà thôi. Kết quả có đó vẫn không được là m cho ngÆ°á»i môn đệ rÆ¡i và o tình trạng lạc quan ngây thÆ¡ mà không tiếp tục cố gắng nữa.
* Lý do khiến Äức Giêsu nói bằng dụ ngôn (10-17)
Äức Giêsu vẫn còn ở trên thuyá»n (c. 2), nhÆ°ng các môn đệ vẫn cứ đến gần NgÆ°á»i mà há»i, mà cho đến nay ta cÅ©ng chẳng thấy các ông đâu cả! Các ông trao đổi vá»›i NgÆ°á»i má»™t câu chuyện (x. cc. 10.18.241.31) kéo dà i khá lâu trong khi đám đông thinh lặng chứng kiến (c. 36). Äây những chá»— thiếu mạch lạc do công việc soạn thảo.
Giảng dạy bằng dụ ngôn là má»™t cách má»›i, do đó, cần biện minh. Ở đây tác giả thu gom lại các câu thuá»™c nhiá»u xuất xứ có tầm mức khác nhau dÆ°á»ng nhÆ° không đáp ứng mục tiêu chỠđợi. Chúng giúp "giải thÃch" vì sao các môn đệ đón nháºn, còn ngÆ°á»i Do-thái thì không đón nháºn lá»i rao giảng của Äức Giêsu. Äiá»u nà y, chúng ta đã thấy ở 11,19.25-26. Ở tại nguồn, có sá»± quảng đại vô biên của Thiên Chúa, Äấng tùy nghi "cho" (didômi) những ngÆ°á»i nà y mà không cho những ngÆ°á»i kia được hiểu các mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i (c. 11). Theo văn mạch, "anh em" là các môn đệ, còn "há»" là dân chúng (c. 2). Sá»± cứng tin của ngÆ°á»i Do-thái, Há»™i Thánh sÆ¡ khai thấy là không hiểu được, nên đã gán thái Ä‘á»™ tiêu cá»±c nà y cho má»™t hà nh Ä‘á»™ng (trừng phạt) của Thiên Chúa. TrÆ°á»›c đó, Äức Giêsu đã giải thÃch đây là ý muốn của Thiên Chúa (x. 11,25-27). Lịch sỠđược giải thÃch, hoặc đúng hÆ¡n, được bẻ lại theo thần há»c, nhÆ°ng là m nhÆ° thế là gây ra những trục trặc trầm trá»ng hÆ¡n những trục trặc ngÆ°á»i ta muốn giải quyết.
Lá»i khẳng định hà m hồ ở c. 12 được là m sáng tá» bởi má»™t lá»i khác còn tăm tối hÆ¡n. Lá»i nà y minh há»a sá»± tá»± do của Thiên Chúa nhÆ°ng che mất sá»± công minh của NgÆ°á»i. Äá»™ng từ "ban/cho" nêu báºt sá»± quảng đại của Äấng Tối Cao, nhÆ°ng chỉ cho má»™t số ngÆ°á»i, là những ngÆ°á»i đã được Æ°u đãi, khiến cho há» thêm dồi dà o, còn những kẻ không có gì, thì còn bị tÆ°á»›c mất cả những gì há» có thể có (c. 13).
Sau những lá»i "tâm sá»±" nà y, Äức Giêsu giải thÃch lý do dùng ngôn ngữ dụ ngôn bằng cách nại đến má»™t bản văn của Isaia (6,9-10). Äây không phải là lần đầu tiên trong lịch sá» cứu Ä‘á»™, ngÆ°á»i ta thấy những thất bại nhÆ° Äức Giêsu. DÆ°á»ng nhÆ° đây là thân pháºn của các ngôn sứ. NhÆ°ng trÆ°á»›c khi trÃch dẫn Ä‘oạn dà i (cc. 14b-15), Mt tóm tắt Ä‘oạn văn má»™t cách rõ rà ng (c. 13b). Äức Giêsu đã chá»n ngôn ngữ ẩn dụ, má»™t kiểu nói thÆ°á»ng thấy nÆ¡i các ngôn sứ, "bởi vì" (hoti nguyên nhân) các ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng đã không muốn "thấy và nghe" những gì NgÆ°á»i đã loan báo và đỠnghị cho há» bằng ngôn ngữ thông thÆ°á»ng. Äây là má»™t sá»± thay đổi trong chiến thuáºt do sá»± cứng cá»i Æ°Æ¡ng bÆ°á»›ng của các thÃnh giả, chứ không phải do má»™t phÆ°Æ¡ng pháp mục vụ má»›i. Ai đã từ chối Ä‘á» nghị đầu tiên, thì sẽ nháºn được má»™t Ä‘á» nghị khác không phải dá»… hÆ¡n, nhÆ°ng tối tăm hÆ¡n, che phủ hÆ¡n, huyá»n bà hÆ¡n. Sá»± từ khÆ°á»›c của con ngÆ°á»i là nguyên do khiến Thiên Chúa, Äức Giêsu co lại. Mc còn cứng rắn hÆ¡n nữa vì ngà i gán cho Äấng Cứu thế ý định trừng phạt: "để [hina mục Ä‘Ãch] há» có nhìn mãi nhìn hoà i cÅ©ng chẳng thấy" (Mc 4,11)2.
Mt rút bản văn Is 6,9-10 từ Bản dịch LXX; so vá»›i bản HÃp-ri, trong Bản dịch Hy Lạp nà y, má»i nét phi lý vá» thần há»c đã bị loại Ä‘i. Vị ngôn sứ tiên liệu sứ mạng của ông sẽ thất bại ngay bÆ°á»›c đầu, do các thÃnh giả cứng lòng. Ông vẫn mạnh mẽ can đảm là m việc để mong hoán cải toà n thể Israel. NhÆ° thế, nếu công việc của ông không đạt được kết quả mong Æ°á»›c, lá»—i thuá»™c vá» con cái Israel. Äức Giêsu cÅ©ng thấy sứ mạng của NgÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng đó. NhÆ°ng khi há» từ chối Äấng Mêsia, hỠđã là m cho lá»i sấm ngôn nên trá»n (c. 14). Ngôn sứ Isaia dÄ© nhiên không nghÄ© tá»›i lá»i giảng của Äức Giêsu, nhÆ°ng Ä‘iá»u nà y không ngăn cản Mt thấy rằng vị ngôn sứ cÅ©ng đã báo trÆ°á»›c vá» số pháºn của lá»i rao giảng nà y.
Tác giả Ä‘ang "cay cú" vá»›i há»™i Ä‘Æ°á»ng, nhÆ°ng ngà i còn tá» ra báºn tâm vá»›i cá»™ng Ä‘oà n hÆ¡n (cc. 16-17). Mối phúc của các môn đệ đã được công bố ngay trong phần mở của Bà i Giảng trên núi (5,12). Bây giá» Mt cảm thấy cần nhắc lại để nâng đỡ đức tin vẫn còn yếu á»›t của các tÃn hữu. Mối phúc nà y hệ tại việc lắng nghe Lá»i Chúa, chấp nháºn bản thân và công việc của Äức Kitô. Äây chÃnh là vinh dá»± há» có, còn lá»›n lao hÆ¡n vinh sá»± của các vị Tổ phụ Cá»±u Ước. Bằng móc nối nà y, Mt cÅ©ng cho thấy cá»™ng Ä‘oà n Do Thái – Kitô hữu nà y má»›i là sá»± nối dà i của Israel chân chÃnh (chứ không phải là há»™i Ä‘Æ°á»ng).
* Giải thÃch dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống (18-23)
Phần "giải thÃch" lại tách khá»i chÃnh bà i dụ ngôn (cc. 3-9) vá» mặt ná»™i dung và hình thức. Câu truyện đầu được thêm và o nhiá»u chi tiết má»›i. Các chi tiết mô tả là hạt giống, gai góc, chim trá»i, ... đã có má»™t ý nghÄ©a biểu tượng mà trÆ°á»›c đây không có. Dụ ngôn đã biến thà nh hầu nhÆ° má»™t ẩn dụ và đã thay đổi cả chủ Ä‘á». Bà i gốc là má»™t loan báo vá» những chiến thắng tÆ°Æ¡ng lai của NÆ°á»›c thiên sai; Ä‘á» tà i của "phần giải thÃch" lại nhìn đến số pháºn của lá»i nÆ¡i má»—i thÃnh giả. "Dụ ngôn NgÆ°á»i gieo giống" đã chuyển thà nh dụ ngôn vá» "Lá»i rao giảng NÆ°á»›c Trá»i" (c. 19); từ ngữ logos được dùng 5 lần, trong khi không xuất hiện trong phần đầu. Các dạng đất khác nhau không tượng trÆ°ng các thÃnh giả nghe lá»i Äức Giêsu rao giảng, nhÆ°ng các loại Kitô hữu khác nhau, các tâm trạng khác nhau há» có khi nghe sứ Ä‘iệp Tin Mừng. NgÆ°á»i giải thÃch đã quên mất cá» tá»a Do Thái Ä‘ang được Äức Giêsu ngá» lá»i vá»›i, để nói vá»›i má»™t cá» tá»a đã và đang trải nghiệm những khó khăn mà đức tin Kitô giáo gặp phải. Trong bản văn đầu, tác giả nhắm và o sá»± tÆ°Æ¡ng phản và hÆ°á»›ng vá» bà i há»c chung kết phát xuất từ kết quả phong phú do đất tốt; ngược lại, phần giải thÃch quan tâm đến cả các mÆ°u toan không thà nh công. Trong bản văn nà y, các nguyên do ngăn cản hoặc là m cháºm sá»± phát triển của hạt giống là gian nan (thlipsis) và ngược đãi (diôgmos); các nghịch cảnh nà y liên hệ đến hoà n cảnh của Há»™i Thánh sÆ¡ khai (tÆ°Æ¡ng tá»± trong Lc 8,15: hypomonê hiểu là "sá»± kiên trì" khi gặp các nguy hiểm đối vá»›i đức tin).
Bản văn má»›i nà y cho thấy rằng má»i sá»± tùy thuá»™c thiện chà của má»—i má»™t tÃn hữu. Tác giả đã thay từ ngữ số phức ha men, "có những [hạt]", alla, "có những [hạt] khác" (cc. 4-8) bằng từ số Ä‘Æ¡n ("ai nghe": cc. 20.22.23). Lá»i đến tai má»i ngÆ°á»i (đám đông và các môn đệ) nhÆ°ng không phải má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u quan tâm đến và vâng lá»i nhÆ° nhau ("nghe" theo nghÄ©a Kinh Thánh là "hiểu", tức là gắn bó vá» trà thức, và "vâng lá»i", tức gắn bó bằng Ä‘á»i sống. Äây chÃnh là thần há»c kinh Shema (Änl 6,4-5) được và o cho các Kitô hữu.
+ Kết luáºn
Bà i Giảng trên núi và bà i Diá»…n từ vá» truyá»n giáo nhắm trá»±c tiếp đến chÃnh tÆ° cách môn đệ; còn các dụ ngôn lại nhắm đến cách thi hà nh sứ mạng truyá»n giáo, hoà n cảnh của Há»™i Thánh. Và o lúc tác giả viết, Há»™i Thánh đã trở nên vững và ng ở khắp nÆ¡i. Dù váºy, sá»± cứng lòng của ngÆ°á»i Do Thái vẫn là má»™t cái gai là m cho các tÃn hữu phải Ä‘au Ä‘á»›n (cc. 10-17). Cần phải nêu báºt tất cả các cố gắng của Äức Giêsu nhằm Ä‘Æ°a sứ Ä‘iệp Phúc Âm đến cho ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i.
Tuy nhiên, sứ Ä‘iệp cÅ©ng được gá»i đến cho các môn đệ của Äức Giêsu. Há» phải thấy mình vừa được nhắc nhở vừa được trấn an: được nhắc nhở hãy trở nên đất tốt và sinh hoa quả tối Ä‘a; được trấn an do biết Äức Giêsu hoà n toà n là m chủ tình thế: NgÆ°á»i có gặp thất bại, nhÆ°ng các thất bại nà y được tiên liệu trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa.
5.- Gợi ý suy niệm
- Quả tháºt, thà nh công đến từ thất bại. Thất bại, nhÆ° tấn bi kịch tháºp giá sẽ cho thấy, là đảm bảo cho thà nh công. Do đó, bà i dụ ngôn là má»™t sứ Ä‘iệp chiến thắng gá»i đến cho các tông đồ và các tÃn hữu, là má»™t lá»i khuyến khÃch và trấn an. Hiểu nhÆ° thế, bà i dụ ngôn là má»™t lá»i loan báo mang tÃnh ngôn sứ báo trÆ°á»›c các chiến thắng của Äức Kitô và của Há»™i Thánh.
- Hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu chỉ đâm chồi và kết trái tại nÆ¡i nà o có đất tốt, nghÄ©a là tại nÆ¡i nà o NgÆ°á»i gặp được những tÆ° thế sẵn sà ng. NhÆ° thế, ngÆ°á»i tÃn hữu phải trở thà nh "đất tốt" nếu muốn là m cho hạt giống thần linh nhanh chóng đâm chồi và kết quả nÆ¡i mình và nÆ¡i ngÆ°á»i khác. Phải mở trái tim ra, phải san bằng con Ä‘Æ°á»ng mà đón sứ Ä‘iệp Kitô giáo. Bà i dụ ngôn Ä‘ang muốn lay Ä‘á»™ng tình trạng tê cóng, lưỡng lá»± hoạc cứng cá»i của các thÃnh giả.
- Trong Bà i giảng trên núi, Äức Giêsu đã cho biết rằng ngÆ°á»i môn đệ không chỉ được đánh giá theo những gì đã biết, nhÆ°ng còn theo những gì đã là m (7,13-27). Tiêu chuẩn nà y được nhắc lại trong phần giải thÃch dụ ngôn. Không phải chỉ cần nghe lá»i giảng là đã được cứu, nhÆ°ng còn phải diá»…n tả ra bằng những việc tốt là nh, tức là là m cho lá»i rao giảng đã nghe sinh hoa kết quả. Tiêu chuẩn nà y đã được nhắc lại nhiá»u lần (x. 3,8.10; 7,17-19; 12,33). Các quả chứng tá» phẩm chất của cây; không có hoa quả, má»i sá»± chỉ là chuyện bì phu.
- Äá»i sống Kitô hữu sẽ gặp vô số nguy hiểm (Satan, gian nan, thá» thách, bách hại, các lo lắng sá»± Ä‘á»i, và bả vinh hoa phú quý). Cần phải có sức mạnh và sá»± can đảm mà thắng vượt chúng. Bà i dụ ngôn vá» Lá»i là bà i dụ ngôn vỠđức tin: bà i nà y minh há»a tấn bi kịch của ngÆ°á»i phải hằng ngà y chiến đấu để giữ vững sá»± Æ°ng thuáºn đối vá»›i sứ Ä‘iệp của Äức Kitô. [Mục Lục]
37. Suy niệm của Noel Quesson
Trong ba Chúa nháºt của mùa hè Ä‘ang đến, chúng ta sẽ Ä‘á»c bảy bà i dụ ngôn mà Thánh Matthêu đã táºp há»p trong bà i giảng dà i thứ ba của Äức Giêsu. GiỠđây, Äức Giêsu Ä‘i qua má»™t khúc quanh trong sứ vụ của NgÆ°á»i: NgÆ°á»i đụng phải sá»± thù ghét công khai của các thủ lãnh tôn giáo. Há» quyết định loại trừ NgÆ°á»i (Mt 12,14)... Những đám đông, sau nhiệt tình dá»… dà ng lúc ban đầu, đã thất vá»ng bởi vì Äấng Mêsia ấy từ chối bÆ°á»›c qua hà nh Ä‘á»™ng chÃnh trị.
Hôm ấy, Äức Giêsu từ trong nhà đi ra ngồi ở ven biển hồ. Dân chúng tụ há»p bên NgÆ°á»i rất đông, nên NgÆ°á»i phải xuống thuyá»n mà ngồi, còn toà n thể đám đông thì đứng trên bá». NgÆ°á»i dùng dụ ngôn mà nói vá»›i há» nhiá»u Ä‘iá»u.
"Dụ ngôn" dịch từ "mâchâl" của tiếng Do Thái, có nghÄ©a là "má»™t chuyện kể tượng trÆ°ng dùng để là m cho ngÆ°á»i ta khám phá má»™t ý nghÄ©a ẩn giấu": Thế giá»›i tạo váºt đầy những biểu tượng. Khi quan sát những thá»±c tại tầm thÆ°á»ng của cuá»™c sống hà ng ngà y. Äức Giêsu nhìn qua chúng, những thá»±c tại thánh thiêng. Và dụ nhÆ° công việc của những nông dân là m NgÆ°á»i nghÄ© đến má»™t sá»± việc khác... Các bạn thá» Ä‘oán việc gì nà o?
NgÆ°á»i nói: "Kìa ngÆ°á»i gieo giống Ä‘i ra gieo giống. Trong khi ngÆ°á»i ấy gieo, thì có những hạt rÆ¡i xuống vệ Ä‘Æ°á»ng, chim chóc đến ăn mất. Có những hạt rÆ¡i trên sá»i đá chá»— đất không có nhiá»u; nó má»c ngay vì đất không sâu nhÆ°ng khi nắng lên, nó liá»n bị cháy, và vì thiếu rá»… nên bị chết khô. Có những hạt rÆ¡i và o bụi gai, gai má»c lên là m nó chết nghẹt...â€
Những hạt giống tá»™i nghiệp! Và ngÆ°á»i gieo hạt đáng thÆ°Æ¡ng! Tại sao Äức Giêsu kể cho chúng ta nghe má»™t loạt những thất bại ấy? Cho đến bây giá» công việc của ngÆ°á»i gieo hạt hoà n toà n vô Ãch.
Chúng ta cÅ©ng thế, thÆ°á»ng trong những thá»±c tế nà o đó của cuá»™c sống, chúng ta có ấn tượng đã thất bại thảm hại... ngay từ đầu, và sau má»™t thá»i gian ngắn nẩy mầm hoặc sau má»™t thá»i dà i hÆ¡n thà nh công. Tất cả những thất bại nà y, Äức Giêsu đã gặp. Trong lúc kể lại dụ ngôn nà y, NgÆ°á»i nghÄ© đến những thất bại trong việc tông đồ của chÃnh mình. Không che giấu má»i sá»± thất bại đó Äức Giêsu phân tÃch chúng má»™t cách sáng suốt...
NhÆ°ng NgÆ°á»i muốn Ä‘i tá»›i đâu? NgÆ°á»i gieo hạt phải chăng đã mất thá»i gian vô Ãch?
Có những hạt lại rơi nhằm đất tốt, nên sinh hoa, kết quả: hạt dược gấp trăm, hạt được sáu chục, hạt được ba chục. Ai có tai thì nghe.
Váºy đây là má»™t bà i há»c phi thÆ°á»ng vá» lòng trông cáºy mà Äức Giêsu Ä‘em lại cho chúng ta. Khi bạn nhìn Ä‘á»i sống đáng thÆ°Æ¡ng của bạn, khi bạn nhìn Giáo Há»™i, hoặc thế giá»›i bạn chá»› ở lại trong những nháºn định bi quan và nản chÃ: bất chấp má»i thất bại, má»™t mùa gặt sẽ đến. Các báºc cha mẹ gặp nhiá»u khó khăn vá»›i con cái mình, xin các ông bà chá»› từ chối gieo hạt. Giá»›i trẻ chÆ°a thà nh công trong công việc của mình, các bạn hãy lắng nghe sứ Ä‘iệp lạc quan và thá»±c tế của Äức Giêsu. Mặc dù sứ Ä‘iệp đã được công bố hai ngà n năm nay, nó vẫn giữ được má»i sá»± má»›i mẻ hợp thá»i đại. Thế giá»›i ngà y nay luôn cần đến sứ Ä‘iệp ấy.
Lạy Chúa, xin hãy dạy chúng con biết phân biệt các hạt giống nà o... hứa hẹn những mùa gặt... bất chấp má»i vẻ bá» ngoà i trái ngược.
Các môn đệ đến gần há»i Äức Giêsu rằng: “Sao Thầy lại dùng dụ ngôn mà nói vá»›i há», NgÆ°á»i đáp: "Bởi vì anh em thì được Æ¡n hiểu biết các mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i, còn há» thì không Ai đã có thì được cho thêm, và sẽ có dÆ° thừa! còn ai không có, thì ngay cái Ä‘ang có cÅ©ng sẽ bị lấy mất. Bởi thế nếu Thầy dùng dụ ngôn mà nói vá»›i há», là vì há» nhìn mà không nhìn, nghe mà không nghe không hiểu.
Không Ä‘i và o việc giải thÃch chuyên môn Ä‘oạn văn khó hiểu nà y, Ãt nhất chúng ta hãy nháºn ra chân lý rất hiện đại của nháºn định ấy... Có những thá»i kỳ ngÆ°á»i ta có sá»± nhất trà trong đức tin và toà n thể những ngÆ°á»i được dạy giáo lý xem ra Ä‘á»u gắn đức tin ấy vá»›i đức tin được giảng dạy. Ngà y nay, chúng ta tìm thấy tình hình mà Äức Giêsu gợi ra: ngÆ°á»i ta có thể "tiếp nháºn" hoặc "từ khÆ°á»›c†lá»i Ä‘á» nghị của đức tin. Äức Giêsu phân biệt rõ rà ng hai loại thÃnh giả: những ngÆ°á»i nhìn, nghe và hiểu... và những ngÆ°á»i không nhìn, không nghe. Äức Giêsu đã không chá»n lá»±a để NgÆ°á»i trở nên khó hiểu? NgÆ°á»i không nói: "bằng dụ ngôn" để che giấu má»™t số chân lý cho lá»™t số ngÆ°á»i.
Tháºt ra, Äức Giêsu không thể nói vá» Thiên Chúa cách nà o khác vá»›i dụ ngôn. Sá»± thuyết giáo của NgÆ°á»i mạc khải những "mầu nhiệm†vượt quá con ngÆ°á»i má»™t cách vô cùng táºn, và má»™t phần lá»›n vẫn còn bị "che giấuâ€... ChÃnh trong phần không rõ rà ng nà y mà tá»± do của con ngÆ°á»i được kêu gá»i. NgÆ°á»i ta không “tá»± do" trÆ°á»›c Ä‘iá»u gì đã hiển nhiên. Mầu nhiệm của NÆ°á»›c Thiên Chúa, trong tất cả sá»± phong phú của nó, không phải là má»™t chân lý được áp đặt. Äó là má»™t bà máºt chỉ được bà y tá» cho những tấm lòng sẵn sà ng lắng nghe. Má»™t dụ ngôn không rõ rà ng... Phải tìm kiếm... Phải Æ°á»›c muốn.
Thế là đối vá»›i hỠđã ứng nghiệm lá»i sấm của ngôn sứ Isaia: "Các ngÆ°Æ¡i có lắng tai nghe cÅ©ng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cÅ©ng chẳng thấy. Và lòng dân nà y đã ra đần Ä‘á»™n, chúng đã nặng tai, còn mắt thì chúng nhắm lại, kẻo mắt chúng thấy, tai chúng nghe và lòng hiểu được mà hoán cải, và rồi Ta sẽ chữa chúng cho là nhâ€.
Chúng ta cảm thấy sá»± Ä‘au khổ của Äức Giêsu nhiá»u dÆ°á»ng nà o trÆ°á»›c những sá»± từ khÆ°á»›c ấy! NgÆ°á»i đã đến để Ä‘em lại cho hỠánh sáng, để mở mắt há» ra... để chữa cho há» bệnh mù lòa. NhÆ°ng NgÆ°á»i không thể cÅ©ng không muốn “ép buá»™c†há». NgÆ°á»i tôn trá»ng tá»± do của há».
Còn anh em, mắt anh em tháºt có phúc vì được thấy, tai anh em tháºt có phúc vì được nghe. Váºy anh em hãy nghe dụ ngôn ngÆ°á»i gieo giống.
Vâng, Lạy Chúa, con muốn lắng nghe. Xin Chúa cho con đôi tai tinh tế và đôi mắt mới mẻ.
Há»… ai nghe lá»i rao giảng NÆ°á»›c Trá»i mà không hiểu, thì quá»· dữ đến cÆ°á»›p Ä‘i Ä‘iá»u đã gieo trong lòng ngÆ°á»i ấy: đó là kẻ được gieo bên vệ Ä‘Æ°á»ng.
Trong việc giải thÃch dụ ngôn, Ä‘iểm nhấn mạnh không được đặt trên khả năng của hạt giống hay niá»m hy vá»ng không gì thắng nổi của ngÆ°á»i gieo hạt (nhÆ° chúng ta đã ghi nháºn)… nhÆ°ng đặt trên sá»± khác nhau của đất, nghÄ©a là trên những thiên hÆ°á»›ng của những ngÆ°á»i đón nháºn "lá»i Thiên Chúa"... Trong nhóm ngÆ°á»i thứ nhất đức tin không bám, không đâm rá»…, hạt giống cÅ©ng không nẩy mầm... bởi vì chim chóc đã đến ăn mất hạt trên Ä‘Æ°á»ng.
Bên trên những hình ảnh cụ thể. Äức Giêsu còn nhìn rất xa: ngÆ°á»i lắng nghe Lá»i Chúa có má»™t kẻ thù. Chúng ta đã quên Ä‘iá»u đó sao? Má»™t kẻ thù đáng ngại mà Äức Giêsu gá»i là "quá»· dữ". Äà ng sau con ngÆ°á»i không đạt được đức tin, có má»™t thứ vá»±c thẳm mầu nhiệm, và cÅ©ng nhÆ° chÃnh đức tin nó không hoà n toà n trở thà nh hợp lý được: nó là má»™t quyá»n lá»±c ẩn giấu mà con ngÆ°á»i không là m chủ được. Lạy Chúa, xin giải thoát chúng con khá»i quá»· dữ!
Còn kẻ được gieo trên nÆ¡i sá»i đá, đó là kẻ nghe Lá»i và liá»n vui vẻ đón nháºn. NhÆ°ng nó không đâm rá»… mà là kẻ nhất thá»i khi gặp gian nan hay bị ngược đãi vì Lá»i, nó vấp ngã ngay...
Sau kẻ không tin vì đức tin chÆ°a được nẩy mầm, giỠđây cÅ©ng theo Äức Giêsu, là ngÆ°á»i tÃn hữu “bá» ngÅ©â€, ngÆ°á»i ấy bỠđạo nhÆ° cách nói rõ rà ng của Thánh Luca trong Ä‘oạn văn song song (Lc 8,18). Thiếu rá»… cây? NgÆ°á»i ấy nhiệt tình theo Äức Kitô khi má»i sá»± dá»… dà ng xuôi chảy, và bá» NgÆ°á»i khi khó khăn, thá» thách, Ä‘au khổ; ngược đãi áºp đến. Than ôi! Chúng ta biết rõ hoà n cảnh nà y thÆ°á»ng xảy đến. Lạy Chúa, xin cho con được bám rá»… trong Chúa!
Còn kẻ được gieo và o bụi gai, đó là kẻ nghe Lá»i, nhÆ°ng ná»—i lo lắng sá»± Ä‘á»i và bả vinh hoa phú quý bóp nghẹt khiến Lá»i không sinh hoa kết quả gì…
GiỠđây là "ngÆ°á»i tÃn hữu không đạt đến sá»± chÃn muồi của đức tin"... bởi vì ngÆ°á»i ấy bị tinh thần của thế gian giữ lại bị bối cảnh vô tÃn xung quanh bao vây. Chúng ta cảm thấy rõ rà ng đối vá»›i Äức Giêsu đức tin là má»™t công việc phát triển lâu dà i, và phải chiến đấu chống lại má»i thứ trở ngại. Äức Giêsu đã thÆ°á»ng xuyên cảnh báo các môn đệ chống lại ảnh hưởng của thế gian (Lc 9,57-62; 14,28-33; 16,19-31; Ga 15,19; 12,6).
Äức tin bị bóp nghẹt? Äức tin dần dần xanh xao vì thiếu hÆ¡i thở và má»™t ngà y kia bị chết nghẹt. Phần còn lại, tất cả đã chiếm quá nhiá»u chá»— trong Ä‘á»i sống: "Các bạn biết đấy? Là m sao tôi có thể Ä‘i nghe Lá»i Chúa ngà y Chúa nháºt! Tôi còn Ä‘i xem đá banh, Ä‘i chÆ¡i lÆ°á»›t ván... và vì tôi quá mệt vá»›i tuần lá»… của tôi, váºy thì tôi phải tranh thủ ngà y nghỉ “cuối tuần"... Và chÃnh Ä‘iá»u chủ yếu phải vượt qua má»i thứ khác!
Lạy Chúa, xin giải thoát chúng con khá»i sá»± quyến rÅ© của thế gian và bả vinh hoa phú quý.
Còn kẻ được gieo trên đất tốt, đó là kẻ nghe Lá»i và hiểu thì tất nhiên sinh hoa kết quả và là m ra kẻ được sáu chục, kẻ được ba chục.
Sinh hoa kết quả!
Äó là điá»u mong Æ°á»›c mà Äức Giêsu muốn chúng ta thá»±c hiện (Mt 3,10; 12,33; 13,23-26; 12,43). Má»™t Ä‘á»i sống trà n đầy, phong phú. Äối vá»›i Äức Giêsu, Ä‘iá»u kiện chủ yếu để Ä‘á»i sống chúng ta sinh hoa, kết quả là Lá»i Thiên Chúa được lắng nghe và hiểu lâu dà i. Thông qua sá»± phân tÃch vá» các mức Ä‘á»™ lác nhau của đức tin chúng ta Ä‘oán ra rằng không có gì vÄ©nh viá»…n là chung cuá»™c. Äó là điá»u mà ngà y hôm nay chúng ta nháºn định xung quanh chúng ta và ở trong chúng ta. Äức tin là má»™t "Ä‘á»i sống", má»™t ngà y nà o đó được gieo xuống, lá»›n lên và sinh hoa quả... nhÆ°ng là má»™t Ä‘á»i sống mong manh phải được phát triển ở giữa nhiá»u nghịch cảnh Ä‘ang tấn công nó…
Nếu chúng ta cần là m cho đức tin phát triển... thì chúng ta cÅ©ng phải trở thà nh những "ngÆ°á»i gieo vãi Phúc Âm", và chuẩn bị đất Ä‘ai, ngõ hầu tấm lòng của anh em mình trở thà nh má»™t mảnh đất tốt sinh ra gấp trăm. Chúng ta quan tâm đến chÃnh hạnh phúc của há»: "Phúc thay ai lắng nghe Lá»i và đem ra thá»±c hà nh!†[Mục Lục]
38. Hãy mặc lấy tâm tình của ngÆ°á»i gieo giống
(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngá»c Biển)
Trong quá trình loan báo Tin Mừng, Äức Giêsu đã dùng nhiá»u dụ ngôn khác nhau để giúp cho ngÆ°á»i Dothái cùng thá»i thay đổi thái Ä‘á»™ và cách sống sao cho phù hợp vá»›i Tin Mừng.
Hôm nay, Äức Giêsu dùng dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giống†để giúp cho ngÆ°á»i nghe hiểu ý nghÄ©a của ná»™i dung lá»i giảng.
- Cách gieo hạt và thá»a ruá»™ng của ngÆ°á»i Dothái
NgÆ°á»i Dothái xÆ°a không có những cánh đồng bằng phẳng nhÆ° ở đồng bằng của Việt Nam, mà thá»a ruá»™ng của há» thuá»™c loại báºc thang trên sÆ°á»n đồi nhÆ° những vùng núi Trung du và thượng du gồm sÆ¡n địa và bán sÆ¡n địa nhÆ° ở miá»n Bắc Việt Nam. NhÆ° váºy, thá»a ruá»™ng của há» thÆ°á»ng có sá»i đá, gai góc và thiếu nÆ°á»›c.
Cách thức gieo hạt của há» rất giống vá»›i cách sạ lúa của ngÆ°á»i Nam Bá»™ chúng ta. Tức là há» không cấy từng cụm nhÆ° đồng bằng, mà há» rắc hạt trên thá»a đất của mình.
Sau khi quan sát và thấy hình ảnh của ngÆ°á»i gieo hạt cÅ©ng nhÆ° những thá»a đất khác nhau, Äức Giêsu đã rất tinh tế khi dùng dụ ngôn nà y để nói vá» thái Ä‘á»™ của dân chúng khi lắng nghe Lá»i Chúa và sá»± quảng đại, hà o phóng của Thiên Chúa khi gieo giống.
- Tâm tình ngÆ°á»i Ä‘i gieo giống
Äức Giêsu Ä‘Æ°a ra hình ảnh của ngÆ°á»i gieo giống tháºt kỳ lạ: ông là ngÆ°á»i hà o phóng. Chá»— nà o cÅ©ng gieo. Gieo vung vãi không tiếc hạt, tiếc công. Gieo má»™t cách quảng đại, không phân biệt bất cứ loại đất nà o. Gieo cả nÆ¡i sá»i đá, vệ Ä‘Æ°á»ng, bụi gai. Ông gieo trong thái Ä‘á»™ kiên trì và trung thà nh, không tÃnh toán thiệt hÆ¡n, không biết má»i mệt và không há» thất vá»ng.
Ông đầu tÆ° hết tất cả những gì mình có nhÆ°: tiá»n tà i, vốn liếng, sức khá»e và cả ngà y lẫn đêm. Ông gieo má»i nÆ¡i má»i chốn.
Có được Ä‘iá»u ấy, hẳn ông là ngÆ°á»i có tham vá»ng lá»›n, má»™t trái tim rá»™ng mở để vượt qua má»i rà o cản, khó khăn, để tung gieo từng hạt giống, bất chất má»i sá»± ngá»— nghịch. Ông có má»™t tình yêu bao la, vượt lên trên tất cả, miá»…n sao hạt giống được tung ra và rÆ¡i và o má»i môi trÆ°á»ng.
Nói nhÆ° thế, không có nghÄ©a ông là ngÆ°á»i vô trách nhiệm, không chuyên nghiệp, nhÆ°ng muốn diá»…n tả hình ảnh má»™t ngÆ°á»i nông dân cần cù, chịu khó, kiên trì và quảng đại. Hình ảnh đó không ai khác ngoà i Thiên Chúa, mà hiện thân chÃnh là Äức Giêsu, ngÆ°á»i Ä‘ang nói qua dụ ngôn.
Tháºt váºy, Thiên Chúa say mê con ngÆ°á»i, không ngừng tìm má»i cách để mong sao con ngÆ°á»i nháºn ra chân lý, tình thÆ°Æ¡ng để mà cải hóa bản thân cho tốt hÆ¡n. Vì thế, tình yêu của Thiên Chúa là má»™t tình yêu phổ quát, không phân biệt già u nghèo, giai cấp, địa vị, mà u da, sắc tá»™c..., vì “NgÆ°á»i là m cho mặt trá»i má»c lên trên ngÆ°á»i là nh cÅ©ng nhÆ° kẻ dữ, là m cho mÆ°a xuống trên kẻ là nh cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i bất lÆ°Æ¡ng…â€
- Thái Ä‘á»™ của má»—i chúng ta trong vai trò của ngÆ°á»i gieo và nháºn
Khi dùng dụ ngôn “ngÆ°á»i gieo giống†và nhiá»u loại đất khác nhau, Äức Giêsu mong muốn má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng mang trong mình tâm tình của ngÆ°á»i gieo giống. Tức là gieo trong hy sinh, vất vả, không tÃnh toán hÆ¡n thiệt, không Ãch ká»· nhá» nhen. Bổn pháºn của ngÆ°á»i môn đệ chÃnh là mau mắn lên Ä‘Æ°á»ng, tung hoà nh khắp nÆ¡i, biết táºn dụng má»i thá»i gian, phÆ°Æ¡ng tiện để miá»…n sao Lá»i Chúa được loan xa tá»›i má»i nÆ¡i, má»i chốn, không phân biệt há» là ai, cuá»™c sống và địa vị của há» nhÆ° thế nà o...
Tháºt váºy, chúng ta cứ trung thà nh và quảng đại, còn thà nh công là do Chúa chứ không phải hoà n toà n ở khả năng của chúng ta. Tinh thần nà y đã được thánh Phaolô nói đến khi ngà i xác định: “Tôi trồng, anh Apôlô tÆ°á»›i, nhÆ°ng Thiên Chúa má»›i là m cho lá»›n lên. Vì thế, kẻ trồng hay ngÆ°á»i tÆ°á»›i chẳng là gì cả, nhÆ°ng Thiên Chúa, Ãấng là m cho lá»›n lên, má»›i đáng kể†(1 Cr 3,6-7).
Là m được Ä‘iá»u đó, chúng ta cần có má»™t trái tim đủ lá»›n để yêu thÆ°Æ¡ng, kiên trì và trung thà nh.
Là kitô hữu, chúng ta được hạt giống là chÃnh Lá»i của Chúa gieo và o lòng chúng ta từ ngà y chúng ta lãnh nháºn Bà tÃch Rá»a tá»™i. Rồi tiếp tục trải qua dòng thá»i gian, chúng ta có nhiá»u Ä‘iá»u kiện để cho Hạt Giống ấy nẩy mầm và sinh hoa kết trái dồi dà o. NhÆ°ng thá» há»i, má»—i chúng ta có sẵn sà ng để trở thà nh thá»a đất tốt tÆ°Æ¡i hay chỉ là sá»i đá, ven Ä‘Æ°á»ng và gai góc?
Lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i má»—i chúng ta hãy có tấm lòng bao dung, Ä‘á»™ lượng nhÆ° ngÆ°á»i gieo giống, đồng thá»i cÅ©ng phải có thái Ä‘á»™ cởi mở, hân hoan, Ä‘Æ¡n sÆ¡ và yêu mến để cho hạt giống được nảy mầm, trổ sinh hoa trái dồi dà o nhÆ° những thá»a đất tốt.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con được mặc lấy tâm tình của ngÆ°á»i gieo giống, đồng thá»i cÅ©ng trở nên những thá»a đất tốt để hạt giống Lá»i Chúa được trổ sinh hoa trái dồi dà o nÆ¡i tâm hồn chúng con. Amen. [Mục Lục]
|