Chúa nháºt III mùa Chay, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
16.03.2017
Tin Mừng Ga 4,5-42: Khi ấy, Äức Giê-su đến má»™t thà nh xứ Sa-ma-ri, tên là Xy-kha, gần thá»a đất ông Gia-cóp đã cho con là ông Giu-se. Ở đấy, có giếng của ông Gia-cóp. NgÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng má»i mệt, nên ngồi ngay xuống bá» giếng. Lúc đó và o khoảng mÆ°á»i hai giá» trÆ°a. Có má»™t ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri đến lấy nÆ°á»›c. Äức Giê-su nói vá»›i ngÆ°á»i ấy: “Chị cho tôi xin chút nÆ°á»›c uống!†Lúc đó, các môn đệ của NgÆ°á»i đã và o thà nh mua thức ăn. NgÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri liá»n nói: “Ông là ngÆ°á»i Do-thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Sa-ma-ri, cho ông nÆ°á»›c uống sao?†Quả thế, ngÆ°á»i Do-thái không được giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i Sa-ma-ri. Äức Giê-su trả lá»i: “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: ‘Cho tôi chút nÆ°á»›c uống’, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống...
CHÚA NHẬT III MÙA CHAY, NĂM A (2017)
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Xh 17,3-7; Rm 5,1-2.5-8; Ga 4,5-42 ----†----
Mục Lục
1. Thiên Chúa ở đâu?. PAGEREF CN3-Chay_A868 h 1
2. Bên bỠgiếng GiacobPAGEREF CN3-Chay_A869 h 2
3. Chỉ có Chúa mới lấp đầy đượcPAGEREF CN3-Chay_A870 h 4
4. CÆ¡n khát Ä‘am mê – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»nPAGEREF CN3-Chay_A871 h 6
5. Giòng nước hằng sống – Cố Lm. Hồng PhúcPAGEREF CN3-Chay_A872 h 8
6. “NÆ°á»›c hằng sống†chÃnh là Äức GiêsuPAGEREF CN3-Chay_A873 h 9
7. Nước Hằng Sống – Lm Antôn Nguyễn Văn TiếngPAGEREF CN3-Chay_A874 h 13
8. Nhịp cầu thiêng liêng – ÄTGM. Jos Ngô Quang Kiệt PAGEREF CN3-Chay_A875 h 17
9. Cho Tôi xin chút nước uốngPAGEREF CN3-Chay_A876 h 20
10. Chúa hiện diện đó, khi ta khát PAGEREF CN3-Chay_A877 h 22
11. Khát vá»ng vô biên của con ngÆ°á»i – R. VeritasPAGEREF CN3-Chay_A878 h 23
12. Xin mở mắt tâm hồn con – R. VeritasPAGEREF CN3-Chay_A879 h 26
13. Trống vắngPAGEREF CN3-Chay_A880 h 29
14. ThỠlạy trong tinh thần và chân lý – André SèvePAGEREF CN3-Chay_A881 h 30
15. Äổi thayPAGEREF CN3-Chay_A882 h 32
16. Gặp gỡPAGEREF CN3-Chay_A883 h 33
17. Trong Thánh Thần và Chân LýPAGEREF CN3-Chay_A884 h 35
18. Cuộc gặp gỡ kỳ diệuPAGEREF CN3-Chay_A885 h 36
19. Suy niệm của JKNPAGEREF CN3-Chay_A886 h 38
20. Cuộc gặp gỡ bất ngỠ– Lm. FX. Vũ Phan LongPAGEREF CN3-Chay_A888 h 42
21. Chú giải của Noel QuessionPAGEREF CN3-Chay_A889 h 52
22. Gặp gỡ đức kitô biến đổi cuá»™c Ä‘á»i mìnhPAGEREF CN3-Chay_A890 h 56
23. Nước Không Bao GiỠKhát NữaPAGEREF CN3-Chay_A891 h 59
24. Nước Sự SốngPAGEREF CN3-Chay_A892 h 61
25. Nguồn nước đem lại sự sốngPAGEREF CN3-Chay_A893 h 64
26. Suy niệm Chúa Nháºt 3 Mùa Chay – Năm APAGEREF CN3-Chay_A894 h 67
27. Cơn khát PAGEREF CN3-Chay_A895 h 69
28. Nơi BỠGiếng GiacobPAGEREF CN3-Chay_A896 h 76
29. Chúa Nháºt 3 Mùa Chay APAGEREF CN3-Chay_A897 h 78
30. Khát sự sốngPAGEREF CN3-Chay_A898 h 81
31. NÆ°á»›c TrÆ°á»ng SinhPAGEREF CN3-Chay_A899 h 84
32. Äón nháºn Æ¡n tái sinhPAGEREF CN3-Chay_A900 h 86
33. NÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh PAGEREF CN3-Chay_A901 h 89
34. Cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i PAGEREF CN3-Chay_A902 h 92
1. Thiên Chúa ở đâu?
Phải thỠphượng Thiên Chúa ở Sichem hay ở Giêrusalem?
Chúa Giêsu đã Ä‘Æ°a ra má»™t lá»i giải đáp. Ngà i khẳng định rằng Thiên Chúa không bao giá» bị khoanh vùng, Ngà i cÅ©ng không bao giá» là Chúa riêng của má»™t ngÆ°á»i hay má»™t dân tá»™c nà o, bởi vì Ngà i là Cha chung của má»i ngÆ°á»i ở má»i nÆ¡i và trong má»i lúc. Không má»™t ngÆ°á»i nà o, không má»™t dân tá»™c nà o và không má»™t tôn giáo nà o được Ä‘á»™c quyá»n chiếm giữ Ngà i cho riêng mình, hay nghÄ© rằng Thiên Chúa chỉ hiện diện trên đất nÆ°á»›c của mình hay trong Ä‘á»n thá» của mình.
Không. Chúa Giêsu đã khẳng định vá»›i ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria: Äã đến giỠác ngÆ°Æ¡i sẽ thá» phượng Thiên Chúa, không phải trên núi nà y hay tại Giêrusalem, nhÆ°ng sẽ thá» phượng Thiên Chúa trong thần khà và sá»± tháºt.
Thiên Chúa là thần khÃ, mà thần khà thì vô hình nên ở đâu cÅ©ng có. Thiên Chúa hiện diện ở khắp má»i nÆ¡i: Trá»i là ngai toà của Ngà i còn đất là bệ chân của Ngà i. Ngà i không cần nhà để ở và hÆ¡n nữa, không má»™t nÆ¡i nà o dù nguy nga tráng lệ đến đâu chăng nữa xứng đáng vá»›i Ngà i. Trái lại Ngà i có thể hiện diện ở bất kỳ nÆ¡i nà o, nhất là qua mầu nhiệm nháºp thể, Ngà i có thể hiện diện trong chuồng bò tại Bêlem, tạm trú bên Ai Cáºp, vất vả tại xưởng thợ Nadarét, để rồi sau đó rảo bÆ°á»›c khắp nÆ¡i trên má»i nẻo Ä‘Æ°á»ng Palestine, đến vá»›i má»i ngÆ°á»i Do Thái, Hy Lạp, cÅ©ng nhÆ° Rôma. Kẻ có đạo cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i ngoại đạo, ngÆ°á»i đạo đức cÅ©ng nhÆ° kẻ tá»™i lá»—i.
Thiên Chúa là thần khà nên Ngà i tá»± do tuyệt đối, không ai có thể giam hãm Ngà i được. Thánh Phaolô khi đến Athen, đã gián tiếp nói cho dân Hy Lạp biết rằng há» cÅ©ng thá» phượng má»™t Thiên Chúa nhÆ° thánh nhân, tuy há» không biết Thiên Chúa ấy là Äấng nà o và thánh nhân còn nhìn nháºn rằng há» cÅ©ng thuá»™c dòng giống của Thiên Chúa, bởi vì chÃnh nhá» nÆ¡i Thiên Chúa mà tất cả chúng ta được sống và hiện diện.
Má»™t khi đã xác tÃn Thiên Chúa là Cha chung của má»i ngÆ°á»i, chúng ta không được nhân danh Ngà i mà gây chia rẽ và háºn thù, trái lại phải nhân danh Ngà i mà yêu thÆ°Æ¡ng Ä‘oà n kết vá»›i nhau. Thá»±c váºy đối vá»›i Chúa Giêsu thì cách thế diá»…n tả lòng kÃnh mến Thiên Chúa má»™t cách sâu xa và trá»n vẹn nhất, đó là yêu thÆ°Æ¡ng anh em của mình. Cách thế phụng thá» Thiên Chúa đúng theo ý Ngà i muốn, đó chÃnh là phục vụ anh em. Bởi vì yêu mến Chúa thì phải tuân giữ Ä‘iá»u răn của Ngà i, mà điá»u răn Ngà i truyá»n dạy đó là chúng ta phải yêu thÆ°Æ¡ng nhau nhÆ° Ngà i đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta.
Bởi váºy, không phải khi chúng ta xây dá»±ng những ngôi thánh Ä‘Æ°á»ng hay những gian cung thánh nguy nga tráng lệ là chúng ta có thể là m cho má»i ngÆ°á»i nháºn ra chúng ta là những kẻ thá» phượng Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c, nhất là khi chúng ta dùng những đồng tiá»n bất chÃnh để xây dá»±ng nhà thá». Trái lại chỉ có tình yêu thÆ°Æ¡ng anh em bằng tinh thần phục vụ, nhất là đối vá»›i những ngÆ°á»i khổ Ä‘au và nghèo túng, má»›i là cách thế chứng minh rằng Thiên Chúa hiện diện ở khắp nÆ¡i, và nhất là ở những nÆ¡i nà o con ngÆ°á»i biết yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ lẫn nhau. [Mục Lục]
2. Bên bỠgiếng Giacob
Qua đoạn Tin Mừng vừa nghe, chúng ta cùng nhau chia sẻ hai ý tưởng:
à tưởng thứ nhất đó là nước
Má»—i khi Ä‘i là m thuá»· lợi giữa đồng không mông quạnh vá»›i cái nắng nhÆ° thiêu nhÆ° đốt, chúng ta má»›i thấy quý những giá»t nÆ°á»›c hiếm hoi.
Dân Do Thái trong Cá»±u Ước cÅ©ng đã trải qua kinh nghiệm ấy. Khi băng qua sa mạc cát nóng để trở vá» miá»n đất Hứa, hỠđã hiểu được nÆ°á»›c gắn liá»n vá»›i sá»± sống của há» nhÆ° thế nà o. Äồng thá»i qua dòng nÆ°á»›c vá»t lên từ tảng đá Horeb dÆ°á»›i cây gáºy của Maisen, Chúa đã chứng tá» Ngà i là Äấng Ä‘em lại sá»± sống cho há».
Vá»›i Chúa Giêsu thì khác, từ thứ nÆ°á»›c bình thÆ°á»ng dÆ°á»›i lòng giếng, Ngà i đã giá»›i thiệu vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samaria má»™t thứ nÆ°á»›c Ä‘em lại sá»± sống vÄ©nh cá»u. Thá»±c váºy, đã từ lâu ngÆ°á»i Do Thái và ngÆ°á»i Samaria coi nhau nhÆ° những kẻ thù truyá»n kiếp. DÆ°á»›i mắt dân Do Thái thì ngÆ°á»i Samaria bị coi nhÆ° má»™t thứ ngoại đạo và uế tạp cần phải xa tránh, thế mà qua Ä‘oạn Tin Mừng vừa nghe Chúa Giêsu đã vượt qua ranh giá»›i thù háºn nhÆ° má»™t dòng nÆ°á»›c trà n bá» Ä‘em lại sá»± xanh tÆ°Æ¡i cho những mảnh đất khô cằn. Ngà i đã xin ngÆ°á»i phụ nữ Samaria chút nÆ°á»›c uống. Hà nh Ä‘á»™ng của Ngà i đã gây nên sá»ng sốt và từ sá»± sá»ng sốt ấy, Ngà i đã là m trổi dáºy má»™t sá»± sống má»›i.
Chúa Giêsu đã chứng tá» sứ mạng của mình là được sai đến vá»›i những con chiên lạc. Cuá»™c đối thoại của Chúa Giêsu đã giúp ngÆ°á»i phụ nữ nháºn ra tình trạng bất chÃnh của mình, để rồi cuối cùng nà ng đã xác tÃn Ngà i chÃnh là Äấng cứu thế. Chúa Giêsu đã khởi đầu bằng cách xin nà ng cho NgÆ°á»i uống nÆ°á»›c, nhÆ°ng rồi cuối cùng chÃnh nà ng lại là ngÆ°á»i được lãnh nháºn nÆ°á»›c ban sá»± sống.
à tưởng thứ hai đó là nơi thỠphượng Chúa.
NgÆ°á»i Samaria có Ä‘á»n thá» của mình tại núi Sichem. Trong khi đó ngÆ°á»i Do Thái lại khẳng định Ä‘á»n thá» của há» tại Giêrusalem má»›i là nÆ¡i thá» phượng Thiên Chúa Ä‘Ãch tháºt, bởi vì đó má»›i chÃnh là nÆ¡i Thiên Chúa ngá»± trị giữa dân Ngà i. Váºy ai đúng. NgÆ°á»i Samaria hay ngÆ°á»i Do Thái? Cuá»™c tranh luáºn có lẽ đã kéo dà i nhiá»u tháng và nhiá»u năm, nhÆ°ng vẫn không có kết luáºn. Há» không phải chỉ tranh luáºn suông, mà hÆ¡n thế nữa, ngÆ°á»i Do Thái còn khÃch bác dân Samaria là đã theo Ä‘uổi má»™t thứ tôn giáo lai căng. Còn ngÆ°á»i Samaria thì có lần đã chÆ¡i khăm bằng cách rắc xÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i chết và o nÆ¡i thá» kÃnh của dân Do Thái, để là m cho nÆ¡i đó ra uế tạp, không còn thÃch hợp cho công việc tế tá»±.
NgÆ°á»i phụ nữ Samari hẳn muốn nhá» Chúa Giêsu đứng ra là m trá»ng tà i giải quyết vì nà ng nhìn nháºn Ngà i là ngÆ°á»i của Thiên Chúa, đã biết được những chuyện thầm kÃn của Ä‘á»i nà ng. Thế nhÆ°ng, Chúa Giêsu đã nhân dịp nà y, mạc khải cho nà ng biết phải thá» phượng Thiên Chúa trong tinh thần và trong chân lý, bằng cách nháºn biết Thiên Chúa là Cha. ChÃnh sá»± thá» phượng Thiên Chúa là Cha và việc đặt mình và o trong mối quan hệ cha con vá»›i Thiên Chúa má»›i là việc thá» phượng mà Thiên Chúa hằng mong má»i. Còn
chúng ta thì sao? Liệu chúng ta đã thực sự yêu mến Chúa bằng tất cả
trái tim và tâm hồn của mình, hay chúng ta đang còn mải mê chạy theo
những nghi thức và những biểu dương bên ngoà i? [Mục Lục]
3. Chỉ có Chúa mới lấp đầy được
trái tim khao khát của con ngÆ°á»i.
(TrÃch từ ‘Cùng Äá»c Tin Mừng’ – Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Có Ä‘i cả ngà y trá»i trong sa mạc khô cháy, trên đầu là nắng lá»a, dÆ°á»›i chân là cát nung nhÆ° Ä‘oà n dân Do-Thái ngà y xÆ°a trong hoang địa má»›i cảm nháºn được cái khát hà nh hạ ngÆ°á»i ta nhÆ° thế nà o và nhu cầu được uống cho đã cÆ¡n khát má»›i bức xúc là m sao. Thế nên khi bị cÆ¡n khát dà y vò, hỠđổ lá»—i cho Mô-sê đã Ä‘Æ°a há» và o nÆ¡i hoang địa khô cháy và đòi Ä‘em vị lãnh tụ nầy ra mà ném đá. (Bà i Ä‘á»c I, sách Xuất Hà nh 17, 3-7)
Thế nhÆ°ng ngoà i cÆ¡n khát tá»± nhiên là khát nÆ°á»›c, con ngÆ°á»i luôn có những khao khát mà không có gì trên thế gian có thể là m cho hỠđược no thoả. NgÆ°á»i ta gá»i đây là khát vá»ng vô biên. Äây là cÆ¡n khát vá» mặt tâm linh nên chẳng có thứ nÆ°á»›c nà o trên Ä‘á»i có thể là m dịu bá»›t.
NgÆ°á»i phụ nữ xứ Samari trong Tin Mừng hôm nay (Ga 4,4-42) cÅ©ng đã từng trải qua cÆ¡n khát tÆ°Æ¡ng tá»±. Chị đã mÆ°u tìm hạnh phúc qua năm Ä‘á»i chồng rồi nhÆ°ng lại phải chia tay để tìm hạnh phúc vá»›i ngÆ°á»i thứ sáu; mà cÅ©ng chẳng ai trong há» có thể Ä‘em lại cho chị hạnh phúc thá»±c sá»± trong cuá»™c Ä‘á»i. Chị Ä‘i tìm hạnh phúc cÅ©ng y nhÆ° Ä‘i múc nÆ°á»›c. Ngà y nà o cÅ©ng phải lặn lá»™i tìm đến giếng nÆ°á»›c xa, múc cho đầy vò rồi ngà y hôm sau lại khát và tiếp tục Ä‘á»™i vò Ä‘i tiếp.
ChÃnh vì thế mà Chúa Giêsu khẳng định vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samari: "Ai uống nÆ°á»›c nầy sẽ còn khát lại". Ngà i muốn nói không gì trên Ä‘á»i có thể đáp ứng khát vá»ng của con ngÆ°á»i.
Triết gia ngÆ°á»i Äức, ông Schopennauer khám phá: "những lạc thú mà thế gian cống hiến cho con ngÆ°á»i cÅ©ng chỉ nhÆ° nắm cÆ¡m bố thà cho ngÆ°á»i hà nh khất, chỉ là m dịu cÆ¡n đói hôm nay, rồi ngà y mai lại đói."
Cha Anthony de Mello cÅ©ng nháºn định tÆ°Æ¡ng tá»±: "Việc thoả mãn dục vá»ng không giải thoát chúng ta khá»i dục vá»ng, nhÆ°ng tạo thêm má»™t dục vá»ng khác còn mãnh liệt hÆ¡n để rồi cái vòng lẩn quẩn: khát khao - thoả mãn, thoả mãn - khát khao... cứ tiếp diá»…n mãi không cùng"... lại cà ng ngà y cà ng tăng "đô" hÆ¡n. Và cứ thế, ngÆ°á»i ta phải chịu dà y vò, thiêu đốt vì sá»± ngá»n lá»a khao khát trong lòng mình.
* * *
Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu chỉ cho ngÆ°á»i phụ nữ Samari cÅ©ng nhÆ° cho chúng ta má»™t Nguồn Suối mang lại hạnh phúc: "Ai uống nÆ°á»›c nầy sẽ lại khát, còn ai uống nÆ°á»›c Tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c Tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i." (Ga 4,13-14)
* * *
Augustinô là ngÆ°á»i mải mê tìm kiếm lạc thú trần gian suốt nhiá»u năm trÆ°á»ng nhÆ°ng không gì trên thế gian có thể lấp đầy trái tim khao khát của ngà i, mãi đến tuổi 33, nhá» Æ¡n soi sáng và lá»i nguyện cầu liên lỉ của ngÆ°á»i mẹ thánh thiện là Mônica, Augustinô má»›i tìm được Thiên Chúa là Äấng Ä‘em lại cho ngà i niá»m hoan lạc vô biên. Bấy giá» lòng đầy hoan hỉ, Augustinô thÆ°a vá»›i Chúa: "Lạy Chúa, Chúa đã dá»±ng nên con cho Chúa, vì thế hồn con mãi thổn thức khôn nguôi, cho đến khi được nghỉ yên trong tay Ngà i".
Chỉ trong Thiên Chúa, khát vá»ng của Augustinô má»›i được lấp đầy. Quả đúng nhÆ° Lá»i Chúa Giêsu nói: "Ai uống nÆ°á»›c nầy sẽ còn khát lại, còn ai uống nÆ°á»›c Tôi cho sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c Tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i." (Ga 4,13-14)
* * *
Lạy Chúa Giêsu, chúng con sung sÆ°á»›ng được đón nháºn Chúa là Mạch Suối thiêng liêng là m tÆ°Æ¡i mát Ä‘á»i chúng con. Chúng con nhÆ° những lùm cây trồng bên suối nÆ°á»›c. Chúng con được xanh tốt là nhá» giáo huấn của Chúa Ä‘em lại sức sống thiêng liêng cho chúng con. Chúng con tháºt sá»± hạnh phúc vì có Chúa ở cùng. Chúng con cảm thấy bình an và hoan lạc vì Chúa đã lấp đầy trái tim khao khát của chúng con.
NhÆ°ng chúng con biết rằng còn rất nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘ang khát Chúa mà vẫn chÆ°a tìm thấy Chúa. Xin thÆ°Æ¡ng đến vá»›i há» nhÆ° xÆ°a Chúa đã đến vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samari.
Xin cho chúng con, nhÆ° ngÆ°á»i phụ nữ Samari xÆ°a, sau khi nháºn được Mạch Suối Chúa ban, thì cÅ©ng giá»›i thiệu cho cả thà nh ra gặp Chúa, để há» cÅ©ng được no thoả nÆ¡i Chúa là Mạch Suối mang lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Amen.[Mục Lục]
4. CÆ¡n khát Ä‘am mê – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
NgÆ°á»i ta kể rằng: có má»™t ngÆ°á»i thợ Ä‘Ã o và ng chết và lên thiên Ä‘Ã ng. Ngay ở cổng thiên Ä‘Ã ng, thánh Phê rô há»i:
- Ở trần gian con là m nghỠgì?
- Anh ta thưa: Con là m nghỠđà o và ng.
- Thánh Phê rô nói: Trên thiên Ä‘Ã ng đã có quá nhiá»u thợ Ä‘Ã o và ng rồi.
- Anh ta đáp: ThÆ°a ngà i, xin cứ cho con vô, để con cai trị bá»n nó, kẻo chúng tham lam mà gây náo loạn thiên cung, là m sao dẹp loạn.
- Nhá» dẻo miệng anh ta cÅ©ng được thánh Phê rô cho và o thiên Ä‘Ã ng. Anh ta đảo má»™t vòng thiên Ä‘Ã ng thì quả tháºt có rất nhiá»u tay thợ Ä‘Ã o và ng Ä‘ang ở thiên Ä‘Ã ng. Anh ta liá»n rỉ tai rằng: ở hoả ngục vừa phát hiện ra má»™t má» và ng má»›i. Các anh mau xuống đó mà đà o. Thế là má»™t thoáng qua Ä‘i, các tay Ä‘Ã o và ng đã bá» thiên Ä‘Ã ng, vác cuốc, vác xẻng nhảy bổ xuống hoả ngục tìm và ng. Nhìn quanh nhìn quẩn chỉ còn lại má»™t mình, anh cÅ©ng cảm thấy đứng ngồi không yên. Anh liá»n xin phép thánh Phê rô cho anh xuống tham quan má»™t vòng hoả ngục xem sao. Thánh Phê rô má»›i bảo anh: đừng có mà ảo tưởng. Chẳng có má» và ng nà o ở hoả ngục đâu! Chỉ có sá»± chết mà thôi! NhÆ°ng anh ta nói: thÆ°a ngà i, chÃnh con là ngÆ°á»i phao tin đồn đó, nhÆ°ng biết đâu ở đó lại có và ng tháºt thì sao? Vì bá»n kia đã ra Ä‘i mãi mà chẳng thấy đứa nà o quay trở lại. Chắc là có và ng tháºt! Nói xong, anh liá»n nhảy luôn xuống hoả ngục. Thế là cả đống, cả chùm ở dÆ°á»›i hoả ngục. Lòng tham của con ngÆ°á»i tháºt khôn cùng, sẵn sà ng hy sinh cả hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i để thoả mãn cái khát vá»ng thấp hèn trần gian mau qua.
Có thể nói, đói khát và ng bạc, giầu sang chỉ là má»™t trong muôn và n cÆ¡n đói khát Ä‘ang hà nh hạ và giết chết hà ng vạn ngÆ°á»i. Có biết bao cÆ¡n khát của Ä‘am mê lầm lạc, của thú vui xác thịt, của tiá»n tà i danh vá»ng đã đẩy bao ngÆ°á»i và o hố sâu của vá»±c thẳm. Cà ng ngụp lặn trong vá»±c thẳm, cà ng là m cho há» trở nên Ä‘iên rồ đánh mất nhân cách, đánh mất tÃnh ngÆ°á»i. HỠđã lầm. Vì tất cả những thứ đó không bao giá» là m thoả mãn cÆ¡n khát trong lòng há». Vì được voi đòi tiên. Vì lòng tham vô đáy. Há» chỉ bắt được bóng chứ không bắt được mồi. Giếng sâu của lòng tham chỉ là m cho con ngÆ°á»i thất vá»ng, chán chÆ°á»ng. Con ngÆ°á»i vẫn khao khát má»™t Ä‘iá»u gì đó vượt lên những ảo ảnh trần gian.
NgÆ°á»i thiếu phụ bên bá» giếng Giacob hôm nay cÅ©ng thế. Má»—i ngà y, chị phải ra giếng kÃn nÆ°á»›c. NhÆ°ng uống nÆ°á»›c nà y là tá»± đầy Ä‘oạ mình. Dù chÆ°a nháºn ra, nhÆ°ng chị vẫn thao thức và bị dà y vò vì má»™t cÆ¡n khát nà o đó mà những mối tình trần tục đã không giải khát nổi, đã không là m dịu Ä‘i sá»± thèm khát chút nà o, cà ng Ä‘i sâu và o biển tình, chị cà ng thấy thiếu thốn.
Thánh Gioan đã nói "vì chị đã có 5 Ä‘á»i chồng". Nói 5 Ä‘á»i chồng không có nghÄ©a là má»™t mình thiếu phụ đã Ä‘i láºp gia đình năm Ä‘á»i chồng liên tiếp. NhÆ°ng có lẽ là 5 mối tình bất chÃnh. Và cả ngÆ°á»i thứ sáu cÅ©ng không thá»±c sá»± là chồng. NhÆ° váºy, chị đã quan hệ bất chÃnh má»™t lúc vá»›i sáu ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nhÆ°ng không ai thá»±c sá»± là chồng của chị. Chị là má»™t phụ nữ trắc nết, bị xóm ngõ khinh miệt, loại trừ, chị phải Ä‘i kÃn nÆ°á»›c và o giữa trÆ°a hè nắng thay vì ban sáng hay chiá»u hôm nhÆ° bao phụ nữ khác. Chị Ä‘i và o giá» nà y là để tránh gặp hà ng xóm láng giá»ng. NhÆ°ng không ngá» chị lại gặp Chúa Giê su. Lần gặp nà y đã thay đổi váºn mạng cuá»™c Ä‘á»i của chị. Chúa Giê su đã mở lối thoát cho chị tháºt nhẹ nhà ng, khi Chúa nói: "Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị cho tôi xin nÆ°á»›c uống, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống. Ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ không còn khát nữa".
Chúa Giê su đã dẫn dắt chị Ä‘i từ ý niệm cụ thể váºt chất đến siêu nhiên. Từ việc chÃnh Chúa khát nÆ°á»›c giữa trÆ°a hè nắng đổ lá»a đến má»™t sá»± khát bá»ng của tâm hồn khô cạn Æ¡n thánh. NgÆ°á»i thiếu phụ nà y hằng khao khát hạnh phúc và chị đã tìm sá»± thoả mãn trong lạc thú vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông má»™t lúc, thế nhÆ°ng vẫn không thoả mãn cÆ¡n khát trong lòng chị.
Cuá»™c Ä‘á»i của thiếu phụ nà y là má»™t thất bại dà i đầy nghiệt ngã thất vá»ng. Cho đến khi gặp được Äấng Ky tô, chị ta má»›i nháºn ra. "Còn ai uống nÆ°á»›c tôi ban sẽ không bao giá» khát nữa". NÆ°á»›c Chúa ban là nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh. NÆ°á»›c nà y không có cặn bã của tham lam bất chÃnh, của dục vá»ng Ä‘en tối, của Ä‘am mê lầm lạc. Nguồn nÆ°á»›c ân thánh tinh khiết có khả năng chữa là nh các thÆ°Æ¡ng tÃch của tâm hồn và là m hồi sinh những tâm hồn Ä‘ang chết trong Ä‘am mê tá»™i lá»—i. NgÆ°á»i ta nói trong thất bại thÆ°á»ng có sá»± may mắn. Chị là ngÆ°á»i may mắn đầu tiên được lãnh nháºn nguồn nÆ°á»›c ân thánh đó. Thế là tâm hồn chị được tha thứ, được rá»a sạch và đã khát, chị chẳng cần đến giếng Giacob và nÆ°á»›c nữa, chị thoăn thoắt chạy và o thà nh báo tin cho dân là ng biết có thứ nÆ°á»›c hằng sống, nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh mà má»i ngÆ°á»i Ä‘ang khao khát, đó là Äấng Ky tô là Thiên Chúa cứu Ä‘á»™, là Äấng Messia há» Ä‘ang mong đợi. Vì chÃnh Äấng ấy đã nói vá»›i chị: "ChÃnh tôi là Äấng Ä‘ang nói vá»›i chị đây".
Hôm nay Chúa viếng thăm ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria và bà đã được tỉnh ngá»™. Bà đã là m lại cuá»™c Ä‘á»i. Hằng ngà y Chúa cÅ©ng đến thăm chúng ta qua thánh lá»…, qua Lá»i Chúa và các bà tÃch, nhÆ°ng liệu chúng ta đã tìm được nguồn suối ân sủng của Ngà i hay ta vẫn còn loay hoay ngụp lặn trong những ảo ảnh trần gian?
Mùa chay má»i gá»i chúng ta hãy tá»± kiểm Ä‘iểm lại Ä‘á»i sống của mình: tôi Ä‘ang khao khát những gì? Tôi đã tim được chúng chÆ°a? Tôi thÆ°á»ng tìm thoả mãn vá» những Ä‘iá»u gì? Äiá»u đó có giúp ta nên thánh hay Ä‘ang huá»· hoại mình trong những cÆ¡n đói khát bất chÃnh?
Lá»i Chúa vẫn má»i gá»i chúng ta: "ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ không còn khát nữa", chúng ta có tin và sống nhÆ° thế hay không? Hay chúng ta vẫn đói khát của cải danh vá»ng, quyá»n thế để khi không được, chúng ta lại trách Chúa nhÆ° dân Do Thái hồi ở Masa trong sa mạc năm xÆ°a?[Mục Lục]
5. Giòng nước hằng sống – Cố Lm. Hồng Phúc
DÆ°á»›i ngòi bút linh Ä‘á»™ng của Gioan, bà i Phúc Âm hôm nay mô tả cuá»™c gặp gỡ của Chúa bên bá» giếng Giacóp vá»›i thiếu phụ Samaria. “Khi ấy, Ngà i tá»›i má»™t thà nh gá»i là Sykar thuá»™c xứ Samaria… ở đó có giếng của Giacóp, Chúa Giêsu Ä‘i Ä‘Æ°á»ng mệt, nên ngồi nghÄ© trên miệng giếng†giữa trÆ°a hè. Chắc là Chúa ngồi sát mặt đất, lÆ°ng tá»±a và o bá» thà nh giếng. Ngà i ngồi đó mệt má»i, sau má»™t khoảng Ä‘Æ°á»ng dà i qua xứ Samaria.
Ngà i ngồi đó để chỠđợi. Ngà i biết muốn gặp gỡ Ä‘Ã n ông thì ra phố chợ, muốn gặp gỡ Ä‘Ã n bà thì ra bá» giếng. Ngà i ngồi đó để đón chá» chúng ta, vừa mệt vừa đói. Trá»i đã vá» trÆ°a, nắng, nóng. Ngà i ngồi đó để chá» má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà mà cuá»™c Ä‘á»i có nhiá»u sóng gió, Ä‘ang á»n ẻn đầu Ä‘á»™i vò, tay xách gầu Ä‘i ra.
Cuá»™c gặp gỡ tÆ°Æ¡ng tợ nhÆ° những lần gặp gỡ do Thánh Kinh kể lại giữa Giacóp và Rachel (Stk 29), giữa Moisê và các con gái của RÆ¡uel-Yêthrô (Xh 2. 15-22) bên má»™t suối nÆ°á»›c. Chúa nói: “Xin bà cho tôi uống nÆ°á»›câ€. Ngà i khát. NhÆ°ng khát gì?
Lá»i nói của Chúa hà m chỉ hai ý nghÄ©a. Ngà i khát sau những giá» cuốc bá»™ dÆ°á»›i nắng hè, nhÆ°ng Ngà i khát khao cứu các linh hồn Ä‘ang cần má»™t thứ nÆ°á»›c thiêng liêng cao trá»ng hÆ¡n.
Cuá»™c đối thoại giữa Chúa và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà kênh kiệu bắt đầu. Từ bối cảnh má»™t giếng nÆ°á»›c sâu đến thảm trạng má»™t tâm hồn ngụp lặn trong tá»™i lá»—i, Chúa Giêsu đã khÆ¡i lên má»™t giếng nÆ°á»›c hằng sống “mà ai uống thì không bao giá» còn khát nữaâ€.
Má»—i ngà y, thiếu phụ Samaria phải ra giếng kÃn nÆ°á»›c. NhÆ°ng cà ng uống lại cà ng khát cÅ©ng nhÆ° cà ng Ä‘i sâu và o biển tình cà ng thấy thiếu thốn. Äá»i của bà là má»™t chuá»—i thất bại. Chúa Ä‘Æ°a bà đến chá»— phải thú nháºn. Tuy nhiên bà vẫn còn tin cáºy và tìm kiếm, vẫn mong chá» Äấng Messia đến, “Ngà i sẽ loan báo hết má»i sá»±â€.
Và giòng nÆ°á»›c đã vá»t lên: “Hỡi bà , Äấng ấy chÃnh là Ta, NgÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i bà đâyâ€. Thiếu phụ đã cầu được Æ°á»›c thấy, được rá»a sạch. Giòng nÆ°á»›c Ngà i ban “trở thà nh mạch nÆ°á»›c vá»t đến sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»iâ€.
Thiếu phụ Samaria không còn nghÄ© đến giếng, đến vòi, vá»™i chạy vá» thà nh báo tin cho má»i ngÆ°á»i biết để há» cùng nhìn nháºn Ngà i là Äấng Cứu Thế.
Gioan qua từng giai Ä‘oạn đã mạc khải cho chúng ta mầu nhiệm Chúa Giêsu. Ngà i là má»™t ngÆ°á»i tha hÆ°Æ¡ng má»i mệt, má»™t ngÆ°á»i Do thái bị khinh chê, má»™t nhà tiên tri Ä‘á»c được trong tâm hồn, là Äấng Messia đến để dạy cách thá» phượng trong tinh thần và chân lý, là Äấng Cứu chuá»™c của nhân loại. Äó là tóm lược bà i Phúc Âm của Chúa ngà y hôm nay.
Suy niệm bà i Phúc Âm nà y, má»™t số chị em ở Bỉ đã láºp ra Tu há»™i “Eau Vive†(NÆ°á»›c Hằng Sống). Ngoà i việc cầu nguyện trÆ°á»›c Thánh Thể, chị em còn mở quán ăn phục vụ khách hà ng. Các cô chiêu đãi là những cô thuá»™c nhiá»u quốc tịch mà câu châm ngôn là phục vụ Chúa Giêsu trong các thá»±c khách. Má»—i buổi tối lúc 9 giá», chị em có giá» cầu nguyện, chia sẻ Phúc Âm. Thá»±c khách được má»i tham dá»±, ai không tham gia thì cứ tá»± nhiên. Thế rồi các chị em cùng má»™t số Ãt thá»±c khách sắp ghế vòng quanh lại, bắt đầu cầu nguyện. Quán ăn đã trở nên Nhà Cầu Nguyện, vì có Chúa hiện diện nhÆ° ngà y xÆ°a… bên bá» giếng Giacóp.[Mục Lục]
6. “NÆ°á»›c hằng sống†chÃnh là Äức Giêsu
(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngá»c Biển)
Trong kiếp nhân sinh của con ngÆ°á»i, phát sinh từ sá»± thiếu thốn, thèm muốn, mong má»i và hy vá»ng được thá»a mãn, nên ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng khao khát má»™t Ä‘iá»u gì đó tốt hÆ¡n những gì Ä‘ang sở hữu. Có những khát khao là m cho cuá»™c sống của con ngÆ°á»i tốt hÆ¡n sau khi đạt được. NhÆ°ng cÅ©ng không thiếu gì những thá»a mãn là m cho tình trạng của con ngÆ°á»i trở nên tồi tệ hÆ¡n.
Trình thuáºt của thánh Gioan mà chúng ta vừa nghe cho thấy có má»™t thứ khát khao mà theo lẽ thÆ°á»ng thì Ãt ai nghÄ© tá»›i, đó là khát khao “NÆ°á»›c Hằng Sốngâ€. Má»™t khi đã được thá»a mãn niá»m khát khao quan trá»ng nhất nà y, thì má»i khát khao khác cÅ©ng được trở nên dÆ° đầy.
- Cuộc gặp gỡ kỳ diệu
Bà i Tin Mừng hôm nay gợi lại cho chúng ta cuá»™c gặp gỡ giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari. Má»™t cuá»™c gặp gỡ hiếm có và xem ra rất bất thÆ°á»ng, hy hữu và đặc biệt giữa má»™t bên là ngÆ°á»i Dothái, bên kia là ngÆ°á»i Samari.
Hy hữu, bất thÆ°á»ng, bởi vì từ trÆ°á»›c đến nay giữa ngÆ°á»i Samari và ngÆ°á»i Dothái không há» có sá»± liên lạc, giao thÆ°Æ¡ng và luôn trong trạng thái nghi kỵ, khinh khi. Ấy váºy mà hôm nay, Äức Giêsu là ngÆ°á»i Dothái, ngÆ°á»i phụ nữ là ngÆ°i Samari lại có buổi gặp nhau thân tình. Câu chuyện được khởi Ä‘i từ việc Äức Giêsu rá»i Giuđê để Ä‘i Galilê. Trên hà nh trình đó Ngà i đã chá»n con Ä‘Æ°á»ng tắt, nhanh nhất để Ä‘i. Con Ä‘Æ°á»ng đó phải băng qua là ng Samari. ChÃnh khi băng qua đây, mà Ngà i gặp gỡ ngÆ°á»i phụ nữ Samari. Äây là cuá»™c gặp hy hữu và bất thÆ°á»ng.
Cuá»™c gặp gỡ nà y cÅ©ng là má»™t cuá»™c gặp gỡ đặc biệt vì: ban đầu, Äức Giêsu là ngÆ°á»i chủ Ä‘á»™ng xin nÆ°á»›c nÆ¡i chị phụ nữ Samari từ giếng Giacóp, Ngà i lên tiếng: “Chị cho tôi xin chút nÆ°á»›c uống!†(Ga 4,7). NgÆ°á»i phụ nữ quá ngỡ ngà ng bởi lẽ giữa ngÆ°á»i Dothái và Samari đã từ lâu, há» không Ä‘á»™i trá»i chung, và ngÆ°á»i Samari luôn bị ngÆ°á»i Dothái khinh miệt, không thèm tiếp xúc… NhÆ°ng Äức Giêsu đã Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c để phá vỡ rà o cản mà lâu nay vẫn trói buá»™c giữa hai bên, bằng việc Ngà i bắt chuyện và chủ Ä‘á»™ng xin nÆ°á»›c uống. Hà nh Ä‘á»™ng nà y của Äức Giêsu là m cho ngÆ°á»i phụ nữ không khá»i ngạc nhiên, vì thế, chị ta thốt lên: “Ông là ngÆ°á»i Dothái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samari, cho ông nÆ°á»›c uống sao?†(Ga 4,9). NhÆ°ng Äức Giêsu đã trả lá»i: “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: ‘Cho tôi chút nÆ°á»›c uống’, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống†(Ga 4, 10); và nhÆ° má»™t sá»± tiệm tiến, Äức Giêsu đã nói trá»±c tiếp chÃnh Ngà i là nguồn mạch nÆ°á»›c hằng sống, thứ nÆ°á»›c ấy uống và o sẽ không còn khát nữa. Khi nghe thấy thế, NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã tha thiết xin Äức Giêsu: “ThÆ°a ông, xin ông cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy, để tôi hết khát và khá»i phải đến đây lấy nÆ°á»›c†(Ga 4, 15).
Tháºt váºy, qua cuá»™c gặp gỡ nà y, Äức Giêsu đã là m má»™t cuá»™c cách mạng. Cách mạng vá» khoảng cách địa lý, vá» vai vế để Ä‘i đến má»™t cuá»™c cách mạng vÄ© đại, đó là cách mạng tâm hồn. Nhá» cuá»™c cách mạng tâm hồn nà y, mà từ nay, giữa ngÆ°á»i Dothái và ngÆ°á»i Samari được sống và sống dồi dà o khi thá» phượng Chúa không chỉ ở trên núi nà y hay núi ná», mà ngay tại trong tâm của mình qua Thần Khà và sá»± tháºt.
- Äức Giêsu là NÆ°á»›c Hằng Sống
Khi nói vá» cuá»™c cách mạng tâm hồn nÆ¡i chị phụ nữ trong câu chuyện Tin Mừng hôm nay, tưởng cÅ©ng nên nhắc lại: trÆ°á»›c kia giữa ngÆ°á»i Dothái và ngÆ°á»i Samari, há» có chung má»™t nguồn gốc. NhÆ°ng do cuá»™c sống thay đổi và vì thá»i cuá»™c…, nên ngÆ°á»i Samari có những giao thÆ°Æ¡ng vá»›i ngoại bang, từ đó ngÆ°á»i Do thái cho là lai căng, tháºm chà là bá»™i giáo, và thÆ°á»ng khinh thị, không muốn giao tiếp.
NhÆ°ng hôm nay, Äức Giêsu đã vượt qua ranh giá»›i của cái gá»i là “ta và địchâ€, trong truyá»n thống để đến vá»›i anh chị em của mình. Khi Ngà i chủ Ä‘á»™ng đến vá»›i chị ta nhÆ° thế, Äức Giêsu đã là m má»™t cuá»™c cách mạng nhằm cải hóa tâm hồn chị. Tâm trạng và thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y có thể nói là má»™t cuá»™c diá»…n biá»…n tiệm tiến trong ân sủng và đức tin. Tháºt váºy, thoạt tiên, sá»± xuất hiện của Äức Giêsu trÆ°á»›c mặt chị chẳng hÆ¡n gì má»™t “tên Dotháiâ€. Äây là lối nghÄ© miệt thị nhau, vì đã có mâu thuẫn từ nhiá»u thế hệ. NhÆ°ng sau đó, chị ta đã “thÆ°a ôngâ€. Tiếp theo, khi được Äức Giêsu mặc khải cho biết chị ta đã 5 Ä‘á»i chồng rồi, lúc đó, chị đã gá»i Ngà i là má»™t vị “ngôn sứ†là Äấng “Mêsiaâ€. Cuối cùng, chị đã tôn vinh Ngà i là Äấng Cứu Äá»™ trần gian.
Qua câu chuyện giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ bên bá» giếng Giacóp, Äức Giêsu đã mặc khải hai Ä‘iá»u:
TrÆ°á»›c tiên, Äức Giêsu mặc khải cho ngÆ°á»i phụ nữ biết rằng: Ngà i chÃnh là Äấng Kitô, là Mêsia mà muôn dân mong đợi từ lâu. Ngà i chÃnh là nguồn mạch phát sinh sá»± sống, nên gặp được Ngà i là gặp được chÃnh nguồn sá»± sống bất diệt: “Ai uống nÆ°á»›c nà y, sẽ lại khát. Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho sẽ không bao giá» khát nữa.Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 4, 13-14). NhÆ° váºy, Äức Giêsu chÃnh là “NÆ°á»›c Hằng Sốngâ€.
Thứ đến, Äức Giêsu mặc khải thêm: đã đến lúc không còn chuyện phân biệt rằng Thiên Chúa của tôi và Thiên Chúa của chị nữa. Không còn chuyện cùng má»™t Thiên Chúa chúng ta thá», nhÆ°ng lại chỉ thỠở đây mà không thá» chá»— khác. Vì thế, Äức Giêsu cất tiếng nói: “NhÆ°ng giỠđã đến – và chÃnh lúc nà y đây, giá» những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong thần khà và sá»± tháºt, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thá» phượng NgÆ°á»i nhÆ° thế†(Ga 4, 23).
NhÆ° váºy, Ä‘iá»u mà Äức Giêsu đã mặc khải cho ngÆ°á»i phụ nữ khi xÆ°a, cÅ©ng chÃnh là điá»u mà Ngà i muốn mặc khải cho chúng ta ngà y hôm nay.
- Sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa
Chúng ta Ä‘ang sống trong má»™t xã há»™i Ä‘á» cao nhu cầu hưởng thụ. Thượng tôn váºt chất… Tuy nhiên, vẫn còn đó những thiếu thốn khi trong nhà có nhiá»u tiá»n. Vẫn còn đó sá»± bất an, khi quyá»n lá»±c có trong tay. Và , vẫn còn đó, má»™t khoảng cách giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i ngay trong cùng má»™t căn nhà …
Vì thế, trong cuá»™c sống hiện thá»i, con ngÆ°á»i luôn khắc khoải và có những khát vá»ng nhÆ°:
Khát vá»ng chân lý, công bằng khi phải đối diện vá»›i sá»± gian dối, bất công. Hoặc sống trong cảnh thù háºn, Ãch kỷ…ngÆ°á»i ta khao khát tình thÆ°Æ¡ng, lòng bao dung, sá»± tha thứ. Còn sống trong chiến tranh, loạn lạc, Ä‘au khổ và bất an, thì ngÆ°á»i ta mong muốn có hòa bình, hạnh phúc và an vui…
NhÆ° váºy, con ngÆ°á»i vẫn luôn mong được hạnh phúc. NhÆ°ng có biết bao ngÆ°á»i cà ng tìm cà ng mất. Tại sao váºy? ThÆ°a, vì há» tìm và gắn bó và o những thá»±c tại trần thế nhÆ°: quyá»n, tiá»n, danh vá»ng, nhục dục… nên không bao giá» hỠđược khá»a lấp ná»—i khát vá»ng trong sâu thẳm tâm hồn của mình. Tình trạng của ngÆ°á»i Phụ nữ bên bá» giếng là má»™t minh há»a. Chị ta ngồi ngay bên miệng giếng, nhÆ°ng tâm hồn vẫn khát. Chị ta cứ ngỡ rằng khi lao mình và o những thú vui nhục dục… thì sẽ được hạnh phúc. Không phải thế! Chị ta đã lầm khi đặt lý tưởng, mục Ä‘Ãch của cuá»™c Ä‘á»i chị sai chá»—, nhầm đối tượng. Chỉ khi gặp được Äức Giêsu, chị ta má»›i hết khát và thá»a mãn. Tháºt váºy: “Chỉ trong Thiên Chúa mà thôi, hồn tôi má»›i được nghỉ ngÆ¡i yên hà n†(Tv 61,2). Hay nhÆ° thánh Augustinô cÅ©ng phải thốt lên: “Lạy Chúa, Chúa dá»±ng nên con cho Chúa, linh hồn con luôn khắc khoải cho đến khi được nghỉ yên trong Chúaâ€.
Tháºt váºy, theo bản năng của con ngÆ°á»i, ai trong Ä‘á»i mà lại không mong muốn đạt được chân, thiện, mỹ. Tuy nhiên, nhiá»u khi chúng ta cÅ©ng không khác gì Dân Itrael khi xÆ°a. Luôn Ä‘i tìm những thứ nhất thá»i, mau qua. HỠđược Chúa cứu và giải thoát ra khá»i cảnh nô lệ bên Aicáºp, nhÆ°ng không bao lâu, ngÆ°á»i ta lên tiếng trách má»c Chúa và nhá»› những củ hà nh củ tá»i bên Aicáºp. HỠđã lầm! Äang có Chúa ở bên, nhÆ°ng vẫn không nháºn ra.
CÅ©ng váºy, khi chÆ°a cảm nháºn được Chúa thá»±c sá»±, con ngÆ°á»i luôn sống hình thức và phụ thuá»™c và o những chuyện bên ngoà i. Vì thế, vẫn còn đó những anh chị em sốt sắng Ä‘i lá»… nhà thá», nhÆ°ng sẵn sà ng cãi vã to tiếng vá»›i những ngÆ°á»i sống chung quanh chỉ vì con chó, con mèo, hay mấy đứa trẻ chÆ¡i vá»›i nhau… CÅ©ng vẫn còn đó khi là ng nà y và là ng bên kia có những khúc mắc từ lâu, nên hôm nay có lá»… ở là ng bên thì bên nà y là ng tá» vẻ ngần ngại không muốn Ä‘i, chỉ vì sá»± nghi kỵ trÆ°á»›c kia lại nổi lên.
Mong sao, vá»›i sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa hôm nay, má»—i ngÆ°á»i chúng ta sẽ khao khát Ä‘i tìm chân lý, sá»± sống. Äi tìm chÃnh Chúa và sống vá»›i Ngà i. Äồng thá»i, chúng ta cÅ©ng bá» qua khoảng cách kỳ thị để đến được vá»›i nhau. Bởi vì Chúa là Chúa của má»i ngÆ°á»i chứ không chỉ riêng ta.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn biết vượt lên trên những rà o cản của kỳ thị, ghét ghen, để xây dá»±ng sá»± hiệp nhất. Luôn biết mở lòng ra để đón nháºn chÃnh Chúa và o trong cuá»™c Ä‘á»i, hầu chúng con đáng được hưởng hạnh phúc viên mãn. Amen.[Mục Lục]
7. Nước Hằng Sống – Lm Antôn Nguyễn Văn Tiếng
Có má»™t câu chuyện mang tên “Lòng cảm thôngâ€, có ná»™i dung nhÆ° sau:
Có má»™t goá phụ già u có ná» phụng dưỡng má»™t tu sÄ© trong 20 năm liá»n.
Bà xây cho vị tu sÄ© nà y má»™t tịnh xá ngay trong khu vÆ°á»n vắng vẻ thanh tịnh của bà . Bà cung cấp cho ông đủ má»i thứ trong thá»i gian ông tu niệm. Bà rất Ä‘á»—i sung sÆ°á»›ng khi nháºn thấy những tiến bá»™ của ông trong bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng thiêng liêng, nhÆ°ng bà vẫn chÆ°a hoà n toà n tin tưởng. Äể xem 20 năm hy sinh của bà có hoà i công hay không, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y quyết chà thá» lòng kẻ tu trì.
Má»™t hôm, bà cho tìm má»™t cô gái trẻ đẹp, trả tiá»n cho cô và sai cô đến cám dá»— vị tu sÄ©. Ná»a đêm, trong lúc vị tu sÄ© nà y Ä‘ang ngồi thiá»n, cô gái xông cá»a bÆ°á»›c và o tịnh xá và dùng đủ má»i lá»i lẽ, cá» chỉ để quyến rÅ© ông, nhÆ°ng vị tu sÄ© vẫn má»™t má»±c chìm đắm trong việc tụng niệm. Äến má»™t lúc không còn chịu Ä‘á»±ng được nổi sá»± tấn công của cô gái nữa, vị tu sÄ© bèn quÆ¡ cái chổi đánh túi bụi và o ngÆ°á»i cô gái và tống cô ra ngoà i.
Cô gái đến gặp ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà và kể lại diá»…n tiến câu chuyện.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà hà i lòng vá» sá»± thánh thiện của vị tu sÄ© nà y Æ°? - Không! Nghe cô gái tÆ°á»ng thuáºt xong, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà liá»n nổi giáºn thốt lên:
Hắn ta không biểu lá»™ má»™t sá»± thông cảm nà o vá»›i con, hắn ta không nói được má»™t lá»i để khuyên bảo dạy dá»— con, 20 năm tu niệm ăn chay của hắn qủa là vô Ãch. Bởi vì hắn chÆ°a đạt được Ä‘iá»u thiết yếu trong cuá»™c sống, đó là lòng cảm thông.
Tìm đến con ngÆ°á»i
Thiên Chúa luôn Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c để đến vá»›i con ngÆ°á»i. “Ngôi Lá»i đã trở nên ngÆ°á»i phà m và cÆ° ngụ giữa chúng taâ€. (Ga.1,14).
Chúa Giêsu đã Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng băng ngang miá»n Samari, và Ngà i đã mở đầu câu chuyện vá»›i má»™t phụ nữ Samari bằng việc “xin nÆ°á»›c uốngâ€.
Tháºt ra, để có nÆ°á»›c uống, Chúa Giêsu có cần phải “xin†ngÆ°á»i phụ nữ nà y không, khi mà ngÆ°á»i Samari và ngÆ°á»i Do-Thái xem nhau nhÆ° kẻ thù? "Ông là ngÆ°á»i Do-thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samari, cho ông nÆ°á»›c uống sao?" Quả thế, ngÆ°á»i Do-thái không được giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i Samari. (Ga 4,9) – Chắc hẳn là không! Chúa Giêsu Ä‘ang Ä‘i vá»›i các môn đệ. Chắc các ông sẽ có cách lo liệu cho thầy mình qua cÆ¡n khát. Nên, việc Chúa Giêsu xin nÆ°á»›c là để mở đầu câu chuyện trong “hòa bìnhâ€. Ngà i đóng vai má»™t ngÆ°á»i Ä‘ang cần “sá»± giúp đỡâ€, và ngÆ°á»i giúp đỡ sẽ dá»… dà ng đặt câu há»i đối vá»›i ngÆ°á»i xin mình, vì há» cảm thấy mình quan trá»ng.
Cuá»™c đối thoại trong Tin Má»ng hôm nay là sá»± trao đổi bằng những ngôn ngữ tháºt đẹp, thẳng thắn và chân thà nh, không có khoảng cách tháºn trá»ng e dè giữa đôi bên.
Tôn trá»ng con ngÆ°á»i
Thiên Chúa luôn yêu thÆ°Æ¡ng và tôn trá»ng con ngÆ°á»i, vì con ngÆ°á»i là con Thiên Chúa. “Con ngÆ°á»i là chi mà Chúa cần nhá»› đến, phà m nhân là gì mà Chúa phải báºn tâm?†(Tv.8,5).
Thái Ä‘á»™ “xin†là má»™t thái Ä‘á»™ “khiêm nhượng†và “tôn trá»ng†ngÆ°á»i mình xin. Trong tình yêu, luôn có sá»± kÃnh trá»ng! Thái Ä‘á»™ “lắng nghe†Chúa Giêsu nói của ngÆ°á»i phụ nữ Samari cho thấy ranh giá»›i “nghi kỵ, thù háºn†đã được tháo bá» trong tâm hồn chị ấy. Ngay những lá»i nói sÆ¡ giao, ngÆ°á»i phụ nữ Samari đã thấy Chúa Giêsu, ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Do Thái nà y, là ngÆ°á»i “có thể đối thoại đượcâ€. Và điá»u ấy, cÅ©ng chÃnh là sá»± mở đầu của niá»m tin. – Không ai thèm nói chuyện vá»›i má»™t ngÆ°á»i mà ngÆ°á»i ta hoà n toà n không thể tin tưởng!
Thái Ä‘á»™ “phá bá» cái giá»›i hạn hẹp hòi†đã phân chia hai dân tá»™c anh em là ngÆ°á»i Samari và Do Thái đã tạo ra ngay trong lòng ngÆ°á»i phụ nữ “câu há»i†đầu tiên:“ngÆ°á»i nà y là ai?â€, vì sao là má»™t ngÆ°á»i Do Thái lại có thể giao thiệp tá»± nhiên vá»›i má»™t ngÆ°á»i Samari?
Diá»…n tiến câu chuyện, Chúa Giêsu đã tạo cho ngÆ°á»i phụ nữ Samari phải liên tiếp tá»± đặt câu há»i vá» Ngà i. Ta có thể suy ra những ý nghÄ© trong lòng ngÆ°á»i phụ nữ nà y, tá»· nhÆ°: NgÆ°á»i nà y là ai mà biết tất cả những việc mình là m nhÆ° thế? NgÆ°á»i nà y là ai mà trả lá»i trôi chảy má»i Ä‘iá»u mình thắc mắc nhÆ° thế? Äể rồi, ngÆ°á»i phụ nữ ấy Ä‘i dần đến nháºn ra Ngà i là má»™t Ngôn sứ. Cuối cùng là Äức Kitô.
NgÆ°á»i phụ nữ để vò nÆ°á»›c lại, và o thà nh và nói vá»›i ngÆ°á»i ta: "Äến mà xem: có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Ông ấy không phải là Äấng Kitô sao?†(Ga.4,28-29).
Cứu chuá»™c con ngÆ°á»i.
Diá»…n tiến sá»± thay đổi trong lòng ngÆ°á»i phụ nữ Samari luôn là câu há»i: “NgÆ°á»i nà y là ai?â€. Và trên bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu cÅ©ng luôn muốn con ngÆ°á»i tá»± tìm ra câu há»i ấy cho chÃnh mình. Bởi vì Niá»m Tin phải là sá»± “nháºn biết†Äấng Cứu Thế.
Chúa Giêsu há»i các môn đệ rằng: “NgÆ°á»i ta nói Con NgÆ°á»i là ai?â€. Các ông thÆ°a: “Kẻ thì nói là ông Gio-an Tẩy Giả, kẻ thì bảo là ông Êlia, có ngÆ°á»i lại cho là ông Giê-rê-mi-a hay má»™t trong các vị ngôn sứ. Äức Giêsu lại há»i: “Còn anh em, anh em bảo Thầy là ai?†Ông Si-mon thÆ°a: “Thầy là Äức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sốngâ€. (Mt.16,13-16).
Nháºn biết Con NgÆ°á»i là ai? Giêsu Nagiarét là ai? Con ngÆ°á»i má»›i có thể Ä‘i tá»›i Äức Tin. Tin và o Äức Kitô, con ngÆ°á»i má»›i nháºn được “NÆ°á»›c Hằng Sốngâ€, thứ nÆ°á»›c đáp ứng đầy đủ má»i “cÆ¡n khát chÃnh đáng†của con ngÆ°á»i, Những “khát vá»ng†mà cuá»™c Ä‘á»i không thể thá»a mãn được.
Chỉ có Äức Giêsu Kitô, Äấng Cứu Chuá»™c con ngÆ°á»i, má»›i Ä‘em lại mà u xanh sức sống cho những tâm hồn cằn cá»—i kiếp nhân sinh.
Tất cả Ä‘á»u đến từ Tình ThÆ°Æ¡ng. Và Tình ThÆ°Æ¡ng luôn là điá»u cấp bách, vì con ngÆ°á»i quá thiếu.
Sẽ chẳng có câu chuyện Tin Mừng tuyệt đẹp hôm nay nếu Chúa Giêsu cÅ©ng tẩy chay ngÆ°á»i Samari, và lánh xa ngÆ°á»i phụ nữ Samari tá»™i lá»—i nà y, nhÆ° thái Ä‘á»™ tống khứ cô gái bằng vÅ© lá»±c ra khá»i phòng của vị tu sÄ© trong câu chuyện “lòng cảm thông†kể trên.
Hắn ta không biểu lá»™ má»™t sá»± thông cảm nà o vá»›i con, hắn ta không nói được má»™t lá»i để khuyên bảo dạy dá»— con, 20 năm tu niệm ăn chay của hắn qủa là vô Ãch. Bởi vì hắn chÆ°a đạt được Ä‘iá»u thiết yếu trong cuá»™c sống, đó là lòng cảm thông.
Trà n ngáºp trong cuá»™c sống con ngÆ°á»i là những ná»—i lòng âm thầm Ä‘au khổ, là những bon chen trong hạnh phúc phù phiếm, là khắc khoải lo toan, là những cÆ¡n khát triá»n miên mà con ngÆ°á»i cố gắng tìm cách thá»a mãn vá»›i những niá»m vui hụt hẫng chóng qua.
Trong Ä‘iá»u kiện sống của ngÆ°á»i Samari, xứ sở cao nguyên và sa mạc, có được “giếng nÆ°á»›c†là xem nhÆ° có tất cả. Nguồn nÆ°á»›c là nguồn sống. Mạch nÆ°á»›c là mạch sống. Nên “giếng nÆ°á»›c†rất quan trá»ng, đó là sá»± sống còn của há».
Chị ấy nói: "ThÆ°a ông, ông không có gầu, mà giếng lại sâu. Váºy ông lấy đâu ra nÆ°á»›c hằng sống? Chẳng lẽ ông lá»›n hÆ¡n tổ phụ chúng tôi là Gia-cóp, ngÆ°á»i đã cho chúng tôi giếng nà y? ChÃnh NgÆ°á»i đã uống nÆ°á»›c giếng nà y, cả con cháu và đà n gia súc của NgÆ°á»i cÅ©ng váºy.â€(Ga.4,11-12).
NhÆ°ng sá»± vui mừng của ngÆ°á»i phụ nữ Samari tháºt rất cảm Ä‘á»™ng, ta có thể hình dung sá»± vui mừng của chị ấy khi bá» tất cả những gì Ä‘ang có để reo mừng và chạy và o thà nh để loan báo Tin Mừng mà chị vừa nháºn được.
Sá»± vui mừng của ngÆ°á»i phụ nữ Samari cho thấy cuá»™c sống của chị tuy đã có rất nhiá»u nhÆ°ng còn đó cÆ¡n khát vô táºn. “NgÆ°á»i phụ nữ nói vá»›i Äức Giêsu: "ThÆ°a ông, xin ông cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy, để tôi hết khát và khá»i phải đến đây lấy nÆ°á»›c.†(Ga.4,15).
Không có má»™t lá»i khiển trách nà o đối vá»›i má»™t ngÆ°á»i phụ nữ mà sáu ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông bÆ°á»›c qua cuá»™c Ä‘á»i chị không ai là chồng cả! NhÆ°ng ở đây, niá»m vui của chị khi đón nháºn Lá»i Hằng Sống cÅ©ng chÃnh là Sám Hối. Chị bá» lại tất cả má»i thứ bên bá» giếng, cÅ©ng nhÆ° bá» lại quá khứ tá»™i lá»—i của cuá»™c Ä‘á»i mình, và đã đóng vai ngÆ°á»i Ä‘i loan báo Tin Mừng vá»›i niá»m vui khôn tả!
Không có sá»± ngượng ngáºp hay hổ thẹn khi nhắc đến quá khứ Ä‘á»i mình, "Äến mà xem: có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là mâ€. (Ga.4,29), vì chị không để tâm gì đến nó nữa, mà trong tâm trà chị giỠđây chỉ nhá»› đến má»™t Ä‘iá»u là loan tin vá» Äấng Cứu Thế. “Ông ấy không phải là Äấng Kitô sao?" (Ga.4,29).
Truyá»n giáo
Thế giá»›i vẫn còn đây cÆ¡n khát vô táºn, dù sá»± khôn ngoan của con ngÆ°á»i đã lên đến đỉnh cao và cuá»™c sống con ngÆ°á»i Ä‘ang rất già u có.
Chỉ cần dà nh và i phút giây để nhìn và o thế giá»›i hôm nay, để thấy đây đó bao cảnh thiên tai, chiến tranh, mất mát, Ä‘au thÆ°Æ¡ng. Äể hiểu giá trị cát bụi, phù vân. Äể nghe cÆ¡n khát bất táºn của con ngÆ°á»i. Äể chá»n đâu là những chân giá trị. Äể Ä‘i đúng con Ä‘Æ°á»ng của sá»± sống Ä‘Ãch thá»±c.
Con Ä‘Æ°á»ng Giêsu. “ChÃnh Thầy là con Ä‘Æ°á»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống. Không ai đến vá»›i Chúa Cha mà không qua Thầy.†(Ga 14,6)
Có thể nháºn ra trong Tin Mừng hôm nay bà i há»c tuyệt đẹp vá» truyá»n giáo:
Truyá»n giáo là yêu thÆ°Æ¡ng. "Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: "Cho tôi chút nÆ°á»›c uống", thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy đã ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống.â€
Truyá»n giáo là sứ mệnh. "LÆ°Æ¡ng thá»±c của Thầy là thi hà nh ý muốn của Äấng đã sai Thầy, và hoà n tất công trình của NgÆ°á»iâ€. (Ga.4,34).
Truyá»n giáo là cấp bách. “Nà o anh em chẳng nói: Còn bốn tháng nữa má»›i đến mùa gặt? NhÆ°ng nà y, Thầy bảo anh em: NgÆ°á»›c mắt lên mà xem, đồng lúa đã chÃn và ng Ä‘ang chá» ngà y gặt hái!†(Ga.4,35).
Truyá»n giáo là hạnh phúc.“Ai gặt thì lãnh tiá»n công và thu hoa lợi để được sống muôn Ä‘á»i, và nhÆ° thế, cả ngÆ°á»i gieo lẫn kẻ gặt Ä‘á»u há»›n hở vui mừng.†(Ga.4,36).
Lạy Chúa,
Xin cho con một con tim già u lòng nhân ái,
để con biết bước theo Chúa,
với một tấm lòng dạt dà o yêu thương. Amen.[Mục Lục]
8. Nhịp cầu thiêng liêng – ÄTGM. Jos Ngô Quang Kiệt
Từ khi cầu Mỹ Thuáºn được Ä‘Æ°a và o sá» dụng, con Ä‘Æ°á»ng vá» miá»n Tây nhÆ° ngắn lại, đôi bá» sông Tiá»n gần gÅ©i nhau hÆ¡n. Äá»i sống thần linh và đá»i sống phà m trần cÅ©ng nhÆ° hai bá» sông cách xa vá»i vợi. Cần có những nhịp cầu nối liá»n dòng sông thiêng liêng giúp con ngÆ°á»i Ä‘i vá» gặp gỡ Thiên Chúa.
Hôm nay, khi mở đầu câu chuyện vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samaria, Äức Giêsu đã bắc những nhịp cầu nối liá»n dòng sông ngăn cách. Thái Ä‘á»™ gần gÅ©i của NgÆ°á»i là nhịp cầu xoá Ä‘i biên giá»›i ngăn cách chủng tá»™c, tôn giáo. Lá»i NgÆ°á»i chÃnh là nhịp cầu dẫn và o Ä‘á»i sống thần linh.
Äức Giêsu gặp ngÆ°á»i phụ nữ bên bá» giếng nÆ°á»›c. NgÆ°á»i phụ nữ nhìn Äức Giêsu bằng ánh mắt khinh miệt. DÆ°á»›i mắt chị, đó chỉ là má»™t gã Do Thái bẩn thỉu. Còn tệ hÆ¡n thế, anh chà ng Do Thái nà y nghèo mạt rệp, Ä‘ang đói khát, mệt má»i rã rá»i, chỉ chá» chá»±c xin ăn, xin uống. Chị hợm mình, vì chị có tất cả. Chị có giếng nÆ°á»›c của tổ tiên. Äối vá»›i ngÆ°á»i SêmÃt, có nÆ°á»›c là có tất cả. Ở giữa vùng sa mạc mênh mông, nÆ¡i nà o có nÆ°á»›c, nÆ¡i ấy có sá»± sống. Vì nhá» có nÆ°á»›c, cây cá» má»c lên xanh tÆ°Æ¡i, gia súc có lÆ°Æ¡ng thá»±c, con ngÆ°á»i má»›i sống được. Ai chiếm được nguồn nÆ°á»›c, ngÆ°á»i ấy láºp tức trở nên già u có.
NgÆ°á»i phụ nữ có giếng nÆ°á»›c, có cả bình múc nÆ°á»›c. Chị còn có gia đình. Chị còn có Ä‘á»n thá» vững chắc xây dá»±ng trên núi Garidim, trách nà o chị chẳng hợm mình.
NhÆ°ng Äức Giêsu đã phá tan sá»± an thân giả tạo của chị. NgÆ°á»i cho chị thấy giếng nÆ°á»›c của chị chỉ là phù du, vì giếng nÆ°á»›c ấy không cho nÆ°á»›c hằng sống. NgÆ°á»i cho chị thấy hạnh phúc gia đình mà chị Ä‘ang có chỉ là hÆ° ảo, vì hạnh phúc ấy xây dá»±ng trên chỉ má»™t mối duyên há». NgÆ°á»i cho chị thấy niá»m tin của chị và o Ä‘á»n thá» chỉ là ngụy tÃn, vì Ä‘á»n thá» chỉ là gạch đá vô hồn, không có Chúa ngá»± bên trong.
Trong phút chốc, chị trở nên tháºt nghèo nà n. TrÆ°á»›c kia chị tưởng mình có tất cả. Nay chị thấy mình trắng tay. TrÆ°á»›c kia chị tưởng mình già u có. Nay chị nháºn thức rõ mình tháºt nghèo nà n. Bóc Ä‘i tất cả những lá»›p vá» phù du bá»t bèo, chị thấy mình trÆ¡ trụi, khốn cùng. NhÆ°ng từ đáy vá»±c khốn cùng ấy má»™t niá»m tin nhen nhúm, má»™t mạch suối trà o dâng.
Chị chợt tỉnh ngá»™. Những thứ mà trÆ°á»›c kia chị tưởng là thà nh lÅ©y che chở cuá»™c Ä‘á»i, hoá ra chỉ là những tảng đá ngăn chặn nguồn suối. Tháo gỡ đá Ä‘i rồi, mạch suối dà o dạt trà o tuôn.
Những thứ mà trÆ°á»›c kia chị tưởng là nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a êm ấm, hoá ra chỉ là tổ kén giam kÃn Ä‘á»i sâu. Trút bỠđược lá»›p vá» xù xì cÅ© kỹ, sâu nay hoá bÆ°á»›m đẹp lá»™ng lẫy, tá»± do bay tung tăng khắp chốn.
Thì ra, của cải, dục vá»ng, tôn giáo vụ hình thức là những tấm mà n che mắt, không cho chị nháºn ra Äấng Cứu Thế. Ta hãy trở lại phút đầu tiên, khi Äức Giêsu ngá» lá»i xin nÆ°á»›c. Lúc đó, bị các tấm mà n che mắt, chị chỉ thấy má»™t anh chà ng Do Thái xấu xa, đói rách: "Ông là Do Thái mà lại xin nÆ°á»›c tôi Æ°? ". NhÆ°ng Lá»i Chúa nhÆ° lưỡi gÆ°Æ¡m sắc bén, phá tan mà n mây mù che mắt chị. Nhát gÆ°Æ¡m thứ nhất vung lên, má»™t mảnh vảy mắt rÆ¡i xuống. Chị nhìn ra ngÆ°á»i đối diện "cao cả hÆ¡n tổ phụ Giacóp". Nhát gÆ°Æ¡m thứ hai vung lên, má»™t mảnh vảy nữa rÆ¡i xuống. Chị nháºn ra NgÆ°á»i là "má»™t tiên tri". Má»™t nhát nữa vung lên, mảnh vảy cuối cùng rÆ¡i xuống. Chị nháºn biết Äức Giêsu là Äấng Cứu Thế. Và chị tin và o NgÆ°á»i.
Niá»m tin trà o dâng. Hạnh phúc trà o dâng. Chị quên cả múc nÆ°á»›c, quên cả bình, chạy vá» là ng báo tin vui.
Chị để quên chiếc bình, vì chiếc bình từ nay trở nên vô dụng. Cùng vá»›i chiếc bình, chị bá» lại cả giếng nÆ°á»›c, cả ngÆ°á»i chồng há», cả ngôi Ä‘á»n thá» trống rá»—ng.
Lá»i Chúa nhÆ° lưỡi gÆ°Æ¡m sắc bén chẻ đôi Ä‘á»i chị. Mảnh Ä‘á»i cÅ© để lại bên giếng, kho tà ng của trần gian. Mảnh Ä‘á»i má»›i ngụp lặn trong dòng suối đức tin, kho tà ng thiên quốc.
Lá»i Chúa là ngá»n đèn soi Ä‘Æ°á»ng. Nên chị bÆ°á»›c Ä‘i những bÆ°á»›c lẹ là ng, vững chắc hÆ°á»›ng vá» sá»± sống má»›i.
Lá»i Chúa là chiếc cầu Ä‘Æ°a chị và o Ä‘á»i sống thần linh. Chị bá» lại bên nà y cầu chiếc bình múc nÆ°á»›c, vì bên kia cầu chị đã có mạch nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh. Chị bá» lại bên nà y cầu mối duyên há», vì bên kia cầu chị đã găp được tình yêu Ä‘Ãch thá»±c. Chị bá» lại bên nà y cầu ngôi Ä‘á»n thá» trống rá»—ng, vì bên kia cầu chị gặp được Äấng chị phải tôn thá» trong tinh thần và chân lý. Chị nhÆ° cánh đại bà ng bay bổng trên trá»i cao vá»›i những Ä‘Æ°á»ng bay rất đẹp.
VỠđại bà ng, Cha Anthony de Mello kể má»™t câu chuyện rất sâu sắc. Má»™t ngÆ°á»i nông dân và o rừng, lượm được má»™t trứng đại bà ng. Anh Ä‘em vá» cho ấp chung vá»›i trứng gà . Ãt lâu sau đại bà ng nở ra cùng lÅ© gà con. Nó cứ tưởng mình là gà . Suốt ngà y theo gà mẹ bá»›i đất mổ sâu. Nó cứ sống kiếp gà nhÆ° thế cho đến lúc già . Má»™t hôm nó thấy trên trá»i xanh má»™t con chim lá»›n khủng khiếp, cánh giang rá»™ng nhÆ° che kÃn cả bầu trá»i. Con chim bay tháºt cao và có những Ä‘Æ°á»ng lượn tháºt là đẹp đẽ. Äại bà ng ta kinh khiếp há»i bác gà trống: "con gì mà khủng khiếp quá nhỉ". "Äó là đại bà ng. Äại bà ng thuá»™c vá» trá»i cao. Chúng ta thuá»™c vỠđất thấp. Chúng ta chỉ là gà ". Äại bà ng cứ sống kiếp gà nhÆ° thế cho đến chết.
NgÆ°á»i phụ nữ là cánh đại bà ng. Chị đã trút bá» má»i gánh nặng kéo trì đôi cánh, nên chị bay vút lên cao. Còn ta vẫn chỉ là loà i gà . Ta vẫn còn bên nà y cầu. Những gì ngÆ°á»i phụ nữ bá» lại, ta ôm lấy mang vá». Ta vẫn còn ôm ấp những giấc mÆ¡ trần tục. Của cải, dục vá»ng vẫn là những tảng đá ngăn chặn dòng nÆ°á»›c đức tin. Những ngụy tÃn, những ảo tưởng, những thứ đạo đức hình thức, giả hiệu vẫn còn che chắn không cho ta nháºn biết chÃnh mình. Và vì thế ta không bao giá» gặp được Chúa.
Xin lá»i Chúa nhÆ° lưỡi gÆ°Æ¡m tách bạch trắng Ä‘en, để ta dứt lìa tá»™i lá»—i, thoát khá»i thói an tâm giả tạo, thói đạo đức hình thức. Xin lá»i Chúa tháo Ä‘i những tảng đá trì trệ, để dòng suối tin yêu khai thông, để nÆ°á»›c mắt sám hối tuôn trà o rá»a sạch hồn ta. Và để tình yêu bừng nở Ä‘em cho ta hạnh phúc chân tháºt.
GỢI à CHIA SẺ
1) Äức Giêsu đã thà nh công trong việc Ä‘Æ°a ngÆ°á»i phụ nữ Samaria vá» nháºn biết chân lý. Ta có thể há»c há»i được gì ở nÆ¡i NgÆ°á»i để thà nh công trong việc truyá»n giáo?
2) Äang thoả mãn vá»›i váºt chất, ngÆ°á»i phụ nữ Samaria chợt thấy thiếu thốn vá» mặt tâm linh. Äây là má»™t cuá»™c hoán cải quan trá»ng, là má»™t Æ¡n Chúa ban. Bạn đã bao giỠđược Æ¡n sám hối để thấy khao khát Ä‘á»i sống tâm linh chÆ°a?
3) Äã bao giá» bạn cảm thấy Äức Giêsu là nguồn suối trong là nh, là nguồn mạch hạnh phúc của bạn?[Mục Lục]
9. Cho Tôi xin chút nước uống
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Sau ná»a ngà y hà nh trình từ Giuđê vá» Galilê, Äức Giêsu nghỉ mệt bên má»™t giếng nÆ°á»›c ở vùng Samari. Ngà i vừa đói vừa khát, giữa cái nắng ban trÆ°a. Các môn đệ và o thà nh mua thức ăn. Còn lại má»™t mình Äức Giêsu ngồi bên bá» giếng. ChÃnh nÆ¡i đây đã diá»…n ra cuá»™c gặp gỡ giữa Ngà i và ngÆ°á»i phụ nữ Samari vốn bị coi là ô nhÆ¡.
Äức Giêsu bắt đầu gieo hạt để chuẩn bị cho mùa gặt mai sau của các môn đệ.
"Cho tôi chút nước uống."
Äức Giêsu mở đầu cuá»™c đối thoại bằng má»™t lá»i nà i xin. Ngà i chẳng sợ thú nháºn sá»± thiếu thốn của mình.
Xin nước uống là là m một cuộc cách mạng, là bắc một nhịp cầu qua vực sâu ngăn cách hai dân tộc Samari và Do thái vốn dĩ đã thù ghét và xa lánh nhau từ bốn thế kỷ.
Chẳng ai hiểu nổi má»™t báºc thầy nhÆ° Äức Giêsu lại nói chuyện và xin nÆ°á»›c má»™t phụ nữ Samari.
Äức Giêsu đã cúi mình phá bá» những hà ng rà o để xây dá»±ng má»™t cuá»™c đối thoại Ä‘Ãch thá»±c và bình đẳng.
"Cho tôi chút nước uống."
Ngà i là ngÆ°á»i xin nÆ°á»›c trÆ°á»›c khi là ngÆ°á»i cho...
Chúng ta cÅ©ng có nhiá»u Ä‘iá»u phải xin nÆ¡i chÃnh những ngÆ°á»i cần chúng ta giúp đỡ.
Äức Giêsu cho thấy Ngà i có má»™t thứ nÆ°á»›c lạ lùng, uống và o không còn khát nữa. NgÆ°á»i phụ nữ vá»™i vã xin Ngà i thứ nÆ°á»›c kỳ diệu đó. Chị đâu ngá» chÃnh mình đã bắt đầu được nếm rồi.
NÆ°á»›c đó chÃnh là Lá»i của Äức Giêsu, Lá»i vén mở dần dần con ngÆ°á»i thâm sâu của Ngà i.
Äức Giêsu cho thấy Ngà i biết rõ gia cảnh của chị.
Cái biết của Ngà i không nhằm soi mói, nhưng để cảm thông.
Cái biết của Ngà i vá» những Ä‘iá»u riêng tÆ° thầm kÃn đã khiến chị coi Ngà i là má»™t ngôn sứ đáng tin.
Từ đó, chÃnh chị gợi lên vấn Ä‘á» tôn giáo, má»™t vấn Ä‘á» khiến chị rất báºn tâm;
ChÃnh chị nói lên niá»m mong đợi của mình vá» Äấng Mêsia, Äấng sẽ đến dạy dá»— má»i sá»± (Ga 4,25); rồi cÅ©ng chÃnh chị đã bá» vò nÆ°á»›c lại mà hân hoan chạy Ä‘i giá»›i thiệu Äức Giêsu cho đồng bà o.
Chị đã tìm thấy thứ nÆ°á»›c tuyệt diệu nÆ¡i Äức Giêsu.
Ngà i từ từ tá» mình cho chị: "Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây."
Không thấy nói đến chuyện Äức Giêsu ăn hay uống.
"LÆ°Æ¡ng thá»±c của Thầy là thi hà nh ý Äấng đã sai Thầy."
Äức Giêsu chỉ đòi má»™t Ä‘iá»u, đó là nuôi dưỡng nhân loại.
Ngà i chỉ khát má»™t Ä‘iá»u, đó là ban nguồn nÆ°á»›c sá»± sống.
Chúng ta có dám chia sẻ cơn đói khát của Ngà i không?
Gợi à Chia Sẻ
Khi chiêm ngắm Äức Giêsu trong Ä‘oạn Tin Mừng trên đây, bạn thấy đâu là những thái Ä‘á»™ cần thiết mà ngÆ°á»i rao giảng Lá»i Chúa hôm nay cần có?
Con ngÆ°á»i đói khát cÆ¡m gạo và nÆ°á»›c uống tinh khiết. Theo ý bạn, giá»›i trẻ hôm nay đói khát Ä‘iá»u gì hÆ¡n cả (tình bạn, tình yêu, lòng tin, niá»m hy vá»ng, ý nghÄ©a cho cuá»™c sống, sá»± trung thá»±c...)? Kitô giáo có thể giúp gì cho giá»›i trẻ?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin cho con biết con, xin cho con biết Chúa.
Xin cho con chỉ khao khát má»™t mình Chúa, quên Ä‘i chÃnh bản thân, yêu mến Chúa và là m má»i sá»± vì Chúa.
Xin cho con biết tự hạ, biết tán dương Chúa và chỉ nghĩ đến Chúa.
Ước gì con biết hãm mình và sống trong Chúa. Ước gì con biết nháºn từ Chúa tất cả những gì xảy đến cho con và biết chá»n theo chân Chúa luôn.
Xin đừng để Ä‘iá»u gì quyến rÅ© con, ngoà i Chúa.
Xin Chúa hãy nhìn con, để con yêu mến Chúa.
Xin Chúa hãy gá»i con, để con được thấy Chúa.
Và để con hưởng nhan Chúa Ä‘á»i Ä‘á»i. Amen. (Thánh Âu-tinh)[Mục Lục]
10. Chúa hiện diện đó, khi ta khát
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’)
Chúng ta Ä‘ang chứng kiến Chúa Giêsu khởi đầu Ä‘á»i sống công khai. NgÆ°á»i rá»i xứ Giuđêa, vì ở đó sá»± thà nh công của NgÆ°á»i là m cho nhóm Biệt phái tức giáºn. Trong giai Ä‘oạn nà y, Chúa không muốn Ä‘i và o cuá»™c tranh chấp mà bá»n há» sá»a soạn cho NgÆ°á»i, nên NgÆ°á»i Ä‘i qua Samaria để lên Galilêa. Tại Samaria xảy ra má»™t cuá»™c gặp gỡ mở mà n cho việc rao giảng cho dân ngoại toà n thế giá»›i. Chúa Giêsu dừng chân ở núi Garidim. Từ 400 năm, đó là Núi Thánh của dân bản xứ. Vì kình địch vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, hỠđã biến ngá»n núi nà y thà nh má»™t nÆ¡i cạnh tranh vá»›i Giêrusalem. Äi Ä‘Æ°á»ng xa mệt má»i, Chúa Giêsu ngồi xuống bên bá» giếng Giacóp, trong lúc môn đệ Ä‘i và o là ng mua thức ăn. Trong cuá»™c đối thoại vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ra giếng múc nÆ°á»›c, ta thấy ngay ý NgÆ°á»i muốn dùng nÆ°á»›c là m biểu tượng để mặc khải sứ mệnh và danh tÃnh NgÆ°á»i. Câu chuyện ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria thÆ°á»ng được dẫn ra là m tỉ dụ vá» khoa sÆ° phạm tuyệt vá»i của Chúa đối vá»›i con ngÆ°á»i. Chúa thâm nháºp và o trong tâm trà con ngÆ°á»i, để là m nổ tung các giá»›i hạn của nó, mở nó ra đón nháºn chân lý cao cả hÆ¡n bắt nguồn từ Thiên Chúa, chá»› không phải từ con ngÆ°á»i.
Äầu hết, Chúa Giêsu gợi óc tò mò tìm hiểu của ngÆ°á»i phụ nữ. Muốn thế, ngÆ°á»i đặt mình và o mức tầm thÆ°á»ng của Ä‘á»i sống hằng ngà y, và o mức của công việc múc nÆ°á»›c vất vả. NgÆ°á»i là m cho linh cảm rằng không phải chỉ cần có thứ nÆ°á»›c đó để sống mà thôi, không phải chỉ có những thá»±c tại váºt chất má»›i là quan trá»ng trong Ä‘á»i sống. Do đó phản ứng đầu tiên của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria là : xin ông cho tôi thứ nÆ°á»›c ban sá»± sống. Phản ứng lẫn lá»™n vừa Æ°á»›c muốn thoát khá»i sá»± vất vả thÆ°á»ng ngà y vừa lòng khao khát biết Chúa Giêsu muốn nói gì.
Chúa là m cho bà thắc mắc hoà n toà n khi thấy rằng NgÆ°á»i nhìn táºn đáy lòng bà . Bà hãy vá» gá»i chồng lại đây. Hoà n cảnh bây giá» trở nên nan giải cho ngÆ°á»i phụ nữ, và bà lái câu chuyện sang hÆ°á»›ng khác. Phản ứng rất tá»± nhiên.
Vá» việc thá» phượng tại Giêrusalem thì sao? Chúa Giêsu theo bà ‘đi vòng quanh’, lợi dụng cÆ¡ há»™i để nói thế nà o là tôn thá» tháºt sá»±. Cà ng lúc cà ng thắc mắc thêm, bà nghÄ© còn có cách nói tá»›i việc Äấng Cứu Thế sẽ đến để thoát khá»i cuá»™c Ä‘Ã m luáºn nà y. Äó là lúc Chúa Giêsu chá»n để tá»± mặc khải mình ra.ChÃnh Ta Ä‘ang nói vá»›i ngÆ°Æ¡i đây, Ta là Äấng ấy. Bấy giá» bà tin và o Chúa Giêsu và thuáºt lại Ä‘iá»u đã xảy tá»›i, đó là Tin Mừng rồi.
Chúa hiện diện gần gÅ©i vá»›i Ä‘á»i sống cụ thể thÆ°á»ng nháºt của ta. Ta có biết nháºn ra NgÆ°á»i không? Có chấp nháºn đối thoại vá»›i NgÆ°á»i không? Có chấp nháºn rằng không phải chỉ có những của cải váºt chất má»›i là quan trá»ng chăng? Ta có cố gắng không để cho mình bị váºt chất hóa chăng? Không phải chỉ có nÆ°á»›c uống nuôi xác, còn có nÆ°á»›c chảy vá»t ra thà nh sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Äá»i sống ta có được nuôi dưỡng bằng kinh nguyện và thá» lạy không?[Mục Lục]
11. Khát vá»ng vô biên của con ngÆ°á»i – R. Veritas
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Andre Frossard, má»™t ký giả ngÆ°á»i Pháp đã cho xuất bản cuá»™c phá»ng vấn Äức Thánh Cha Gioan-Phaolô II cách đây và i năm, là con của má»™t ngÆ°á»i theo chủ nghÄ©a Marxit. ChÃnh ông đã từng là má»™t ngÆ°á»i cá»™ng sản đầy xác tÃn…
Ngà y ná», ông phải Ä‘Æ°a má»™t ngÆ°á»i bạn đến má»™t tu viện. Trong lúc chỠđợi ngÆ°á»i bạn, ông tò mò bÆ°á»›c và o má»™t nhà nguyện có đặt Mình Thánh Chúa. Ông không bao giá» nghÄ© rằng Chúa Ä‘ang chỠđợi ông. Trong phút chốc, ông bá»—ng nháºn ra má»™t ánh sáng thiêng liêng trong tâm hồn. Bừng dáºy sau má»™t cÆ¡n mê tăm tối, ông bÆ°á»›c ra khá»i nhà nguyện chạy tức tốc đến ngÆ°á»i bạn và hô lá»›n: “Thiên Chúa hiện hữu. Äó là má»™t chân lýâ€.
Ông đã ghi lại kinh nghiệm thiêng liêng ấy trong má»™t quyển sách vá»›i tá»±a Ä‘á»: “Thiên Chúa hiện hữu, tôi đã gặp Ngà iâ€. Quyển sách đã được liệt kê và o danh sách những tác phẩm bán chạy nhất (best-seller)…
Anh chị em thân mến,
Dù cho chúng ta có chối bá» Thiên Chúa, Ngà i vẫn luôn luôn chỠđợi chúng ta. Tại má»™t góc Ä‘Æ°á»ng nà o đó, trÆ°á»›c má»™t ánh nến lung linh nà o đó, trong má»™t biến cố Ä‘au thÆ°Æ¡ng nà o đó, Ngà i Ä‘ang chỠđợi chúng ta. Phải, Thiên Chúa nhÆ° má»™t ngÆ°á»i tình chung thủy lúc nà o cÅ©ng chỠđợi chúng ta… Chỉ có sá»± thất vá»ng, chán nản má»›i có thể hủy bá» má»i hẹn hò của Thiên Chúa. Bao lâu chúng ta còn tìm kiếm, bao lâu chúng ta còn phấn đấu, bao lâu chúng ta còn hy vá»ng, thì bấy lâu Thiên Chúa vẫn chỠđợi chúng ta…
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy Chúa Giêsu cÅ©ng Ä‘ang chỠđợi ngÆ°á»i thiếu phụ Samari bên bá» giếng của Tổ phục Giacob giữa ngã ba Ä‘Æ°á»ng, tại là ng Sikar. Từ má»™t lá»i xin được nÆ°á»›c uống, Chúa Giêsu đã khéo léo bắt chuyện và dần dần Ä‘Æ°a ngÆ°á»i thiếu phụ từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác: từ chá»— chỉ thấy ngÆ°á»i đối thoại vá»›i mình là má»™t ngÆ°á»i lữ hà nh, má»™t ngÆ°á»i Do Thái kỳ lạ, dám tiếp xúc vá»›i má»™t ngÆ°á»i phụ nữ Samari vốn thù nghịch vá»›i mình, đến chá»— coi ngÆ°á»i lữ hà nh nầy nhÆ° má»™t tổ phụ – nhÆ° Tổ phụ Giacod – còn hÆ¡n nữa, nhÆ° má»™t tiên tri và cuối cùng nháºn ra Ngà i là Äấng Cứu Thế đã được trông đợi từ lâu. Chị liá»n vá»™i và ng chạy Ä‘i thông báo cho dân thà nh đến vá»›i Äấng Cứu Thế. ChÃnh ngà i sẽ ban cho chúng ta “NÆ°á»›c hằng sốngâ€. Bao lâu chÆ°a tìm ra nguồn nÆ°á»›c đó, con ngÆ°á»i sẽ chết đói, chết khát.
Cuá»™c hẹn bất ngỠđã là m đảo ngược tình huống: Bây giá» ngÆ°á»i đói, ngÆ°á»i khát không phải là Chúa Giêsu nữa mà chÃnh là ngÆ°á»i thiếu phụ Samari. ChÃnh chị là ngÆ°á»i phải mở miệng xin Chúa cho nÆ°á»›c uống, không phải thứ nÆ°á»›c từ trong giếng kia, uống và o chỉ đỡ khát trong chốc lát; còn Ngà i, Ngà i sẽ ban cho thứ nÆ°á»›c ban sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, nhÆ° Ngà i nói: “Ai uống nÆ°á»›c Tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c Tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c chảy vá»t mang lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»iâ€.
Thưa anh chị em,
Con ngÆ°á»i sinh ra trong giá»›i hạn, nhÆ°ng lại mang má»™t khát vá»ng vô hạn. Và để thá»a mãn cÆ¡n khát đó, kẻ thì đánh lừa mình bằng cách tạo ra những thần tượng để tôn thá» và há» sẽ thất vá»ng… Kẻ thì lấp đầy khao khát đó bằng cách lăn xả và o những khoái lạc váºt chất. Há» cÅ©ng sẽ thấy chán chÆ°á»ng, không bao giá» thấy thá»a mãn. Chúa Giêsu đã nói vá»›i ngÆ°á»i thiếu phụ Samari: “Ai uống nÆ°á»›c giếng nầy, sẽ vẫn còn khát…â€, thứ nÆ°á»›c nà y không giải khát hoà n toà n, nó vừa xoa dịu cÆ¡n khát, vừa duy trì và kÃch thÃch cÆ¡n khát. Ai mà chẳng biết cái chu kỳ quá»· quái của dục vá»ng, luôn luôn tái phát, chẳng bao giá» no thá»a. Ai lại không cảm thấy nhu cầu được thá»a mãn cứ trà o lên vô táºn, thúc đẩy mình hưởng thụ cách nà o đó: cà ng khát lại cà ng uống, cà ng uống lại cà ng khát…
Chỉ có Chúa Kitô, phát xuất từ Thiên Chúa vô biên có thể dạy chúng ta ý nghÄ©a khao khát đó. Ngà i dạy chúng ta sống vá»›i vô biên, khát cái phải khát, và chỉ có Ngà i má»›i có thể lấp đầy khát vá»ng vô biên của con ngÆ°á»i. ChÃnh Äấng Vô Biên đã tạo ra trong lòng chúng ta cái khát vá»ng vô biên, không sao thá»a mãn, không sao lấp đầy đó. Chỉ khi nà o gặp được Äấng Vô Biên trong Äức Kitô, lòng chúng ta má»›i được thá»a mãn mà thôi.
Thánh Augustinô, sau má»™t khoảng Ä‘á»i Ä‘i tìm kiếm danh vá»ng, địa vị, tiá»n tà i, tình yêu, hạnh phúc, cuối cùng đã chán ngán, ăn năn sám hối trở lại vá»›i Chúa và ngà i đã thốt lên: “Lạy Chúa, Chúa dá»±ng nên con cho Chúa, thế mà bấy lâu nay con chỉ mải mê tìm kiếm cái gì khác ở ngoà i Chúa. Vì váºy lòng con luôn băn khoăn thao thức mãi cho đến khi được an nghỉ trong Chúa. Lạy Chúa, con đã biết Chúa quá muá»™n! Con đã yêu Chúa muá»™n quá rồi!â€.
NgÆ°á»i thiếu phụ Samari hôm nay khi gặp được Äức Giêsu – nguồn mạch nÆ°á»›c hằng sống – đã phải thốt lên vá»›i má»i ngÆ°á»i: “Mau hãy đến xem má»™t ông đã nói vá»›i tôi má»i việc tối đã là m. Phải chăng ông ấy là Äấng Kitôâ€. Sau khi dân thà nh Samari kéo đến gặp Chúa Giêsu và xin Ngà i ở lại, hỠđã hân hoan tuyên xÆ°ng rằng: “Không phải vì lá»i chị kể lại mà chúng tôi tin. ChÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng Ngà i tháºt là Äấng Cứu Thếâ€.
Và cÅ©ng nhÆ° Andre Frossard, má»™t đảng viên cá»™ng sản đầy xác tÃn đã phải thốt lên: “Thiên Chúa hiện hữu, tôi đã gặp Ngà iâ€. Không phải chỉ thốt lên bằng má»™t lá»i nói mà bằng cả má»™t tác phẩm ghi lại kinh nghiệm gặp gỡ thiêng liêng ấy, má»™t tác phẩm thuá»™c loại sách bán chạy nhất.
Anh chị em thân mến,
Chúa Giêsu là niá»m khát vá»ng thầm kÃn, sâu xa của má»i ngÆ°á»i và má»—i ngÆ°á»i chúng ta trong cái khát vá»ng cÆ¡m nÆ°á»›c tầm thÆ°á»ng hằng ngà y của chúng ta, để rồi chúng ta cảm thấy không phải chỉ cần có thứ cÆ¡m nÆ°á»›c đó má»›i sống được, không phải chỉ có những thá»±c tại váºt chất ấy là đáng kể trong Ä‘á»i sống mà còn có những khát vá»ng tình yêu và hạnh phúc, Ä‘á»™c láºp và tá»± do, công lý và hòa bình…, và lắng sâu trong tâm hồn còn có khát vá»ng sá»± sống vÄ©nh cá»u; NÆ°á»›c Hằng Sống.
Chúng ta phải là m sao để cảm thấy Chúa cần thiết cho Ä‘á»i sống của chúng ta, gắn liá»n vá»›i cuá»™c sống chúng ta nhÆ° ánh nắng, nhÆ° khà thở, nhÆ° cÆ¡m ăn, nhÆ° nÆ°á»›c uống hằng ngà y: “Ai uống nÆ°á»›c Tôi ban cho sẽ không bao giá» khát nữa… và sẽ được sống muôn Ä‘á»iâ€.[Mục Lục]
12. Xin mở mắt tâm hồn con – R. Veritas
(TrÃch trong ‘Sống Tin Mừng’)
Quà ông bà , cô bác và anh chị em thân mến!
Có lẽ chúng ta không còn cần câu chuyện nà o khác để dẫn chứng cho chúng ta đối vá»›i Ä‘oạn Phúc Âm hôm nay. Cuá»™c gặp gỡ giữa Chúa Giêsu và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria được mô tả má»™t cách tháºt là hay, vá»›i nhiá»u chi tiết gợi ý và có thể thu hút sức chú ý của chúng ta. Tác giả Phúc Âm không nhắc đến tên của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y, mà chúng ta có thể giả thuyết là Chúa và các tông đồ, dÄ© nhiên trong số các tông đồ có cả tác giả Phúc Âm tức thánh Gioan, biết tên ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y, vì Chúa đã lÆ°u lại nÆ¡i cá»™ng đồng trong vùng hai ngà y sau đó để giảng dạy. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà không được nhắc đến tên, có lẽ vì hai lý do sau đây:
TrÆ°á»›c hết là sá»± tế nhị không muốn nêu danh tánh của má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã có năm Ä‘á»i chồng và hiện Ä‘ang sống vá»›i ngÆ°á»i không phải là chồng của mình.
Lý do thứ hai quan trá»ng hÆ¡n, là vì tác giả Phúc Âm thánh Gioan muốn trình bà y nÆ¡i đây không phải lịch sá» cuá»™c Ä‘á»i của má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà tá»™i lá»—i, nhÆ°ng trình bà y cho chúng ta có thể nói là con Ä‘Æ°á»ng đức tin của má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Nói cách khác, chúng ta không cần biết danh tánh ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đó là ai. Vì có thể nói, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đó là má»—i ngÆ°á»i chúng ta đây trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa. Con Ä‘Æ°á»ng đức tin của chúng ta, chúng ta hãy quan sát xem ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y đã gặp Chúa Giêsu nhÆ° thế nà o. Hay nói cách khác, Chúa Giêsu đã gặp bà và hÆ°á»›ng dẫn bà từ má»™t thái Ä‘á»™ đối nghịch sang thái Ä‘á»™ kÃnh trá»ng, cuối cùng tin nháºn và là m chứng cho Chúa nhÆ° thế nà o.
TrÆ°á»›c hết, dung mạo tinh thần của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đó là ai? Mặc dù chúng ta không biết tên và không cần biết tên, đây là ngÆ°á»i xứ Samaria, con cháu của những ngÆ°á»i Do Thái mang dòng máu Adam. Chúng ta biết và o năm 700 trÆ°á»›c Chúa Giêsu sinh ra thì những ngÆ°á»i Do Thái bị bắt Ä‘i lÆ°u Ä‘Ã y sang Babilon và vùng đất Samari nà y được ngÆ°á»i khác đến cÆ° ngụ. Năm 500 trÆ°á»›c Chúa Giêsu sinh ra thì những ngÆ°á»i Do Thái được trở vá» láºp quốc và vùng đất Samari nà y là vùng đất mà những ngÆ°á»i Do Thái sống vá»›i những ngÆ°á»i ngoại quốc, há» láºp gia đình vá»›i nhau, cÆ°á»›i há»i nhau. Từ đó những ngÆ°á»i Samari nà y có thể nói là những ngÆ°á»i Do Thái mang dòng máu lai ngÆ°á»i ngoại quốc, không còn là Do Thái chÃnh tông trong sạch nhÆ° những ngÆ°á»i Do Thái ở vùng Giuđêa, quanh thà nh Giêrusalem và đá»n thá» Giêrusalem.
Äây là những ngÆ°á»i bị ngÆ°á»i Do Thái coi nhÆ° là kẻ thù theo cả hai nghÄ©a, kẻ thù của dân tá»™c Do Thái đã kết thân láºp gia đình vá»›i những ngÆ°á»i ngoại quốc, và cÅ©ng là kẻ thù coi thÆ°á»ng Luáºt Chúa, Luáºt Môsê, không xứng đáng lãnh nháºn hồng ân cứu rá»—i của Thiên Chúa nữa. HÆ¡n thế nữa, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã có năm Ä‘á»i chồng và đang sống vá»›i má»™t ngÆ°á»i không phải là chồng của mình. Má»™t ngÆ°á»i tá»™i lá»—i công khai, bị kẻ khác xét xá» nhÆ° là kẻ ngoan cố trong tá»™i lá»—i, vui lòng vá»›i tá»™i lá»—i của mình, mà theo quan Ä‘iểm con ngÆ°á»i của chúng ta thì có lẽ đây là trÆ°á»ng hợp hết thuốc chữa.
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samari mà Chúa Giêsu gặp không còn xứng đáng vá»›i Æ¡n cứu rá»—i của Chúa, đó là nhìn theo quan Ä‘iểm con ngÆ°á»i chúng ta, nhÆ°ng không hẳn nhÆ° váºy, vì trong thâm tâm của bà vẫn còn có má»™t thắc mắc, má»™t khát khao vượt ra khá»i tình trạng hiện tại của mình. Chúng ta có thể ghi nháºn bà còn má»™t chút hiểu biết giáo lý, còn Ä‘ang mong chá» Äấng Thiên Sai đến để ban Æ¡n cứu rá»—i. Do đó bà đã há»i Chúa Giêsu: "Chúng tôi phải thá» Thiên Chúa ở đâu? Tại Giêrusalem hay trên núi nà y? Tôi biết rằng Äấng Thiên Sai sẽ đến để dạy cho chúng tôi má»i sá»±". Äó là khao khát từ trong thâm tâm của bà hÆ°á»›ng vá» Äấng Cứu Rá»—i, và hÆ¡n nữa nÆ¡i con ngÆ°á»i bà còn có má»™t Ä‘iá»u tốt là can đảm nói sá»± vá» cuá»™c Ä‘á»i mình ra trÆ°á»›c mặt Chúa. Bà đã dám nhìn nháºn tôi không có chồng, bà ý thức vá» tá»™i lá»—i của mình, và có chút khao khát hÆ°á»›ng vá» sá»± giải thoát, vá» Æ¡n cứu rá»—i.
Chúa Giêsu đã hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế nà o đối vá»›i bà ? Chúa đến vá»›i bà trÆ°á»›c hết trong dung mạo của ngÆ°á»i Do Thái, tức là kẻ thù của ngÆ°á»i Samari. Chúa vượt qua hai định kiến xấu đối vá»›i bà , ngÆ°á»i Samari và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . NgÆ°á»i vùng Samari nhÆ° đã nói là những ngÆ°á»i Do Thái mang dòng máu lai ngoại quốc, không còn trung thà nh, không còn là Do Thái chÃnh cống trong sạch vá»›i Luáºt Môsê nữa.
Má»™t vị thầy của ngÆ°á»i Do Thái không bao giá» nói chuyện vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nÆ¡i công cá»™ng, nhÆ°ng Chúa Giêsu vượt qua hai định kiến xấu nà y và khÆ¡i dáºy thiện cảm của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khi mở miệng xin nÆ°á»›c uống: "Xin bà cho tôi nÆ°á»›c uống". Chúa tạo dịp cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m má»™t việc thiện, là m má»™t Ä‘iá»u tốt cho má»™t ngÆ°á»i mà mình không thÃch để từ đó nâng dáºy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà sa ngã.
Hà nh Ä‘á»™ng và lá»i nói của Chúa Giêsu đã phá tan thà nh kiến nÆ¡i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà : "Sao ông là ngÆ°á»i Do Thái mà lại xin nÆ°á»›c uống vá»›i tôi là ngÆ°á»i Samari?" Hà nh Ä‘á»™ng và những lá»i nói của Chúa là m cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà có má»™t thái Ä‘á»™ kÃnh trá»ng hÆ¡n, bà đã đổi cách xÆ°ng hô từ việc ngay từ đầu gá»i Chúa là ông má»™t cách xa lạ, thì giỠđây biến thà nh: "ThÆ°a Ngà i, xin hãy cho tôi nÆ°á»›c uống". Má»™t lá»i thÆ°a nói lên thái Ä‘á»™ kÃnh trá»ng, bà đã sẵn sà ng lắng nghe Chúa nói vá»›i bà .
Chúa dùng hình ảnh nÆ°á»›c uống để mạc khải vá» mầu nhiệm ân sủng Thần Linh từ Thiên Chúa muốn ban cho con ngÆ°á»i. Chúa không có thái Ä‘á»™ khinh thị, Chúa sá» dụng ngôn ngữ ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà dá»… hiểu và cuối cùng dẫn bà đến thá»±c tại sâu xa nhất trong tâm hồn của bà . Äó là Chúa cho bà biết là bà đang khao khát má»™t cái gì cao siêu hÆ¡n, không phải nÆ°á»›c uống váºt chất, không phải tình thÆ°Æ¡ng nhục dục, nhÆ°ng khao khát Æ¡n cứu rá»—i, khao khát gặp được Äấng Thiên Sai, trong lúc đó Chúa Giêsu đã mạc khải rõ rà ng hÆ¡n cho bà Äấng Thiên Sai đó chÃnh là Thiên Chúa, là ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i bà đây. Con Ä‘Æ°á»ng đức tin của bà đã bắt đầu, bà đón nháºn và trở thà nh ngÆ°á»i chứng đầu tiên cho Chúa, bà chạy vá» là ng kêu má»i những ngÆ°á»i khác đến gặp Chúa Giêsu. Tin và là m chứng cho Chúa luôn Ä‘i đôi vá»›i nhau.
Tác giả Phúc Âm thánh Gioan không kể thêm chi tiết khác nữa, vì đó có thể là những chi tiết để thá»a mãn tÃnh tò mò của má»—i ngÆ°á»i chúng ta hôm nay khi Ä‘á»c Ä‘oạn Phúc Âm nà y, nhÆ°ng ngà i muốn nói đầy đủ trong Ä‘oạn Phúc Âm nà y những chi tiết khác thuá»™c phạm vi riêng tÆ° giữa Chúa và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , giữa Chúa và má»—i ngÆ°á»i chúng ta, giữa Chúa và má»—i ngÆ°á»i mà chúng ta không cần biết đến.
Những gì đã được kể ra trong Ä‘oạn Phúc Âm hôm nay là để giúp cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta nhìn lại con Ä‘Æ°á»ng đức tin của mình: tôi đã gặp được Chúa nhÆ° thế nà o? Tôi đã gặp Chúa hay chÆ°a? Äể má»—i ngÆ°á»i chúng ta biết trở vá» nhìn nháºn giây phút ân sủng mà Chúa đến thăm má»—i ngÆ°á»i, Chúa thá»±c hiện má»™t dấu lạ, má»™t Ä‘iá»u gì đó kể cả Chúa dùng tá»™i lá»—i của chúng ta nhÆ° Chúa dùng trÆ°á»ng hợp tá»™i lá»—i của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà để mạc khải má»™t thá»±c tại cao siêu hÆ¡n, để kêu gá»i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trở vá», bà đã có năm Ä‘á»i chồng, bà nói đúng sá»± tháºt vá» ngÆ°á»i mà bà đang sống, bà biết ngÆ°á»i Ä‘ang sống vá»›i bà không phải là chồng của mình. Chúa có thể dùng những táºt xấu, những tá»™i lá»—i của chúng ta để thức tỉnh chúng ta và má»i gá»i chúng ta trở vá» vá»›i Chúa.
Xin Chúa giúp má»—i ngÆ°á»i chúng ta được thức tỉnh để nhìn nháºn tình trạng tá»™i lá»—i của mình, nhất là nhìn nháºn nÆ¡i chÃnh thâm tâm của má»—i ngÆ°á»i chúng ta có má»™t khao khát hÆ°á»›ng vá» Chúa, có má»™t khao khát được Æ¡n Chúa cứu rá»—i. Xin Chúa đến và củng cố đức tin của chúng ta.[Mục Lục]
13. Trống vắng
Một du khách từ thánh địa trở vỠkể lại rằng:
Ngà y ná» lúc ông Ä‘ang ngồi trên má»™t bá» giếng, thì má»™t phụ nữ Ả Ráºp, vai mang má»™t cái thùng, tay cầm má»™t cuá»™n dây quấn lại tròn nhÆ° má»™t quả cầu, vá»›i má»™t chiếc gà u nhá» bằng da. Äến nÆ¡i, chị cá»™t dây và o gà u và thả xuống giếng, rồi kéo lên và đổ nÆ°á»›c và o thùng. Khi đã đầy thùng, chị liá»n rá»i khá»i giếng và trở vá» nhà .
Lúc sau, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông xuất hiện. Anh chẳng có gì để múc. Và thế là vì quá khát, anh bèn bò xuống đất, liếm những giá»t nÆ°á»›c, mà ngÆ°á»i phụ nữ đã đổ trà o ra.
Câu chuyện Ä‘Æ¡n giản trên sẽ giúp chúng ta hiểu Ä‘iá»u mà ngÆ°á»i phụ nữ Samaria Ä‘á» cáºp đến qua Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay.
Chị ta nói với Chúa Giêsu:
- Thưa ông, ông không có gà u để múc, mà giếng thì lại sâu, thế thì ông kiếm đâu ra nước hằng sống.
Và Chúa Giêsu đã cắt nghÄ©a cho chị ta hiểu rằng Ngà i không định nói đến thứ nÆ°á»›c váºt chất, là m dịu Ä‘i cÆ¡n khát thông thÆ°á»ng, mà là thứ nÆ°á»›c thiêng liêng, là m dịu Ä‘i cÆ¡n khát tâm linh. Ngà i nói:
- Ai uống nước nà y vẫn còn khát, nhưng ai uống nước Ta ban sẽ chẳng khát bao giỠnữa.
NhÆ° thế Chúa muốn nói: Vá» mặt thể xác, tất cả chúng ta Ä‘á»u bị khát thế nà o, thì vá» mặt tâm linh, tất cả chúng ta cÅ©ng bị khát nhÆ° váºy.
Tuy nhiên, sá»± khát tâm linh nà y là gì? Äâu là sá»± trống rá»—ng bên trong mà chúng ta đã từng cảm nghiệm…
Các tác giả Cá»±u Ước đã nói vá» Ä‘iá»u nà y nhÆ° là má»™t cÆ¡n “khát Chúaâ€. Chẳng hạn thánh vịnh 42 thì nói:
- Như nai khát mong tìm suối mát, hồn con cũng mong đợi Ngà i như thế.
Tiên tri Isaia thuáºt lại lá»i Chúa:
- Tất cả má»i kẻ khát hãy đến cùng ta.
Còn tiên tri Giêrêmia thì sánh và Chúa nhÆ° giòng suối trong. CÆ¡n khát mà tất cả chúng ta Ä‘á»u cảm thấy là cÆ¡n khát Chúa. Äây là má»™t cÆ¡n khát ná»™i tâm mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u có thể cảm nghiệm được nhÆ° lá»i thánh Augustinô:
- Tâm hồn chúng con được tạo nên cho Chúa và nó sẽ còn khắc khoải cho đến khi nà o được nghỉ yên trong Chúa.
Thế nhÆ°ng, nhiá»u ngÆ°á»i thá»i nay Ä‘ang cố gắng tìm cách thá»a mãn cÆ¡n khát tâm linh nà y bằng những thứ khác không phải là Chúa. Chẳng hạn nhÆ° tiá»n bạc, danh vá»ng, lạc thú. Há» hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° cho đứa bé Ä‘ang khóc má»™t cục kẹo để nó nÃn. Tuy nhiên kinh nghiệm cho hay dùng váºt chất để là m thá»a mãn cÆ¡n khát thiêng liêng chẳng khác nà o dùng muối để giải tá»a cÆ¡n khát thể xác. Cà ng uống lại cà ng khát thêm. NÆ¡i trái tim má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u ẩn dấu má»™t con khát mà không giòng nÆ°á»›c nà o có thể thá»a mãn nổi, má»™t ná»—i khắc khoải mà không sá»± thà nh công nà o có thể giáºp tắt được, má»™t sá»± trống rá»—ng mà không của cải váºt chất nà o có thể lấp đầy được. Äiá»u đó dẫn chúng ta tá»›i kết luáºn của Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay:
Chỉ có Chúa má»›i thá»a mãn được cÆ¡n khát trong tâm hồn chúng ta. Và chỉ má»™t mình Ngà i má»›i lấp đầy khoảng trống trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta, bởi vì nhÆ° lá»i Ngà i đã xác quyết: Ai uống nÆ°á»›c Ta ban thì sẽ chẳng khát bao giá».[Mục Lục]
14. ThỠlạy trong tinh thần và chân lý – André Sève
Vá»›i vẻ tò mò, ngÆ°á»i phụ nữ Samaria tiến tá»›i phÃa ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘ang ngồi trên thà nh giếng. Bởi vì Chúa Giêsu Ä‘ang sống, bởi vì má»—i bà i suy niệm nà y là má»™t cuá»™c gặp gỡ tình yêu vá»›i Chúa Giêsu hằng sống, tại sao không nghÄ© rằng Ngà i Ä‘ang chá» tôi? ChÃnh Ngà i nói vá»›i tôi: “Hãy cho Ta uống nÆ°á»›câ€
NhÆ°ng Ngà i khẳng định ngay: “Nếu ngÆ°Æ¡i biết rõ Æ¡n Thiên Chúa ban: chÃnh ngÆ°Æ¡i biết rõ Æ¡n Thiên Chúa ban; chÃnh ngÆ°Æ¡i sẽ xin và ngÆ°Æ¡i sẽ được uống nÆ°á»›c hằng sốngâ€.
Hai ná»—i khát khao là m hoang mang. Chúa Giêsu nói: “Hãy cho Taâ€, rồi: “Hãy xin Taâ€. Và xa hÆ¡n má»™t chút: “Chúa Cha Ä‘ang cần những ngÆ°á»i tôn thá» Ngà i thá»±c sá»±â€. Chúng ta Ä‘ang ở trên đỉnh cao của sá»± mạc khải. Chúng ta biết rằng Thiên Chúa có thể là m cho chúng ta hết khát, nhÆ°ng không có bà i Phúc Âm nà y thì ai dám nghÄ© rằng Thiên Chúa khao khát chúng ta?
Cách duy nhất để có thể xứng đáng vá»›i sá»± khao khát nà y chÃnh là khao khát Ngà i. Sá»± Æ°á»›c muốn và tình yêu có qua có lại: tình yêu vì tình yêu. ChÃnh là phải xin nÆ°á»›c của Ngà i là nÆ°á»›c sẽ là m cho chúng ta Æ°á»›c ao Chúa: “Hãy xin Ta nÆ°á»›c hằng sống và nÆ¡i ngÆ°Æ¡i sẽ phát sinh nguồn mạch tình yêu. NgÆ°Æ¡i có thể là má»™t trong những ngÆ°á»i tôn thá» mà Cha tìm kiếmâ€.
NgÆ°á»i tôn thá» sao? Những hình ảnh phiá»n nhiá»…u nổi lên, những ngÆ°á»i sấp mình trÆ°á»›c má»™t ngẫu tượng. Cho nên Thiên Chúa của chúng ta là gì nếu Ngà i muốn ngÆ°á»i ta sấp mình trÆ°á»›c mặt Ngà i?
Ngà i là Thiên Chúa. Không có gì có thể thay đổi được cứ liệu nà y trong quan hệ của chúng ta: Ngà i là Thiên Chúa. Ngà i không tìm kiếm những kẻ thá» lạy, Ngà i tìm kiếm những kẻ thá» lạy thá»±c sá»±. Sá»± chÃnh xác có má»™t tầm quan trá»ng lá»›n lao. Chỉ những kẻ tôn thá» thá»±c sá»± má»›i đáp lại tình yêu của Ngà i, không ngừng xem Ngà i là Thiên Chúa. Nếu không, mối quan hệ bị sai lệch, tình yêu của chúng ta không đạt tá»›i Thiên Chuá, chúng ta hoà n toà n ở trong sá»± ảo tưởng.
Tôi vừa đặt tình yêu và o chá»— tôn thá», bởi vì chúng ta biết rằng Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta và chỠđợi chúng ta yêu thÆ°Æ¡ng Ngà i. NhÆ°ng để không lầm lẫn vá» mối tình kỳ lạ có thể nối kết con ngÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa nà y, phải Ä‘Ã o sâu ý tưởng thá» lạy. Äây hoà n toà n không phải thá» lay má»™t ngẫu tượng nhÆ°ng là biết yêu mến Chúa mà vẫn luôn luôn cảm nháºn sá»± uy nghiêm của Ngà i. Tôi ngần ngại trÆ°á»›c khi viết “sá»± uy nghiêmâ€, và sá»± ngần ngại nà y chứng tá» cho tôi thấy rằng không dá»… gì tìm được ngôn từ đúng đắn cho tình yêu tôn thá» nà y. Do đó ngà y nay có má»™t cách nói của Phúc Âm trở nên nổi tiếng bởi vì nó xác định đầy đủ sá»± tôn thá» thá»±c sá»±: “Phải thá» lạy Thiên Chúa trong tinh thần và chân lýâ€.
Khi thánh Gioan nối kết hai từ tinh thần vá»›i chân lý bằng từ và , từ quan trá»ng nhất thÆ°á»ng là từ thứ hai (chẳng hạn “Ông ta thấy và ông ta tinâ€). Do đó, ở đây phải chú trá»ng đến chân lý. Vẫn đối vá»›i Gioan, chân lý là m ta nghÄ© ngay đến Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã khẳng định: “Ta là chân lýâ€. Trong khi mạc khải chân lý vá» Chúa Cha, vá» chÃnh mình và vá» quan hệ giữa Ngà i vá»›i Cha, Chúa Giêsu dạy chúng ta thá» lạy “trong chân lýâ€. Äiá»u đó có nghÄ©a là : yêu Cha nhÆ° Chúa Giêsu yêu thÆ°Æ¡ng Ngà i.
Nhưng chỉ có Chúa Thánh Thần mới có thể ban cho chúng ta những tâm tình như Chúa Giêsu. ThỠlạy “trong tinh thần†có nghĩa là được Thánh Thần linh ứng khi chúng ta muốn yêu thương Cha theo cách của Chúa Giêsu.
Bạn chắc chắn cảm thấy tôn thá» thá»±c sá»± tức là tôn thá» Ba Ngôi. Cuá»™c gặp gỡ vá»›i Chúa Giêsu ở giếng Giacob mang lại cho chúng ta ba mà u sắc của sá»± tôn thá»: Sá»± tôn thá» nà y hÆ°á»›ng đến Chúa Cha, trong khi, dÆ°á»›i ảnh hưởng của Chúa Thánh Thần, sá»± tôn thá» nà y được nuôi dưỡng bằng má»i chân lý đến từ Chúa Giêsu.[Mục Lục]
15. Äổi thay
Qua Tin mừng hôm nay, chúng ta nháºn thấy nÆ¡i Chúa Giêsu, con ngÆ°á»i gặp gỡ được tình yêu và ơn cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa vá»›i những diá»…n biến ná»™i tâm:
- Một sự thay đổi:
CÅ©ng giống nhÆ° các cuá»™c Ä‘Ã m thoại vá»›i ông Nicôđêmô, Marta và Maria, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ngoại tình, tất cả Ä‘á»u kết thúc bằng má»™t sá»± thay đổi. Qua lá»i Chúa mà tất cả các nhân váºt đã nháºn ra Chúa Giêsu là ai. NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria đã có sá»± thay đổi trong ngôn ngữ khi nói chuyện vá»›i Chúa. Lúc đầu bà gá»i Chúa Giêsu là ông (You), ngôi thứ hai, kế đó là ThÆ°a Ngà i (Sir), rồi từ việc nháºn thức Ngà i là má»™t tiên tri đến Äấng Thiên Sai. Dịch từ tiếng Hy lạp “Kyriosâ€, “Äấng Cứu Thếâ€, là Äấng mà theo thánh Phaolô diá»…n tả trong thÆ¡ gá»i tÃn hữu Philipphê: “Má»i gối phải bái quì, cả trên trá»i dÆ°á»›i đất và nÆ¡i âm phủâ€.
- Một sự hiểu biết:
Cuá»™c đối thoại đã thay đổi từ sá»± ngá»™ nháºn tá»›i thái Ä‘á»™ thông cảm hiểu biết. Chúa Giêsu nói vá» Ngà i nhÆ° là nÆ°á»›c hằng sống. Lúc đầu, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà hiểu nÆ°á»›c hằng sống nhÆ° là dòng nÆ°á»›c luân lÆ°u trôi chảy, khác vá»›i nÆ°á»›c ao tù ứ Ä‘á»ng. Äối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, nÆ°á»›c là má»™t biểu tượng có ý nghÄ©a. Há» thÆ°á»ng Ä‘á» cáºp đến sá»± khao khát của Ä‘á»i sống tinh thần đối vá»›i nguồn nÆ°á»›c hằng sống và sá»± khao khát của linh hồn tìm kiếm Thiên Chúa. Trong Cá»±u Ước, suối nÆ°á»›c biểu tượng cho chÃnh Thiên Chúa hay cho sá»± khôn ngoan qua việc tuân giữ lá» luáºt. Äó là món quà vÄ© đại nhất của Thiên Chúa. Theo Gioan thì đó là sá»± xuất hiện của Chúa Giêsu, Äấng được Xức dầu của Thiên Chúa. NÆ°á»›c biểu tượng cho thần khÃ, nhÆ° Chúa Giêsu đã nói: “Ai tin và o Ta, thì từ lòng NgÆ°á»i, sẽ tuôn chảy những dòng nÆ°á»›c hằng sốngâ€. “Không ai có thể và o NÆ°á»›c Thiên Chúa, nếu không sinh ra bởi nÆ°á»›c và Thần KhÃâ€.
- Một lòng khao khát:
Trong cuá»™c đối thoại, Chúa Giêsu đã vượt qua những hà ng rà o đố kỵ, ngá»™ nháºn để Ä‘i thẳng và o lòng khao khát của con ngÆ°á»i. Theo William Barclay, thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lúc đầu không những là hiểu lầm mà còn có vẻ mỉa mai, châm biếm Chúa Giêsu: “ThÆ°a Ngà i, xin cho tôi nÆ°á»›c đó để tôi chẳng còn khát và khá»i phải đến đây xách nÆ°á»›c nữaâ€. NhÆ°ng trong thái Ä‘á»™ mỉa mai nà y đã biểu lá»™ má»™t sá»± tháºt trong trái tim của con ngÆ°á»i. Äó là khát vá»ng tìm kiếm má»™t Ä‘iá»u gì mà chỉ có Chúa Giêsu má»›i là m thá»a mãn được. Thánh Augustinô đã nói lên sá»± tháºt nà y: “Trái tim của chúng ta không bao giá» yên nghỉ cho đến khi được nghỉ yên trong NgÆ°á»iâ€.
- Một chứng nhân:
Cuá»™c đối thoại bị ngÆ°ng vì các môn đệ trở lại, và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đã để chiếc vò múc nÆ°á»›c ở giếng, trở vá» là ng. Bà trở vá» là ng mà không mang vò nÆ°á»›c theo chứng tá» rằng bà rất vá»™i vã, muốn chia sẻ Tin Mừng gặp gỡ Äấng Cứu Thế cho những ngÆ°á»i khác. Giống nhÆ° Philipphê khi đã gặp được Chúa Giêsu rồi liá»n Ä‘i tìm Nathanaen để loan báo Tin Mừng. Bà Maria MaÄ‘alêna đã vá»™i vã Ä‘i tìm các môn đệ và loan báo rằng đã gặp thấy Chúa.
Sứ mạng của ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng trải qua hai giai Ä‘oạn: trÆ°á»›c hết gặp gỡ Äức Kitô má»™t cách cá nhân, nhÆ° là má»™t chứng nhân; sau đó trở nên nhà truyá»n giáo, loan báo Tin Mừng. Sá»± khám phá ra Chúa Giêsu là Äấng Cứu Thế đã là m cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà vui mừng đến ná»—i không còn cảm thấy xấu hổ vá» tá»™i lá»—i của mình nữa. Bà chạy Ä‘i loan báo công khai cho má»i ngÆ°á»i biết vá» má»™t con ngÆ°á»i đã biết tất cả cuá»™c Ä‘á»i của bà . Bà chỉ nói vá» Ä‘iá»u xảy ra cho bà , và má»i má»i ngÆ°á»i hãy đến và xem.
Vai trò của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria là đưa má»i ngÆ°á»i đến vá»›i Chúa Giêsu nhÆ° Công đồng Vatican II đã viết: “Việc tông đồ mà má»—i ngÆ°á»i phải thá»±c hiện bắt nguồn từ mạch sống phong phú Ä‘Ãch tháºt Kitô giáo. Äó là căn bản và điá»u kiện của má»i hoạt Ä‘á»™ng tông đồ giáo dân.
Dẫn Ä‘Æ°a má»i ngÆ°á»i đến vá»›i Äức Kitô, nguồn nÆ°á»›c hằng sống cÅ©ng là vai trò của Giáo Há»™i, của các ngÆ°á»i Kitô hữu nhÆ° thánh Gioan đã nói: “GiỠđây, không phải vì những lá»i chị kể lại mà chúng tôi tin, nhÆ°ng chÃnh chúng tôi đã được nghe lá»i NgÆ°á»i và chúng tôi biết NgÆ°á»i tháºt là Äấng Cứu Thếâ€.[Mục Lục]
16. Gặp gỡ
Bà i Tin Mừng thuáºt lại má»™t trong những cuá»™c gặp gỡ của Chúa Giêsu. Äây là cuá»™c gặp gỡ má»™t phụ nữ ở Samaria và cuá»™c gặp gỡ nà y đã là m chuyển biến cuá»™c Ä‘á»i của ngÆ°á»i phụ nữ ấy.
NgÆ°á»i phụ nữ nà y Ä‘i kÃn nÆ°á»›c thì tình cá» gặp Chúa Giêsu Ä‘ang ngồi nghỉ chân bên bá» giếng, chứ chị ta không hay biết gì và cÅ©ng không có ý định gặp Chúa. Chúa đã gợi chuyện vá»›i chị bằng việc xin nÆ°á»›c uống. Sau má»™t cuá»™c hà nh trình xa dÆ°á»›i nắng nóng, mệt má»i, Chúa Giêsu khát nÆ°á»›c, gặp giếng nÆ°á»›c và ngÆ°á»i kÃn nÆ°á»›c, Ngà i xin nÆ°á»›c uống là má»™t Ä‘iá»u tá»± nhiên bình thÆ°á»ng. NhÆ°ng ở đây không phải Chúa khát nên xin nÆ°á»›c uống mà chỉ là dịp để Ngà i Ä‘á» cáºp đến má»™t vấn Ä‘á» quan trá»ng hÆ¡n. Có thể nói Chúa giả vá» xin nÆ°á»›c để gợi truyện, Ngà i muốn nói cho chị ta biết: chÃnh chị là ngÆ°á»i Ä‘ang khát, và Chúa cÅ©ng muốn nói cho chị ta biết: Ngà i là ai, là ngÆ°á»i sẽ là m cho chị hết khát: “Ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữaâ€.
NhÆ°ng lại ở mức Ä‘á»™ cụ thể của Ä‘á»i thÆ°á»ng, ngÆ°á»i phụ nữ Samaria không hiểu gì hết, nên Chúa Ä‘i thêm má»™t bÆ°á»›c nữa, Ngà i nói vá»›i chị vá» Ä‘á»i tÆ° của chị, khi đó chị nháºn ra ngay Ngà i là má»™t ngôn sứ. Chúng ta thấy Chúa không kết án, cÅ©ng không trách chị ta đã có đến năm Ä‘á»i chồng rưỡi. Äó không phải là vấn Ä‘á». Äiá»u Chúa muốn là chị ta nháºn ra Ngà i là ai, và Chúa đã thà nh công. Từ không biết đến nghi ngá», từ nghi ngỠđến nháºn biết. Chị nghi ngá» ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị không phải là bất cứ ai, và chị đã nháºn ra má»™t khuôn mặt má»›i: không phải là má»™t ngôn sứ mà là Äấng Mêsia má»i ngÆ°á»i Ä‘ang mong đợi.
Thế là giếng đó, vò đó, ngÆ°á»i phụ nữ không còn quan tâm nữa, chị chạy ngay Ä‘i thông báo nÆ°á»›c hằng sống vừa khám phá. ChÃnh cái quá khứ không ra gì của chị đã là m cho chị trở thà nh có khả năng nói vá» Chúa: “Äến mà xem: có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Ông ấy không phải là Äấng Kitô sao?†Má»i ngÆ°á»i tin lá»i chị, hỠđến gặp Chúa Giêsu và há» cÅ©ng tin Chúa. NhÆ° váºy, sau khi gặp Chúa Giêsu, ngÆ°á»i phụ nữ đã tin và là m chứng cho Chúa giữa những ngÆ°á»i Samaria trong thà nh, và những ngÆ°á»i nà y, sau khi gặp Chúa, đã xin Chúa ở lại vá»›i há», và hân hoan tuyên xÆ°ng rằng: “Không còn phải vì lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt, chÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng NgÆ°á»i tháºt là Äấng cứu Ä‘á»™ trần gianâ€.
Kinh nghiệm gặp gỡ Chúa Giêsu của ngÆ°á»i phụ nữ Samaria là cái mẫu gặp gỡ Chúa của chúng ta, và yêu cầu chúng ta hãy cố thá»±c hiện má»™t cuá»™c gặp gỡ nhÆ° thế trong Mùa Chay. Sống kinh nghiệm gặp gỡ Chúa không phải chỉ là má»™t may mắn tình cá» mà là điá»u ai cÅ©ng có thể tìm gặp được. Muốn gặp gỡ Chúa là điá»u rất dá»…, bởi vì chÃnh Chúa yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, ngà y ngà y Ä‘i tìm và đến gõ cá»a tâm hồn má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Chúng ta Ä‘ang muốn gặp gỡ Chúa Æ°? Hãy nhá»› lá»i Chúa nói: “Nà y Ta Ä‘ang đứng ngoà i cá»a và gõ, ai nghe tiếng Ta và mở cá»a thì Ta sẽ và o nhà kẻ ấyâ€. NhÆ° váºy có nghÄ©a là cuá»™c gặp gỡ hoà n toà n tùy thuá»™c nÆ¡i chúng ta, tùy thuá»™c và o thái Ä‘á»™ sẵn sà ng của chúng ta. Có thể Chúa Giêsu đã tìm đến gõ và o cánh cá»a của tấm lòng chúng ta nhiá»u lần rồi, nhÆ°ng chúng ta say ngủ hay báºn bịu trăm công ngà n việc hoặc trong tấm lòng chúng ta có quá nhiá»u tiếng ồn à o và quá nhiá»u khách khứa nên chúng ta đã không nghe thấy tiếng Ngà i và không mở cá»a cho Ngà i. Nếu thế thì cần phải có những quyết định cụ thể và thay đổi ngay thế nà o để khi Chúa đến gõ cá»a, chúng ta sẵn sà ng mở ngay. Có thể Chúa Ä‘ang gõ cá»a tấm lòng chúng ta ngay trong lúc nà y, chúng ta đừng bá» lỡ cÆ¡ há»™i. Xin Chúa cho tất cả chúng ta Ä‘á»u sẵn sà ng mở cá»a để Chúa đến gặp gỡ và ban nhiá»u hồng ân cho chúng ta trong Mùa Chay.
NgÆ°á»i phụ nữ Samaria gặp Chúa Giêsu, cuá»™c gặp gỡ nà y đã là m chuyển biến cuá»™c Ä‘á»i chị. Nếu chúng ta muốn thay đổi hay đổi má»›i cuá»™c Ä‘á»i mình, chúng ta hãy đến vá»›i Chúa Giêsu, hãy gặp gỡ Ngà i, bởi vì chỉ có Chúa má»›i giải đáp được những băn khoăn, những Æ°u tÆ° của chúng ta, chỉ có Ngà i má»›i là m cho cuá»™c Ä‘á»i chúng ta đáng sống, sống vui, sống mạnh, sống hạnh phúc và có ý nghÄ©a.[Mục Lục]
17. Trong Thánh Thần và Chân Lý
Trong má»™t câu chuyện ngụ ngôn "Những Sinh Váºt của Thói Quen", kể rằng có hai vợ chồng bác nông dân kia cảm thấy cần phải sá»a chữa cái chuồng gia súc cÅ©. Nóc chuồng thì dá»™t, má»™t và i tấm ván ghép tÆ°á»ng bị mục, còn sà n chuồng bằng đất lại lồi lõm nên bị Ä‘á»ng nÆ°á»›c má»—i khi trá»i mÆ°a. Thế rồi chuồng má»›i được xây lên và chuồng cÅ© bị phá hủy trÆ°á»›c khi mùa đông đến.
Sáng hôm sau, trÆ°á»›c khi Ä‘i phố mua thêm đồ dùng, bác cho gia súc ra đồng cá» và để cá»a chuồng mở phòng há» nhỡ khi thá»i tiết đổi xấu. Mà tháºt, thá»i tiết trở nên xấu tháºm tệ. Nhiệt Ä‘á»™ xuống thấp dần, mÆ°a bắt đầu rÆ¡i và nÆ°á»›c mÆ°a chuyển thà nh băng. Bác nông dân cảm thấy rất vui khi nghÄ© mấy con váºt giá» Ä‘ang được ấm áp trong căn chuồng má»›i. Khi bác vá» tá»›i nhà liá»n Ä‘i thẳng ra chuồng thú váºt, nhÆ°ng căn chuồng trống rá»—ng chẳng có con váºt nà o cả. Bác vá»™i chạy ra ngoà i tìm kiếm và thấy má»™t cảnh tháºt lạ lùng. Äó là mấy con váºt trông tháºt tá»™i nghiệp, chúng nép và o vá»›i nhau và trên lÆ°ng chúng thì phủ đầy băng tuyết; đồng thá»i chúng lại đứng trên cái ná»n chuồng cÅ©, cảnh ấy tháºt là Những Sinh Váºt của Thói Quen.
Chúng ta thá» Chúa không phải chỉ là m những việc theo thói quen nhÆ° Ä‘i nhà thá» hay Ä‘á»c kinh nhÆ°ng phải thá» Chúa trong cả Ä‘á»i sống chúng ta.
Và o thá»i Chúa Giêsu thì ngÆ°á»i Samaritanô là những ngÆ°á»i xÆ°a ly khai và tách mình khá»i dân tá»™c Do thái. Không nhÆ° ngÆ°á»i Do thái thá» Thiên Chúa tại Ä‘á»n thá» trên núi Sion ở Giêrusalem, ngÆ°á»i Samaritanô đã thá» Chúa Trá»i tại Ä‘á»n thá» trên núi Garizim. Bởi đó phụ nữ kia đã nói vá»›i Chúa Giêsu: "Tôi thấy Ngà i là má»™t tiên tri, váºy xin Ngà i hãy nói vá»›i tôi tại sao cha ông chúng tôi thá» Chúa Trá»i trên núi nà y trong khi những ngÆ°á»i Do thái các ông lại nói phải thá» tại Giêrusalem?" Chúa Giêsu trả lá»i: "Hãy tin Ta, vì khi giỠđến thì ngÆ°á»i ta không còn thá» phượng Chúa Cha trên núi nà y hay tại Giêrusalem... NhÆ°ng khi giỠđến, mà tháºt sá»± nó đã đến rồi, thì những ngÆ°á»i tháºt sá»± thá» Thiên Chúa sẽ tin thá» Chúa Cha trong tinh thần và chân lý; đó chÃnh là điá»u Chúa Cha muốn" (Ga 4, 20.21.23).
"Thá» Chúa Cha trong tinh thần và sá»± tháºt", qua những lá»i đó Chúa Giêsu đã hÆ°á»›ng quan niệm vá» việc thá» phượng Thiên Chúa từ nÆ¡i chốn sang tÃnh cách. Tức là việc tôn thá» Thiên Chúa hệ tại không phải là "ở đâu" nhÆ°ng là "thế nà o". NgÆ°á»i ta sẽ không còn cho rằng Thiên Chúa chỉ ẩn mình trong những bức tÆ°á»ng của Ä‘á»n thá» thế gian, hay Ngà i chỉ quanh quẩn đâu đấy nhÆ° trên đỉnh núi chẳng hạn. Tháºt sá»±, ngÆ°á»i ta sẽ thá» Chúa trong tinh thần và chân lý, và Nhà của Chúa được tìm thấy trong tâm hồn con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ta không dá»±a và o thói quen nhÆ°ng mặc lấy tinh thần của Chúa.
Thánh Phaolô đã nhắc nhá»› chúng ta phải tẩy sạch má»™t số thói quen. Ngà i nói, "Anh em hãy vất bá» tất cả những gì thuá»™c vá» thế gian: gian dâm ô uế, Ä‘am mê sai trái, dục vá»ng xấu xa, tham lam ăn uống, giáºn dữ, nóng nảy, thù háºn, chá»i thá» và ngôn từ lăng loà n... anh em hãy dứt khoát vá»›i má»i thói quen ấy" (Col 3:5-7). Kể cÅ©ng lạ, vì có rất nhiá»u trong chúng ta Ä‘i nhà thá», Ä‘á»c Thánh Kinh, bà n vỠđạo lý nhÆ°ng vẫn cứ để cho những tÃnh xấu ấy là m chủ Ä‘á»i mình.
HÆ¡n nữa, Thánh Phaolô nói rằng chúng ta cần phải thay đổi những táºp quán xấu bằng những táºp quán tốt. Ngà i nói, "Hãy mặc lấy, hỡi những ngÆ°á»i được Chúa tuyển chá»n, lòng quan tâm trắc ẩn, tốt là nh, khiêm nhÆ°á»ng, quảng đại, nhẫn nại, chia sẻ ná»—i buồn, tha thứ má»i lá»—i lầm anh em xúc phạm tá»›i ngÆ°Æ¡i, và trên hết hãy mặc lấy tình yêu" (Col 3:12-14).
Xin cho chúng con tháºt sá»± thá» Chúa trong tinh thần và chân lý, trong cả cuá»™c sống chúng con.[Mục Lục]
18. Cuộc gặp gỡ kỳ diệu
(Sưu tầm của Linh Xuân Thôn)
Cuá»™c sống con ngÆ°á»i có nhiá»u mối tÆ°Æ¡ng quan liên Ä‘á»›i vá»›i nhau, và có nhiá»u cuá»™c gặp gỡ khác nhau. Có những cuá»™c gặp gỡ nhÆ° gió thoảng, nhÆ° mây trôi… gặp đó rồi tan biến Ä‘i không để lại má»™t dấu tÃch nà o trong cuá»™c Ä‘á»i. NhÆ°ng cÅ©ng có những cuá»™c gặp gỡ đã là m thay đổi cả má»™t Ä‘á»i ngÆ°á»i. Äó là cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu của tôi, ngÆ°á»i con gái dân là ng Samaria, vá»›i Äức Giêsu bên bá» giếng.
HÆ¡n hai ngà n năm trÆ°á»›c, giữa trÆ°a hè oi bức, trong lúc má»i ngÆ°á»i Ä‘ang nghỉ trÆ°a, nhìn trÆ°á»›c nhìn sau không thấy bóng ngÆ°á»i, tôi má»™t mình lén lút mang bình ra giếng để múc nÆ°á»›c vá»›i hy vá»ng không phải gặp mặt những ngÆ°á»i thân quen. Tôi muốn chạy trốn vì gốc gác thấp hèn không trong sạch của mình, nên những ngÆ°á»i hà ng xóm láng giá»ng luôn xa lánh tôi. Tôi muốn trốn chạy vì trót mang thân pháºn hồng nhan Ä‘a truân, tình duyên lỡ là ng vá»›i 5 Ä‘á»i chồng, nên những ngÆ°á»i há» hà ng bà con luôn nhìn tôi bằng con mắt khinh bỉ. Tôi muốn chạy trốn vì xã há»™i nà y đã quay lÆ°ng vá»›i tôi, đã không có chá»— dà nh cho tôi, đã âm thầm kết án tôi là phÆ°á»ng Ä‘Ã ng Ä‘iếm tá»™i lá»—i …
Má»™t mình tôi bÆ°á»›c Ä‘i trong cuá»™c Ä‘á»i, và hôm nay, má»™t mình tôi bÆ°á»›c ra bá» giếng vá»›i hy vá»ng không phải gặp mặt ngÆ°á»i nà o cả. NhÆ°ng kìa, má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Do Thái Ä‘ang ngồi nghỉ trÆ°a bên giếng. Ông ngÆ°á»›c mắt nhìn tôi, tôi không còn cách nà o chạy trốn nên Ä‘Ã nh phải cúi đầu bÆ°á»›c Ä‘i trong thinh lặng. Tôi bÆ°á»›c Ä‘i nhÆ°ng lòng tôi lại có ý nghÄ© khinh miệt ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nà y.
Hắn chỉ là má»™t gã Do Thái đói rách bẩn thỉu, nhÆ°ng có lẽ hắn cÅ©ng tham lam và coi trá»ng lá» luáºt nhÆ° bao gã Do Thái khác. Nhìn quần áo của hắn thì biết rõ hắn là má»™t gã Do Thái nghèo. Cuối cùng bÆ°á»›c chân nặng ná» cÅ©ng mang tôi đến bên bá» giếng. Tôi mong muốn múc nÆ°á»›c đổ đầy bình cho tháºt nhanh để ra vá» ngay, tránh cái nhìn soi mói của gã Ä‘Ã n ông Do Thái nà y. HÆ¡n nữa, theo luáºt Do Thái, Samari và Do Thái là hai thế giá»›i riêng biệt, không bao giỠđược phép chung đụng, vì ngÆ°á»i Samari bị coi là phÆ°á»ng ngoại đạo.
Bá»—ng dÆ°ng ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông lên tiếng gợi chuyện vá»›i tôi: “Chị cho tôi xin chút nÆ°á»›c uống†(Ga.4:8). Tôi bâng khuâng ngỡ ngà ng vá» giá»ng nói trầm ấm đó. Tôi ngạc nhiên vá» lá»i xin nÆ°á»›c để uống. Tôi ngÆ°á»›c mắt nhìn ông, nhìn và o vầng trán cao vá»›i khuôn mặt nhân háºu … nhìn và o cặp mắt sáng ngá»i vá»›i nụ cÆ°á»i hiá»n hoà tÆ°Æ¡i vui … Tôi nhủ thầm trong lòng: “Chắc hẳn ông nà y không phải là ngÆ°á»i tầm thÆ°á»ngâ€. Tôi lên tiếng nói vá»›i ông †Ông là ngÆ°á»i Do thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samari, cho ông uống nÆ°á»›c sao?†(Ga.4:9). Nghe tôi nói, ông nở nụ cÆ°á»i tháºt tÆ°Æ¡i, tháºt hiá»n hòa nhÆ° trả lá»i vá»›i tôi rằng ông chẳng nặng lá» luáºt, nhÆ°ng trá»ng tình ngÆ°á»i.
Trong cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu nà y, tôi má»›i hiểu ra rằng ông chỉ giả vá» xin nÆ°á»›c để gợi chuyện vá»›i tôi mà thôi. Ông không khát nÆ°á»›c, nhÆ°ng từng bÆ°á»›c rồi từng bÆ°á»›c, ông tế nhị chỉ bảo cho tôi biết chÃnh tôi má»›i là ngÆ°á»i khát, khát NÆ°á»›c Hằng Sống. Ông hé mở cho tôi biết ông là ai, và ông sẽ là m gì để tôi hết khát: "Ai uống nÆ°á»›c nà y, sẽ lại khát. Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i." (Ga.4:13-14). Sá»± xa lạ và nghi ngỠđối vá»›i ông trÆ°á»›c đây đã dần dần tan biến trong tôi, nhÆ°á»ng chá»— cho sá»± yêu thÆ°Æ¡ng kÃnh trá»ng.
Trong cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu nà y, ông nhìn thấu suốt con ngÆ°á»i của tôi: những cuá»™c tình vụng trá»™m chóng qua, những thù háºn và trốn chạy trong cuá»™c Ä‘á»i, những vết thÆ°Æ¡ng lòng nhói Ä‘au … tất cả ông Ä‘á»u biết rõ, cái biết của ông không nhằm soi mói, nhÆ°ng để cảm thông. Tôi giáºt mình sấu hổ khi thấy ông biết rõ những bà ẩn của Ä‘á»i tôi: “Chị nói: tôi không có chồng là phải, vì chị đã năm Ä‘á»i chồng rồi, và hiện ngÆ°á»i Ä‘ang sống vá»›i chị không phải là chồng chị “ (Ga.4:18). Nghe lá»i nói của ông, trong tôi từ chá»— yêu thÆ°Æ¡ng kÃnh trá»ng trÆ°á»›c đây, bây giá» tôi cúi đầu tôn kÃnh ông là ngôn sứ của Ä‘á»i mình.
Trong cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu nà y, ông chỉ vẽ cho tôi biết vá» Thiên Chúa:†Thiên Chúa là thần khÃ, và những ai thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong thần khà và sá»± tháºt." (Ga.4:24). Và cÅ©ng trong cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu nà y, khi nghe tôi nhắc đến Äấng Mêsia, còn gá»i là Äức Kitô. Ông đã lên tiếng: “Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây" (Ga.4:26).
Tôi đứng dáºy, để lại vò nÆ°á»›c bên bá» giếng, chạy nhÆ° bay vá» nhà , thông báo vá»›i bà con há» hà ng, vá»›i hà ng xóm láng giá»ng, vá»›i má»i ngÆ°á»i tôi gặp gỡ… những ngÆ°á»i mà chỉ và i giá» trÆ°á»›c đây tôi còn chạy trốn không muốn gặp mặt, nay tôi mạnh dạn lá»›n tiếng nói vá»›i há»: “Äến mà xem: có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Ông ấy không phải là Äấng Kitô sao?†(Ga.4:29).
Giêsu Æ¡i! Cuá»™c gặp gỡ kỳ diệu bên bá» giếng đã biến đổi Ä‘á»i con, giúp con trở thà nh con ngÆ°á»i má»›i, vá»›i trái tim má»›i, trái tim của yêu thÆ°Æ¡ng và hy sinh phục vụ... Xin cho con được gặp gỡ Ngà i má»—i ngà y trong suốt cuá»™c Ä‘á»i của con. Amen.[Mục Lục]
19. Suy niệm của JKN
Câu há»i gợi ý:
- Có thá»±c tại trần gian nà o thá»a mãn được những khát vá»ng vô hạn của con ngÆ°á»i không? Những thá»±c tại siêu nhiên thì sao? Thá»±c tại nà o có thể thá»a mãn những khát vá»ng của con ngÆ°á»i để hỠđược hạnh phúc?
- NgÆ°á»i ta có luôn luôn tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa trong kinh nguyện, trong thánh lá»…, trong các bà tÃch không? Muốn tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa phải có những yếu tố nà o?
- Thế nà o là thá» phượng, gặp gỡ Thiên Chúa «trong thần khà và sá»± tháºt»?
Suy tư gợi ý:
- Khát vá»ng của con ngÆ°á»i không bao giỠđược thá»a mãn
Khát nÆ°á»›c, đó là tình trạng thiếu thốn mà ai cÅ©ng Ä‘á»u kinh nghiệm hằng ngà y. Khát nÆ°á»›c đòi ngÆ°á»i ta phải uống nÆ°á»›c để thá»a mãn cÆ¡n khát. Nếu không thá»a mãn, con ngÆ°á»i sẽ bị cÆ¡n khát dằn vặt rất Ä‘au khổ. Uống rồi thì hết khát, nhÆ°ng chỉ má»™t thá»i gian (má»™t tiếng hay hai tiếng sau) cÆ¡n khát lại trở lại, và cứ thế mãi. Äói cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° khát. Ngoà i nÆ°á»›c uống và thức ăn, con ngÆ°á»i còn đói khát nhiá»u chuyện khác: tình cảm, tình yêu, tình dục, tiếng khen, tiá»n bạc, địa vị, quyá»n lá»±c, hiểu biết, trở nên hoà n hảo… NhÆ°ng tất cả những thứ ấy, dù đạt được nhÆ° lòng mong Æ°á»›c, thì con ngÆ°á»i cÅ©ng chỉ thá»a mãn má»™t thá»i gian rất ngắn, để rồi lại tiếp tục cảm thấy thiếu thốn. Nếu không tiếp tục thá»a mãn, con ngÆ°á»i cảm thấy Ä‘au khổ. Khi không có chiếc xe đạp, ta cảm thấy thiếu và mong có được chiếc xe đạp. Khi đã có chiếc xe đạp, ta lại thấy thiếu và mong có chiếc gắn máy… Cứ thế, chẳng bao giá» ta hết thiếu thốn, ết đói khát, hay hết khát vá»ng cả. Hạnh phúc của con ngÆ°á»i vì thế chỉ luôn luôn tạm thá»i: được no đủ trong giây lát để rồi lại đói khát triá»n miên.
NhÆ° váºy, con ngÆ°á»i cứ phải nô lệ cho những cÆ¡n khát đủ loại của mình, cứ phải vất vả để tìm đủ cách thá»a mãn chúng. Trong khi tìm cách thá»a mãn chúng, nhiá»u khi con ngÆ°á»i phải hy sinh cả gì mình quà nhất: mạng sống, lÆ°Æ¡ng tâm, tình cảm vợ chồng, tình nghÄ©a anh em… Vì thế, cÆ¡n khát nà y chÆ°a được thá»a mãn thì mình lại gây nên những cÆ¡n khát loại khác. Cứ thế mà con ngÆ°á»i lâm và o vô số những vòng luẩn quẩn trói chặt con ngÆ°á»i và o Ä‘au khổ.
- Là m sao để hết khát vá»ng? để khá»i Ä‘au khổ?
Äức Giêsu nói: «Ai uống nÆ°á»›c nà y, sẽ lại khát». Tháºt váºy, những cách thá»a mãn khát vá»ng của con ngÆ°á»i Ä‘á»u chỉ là tạm thá»i. Äược thá»a mãn rồi lại tiếp tục khát vá»ng. Khát vá»ng siêu đẳng nhất của con ngÆ°á»i là muốn có má»™t giải pháp để thá»a mãn vÄ©nh viá»…n má»i khát vá»ng, và không còn phải khát vá»ng nữa. Là m sao có được giải pháp đó trên Ä‘á»i? Äức Giêsu đã cho ta biết Ngà i có giải pháp đó: «Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i». Ngà i cho biết giải pháp của Ngà i sẽ trở thà nh «má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i» nÆ¡i ngÆ°á»i dùng giải pháp ấy. Có sẵn trong ngÆ°á»i má»™t mạch nÆ°á»›c thì ta sẽ không bao giá» khát nữa, mà trái lại còn có thể là m thá»a mãn cÆ¡n khát của ngÆ°á»i khác. Mạch nÆ°á»›c ấy «đem lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i». Mạch nÆ°á»›c ấy là gì? Là chÃnh Thiên Chúa, được hiện thân thà nh Äức Kitô. Chỉ cần tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa hay Äức Kitô, ta sẽ có được mạch nÆ°á»›c Ä‘em lại sá»± sống ấy ở trong ta. Lịch sá» Giáo Há»™i cho thấy nhá» tháºt sá»± gặp được Thiên Chúa, các vị thánh đã được biến đổi hoà n toà n, các ngà i cảm thấy hạnh phúc vô biên bất chấp nghịch cảnh, đã yêu thÆ°Æ¡ng và có má»™t sức mạnh tinh thần rất lá»›n để dấn thân và hy sinh cho Thiên Chúa và đồng loại không mệt má»i. Váºy vấn Ä‘á» mấu chốt là tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa hay Äức Kitô.
- Là m sao để tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa?
Nhiá»u khi ta đến để gặp Chúa – trong nhà thá», bằng Ä‘á»c kinh cầu nguyện, bằng việc dâng thánh lá»…, v.v… – nhÆ°ng ta lại không tháºt sá»± gặp được Chúa. Ta cầu nguyện, Ä‘i lá»… theo thói quen, theo giá» giấc, theo luáºt buá»™c, má»™t cách hoà n toà n hình thức. Ta đối diện vá»›i Chúa trÆ°á»›c nhà tạm, ta rÆ°á»›c Chúa và o táºn trong lòng mình, nhÆ°ng ta vẫn không tháºt sá»± gặp Chúa. CÅ©ng nhÆ° các kinh sÄ© Do Thái xÆ°a, há» nói chuyện vá»›i Chúa, ở bên cạnh Chúa, đối diện vá»›i Chúa, nhÆ°ng không gặp Chúa. Cổ nhân có câu: «Hữu duyên thiên lý năng tÆ°Æ¡ng ngá»™, vô duyên đối diện bất tÆ°Æ¡ng phùng» (Có duyên vá»›i nhau thì dù xa ngà n dặm cÅ©ng vẫn gặp được nhau, không có duyên vá»›i nhau thì dù có mặt đối mặt cÅ©ng không gặp nhau). NhÆ° thế, sá»± gặp gỡ tháºt sá»± đòi há»i phải có «duyên» vá»›i nhau, có sá»± đồng cảm, sá»± giống nhau nà o đó. Cổ nhân còn nói: «Äồng thanh tÆ°Æ¡ng ứng, đồng khà tÆ°Æ¡ng cầu» (Cùng âm thanh thì phụ há»a nhau, cùng tÃnh tình, khuynh hÆ°á»›ng, tà i năng thì tìm gặp nhau). Bản chất của Thiên Chúa là tình yêu, nên chỉ những ai biết yêu thÆ°Æ¡ng – nghÄ©a là giống Thiên Chúa – má»›i có thể gặp gỡ Thiên Chúa má»™t cách Ä‘Ãch thá»±c: «Phà m ai yêu thÆ°Æ¡ng, thì đã được Thiên Chúa sinh ra, và ngÆ°á»i ấy biết Thiên Chúa. Ai không yêu thÆ°Æ¡ng, thì không biết Thiên Chúa» (1Ga 4,7a-8). Chữ «biết» ở đây có nghÄ©a là cảm nghiệm, gặp gỡ Thiên Chúa. Vì thế, kẻ gian ác, kẻ ghen ghét, ngÆ°á»i không biết yêu thÆ°Æ¡ng thì không thể gặp được Thiên Chúa.
Äức Giêsu nói: «Äã đến giá» các ngÆ°á»i sẽ thá» phượng Chúa Cha, không phải trên núi nà y hay tại Giê-ru-sa-lem». NhÆ° váºy, để gặp gỡ Thiên Chúa, thì không gian – tức chá»— nà y chá»— kia – không phải là chuyện quan trá»ng: «Äấng Tối Cao không ở trong những ngôi nhà do tay ngÆ°á»i phà m là m ra» (Cv 7,48). Äức Giêsu cÅ©ng nói: «GiỠđã đến – và chÃnh là lúc nà y đây – những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong thần khà và sá»± tháºt». NhÆ° váºy, muốn tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa, ta cÅ©ng phải gặp gỡ Ngà i trong thần khà và sá»± tháºt.
- Gặp gỡ Thiên Chúa trong thần khà và sá»± tháºt
Äể giải thÃch Ä‘iá»u nà y, Äức Giêsu nói: «Thiên Chúa là thần khÃ, và những kẻ thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong thần khà và sá»± tháºt». Nếu Thiên Chúa là thần khÃ, thì để gặp Ngà i, con ngÆ°á»i cÅ©ng phải dùng thần khà của mình – tức tâm hồn mình – để gặp Ngà i. Vì chỉ có thần khà má»›i gặp được và hòa nháºp được vá»›i thần khÃ. NhÆ° váºy nghÄ©a là phải gặp Ngà i trong chÃnh tâm hồn mình. Tháºt váºy, nÆ¡i dá»… gặp gỡ Thiên Chúa nhất, chÃnh là cung lòng của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Không gì linh thánh bằng con ngÆ°á»i, hay tâm hồn con ngÆ°á»i, vì «con ngÆ°á»i là hình ảnh của Thiên Chúa» (St 1,26-27; 9,6; Kn 2,23). Và cÅ©ng không nÆ¡i nà o linh thiêng bằng cung lòng con ngÆ°á»i: «Nà o anh em chẳng biết rằng anh em là Äá»n Thá» của Thiên Chúa, và Thánh Thần Thiên Chúa ngá»± trong anh em sao? Äá»n Thá» Thiên Chúa là nÆ¡i thánh, và Äá»n ThỠấy chÃnh là anh em» (1Cr 3,17; x. 6,19). Có gặp được Thiên Chúa ở ngay cung lòng mình, mình má»›i có thể gặp gỡ Thiên Chúa ở nÆ¡i khác, trong Thánh Thể, trong nhà thá», trong tha nhân, trong thiên nhiên. Thiên Chúa ở ngay cung lòng mình mà mình không gặp được, thì mong gì gặp được Thiên Chúa ở bên ngoà i. Thánh Âu-Tinh đã từng than thở: «Con đã tìm Chúa ở ngoà i con, nên con đã không gặp được Chúa của lòng con» (Confession, cuốn VI, chÆ°Æ¡ng 1).
Muốn tháºt sá»± gặp gỡ Thiên Chúa, còn phải gặp Ngà i trong sá»± tháºt. Thiên Chúa của chúng ta là Thiên Chúa của sá»± tháºt, vì thế, ngÆ°á»i gian dối, không thà nh tháºt vá»›i lòng mình, vá»›i má»i ngÆ°á»i, và vá»›i Thiên Chúa, thì không thể gặp được Ngà i. NhÆ° váºy để tháºt sá»± gặp được Thiên Chúa, cần phải có má»™t tâm hồn ngay thẳng, thà nh tháºt, chân chất, «có nói có, không nói không» (Mt 5,36), không quanh quéo, uẩn khúc. Không thể gặp được Thiên Chúa những ngÆ°á»i nghÄ© má»™t đằng, nói má»™t ngả, hay nói má»™t đằng, là m má»™t nẻo.
Cầu nguyện
Tôi nghe thấy tiếng Chúa: «Äã đến lúc trình Ä‘á»™ tâm linh con ngÆ°á»i phải tiến cao hÆ¡n má»™t báºc nữa. Con ngÆ°á»i không nên thá» phượng Thiên Chúa theo kiểu vụ hình thức, vụ không gian, vụ thá»i gian, vụ váºt chất nữa. Con ngÆ°á»i cần thá» phượng và gặp gỡ Thiên Chúa bằng thần khà chứ không phải qua váºt chất, qua hình thức nữa. Con ngÆ°á»i cần gặp gỡ Thiên Chúa ngay trong bản thân mình hÆ¡n là ở má»™t nÆ¡i nà o bên ngoà i. Con ngÆ°á»i cần hiểu biết Thiên Chúa theo sá»± tháºt, bằng chÃnh bản chất của Ngà i hÆ¡n là bằng những hiện tượng, danh từ, ngôn ngữ hay cách diá»…n tả đặc thù của má»—i tôn giáo, má»—i ná»n văn hóa. Có gặp gỡ Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c, con ngÆ°á»i má»›i được biến đổi để trở nên hoà n hảo và hạnh phúc hÆ¡n»[Mục Lục]
20. Cuộc gặp gỡ bất ngỠ– Lm. FX. Vũ Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Trong cuá»™c chuyện trò vá»›i Nicôđêmô, tác giả Gioan đã mô tả cuá»™c gặp gỡ của Äức Giêsu vá»›i má»™tđại diện của giai cấp cầm quyá»n Do Thái. Hoạt cảnh tiếp theo có ná»™i dung là cuá»™c gặp gỡ của Äức Giêsu vá»›i má»™tngÆ°á»i phụ nữ Samari. NgÆ°á»i Do Thái và ngÆ°á»i Samari sống những tÆ°Æ¡ng quan căng thẳng. NgÆ°á»i Samari coi mình là háºu duệ của các tổ phụ (x. Ga 4,12.20) và là số sót của Israel, vì Bắc quốc đã bị ngÆ°á»i Ãtsua tiêu diệt và o năm 722 tCN. Thiên Chúa của há» là Äức Chúa (Yhwh), là Thiên Chúa của Israel. Há» chỉ chấp nháºn năm cuốn sách của Môsê (= NgÅ© ThÆ°). NgÆ°á»i Do Thái Giêrusalem coi há» nhÆ° là má»™tdân tá»™c há»—n hợp bán ngoại giáo (x. 2 V 17,24-41), nên đã cấm há» không được tham gia và o việc tái thiết Äá»n Thá» sau LÆ°u Ä‘Ã y (x. Er 4,1-24), và lại còn ghét há» tháºm tệ mà coi há» nhÆ° là dân ngu ngốc sống tại Sikhem (Hc 50,26).
Äức Giêsu không để mình bị ảnh hưởng bởi những kiểu đánh giá nhÆ° thế. NgÆ°á»i đã đón tiếp vị đại diện của Thượng Há»™i Äồng đã lén đến gặp NgÆ°á»i ban đêm nhÆ° Ä‘i gặp má»™t vị tôn sÆ°. Bây giá» NgÆ°á»i ngá» lá»i vá»›i má»™tphụ nữ Samari, có lối sống dÆ°á»ng nhÆ° nÆ°á»›c đôi (x. 4,17-18), mà NgÆ°á»i tình cá» gặp lúc giữa trÆ°a. Trong cả hai trÆ°á»ng hợp, Äức Giêsu Ä‘á»u ý thức NgÆ°á»i chu toà n nhiệm vụ Chúa Cha giao phó (x. 4,34); trong cả hai trÆ°á»ng hợp, NgÆ°á»i Ä‘á»u muốn chỉ cho thấy con Ä‘Æ°á»ng Ä‘Æ°a tá»›i sá»± sống.
2.- Bố cục
Bản văn có thể được chia thà nh ba phần:
1) Mở (4,1-3);
2) Cuá»™c gặp gỡ vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ (4,4-38):
- a) Khung cảnh và các nhân váºt (cc. 4-6),
- b) Cuá»™c đối thoại vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ (cc. 7-26):
- Lá»i xin nÆ°á»›c và ân ban nÆ°á»›c hằng sống (cc. 7-15),
- Mạc khải vá» phụng tá»± chân tháºt (cc. 16-26),
+ Các ngÆ°á»i chồng (cc. 16-18),
+ “Nếu ông là một ngôn sứ†(c. 19),
+ Ná»n phụng tá»± má»›i (cc. 20-26: 20-24; 25-26),
- c) Äối thoại vá»›i các môn đệ (cc. 27-38),
3) Gặp gỡ với dân Samari (4,39-42).
3.- Và i điểm chú giải
- NgÆ°á»i phải băng qua (4): Edei (thì vị hoà n của dei), “phảiâ€, diá»…n tả má»™t Ä‘iá»u nằm trong ý muốn hoặc chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa.
- Xykha … Giacóp (5): Äa số các thủ bản chép là “Xykha†(Sychar). Trong thá»±c tế, trong miá»n Samari, không có thà nh Xykha, mà chỉ có Sêkhem (Shechem) thôi. Có lẽ chữ Shechem đã bị Ä‘á»c lầm thà nh Sychar do vần ar trong Samari. Vá» liên hệ giữa Giacóp và Shechem, xin Ä‘á»c St 33,18; 48,22; Gs 24,32.
- NgÆ°á»i Do Thái... ngÆ°á»i Samari (9): NgÆ°á»i Samari là con cháu của hai nhóm: 1) Những ngÆ°á»i Israel không phải Ä‘i lÆ°u Ä‘Ã y khi VÆ°Æ¡ng quốc phÃa Bắc sụp đổ và o năm 722 tCN. 2) Những ngÆ°á»i thá»±c dân xứ Babylon và Mêđia do các Ä‘oà n quân xâm lăng Ãtsua Ä‘Æ°a và o (x. 2 V 17,24tt).
Có má»™t sá»± đối láºp vá» thần há»c giữa những ngÆ°á»i Do Thái phÃa Bắc nà y và ngÆ°á»i Do Thái phÃa Nam, bởi vì ngÆ°á»i Samari không chịu thá» phượng Thiên Chúa tại Giêrusalem. Tình trạng nà y thêm trầm trá»ng vì ngÆ°á»i Samari đã gây khó khăn cho ngÆ°á»i Do Thái hồi hÆ°Æ¡ng trong việc tái thiết Äá»n Thá» Giêrusalem, rồi đến thế ká»· ii tCN, ngÆ°á»i Samari lại giúp các vua Syri trong các cuá»™c chiến chống ngÆ°á»i Do Thái. Và o năm 128 tCN, thượng tế Do Thái đã đốt Äá»n Thá» Samari trên núi Garidim. Äối vá»›i ngÆ°á»i Do Thái, dân Samari là dân ô uế.
- NgÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống... Váºy NgÆ°á»i lấy đâu ra nÆ°á»›c hằng sống (10-11): Trong Ga, chúng ta thÆ°á»ng gặp tình trạng các ngÆ°á»i đối thoại vá»›i Äức Giêsu hiểu lầm những công thức NgÆ°á»i dùng, và dụ ở đây, hai công thức “nÆ°á»›c hằng sống†trên môi Äức Giêsu và trên môi ngÆ°á»i phụ nữ không cùng má»™t ý nghÄ©a. Tác giả dùng kiểu viết đó để trình bà y mạc khải của Äức Giêsu vá» bản thân NgÆ°á»i.
- Giếng (cc. 6.11): Trong c. 6, “cái giếng†là pêgê (HL), trong c. 11, “cái giếng†là phrear (HL). Trong bản Cá»±u Ước Hy Lạp (= Bản LXX), pêgê và phrear có nghÄ©a gần nhÆ° nhau, nhÆ°ng phrear thì gần vá»›i nghÄ©a là “giếng nÆ°á»›câ€, còn pêgê thì gần vá»›i nghÄ©a là “mạch/suối nÆ°á»›câ€. à nghÄ©a là : Lúc đầu, khi nói vá» nÆ°á»›c tá»± nhiên của giếng Giacóp, tác giả chÆ°a phân biệt; bây giá», khi câu chuyện chuyển sang Ä‘á» tà i nÆ°á»›c hằng sống của Äức Giêsu, tác giả má»›i phân biệt: Äức Giêsu bây giá» là mạch nÆ°á»›c (pêgê; NgÆ°á»i sẽ chÃnh thức tuyên bố nhÆ° thế ở c. 14), còn giếng Giacóp chỉ là má»™t “cái giếng†thôi (phrear).
- Chẳng lẽ ông lá»›n hÆ¡n tổ phụ Giacóp (12): Äây là má»™t và dụ vá» nét hà i hÆ°á»›c trong Ga: các nhân váºt vô tình nói ra sá»± tháºt vá» Äức Giêsu.
- ThÆ°a Ngà i (cc. 11.15.19): Ba lần, bản văn Hy Lạp cho thấy ngÆ°á»i phụ nữ gá»i Äức Giêsu là Kyrios (sir, lord; seigneur). Cùng má»™t kiểu xÆ°ng hô, nhÆ°ng chúng ta hiểu là có má»™t sá»± chuyển biến vỠý nghÄ©a vì ngÆ°á»i phụ nữ thÆ°a vá»›i thái Ä‘á»™ cà ng lúc cà ng tôn kÃnh hÆ¡n.
- Núi nà y (21): x. Änl 27,4. Äây là núi Garidim. Trong Bản NgÅ© ThÆ° Samari, ở Änl 27,4, chúng ta Ä‘á»c được huấn thị ban cho Giôsuê là dá»±ng má»™t thánh Ä‘iện trên núi Garidim, núi thánh của ngÆ°á»i Samari, chứ không phải trên núi Êvan. Cụm từ “Núi Êvan†rất có thể đã được sá»a lại trong bản văn HÃp-ri do chủ trÆ°Æ¡ng chống Samari.
- Thần khà và sá»± tháºt (24): tức là Thánh Thần và Äức Giêsu (là sá»± tháºt).
- Äấng ấy chÃnh là tôi (26): Äây là công thức bằng tiếng Hy Lạp egô eimi (I am; Je suis). Công thức nà y là chÃnh danh xÆ°ng Thiên Chúa tá» cho Môsê. Tác giả muốn ngầm giá»›i thiệu thần tÃnh của Äức Giêsu.
4.- à nghĩa của bản văn
Bản văn được bố cục thà nh những “xen†qua đó Äức Giêsu đối thoại vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ và các môn đệ để Ä‘Æ°a hỠđến chá»— đón nháºn những mạc khải chÃnh yếu vá» bản thân NgÆ°á»i.
* Mở (1-3)
ChÆ°Æ¡ng 4 của TM Ga mở đầu bằng má»™t Ä‘oạn văn tóm tắt có vai trò “là m cầu†nối [vì liên kết] 3,22-36 vá»›i [vì chuẩn bị cho] 4,4-42. Äoạn Ga 4,1-4 nà y thông tin cho chúng ta vá» Äức Giêsu và các môn đệ NgÆ°á»i, và vá» phép rá»a mà NgÆ°á»i đã là m. Hoạt Ä‘á»™ng nà y của Äức Giêsu và nhóm của NgÆ°á»i dÆ°á»ng nhÆ° diá»…n tiến song song vá»›i hoạt Ä‘á»™ng của Gioan và các môn đệ ông.
Các câu 1-2 nói vá»›i chúng ta má»™t lần nữa rằng Äức Giêsu đã là m phép rá»a cùng vá»›i các môn đệ NgÆ°á»i (x. Ga 3,22), rồi nhá» má»™t mệnh Ä‘á» xen và o giữa, chúng ta biết rằng chÃnh các môn đệ đã là m phép rá»a, đồng thá»i, bản văn cho biết là Äức Giêsu cÅ©ng biết việc ấy.
Sang c. 3, bản văn xác định rằng Äức Giêsu bá» miá»n Giuđê, mà trở lại miá»n Galilê.
* Cuá»™c gặp gỡ vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samari (4-42)
a) Khung cảnh và các nhân váºt (cc. 4-6),
Äể trở lại miá»n Galilê, Äức Giêsu phải băng qua miá»n Samari. Không phải là Äức Giêsu và các môn đệ không còn cách nà o khác ngoà i cách băng qua Samari, má»™t miá»n đất nổi tiếng là không hiếu khách (x. Lc 9,51-56). Sá»± bó buá»™c nà y (“phảiâ€, edei) mang tÃnh thần há»c và thiêng liêng, vì thuá»™c vá» chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa, sẽ tạo cÆ¡ há»™i cho cuá»™c gặp gỡ.
Äến đây chúng ta được giá»›i thiệu khung cảnh của cuá»™c gặp gỡ: bên cạnh giếng Giacóp, trong thá»a đất mà Giacóp đã cho con là Giuse. Vá»›i chi tiết nà y, tác giả Ä‘Æ°a ta trở lại vá»›i bà i anh hùng ca là lịch sá» các tổ phụ và đặc biệt của tổ phụ Giacóp. Tác giả TM IV đã đối chiếu Äức Giêsu vá»›i Giacóp trong giai thoại Nathanaen, khi ngà i nói đến các thiên thần lên xuống trên Con NgÆ°á»i, tức là gợi đến thị kiến của Giacóp. Thế rồi truyện Giacóp lại được đặt liên kết vá»›i truyện Giuse, từ nÆ¡i ông má»i phúc là nh đến vá»›i nhà Israel. Cả câu “NgÆ°á»i nói gì, các anh cứ việc là m theo†được Äức Maria nói ở Cana (Ga 2,5b) cÅ©ng liên kết vá»›i truyện Giuse. Váºy tác giả muốn liên kết Äức Giêsu cả vá»›i cuá»™c Ä‘á»i Giacóp lẫn cuá»™c Ä‘á»i Giuse và vá»›i những gì là m nên ý nghÄ©a của vai trò Giuse trong lịch sá» Israel. Äức Giêsu là Äấng ban lÆ°Æ¡ng thá»±c, Äấng cho ngÆ°á»i đói ăn no, và vì đói luôn Ä‘i vá»›i khát, NgÆ°á»i cÅ©ng là Äấng giải khát, nhÆ° đã xảy ra trÆ°á»›c đây vá»›i Giacóp rồi vá»›i Giuse. Phải chăng ở đây chúng ta còn gặp lại Ä‘á» tà i những cuá»™c hôn nhân phát sinh từ bên má»™t bá» giếng?
Và hai nhân váºt chÃnh là Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari xuất hiện, trong khi các môn đệ đã Ä‘i và o thà nh mua thức ăn.
Äức Giêsu đến ngồi ngay xuống bá» giếng, vì mệt má»i. TM IV nhắc đến sá»± mệt má»i của Äức Giêsu (khác vá»›i quan niệm của ảo thân thuyết hay của phái ngá»™ đạo). NgÆ°á»i không phải chỉ là Thiên Chúa, mà cÅ©ng còn là má»™t ngÆ°á»i tháºt, và vì thế, đôi lúc NgÆ°á»i cảm thấy mệt nhá»c. Xa hÆ¡n má»™t chút, nhân tÃnh NgÆ°á»i còn được nêu báºt thêm má»™t lần nữa khi tác giả viết rằng NgÆ°á»i cảm thấy sức nóng ná»±c của lúc giữa trÆ°a và cần uống nÆ°á»›c (x. cc. 6 và 7). Nhu cầu nà y khiến NgÆ°á»i xin nÆ°á»›c vá»›i ngÆ°á»i nà o xuất hiện đầu tiên, và đây là má»™t phụ nữ Samari (Ga 4,7-15), bà nà y có lẽ vẫn quen Ä‘i kÃn nÆ°á»›c tại giếng nà y.
b) Cuá»™c đối thoại vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ (cc. 7-26)
NgÆ°á»i phụ nữ vừa đến nÆ¡i, liá»n xảy ra cuá»™c đối thoại giữa Äức Giêsu và bà ấy, Trong mẩu đối thoại, sẽ xuất hiện chuyển Ä‘á»™ng nà y: các nhân váºt Ä‘i từ nhu cầu thể lý (của Äức Giêsu), để Ä‘i tá»›i cÆ¡n khát thiêng liêng (của ngÆ°á»i phụ nữ), cÆ¡n khát duy nhất có thể giải tá»a tình trạng khao khát của thân pháºn con ngÆ°á»i. Nhu cầu hoặc các nhu cầu tá»± nhiên luôn luôn có đó để ta phải tìm thá»a mãn, nhÆ°ng không đến Ä‘á»™ bóp nghẹt Æ°á»›c vá»ng sâu xa của con ngÆ°á»i.
- Lá»i xin nÆ°á»›c và ân ban nÆ°á»›c hằng sống (cc. 7-15). Trong phân Ä‘oạn cc. 7-15, chúng ta gặp được má»™t mạc khải vá» nÆ°á»›c hằng sống. Khi thấy ngÆ°á»i phụ nữ, Äức Giêsu liá»n xin uống. NgÆ°á»i Ä‘ang ở má»™t mình, các môn đệ đã và o thà nh mua thức ăn (c. 8), nên NgÆ°á»i không thể xin các ông đáp ứng nhu cầu.
Có lẽ do nghe giá»ng nói của Äức Giêsu, ngÆ°á»i phụ nữ biết rằng NgÆ°á»i không phải là dân địa phÆ°Æ¡ng, nên đã cao giá»ng Ä‘Æ°a ra mấy nháºn xét tiêu cá»±c. Là m sao NgÆ°á»i lại dám xin Ä‘iá»u gì vá»›i má»™t ngÆ°á»i Samari? Chẳng lẽ NgÆ°á»i lại không biết táºp tục cấm má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nói chuyện má»™t mình vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà lạ mặt? Các kinh sÆ° thÆ°á»ng dạy rằng nếu ai cần xin má»™t phụ nữ Ä‘iá»u gì, thì phải nói tháºt Ãt. Do đó, chúng ta hiểu ná»—i ngạc nhiên của các môn đệ, khi trở vá», thấy Äức Giêsu Ä‘ang trò chuyện vá»›i má»™t ngÆ°á»i phụ nữ và lại là má»™t phụ nữ Samari.
CÅ©ng nhÆ° trong truyện Nicôđêmô, ở đây cÆ¡n khát của Äức Giêsu tạo dịp cho NgÆ°á»i đối thoại, nhÆ°ng hoà n cảnh đầy những dị nghÄ©a khiến cuá»™c đối thoại có thể bị phá vỡ. Quả thế, câu nói của ngÆ°á»i phụ nữ: “Ông là ngÆ°á»i Do Thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samari, cho ông nÆ°á»›c uống sao?†(c. 9) lẽ ra đã bắt Äức Giêsu phải thinh lặng. NhÆ°ng Äức Giêsu lại có sáng kiến bá» qua cuá»™c tranh luáºn vá» các quy luáºt xã há»™i tôn giáo dá»±a trên những đối láºp há»— tÆ°Æ¡ng có từ bao Ä‘á»i. Các đối láºp ấy không bao giá» là tiếng nói cuối cùng cho các tÆ°Æ¡ng quan giữa con ngÆ°á»i vá»›i nhau.
Thoạt tiên, câu trả lá»i của Äức Giêsu: “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: ‘Cho tôi chút nÆ°á»›c uống’, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy đã ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống†(c. 10), dÆ°á»ng nhÆ° muốn nhắc bà nhá»› đến truyá»n thống hiếu khách của dân Äịa Trung Hải: giúp đỡ táºn tình bất cứ ngÆ°á»i lữ khách nà o. Thế nhÆ°ng Äức Giêsu còn nhắm má»™t Ä‘á» tà i lá»›n hÆ¡n. Từ c. 10 đến c. 15, có má»™t mẩu đối thoại nhá» xoay quanh Ä‘á» tà i “nÆ°á»›c/ân banâ€. Bằng cách đó, NgÆ°á»i muốn lôi kéo sá»± chú ý của ngÆ°á»i phụ nữ và o Ä‘iểm mà lẽ ra bà phải hiểu, nghÄ©a là lẽ ra bà không được lẫn lá»™n hai yếu tố: má»™t bên là nÆ°á»›c cụ thể và váºt chất, và bên kia là nÆ°á»›c hằng sống, ân ban hoà n toà n đặc biệt bây giỠđược trao tặng.
Từ c. 10, nổi rõ là “nÆ°á»›c†mà Äức Giêsu nói đến thì cao trá»ng hÆ¡n là nÆ°á»›c thiên nhiên, nÆ°á»›c kÃn từ giếng lên. Còn phải hiểu ngầm má»™t Ä‘iá»u song song khác, đó là nÆ°á»›c mà Äức Giêsu hứa ban thì cao trá»ng hÆ¡n nÆ°á»›c các tổ phụ đã ban; nhÆ° váºy, mạc khải của Äức Giêsu vá» phẩm chất, thì cao trá»ng hÆ¡n mạc khải của các tổ phụ (nhÆ° pêgê so vá»›i phrear). Ta thấy rõ trên bình diện biểu tượng, trá»n con Ä‘Æ°á»ng mà ngÆ°á»i phụ nữ phải trải qua: khởi Ä‘i từ cái giếng Giacóp (x. St 24), bà phải Ä‘i lên tá»›i táºn nguồn nÆ°á»›c hằng sống, là chÃnh Äức Giêsu. Äây hầu nhÆ° là lá»i loan báo chÆ°Æ¡ng trình mà bà i tÆ°á»ng thuáºt sẽ phải rảo qua. Bởi vì ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà có thể thá»±c hiện bÆ°á»›c ấy, Äức Giêsu má»›i Ä‘á» nghị cho bà nÆ°á»›c hằng sống (Ga 4,10).
Äã mÆ¡ hồ linh cảm ngÆ°á»i Ä‘ang đối thoại vá»›i mình là má»™t ngÆ°á»i khác thÆ°á»ng, ngÆ°á»i phụ nữ không quay vá» Ä‘iá»u được nói đến nữa, nhÆ°ng quay vá» ngÆ°á»i đã xin bà cho uống, và bây giá» lại tá» ra sẵn sà ng ban cho bà nÆ°á»›c hằng sống. Bà há»i (c. 11), y nhÆ° thể muốn nói vá»›i giá»ng mỉa mai rằng: “Ông tưởng ông là ai chứ? Ông không có gầu để kÃn nÆ°á»›c mà giếng lại sâu, thế mà ông lại Ä‘á» nghị nhÆ° thế?†Rồi bà tiếp: “Chẳng lẽ ông lá»›n hÆ¡n tổ phụ Giacóp, là ngÆ°á»i đã cho chúng tôi giếng nà y? ChÃnh NgÆ°á»i đã uống nÆ°á»›c giếng nà y, cả con cháu...â€.
Má»™t lần nữa, cuá»™c gặp gỡ có thể bị phá há»ng, bởi vì Ä‘á» nghị của Äức Giêsu đã không được đón nháºn. NhÆ°ng Äức Giêsu kiên nhẫn tiếp tục. NgÆ°á»i tìm cách gợi lên nÆ¡i bà khát vá»ng chân tháºt sẽ Ä‘Æ°a bà đến chá»— quay hÆ°á»›ng vá» NgÆ°á»i, nhÆ° quay vá» vá»›i Äấng duy nhất có thể thá»a mãn Ä‘iá»u bà đang Ä‘i tìm. Váºy Ä‘iá»u đầu tiên là là m cho bà hiểu rằng có hai loại nÆ°á»›c: loại thứ nhất là nÆ°á»›c tá»± nhiên của giếng, không thể là m cho hết khát, và loại thứ hai, nÆ°á»›c mà NgÆ°á»i sẽ ban, sẽ giải khát hoà n toà n. HÆ¡n nữa, loại nÆ°á»›c thứ hai còn biến kẻ uống thà nh má»™t mạch nÆ°á»›c trà o dâng. Äà ng khác, Äức Giêsu muốn Ä‘Æ°a bà chuyển Ä‘i từ ân ban Ä‘Æ¡n giản hoặc ân ban của Thiên Chúa đến Äấng ban Æ¡n, là chÃnh NgÆ°á»i. Ở c. 15, ngÆ°á»i phụ nữ đã Ä‘Æ°a má»™t bÆ°á»›c chân vá» phÃa Äức Giêsu, nhÆ°ng đồng thá»i lại kéo má»i sá»± vá» bình diện của bà , vá» các nhu cầu trá»±c tiếp của bà , Ä‘iá»u đó chứng tá» bà chÆ°a hiểu gì cả. Thứ nÆ°á»›c bà ấy mong có không phải là thứ mà Äức Giêsu muốn ban cho bà .
Mặc dù lại gặp má»™t thất bại thứ hai, Äức Giêsu không nản lòng, không dừng lại, NgÆ°á»i vẫn tiếp tục bằng cách dá»±a trên sá»± mở lòng ná»a vá»i của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà .
- Mạc khải vá» ná»n phụng tá»± chân tháºt (cc. 16-26). Cuá»™c đối thoại lại chuyển sang má»™t hÆ°á»›ng khác hẳn. Không úp mở, Äức Giêsu bảo bà đi gá»i chồng lại đây. Qua câu nói nà y, Äức Giêsu nắm lại phần chủ Ä‘á»™ng trong đối thoại. Bà đã thú nháºn không máºp má» rằng bà không có chồng. Äức Giêsu trân trá»ng sá»± chân thà nh đó. NhÆ°ng NgÆ°á»i cho bà thấy khả năng hiểu biết đặc biệt của NgÆ°á»i khi nói rằng rằng bà đã có năm Ä‘á»i chồng. Äã thế, NgÆ°á»i còn nói: “Hiện ngÆ°á»i Ä‘ang sống vá»›i chị không phải là chồng chịâ€. Nếu nói Äức Giêsu đã cÆ° xá» thiếu tế nhị và lịch sá»±, là chúng ta phán Ä‘oán vá»›i các tiêu chà của chúng ta hôm nay. Tháºt ra, khi nói nhÆ° thế, Äức Giêsu đã cÆ° xá» nhÆ° các ngôn sứ Cá»±u Ước, có khả năng Ä‘á»c trong tim ngÆ°á»i đối thoại (x. Êlisa).
NgÆ°á»i phụ nữ không mất tinh thần. Bà nháºn ra chiá»u kÃch ngôn sứ nà y. Äây không phải là má»™t cuá»™c xÆ°ng thú tá»™i lá»—i ép buá»™c, nhÆ°ng là má»™t bÆ°á»›c Ä‘i tá»›i sá»± tháºt, nhỠđó ngÆ°á»i phụ nữ cảm thấy được giải thoát khá»i quá khứ của bà . Sá»± tháºt và sá»± rõ rà ng của cuá»™c gặp gỡ đòi há»i sá»± trong suốt nà y. Bây giá» bà hÆ°á»›ng vá» hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai má»™t cách má»›i mẻ, và háºu quả là bà tuyên xÆ°ng Äức Giêsu là má»™t ngôn sứ. Ở đây có hai chuyển Ä‘á»™ng đồng thá»i: má»™t Ä‘Ã ng, ngÆ°á»i phụ nữ xÆ°ng thú tình cảnh thá»±c tế của mình; Ä‘Ã ng khác, việc xÆ°ng thú nà y giúp bà nháºn biết chân tÃnh của Äức Giêsu. NhÆ° váºy, bà đã thá»±c sá»± chuyển sang má»™t bình diện khác và bắt đầu nhìn các sá»± việc dÆ°á»›i má»™t góc Ä‘á»™ má»›i. Má»™t mẩu đối thoại vá» ná»n phụng tá»± chân tháºt đã sẵn sà ng được mở ra.
Cuá»™c đối thoại tiến sang má»™t giai Ä‘oạn má»›i nữa. NgÆ°á»i phụ nữ Ä‘i tá»›i má»™t bình diện hiểu biết má»›i: đã linh cảm Äức Giêsu là ngôn sứ, bà há»i NgÆ°á»i rằng đâu là nÆ¡i hợp pháp để thá» phượng Thiên Chúa, núi Garidim hay Giêrusalem, và bà dùng lá»i lẽ nghèo nà n để trình bà y thế lưỡng nan truyá»n thống giữa ngÆ°á»i Do Thái và ngÆ°á»i Samari. Mặc nhiên bà nhìn nháºn uy tÃn của NgÆ°á»i nên xin NgÆ°á»i giải quyết vấn Ä‘á». Äây là dịp tốt để Äức Giêsu Ä‘Æ°a bà và o việc phụng tá»± chân tháºt (Ga 4,21-24), NgÆ°á»i đã nói thẳng thắn và đơn giản vỠý nghÄ©a của phụng tá»± trong thần khà và sá»± tháºt, mà không báºn tâm xem là bà có hiểu chăng. NgÆ°á»i không Ä‘i và o các tranh cãi “truyá»n thốngâ€, cứ để cuá»™c xung Ä‘á»™t trong tình trạng mở, chỉ nêu báºt ý nghÄ©a Ä‘Ãch thá»±c của việc thá» phượng.
Äối vá»›i Äức Giêsu, Ä‘iểm chÃnh của vấn Ä‘á» không chỉ nằm tại việc “thá» phượngâ€, mà là “thá» phượng Chúa Chaâ€. Äể nói vá» thá»±c tại nà y, NgÆ°á»i dùng các đại từ “các ngÆ°á»i†và “chúng tôiâ€. Có những tác giả cho rằng “chúng tôi†là Äức Giêsu, hoặc là cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu, còn “các ngÆ°á»i†là những ngÆ°á»i đối thoại không phải là Kitô hữu; nhÆ°ng Ä‘á»c nhÆ° thế là không tôn trá»ng mặt chữ và thá»i Ä‘iểm của bản văn. Chắc chắn nhất, trên bình diện lịch sá», và theo ngữ cảnh cuá»™c đối thoại giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari, là coi “các ngÆ°á»i†là dân Samari, còn “chúng tôi†là ngÆ°á»i Do Thái, và Äức Giêsu cÅ©ng thuá»™c vá» nhóm đó.
Sau khi đã nêu báºt các yếu tố chÃnh của tranh luáºn tôn giáo, trÆ°á»›c khi Ä‘i tiếp, Äức Giêsu không ngần ngại khẳng định rõ rà ng rằng Æ¡n cứu Ä‘á»™ phát xuất từ dân Do Thái (c. 22). à nghÄ©a đầu tiên của câu nà y là Äức Giêsu không đặt láºp trÆ°á»ng của ngÆ°á»i Do Thái và ngÆ°á»i Samari trên cùng má»™t bình diện (nhÆ° chúng ta nói: có những ngÆ°á»i là “chÃnh thống†và có những ngÆ°á»i là “lạc giáoâ€). Không thể dá»… dà ng loại trừ những khác biệt thuá»™c quá khứ; chúng đã có đó, chúng có ý nghÄ©a của chúng. NhÆ°ng còn có ý nghÄ©a khác nữa: Äức Giêsu muốn nhắc nhá»› đến lịch sá» cứu Ä‘á»™ nhÆ° đã có và nhÆ° Thiên Chúa đã muốn có. Và nhÆ° váºy, đây không phải là má»™t câu thêm và o (glose) nhÆ° Bultmann và má»™t và i tác giả đã chủ trÆ°Æ¡ng. Khởi Ä‘i từ công thức nà y, phải nhìn nháºn Äức Giêsu đã nháºp thể trong dân Do Thái. Äiá»u nà y lại là m nổi rõ hÆ¡n tầm quan trá»ng của Cá»±u Ước, liên hệ đến lịch sá» cứu Ä‘á»™. Bây giá», cho cả hai nhóm, không còn có má»™t quyá»n Æ°u tiên nà o cả, há» cần phải Ä‘i đến má»™t kiểu phụng tá»± má»›i, “trong thần khà và sá»± tháºtâ€.
Dá»c theo lịch sá», ngÆ°á»i ta đã thá» phượng Thiên Chúa, bây giá» cần tiếp tục. Việc thá» phượng của ngÆ°á»i Israel không sai; và o thá»i đó, kiểu thá» phượng nhÆ° thế là tốt và đúng. NhÆ°ng tÃnh từ “đÃch thá»±c†(alêthinoi) cho thấy rằng trong kiểu thá» phượng trÆ°á»›c đây còn có nhiá»u thiếu sót, và chỉ kiểu thá» phượng má»›i nà y má»›i đạt sá»± hoà n hảo, do có giá trị phổ quát. Kiểu thá» phượng sau không phải là má»™t ngẫu hứng của loà i ngÆ°á»i, nhÆ°ng là do mạc khải của Thiên Chúa nhÆ° là Cha trong Con, Äức Giêsu Kitô. Mạc khải nà y được Ä‘Æ°a đến chá»— thà nh toà n nhá» chÃnh Äức Giêsu. Việc thá» phượng nà y là chân tháºt bởi vì do Thần KhÃ, do Thiên Chúa, do từ trên cao, gợi lên. Kiểu thá» phượng nà y chuẩn nháºn sá»± tháºt của những gì Äức Giêsu nói. Từ nay, bất cứ ngÆ°á»i nà o thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c Ä‘á»u phải quan tâm thá» phượng Thiên Chúa nhÆ° Ngà i muốn được thá» phượng, chứ không nhÆ° há» thấy là tốt.
NgÆ°á»i phụ nữ lại nêu ra má»™t nháºn định tổng hợp (Do Thái và Samari) liên quan đến Äấng Mêsia sẽ đến, mà ngÆ°á»i Samari cÅ©ng Ä‘ang chỠđợi (Samari: Ta’eb). Äã nhìn nháºn Äức Giêsu là ngôn sứ, lúc nà y bà còn linh cảm mạnh mẽ tầm quan trá»ng của con ngÆ°á»i Äức Giêsu. Thế là bà đã đủ chÃn muồi để có thể đón nháºn lá»i công bố long trá»ng của Äức Giêsu trong tÆ° cách Äấng Mêsia. Äây là đỉnh cao của cuá»™c đối thoại.
HÆ°á»›ng Ä‘i cứ thay đổi liên tục. Và Äức Giêsu, chỉ sau tất cả những chặng nà y, má»›i tá»± mạc khải cho bà nhÆ° là Äấng Mêsia, NgÆ°á»i nói Ä‘Æ¡n giản: “ChÃnh là tôi (egô eimi)â€. Công thức egô eimi Ä‘Æ°a chúng ta trở lại vá»›i tên của Äức Chúa (Yhwh), khiến chúng ta có thể nói Äức Giêsu là chÃnh là Äức Chúa đến viếng thăm dân Samari. Äến cuối cuá»™c thăm viếng, ngÆ°á»i Samari đã nháºn biết NgÆ°á»i nhÆ° là “Äấng cứu Ä‘á»™ trần gian†(c. 42); NgÆ°á»i đã đến để ban sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i (c. 14) và dạy cho biết ná»n phụng tá»± chân tháºt (cc. 23-24).
- Äối thoại vá»›i các môn đệ (cc. 27-38). Trong khi các hiệu quả của cuá»™c đối thoại giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari còn Ä‘ang triển nở nhÆ° thế, Äức Giêsu lại Ä‘i và o má»™t cuá»™c đối thoại khác bên bá» giếng (Ga 4,31-38). Sau những lá»i nói vá»›i Nathanaen, đây là lần đầu tiên NgÆ°á»i quan tâm rõ rà ng đến các môn đệ NgÆ°á»i. Các ông nà y đã cùng Ä‘i Ä‘Æ°á»ng vá»›i NgÆ°á»i và liên tục được NgÆ°á»i nhắc nhở, nhÆ°ng rất hiếm khi NgÆ°á»i ngá» lá»i riêng vá»›i các ông. Chỉ các diá»…n từ cáo biệt má»›i trá»n vẹn được ngá» vá»›i các ông thôi. Vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ đã đến kÃn nÆ°á»›c, Äức Giêsu nói vỠân huệ của NgÆ°á»i, nÆ°á»›c vô song; vá»›i các môn đệ vừa vá» tá»›i nÆ¡i sau khi đã mua thá»±c phẩm, NgÆ°á»i nói vá» lÆ°Æ¡ng thá»±c mà chÃnh NgÆ°á»i nhỠđó mà sống. Cuá»™c đối thoại có hai Ä‘á» tà i: Äức Giêsu nói cho các môn đệ biết công việc của NgÆ°á»i có những nét tiêu biểu nà o (c. 34) và lần đầu tiên NgÆ°á»i khẳng định rằng hỠđược tham dá»± và o sứ mạng của NgÆ°á»i và cách thức tham dá»± (c. 38). ChÃnh NgÆ°á»i cÅ©ng không đến nhân danh chÃnh mình, cÅ©ng không là m việc theo ý riêng, nhÆ°ng đến nhÆ° là sứ giả của Chúa Cha và tất cả cuá»™c Ä‘á»i NgÆ°á»i nhắm thi hà nh ý muốn của Chúa Cha. Tất cả những gì NgÆ°á»i loan báo và cống hiến Ä‘á»u góp phần và o công trình mà Chúa Cha đã khởi sá»± (x. 3,16) và nay Äức Giêsu là Chúa Con Ä‘Æ°a đến chá»— hoà n tất. Äiá»u nà y cÅ©ng đúng cho công việc Äức Giêsu Ä‘ang là m nÆ¡i ngÆ°á»i Samari, mà bây giá» ngÆ°á»i ta đã thấy kết quả. Äến lượt NgÆ°á»i, Äức Giêsu lại sai phái các môn đệ, để há» tham dá»± và o công việc của NgÆ°á»i và tiếp tục công việc đó. NhÆ°ng ná»—i mệt nhá»c tháºt là của Äức Giêsu. Những gì các môn đệ là m hoà n toà n lệ thuá»™c và o những gì Äức Giêsu đã là m trÆ°á»›c đây.
* Kết luáºn: Gặp gỡ vá»›i dân Samari (39-42)
Sau khi đối thoại vá»›i Äức Giêsu, các môn đệ lại bị bá» rÆ¡i trong bóng tối má»™t lần nữa. Äược đánh Ä‘á»™ng bởi lá»i chứng của ngÆ°á»i phụ nữ, dân Samari đã đến gặp Äức Giêsu. Bây giá» há» muốn trá»±c tiếp nghe NgÆ°á»i. Thế là các môn đệ đầu tiên đã ở lại vá»›i Äức Giêsu (Ga 1,39), còn những ngÆ°á»i Samari nà y đã xin NgÆ°á»i ở lại vá»›i há». NhÆ°ng dù thế nà o, chỉ nhá» tiếp tục mở ra hiệp thông vá»›i NgÆ°á»i, ngÆ°á»i ta má»›i có thể có kinh nghiệm vá» NgÆ°á»i là ai và NgÆ°á»i ban tặng Ä‘iá»u gì. Äược Äức Giêsu nháºn cho ở lại vá»›i NgÆ°á»i, các môn đệ đầu tiên đã khám phá ra NgÆ°á»i là “Äấng Mêsia†(1,41); được Äức Giêsu chấp nháºn ở lại vá»›i há», ngÆ°á»i Samari đã nhìn nháºn NgÆ°á»i nhÆ° là “Äấng Cứu Ä‘á»™ trần gian†(4,42), nhÆ° là Äấng đã được Chúa Cha ban vì lòng yêu thÆ°Æ¡ng và được sai phái đến để cứu Ä‘á»™ trần gian (3,16-17). Nay há» tin là nhá» chÃnh tÆ°Æ¡ng quan trá»±c tiếp vá»›i Äức Giêsu chứ không dá»±a và o lá»i chứng của ngÆ°á»i phụ nữ nữa. Lá»i chứng ấy Ä‘Æ°a hỠđến chá»— nghe Äức Giêsu để Ä‘Ã o sâu đức tin, và bây giỠđức tin đó có thể thá»±c sá»± bắt đầu triển nở.
+ Kết luáºn
Bằng cách dùng nhiá»u danh hiệu cách tiệm tiến, má»—i danh hiệu lại nhÆ° má»™tlá»i má»i gá»i tin và o Äức Giêsu, bản văn nà y vén mở cho thấy mầu nhiệm Äức Giêsu. Lúc đầu, NgÆ°á»i chỉ là má»™tngÆ°á»i lữ khách vô danh. Sau đó, NgÆ°á»i đã được coi là má»™tngÆ°á»i Do Thái (c. 9). Dần dần NgÆ°á»i xuất hiện ra nhÆ° nhân váºt còn cao trá»ng hÆ¡n tổ phụ Giacóp (c. 12). Thêm má»™tbÆ°á»›c nữa, NgÆ°á»i được được gá»i là ngôn sứ (c. 19). Và cuối cùng, ngÆ°á»i phụ nữ linh cảm NgÆ°á»i là Äấng Mêsia (c. 29). NhÆ°ng lại chÃnh là những ngÆ°á»i Samari, hoa trái đầu mùa của Dân ngoại, má»›i tuyên xÆ°ng niá»m tin của há» và o Äức Giêsu, “Äấng Cứu Ä‘á»™ trần gian†(c. 42). Quả tháºt, Äức Giêsu chÃnh là ánh sáng thế gian (Ga 8,12; 12,46), Äấng mạc khải và Äấng Mêsia, là Con Má»™t Thiên Chúa được Ngà i cỠđến cứu trần gian. Bất cứ ngÆ°á»i nà o tin và o NgÆ°á»i thì được sống Ä‘á»i Ä‘á»i (3,16-18). NgÆ°á»i là Ngôi Lá»i Ä‘ang thá»±c hiện Ä‘iá»u mà Lá»i Tá»±a đã nói: “Những ai đón nháºn (NgÆ°á»i), tức là những ai tin và o danh NgÆ°á»i, thì NgÆ°á»i cho há» quyá»n trở nên con Thiên Chúa†(1,12).
Ngoà i ra, có má»™t ý nghÄ©a khác của bản văn, ý nghÄ©a biểu tượng, cÅ©ng có thể nêu ra. Trong truyá»n thống Kinh Thánh, cái giếng đã là nÆ¡i khởi đầu của nhiá»u cuá»™c tình duyên. Váºy “cái giếng Xykha†nà y gợi nhá»› đến cuá»™c “tình duyên†nà o? Trong Cá»±u Ước, Israel thÆ°á»ng được giá»›i thiệu là hôn thê của Äức Chúa (Yhwh). Israel-hôn thê thÆ°á»ng thất trung, ngoại tình vá»›i các thần Ai Cáºp, Ãtsua, Babylon, Ba TÆ°, Rôma. Câu truyện ngÆ°á»i phụ nữ Samari hẳn là câu truyện của dân Israel mà Äức Giêsu đến gặp và muốn dẫn vá» vá»›i Äức Chúa. HÆ¡n nữa, TM IV còn giá»›i thiệu Äức Giêsu nhÆ° chà ng rể và nhân loại nhÆ° má»™t hôn thê tá»™i lá»—i, mà NgÆ°á»i đến để Ä‘Æ°a vá» sống trung thà nh.
5.- Gợi ý suy niệm
- Qua cuá»™c gặp gỡ giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari, chúng ta nháºn ra cả má»™tkhoa sÆ° phạm Äức Giêsu đã váºn dụng để Ä‘Æ°a bà đến đức tin. TrÆ°á»›c tiên, NgÆ°á»i khÆ¡i lên sá»± tò mò để bà tìm hiểu, qua việc nhắc đến má»™tcông việc tầm thÆ°á»ng là m má»—i ngà y, là đến giếng kÃn nÆ°á»›c để giải tá»a cÆ¡n khát thể lý. Từ đó, NgÆ°á»i gợi đến má»™tthá»±c tại khác, nÆ°á»›c hằng sống. Thế rồi câu chuyện lại chuyển sang má»™thÆ°á»›ng khác khi Äức Giêsu Ä‘á» cáºp đến Ä‘á»i sống riêng tÆ° nhất của bà , cÆ¡n khát tình yêu dÆ°á»ng nhÆ° vẫn chÆ°a được đáp ứng thá»a đáng. Mục tiêu của Äức Giêsu không phải là đưa bà đến chá»— nhìn và o mình, nhÆ°ng là nhìn và o NgÆ°á»i để nháºn biết NgÆ°á»i là ai.
- Là con ngÆ°á»i, vá»›i sức riêng, chúng ta không thể đạt tá»›i Thiên Chúa và nháºn biết Ngà i trong thá»±c tại của Ngà i. Chúng ta là “xác thịtâ€, những hữu thể yếu Ä‘uối, má»ng manh, tạm bợ; ngược lại, Thiên Chúa là “Thần KhÃâ€, đầy sức mạnh ban sá»± sống vô biên và bất khả kháng. Bằng sức riêng, chúng ta không thể đạt đến bất cứ sá»± hiểu biết chân tháºt nà o vá» Thiên Chúa, hoặc má»™ttÆ°Æ¡ng quan đúng đắn nà o vá»›i Ngà i. Chỉ Äức Giêsu má»›i chỉ cho chúng ta và giúp chúng ta thá» phượng Thiên Chúa đúng đắn, bởi vì NgÆ°á»i ban Thần Khà và Chân Lý cho chúng ta, NgÆ°á»i là Äấng Mêsia, Äấng Cứu Ä‘á»™ trần gian (Ga 6,42).
- Äức Giêsu là Äấng có khả năng giúp chúng ta khám phá ra má»i chiá»u kÃch và ý nghÄ©a Ä‘Ãch thá»±c của cÆ¡n khát Ä‘ang dà y vò lòng dạ chúng ta. NgÆ°á»i là Äấng duy nhất có thể tố giác những phÆ°Æ¡ng tiện tạm bợ chúng ta vẫn Ä‘ang váºn dụng để đánh lừa cÆ¡n khát ấy hoặc thá»a mãn nó cách rẻ tiá»n. NgÆ°á»i sẽ dạy chúng ta biết cách sống và là m cho từ lòng chúng ta trà o vá»t ra dòng suối ân huệ của Thiên Chúa.
- Các môn đệ được Äức Giêsu sai Ä‘i, tiếp nối công việc của NgÆ°á»i (là công việc Chúa Cha giao phó). HỠđược thu hoạch hoa trái là công việc mệt nhá»c của Äức Giêsu; những gì các môn đệ là m tùy thuá»™c hoà n toà n và o những gì Äức Giêsu đã là m trÆ°á»›c. Äến lượt há», há» cÅ©ng phải táºn tình gieo vãi, để những ngÆ°á»i đến sau hỠđược gặt hái hoa trái. NgÆ°á»i nà y gieo, ngÆ°á»i kia gặt. Äó chÃnh là sá»± hiệp thông liên Ä‘á»›i trong sứ mạng chung mà Äức Giêsu đã để lại cho các môn đệ NgÆ°á»i cho đến táºn thế. Khi là m nhÆ° thế, há» cÅ©ng luôn cần ý thức há» là m ý muốn của Chúa Cha.[Mục Lục]
21. Chú giải của Noel Quession
Äức Giêsu đến má»™t thà nh xứ Samari, tên là Xy kha gần thá»a đất ông Giacóp đã cho ông là ông Giuse. ở đấy có giếng của ông Giacóp. NgÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng má»i mệt, ngồi ngay xuống bá» giếng. Lúc đó và o khoảng mÆ°á»i hai giá», trÆ°a. Có má»™t ngÆ°á»i phụ nữ Samari đến lấy nÆ°á»›c.
Những trang viết lá»›n của Gioan thì không ai quên được. Ta có thể Ä‘á»c chúng ở nhiá»u mức Ä‘á»™ không đối láºp nhau: 1. Má»™t báu váºt văn chÆ°Æ¡ng và thi ca. 2. Má»™t ý nghÄ©a ná»™i sinh từ diá»…n tiến kịch tÃnh của các mà n diá»…n. 3. Má»™t sá»± nêu báºt giá trị tâm lý tinh tế của Äức Giêsu. 4. Má»™t sá»± phong phú những ká»· niệm Kinh Thánh được sá» dụng lại. 5. Má»™t cách sá» dụng các ý nghÄ©a biểu tượng sâu xa của loà i ngÆ°á»i. 6. Và , bên trong tất cả những thứ đó, má»™t ná»n thần há»c nhiệm tÃch và Kitô há»c cá»±c kỳ cụ thể.
Vâng hãy nếm trÆ°á»›c hết ý nghÄ©a hiện thá»±c của cảnh tượng: Äức Giêsu mệt nhá»c, váºt vã, kiệt sức vì má»™t chuyến Ä‘i dà i dÆ°á»›i ánh nắng ban trÆ°a. NgÆ°á»i lại ăn chay, ngay trÆ°á»›c bữa ăn không thể là m được gì nữa, NgÆ°á»i ngồi xuống đất, lÆ°ng tá»±a và o thà nh bá» giếng. NgÆ°á»i khát nhÆ°ng không có thùng múc nÆ°á»›c. Má»™t phụ nữ tá»›i, Ä‘á»™i má»™t vò nÆ°á»›c, theo kiểu phÆ°Æ¡ng Äông. Khi tôi kiệt lá»±c, và tôi không thể là m được gì nữa, tôi có thể cầu ông Giêsu nà y, NgÆ°á»i biết chuyện đó là gì.
Äức Giêsu nói vá»›i chị ấy: "Chị cho tôi xin chút nÆ°á»›c uống". Lúc đó các môn đệ của NgÆ°á»i đã và o thà nh mua thức ăn. NgÆ°á»i phụ nữ Samari liá»n nói: "Ông là ngÆ°á»i Do Thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samari, cho ông uống nÆ°á»›c sao?â€. Quả thế ngÆ°á»i Do Thái không được giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i Samari, Äức Giêsu trả lá»i: "Nếu chị nháºn ân huệ của Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị xin cho tôi chút nÆ°á»›c uống thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy đã ban cho chị nÆ°á»›c hằng sốngâ€.
Äức Giêsu, con ngÆ°á»i tá»± do, ở đây vi phạm ba Ä‘iá»u cấm kị: vá» chủng tá»™c, vá» tôn giáo, vá» giá»›i tÃnh. Ở PhÆ°Æ¡ng Äông, ngÆ°á»i ta cấm nói vá»›i vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ở chá»— công khai.
Những tÃn đồ Do Thái tốt Ä‘á»u khinh miệt những ngÆ°á»i Samari; cho là những kẻ rối đạo và sùng bái thần tượng. Từ tám thế ká»·, ngÆ°á»i Samari và Do Thái đã hết sức thù hằn nhau má»™t cách dữ tợn. NhÆ°ng Äức Giêsu tá»± do NgÆ°á»i không tin và o những cấm cản dứt khoát, những nhãn hiệu nẩy lá»a, những khẩu hiệu quá Ä‘Æ¡n giản của những cách phân loại chÃnh trị hay tôn giáo giữa ngÆ°á»i tốt và kẻ xấu.
NgÆ°á»i phụ nữ ấy nói: “ ThÆ°a ông, ông không có gầu mà giếng lại sâu. Váºy ông lấy đâu ra nÆ°á»›c hằng sống? Chẳng lẽ ông lá»›n hÆ¡n tổ phụ chúng tôi là Giacóp, ngÆ°á»i đã cho chúng tôi giếng nà y? ChÃnh NgÆ°á»i đã uống nÆ°á»›c giếng nà y, cả con cháu và đà n gia súc của NgÆ°á»i cÅ©ng váºyâ€. Äức Giêsu trả lá»i: "Ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ lại khát. Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»iâ€. NgÆ°á»i phụ nữ nói vá»›i Äức Giêsu: "ThÆ°a ông, xin cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy, để tôi hết khát và khá»i đến đây lấy nÆ°á»›c".
Chúng ta bắt đầu Ä‘oán vá» tất cả nghệ thuáºt tâm lý của Äức Giêsu (và của Gioan). Äây không phải chỉ là má»™t ngụm nÆ°á»›c mà má»™t ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i đầy bụi bặm xin Äức Giêsu mang đến, ở chá»— sâu thẳm nhất của sinh thể mình, má»™t thứ khát khao khác. NgÆ°á»i đốt cháy lên ná»—i khát khao là m cho những nguồn nÆ°á»›c chảy vá»t lên ở trong lòng những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và đà n bà ... NÆ°á»›c! NÆ°á»›c là má»™t thá»±c tại của sá»± sống. Không có má»™t sá»± sống nà o mà không có nÆ°á»›c! cái yếu tố xem ra tầm thÆ°á»ng và quá Ä‘Æ¡n giản nà y, lại là quà giá nhất. Ngay trong những vùng trên địa cầu mà ở đó có nÆ°á»›c dồi dà o, thì ngà y nay, ngÆ°á»i ta lại phát hiện được giá trị thiết yếu của nó: ngÆ°á»i ta bảo vệ, ngÆ°á»i ta để nó sang bên cạnh để nó không thiếu, ngÆ°á»i ta thanh lá»c nó. Thế thì chẳng ngạc nhiên gì khi nÆ°á»›c đã có má»™t giá trị biểu tượng phổ biến trong tất cả má»i ná»n văn minh và tôn giáo trong Kinh Thánh. "NÆ°á»›c hằng sống" là chÃnh hình ảnh Thiên Chúa ban sá»± sống (Gr 2,13; Is 12,3; 55,1; Ed 47,1; Dc 14,8). Biểu tượng nÆ°á»›c đầy dẫy trong sách Tin Mừng Gioan; nÆ°á»›c hóa rượu của Cana (Ga 2,7); nÆ°á»›c mà trong đó ngÆ°á»i ốm muốn lặn xuống ở chá»— giếng Bết-da-tha (Ga 5,7); nÆ°á»›c mở mắt cho ngÆ°á»i mù ở giếng Si-lô-ê (Ga 9,7), con sông nÆ°á»›c hằng sống chảy từ ngá»±c Äức Kitô được loan báo trên báºc thá»m của Äá»n Thá» (Ga 7,38), nÆ°á»›c của sá»± sống cho những ai muốn sinh lại bởi nÆ°á»›c và Thánh Linh, được loan báo cho Ni-cô-đê-mô (Ga 8,5), sau cùng, nÆ°á»›c chạy vá»t ra từ cạnh sÆ°á»n của Äấng chịu khổ hình tháºp giá (Ga 13,39). Bạn có má»™t nguồn nÆ°á»›c nÆ¡i bạn, bạn biết đó, từ ngà y bạn chịu phép Thánh Tẩy.
Äức Giêsu bảo chị ấy: "Chị hãy gá»i chồng chị, rồi trở lại đây". NgÆ°á»i phụ nữ đáp: "Tôi không có chồng". Äức Giêsu bảo: Chị nói tôi không có chồng là phải, vì chị đã năm Ä‘á»i chồng rồi, và ngÆ°á»i Ä‘ang sống vá»›i chị không phải là chồng chị. Chị đã nói đúng.
Biểu tượng miá»n Samari “bán mình là m đĩ†cho các thần tượng... mà cÅ©ng là ngÆ°á»i phụ nữ có tháºt. Äó là thân bèo giạt hoa trôi, cái đồ thừa thãi đáng thÆ°Æ¡ng, bị chìm xuống vá»±c thẳm là m má»™t thứ đồ chÆ¡i cho cả má»™t ná»a lố Ä‘Ã n ông. Thế thì ông là ai, anh chà ng nÆ°á»›c ngoà i mệt phá» nà y, cái anh chà ng Do Thái bị tẩy chay nà y, mà lại Ä‘oán ra vết thÆ°Æ¡ng lòng của tôi? Thế thì ông là ai, cái anh chà ng dò xét cõi lòng phụ nữ vá»›i má»™t sá»± tế nhị đến Ä‘á»™ không là m ngÆ°á»i ta phải ngượng ngùng? ông là ai, cái ngÆ°á»i mà đã Ä‘oán được cả lòng tôi khát khao hạnh phúc mà những thứ tình qua Ä‘Æ°á»ng của tôi không là m nguôi được ông là ai, cái anh bạn vô danh có vẻ muốn chìa tay cho tôi biết rằng, dù kinh nghiệm tôi trải qua có Ä‘au Ä‘á»›n tháºt, nhÆ°ng cuá»™c Ä‘á»i tôi có lẽ không phải là má»™t thất bại?
NgÆ°á»i phụ nữ nói vá»›i NgÆ°á»i: 'ThÆ°a ông, tôi thấy ông tháºt là má»™t ngôn sứ... Cha ông chúng tôi đã thá» phượng Thiên Chúa trên núi nà y còn các anh lại bảo: Giêrusalem má»›i chÃnh là nÆ¡i thá» phượng Thiên Chúa". Äức Giêsu nói: “Nà y chị, hãy tin tôi. Äã đến giá» các ngÆ°á»i thá» phượng Chúa Cha, không phải trên núi nà y hay ở Giêrusalem. Các ngÆ°á»i thá» phượng Äấng các ngÆ°á»i không biết, còn chúng tôi thá» Äấng chúng tôi biết, vì Æ¡n cứu Ä‘á»™ phát xuất từ dân Do Thái. NhÆ°ng giỠđã đến và chÃnh lúc nà y đây giá» những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong Thần Khà và sá»± tháºt, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thá» phượng NgÆ°á»i nhÆ° thế Thiên Chúa là Thần Khà và những kẻ thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong thần khà vô sá»± tháºtâ€. NgÆ°á»i phụ nữ thÆ°a: tôi biết Äấng Mê-si-a, gá»i là Äức Kitô, sẽ đến. Khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»± Äức Giêsu nói: "Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây".
Ôi Ä‘Ã n bà , cuá»™c Ä‘á»i của chị không phải đã hết, đã há»ng. Ôi, loà i ngÆ°á»i, ná»—i khát khao của ngÆ°á»i còn xâu xa hÆ¡n ngÆ°á»i tưởng. Ôi tá»™i nhân, sá»± thất bại của ngÆ°á»i có lẽ sắp trở thà nh má»™t nguồn suối.
Thá» phượng! Äấy là mục tiêu của NgÆ°á»i! NgÆ°Æ¡i không nghÄ© đủ đâu. NhÆ°ng tôi, tôi nhắc lại mÆ°á»i lần tiếng nà y: Thá» phượng. NgÆ°Æ¡i được tạo thà nh cho Thiên Chúa. Ôi, Ä‘Ã n bà , tấm lòng ngÆ°Æ¡i quá lá»›n lao, nên không chỉ bằng lòng vá»›i những hạnh phúc rá»i rạc và tạm bợ! Tất cả những gì táºn cùng Ä‘á»u ngắn ngủi.
Thá» phượng! Dù muốn hay không, con ngÆ°á»i đã được láºp trình cho chuyện nà y. Chỉ má»™t mình Thiên Chúa má»›i thanh thá»a được nhu cầu vá» vô hạn nÆ¡i chúng ta. Ná»—i khát không những tái phát.
Thá» phượng! Thái Ä‘á»™ huyá»n nhiệm của ngÆ°á»i đứng trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, cõi lòng được ngoạm và o, hÃt và o, xoa dịu, no thá»a bởi Äấng trên cao!
NgÆ°á»i phụ nữ Samari vẫn còn có nhiá»u vấn Ä‘á» tôn giáo có tranh cãi: phải thá» phượng Thiên Chúa ở đâu?... trên núi Garizim, miá»n Samari, hay trên núi Si-on ở Giêrusalem? Câu trả lá»i của Äức Giêsu là má»™t sá»± vi phạm Truyá»n Thống: dám nói rằng Äá»n Thá» và các nghi thức phụng vụ không còn quan trá»ng gì cả! Tháºt là phạm thượng! Sá»± thá» tá»± Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c là điá»u đã được thúc đẩy trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta nhá» chÃnh "Thần KhÃ". Äá»n Thá» Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c là đá»n thá» mà Chân lý của ChÃnh Äức Kitô đến khánh thà nh: đó là thân xác NgÆ°á»i; và Äức Giêsu nháºn được sá»± đón tiếp tốt nhất không phải chÃnh tại miá»n Giu-đê, nhÆ°ng tại ngay giữa miá»n Samari: “Các ông thá» phượng Ä‘iá»u mà các ông không biết!". ChÃnh ngÆ°á»i "Do Thái" biết sá»± tháºt. NhÆ°ng chÃnh "anh rối đạo" lại được phụ quyá»n. Lạy Chúa, xin cho chúng con sá»± yêu thÃch thá» phượng trong Thần khà và trong sá»± tháºt.
Vừa lúc đó, các môn đệ trở vá». Các ông ngạc nhiên vì NgÆ°á»i nói chuyện vá»›i má»™t phụ nữ. Tuy thế không ai dám há»i NgÆ°á»i "Thầy cần gì váºy?†hoặc "Thấy nói gì vá»›i chị ấy thế?". NgÆ°á»i phụ nữ ấy để vò nÆ°á»›c lại, và o thà nh và nói vá»›i ngÆ°á»i ta: "Äến mà xem, có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m, ông ấy không phải là Äấng Kitô sao?". Há» ra khá»i thà nh và đến gặp NgÆ°á»i.
Tấm lòng của ngÆ°á»i phụ nữ đã được cứu thoát. Trong cuá»™c Ä‘á»i bị khô héo, má»™t cuá»™c sống thấp lè tè dÆ°á»›i đất, há»i hợt (tiêu thụ đủ loại), má»™t nguồn nÆ°á»›c đã vá»t ra nÆ¡i chị ta. Chị không còn gì là m vá» cái giếng và cái vò nÆ°á»›c nà y. Chị chạy Ä‘i thông báo vá» nÆ°á»›c hằng sống mà chị vừa khám phá ra. Là m sao mà không kêu lên tin mừng cho cả là ng nghe! Và chÃnh cái quá khứ nặng ná» tá»™i lá»—i của chị đã khiến cho chị thấy quá hợp để nói vá» Thiên Chúa: "Hãy đến xem có ngÆ°á»i đã yêu tôi vá»›i lòng xót thÆ°Æ¡ng". Câu chuyện nà y không phải là câu chuyện của bạn sao?.
Trong khi đó các môn đệ thÆ°a vá»›i NgÆ°á»i rằng: "Ráp-bi, xin má»i Thầy dùng bữa". NgÆ°á»i nói vá»›i các ông: 'Thầy phải dùng má»™t thứ lÆ°Æ¡ng thá»±c mà anh em không biết". Các môn đệ má»›i há»i nhau: "Äã có ai mang thức ăn đến cho Thầy rồi chăng?". Äức Giêsu nói vá»›i các ông: lÆ°Æ¡ng thá»±c của Thầy là thi hà nh ý muốn của Äấng đã sai Thầy, và hoà n tất công trình của NgÆ°á»i. Nà o anh em chẳng nói: Còn bốn tháng nữa má»›i đến mùa gặt?" NhÆ°ng nà y. Thầy bảo anh em: "NgÆ°á»›c mắt lên mà xem, đồng luá đã chÃn và ng Ä‘ang chá» ngà y gặt hái. Ai gặt thì lãnh tiá»n công và thu hoa lợi Ä‘á»… được sống muôn Ä‘á»i, và nhÆ° thế cả ngÆ°á»i gieo lẫn ngÆ°á»i gặt Ä‘á»u há»›n hở vui mừng. Tháºt váºy câu tục ngữ “kẻ nà y gieo ngÆ°á»i kia gặt" quả là đúng. Thầy sai anh em Ä‘i gặt những gì chÃnh anh em đã không phải vất vả là m ra. NgÆ°á»i khác đã là m lụng vất vả; còn anh em được và o hưởng công lao vất vả của há».
Có nhiá»u ngÆ°á»i Samari trong thà nh đó đã tin và o Äức Giêsu, vì lá»i ngÆ°á»i phụ nữ là m chứng: Ông ấy nói vá»›i tôi má»i việc tôi đã là m. Váºy khi đến gặp NgÆ°á»i dân Samari xin NgÆ°á»i ở lại vá»›i há» và NgÆ°á»i đã ở lại đó hai ngà y. Số ngÆ°á»i tin vì lá»i Äức Giêsu nói còn đông hÆ¡n nữa. Há» bảo ngÆ°á»i phụ nữ: "Không còn phải lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt chÃnh chúng tai đã nghe và biết rằng NgÆ°á»i tháºt là Äấng Cứu Äá»™ trần gian".
Vâng, từng nấc má»™t, Gioan đã Ä‘Æ°a chúng ta xuốngchiếc giếng sâu, chÃnh là huyá»n nhiệm vá» bản vị Äức Giêsu: má»™t ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i đáng thÆ°Æ¡ng mệt nhoà i và khát đến cháy cổ… má»™t ngÆ°á»i Do Thái "biết Äấng mình thá» phượng" nhÆ°ng còn lá»›n há»›n cả Giacóp, ngÆ°á»i sáng láºp nÆ°á»›c Israel, má»™t ngôn sứ Ä‘á»c được trong lòng ngÆ°á»i ta và đoán được những âu lo bị che khuất Äấng Mêsia được trông đợi đã là m chảy vá»t lên nÆ°á»›c hằng sống của cuá»™c sống muôn Ä‘á»i; và dạy cho loà i ngÆ°á»i biết sá»± khát khao Ä‘Ãch thá»±c: Thá» phượng Thiên Chúa trong Thần khà và trong sá»± tháºt, tóm lại Äấng Cứu Äá»™ trần gian.
Bao lâu còn chÆ°a khám phá ra cái suối nà y, Äức Giêsu mà tất cả thức ăn của NgÆ°á»i là thá»±c hiện ý muốn của Chúa Cha, thì thế gian chết vì đói và khát cÅ©ng má»™t thứ đồ ăn và thức uống đó luôn ở trong thá»±c Ä‘Æ¡n nÆ¡i bà n tiệc của Giáo Há»™i. Phục sinh đến gần: phải chăng bạn sẽ ngã quỵ vì bệnh thiếu máu thiêng liêng ở gần ngay suối nÆ°á»›c và bà n ăn? Và nà y bạn khát khao cái gì?[Mục Lục]
.
22. Gặp gỡ đức kitô biến đổi cuá»™c Ä‘á»i mình
Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
BÆ°á»›c và o Chúa nháºt III Mùa Chay, chúng ta nghe lại cuá»™c đối thoại nổi tiếng của Ãức Giêsu vá»›i ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria, được tÆ°á»ng thuáºt bởi Thánh Sá» Gioan. NgÆ°á»i thiếu phụ hằng ngà y Ä‘i lấy nÆ°á»›c từ má»™t giếng nÆ°á»›c cổ xÆ°a, có từ thá»i của tổ phụ Giacóp. Và ngà y hôm ấy, chị gặp Ãức Giêsu Ä‘ang ngồi trên bá» giếng, mệt má»i sau má»™t chặng hà nh trình Ä‘Æ°á»ng xa (x. Ga 4,5-42). Chúa Giêsu chÃnh là NÆ°á»›c Hằng Sống, NgÆ°á»i đến là m cho con ngÆ°á»i khá»i khát nÆ°á»›c Thánh Thần.
Chúa Giêsu là Nước Hằng Sống
Và o những thế ká»· đầu của Kitô giáo, Các Giáo phụ đã sá»›m nháºn ra ná»›i « nÆ°á»›c hằng sống » biểu tưởng của phép Rá»a tá»™i, mà Äức Kitô là chÃnh Nguồn NÆ°á»›c ấy (9). Chúa Giêsu xin ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria nÆ°á»›c uống, không phải lý do khát vá» thể lý cho bằng khát đức tin,khát sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, khát má»™t linh hồn khô héo. Äấng Cứu Thế giả vá» khát nÆ°á»›c đến xin ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nÆ°á»›c để trao ban thứ nÆ°á»›c ân sủng khá»i khát Ä‘á»i Ä‘á»i. Äó chÃnh là nguồn nÆ°á»›c mà Tin Mừng nói tá»›i khi NgÆ°á»i xin nÆ°á»›c của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria… Thá»±c ra, nguồn nÆ°á»›c ấy không bao giá» cạn, Äấng là NÆ°á»›c Hằng Sống không thể uống nÆ°á»›c bị ô nhiá»…m ở vùng đất nà y. Câu há»i được đặt ra :
Phải chăng Äức Kitô khát nÆ°á»›c ?
ThÆ°a, NgÆ°á»i khát, nhÆ°ng không khát nÆ°á»›c trên mặt đất nà y, hay khát thức uống của con ngÆ°á»i, mà khát các linh hồn, khát sá»± cứu chuá»™c nhân loại. Thánh Ephrem viết : “Khi khát nÆ°á»›c, Chúa chúng ta đã ngó đầu và o miệng giếng; Ngà i xin ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nÆ°á»›c uống. Từ giếng nÆ°á»›c, Ngà i đã câu được má»™t tâm hồn. NhÆ°ng tâm hồn ấy đã lại câu tiếp được cả dân trong thà nh†(Thánh Thi Giáng sinh số 4, 43-44).
Tại sao Chúa Giêsu lại xin ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria nÆ°á»›c uống khi bà đến kÃn đầy vò nÆ°á»›c, không những thế, NgÆ°á»i còn khẳng định mình có thể trao ban mạch nÆ°á»›c dồi dà o hÆ¡n từ giếng thiêng liêng nếu ai đến xin NgÆ°á»i ?
ThÆ°a, vì dân Samaria thá» ngẫu tượng, tâm trà há» hÆ°á»›ng vỠđịa giá»›i, nên Chúa khát đức tin không chỉ của ngÆ°á»i Ä‘Ã n nà y mà cả và nhân loại. Chúa Giêsu nói : “Nếu bà nháºn biết Æ¡n của Thiên Chúa ban và ai là ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i bà : ‘xin cho toi uống nÆ°á»›c’, thì chắc bà sẽ xin NgÆ°á»i, và NgÆ°á»i sẽ cho bà nÆ°á»›c hằng sống (…) Tất cả những ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ còn khát : nhÆ°ng ai uống nÆ°á»›c Ta sẽ cho thì không bao giá» còn khát nữa ; vì nÆ°á»›c Ta cho ai thì nÆ¡i ngÆ°á»i ấy sẽ trở thà nh mạch nÆ°á»›c vá»t đến sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 4, 10-14). Äúng nhÆ° lá»i Kinh Tiá»n Tụng thánh lá»… hôm nay diá»…n tả : “Lạy Chúa là Cha chà thánh … Khi ngÆ°á»i phụ nữ xứ Samari cho nÆ°á»›c uống, NgÆ°á»i đã ban cho bà đức tin. Vì NgÆ°á»i tha thiết Æ°á»›c mong bà tin vững mạnh, nên đã đốt lên trong lòng bà ngá»n lá»a yêu mến Chúa…â€
Hình ảnh ngÆ°á»i tân tòng
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria là hình ảnh của ngÆ°á»i tân tòng, còn Ä‘ang chịu sá»± rà ng buá»™c của ma quá»·, năm Ä‘á»i chồng bà đã từ bá», ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông thứ sáu Ä‘ang sống vá»›i bà là tượng trÆ°ng. Giếng nÆ°á»›c Giacóp thể hiện tiệc cÆ°á»›i của tâm hồn bà cá» hà nh vá»›i Thiên Chúa đã được thanh tẩy bằng nÆ°á»›c Rá»a tá»™i. Theo M. Dulaey thì : “Giữa thế ká»· thứ III, Origène giải thÃch rằng, giếng nÆ°á»›c nà y là dấu chỉ giao Æ°á»›c giữa Thiên Chúa vá»›i dân NgÆ°á»i và hiệp nhất tâm hồn vá»›i Thiên Chúa.†Từ nay, bà tuyên xÆ°ng đức tin trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i và đi loan báo Äức Kitô cho dân là ng bà , kết quả là : “Má»™t số đông ngÆ°á»i Samaria ở thà nh đó đã tin NgÆ°á»i vì lá»i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà là m chứng rằng : Ông ấy đã nói vá»›i tôi má»i việc tôi đã là m†(Ga 4, 39). Theo Origène “Vị Hôn Phu Ä‘Ãch thá»±c là Chúa Kitô (Ga 13, 181). Má»™t khi ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y tìm thấy Ngà i, bà liá»n chạy vá» loan báo cho dân là ng biết; ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y là hình ảnh của ngÆ°á»i kitô hữu tuyên xÆ°ng đức tin của mình.â€
Nguồn suối cứu Ä‘á»™ là chÃnh Äức Kitô
Äức Kitô, Äấng ngồi nghỉ trên miệng giếng chÃnh là nguồn nÆ°á»›c, từ cạnh sÆ°á»n bên phải Ngà i, tuôn trà o suối nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh; má»™t phụ nữ có sáu Ä‘á»i chồng đã được tẩy sạch bằng dòng nÆ°á»›c hằng sống ấy. Tháºt ngưỡng má»™ biết bao : má»™t ngÆ°á»i phụ nữ nhẹ nhà ng đến giếng Samaria kÃn nÆ°á»›c, bà múc nÆ°á»›c từ giếng Giêsu ! Tìm được nÆ°á»›c, bà ra Ä‘i vá»›i sá»± tiết hạnh. Ngay láºp tức bà xÆ°ng thú các lá»—i mà Äức Giêsu ám chỉ, bà nháºn ra Äức Mêssia và loan báo Äấng Cứu Thế. Bà để vò nÆ°á»›c xuống, mang Æ¡n sủng và o thà nh ; vai nhẹ bá»›t tá»™i lá»—i, nhÆ°ng trà n đầy sá»± thánh thiện… Äúng là ai đến trong tá»™i lá»—i sẽ trở vá» vá»›i sứ mạng tiên tri.
NÆ°á»›c hằng sống nà y đối vá»›i chúng ta là nguồn suối dâng trà o sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. NÆ°á»›c nà y không phải là nÆ°á»›c hòa vá»›i Máu Chúa Kitô, đã chảy ra từ cạnh sÆ°á»n bị đâm thâu trên cây Thánh giá đó sao ? Äây không phải là các bà tÃch của Giáo há»™i mà Phép rá»a trình bầy mầu nhiệm của nÆ°á»›c ấy, để ám chỉ rằng nÆ°á»›c đó phát sinh từ cái chết cứu Ä‘á»™ của Äấng Cứu Thế đó hay sao? Trong má»i trÆ°á»ng hợp, các Giáo phụ thấy nÆ°á»›c tuôn chảy từ tảng đá do Môisen Ä‘áºp ra (Xh 17, 3-7) là hình ảnh tiên trÆ°ng của nÆ°á»›c chẩy ra từ cạnh sÆ°á»n Äấng Cứu Thế bị đóng Ä‘inh.
Má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u có thể nhìn thấy chÃnh mình nÆ¡i hình ảnh của ngÆ°á»i thiếu phụ Samari: Ãức Giêsu chỠđợi chúng ta, nhất là trong thá»i Ä‘iểm của Mùa Chay, để đối thoại vá»›i chúng ta, nói vá»›i con tim của chúng ta. NgÆ°á»i thiếu phụ Samari gặp được Chúa, bà xin Chúa, “Xin cho tôi nÆ°á»›c ấy để tôi chẳng còn khát†(Mt 4, 15). Chúa đã cho bà , nhÆ°ng nÆ°á»›c ấy, vò của bà không thể chứa được, bà phải để vò nÆ°á»›c lại, Ä‘i loan báo cho dân là ng, những ngÆ°á»i vẫn khÆ°á»›c từ bà vì cái vò cÅ© (Ä‘á»i sống tá»™i lá»—i) nay bá» vò Ä‘i há» liá»n đón nháºn lá»i bà loan báo.
Phần chúng ta, để tiếp tục hà nh trình trong Mùa Chay Thánh, chúng ta cÅ©ng phải bá» lại vò thói quen tá»™i lá»—i, chúng ta má»›i kÃn múc từ giếng Giêsu, NÆ°á»›c Hằng Sống, Ä‘á»±ng và o trong tâm hồn trong sạch (vò đã được hoán cải), có thế, chúng ta má»›i kÃnh múc được ân sủng của Thiên Chúa toà n năng. NhÆ° ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samria, chúng ta được má»i gá»i là m chứng cho ngÆ°á»i thá»i nay vá» niá»m vui gặp gỡ Chúa, má»™t cuá»™c gặp gỡ linh thiêng và cứu chuá»™c.
Lạy Ãức Nữ Ãồng Trinh Maria, xin giúp chúng con biết táºn dụng cÆ¡ há»™i gặp gỡ nà y, là nÆ¡i chúng con có thể kÃn múc nguồn hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c cho cuá»™c Ä‘á»i chúng con. Amen.[Mục Lục]
.
23. Nước Không Bao GiỠKhát Nữa
Lm. Gioan Nguyễn Văn Ty
Chủ Ä‘á» của cuá»™c trao đổi bên bá» giếng giữa Äức Giê-su và ngÆ°á»i nữ Sa-ma-ri hiển nhiên liên quan tá»›i ‘NÆ°á»›c Hằng Sống’, thứ nÆ°á»›c mà NgÆ°á»i hứa sẽ ban cho má»i tÃn hữu thông qua Tin Mừng NgÆ°á»i rao giảng. Thế nhÆ°ng bản chất của thứ nÆ°á»›c đó là gì thì vẫn chÆ°a rõ rà ng lắm; nÆ°á»›c đó là thứ gì mà , “ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữaâ€? Cụ thể hÆ¡n nữa sẽ là câu há»i: cÆ¡n khát mà nÆ°á»›c đó vÄ©nh viá»…n giải được là cÆ¡n khát gì? Nắm được hay trả lá»i được vấn nạn trên tức là hiểu được sứ mạng Ä‘Ãch thá»±c của Äức Giê-su và lý do tại sao ta lại đặt trá»n niá»m tin Ä‘á»i ta và o NgÆ°á»i. Và để tìm ra câu trả lá»i thá»a đáng, có lẽ ta nên nhìn sâu hÆ¡n và o ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri Ä‘ang tiến tá»›i bá» giếng Gia-cóp để kÃn nÆ°á»›c, vì bà là đối tượng trá»±c tiếp lúc đó của lá»i má»i gá»i: hãy kÃn lấy ‘nÆ°á»›c hằng sống’. Cụ thể hÆ¡n nữa, ta tá»± há»i, trong thâm tâm chị ta Ä‘ang khát khao Ä‘iá»u gì nhất, Ä‘iá»u gì có thể khiến chị Ä‘i tá»›i xác quyết: ông Giê-su nà y chÃnh là đấng Ki-tô mà tôi hằng mong đợi?
Câu há»i là , đối vá»›i má»™t phụ nữ ‘đã năm Ä‘á»i chồng rồi, và ngÆ°á»i hiện Ä‘ang sống vá»›i chị không phải là chồng chị’ thì Ä‘iá»u gì chị ta thá»±c sá»± khao khát nhất? Má»™t Ä‘á»i sống luân lý hoà n hảo chăng – không dám đâu! vì trong hoà n cảnh cụ thể của chị, Ä‘iá»u nà y Ä‘Æ¡n giản là bất khả thi; vả lại xem ra Äức Giê-su cÅ©ng không đòi há»i hoặc quở trách gì chị vá» Ä‘iá»u đó – NgÆ°á»i không có lấy má»™t lá»i đòi chị phải rá»i bỠông chồng há». Ngoà i tình dục là điá»u rất tá»± nhiên của Ä‘á»i sống vợ chồng, ngÆ°á»i phụ nữ nà y rất có thể, sau bao ná»—i đắng cay ngay trong Ä‘á»i chung sống, Ä‘ang ủ ấp trong lòng niá»m khao khát có được má»™t tình yêu đầy cảm thông và được chấp nháºn, Ä‘iá»u mà chị chÆ°a từng tìm được nÆ¡i má»™t ai, kể cả năm ông chồng trÆ°á»›c, cÅ©ng nhÆ° nÆ¡i ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông chị hiện Ä‘ang chung sống vá»›i; chị khao khát được thÆ°Æ¡ng cảm bao dung, được thứ tha trá»n vẹn! Cuá»™c đối thoại tiếp sau đó cho thấy: hình nhÆ° dung mạo Thiên Chúa mà chị Ä‘ang âm thầm tìm kiếm và mong đợi cÅ©ng liên quan tá»›i cái khát vá»ng nà y. Dầu không phải là nhà thần há»c để tranh luáºn vấn Ä‘á», phải thá» phượng Thiên Chúa ở nÆ¡i nà o cho thÃch hợp nhất; nhÆ°ng chị đã tháºt sá»± vui mừng khi nghe ngÆ°á»i lữ hà nh ngồi bên bá» giếng công bố: “giỠđã đến – và chÃnh là lúc nà y đây – giá» những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong thần khà và sá»± tháºtâ€; má»™t kiểu thá» phượng sẽ đáp ứng trá»n vẹn niá»m khát vá»ng ẩn chứa bên trong. Vá» diện mạo đấng Mê-si-a phải đến cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° thế: khác vá»›i quan niệm vá» má»™t đấng Ki-tô thống trị và quyá»n lá»±c mà giá»›i lãnh đạo vẫn thÆ°á»ng quảng bá, chị chỉ mong vị đó “khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»±â€, nhất là khi các Ä‘iá»u đó đáp ứng được khát vá»ng thầm kÃn nhất của tâm hồn mình. Và má»™t khi phát hiện ra con ngÆ°á»i mà lòng hằng mong đợi: “Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây!â€, ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri vá»™i “để lại vò nÆ°á»›c, chạy và o thà nh và nói vá»›i ngÆ°á»i ta; “Äến mà xem; có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Ông ấy không phải là đấng Ki-tô sao?â€
Thế rồi dân thà nh Xy-kha nghe ngÆ°á»i phụ nữ loan báo, đã đến gặp và má»i Äức Giê-su lÆ°u lại vá»›i há»â€¦ ‘và NgÆ°á»i ở lại vá»›i há» hai ngà y’. Trong thá»i gian đó, chắc chắn má»—i ngÆ°á»i trong số há» cÅ©ng đã, bằng kinh nghiệm của bản thân, khám phá ra rằng: ông Do Thái Giê-su nà y đúng là ngÆ°á»i có thể ban cho ‘nÆ°á»›c hằng sống’ để rồi má»—i ngÆ°á»i trong há» Ä‘á»u có thể tá»± quả quyết: “Không còn phải vì lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt chÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng NgÆ°á»i tháºt là Äấng cứu Ä‘á»™ trần gianâ€. Äối vá»›i những con ngÆ°á»i chất phác, mang trong mình những mảnh Ä‘á»i riêng tÆ° khác nhau (mà ngÆ°á»i phụ nữ vá»›i sáu Ä‘á»i chồng chỉ là má»™t Ä‘iển hình…), thì khát vá»ng sâu xa nhất sẽ không là gì khác hÆ¡n má»™t sá»± cảm thông sâu sắc và má»™t lòng thÆ°Æ¡ng xót vô bá». HỠđã khám phá ra rằng: ông Giê-su tá»›i từ Na-da-rét đây đúng là ngÆ°á»i đáp ứng được khát vá»ng mãnh liệt thầm kÃn nhất ấy cho riêng mình. Và há» sẵn sà ng tin theo ông, cho dầu ông có là ngÆ°á»i xa lạ, là cừu địch của há» vá» mặt xã há»™i chÃnh trị. HỠđã khảng định niá»m tin đó má»™t cách tháºt rõ rà ng và chân chất nhất: “NgÆ°á»i tháºt là Äấng Cứu Äá»™!†Äó là má»™t lá»i tuyên xÆ°ng biểu lá»™ thái Ä‘á»™ hoà n toà n mãn nguyện, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° khi tìm được nguồn nÆ°á»›c mát của bao dung và thứ tha giữa cÆ¡n khát khô há»ng trong sa mạc nóng cháy da của cuá»™c Ä‘á»i. Äúng thá»±c, NgÆ°á»i là ‘nÆ°á»›c hằng sống’ không phải trên lý thuyết, mà là cho những mảnh Ä‘á»i rất tÆ° riêng!
Nếu quả đúng là nhÆ° thế thì ná»™i dung ‘nÆ°á»›c hằng sống’ sẽ không còn nằm trong suy tÆ° thần há»c nà y ná», mà đã trở thà nh má»™t vấn Ä‘á» hết sức thiết thá»±c và cá nhân. Mùa Chay được Há»™i Thánh dà nh cho tôi, chÃnh là thá»i gian để tôi xác định được cÆ¡n khát của riêng mình (vì thế mà cần sám hối), hầu cho phép tôi tiến sâu hÆ¡n và o má»™t tuyên xÆ°ng đầy xác tÃn và chân thà nh: Giê-su Ki-tô quả là Äấng đã, Ä‘ang và sẽ tiếp tục mãi ban cho tôi thứ ‘NÆ°á»›c Hằng Sống’ tôi rất cần, là Äấng duy nhất giải được cÆ¡n khát khô há»ng của cõi lòng tôi. NgÆ°á»i quả là ‘Äấng cứu độ’ của tôi và cho tôi!
Lạy Chúa, con cÅ©ng có má»™t mảng Ä‘á»i riêng tÆ° vá»›i những khát vá»ng cháy bá»ng. Và o lúc Ä‘á»i xế bóng nà y, khát vá»ng lá»›n nhất con có chÃnh là được cảm thông, thứ tha và xót thÆ°Æ¡ng; vì cÅ©ng nhÆ° má»i kiếp ngÆ°á»i, cuá»™c sống con không tránh khá»i những khiếm khuyết, thiếu sót và tá»™i lá»—i. NhÆ°ng nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Sa-ma-ri bên bá» giếng, là m sao chÃnh con có thể xác tÃn cho riêng mình rằng: chỉ có ‘nÆ°á»›c hằng sống’, tức là lòng từ ái hải hà vô táºn của Chúa, má»›i hoà n toà n giải được cÆ¡n khát cháy khô há»ng của con, bây giá» và cho đến muôn Ä‘á»i. Xin cho con luôn được phúc sống sâu xa cảm nghiệm Tin Mừng nà y, bây giá» và nhất là trong giá» chết. A-men[Mục Lục]
.
24. Nước Sự Sống
Lm. GB. Trần Văn Hà o
NÆ°á»›c là nhu cầu thiết yếu để duy trì sá»± sống cho con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ta có thể tuyệt thá»±c và nhịn ăn trong nhiá»u ngà y, nhÆ°ng khi cÆ¡ thể thiếu nÆ°á»›c chỉ trong má»™t thá»i gian ngắn, sức khoẻ của chúng ta sẽ suy kiệt dần và tÃnh mạng bị Ä‘e dá»a. Khi mang thân pháºn con ngÆ°á»i, Chúa Giêsu cÅ©ng đã từng kinh qua cái đói và những cÆ¡n khát. Ngà i cần bánh để ăn và cÅ©ng cần nÆ°á»›c để uống. Câu chuyện vá» Chúa Giêsu và ngÆ°á»i phụ nữ Samari bên bá» giếng Giacóp hôm nay là má»™t khải thị sâu xa cho chúng ta vá» chân dung cứu thế của Äức Giêsu. Ngà i chÃnh là ‘Mạch NÆ°á»›c của Sá»± Sống’. “Ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ không bao giá» khát nữa. NÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c trà o lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 4,14). Äây là chủ Ä‘á» mà các bà i Ä‘á»c Lá»i Chúa hôm nay quy chiếu và o.
Mảnh Ä‘á»i bầm dáºp nÆ¡i ngÆ°á»i thiếu phụ.
Câu chuyện khá dà i được Thánh Gioan thuáºt lại trong chÆ°Æ¡ng 4 vá»›i nhiá»u chi tiết hà m ngáºm những tÆ° tưởng thần há»c rất sâu xa. Chúa Giêsu Ä‘ang khát, má»™t cái khát thể lý bình thÆ°á»ng giống nhÆ° má»i ngÆ°á»i, và Ngà i xin nÆ°á»›c để uống. NgÆ°á»i thiếu phụ Samari cÅ©ng Ä‘ang khát và chị đến giếng để múc nÆ°á»›c. NhÆ°ng nÆ¡i chị còn có má»™t niá»m khát khao sâu xa hÆ¡n, phát xuất từ mảnh Ä‘á»i nghiệt ngả chị Ä‘ang trải qua. Chị đã có 5 Ä‘á»i chồng, nhÆ°ng chẳng ông nà o ra ông nà o, và hiện nay chị Ä‘ang sống vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông khác không phải chồng của mình. Xã há»™i thá»i đó chỉ xem phụ nữ nhÆ° váºt sở hữu của Ä‘Ã n ông để há» có con nối dõi. Phẩm giá của ngÆ°á»i phụ nữ hoà n toà n bị coi rẻ. Là con ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° bao ngÆ°á»i khác, chị cÅ©ng khát khao được là m ngÆ°á»i tá» tế, được là m mẹ, là m vợ trong má»™t mái ấm gia đình bình thÆ°á»ng, nhÆ°ng hạnh phúc dÆ°á»ng nhÆ° đã vượt quá tầm tay của chị. Chúa Giêsu thấu tá» tất cả. Ngà i nháºn ra cÆ¡n khát ẩn sâu nÆ¡i tâm hồn ngÆ°á»i thiếu phụ, và từ từ vén mở cho chị biết vá» Ngà i, là chÃnh ‘Mạch NÆ°á»›c TrÆ°á»ng Sinh’. Trong nguồn nÆ°á»›c ấy, má»i ná»—i khát khao của kiếp ngÆ°á»i sẽ được hóa giải.
Và o tháng 11 năm 2004, nhân ká»· niệm 10 năm ban hà nh Tông huấn ‘Äá»i sống Thánh hiến’ (Vita Consecrata), Giáo há»™i tổ chức Äại há»™i tu sỹ ở Rôma trong 5 ngà y. Cuá»™c há»p qui tụ gần 900 đại biểu đến từ các nÆ¡i, gồm các Bá» Trên thượng cấp của các dòng tu cùng các chuyên gia thần há»c và Thánh kinh, để thảo luáºn vá» Ä‘á»i sống thánh hiến. Äại há»™i đã chá»n chủ đỠ‘Äam mê Thiên Chúa và đam mê con ngÆ°á»i’ (Passion for Christ, passion for human) để các thà nh viên suy tÆ°. Hiển thị chủ Ä‘á» nà y là 2 biểu tượng vá» 2 ngÆ°á»i Samari : NgÆ°á»i phụ nữ Samaria bên bá» giếng Giacóp (Ga chÆ°Æ¡ng 4) và ngÆ°á»i Samaritanô nhân háºu (Lc 10,25-37). Câu chuyện vá» ngÆ°á»i phụ nữ trong bà i Tin mừng hôm nay đã được kể lại, được há»™i nghị nghiá»n ngẫm và đà o sâu để là m khung quy chiếu cho các tham dá»± viên, đặc biệt cho những ai sống Ä‘á»i thánh hiến. NgÆ°á»i thiếu phụ Samari vốn chỉ là má»™t phụ nữ ngoại giáo bình thÆ°á»ng, chÆ°a há» biết Äức Giêsu là ai và luôn bị ngÆ°á»i Do Thái xem nhÆ° thù nghịch. NhÆ°ng chị đã biết trải lòng mình ra để ngà y cà ng Ä‘i sâu và o mối thân tình vá»›i Chúa Giêsu. Cuối cùng chị đã khám phá ra Ngà i : Äức Kitô, Äấng Messia, là ‘Nguồn NÆ°á»›c Sá»± Sống’.
Sau khi được Äức Giêsu thấm nháºp và biến đổi, ngÆ°á»i thiếu phụ đã bá» vò nÆ°á»›c lại bên bá» giếng và chạy vá»™i vá» là ng để ‘công bố Tin mừng’ cho đồng hÆ°Æ¡ng của chị. Chị đã gác lại cÆ¡n khát của thân xác, vì đã được thá»a mãn cÆ¡n khát thâm sâu trong tâm hồn. NgÆ°á»i thiếu phụ vá»™i vã Ä‘i truyá»n tải thứ nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh ấy cho những ngÆ°á»i cÅ©ng Ä‘ang khát cháy giống nhÆ° chị. Äây là mô hình vỠđức tin và vá» sứ vụ chia sẻ đức tin, giúp chúng ta há»c há»i để noi theo.
Những mảnh Ä‘á»i bất hạnh nÆ¡i pháºn ngÆ°á»i.
Con ngÆ°á»i chúng ta được sinh ra trong tiếng khóc chà o Ä‘á»i của chÃnh mình và chết Ä‘i trong tiếng khóc tiá»…n Ä‘Æ°a của những ngÆ°á»i thân quen. Cuá»™c sống con ngÆ°á»i mãi luôn là má»™t ẩn số vá»›i bao khổ Ä‘au. Äức Pháºt đã dạy các môn sinh rằng, Ä‘á»i là bể khổ, và ai ai cÅ©ng có thể nháºn ra Ä‘iá»u nà y. Pháºt giáo tìm cách giải mã Ä‘au khổ bằng liệu pháp diệt dục. Má»™t và i tôn giáo khác lại chủ trÆ°Æ¡ng né tránh. Ông tổ của triết há»c vô thần Marxism thì lại lý tưởng hóa bằng cách mÆ¡ tưởng đến má»™t thiên Ä‘Ã ng trần gian nÆ¡i không còn ngÆ°á»i bóc lá»™t ngÆ°á»i, tất cả được no cÆ¡m ấm áo… NhÆ°ng tất cả chỉ là những lý thuyết không tưởng. Chỉ duy nhất Äức Giêsu má»›i Ä‘em lại cho chúng ta chìa khóa giải quyết táºn căn mầu nhiệm Ä‘au khổ bằng chÃnh cái chết của Ngà i trên Tháºp giá. Từ Tháºp gÃa, Chúa Ä‘Æ°a dẫn con ngÆ°á»i đến vinh quang (per crucem ad lucem). Từ cái chết ô nhục, Ngà i khai mở cho chúng ta sá»± sống trÆ°á»ng cá»u. Tháºp giá của Äức Giêsu là mạch nÆ°á»›c vá»t trà o Æ¡n cứu Ä‘á»™, hóa giải những cÆ¡n khát thâm sâu nhất nÆ¡i pháºn ngÆ°á»i. Äiá»u đó Äức Giêsu đã nói vá»›i ngÆ°á»i thiếu phụ Samari mà hôm nay chúng ta được nghe Giáo há»™i Ä‘á»c lại.
Ông Tổng thống Mitterand là nhà lãnh đạo của nÆ°á»›c Pháp trong 14 năm và được dân Pháp quý mến, xem ông nhÆ° má»™t thần tượng. Trong những năm tháng cuối Ä‘á»i, ông có dịp nhìn lại cuá»™c Ä‘á»i đã qua và viết lại những dòng nháºt ký đáng để chúng ta suy nghÄ©. Trang nháºt ký có tá»±a đỠ‘Tôi Ä‘ang chuẩn bị cái chết’. Ông viết : “Lúc nhá», tôi được dạy phải Ä‘á»c kinh, nhÆ°ng thay vì Ä‘á»c kinh tôi lại thÃch thinh lặng và suy niệm. Tôi suy niệm vá» tôi, vá» Thiên Chúa, và vỠý nghÄ©a cuá»™c Ä‘á»i. Lắm khi tôi tá»± há»i không biết tôi có tin Thiên Chúa hay không, nhÆ°ng từ trong thâm tâm, tôi luôn bị thúc đẩy phải tin Ngà i. Nếu không tin, cuá»™c sống của tôi sẽ trở nên vô nghÄ©a và hoà n toà n trống rá»—ng.â€
Ông viết tiếp : “Ai mà không cảm thấy khao khát muốn vÆ°Æ¡n tá»›i hạnh phúc và muốn được sống mãi. Má»™t lúc nà o đó, bạn sẽ cảm thấy lẻ loi và bị mất hút trong thế giá»›i vÄ©nh hằng. Pascal đã nói chÃnh xác rằng sẽ đến lúc thân xác mong manh của bạn bị ngã đổ. Bạn sẽ chết, sẽ không còn hiện hữu nÆ¡i trần thế nà y nữa. NhÆ°ng từ trong thâm sâu, bạn vẫn có Æ°á»›c muốn được trÆ°á»ng tồn, được sống và được sống mãi. Niá»m khao khát đó, không má»™t thứ gì ở trần gian nà y có thể lấp đầy.â€
Äó cÅ©ng là niá»m khao khát của ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria năm xÆ°a và cÅ©ng là của má»—i ngÆ°á»i chúng ta ngà y hôm nay. Ngà y xÆ°a, dân Do Thái Ä‘i trong sa mạc Sinai cÅ©ng khát (bà i Ä‘á»c 1), nhÆ°ng cái khát đó chỉ là hình bóng. Khát khao tình yêu và hạnh phúc là những ẩn số triá»n miên nÆ¡i kiếp ngÆ°á»i, và đáp án của ẩn số đó đã được Chúa Giêsu khải thị trong bà i Tin mừng hôm nay.
Kết luáºn
Ngà y xÆ°a, có má»™t đạo sÄ© dạy cho các môn sinh bà quyết để tìm tá»›i hạnh phúc. Ông giảng dạy rất uyên bác. Má»™t thanh niên bặm trợn đến gặp ông và thách đố: “ThÆ°a Thầy, Thầy giảng dạy rất thâm thúy, nhÆ°ng tôi chỉ xin há»i Thầy má»™t câu thôi. Trong tay tôi là má»™t con chim, đố thầy biết đó là con chim sống hay con chim chết ?†Câu há»i ma mãnh của chà ng trai nhằm gà i bẫy vị đạo sỹ vì trong tay anh ta, con chim Ä‘ang còn sống sẽ bị anh ta bóp chết, nếu vị đạo sỹ trả lá»i rằng đó là con chim sống. Nhìn nét mặt quá»· quyệt của ngÆ°á»i thanh niên trẻ, vị đạo sÄ© nói thẳng và o mặt anh ta : “Con chim nà y sống hay chết là do anh.†Ông nói tiếp : “CÅ©ng váºy, hạnh phúc có đến được vá»›i chúng ta hay không còn tùy thuá»™c và o sá»± lá»±a chá»n tá»± do của má»—i ngÆ°á»i.
Trong mùa chay, Giáo há»™i má»i gá»i chúng ta sám hối để trở vá»›i Chúa và vá»›i nhau. Chúng ta hãy hÆ°á»›ng vá» Tháºp giá Äức Giêsu, kÃn múc cho mình nguồn nÆ°á»›c sá»± sống để tâm hồn chúng ta luôn được an bình và vÆ°Æ¡n đạt tá»›i hạnh phúc trÆ°á»ng cá»u.[Mục Lục]
.
25. Nguồn nước đem lại sự sống
Lm. Giuse Äá»— Äức TrÃ
Ngà y 22 tháng 3 hà ng năm đã được Liên Hiệp Quốc chá»n là m Ngà y NÆ°á»›c Thế Giá»›i – ngà y để con ngÆ°á»i nhìn lại tầm quan trá»ng của tà i nguyên quý giá báºc nhất trên Trái đất. NÆ°á»›c là tà i nguyên chiếm 3/4 diện tÃch Äịa cầu nhÆ°ng chỉ có khoảng 2,5% trong tổng số đó là nÆ°á»›c có thể sá» dụng được. Tổ chức Y tế Thế giá»›i Ä‘ang cảnh báo vá» tình trạng thiếu nÆ°á»›c sạch trên toà n thế giá»›i. Hiện nay má»—i năm có khoảng 1,2 triệu trẻ em dÆ°á»›i 5 tuổi chết vì thiếu nÆ°á»›c sạch.
Tại Việt Nam, nhiá»u ngÆ°á»i vẫn chÆ°a được sá» dụng nÆ°á»›c sạch, kể cả tại những thà nh phố lá»›n nhÆ° Sà i Gòn, Hà Há»™i. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu nÆ°á»›c là do việc khai thác bừa bãi, sá» dụng nÆ°á»›c cách phà phạm. Nguyên nhân trầm trá»ng hÆ¡n, đó là tình trạng ô nhiá»…m môi trÆ°á»ng do con ngÆ°á»i gây ra. Các khu công nghiệp, các cÆ¡ sở sản xuất và các gia đình xả thẳng chất thải, hóa chất chÆ°a được xá» lý và o môi trÆ°á»ng, khiến cho nguồn nÆ°á»›c ngầm bị nhiá»…m Ä‘á»™c bởi hóa chất và các kim loại nguy hiểm. Theo Bá»™ Y tế, tại Việt Nam, hà ng năm có tá»›i 10 ngà n ngÆ°á»i chết vì các bệnh liên quan đến việc sá» dụng nÆ°á»›c ô nhiá»…m. Má»™t trong các bệnh dá»… thấy đó là các bệnh ung thÆ° và các bệnh liên quan đến tiêu hóa, Ä‘Æ°á»ng ruá»™t.
Lá»i Chúa tuần thứ ba mùa chay hôm nay giá»›i thiệu cho chúng ta: Chúa Giêsu là Nguồn NÆ°á»›c Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Ngà y xÆ°a dân Do Thái đã có kinh nghiệm thế nà o là thiếu nÆ°á»›c và khát nÆ°á»›c, khi há» vượt qua sa mạc. Hà nh trình vượt sa mạc phải đối đầu vá»›i bão cát và gió nóng, thì việc thiếu nÆ°á»›c là má»™t thảm há»a cho cả con ngÆ°á»i và súc váºt. Thay vì tin tưởng và o tình yêu và quyá»n năng của Thiên Chúa, dân Do Thái đã tá» ra thất vá»ng và muốn nổi loạn chống lại Thiên Chúa và Mose. Há» trách ông Mose: Tại sao ông Ä‘Æ°a chúng tôi và o hoang địa nà y để chúng tôi và đà n váºt phải chết khát ở đây? Trong lúc không biết phải giải quyết thế nà o, Mose chỉ còn tin tưởng và cầu khẩn cùng Thiên Chúa. Ông thÆ°a vá»›i Chúa những Ä‘iá»u dân chúng oán trách ông. Thiên Chúa đã thể hiện quyá»n năng trÆ°á»›c lá»i kêu xin của Mose. Ngà i muốn cho Mose và dân Do Thái thấy rằng Ngà i có thể là m được tất cả, kể cả những việc tưởng chừng nhÆ° không thể, Ngà i là m cho thà nh có thể. Chúa truyá»n cho Mose lấy cây gáºy Ä‘áºp và o tà ng đá. Từ tảng đá tại Meriba, Chúa đã cho má»™t nguồn nÆ°á»›c trong là nh, tÆ°Æ¡i mát chảy ra cho toà n dân và súc váºt được uống thá»a thuê, không còn khát nữa.
Phép lạ Chúa là m trong hoang địa ngà y xÆ°a, báo trÆ°á»›c việc Thiên Chúa sẽ ban cho nhân loại má»™t nguồn nÆ°á»›c vô cùng quý giá, đó là NÆ°á»›c TrÆ°á»ng sinh, nÆ°á»›c Ä‘em lại sá»± sống cho tất cả nhân loại. Nguồn nÆ°á»›c sẽ được ban cách dồi dà o ná»›i chÃnh con ngÆ°á»i của Chúa Giêsu. Thánh Gioan đã nháºn ra và giá»›i thiệu cho chúng ta qua câu chuyện Chúa Giêsu gặp gỡ và đối thoại vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Samaria.
Sau má»™t hà nh trình dà i, Chúa Giêsu và các môn đệ ngồi nghỉ tại bá» giếng Giacop, thuá»™c miá»n Samaria. Có má»™t phụ nữ Samaria đến múc nÆ°á»›c. Chúa Giêsu đã chủ Ä‘á»™ng khởi đầu câu chuyện bằng việc xin ngÆ°á»i nà y: Chị cho tôi xin chút nÆ°á»›c. NgÆ°á»i phụ nữ Samaria lúc đầu, chỉ hiểu ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông lạ nà y xin nÆ°á»›c múc lên từ giếng sâu. NhÆ°ng Chúa Giêsu đã khiến cho chị Ä‘i từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác khi nói vá»›i chị: Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: Cho tôi xin chút nÆ°á»›c, thì hẳn chị đã xin ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống. Chúa Giêsu đã bắt đầu bằng việc uống nÆ°á»›c để nói vá» má»™t nguồn nÆ°á»›c đặc biệt hÆ¡n đó là nÆ°á»›c hằng sống. Nguồn nÆ°á»›c do chÃnh Ngà i Ä‘em đến cho trần gian, có sức thanh tẩy tâm hồn con ngÆ°á»i và đem đến cho con ngÆ°á»i sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Nguồn nÆ°á»›c nà y sẽ được ban tặng nhÆ°ng không, cho những ai được Thiên Chúa ban Æ¡n để tin và o Chúa Giêsu.
NgÆ°á»i phụ nữ Samaria chÆ°a thể hiểu những Ä‘iá»u Chúa Giêsu muốn mạc khải. Chị tá»± hà o vì tổ phụ Giacop đã để lại má»™t giếng nÆ°á»›c sạch cho con cháu, nhÆ°ng Chúa Giêsu đã quả quyết: Ai uống nÆ°á»›c giếng nà y, sẽ vẫn bị khát, ai uống nÆ°á»›c do Ngà i ban tặng sẽ không bao giá» khát nữa và còn bảo đảm Ä‘em đến sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Nói đến đây, ngÆ°á»i phụ nữ Samaria, dù chÆ°a thể hiểu hết, nhÆ°ng chị đã bắt đầu tin và mở lá»i xin Chúa Giêsu: ThÆ°a Ngà i, xin cho tôi thứ nÆ°á»›c đó để tôi hết khát và khá»i phải đến đây lấy nÆ°á»›c.
Chúa Giêsu đã nói vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ: Chị hãy vá» gá»i chồng chị rồi trở lại đây. NgÆ°á»i phụ nữ đã thà nh tháºt thÆ°a: tôi không có chồng. chúa Giêsu trả lá»i: Chị đã có năm Ä‘á»i chồng rồi, và ngÆ°á»i hiện tại Ä‘ang ở vá»›i chị không phải là chồng chị. NgÆ°á»i phụ nữ ngạc nhiên khi thấy Chúa Giêsu nói chÃnh xác vá» quá khứ của chị. Chị đã thÆ°a: ThÆ°a ông, tôi thấy ông tháºt là má»™t ngôn sứ, cha ông chúng tôi đã thá» trên núi nà y. Qua Ä‘oan đối thoại nà y, Chúa Giêsu chỉ cho ngÆ°á»i phụ nữ Samaria thấy, trÆ°á»›c đây chị đã bị váºt vã trong cÆ¡n khát của thế gian đó là sá»± thiếu thốn tình yêu, thèm khát dục vá»ng. CÆ¡n khát trần gian nà y sẽ dằn vặt và chi phối lôi cuốn chị và o dòng chảy của nó, không có Ä‘iểm dừng. Còn ngÆ°á»i phụ nữ đã Ä‘i đến má»™t niá»m tin rằng, ngÆ°á»i lạ Ä‘ang nói chuyện vá»›i chị không phải là ngÆ°á»i thÆ°á»ng, mà là má»™t ngôn sứ. Ngôn sứ nà y hÆ¡n hẳn các ngôn sứ trÆ°á»›c đây, chị khẳng định: Ngà i tháºt là ngôn sứ cha ông chúng tôi tôn thá» trên núi nà y.
NgÆ°á»i phụ nữ sau khi đã tin Chúa Giêsu là nguồn nÆ°á»›c hằng sống, là má»™t vị ngôn sứ tổ tiên chị đã tôn thá», chị đã và o là ng, gá»i má»i ngÆ°á»i trong là ng và nói cho há» vá» Chúa Giêsu. Nhiá»u ngÆ°á»i Samaria đã tin Chúa Giêsu vì thấy ngÆ°á»i phụ nữ nà y đã được biến đổi nhá» gặp được Chúa Giêsu là nguồn nÆ°á»›c ban sá»± sống má»›i. Chị đã là m chứng rằng: Ông ấy đã nói cho tôi vá» việc tôi đã là m. Chị đã được lấp đầy, được giải khát khá»i cÆ¡n khát của xác thịt, dục vá»ng và sá»± trói buá»™c của quá khứ, bằng chÃnh những Ä‘iá»u Chúa Giêsu đã nói vá»›i chị.
Cuá»™c sống chúng ta hôm nay không chỉ bị ô nhiá»…m vá» nguồn nÆ°á»›c, chúng ta còn Ä‘ang bị đầu Ä‘á»™c bởi những chất Ä‘á»™c hại là những tÆ° tưởng sai lạc nghịch lại vá»›i Giáo Há»™i. Những sách báo phim ảnh và những lối sống dá»… dãi buông thả chiá»u theo dục vá»ng Ä‘ang kéo nhiá»u ngÆ°á»i, đặc biệt là các bạn trẻ và o cÆ¡n khát của nó; có nhiá»u ngÆ°á»i bị chìm và o cÆ¡n khát quyá»n lá»±c, khát danh vá»ng, khát tiá»n bạc và của cải, khiến há» quay cuồng vá»›i cuá»™c sống và không có Ä‘iểm dừng.
Chỉ có Chúa Giêsu là nguồn nÆ°á»›c hằng sống má»›i có thể thá»a mãn cho sá»± khát khao sâu xa trong tâm hồn. Ngà i sẽ thá»a mãn khát khao hạnh phúc, khát khao được sống Ä‘á»i Ä‘á»i và khát khao trở nên má»™t vá»›i Thiên Chúa nÆ¡i má»—i chúng ta. Lá»i Chúa và Thánh Thể là nguồn sức sống cho nhân loại, có sức mạnh lấp đầy khát vá»ng sâu thẳm của con ngÆ°á»i. Xin cho chúng ta tin tưởng đến vá»›i Chúa Giêsu, đón rÆ°á»›c Ngà i và cầu xin vá»›i Ngà i: Xin ban cho con NÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh phát xuất từ trái tim yêu thÆ°Æ¡ng của Chúa và thÆ°Æ¡ng lấp đầy má»i kháo khat trong tâm hồn chúng ta. Chúa sẽ đáp ứng cho chúng ta nhÆ° chúng ta khát mong. Amen.[Mục Lục]
.
26. Suy niệm Chúa Nháºt 3 Mùa Chay – Năm A
Lm. Anthony Trung Thà nh
Bà i Tin mừng Chúa Nháºt hôm nay là cuá»™c trò chuyện giữa Äức Giêsu vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria được thánh sá» Gioan tÆ°á»ng thuáºt lại.
Câu chuyện xảy ra trong bối cảnh Äức Giêsu tá»›i thà nh Sykar thuá»™c xứ Samaria. Sau má»™t quảng Ä‘Æ°á»ng mệt nhá»c, Äức Giêsu dừng chân nghỉ tại giếng Gia-cóp. Có lẽ Ngà i rất khát nÆ°á»›c, vì đó là giá» thứ sáu. NhÆ°ng là m sao để có nÆ°á»›c uống, vì giếng thì sâu, Ngà i lại không có dụng cụ để múc nÆ°á»›c. May mắn thay, lúc đó có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria tá»›i lấy nÆ°á»›c. Äức Giêsu nói vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà : “Xin bà cho tôi uống nÆ°á»›c†(Ga 4,7). Nghe váºy, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria ngạc nhiên, vì từ lâu ngÆ°á»i Do thái và ngÆ°á»i Samaria không giao thiệp vá»›i nhau. Tháºm chà há» là kẻ thù của nhau. ChÃnh vì thế, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà má»›i trả lá»i vá»›i Äức Giêsu rằng: “Sao thế! Ông là ngÆ°á»i Do-thái mà lại xin nÆ°á»›c uống vá»›i tôi là ngÆ°á»i xứ Samaria?†(Ga 4,9).
Thá»±c ra, việc xin nÆ°á»›c uống chỉ là cái cá»› để Äức Giêsu bắt chuyện vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Mục Ä‘Ãch của Äức Giêsu không phải là xin nÆ°á»›c, nhÆ°ng Ngà i muốn mạc khải cho bà biết những Ä‘iá»u quan trá»ng vá» Ngà i. Vì thế, sau khi nghe ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà thắc mắc, Äức Giêsu má»›i bắt đầu và o ná»™i dung chÃnh của câu chuyện, Ngà i nói vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà rằng: “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị : cho tôi chút nÆ°á»›c uống vá»›i, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống†(Ga 4,10). Nghe những lá»i Äức Giêsu vừa nói, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà cà ng thắc mắc nhiá»u hÆ¡n. Äó cÅ©ng chÃnh là sá»± chỠđợi của Äức Giêsu. Vì thế, Ngà i mạc khải tiếp: “Ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»iâ€(Ga 4,4,14). Giá» thì không phải Äức Giêsu xin chị uống nÆ°á»›c mà chÃnh chị má»›i là ngÆ°á»i xin Äức Giêsu uống nÆ°á»›c. Chị nói: “ThÆ°a Ngà i, xin cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy, để tôi hết khát và khá»i phải đến đây lấy nÆ°á»›câ€(Ga 4,15). NhÆ° váºy, Äức Giêsu đã mạc khải cho chị biết, chÃnh Ngà i là Äấng Kitô. Cho nên không phải ai khác, mà chÃnh Ngà i là ngÆ°á»i ban cho chị NÆ°á»›c Hằng Sống. Rồi Ngà i còn mạc khải cho chị vá» việc tôn thá» Thiên Chúa trong tinh thần và chân lý. Ngà i nói: “Äã đến giá» và chÃnh là lúc nà y, những kẻ tôn thá» Ä‘Ãch thá»±c, sẽ thá» Chúa Cha trong tinh thần và chân lý. Äó chÃnh là những ngÆ°á»i tôn thá» mà Chúa Cha muốn†(Ga 4, 23).
Câu chuyện Tin mừng đến đây cho chúng ta thấy, Äức Giêsu đã đáp ứng niá»m khát vá»ng sâu xa của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Bà đã biết vá» Äức Giêsu và tin nháºn Ngà i là Äấng Mêsia. Còn chúng ta: Äâu là niá»m khát vá»ng của chúng ta? Chúng ta đã thá»±c hiện sứ mạng Ä‘em “NÆ°á»›c†cho những ngÆ°á»i khác nhÆ° thế nà o?
- Äâu là niá»m khát vá»ng của chúng ta?
TrÆ°á»›c hết, má»—i chúng ta cÅ©ng có những khát vá»ng thuá»™c lãnh vá»±c tá»± nhiên: Khát nÆ°á»›c, khát cÆ¡m ăn áo mặc, khát tình cảm, khát chân lý, khát tá»± do, khát yêu thÆ°Æ¡ng, khát công bằng, khát hạnh phúc… NhÆ°ng những khát vá»ng nà y của chúng ta không bao giỠđược thá»a mãn má»™t cách tuyệt đối. Vì: uống nÆ°á»›c rồi vẫn khát, ăn rồi vẫn đói; tình cảm không bao giá» Ä‘ong đầy. Ngoà i ra, vá»›i tâm lý “được voi đòi tiên†của con ngÆ°á»i thì sá»± thá»a mãn cà ng không bao giỠđủ. ChÃnh ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria hằng ngà y vẫn đến giếng Giacóp lấy nÆ°á»›c. Bà đã có 5 Ä‘á»i chồng rồi, nhÆ°ng hiện vẫn sống vá»›i ngÆ°á»i chồng thứ 6. HÆ¡n nữa, con ngÆ°á»i vẫn mong muốn những cái tuyệt đối, mà ở trần gian nà y không có cái gì là tuyệt đối: Tình yêu, công lý, tá»± do, hạnh phúc…chỉ là tÆ°Æ¡ng đối mà thôi.
Thứ đến, má»—i chúng ta cÅ©ng có những khát vá»ng thuá»™c lãnh vá»±c siêu nhiên nhÆ°: Khát đức tin, khát Chúa, khát NÆ°á»›c hằng sống, khát hạnh phúc Thiên Ä‘Ã ng…Sá»± khát khao thuá»™c lãnh vá»±c siêu nhiên nà y chúng ta chỉ được thá»a mãn nÆ¡i Chúa. Vì, “Chỉ trong Thiên Chúa mà thôi, hồn tôi má»›i được nghỉ ngÆ¡i yên hà n†(Tv 61,2). ChÃnh Äức Giêsu cÅ©ng đã nói vá»›i ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà : “Ai uống nÆ°á»›c nà y, sẽ lại khát. Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 4, 13-14).
ChÃnh vì váºy, Mùa chay, Giáo há»™i kêu má»i chúng ta khá»a lấp lòng khao khát sá»± sống siêu nhiên bằng việc gặp gỡ Äức Giêsu: qua Lá»i của Ngà i, qua các Bà tÃch, nhất là Bà tÃch Giao hòa và Bà tÃch Thánh Thể. Chúng ta cÅ©ng có thể khá»a lấp lòng khao khát sá»± sống siêu nhiên bằng Ä‘á»i sống cầu nguyện và sá»± chia sẻ cÆ¡m áo cho tha nhân.
- Chúng ta có sứ mạng Ä‘em “NÆ°á»›c Hằng Sống†cho những ngÆ°á»i khác?
Sau khi ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà được Äức Giêsu “cho uống nÆ°á»›c hằng sống,†bà đã chạy vá» thà nh và kêu gá»i má»i ngÆ°á»i “Mau hãy đến xem, có má»™t ông đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Phải chăng ông đó là Ãấng Kitô?†(Ga 4,29). Dân chúng tuôn nhau ra khá»i thà nh và đến cùng Ngà i. Nhiá»u ngÆ°á»i tin và o Äức Giêsu do lá»i chứng của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà . Há» má»i Äức Giêsu ở lại vá»›i há» hai ngà y. Sau đó, há» nói rằng: “GiỠđây, không phải vì những lá»i chị kể mà chúng tôi tin, nhÆ°ng chÃnh chúng tôi đã được nghe lá»i NgÆ°á»i và chúng tôi biết NgÆ°á»i tháºt là Ãấng Cứu Thế†(Ga 4,42).
Sứ vụ của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà cÅ©ng là sứ vụ của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Trong Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay, Äức Giêsu đã nói cho các môn đệ biết vá» công việc của Ngà i: “LÆ°Æ¡ng Thá»±c của Thầy là là m theo ý Ãấng đã sai Thầy và chu toà n công việc của Ngà iâ€(Ga 4,34). Công việc của Äức Giêsu là loan báo Tin mừng. Äó cÅ©ng là công việc của các Tông đồ và là công việc của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Công việc đó luôn có tÃnh cấp bách. ChÃnh Äức Giêsu đã cho biết: “Các con chẳng nói: còn bốn tháng nữa má»›i đến mùa gặt đó Æ°? NhÆ°ng Thầy bảo các con hãy Ä‘Æ°a mắt mà nhìn xem đồng lúa chÃn và ng đã đến lúc gặt. NgÆ°á»i gặt lãnh công và thu lúa thóc và o kho hằng sống, và nhÆ° váºy kẻ gieo ngÆ°á»i gặt Ä‘á»u vui mừng. Ãúng nhÆ° câu tục ngữ: Kẻ nà y gieo, ngÆ°á»i kia gặt. Thầy sai các con Ä‘i gặt những gì các con không vất vả là m ra; những kẻ khác đã khó nhá»c, còn các con thừa hưởng kết quả công lao của há»â€ (Ga 4,35-38).
Äể loan báo Tin mừng có hiệu quả, chúng ta cần phải luôn chủ Ä‘á»™ng, Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c để đến vá»›i tha nhân. Äức Giêsu đã luôn là m nhÆ° thế. Ngà i đã Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c qua việc bắt đầu câu chuyện bằng việc xin nÆ°á»›c ngÆ°á»i phụ nữ. Rồi sau đó, Ngà i đã má»i gá»i ngÆ°á»i phụ nữ uống NÆ°á»›c Hằng Sống. Ngà i Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c đến bà n thu thuế và má»i gá»i ông Lêvi Ä‘i theo Ngà i. Ngà i Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c để đến vá»›i ông Giakêu khi ông Ä‘ang ở trên cây sung để cho ông biết “hôm nay tôi đến trá» nÆ¡i nhà ông.†Ngà i Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c đến đồng bà n vá»›i những ngÆ°á»i thu thuế và tá»™i lá»—i để má»i gá»i há» bá» quá khứ tá»™i lá»—i để trở vá» vá»›i Ngà i…
Chúng ta cÅ©ng phải noi gÆ°Æ¡ng Äức Giêsu, Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c đến vá»›i những ngÆ°á»i cần đến chúng ta. Äặc biệt là những ngÆ°á»i Ä‘ang gặp khó khăn trong Ä‘á»i sống đức tin. Những ngÆ°á»i gặp khó khăn trong Ä‘á»i sống gia đình. Những ngÆ°á»i bá» Chúa và Giáo há»™i lâu năm. Những ngÆ°á»i Ä‘ang bất hòa vá»›i chúng ta. Tháºm chà là những ngÆ°á»i Ä‘ang hằn thù, ghen ghét chúng ta. Chúng ta cần Ä‘i bÆ°á»›c trÆ°á»›c để bắt chuyện vá»›i há», giúp há» nháºn ra con ngÆ°á»i tháºt của mình, cần đến Chúa để há» trở vá» vá»›i Chúa và Giáo há»™i.
Lạy Chúa Giêsu, xin cho má»—i ngÆ°á»i chúng con biết từ bá» tá»™i lá»—i, trở vá» vá»›i Chúa. Xin cho chúng con luôn biết khá»a lấp những khát khao trong cuá»™c sống bằng chÃnh Chúa. Từ đó, chúng con trở thà nh những sứ giả Ä‘em Chúa đến vá»›i anh chị em và đem anh chị em trở vá» vá»›i Chúa. Amen.[Mục Lục]
.
27. Cơn khát
Trầm Thiên Thu
Cuá»™c Ä‘á»i phà m nhân có nhiá»u loại khát – khát vá» thể lý và khát vá» tinh thần. Mức Ä‘á»™ khát cÅ©ng Ä‘a dạng và khác nhau. CÆ¡n khát nà o cÅ©ng cần được giải khát. CÆ¡n khát của Chúa Giêsu là cÆ¡n khát đặc biệt, liên quan cả thể lý lẫn tinh thần: “Tôi khát!†(Ga 19:28).
Vá» thể lý, khát là trạng thái thiếu nÆ°á»›c. Muốn hết khát thì phải có nÆ°á»›c để là m cho hết khát, gá»i là giải khát. Äồ uống cần gấp hÆ¡n đồ ăn, vì ngÆ°á»i ta có thể nhịn đói dà i ngà y hÆ¡n nhịn khát. Ngà y nay, trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i thÆ°á»ng thấy có những nhà để bình “nÆ°á»›c đá miá»…n phÆcho khách vãng lai sá» dụng. Má»™t nghÄ©a cỠđẹp lắm! Tất nhiên nÆ°á»›c đó chỉ có lợi cho những ngÆ°á»i lao Ä‘á»™ng nghèo thôi, ngÆ°á»i già u chẳng ai “để ý†là m chi.
Äiá»u đó là động thái rất Ä‘Æ¡n giản và chỉ là “chuyện nhá»â€, nhÆ°ng lại thá»±c sá»± cần thiết, nhất là và o những ngà y hè nắng nóng, nhÆ° tục ngữ Việt Nam và von: “Nắng tháng Ba, chó già le lưỡiâ€. Việc nhá» mà công to, chÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng chúc là nh cho những việc là m “nhá» bé†nhÆ° váºy: “Ai cho má»™t trong những kẻ bé nhá» nà y uống, dù chỉ má»™t chén nÆ°á»›c lã thôi, vì kẻ ấy là môn đệ của Thầy thì Thầy bảo tháºt anh em, ngÆ°á»i đó sẽ không mất phần thưởng đâu†(Mt 10:42). Tháºt là tuyệt vá»i!
Vá» tinh thần, cÆ¡n khát Ä‘a dạng hÆ¡n (hạnh phúc, tình yêu, danh vá»ng, sá»± nghiệp,…), và cÅ©ng cấp bách lắm. Plato (khoảng 427-347 TCN, triết gia cổ đại Hy Lạp) phân tÃch: “Hà nh vi của con ngÆ°á»i bắt đầu từ ba nguồn chÃnh: khao khát, cảm xúc và tri thứcâ€. Còn Denis Diderot (1713-1784, văn sÄ© kiêm triết gia ngÆ°á»i Pháp) xác định: “Chỉ có má»™t khát khao, khát khao hạnh phúc – Il n’y a qu’une passion, la passion du bonheurâ€.
CÆ¡n khát thể lý cấp bách, nhÆ°ng cái khát vá» tâm linh còn cấp bách và mãnh liệt hÆ¡n nhiá»u. Hạn hán là “thiên tai†(có thể là “nhân tai†nhÆ°ng ngÆ°á»i ta đổ lá»—i cho Ông Trá»i), không mÆ°a nên thiếu nÆ°á»›c, đất Ä‘ai khô cằn, nguy hiểm lắm, nhÆ°ng hạn hán tâm linh cà ng nguy hiểm hÆ¡n, vì đó là “nhân tai†(chắc chắn cái nà y chỉ là “nhân tai†mà thôi). Và rồi chỉ có MÆ°a Giêsu má»›i khả dÄ© cứu nguy con ngÆ°á»i khá»i hạn hán. Chúng ta phải thá»±c sá»± khát Ngà i.
CÆ N KHÃT THỂ LÃ
Thá»i Cá»±u Ước, trong hà nh trình sa mạc, dân khát nÆ°á»›c nên đã kêu trách ông Mô-sê: “Ông Ä‘Æ°a chúng tôi ra khá»i Ai-cáºp để là m gì? Có phải là để cho chúng tôi, con cái chúng tôi, và súc váºt của chúng tôi bị chết khát hay không?†(Xh 17:4). Nắng đồng bằng đã khó chịu rồi, nắng cao nguyên cÅ©ng ghê gá»›m lắm, nắng sa mạc thì hẳn là nhÆ° lá»a. Chịu không nổi cái nắng nóng nên dân muốn nổi loạn, ông Mô-sê cÅ©ng “ngán†lắm nên kêu lên cùng Äức Chúa: “Con phải là m gì cho dân nà y bây giá»? Chỉ má»™t chút nữa là há» ném đá con!†(Xh 17:4).
Äá luôn có sẵn, vùng sá»i đá có khác, muốn “chÆ¡i†thì cứ việc lấy đá chá»i thẳng tay ngay. Chả biết phải trái thế nà o, lạng quạng là chết chắc. Kể cÅ©ng “ngại†tháºt! Thấy tá»™i nghiệp, Äức Chúa phán vá»›i ông Mô-sê: “NgÆ°Æ¡i hãy Ä‘i lên phÃa trÆ°á»›c dân, Ä‘em theo má»™t số kỳ mục Ãt-ra-en; cầm lấy cây gáºy ngÆ°Æ¡i đã dùng để Ä‘áºp xuống sông Nin, và đi Ä‘i. Còn Ta, Ta sẽ đứng ở đằng kia trÆ°á»›c mặt ngÆ°Æ¡i, trên tảng đá ở núi Khô-rếp. NgÆ°Æ¡i sẽ Ä‘áºp và o tảng đá. Từ tảng đá, nÆ°á»›c sẽ chảy ra cho dân uống†(Xh 17:5-6). Ôi chao, thế thì còn gì bằng! Ông Mô-sê nghe váºy và là m y chang trÆ°á»›c mắt các kỳ mục Ãt-ra-en. Và điá»u kỳ diệu đã xảy ra. Ông đặt tên cho nÆ¡i ấy là Ma-xa và MÆ¡-ri-va, nghÄ©a là THỬ THÃCH và GÂY Sá»°, vì con cái Ãt-ra-en đã dám gây sá»± và thá» thách Äức Chúa mà nói: “Có Äức Chúa ở giữa chúng ta hay không?†(Xh 17:7). Äặt vấn Ä‘á» nhÆ° váºy là nghi ngá» sá»± hiện hữu của Thiên Chúa. Chắc hẳn chúng ta cÅ©ng đã có lúc “đặt vấn Ä‘á»â€ vỠđức tin nhÆ° váºy!
Có lẽ chúng ta cho rằng dân Ãt-ra-en “uống thuốc liá»u†quá chỉ định, vì dám gây sá»± và thá» thách Chúa. Äúng là “bán trá»i không cần văn tá»±â€. Tuy nhiên, chúng ta cÅ©ng chẳng hÆ¡n gì, có khi còn hÆ¡n há» nữa đấy. Tháºt váºy, khi gặp gian nan thá» thách theo kiểu “mắc nối tiếp†nhÆ° nối các bóng Ä‘iện, dạng “há»a vô Ä‘Æ¡n chÃâ€, chắc hẳn cÅ©ng đã có những lần chúng ta bị “lung lay†vỠđức tin. Dù không nói ra nhÆ°ng các Ä‘á»™ng thái của chúng ta cÅ©ng bá»™c lá»™ nghi vấn: “Có Chúa tháºt hay ngÆ°á»i ta chỉ ảo tưởng?â€. Có những ngÆ°á»i còn liá»u hÆ¡n – kể cả ngÆ°á»i Công giáo, đã từng dám thốt thà nh lá»i: “Trá»i không có mắt, trá»i mù!â€. Vá»›i các Kitô hữu, Trá»i là ai chứ? NhÆ° váºy không phải là chúng ta “liá»u mạng†hÆ¡n dân Ãt-ra-en sao? Chẳng oan ức chi mô!
Việc ăn năn sám hối không là động thái chỉ được thá»±c hiện trong Mùa Chay, Mùa Vá»ng, kỳ tÄ©nh tâm,… mà phải được thá»±c hiện không ngừng trong suốt cuá»™c Ä‘á»i: Mùa nà o cÅ©ng là mùa sám hối, ngà y nà o cÅ©ng là Mùa Chay, khi nà o cÅ©ng là lúc tÄ©nh tâm (cấm phòng). Äó là sẵn sà ng dầu đèn nhÆ° 10 cô trinh nữ khôn ngoan Ä‘i đón chà ng rể (x. Mt 25:1-13). Giáo Há»™i ấn định Mùa Chay nhÆ° tiếng chuông cảnh báo để “đánh Ä‘á»™ng†mạnh hÆ¡n, nhất là đối vá»›i những ngÆ°á»i còn “ngủ mêâ€, do đó mà có nghiêm luáºt: XÆ°ng tá»™i má»—i năm Ãt là má»™t lần, đồng thá»i xÆ°ng tá»™i và rÆ°á»›c lá»… trong Mùa Phục Sinh.
Chúng ta sẽ nháºn ra Thiên Chúa khi nhìn và o vạn váºt, thiên nhiên. ÄÆ¡n giản nhất là không khÃ. Không có không khà thì không gì có thể sống được má»™t lúc. Cái cá»±c tiểu nhÆ°ng lại là cá»±c đại. Còn những thứ khác nhÆ° ánh sáng, không có ánh nắng thì ai cÅ©ng nhÆ° mù váºy. Vì thế, hãy nghe lá»i tác giả Thánh Vịnh má»i gá»i: “Hãy đến đây ta reo hò mừng Chúa, tung hô NgÆ°á»i là Núi Äá Ä‘á»™ trì ta, và o trÆ°á»›c Thánh Nhan dâng lá»i cảm tạ, cùng tung hô theo Ä‘iệu hát cung Ä‘Ã n†(Tv 95:1-2). Thánh Vịnh nà y phổ biến, quen thuá»™c, vì được Giáo Há»™i sá» dụng hằng ngà y trong Giá» Kinh Phụng Vụ.
Không thể im lặng, tác giả Thánh Vịnh nói thêm: “Hãy và o đây ta cúi mình phủ phục, quỳ trÆ°á»›c tôn nhan Chúa là Äấng dá»±ng nên ta. Bởi chÃnh NgÆ°á»i là Thiên Chúa ta thá», còn ta là dân NgÆ°á»i lãnh đạo, là đoà n chiên tay NgÆ°á»i dẫn dắt†(Tv 95:6-7a). Trong Mùa Chay, chúng ta thÆ°á»ng xuyên được nhắc nhở câu nà y: “Ngà y hôm nay, Æ°á»›c gì anh em nghe tiếng Chúa phán: Các ngÆ°Æ¡i chá»› cứng lòng nhÆ° tại MÆ¡-ri-va, nhÆ° ngà y ở Ma-xa trong sa mạc, nÆ¡i tổ phụ các ngÆ°Æ¡i đã từng thách thức và dám thá» thách Ta, dù đã thấy những việc Ta là m†(Tv 95:7b-9). Và Thánh Phaolô cÅ©ng đã xác định: “Äây thá»i kỳ Chúa thi ân, Thá»i gian cứu Ä‘á»™ dà nh phần cho ta†(2 Cr 6:2).
Khi Ä‘á» cáºp MÆ¡-ri-va và Ma-xa tức là nhắc nhở chúng ta “đừng gây sá»± và thá» thách Thiên Chúaâ€. Không dám là m váºy là chúng ta bắt đầu tin Chúa hiện hữu. Niá»m tin là khởi đầu của má»i thứ: Tin Chúa (tÃn thác) → ThÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i → Tha thứ (thÆ°Æ¡ng xót tha nhân) → Thánh ân (được hưởng) → Trắng án (sạch tá»™i) → TrÆ°á»ng sinh (nên thánh, là m công dân NÆ°á»›c Trá»i). Má»™t chuá»—i những chữ T kỳ diệu!
CÆ N KHÃT TINH THẦN
Chấp nháºn hay từ chối, đó là tin. Äức tin tháºt kỳ diệu, vì đó là má»™t trong các “mối phúc ngoại lệ†(*), và vì đức tin có khả năng là m ngÆ°á»i ta nên công chÃnh. Thánh Phaolô cho biết: “Má»™t khi đã được nên công chÃnh nhỠđức tin, chúng ta được bình an vá»›i Thiên Chúa, nhá» Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta. Vì chúng ta tin, nên Äức Giêsu đã mở lối cho chúng ta và o hưởng ân sủng của Thiên Chúa, nhÆ° chúng ta Ä‘ang được hiện nay; chúng ta lại còn tá»± hà o vá» niá»m hy vá»ng được hưởng vinh quang của Thiên Chúa†(Rm 5:1-2).
Äể dá»… hiểu và có thể hiểu thấu đáo, Thánh Phaolô giải thÃch: “Trông cáºy nhÆ° thế, chúng ta sẽ không phải thất vá»ng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của NgÆ°á»i và o lòng chúng ta, nhá» Thánh Thần mà NgÆ°á»i ban cho chúng ta. Quả váºy, khi chúng ta không có sức là m được gì vì còn là hạng ngÆ°á»i vô đạo, thì theo đúng kỳ hạn, Äức Kitô đã chết vì chúng ta. Hầu nhÆ° không ai chết vì ngÆ°á»i công chÃnh, hoạ may có ai dám chết vì má»™t ngÆ°á»i lÆ°Æ¡ng thiện chăng. Thế mà Äức Kitô đã chết vì chúng ta ngay khi chúng ta còn là những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i; đó là bằng chứng Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta†(Rm 5:8).
Khi Ä‘á»c các thÆ° của Thánh Phaolô, chúng ta thấy Ä‘iá»u gì cÅ©ng được diá»…n tả rất chi tiết, mạch lạc. Quả tháºt, tình yêu của Thiên Chúa quá vÄ© đại, quá cao thượng, và chúng ta gá»i là Lòng Chúa ThÆ°Æ¡ng Xót. Äã có lần Chúa Giêsu minh định: “Không có tình thÆ°Æ¡ng nà o cao cả hÆ¡n tình thÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i đã hy sinh tÃnh mạng vì bạn hữu của mình†(Ga 15:13). Thế nhÆ°ng đâu mấy ai! Tha thứ đã khó rồi chứ nói chi chết thay ai đó. Äó là dạng khát “không giống aiâ€, rất khác lạ. Sẵn sà ng tha thứ là là m thánh rồi đấy!
NhÆ° má»™t Ä‘oạn phim thú vị vá» tÃnh nhân bản và niá»m khát khao, trình thuáºt Ga 4:5-42 nói vá» phụ nữ Sa-ma-ri gặp Chúa Giêsu bên giếng nÆ°á»›c và được Ngà i ban cho loại nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh bất tá», uống vô hết khát liá»n.
Thánh sá» Gioan cho biết: Má»™t hôm, Chúa Giêsu đến thà nh Xy-kha thuá»™c xứ Sa-ma-ri, gần thá»a đất ông Gia-cóp đã cho con là ông Giuse và có giếng của ông Gia-cóp. Ngà i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng má»i mệt nên ngồi ngay xuống bá» giếng, còn các môn đệ và o thà nh mua thức ăn, vả lại lúc đó khoảng mÆ°á»i hai giá» trÆ°a, nắng nhÆ° lá»a thiêu.
Lúc đó có má»™t ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri đến lấy nÆ°á»›c. Äức Giêsu xin chị chút nÆ°á»›c uống. Chị ngạc nhiên: “Ông là ngÆ°á»i Do-thái, mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Sa-ma-ri, cho ông nÆ°á»›c uống sao?â€. (Vì kÃnh trá»ng Chúa Giêsu khi dịch Kinh Thánh thôi, chứ Chúa Giêsu lúc đó còn trẻ măng, nếu là ngÆ°á»i Việt thì chắc là phụ nữ ngoại giáo kia sẽ dùng hai đại từ là Anh và Em hoặc Tôi). Tại sao chị ấy ngạc nhiên? Vì thá»i đó, ngÆ°á»i Do-thái không được giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i Sa-ma-ri. Äức Giêsu xởi lởi: “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: ‘Cho tôi chút nÆ°á»›c uống’ thì hẳn chị Äà xin, và ngÆ°á»i ấy Äà ban cho chị nÆ°á»›c hằng sốngâ€. Chúa Giêsu dùng thì quá khứ trong khi Ngà i nói là thì hiện tại. Äiá»u đó cho thấy rằng những gì Ngà i nói Ä‘á»u là sá»± tháºt, nhÆ° Ngà i khẳng định vá»›i Tổng trấn Phi-la-tô: “Tôi đã sinh ra và đã đến thế gian nhằm mục Ä‘Ãch nà y: LÀM CHỨNG CHO Sá»° THẬT†(Ga 18:38).
Cô nà ng vô danh ngÆ°á»i Sa-ma-ri còn thắc mắc rằng Chúa Giêsu không có gầu, giếng lại sâu, là m gì có được nÆ°á»›c hằng sống mà cho. Chị không hiểu ý Chúa Giêsu. Rồi chị còn chứng minh rằng tổ phụ Gia-cóp vá»›i cả con cháu và đà n gia súc cÅ©ng xà i nÆ°á»›c ở giếng nà y. Äức Giêsu lại cÆ°á»i rất hiá»n, và trầm giá»ng: “Chị Hai à , ai uống nÆ°á»›c nà y sẽ lại khát. Còn ai uống nÆ°á»›c tôi cho sẽ không bao giá» khát nữa. NÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i đấyâ€. Chị gãi đầu và nghÄ© thầm: “Chu choa! Lạ dữ nghen!â€. Không lạ sao được, thế má»›i đáng nói chứ!
Ôi chao, từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác, hết mắt tròn rồi mắt dẹt, cứ miệng chữ A rồi mắt chữ O, thế nhÆ°ng chắc hẳn chị cảm thấy tin tưởng “Anh Chà ng†nà y nói tháºt, vì thấy có gì đó rất kỳ lạ. Và chị nói vá»›i Äức Giêsu: “ThÆ°a ông, xin ông cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy, để tôi hết khát và khá»i phải đến đây lấy nÆ°á»›câ€. Chả bảo cho hay không cho, mà Ngà i lại bảo chị ấy gá»i chồng ra đó. Chị bảo rằng chị chỉ “mình ên†thôi, không chồng con chi cả. Äức Giêsu cÆ°á»i và bảo chị nói đúng. Ngà i nói “toạc móng heo†là chị đã có tá»›i năm Ä‘á»i chồng rồi, ngay cả ngÆ°á»i hiện Ä‘ang sống vá»›i chị cÅ©ng không phải là chồng. Chắc đó là dạng “sống thá»â€ hoặc “ná»a nhân ngãi, ná»a vợ chồng†đây. Chị hết hồn hết vÃa vì thấy Chúa Giêsu không phải thầy bói mà nói trúng phoóc. Ngại thì có ngại, nhÆ°ng chị cÅ©ng phải công nháºn ngay trÆ°á»›c mặt Chúa Giêsu: “Ông Æ¡i, tôi thấy ông tháºt là má»™t ngôn sứâ€.
Và không chỉ có váºy, Chúa Giêsu còn nói Ä‘iá»u “ngược Ä‘á»i†lắm. Ngà i bảo không được thá» phượng Thiên Chúa trên núi nữa, mà Giêrusalem má»›i chÃnh là nÆ¡i phải thá» phượng Thiên Chúa. Kể ra chị Hai ngoại giáo nà y cÅ©ng dá»… tiếp thu “cái má»›i†đấy. Tốt lắm!
Sau đó, Äức Giêsu nghiêm sắc mặt và nói “dà i hÆ¡i†chút xÃu: “Nà y chị, hãy tin tôi: đã đến giá» các ngÆ°á»i sẽ thá» phượng Chúa Cha, không phải trên núi nà y hay tại Giêrusalem. Các ngÆ°á»i thá» Äấng các ngÆ°á»i không biết; còn chúng tôi thá» Äấng chúng tôi biết, vì Æ¡n cứu Ä‘á»™ phát xuất từ dân Do-thái. NhÆ°ng giỠđã đến, và chÃnh là lúc nà y đây, giá» những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong thần khà và sá»± tháºt, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thá» phượng NgÆ°á»i nhÆ° thế. Thiên Chúa là thần khÃ, và những kẻ thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong thần khà và sá»± tháºtâ€. Chị Hai nà y hay thiệt, xem chừng giá»i Kinh Thánh nữa nghen, vì chị nghe Ngà i nói váºy mà không “théc méc†chi ráo trá»i, rồi chị còn nghiêm túc thÆ°a: “Tôi biết Äấng Mê-si-a, gá»i là Äức Kitô, sẽ đến. Khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»±â€. Trúng phoóc. Giá»i dữ nghen! Và Äức Giêsu nói ngay: “Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đâyâ€. Chị nà y diá»…m phúc quá xá luôn. Chị được gặp và nói chuyện vá»›i Äức Kitô. SÆ°á»›ng rÆ¡n!
Câu chuyện vừa tá»›i đó thì đúng lúc các môn đệ Ä‘i chợ vá», lỉnh kỉnh đồ ăn và thức uống. Các ông ngạc nhiên vì thấy SÆ° Phụ nói chuyện vá»›i má»™t phụ nữ. Kỳ à nghen! Thế nhÆ°ng chẳng đệ tá» nà o dám há»i ná»a lá»i.
Sau đó, ngÆ°á»i phụ nữ phấn khởi đến ná»—i bá» vò nÆ°á»›c lại, chạy và o thà nh và bảo ngÆ°á»i ta đến xem má»™t “NgÆ°á»i Lạâ€, rất giống Äấng Kitô. Chị nà y tá»± nguyện là m nhân chứng sống. Thế là dân thà nh tuôn ra nhÆ° trẩy há»™i. Äược táºn mắt thấy má»™t “Dị Nhân†độc nhất vô nhị là cÆ¡ há»™i ngà n và ng chứ Ãt gì. Lạ mà vui! Chắc là ai cÅ©ng rất phấn khởi vì thá»a mãn niá»m khát khao lâu nay, nhất là chị Hai ngoại giáo.
Äã quá trÆ°a rồi, chắc là ai cÅ©ng đói meo, thế nên các môn đệ thÆ°a: “Bạch Thầy, xin má»i Thầy dùng bữaâ€. Ngà i “bóng gió†vá»›i các ông: “Thầy phải dùng má»™t thứ lÆ°Æ¡ng thá»±c mà anh em không biếtâ€. Các môn đệ lại gãi đầu và ngÆ¡ ngác nhìn nhau: “Äã có ai mang thức ăn đến cho Thầy rồi chăng?â€. Há» tưởng SÆ° Phụ no xôi chán chè rồi, chả cần gì nữa. Các ông đâu ngá» SÆ° Phụ nói vá» loại “siêu lÆ°Æ¡ng thá»±c†là THI HÀNH à CHÚA CHA và HOÀN TẤT CÔNG TRÃŒNH CỨU ÄỘ. Thì phải váºy thôi, trò sao hÆ¡n thầy được, bằng thầy cÅ©ng khá lắm rồi (x. Mt 10:24-25). DÄ© nhiên Ngà i rất thông cảm cho các đệ tá» của mình thôi. Thuáºn ngôn nà o cÅ©ng gây nghịch nhÄ©!
Thánh sá» Gioan cho biết rằng, hôm đó có nhiá»u ngÆ°á»i Sa-ma-ri trong thà nh đã tin và o Äức Giêsu, vì lá»i ngÆ°á»i phụ nữ là m chứng: ÔNG ẤY NÓI VỚI TÔI MỌI VIỆC TÔI Äà LÀM. Hiệu quả nhãn tiá»n của việc là m chứng tháºt. Vâng, chỉ có Thiên Chúa má»›i THẤU SUá»T MỌI Sá»°, từ thuở hồng hoang tá»›i táºn thế, nói chi tá»›i quá khứ và tÆ°Æ¡ng lai của má»™t con ngÆ°á»i (Sbn 28:9; GÄ‘t 8:14; Et 5:1; 2 Mcb 7:35; 2 Mcb 9:5; 2 Mcb 12:22; 2 Mcb 15:2; G 28:27; Tv 139:2; Cn 16:2; Cn 21:2; Cn 24:12; Kn 1:6; Kn 7:23; Hc 23:19; Hc 42:20; Gr 11:20; Gr 20:12; 1 Cr 12:4-6).
Ngà y hôm đó, dân Sa-ma-ri xin Ngà i ở lại vá»›i há», chắc hẳn Ngà i rất vui nên đã ở lại đó hai ngà y. Và rồi số ngÆ°á»i tin lá»i Äức Giêsu còn tăng thêm nhiá»u. Há» bảo chị Hai ngoại giáo: “Không còn phải vì lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt, chÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng NgÆ°á»i tháºt là Äấng cứu Ä‘á»™ trần gianâ€. Chả có vấn Ä‘á» gì, chị Hai không há» buồn, chị chỉ muốn ngÆ°á»i ta cÅ©ng tin nhÆ° chị thôi. Chúng ta là những ngÆ°á»i được Chúa tuyển chá»n, cách nà y hay cách khác – giáo sÄ©, tu sÄ©, cán bá»™ hoặc há»™i viên các há»™i Ä‘oà n,… Liệu chúng ta có cảm thấy mắc cở, xấu hổ? Thiên Chúa có tuyển chá»n chị Hai ngoại giáo? (Chỉ có má»—i ngÆ°á»i Tá»° TRẢ LỜI được thôi).
Khi Ä‘á» cáºp niá»m khát khao, chúng ta còn nghe văng vẳng tiếng kêu thảm thiết của Chúa Giêsu từ trên Tháºp Giá trên Äồi Sá» năm xÆ°a: “Tôi khát!†(Ga 19:28). Äó là ná»—i “khát tìnhâ€. Ngà i khát yêu thÆ°Æ¡ng, muốn thÆ°Æ¡ng xót má»i ngÆ°á»i, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta không lÆ°u ý. Ngà i còn có cái khát khác thÆ°á»ng là “khát Ä‘au khổâ€, Ngà i bằng lòng uống “chén đắngâ€, không chỉ vui vẻ uống mà còn say sÆ°a uống. Thế mà chúng ta lại nhẫn tâm đối xá» tệ bạc vá»›i Ngà i, chẳng khác bá»n thủ ác cho Ngà i nếm giấm chua (Ga 19:29), và ứng nghiệm lá»i tác giả Thánh Vịnh than thở thuở xÆ°a: “Thay vì đồ ăn, chúng trao máºt đắng, con khát nÆ°á»›c, lại cho uống giấm chua†(Tv 69:22).
Trong Mùa Chay, Æ°á»›c gì má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết thá»±c sá»± khát khao Ä‘iá»u công chÃnh, luôn tin kÃnh Äức Kitô y nhÆ° chị Hai Sa-ma-ri và dân thà nh Xy-kha, đồng thá»i luôn xác tÃn: “Linh hồn con khao khát Chúa Trá»i hằng sống†(Tv 42:3). Chị Hai và dân thà nh Xy-kha tin và o “NgÆ°á»i-Lạ†là rất hợp lý, là “đúng ý Chúaâ€. Chúng ta Ä‘á»u là tá»™i nhân bất xứng, không đáng tiếp cáºn Ngà i, nhÆ°ng Ngà i vẫn rá»™ng lòng “hỉ xả†vá»›i chúng ta: “Nếu nhÆ° Ngà i chấp tá»™i, nà o có ai đứng vững được chăng?†(Tv 130:3). Và tất nhiên chúng ta không thể không “hỉ xả†vá»›i ngÆ°á»i khác.
Thánh LM Thomas Aquinas (1225–1274, Tiến SÄ© Giáo Há»™i) đã soạn kinh nguyện chuẩn bị Thánh Lá»… thế nà y: “Con bệnh táºt tìm đến Bác SÄ© Sá»± Sống, con không tinh tuyá»n tìm đến Giếng NÆ°á»›c Lòng ThÆ°Æ¡ng Xót, con mù lòa tìm đến Ãnh Sáng chói lá»i Ä‘á»i Ä‘á»i, con nghèo nà n và thiếu thốn tìm đến Chúa Tể Cà n Khônâ€. Ước gì chúng ta cÅ©ng có “cÆ¡n khát†nhÆ° thánh nhân!
Lạy Thiên Chúa là ÄẤNG HẰNG SINH
con không biết xin Ngà i Ä‘iá»u gì, chỉ xin Ngà i là “tất cả của Ä‘á»i conâ€. Lạy Chúa các Chúa, xin giúp con luôn biết khát Æ n Cứu Äá»™ của Ngà i (Tv 119:174), biết can đảm bá» chiếc-bình-tá»™i-lá»—i bên giếng-Ä‘á»i, dám đốt chiếc-áo-tá»™i-lá»—i-quá-khứ để mặc chiếc-áo-tÃn-thác-má»›i-tinh, và xin Thần Khà Ngà i tác Ä‘á»™ng để con biết mau mắn đáp lại lá»i kêu khát của Chúa Giêsu hiện thân nÆ¡i những con ngÆ°á»i bé nhá» trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i mà con gặp. Con cầu xin nhân Danh Thánh Tá» Giêsu Kitô, Thiên Chúa Cứu Äá»™ của nhân loại. Amen.
----
(*) Ngoà i Tám Mối Phúc “nòng cốt†(Mt 5:3-11; Lc 6:20-23), còn nhiá»u các “mối phúc†khác được Ä‘á» cáºp trong Kinh Thánh: Lc 7:22-23; Lc 11:28; Lc 14:15; Ga 20:29; Rm 4:7-8; Rm 14:22; Tv 1:1-2; Tv 33:12; Tv 112:5-6; Tv 106:3; Tv 119:1-2; Tv 144:15; Tv 146:5; Cn 3:13; Cn 8:32; Cn 8:34; Hc 28:19; G 5:17; Is 56:2; Gr 17:7; Gc 1:12; Gc 5:11; Kh 1:3; Kh 19:9; Kh 20:6.[Mục Lục]
.
28. Nơi BỠGiếng Giacob
Lm Tôma Nguyễn Hoà ng Phượng
Bà i Phúc âm hôm nay thuáºt lại cuá»™c Ä‘Ã m thoại của Chúa Giêsu và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria chung quanh vấn Ä‘á» Æ¡n cứu rá»—i, và nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh. Äây là trang Phúc âm hồn nhiên và đẹp đẽ nhất. Lần nà y Chúa Giêsu không giảng trÆ°á»›c má»™t cá» tá»a đông đúc, nhÆ°ng Ngà i nói chuyện vá»›i má»™t ngÆ°á»i phụ nữ ngoại quốc vá» thân thế, và sá»± nghiệp của Chúa Kitô. Äá»c Ä‘oạn Phúc âm nà y, ta thấy Chúa Giêsu muốn nhấn mạnh đến những Ä‘iểm nổi báºt sau đây:
- Chúa Giêsu muốn chúng ta sống tinh thần hợp nhất yêu thương:
Äể sống hợp nhất yêu thÆ°Æ¡ng, nhÆ° Chúa Giêsu: Chúng ta không là ngÆ°á»i định kiến, không kỳ thị chủng tá»™c, không phân biệt giai cấp, trái lại sống bao dung, quảng đại, coi má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u là anh em má»™t cha trên trá»i.
Thái Ä‘á»™ tá»± nhiên của Chúa Chúa Giêsu đã là m cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà Samaria ngạc nhiên. “Tại sao ông là ngÆ°á»i Do Thái mà lại xin nÆ°á»›c uống vá»›i tôi là ngÆ°á»i xứ Samaria? Vì ngÆ°á»i Do Thái không há» giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i Samariaâ€.
Thái Ä‘á»™ của Chúa Giêsu cÅ©ng là m các môn đệ ngạc nhiên. Há» há»i nhau: “Tại sao Thầy mình lại nói chuyện vá»›i phụ nữ ngoại quốcâ€. Vì ngÆ°á»i Do Thái thá»i bấy giá» Ãt giao thiệp vá»›i ngÆ°á»i ngoại quốc.
Ngà y nay, khi Ä‘á»c chuyện nà y, có lẽ chúng ta cÅ©ng hổ thẹn vá»›i lÆ°Æ¡ng tâm. Chúng ta đừng trách ngÆ°á»i Do Thái hay các môn đệ quá hẹp hòi, Ãch ká»·, kỳ thị chủng tá»™c. Nhìn và o ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta, nhìn và o các cá»™ng đồng công giáo trong các xứ đạo, và nhìn và o chÃnh bản thân má»—i ngÆ°á»i chúng ta, đâu đâu chúng ta cÅ©ng thấy có kỳ thị, thiên kiến và chia rẽ. Chia rẽ giữa Bắc và Nam, chia rẽ giữa cÅ© và má»›i, chia rẽ giữa già u và nghèo,…Rồi ngÆ°á»i theo khuynh hÆ°á»›ng nà y, kẻ thÃch khuynh hÆ°á»›ng kia. Äúng là “trăm ngÆ°á»i trăm ýâ€. Äúng là “lắm thầy thối maâ€. Nếu không vì Chúa vì Giáo há»™i của Chúa, vì lợi Ãch chung mà hinh sinh từ bỠý riêng thì khó có thể là m được việc gì nên chuyện.
HÆ¡n nữa, sở dÄ© có chia rẽ là vì thiếu tin tưởng và tìm hiểu nhau. Nếu má»—i ngÆ°á»i biết để ra má»™t bên những thà nh kiến của mình, mà xÃch lại gần nhau để đối thoại vá»›i tha nhân trong tinh thần Phúc âm thì không còn hố sâu chia rẽ nữa.
- Do đó, để sống má»™t Ä‘á»i sống tốt đẹp, Chúa muốn chúng ta sống hiệp nhất yêu thÆ°Æ¡ng. Ngoà i ra, Chúa còn muốn chúng ta hợp nhất trong vấn Ä‘á» thá» tá»± và phụng vụ:
NgÆ°á»i Do Thái và ngÆ°á»i Samaria từ xa xÆ°a vốn không hợp nhau ở nhiá»u Ä‘iá»u, kể cả vấn Ä‘á» tôn giáo. Tuy cÅ©ng tôn thá» má»™t Äức Giavê đấy; nhÆ°ng ngÆ°á»i Do Thái bảo phải thá» Chúa ở Giêrusalem má»›i đúng; còn ngÆ°á»i Samaria bảo phải thá» Thiên Chúa ở Garazim má»›i đúng. Bởi thế, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nÆ¡i bá» giếng Giacob má»›i thắc mắc vá»›i Chúa Giêsu: “ThÆ°a Ngà i, phải thá» Chúa ở đâu má»›i đúng?â€. Chúa Giêsu trả lá»i: “Bây giá» không còn thá» Chúa ở đây hay ở kia, mà phải thá» Chúa torng tinh thần và chân lýâ€.
Äây không phải là má»™t câu chuyện xa xÆ°a. Ngà y nay, chúng ta còn thấy cái quan niệm hẹp hhòi đó torng Giáo Há»™i. NgÆ°á»i thì đòi là m lá»… bằng tiếng Latinh, ngÆ°á»i thì thÃch là m lá»… bằng tiếng bản xứ, ngÆ°á»i thì muốn phụ nữ cÅ©ng được là m Linh mục, ngÆ°á»i thì không muốn. HÆ¡n nữa, có ngÆ°á»i thÃch chá»n nhà thá» nà y, ngÆ°á»i khác chỉ chá»n nhà thá» kia. Có kẻ thÃch Linh mục già , có kẻ thÃch Linh mục trẻ, kẻ Æ°a cha nà y, kẻ chuá»™ng cha kia,…Toà n là chuyện nhố nhăng.
Äiá»u cốt yếu đã được Chúa Giêsu nói rõ trong Phúc âm hôm nay: “Äã đến giá» và chÃnh là lúc nà y, những kẻ tôn thá» Ä‘Ãch tháºt sẽ tôn thá» Chúa Cha trong tinh thần và chân lý…â€(Jn 4,23). NhÆ° thế, theo Chúa là theo vá»›i cả Ä‘á»i sống của ta vá»›i hết lòng TIN – CẬY – MẾN, chứ không luẩn quẩn vá»›i nhà thá» nà y, nhà thá» ná», Linh mục nà y, Linh mục kia,…
Thánh Phaolô viết: “NhÆ° váºy, Chúa Kitô bị phân chia rồi sao?â€. Chúa Kitô phải là má»™t chứ không phải Chúa Kitô bị phân chia.
Và Chúa cÅ©ng muốn những kẻ theo Chúa phải hợp nhất vá»›i nhau nên má»™t: “Lạy Cha, xin cho chúng được hợp nhất vá»›i nhau nên má»™t, nhÆ° Cha ở trong Con, và nhÆ° Con ở trong Chaâ€.
Suy kỹ bà i Phúc âm hôm nay, ta thấy Chúa Giêsu má»i gá»i chúng ta sống chiá»u sâu đạo Chúa:
– Hãy là m cho thân xác chúng ta trở thà nh Ä‘á»n thá» xứng đáng của Chúa Thánh Linh.
– Hãy là m cho Ä‘á»i sống chúng ta trở thà nh má»™t ca khúc thá» phượng chân tháºt.
– Và hãy là m cho chúng ta thà nh Kitô hữu luôn biết yêu thÆ°Æ¡ng má»i ngÆ°á»i, chẳng trừ ai.[Mục Lục]
.
29. Chúa Nháºt 3 Mùa Chay A
Lm .Giuse Äinh Tất Quý
“Không còn phải vì lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt, chÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng ngÆ°á»i tháºt là Ãấng cứu Ä‘á»™ trần gian.â€(Ga 4,42)
Câu chuyện trong bà i Tin Mừng hôm nay nhÆ° thế nà o thì chúng ta đã rõ. Giáo há»™i cố ý cho Ä‘á»c cả câu chuyện vì tÃnh cách đặc biệt của nó. Qua câu truyện nà y, chúng ta có thể rút ra được má»™t bà i há»c…rất phù hợp vá»›i Mùa Chay: Bà i há»c vá» sá»± trở lại. Có thể nói đây là má»™t cuá»™c trở lại kiểu mẫu. Ná»™i dung của má»™t cuá»™c trở lại thÆ°á»ng diá»…n tiến nhÆ° sau:
- Bắt đầu từ chá»— biết nhìn nháºn quá khứ lá»—i lầm của mình
NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà trong bà i trong bà i hôm nay là má»™t ngÆ°á»i tá»™i lá»—i vá»›i má»™t quá khứ tháºt đáng ghê tởm. Trong cái quá khứ đó chúng ta có thể tìm thấy má»™t cuá»™c sống
chỉ có hiện tại mà không có tương lai
chỉ có tình dục mà không có Tình yêu
chỉ có hưởng thụ mà không có phục vụ
chỉ có bay nhảy mà không có trách nhiệm
Một quá khứ như thế tất nhiên sẽ dẫn đến một hiện tại chẳng tốt đẹp gì. Cuộc sống của bà ta lúc nà y chẳng khác gì cuộc sống của một nô lệ.
Rất may là bà ta được gặp Chúa. Cuá»™c gặp gỡ không có dá»± tÃnh từ trÆ°á»›c nhÆ°ng lại Ä‘em đến những kết quả tháºt lạ lùng. Chúa đã ấn má»™t ngón tay và o đúng chá»— nhức nhối nhất trong cuá»™c Ä‘á»i của bà , để rồi sau đó Chúa Ä‘Æ°a bà và o cuá»™c sống má»›i. Lúc bị Chúa phê phán vá» cuá»™c sống tá»™i lá»—i, bà ta đã không nói gì, bà ta im lặng chấp nháºn.
Nhìn nháºn mình có tá»™i, nhìn nháºn tá»™i lá»—i của mình đó là bÆ°á»›c đầu tiên và cÅ©ng là bÆ°á»›c tháºt quan trá»ng trên con Ä‘Æ°á»ng trở lại.
- Tin và o tình thương của Chúa
Lúc đầu khi má»›i gặp Chúa, chúng ta thấy thái Ä‘á»™ của bà tháºt Ä‘anh đá:
– Ông là ngÆ°á»i Do Thái mà lại xin nÆ°á»›c uống vá»›i tôi là ngÆ°á»i Samaria sao?(Ga 4,9)
NgÆ°á»i Do Thái không giao tiếp vá»›i ngÆ°á»i Samaria. Có nhiá»u lý do nhÆ°ng lý quan trá»ng nhất vẫn là vì hai bên không có cùng má»™t cách biểu lá»™ lòng tin và nhất là không có sá»± nhất trà vá»›i nhau vá» nÆ¡i Thiên Chúa ngá»±.
Nhá» cuá»™c gặp gỡ nà y mà Chúa đã giải tá»a hết những lấn cấn mà bao lâu nay ngÆ°á»i ta đã vì đó mà bất hòa vá»›i nhau:
– Äã đến giá» và chÃnh là lúc nà y những kẻ tôn thá» Ä‘Ãch thá»±c…sẽ thá» Thiên Chúa Cha trong Tinh thần và trong Chân Lý (Ga 4,23).
Nhìn lại quá trình của cuá»™c gặp gỡ, chúng ta thấy ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y đã có má»™t chuyển biến rất rõ rệt trong cách nhìn của bà đối vá»›i Chúa.
– Lúc đầu, đối vá»›i bà , Chúa chỉ là má»™t con ngÆ°á»i: “Ông là ngÆ°á»i Do Tháiâ€(Ga 4,9)
– Sau khi Chúa báºt mà cho bà ta biết là Ngà i biết rất rõ vá» Ä‘á»i tÆ° của bà và nhất là khi Chúa tá» ra cảm thông vá»›i sá»± vất vả của bà cÅ©ng nhÆ° sẵn sà ng giúp bà thoát ra khá»i cuá»™c sống cÆ¡ cá»±c của hiện tại thì bà đã có má»™t cái nhìn khác vá» Chúa, má»™t cái nhìn cao hÆ¡n “Quả thá»±c Ngà i là má»™t vị Tiên triâ€(Ga 4,19)
– Và kết cuá»™c thì tháºt kỳ diệu: Sau khi Chúa chỉ cho bà cách thức để bà có thể tìm gặp được má»™t Thiên Chúa Ä‘Ãch thá»±c thì hình ảnh vá» má»™t đấng Messia mà muôn dân Ä‘ang mong đợi đã thoáng hiện ra trong tâm trà của bà : “Tôi biết Äấng Messia mà ngÆ°á»i ta gá»i là Ki-tô sẽ đến và khi đến NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»±â€(Ga 4,25)
- Sống cuộc sống mới mà mình đã tìm lại được
Bắt đầu bằng má»™t thái Ä‘á»™ dứt khoát vá»›i quá khứ. Tin Mừng ghi rõ: “Bấy giá» ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà bá» vò nÆ°á»›c xuốngâ€(Ga 4,28) Má»™t số nhà chủ giải Kinh Thánh cho rằng việc nà y có má»™t ý nghÄ©a tượng trÆ°ng rất đặc biệt. Nó nhÆ° má»™t kết thúc cho má»™t giai Ä‘oạn đã qua của má»™t cuá»™c Ä‘á»i và mở đầu cho má»™t gian Ä‘oạn má»›i.
Tiếp theo Tin Mừng ghi: Bà chạy vá» thà nh loan báo cho má»i ngÆ°á»i rằng
– Ra mà xem má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Phải chăng Ông đó là Äức Ki-tô?(Ga 4,29)
Äó là bÆ°á»›c thứ hai trong cuá»™c sống má»›i: Bắt đầu sống cho Chúa bằng cách loan báo cho ngÆ°á»i ta biết Ngà i.
Và cuối cùng là kết hợp vá»›i Ngà i trong niá»m tin để được cùng chia sẻ cuá»™c sống hạnh phúc của những ngÆ°á»i tin Chúa:
– GiỠđây không phải vì những lá»i chị kể mà chúng tôi tin, nhÆ°ng chÃnh chúng tôi đã dược nghe lá»i NgÆ°á»i và chúng tôi biết NgÆ°á»i tháºt là đấng Cứu Thế.(Ga 4,42)
Äể kết thúc tôi xin tặng anh chị em câu chuyện:
Má»™t Linh mục dòng Tên ngÆ°á»i Ailen, cha Doyle, nổi tiếng vì lòng hay giúp đỡ ngÆ°á»i khác và sá»± thánh thiện của cha. Má»™t buổi tối, sau khi giảng má»™t bà i vá» sá»± truyá»n giáo, ngà i Ä‘i ra Ä‘Æ°á»ng và gặp má»™t thiếu nữ. Ngà i nói dịu dà ng vá»›i há»:
– Con ạ, trá»i đã khuya. Con chÆ°a vá» nhà sao?
Rồi, với tâm hồn nhiệt thà nh, Ngà i nói tiếp:
– Äừng là m Chúa Ä‘au khổ. Ngà i yêu con.
Năm tháng trôi qua. Và o má»™t đêm ná», có Ä‘iện thoại của bá» trên sai Ngà i Ä‘i Dublin ngay láºp tức, để gặp má»™t ngÆ°á»i nữ sắp bị hà nh hình và o sáng mai. NgÆ°á»i phụ nữ nà y yêu cầu được gặp Ngà i. Ngà i ra Ä‘i đến nÆ¡i lúc 5 giá» sáng, và được dẫn ngay tá»›i phòng giam của cô Fanny Cranbush, má»™t cô gái bất lÆ°Æ¡ng đã bị kết án vì cá»™ng tác vá»›i kẻ khác để đầu Ä‘á»™c nhiá»u ngÆ°á»i. Vừa thấy Linh mục, cô ấy quỳ gối và nói:
– Thưa cha, cảm ơn Chúa vì Cha đã đến đây.
– Nhưng con ạ, Cha chưa biết con, con cần gì?
– Cha không nhá»› con sao? Hai năm trÆ°á»›c đây Cha đã gặp con trên Ä‘Æ°á»ng phố Yarmouth và o má»™t đêm tối. Con là cô gái xấu nết, cả Ä‘á»i con là váºy. Cha đã nói vá»›i con: “Con ạ, trá»i đã khuya. Con chÆ°a vá» nhà sao? Ngà i yêu con không? Ngà i là ai? Con biết quá Ãt là Ngà i. Con chÆ°a bao giá» cầu nguyện và chÆ°a bao giỠđược rá»a tá»™i. Nhiá»u tuần lá»…, con muốn lánh xa con Ä‘Æ°á»ng tá»™i lá»—i, nhÆ°ng cái đói đã là m con phải phạm tá»™i. Má»—i ngà y con cà ng lún sâu trong tá»™i, đến Ä‘á»™ giỠđây con sắp bị treo cổ. Con đã tuyệt vá»ng, và không muốn gặp vị Linh mục nà o. NhÆ°ng rồi con nhá»› lại lá»i cha đã nói. Con khóc lên. Con Æ°á»›c muốn gặp Cha để nghe Cha con nói vá» Ngà i Giêsuâ€.
Cha dạy giáo lý cho cô ta vá»›i thá»i gian cho phép, trÆ°á»›c khi rá»a tá»™i cho cô. Ngà i láºp má»™t bà n thá» trong phòng giam, dâng Thánh lá»…, cho cô ta rÆ°á»›c lá»… lần đầu cÅ©ng là lần cuối. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i xá», cô thì thầm: “ThÆ°a Cha, con quá Ä‘á»—i hạnh phúc. Chúa Giêsu biết con ăn năn hối lá»—i vì đã xúc phạm đến Ngà i. Con biết Chúa Giêsu hằng yêu mến conâ€. Amen.[Mục Lục]
.
30. Khát sự sống
Lm. Jos. DÄH.
Äói ăn khát uống là háºu quả của lÆ°á»i biếng, bạo bệnh, hay do má»™t quan niệm đầy ẩn ý nhÆ° câu tục ngữ: giầu hai con mắt, khó đôi bà n tay ? Hiểu, biết, là kiến thức được trau dồi nhÆ° tiá»n nhân chúng ta vẫn tá»± tin và von: không thầy đố mà y là m nên, hay khả năng là do “trá»i phú†? Thá»±c ra, khao khát chung chung là khao khát được no đủ, được khá»e mạnh, hoặc hạnh phúc là không còn Ä‘au khổ, má»i nhu cầu được thá»a mãn, được đáp ứng. Biết bao công khó là m nên sá»± nghiệp, đầy dẫy kinh nghiệm được chia sẻ, nhÆ°ng các đấng báºc thì chÆ°a an tâm vá» khả năng linh há»™i của con cháu, trong khi thao thức hạnh phúc thì luôn dÆ° thừa.
Cuá»™c gặp gỡ nhÆ° tình cá» giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i thiếu phụ bên bá» giếng Gia-cób, hẳn sẽ rất phong phú cho nhiá»u tâm hồn, má»—i khi chúng ta đặt tình yêu thÆ°Æ¡ng trong đối thoại, trong xã giao hà ng ngà y. NgÆ°á»i thiếu phụ Samaria tá»›i giếng kÃn nÆ°á»›c sá» dụng là nhu cầu tá»± nhiên, Äức Giêsu đến bên giếng nÆ°á»›c vì Ä‘i Ä‘Æ°á»ng nắng nóng. Ngoà i nhu cầu tá»± nhiên, tâm hồn ngÆ°á»i thiếu phụ còn khát má»™t thứ mà bấy lâu chị hằng tìm kiếm, đó là khát bình an, khát sá»± sống. Ở bên bá» giếng lúc trá»i nóng bức, Äức Giêsu sau đó đã chia sẻ cho các môn đệ biết Ngà i thá»±c sá»± có má»™t cÆ¡n khát siêu nhiên, đó là khát mong thá»±c thi thánh ý Chúa Cha, cứu giúp được nhiá»u tâm hồn.
Trong binh pháp của Tôn Tá» có câu: không kế sách, lấy chi giải bế tắc. Äức Giêsu, ngÆ°á»i thiếu phụ, các môn đệ, và cả chúng ta hôm nay, tuy không là m chÃnh trị, nhÆ°ng tất cả vẫn đồng ý rằng để thà nh đạt ở Ä‘á»i là do biết chăm chỉ là m việc, là nhá» có kế hoạch, có phÆ°Æ¡ng pháp là m việc, có cân nhắc bà n há»i. Äức Giêsu không dùng mÆ°u, không dùng sức, bằng sá»± thân thiện, khiêm tốn, đầy tình ngÆ°á»i, Ngà i nói: “xin chị cho tôi uống nÆ°á»›câ€. NgÆ°á»i thiếu phụ, không mặc cảm tá»± ti vá» thân pháºn, không tá»± mãn vì có gầu, có Ä‘iá»u kiện để múc nÆ°á»›c, đúng hÆ¡n là vì chị tôn trá»ng Äấng Ä‘ang mở lá»i vá»›i chị. “Sao thế ! Ông là ngÆ°á»i Do-thái mà lại xin nÆ°á»›c uống vá»›i tôi là ngÆ°á»i xứ Samariaâ€?
Sách có câu: sắc đẹp, ngÆ°á»i tà i, chỉ thu hút được ánh mắt, còn phẩm giá, tÃnh chất bên trong, má»›i thu phục được tâm hồn. Nhu cầu được no đủ, được hết khát, được bình an hạnh phúc, nhu cầu được hoà n thiện, sẽ là ngÆ°á»i có Ãch, không phải là xa vá»i, khi chúng ta biết chân thà nh cởi mở, khiêm tốn đối thoại, dù hoà n cảnh không mấy thuáºn lợi. Cái nết đánh chết cái đẹp, hay nói phải, củ cải cÅ©ng nghe, đó chÃnh là lợi thế để thu phục lòng ngÆ°á»i, để được thêm bạn bá»›t thù. Khi Äức Giêsu nói đến thứ nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh, thứ nÆ°á»›c mà ai uống sẽ không còn phải khát nữa, ngÆ°á»i thiếu phụ đã bừng tỉnh, vì từ sâu thẳm tâm hồn chị đã từng khát sá»± bình an, khát sá»± sống tháºt, chỉ thế thôi !
Rất có thể ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria chÆ°a há» nghe nói tá»›i thứ nÆ°á»›c “kỳ lạ†mà khi uống rồi, sẽ không còn khát nữa. Có thể chị ấy và nhiá»u ngÆ°á»i chúng ta vẫn lẫn lá»™n thứ hạnh phúc tá»± nhiên và hạnh phúc siêu nhiên. Tháºt may mắn cho ngÆ°á»i thiếu phụ gặp gỡ và có được lá»i giải thÃch hữu hiệu vá» cÆ¡n khát tá»± nhiên và cÆ¡n khát siêu nhiên hằng thổn thức trong lòng chị. Nếu không được sá»± ân cần của Chúa Giêsu, thiếu phụ Samaria đó có tìm kiếm và sống vá»›i nhiá»u Ä‘á»i chồng khác, chị ta vẫn không thể giải thoát được cÆ¡n khát khao lá»›n trong tâm hồn của chị. ChÃnh Äức Kitô má»›i chỉ cho ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria hiểu mạch nÆ°á»›c sá»± sống tháºt ở đâu, và cần phải là m gì để chị có mãi sá»± sống hạnh phúc đó.
Chỉ khi có niá»m tin, tâm hồn ngÆ°á»i thiếu phụ má»›i được vui sÆ°á»›ng hân hoan, chị bá» vò nÆ°á»›c, mau chóng chạy vá» loan tin mừng cho dân là ng đến gặp gỡ, cùng tuyên xÆ°ng Äức Giêsu là Äấng Kitô. Tiến trình để chúng ta hôm nay biết khát tình yêu, khát sá»± sống tháºt, sẽ không khác gì thiếu phụ Samaria năm xÆ°a tìm được mạch nÆ°á»›c hằng sống, ta cần phải khiêm tốn, đối thoại, xin Äức Giêsu chỉ Ä‘Æ°á»ng dẫn lối. Äiá»u là m cho ngÆ°á»i thiếu phụ hôm xÆ°a “hết khát†không phải là tìm được tiá»n của váºt chất, tìm được ông chồng lý tưởng, mà là tâm hồn chị ta vui, bình an, vì chị sẽ có mãi lá»i giáo huấn của Chúa Giêsu trong cuá»™c Ä‘á»i còn lại của chị.
Cuá»™c sống nà y, ngÆ°á»i ta há»c cách để kiếm tiá»n vì vẫn được xem là nhu cầu, nên không mấy ai than là khó, nhÆ°ng há»c há»i để rồi biết sống có tình, có nghÄ©a, bao giá» cÅ©ng khó hÆ¡n, vì ta vẫn xem đó thuá»™c phạm vi tinh thần. NgÆ°á»i Kitô hữu gặp Chúa thì dá»… hÆ¡n ngÆ°á»i thiếu phụ Samaria vì chúng ta không vÆ°á»›ng phải thứ kỳ thị giữa hai sắc tá»™c. NhÆ°ng để đối thoại, nháºn ra Chúa, hiểu và sống thánh ý Chúa sẽ không tùy thuá»™c đạo gốc hay đạo má»›i, mà hệ tại chúng ta có đủ khiêm tốn để cáºy dá»±a và o sức mạnh Chúa nhÆ° thế nà o.
Tục ngữ có câu: thÆ°Æ¡ng cho roi cho vá»t, Chúa Giêsu không cho roi, không quở trách ngÆ°á»i thiếu phụ, Ngà i đối thoại và là m cho ngÆ°á»i thiếu phụ biết Thiên Chúa là Äấng yêu thÆ°Æ¡ng, hiện diện và cứu giúp kẻ tá»™i lá»—i, sám hối. Có thể thiếu sá»± khiêm tốn, ngÆ°á»i ta sẽ dá»… vấp váp, tá»± mãn đầy thách thức kỳ thị nhÆ° kiểu nói: “giếng thì sâu mà ông lại không có gầu, váºy Ngà i lấy đâu ra nÆ°á»›c để cho ?†Hy vá»ng khi tin Äức Giêsu là Thiên Chúa, chúng ta sẽ tin và o quyá»n năng, tình yêu thÆ°Æ¡ng của Äức Giêsu cách tuyệt đối hÆ¡n. Äức Giêsu đã giúp ngÆ°á»i thiếu phụ thá»a mãn được cÆ¡n khát triá»n miên, đó là khát bình an tâm hồn, khát sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i, Ngà i sẽ còn thá»a mãn cho tất cả những ai tin Ngà i là mạch nÆ°á»›c ban sá»± sống. Amen.[Mục Lục]
.
.
31. NÆ°á»›c TrÆ°á»ng Sinh
Lm. Trần Việt Hùng
ChuÌa ngồi bên giêÌng nÆ°Æ¡Ìc trong,
NÆ¡i thaÌ€nh ngoaÌ£i giaÌo, trong loÌ€ng hân hoan.
Một người phụ nữ lo toan,
Khoảng giÆ¡Ì€ thÆ°Ì saÌu, hoaÌ€n toaÌ€n văÌng tanh.
Tông đồ môn đệ vào thành,
Một miÌ€nh xaÌch nÆ°Æ¡Ìc, giÆ¡Ì€ laÌ€nh traÌnh dân.
ChuÌa xin nÆ°Æ¡Ìc uôÌng cận lân,
NgaÌ£c nhiên ‘sao thêÌ’, khaÌc phần dân ta.
Ông ngÆ°Æ¡Ì€i Do-thaÌi kia maÌ€,
Không quyền giao thiệp, ông cha bao đời.
Ta cho nÆ°Æ¡Ìc uôÌng bởi trÆ¡Ì€i,
TrÆ°Æ¡Ì€ng sinh maÌ£ch sôÌng, moÌ£i thÆ¡Ì€i ChuÌa ban.
GiêÌng sâu nÆ°Æ¡Ìc caÌ£n khô khan,
LâÌy đâu nÆ°Æ¡Ìc Ä‘oÌ, đổ traÌ€n khăÌp nÆ¡i.
Cho tôi nÆ°Æ¡Ìc uôÌng tÆ°Ì€ trÆ¡Ì€i,
Hồn thiêng giải khaÌt, tuyệt vÆ¡Ì€i biêÌt bao.
Mở loÌ€ng Ä‘oÌn nhận daÌ£t daÌ€o,
PhuÌ£ng thÆ¡Ì€ Thiên ChuÌa, khaÌt khao tâm hồn
Tinh thần chân lyÌ kiÌnh tôn,
Niềm tin phoÌ thaÌc, Æ¡n khôn ở Ä‘Æ¡Ì€i.
NÆ°á»›c chÃnh là nguồn sống. Tất cả má»i thụ tạo cần nÆ°á»›c để sinh sống và phát triển. Từ những thá»±c váºt nhá» li ti đến những loà i Ä‘á»™ng váºt to lá»›n Ä‘á»u cần có nguồn nÆ°á»›c để tiếp tục sinh xôi nẩy nở. Vì nÆ°á»›c là má»™t trong những nguyên tố chÃnh để nuôi sống vạn váºt. Äối vá»›i dân du mục ngà y xÆ°a, há» thÆ°á»ng quây quần bên suối nÆ°á»›c hoặc nÆ¡i có giếng nÆ°á»›c. Äây cÅ©ng là nÆ¡i má»i ngÆ°á»i trong xóm là ng tụ há»p, gặp gỡ và truyện trò thông tin.
Câu truyện dà i của ngÆ°á»i phụ nữ Samaritanô gặp gỡ Chúa Giêsu nÆ¡i giếng nÆ°á»›c giúp chúng ta hiểu được sá»± quan trá»ng của nguồn nÆ°á»›c. Chúa Giêsu có cÆ¡ há»™i trò truyện vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ bên giếng nÆ°á»›c. Chúa rất tế nhị trong đối thoại. Chúa gợi truyện xin cô ta cho nÆ°á»›c uống và từ đó Chúa tìm cách dẫn cô ta ra khá»i con Ä‘Æ°á»ng lầm lạc. Chúa cho cô ta nguồn nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh. Uống và o sẽ không bao giá» khát. Äó là nháºn biết lòng nhân háºu của Chúa và sống trong ngồn chân lý Ä‘Ãch thá»±c.
Cuá»™c sống có biết bao khát khao. NgÆ°á»i thì khao khát chân lý, kẻ thì khao khát tá»± do, công bình, ngÆ°á»i thì khao khát yêu thÆ°Æ¡ng và hạnh phúc. Tất cả những khao khát đó Ä‘á»u là biểu hiện của má»™t khát vá»ng thâm sâu. Khao khát vá» chân, thiện và mỹ.
Từ khát nÆ°á»›c bên bá» giếng, Chúa đã dẫn dắt ngÆ°á»i phụ nữ khát khao chân lý. Chúa giúp cô ta nhìn được con ngÆ°á»i tháºt của mình. Những khoái lạc trong cuá»™c sống bon chen cà ng là m cô khát. Khát khao má»™t cuá»™c sống chân tháºt và an bình. Cô đã tìm thấy Ä‘Æ°á»ng vỠđể tôn thá» má»™t Thiên Chúa trong tinh thần và chân lý. Chúa đã khÆ¡i dạy tâm hồn cô ta nhÆ° khÆ¡i dạy má»™t mảnh đất khô cằn. Có xá»›i, có Ä‘au vaÌ€ có xót xa, nhÆ°ng nguồn nÆ°á»›c má»›i có thể thấm nhuần và trổ sinh bông trái tÆ°Æ¡i tốt.
Mùa chay tiếp tục kêu gá»i chúng ta tìm vá» nguồn. Nguồn của lòng tÆ°Ì€ bi thÆ°Æ¡ng xót. Nguồn của sá»± bình an. Chúa Giêsu đã nói vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ: “Nếu cô nháºn biết ân huệ của Thiên Chúa… Chúa sẽ ban cho cô nÆ°á»›c hằng sốngâ€. Cô đã nháºn biết ân huệ và cô đã đáp trả ân huệ. Cô bắt đầu ra Ä‘i loan tin vui cho má»i ngÆ°á»i. Chúng ta đã lãnh nháºn biết bao ân huệ Chúa ban, chúng ta hãy tiếp tục ra Ä‘i loan tin vui Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho má»i ngÆ°á»i.[Mục Lục]
.
.
32. Äón nháºn Æ¡n tái sinh
Lm. JB. Nguyễn Minh Hùng
Tin Mừng theo thánh Gioan cho biết, ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà có sáu Ä‘á»i chồng, ra giếng múc nÆ°á»›c và o buổi trÆ°a, gặp Chúa Giêsu và được Chúa đánh thức tâm hồn, đó là ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Samaria.
Samaria trÆ°á»›c là vùng đất Do thái, vì thế, những ngÆ°á»i sinh sống tại đây cÅ©ng là ngÆ°á»i gốc Do thái. NhÆ°ng qua nhiá»u đổi thay của đất nÆ°á»›c, nhất là trong những lần bị Ä‘Æ°a Ä‘i lÆ°u Ä‘Ã y, nhiá»u lần bị đặt dÆ°á»›c ách đô há»™ của các đế quốc, là m cho lịch sá» biến chuyển không Ãt… NgÆ°á»i Do thái ở Samaria không còn giữ được nguyên gốc Do thái. Há» ngà y cà ng có nhiá»u mối dây liên hệ vá»›i dân ngoại. Do đó, ngÆ°á»i Samaria luôn luôn bị ngÆ°á»i Do thái khinh miệt, tránh má»i liên hệ gần gÅ©i và tiếp xúc.
NhÆ°ng Chúa Giêsu thì không. NgÆ°á»i đã không đứng chung hà ng ngÅ© vá»›i những ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng để lên án con ngÆ°á»i, mà luôn ý thức vai trò cứu rá»—i của mình: Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i từ tá»™i lá»—i vá» lại vá»›i sá»± thánh thiện.
Tin Mừng theo thánh Gioan viết: “Äức Giêsu tá»›i thà nh gá»i là Kikha thuá»™c xứ Samaria, gần phần đất Giacóp đã cho con là Giuse, ở đó có giếng Giacóp, Äức Giêsu Ä‘i Ä‘Æ°á»ng mệt, nên ngồi nghỉ trên miệng giếng, lúc đó và o khoảng giá» thứ sáuâ€(Ga 4,5-6).
Bá»—ng dÆ°ng má»™t phụ nữ ra giếng múc nÆ°á»›c. Chúa nhìn thấy tâm hồn chị. Chúa biết chị luôn sống trong mặc cảm của tá»™i, bởi chị đã có đến “năm Ä‘á»i chồng và hiện ngÆ°á»i Ä‘ang sống vá»›i chị không phải là chồng chịâ€. NhÆ°ng NgÆ°á»i cÅ©ng nhìn thấy khả năng đón nháºn chân lý nÆ¡i chị, vì thế, chÃnh Chúa lên tiếng trÆ°á»›c: “Cho tôi chút nÆ°á»›c uốngâ€.
Chúa phá tan sá»± nghi kỵ. Chúa đã là m khiến ngạc nhiên không Ãt. Bởi không phải chỉ vì “Ông là ngÆ°á»i Do thái mà lại xin tôi, má»™t phụ nữ Samaria, cho ông nÆ°á»›c uốngâ€. NhÆ°ng nếu theo dõi hết trình tá»± của câu chuyện, ta sẽ thấy, Chúa khiến chị phụ nữ phải Ä‘i từ ngạc nhiên nà y đến ngạc nhiên khác.
Äúng hÆ¡n, khi đối thoại vá»›i Chúa Giêsu, ngÆ°á»i phụ nữ Samaria đã phải chuyển từ ngạc nhiên sÆ¡ khởi dần dần Ä‘i lên đến đỉnh Ä‘iểm của đức tin.
Chỉ cần má»™t chi tiết sau, đủ chứng minh tình cảm biến đổi từ thấp lên cao dần của chị: Khởi đầu chị gá»i Chúa là “ôngâ€, rồi chuyển sang gá»i là “ngà iâ€, kế đến là “đấng tiên triâ€, cuối cùng là “Äấng Kitôâ€.
Chúa là m thay đổi hoà n toà n tình thế: Chúa, ngÆ°á»i xin, trở thà nh ngÆ°á»i cho; chị phụ nữ, ngÆ°á»i được xin, trở thà nh kẻ đón nháºn.
Má»™t loạt những lá»i nói của Chúa Giêsu đã biến chÃnh NgÆ°á»i thà nh Äấng trao ban, còn chị phụ nữ thà nh ngÆ°á»i thụ nháºn:
– “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: cho tôi chút nÆ°á»›c, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống†(Ga 4,10).
– “Ai uống nÆ°á»›c tôi cho, sẽ không bao giá» khát nữa. Và nÆ°á»›c tôi cho sẽ trở thà nh nÆ¡i ngÆ°á»i ấy má»™t mạch nÆ°á»›c vá»t lên, Ä‘em lại sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i†(Ga 4,14).
– “Äã đến giá» và chÃnh là lúc nà y, những kẻ tôn thá» Ä‘Ãch thá»±c, sẽ thá» Chúa Cha trong tinh thần và chân lý. Äó chÃnh là những ngÆ°á»i tôn thá» mà Chúa Cha muốn†(Ga 4, 23).
– Thiên Chúa là Thần KhÃ, và những kẻ thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong Thần Khà và sá»± tháºt (Ga 4, 34).
– Và sau hết, nhÆ° má»™t Ä‘oạn kết có háºu, má»™t Ä‘oạn kết tất yếu phải có, Chúa Giêsu dứt khoát chỉ cho chị để chị nháºn ra “Chân Lý†mà chị cần gặp, chị phải gặp. “Chân lý†ấy không phải ai khác mà là chÃnh Chúa, Äấng đã tá»± mình tìm đến vá»›i chị: “Äấng Mêsia chÃnh là Ta, NgÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây†(Ga 4, 26).
Bất cứ ai, khi được Chúa chạm đến, vá»›i Ä‘iá»u kiện ngÆ°á»i ấy phải chấp nháºn sá»± tháºt vá» mình, chấp nháºn vạch trần con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i của mình, Ä‘á»u được biến đổi. Má»™t khi đã được biến đổi, ngÆ°á»i ấy láºp tức trở thà nh chứng nhân của Chúa, chứng nhân của tình yêu tha thứ mà Chúa ban cho mình.
- BIẾN Äá»”I:
NgÆ°á»i phụ nữ Samaria chắc chắn đã phải giáºt thót mình khi “bị†má»™t ngÆ°á»i xa lạ đánh đúng và o thái Ä‘á»™ đùa nghịch vá»›i đạo đức, vá»›i luân lý mà chị đã quen sống từ trÆ°á»›c đến nay.
Chị đã tháºt sá»± nháºn ra mình trong phút chốc khi chị được Chúa soi sáng.
Không ai có thể tháºt sá»± thấy mình, cho đến khi soi mình trong sá»± hiện diện của Thiên Chúa.
Chị phụ nữ đã được Chúa buá»™c phải nhìn và o Chúa để từ đây, chị biến đổi chÃnh mình.
Cú “giáºt mình†đã phải là m cho chị nhanh chóng thốt lên: “Tôi thấy ngà i tháºt là má»™t tiên tri…†(Ga 4, 19).
- CHỨNG NHÂN:
Thánh Gioan đã không bá» qua chi tiết chị phụ nữ “bá» vò nÆ°á»›c lại†ngay tại chá»— chị đã gặp Chúa Giêsu. Tại sao lại bá» vò nÆ°á»›c? hà nh Ä‘á»™ng nà y, tuy nhá», lại nói lên nhiá»u ý nghÄ©a lá»›n:
– Sá»± biến đổi ngoạn mục trong chị đã là m cho chị phải dẹp những gì là cồng ká»nh vÆ°á»›ng vÃu, để láºp tức ra Ä‘i trong nhẹ nhá»m, trong thanh thoát.
– Sự biến đổi ấy đã là m cho chị sung sướng đến độ không còn nhớ việc ban đầu của mình.
Äiá»u duy nhất quang trá»ng lúc nà y là chạm đến chân lý, là khám phá táºn căn con ngÆ°á»i hèn hạ của mình, nhằm chứng minh vá»›i má»i ngÆ°á»i Äấng đã giúp mình khám phá chÃnh bản thân mình.
– Sá»± biến đổi đã thôi thúc chị ra Ä‘i vá»›i “tốc Ä‘á»™â€, ra Ä‘i cà ng nhanh cà ng tốt.
Chị nóng lòng, không phải vá»›i việc múc nÆ°á»›c nữa, nhÆ°ng là là m sao phải hô tháºt to, nói tháºt nhiá»u cho má»i ngÆ°á»i biết Äấng Tiên Tri và chạm đến NgÆ°á»i, nhÆ° chÃnh mình đã được biết, đã được chạm đến.
– Chị “bỠlại†để chị còn quay lại. “BỠlại†là lý do tốt nhất để còn được quay lại.
Bắt đầu từ Chúa Giêsu, chị khám phá sá»± tháºt vá» mình.
Bắt đầu từ Chúa Giêsu chị biến đổi chÃnh mình.
Bắt đầu từ Chúa Giêsu, chị ra đi loan báo ơn tái sinh.
Và rồi bắt đầu từ Chúa Giêsu, chị quay lại với Chúa Giêsu.
Chúa vẫn yêu thÃch tìm đến cùng chúng ta. Chúa muốn chúng ta mở lòng đón Chúa để được tái sinh và biến đổi Ä‘á»i mình.
Chúng ta hãy là m nhÆ° chị ngÆ°á»i Samaria, đó là má»m lòng để Chúa uốn nắn. Từ nay ta sẽ trở vá», biết chối từ quá khứ lầm lỡ đển vÆ°Æ¡n tá»›i tÆ°Æ¡ng lai thánh thiện trong Chúa.[Mục Lục]
.
33. NÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh-
- Trần Bình An
Giữa mênh mông đồi núi nóng bá»ng của vùng sa mạc Negev ở miá»n nam Israel, chốc chốc lại hiện ra những ốc đảo, những nhà kÃnh trồng rau tÆ°Æ¡i tốt, những cánh đồng mầu xanh mát mắt của cây trái trÄ©u cà nh.
Nguồn nÆ°á»›c tá»± nhiên nhÆ° biển hồ nÆ°á»›c ngá»t Galilee và nÆ°á»›c ngầm Ä‘ang ngà y cà ng cạn kiệt; lượng mÆ°a giảm và không bù được lượng nÆ°á»›c bốc hÆ¡i. NgÆ°á»i Israel đã bù đắp sá»± thiếu hụt nà y chủ yếu bằng các nhà máy lá»c nÆ°á»›c biển; tái chế nÆ°á»›c thải; quản lý, sá» dụng nÆ°á»›c hiệu quả; phát triển các công nghệ vá» nÆ°á»›c và nâng cao nháºn thức của ngÆ°á»i dân vá» vấn Ä‘á» nÆ°á»›c.
Nằm cách Tel Aviv 50 km vá» phÃa bắc, bên bá» Äịa Trung hải là nhà máy khá» mặn nÆ°á»›c biển Hadera có công suất 127 triệu m3 nÆ°á»›c ngá»t chất lượng cao má»—i năm. Äây là tổ hợp lá»›n nhất trong bốn nhà máy sản xuất nÆ°á»›c sinh hoạt từ nÆ°á»›c biển ở Israel.
Ông Abraham Tenne, phụ trách lÄ©nh vá»±c khá» mặn nÆ°á»›c biển thuá»™c CÆ¡ quan quản lý nÆ°á»›c (Water Authority) của chÃnh phủ Israel, cho biết nhà máy Hadera sá» dụng Ä‘iện để xá» lý nÆ°á»›c biển theo hai chu trình, trong đó áp dụng công nghệ mà ng lá»c nhiá»u lá»›p thẩm thấu nÆ°á»›c ngá»t, thải muối trở lại biển. NÆ°á»›c lá»c từ các nhà máy khá» mặn nà y còn được bổ sung nhiá»u khoáng chất có lợi cho sức khá»e, sau đó được cung cấp là m nÆ°á»›c sinh hoạt cho cả nÆ°á»›c theo mạng lÆ°á»›i Ä‘Æ°á»ng ống nÆ°á»›c quốc gia.
Tuy giá thà nh nÆ°á»›c khá» mặn của Israel và o hà ng thấp nhất thế giá»›i, chỉ 0,55 USD (hÆ¡n 11.000 VND)/m3, nhÆ°ng chi phà nhÆ° váºy cÅ©ng rất lá»›n, không thể à o ạt xây thêm các nhà máy khá» mặn. Do váºy biện pháp hiệu quả tiếp theo là tái chế nÆ°á»›c sinh hoạt.
Vá»›i công suất má»—i ngà y xá» lý 370.000 m3 nÆ°á»›c thải, Shafdan là nhà máy lá»›n nhất trong hÆ¡n 100 tổ hợp tái chế nÆ°á»›c thải sinh hoạt ở Israel. NÆ°á»›c và chất thải của 2,3 triệu dân ở 23 thà nh phố, khu dân cÆ° vùng Gush Dan được dẫn vá» nhà máy Shafdan qua mạng lÆ°á»›i Ä‘Æ°á»ng ống lá»›n. Ngoà i nÆ°á»›c, má»—i ngà y còn có hÆ¡n 40 tấn cặn được xá» lý thà nh phân bón cung cấp miá»…n phà cho nông dân. Các kỹ sÆ° ở tổ hợp Shafdan đã không đùa khi nói rằng má»—i giá»t nÆ°á»›c ở Israel được sá» dụng hai lần.
ChÃnh ngÆ°á»i Israel đã sáng tạo ra công nghệ tÆ°á»›i nÆ°á»›c nhá» giá»t, áp dụng và o nông nghiệp trong nÆ°á»›c từ giữa tháºp ká»· 1970. Ngà y nay, 100% mùa mà ng ở Israel được tÆ°á»›i nÆ°á»›c, trong đó 75% được tÆ°á»›i theo phÆ°Æ¡ng pháp nhá» giá»t. Hệ thống nhá» giá»t không chỉ tÆ°á»›i nÆ°á»›c, mà còn dẫn phân bón, thuốc trừ sâu, trừ cỠđến táºn rá»… cây, nhÆ° lá»i má»™t nông dân vùng sa mạc Negev nói: “ÄÆ°a và o táºn miệng; tÆ°á»›i cây chứ không tÆ°á»›i đất.†Nhá» phÆ°Æ¡ng pháp tÆ°á»›i tiên tiến, từ năm 1975 đến 2010, sản lượng nông nghiệp ở Israel đã tăng 12 lần, nhÆ°ng lượng nÆ°á»›c tÆ°á»›i không tăng. Ãp dụng công nghệ tÆ°á»›i nhá» giá»t, năng suất cây trồng ở Israel tăng gấp đôi và hÆ¡n 80% các nông phẩm từ phÆ°Æ¡ng pháp nà y được xuất khẩu. (Mai HÆ°Æ¡ng, Israel: Những giải pháp cho má»™t đất nÆ°á»›c khô cằn)
NÆ°á»›c là tà i nguyên sống còn của Israel giữa vùng cáºn sa mạc cháy bá»ng. Nên rất có ý nghÄ©a khi Äức Giêsu muốn dùng nÆ°á»›c để ám chỉ phÆ°Æ¡ng tiện cứu vãn cuá»™c sống viên mãn, trong Tin Mừng Chúa nháºt thứ ba Mùa Chay. Từ xÆ°a, Cá»±u Ước từng tôn xÆ°ng Thiên Chúa là suối nguồn sống (Tv 36, 9) và là mạch nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh (Gr 17, 13). Qua câu chuyện vá»›i má»™t phụ nữ Samaria, Äức Giêsu đã dẫn dắt chị và tất cả má»i ngÆ°á»i đến NÆ°á»›c TrÆ°á»ng Sinh.
Ban cho ai thà nh khẩn, khiêm tốn
“Ở đấy, có giếng của ông Giacóp. NgÆ°á»i Ä‘i Ä‘Æ°á»ng má»i mệt, nên ngồi ngay xuống bá» giếng. Lúc đó và o khoảng mÆ°á»i hai giá» trÆ°a.†Chi tiết tÆ°á»ng thuáºt rất chÃnh xác vá» trạng thái, không gian và thá»i gian, cho biết Äức Giêsu đến giếng trÆ°á»›c, chỠđợi ngÆ°á»i nà o đến kÃn, để xin nÆ°á»›c giải khát. NgÆ°á»i luôn chủ Ä‘á»™ng chỠđợi và chủ Ä‘á»™ng gần gÅ©i, cÅ©ng nhÆ° luôn ân cần chỠđợi bên ngoà i cánh cá»a tấm lòng má»—i con ngÆ°á»i. “Anh em cứ xin thì sẽ được, cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ cá»a thì sẽ được mở cho. Vì há»… ai xin thì nháºn được, ai tìm thì sẽ thấy, ai gõ cá»a thì sẽ mở cho.†(Mt 7-8)
Hoá giải sá»± mâu thuẫn dân tá»™c, bÆ°á»›c qua sá»± lãnh đạm, Äức Giêsu gây thiện cảm, khéo léo hoán chuyển vai trò, từ ngÆ°á»i Ä‘i xin thà nh ngÆ°á»i cho Ä‘i, dịu dà ng dẫn dắt ngÆ°á»i phụ nữ và o chủ Ä‘á» : “Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban, và ai là ngÆ°á»i nói vá»›i chị: “Cho tôi chút nÆ°á»›c uốngâ€, thì hẳn chị đã xin, và ngÆ°á»i ấy ban cho chị nÆ°á»›c hằng sống.†Ban đầu, ngÆ°á»i phụ nữ còn lầm lẫn hai thứ nÆ°á»›c, sau hiểu ra, liá»n mau mắn van xin: “ThÆ°a ông, xin ông cho tôi thứ nÆ°á»›c ấy,…â€
Ban dồi dà o nhưng không
“Nếu chị nháºn ra ân huệ Thiên Chúa ban.†Äức Giêsu đã khÆ¡i mà o Æ¡n Chúa luôn sẵn sà ng trao ban. Chỉ cần nháºn ra hồng ân Chúa ban nhÆ°ng không, để xứng đáng lãnh nháºn. “Ai khát, hãy đến vá»›i tôi, ai tin và o tôi, hãy đến mà uống!â€NhÆ° Kinh Thánh đã nói: Từ lòng NgÆ°á»i, sẽ tuôn chảy những dòng nÆ°á»›c hằng sống. (Ga 7, 37-38)
Dân Do Thái trong sa mạc đã yêu cầu ông Môsê: “Xin cho chúng tôi nÆ°á»›c để chúng tôi uống.†(Xh 17, 2) Chúa phán ông lấy gáºy Ä‘áºp và o má»™t tảng đá, sẽ vá»t nÆ°á»›c ra cho dân. Nay phụ nữ Samari cÅ©ng xin nhÆ° váºy, Äức Giêsu liá»n rá»™ng lượng dà o dạt trao ban. Khiến chị hân hoan, bá» lại vò nÆ°á»›c, bá» lại những gì vÆ°á»›ng vÃu cõi trần, những cám dá»—, dục vá»ng, chạy vá» báo tin vui cho dân là ng.
NÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh dồi dà o, mãnh liệt, tâm hồn thanh thoát, Kitô hữu không còn khao khát sá»± Ä‘á»i hÆ° vong. “Trông cáºy nhÆ° thế, chúng ta sẽ không phải thất vá»ng, vì Thiên Chúa đã đổ tình yêu của NgÆ°á»i và o lòng chúng ta, nhá» Thánh Thần mà NgÆ°á»i ban cho chúng ta.†(Rm 5, 5)
Ban sá»± sống vÄ©nh cá»u
NÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh còn là nguồn mạch sá»± sống Ä‘á»i. Nhá» váºy, không quyá»n lá»±c Ä‘en tối nà o có thể chia lìa ngÆ°á»i Kitô hữu ra khá»i vòng tay yêu thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa.“Cho dầu là sá»± chết hay sá»± sống, thiên thần hay ma vÆ°Æ¡ng quá»· lá»±c, hiện tại hay tÆ°Æ¡ng lai, hoặc bất cứ sức mạnh nà o, chiá»u cao hay vá»±c thẳm hay bất cứ má»™t loà i thá» tạo nà o khác, không có gì tách được chúng ta ra khá»i tình yêu của Thiên Chúa thể hiện nÆ¡i Ãức Kitô Giêsu, Chúa chúng ta.†(Rm 8, 38-39)
Tâm hồn thấm đẫm nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh, chị Samaria công khai tuyên xÆ°ng đức tin:“Tôi biết Ãấng Mêsia, gá»i là Ãức Kitô, sẽ đến. Khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»±.†Rồi sau đó, chị trở nên chứng nhân Tin Mừng cho cả dân là ng. HỠđược má»i gá»i đến đón rÆ°á»›c Äức Giêsu. “Số ngÆ°á»i tin vì lá»i Ãức Giêsu nói còn đông hÆ¡n nữa.†NgÆ°á»i dừng chân lÆ°u lại giảng dạy hai ngà y liá»n.
“Xin nÆ°á»›c bà Samaritana, mượn lừa cỡi và o thà nh Jerusalem, mượn thuyá»n ngồi giảng, mượn phòng láºp phép Thánh Thể, nhìn đồng tiá»n bà góa bá» và o hòm cúng; chủ nhân đâu ngá» việc không đâu mà mình được hân hạnh đến thế!†(ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng, số 825)
Lạy Chúa Giêsu, xin giải thoát chúng con khá»i những cÆ¡n khát của cải, danh vá»ng, thèm muốn những thứ phù vân, mà không bao giá» cảm thấy thoả mãn. Xin Chúa thÆ°Æ¡ng ban chúng con nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh, để được tỉnh ngá»™, buông bá» má»i sá»±, vinh hạnh rÆ°á»›c Chúa và o tâm hồn.
Khấn xin Mẹ Maria cầu bầu cho chúng con sáng suốt phân biệt đâu là sá»± tháºt, đâu là chân lý trong Ä‘á»i, để chúng con biết chá»n Chúa, đón nháºn nguồn nÆ°á»›c trÆ°á»ng sinh, trở nên chứng nhân của Tin Mừng giữa thế gian. Amen.[Mục Lục]
.
34. Cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i
- Lam Thy
Suy niệm bà i Ä‘á»c 1 hôm nay (CN III/MC-A – Xh 17, 3-7), má»›I thấy nÆ°á»›c cần cho sá»± sống con ngÆ°á»i nhÆ° thế nà o. Dân Do-thái được giải thoát khá»i ách nô lệ Ai-cáºp, đã nghe lá»i ngôn sứ Mô-sê mà “đi hết chặng nà y tá»›i chặng khác†băng qua sa mạc. Khi “đóng trại ở RÆ¡-phi-Ä‘im, nhÆ°ng tại đấy không có nÆ°á»›c cho dân uống. Dân gây sá»± vá»›i ông Mô-sê.†(Xh 17, 1-2). Có Ä‘i cả ngà y trá»i trong sa mạc khô cháy, trên đầu là nắng lá»a, dÆ°á»›i chân là cát nung nhÆ° Ä‘oà n dân Do-thái ngà y xÆ°a trong hoang địa, má»›i cảm nháºn được cái khát hà nh hạ ngÆ°á»i ta nhÆ° thế nà o và nhu cầu được uống cho đã cÆ¡n khát má»›i bức xúc là m sao. Thế nên khi bị cÆ¡n khát già y vò, hỠđổ lá»—i cho Mô-sê đã Ä‘Æ°a há» và o nÆ¡i hoang địa khô cháy và đòi Ä‘em vị lãnh tụ nầy ra mà ném đá.
Sa-ma-ri là vùng đất nằm giữa Giu-đê (phÃa nam) và Ga-li-lê (phÃa bắc). Con Ä‘Æ°á»ng ngắn nhất để Ä‘i từ Giu-đê lên Ga-li-lê là phải Ä‘i ngang qua Sa-ma-ri. Tuy nhiên, ngÆ°á»i Do-thái luôn kỳ thị và ghét bá» ngÆ°á»i Sa-ma-ri vì há» không phải là dân Do-thái thuần chủng. Tưởng cÅ©ng nên nhắc lại rằng ngÆ°á»i Sa-ma-ri được hình thà nh bởi sá»± pha trá»™n giữa ngÆ°á»i Do-thái và dân ngoại nên há» có văn hóa khác biệt. Vá» tÃn ngưỡng thì há» không chỉ tôn thá» Äức Chúa Trá»i, mà còn thá» cúng nhiá»u ngẫu tượng. ChÃnh vì váºy, khi ngÆ°á»i Do-thái muốn Ä‘i từ Giu-đê vá» Ga-li-lê hay từ Ga-li-lê lên Giê-ru-sa-lem, há» thÆ°á»ng không Ä‘i ngang qua vùng Sa-ma-ri, mà đi Ä‘Æ°á»ng vòng dá»c theo thung lÅ©ng sông Gio-Ä‘an, rồi từ Giê-ri-khô Ä‘i lên Giê-ru-sa-lem. Äi vòng nhÆ° váºy phải đối diện vá»›i cái nóng của sa mạc và phải mất thêm khoảng 40 cây số Ä‘Æ°á»ng dà i, nhÆ°ng há» cho là đáng là m vì không muốn va chạm vá»›i ngÆ°á»i Sa-ma-ri để bị ô nhiá»…m xấu xa. NgÆ°á»i Giu-Ä‘a ghét dân Sa-ma-ri đến ná»—i khi má»™t ngÆ°á»i nà o đó bị kêu là ngÆ°á»i Sa-ma-ri thì đó là má»™t sá»± sỉ nhục.
Äức Giê-su xuất thân từ Do-thái, nhÆ°ng không theo quan niệm hẹp hòi của Do-thái, NgÆ°á»i luôn đến vá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i, không phân biệt dân ngoại (pha tạp) hay dân ná»™i (thuần chủng). Nhất là đối vá»›i những ngÆ°á»i hèn má»n, Ä‘au ốm, táºt nguyá»n, thì NgÆ°á»i luôn chạnh lòng thÆ°Æ¡ng và tìm đến để chữa là nh cho há». ChÃnh cách hà nh xỠđó đã khiến bá»n kinh sÆ° luáºt sÄ© Pha-ri-sêu luôn trách NgÆ°á»i chuyên “ăn uống vá»›i bá»n thu thuế và quân tá»™i lá»—iâ€. Äức Giê-su đã thẳng thắn vạch cho há» thấy sứ mệnh mà NgÆ°á»i được Chúa Cha sai đến thế gian không gì khác hÆ¡n là : “NgÆ°á»i khoẻ mạnh không cần thầy thuốc, ngÆ°á»i Ä‘au ốm má»›i cần. Tôi không đến để kêu gá»i ngÆ°á»i công chÃnh, mà để kêu gá»i ngÆ°á»i tá»™i lá»—i sám hối ăn năn.†(Lc 5, 30-32). Äó là lý do giải thÃch tại sao Äức Giê-su lại chá»n con Ä‘Æ°á»ng tắt Ä‘i ngang qua Sa-ma-ri để lên Giê-ru-sa-lem. Và vì thế má»›i có “Cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i†vá»›i ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri.
Bà i Tin Mừng hôm nay (CN.III/MC-A – Ga 4, 5-42) trình thuáºt việc Äức Giê-su tá»›i miá»n Sa-ma-ri, và NgÆ°á»i đã xin nÆ°á»›c uống nÆ¡i má»™t ngÆ°á»i phụ nữ đến lấy nÆ°á»›c tại giếng Gia-cóp. Khát nÆ°á»›c mà xin nÆ°á»›c uống là chuyện bình thÆ°á»ng đối vá»›i phà m nhân. Äức Giê-su là Thiên Chúa mặc xác phà m, nên chuyện đói khát vá» thể lý cÅ©ng bình thÆ°á»ng nhÆ° bao ngÆ°á»i khác. NhÆ°ng câu chuyện thánh sá» Gio-an trình thuáºt lại gây má»™t ấn tượng Ä‘á»™c đáo, đó là sá»± hoán vị của 2 nhân tố “xin†và “choâ€: NgÆ°á»i xin nÆ°á»›c uống trở thà nh ngÆ°á»i cho nÆ°á»›c và ngÆ°á»i cho nÆ°á»›c uống lại trở thà nh ngÆ°á»i xin nÆ°á»›c. Má»™t câu há»i được đặt ra: NhÆ° váºy thì “ngÆ°á»i xin nÆ°á»›c†và “ngÆ°á»i cho nÆ°á»›câ€, ai má»›i là ngÆ°á»i thá»±c sÆ° khát nÆ°á»›c?
Thá»±c ra, việc Äức Giê-su xin nÆ°á»›c uống chỉ là má»™t cái cá»› để NgÆ°á»i cho những ngÆ°á»i Do-thái biết được NgÆ°á»i không phân biệt dân ngoại hay dân ná»™i nhÆ° quan niệm hẹp hòi của há», bởi há» thÆ°á»ng cho mình má»›i tháºt là dân xịn – dân Thiên Chúa tuyển chá»n chÃnh hiệu – còn ngoà i ra, tất cả Ä‘á»u là dân ngoại, là “quân tá»™i lá»—iâ€, là đồ bá». Äám ngÆ°á»i Do-thái vẫn tá»± nháºn mình là con cái tổ phụ Ap-ra-ham và liệt Äức Giê-su và o hạng ngÆ°á»i bị qủy ám, là “dân ngoại†(“NgÆ°á»i Do-thái đáp: “Chúng tôi bảo ông là ngÆ°á»i Sa-ma-ri và là ngÆ°á»i bị quá»· ám thì chẳng đúng lắm sao?†– Ga 8, 48), rồi còn “lượm đá để ném NgÆ°á»i†(Ga 8, 59). Ỷ mình là dân ná»™i, há» không tin và o những Ä‘iá»u giảng dạy của Äức Ki-tô, nhÆ°ng ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri – là dân ngoại – thì lại tháºt sá»± tin tưởng và o Äấng Mê-si-a mà chị được gặp lần đầu. Và thế là chị Ä‘ang là ngÆ°á»i được Chúa Giê-su xin nÆ°á»›c uống, đã trở thà nh ngÆ°á»i xin nÆ°á»›c hằng sống.
Sở dÄ© váºy, vì Äức Ki-tô đã khÆ¡i lên sá»± tò mò để ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri tìm hiểu qua má»™t công việc thÆ°á»ng ngà y là đến giếng kÃn nuá»›c vỠđể giải toả cÆ¡n khát thể lý. Từ đó, Äức Giê-su gợi ý đến cÆ¡n khát tâm linh: Khát nÆ°á»›c hằng sống. Câu chuyện chÆ°a dừng lại ở đây, mà chuyển sang hÆ°á»›ng khác, khi Äức Ki-tô Ä‘á» cáºp đến Ä‘á»i sống riêng tÆ° của ngÆ°á»i phụ nữ, mà cÆ¡n khát tình yêu dÆ°á»ng nhÆ° vẫn chÆ°a được thoả đáng (đã sống vá»›i 5 Ä‘á»i chồng và hiện Ä‘ang sống vá»›i ngÆ°á»i không phải là chồng mình). Äức Giê-su muốn ngÆ°á»i phụ nữ mở rá»™ng tầm mắt để nhìn ra ngÆ°á»i Ä‘ang nói chuyện vá»›i mình và quả nhiên chị đã nhìn ra. Vá»›i má»™t ngÆ°á»i được gặp lần đầu tiên, mà ngÆ°á»i ấy lại biết rõ Ä‘á»i sống riêng tÆ° của mình thì ngÆ°á»i ấy chỉ có thể là ngôn sứ (“ThÆ°a ông, tôi thấy ông tháºt là má»™t ngôn sứ†– Ga 4, 19).
Tin ngÆ°á»i đối diện vá»›i mình là ngôn sứ, nên chị nêu thắc mắc không hiểu vì sao mà : “Cha ông chúng tôi đã thá» phượng Thiên Chúa trên núi nà y; còn các ông lại bảo: Giê-ru-sa-lem má»›i chÃnh là nÆ¡i phải thá» phượng Thiên Chúa.†– Ga 4, 20). Äức Giê-su đã chỉ rõ cho chị biết là thá» phượng Thiên Chúa không phải ở núi nà y hay núi khác, ở chá»— nà y hay chá»— kia, mà là “Thiên Chúa là thần khÃ, và những kẻ thá» phượng NgÆ°á»i phải thá» phượng trong thần khà và sá»± tháºt.†(Ga 4, 24). Cuối cùng thì “NgÆ°á»i phụ nữ thÆ°a: “Tôi biết Äấng Mê-si-a, gá»i là Äức Ki-tô, sẽ đến. Khi NgÆ°á»i đến, NgÆ°á»i sẽ loan báo cho chúng tôi má»i sá»±.†Äức Giê-su nói: “Äấng ấy chÃnh là tôi, ngÆ°á»i Ä‘ang nói vá»›i chị đây.†(Ga 4, 25-26). Và thế là “NgÆ°á»i phụ nữ để vò nÆ°á»›c lại, và o thà nh và nói vá»›i má»i ngÆ°á»i: “Äến mà xem: có má»™t ngÆ°á»i đã nói vá»›i tôi tất cả những gì tôi đã là m. Ông ấy không phải là Äấng Ki-tô sao?†Há» ra khá»i thà nh và đến gặp NgÆ°á»i.†(Ga 4, 28-30).
ChÃnh cái quá khứ của ngÆ°á»i phụ nữ bị Äức Giê-su khÆ¡i lại, khiến chị ta tin tưởng và o những gì NgÆ°á»i nói vá»›i chị và từ “ngÆ°á»i khát nÆ°á»›c hằng sống†chị đã trở nên “ngÆ°á»i gieo†tin tức vá» má»™t Äấng Mê-si-a mà chị đã được diện kiến. NhÆ° váºy, sau khi gặp “ngÆ°á»i xin nÆ°á»›c†Giê-su, chị phụ nữ Sa-ma-ri đã tin và là m chứng cho Chúa Ki-tô giữa những ngÆ°á»i vốn được coi là dân ngoại, và chÃnh những ngÆ°á»i nà y sau khi được gặp Chúa đã xin Chúa ở lại vá»›i há» và tuyên xÆ°ng: “Không còn phải vì lá»i chị kể mà chúng tôi tin. Quả tháºt, chÃnh chúng tôi đã nghe và biết rằng NgÆ°á»i tháºt là Äấng cứu Ä‘á»™ trần gian.†(Ga 4, 42).
Tóm lại, chÃnh là nhá» Äức Ki-tô đến xin nÆ°á»›c mà ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri có được cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i: Từ má»™t ngÆ°á»i tá»™i lá»—i trở thà nh ngÆ°á»i loan báo Tin Mừng vá» má»™t Äấng Mê-si-a Cứu Äá»™ nhân loại. Nói cách khác, ngÆ°á»i phụ nữ Sa-ma-ri nhá» cuá»™c gặp gỡ đổi Ä‘á»i, đã được chÃnh Äấng Thiên sai đổi má»›i táºn căn, và có lẽ đó là lý do Giáo há»™i chá»n bà i Tin Mừng nà y để và o CM III Mùa Chay. CÅ©ng bởi vì “Mùa Chay là mùa thuáºn lợi cho việc đổi má»›i cuá»™c gặp gỡ của chúng ta vá»›i Chúa Ki-tô, cho việc sống trong lá»i Ngà i, trong các phép bà tÃch và nÆ¡i những ngÆ°á»i láng giá»ng của chúng ta. Chúa, là Äấng đã chiến thắng sá»± lừa dối của tên cám dá»— trong bốn mÆ°Æ¡i ngà y trong sa mạc, chỉ cho chúng ta thấy con Ä‘Æ°á»ng chúng ta phải Ä‘i. Nguyện xin Chúa Thánh Thần dẫn Ä‘Æ°a chúng ta và o má»™t cuá»™c hà nh trình thá»±c sá»± của hoán cải, qua đó chúng ta có thể tìm lại hồng ân lá»i Chúa, được thanh tẩy khá»i những tá»™i lá»—i là m má» mắt chúng ta, và phục vụ Chúa Ki-tô hiện diện nÆ¡i những anh chị em cùng quẫn của chúng ta.†(Sứ Ä‘iệp Mùa Chay 2017, số 3).
Ôi! Lạy Chúa! Suy niệm Lá»i Chúa hôm nay, chúng con má»›i hiểu ra rằng chúng con luôn luôn khát nÆ°á»›c hằng sống, mãi mãi khao khát Lá»i Chân lý. Cúi xin Chúa Ä‘oái thÆ°Æ¡ng ban Thánh Thần giải tá»a cÆ¡n khát tâm linh cho chúng con, ban cho chúng con thứ nÆ°á»›c chúng con uống và o sẽ không còn khát nữa, đó chÃnh là thứ nÆ°á»›c Ä‘em lại cho chúng con sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Chúng con cầu xin, nhá» Äức Ki-tô Chúa chúng con. Amen.[Mục Lục]
|