Chúa nháºt II mùa Chay, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
08.03.2017
Tin Mừng Mt 17,1-9: Hôm ấy, Äức Giê-su Ä‘em các ông Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an là em ông Gia-cô-bê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông. Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i,và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng. Và kìa các ông thấy ông Mô-sê và ông Ê-li-a hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i. Bấy giỠông Phê-rô thÆ°a vá»›i Äức Giê-su rằng: “Lạy Ngà i, chúng con ở đây, hay quá! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, Ngà i má»™t cái, ông Mô-sê má»™t cái, và ông Ê-li-a má»™t cái.†Ông còn Ä‘ang nói, thì kìa có đám mây sáng ngá»i bao phủ các ông, và kìa có tiếng từ đám mây phán rằng: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i...
CHÚA NHẬT II MÙA CHAY, NĂM A (2017)
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: St 12,1-4a; 2Tm 1,8b-10; Mt 17,1-9 ----†----
MỤC LỤC
1. Biến hình. PAGEREF CNIIChay-A_563 h 3
2. Những sá»± việc bình thÆ°á»ng. PAGEREF CNIIChay-A_564 h 5
3. Chúa biến hình. PAGEREF CNIIChay-A_565 h 7
4. Núi Tabor hôm nay – ÄGM Cosma Hoà ng Văn Äạt PAGEREF CNIIChay-A_566 h 9
5. Äỉnh cao hôm nay – Äỉnh cao ngà y mai PAGEREF CNIIChay-A_567 h 11
6. Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt PAGEREF CNIIChay-A_568 h 16
7. NgÆ°á»i biến đổi hình dạng. PAGEREF CNIIChay-A_569 h 19
8. Biến đổi PAGEREF CNIIChay-A_570 h 22
9. Chúa biển đổi và biến đổi để theo Chúa – Anmai PAGEREF CNIIChay-A_571 h 25
10. Thiên Chúa vẫn còn hiển dung. PAGEREF CNIIChay-A_572 h 30
11. Chúa hiển dung – Lm. Ignatiô Trần Ngà . PAGEREF CNIIChay-A_573 h 34
12. Vinh quang – Lm. Giuse Trần Việt Hùng. PAGEREF CNIIChay-A_574 h 37
13. Con yêu dấu – Lm. Giuse Trần Việt Hùng. PAGEREF CNIIChay-A_575 h 42
14. ''Bản tÃnh khó dá»i'' – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n. PAGEREF CNIIChay-A_576 h 48
15. Hãy biết mình – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n. PAGEREF CNIIChay-A_577 h 51
16. Chúa Hiển Dung – Radio Veritas Asia. PAGEREF CNIIChay-A_578 h 55
17. Con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá con Ä‘Æ°á»ng vinh quang. PAGEREF CNIIChay-A_579 h 58
18. Lên núi cao – Lm Giuse Lê Minh Thông. PAGEREF CNIIChay-A_580 h 60
19. Äức Giêsu - Con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ duy nhất PAGEREF CNIIChay-A_581 h 68
20. Chúa hiển dung bộ mặt nà o?. PAGEREF CNIIChay-A_582 h 72
21. ÄÆ°á»ng vỠđỉnh vinh quang. PAGEREF CNIIChay-A_583 h 75
22. Biểu lộ chân dung – JM. Lam Thy. PAGEREF CNIIChay-A_584 h 81
23. Biến hình. PAGEREF CNIIChay-A_585 h 87
24. Äức Giêsu biến đổi hình dạng. PAGEREF CNIIChay-A_586 h 90
25. à nghÄ©a Ä‘á»i sống ta là gì? - Achille Degeest. PAGEREF CNIIChay-A_587 h 100
26. Dõi theo bước Chúa – R. Veritas. PAGEREF CNIIChay-A_588 h 102
27. Nghe Lá»i NgÆ°á»i – Lm. Giuse Nguyá»…n Hữu An. PAGEREF CNIIChay-A_589 h 106
28. Chúa tỠhiện vinh quang. PAGEREF CNIIChay-A_590 h 112
29. Biến hình – Richard Gutzwiller. PAGEREF CNIIChay-A_591 h 115
30. Con yêu dấu. PAGEREF CNIIChay-A_592 h 119
31. Khuôn mặt ngá»i sáng – Thiên Phúc. PAGEREF CNIIChay-A_593 h 122
32. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thà nh Long. PAGEREF CNIIChay-A_594 h 125
33. Núi vinh quang. PAGEREF CNIIChay-A_595 h 129
34. Mặt NgÆ°á»i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i PAGEREF CNIIChay-A_596 h 131
35. Nhá» bé và tầm thÆ°á»ng. PAGEREF CNIIChay-A_597 h 135
36. Phêrô. PAGEREF CNIIChay-A_598 h 138
37. Tháºp giá. PAGEREF CNIIChay-A_599 h 141
38. Biến hình. PAGEREF CNIIChay-A_600 h 145
39. Xin cho được biến đổi nhỠChúa Thánh Thần. PAGEREF CNIIChay-A_601 h 150
40. Hãy vâng nghe lá»i ngà i PAGEREF CNIIChay-A_602 h 154
41. Vinh quang Thiên Chúa. PAGEREF CNIIChay-A_603 h 159
42. Chúa biến hình – Lm. Thomas Túy. PAGEREF CNIIChay-A_604 h 162
43. “Dung nhan Äức Giêsu chói lá»i nhÆ° mặt trá»iâ€. PAGEREF CNIIChay-A_605 h 168
44. Chú giải của Noel Quession
. PAGEREF CNIIChay-A_606 h 172
1. Biến hình
Chúa Giêsu vừa loan báo cho các môn đệ biết Ngà i sẽ lên Giêrusalem. Và tại đây, Ngà i sẽ bị giết chết. Cái tin Ä‘á»™t ngá»™t nà y chắc hẳn đã là m cho các ông lo lắng sợ hãi. ChÃnh vì thế Ngà i cảm thấy cần phải nâng đỡ tinh thần các ông bằng cách cho hỠđược nhìn thấy vinh quang của Ngà i. Bởi đó, tám ngà y sau, Ngà i đã Ä‘Æ°a ba môn đệ thân tÃn nhất lên núi cao và biến hình trÆ°á»›c mặt các ông. Mặt Ngà i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i và áo Ngà i trở nên trắng nhÆ° ánh sáng. Lại có Maisen, Elia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i Ngà i.
Äây là má»™t cuá»™c hiển linh, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° cuá»™c hiển linh trên núi Sinai. Ở đó, Thiên Chúa đã tá» vinh quang Ngà i cho Maisen và Elia. Hai vị, và o những thá»i Ä‘iểm khác nhau, đã được thấy và nghe Chúa, hôm nay cÅ©ng hiện diện bên cạnh Chúa. Các ông ngã sấp xuống và rất sợ hãi. Rồi từ đám mây có tiếng phán. Tiếng ấy chúng ta đã từng được nghe bên bá» sông GioÄ‘an khi Chúa chịu phép rá»a: Äây là Con Ta yêu dấu đẹp lòng Ta má»i Ä‘Ã ng. Các ông ngây ngất vì chÆ°a bao giỠđược chứng kiến má»™t cảnh tượng nhÆ° thế. Phêrô lên tiếng nói, nhÆ°ng không hiểu là mình đã nói những gì.
Sở dÄ© Giáo Há»™i đặt bà i Phúc Âm vá» sá»± biến hình và o mùa Chay là để chúng ta thêm tin tưởng và o Chúa, cÅ©ng nhÆ° để chúng ta có những giây phút nghỉ ngÆ¡i trÆ°á»›c khi xuống núi, trở vá» vá»›i cuá»™c sống bình thản trên các nẻo Ä‘Æ°á»ng phẳng lặng hay phủ đầy sóng gió dẫn tá»›i đỉnh Canvê. Chúng ta cần được Chúa đến gần và đụng tá»›i, nhÆ° đã đến gần và đụng tá»›i các tông đồ, để chúng ta thức tỉnh, để chúng ta biết thánh hoá những Ä‘au khổ trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i.
Con Ä‘Æ°á»ng thÆ°Æ¡ng khó của Chúa khởi đầu khi NgÆ°á»i biến hình và xuống núi. Rồi đây, NgÆ°á»i cÅ©ng sẽ biến hình, không còn hình tượng ngÆ°á»i ta nữa, để dạy cho chúng ta biết phải Ä‘i qua con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá má»›i đến vinh quang khải hoà n và sống lại.
Mục sÆ° Cullman, là má»™t nhà thần há»c Tin Là nh, đã nói vá» cuá»™c khủng hoảng sau Công đồng Vatican II nhÆ° sau: Cuá»™c khủng hoảng hiện nay không phải chỉ xảy ra trong Giáo Há»™i Công giáo. ChÃnh Giáo Há»™i Tin Là nh chúng tôi cÅ©ng không thoát khá»i. Má»™t trong những lý do đó là Kitô hữu đã không chấp nháºn sá»± Ä‘iên dại của tháºp giá nhÆ° thánh Phaolô đã dạy. Há» muốn Ä‘ua đòi khôn ngoan theo kiểu thế gian. Há» tránh né hy sinh, chạy trốn khó nghèo. Há» tìm lá»i khen, há» muốn được tá»± do theo ý riêng của há». Há» muốn bÆ°á»›c theo Chúa khi Ngà i biến hình trên đỉnh Tabôrê, nhÆ°ng dừng lại bên ngoà i vÆ°á»n Cây Dầu, và nhất định không chịu trèo lên đỉnh Canvê. [Mục Lục]
2. Những sá»± việc bình thÆ°á»ng
“Nà y là con Ta yêu dấu, hãy nghe lá»i Ngà i.â€
Và o lúc Chúa Giêsu chịu phép rá»a, Ngà i đã được giá»›i thiệu nhÆ° là NgÆ°á»i Con chà ái và là Äấng cứu Ä‘á»™ của nhân loại. Tại nÆ¡i chịu phép rá»a, Chúa Giêsu đã lãnh lấy chức vụ ngÆ°á»i Tôi Tá»› Ä‘au khổ, nhÆ°ng lại được Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn. Còn trong cuá»™c biến hình hôm nay, Ngà i đã được giá»›i thiệu trong tÆ° cách má»™t vị tiên tri mà má»i ngÆ°á»i phải vâng nghe.
Tiếng bởi trá»i đã tá» cho các tông đồ và qua các tông đồ, cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta nháºn biết vá» Äức Kitô. Thế nhÆ°ng sau những giây phút bà ng hoà ng và sợ hãi, các tông đồ chỉ còn thấy Chúa Giêsu trở vá» vá»›i vóc dáng cua má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng, quang cảnh huy hoà ng vá»›i Môsê và Elia đã biến mất. Äấng mà các ông vừa má»›i được chiêm ngưỡng sá»± vinh quang, Äấng mà các ông vừa má»›i được kêu gá»i vâng phục chÃnh là Chúa Giêsu nhÆ°ng trong Ä‘iá»u kiện là m ngÆ°á»i của Ngà i.
Chúng ta rất dá»… bị lôi cuốn, hấp dẫn bởi những cái ngoạn mục, những cái vượt ra ngoà i ranh giá»›i thông thÆ°á»ng. Trong Tin Mừng chúng ta thấy ông Phêrô, sau khi được thấy mặt Thầy chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i và áo Thầy trở nên trắng nhÆ° ánh sáng, rồi Thầy lại còn Ä‘Ã m đạo cùng Môsê và Elia, đã vá»™i và ng Ä‘á» nghị: Chúng con được ở đây thì tốt lắm, nếu Thầy muốn, chúng con xin là m ba lá»u, má»™t thầy Thầy, má»™t cho Môsê và má»™t cho Elia.
NhÆ°ng hiện tại vẫn phải là con Ä‘Æ°á»ng xuống núi, tiếp tục tiến vá» Giêrusalem, đối diện vá»›i cái chết. Hiện tại chÆ°a phải là lúc dừng lại trong vinh quang. Cuá»™c sống vẫn phải là cuá»™c hà nh trình của niá»m tin, của sá»± gắn bó vá»›i Chúa Giêsu, dù rằng Ngà i Ä‘ang tiến đến tháºp giá. Vinh quang chỉ có thể đến ngang qua Ä‘au khổ.
Vá»›i sá»± kiện Chúa biến hình trên núi, các tông đồ nhÆ° được thêm sức mạnh để cùng Ä‘i vá»›i Ngà i trong Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng còn lại. Nhiá»u ngÆ°á»i trong chúng ta rất dá»… dà ng đón nháºn những lá»i nói của ông thánh nà y bà thánh ná» phán dạy qua những lần hiện ra ở chá»— nà y, chá»— khác, nhÆ° những lá»i nói đáng tin cáºy nhất vá»›i những việc lạ lùng kèm theo. Thế nhÆ°ng trong chÆ°Æ¡ng trình của Chúa, Ngôi Lá»i đã là m ngÆ°á»i và ở giữa chúng ta, Ngà i đã giảng dạy bằng những hình ảnh hết sức bình thÆ°á»ng và quen thuá»™c, chẳng hạn hình ảnh chim trá»i, cây vả, mẻ lÆ°á»›i, tiệc cÆ°á»›i... ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã sống những Ä‘iá»u ngà i giảng dạy má»™t cách tháºt bình thÆ°á»ng, cho dù Ngà i đủ khả năng lôi cuốn dân chúng bằng những việc lạ lùng. Chẳng hạn nhÆ° sau khi là m phép lạ cho bánh hoá nhiá»u, thì dân chúng muốn tôn Ngà i lên là m vua, nhÆ°ng Ngà i đã dứt khoát từ khÆ°á»›c.
Ngà y hôm nay, Chúa vẫn tiếp tục nói vá»›i chúng ta qua những sá»± việc tháºt bình thÆ°á»ng của cuá»™c sống, Ä‘iá»u quan trá»ng là chúng ta có biết lắng nghe và vâng phục thánh ý Ngà i hay không? [Mục Lục]
3. Chúa biến hình
Tại sao Chúa Giêsu chỉ mang có ba môn đệ thân tÃn lên đỉnh Taborê?
Ngay từ đầu Ä‘oạn Tin Mừng, thánh Matthêu đã ghi rõ: Chúa Giêsu Ä‘em ông Phêrô cùng hai anh em ông Giacôbê và Gioan Ä‘i riêng vá»›i mình. Äồng thá»i trong Phúc Âm chúng ta cÅ©ng thấy không thiếu gì những trÆ°á»ng hợp chỉ có ba ông nà y được chứng kiến má»™t số hà nh Ä‘á»™ng của Chúa Giêsu. Ngoà i việc là m chứng nhân cho cuá»™c biến hình, các ông còn được Ä‘á»™c quyá»n Ä‘i theo Ngà i trong những giây phút hấp hối cuối cùng nÆ¡i vÆ°á»n cây dầu. Äá»™c quyá»n chứng kiến việc Chúa Giêsu là m cho con gái ông Giairô sống lại. Các ông cÅ©ng là những ngÆ°á»i đã há»i riêng Chúa Giêsu vá» những dấu hiệu báo trÆ°á»›c ngà y sụp đổ của Ä‘á»n thá».
Có thể nói: Phêrô, Giacôbê và Gioan tượng trÆ°ng cho hà ng ngÅ© lãnh đạo trong Gháo Há»™i. Việc Chúa Giêsu Ä‘em những ngÆ°á»i có nhiệm vụ lãnh đạo Giáo Há»™i để các ông chứng kiến cho sá»± biến hình không phải là không có ý nghÄ©a cho sá»± sinh hoạt của Giáo Há»™i ngà y hôm nay.
NhÆ° chúng ta đã biến vấn Ä‘á» quyá»n hà nh là vấn Ä‘á» then chốt trong Giáo Há»™i bởi vì chÃnh Ngà i đã xác quyết trÆ°á»›c mặt Philatô:
- Nếu từ trên chẳng ban cho ông, thì ông chẳng có quyá»n hà nh gì trên tôi.
Thế nhÆ°ng quan niệm vá» quyá»n hà nh của Chúa Giêsu hoà n toà n khác biệt vá»›i quan niệm vá» quyá»n hà nh của thế gian. Bởi vì theo Ngà i, quyá»n hà nh là để phục vụ chứ không phải là để hống hách, chèn ép và hưởng thụ:
- Thủ lãnh các dân ngoại thì cai trị và chuyên chế, còn giữa các ngÆ°Æ¡i thì không được nhÆ° váºy, ai muốn là m lá»›n thì hãy trở nên rốt hết và trở nên đầy tá»› cho má»i ngÆ°á»i.
ChÃnh Ngà i, trong bữa tiệc ly cÅ©ng đã nói vá»›i các môn đệ:
- Mặc dầu các con gá»i Ta là Thầy và là Chúa thì phải lắm. NhÆ°ng nếu Ta là Thầy và là Chúa mà còn quỳ gối rá»a chân cho các con, thì các con cÅ©ng phải rá»a chân cho nhau.
CÅ©ng trong chiá»u hÆ°á»›ng đó mà các vị Giáo hoà ng vốn tá»± xÆ°ng mình là “servus servorumâ€, đầy tá»› của các đầy tá»›. Ba vị cá»™t trụ của Giáo Há»™i được chứng kiến việc Chúa biến hình, không phải là để các ông được hưởng má»™t kinh nghiệm lý thú nhÆ° Phêrô đã tưởng: Lạy Thầy, chúng con ở đây thì tháºt là hay quá, nhÆ°ng là để các ông sau nà y biết váºn dụng quyá»n hà nh theo má»™t ý nghÄ©a má»›i mà Ngà i đã Ä‘á» ra đó là phục vụ.
Còn chúng ta thì sao? Liệu chúng ta đã đổi má»›i quan niệm của chúng ta theo quan niệm của Chúa Giêsu hay chÆ°a? Liệu chúng ta đã đổi má»›i cái nhìn của chúng ta theo cái nhìn của Chúa Giêsu hay chÆ°a? Có nghÄ©a là chúng ta đã thá»±c thi giá»›i luáºt yêu thÆ°Æ¡ng, đã sống tinh thần phục vụ, đã có được những hà nh Ä‘á»™ng bác ái an ủi, khÃch lệ và giúp đỡ những ngÆ°á»i chung quanh hay chÆ°a?
Bởi vì trong ngà y sau hết chúng ta sẽ không bị xét xá» vỠđịa vị xã há»™i, mà sẽ bị xét xá» vá» những hà nh Ä‘á»™ng bác ái yêu thÆ°Æ¡ng mà chúng ta đã là m hay không là m cho những ngÆ°á»i chung quanh. Có nhÆ° váºy chúng ta má»›i xứng đáng được tham dá»± và o cuá»™c biến hình vinh quang trong ngà y sau hết. [Mục Lục]
4. Núi Tabor hôm nay – ÄGM Cosma Hoà ng Văn Äạt
Chúa Giêsu dẫn các môn đệ Ä‘i Giêrusalem. Trên Ä‘Æ°á»ng, Chúa lên má»™t ngá»n núi để cầu nguyện. Có lẽ đó là núi Tabor ở Galilê. Có ba môn đệ thân tÃn theo Chúa. Chúa đã hiển dung trÆ°á»›c mặt các ông.
TrÆ°á»›c núi Tabor, Chúa Giêsu đã từng lên hai ngá»n núi khác. TrÆ°á»›c hết là Chúa giảng Hiến ChÆ°Æ¡ng NÆ°á»›c Trá»i trên núi quen gá»i là núi Bát Phúc. Sau khi cho hoá bánh ra nhiá»u nuôi dân, há» muốn tôn Chúa là m vua, Chúa đã lên núi cầu nguyện má»™t mình. Sau núi Tabor, Chúa cÅ©ng lên hai ngá»n núi khác: núi Sá» là nÆ¡i Chúa chịu chết trên tháºp giá và núi Ôliu là nÆ¡i Chúa từ biệt các môn đệ mà lên trá»i. Có thể nói núi Tabor đã được chuẩn bị bằng hai ngá»n núi trÆ°á»›c và chuẩn bị cho hai ngá»n núi sau. Hiển Dung là cao Ä‘iểm của cuá»™c Ä‘á»i rao giảng và là khởi Ä‘iểm của cuá»™c Vượt Qua.
NgÆ°á»i xÆ°a tin rằng Thiên Chúa ở trên trá»i; núi cao, nên gần trá»i; vì thế ngÆ°á»i ta lên núi sẽ dá»… gặp Chúa hÆ¡n. Tổ phụ Abraham lên núi hiến tế Isaac. Ông Môsê lên núi nháºn bia giao Æ°á»›c. Ngôn sứ Êlia lên núi gặp Thiên Chúa. Thá»±c tế là lên núi dá»… gặp Chúa hÆ¡n tháºt:
- Thanh vắng, yên tĩnh, xa gia đình, bạn bè, phố chợ;
- Trên cao, thấy rõ công trình của Thiên Chúa trong thiên nhiên hùng vÄ© hÆ¡n: mặt trá»i, bầu trá»i, trăng sao, núi sông, bình minh, hoà ng hôn...
- Trên cao, thấy công trình của con ngÆ°á»i nhá» bé hÆ¡n, vì thế dá»… từ bá» hÆ¡n.
Lên núi là điá»u không dá»…, nhÆ°ng Ä‘em lại cho chúng ta những niá»m vui mà chỉ những ai lên núi má»›i cảm nghiệm được. Hôm nay Chúa Giêsu vẫn má»i gá»i chúng ta lên núi để chiêm ngắm Chúa hiển dung: ngay bên cạnh chúng ta, Chúa vẫn Ä‘ang yêu thÆ°Æ¡ng ngÆ°á»i Ä‘au khổ, tha thứ cho kẻ tá»™i lá»—i, hy sinh cho ngÆ°á»i mình yêu. Äồng thá»i Chúa cÅ©ng má»i gá»i chúng ta trở nên núi Tabor má»›i để Chúa hiển dung. Thánh Phaolô kêu gá»i các tÃn hữu mặc lấy Äức Kitô, trở nên đồng hình đồng dạng vá»›i Äức Kitô. Trong cuá»™c Vượt Qua, khuôn mặt thể lý của Chúa không còn hình dạng con ngÆ°á»i, nhÆ°ng khuôn mặt của Thiên Chúa tình yêu lại chói sáng trÆ°á»›c mắt má»i ngÆ°á»i trong má»i thá»i đại.
Má»™t thÆ°á»ng dân Nháºt Bản được Nháºt Hoà ng má»i và o hoà ng cung dùng cÆ¡m chung vì đã lấy máu mình vẽ chân dung Nháºt Hoà ng. Chúa Giêsu lấy máu mình để vẽ chân dung Thiên Chúa và được hưởng vinh quang Phục Sinh. Xin Chúa giúp chúng ta dùng cuá»™c sống của mình để vẽ chân dung Chúa trong thế giá»›i hôm nay. [Mục Lục]
5. Äỉnh cao hôm nay – Äỉnh cao ngà y mai
(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyá»…n Cao Luáºt)
Bên kia những thực tại hữu hình
Bản văn của thánh Mát-thêu trình bà y má»™t kinh nghiệm thần bà vượt trên những thá»±c tại hữu hình, qua những con ngÆ°á»i và biểu tượng. Bản văn là má»™t mặc khải vá» má»™t mầu nhiệm: căn tÃnh của Äức Giêsu.
NÆ¡i chốn: "má»™t nÆ¡i riêng", "má»™t ngá»n núi cao". Äây không phải là má»™t địa Ä‘iểm cụ thể vỠđịa dÆ°. Có thể lấy là m tiếc vì má»™t truyá»n thống muôn thá»i đã muốn xác định vá» má»™t nÆ¡i rõ rà ng, bởi vì việc Tin Mừng không nói rõ nÆ¡i chốn có thể có nghÄ©a là mặc khải nà y sẽ xảy ra ở má»i nÆ¡i.
Äà ng khác, "ngá»n núi cao" luôn luôn là má»™t nÆ¡i đặc biệt; tại đó đất dÆ°á»ng nhÆ° nối liá»n vá»›i trá»i, và cÅ©ng tại đó, con ngÆ°á»i vừa cảm nghiệm được sá»± bé nhá» của mình, đổng thá»i vừa muốn vÆ°Æ¡n mình tá»›i những chiá»u kÃch bao la của vÅ© trụ.
Thá»i gian: đã được xác định rõ là 6 ngà y sau khi Äức Giêsu báo trÆ°á»›c cho các Tông Äổ vá» cuá»™c Khổ Nạn. Tuy nhiên, cuá»™c Hiển Dung còn có ý nghÄ©a lá»›n lao hÆ¡n: nối kết giữa quá khứ (Môsê + Êlia) và tÆ°Æ¡ng lai (Äức Kitô phục sinh). Äây là má»™t thá»i gian vượt-thá»i-gian.
Các nhân váºt: thái Ä‘á»™ của các môn đệ (theo Äức Giêsu, muốn ở lại, sá»± kinh hoà ng, ngã sấp mặt xuống đất) cho thấy má»™t sá»± đảo lá»™n, má»™t ý thức do má»™t nháºn biết không thể diá»…n tả nổi vá» thá»±c tại nÆ¡i Äức Kitô. Con Ä‘Æ°á»ng nà y trở thà nh con Ä‘Æ°á»ng của các môn đệ sau khi Äức Kitô phục sinh, đổng thá»i cÅ©ng là con Ä‘Æ°á»ng của tất cả má»i Kitô hữu.
Một bức tranh để chiêm ngắm
Việc Äức Giêsu biến đổi hình dạng không phải chỉ là má»™t trình thuáºt để nghe, nhÆ°ng còn là má»™t bức tranh để chiêm ngắm, tá»±a nhÆ° hình ảnh ngắn ngủi vá» má»™t thế giá»›i thần thiêng và bà nhiệm, rất gần gÅ©i mà cÅ©ng rất xa xăm. Trên dung nhan của con ngÆ°á»i Ä‘ang bị bóng tối tá» thần Ä‘e dá»a, đã bừng lên ánh sáng chói lòa của ngà y Phục Sinh.
Biến cố Hiển Dung xảy ra sau khi Äức Giêsu báo trÆ°á»›c cuá»™c Khổ Nạn của NgÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° việc dá»± phần của các môn đệ: biến cố nà y nhằm củng cố lòng tin của ba vị tông đổ sẽ có mặt và o những giá» phút cuối cùng của Äức Giêsu tại vÆ°á»n cây Dầu (Mc 14,33). Tháºt ra, đây không phải là lần đầu tiên ba vị nà y được "Ä‘i riêng" vá»›i Äức Giêsu; ba vị đã từng được chứng kiến việc Äức Giêsu là m cho con gái ông trưởng há»™i Ä‘Æ°á»ng sống lại (Mc 5,37).
Tuy váºy, sá»± kiện nà y còn có ý nghÄ©a quan trá»ng hÆ¡n vá»›i má»—i vị. TrÆ°á»›c hết, vá»›i Phêrô, ngÆ°á»i sẽ được trao quyá»n lãnh đạo Giáo Há»™i: từ đây, ông sẽ phải há»c ý nghÄ©a Ä‘au khổ theo Thiên Chúa và thay thế tÆ° tưởng nhân loại bằng tÆ° tưởng thần linh. Thứ đến, vá»›i Gia-cô-bê, vị tỠđạo tiên khởi: ông sẽ hân hoan Ä‘á»— máu để là m chứng vì ông đã táºn mắt nhìn thấy vinh quang Thiên Chúa. Cuối cùng, vá»›i Gio-an, ngÆ°á»i môn đệ được Äức Giêsu yêu dấu: ông sẽ phải há»c biết rằng, Ä‘au khổ là bằng chứng của tình yêu.
NhÆ° váºy, ba vị cá»™t trụ trong sinh hoạt của Giáo Há»™i thá»i đầu, nhá» kinh nghiệm sâu xa vá» vinh quang Thiên Chúa, sẽ là m chứng má»™t cách sống Ä‘á»™ng vá» Äức Giêsu, Äấng đã Ä‘i qua con Ä‘Æ°á»ng Ä‘au khổ để bà y tá» lòng yêu mến và đem lại Æ¡n cứu Ä‘á»™.
Thình lình, các ông đã được chứng kiến Äức Giêsu biến đổi hình dạng. Tác giả đã dùng thuáºt ngữ khải huyá»n để mô tả vinh quang Thiên Chúa xuất hiện trên dung nhan Äức Giêsu. Äiá»u đáng nói ở đây là ánh sáng vinh quang mà các môn đệ nhìn thấy nÆ¡i Äức Kitô, không phải là điá»u gì đến từ bên ngoà i, nhÆ°ng là sá»± biểu lá»™ bình thÆ°á»ng của vẻ đẹp vẫn gắn liá»n vá»›i "Äấng từ trá»i xuống". Do đó, Ä‘iá»u gây ngạc nhiên không phải là ánh sáng rạng ngá»i đó đã bao phủ Äức Giêsu trong chốc lát, nhÆ°ng là sá»± che giấu ánh sáng đó trong những lúc khác. NhÆ° váºy, Äức Giêsu đã che giấu vinh quang của NgÆ°á»i, và giỠđây, trong má»™t khoảng thá»i gian ngắn, NgÆ°á»i rá»i bá» nhân tÃnh để con ngÆ°á»i có thể chiêm ngắm vinh quang của NgÆ°á»i; và nhỠđó, há» nháºn ra căn tÃnh Ä‘Ãch thá»±c của Äức Giêsu: Con Thiên Chúa.
Äang khi Äức Giêsu bà y tá» Thiên tÃnh của NgÆ°á»i, thì Môsê, vị anh hùng của Lá» Luáºt, và Êlia, thủ lãnh các ngôn sứ, đã đến Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i. Sá»± hiện diện của hai chứng nhân thá»i Cá»±u Ước cho thấy tÃnh siêu việt của thá»i đại cuối cùng, đổng thá»i loan báo Vị Ngôn Sứ thiên hạ vẫn mong chá», nay đã xuất hiện.
Ngoà i ra, ná»™i dung cuá»™c Ä‘Ã m đạo giữa Äức Giêsu vá»›i Môsê và Êlia không phải là những Ä‘iá»u NgÆ°á»i đã giảng dạy, nhÆ°ng là cuá»™c Khổ Nạn của NgÆ°á»i. Äó chÃnh là nhiệm vụ của NgÆ°á»i, Äấng hoà n tất Lá» Luáºt và lá»i loan báo của các Ngôn sứ. Việc loan báo đã kết thúc, và Äấng phải đến đã đến để thá»±c hiện công cuá»™c cứu Ä‘á»™.
Cuối cùng, sá»± hiện diện của Chúa Cha qua đám mây và tiếng nói là má»™t xác nháºn rõ rà ng và dứt khoát vá» sứ mệnh của Äức Giêsu.
Ở đây, cÅ©ng nhÆ° trong biến cố phép Rá»a, vẫn là sá»± giá»›i thiệu sâu sắc vá» Äấng phải đến để thá»±c hiện lá»i hứa của Thiên Chúa dà nh cho dân NgÆ°á»i. Lá»i giá»›i thiệu nà y cho thấy mối hiệp thông sâu xa và bất khả phân ly giữa Chúa Cha và Chúa Con. Tuy thế, lá»i giá»›i thiệu trong biến cố Hiển Dung còn thêm lệnh truyá»n "hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i". Hãy nghe lá»i Äức Kitô, hãy đón nháºn tất cả những gì NgÆ°á»i sẽ thá»±c hiện, cả vinh quang và đau khổ, cả sức mạnh lẫn yếu Ä‘uối, cả sá»± chết lẫn sá»± phục sinh. Äó là ơn cứu Ä‘á»™.
Hãy rá»i ngá»n núi, tiếp tục con Ä‘Æ°á»ng
Má»™t tuần lá»… trÆ°á»›c khi xảy ra biến cố nà y, Phêrô đã thá» tìm má»™t con Ä‘Æ°á»ng dẫn đến vinh quang mà không có Tháºp giá. GiỠđây, ông nghÄ© rằng việc Hiển Dung có thể là con Ä‘Æ°á»ng tắt để thá»±c hiện Æ¡n cứu Ä‘á»™. Ông hiểu đôi chút vá» Ä‘iá»u Ä‘ang xảy ra, có má»™t cái gì đó rất lá»›n lao, và má»™t lần nữa, ông cố gắng thuyết phục Äức Giêsu đừng Ä‘i Giêrusalem, bằng cách xin dá»±ng lá»u ở trên núi nà y. Vá»›i Äức Giêsu, vinh quang hôm nay chỉ là chốc lát, chỉ là khởi đầu, chỉ là lá»i báo trÆ°á»›c cho vinh quang vÄ©nh cá»u sau cuá»™c Khổ Nạn. Còn vá»›i Phêrô, đây là vinh quang của Æ¡n cứu Ä‘á»™, và ông phải dấn mình và o: ông tưởng rằng không cần có tháºp giá vẫn có vinh quang. Mãi đến sau nà y, sau biến cố Phục Sinh, ông má»›i hiểu rõ và thuáºt lại toà n bá»™ sá»± kiện (xem 2 Pr 1,16-20).
Bởi váºy, trÆ°á»›c khi đạt đến vinh quang Ä‘Ãch thá»±c, Äức Giêsu phải rá»i ngá»n núi để tiếp tục con Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem. Ngà i còn phải đến vÆ°á»n cây Dầu, còn phải lên đồi Gôn-gô-tha. Mặc dù bóng tối của đổi Gôn-gô-tha có che khuất khuôn mặt vinh quang, nhÆ° là chẳng còn nhìn thấy gì, chẳng còn chi hi vá»ng; nhÆ°ng Ä‘iá»u đó chỉ xảy ra trong giây lát, trong má»™t thá»i gian ngắn. Ãnh sáng đã má»™t lần bừng lên thì không phải là điá»u ảo tưởng, Ä‘iá»u đã xảy ra trên núi không phải là giấc mÆ¡. Biến cố Phục Sinh sẽ cho thấy rằng sá»± sống có thể nảy sinh từ sá»± chết.
Biến cố Hiển Dung của Äức Giêsu thá»±c là má»™t kinh nghiệm cho tất cả những ai muốn cùng được tham dá»± và o vinh quang của NgÆ°á»i: ChÃnh kinh nghiệm nà y là chìa khóa, là sức mạnh giúp chúng ta dám chấp nháºn những hi sinh, những từ bỠđể cà ng lúc cà ng gắn bó hÆ¡n vá»›i Äức Kitô. Biến cố nà y thá»±c là má»™t cuá»™c xuất hà nh tiến vá» Äất Hứa, xuyên qua những thá» thách. Ai không chấp nháºn xuất hà nh, không cùng Ä‘i vá»›i Äức Giêsu trên con Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem, ngÆ°á»i ấy sẽ không được tham dá»± và o vinh quang vÄ©nh cá»u. Má»—i ngÆ°á»i sẽ có thể có má»™t kinh nghiệm nà o đó vá» Äức Giêsu, nhÆ°ng đó chÆ°a phải là tất cả. Äỉnh cao nà y còn chá» má»™t đỉnh cao nữa. [Mục Lục]
6. Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
MẮT ÄỨC TIN, MẮT CỦA TRÃI TIM
Có nhiá»u Ä‘iá»u ta nhìn mà không thấy. Và dụ: tình yêu, tình bạn, tình mẫu tá». Ta chỉ thấy những dấu hiệu của tình yêu nhÆ°: sá»± âu yếm, quà tặng, sá»± quên mình. Còn chÃnh tình yêu thì ta không thấy. Äiá»u chÃnh yếu thì vô hình. Ta chỉ thấy được bằng trái tim.
Có nhiá»u Ä‘iá»u ta chỉ thấy bá» mặt mà không thấy bá» sâu. Và dụ nhÆ° con ngÆ°á»i. Khi nhìn má»™t ngÆ°á»i, ta chỉ thấy diện mạo, hình dáng bên ngoà i. Ãt khi ta thấy được tâm tÆ° tình cảm của ngÆ°á»i khác, kể cả những ngÆ°á»i thân yêu sống ká» cáºn bên ta. Linh hồn ngÆ°á»i ta không ai thấy bao giá». Vì linh hồn thiêng liêng. Ta chỉ thấy được bằng đức tin.
Chúa Giêsu xuống thế là m ngÆ°á»i đã trở nên giống nhÆ° má»™t ngÆ°á»i phà m. NgÆ°á»i che giấu thần tÃnh vinh quang sáng láng trong má»™t thân xác nghèo hèn, bình thÆ°á»ng. Không ai nháºn ra thần tÃnh của NgÆ°á»i. Ngay cả các môn đệ luôn luôn ká» cáºn bên NgÆ°á»i.
Hôm nay, khi Chúa tá» mình ra các ông chá»›i vá»›i ngỡ ngà ng. Lòng các ông trà n ngáºp niá»m vui khi nhìn thấy vinh quang của Chúa Giêsu. Thần tÃnh vinh quang phát lá»™ rá»±c sáng. Và nhân tÃnh được tôn vinh. “Diện mạo Chúa Giêsu chói lá»i nhÆ° mặt trá»i và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sángâ€.
Thần tÃnh Chúa Giêsu biểu lá»™ chứng thá»±c NgÆ°á»i là Thiên Chúa ẩn mình. Thì ra manh áo Ä‘Æ¡n sÆ¡ của bác thợ má»™c che giấu cả má»™t nguồn ánh sáng chói lá»i. Tấm thân dân dã nghèo hèn lại là chiếc bình chứa Ä‘á»±ng Ngôi Hai Thiên Chúa cao sang.
Ãnh sáng thần tÃnh rá»i và o nhân tÃnh Ä‘em lại cho ta bao niá»m hi vá»ng. Vì nhân tÃnh của Chúa Giêsu gánh lấy cả nhân loại trên mình, nên ánh sáng thần linh cÅ©ng soi rá»i cả và o chúng ta, và o thế giá»›i tăm tối của tá»™i lá»—i, yếu hèn, và o thân xác rã rá»i mệt má»i của ta.
Ãnh sáng ấy cho tôi hiểu rằng, Thiên Chúa Ä‘ang ẩn tà ng trong vạn váºt. NgÆ°á»i ở nÆ¡i thâm sâu nhất của hữu thể tôi nhÆ° thánh Augustinô đã cảm nghiệm: “NgÆ°á»i ởi bên trong, còn tôi ở bên ngoà iâ€.
NgÆ°á»i ẩn tà ng trong má»i quan hệ, trong má»i niá»m vui, trong má»i tình bạn, trong má»i tình yêu. Bởi vì hạnh phúc là gì nếu không phải Ä‘i tìm cái cốt lõi, là nguồn mạch của hạnh phúc, là chÃnh Thiên Chúa hằng sống.
Ãnh sáng ấy ngầm nói vá»›i tôi rằng: Vinh quang Thiên Chúa nhÆ° hạt giống Ä‘ang vùi chôn trong lòng tất cả má»i anh em sống quanh tôi. Vinh quang ấy Ä‘ang bị che khuất Ä‘Ã ng sau những mái tranh thô sÆ¡, những thân thể gầy guá»™c, những ánh mắt mệt má»i lá» Ä‘á».
Nháºn thức ấy thôi thúc tôi trở vá» tìm Chúa trong đáy lòng mình. Cà ng bóc Ä‘i lá»›p vá» tá»™i lá»—i, dung nhan Thiên Chúa cà ng hiện rõ. Cà ng chìm sâu và o ná»™i tâm thinh lặng, tôi cà ng tá»›i gần Chúa.
Nháºn thức ấy giúp tôi kÃnh trá»ng anh em vì anh em là những cung thánh Ä‘á»n thá» nÆ¡i Thiên Chúa ngá»± trị, là những vÆ°á»n Æ°Æ¡m hạt mầm thần linh, là những bình sà nh chứa Ä‘á»±ng kho tà ng cao quý.
NhÆ° thế, sống Mùa Chay là thá»±c hiện má»™t hà nh trình ná»i tâm: trở vỠđáy lòng mình để gặp được Chúa.
Ä‚n chay là đến vá»›i anh em bằng thái Ä‘á»™ kÃnh trá»ng, là bảo vệ hạt mầm thần linh Ä‘ang đâm chồi nảy lá»™c trong các tâm hồn.
ChÆ°Æ¡ng trình hà nh Ä‘á»™ng trong Mùa Chay là tiếp tay Ä‘em ánh sáng thần linh của Chúa Kitô soi chiếu và o những mảnh Ä‘á»i tăm tối, những thân pháºn hẩm hiu. Sao cho dung nhan nhân loại chói ngá»i ánh sáng nhân phẩm, ánh sáng văn hoá, ánh sáng lÆ°Æ¡ng tâm và ánh sáng thần linh.
Như thế ta đang công tác và o việc biến hình thế giới. Như thế ta đang bước theo chân Chúa Kitô, đưa nhân loại và o hà nh trình phục sinh.
Lạy Chúa Kitô, xin ban cho con đức tin mạnh mẽ để con nhìn thấy Chúa trong anh em. Xin ban cho con trái tim bén nhạy để con nhìn thấy những thực tại vô hình. Amen. [Mục Lục]
7. NgÆ°á»i biến đổi hình dạng
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Trong các hình ảnh ngÆ°á»i ta vẽ Äức Giêsu, ta thÆ°á»ng thấy Ngà i có vòng hà o quang trên đầu. Tháºt ra Con Thiên Chúa đã nên giống chúng ta. Ngà i mang khuôn mặt bình thÆ°á»ng nhÆ° ta. ChÃnh nÆ¡i khuôn mặt nà y mà ta thấy Thiên Chúa.
“Ai thấy Ta là thấy Cha†(Ga 14,9).
Khuôn mặt con ngÆ°á»i có thể phản ánh khuôn mặt Thiên Chúa.
NÆ¡i khuôn mặt Äức Giêsu, khuôn mặt nhÆ° má»i ngÆ°á»i, ta có thể gặp thấy Thiên Chúa vô hình, Äấng ngà n trùng thánh thiện và vô cùng siêu việt.
Ba môn đệ đã quá quen vá»›i khuôn mặt Thầy Giêsu, khuôn mặt dãi dầu mÆ°a nắng vì sứ vụ, khuôn mặt chan chứa má»i thứ tình cảm của con ngÆ°á»i. ChÃnh vì thế há» ngây ngất hạnh phúc khi thấy khuôn mặt ấy rá»±c sáng vinh quang. Há» muốn dá»±ng lá»u để ở lại táºn hưởng.
Tiếng từ đám mây phán ra nhÆ° má»™t lá»i giá»›i thiệu và nhắn nhủ: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i, các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i.â€
Thầy Giêsu vừa là Con, vừa là NgÆ°á»i Tôi Trung (Is 42,1), vừa là vị ngôn sứ đã từng được Môsê loan báo (Änl 18,15).
Phêrô không quên được ká»· niệm Ä‘á»™c đáo nà y. Ông viết: “Chúng tôi đã được thấy táºn mắt vẻ uy phong lẫm liệt của NgÆ°á»i... Chúng tôi đã nghe thấy tiếng từ trá»i phán ra khi chúng tôi ở trên núi thánh vá»›i NgÆ°á»i†(2Pr 1,16-18).
Äức Giêsu được biến hình sau khi chấp nháºn cuá»™c khổ nạn, sau khi thắng được cÆ¡n cám dá»— của Phêrô (Mt 16,23), và kiên quyết Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng Cha muốn.
Biến hình là má»™t bừng sáng ngắn ngủi, bất ngá», báo trÆ°á»›c vinh quang phục sinh sắp đến.
Thân xác Äức Giêsu sẽ được và o vinh quang viên mãn khi thân xác ấy chịu lăng nhục và đóng Ä‘inh vì yêu Cha và yêu con ngÆ°á»i đến tá»™t cùng.
Chúng ta cÅ©ng được biến hình, được bừng sáng, nếu chúng ta dám yêu, dám từ bá» cái tôi Ãch ká»·, để cái tôi Ä‘Ãch thá»±c được lá»™ ra, trong ngần.
Chúng ta cần có lần lên núi cao, thanh vắng, để nhìn thấy khuôn mặt ngá»i sáng của Äức Giêsu, nhỠđó chúng ta dá»… đón nháºn khuôn mặt bình thÆ°á»ng của Ngà i khi xuống núi, và khuôn mặt khổ Ä‘au của Ngà i trên tháºp tá»±.
Thế giá»›i hôm nay không thấy Chúa biến hình sáng láng, nhÆ°ng há» có thể cảm nghiệm được phần nà o khi thấy các Kitô hữu có khuôn mặt vui tÆ°Æ¡i, chan chứa niá»m tin, tình thÆ°Æ¡ng và hy vá»ng.
Sám hối là đổi tâm hồn, đổi khuôn mặt để chÃnh tôi và cả Há»™i Thánh mang má»™t khuôn mặt má»›i.
Gợi à Chia Sẻ
Bạn nghÄ© gì vá» khuôn mặt của bạn, đâu là những Ä‘iểm sáng và điểm tối? Bạn có dám xin má»™t ngÆ°á»i khác góp ý vá» những Ä‘iểm bạn chÆ°a rõ vá» bạn không?
Bạn nghÄ© gì vá» khuôn mặt giáo xứ của bạn, nhóm của bạn, gia đình của bạn? Trong mùa chay nà y, bạn có thể là m gì để khuôn mặt ấy ngá»i sáng hÆ¡n?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, xin biến đổi con, xin biến đổi con từ từ qua cầu nguyện.
Mỗi lần con thấy Chúa, xin biến đổi ánh mắt con.
Mỗi lần con rước Chúa, xin biến đổi môi miệng con.
Má»—i lần con nghe lá»i Chúa, xin biến đổi tai con.
Xin là m cho khuôn mặt con rạng ngá»i hÆ¡n sau má»—i lần gặp Chúa.
Ước chi má»i ngÆ°á»i thấy nét tÆ°Æ¡i tắn của Chúa trong nụ cÆ°á»i của con, thấy sá»± dịu dà ng của Chúa trong lá»i nói của con.
Thế giá»›i hôm nay không cần những Kitô hữu có bá»™ mặt chán nản và thất vá»ng.
Xin cho con biết nhẫn nại và can đảm cùng Ä‘i vá»›i Chúa và vá»›i tha nhân trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng gáºp ghá»nh. Amen. [Mục Lục]
8. Biến đổi
Cuá»™c sống của con ngÆ°á»i và vÅ© trụ vạn váºt là má»™t sá»± biến đổi liên lỉ. Có những biến đổi tÃch cá»±c nhÆ°ng cÅ©ng có những biến đổi tiêu cá»±c. Những biến đổi tÃch cá»±c là khi con ngÆ°á»i hay sá»± váºt chuyển từ má»™t tình trạng xấu sang má»™t tình trạng tốt hÆ¡n do ná»— lá»±c của chÃnh bản thân con ngÆ°á»i hay do trợ lá»±c từ bên ngoà i (Æ n Chúa, tha nhân, vÅ© trụ vạn váºt, những biến cố . . . ) Äiển hình cho sá»± biến đổi nà y có thể kể đến hình ảnh của má»™t Giakêu, của Phaolô, của các Tông đồ sau ngà y lá»… NgÅ© tuần . . . NhÆ°ng cÅ©ng có những biến đổi mang tÃnh tiêu cá»±c khi con ngÆ°á»i chá»n lá»±a cho mình má»™t thái Ä‘á»™ sống Ãch ká»·, tham lam và kiêu căng. Khi đó, há» Ä‘ang chuyển từ má»™t tình trạng tốt sang má»™t tình trạng xấu. Äó là hình ảnh của má»™t vua Saul - vị vua đầu tiên của Israel, của má»™t GiuÄ‘a Iscariot . . .Những cuá»™c biến đổi tháºt cần thiết biết bao trong cuá»™c sống dÆ°Æ¡ng thế của con ngÆ°á»i, nhÆ°ng phải là những cuá»™c biến đổi tÃch cá»±c. Khi con ngÆ°á»i không còn biến đổi nữa thì có thể nói là hỠđã chết rồi, hay có sống cÅ©ng chỉ là má»™t sá»± hiện hữu vô hồn và không có Ãch gì cho chÃnh mình cÅ©ng nhÆ° cho ngÆ°á»i khác.
Bà i Ä‘á»c má»™t hôm nay tÆ°á»ng thuáºt cho chúng ta vá» việc Ãpraham nghe theo tiếng Chúa gá»i để ra Ä‘i đến má»™t miá»n đất mà Ông không há» biết trÆ°á»›c đó. Ông Ä‘ang ở trong má»™t quá trình biến đổi, nói đúng hÆ¡n là ông Ä‘ang được biến đổi. Bởi lẽ tác nhân biến đổi cuá»™c Ä‘á»i của ông chÃnh là Thiên Chúa , nên cuá»™c Ä‘á»i của ôn g và tÆ°Æ¡ng lai của ông tháºt huy hoà ng và vững chắc.
Tin mừng hôm nay cÅ©ng tÆ°á»ng thuáºt cho chúng ta nghe vá» việc Chúa Giêsu biến đổi dung mạo của Ngà i trên núi trÆ°á»›c mặt ba môn đệ thân tÃn là Phêrô, Giacôbê và Gioan. Cuá»™c biến đổi mà Ngà i Ä‘ang thá»±c hiện mang má»™t ý nghÄ©a tÃch cá»±c, tiên báo vinh quang phục sinh huy hoà ng sau khi Ngà i chu toà n thánh ý của Chúa Cha trong chÆ°Æ¡ng trình cứu chuá»™c con ngÆ°á»i sá»± biến đổi tuyệt vá»i nà y là m cho các môn đệ ngây ngất trÆ°á»›c vẻ đẹp của má»™t Thiên Chúa vốn là Chân, Thiện, Mỹ.
Cuá»™c biến đổi tÃch cá»±c nà o cÅ©ng đòi buá»™c con ngÆ°á»i phải hy sinh, phải công tác và o phần của mình má»™t cách chủ Ä‘á»™ng và o trong đó. NhÆ° hạt lúa muốn trở thà nh cây lúa thì phải chấp nháºn má»™t sá»± biến đổi âm thầm trong Ä‘au Ä‘á»›n vì sá»± mục nát và thối Ä‘i của mình. Vinh quang phục sinh và phần thưởng trá»ng đại trên thiên quốc cÅ©ng dà nh cho những ai biết hy sinh quên mình, biến chấp nháºn được biến đổi và thanh lá»c bởi Lá»i của Chúa và giáo huấn của Há»™i thánh.
Biết trÆ°á»›c sá»± yếu Ä‘uối và nhát đảm của các môn đệ, Äức Giêsu đã cho các ông thấy và chiêm ngấm trÆ°á»›c vinh quang của Ngà i, vinh quang mà Ngà i sẽ lấy lại sau khi Ä‘i và o cuá»™c tá» nạn nhằm cứu chuá»™c con ngÆ°á»i khá»i vòng nô lệ của tá»™i lá»—i. Vinh quang đó cÅ©ng sẽ dà nh cho các môn đệ và cho tất cả chúng ta nếu chúng ta tÃch cá»±c và chủ Ä‘á»™ng góp phần và o chÆ°Æ¡ng trình cứu chuá»™c mà Thiên Chúa đã và đang thá»±c hiện vì con ngÆ°á»i và cho con ngÆ°á»i .
Chúa Giêsu biến đổi dung nhan của Ngà i trÆ°á»›c nhằm biểu lá»™ vinh quang vốn có của Ngà i trÆ°á»›c mặt các môn đệ và cÅ©ng là nhằm biến đổi các môn đệ để các ông trở nên can đảm hÆ¡n tin tưởng hÆ¡n và biết tÃn thác hÆ¡n và o Thiên Chúa.
Chúng ta Ä‘ang sống trong những ngà y Chay thánh. Giáo há»™i tha thiết má»i gá»i chúng ta hãy là m má»™t cuá»™c biến đổi tÃch cá»±c cho cuá»™c Ä‘á»i của mình. Nếu chúng ta Ä‘ang ở trong má»™t tình trạng xấu hay má»™t tình trạng tá»™i lá»—i, chúng ta hãy can đảm và mạnh dạn biến đổi và cầu xin Æ¡n được biến đổi để cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta được nhẹ nhà ng thÆ° thái và đảm bảo cho tÆ°Æ¡ng lai của chúng ta được huy hoà ng nhÆ° tổ phụ Abraham của chúng ta. Hay nếu chúng ta Ä‘ang ở trong má»™t tình trạng không có gì tệ hại cho lắm, thì chúng ta cÅ©ng cần là m má»™t cuá»™c biến đổi tÃch cá»±c để có má»™t tình trạng tốt hÆ¡n, và tiếp nháºn má»™t sức sống tốt hÆ¡n. Hãy là m cho cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta trở thà nh má»™t dòng sông không ngừng chảy vá» Biển cả và tiếp nháºn nguồn nÆ°á»›c sạch tinh từ Biển cả là chÃnh Thiên Chúa của chúng ta. [Mục Lục]
9. Chúa biển đổi và biến đổi để theo Chúa – Anmai
Thiên Chúa chá»n má»—i ngÆ°á»i, má»—i dân tá»™c má»—i cách; Thiên Chúa gá»i má»—i ngÆ°á»i má»—i dân tá»™c má»—i cách cách tùy theo Thánh ý của Ngà i. Ngà i gá»i, Ngà i chá»n để cho cho ngÆ°á»i ấy, dân tá»™c ấy trở thà nh con cái, trở thà nh dân riêng để thừa hưởng sản nghiệp của Ngà i.
Hôm nay, qua sách Sáng Thế, chúng ta được nghe trình thuáºt Thiên Chúa đã chá»n và gá»i Ãp-ram. Quả tháºt là má»™t lối chá»n, lối gá»i sốc vì lẽ Thiên Chúa bảo Ãp-ram lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i theo lá»i Chúa chỉ vẽ. Sốc vì lẽ Ä‘ang sống nÆ¡i quê cha đất tổ an bình nhÆ°ng giá» phải ra Ä‘i. Äứng trÆ°á»›c lá»i má»i gá»i ấy Ãp-ram cÅ©ng hết sức đắn Ä‘o vì không biết rằng mình Ä‘i nhÆ° váºy không biết cuá»™c Ä‘á»i, tÆ°Æ¡ng lai mình sẽ Ä‘i vỠđâu. Tin và o lá»i Chúa, Ãp-ram đã lên Ä‘Æ°á»ng. Thiên Chúa hứa sẽ chúc phúc cho những ai chúc phúc cho Ãp-ram và nguyá»n rủa những ai nguyá»n rủa Ãp-ram.
Nếu chúng ta tiếp tục Ä‘á»c lại lịch sá» Israel và đá»c lại cuá»™c Ä‘á»i của Ãp-ram thì thá» thách lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đến xứ sở khác chỉ là má»™t trong những muôn và n thá» thách của Thiên Chúa thôi. Chắc chúng ta không thể nà o quên được thá» thách cay nghiệt nhất trong cuá»™c Ä‘á»i Ãp-ram đó là việc sát tế đứa con trai duy nhất, đứa con trai đầu lòng mà ông bà có trong khi tuổi già hết sức mong manh khi có con. Thế nhÆ°ng, vẫn má»™t niá»m tÃn thác và o Thiên Chúa, Ãp-ram đã hiến tế luôn cục cÆ°ng I-sa-ác. Sau thá» thách ấy, Thiên Chúa đã đổi tên ông thà nh Ãp-ra-ham và cho ông luôn cả má»™t cái tên là "cha của những kẻ tin".
Thế đấy ! Ãp-ra-ham đã xác tÃn và đã tin và o Thiên Chúa. Ãp-ra-ham lên Ä‘Æ°á»ng và lên Ä‘Æ°á»ng dẫu rằng không biết mình Ä‘i đâu và đá»i mình sẽ ra sao.
Khi Ãp-ra-ham tin theo Chúa, Ä‘i theo Chúa thì cuá»™c Ä‘á»i của ông hoà n toà n thay đổi. Ông không còn sống cho mình nữa nhÆ°ng ông sống cho Thiên Chúa, trong Thiên Chúa và vá»›i Thiên Chúa.
Ngà y hôm nay, qua trình thuáºt của Matthêu, chúng ta cÅ©ng được thấy được sá»± biến đổi, được thay đổi khi bÆ°á»›c theo Chúa.
Các môn đệ, chẳng ai biết Chúa Giêsu là ai cả, chỉ là những ngÆ° phủ hết sức bình thÆ°á»ng, Ä‘ang vá lÆ°á»›i bên bá» biển và sau khi nghe tiếng gá»i của Chúa các ông đã bá» cha mẹ, vợ con và đi theo Chúa. Tháºt ra mà nói, quyết định của các ông là quyết định liá»u. Cuá»™c sống Ä‘ang ấm êm bên cha, bên mẹ, bên gia đình, bên vợ bên con bá»—ng dÆ°ng Ä‘i theo cái con ngÆ°á»i mà ngay cả "chim có hang - chồn có tổ" còn Con NgÆ°á»i không có chá»— tá»±a đầu. Bấp bênh chÆ°a từng có, mông lung hết sức tưởng tượng.
Quen nhau, ở vá»›i nhau má»™t thá»i gian và rồi hôm nay Chúa Giêsu "má»i" bốn môn đệ thân tÃn Ä‘i theo Ngà i. Hôm nay không phải lang thang đây đó ở bá» biển nà y, đồng bằng kia mà hôm nay lại Ä‘i lên núi. Bảo Ä‘i thì Ä‘i chứ có biết gì đâu vì Ä‘i theo Thầy là lẽ hết sức bình thÆ°á»ng. Thế nhÆ°ng, hôm nay lại là má»™t ngà y hết sức đặc biệt. NhÆ° Matthêu thuáºt lại, chúng ta thấy hôm nay Chúa Giêsu cho các môn đệ thân tÃn thấy vinh quang của Ngà i, Chúa Giêsu tá» mình cho các môn đệ thấy vá» mình: "Sáu ngà y sau, Äức Giê-su Ä‘em các ông Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an là em ông Gia-cô-bê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông. Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng. Và bá»—ng các ông thấy ông Mô-sê và ông Ê-li-a hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i. Bấy giỠông Phê-rô thÆ°a vá»›i Äức Giê-su rằng: "Lạy Ngà i, chúng con ở đây, tháºt là hay! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, má»™t cho Ngà i, má»™t cho ông Mô-sê, và má»™t cho ông Ê-li-a." Ông còn Ä‘ang nói, chợt có đám mây sáng ngá»i bao phủ các ông, và có tiếng từ đám mây phán rằng: "Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!"
Tháºt kinh khủng ! Má»i ngà y thì thầy Giêsu của mình hết sức bình thÆ°á»ng nhÆ°ng hôm nay dung mạo bá»—ng khác, y phục khác và có cả Mô-sê và Ê-li-a hiện ra để Ä‘Ã m đạo nữa. Má»™t cảnh tượng không thể tưởng tượng được và trong cái vinh quang ấy Phêrô đã nhanh nhảu nói vá»›i Chúa Giêsu để ông dá»±ng lá»u cho Thầy mình ở đây để ông cùng các môn đệ chiêm ngưỡng cái vinh quang tuyệt vá»i nà y.
Sau biến cố hết sức đặc biệt nà y, Thầy và trò xuống núi, trở vá» vá»›i cái Ä‘á»i thÆ°á»ng loan báo Tin Mừng. Chúa Giêsu hé lá»™ cho các môn đệ thấy vá» con ngÆ°á»i tháºt của mình, hé cho các môn đệ thấy vinh quang tháºt của mình.
Trong hà nh trình theo Chúa, trong hà nh trình loan báo Tin mừng, vốn dÄ© mang trong mình là pháºn ngÆ°á»i má»ng dòn yếu Ä‘uối, ắt hẳn các môn đệ cÅ©ng ngã lên té xuống vì đức tin má»ng dòn non yếu. Thế nhÆ°ng, được ở gần Chúa Giêsu, được ở bên Chúa Giêsu và đặc biệt qua Thánh Thể và qua Phục Sinh các môn đệ ở trong Chúa Giêsu nữa. Ở bên, ở trong để rồi cuá»™c Ä‘á»i của các môn đệ khác vá»›i những ngÆ°á»i không tin. Cuá»™c Ä‘á»i các môn đệ khác vá»›i những ngÆ°á»i không tin. Dù gặp khó khăn, dù gặp thá» thách nhÆ°ng các môn đệ đã lấp lánh, đã chiếu sáng cuá»™c Ä‘á»i của các Ngà i ở giữa vòm trá»i Ä‘en tối nhÆ° Thánh Phaolô má»i gá»i "Anh em hãy chiếu sáng nhÆ° những vì sao giữa thế gian".
Chiếu sáng giữa thế gian nhÆ° Phaolô má»i gá»i không phải là tẩm xăng và o ngÆ°á»i để đốt cho ngÆ°á»i sáng lên để má»i ngÆ°á»i được thấy ! Chiếu sáng giữa thế gian không phải là mua dầu, mua đèn gắn và o trong ngÆ°á»i để mình tá»a sáng cho thế gian. Chiếu sáng giữa thế gian có nghÄ©a là chiếu tá»a ánh sáng của Chúa Giêsu, ánh sáng của Tin mừng ở giữa cuá»™c Ä‘á»i nà y.
Ãnh sáng mà Chúa Giêsu muốn, mà Thánh Phalô má»i gá»i còn phảng phất trong I-sa-i-a chÆ°Æ¡ng 58. Chúng ta Ä‘á»c I-sa-i-a chÆ°Æ¡ng 58 sẽ gặp tâm tình nhÆ° thế nà y:
Cách ăn chay mà Ta Æ°a thÃch chẳng phải là thế nà y sao:
mở xiá»ng xÃch bạo tà n, tháo gông cùm trói buá»™c,
trả tá»± do cho ngÆ°á»i bị áp bức, Ä‘áºp tan má»i gông cùm?
Chẳng phải là chia cÆ¡m cho ngÆ°á»i đói,
rÆ°á»›c và o nhà những ngÆ°á»i nghèo không nÆ¡i trú ngụ;
thấy ai mình trần thì cho áo che thân,
không ngoảnh mặt là m ngÆ¡ trÆ°á»›c ngÆ°á»i anh em cốt nhục?
Bấy giỠánh sáng ngươi sẽ bừng lên như rạng đông,
vết thương ngươi sẽ mau là nh.
Äức công chÃnh ngÆ°Æ¡i sẽ mở Ä‘Æ°á»ng phÃa trÆ°á»›c,
vinh quang Äức Chúa bao bá»c phÃa sau ngÆ°Æ¡i.
Bấy giá», ngÆ°Æ¡i kêu lên, Äức Chúa sẽ nháºn lá»i,
ngÆ°Æ¡i cầu cứu, NgÆ°á»i liá»n đáp lại: "Có Ta đây! "
Nếu ngÆ°Æ¡i loại khá»i nÆ¡i ngÆ°Æ¡i ở
gông cùm, cá» chỉ Ä‘e doạ và lá»i nói hại ngÆ°á»i,
nếu ngÆ°Æ¡i nhÆ°á»ng miếng ăn cho kẻ đói,
là m thoả lòng ngÆ°á»i bị hạ nhục,
thì ánh sáng ngươi sẽ chiếu toả trong bóng tối,
và tối tăm của ngÆ°Æ¡i chẳng khác nà o chÃnh ngá». (Is 58, 6-10)
Thế đấy! Những lá»i má»i trên đây của I-sa-i-a cho chúng ta biết thế nà o là ánh sáng của những ai mang trong mình danh Kitô hữu.
Chúng ta Ä‘ang sống trong mùa Chay Thánh, I-sa-i-a vừa nhắc cho chúng ta cách ăn chay mà Thiên Chúa Æ°a thÃch, mà Thiên Chúa má»i gá»i: rÆ°á»›c và o nhà những ngÆ°á»i nghèo không nÆ¡i trú ngụ;thấy ai mình trần thì cho áo che thân,không ngoảnh mặt là m ngÆ¡ trÆ°á»›c ngÆ°á»i anh em cốt nhục?Bấy giỠánh sáng ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên nhÆ° rạng đông...
Xin cho chúng ta biết bắt chÆ°á»›c nhÆ° Ãp-ra-ham biến đổi cuá»™c Ä‘á»i khi bÆ°á»›c theo Chúa, xin cho chúng ta cÅ©ng biết bắt chÆ°á»›c nhÆ° các môn đệ cÅ©ng biến đổi con ngÆ°á»i hèn kém của mình để bÆ°á»›c theo Chúa. [Mục Lục]
10. Thiên Chúa vẫn còn hiển dung
(TrÃch từ ‘Cùng Äá»c Tin Mừng’ – Lm. Ignatiô Trần Ngà )
Nếu bạn là má»™t ngÆ°á»i từ hà nh tinh khác vừa má»›i đáp xuống địa cầu lần đầu tiên, ắt bạn sẽ thấy trái đất nầy quá Ä‘á»—i nhiệm mầu: ngay cả má»—i chiếc lá, má»—i chiếc vá» sò, má»—i cánh bÆ°á»›m, má»—i bông hoa... Ä‘á»u có má»™t sắc thái riêng, má»™t vẻ đẹp riêng tháºt quyến rủ, tháºt nhiệm mầu và bạn cảm thấy tâm hồn ngây ngất vì vẻ đẹp lạ lùng của chúng.
Thế nhÆ°ng trong thá»±c tế, không mấy ai có thể cảm nháºn được vẻ đẹp nhiệm mầu của những tạo váºt nhÆ° thế. Tại sao?
Vì má»—i lần nhìn và o những sá»± váºt chung quanh, chúng ta không nhìn chúng bằng cặp mắt đầy ngạc nhiên của trẻ thÆ¡, bằng ánh mắt của ngÆ°á»i má»›i thấy sá»± váºt lần đầu; chúng ta không nhìn chúng y nhÆ° chúng là , nhÆ°ng chúng ta để cho những hình ảnh ta có vá» chúng (vốn có sẵn trong tâm trà ta) phóng hiện ra bên ngoà i và bao phủ lên những váºt đó.
Thế là vạn váºt chung quanh ta trở thà nh cÅ© rÃch và nhà m chán, vẻ đẹp tinh khôi nhiệm mầu của chúng đã bị hình ảnh ta có vá» chúng phóng rá»i ra che phủ nên không còn hiển dung ra được nữa. Má»™t trong những nổ lá»±c của thiá»n nhân là thanh tẩy cái nhìn mang tÃnh chủ quan của mình vá» ngoại giá»›i để có thể cảm nháºn được vạn váºt đúng vá»›i bản chất của nó. Lúc đó, sá»± kỳ diệu của thế giá»›i sẽ hiện nguyên hình.
Trong cuốn sách The Golden String, văn sÄ© ngÆ°á»i Anh Bede Griffiths mô tả lại má»™t khám phá diệu kỳ của ông khi còn là má»™t cáºu há»c sinh.
Má»™t buổi chiá»u hè, Bede Griffiths ung dung thÆ° thái dạo chÆ¡i ở bìa rừng. Trong lúc thÆ¡ thẩn má»™t mình bá»—ng dÆ°ng cáºu nháºn ra tiếng hót lÃu lo của Ä‘Ã n chim trên tà ng cây má»›i tuyệt vá»i là m sao! Cáºu rất ngạc nhiên vì từ hồi nà o đến giá» chÆ°a bao giỠđược nghe chúng hót hay đến thế.
Äang lúc tiếp tục bÆ°á»›c tá»›i, cáºu gặp thấy những Ä‘oá hoa của những bụi táo gai nhÆ° Ä‘ang mỉm cÆ°á»i niá»m nở chà o đón cáºu trông dá»… thÆ°Æ¡ng lạ lùng và đang toả hÆ°Æ¡ng trong gió. Bede cÅ©ng rất ngạc nhiên vì từ trÆ°á»›c tá»›i nay cáºu đã từng thấy những bông hoa nhÆ° thế nở rá»™ cả trăm lần mà không há» nháºn ra vẻ đẹp tinh khôi và hÆ°Æ¡ng thÆ¡m dịu dà ng của chúng.
Sau cùng cáºu tìm đến má»™t nÆ¡i yên tÄ©nh, đứng tá»±a và o thân cây, lặng ngắm vầng kim ô Ä‘ang dần dần chìm xuống sau rặng núi lam cuối chân trá»i. Bá»—ng chốc cáºu cảm thấy trá»i đất vô cùng huyá»n diệu và bất giác cáºu nghiêng mình quì gối xuống biểu lá»™ má»™t niá»m cảm xúc rất thánh thiêng: cáºu vừa trải nghiệm được sá»± hiện diện rất nhiệm mầu của Thiên Chúa trong tạo váºt của Ngà i.
* * *
Theo Tin Mừng Matthêu được trÃch Ä‘á»c hôm nay, chiá»u hôm ấy trên núi cao, ba môn đệ Phêrô, Gioan và Giacôbê cÅ©ng có những trải nghiệm tuyệt vá»i vá» Chúa Giêsu. CÅ©ng vẫn là Chúa Giêsu bằng xÆ°Æ¡ng bằng thịt mà các ông vẫn thÆ°á»ng gặp gỡ tiếp xúc hằng ngà y, nhÆ°ng lần nầy, các ông lại nhìn thấy Ngà i dÆ°á»›i má»™t dung mạo má»›i: tháºt sáng ngá»i, tháºt hấp dẫn và đầy uy nghi, lại có cả Môi-sê và tiên tri Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i Ngà i.
Lòng đầy hoan lạc, các ông không muốn cho giây phút mầu nhiệm đó trôi Ä‘i. Các ông muốn nÃu kéo khoảnh khắc thần tiên ấy lại nên Phêrô thay mặt anh em thÆ°a vá»›i Chúa Giêsu: "Lạy Ngà i, chúng con ở đây, tháºt là hay! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, má»™t cho Ngà i, má»™t cho ông Môsê, và má»™t cho ông Êlia."
* * *
Hôm nay, Thiên Chúa vẫn hiển dung dÆ°á»›i thiên hình vạn trạng nhÆ°ng vì đôi mắt chúng ta bị che phủ nên không nháºn ra Ngà i.
* Vinh quang của Thiên Chúa vẫn được hiển dung (được tá» bà y) trong các tạo váºt của Ngà i, qua bầu trá»i lung linh ánh sao đêm hay những áng mây rá»±c rỡ ban ngà y, qua những cánh đồng, những khe suối và rừng cây, qua tiếng chim ca, qua bông hoa Ä‘ang nở, qua má»i tạo váºt chung quanh...
Vua ÄavÃt cảm nháºn được vinh quang ấy rạng ngá»i lên trong vÅ© trụ nên đã thốt lên:
"Trá»i xanh tÆ°á»ng thuáºt vinh quang Thiên Chúa.
Không trung loan báo việc tay NgÆ°á»i là m" (Tv 19, 2)
* Tình yêu của Thiên Chúa được hiển dung (được tá» bà y) rõ nét nÆ¡i tình thÆ°Æ¡ng chan chứa của ngÆ°á»i cha ngà y đêm lao nhá»c vì con, qua sá»± hi sinh miệt mà i của ngÆ°á»i mẹ, vắt kiệt sức mình để chăm lo cho Ä‘Ã n con khôn lá»›n...
* Mầu nhiệm Ba Ngôi Thiên Chúa cÅ©ng được hiển dung nÆ¡i các gia đình đấm ấm thuáºn hoà , chan chứa yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất.
* Và đặc biệt, Thiên Chúa vẫn hiển dung rạng ngá»i nÆ¡i những anh chị em cùng sống vá»›i ta, nhÆ°ng tiếc thay, chúng ta không cảm nháºn được, nên bá» lÆ¡, nên thá» Æ¡ và không còn muốn dá»±ng lá»u chung sống vá»›i những hiện thân của Chúa chung quanh chúng ta.
Thông thÆ°á»ng, chúng ta nhìn Ä‘á»i, nhìn ngÆ°á»i qua cặp kÃnh mà u Ä‘en nên chúng ta chỉ thấy được khÃa cạnh u tối của ngÆ°á»i Ä‘á»i. Xin Chúa thanh tẩy nhãn quan chúng ta để có thể nháºn ra má»i ngÆ°á»i là hiện thân của Thiên Chúa, là chi thể của Chúa Giêsu.
Ba môn đệ nháºn ra Thiên Chúa hiển dung nÆ¡i thân pháºn ngÆ°á»i phà m của Äức Giêsu thì chúng ta cÅ©ng xin Chúa cho chúng ta được nháºn ra Chúa hiển dung nÆ¡i những anh chị em Ä‘ang sống chung quanh, nhỠđó, chúng ta sẽ cảm nháºn được hạnh phúc chan hoà vì được sống cùng, sống bên nhau và có thể nói nhÆ° thánh Phêrô xÆ°a: chúng con được ở chung vá»›i nhau nÆ¡i đây thì tháºt là hạnh phúc. (Mt 17,4) [Mục Lục]
11. Chúa hiển dung – Lm. Ignatiô Trần NgÃ
NgÆ°á»i Ä‘á»i thÆ°á»ng mang hai bá»™ mặt: mặt tháºt và mặt nạ. Khi mặt nạ rÆ¡i xuống, bá»™ mặt tháºt sẽ hiển dung (biểu lá»™ ra bên ngoà i).
Khi nháºp thể là m ngÆ°á»i, Chúa Giêsu mang dung mạo con ngÆ°á»i, mang bản tÃnh và khuôn mặt con ngÆ°á»i, hoà n toà n trở nên giống nhÆ° con ngÆ°á»i, ngoại trừ tá»™i lá»—i. Vì thế, ngÆ°á»i đồng hÆ°Æ¡ng Na-da-rét gá»i NgÆ°á»i là "Bác thợ" (Mác-cô 6,3) hay "con Bác thợ Giu-se, con bà Maria" (Lc 4, 22. Mt 13, 55)
Hầu hết ngÆ°á»i Do-thái đồng thá»i vá»›i Chúa Giêsu chỉ nhìn thấy khuôn mặt nhân loại của Chúa Giêsu mà thôi nên cho rằng NgÆ°á»i chỉ là ngÆ°á»i phà m. Há» trách Chúa Giêsu lá»™ng ngôn khi NgÆ°á»i tá» ra NgÆ°á»i là Con Thiên Chúa. "Ông là ngÆ°á»i phà m mà tá»± xÆ°ng mình là Con Thiên Chúa."
NhÆ°ng ngoà i bản tÃnh nhân loại, Chúa Giêsu còn có bản tÃnh Thiên Chúa.
Khi Chúa Giêsu hiển dung
TrÆ°á»›c khi bÆ°á»›c và o cuá»™c khổ nạn, Chúa Giêsu báo trÆ°á»›c cho các môn đệ biết NgÆ°á»i sẽ lên Giê-ru-sa-lem để hiến thân chịu chết. Lá»i tiên báo nầy là m cho tinh thần các môn đồ bấn loạn.
Äể củng cố tinh thần sa sút của các ông, nhằm giúp các ông vượt qua thá» thách Ä‘au thÆ°Æ¡ng sắp đến và bá»n chà theo mình đến cùng, Chúa Giêsu bá»™c lá»™ cho ba môn đệ thân tÃn thấy chân tÆ°á»›ng của NgÆ°á»i: NgÆ°á»i là Äấng uy nghi sáng láng, là Con yêu dấu của Chúa Cha. Sá»± kiện nầy được thánh sá» Mat-thêu thuáºt lại nhÆ° sau: "Äức Giêsu Ä‘em các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan … tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông. Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng. Và bá»—ng các ông thấy ông Môsê và ông Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i." … "Chợt có đám mây sáng ngá»i bao phủ các ông, và có tiếng từ đám mây phán rằng: "Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!"
Dung mạo Thiên Chúa được hiển dung nÆ¡i Äức Giêsu Na-da-rét trên ngá»n núi cao đã là m cho tâm hồn ba môn đệ ngất ngây trong niá»m hạnh phúc vô biên. Vì thế, Phêrô muốn sống mãi giá» khắc tuyệt vá»i ấy và không muốn rá»i bá» khung cảnh thần tiên đó. Ông Ä‘á» nghị dá»±ng lá»u ở lại lâu dà i trên núi: "Bấy giỠông Phêrô thÆ°a vá»›i Äức Giêsu rằng: "Lạy Ngà i, chúng con ở đây, tháºt là hay! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, má»™t cho Ngà i, má»™t cho ông Môsê, và má»™t cho ông Êlia."
Sá»± hiển dung của Chúa Giêsu trÆ°á»›c mặt ba môn đệ đã khiến cho tâm hồn các vị trà n ngáºp niá»m vui và hạnh phúc; còn khi chúng ta hiển dung, để lá»™ chân tÆ°á»›ng, để lá»™ khuôn mặt tháºt của ta ra thì ngÆ°á»i khác sẽ cảm thấy thế nà o?
Khi chúng ta hiển dung
Jiddu Krishnamurti, ngÆ°á»i Ấn-Ä‘á»™ (1895- 1986) là má»™t tác giả và nhà diá»…n thuyết nổi tiếng vá» các vấn Ä‘á» triết há»c và tinh thần, cho rằng, trong má»—i con ngÆ°á»i có ba "nhân váºt" Ä‘ang chung sống:
* Má»™t là "tôi-là ". Äây là con ngÆ°á»i tháºt của tôi, chân tÆ°á»›ng của tôi. Và dụ: bản chất tôi (tôi-là ) là ngÆ°á»i tham lam, Ãch ká»·, lÆ°á»i biếng…)
* Hai là "Tôi-muốn-là ". Äây không phải là bản chất con ngÆ°á»i tôi, nhÆ°ng là con ngÆ°á»i mà tôi mong muốn trở thà nh. Và dụ: Tôi hiện là ngÆ°á»i tham lam, Ãch ká»·, lÆ°á»i biếng nhÆ°ng tôi muốn sống nhÆ° là ngÆ°á»i quảng đại, vị tha, năng Ä‘á»™ng…
* Ba là "Tôi-tưởng-tôi-là ". Äây cÅ©ng không phải là bản chất con ngÆ°á»i tôi, nhÆ°ng là ảo tưởng tôi có vá» mình. Và dụ: Má»™t số kinh sÆ° và Pha-ri-sêu thá»i Chúa Giêsu thá»±c chất là ngÆ°á»i tham lam dối trá, nhÆ°ng cứ tưởng mình là ngÆ°á»i công chÃnh đạo đức.
Äây chÃnh là cái mặt nạ đẹp mà tôi Ä‘eo lên để che Ä‘áºy khuôn mặt tháºt u ám của mình. Từ lâu nay tôi tưởng tôi là ngÆ°á»i Ä‘Ã ng hoà ng, đạo đức, mẫu má»±c… Tôi nháºp vai khá tốt nên những ngÆ°á»i má»›i tiếp xúc Ä‘á»u tưởng tôi là ngÆ°á»i đạo đức chân chÃnh và ngay cả bản thân tôi cÅ©ng tưởng mình nhÆ° váºy. NhÆ°ng đến má»™t lúc nà o đó, ở má»™t nÆ¡i nà o đó, tôi vô tình đánh rÆ¡i mặt nạ khá»i khuôn mặt mình; lúc bấy giá» tôi má»›i "hiển dung", má»›i hiện nguyên hình là má»™t tên đạo đức giả.
Bà i há»c từ Lá»i Chúa
Lá»i Chúa trong Tin Mừng hôm nay má»i gá»i tôi nhìn tháºt sâu và o đáy lòng mình, nhìn xuyên qua vai diá»…n mà tôi Ä‘ang đóng - vai "tôi-tưởng-tôi-là " - để nháºn ra bản chất con ngÆ°á»i tôi (tôi-là ) tháºt là khả ố. Từ đó, tôi má»›i tá»± thấy xấu hổ vá» mình. Từ đó tôi má»›i quyết tâm cải thiện cuá»™c Ä‘á»i, tô Ä‘iểm dung nhan, trau dồi cho mình những phẩm chất cao đẹp.
Nhá» thế, khi phải "hiển dung" (tức là bá»™c lá»™ chân tÆ°á»›ng) trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i khác (dù muốn hay không việc nầy cÅ©ng phải xảy ra), chân dung tôi không đến ná»—i u ám, xám xịt, mốc meo… nhÆ°ng có được má»™t chút sáng ngá»i, phần nà o giống nhÆ° chân dung chói lá»i của Chúa Giêsu khi NgÆ°á»i hiển dung trên núi vá»›i ba môn đệ năm xÆ°a. [Mục Lục]
12. Vinh quang – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Äể chuẩn bị chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ loà i ngÆ°á»i, Thiên Chúa đã chá»n ông Abram là m tổ phụ má»™t dân tá»™c. Và o thá»i Ä‘iểm đó, ông Abram và bà Sara còn hiếm muá»™n, vì tuổi đã cao mà chÆ°a có con nối dòng. Thiên Chúa đã ban lá»i hứa: Ta sẽ là m cho ngÆ°Æ¡i nên má»™t dân lá»›n, Ta sẽ ban phúc cho ngÆ°Æ¡i, cùng là m vinh danh ngÆ°Æ¡i, ngÆ°Æ¡i sẽ được diá»…m phúc (Stk 12, 2). Tổ phụ đã bÆ°á»›c Ä‘i trong niá»m tin phó thác và má»™t lòng tin tưởng tuyệt đối và o sá»± quan phòng của Thiên Chúa. Theo lệnh Chúa, ông bà đã rá»i quê hÆ°Æ¡ng xứ sở Ä‘i đến miá»n đất Chúa hứa. Ông Abram đã trải qua biết bao thá» thách thăng trầm. Ông vâng lệnh Chúa má»™t cách vô Ä‘iá»u kiện, ngay cả khi Thiên Chúa muốn ông hiến dâng đứa con trai Ä‘á»™c nhất là m hy tế. Qua sá»± trung tÃn, Abram đã được Thiên Chúa đổi tên thà nh Abraham. Abraham trở nên tổ phụ của tất cả những ngÆ°á»i có niá»m tin và o Thiên Chúa duy nhất. Ông đã được Thiên Chúa Ä‘oái hoà i ban cho có con Ä‘Ã n, cháu đống nối dòng trải qua muôn thế hệ từ Ä‘á»i ná» tá»›i Ä‘á»i kia.
Dân tá»™c Do-thái thuá»™c dòng dõi của tổ phụ Abraham. Má»™t dân tá»™c đã được Chúa yêu thÆ°Æ¡ng chăm sóc dẫn Ä‘Æ°á»ng, nhÆ°ng cÅ©ng là má»™t dân phải chịu nhiá»u sá»± đắng cay, khổ Ä‘au và thăng trầm nhất trong lịch sá» nhân loại. Khoảng năm 1300 B.C., dòng dõi con cháu của tổ phụ Abraham đã rá»i nÆ°á»›c Ai-cáºp để tiến và o Miá»n Äất Hứa. Năm 996 trÆ°á»›c Công Nguyên, Vua Äavid đã chiếm hữu thà nh Giêrusalem và đặt là m thủ đô của vÆ°Æ¡ng quốc. Con của vua Äavid là vua Salômôn đã xây dá»±ng Äá»n ThỠđầu tiên năm 950 B.C. để kÃnh thá» Thiên Chúa. Năm 586 B.C., Äá»n thá» Giêrusalem đã bị phá hủy bởi Vua Nebuchadezzar và dân chúng đã phải chịu cảnh lÆ°u đầy tại Babylon. Năm 515 B.C., con dân được trở vá» quê hÆ°Æ¡ng xứ sở để xây dá»±ng lại Äá»n Thá» lần thứ hai. Khi Chúa Giêsu xuất hiện rao giảng Tin Mừng, Ngà i đã tiên báo vá» sá»± sụp đổ của Ä‘á»n thá» Giêrusalem. Và o năm 70 A.D., Äá»n Thá» Giêrusalem đã bị tà n phá bình địa bởi Hoà ng đế Titô và chỉ còn để lại bức tÆ°á»ng than khóc ô nhục cho tá»›i nay.
Trải qua 20 thế ká»·, dân tá»™c Do-thái chịu trăm ngà n thách đố dÆ°á»›i sá»± chiếm đóng và đô há»™ của nhiá»u quốc gia. Dân chúng phải Ä‘i tản mác khắp nÆ¡i trên thế giá»›i. Mãi tá»›i năm 1948, NÆ°á»›c Do-thái má»›i được công nháºn là má»™t nÆ°á»›c Ä‘á»™c láºp và tá»± trị. Giêrusalem trở thà nh thủ đô của nÆ°á»›c Do-thái (State of Israel). Và nhá» sá»± qủa cảm dÅ©ng lá»±c của thần dân Do-thÃa từ khắp má»i nÆ¡i trên thế giá»›i, năm 1967, hỠđã mở cuá»™c chiến tranh tấn công 6 ngà y và o các nÆ°á»›c lân bang của Israel, đã ná»›i rá»™ng và tái chiếm nhiá»u phần đất của tổ tiên thuở xÆ°a. Gần 2 ngà n năm lÆ°u lạc, giỠđây, dân tá»™c Do-thái đã chÃnh thức được sống trên phần đất mà các tổ phụ đã dá»±ng xây. Miá»n đất đã ghi dấu tất cả những giai Ä‘oạn thăng trầm qua thá»i các tổ phụ, các quan án, các vua, các tiên tri và hình thà nh lịch sá» Æ n Cứu Äá»™. ChÃnh trên miá»n đất nà y, Chúa Giêsu đã xuất hiện rao giảng Tin mừng cứu Ä‘á»™. Má»™t ngà y kia, Chúa đã Ä‘Æ°a ba môn đệ lên núi Taborê và biến hình vinh quang trÆ°á»›c mặt các ông. Thiên Chúa vẫn Ä‘oái thÆ°Æ¡ng con dân mà NgÆ°á»i đã chá»n: Ta sẽ ban phúc cho ai chúc phúc ngÆ°Æ¡i, và chúc dữ cho ai chúc dữ ngÆ°Æ¡i. Má»i dân tá»™c trên mặt đất sẽ nhá» ngÆ°Æ¡i mà được diá»…m phúc" (Stk 12, 3).
Tất cả những lá»i giảng dạy uy quyá»n cùng vá»›i những phép lạ kèm theo đã chứng tháºt Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa. Chúa đã hạ mình nháºp thể mặc lấy thân xác loà i ngÆ°á»i để cÆ° ngụ giữa chúng ta. Chúa biến hình là trở vá» tình trạng nguyên thủy của Äấng là trung gian vạn váºt. Chúa đã muốn mạc khải bản tÃnh Thiên Chúa cho các môn đệ. NgÆ°á»i đã tá» hiện vinh quang cao cả Ä‘Ãch thá»±c: NgÆ°á»i biến hình trÆ°á»›c mặt các ông: mặt NgÆ°á»i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i, áo NgÆ°á»i trở nên trắng nhÆ° tuyết (Mt 17, 2). Chúa biến hình là để củng cố niá»m tin và khai mở mầu nhiệm vá» sá»± sống vÄ©nh cá»u cho các tông đồ. NhÆ°ng rồi Chúa Giêsu không dừng lại trong sá»± biến hình vinh quang sáng láng, Ngà i còn phải xuống núi dấn thân hoà n tất con Ä‘Æ°á»ng thánh giá khổ Ä‘au để cứu Ä‘á»™ nhân loại. Äây chỉ là má»™t khoảnh khắc hé mở má»™t niá»m hy vá»ng vinh phúc bất diệt.
Cùng hiện diện vá»›i Chúa Giêsu, có ông Môisen và tiên tri Êlia và ba tông đồ Phêrô, Gioan và Giacôbê Ä‘i theo Chúa. Phêrô sung sÆ°á»›ng chìm đắm trong nguồn ân sủng cõi thiên đã muốn lÆ°u lại trong cảnh giá»›i thần tiên: Lúc ông còn Ä‘ang nói, thì có má»™t đám mây sáng bao phủ các Ngà i, và có tiếng từ trong đám mây phán rằng: "Äây là Con Ta yêu dấu rất đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»i" (Mt 17, 5). Thiên Chúa Cha đã chứng nháºn sứ mệnh cao cả của Chúa Giêsu Cứu Thế. Kinh nghiệm trên núi Taborê là nguồn hy vá»ng sáng ngá»i cho các tông đồ và cho chúng ta còn Ä‘ang lữ hà nh dÆ°á»›i thế. Chúa Giêsu sẽ dẫn chúng ta qua con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá tá»›i vinh quang. Chúng ta không thể Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng tắt để đạt được triá»u thiên vinh thắng. Các tông đồ đã xác tÃn con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i theo Chúa.
Trong Mùa Chay Thánh, chúng ta có cÆ¡ há»™i trở vá» nguồn để suy gẫm sứ vụ của Chúa Kitô. Ngà i đã từng bÆ°á»›c trải nghiệm những cám dá»—, những Ä‘au khổ và vinh quang. Con Ä‘Æ°á»ng mòn Chúa đã Ä‘i loan báo tin mừng không Ä‘Æ¡n giản dá»… dà ng. Cụ thể, Chúa đã phải trèo dốc, vượt đồi, lên non và vá»›i đôi chân trần rảo khắp các là ng mạc và thà nh thị. Chúa không chỉ giảng dạy nÆ¡i Há»™i ÄÆ°á»ng, nhÆ°ng đã dong duổi khắp chốn qui tụ từng nhóm nhá» má»i gá»i sám hối đổi Ä‘á»i, dáºy dá»— sá»± tháºt vá» nÆ°á»›c trá»i và chữa là nh bệnh hoạn táºt nguyá»n cả thân xác và tâm hồn. Trong ba năm giảng dạy, Chúa đã thi hà nh sứ vụ từ Galilê, miá»n Nazareth, qua ngả Samaria và xuống Giuđêa, trá»ng tâm là Giêrusalem. Khoảng cách từ Bắc xuống Nam rất xa xôi và núi non hiểm trở. Chúa đã táºn dụng má»i cÆ¡ há»™i để cải hóa lòng ngÆ°á»i và uốn nắn trái tim của há» trong tình yêu.
Thánh Phaolô trong thÆ¡ gởi cho Timôthêô đã má»i gá»i sá»± cá»™ng tác loan truyá»n tin mừng cứu Ä‘á»™: Con thân mến, con hãy đồng lao cá»™ng tác vá»›i Cha vì Tin Mừng, nhá» quyá»n lá»±c của Thiên Chúa, (2Tm 1, 8). Phaolô tá»± nháºn là đứa con đẻ non trong ân sủng cứu Ä‘á»™ của Chúa, nhÆ°ng ông đã hết mình truyá»n rao chân lý mà ông đã lãnh nháºn từ chÃnh Chúa Kitô phục sinh. Cho dù đối diện vá»›i sá»± khó khăn, bị xua trừ, bắt bá»›, đánh Ä‘áºp, tù đầy và ngay cả sá»± chết, Phaolô vẫn má»™t niá»m tin tưởng và cáºy trông và o sá»± sống trÆ°á»ng sinh và vinh quang bất diệt mà Chúa Kitô sẽ thưởng ban. Tin mừng cứu Ä‘á»™ đã được tiếp tục truyá»n rao đến khắp cùng bá» cõi, những ai tin và o Chúa Kitô thì sẽ được lãnh Æ¡n cứu Ä‘á»™.
Chúa Kitô đã đến trần gian và đã hoà n tất sứ vụ của Ngà i. Ngà i đã chiến thắng sá»± dữ và thần chết. Lá»i Tin Mừng của Chúa có uy lá»±c giải thoát và dẫn Ä‘Æ°á»ng chúng ta bÆ°á»›c và o miá»n đất trÆ°á»ng sinh. Chúng ta không còn phải tìm kiếm đâu xa, nhÆ°ng hãy trở vá» múc táºn nguồn Æ¡n cứu Ä‘á»™ trong niá»m tin và o Chúa Kitô, và o Thánh Kinh và đá»i sống Bà tÃch của Giáo Há»™i. Tin mừng sẽ giải thoát và dẫn dắt chúng ta tá»›i vinh quang sáng ngá»i. Thánh Phaolô viết: NhÆ°ng bây giá» má»›i tá» bà y bằng sá»± xuất hiện của Äức Giêsu Kitô, Äấng Cứu Chuá»™c chúng ta, NgÆ°á»i đã dùng Tin Mừng tiêu diệt sá»± chết và chiếu soi sá»± sống, và sá»± không hÆ° nát được tá» rạng (2Tm 1, 10). Sá»± biến hình của Chúa Giêsu là dấu chứng kỳ diệu và là niá»m hy vá»ng tuyệt đối cho má»i kẻ còn Ä‘ang lữ hà nh giữa biển Ä‘á»i ô trá»c nà y.
Lạy Chúa, vinh quang của Chúa chói lòa. Chúa là ánh sáng chiếu dá»i và o thế gian u tối. Xin cho chúng con biết dõi theo ánh sáng của Chúa để tìm vá» nguồn an lạc và nguồn sống vinh phúc trÆ°á»ng sinh. [Mục Lục]
13. Con yêu dấu – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Mầu nhiệm Ngôi Lá»i nháºp thể đã được tá»a sáng trên đỉnh núi. Chúa Giêsu biến hình, mặt NgÆ°á»i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i. Chúa Giêsu tá» mình: Bao lâu Thầy còn ở thế gian, Thầy là ánh sáng thế gian."(Ga. 9,5). Äây là hình ảnh Con Thiên Chúa tháºt. Thánh Matthêo đã diá»…n tả sá»± biến hình má»™t cách ngắn gá»n nhÆ°ng đã nói lên được ý nghÄ©a và sứ mệnh cứu Ä‘á»™ của Chúa Giêsu. Từ khi Chúa Giêsu hạ sinh là m ngÆ°á»i, Chúa đã xuất hiện trÆ°á»›c công chúng má»™t cách âm thầm nhÆ° má»i ngÆ°á»i trong tất cả má»i sinh hoạt. Chúa chấp nháºn sá»± phát triển tiệm tiến trong thá»i gian và không gian tá»± nhiên.Chúa Giêsu Kitô là Ngôi Hai, là Ngôi Lá»i, là Con Thiên Chúa và là Con yêu dấu của Chúa Cha. Từ nguyên thủy đã có Ngôi Lá»i, Ngôi Lá»i vẫn hÆ°á»›ng vá» Thiên Chúa. Ngôi Lá»i là Con Thiên Chúa (Ga. 1,1). Khi Ngôi Lá»i xuống trần, thiên thần đồng thanh ca tụng: "Vinh danh Thiên Chúa trên trá»i, bình an dÆ°á»›i thế cho loà i ngÆ°á»i Chúa thÆ°Æ¡ng." (Lc.2,14). Khi Chúa Giêsu chịu phép rá»a bởi Gioan tại sông GioÄ‘an: Lại có tiếng từ trá»i phán rằng: "Con là Con yêu dấu của Cha, Cha hà i lòng vá» Con."(Mc. 1,11). Chúa Giêsu biến hình trên núi có tiếng Chúa Cha phán: "Äây là Con Ta yêu dấu rất đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»i" (Mt.17,5). Sau khi sống lại từ cõi chết, Chúa Giêsu tiếp tục hiện diện vá»›i các tông đồ qua nhiá»u cách và luôn chúc bình an cho các ông: “Các ông còn Ä‘ang nói, thì chÃnh Äức Giêsu đứng giữa các ông và bảo: "Bình an cho anh em!" (Lc. 24,36). Chúng ta nháºn thấy hình ảnh xuyên suốt qua cuá»™c Ä‘á»i Chúa Cứu Thế. Ngà i là Con Thiên Chúa đến Ä‘em bình an cho nhân loại.
Chúa đã chia sẻ cuá»™c sống vá»›i con ngÆ°á»i má»™t cách cụ thể. Chúa lao Ä‘á»™ng để kiếm miếng cÆ¡m manh áo nhÆ° má»i ngÆ°á»i. Hằng ngà y, Chúa muốn há»c biết và trải qua những kinh nghiệm của Ä‘á»i thÆ°á»ng. Chúa quan sát má»i việc trong nhà ngoà i ngõ. Khi ra giảng đạo, Chúa dùng tất cả những câu truyện cụ thể kinh nghiệm trong Ä‘á»i sống. Chúa lấy tất cả những và dụ dá»… hiểu để truyá»n rao chân lý NÆ°á»›c Trá»i. Chúa dùng các tỉ dụ, ngụ ngôn, dụ ngôn hay câu truyện rất tháºt Ä‘i đôi vá»›i cuá»™c sống nÆ¡i vùng quê thôn dã. Chúa rà nh rẽ những phÆ°Æ¡ng thức gieo trồng, nấu nÆ°á»›ng, ép nho và ủ rượu. Chúa há»c biết cách xá» dụng muối Æ°á»›p, men trong đấu bá»™t, đèn để trên giá và mang đèn phải mang dầu theo.
Chúa lôi cuốn quần chúng lại gần qua lá»i giảng dáºy Ä‘Æ¡n sÆ¡, thẳng thắn và đầy uy quyá»n. Chúa không dùng những triết thuyết cao siêu, trừu tượng hay lý thuyết khô khan khó hiểu. Lá»i Chúa tháºt giản dị và cụ thể dà nh cho má»i tầng lá»›p. Ai nghe cÅ©ng có thể hiểu được ý nghÄ©a, trừ những ngÆ°á»i nhắm mắt và bịt tai không muốn lắng nghe. Từ những ngÆ°á»i chà i lÆ°á»›i thất há»c quê mùa đến những thầy thông luáºt cÅ©ng đã thấm nhuần đạo lý của Chúa. Lá»i của Chúa tháºt trong sáng và có sức thuyết phục sâu Ä‘áºm.
Chúa còn thá»±c hiện rất nhiá»u phép lạ để chữa là nh ná»i thứ bệnh há»an táºt nguyá»n, cho kẻ mù được thấy, kẻ Ä‘iếc được nghe, ngÆ°á»i câm nói được, ngÆ°á»i què Ä‘i được, xua Ä‘uổi tà thần, hóa bánh ra nhiá»u để nuôi dân, truyá»n sóng biển im lặng, mẻ cá đầy trà n và cho kẻ chết sống lại... Äây là những phép lạ tá» uy quyá»n của Chúa trên vạn váºt. Chúa biến hình má»™t sá»± kiện vÄ© đại trong lịch sá» cứu Ä‘á»™, Chúa tá» mình cho các môn đệ thân tÃn. Chúa biến hình trở lại nguyên dạng đã có từ nguyên thủy. Má»™t mầu nhiệm nháºp thể không ai hiểu thấu. Chúa mặc lấy xác phà m vá»›i thân pháºn của con ngÆ°á»i giá»›i hạn trong thá»i gian và không gian. ChÃnh Ngà i đã tá»± nguyện tÆ°á»›c bá» vinh quang và chấp nháºn thân pháºn tôi đòi: NgÆ°á»i lại còn hạ mình, vâng lá»i cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, chết trên cây tháºp tá»± (Ph. 2,8)
Chúa Giêsu có hai bản tÃnh: bản tÃnh Thiên Chúa và bản tÃnh loà i ngÆ°á»i. Má»™t Thiên Chúa tháºt trong thân xác phà m nhân. ChÃnh Thiên Chúa đó bị ngÆ°á»i Ä‘á»i khinh bỉ, tẩy chay, xua Ä‘uổi, chối từ, đánh Ä‘áºp, khặc nhổ trên mặt, nhạo cÆ°á»i, Ä‘á»™i mạo gai, vác thánh giá, bị con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i xét xá» và kết án tá» hình. ChÃnh những con ngÆ°á»i đã từng chịu Æ¡n đã giÆ¡ tay xin tha cho Baraba và giết Giêsu. Giết Con Thiên Chúa.
Chúa Giêsu là mặt trá»i công chÃnh và là ánh sáng thế gian. Chúa Giêsu lại nói vá»›i ngÆ°á»i Do-thái: "Tôi là ánh sáng thế gian. Ai theo tôi, sẽ không phải Ä‘i trong bóng tối, nhÆ°ng sẽ nháºn được ánh sáng Ä‘em lại sá»± sống."(Ga. 8,12). Thiên Chúa cao cả sáng chói nhÆ° mặt trá»i váºy mà bị con ngÆ°á»i vô tâm xô đẩy vùi dáºp, đánh Ä‘áºp tà n nhẫn, máu me dÃnh bết châu thân, nhịn đói nhịn khát, bị đóng Ä‘inh chân tay và o thánh giá và bị treo lên lÆ¡ lá»ng cho chết dần. Ngà i chÃnh là Thiên Chúa. Con ngÆ°á»i phà m hèn mà dám giết chết Thiên Chúa trong xác phà m.
Tiếng từ trá»i cao: Äây là Con Ta yêu dấu rất đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»i (Mt.17,5). Loà i ngÆ°á»i đã giết ngÆ°á»i Con yêu dấu của Thiên Chúa Cha. Ngà y nay nhiá»u ngÆ°á»i vẫn tiếp tục hùa nhau giết Con của Thiên Chúa và loại trừ Ngà i ra khá»i Ä‘á»i sống. NgÆ°á»i Con đó bị xét xá» nhÆ° má»™t tá»™i nhân và được xếp và o hà ng các tá»™i nhân Ä‘em Ä‘i xá» tá». NgÆ°á»i Con đẹp lòng Thiên Chúa Cha đã hy sinh mạng sống để cứu Ä‘á»™ chúng sinh. Chúng ta suy gẫm và chăm chú nhìn hình ảnh ngÆ°á»i Con yêu dấu chết giang tay trên tháºp giá. Qua hÆ¡n hai ngà n năm, Ngà i vẫn tiếp tục bị ngÆ°á»i Ä‘á»i tẩy chay, khinh bỉ và xua Ä‘uổi. Không phải ngÆ°á»i ta xua Ä‘uổi loại trừ má»™t ông Giêsu nà o đó, mà là đang loại trừ chÃnh Con Má»™t Thiên Chúa.
Con Ta yêu dấu chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i và áo Ngà i trắng nhÆ° tuyết. Chúa Giêsu là ánh sáng chiếu dá»i và o đêm tối, nhÆ°ng bóng tối không tiếp nháºn ánh sáng: Ãnh sáng chiếu soi trong bóng tối và bóng tối đã không diệt được ánh sáng (Ga. 1,5). Nhìn thấy ánh sáng chói lòa, các môn đệ sợ hãi và ngã sấp mình xuống đất. Ãnh sáng của Chúa Kitô soi dá»i thấu táºn tâm can của các tông đồ, các ngà i thốt lên rằng: Lạy Thầy, chúng con được ở đây thì tốt lắm (Mt. 17,4). Tháºt sung sÆ°á»›ng khi được ở bên Chúa.
Hình ảnh Chúa Giêsu biến hình trên núi đã hé mở má»™t chút vinh quang của Ngà i cho các tông đồ. Sá»± vinh quang luôn hiện diện trong Ngà i qua lá»i giảng dáºy, qua các phép lạ và qua chÃnh con ngÆ°á»i của Ngà i. Chúa Giêsu sẽ trở lại vá»›i vinh 59
quang Ä‘Ãch thá»±c khi Ngà i hoà n tất công trình cứu Ä‘á»™ qua con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Chúa Giêsu đã đổ tá»›i giá»t máu cuối cùng trong thân pháºn con ngÆ°á»i. Tình yêu trá»n vẹn hiến dâng Chúa Cha để Ä‘á»n bù tá»™i lá»—i của chúng ta. Ngà i yêu chúng ta tá»›i cùng: Không có tình thÆ°Æ¡ng nà o cao cả hÆ¡n tình thÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i đã hy sinh tÃnh mạng vì bạn hữu của mình (Ga. 15,13).
Chúng ta được cứu chuá»™c bằng giá máu của Con Thiên Chúa. Chúa Con đã hiến tế má»™t lần là đủ để Ä‘á»n tá»™i thay cho cả thế giá»›i. Chúng ta hưởng nhá» Æ¡n cứu Ä‘á»™ mang lại nguồn sống. Chỉ nÆ¡i Äức Kitô chúng ta sẽ có sá»± sáng và sá»± sống: Ở nÆ¡i NgÆ°á»i là sá»± sống và sá»± sống là ánh sáng cho nhân loại (Ga. 1,4). Chúa Giêsu biến hình mặc khải cho chúng ta vá» vinh quang ngà y sau mà chúng ta hy vá»ng sẽ được chung hưởng ánh sáng ngà n thu vá»›i Ngà i.
Trong cuá»™c lữ hà nh thế gian còn nhiá»u bóng tối che phủ và còn nhiá»u thá» thách mà chúng ta phải vượt qua. Äừng khi nà o chúng ta chán nản bá» cuá»™c. Hãy nhá»› rằng con Ä‘Æ°á»ng Chúa đã Ä‘i qua là con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Phải Ä‘i qua Ä‘au khổ má»›i tá»›i vinh quang. Nhiá»u lần Chúa Giêsu đã nhắc nhở chúng ta: Thầy đây, đừng sợ. Chúng ta hãy khẩn khoản xin vá»›i Chúa nhÆ° thánh Phêrô: NhÆ°ng thấy gió thổi thì ông đâm sợ, và khi bắt đầu chìm, ông la lên: "ThÆ°a Ngà i, xin cứu con vá»›i! (Mt. 14, 30).
Sau khi biến hình sáng chói, Chúa Giêsu và các tông đồ phải Ä‘i xuống núi và trở vá» cuá»™c sống thá»±c tế hằng ngà y. Chúa Giêsu không muốn Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng tắt dá»… dà ng. Ngà i muốn Ä‘i trá»n con Ä‘Æ°á»ng và sứ mệnh mà Cha đã trao phó. Sứ mệnh cứu Ä‘á»™ không chỉ qua sá»± giảng dạy và thá»±c hà nh các phép lạ, nhÆ°ng là chấp nháºn Ä‘au khổ và cái chết. Không có má»™t hy lá»… nà o cao trá»ng hÆ¡n hy tế của Chúa Giêsu trên tháºp giá. Con Thiên Chúa đã Ä‘i đến cùng táºn trong tất cả má»i trạng huống của cuá»™c Ä‘á»i. Từ khi Chúa hạ thân nghèo hèn trong máng cá» cho tá»›i lúc thân trần treo trên tháºp giá. Không có má»™t con ngÆ°á»i nà o dám bÆ°Æ¡c xuống thẳm sâu nhÆ° Chúa. Chúa đã bÆ°á»›c xuống và cứu con ngÆ°á»i lên.
Chúng ta không thể Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng tắt để đến Æ¡n cứu Ä‘á»™. Chúng ta hãy cố gắng sống tốt từng phút giây mà Chúa đã ban. Hoà n tất tốt giây phút hiện tại trong yêu thÆ°Æ¡ng tha thứ và chia sẻ bác ái. Hãy ngÆ°á»›c nhìn lên tháºp giá của Chúa để tìm nguồn ủi an và gắn kết yêu thÆ°Æ¡ng. Chúa sẽ dẫn chúng ta đến nguồn Æ¡n cứu Ä‘á»™. Chúng ta biết rằng phải qua thánh giá má»›i đạt tá»›i vinh quang.
Äây chÃnh là hồng ân cứu Ä‘á»™. Äây chÃnh là tình yêu! Chúa đã chết vì yêu! Chúa đã chết vì tá»™i lá»—i chúng con. Chúng con dâng lá»i ngợi khen, cảm tạ và tán tụng danh Chúa đến muôn ngà n Ä‘á»i. [Mục Lục]
14. ''Bản tÃnh khó dá»i'' – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Tiếng đứa em lanh lảnh nói: Chị hai sao lại bỠanh rể?
+ Vì anh ấy cỠbạc, rượu chè nên chị không chịu được.
+ NhÆ°ng anh ấy đã có táºt cá» bạc, rượu chè trÆ°á»›c khi lấy chị mà .
+ Vì chị tưởng là thá»i gian anh ấy sẽ biến đổi, ai ngá» cà ng ngà y cà ng tệ hÆ¡n!
NgÆ°á»i xÆ°a thÆ°á»ng có câu: “Bản tÃnh khó dá»iâ€, “chứng nà o táºt ấy†đá»u nói lên tÃnh cách của má»™t con ngÆ°á»i khó mà thay đổi được. Thay đổi má»™t thói quen của con ngÆ°á»i thì có thể, nhÆ°ng rất khó lòng thay đổi bản tÃnh má»™t khi đã ăn sâu trong con ngÆ°á»i của há».
Thói hay chá»i của Chà Phèo là má»™t Ä‘iển hình. Chà Phèo đã được Nam Cao phác há»a nhÆ° má»™t tên vô lại, tối ngà y say sỉn, chỉ là m được má»™t việc duy nhất là chá»i khống và ăn vạ. Vá» tà i chá»i của hắn, Nam Cao tả: Hắn vừa Ä‘i vừa chá»i. Bao giá» cÅ©ng thế, cứ rượu xong là hắn chá»i. Bắt đầu chá»i Trá»i. Có há» gì? Trá»i có của riêng nhà nà o? Rồi hắn chá»i Ä‘á»i. Thế cÅ©ng chẳng sao: Ä‘á»i là tất cả nhÆ°ng chẳng là ai. Tức mình hắn chá»i ngay tất cả là ng VÅ© Äại. NhÆ°ng cả là ng VÅ© Äại ai cÅ©ng nhủ: “Chắc nó trừ mình ra!â€. Không ai lên tiếng cả. Tức tháºt! á»’! Thế nà y thì tức tháºt! Tức chết Ä‘i được mất!
Äã thế, hắn phải chá»i cha đứa nà o không chá»i nhau vá»›i hắn. NhÆ°ng cÅ©ng không ai ra Ä‘iá»u. Mẹ kiếp! Thế thì có phà rượu không? Thế thì có khổ hắn không? Không biết đứa chết mẹ nà o đẻ ra thân hắn cho hắn khổ đến nông ná»—i nà y? A ha! Phải đấy, hắn cứ thế mà chá»i, hắn chá»i đứa chết mẹ nà o đẻ ra thân hắn, đẻ ra cái thằng Chà Phèo! Hắn nghiến răng và o mà chá»i cái đứa đã đẻ ra Chà Phèo.
Xem ra ở Ä‘á»i ai cÅ©ng có táºt xấu. Ai cÅ©ng có Ä‘iá»u phải sá»a, vì “nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiệnâ€, nhÆ°ng thá»i gian đã biến chúng ta ra xấu xa bởi biết bao thói hÆ° táºt xấu. Sá»± khôn ngoan nhắc nhở chúng ta phải cố gắng biến mình trở lại hình ảnh ban đầu, đừng ngoan cố sống trong tá»™i lá»—i, hãy sá»a mình nên hoà n thiện theo hình ảnh của Chúa. Má»™t hình ảnh tinh tuyá»n không để dục vá»ng là m chủ. Má»™t hình ảnh trong sáng không để vẩn đục bằng những thói hÆ° táºt xấu.
Hôm nay, Chúa biến hình trở vá» vá»›i căn tÃnh Thiên Chúa của Ngà i. Phê-rô đã ngây ngất khi chiêm ngắm dung nhan tháºt của Thầy Giêsu. Phê-rô cùng các môn đệ cà ng thêm xác tÃn vá» Thiên tÃnh trong con ngÆ°á»i của Thầy Giêsu. Phê-rô cảm thấy toại nguyện và chỉ còn mong muốn má»™t Ä‘iá»u duy nhất là được ở bên Chúa mãi mãi.
Sứ Ä‘iệp ngà y lá»… Chúa hiển dung nhÆ° nhắc nhở chúng ta nhá»› mình là há»a ảnh của Thiên Chúa. Con ngÆ°á»i được tạo dá»±ng giống hình ảnh Thiên Chúa, thế nên con ngÆ°á»i phải giữ mãi vẻ đẹp tinh tuyá»n của phẩm giá con ngÆ°á»i. Nếu có những Ä‘am mê táºt xấu là m chúng ta biến chất thì đây là dịp Chúa nhắc nhở chúng ta phải biến hình má»—i ngà y trở vá» vá»›i căn tÃnh của chúng ta là hình ảnh của Chúa? Là hình ảnh của Chúa thì không thể là m tôi cho ma quá»·? Là hình ảnh của Chúa thì không thể để cho dục vá»ng lôi kéo chúng ta là m Ä‘iá»u xấu? Là hình ảnh của Chúa chúng ta phải luôn hÆ°á»›ng vá» sá»± thiện, luôn có những Æ°á»›c mÆ¡ thanh cao, luôn sống vị tha và phục vụ má»i ngÆ°á»i.
Tiếc rằng, con ngÆ°á»i hôm nay đã để mình biến chất trong dòng Ä‘á»i lắm cám dá»— bon chen. Nhiá»u ngÆ°á»i đã bán rẻ phẩm giá là m ngÆ°á»i để đổi lấy chút danh lợi thú trần gian. Nhiá»u ngÆ°á»i đã không chỉ biến chất mà còn biến dạng khi lao mình tìm kiếm và thá»a mãn dục vá»ng đến ná»—i xem thÆ°á»ng luân thÆ°á»ng đạo lý là m ngÆ°á»i. Äôi khi còn vì danh lợi thú mà là m hại đồng loại, mà gây nên biết bao Ä‘au thÆ°Æ¡ng cho nhân thế.
Ước gì má»—i ngÆ°á»i chúng ta hãy biết mình là hình ảnh của Thiên Chúa tháºt tốt đẹp biết bao, để biết trân trá»ng, gìn giữ nét đẹp đó trong cuá»™c sống của mình. Äồng thá»i cÅ©ng biết trân trá»ng vẻ đẹp ấy nÆ¡i tha nhân qua Ä‘á»i sống bác ái, vị tha. Xin Chúa giúp chúng ta biết biến đổi mình má»—i ngà y trở nên giống Chúa hÆ¡n trong suy nghÄ© và hà nh Ä‘á»™ng hầu xứng đáng là con cái Thiên Chúa. Amen. [Mục Lục]
15. Hãy biết mình – Lm. Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Cái quý nhất của con ngÆ°á»i là được tạo dá»±ng giống hình ảnh Thiên Chúa. Cái hạnh phúc lá»›n nhất của con ngÆ°á»i là gìn giữ nét đẹp cao qúy đó nÆ¡i phẩm giá là m ngÆ°á»i của mình. Và điá»u cần thiết nhất để có má»™t cuá»™c sống tốt vá»›i má»i ngÆ°á»i là nháºn ra tha nhân cÅ©ng chÃnh là hình ảnh của Thiên Chúa.
Thế nhÆ°ng, nhiá»u ngÆ°á»i đã phủ nháºn Ä‘iá»u cao qúy nÆ¡i phẩm giá là m ngÆ°á»i của mình. Há» không tin rằng có Thiên Chúa. Há» chối từ sá»± sống thần linh mà Thiên Chúa đã ban cho con ngÆ°á»i. Từ đó ngÆ°á»i ta cÅ©ng không lo gìn giữ cái đẹp của phẩm giá là m ngÆ°á»i của mình. Há» chỉ thấy con ngÆ°á»i là má»™t loà i váºt có ăn có uống. Thế giá»›i của há» là má»™t thế giá»›i mạnh thắng, yếu thua, và "cá lá»›n nuốt cá bé". Há» không nháºn ra sá»± liên Ä‘á»›i giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i Ä‘á»u là hình ảnh Thiên Chúa, cần phải tôn trá»ng và sống tốt vá»›i nhau. Con ngÆ°á»i đã tá»± khÆ°á»›c từ phẩm giá cao qúy là hình ảnh Thiên Chúa nên cÅ©ng dá»… dà ng từ khÆ°á»›c nhau và đầy Ä‘oạ lẫn nhau. Thế giá»›i vẫn đầy những bất công và háºn thù. Con ngÆ°á»i vẫn vì những tham sân si mà là m hại lẫn nhau.
Có má»™t câu chuyện ngụ ngôn kể rằng: Ngà y xÆ°a thá» và sÆ° tá» sống gần nhau, nhÆ°ng sÆ° tá» rất kiêu ngạo, vẫn cho mình là to khoẻ nên xem thÆ°á»ng loà i thá». SÆ° tá» thÆ°á»ng mắng thá» và doạ nạt thá» suốt ngà y. Thá» tức mình không chịu nổi má»›i nghÄ© ra cách báo thù.
Một lần kia nó nói với sư tỠrằng:
- ThÆ°a ông anh, em vừa gặp má»™t thằng to lá»›n và trông giống anh lắm. Nó bảo em rằng: "Trên Ä‘á»i nà y nó chÆ°a sợ ai, và cÅ©ng chÆ°a ai dám đối mặt vá»›i nó". Thằng cha nà y không coi ai ra gì cả!
SÆ° tá» tức giáºn và bảo rằng:
- "Thế mà y có nhắc đến tên tao không?"
Thá» trả lá»i:
- Sao lại không? Em vừa nhắc đến tên anh thì nó lồng lộng lên và bảo rằng anh chỉ đáng đà n em nó thôi.
SÆ° tá» cà ng tức Ä‘iên ngÆ°á»i lên và há»i:
- Nó ở đâu? dẫn tao đến ngay.
Thá» liá»n dẫn sÆ° tá» ra sau núi, và chỉ má»™t cái giếng ở Ä‘Ã ng xa và bảo: Äấy, nó ở trong đó đấy!
SÆ° tá» Ä‘i lại gần giếng vẻ mặt căm tức nhìn xuống đáy giếng. Quả thá»±c, nó trông thấy ngay má»™t tên, vá»›i cặp mắt giáºn dữ Ä‘ang trừng trừng nhìn nó. SÆ° tá» rống lên má»™t tiếng, tên kia cÅ©ng rống lên má»™t tiếng. SÆ° tá» xù lông cổ lên tên kia cÅ©ng xù lông cổ lên. SÆ° tá» nhe nanh múa vuốt Ä‘e doạ, tên kia cÅ©ng hăm dá»a lại. SÆ° tá» căm tức đến tá»™t Ä‘á»™ dồn hết sức mình nhảy phốc xuống giếng để cho thằng khốn nạn kia má»™t tráºn. Thế là , con sÆ° tá» ngạo mạn tá»± huá»· diệt Ä‘á»i mình dÆ°á»›i giếng sâu...
Thất bại của sÆ° tá» là không nháºn ra mình nên đã lao và o cắn xé chÃnh hình ảnh của mình. SÆ° tá» chỉ muốn nhất. SÆ° tá» chỉ muốn là m bá chủ nên sẵn sà ng loại trừ tất cả các đối thủ có nguy cÆ¡ nguy hại đến vị trà số 1 của mình.
Nếu con ngÆ°á»i của má»i thá»i đại biết nhìn nháºn mình là hình ảnh của Thiên Chúa và má»i ngÆ°á»i là anh em vá»›i nhau, sẽ có những cách hà nh xá» tốt vá»›i nhau hÆ¡n. Nếu con ngÆ°á»i nháºn ra hình ảnh Chúa nÆ¡i tha nhân, chắc chắn sẽ không đối xá» tà n bạo vá»›i nhau. NhÆ°ng tiếc thay, nhiá»u ngÆ°á»i chỉ muốn là m chúa sÆ¡n lâm nên lao đầu và o cắn xé đồng loại, hà nh hạ đồng loại của mình và sẵn sà ng là m đủ trò để loại trừ đồng loại. Chồng đánh Ä‘áºp vợ. Cha mẹ đánh Ä‘áºp con cái. Anh em đầy Ä‘oạ nhau. Hà ng xóm láng giá»ng đáng lẽ "tối lá»a tắt đèn có nhau", nhÆ°ng lại "bá»›i lông tìm vết" và là m hại lẫn nhau.
Hôm nay, lá»… Chúa hiển dung nghÄ©a là Chúa tá» hiện đúng dung nhan tháºt của Ngà i. Má»™t dung nhan thánh thiện rạng ngá»i mà bấy lâu nay nhân tÃnh đã che phủ thiên tÃnh của Ngà i. Má»™t dung nhan tinh tuyá»n của má»™t vì Thiên Chúa là Thánh, ngà n trùng chà thánh đến ná»—i cả ba môn đệ Ä‘á»u ngây ngất vì được chiêm ngắm dung nhan tháºt của Thầy Giêsu. Ba môn đệ đã cúi mình kÃnh phục trÆ°á»›c dung nhan tháºt của Chúa Giêsu. Äó chÃnh là sứ Ä‘iệp mà mùa chay Ä‘ang má»i gá»i chúng ta: hãy tá» hiện dung nhan tháºt của chúng ta là hình ảnh của Thiên Chúa ra lá»i nói và việc là m của mình. Hãy thể hiện sá»± thánh thiện của hình ảnh Thiên Chúa nÆ¡i chÃnh mình để anh em được chiêm ngưỡng. Hãy biểu lá»™ lối sống "nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiện" của phẩm giá là m ngừơi để anh em được hạnh phúc khi sống vá»›i chúng ta.
Mùa chay là mùa má»i gá»i chúng ta hãy tìm lại hình ảnh ban đầu của tạo dá»±ng. Hãy gạn đục khÆ¡i trong để hình ảnh của Chúa luôn tá» hiện ra nÆ¡i bản thân của chúng ta. Hãy tìm lại hình ảnh tinh tuyá»n ban đầu của mình, má»™t hình ảnh chÆ°a bị lòng ham muốn danh lợi thú là m hoen ố, má»›i thấy phẩm giá cao đẹp của con ngÆ°á»i tháºt cao qúy hÆ¡n muôn loà i. Có ý thức được sá»± cao qúy nÆ¡i phẩm giá là m ngÆ°á»i má»›i biết trân trá»ng và gìn giữ cho mình và cho anh em. Phẩm giá con ngÆ°á»i cao qúy hÆ¡n má»i danh lợi thú trần gian, thế nên đừng bao giá» vì má»™t chút bổng lá»™c trần gian, má»™t chút vui sÆ°á»›ng mau qua mà đánh mất phẩm giá của mình và là m tổn thÆ°Æ¡ng đến phẩm giá của tha nhân.
Xin Chúa giúp chúng ta can đảm tẩy rá»a những bợn nhÆ¡ tá»™i lá»—i là m hoen ố lÆ°Æ¡ng tri, và xin Chúa thêm Æ¡n trợ giúp để chúng ta luôn gìn giữ nét đẹp nÆ¡i phẩm giá là m ngÆ°á»i của mình và của tha nhân. Amen. [Mục Lục]
16. Chúa Hiển Dung – Radio Veritas Asia
(TrÃch từ ‘Má»—i Ngà y Má»™t Tin Vui’)
Trong phụng vụ Chúa Nháºt thứ hai Mùa Chay nà y, Giáo Há»™i cho chúng ta chia sẻ phần nà o tâm tÆ° của Chúa Giêsu và ba môn đệ Phêrô, Gioan và Giacôbê, là những ngÆ°á»i đã được Chúa Giêsu kêu gá»i đầu tiên và cÅ©ng là những ngÆ°á»i được Chúa Giêsu Ä‘em theo và o vÆ°á»n Giệtsêmani để cầu nguyện trÆ°á»›c khi Ngà i bÆ°á»›c và o cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó. Vá»›i tâm hồn tinh tế Æ°u ái, Chúa Giêsu biết rõ tâm tÃnh của các há»c trò mình, NgÆ°á»i biết há» vốn là những ngÆ° phủ chất phác, nhiệt tình nhÆ°ng khá bá»™p chá»™p. Há» hăng say Ä‘i theo NgÆ°á»i, hết lòng cá»™ng tác và o sứ mệnh của NgÆ°á»i, nhÆ°ng cÅ©ng từng có những phản ứng nóng nảy, bá»™c phát. Trong các câu chuyện kể của Tin Mừng, chúng ta thấy không Ãt lần Simon Phêrô nhanh nhẩu thay mặt các đồng bạn trả lá»i câu há»i của Chúa Giêsu, cho dù các lá»i ấy có thể là m Thầy mình buồn lòng. Tháºm chÃ, trong má»™t lần cản ngăn Chúa Giêsu vá» việc NgÆ°á»i sẽ tá»± nguyện lên Giêrusalem để chịu khổ hình, và Phêrô lúc đó đã bị Chúa Giêsu quở trách nặng lá»i nhÆ° sau: "Satan, lui lại Ä‘Ã ng sau Thầy, con cản lối Thầy, vì tÆ° tưởng của con không phải là tÆ° tưởng của Thiên Chúa mà của loà i ngÆ°á»i". Còn hai ông Gioan và Giacôbê thì cÅ©ng bá»™p chá»™p không kém, vì tÃnh nóng nảy, hai ông đã được Chúa Giêsu đặt biệt hiệu là con của thiên lôi. Hai ông đã bị Chúa Giêsu khiển trách vì đã muốn cho lá»a từ trá»i xuống thiêu hủy những ngÆ°á»i Samari không chịu tiếp đón NgÆ°á»i. Vì biết rõ tâm tÃnh của các ông, nên sau khi tiên báo lần thứ nhất vá» cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó của mình, Chúa Giêsu đã Ä‘em riêng các ông theo NgÆ°á»i lên núi cầu nguyện và cho các ông chứng kiến vinh quang của NgÆ°á»i. Ngay cả trong bà i Tin Mừng mà chúng ta vừa nghe Ä‘á»c hôm nay, ba ông vẫn còn nguyên vẹn tÃnh chất phác của mình, nên khi Chúa Giêsu chuyên tâm cầu nguyện thì các ông lại vô tÆ° nằm ngủ, và Chúa Giêsu vẫn để cho các ông ngủ say. Khi các ông bừng tỉnh thì má»™t khung cảnh huy hoà ng đã bao trùm lấy các ông, các ông được chiêm ngưỡng Chúa Giêsu trong vẻ vinh quang sáng lạn của NgÆ°á»i; có ông Môsê và ông Êlia xuất hiên để là m chứng rằng NgÆ°á»i là Äấng Thiên Sai mà Kinh Thánh đã loan báo. Quá kinh ngạc vì cảnh tượng huy hoà ng trÆ°á»›c mắt, Phêrô đã nói nhÆ° trong cÆ¡n mê sảng, kế đó ông lại được đám mây biểu hiện sá»± có mặt của Thiên Chúa bao trùm và được nghe tiếng Chúa Cha xác nháºn Chúa Giêsu là Con Yêu Dấu của Ngà i.
Khi nghe Ä‘oạn kể lại Chúa Giêsu tá» mình vinh hiển trên đây, chúng ta thấy mình ngây ngất, choáng ngợp trÆ°á»›c cảnh tượng thánh thiêng huy hoà ng ấy, chúng ta khâm phục các môn đệ Phêrô, Gioan và Giacôbê, vì các ông đã được chiêm ngắm vinh quang của Chúa Giêsu. Nhìn lại mình, chúng ta thấy Ä‘á»i sống đức tin của chúng ta sao mà nhạt nhẽo. Chúng ta tin rằng Chúa Giêsu đã phục sinh vinh hiển, nhÆ°ng dÆ°á»ng nhÆ° NgÆ°á»i ở táºn trên thiên cung xa vá»i. Còn chúng ta thì cứ loay hoay mãi vá»›i những chuyện Ä‘á»i thÆ°á»ng nÆ¡i chốn trần gian nà y. Tâm trạng của chúng ta cứ buồn buồn sao ấy. Tháºt ra, chúng ta không chỉ quẩn quanh vá»›i những thăng trầm thế sá»± mà thôi. Hiện giá», Chúa Giêsu cÅ©ng quan tâm đến má»—i ngÆ°á»i chúng ta, nhÆ° NgÆ°á»i đã từng quan tâm đến các môn đệ nhÆ° Phêrô, Gioan và Giacôbê ngà y xÆ°a. NgÆ°á»i biết rõ tâm tÃnh của má»—i ngÆ°á»i chúng ta vá»›i những Æ°u Ä‘iểm và khuyết Ä‘iểm của từng cá nhân, bằng những cách thế khác nhau. Qua những sá»± kiện và những dấu chỉ khác nhau, NgÆ°á»i cÅ©ng cho chúng ta chia sẻ những giây phút vinh quang, hoan lạc của NgÆ°á»i, để tá» lá»™ cho chúng ta đại cuá»™c cứu Ä‘á»™ của NgÆ°á»i và giúp chúng ta vững bÆ°á»›c trên Ä‘Æ°á»ng sống đạo. Nếu chúng ta không nháºn ra những lúc NgÆ°á»i tá» mình nhÆ° thế, có thể vì chúng ta chÆ°a đủ bén nhạy trong Ä‘á»i sống đức tin, hoặc vì chúng ta không nghÄ© rằng mình được Chúa Giêsu Æ°u ái quan tâm đến thế.
Quả tháºt, Chúa Kitô Phục Sinh vẫn thÆ°á»ng xuyên đến vá»›i má»—i ngÆ°á»i chúng ta dù không rá»±c rỡ ánh hà o quang nhÆ° lúc tá» lá»™ cho ba môn đệ ngà y xÆ°a, nhÆ°ng vẫn đủ để tạo ra những dấu ấn có sức củng cố đức tin của chúng ta. Äại thi hà o Tagore đã viết vá» Ä‘iá»u nà y trong tác phẩm "Lá»i Dâng" nhÆ° sau:
"Anh không nghe thấy ư?
BÆ°á»›c chân NgÆ°á»i thầm lặng
NgÆ°á»i tá»›i, tá»›i và luôn luôn thÆ°á»ng tá»›i
NgÆ°á»i tá»›i, tá»›i và luôn luôn thÆ°á»ng tá»›i
Hà ng giá», hà ng đêm, hà ng ngà y, hà ng thá»i đại, anh Æ¡i".
Lạy Chúa Giêsu, trong cuá»™c sống Ä‘á»i thÆ°á»ng của con, Chúa dùng muôn và n phÆ°Æ¡ng cách để tá» lá»™ cho con vinh quang của Ngà i, nhÆ°ng nhiá»u lúc con chẳng nháºn ra. Xin Chúa ban cho con đôi mắt biết rá»™ng mở, đôi tai biết lắng nghe và tâm hồn biết thinh lặng để nháºn ra Chúa. Xin cho con biết lÆ°u giữ những ká»· niệm vá» những lần con gặp Chúa để má»—i khi gặp cÆ¡n sóng gió trong Ä‘á»i, con hồi tưởng lại những ká»· niệm tuyệt vá»i ấy mà vững tâm sống đạo. [Mục Lục]
17. Con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá con Ä‘Æ°á»ng vinh quang
Tuần trÆ°á»›c chúng ta đã cùng vá»›i Chúa Giêsu lên núi để chịu ma quá»· cám dá»—. Äáng tiếc cho ma quá»· là nó không là m gì được Chúa Giêsu. Chỉ vì NgÆ°á»i má»™t má»±c chá»n và là m theo lá»i dạy của Chúa Cha. Chúa Nháºt hôm nay chúng ta tiếp tục cùng ba môn đệ theo Chúa Giêsu lên núi. Nếu nhÆ° tuần trÆ°á»›c chúng ta thấy Chúa Giêsu có vẻ yếu Ä‘uối bao nhiêu thì hôm nay NgÆ°á»i trở nên mạnh mẽ oai quyá»n bấy nhiêu. Chúa Giêsu đã trở vá» tình trạng vinh quang của NgÆ°á»i: "Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng" (Mt 17, 2b).
Vá»›i vinh quang nà y, ba môn đệ cảm thấy rất thÃch nên Phêrô đã không ngần ngại thÆ°a: "Lạy Ngà i, chúng con ở đây, tháºt là hay!" (Mt 17, 4b). Liá»n sau đó là tiếng Chúa Cha từ đám mây phán: "Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!" (Mt 17, 5b). Chúa Cha rất hà i lòng vá» Chúa Giêsu. Vì NgÆ°á»i đã vui lòng đón nháºn con Ä‘Æ°á»ng mà Chúa Cha đã vạch sẵn cho. Con Ä‘Æ°á»ng ấy chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. CÅ©ng chÃnh con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá ấy má»›i là con Ä‘Æ°á»ng vinh quang Ä‘Ãch tháºt. Và rồi Chúa Cha cÅ©ng muốn má»i gá»i ba môn đệ và tất cả chúng ta hãy Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng Tháºp giá cùng vá»›i của Thầy mình.
Chúa Giêsu cÅ©ng là Thiên Chúa tháºt nên vinh quang mà chúng ta chiêm ngưỡng là điá»u bình thÆ°á»ng. Äiá»u đáng nói là vì thÆ°Æ¡ng và vì muốn Ä‘em lại Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho con ngÆ°á»i chúng ta, nên Chúa Giêsu đã đón nháºn con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá ấy. Chúng ta thấy không bao giá» Chúa Giêsu kêu gá»i ngÆ°á»i ta là m gì mà chÃnh NgÆ°á»i đã không là m trÆ°á»›c. Chẳng hạn khi NgÆ°á»i kêu gá»i hãy tha thứ thì chÃnh NgÆ°á»i cÅ©ng đã tha thứ cho những kẻ đã bắt bá»›, đã sỉ nhục mình: "Lạy Cha xin tha cho chúng vì chúng không biết việc chúng là m". (Lc 23, 34. Cho nên, nếu Chúa Giêsu đã Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá thì những ai muốn theo NgÆ°á»i không thể Ä‘i Ä‘Æ°á»ng khác được. "Ai muốn theo Thầy thì hãy từ bá» chÃnh mình vác tháºp giá mình mà theo Thầy" (Mt 16, 24 ).
Váºy đâu là con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Äó là con Ä‘Æ°á»ng từ bá» những ý riêng của mình mà sống theo thánh ý Chúa Cha. Bà i Ä‘á»c 1 cho thấy ông Abram được Thiên Chúa má»i gá»i: "Hãy rá»i bá» xứ sở, há» hà ng và nhà cha ngÆ°Æ¡i, mà đi tá»›i đất Ta sẽ chỉ cho ngÆ°Æ¡i" ( St 12, 1b). Tháºt là má»™t lá»i má»i gá»i hết sức vô lý theo cái nhìn của chúng ta. Tuy nhiên, ông đã vâng lá»i Chúa để ra Ä‘i mà không má»™t lá»i phà n nà n. NhỠđó mà ông đã trở thà nh Tổ phụ của nhiá»u dân tá»™c.
Hằng ngà y trong cuá»™c sống chắc chắn có rất nhiá»u Ä‘iá»u trái ý nhÆ°ng nếu biết đó là thánh ý Chúa Cha, chúng ta hãy tin tưởng mà bÆ°á»›c Ä‘i. BÆ°á»›c Ä‘i nhÆ° thế là chúng ta Ä‘ang Ä‘i theo Chúa Giêsu - vị Thầy Chà Thánh của chúng ta. BÆ°á»›c theo con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá cÅ©ng chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng vinh quang. [Mục Lục]
18. Lên núi cao – Lm Giuse Lê Minh Thông
LÊN NÚI CAO ÄỂ THẤY CÃI KHÔNG THỂ MÔ TẢ, ÄỂ NGHE LỜI PHÃT RA TỪ ÄÃM MÂY.
Dẫn nháºp
Bà i Tin Mừng “Biến đổi hình dạng ở trên núi†(Mt 16,1-9) nằm giữa hai lần Äức Giêsu báo trÆ°á»›c ThÆ°Æ¡ng Khó – Phục Sinh: Lần thứ nhất ở Mt 16,21-23 và thứ hai ở Mt 17,22-23. Chúng ta vẫn quen gá»i: “Ba lần Äức Giêsu báo trÆ°á»›c cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khóâ€, nhÆ°ng trong cả ba lần Äức Giêsu Ä‘á»u nói tá»›i biến cố Phục Sinh bằng má»™t câu ngắn ngủi: “Ngà y thứ ba, NgÆ°á»i sẽ trá»—i dáºy†(Mt 16,21; 17,23; 20,19).
Có lẽ nói ngắn quá nên các môn đệ trong bản văn cÅ©ng nhÆ° cá»™ng Ä‘oà n Mátthêu cuối thế ká»· I và cả Ä‘á»™c giả ngà y nay không để ý, hay xem nhẹ ba lần báo trÆ°á»›c sá»± Phục Sinh. Vì thế, trình thuáºt Äức Giêsu được biến đổi hình dạng (Mt 17,1-9) nhằm là m lá»™ ra vinh quang tiá»m ẩn nÆ¡i Äức Giêsu và nhất là mặc khải cho các môn đệ và cho Ä‘á»™c giả biết Äức Giêsu là ai và chúng ta phải là m gì.
Trình thuáºt Äức Giêsu được biến đổi hình dạng và tiếng phát ra từ đám mây vẽ lên má»™t bức tranh tuyệt đẹp có má»™t không hai trong sách Tin Mừng vá»›i những hình ảnh và ngôn từ rất đặc biệt. Có thể tìm hiểu Ä‘oạn Tin Mừng Mt 17,1-9 qua ba mục:
1) Tách rá»i khá»i thế giá»›i thÆ°á»ng ngà y, thế giá»›i khả giác.
2) Chiêm ngưỡng thế giới của Thiên Chúa bằng mắt.
3) Lắng nghe mặc khải của Thiên Chúa bằng tai.
1) Tách rá»i khá»i thế giá»›i thÆ°á»ng ngà y, thế giá»›i khả giác.
Trình thuáºt bắt đầu bằng sá»± tách biệt vá»›i Ä‘á»i thÆ°á»ng vá» thá»i gian, vá» không gian và vá» con ngÆ°á»i: “Sáu ngà y sau, Äức Giêsu Ä‘em các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan là em ông Giacôbê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, tá»›i má»™t ngá»n núi cao†(Mt 17,1).
a) Yếu tố thá»i gian là “sáu ngà y sauâ€, đánh dấu sá»± phân cách vá»›i những gì đã xảy ra trÆ°á»›c đó má»™t tuần. NgÆ°á»i kể chuyện không nói gì vá» sáu ngà y nà y, nhÆ° thể sáu ngà y im lặng không kể gì cả để là m cho biến cố xảy ra trên núi cao trở thà nh má»™t trong những đỉnh cao của sách Tin Mừng.
b) Trình thuáºt nói đến tách biệt vá» nÆ¡i chốn. Ba môn đệ được tách riêng ra má»™t nÆ¡i và được Ä‘Æ°a lên má»™t ngá»n núi cao. Äó là núi nà o? Bản văn không nói rõ. Äá»™c giả không nên tìm cách đặt tên, vì bản văn nói đến má»™t nÆ¡i tượng trÆ°ng, núi cao là nÆ¡i Thiên Chúa bà y tá» và gặp gỡ con ngÆ°á»i. Bản văn cố tình không cho biết núi nà o để Ä‘Æ°a Ä‘á»™c giả ra khá»i những gì là bình thÆ°á»ng. Cần ra khá»i khá»i thế giá»›i thÆ°á»ng ngà y, thế giá»›i khả giác để có thể hiểu được má»™t biến cố vượt ra ngoà i thá»i gian và không gian bình thÆ°á»ng. NÆ¡i chốn không rõ, thá»i gian cÅ©ng bị vượt khá»i giá»›i hạn, cụ thể trong trình thuáºt là những nhân váºt sống cách nhau hà ng thế ká»· nhÆ° Môsê, Êlia và Äức Giêsu lại có thể Ä‘Ã m đạo vá»›i nhau.
(Trình thuáºt không nói rõ nÆ¡i nà o, nhÆ°ng truyá»n thống Há»™i Thánh cần má»™t nÆ¡i để ghi nhá»› biến cố nà y. Núi Ta-bo ở Ga-li-lê đã được chá»n, đây là má»™t ngá»n núi riêng biệt, chung quanh không có đồi núi, nên có thể thấy từ xa. Hiện nay có má»™t ngôi thánh Ä‘Æ°á»ng trên đỉnh núi và khách hà nh hÆ°Æ¡ng đến để sống và suy niệm vá» biến cố nà y).
c) Tách biệt vá» con ngÆ°á»i, vì chỉ có ba môn đệ được chá»n: “Phêrô, Giacôbê và Gioanâ€. Äây là Nhóm thu nhá» của Nhóm MÆ°á»i Hai, đại diện cho tất cả các môn đệ khác. Sá»± tách biệt nà y là dấu hiệu văn chÆ°Æ¡ng báo trÆ°á»›c má»™t biến cố quan trá»ng, nhÆ°ng chÆ°a phải là lúc phổ biến rá»™ng rãi cho má»i ngÆ°á»i. Tuy nhiên, những gì ba môn đệ nà y đã thấy và đã nghe là để rao giảng cho má»i ngÆ°á»i qua má»i thá»i đại được biết. Thá»±c váºy, nhá» trình thuáºt, chÃnh Ä‘á»™c giả cÅ©ng được tách riêng ra, được thấy và được nghe những gì ba môn đệ ngà y xÆ°a đã nghe, đã thấy.
Sau khi được tách biệt khá»i thá»i gian và không gian bình thÆ°á»ng, những gì xảy ra trên núi thuá»™c vá» má»™t thế giá»›i khác. Äó là thế giá»›i của Thiên Chúa, thế giá»›i không còn khoảng cách thá»i gian và không gian, thế giá»›i mà ngôn ngữ không thể diá»…n tả được. Trong khoảng khắc thần linh đó, mặc khải của Thiên Chúa được tá» bà y qua thị giác (để thấy) và qua thÃnh giác (để nghe).
2) Chiêm ngưỡng thế giới của Thiên Chúa bằng mắt
TrÆ°á»›c hết, Äức Giêsu không tá»± mình biến đổi hình dạng mà “NgÆ°á»i được biến đổi hình dạng†(metamorphôthê). Äá»™ng từ Hy Lạp metamorphôthê ở dạng thụ Ä‘á»™ng và tác nhân được hiểu là Thiên Chúa (passif divin). ChÃnh Thiên Chúa là m cho Äức Giêsu được biến đổi hình dạng.
Sá»± biến đổi nà y không chỉ là biến đổi khuôn mặt. Tiếng Pháp quen dùng Ä‘á»™ng từ transfigurer có nghÄ©a là thay đổi (trans) khuôn mặt (figure). Từ figure có nghÄ©a đầu tiên là mặt. Trong khi Ä‘á»™ng từ Hy Lạp metamorphoô, tiếng Pháp chuyển âm: métamorphoser, có nghÄ©a là biến đổi, biến hoá (méta) toà n thân, từ trong bản chất (morphoser). Tiếng Việt có thể dùng cụm từ “biến đổi hình dạngâ€.
Äức Giêsu được biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt ba môn đệ. NghÄ©a là ba môn đệ được chứng kiến sá»± kiện nhÆ°ng hỠđã thấy gì? NgÆ°á»i thuáºt chuyện kể: “Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng.†Nếu dung nhan Äức Giêsu chói lá»i nhÆ° mặt trá»i thì là m sao các môn đệ có thể nhìn mà không bị mù mắt. Nếu y phục của Äức Giêsu trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng thì là m sao các môn đệ có thể thấy được, vì không ai thấy được ánh sáng mà chỉ có thể thấy sá»± phản chiếu của ánh sáng nÆ¡i sá»± váºt mà thôi.
Thá»±c ra, đây là cách diá»…n tả những thá»±c tại thần linh bằng thứ ngôn ngữ thị kiến của sách Khải Huyá»n. Ba môn đệ Ä‘ang đối diện vá»›i thế giá»›i của Thiên Chúa, đối diện vá»›i những thá»±c tại thuá»™c vá» Thiên Chúa, đối diện vá»›i vinh quang của Thiên Chúa, nên ngôn ngữ loà i ngÆ°á»i hoà n toà n bất lá»±c. Ngôn ngữ loà i ngÆ°á»i không mô tả được, chỉ vì Ä‘iá»u xảy ra không có trong kinh nghiệm cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y của con ngÆ°á»i.
Bằng ngôn ngữ, sách Khải Huyá»n chỉ có thể mô tả những thị kiến vá» thế giá»›i thần linh bằng các từ: “nhÆ°â€, “giống nhÆ°â€, “tá»±a nhÆ°â€... còn Ä‘iá»u trông thấy thì không thể mô tả được. Chẳng hạn Gioan mô tả thị kiến ở Kh 4,2-3: “Láºp tức tôi xuất thần. Kìa má»™t cái ngai đặt ở trên trá»i và có má»™t Äấng ngá»± trên ngai. Äấng ngá»± đó trông giống nhÆ° ngá»c thạch và xÃch não. Chung quanh ngai có cầu vồng trông giống nhÆ° bÃch ngá»câ€. Kh 4,6 viết: “TrÆ°á»›c ngai có cái gì nhÆ° biển trong vắt tá»±a pha lê.†“Trông giống nhÆ°...â€, “nhÆ°...†còn thá»±c sá»± thế nà o thì không mô tả được.
Có thể nói, trên núi cao, giữa trá»i và đất, ba môn đệ được thấy “thị kiến†vá» Äức Giêsu trong thế giá»›i của Thiên Chúa, chỉ có thể mô tả bằng so sánh “nhÆ°â€: “Chói lá»i nhÆ° mặt trá»iâ€, “trắng tinh nhÆ° ánh sángâ€, nghÄ©a là dung nhan của Äức Giêsu không phải là mặt trá»i, và y phục của NgÆ°á»i cÅ©ng chẳng phải là ánh sáng, chỉ là “nhÆ°â€, “giống như†mà thôi.
Trong thế giá»›i thần linh ấy, các nhân váºt sống cách nhau hà ng thế ká»· có thể ngồi lại Ä‘Ã m đạo vá»›i nhau. Theo Kinh Thánh, Môsê dẫn dân Ãt-ra-en ra khá»i Ai-cáºp và o thế ká»· XIII TCN, Êlia là ngôn sứ dÆ°á»›i thá»i vua A-kháp, thế ká»· VIII TCN và Äức Giêsu thế ká»· I SCN.
Ná»™i dung Ä‘Ã m đạo không được kể ra, nhÆ°ng Ä‘iá»u chắc chắn là có trao đổi giữa các nhân váºt. Trong thế giá»›i trên cao, Ä‘iá»u nhấn mạnh là tÆ°Æ¡ng quan giữa ngÆ°á»i sống và ngÆ°á»i đã khuất, là nối kết giữa các thế hệ vá»›i nhau, nhÆ° thể khoảng cách thá»i gian không còn nữa. Ba môn đệ là chứng nhân cuá»™c Ä‘Ã m đạo nhÆ°ng ná»™i dung lại vượt ra ngoà i sá»± nắm bắt của ngÆ°á»i phà m.
Lá»i Phêrô nói vá»›i Äức Giêsu: “ThÆ°a Ngà i, chúng con ở đây, tháºt là hay! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, má»™t cho Ngà i, má»™t cho ông Môsê, và má»™t cho ông Êlia†(17,4). Lá»i Ä‘á» nghị nà y vừa cho thấy các môn đệ muốn kéo dà i thị kiến vì biến cố quá hay, quá tốt, quá đẹp, vừa có nét hà i hÆ°á»›c vì Phêrô Ä‘á» nghị là m ba lá»u cho Äức Giêsu, Môsê và Êlia nhÆ° thể những nhân váºt đã khuất nhÆ° Môsê và Êlia không thuá»™c vá» thế giá»›i nà y lại cần lá»u để ở, còn ba môn đệ là ngÆ°á»i phà m lại không cần lá»u.
3) Lắng nghe mặc khải của Thiên Chúa bằng tai
Mặc khải bằng thị kiến kết thúc vá»›i sá»± lên tiếng của con ngÆ°á»i, cụ thể là Phêrô, và chuyển sang hình thức mặc khải thứ hai: “Tiếng nói từ đám mâyâ€: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i.†(17,5).
Từ kinh nghiệm thị kiến, thấy bằng mắt, chuyển sang mặc khải bằng lá»i qua tiếng phát ra. Các môn đệ chỉ có thể lãnh há»™i được ná»™i dung bằng cách “ngheâ€. Tiếng phát ra từ đám mây không phải là tiếng con ngÆ°á»i, tiếng nà y có nguồn gốc từ trá»i và bà ẩn. Lối hà nh văn phù hợp vá»›i bối cảnh của biến cố trình bà y mặc khải của Thiên Chúa.
Cách thứ nhất, mặc khải bằng thị kiến là vén bức mà n lên (mạc khải) để soi sáng những gì còn ẩn dấu (mặc khải). Cách thứ hai là mặc khải bằng lá»i, hà m ẩn sá»± lắng nghe để hiểu, ở đây lắng nghe theo nghÄ©a đón nháºn, cho dù chÆ°a hiểu trá»n vẹn ý nghÄ©a của lá»i mặc khải. Trong trình thuáºt biến hình, có cả hai cách mặc khải, nhằm giúp ba môn đệ và độc giả hiểu được Äức Giêsu là ai.
Lá»i phát ra từ đám mây (17,5), nhắc lại tiếng phát ra từ trá»i sau khi Äức Giêsu chịu phép rá»a ở đầu sách Tin Mừng: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i†(Mt 3,17). Mt 17,5 có thêm hai yếu tố má»›i: (1) “Hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»iâ€, dịch sát: “Hãy nghe NgÆ°á»i (akouete autou)â€, (2) Tiếng phát ra từ đám mây nói trá»±c tiếp vá»›i ba môn đệ và qua đó nói vá»›i Ä‘á»™c giả qua má»i thá»i đại vá» căn tÃnh của Äức Giêsu và tÆ°Æ¡ng quan của NgÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa Cha. Lá»i nói từ đám mây gồm má»™t lá»i giá»›i thiệu: “Äây là Con yêu dấu của Ta†và má»™t mệnh lệnh: “Các ngÆ°á»i hãy nghe NgÆ°á»i.â€
Khi gá»i ai là Con (huios) thì ngÆ°á»i ấy là Cha, nhÆ° thế lá»i phát ra muốn các môn đệ và độc giả biết Äức Giêsu có tÆ°Æ¡ng quan “Cha – Con†vá»›i Thiên Chúa, Äức Giêsu chÃnh là Con Thiên Chúa. Mệnh lệnh nói vá»›i ba môn đệ và cho Ä‘á»™c giả: “Hãy nghe NgÆ°á»i†là má»™t khẳng định quan trá»ng nói lên sá»± thay đổi lá»›n trong tÆ°Æ¡ng quan giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i, nhÆ° thể Chúa Cha tá»± xoá mình trÆ°á»›c Äức Giêsu là Con yêu dấu của NgÆ°á»i.
Thá»±c váºy, trÆ°á»›c khi Äức Giêsu xuất hiện, Thiên Chúa phán vá»›i dân và dân nghe lá»i NgÆ°á»i. Khi Äức Giêsu xuất hiện, Chúa Cha dặn các môn đệ: Hãy nghe lá»i Äức Giêsu. NhÆ° thế, tÆ°Æ¡ng quan “Thiên Chúa / dân†trong Cá»±u Ước trở thà nh tÆ°Æ¡ng quan “Äức Giêsu / môn đệ†trong Tân Ước, và đây là ý muốn của Chúa Cha.
Nghe lá»i Äức Giêsu là nghe tất cả những gì NgÆ°á»i nói và dạy. Äặc biệt đón nháºn lá»i loan báo ThÆ°Æ¡ng Khó và Phục Sinh đã được loan báo trÆ°á»›c đó và NgÆ°á»i sẽ báo trÆ°á»›c thêm hai lần nữa để nhấn mạnh biến cố ná»n tảng và nghịch lý nà y. NhÆ° thế, biến cố trên núi cao không phải là má»™t biến cố tách rá»i khá»i các trình thuáºt khác. Ngược lại, lá»i má»i gá»i “nghe lá»i Äức Giêsuâ€, nối kết biến cố trên núi cao vá»›i toà n bá»™ giáo huấn của Äức Giêsu trong sách Tin Mừng.
Äối diện vá»›i thế giá»›i của Thiên Chúa và vinh quang của NgÆ°á»i, các môn đệ đã “kinh hoà ng, ngã sấp mặt xuống đất†(17,5). ChÃnh Äức Giêsu đã Ä‘Æ°a các ông trở lại Ä‘á»i thÆ°á»ng bằng cách chạm và o các ông và nói: “Chá»—i dáºy Ä‘i, đừng sợâ€, các ông ngÆ°á»›c mắt lên và má»i chuyện lại trở vá» thá»±c tế. NhÆ°ng biến cố ấy, những gì đã thấy, những lá»i đã nghe, sẽ không bao giá» rá»i khá»i các ông.
Kết luáºn
Giữa hai lần báo trÆ°á»›c biến cố ThÆ°Æ¡ng Khó và Phục Sinh, Äức Giêsu Ä‘Æ°a ba môn đệ ra khá»i Ä‘á»i thÆ°á»ng để bÆ°á»›c và o thế giá»›i của Thiên Chúa. Ở đó những Ä‘iá»u xảy ra nhằm mặc khải căn tÃnh của Äức Giêsu. Biến cố trên núi cao báo trÆ°á»›c sá»± Phục Sinh của Äức Giêsu vì NgÆ°á»i có nguồn gốc thần linh, NgÆ°á»i có Cha là Thiên Chúa, NgÆ°á»i là Con và được Chúa Cha yêu thÆ°Æ¡ng. ChÃnh Chúa Cha ra lệnh cho các môn đệ lắng nghe giáo huấn của Äức Giêsu.
Trình thuáºt Äức Giêsu được biến đổi hình dạng trên núi cao và lá»i phát ra từ đám mây là những tia sáng mạnh mẽ nhÆ° ánh sáng mặt trá»i, có khả năng soi sáng cho cuá»™c Ä‘á»i của Ä‘á»™c giả má»i nÆ¡i má»i thá»i Ä‘ang bÆ°á»›c Ä‘i trong đêm tối, Ä‘ang sống trong khó khăn thá» thách của cuá»™c sống, Ä‘ang nghi ngá» vá» căn tÃnh của Äức Giêsu và chÆ°a biết rõ NgÆ°á»i là ai. Có thể nói, biến cố trên núi cao là hình ảnh của biến cố Phục Sinh, trÆ°á»›c khi biến cố ThÆ°Æ¡ng Khó xảy ra. Äây là niá»m hy vá»ng lá»›n lao cho ba môn đệ và cho Ä‘á»™c giả.
Äá»c xong trình thuáºt, liệu Ä‘á»™c giả, là tất cả chúng ta, có thá»±c sá»± sống biến cố xảy ra trên núi nhÆ° ba môn đệ hay không?
Liệu Ä‘á»™c giả có cùng vá»›i các môn đệ tách ra khá»i Ä‘á»i thÆ°á»ng để ngây ngất trÆ°á»›c vẻ đẹp của thế giá»›i trên cao hay không?
Liệu Ä‘á»™c giả má»i nÆ¡i má»i thá»i có nghe được tiếng phát từ trá»i để biết Äức Giêsu là ai (là Con Thiên Chúa) và biết phải là m gì (Nghe Äức Giêsu) hay không?
Ước gì mặc khải ngắn ngủi trong bản văn bằng thị kiến để thấy, và bằng lá»i để nghe có khả năng gây ấn tượng lâu dà i và trở thà nh má»™t lá»i má»i gá»i tin và vững tin và o Äức Giêsu trong hoà n cảnh khó khăn, thá» thách.
Mong sao mệnh lệnh “Hãy nghe NgÆ°á»i†là lá»i thúc đẩy chúng ta đến vá»›i Tin Mừng, Ä‘á»c Tin Mừng để nháºn ra lá»i của Äức Giêsu là Lá»i sá»± sống, Lá»i Ä‘em lại ý nghÄ©a cho cuá»™c Ä‘á»i nà y. [Mục Lục]
19. Äức Giêsu - Con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ duy nhất
(Suy niệm của Lm. Bùi Quang Tuấn)
"Ngước mắt lên, các ông thấy chẳng còn ai, trừ ai một mình Chúa Giêsu" (Mt 17:8).
Trong cuốn sách tá»±a Ä‘á» "GÆ°Æ¡ng Hiếu Thảo", tác giả Phan NhÆ° Huyên có thuáºt lại gÆ°Æ¡ng chà hiếu của Công Chúa An ThÆ°á»ng nhÆ° sau: An ThÆ°á»ng là con gái thứ tÆ° của vua Minh Mạng. Nà ng rất thông minh và thảo hiếu. Năm lên 9 tuổi, mẹ của công chúa bị bịnh. Lúc đó và o dịp lá»… Vạn Thá», các hoà ng tá» công chúa Ä‘á»u được triệu và o cung để chúc tuổi vua cha. Nhà vua cho các hoà ng tỠđược ăn thịt dê. An ThÆ°á»ng chỉ ngáºm thịt trong miệng chứ không nuốt. Vua thấy lạ má»›i há»i nguyên do, cô trả lá»i: "Con nghe nói thịt dê bổ lắm, nên con ngáºm vá» cho mẹ Ä‘ang bị bịnh ăn cho mau khá»e". Nghe váºy, vua cảm Ä‘á»™ng quá, má»›i truyá»n Ä‘em khay lấy thêm thịt để An ThÆ°á»ng Ä‘Æ°a vá» cho Mẹ. Äến khi Vua Minh Mạng chết, nà ng để tang ba năm, sống bên lăng cha cho trá»n đạo hiếu.
Khi Ä‘á» cáºp đến đạo hiếu trong văn hoá Việt Nam, Äức TGM Stephanô Nguyá»…n NhÆ° Thể của TGP Huế tại Thượng Há»™i Äồng Giám Mục à Châu, đã phát biểu: NgÆ°á»i Việt Nam chịu ảnh hưởng sâu Ä‘áºm của Khổng giáo, Lão giáo, Pháºt giáo. Cả ba tôn giáo đó Ä‘á»u cho lòng hiếu thảo là nhân đức căn bản của gia đình và xã há»™i. Việc sốt sắng tôn kÃnh và phục vụ cha mẹ khi còn sống cÅ©ng nhÆ° lúc qua Ä‘á»i là má»™t bổn pháºn Æ°u tiên. Luân lý và văn minh Ä‘á»u tùy thuá»™c và o bổn pháºn nà y.
Có lẽ trong những quốc gia mà đạo hiếu bám rá»… sâu và o lòng ngÆ°á»i nhÆ° Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Äá»™..., nÆ¡i mà "tứ đại đồng Ä‘Æ°á»ng", ba bốn Ä‘á»i vẫn ở chung nhau dÆ°á»›i má»™t mái nhà , thì việc rao giảng hay đón nháºn Kitô giáo sẽ không phải là má»™t chuyện dá»… dà ng. Tại sao thế?
Lý do là vì nhiá»u ngÆ°á»i cảm thấy băn khoăn muốn phải kháng khi nghe Äức Giêsu nói: "Ai đến vá»›i Ta mà không bá» cha mẹ, vợ con, anh chị em và cả mạng sống mình thì không thể là m môn đệ của Ta" (Lc 14:26).
Vấn đỠđược đặt ra là : "Trên thế gian nà y có gì cao đẹp cho bằng tình cảm cha mẹ con cái, vợ chồng, anh em, và có gì quà giá cho bằng sá»± sống, ấy thế mà Äức Giêsu nà o đó lại bảo ngÆ°á»i ta phải hy sinh từ bỠđể có thế gắn bó vá»›i Ngà i. Thá» há»i Äức Giêsu là ai mà đòi há»i ngÆ°á»i ta má»™t việc là m quá đáng nhÆ° váºy? Phải chăng Äức Giêsu Ä‘ang dạy con ngÆ°á»i sống bất hiếu?"
Äiá»u cần xác minh trÆ°á»›c hết, ấy là Chúa Giêsu không há» dạy ngÆ°á»i ta bất hiếu hay bất nghÄ©a. Ngà i đã từng nhắc Ä‘i nhắc lại Ä‘iá»u răn thứ 4 là giá»›i răn dạy ngÆ°á»i ta thảo kÃnh vá»›i mẹ cha. Khi má»™t chà ng thanh niên đến há»i Chúa Giêsu là m thế nà o để được hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i, câu trả lá»i của Ngà i đã có phần: "ngÆ°Æ¡i phải thảo kÃnh cha mẹ". Ngay khi trên tháºp giá, trÆ°á»›c lúc tắt hÆ¡i, Ngà i vẫn quan tâm đến Mẹ Maria và lo liệu để Gioan đón Mẹ vá» nhà chăm nom. Thế nên không thể nà o nói Chúa Giêsu bất hiếu hay dạy ngÆ°á»i ta sống bất hiếu được.
Váºy thì là m sao để lý giải được câu nói trên đây của Chúa Giêsu?
Tháºt ra có gì khó hiểu đâu nếu nhÆ° có những con ngÆ°á»i đã vì má»™t đất nÆ°á»›c trần thế, má»™t đất nÆ°á»›c nay còn mai mất, nay và o tay chế Ä‘á»™ nà y mai và o tay chế Ä‘á»™ khác, mà há» còn dám dấn thân và hy sinh cha mẹ anh em cùng sá»± sống, thì vá»›i má»™t đất nÆ°á»›c vÄ©nh hằng, má»™t đất nÆ°á»›c được thống trị bởi Äức Giêsu, vua tình yêu và chân lý, thì có gì là khó hiểu khi có những con ngÆ°á»i dám liá»u bá» hết tất cả để Ä‘i theo vị vua đó và xây dá»±ng đất nÆ°á»›c đó.
Mấy ai lại không biết má»™t Thomas More dám bá» vua Henry VIII, chấp nháºn xa vợ con, và cuối cùng là mất mạng sống để bênh vá»±c cho chân lý trung tÃn yêu thÆ°Æ¡ng, má»™t vợ má»™t chồng, mà Vua Giêsu đã truyá»n dạy.
Mấy ai lại không biết má»™t Giêrađô Majella trốn nhà ra Ä‘i sau khi ghi vá»™i cho mẹ mấy lá»i: "Mẹ ở nhà con Ä‘i là m thánh". Hay má»™t Charles Cornay đã can đảm bÆ°á»›c qua mình song thân, lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i rao truyá»n chân lý NÆ°á»›c Trá»i cho Việt Nam, chấp nháºn biết bao khốn khó nghèo khổ, và rồi cuối cùng chấp nháºn cái chết lăng trì vì con ngÆ°á»i có tên Giêsu.
NhÆ°ng không phải là ai cÅ©ng hiểu rõ được bản chất thá»±c sá»± của Äức Giêsu để dám bÆ°á»›c theo Ngà i cách can đảm và quyết liệt. Lắm khi ngÆ°á»i ta lại cho Ngà i chỉ giống nhÆ° má»™t hiá»n triết, hay má»™t vÄ© nhân, hoặc má»™t nhà sáng láºp tôn giáo nà o đó. NhÆ°ng má»™t hiá»n triết, má»™t vÄ© nhân, hay má»™t ngÆ°á»i sáng láºp tôn giáo nhÆ° Äức Khổng, hay Äức Lão, hoặc Äức Pháºt, thì cÅ©ng chỉ là những con ngÆ°á»i nói vá» yêu thÆ°Æ¡ng và dạy vá» chân lý, khuyên bảo chúng sinh là m là nh lánh dữ, chứ các ngà i không là yêu thÆ°Æ¡ng, hay là chân lý. NhÆ°ng Äức Giêsu thì trái lại, Ngà i là yêu thÆ°Æ¡ng, là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt, và là Sá»± Sống. Quan trá»ng là chá»— đó! (ÄC Fulton J. Sheen).
Thế thì, má»™t khi nháºn thức và xác tÃn Äức Giêsu chÃnh là chân lý soi sáng Ä‘Æ°á»ng Ä‘i cho con ngÆ°á»i, là tình yêu Ä‘Æ°a đến má»™t sá»± sống phong phú trà n đầy, thì việc bÆ°á»›c theo Ngà i, là m môn đệ của Ngà i sẽ là bÆ°á»›c Ä‘i tất yếu cho những ai muốn sống sá»± tháºt, muốn sống yêu thÆ°Æ¡ng, và muốn trở nên con ngÆ°á»i toà n vẹn. Ngoà i Äức Giêsu Kitô, sẽ không còn ai có thể lấp đầy khát vá»ng đó.
"NgÆ°á»›c mắt lên, các ông thấy chẳng còn ai, chỉ trừ má»™t mình Chúa Giêsu". Hai nhà đại tiên tri và lãnh đạo tôn giáo là Êlia và Môisen biến mất. "Chỉ còn má»™t mình Chúa Giêsu". Theo nháºn định của má»™t nhà chú giải: rồi đây "má»i chủ thuyết triết há»c, má»i ý thức hệ vang bóng má»™t thá»i rồi cÅ©ng sẽ bị lãng quên". Các tinh hoa của má»i nẻo Ä‘Æ°á»ng cÅ©ng chỉ qui vá» má»™t mối trong Äức Giêsu, Äấng là ÄÆ°á»ng duy nhất dẫn đến Chân Thiện Mỹ của muôn váºt muôn loà i.
Tháºt chà lý thay niá»m xác tÃn của Giáo há»™i: "Không có Æ¡n Cứu Äá»™ ngoà i Äức Giêsu". [Mục Lục]
20. Chúa hiển dung bộ mặt nà o?
(Suy niệm của Lm Gioan Nguyễn Văn Ty)
Tôi được biết: trong phụng vụ của Giáo Há»™i Äông PhÆ°Æ¡ng thì biến cố hiển dung (‘sá»± hóa thân’ theo nhÆ° cách nói của há») chiếm vị trà hà ng đầu, và được coi là sá»± kiện thâu tóm tất cả mạc khải Tân Æ°á»›c. Xét cho cùng tôi thấy há» không sai chút nà o, vì Hiển Dung vá»›i tất cả sá»± hoà nh tráng của nó (bao bì) phải gói ghém trong đó má»™t thá»±c tế (sản phẩm) có tầm mức quan trá»ng vượt báºc. Hiển Dung chắc chắn không phải là biến cố vinh quang hà o nhoáng nhằm che Ä‘áºy má»™t thá»±c tại Ä‘au Ä‘á»›n là cuá»™c khổ nạn, nhÆ° nhiá»u khi chúng ta được nghe giải thÃch: Chúa biến hình để củng cố các tông đồ khá»i vấp ngã vì cuá»™c khổ nạn ê chá». Nếu đúng là nhÆ° thế thì việc biến hình đã thất bại, vì trong thá»±c tế, các tông đồ nói chung, cách riêng Phêrô - má»™t trong ba chứng nhân trá»±c tiếp, đã vấp ngã. Hiển dung không nhằm mục Ä‘Ãch che Ä‘áºy bất cứ má»™t thá»±c tế Ä‘au thÆ°Æ¡ng nà o, ngược lại nó phải là m lá»™ rõ ná»™i dung vinh quang Ä‘Ãch thá»±c của Tháºp Giá
Theo lối suy nghÄ© tá»± nhiên của định luáºt nhân-quả, ngÆ°á»i ta luôn có khuynh hÆ°á»›ng tách vinh quang ra khá»i Ä‘au khổ: Ä‘au khổ chỉ là tiá»n Ä‘á», là điá»u kiện để đạt tá»›i vinh quang. ‘Per crucem ad lucem’, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng quan niệm thế, phải qua tháºp giá Ä‘au thÆ°Æ¡ng má»›i tá»›i được vinh quang phục sinh. Nói nhÆ° thế thì tá»± nó Tháºp giá không bao giá» là vinh quang, vinh quang chỉ lá»™ diện nhÆ° má»™t phần thưởng sau tháºp giá, trong ánh sáng phục sinh. Thông thÆ°á»ng ngÆ°á»i ta quan niệm, tháºp giá chỉ là phÆ°Æ¡ng tiện chứ không thể là mục tiêu, tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° Ä‘au khổ là con Ä‘Æ°á»ng dẫn tá»›i thà nh công. Do đó ngÆ°á»i ta chỉ có thể ôm ấp vinh quang phục sinh chứ không thể yêu thÃch tháºp giá, và diện mạo cÅ©ng nhÆ° sức mạnh Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa chỉ tá» hiện trong ánh sáng Phục sinh chứ không thể trong Ä‘au khổ tháºp giá.
Ngược hẳn vá»›i lối suy nghÄ© trên, các thánh sá», khi mô tả biến cố Hiển Dung, Ä‘á»u cho thấy vinh quang Thiên Chúa tá» rõ nÆ¡i biến cố Tháºp Giá. Hai ông Êlia và Môsê, hiện thân tá»™t đỉnh của mạc khải Cá»±u Ước, hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i Äức Giêsu “vá» cuá»™c xuất hà nh NgÆ°á»i sắp hoà n thà nh tại Giê-ru-sa-lem†(Lc 9,31). Äể thấu hiểu biến cố hiển dung thì phải lồng nó trong cuá»™c khổ nạn - phục sinh của Äức Giêsu. “Äừng nói cho ai hay thị kiến ấy, cho đến khi Con NgÆ°á»i từ cõi chết chá»—i dáºyâ€. Theo tác giả Gio-an thì chÃnh cái chết tá»± hiến (chứ không phải Phục sinh) má»›i được Äức Giêsu coi nhÆ° mục tiêu chÃnh của mạc khải NgÆ°á»i, là ‘giá» của NgÆ°á»i’, là sá»± tôn vinh’ của Thiên Chúa Cha và của chÃnh NgÆ°á»i nữa (xem Ga 12,20-33). Chỉ có Äức Giêsu của hiển dung - tháºp giá má»›i được Chúa Cha từ trá»i giá»›i thiệu: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!â€
Hiểu được vinh quang Thiên Chúa nằm trong chÃnh tháºp giá quả là điá»u khó. Ngay cả Phêrô cÅ©ng còn lâu má»›i chấp nháºn nổi Ä‘iá»u nà y (xem Mc 8,31-33). Äiá»u đó cho thấy chiêm ngắm và tin vững chắc và o má»™t Thiên Chúa giầu lòng từ nhân và hay thÆ°Æ¡ng xót không phải là dá»…. Chấp nháºn má»™t Thiên Chúa oai hùng và công thẳng còn dá»… hÆ¡n nhiá»u. Các tôn giáo Ä‘á»u muốn tôn vinh Thiên Chúa và ca ngợi sá»± uy nghi cao cả của Ngà i mà không bị bóng tháºp giá phủ má». Trong khi đó Äức Giêsu, bằng trá»n cuá»™c sống trần thể, và nhất là qua cái chết tháºp giá, chỉ muốn hé mở má»™t Ä‘iá»u duy nhất: vinh quang vÄ© đại nhất của Thiên Chúa, và yếu tÃnh đặc sắc nhất của Ngà i chÃnh là tá»± hiến và cứu Ä‘á»™, là tha thứ và xót thÆ°Æ¡ng. Tháºp giá là mạc khải toà n diện nhất vá» Thiên Chúa, đồng thá»i cÅ©ng biểu lá»™ tá»™t cùng vinh quang tình yêu của Ngà i.
Vì váºy đối vá»›i Kitô hữu chúng ta, mùa chay phải là thá»i gian của Hiển Dung. Hình nhÆ° Há»™i Thánh muốn nhắc nhở chúng ta Ä‘iá»u đó: đây chÃnh là thá»i gian má»i gá»i má»i Kitô hữu hãy say sÆ°a chiêm ngắm tháºp giá, để phát hiện ra vinh quang và quyá»n lá»±c lá»›n lao nhất của Thiên Chúa, má»™t thứ quyá»n lá»±c không há» tạo sợ hãi, nhÆ°ng chất đầy vui mừng và hy vá»ng Ä‘Ãch thá»±c của Tin Mừng. Trung tâm của mùa chay phải là Tháºp giá, nhÆ°ng không phải thứ tháºp giá thuần khổ Ä‘au và chết chóc, mà là Tháºp giá ánh lên vinh quang của tình yêu trao hiến và cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa là Cha nhân là nh. Hoặc tôi chiêm ngắm vinh quang Thiên Chúa nhÆ° thế, hoặc nhÆ° Phêrô, tôi chối bá» vinh quang Tháºp Giá, để đáng bị Äức Giêsu sua Ä‘uổi nhÆ° Sa-tan, tức là kẻ phản nghịch chối bá» vinh quang tình yêu tha thứ của Thiên Chúa.
Mùa chay vì thế không chỉ là thá»i gian hãm dẹp, nhÆ°ng phải là dịp để khám phá và củng cố niá»m tin. Tôi có ý thức Ä‘iá»u đó không?
Lạy Chúa, khi má»i gá»i con vác tháºp giá theo chân Chúa là Chúa muốn dà nh cho con vinh dá»± được tham gia và o vinh quang vÄ© đại nhất của Chúa. Xin cho con, má»™t Kitô hữu và Linh mục của Chúa, không còn coi Tháºp Giá là biểu hiện của khổ nhục và đau Ä‘á»›n, nhÆ°ng đã trở thà nh biểu tượng của tình yêu vinh quang. ChÃnh vì tháºp giá hiển dung cho con diện mạo yêu thÆ°Æ¡ng tá»± hiến của Chúa mà con xin được say mê Thánh Giá. Xin cho Thánh Giá từ nay trở thà nh gia nghiệp duy nhất của Ä‘á»i con. A-men [Mục Lục]
21. ÄÆ°á»ng vỠđỉnh vinh quang
(Suy niệm của Lm Antôn Nguyễn Văn Tiếng)
Äây là má»™t câu chuyện xÆ°a có tên “NgÆ°á»i kế vịâ€, ná»™i dung nhÆ° thế nà y: Ở ngôi chùa kia có vị cao tăng vá»›i nhiá»u đồ đệ đông đến hà ng trăm ngÆ°á»i. CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng, vị cao tăng biết rõ rà ng quy luáºt “sinh, tá»â€ của Tạo Hóa là không có ngoại lệ. Nay tuổi cao, sức yếu, vị cao tăng muốn tìm má»™t ngÆ°á»i kế vị mình. Ngặt ná»—i, ngÆ°á»i kế vị chỉ có má»™t, còn đồ đệ thì rất nhiá»u. Vị cao tăng nghÄ© là má»™t kế và tiến hà nh lá»±a chá»n ngÆ°á»i kế vị.
Cứ khoảng và i ba ngà y, vị cao tăng tá»± Ä‘em giấu má»™t món đồ váºt và phà n nà n vá»›i đồ đệ rằng nÆ¡i đây có trá»™m cắp.
Ãt lâu sau, vị cao tăng bá»—ng la lên: Trá»™m! Trá»™m! Có kẻ trá»™m!
Nghe tiếng thầy kêu, dù Ä‘ang ngon giấc, các đồ đệ Ä‘á»u báºt dáºy, vá»™i chạy tá»›i. A là má»™t đồ đệ rất siêng năng, nhanh nhẹn, tháo vát, luôn quà trá»ng thầy, thÆ°Æ¡ng yêu sẵn sà ng giúp đỡ bạn, có uy tÃn và o báºc nhất trong các đồ đệ của vị cao tăng. A chạy đến trÆ°á»›c tiên, hy vá»ng sẽ giúp thầy tìm bắt kẻ trá»™m, bảo vệ tà i sản.
Thấy A, vị cao tăng vội túm lấy áo của A và nói lớn: Bắt được kẻ trộm rồi.
Trước đông đảo các môn đệ, vị cao tăng tuyên bố:
A là kẻ trộm vừa bắt được và đuổi A đi.
Bị thầy Ä‘uổi, không má»™t lá»i thanh minh, không má»™t lá»i oán thán, A nhẫn nhục ra Ä‘i.
Ba ngà y sau, A trở lại Chùa, quỳ trÆ°á»›c vị cao tăng và nói: “ThÆ°a thầy, con ngá»™ (giác ngá»™ - nháºn thức) được rồiâ€.
Vị cao tăng đỡ A dáºy, trong lòng cảm thấy rất vui vì đã lá»±a chá»n được ngÆ°á»i kế vị xứng đáng đúng nhÆ° lòng muốn.
ÄƯỜNG VỀ ÄỈNH VINH QUANG.
“Vinh quang trên đỉnh núi†hôm nay, mà truyá»n thuyết cho là núi Ta-bo, duy nhất chỉ xảy ra má»™t lần cho đến khi Chúa Kitô hoà n tất ChÆ°Æ¡ng trình Cứu Äá»™.
Äức Giêsu biến hình rá»±c rỡ cùng vá»›i sá»± xuất hiện của hai nhân váºt Cá»±u Ước, cho thấy tÃnh cách xác tháºt và chắc chắn của cuá»™c hà nh trình mà Äức Giêsu sẽ thá»±c hiện trên trần thế: Con Ä‘Æ°á»ng ThÆ°Æ¡ng Khó và Phục Sinh.
Äang lúc NgÆ°á»i cầu nguyện, dung mạo NgÆ°á»i bổng đổi khác, y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh chói lòa. Và kìa, có hai nhân váºt Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i, đó là ông Môsê và ông Ê-lia. Hai vị hiện ra, rạng ngá»i vinh hiển, và nói vá» cuá»™c xuất hà nh NgÆ°á»i sắp hoà n thà nh tại Giêrusalem. (Lc. 9,29-31).
Trong cuá»™c biến hình nà y, có hình ảnh Äức Giêsu vinh quang, và ẩn chứa hình ảnh Äức Giêsu chịu ô nhục: cuá»™c xuất hà nh mà NgÆ°á»i sắp hoà n thà nh tại Giêrusalem.
Trong thoáng chốc, Phêrô - luôn là đại diện cho các môn đệ - “nháºn biết†được Äức Kitô vinh quang, vì NgÆ°á»i là con Thiên Chúa, nhÆ° ông từng tuyên xÆ°ng “Thầy là Äức Kitô, con Thiên Chúa hằng sốngâ€, nhÆ°ng ông không thể “nháºn biết†được Äức Kitô ô nhục, mà ngay sau cuá»™c biến hình nà y, Äức Kitô sẽ bÆ°á»›c và o con Ä‘Æ°á»ng đó: con Ä‘Æ°á»ng Tháºp Giá.
Xin Chúa thương, đừng để Thầy gặp phải chuyện ấy! (Mt. 16,22).
Äức Kitô biến hình trÆ°á»›c mặt những môn đệ gần gÅ©i Chúa nhất, để các ông vững tin và o Äức Kitô, và o Chân Lý, và o con Ä‘Æ°á»ng mà các ông Ä‘ang Ä‘i. “Thầy là đưá»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sốngâ€.
Niá»m tin và o Chúa Giêsu có đó, nhÆ°ng bÆ°á»›c Ä‘i vững và ng trong cuá»™c hà nh trình Äức Tin không luôn luôn dá»… dà ng. Má»—i ngÆ°á»i phải biến đổi để trở nên “đồng hình đồng dạng vá»›i Chúa Kitô trong cái chết của NgÆ°á»i†(Pl.3,10).
Sá»± biến đổi ấy đòi há»i má»i ngÆ°á»i phải “thông phần những Ä‘au khổ của NgÆ°á»iâ€, bằng sá»± sám hối, sá»± Ä‘iá»u chỉnh, sá»± hoán cải sâu xa cuá»™c Ä‘á»i mình.
Không trở nên đồng hình đồng dạng vá»›i Chúa Kitô trong cái chết của NgÆ°á»i, thì không thể “đồng hình dồng dạng vá»›i NgÆ°á»i†trong vinh quang được.
NHá»®NG THỬ THÃCH
Trước đông đảo các môn đệ, vị cao tăng tuyên bố:
A là kẻ trộm vừa bắt được và đuổi A đi.
Bị thầy Ä‘uổi, không má»™t lá»i thanh minh, không má»™t lá»i oán thán, A nhẫn nhục ra Ä‘i.
Ba ngà y sau, A trở lại Chùa, quỳ trÆ°á»›c vị cao tăng và nói: “ThÆ°a thầy, con ngá»™ (giác ngá»™ - nháºn thức) được rồiâ€.
Vị cao tăng đỡ A dáºy, trong lòng cảm thấy rất vui vì đã lá»±a chá»n được ngÆ°á»i kế vị xứng đáng đúng nhÆ° lòng muốn.
Äiá»u gì đã diá»…n ra trong lòng của đồ đệ A? Äó là những giá» phút Ä‘á»™c thoại, chiến đấu, lắng nghe ná»™i tâm, đối diện vá»›i chÃnh mình.
Má»™t vị “chân tuâ€, không thể nà o hà nh Ä‘á»™ng vô lý nhÆ° váºy. Thế thì, đằng sau hà nh Ä‘á»™ng bất thÆ°á»ng nà y, thầy có ý dạy Ä‘iá»u gì? Äồ đệ A phải nâng tâm hồn lên để suy gẫm được Ä‘iá»u đó, để ngá»™ được Ä‘iá»u đó. Nếu không, lòng tá»± ái bùng lên, danh dá»± bị thÆ°Æ¡ng tổn, đồ đệ A không thể nháºn ra tình thÆ°Æ¡ng của thầy mình. Có thể tất cả đã đổ vỡ!
Phêrô và các môn đệ đã biết Chúa là ai. Thiên Chúa không thể phản bá»™i. Lá»i Ngà i không sai, dù má»™t chấm, má»™t phẩy. Hình ảnh Chúa Giêsu biến hình khẳng định cho các môn đệ sá»± vinh quang mà Thiên Chúa hứa ban là chắc chắn.
Chúa thà nh tÃn trong má»i lá»i Chúa phán, đầy yêu thÆ°Æ¡ng trong má»i việc Chúa là m. (Tv.144, 13).
Äó là sá»± xác tÃn căn bản. Äó là Äức Tin của chúng ta. Từ sá»± xác tÃn đó, niá»m tin đó, chúng ta tiến bÆ°á»›c theo Chúa. Phó thác trong hy vá»ng và hạnh phúc.
ThÆ°a anh em, tôi không nghÄ© mình đã chiếm được rồi. Tôi chỉ chú ý đến má»™t Ä‘iá»u, là quên Ä‘i những chặng Ä‘Æ°á»ng đã qua, để lao mình vá» phÃa trÆ°á»›c. Tôi chạy thẳng tá»›i Ä‘Ãch, để chiếm được phần thưởng từ trá»i cao Thiên Chúa đã dà nh cho những kẻ được NgÆ°á»i kêu gá»i trong Äức Giêsu Kitô. (Pl.3,13-14).
Äể tiến bÆ°á»›c mạnh mẽ, để “lao mình vá» phÃa trÆ°á»›câ€, để “chạy thẳng tá»›i Ä‘Ãchâ€, đòi há»i sá»± chiến đấu ná»™i tâm anh dÅ©ng, đè bẹp “cái tôi†hẹp hòi, “chết Ä‘i con ngÆ°á»i cÅ©â€, đó là “tháºp giá của Ä‘á»i taâ€.
Nếu con ngÆ°á»i chỉ suy nghÄ© và hà nh Ä‘á»™ng theo ý riêng, theo bản năng, theo dục vá»ng, theo khát vá»ng thấp hèn, hạn hẹp, nhất thá»i, trÆ°á»›c mắt, con ngÆ°á»i không thể bÆ°á»›c và o lối hẹp, không thể Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng Tháºp Giá! Äiá»u ấy, đồng nghÄ©a vá»›i việc con ngÆ°á»i thuá»™c vá» thế giá»›i của Sa-tan.
“Xa-tan, lui lại Ä‘Ã ng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tÆ° tưởng của anh không phải là tÆ° tưởng của Thiên Chúa, mà là của loà i ngÆ°á»i!†(Mt.16,23).
Không phải chúng ta đòi há»i có má»™t Thiên Chúa nhÆ° lòng chúng ta mong Æ°á»›c, mà chúng ta muốn được trở nên má»™t con ngÆ°á»i nhÆ° lòng Thiên Chúa mong Æ°á»›c.
Vì sự sống là từ Thiên Chúa.
Nên con ngÆ°á»i phải được biến đổi, và biến đổi hoà n hảo đến mức hoà n toà n thuá»™c vá» Chúa, là của Chúa, là chÃnh Chúa hiện diện trong ta.
Tôi sống, nhÆ°ng không phải tôi sống, mà chÃnh Chúa Kitô sống trong tôi. (Gl.2,20).
Sá»± biến đổi nà y, không phải chỉ là “nháºn biết†Thiên Chúa, “ngộ†được Thiên Chúa, mà biến đổi thà nh chÃnh Thiên Chúa, “thông phần và o bản tÃnh Thiên Chúa†(2Pr.1,4).
NgÆ°á»i đã trở nên giống chúng ta, để chúng ta trở nên nhÆ° NgÆ°á»i (Thánh Irénée).
Sá»± biến đổi ấy, cuối cùng chÃnh là Phục Sinh cùng Äức Kitô. Äược vá» miá»n Sáng láng và vinh hiển, vinh quang và vinh dá»± cùng vá»›i Ngà i cho đến muôn Ä‘á»i.
Anh em là giống nòi được tuyển chá»n, là hà ng tÆ° tế vÆ°Æ¡ng giả, là dân thánh, dân riêng Thiên Chúa, để loan truyá»n những kỳ công của NgÆ°á»i, Äấng đã gá»i anh em ra khá»i miá»n u tối, và o nÆ¡i đầy ánh sáng diệu huyá»n (1Pr. 2,9)
THỰC TẾ HÔM NAY
Chúa Giêsu đã biến hình sáng láng trên núi. Những môn đệ thân yêu của Chúa Giêsu đã chứng kiến giây phút vinh quang của Chúa Giêsu. Giây phút mà ngay lúc đó, sẽ không có gì có thể lay chuyển niá»m tin của các môn đệ.
Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i! (Mt.17,5).
NhÆ°ng Chúa Giêsu đã Ä‘Æ°a các môn đệ xuống núi. Ãnh vinh quang đã tắt, cuá»™c sống Ä‘á»i thÆ°á»ng đã trở lại trÆ°á»›c mắt. “Äỉnh vinh quang†không má»™t sá»›m má»™t chiá»u mà có được để táºn hưởng dà i lâu. ÄÆ°á»ng Äến Äỉnh Vinh Quang còn nhiá»u chông gai thá» thách. NgÆ°á»i Ä‘i còn gặp nhiá»u gian khổ. Có những ngÆ°á»i bá» cuá»™c. Có những ngÆ°á»i lạc hÆ°á»›ng. Có những ngÆ°á»i chá»n bến bá» khác.
Nghe rồi, nhiá»u môn đệ của NgÆ°á»i liá»n nói: “Lá»i nà y chÆ°á»›ng tai quá! Ai mà nghe nổi?†(Ga.6,60).
Từ lúc đó, nhiá»u môn đệ rút lui, không còn Ä‘i vá»›i ngÆ°á»i nữa. (Ga.6,66).
Phải biến đổi con ngÆ°á»i mình táºn gốc rá»… để đến bến bá» sá»± sống vÄ©nh hằng. Phải biến đổi đến mức tá»± hủy diệt mình Ä‘i má»›i “sống lại†má»™t cuá»™c Ä‘á»i má»›i, sá»± sống má»›i.
Nếu hạt lúa mì gieo và o lòng đất không chết Ä‘i, thì nó vẫn trÆ¡ trá»i má»™t mình; còn nếu chết Ä‘i, nó má»›i sinh được nhiá»u hạt khác. (Ga.12,23-28).
Lạy Chúa,
Xin cho con luôn biết cố gắng vươn lên,
từng giây phút đổi thay Ä‘á»i mình,
đến gần sự thiện hảo hơn,
để con được hưởng vinh quang Ä‘á»i Ä‘á»i,
trong Tình Yêu của Chúa. Amen. [Mục Lục]
22. Biểu lộ chân dung – JM. Lam Thy
Tiêu Ä‘á» bà i Tin Mừng Chúa nháºt II Mùa Chay có sách Tin Mừng ghi là “Äức Giêsu hiển dung†(Mt 17, 1-9; Lc 9, 28-36), có sách ghi là “Äức Giêsu biến đổi hình dạng†(Mc 9, 2-8). Tuy có tiêu Ä‘á» khác nhau, nhÆ°ng trong ná»™i dung thì cả 3 sách Tin Mừng nhất lãm Ä‘á»u dùng cách viết “Äức Giêsu biến đổi hình dạng†để trình thuáºt biến cố lạ lùng nà y (“Sáu ngà y sau, Äức Giêsu Ä‘em các ông Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an là em ông Gia-cô-bê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông†– Mt 17, 1-2). NhÆ° váºy thì Äức Ki-tô hiển dung hay biến hình?
Hiển dung là biểu lá»™ cái diện mạo thá»±c (chân dung) ra má»™t cách rõ rà ng. Còn biến hình là thay đổi hình dạng. ThÆ°c ra, vấn Ä‘á» cÅ©ng không có gì là khúc mắc cả. Äức Giêsu biến đổi hình dạng thÆ°á»ng ngà y sang má»™t hình dạng khác hẳn, rá»±c rỡ hÆ¡n, chói loà hÆ¡n gấp bá»™i, là NgÆ°á»i muốn cho các môn đệ và má»i ngÆ°á»i biết ngoà i bản tÃnh loà i ngÆ°á»i chứa trong thân xác phà m tục ra, NgÆ°á»i còn má»™t bản tinh nữa là bản tÃnh Thiên Chúa. Chân tÆ°á»›ng sá»± vịêc là điá»u NgÆ°á»i muốn công nhiên mạc khải: Chân dung của NgÆ°á»i chÃnh là dung mạo Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa. Nói cách cụ thể, trong cùng má»™t Con NgÆ°á»i là Äức Giêsu Ki-tô có 2 hình dạng: Dung mạo bình thÆ°á»ng là bản tÃnh loà i ngÆ°á»i, còn chân dung – bản chất Ä‘Ãch thá»±c của NgÆ°á»i – là bản tÃnh Thiên Chúa. Nói Äức Giêsu biến hình là muốn nói NgÆ°á»i đã biến đổi từ hình dạng bình thÆ°á»ng của loà i ngÆ°á»i sang hình dạng Thiên Chúa. Còn nói hiển dung là muốn nói – qua việc biến đổi hình dạng bên ngoà i – Äức Ki-tô muốn biểu lá»™ chân dung Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa (Ngôi Lá»i nháºp thể) vốn ẩn kÃn bên trong chà ng thanh niên Giêsu Na-da-ret.
Khi ba môn đệ theo Äức Giêsu lên núi Ta-bo, thì các ngà i vẫn thấy Thầy của mình vá»›i dung mạo bình thÆ°á»ng nhÆ° các ngà i đã được chứng kiến, được “thá»±c mục sở thị†trong suốt ba năm theo Thầy Ä‘i khắp đó đây. NhÆ°ng đến khi Thầy cầu nguyện thì “... NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông. Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng.†(Mt 17, 2). Sá»± kiện Chúa Giêsu biến đổi hình dạng đã khiến các môn đệ – trong đó có thánh Phê-rô – hoảng sợ. Sá»± hoảng sợ lần nà y khác vá»›i lần được chứng kiến “Äức Giêsu Ä‘i trên mặt biển†(Mt 14, 22-32). Lần trÆ°á»›c, thánh nhân cho là mình gặp ma, thì lần nà y thánh nhân đã tin Thầy mình Ä‘Ãch thị là Thiên Chúa, và chỉ có nhÆ° thế Thầy mình má»›i há»™i kiến, Ä‘Ã m đạo vá»›i ông Mô-sê và ông Ê-li-a (đã khuất bóng từ trÆ°á»›c đó mấy trăm năm) được.
Từ hình dạng con ngÆ°á»i trần thế bình thÆ°á»ng biến sang chân dung Thiên Chúa, Äức Giêsu muốn cho má»i ngÆ°á»i – thông qua các môn đệ thân tÃn của NgÆ°á»i – hiểu rõ được NgÆ°á»i chÃnh là Con Thiên Chúa và là Thiên Chúa tháºt, nhÆ° Lá»i phán dạy của Thiên Chúa Cha từ trong đám mây sáng ngá»i bao phủ các môn đệ: "Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!" (Mt 17, 5). Lá»i phán dạy của Thiên Chúa Cha lần nà y y hệt lần Äức Giêsu chiu phép rá»a trên sông Gio-Ä‘an ("Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i." – Mt 3, 17). Nhá» thế, giúp củng cố đức tin, đồng thá»i, cÅ©ng chÃnh là giúp biến đổi con ngÆ°á»i các môn đệ và những kẻ đến vá»›i Äức Giêsu Ki-tô.
Nói Chúa Hiển Dung là nhằm mục Ä‘Ãch củng cố đức tin của các môn đệ, nhÆ°ng vì sao lại phải nhÆ° váºy? Ấy là vì trÆ°á»›c đó không lâu, Äức Giêsu đã loan báo biến cố ThÆ°Æ¡ng Khó lần thứ nhất cho các môn đệ: "Con NgÆ°á»i phải chịu Ä‘au khổ nhiá»u, bị các kỳ mục, thượng tế cùng kinh sÆ° loại bá», bị giết chết, và ngà y thứ ba sống lại". Các môn đệ đã không chịu hiểu và cÅ©ng không muốn tin rằng Thầy mình sẽ Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá quá Ä‘au khổ và nhục nhã đó. Riêng Phê-rô thì đã kéo riêng Thầy mình ra và trách NgÆ°á»i rằng: “Xin Thiên Chúa thÆ°Æ¡ng đừng để Thầy gặp phải chuyện ấy!â€; khiến Äức Giêsu phải nặng lá»i quở mắng: "Xa-tan, lui lại Ä‘Ã ng sau Thầy! Anh cản lối Thầy, vì tÆ° tưởng của anh không phải là tÆ° tưởng của Thiên Chúa, mà là của loà i ngÆ°á»i." (Mt 16, 21-23).
Má»™t sá»± kiện minh há»a lòng tin của các môn đệ còn chÆ°a vững là khi Chúa Hiển Dung, thì “… ông Phê-rô và đồng bạn thì ngủ mê mệt…†(Lc 9, 32); nhÆ°ng khi tỉnh hẳn, các ông nhìn thấy vinh quang của Äức Giêsu, và hai nhân váºt đứng bên NgÆ°á»i (là ông Mô-sê và ông Ê-li-a), thì "các môn đệ kinh hoà ng, ngã sấp mặt xuống đất.†(Mt 17, 6). Rồi sau đó, tại vÆ°á»n Ghết-sê-ma-ni, trong khi Thầy cầu nguyện đến Ä‘á»™ đổ cả mồ hôi máu ra mà các ông vẫn ngủ ngon là nh, khiến NgÆ°á»i phải thốt lên: "Thế ra anh em không thể canh thức nổi vá»›i Thầy má»™t giá» sao? Anh em hãy canh thức và cầu nguyện, để khá»i lâm và o cÆ¡n cám dá»—. Vì tinh thần thì hăng say, nhÆ°ng thể xác lại yếu hèn." Cứ tưởng nhÆ° váºy thì các môn đệ sẽ “tỉnh ngủâ€, để hiểu ra rằng thá»i giỠđã cáºn ká», đây là lúc cần phải canh thức và sẵn sà ng chỠđón má»i biến cố (Mt 24, 43-44); nhÆ°ng tháºt không ngá» các ngà i lại tiếp tục ngủ, ngủ miết tá»›i lúc Thầy phải đánh thức lần nữa: "Lúc nà y mà còn ngủ, còn nghỉ sao? Nà y, đến giá» Con NgÆ°á»i bị ná»™p và o tay những kẻ tá»™i lá»—i. Äứng dáºy, ta Ä‘i nà o! Kìa kẻ ná»™p Thầy đã tá»›i!" (Mt 26, 40-46). Cái “thể xác yếu hèn†đó của các môn đệ vẫn chÆ°a thèm chuyển Ä‘á»™ng dù Thầy đã 5 lần bảy lượt cảnh báo! Thế đó!
Äiá»u đó cho thấy sau biến cố Chúa Hiển Dung, các môn đệ có được củng cố lòng tin để vững bÆ°á»›c cùng Chúa trên con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá hay không? Cứ xem khi Äức Giêsu bÆ°á»›c và o cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó thì đủ biết: Trong số 12 Tông đồ là những môn đệ thân tÃn nhất của Äức Giêsu, thì vị đứng đầu (Phê-rô) đã chối Chúa tá»›i 3 lần trÆ°á»›c má»™t ngÆ°á»i tá»› gái nhà Cai-pha, má»™t Giu-Ä‘a It-ca-ri-ốt thì bán Chúa để lấy 30 đồng bạc, các vị còn lại thì bá» NgÆ°á»i mà chạy trốn hết, để má»™t mình Chúa Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c Ä‘i và o cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó. Duy chỉ có được má»™t Gio-an là theo Thầy tá»›i táºn chân tháºp giá, nhÆ°ng cÅ©ng chỉ lẽo đẽo theo từ xa xa, đến Ä‘á»™ khi Thầy yếu nhá»c quá sức, quân dữ phải bắt má»™t dân ngoại là Si-mon vác đỡ Thánh giá cho NgÆ°á»i (“Äang Ä‘i ra, thì chúng gặp má»™t ngÆ°á»i Ky-rê-nê, tên là Si-môn; chúng bắt ông vác tháºp giá của NgÆ°á»i.†– Mt 27, 32). Váºy đó!
Quả tháºt Chúa luôn luôn muốn củng cố lòng tin cho các môn đệ, nhÆ°ng vấn đỠđặt ra là lòng tin ấy có thá»±c sá»± được củng cố hay không, còn tùy thuá»™c và o chủ thể các môn đệ. Má»™t cách cụ thể là nếu chủ thể không chịu mở cá»a tâm hồn ra đón nháºn, thì những ân sủng Thiên Chúa ban cÅ©ng chẳng khác gì “nÆ°á»›c đổ đầu vịt, nÆ°á»›c đổ lá môn†mà thôi. Vâng, “Thiên Chúa có thể dá»±ng nên chúng ta mà không cần há»i ý kiến chúng ta, nhÆ°ng NgÆ°á»i không thể cứu rá»—i chúng ta nếu chúng ta không Æ°ng thuáºn.†(Thánh Âu-tinh). Và cÅ©ng chÃnh vì quá rõ lòng dạ con ngÆ°á»i là nhÆ° váºy, nên Äức Giêsu luôn dạy các môn đệ phải tỉnh thức và cầu nguyện ("Anh em hãy canh thức và cầu nguyện kẻo sa chÆ°á»›c cám dá»—. Vì tinh thần thì hăng hái, nhÆ°ng thể xác lại yếu Ä‘uối." – Mc 14, 38). Không những NgÆ°á»i dạy dá»—, mà còn là m gÆ°Æ¡ng mẫu cụ thể nữa (NgÆ°á»i luôn cầu nguyện cùng Chúa Cha, nhất là những dịp NgÆ°á»i chịu để ma quá»· cám dá»— nhÆ° khi NgÆ°á»i và o sa mạc ăn chay 40 đêm ngà y, hoặc lần cầu nguyện đổ cả mồ hôi máu ra nÆ¡i vÆ°á»n Ghết-sê-ma-ni).
Mùa Chay chÃnh là thá»i gian để ngÆ°á»i tÃn hữu chá»n lá»±a má»™t hà nh Ä‘á»™ng thiết thá»±c: hoặc xé áo, hoặc xé lòng. Muốn xé áo thì dá»… thôi, chỉ cần má»™t Ä‘á»™ng tác nhá» là khoác lên mình bá»™ vó kiêu căng tá»± phụ, bá»™ áo lÆ°á»i nhác Ãch ká»·, không thèm đếm xỉa đến má»i ngÆ°á»i xung quanh. Tuy nhiên, để xé lòng thì không dá»… dà ng đâu, bởi phải quyết tâm không khua chiêng gõ mõ khi cầu nguyện, không méo miệng ngoẹo đầu rầu rÄ© khi ăn chay, không biểu ngữ khoa trÆ°Æ¡ng khi là m từ thiện, không sáo rá»—ng mà u mè khi an ủi anh em, không hứa lèo hứa cuá»™i khi hoà giải, không mặc áo thà y tu khi mình không phải là tu sÄ©, không đánh trống bá» dùi, tiá»n háºu bất nhất khi đòi Ä‘i theo Thầy Chà Thánh. Chỉ có nhÆ° váºy, kèm theo sá»± sám hối chân thà nh, má»›i thá»±c sá»± hoán cải, đổi má»›i con ngÆ°á»i của mình, để được biến đổi toà n diện (biến hình) theo Chúa.
Äúng là rất khó khăn để có thể là m được nhÆ° thế. Khó, nhÆ°ng không phải là không thá»±c hiện được, khi biết cáºy dá»±a và o Thần KhÃ, “Vì Thiên Chúa đã chẳng ban cho chúng ta má»™t thần khà là m cho chúng ta trở nên nhút nhát, nhÆ°ng là má»™t Thần Khà khiến chúng ta được đầy sức mạnh, tình thÆ°Æ¡ng, và biết tá»± chủ†(2 Tm 1, 7). Muốn tránh khá»i mÆ°u ma chÆ°á»›c quá»· hằng ngà y cám dá»—, ngÆ°á»i tÃn hữu không thể á»· và o sức mình vì "tinh thần thì hăng hái nhÆ°ng thể xác lại yếu Ä‘uối" mà phải cáºy trông và o Thiên Chúa, cầu nguyện để NgÆ°á»i soi sáng và ban thêm sức mạnh và lòng dÅ©ng cảm. Chỉ có nhÆ° thế má»›i mong biến đổi con ngÆ°á»i của mình (nhÆ° xÆ°a Chúa đã biến hình trên núi Ta-bo).
Quả thá»±c Tin Mừng vá» cuá»™c Hiển Dung của Chúa đặt trÆ°á»›c mắt ngÆ°á»i Ki-tô hữu vinh quang của Äức Giêsu, báo trÆ°á»›c cuá»™c phục sinh vinh hiển của NgÆ°á»i. Từ đó giúp ngÆ°á»i tÃn hữu ý thức mình được dẫn lên núi cao (Mt 17, 1) nhÆ° các Tông Äồ Phê-rô, Gia-cô-bê và Gio-an, để tái đón nháºn hồng ân được là m con Thiên Chúa trong Trưởng Tá» Giêsu Ki-tô, qua Lá»i phán dạy: "Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!†(Mt 21, 6). Vâng, ngÆ°á»i Ki-tô hữu luôn được má»i gá»i cùng Ä‘i lên núi cao để được ngụp lặn trong hà o quang vinh hiển của Thiên Chúa, ngõ hầu hoán cải, biến đổi toà n diện con ngÆ°á»i của mình sao cho â€trở nên đồng hình đồng dạng vá»›i Chúa Ki-tô†(Pl 3, 10). Trong tâm tình dìm mình và o mùa Chay thánh, thiển nghÄ© không chỉ riêng mình tôi, mà là tất cả những anh em chung má»™t niá»m tin vá»›i tôi, Ä‘ang đồng hà nh cùng tôi, Ä‘á»u Æ°á»›c được nhÆ° váºy. Amen. [Mục Lục]
23. Biến hình
(Sưu tầm của Linh Xuân Thôn)
Má»™t nhà giáo dục nổi tiếng ngÆ°á»i Pháp đã tâm sá»± vá» cuá»™c Ä‘á»i của ông nhÆ° sau: Khi còn trẻ, tôi có tinh thần cách mạng và má»—i khi cầu nguyện, tôi luôn cầu xin Chúa má»™t Ä‘iá»u là : "Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi thế giá»›i nà y".
Khi đã lá»›n tuổi và nháºn thấy gần quá ná»a Ä‘á»i ngÆ°á»i trôi qua mà tôi không thay đổi được má»™t ngÆ°á»i nà o hết, nên tôi đã thay đổi lá»i cầu nguyện của tôi nhÆ° sau: "Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi những ngÆ°á»i trong gia đình của con.â€
GiỠđây tôi đã già và những ngà y còn lại chỉ đếm được trên đầu ngón tay, nên lá»i cầu nguyện của tôi lại được thay đổi má»™t lần nữa nhÆ° sau: "Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi chÃnh mình con."
Và ông kết luáºn: “Nếu tôi biết cầu nguyện nhÆ° thế nà y từ ngà y còn trẻ thì tôi đã không uổng phà cả cuá»™c Ä‘á»i.â€
(Anthony de Mello, TrÃch trong “The Song of the Birdâ€)
***
Bạn thân mến! Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay cÅ©ng thuáºt lại má»™t cuá»™c biến đổi. Äó là cuá»™c biến đổi hình dạng của Äức Giêsu trên núi Tabo. Trong ngà y hôm đó, Äức Giêsu đã mang theo các môn đệ thân tÃn của mình là các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan. Ngà i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, chỉ mình các ông thôi, tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi Ngà i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mắt các ông (Mt.17,2).
Trong cuá»™c biến hình đổi dạng đó, Ngà i cởi bá» thân pháºn con ngÆ°á»i để mặc lấy Thiên TÃnh của Thiên Chúa. Ngà i cho các ông được nhìn thấy vinh quang Con Má»™t Thiên Chúa, để thêm lòng tin cho các ông.
HÆ¡n hai ngà n năm trÆ°á»›c, Äức Giêsu đã biến hình trên núi Tabo. Cuá»™c biến hình của Ngà i vẫn còn tiếp tục diá»…n ra hằng ngà y cho đến ngà y nay. Ngà i biến hình qua bà n tay của Linh mục trong các Thánh lá»…. Ngà i biến hình từ tấm bánh nhá» bé để trở thà nh xÆ°Æ¡ng thịt của Ngà i. Ngà i biến hình từ những giá»t rượu nho để trở thà nh những giá»t máu Ä‘Ã o đã đổ ra trên đồi Golgotha năm nà o để cứu chuá»™c con ngÆ°á»i.
Ngà y nay Äức Giêsu cÅ©ng mang tôi và bạn Ä‘i riêng ra má»™t chá»—. Ngà i không mang tôi và bạn lên núi Taboo nhÆ° mang Phêrô, Giacôbê và Gioan xÆ°a kia, nhÆ°ng Ngà i mang tôi và bạn đến trong các Thánh lá»…, đến trong các giá» chầu Thánh Thể, đến trong các bà tÃch mà ta lãnh nháºn… nÆ¡i đó Ngà i dà nh cho ta những giây phút thinh lặng thánh thiêng mà chỉ có má»™t mình ta vá»›i Ngà i, nÆ¡i đó Ngà i cÅ©ng biến đổi hình dạng để thêm lòng tin cho ta, và cÅ©ng nÆ¡i đó, Ngà i ban cho ta lòng mến, sá»± tin yêu cáºy trông phó thác, và nhất là sức mạnh để ta bÆ°á»›c Ä‘i theo Ngà i trên bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng lữ thứ trần gian nà y.
Hôm nay, Äức Giêsu má»i bạn và tôi cùng “biến hình†vá»›i Ngà i. Biến hình không phải là trở thà nh cái gì xa lạ khác thÆ°á»ng, nhÆ°ng biến hình là để trở vá» vá»›i cái tôi sâu thẳm của chÃnh mình: “Tôi là con yêu dấu của Thiên Chúaâ€. Äó là ơn được là m con cái Thiên Chúa, là ơn Thánh Sủng, là ơn cao trá»ng nhất của ngÆ°á»i Kitô.
Biến hình vá»›i Äức Giêsu là thay đổi cuá»™c sống của ta, là biến đổi tâm hồn ta, là mang và o lòng ta má»™t trái tim má»›i, trái tim của yêu thÆ°Æ¡ng, của tin tưởng và cáºy trông phó thác.
Biến hình vá»›i Äức Giêsu là vất bỠý riêng của ta, là chấp nháºn và vâng phục Thánh à Thiên Chúa, là lên Ä‘Æ°á»ng bÆ°á»›c Ä‘i vá»›i Chúa trong tình yêu và ân sủng Ngà i ban.
Biến hình vá»›i Äức Giêsu là từ giã con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i yếu hèn của mình, là trở nên giống Ngà i má»—i ngà y má»—i hÆ¡n.
Lạy Chúa Giêsu! Xin ban Æ¡n giúp sức cho con để con cÅ©ng được “biến hình†vá»›i Chúa trong Mùa Chay Thánh nà y, để con được trở nên giống Chúa má»—i ngà y má»—i hÆ¡n, và để con cÅ©ng được Thiên Chúa Cha nói vá»›i con rằng: “Äây là con Ta yêu dấu, Ta hà i lòng vá» con…†(Mt.17,5). Amen [Mục Lục]
24. Äức Giêsu biến đổi hình dạng
(Suy niệm của Lm. FX. Vũ Phan Long)
Cuá»™c Hiển Dung vừa tăng cÆ°á»ng uy tÃn cho sứ mạng của Äức Giêsu vừa củng cố quyá»n bÃnh của các tông đồ.
- NGỮ CẢNH
Cả ba Tin Mừng Nhất Lãm Ä‘á»u đặt câu truyện Hiển Dung và o cùng má»™t chá»—, tiếp sau lá»i tuyên xÆ°ng của Phêrô (Mc 8,27-30; Mt 16,13-20; Lc 9,22) và những lá»i Äức Giêsu nói vá» số pháºn của môn đệ và vinh quang của Con NgÆ°á»i (Mc 8,34–9,1; Mt 16,24-28; Lc 9,23-27).
Riêng Tin Mừng Mt đóng khung cuá»™c Ä‘á»i công khai của Äức Giêsu giữa hai ngá»n núi:
- Khi chuẩn bị ra Ä‘i thi hà nh sứ vụ: trên “má»™t ngá»n núi rất cao†(4,8), quá»· đã cám dá»— Äức Giêsu nháºn quyá»n bÃnh và quyá»n hà nh trên toà n thế giá»›i từ tay nó: “Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi†(4,9). NhÆ°ng NgÆ°á»i đã dứt khoát từ chối.
- Khi kết thúc sứ mạng của NgÆ°á»i và khởi đầu sứ mạng của các môn đệ, Äức Giêsu gặp Nhóm MÆ°á»i Má»™t “tại ngá»n núi NgÆ°á»i đã truyá»n cho các ông đến†(28,16). Tại đây NgÆ°á»i tuyên bố là NgÆ°á»i “đã được [Thiên Chúa] trao toà n quyá»n trên trá»i dÆ°á»›i đất†(28,18) và dá»±a trên ná»n tảng nà y, NgÆ°á»i sai phái các ông Ä‘i loan báo Tin Mừng “cho muôn dânâ€.
Vì NgÆ°á»i đã từ chối nháºn má»i quyá»n hà nh từ tay quá»· mà bây giá» NgÆ°á»i nháºn được má»i quyá»n hà nh từ tay Thiên Chúa.
- Giữa hai biến cố nêu trên, có má»™t biến cố khác cÅ©ng xảy ra trên má»™t ngá»n núi cao: Äức Giêsu biến đổi hình dạng, NgÆ°á»i có vinh quang Thiên Chúa: cuá»™c khải hoà n Phục Sinh đã được giá»›i thiệu trÆ°á»›c. Và biến cố nà y đã xảy ra sau khi Äức Giêsu gạt bá» Ä‘á» nghị của Satan qua miệng Phêrô là đừng Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng lối của Chúa Cha.
Theo văn cảnh xa, có thể nói bản văn chứa Ä‘á»±ng biến cố Hiển Dung vừa tóm lại các cám dá»— vừa đón trÆ°á»›c cuá»™c diện kiến trên núi giữa Äấng Phục Sinh và các môn đệ; chúng ta thấy ở đây có các yếu tố của hai tình trạng ấy của Äức Giêsu: Con Thiên Chúa vinh quang và Äấng Mêsia phải chịu Ä‘au khổ; nổi báºt lên nhÆ° má»™t gạch nối là sá»± chá»n lá»±a dứt khoát, thái Ä‘á»™ cÆ°Æ¡ng quyết của Äức Giêsu để Ä‘i theo thánh ý Chúa Cha. Äiểm nà y được minh chứng theo văn mạch gần: cuá»™c Hiển Dung được đóng khung giữa hai lá»i loan báo vá» Khổ Nạn (16,21-23; 17,22-23).
- BỠCỤC
Bản văn có thể chia thà nh phần:
1) Mở (17,1);
2) Thị kiến (17,2-8):
a) Mở đầu: Äức Giêsu biến đổi hình dạng,
b) Các tình huống: Môsê và Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo; Phêrô Ä‘á» nghị là m lá»u; tiếng Thiên Chúa phán,
c) Kết: các môn đệ sợ hãi; Äức Giêsu trấn an; má»i sá»± trở lại nhÆ° cÅ©;
3) Kết (17,9).
III. VÀI ÄIỂM CHÚ GIẢI
- Sáu ngà y sau (1): Theo Xh 24,13-16, Thiên Chúa tá» mình ra cho Môsê trên núi Sinai sau sáu ngà y; và theo Änl 16,13-15, Ä‘ay là ngà y cuối cùng của Lá»… Lá»u.
- Phêrô, Giacôbê và Gioan (1): Ba môn đệ nà y lại xuất hiện tại Ghếtsêmani (26,37).
- má»™t ngá»n núi cao (1): Má»™t quả núi là biểu tượng cho nÆ¡i Thiên Chúa mạc khải. Ở đây hẳn quả núi nà y là má»™t Sinai khác tại Galilê. Truyá»n thống vẫn cho rằng đây là núi Tabo, mà Tabo tháºt ra chỉ là má»™t quả đồi. NhÆ°ng hợp lý hÆ¡n, có lẽ là núi Cácmen hay Khétmôn. Äặc biệt trong Tin Mừng Mt, khi Äức Giêsu sắp là m má»™t việc gì quan trá»ng, NgÆ°á»i thÆ°á»ng lên núi: cuá»™c cám dá»— xảy ra trên núi cao (4,8); các Mối Phúc được công bố trên núi (5,1); bánh được nhân ra nhiá»u trên núi (15,19); và Nhóm MÆ°á»i Má»™t gặp Äấng Phục Sinh trên má»™t ngá»n núi (28,16).
- biến đổi hình dạng (metemorphôthê, 2): Sá»± cố biến đổi hình dạng (= sá»± hóa thân) nà y là điá»u rất quen thuá»™c đối vá»›i ngoại giáo. Có lẽ vì thế mà Lc đã tránh dùng từ ngữ nà y.
- Môsê và Êlia (3): Äây là hai nhà linh thị trứ danh của Cá»±u Ước, cả hai Ä‘á»u có liên hệ vá»›i núi Sinai-Khôrép. Môsê thÆ°á»ng được coi là đại diện cho Lá» Luáºt và Êlia đại diện cho các Ngôn Sứ; nhÆ°ng có thể coi cả hai vị vừa là những nhà láºp pháp vừa là những ngôn sứ. Và nói chung, các ngà i đại diện cho thiên giá»›i.
- ba cái lá»u (4): Hẳn chi tiết nà y nhắc dến hoà n cảnh thá»±c là Lá»… Lá»u (sukkốt: Lv 23,42; Nkm 8,14-18).
- đám mây sáng ngá»i bao phủ các ông (5): Äám mây là dấu chỉ sá»± hiện diện của Thiên Chúa. Äá»™ng từ episkiazein, “bao phủ; rợp bóng†là động từ cổ Ä‘iển để lÆ°u ý vá» sá»± hiện diện (Hp shekinah) của Äức Chúa (YHWH) trong Ä‘á»i sống và trong các tình huống của dân Ngà i (x. Xh 40,34-35; 1 V 8,10-12; Ed 10,3-4; Tv 18,12).
- tiếng từ đám mây phán (5): Trong Cá»±u Ước, “tiếng nói†thÆ°á»ng xuất hiện trong các bà i tÆ°á»ng thuáºt vá» Æ¡n gá»i, chẳng hạn: St 12,1-3; 15,1; Xh 3,4; 19,16-24; 1 Sm 3,4; Is 6,8; Gr 1,11 ….
- Äây là Con yêu dấu của Ta (5): Câu nà y là má»™t tổng hợp Tv 2,7; Is 42 và có lẽ cả St 22,2. Từ ngữ “con†trÆ°á»›c tiên diá»…n tả quan hệ gia đình, rồi cÅ©ng có sắc thái thân tình, kết hợp và hiệp thông.
- Nghe váºy, các môn đệ rất Ä‘á»—i sợ hãi (6): Mt cho thấy là ná»—i sợ hãi của há» là do nghe lệnh Thiên Chúa truyá»n, chứ không phải do thấy thị kiến (Mc).
- Äức Giêsu lại gần (7): Äá»™ng từ proserchomai, “đi đến, đến gầnâ€, là má»™t Ä‘á»™ng từ Mt thÃch dùng (52 lần; 5 lần trong Mc và 10 lần trong Lc), nhÆ°ng chỉ có hai lần được áp dụng cho Äức Giêsu (ở 17,6-7 và 28,18 riêng của Mt). Trong cả hai bản văn, Äức Giêsu đến gần các môn đệ vá»›i mục tiêu là trợ giúp những kẻ Ä‘ang sợ hãi hoặc hoà i nghi:
Mt 17,6-7
6 Khi các môn đệ nghe váºy
hỠngã sấp mặt xuống đất
và hết sức kinh hoà ng
7 Bấy giá» Äức Giêsu lại gần chạm và o các ông và bảo:
“Trá»—i dáºy Ä‘i, đừng sợ†|
Mt 28,16-20
16 MÆ°á»i má»™t môn đệ…
17 Khi thấy NgÆ°á»i,
các ông bái lạy NgÆ°á»i, nhÆ°ng có mấy ông hoà i nghi.
18 Äức Giêsu đến gần
nói vá»›i các ông: 19 “…toà n quyá»n…†20 Thầy ở cùng anh em má»i ngà y†|
- thị kiến (9): Hoạt cảnh nà y vừa là “thị kiến†([h]orama do Ä‘á»™ng từ [h]oraô) kiểu khải huyá»n vừa là má»™t cuá»™c thần hiển (có thể so sánh vá»›i các bản văn khải huyá»n: Än 10,1-10 [Kh 1,13-15]; 12,4.9 và các yếu tố thần hiển trong: Xh 19,16; 24,15-16; 40,34-35). Từ ngữ mang tÃnh khải huyá»n nà y hà m ý là nhìn thấy Äức Giêsu hiển vinh là má»™t “thị kiến†được Thiên Chúa ban cho.
- à NGHĨA CỦA BẢN VĂN
Bản văn chúng ta Ä‘á»c hôm nay có phần khó hiểu. Nếu tác giả muốn kể cho chúng ta biêt vá» má»™t biến cố đặc biệt xảy ra trong cuá»™c Ä‘á»i Äức Giêsu, thì hẳn là má»i sá»± sẽ Ä‘Æ¡n giản và rõ rà ng; nhÆ°ng tác giả lại Ä‘i xa hÆ¡n việc cung cấp thông tin. Ngà i muốn nói cho chúng ta biết Äức Giêsu là ai, và ngà i đã dùng má»™t ngôn ngữ đầy hình ảnh và biểu tượng dá»… hiểu và rõ rà ng cho ngÆ°á»i thá»i đại ngà i, nhÆ°ng lại khó cho chúng ta hôm nay.
* Mở (1)
Chi tiết xác định thá»i gian “sáu ngà y sau†muốn nói là sau chuyện gì? Tại sao tác giả lại ghi nhá»› má»™t chi tiết không đáng kể nhÆ° váºy? Và là m sao ngà i có thể còn nhá»› được chi tiết nà y 50 năm sau, khi bắt đầu viết?
Tại sao Äức Giêsu chỉ Ä‘Æ°a ba môn đệ Ä‘i vá»›i NgÆ°á»i? Tại sao NgÆ°á»i lên má»™t ngá»n núi?
Chi tiết “sáu ngà y sau†hẳn là muốn Ä‘Æ°a Ä‘á»™c giả vá» vá»›i Xh 24,16, trong đó kể rằng “sau sáu ngà yâ€, mây bao phủ quả núi và đến ngà y thứ bảy, Thiên Chúa gá»i Môsê. Tác giả hÆ°á»›ng Ä‘á»™c giả chú ý và o má»™t kinh nghiệm siêu nhiên. NÆ¡i ấy hẳn là vắng vẻ, bởi vì Äức Giêsu Ä‘Æ°a các môn đệ “đi riêng vá»›i mình, lên má»™t ngá»n núi caoâ€, bởi vì theo má»™t cái khung quen thuá»™c theo linh đạo Kinh Thánh, ngÆ°á»i ta không thể có kinh nghiệm vá» Thiên Chúa (Äức Kitô) trong sá»± há»—n Ä‘á»™n và ồn à o náo nhiệt. Äức Giêsu chÃnh là vị hÆ°á»›ng dẫn Ä‘oà n dân má»›i, được đại diện bởi ba môn đệ.
* Thị kiến (2-8)
Sau phần mở, tác giả giá»›i thiệu Äức Giêsu vinh quang, bằng cách váºn dụng các yếu tố quen thuá»™c của những thị kiến khải huyá»n (ánh sáng mặt trá»i, y phục trắng tinh). Sau nà y, khi mô tả trang phục của vị sứ thần báo tin Phục Sinh, tác giả Mt cÅ©ng cho thấy các yếu tố nà y (Mt 28,3-4). Há»i Thánh gá»i cuá»™c Phục Sinh là má»™t sá»± “biến hóa; biến thái†(metamorphein) để cho thấy sá»± thay đổi xảy ra nÆ¡i nhân tÃnh Äức Giêsu. Từ ngữ nà y dị nghÄ©a vì có thể là m chúng ta nghÄ© đến sá»± hóa trang của các thần linh Hy Lạp, cho dù đây là má»™t dữ kiện không được các Kitô hữu Siri và Paléttina biết đến. Từ ngữ nà y cÅ©ng há»i hợt nữa, vì không phác há»a được tất cả mầu nhiệm Phục Sinh mà các tác giả Tin Mừng còn gá»i là “sá»± tái sinhâ€, “sá»± công chÃnh hóaâ€. Ãnh sáng, mà u sắc, sá»± “biến hóa†nÆ¡i bản thân Äức Giêsu, tất cả cho thấy rằng NgÆ°á»i là má»™t nhân váºt thuá»™c thế giá»›i khác, là “Con NgÆ°á»i†mặc lấy uy quyá»n và vinh quang (x. Än 7,13-14). Äây là má»™t thị kiến vá» Äức Kitô trong vinh quang tÆ°Æ¡ng lai của Äấng Phục Sinh.
Äức Kitô biến đổi hình dạng (và phục sinh) là đÃch Ä‘iểm của Lá» Luáºt và các Ngôn Sứ (x. 5,17). Sá»± xuất hiện của Môsê và Êlia (ngược lại vá»›i Mc 9,4) cho thấy các niá»m chá» mong của dân Israel, các lá»i hứa thiên sai, nay đã nên hiện thá»±c nÆ¡i bản thân Äức Giêsu (x. Lc 24,27; Rm 3,21). Chúng ta không được biết là hai ngà i Ä‘Ã m đạo vá»›i Äức Giêsu vá» chuyện gì, nhÆ°ng dá»±a theo Lc 9,31, các ngà i nói vỠ“cuá»™c xuất hà nh†Äức Giêsu sắp hoà n thà nh tại Giêrusalem, thì hẳn là các ngà i trao đổi cuá»™c Khổ Nạn Äức Giêsu sắp Ä‘i và o. Môsê và Êlia tượng trÆ°ng cho truyá»n thống Cá»±u Ước mà Äức Giêsu đến để hoà n tất (5,17). Khi chỉ má»™t mình ngà i ghi nháºn là “dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»iâ€, hẳn là tác giả Mt muốn ám chỉ Äức Giêsu là Môsê má»›i, còn Môsê ngà y xÆ°a chỉ có “da mặt sáng chói†mà thôi (x. Xh 34,30).
Phản ứng của Phêrô khi Ä‘á» nghị dá»±ng ba cái lá»u lại nêu báºt má»™t lần nữa sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa các khát vá»ng của loà i ngÆ°á»i và kế hoạch của Thiên Chúa. Má»›i trÆ°á»›c đây Ãt lâu, ông đã lấy lòng thà nh mà ngăn cản Äức Giêsu Ä‘i lên Giêrusalem, và đã bị Äức Giêsu mắng là “Satanâ€. Nay khi Ä‘á» nghị dá»±ng ba lá»u, ông đã hiểu sai ý nghÄ©a của quang cảnh nên đã tìm cách hưởng lấy chiến thắng vinh quang mình không đáng hưởng. Cả ở đây cÅ©ng váºy, Phêrô là đại diện cho “thịt và máu†(16,17), tức ngÆ°á»i không suy nghÄ© theo Thiên Chúa, nhÆ°ng theo cách của loà i ngÆ°á»i (16,23), nên lại ngáng trở thay vì cá»™ng tác vá»›i Thiên Chúa. Lần nà y, không phải là Äức Giêsu mắng Phêrô là “ngÆ°á»i kém tin†(14,31) hoặc là liên minh Satan (16,23), nhÆ°ng chÃnh Chúa Cha can thiệp để Ä‘iá»u chỉnh các Æ°á»›c vá»ng và quan niệm của ông. Äám mây sáng ngá»i bao phủ cả các tông đồ. NhÆ° thế, các ông đã được tiếp xúc vá»›i chÃnh vinh quang huy hoà ng của Thiên Chúa, để được đón nháºn má»™t sứ Ä‘iệp trá»±c tiếp từ Thiên Chúa. Khi Chúa Cha giá»›i thiệu Con của Ngà i, lá»i lẽ của Ngà i không còn dè giữ, không giá»›i hạn nữa (x. 11,25-27). Lá»i giá»›i thiệu Äức Kitô (Phục Sinh) là má»™t tổng hợp giữa các “bản văn thiên sai†(Tv 2,7 và Is 42,1). CÅ©ng nhÆ° tại phép rá»a, “tiếng nói†từ trá»i là m sáng tá» và xác nháºn cả sứ mạng lẫn Æ¡n gá»i của Äức Giêsu. Phêrô đã muốn xóa Ä‘i má»™t phần chÆ°Æ¡ng trình thiên sai; Chúa Cha đến nhắc rằng chÆ°Æ¡ng trình nà y không phải là má»™t công trình của loà i ngÆ°á»i, nhÆ°ng là má»™t kế hoạch của Ngà i. ChÃnh Ngà i đã phác ra cho Äức Giêsu con Ä‘Æ°á»ng phải theo (ngÆ°á»i tôi tá»› Ä‘au khổ chứ không phải là má»™t vị vua thuá»™c dòng dõi ÄavÃt).
Tác giả hoà n tất khung cảnh vá»›i những yếu tố thuá»™c quy Æ°á»›c: ngã xuống đất, sợ hãi, im lặng. Äây là những mẹo văn chÆ°Æ¡ng mà các tác giả văn chÆ°Æ¡ng khải huyá»n thÆ°á»ng dùng để diá»…n tả má»™t kinh nghiệm siêu phà m Ä‘ang xảy ra. Äức Giêsu can thiệp nhÆ° vai trò thiên thần trấn an. Các lá»i “Äừng sợ†thÆ°á»ng được nói lên trong các thị kiến tÆ°Æ¡ng tá»± (x. Än 8,16-17; 10,9-12.16-19; Kh 1,17; Lc 1,12-13.29-30).
Câu cuối của hoạt cảnh có má»™t tầm mức biện giáo và Kitô há»c. Sau khi “hóa thânâ€, Äức Giêsu trở lại vá»›i tình trạng bình thÆ°á»ng. Từ nay, “chỉ còn má»™t mình Äức Giêsu mà thôiâ€, bởi vì NgÆ°á»i là phát ngôn nhân duy nhất của Thiên Chúa, mà loà i ngÆ°á»i phải quy chiếu vá» và quy phục. Lá»i nhắc nà y được gá»i đến má»i ngÆ°á»i, nhÆ°ng đặc biệt được gá»i đến những ngÆ°á»i còn tin và o Môsê và chỠđợi Êlia trở lại (x. 17,10).
* Kết (9)
Từ trên núi xuống, lá»i nhắc “giữ bà máºt†xác nháºn rằng bản văn nà y song song vá»›i các mạc khải kiểu khải huyá»n (x. Än 12,9) và gợi lại các tình huống phức tạp (chÃnh trị–ái quốc) mà các lá»i loan báo vá» Äấng Mêsia đã và sẽ gặp. Lá»i xác định “cho đến khi Con NgÆ°á»i từ cõi chết trá»—i dáºy†cho thấy con Ä‘Æ°á»ng đúng để hiểu được ý nghÄ©a bà i tÆ°á»ng thuáºt nà y. Thá»±c tại của Äức Giêsu chỉ sẽ nên sáng tá» và ta chỉ sẽ hiểu được dÆ°á»›i ánh sáng của cuá»™c Phục Sinh của NgÆ°á»i.
+ Kết luáºn
Cuá»™c Hiển Dung là cuá»™c tôn vinh được sống trÆ°á»›c của Äức Giêsu. NgÆ°á»i đã xuất hiện trong tất cả những phẩm tÃnh của NgÆ°á»i: Con NgÆ°á»i, tôi trung của Äức Chúa, Mêsia, Con Thiên Chúa, và vá»›i tất cả các liên hệ của NgÆ°á»i trong lịch sá» cứu Ä‘á»™. Cuá»™c Hiển Dung vừa tăng cÆ°á»ng uy tÃn cho sứ mạng của Äức Giêsu vừa củng cố quyá»n bÃnh của các tông đồ. Nếu quyá»n hà nh của Phêrô (16,18) và của Nhóm MÆ°á»i Hai (18,18) lên tá»›i trá»i là bởi vì ở dÆ°á»›i thế nà y, Äức Kitô đã đăng quang, nhằm xác nháºn các quyết định của các ông.
GỢI à SUY NIỆM
- Muốn có má»™t kinh nghiệm nà o đó vá» Thiên Chúa, muốn gặp gỡ Ngà i, nhất thiết chúng ta phải ra khá»i Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y xô bồ náo nhiệt và được chÃnh Ngà i dẫn dắt. NgÆ°á»i ta vẫn nói rằng có thể và phải gặp Thiên Chúa giữa lòng cuá»™c sống nà y. Äiá»u nà y không sai, và còn cần thiết cho chúng ta là những ngÆ°á»i thÆ°á»ng xuyên sống và dấn thân giữa lòng xã há»™i vá»›i những vấn Ä‘á» và biết bao cuá»™c gặp gỡ vá»›i ngÆ°á»i khác. NhÆ°ng để có thể gặp Chúa trong cuá»™c Ä‘á»i và cá»™ng tác vá»›i Ngà i, chúng ta đã phải thÆ°á»ng xuyên gặp Ngà i trong nÆ¡i cô tịch, trong thinh lặng, riêng tÆ°: chúng ta đã thÆ°á»ng xuyên được Ngà i bao phủ “trong đám mây sáng chóiâ€.
Phêrô đã thÆ°a vá»›i Äức Giêsu: “Lạy Ngà i (= Chúa)â€, nhÆ°ng rất có thể theo nghÄ©a là đế vÆ°Æ¡ng, vị thống lãnh, hÆ¡n là Mêsia vinh quang. Äức Kitô mà Chúa Cha (và hôm nay, Há»i Thánh) giá»›i thiệu là chúa tể, nhÆ°ng đặc biệt là ngôn sứ, là nhà láºp pháp được ủy nhiệm của thá»i đại má»›i, Äấng mà loà i ngÆ°á»i phải lắng nghe, nghÄ©a là vâng phục. Quan niệm của Phêrô không do Thiên Chúa hÆ°á»›ng dẫn, nên sai lạc; các Ä‘á» nghị của Chúa Cha, trong đó có hà m chứa cả những lá»i loan báo vá» số pháºn cuối cùng, trần thế và thiên quốc, của Äức Kitô, má»›i là những Ä‘á» nghị đúng đắn mà loà i ngÆ°á»i phải đón nháºn.
- Tất cả những gì Israel vẫn Æ°á»›c mong nay đã trở thà nh hiện thá»±c. Äiá»u má»›i mẻ là nhân váºt được biến đổi hình dạng. NgÆ°á»i không từ trá»i xuống đất, mà chÃnh là trá»i xuống vá»›i đất. NgÆ°á»i không nói, mà chÃnh tiếng nói từ trá»i lên tiếng. Cuối cùng, Ä‘iá»u chÃnh yếu là kể từ nay, Äấng mà ta phải lắng nghe (vâng phục) không còn phải là Äức Chúa (YHWH) mà là Äức Giêsu, Äấng Ä‘ang ở đó. Con ngÆ°á»i nà y là Äấng mạc khải, là chÃnh Äức Chúa.
- Sá»± biến hình Thánh Thể của Chúa Giêsu đối vá»›i NgÆ°á»i hệ tại không phải là tá» vinh quang của NgÆ°á»i ra bên ngoà i, nhÆ°ng là che giấu vinh quang ấy Ä‘i dÆ°á»›i những hình bà tÃch. Tuy nhiên, vì đã trung thà nh lắng nghe lá»i của Con yêu dấu để được NgÆ°á»i dạy dá»— vá» mầu nhiệm nà y, chúng ta nhạn ra NgÆ°á»i Ä‘ang hiện diện dÆ°á»›i dạng bánh thánh và Phêrô có thể kêu lên: “Lạy Chúa, ở đây tháºt là hay!â€. Sau đó, cần có can đảm mà phụng sá»± NgÆ°á»i trong nếp sống khiêm tốn má»—i ngà y.
- Há»™i Thánh Ä‘ang dấn thân thi hà nh sứ mạng Äức Giêsu đã giao phó cho Nhóm MÆ°á»i Má»™t trên núi (x. Mt 28,16-20). Äể có thể tiếp tục chu toà n sứ mạng, Há»™i Thánh luôn nhá»› bà i há»c Äức Giêsu để lại trên núi kia, khi NgÆ°á»i từ chối các gợi ý của Satan, cÅ©ng nhÆ° lá»i giá»›i thiệu của Chúa Cha trên núi ná», khi NgÆ°á»i giá»›i thiệu Äức Giêsu là Con yêu dấu của NgÆ°á»i, là điển hình cho chúng ta, là Äấng sẽ ban cho chúng ta những giáo huấn giúp chúng ta trở thà nh gia đình Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa. [Mục Lục]
25. à nghÄ©a Ä‘á»i sống ta là gì? - Achille Degeest.
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’)
Có thể nói rằng trong câu chuyện vá» việc Chúa Biến Hình, Chúa Cha mặc khải Chúa Con. Äể suy niệm, chúng ta sẽ dừng lại má»™t đôi khÃa cạnh đảo ngược, nghÄ©a là má»™t Ãt Ä‘Æ°á»ng nét trong khuôn mặt của Chúa Giêsu, Äấng mặc khải Chúa Cha. Là m nhÆ° thế, ta sẽ trung thà nh vá»›i phần kết luáºn của câu chuyện, theo đó thì sá»± chú ý của ta được hÆ°á»›ng vá» cá nhân Chúa Giêsu.
Việc Chúa Biến Hình là chứng tá của Chúa Cha vá» Chúa Giêsu. Cả Ä‘á»i Chúa Giêsu là má»™t chứng tá vá» Chúa Cha. NgÆ°á»i biết mình bởi đâu đến và đi vỠđâu, NgÆ°á»i từ Chúa Cha mà đến và sẽ trở vá» vá»›i Chúa Cha. Äến lượt ta, trong Äức Kitô và nhá» NgÆ°á»i, ta cÅ©ng biết nguồn gốc và cùng Ä‘Ãch ta là đâu. Sau đây là má»™t và i tá»· dụ vá» khuôn mặt ‘là m con’ của Äức Kitô.
1) Má»™t chuyển Ä‘á»™ng ná»™i tâm Ä‘em lại ý nghÄ©a cho Ä‘á»i sống Äức Kitô và soi sáng nó. NgÆ°á»i biết mình là kẻ được Chúa Cha thánh hiến và gởi và o thế gian để Ä‘em Tin Mừng Cứu Äá»™ đến ngÆ°á»i nghèo khó, rao giảng sá»± giải thoát (khá»i tá»™i lá»—i) cho ngÆ°á»i tù đầy, và mở mắt cho kẻ Ä‘ui mù (Lc 4,18). Là ‘phái viên’ của Chúa Cha, NgÆ°á»i đặt sá»± thà nh tá»±u con ngÆ°á»i và đá»i sống mình trong lòng trung tÃn vá»›i ý Cha. Không phải là má»™t sá»± trung tÃn an pháºn trÆ°á»›c má»™t chuyện chẳng đặng đừng, nhÆ°ng là má»™t sá»± trung tÃn tÃch cá»±c, tá»± phát, quyết liệt. Nó là dấu hiệu của Thánh Thần tình yêu hoạt Ä‘á»™ng mãnh liệt trong NgÆ°á»i.
Có lẽ đã có lần ta tá»± há»i: Ä‘á»i tôi có ý nghÄ©a gì? Nếu ta sống trong thánh ý Chúa và nếu ta táºn tình chu toà n thánh ý Chúa Cha, thì Ä‘á»i ta có má»™t ý nghÄ©a và nhÆ° Chúa Con, chúng ta cÅ©ng được biến hình cách thiêng liêng.
2) Chúa Giêsu muốn để cho Chúa Cha hiện rõ qua con ngÆ°á»i và đá»i sống mình. à chà đó đã quy định má»i hà nh vi, thái Ä‘á»™ của NgÆ°á»i. NgÆ°á»i nói năng thế nà o? Hoạt Ä‘á»™ng ra sao? NgÆ°á»i dám nói rằng lá»i NgÆ°á»i nói không phải là của NgÆ°á»i, nhÆ°ng của Äấng đã sai NgÆ°á»i đến. NgÆ°á»i quả quyết NgÆ°á»i không hà nh Ä‘á»™ng tá»± ý mình, nhÆ°ng chÃnh Chúa Cha hà nh Ä‘á»™ng qua NgÆ°á»i. Nhìn Chúa Giêsu mà không đếm xỉa đến tÆ°Æ¡ng quan của NgÆ°á»i vá»›i Chúa Cha, ta sẽ không hiểu nổi NgÆ°á»i. Vá»›i ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng thế. Há» phải để cho Thiên Chúa ‘lá»™ dạng’ qua Ä‘á»i sống mình, bằng cách là m nhÆ° Chúa Giêsu: nghÄ©a là thỉnh ý Chúa Cha vá» việc phải là m, phải nói. Thỉnh ý qua lá»i cầu nguyện, qua việc chạy tá»›i Äức Giêsu là Äấng mặc khải Chúa Cha, trong niá»m tin tưởng ở Chúa Thánh Thần và sá»± tuân phục đối vá»›i Há»™i Thánh. [Mục Lục]
26. Dõi theo bước Chúa – R. Veritas
(TrÃch từ ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
NgÆ°á»i ta kể rằng năm ấy dù má»›i lên mÆ°á»i tuổi, cáºu Chai-san đã được bố cho Ä‘i theo má»™t Ä‘oà n lữ hà nh phải vượt cao nguyên trùng Ä‘iệp vá»›i những đỉnh đồi, những ngá»n núi vừa hùng vÄ© vừa thÆ¡ má»™ng. Äêm đến Ä‘oà n lữ hà nh trú ngụ trong những chiếc lá»u vải thô sÆ¡. Má»™t đêm ná» cáºu bé Chai-san cảm thấy có má»™t sức mạnh từ bên trong thúc đầy cáºu trốn ra khá»i lá»u. Và kìa, giữa miá»n núi cao, bầu trá»i đầy trăng sao lấp lánh nhÆ° bao trùm lấy cáºu. Má»™t cảm giác hạnh phúc nhẹ nhà ng xâm chiếm tâm hồn Chai-san. Cáºu có cảm tưởng nhÆ° cả vÅ© trụ xinh đẹp nà y đã được tạo dá»±ng để ban tặng cho cáºu, và nó Ä‘ang nâng tâm hồn cáºu lên vá»›i Äấng Tạo Hóa.
Bá»—ng chốc bầu khà yên tÄ©nh và an bình bị xáo trá»™n vì tiếng gá»i của ngÆ°á»i cha: “Chai-san, mà y trốn Ä‘i đâu rồi? Trở và o lá»u Ä‘iâ€. Chai-san miá»…n cưỡng trở và o lá»u và tiếc nuối nói vá»›i cha: “Bố Æ¡i, bầu trá»i trăng sao đẹp quá chừng!â€.
Thưa anh chị em,
Trong truyá»n thống Thánh Kinh cÅ©ng nhÆ° trong hầu hết các tôn giáo, núi cao thÆ°á»ng được xem nhÆ° là nÆ¡i gặp gỡ giữa trá»i và đất, giữa Thần Linh và con ngÆ°á»i. Những mạc khải quan trá»ng trong Kinh Thánh Ä‘á»u diá»…n ra trên núi cao. Môsê đã được kêu má»i lên núi Sinai để gặp gỡ Giavê Thiên Chúa và đón nháºn lá» luáºt cho Dân Chúa. Êlia đã ròng rã 40 đêm ngà y lên núi Horeb để gặp Chúa. Êlisê cÅ©ng lên núi Carmel để gặp Chúa. Và Chúa Giêsu cÅ©ng khởi sá»± Ä‘á»i công khai bằng 40 đêm ngà y chay tịnh trên núi cao, rồi trong ba năm sứ vụ, Ngà i vẫn thÆ°á»ng lặng lẽ má»™t mình lên núi để cầu nguyện cùng Cha Ngà i.
Trong Tin Mừng hôm nà y, Chúa Giêsu đã Ä‘Æ°a ba môn đệ thân tÃn nhất lên núi Thabor để tá» vinh quang của Ngà i cho các ông. Từ trên núi cao, Phêrô, Giacôbê, Gioan đã nháºn ra được con ngÆ°á»i và sứ mệnh của Chúa Giêsu. Từ trên đỉnh cao, các ông thấy vinh quang của ngà i nhÆ° má»™t lá»i hứa được thá»±c hiện, nhÆ° thà nh tá»±u của má»™t sứ mệnh, nhÆ° Ä‘Ãch Ä‘iểm của má»™t con Ä‘Æ°á»ng, con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá dẫn đến vinh quang.
Thế nhÆ°ng, thÆ°a anh chị em, ngÆ°á»i ta không lên núi cao để ở lại đó, mà là để nhìn rõ hÆ¡n con Ä‘Æ°á»ng phải Ä‘i. Äối vá»›i Chúa Giêsu, con Ä‘Æ°á»ng phải Ä‘i đó chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng lên Giêrusalem vá»›i cuá»™c tá» nạn Ä‘ang chỠđợi Ngà i. Và Ngà i đã xuống núi để giáp mặt vá»›i cuá»™c Ä‘á»i, để tiếp tục hà nh trình xuyên qua khổ nạn và cái chết tháºp giá. Từ trên núi cao, Chúa Giêsu cÅ©ng muốn Ä‘Æ°a ba môn đệ thân tÃn của Ngà i trở lại cuá»™c Ä‘á»i, trở lại vá»›i những thá» thách, chống đối Ä‘ang chỠđợi trÆ°á»›c mắt các ông.
Tháºt váºy, cuá»™c tá» vinh quang của Chúa Giêsu trên núi đã xảy ra sau khi Phêrô tuyên xÆ°ng: “Thầy là Äức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sốngâ€. Lá»i tuyên xÆ°ng nà y lại gắn liá»n vá»›i lá»i Chúa Giêsu loan báo cuá»™c ThÆ°Æ¡ng Khó của Ngà i và kèm theo lá»i má»i gá»i: “anh em hãy bá» mình, vác tháºp giá Ä‘i theo Thầy†(Mt 16,24). Váºy là đúng và o lúc các môn đệ đã nháºn ra Chúa Giêsu là Äức Kitô, là Äấng Cứu Thế, thì trÆ°á»›c mắt các ông hình ảnh má»™t Äấng Cứu Thế oai hùng lẫm liệt theo các ông quan niệm, bắt đầu tan biến, để hiện ra má»™t Äấng Cứu Thế Ä‘au khổ, bị Ä‘Ã y Ä‘á»a, bị khai trừ, bị giết chết. Hình ảnh đó tháºt là khó hiểu đối vá»›i các môn đệ, vì lòng tin của các ông còn má»™c mạc, phà m tục. Cho nên, chẳng lạ gì, Phêrô đã lên tiếng khuyên can Chúa Giêsu đừng Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng Ä‘au khổ đó là m gì. NhÆ°ng tháºt không may cho ông, vì Chúa Giêsu cứ khăng khăng má»™t má»±c, lại còn quay sang mắng ông: “Satan, cút Ä‘i!â€. Vì ông đã tá»± đồng hóa vá»›i Satan cám dá»— Chúa trong sa mạc.
Rồi bây giá» thì lại cÅ©ng chÃnh Phêrô đã dám Ä‘á» nghị cắm lá»u ở lại trên núi Thabor, vì ở đây sÆ°á»›ng quá, khá»i phải Ä‘i qua con Ä‘Æ°á»ng Ä‘au khổ mà ông đã khuyên can Thầy. NhÆ°ng rồi, mở mắt ra, ông thấy chỉ còn má»™t mình Chúa Giêsu trên đỉnh núi. Ãnh sáng rá»±c rỡ đã tan biến, và Chúa Giêsu còn đánh thức các ông dáºy, giục các ông xuống núi, Ä‘i lên Giêrusalem vá»›i Ngà i để chịu tá» nạn nhÆ° Thầy đã báo trÆ°á»›c.
ChÃnh trong giá» phút biến hình rá»±c rỡ vừa rồi, ông Môsê và ngôn sứ Elia đã Ä‘Ã m đạo vá»›i Chúa Giêsu vỠ“cuá»™c ra Ä‘i†Ngà i sắp hoà n thà nh tại Giêrusalem, và tiếng Chúa Cha phán: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hết lòng quý mến. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i Ngà iâ€. Lá»i đó chÃnh là để công nháºn, để tán thà nh bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng vượt qua Ä‘au thÆ°Æ¡ng của Chúa Giêsu, và má»i gá»i các môn đệ hãy Ä‘i theo Thầy. Vì thế, mấy Thầy trò lại xuống núi. Và Phêrô cÅ©ng nhÆ° các môn đệ khác phải Ä‘i theo sau Thầy qua con Ä‘Æ°á»ng khổ nạn tháºp giá má»›i đến ánh sáng vinh quang Phục Sinh.
Anh chị em thân mến,
Không phải hông có lý do mà phụng vụ năm nà o cÅ©ng đặt bà i Tin Mừng Chúa hiển dung sáng láng hôm nay và o giữa Mùa Chay. Giáo Há»™i muốn Ä‘Æ°a chúng ta lên núi, hé mở cho chúng ta chiêm ngưỡng má»™t chút vinh quang phục sinh của Chúa Giêsu, để chúng ta thêm tin tưởng và o Ngà i, để chúng ta có những giây phút nghỉ ngÆ¡i lấy sức trÆ°á»›c khi xuống núi, trở vá» vá»›i cuá»™c sống bình thản trên các nẻo Ä‘Æ°á»ng phẳng lặng hay đầy sóng gió Ä‘Æ°a đến núi Can-vê. Chúng ta cần được Chúa đến gần, Ä‘Æ°a tay Ä‘áºp và o ngÆ°á»i nhÆ° “đã đến gần, vá»— và o ngÆ°á»i các môn đệâ€, để thức tỉnh chúng ta, để chúng ta biết chuẩn bị sẵn sà ng đón nháºn má»i gian nan Ä‘au khổ trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i.
Con Ä‘Æ°á»ng ThÆ°Æ¡ng Khó của Chúa khởi đầu từ khi Ngà i xuống núi. Rồi đây, Ngà i cÅ©ng sẽ biến hình “không còn hình tượng ngÆ°á»i ta nữaâ€, để dạy chúng ta biết phải Ä‘i qua con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá má»›i đến vinh quang khải hoà n sống lại. Trong ngôn ngữ La-tinh, ngÆ°á»i ta chÆ¡i chữ: “Per crucem ad lucemâ€, nghÄ©a là “qua tháºp giá đến ánh sángâ€. Qua Thứ Sáu Tá» Nạn má»›i đến Chúa Nháºt Phục Sinh. ÄÆ°á»ng thánh giá không dừng lại ở nấm mồ, nhÆ°ng mở ra trong niá»m vui tÆ°ng bừng của ngà y sống lại. Äó là quy luáºt của muôn Ä‘á»i.
Thưa anh chị em,
Trong cuá»™c hà nh trình đức tin của chúng ta, cÅ©ng có những giây phút chúng ta được Ä‘Æ°a lên núi cao để gặp Chúa, núi cao của Thánh lá»…, núi cao của những giá» phút dà nh cho việc cầu nguyện. NhÆ°ng chúng ta không lên núi để ở đó mãi, mà là để trở lại vá»›i cuá»™c Ä‘á»i vá»›i muôn thá» thách, đắng cay, vá»›i những gặp gỡ từng ngà y. Chấp nháºn cuá»™c sống vá»›i tinh thần lạc quan, chấp nháºn chiến đấu mà không buông xuôi bá» cuá»™c, sống nhÆ° thể là tiếp tục con Ä‘Æ°á»ng Chúa Giêsu đã Ä‘i qua. Chấp nháºn những ngÆ°á»i anh em chúng ta gặp gỡ trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, chấp nháºn những khác biệt, những bất toà n của ngÆ°á»i anh em cùng đồng hà nh, sống nhÆ° thể là dõi bÆ°á»›c theo Ä‘Æ°á»ng Chúa đã Ä‘i qua.
Xin ánh sáng Phục sinh của Äức Kitô luôn dẫn bÆ°á»›c chúng ta trên Ä‘Æ°á»ng, để chúng ta biết đón nháºn và sống trá»n từng phút giây cuá»™c sống. Xin ánh sáng Phục Sinh của Äức Kitô chiếu dá»i và hÆ°á»›ng dẫn cuá»™c hà nh trình đức tin của chúng ta được tiếp tục trên dấu chân của Ngà i. [Mục Lục]
27. Nghe Lá»i NgÆ°á»i – Lm. Giuse Nguyá»…n Hữu An
Sau khi được tiên báo vá» cuá»™c ThÆ°Æ¡ng khó Chúa Giêsu sắp phải trải qua, các môn đệ đã xuống tinh thần trầm trá»ng, tháºm chà các ông còn ngần ngại đồng hà nh vá»›i Chúa lên Giêrusalem.
Tin mừng Nhất Lãm tÆ°á»ng thuáºt lá»i loan báo vá» cuá»™c tá» nạn. Chúa Giêsu Ä‘Æ°a Nhóm MÆ°á»i Hai Ä‘i lên Giêrusalem, dá»c Ä‘Æ°á»ng, NgÆ°á»i nói vá»›i các ông: “Nà y chúng ta lên Giêrusalem, và Con NgÆ°á»i sẽ bị ná»™p cho các thượng tế và kinh sÆ°. Há» sẽ kết án xá» tá» NgÆ°á»i, sẽ ná»™p NgÆ°á»i cho dân ngoại nhạo báng, đánh đòn và đóng Ä‘inh và o tháºp giá và ngà y thứ ba, NgÆ°á»i sẽ chá»—i dáºy†(Mt, 17-19).
Theo tin mừng Luca và Maccô, các môn đệ không hiểu và sợ hãi khi nghe Thầy loan báo vá» cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó. “NhÆ°ng các ông không hiểu gì cả; đối vá»›i các ông, lá»i ấy còn bà ẩn, nên các ông không rõ những Ä‘iá»u NgÆ°á»i nói†(Lc 18,34); “NgÆ°á»i dẫn đầu các ông. Các ông kinh hoà ng, còn những kẻ theo sau cÅ©ng sợ hãi. NgÆ°á»i lại kéo riêng Nhóm MÆ°á»i Hai ra, và bắt đầu nói vá»›i các ông vá» những Ä‘iá»u sắp xảy đến cho mình†(Mc 10,32).
Vì không hiểu nên sợ. Sợ nên không muốn đi. Phêrô kéo riêng Chúa ra mà ngăn cản và trách móc. Chúa trách mắng Phêrô, nhưng để giúp Phêrô cần có sự can thiệp của Chúa Cha. Vì thế, biến cố Biến Hình đã xảy ra (Mt 17,1-9).
Chúa đưa ba môn đệ lên núi Tabor. Biến Hình rực rỡ nhằm củng cố tinh thần cho các môn đệ sau khi Chúa loan báo cuộc khổ nạn.
Núi Tabor
Tôi được diá»…m phúc lên Núi Tabor. Từ khách sạn ở Nazareth xe Ä‘i qua những thung lÅ©ng vá»›i nhiá»u vÆ°á»n cây ôliu, vÆ°á»n chuối, vÆ°á»n cam xanh tÆ°Æ¡i ngút mắt. Tabor là ngá»n núi rất đẹp, nó Ä‘Æ°a mình lên êm ả từ má»™t cánh đồng cá» xanh. Xe buýt chỉ đến chân núi, sau đó phải đổi xe chuyên leo núi. Lên dốc cao, Ä‘Æ°á»ng ngoằn ngoèo theo vòng xoáy trôn ốc nhÆ° Ä‘Æ°á»ng Äèo Ngoạn Mục. Trá»i tháºt lạnh khoảng 4Ä‘á»™, gió thổi rét buốt trên đỉnh có Ä‘á»™ cao 600m là m ai nấy run lên vì lạnh.
Núi Tabor có má»™t ngoại hình rất cân đối. Núi má»c lên giữa cánh đồng nhÆ° má»™t bà n thá» giữa trá»i đất, giống nhÆ° lá»… Ä‘Ã n của các bá»™ lạc để tế thần minh. Lúc Chúa Giêsu Ä‘em ba môn đệ yêu quý lên đây, không gian phải rất im vắng. Chỉ có gió vi vu và mây nắng vá»›i rừng cây thắm má»™t mà u xanh hùng vÄ©.
Núi tiêu biểu cho quyá»n năng và vinh quang của Thiên Chúa. Núi là nÆ¡i mặc khải những Ä‘iá»u trá»ng đại nhÆ° khi xÆ°a Thiên Chúa hiển linh trên núi Sinai vá»›i Môsê, núi Khoreb vá»›i Êlia, núi Tabor vá»›i ba môn đệ. Từ đỉnh núi, nhìn vá» hÆ°á»›ng nam là là ng Naim, má»™t thà nh cổ hiện tại ngÆ°á»i Ảráºp sinh sống, nÆ¡i đây Chúa cho con trai bà goá sống lại. Nazareth, má»™t thị trấn sầm uất vá» hÆ°á»›ng tây và Biển hồ Galilê mênh mang phÃa đông. Tabor, ngá»n núi thiêng tạo thà nh má»™t tam giác Ä‘á»u. Cả ba nÆ¡i Ä‘á»u gắn liá»n vá»›i cuá»™c Ä‘á»i Chúa Giêsu: lá»›n lên, truyá»n đạo và hiển dung. Bên ngoà i, phÃa trái Nhà thá» vẫn còn dấu vết tÆ°á»ng đá tu viện các cha dòng Bênêđictô má»™t thá»i Trung cổ huy hoà ng.
Theo sá» gia Josephus thì nhóm Nhiệt Thà nh (Zelot) đã chiến đấu vá»›i quân Roma tại đây và o năm 66tcn. Năm 1634 các thầy Phanxicô má»›i dà nh lại được ngá»n núi nà y từ tay quân Thổ. NhÆ°ng mãi gần 300 năm sau má»›i xây được Nhà thá».
Nhà Thá» Hiển Dung xây dá»±ng từ năm 1925 do các cha dòng Phanxicô phụ trách. Mặt tiá»n nhà thá» lối kiến trúc nổi báºt vá»›i hai ngá»n tháp vuông cao vút. Bên trong hai ngá»n tháp nà y là hai nguyện Ä‘Æ°á»ng nhá» kÃnh tổ phụ Môisen và Êlia. Má»™t bức tranh tuyệt đẹp theo nghệ thuáºt mosaic phÃa trên bà n thá» vòm cung thánh. Chúa biến hình trong hà o quang rá»±c sáng. Hai bên có Môisen trên núi Sinai và Êlia trên núi Carmel. PhÃa dÆ°á»›i là ba môn đệ Phêrô, Gioan và Giacôbê.
Biến hình
TÆ°á»ng thuáºt biến cố biến hình, cả ba Phúc âm Ä‘á»u nhấn mạnh đến thái Ä‘á»™ hoảng sợ của các môn đệ. “Thá»±c ra, ông không biết phải nói gì, vì các ông hoảng sợ†(Mc 9,6); “Khi thấy mình và o trong đám mây, các ông hoảng sợ†(Lc 9,34); “Nghe váºy, các môn đệ kinh hoà ng ngã sấp mặt xuống đất†(Mt 17,6). Và khi Phêrô “ngã sấp mặt xuống đất†thì Chúa đến chạm và o ông và bảo: “Chá»—i dáºy Ä‘i, đừng sợâ€.
Các môn đệ không thể hiểu được hà nh trình của Äấng Cứu Thế sao lắm gian nan; kẻ theo Ngà i là m sao không ngại ngùng sợ hãi cho được! (x. Mt 17,13-14; Mc 8,34; Mt 8,18; Mc 13,9; Lc 9,26).
Nếu ngÆ°á»i ta là m an toà n những viên thuốc đắng bằng vá» bá»c kẹo ngá»t; Chúa Giêsu hoá giải tin cuá»™c khổ nạn bằng cuá»™c Biến Hình rá»±c rỡ. Bá»c kẹo chứ không bá»c thuốc ngÅ©. Hoá giải chứ không gây mê. Chúa cho các môn đệ thấy trÆ°á»›c má»™t thoáng Phục Sinh trÆ°á»›c Phục Sinh. Chúa cho cảm nếm má»™t chút Thiên Ä‘Ã ng. Các ông đã tưởng là Thiên Äà ng nên Phêrô xin là m ba lá»u để an nhà n trên núi cao, ngÅ© yên trong hà o quang, quên Ä‘i các bạn và các cuá»™c truyá»n giáo dÆ°á»›i chân núi. Các ông không biết rằng Thầy Giêsu chỉ lên đỉnh Tabor trong chốt lát rồi xuống núi chuẩn bị vác tháºp giá bÆ°á»›c và o cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó. Hai đỉnh núi Tabor và Calvariô không xa nhau lắm vá» mặt địa lý, nhÆ°ng lại là con Ä‘Æ°á»ng vạn lý. Chúa Giêsu đã nối kết hai đỉnh núi bằng con Ä‘Æ°á»ng tình yêu cứu Ä‘á»™.
Biến cố Chúa biến hình trên núi Tabor là má»™t trong những biến cố đặc biệt. Nó trở nên nhÆ° má»™t ngôi sao sáng cho các môn đệ trong đêm tối của những gian nan thá» thách. Biến cố ấy vẫn luôn ghi Ä‘áºm trong ký ức của các môn đệ. Nó là má»™t Ä‘iểm tá»±a, là má»™t trợ lá»±c cho đức tin của các ngà i trong suốt tiến trình theo Chúa Giêsu.
Câu chuyện Chúa Biến hình trên núi Tabor được đặt là m sÆ°á»n cho cả văn kiện “Tông Huấn Vita Consecrata†(Ä‘á»i sống thánh hiến). Äức Thánh Cha Gioan Phaolô II ban hà nh ngà y 25.3.1996, đúc kết những thà nh quả của Thượng Há»™i Äồng Giám Mục tháng 10.1994. Tông Huấn trình bà y vẻ đẹp của Ä‘á»i tu. Con Ä‘Æ°á»ng tu đức được và nhÆ° má»™t cuá»™c Ä‘i tìm cái đẹp (số 19),hÆ°á»›ng tá»›i sá»± chiêm ngưỡng nhan Chúa, chân phúc dà nh cho các tâm hồn trong trắng. Các Tu sÄ© đã bị thu hút bởi vẻ đẹp của Chúa; há» mê say chiêm ngưỡng Chúa, để rồi phản chiếu khuôn mặt rạng rỡ của Ngà i (số 27); sau khi lên núi chiêm ngắm Chúa Biến Hình, các môn đệ được má»i hãy Ä‘i xuống núi để phục vụ (số 75); há» còn phải trèo lên má»™t núi khác đó là núi Calvariô (số 14;40). Nhiá»u năm huấn luyện trong nhà dòng, ngÆ°á»i thanh niên nam nữ nhiá»u khi phải “sinh†ra bốn năm lần má»›i biến hình nên má»™t Tu sÄ©: từ ứng sinh, thỉnh sinh, tiá»n táºp sinh, táºp sinh, khấn sinh, nhiá»u năm sau má»›i khấn trá»n Ä‘á»i và vẫn tiếp tục hà nh trình biến đổi Ä‘á»i mình nhá» gặp gỡ Chúa Kitô.
Nghe Lá»i NgÆ°á»i
NgÆ°á»i sống Ä‘á»i táºn hiến cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i tÃn hữu, muốn được “biến hình†trong Ä‘á»i sống cÅ©ng nhÆ° muốn được trở nên “con yêu dấu†của Thiên Chúa cần phải “vâng nghe lá»i NgÆ°á»iâ€. Không chỉ nghe bằng tai bằng mắt mà còn nghe bằng hết tâm hồn cÅ©ng nhÆ° bằng cả cuá»™c Ä‘á»i quy chiếu sống theo Äức Kitô.
Cả ba Phúc âm Ä‘á»u tÆ°á»ng trình tiếng nói từ trá»i cao. Lá»i Chúa Cha nhÆ° giá»›i thiệu, chuẩn nháºn Chúa Con và là lệnh truyá»n cho chúng ta. “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i†(Mt 17,5); “ Äây là Con yêu dấu của Ta. Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i†(Mc 9,6); “Äây là Con Ta, NgÆ°á»i đã được Ta tuyển chá»n, hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i†(Lc 9,35).
“Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»iâ€. Äó là lệnh truyá»n của Chúa Cha, là điệp khúc kết luáºn của tiếng nói từ trá»i cao. Äiệp khúc quan trá»ng vì cả ba Phúc âm Ä‘á»u nói đến. Lá»i của Chúa Kitô chÃnh là chuẩn má»±c, là lá» luáºt tuyệt đối mang lại Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho nhân loại. Lá»i của Chúa Kitô là Lá»i Giao Ước vÄ©nh cá»u cho con ngÆ°á»i được tham dá»± và o sá»± sống thần linh của Thiên Chúa Ba Ngôi.
“Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»iâ€, má»™t phán quyết long trá»ng và công khai của Chúa Cha. Từ nay, vâng nghe Lá»i Chúa Kitô, chúng ta sẽ được biến hình vá»›i Chúa Kitô, cùng được hưởng vinh quang Phục sinh vá»›i Chúa Kitô.
Chẳng ai gặp Thiên Chúa thá»±c sá»± mà lại không biến hình. Äá»i sống kết hiệp thá»±c sá»± vá»›i Thiên Chúa là m cho ngÆ°á»i Kitô hữu tá»a sáng rá»±c rỡ. Biến hình không phải là trở thà nh cái gì khác mình, nhÆ° Tôn Ngá»™ Không vá»›i các trò biến hoá. Biến hình là trở lại vá»›i cái tôi sâu thẳm của mình, tôi là con yêu dấu của Thiên Chúa. Từ khi chịu phép Thánh Tẩy, chúng ta đã bÆ°á»›c và o má»™t cuá»™c biến hình, từ từ và liên tục
Má»™t nhà giáo dục nổi tiếng ngÆ°á»i Pháp đã tâm sá»± vá» cuá»™c Ä‘á»i của ông: Khi còn trẻ, tôi có tinh thần cách mạng và má»—i khi cầu nguyện, tôi luôn cầu xin Chúa má»™t Ä‘iá»u là : Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi thế giá»›i nà y. Khi đã lá»›n tuổi và nháºn thấy gần quá ná»a Ä‘á»i ngÆ°á»i trôi qua mà tôi không thay đổi được má»™t ngÆ°á»i nà o hết, nên tôi đã thay đổi lá»i cầu nguyện của tôi nhÆ° sau: Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi những ngÆ°á»i trong gia đình của con. GiỠđây tôi đã già nua và những ngà y còn lại chỉ đếm được trên đầu ngón tay, nên lá»i cầu nguyện của tôi lại được thay đổi má»™t lần nữa nhÆ° sau: Lạy Chúa, xin ban cho con nghị lá»±c để biến đổi chÃnh mình con. Và ông kết luáºn: Nếu tôi biết cầu nguyện nhÆ° thế nà y từ ngà y còn trẻ thì tôi đã không uổng phà cả cuá»™c Ä‘á»i.
Mùa Chay Thánh là mùa chiến đấu thiêng liêng, giúp má»—i ngÆ°á»i sống sống chay tịnh và hy sinh, cầu nguyện và táºp nhân đức, chế ngá»± và là m chủ bản thân. Äây là thá»i gian thánh giúp từng ngÆ°á»i sám hối canh tân bản thân dÆ°á»›i ánh sáng Lá»i Chúa và thá»±c hà nh ăn chay cầu nguyện theo lá»i dạy của Chúa Giêsu.
Lạy Chúa, Chúa đã dạy chúng con phải vâng nghe Con yêu dấu của Chúa; xin lấy lá»i hằng sống nuôi dưỡng đức tin của chúng con, nhá» váºy cặp mắt tâm hồn chúng con sẽ trong sáng để nhìn thấy vinh quang Chúa tá» hiện trong cuá»™c Ä‘á»i chúng con. Chúng con cầu xin, nhá» Äức Kitô, Chúa chúng con. Amen. (Lá»i nguyện Nháºp lá»…, Chúa Nháºt II Mùa Chay). [Mục Lục]
28. Chúa tỠhiện vinh quang
(TrÃch trong ‘Sống Tin Mừng’ của R. Veritas)
Trong má»™t trăm chuyện ngắn hay của Việt Nam, được há»™i Văn Hóa Hà Ná»™i tuyển chá»n và cho xuất bản, ngÆ°á»i ta thấy đứng đầu danh sách là chuyện có tá»±a Ä‘á»: “Thầy Lazarô Phiá»nâ€. Äây là chuyện ngắn được má»™t tác giả Công giáo, ông Nguyá»…n trá»ng Quảng sáng tác và o năm 1887 và được xem là chuyện ngắn đầu tiên trong lịch sá» văn há»c Việt Nam.
Mở đầu câu chuyện tác giả nhắn nhủ như sau:
Nếu có xuống Bà Rịa, Ä‘i ngang qua nghÄ©a địa ở là ng PhÆ°á»›c đến gần nhà thá» các Thánh Tá» Äạo, hãy và o thăm má»™t ngôi má»™, đây là ngôi má»™ của má»™t tu sÄ© tên là Lazarô Phiá»n.
Tên của nhân váºt có thể gợi lên cả cuá»™c Ä‘á»i của vị tu sÄ© nà y là má»™t chuá»—i những ngà y khổ Ä‘au, những phiá»n muá»™n. Mẹ ông qua Ä‘á»i vì bệnh dịch tả năm ông má»›i được ba tuổi. Năm ông lên mÆ°á»i hai tuổi, cùng vá»›i ba trăm tÃn hữu công giáo khác, cha của cáºu bé Phiá»n đã bị Văn Thân thiêu sống trong ngục, còn cáºu bé thì tay chân bị phá»ng nặng nhÆ°ng cáºu bé đã cố lết ra ngoà i và được cứu thoát. Má»™t sÄ© quan Pháp thÆ°Æ¡ng tình Ä‘Æ°a cáºu bé Phiá»n lên Sà igòn và giá»›i thiệu cho má»™t gia đình Việt Nam già u có. Cùng vá»›i ngÆ°á»i con trai trong gia đình nà y, Lazarô Phiá»n đã được cho ăn há»c đến nÆ¡i đến chốn. Sau khi đã thà nh tà i, được bổ nhiệm Ä‘i là m thông ngôn, hai ngÆ°á»i thÆ°Æ¡ng nhau nhÆ° là anh em ruá»™t thịt. Tình nghÄ©a giữa hai ngÆ°á»i bạn lại cà ng thắm thiết hÆ¡n khi chÃnh gia đình của ngÆ°á»i bạn nà y đã đứng ra lo chuyện gia đình cho Lazarô Phiá»n, nhÆ°ng niá»m vui của cuá»™c sống hôn nhân không được trá»n vẹn, bởi vì có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà khác vì yêu Thầy Lazarô Phiá»n nhÆ°ng không được đáp trả nên đã tìm cách hãm hại Thầy.
Qua hai lá thÆ° giả mạo của ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà nà y, Lazarô Phiá»n nghi ngá» ngÆ°á»i vợ của mình có tÆ° tình vá»›i ngÆ°á»i bạn thân của mình, cho nên không là m chủ được cÆ¡n ghen, ông đã láºp mÆ°u giết ngÆ°á»i bạn thân và dùng thuốc Ä‘á»™c để sát hại vợ mình. Hai cuá»™c mÆ°u sát đã được tÃnh toán má»™t cách tà i tình, cho nên kẻ sát nhân đã tránh được lÆ°á»›i của pháp luáºt. Thế nhÆ°ng vá» phần mình, Lazarô Phiá»n ngà y đêm bị tòa án của lÆ°Æ¡ng tâm cắn rứt. Cuối cùng ông xin và o tu trong má»™t tu viện ở Sà igòn. Sau sáu năm tu luyện, Lazarô Phiá»n được thá»±c sá»± trở thà nh má»™t tu sÄ©, má»i ngÆ°á»i trong tu viện Ä‘á»u thầm khâm phục sá»± thánh thiện của thầy, nhÆ°ng riêng thầy vì không bao giá» xÆ°ng thú hà nh Ä‘á»™ng sát nhân của mình, cho nên đêm ngà y không bao giỠđược sá»± bình an trong tâm hồn. Phải cho đến lúc lâm bệnh nặng và ngà y trÆ°á»›c khi qua Ä‘á»i, thầy má»›i xin phép nhà Dòng cho vá» thăm quê hÆ°Æ¡ng ở Bà Rịa, tìm đến vị linh mục chánh xứ để xÆ°ng tá»™i. Chỉ sau khi cảm nháºn được Æ¡n tha thứ của Chúa, thầy má»›i nhắm mắt lìa Ä‘á»i và ra Ä‘i trong bình an.
Câu chuyện trên đây có thể mang lại cho chúng ta má»™t ánh sáng để nắm bắt được bà i Ä‘á»c của việc Chúa Giêsu biến hình trên núi Taborê mà hôm nay Giáo Há»™i cho chúng ta lắng nghe. Có trải qua Ä‘au khổ và sá»± chết má»›i được và o vinh quang phục sinh, đó là bà i há»c mà Chúa Giêsu muốn dạy cho ba ngÆ°á»i môn đệ thân tÃn khi cho các ông chứng kiến vinh quang của Ngà i trên núi. Thế nhÆ°ng cùng vá»›i bà i há»c nà y, Chúa Giêsu cÅ©ng muốn bà y tá» má»™t chân lý khác, đó là con ngÆ°á»i chỉ có thể tìm thấy hạnh phúc và bình an Ä‘Ãch thá»±c khi sống thá»±c trá»n vẹn vá»›i Thiên Chúa mà thôi.
“Äây là Con Ta yêu dấu, rất đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe Lá»i NgÆ°á»iâ€. Chúa Giêsu rất đẹp lòng Chúa Cha, bởi vì Ngà i đã vâng phục Chúa Cha, cho nên đã đón nháºn cuá»™c sống cùng tất cả những hệ lụy của cuá»™c sống Ä‘au khổ và cuối cùng là cái chết trên tháºp giá. Bà quyết của Chúa Giêsu chÃnh là sống cho Chúa Cha, sống thuá»™c trá»n vá» Chúa Cha, sống vâng phục Thiên Chúa Cha qua cuá»™c sống vâng phục và vâng phục cho đến chết.
Chúa Giêsu đã vạch ra cho nhân loại bà quyết của hạnh phúc và bình an Ä‘Ãch thá»±c khi sống và thuá»™c trá»n vá» Thiên Chúa mà thôi. Äây là chân lý ná»n tảng của cuá»™c sống mà Giáo Há»™i muốn má»i gá»i chúng ta Ä‘Ã o sâu má»—i khi chúng ta trở lại vá»›i Mùa Chay. Cầu nguyện, ăn chay, hãm mình, thá»±c thi bác ái, những thá»±c hà nh nà y không nhằm má»™t mục Ä‘Ãch nà o khác hÆ¡n là nhắc nhở chúng ta rằng, cùng Ä‘Ãch của cuá»™c sống không phải là cuá»™c Ä‘á»i tạm bợ nà y nhÆ°ng là sá»± sống vÄ©nh cá»u, nhá» sá»± kết hợp vá»›i Chúa chúng ta đã có thể cảm nghiệm được ngay từ trần gian nà y.
Kinh nghiệm hà ng ngà y không ngừng nói vá»›i chúng ta rằng, tiá»n của, quyá»n bÃnh, danh vá»ng, lạc thú, không bao giá» mang lại hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c cho con ngÆ°á»i. Có tất cả má»i sá»± nhÆ°ng thiếu vắng Thiên Chúa trong tâm hồn thì con ngÆ°á»i không bao giá» có được hạnh phúc và bình an Ä‘Ãch thá»±c trong tâm hồn. Trái lại, khi sống cho Chúa, sẵn sà ng nhÆ° Tổ Phụ Abraham, từ bá» má»i rà ng buá»™c để được sống trá»n cho Chúa thì con ngÆ°á»i má»›i thá»±c sá»± sống sung mãn và tìm được bình an trong cuá»™c sống.
Mùa Chay, chúng ta được Giáo Há»™i má»i gá»i để duyệt xét sá»± chá»n lá»±a căn bản của chúng ta, trong khi mÆ°u tìm cuá»™c sống, chúng ta có đặt Chúa và o trá»ng tâm của cuá»™c sống hay không? Chúng ta có sẵn sà ng từ bá» tất cả những gì là m cho chúng ta xa lìa Chúa không? Chúng ta chỉ thá»±c sá»± hạnh phúc và an vui nếu chúng ta trả lá»i má»™t cách khẳng định cho những câu há»i ná»n tảng ấy. [Mục Lục]
29. Biến hình – Richard Gutzwiller
(TrÃch trong ‘Suy Niệm Tin Mừng Matthêu’)
Quang cảnh trên núi biến hình tiên báo vá» Thiên Ä‘Ã ng. Äức Kitô đã nói trÆ°á»›c rằng: Nhiá»u ngÆ°á»i sẽ không chết trÆ°á»›c khi thấy Con NgÆ°á»i trong vinh quang. Lá»i nà y bây giỠđã hoà n toà n được thá»±c hiện, nhÆ°ng chỉ trong khoảnh khắc, giống nhÆ° má»™t tia sáng leo lét của ánh lá»a bùng lên rồi mất hút trên bá» vắng. Äoạn văn Thánh nà y chia là m hai phần rõ rệt:
PHẦN THỨ NHẤT: Äầy vẻ huy hoà ng rạng rỡ của Thiên Chúa. Ba môn đệ được chiêm ngắm ánh sáng mỹ miá»u nà y: TrÆ°á»›c hết Phêrô, viên chức đầu tiên của Giáo há»™i, ngÆ°á»i mà từ đây sẽ phải há»c ý nghÄ©a Ä‘au khổ theo Thiên Chúa và thay thế tÆ° tưởng nhân loại bằng tÆ° tưởng thần linh. Thứ đến Giacôbê, ngÆ°á»i tỠđạo tiên khởi, hân hoan đổ máu là m chứng vì đã thấy vinh quang Chúa. Và cuối cùng Gioan, môn đệ yêu dấu sẽ phải há»c biết rằng, Ä‘au khổ là bằng chứng của tình yêu.
Há» thấy Chúa biến hình, mặt Ngà i rá»±c rỡ nhÆ° mặt trá»i, áo Ngà i trắng nhÆ° tuyết. Hình dáng buồn tẻ của chân dung nhân loại hoà n toà n bị hủy diệt. Tất cả phát huy từ ánh sáng Thiên Chúa. Sau khi xác sống lại con ngÆ°á»i ta cÅ©ng mặc lấy xác thể, nhÆ°ng theo những luáºt sinh lý má»›i. Ãnh sáng vẫn là váºt chất nhÆ°ng chiếu tá»a vá»›i tÃnh chất đặc biệt: Ãnh sáng là m thân thể rạng ngá»i nhÆ° ngÆ°á»i ta đã thấy nÆ¡i Äức Kitô vinh quang.
Môisen và Êlia xuất hiện. Môisen cứu dân khá»i ách nô lệ Ai Cáºp, hÆ°á»›ng dẫn há» qua sa mạc, trao truyá»n cho há» luáºt pháp và giao Æ°á»›c của Äấng Thánh siêu phà m. Tuy nhiên, ông chỉ được phép ngắm nhìn Äất Hứa từ xa. Lúc nà y ông được gần Äức Kitô, chÃnh Ngà i sẽ giải thoát không những riêng dân Do Thái, nhÆ°ng toà n thể nhân loại khá»i ách nô lệ ma quá»·. ChÃnh Ngà i hÆ°á»›ng dẫn há» cách vô ngá»™ qua sa mạc cuá»™c Ä‘á»i tạm gá»i. Ngà i ban cho há» giá»›i răn tình yêu tân kỳ trong Giao Ước Má»›i của Giáo há»™i. Là Môisen Ä‘Ãch thá»±c, Ngà i dẫn dắt Dân Chúa và o Äất Hứa Ä‘Ãch thá»±c, để thá»±c hiện cuá»™c biến hình muôn thuở.
Êlia là ngÆ°á»i thứ nhất trong các đại tiên tri. NgÆ°á»i đã cấm không được dà nh cho Baal là thần trái đất những quyá»n lợi nhÆ° Thiên Chúa. Chỉ có Thiên Chúa má»›i là Chúa tể của trá»i cao và vÅ© trụ.
TrÆ°á»›c hết, ngÆ°á»i đã thay việc phục vụ các ngẫu tượng bằng việc phục vụ Thiên Chúa. Vá»›i tÆ° cách là kẻ vô địch của Thiên Chúa, ngÆ°á»i đã Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i dân Do Thái. Rồi đây, Äức Kitô đến để giúp con ngÆ°á»i khá»i rÆ¡i và o thảm há»a diệt vong của trần tục, váºt chất, xác thịt. Ngà i Ä‘em đến cho há» nÆ°á»›c của Thiên Chúa, là Cha trên trá»i. ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã đánh bại Hêrôđê và đại diện của đế quốc Rôma. Êlia là m chứng vá» Ngà i vì theo lá»i Kinh Thánh dạy, đại tiên tri được nâng lên trá»i rồi trở lại dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Chúa. NgÆ°á»i đây, sẵn sà ng đóng vai trò dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Chúa lên trá»i, trong cảnh biến hình. Váºy luáºt pháp và các tiên tri cùng hòa hợp là m chứng. Từ nay Phêrô thấy trÆ°á»›c rằng, tình trạng biến hình nhÆ° được thiết láºp vÄ©nh viá»…n nên đã xin dá»±ng lá»u để giây lát vinh hiển được trÆ°á»ng tồn.
Äó là má»™t thái Ä‘á»™ dá»… hiểu, vì con ngÆ°á»i đã được tạo dá»±ng để hưởng niá»m hân hoan. Äau khổ không thể là cùng Ä‘Ãch của con ngÆ°á»i, nhÆ°ng Ä‘au khổ chỉ là má»™t bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng phải qua. Má»—i lần Chúa nói tiên tri vá» Ä‘au khổ, Chúa đã kết thúc bằng má»™t ám chỉ vá» phục sinh vinh quang. Ở đây cuá»™c phục sinh vinh quang đã được tuyên bố nhÆ° má»™t yếu tố ná»n tảng của giáo lý vá» Ä‘au khổ. Ãnh quang chói sáng của việc biến hình, tình trạng chìm ngáºp trong ánh sáng, sá»± chiêm ngắm hạnh phúc vÄ©nh cá»u đã truyá»n trao cho các môn đệ má»™t mãnh lá»±c giúp há» cÆ°Æ¡ng quyết trên bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng Ä‘au khổ. Há» sẽ nhìn vá» tÆ°Æ¡ng lai và chá» ngà y Chúa đến giữa lúc sống cuá»™c Ä‘á»i dÆ°Æ¡ng thế.
PHẦN THỨ HAI: Äám mây bao phủ là m tăng vẻ oai nghiêm rỡ rà ng. Trên núi Sinai, cảnh trà huyá»n ảo là dấu hiệu sá»± hiện diện của Thiên Chúa. CÅ©ng nhÆ° đám mây trÆ°á»›c kia bao phủ ngá»n núi, lúc nà y vẻ huy hoà ng của Chúa bao trùm muôn váºt. Các môn đệ phải tá»± tìm hiểu để cảm nháºn trÆ°á»›c được vẻ uy nghiêm của Thiên Chúa. Trên núi Sinai, phảng phất đám mây giông bão; ở đây áng mây rá»±c sáng an bình thanh thoát. Trên núi Sinai vang dá»™i các mệnh lệnh thần linh, vì Môisen là tôi tá»› Thiên Chúa mà Do Thái phải vâng lá»i. Còn trên núi biến hình cung giá»ng nhiệm mầu không chỉ thị tôi tá»› nhÆ°ng là ấm tá».
NhÆ° thế, những đòi há»i nghiêm khắc được thay thế bằng sứ Ä‘iệp yêu thÆ°Æ¡ng: Ở núi Sinai, trÆ°á»›c vẻ uy nghiêm Thiên Chúa, dân chúng kinh hoảng rụng rá»i, ở đây, các môn đệ cÅ©ng sợ hãi chúi mặt xuống đất. Chúa Giêsu nâng há» dáºy, và là m cho há» hết sợ. Từ nay há» biết rằng: vá»›i Ngà i chung cục thá»i gian đã Ä‘iểm; không phải tất cả sẽ bị hủy diệt, nhÆ°ng tất cả sẽ bị vượt qua. Chắc chắn giá» cáo chung sẽ Ä‘iểm, báo hiệu má»™t tai há»a: Äau khổ, sá»± chết, Thánh giá sẽ hiện diện. NhÆ°ng đây cÅ©ng sẽ là khởi Ä‘iểm má»™t thá»i đại má»›i quyết liệt khai mà o ánh sáng và biến hình. Äức Kitô hiện đến khai mà o thá»i cánh chung, nhÆ°ng thá»i gian ấy còn kéo dà i. Trong giây lát, Chúa đã cho thấy vẻ huy hoà ng của giá» phút hoà n tất vá»›i đầy vẻ trang trá»ng để các môn đệ không bao giá» quên. HỠđược lệnh phải bảo vệ bà máºt vá» biến cố dị thÆ°á»ng vÄ© đại nà y, cho tá»›i lúc Con NgÆ°á»i phục sinh từ cõi chết. Bấy giá» ngÆ°á»i đầu tiên trong những kẻ chết sẽ thức giấc, sống Ä‘á»i sống má»›i Ä‘Ãch thá»±c. Những ngÆ°á»i khác theo sau và cứ thế bắt đầu viên mãn thá»i gian chung kết.
Äức Kitô còn cao trá»ng hÆ¡n ngà n lần những gì các môn đệ, và cả Phêrô đã tuyên xÆ°ng hay cảm thức vá» Ngà i. NhÆ°ng chỉ có sá»± cao trá»ng siêu phà m, siêu thá»i gian và phổ biến thá»±c sá»± trong cảnh trá»i má»›i, đất má»›i: lúc đó thá»i gian biến thà nh vÄ©nh cá»u, định mệnh Ä‘au thÆ°Æ¡ng của con ngÆ°á»i biến thà nh hạnh phúc; vẻ cao trá»ng đó đã hiển hiện huy hoà ng trên núi biến hình. Từ đỉnh núi đó, vẻ cao trá»ng nà y soi sáng má»i vá»±c thẳm tối tăm của nhân loại. [Mục Lục]
30. Con yêu dấu
Nà y là Con Ta yêu dấu. Äá»c lại Phúc âm, chúng ta thấy Chúa Cha đã tuyên phong Äức Kitô là con yêu dấu của mình những hai lần.
Thá»±c váºy, lần thứ nhất là bên bá» sông GiócÄ‘an, khi Äức Kitô đến lãnh nháºn phép rá»a của Gioan Tiá»n hô. Phúc âm đã ghi lại khi Ngà i lên khá»i nÆ°á»›c, thì trá»i mở ra, Thánh Thần Chúa lấy hình chim bồ câu đổ xuống và từ trá»i có tiếng phán:
- Nà y là Con Ta yêu dấu.
Lần thứ hai là trên đỉnh Taborê nhÆ° chúng ta vừa nghe Ä‘á»c. Hôm ấy Chúa Giêsu dẫn ba môn đệ thân tÃn nhất lên đỉnh núi Taborê, tại đây Ngà i đã biến hình trÆ°á»›c mặt các ông, áo Ngà i trở nên trắng nhÆ° tuyết, rồi lại có Môisê và Êlia đến Ä‘Ã m đạo vá»›i Ngà i. Giữa lúc ấy có má»™t đám mây bao phủ rồi từ trong đám mây có tiếng phán:
- Nà y là Con Ta yêu dấu.
Thế nhÆ°ng, đâu là cái bà quyết là m cho Äức Kitô trở thà nh ngÆ°á»i con yêu dấu của Chúa Cha. Xin thÆ°a:
- Cái bà quyết ấy rất Ä‘Æ¡n giản đó là Äức Kitô luôn là m vui lòng Chúa Cha, hay nói má»™t cách khác, Äức Kitô luôn vâng theo thánh ý của Chúa Cha.
Thá»±c váºy, vì vâng theo thánh ý Chúa Cha mà Äức Kitô đã xuống thế là m ngÆ°á»i, sinh ra giữa đêm đông giá lạnh, lá»›n lên trong cảnh nghèo túng cÆ¡ cá»±c. Rồi trong cuá»™c Ä‘á»i công khai, ná»—i băn khoăn số má»™t của Ngà i là tìm biết và thá»±c thi thánh ý Chúa Cha, nhÆ° Ngà i đã xác quyết vá»›i các môn đệ bên bá» giếng Giacob:
- Của ăn của Ta là là m theo thánh ý Cha Ta.
Äỉnh cao tuyệt vá»i nhất của sá»± vâng phục đó là cái chết trên tháºp giá nhÆ° lá»i thánh Phaolô đã viết:
- Ngà i đã vâng lá»i cho đến chết và chết trên tháºp giá.
Còn đối vá»›i chúng ta thì sao? Khi lãnh nháºn bà tÃch Rá»a tá»™i, chúng ta được trở nên con Thiên Chúa. Chúng ta giống nhÆ° Môisê, sau ngà y được vá»›t lên khá»i nÆ°á»›c. Thá»±c váºy, trÆ°á»›c kia Môisê là má»™t ngÆ°á»i phải chết, và nếu có sống thì cÅ©ng chỉ sống má»™t kiếp sống nô lệ Ä‘á»a đầy… Còn sau khi được vá»›t lên khá»i nÆ°á»›c, Môisê được nà ng công chúa nháºn là m con nuôi và có má»™t địa vị sáng chói.
CÅ©ng thế, trÆ°á»›c khi được rá»a tá»™i chúng ta là những kẻ phải chết do háºu quả của tá»™i Adong, nhÆ°ng sau khi được vá»›t lên khá»i nÆ°á»›c do bà tÃch rá»a tá»™i chúng ta trở thà nh con cái Thiên Chúa và có quyá»n thừa hưởng gia nghiệp nÆ°á»›c trá»i.
Bởi đó chúng ta phải cám Æ¡n Thiên Chúa vì đã dà nh cho chúng ta cái địa vị cao cả ấy. Chúng ta hãy suy nghÄ© nhÆ° bà già nhà quê má»—i khi Ä‘á»c kinh lạy Cha:
- Lạy Chúa, Chúa là ai mà con là ai. Chúa là Äấng tạo hóa quyá»n năng, còn con chỉ là má»™t bà lão già nua xấu xÃ, thế mà Chúa ban cho con má»™t đặc ân cao cả, đó là được gá»i Chúa là Cha.
Cám Æ¡n Chúa mà thôi chÆ°a đủ. Hãnh diện vỠđịa ấy mà thôi chÆ°a đủ. Äiá»u quan trá»ng là chúng ta phải sống đúng cái địa vị cao cả ấy, nghÄ©a là chúng ta phải trở nên là những ngÆ°á»i con ngoan, là những ngÆ°á»i con yêu dấu của Chúa.
Muốn được nhÆ° thế chúng ta hãy noi gÆ°Æ¡ng bắt chÆ°á»›c Äức Kitô, bằng cách luôn vâng theo thánh ý Chúa Cha. Má»™t đứa con ngoan sẽ không phải là má»™t đứa con vùng vằng cãi trả má»—i khi cha mẹ sai bảo Ä‘iá»u gì. Trái lại, phải là đứa con mau mắn vâng nghe những lá»i chỉ bảo ấy.
Bởi đó, để trở thà nh những ngÆ°á»i con ngoan của Chúa, chúng ta cÅ©ng phải mau mắn và vui vẻ vâng theo thánh ý Chúa Cha, thánh ý ấy được biểu lá»™ qua tiếng nói lÆ°Æ¡ng tâm, qua mÆ°á»i giá»›i răn, qua Tin mừng Phúc âm và qua những Ä‘iá»u giáo huấn của Há»™i Thánh.
Có mau mắn vâng nghe thánh ý Chúa Cha, thì rồi Chúa Cha má»›i tuyên phong chúng ta nhÆ° đã tuyên phong Äức Kitô trên đỉnh Taborê:
- Nà y là Con Ta yêu dấu. [Mục Lục]
31. Khuôn mặt ngá»i sáng – Thiên Phúc
(TrÃch trong “NhÆ° Thầy Äã Yêuâ€)
Má»™t vị ẩn sÄ© ná» suy niệm và chay tịnh đến Ä‘á»™ suốt ngà y không Ä‘á»™ng đến thức ăn, ai ai cÅ©ng thấy có má»™t ngôi sao xuất hiện giữa ban ngà y, đó là dấu hiệu trá»i cao chấp nháºn lá»… hy sinh của ông.
Ngà y ná», vị ẩn sÄ© quyết định leo lên núi cao. Ông muốn vÆ°Æ¡n lên cao hÆ¡n trong sá»± khổ chế. Vừa lúc ông Ä‘ang leo núi, thì má»™t cô bé trong là ng chạy tá»›i xin Ä‘i theo. Không thể từ chối được, vị ẩn sÄ© Ä‘Ã nh để cho cô bé Ä‘i cùng. Há» ra Ä‘i khi mặt trá»i vừa lên. NhÆ°ng không mấy chốc, ánh nắng má»—i lúc má»™t chói chang, cả vị ẩn sÄ© lẫn cô bé Ä‘á»u cảm thấy khát nÆ°á»›c. Vị ẩn sÄ© vẫn cố gắng khắc phục cÆ¡n khát của mình, nhÆ°ng ông lại giục cô bé hãy uống nÆ°á»›c. Vị ẩn sÄ© không uống nÆ°á»›c vì lá»i thá» của mình, còn cô gái không nỡ uống má»™t mình.
Há» cà ng Ä‘i, cÆ¡n khát cà ng dằn vặt. Äến má»™t lúc vị ẩn sÄ© không nỡ nhẫn tâm nhìn thấy cô bé phải quằn quại trong cÆ¡n khát. Ông Ä‘Ã nh lá»—i lá»i thá». Ông cầm lấy nÆ°á»›c Ä‘Æ°a lên miệng và cô bé cÅ©ng mỉm cÆ°á»i uống nÆ°á»›c vá»›i ông.
Sau khi đã uống nÆ°á»›c, vị ẩn sÄ© không dám nhìn lên trá»i cao nữa. Ông cứ Ä‘inh ninh rằng vì sao hiện ra má»—i ngà y nhÆ° má»™t chứng giám cho sá»± khổ chế của ông, giỠđây có lẽ đã biến mất. Thế nhÆ°ng, khi ông ngÆ°á»›c mắt nhìn lên đỉnh núi. Ngạc nhiên biết chừng nà o, hai vì sao Ä‘ang chiếu sáng nhÆ° mỉm cÆ°á»i vá»›i ông.
Sau khi đã chay tịnh nhiá»u ngà y và chấp nháºn vÆ°Æ¡n lên cao trong sá»± khổ chế, vị ẩn sÄ© đã được trá»i cao chứng giám bằng cách cho má»™t vì sao ngá»i sáng giữa ban ngà y.
Äức Giêsu sau khi chấp nháºn cuá»™c khổ nạn, quyết tâm thi hà nh thánh ý Cha, liá»n được “biến hình đổi dạng†trên núi cao. “Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng†(Mt 17,2). NgÆ°á»i còn được Chúa Cha chứng giám cho việc NgÆ°á»i chấp nháºn khổ giá vì yêu Cha và vì yêu nhân loại tá»™i lá»—i, bằng má»™t lá»i ngợi khen long trá»ng: “Äây là con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i†(Mt 17,5â€.
Äức Giêsu biến hình sáng láng trÆ°á»›c mặt ba môn đệ thân tÃn, là để các ông cảm nghiệm được trÆ°á»›c vinh quang Phục sinh của NgÆ°á»i. CÅ©ng là để dá»n lòng trà các ông dá»… dà ng đón nháºn cuá»™c khổ nạn cà cái chết thÆ°Æ¡ng Ä‘au của NgÆ°á»i trên tháºp giá sau nà y. Vì qua Ä‘au khổ má»›i tá»›i vinh quang. Có khổ nhục ngà y thứ Sáu Tuần Thánh, má»›i rạng rỡ sáng Chúa nháºt Phục sinh.
NgÆ°á»i kitô hữu chỉ có thể biến hình đổi dạng khi há» sẵn lòng cùng vác thánh giá lên đồi Canvê vá»›i Äức Kitô.
NgÆ°á»i Kitô hữu chỉ có thể bừng sáng rạng ngá»i khi há» dám hy sinh bản thân để hiến dâng cho Thiên Chúa và tha nhân bằng má»™t tình yêu trao ban vô vị lợi.
Chúng ta sẽ nháºn ra khuôn mặt ngá»i sáng của Äức Kitô khi chúng ta đón nháºn khuôn mặt Ä‘au khổ của anh em.
Chúng ta sẽ minh há»a được khuôn mặt sáng láng của Äức Kitô khi chúng ta luôn mang khuôn mặt vui tÆ°Æ¡i, an bình và hạnh phúc.
NgÆ°á»i tÃn hữu thÆ°á»ng nếm vinh quang Tabo chẳng bao nhiêu, nhÆ°ng đón nháºn gian nan Núi Sá» lại rất nhiá»u. Tuy thế há» vẫn vui tÆ°Æ¡i và thanh thản, an bình và hạnh phúc? Phải chăng hỠđã cảm nghiệm được khuôn mặt ngá»i sáng của Äức Kitô trong cuá»™c Ä‘á»i mình. NhÆ° ngÆ°á»i lá»±c sÄ© Ä‘iá»n kinh nhắm chiếc huy chÆ°Æ¡ng và ng mà gắng sức vá» Ä‘Ãch để già nh phần thắng, thì ngÆ°á»i tÃn hữu Kitô cÅ©ng phấn đấu vượt qua những chặng Ä‘Æ°á»ng thánh giá cuá»™c Ä‘á»i, để đạt được phần thưởng vô giá là vinh quang Phục sinh rạng ngá»i.
Mùa Chay là mùa sám hối và canh tân. Sám hối – Canh tân là bá» Ä‘i con ngÆ°á»i tá»± mãn tá»± kiêu để mặc và o con ngÆ°á»i nhu mì khiêm tốn, là tháo gỡ khuôn mặt u mê tá»™i lá»—i để nháºn lại khuôn mặt ngá»i sáng thánh thiện, là tẩy chay tâm địa Ãch ká»· để đón nháºn tinh thần phục vụ yêu thÆ°Æ¡ng.
NÆ°á»›c mắt sám hối khép lại quá khứ để mở cá»a tÆ°Æ¡ng lai. NÆ°á»›c mắt sám hối luôn tẩy sạch tá»™i lá»—i. NÆ°á»›c mắt sám hối bao giá» cÅ©ng có giá trị trong sá»± tha thứ.
Canh tân là lao mình vá» phÃa trÆ°á»›c, trong niá»m vui đổi má»›i. Lúc đó, chúng ta không cần Ä‘i tìm mùa xuân, vì chÃnh chúng ta Ä‘ang là m nên mùa xuân cho cuá»™c Ä‘á»i. [Mục Lục]
32. Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Thà nh Long
CHIÊM NGẮM VINH QUANG THẦN TÃNH CHÚA TIỀN PHỤC SINH
Tráºn siêu Ä‘á»™ng đất và sóng thần hôm 11.3 vừa qua đã là m cho Nháºt Bản, má»™t đất nÆ°á»›c từng thịnh vượng thứ hai thế giá»›i, phải chao đảo. Nhiá»u thà nh phố hoang tà n đổ nát; má»™t số thị trấn bị xoá sổ; nhiá»u ngÆ°á»i mất nhà cá»a, tà i sản, ngÆ°á»i thân, lang thang trong vô vá»ng. Chỉ trong phút chốc tất cả Ä‘á»u bị thuá»· thần cuốn phăng ra biển.
Các bản tin liên tục cáºp nháºt con số thÆ°Æ¡ng vong theo chiá»u hÆ°á»›ng ngà y má»™t tăng là m cho nhiá»u ngÆ°á»i choáng váng. Äặc biệt là tin tức dá»± báo vá» các dÆ° chấn mạnh sẽ còn xảy ra nhiá»u trong thá»i gian sắp tá»›i, cÅ©ng nhÆ° tin vá» mức Ä‘á»™ phát tán chất phóng xạ nguy hiểm trong không khà từ các lò phản ứng hạt nhân bị nổ hay bị hÆ° há»ng... Tất cả đã tạo ra má»™t bầu khà hoang mang và ảm đạm bao trùm toà n thể nÆ°á»›c Nháºt, kể cả thủ đô Tokyo, má»™t thà nh phố hiện đại báºc nhất của xứ sở Hoa Anh Äà o. Äối diện vá»›i hiểm nguy rình ráºp từ các vụ dÆ° chấn, nhất là phóng xạ hạt nhân, các du há»c sinh sinh viên và kiá»u bà o nÆ°á»›c ngoà i sinh sống tại Nháºt đã phải tìm cách tháo chạy khá»i nÆ°á»›c Nháºt cà ng sá»›m cà ng tốt. Còn ngÆ°á»i dân bản xứ cảm thấy hoang mang và lo sợ não ná».
TrÆ°á»›c lá»i loan báo vá» viá»…n tượng Ä‘en tối của cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó Chúa Giêsu, tâm trạng của các môn đệ có lẽ cÅ©ng hoang mang và lo sợ não ná» không kém ngÆ°á»i dân Nháºt hiện nay. Lo sợ vì khi Chúa Giêsu cho biết Ngà i sẽ phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i sá»± bắt bá»›, bách hại, các ông không còn nhìn thấy được đâu là đấng cứu tinh mà muôn dân Ä‘ang trông đợi. Hoang mang vì khi sắp sá»a phải đối mặt vá»›i tháºp giá Chúa Giêsu, các ông chẳng còn nháºn ra được đâu là thần tÃnh của đấng mà các ông nhiá»u lần gá»i là Chúa. Não ná» vì khi chạm trán vá»›i viá»…n tượng chết chóc, các ông chẳng còn hình dung được đâu là sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i mà Thầy mình đã từng cao rao.
Hiểu rõ ná»—i lòng của các môn sinh, Chúa Giêsu đã khéo léo Ä‘Æ°a há» lên núi để hỠđược chiêm ngưỡng má»™t biến cố đặc biệt đầy ý nghÄ©a, biến cố mở ra cho há» má»™t viá»…n tượng má»›i trà n đầy hy vá»ng: Biến Cố Hiển Dung.
- Hiển dung, biến cố chứng thực cho sự sống sau cái chết.
Quan niệm của ngÆ°á»i Dothái vá» sá»± sống lại, và sá»± sống sau cái chết vẫn còn có nhiá»u bất đồng và mÆ¡ hồ. Tháºm chà nhóm Sađốc còn chủ trÆ°Æ¡ng không tin là có sá»± sống lại. Tuy nhiên, trong biến cố hiển dung, sá»± xuất hiện rạng ngá»i vinh hiển của hai nhân váºt quá cố thá»i Cá»±u Æ°á»›c xa xÆ°a là Môisê và Êlia, nhÆ° má»™t bằng chứng hiển nhiên và chắc chắn nói cho các môn đệ rằng có sá»± sống lại và sá»± sống sau cái chết. Nói cách khác, qua biến cố hiển dung, Chúa Giêsu muốn nói vá»›i các môn đệ rằng các ông cứ tin tưởng có thế giá»›i bên kia, nÆ¡i mà hai vị đại ngôn sứ Ä‘ang sống hạnh phúc ngáºp trà n. Và rằng các ông cứ an tâm Thầy của há» có chết thì cÅ©ng sẽ phục sinh vinh quang.
- Hiển dung, biến cố biểu lá»™ vinh quang thần tÃnh của Äức Kitô.
Trong cuá»™c sống thÆ°á»ng nháºt, Chúa Giêsu thÆ°á»ng chỉ biểu lá»™ nhân tÃnh của Ngà i là má»™t con ngÆ°á»i nhÆ° má»i ngÆ°á»i, ngoại trừ tá»™i lá»—i. Còn thần tÃnh của Ngà i vẫn còn ẩn dấu, ẩn dấu trong má»™t thân xác nghèo hèn dân dã.
Thế nhÆ°ng, qua biến cố hiển dung, vinh quang Thiên Chúa, tức thần tÃnh của Äức Giêsu tá» hiện rõ nét và rạng ngá»i. Rõ nét đến Ä‘á»™, thánh Mathêu mô tả là các môn đệ choáng ngợp, té sấp mặt xuống đất: "Dung nhan Ngà i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, y phục Ngà i trắng sáng nhÆ° tuyết". Rạng ngá»i đến ná»—i các môn đệ chỉ còn muốn sống mãi trên núi vá»›i Chúa mà thôi. ChÃnh thánh Phêrô xác nháºn Ä‘iá»u nà y: "Lạy Thầy, chúng con ở đây thì tốt lắm lắm. Nếu Thầy muốn, con xin là m 3 lá»u". Trong má»™t bà i suy niệm của mình, Äức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt cÅ©ng đã viết: "Thần tÃnh Chúa Giêsu biểu lá»™ chứng thá»±c NgÆ°á»i là Thiên Chúa ẩn mình. Thì ra manh áo Ä‘Æ¡n sÆ¡ của bác thợ má»™c che dấu cả má»™t nguồn ánh sáng chói lá»i. Tâm thân dân dã nghèo hèn lại là chiếc bình chứa Ä‘á»±ng Ngôi Hai Thiên Chúa cao sang".
- Hiển dung, biến cố khÃch lệ niá»m tin cho các môn đệ trÆ°á»›c viá»…n tượng cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó của Thầy mình.
Chúng ta thấy rằng khi Chúa Giêsu bị bắt, Ãt là có hai trong ba môn đệ (Phêrô, Giacôbê và Gioan) đã từng chứng kiến biến cố hiển dung đã không bá» trốn nhÆ° các môn đệ khác. Äiá»u nà y chứng tá» niá»m tin của ba môn đệ nà y được củng cố rất nhiá»u, nhá» thấy trÆ°á»›c vinh quang phục sinh của Äức Giêsu. Äối tượng cụ thể của niá»m tin đó chÃnh là Äức Kitô, Con Má»™t Yêu Dấu của Chúa Cha trên trá»i. Và vì tin và o Chúa Giêsu là Äấng Thiên Sai, là Con Thiên Chúa, các ông cần phải lắng nghe lá»i dạy của Ngà i: "Äây là Con Ta yêu dấu. Các NgÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i Ngà i". "Lá»i Ngà i" mà Chúa Cha muốn nói ở đây là lá»i Chúa Giêsu loan báo vá» cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó tá» nạn và phục sinh của NgÆ°á»i. Lá»i Ngà i ở đây là lá»i tiên báo vá» sá»± bắt bá»›, tra tấn, đánh Ä‘áºp và bị giết chết nhục nhã trên Thánh Giá. Nghe để không bị chao đảo, nghe để không bị mất đức tin trÆ°á»›c những thá» thách nặng ná» nhÆ° thế.
ÄTC Bênêdictô XVI, trong Sứ Ä‘iệp Mùa Chay 2011, đã nói: "Tin Mừng vá» cuá»™c Hiển Dung của Chúa đặt trÆ°á»›c mắt chúng ta vinh quang của Chúa Kitô, báo trÆ°á»›c cuá»™c phục sinh và loan báo sá»± thần hóa con ngÆ°á»i Kitô hữu. Ngà i má»i gá»i chúng ta hãy ý thức mình cÅ©ng được dẫn lên núi cao nhÆ° các Tông Äồ Phêrô, Giacôbê và Gioan, để tái đón nháºn món quà Ân Sủng của Thiên Chúa là Chúa Kitô" (số 2). Trong ý nghÄ©a đó, má»™t khi đối diện vá»›i những bế tắc, nghiệt ngã trong cuá»™c sống vô thÆ°á»ng ở Ä‘á»i nà y, chúng ta được má»i gá»i hãy chiêm ngắm biến cố Hiển Dung để hy vá»ng, để cáºy trông và o má»™t cuá»™c sống vÄ©nh phúc Ä‘Ãch thá»±c mai sau, cuá»™c sống mà Chúa đã hứa ban cho tất cả những ai tin và o NgÆ°á»i. HÆ¡n nữa, chúng ta còn được gá»i má»i khi gặp những Ä‘au thÆ°Æ¡ng thá» thách của tháºp giá, hãy hÆ°á»›ng lòng trà lên Äức Kitô vinh quang trên núi Taborê để được khuyến lệ, để được vấn an hầu có thể vượt qua được những thá» thách Ä‘au thÆ°Æ¡ng ấy trong Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
33. Núi vinh quang
Trong mùa Chay, mùa dẫn Ä‘Æ°a chúng ta tiến vá» cuá»™c Khổ nạn, phụng vụ mang lại cho chúng ta má»™t giây phút an ủi mà Thiên Chúa muốn Ä‘Æ°a đến cho các tông đồ Ä‘ang trong cÆ¡n rối loạn. Và o giai Ä‘oạn nà y của cuá»™c Ä‘á»i công khai của mình, Chúa Giêsu cảm thấy nổi lên quanh Ngà i sá»± thù địch của những ngÆ°á»i lãnh đạo tôn giáo và sá»± thất vá»ng của dân chúng Ä‘ang chỠđợi má»™t vị Vua Cứu Thế. Từ nay Ngà i sẽ dà nh thì giá» cho việc Ä‘Ã o tạo các môn đệ của Ngà i, nhÆ°ng chÃnh các ngà i cÅ©ng mất phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng. Các tông đồ nói vá»›i Ngà i: “Thầy là Äấng Cứu thế!†và Ngà i trả lá»i: “Phải, nhÆ°ng Thầy sẽ phải chịu Ä‘au khổâ€. Các tông đồ thắc mắc vá» con ngÆ°á»i kỳ lạ nà y, má»™t con ngÆ°á»i dÆ°á»ng nhÆ° nhiá»u quyá»n năng nhÆ° thế mà lại nói đến việc phải chịu Ä‘au khổ.
ChÃnh Thiên Chúa sẽ nói vá»›i các tông đồ của mình Ä‘ang đứng trên bá» hoà i nghi: “Con ngÆ°á»i Ä‘ang hiển dung nà y là Con Ta!â€
Việc hiển dung là má»™t ân sủng của mạc khải. Bằng tất cả các phÆ°Æ¡ng tiện, văn phong hùng tráng, cái nhìn, tiếng nói, biểu tượng, tác giả Tin Mừng muốn là m cho chúng ta thấy được vinh quang của Chúa Giêsu: Ngà i “là thân pháºn Thiên Chúa†(Pl 2,6), nhÆ° thánh Phaolô đã nói. Äám mây chÃnh là dấu hiệu của Thiên Chúa, y phục trắng và khuôn mặt chói sáng nhÆ° mặt trá»i cÅ©ng thế. Núi, cùng vá»›i Môisê và Êlia, nhắc lại sá»± mạc khải trên núi Si-nai. Äấng sẽ phải chịu Ä‘au khổ đúng là má»™t con ngÆ°á»i nhÆ° chúng ta, nhÆ°ng được biến đổi do mầu nhiệm ở trong. Chúa Cha ở trong Chúa Con và Chúa Con ở trong Chúa Cha. Má»™t chốc lát được vén mở: vinh quang của Chúa Giêsu nói vá»›i chúng ta rằng Ngà i đến từ trá»i, Ngà i là Äấng Cứu thế duy nhất, Ngà i sẽ tái lâm trong vinh quang nà y và là m cho chúng ta thà nh những ngÆ°á»i được biến đổi.
Äôi khi chúng ta cần phải lên Ä‘Æ°á»ng vá»›i Phêrô, Giacôbê và Gioan hÆ°á»›ng tá»›i núi vinh quang. Mầu nhiệm của Chúa Giêsu, vừa là Thiên Chúa vừa là con ngÆ°á»i, sẽ luôn luôn vượt khá»i trà khôn chúng ta, nhÆ°ng lá»i ánh sáng nà y “Äây là Con Ta yêu dấu†là m cho chúng ta ngẵm nghÄ© vá» Ä‘iá»u cốt lõi nà y là chúng ta được yêu thÆ°Æ¡ng. “Thiên Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng thế gian đến ná»—i đã ban chÃnh Con Má»™t mình†(Ga 3,16). Và đây tình yêu đã là m Ä‘iá»u nà y: NgÆ°á»i Con duy nhất không những đến cÆ° ngụ ở trên trái đất mà còn cÆ° ngụ trong cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta nữa. Äiá»u đó là m cho thân pháºn là m ngÆ°á»i sáng giá biết bao! Chắc chắn những hình ảnh nặng ná», trống rá»—ng, Ä‘au khổ và thất vá»ng nhanh chóng hiện ra khi chúng ta nói: “Äá»i là thế!â€. Chúng ta tìm gặp lại các hình ảnh đó khi chúng ta nói lại vá» việc hiển dung được Matcô và Luca chứng kiến: chúng ta bất cần Vinh quang, kẻ được biến đổi sá»›m muá»™n gì rôì cÅ©ng bị biến dạng.
NhÆ°ng Chúa Cha long trá»ng tuyên bố rằng ngÆ°á»i nà y là Con của Ngà i để chúng ta biết rằng dầu sao tất cả những gì có thể đến vá»›i Ngà i và đến vá»›i chúng ta, Ngà i vẫn là Mặt trá»i của thế giá»›i ngay từ bây giá», và Ngà i sẽ là Mặt trá»i của thế giá»›i trong tÆ°Æ¡ng lai. Chúa Hiển dung, bằng má»™t tia chá»›p ngắn ngủi, Ä‘Æ°a chúng ta ra khá»i những mặt trái thô ráp của cái mà chúng ta Ä‘ang sống: “Hãy nhìn vinh quang của bạn trong vinh quang của Ngà iâ€. [Mục Lục]
34. Mặt NgÆ°á»i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i
(Suy niệm của Lm Paul - Maurice Lâm Thái Sơn)
Cách chung, ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta rất sùng đạo, vì thế má»—i khi nghe có má»™t phép lạ xảy ra hoặc được biết Äức Mẹ (hay má»™t Äấng Thánh) hiện ra tại nÆ¡i nà o đó thì láºp tức từng Ä‘oà n ngÆ°á»i ùn ùn kéo đến để cầu nguyện để xin Æ¡n. Tại sao? Tại vì rất phù hợp vá»›i má»™ng Æ°á»›c sâu xa của bao ngÆ°á»i tÃn hữu, đó là "gặp được Thiên Chúa" (Thiên Chúa, Äức Mẹ, hay má»™t đấng Thánh nà o đó) và được nói chuyện... hoặc Ãt ra cÅ©ng được chứng kiến cuá»™c Ä‘á»™c thoại, nhÆ° chuyện ông Stêphanô ở nhà thá» Bình Triệu trong những năm 75-78 tại Sà i Gòn.
Tuy nhiên, sau những lần nhÆ° váºy thì phần đông hoặc thất vá»ng hoặc hoang mang, để rồi những câu há»i được đặt ra: tại sao Thiên Chúa phải trốn tránh chúng ta? Tại sao Äức Mẹ không hiện ra cho chúng ta được thấy để thêm lòng tin nhiá»u hÆ¡n?
Các môn đệ đã từng sống và nghe Chúa Giêsu giảng dạy, đã bao lần các ông cùng Ä‘i vá»›i Ngà i trên khắp các thôn là ng xứ Giuđêa, các ông tưởng rằng đã biết rõ Äức Thầy của mình... nhÆ°ng rồi má»™t ngà y kia, Ä‘iá»u mà Phêrô, Giacôbê và Gioan khám phá trên má»™t núi cao đó là má»™t hiện tượng lạ lùng: các ông được chứng kiến Thiên Chúa Ä‘ang gần gÅ©i các ông qua sá»± biến hình của Äức Giêsu, "mặt Ngà i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i và áo Ngà i trở nên trắng nhÆ° tuyết, có Maisen và Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i Ngà i".
Mặc dù Thiên Chúa vô hình, nhÆ°ng đôi khi Ngà i cÅ©ng tá» hiện qua những dấu chỉ bên ngoà i, qua những hiện tượng vÅ© trụ mang nhiá»u ý nghÄ©a tượng trÆ°ng. Theo nhÆ° Cá»±u Ước: má»™t bụi cây cháy bừng nhÆ°ng không bị thiêu rụi, mạc khải cho Maisen biết rằng Thiên Chúa là Thanh Khiết và Chà Thánh; cá»™t mây ban ngà y và cá»™t lá»a ban đêm dẫn Ä‘Æ°á»ng cho dân Hy Bá Lai trốn khá»i xứ Ai Cáºp biểu lá»™ Thiên Chúa là Ãnh Sáng và Hiện Hữu; còn Vinh Quang và Quyá»n Năng Thiên Chúa cÅ©ng được bà y tá» qua sức mạnh của lá»a và sấm sét trên đỉnh núi Sinai khi Ngà i láºp Giao Ước vá»›i dân Ãt Diên. Và trong Tân Ước: sá»± tá» hiện quan trá»ng nhứt chÃnh là sá»± Biến Hình của Äức Giêsu trÆ°á»›c mặt 3 môn đệ. Theo nhÆ° Kinh Thánh, núi cao là nÆ¡i đặc Æ°u giữa đất trá»i liên hệ vá»›i nhau, nÆ¡i mà loà i ngÆ°á»i cảm thấy sá»± nhá» bé của mình trÆ°á»›c tầm vóc vÄ© đại của vÅ© trụ. Qua gÆ°Æ¡ng mặt rá»±c rỡ và tà áo chói loà , Äức Giêsu tá» hiện trong hai bản tÃnh vừa là Thiên Chúa và cÅ©ng vừa là con ngÆ°á»i. Sá»± hiện diện của Ngà i giữa Maisen (biểu tượng cho Lá» Luáºt được ban trên núi Sinai) và Êlia (tượng trÆ°ng các tiên tri loan báo Äấng Thiên sai) nói lên sá»± gặp gỡ giữa Cá»±u Ứơc và Tân Ước, cả hai ông là chứng tá cho quá khứ tán dÆ°Æ¡ng Äức Giêsu Kitô vinh hiển mai sau.
Sá»± biến đổi hình dạng của Äức Giêsu mang ý nghÄ©a là cuá»™c sống hạnh phúc có thể có ngay từ trần gian nà y. Sá»± biến hình đó có thể biến đổi chúng ta, và từ đó ta có thể biến đổi kẻ khác: khi mà chúng ta biết biến đổi trong cuá»™c sống thÆ°á»ng nháºt bằng cách nhìn hoặc cách cÆ° xá» của chúng ta, từ ánh mắt trà n đầy thù háºn ta biến đổi thà nh đôi mắt thÆ°Æ¡ng yêu trìu mến, từ lòng tham Ãch ká»· ta đối xá» trong tin yêu chia sẻ, để ánh sáng trong ta và kẻ khác, Ä‘ang bị chôn vùi trong háºn thù và bạo lá»±c giữa lòng Ä‘au khổ tuyệt vá»ng, được vùng lên sáng tá»a giúp tất cả luôn vui sống vÆ°Æ¡ng mắt mong đợi má»™t Hạnh Phúc tá»a sáng không bao giá» tà n suy.
NhÆ°ng tại sao "Chúa Giêsu ra lệnh cho 3 môn đệ không được nói vá»›i ai vá» việc đã thấy cho tá»›i khi Con NgÆ°á»i từ cõi chết sống lại"? Vì má»™t trong những câu giải đáp là má»™t khi Ngà i tiết lá»™ căn tÃnh Ngà i là Con Thiên Chúa thì chÃnh là lúc mà Ngà i sẽ tá»± ký tên và o bản kết án chÃnh mình. Nên nhá»› lại lúc Ngà i bị Ä‘iệu ra trÆ°á»›c Thượng Há»™i Äồng, thượng tế há»i: "NgÆ°Æ¡i có phải là Äức Kitô, Con Thiên Chúa không?" và câu trả lá»i xác nháºn "đúng nhÆ° các ông nói" sẽ là lý do kết án Ngà i (Lc 23:66-71). Vì thế, trong 3 năm rao giảng Tin Mừng, có biết bao lần Ngà i được những đám đông ca tụng và muốn Ä‘Æ°a Ngà i lên là m vua, sau những khi Ngà i chữa là nh các bệnh nhân hoặc hóa bánh ra nhiá»u để nuôi hà ng vạn ngÆ°á»i, nhÆ°ng Äức Giêsu đã từ chối quyá»n uy và sức mạnh, Ngà i quyết định thá»±c hiện sứ mệnh thiên sai theo cách thế Thiên Chúa trong tinh thần khó nghèo và khiêm nhu. Vì váºy, Ngà i rất dè dặt trong công trình, và căn tÃnh của Ngà i chỉ được tiết lá»™ và o cuối cuá»™c Ä‘á»i, trong giá» chiến đấu quyết liệt, lúc mà tÃnh cách chân chÃnh của sứ mệnh không còn phải che dấu máºp má» nhÆ°ng ngược lại cần bá»™c lá»™ minh bạch căn tÃnh Ngà i là Con Thiên Chúa, Äấng hằng sống, khi Ngà i chiến thắng sá»± chết.
Ta đừng nên lẫn lá»™n Phúc Âm, sứ Ä‘iệp của Äức Giêsu, vá»›i những chuyện phiêu lÆ°u kỳ diệu mang tÃnh cách thiên anh hùng ca. Có thể hầu hết chúng ta chÆ°a bao giỠđược diá»…m phúc chứng kiến những phép lạ, nhÆ°ng không vì thế mà chúng ta Ä‘Ã nh loại bá» tất cả những gì được viết trong Kinh Thánh và cho đó là những chuyện được sáng tác theo nhu cầu và hoà n cảnh sống, cÅ©ng nhÆ° đừng cho rằng Tôn Giáo chỉ là những Ä‘iá»u tuyệt vá»i, những phép lạ phi phà m vá»›i những sá»± hiện ra hoặc những biến đổi hình dạng không liên can gì đến cuá»™c sống thÆ°á»ng nháºt. Chúa Giêsu không thể là kẻ pha trò hay nhà ảo thuáºt đối vá»›i chúng ta. Sá»± biến hình của Ngà i mạc khải rằng con Ä‘Æ°á»ng Ngà i Ä‘i trên trần thế nà y phải vượt qua sá»± cô Ä‘á»™c của tháºp giá trÆ°á»›c khi đạt đến Vinh Quang.
Trong Mùa Chay, kinh nguyện, ăn chay và bố thà là những phÆ°Æ¡ng thế giúp chúng ta sống gần gÅ©i Thiên Chúa. Những lần tham dá»± Thánh Lá»… và lắng nghe Lá»i Chúa là những lần chúng ta sống biến hình kết hợp vá»›i Thiên Chúa và hiệp thông vá»›i các tÃn hữu của Giáo Há»™i hoà n vÅ©. Ước gì từ nay cuá»™c sống chúng ta được biến đổi để luôn phản chiếu ánh sáng của Äức Kitô cho má»i ngÆ°á»i khác. [Mục Lục]
35. Nhá» bé và tầm thÆ°á»ng
Äoạn Tin mừng hôm nay kể lại rằng: Chúa Giêsu Ä‘em Phêrô, Giacôbê và Gioan lên má»™t ngá»n núi cao và tại đó, Ngà i đã biến hình trÆ°á»›c mặt các ông. Mặt Ngà i chiếu sáng nhÆ° mặt trá»i. Ão Ngà i trở nên trắng tinh nhÆ° tuyết. Rồi lại có Môisê và Êlia hiện ra và trò chuyện vá»›i Ngà i.
Trước cảnh tượng huy hoà ng ấy, Phêrô đã thốt lên:
- Lạy Thầy, chúng con được ở đây thì tốt lắm. Nếu Thầy muốn, con xin là m ba lá»u, má»™t cho Thầy, má»™t cho Môisê và má»™t cho Êlia.
Qua sá»± việc kể trên, chúng ta nháºn ra má»™t khuynh hÆ°á»›ng chung cho má»i ngÆ°á»i, ở má»i nÆ¡i và trong má»i lúc. Äó là chúng ta vốn Æ°a thÃch những sá»± việc lạ lùng và khác thÆ°á»ng.
Äúng thế, dân là ng Nadarét đã khâm phục sá»± khôn ngoan của Chúa Giêsu, thế nhÆ°ng vì không thấy Ngà i là m má»™t phép lạ nà o, nên hỠđã tá» ra bá»±c bá»™i tức tối và muốn xô Ngà i xuống vá»±c thẳm.
Dân Do Thái nhiá»u ngÆ°á»i đã muốn suy tôn Ngà i lên là m vua, vì Ngà i đã là m phép lạ cho bánh hóa nhiá»u để nuôi sống há» trong hoang địa. Thế nhÆ°ng, sau khi nghe Chúa Giêsu nói vá» má»™t thứ của ăn thiêng liêng là Mình và Máu Ngà i, thì hỠđã lấy là m chÆ°á»›ng tai gai mắt, nên đã bá» Ngà i mà đi. Và cÅ©ng chÃnh há» trÆ°á»›c tòa án Philatô, khi nhìn thấy vóc dáng thiểu não và thân hình tiá»u tụy của Ngà i, đã không ngần ngại kêu gà o:
- Äónh Ä‘anh nó Ä‘i, đóng Ä‘anh nó và o cây tháºp giá.
Hêrôđê cÅ©ng váºy, ông ta muốn gặp Ngà i chỉ vì tÃnh hiếu kỳ, chỉ vì óc tò mò, mong được xem Ngà i biểu diá»…n những trò ngoạn mục. Thế nhÆ°ng, khi thấy Ngà i giữ thái Ä‘á»™ yên lặng, thì ông đã cÆ°á»i nhạo và khoác cho Ngà i má»™t chiếc áo trắng để nói lên rằng Ngà i chỉ là má»™t tên Ä‘iên khùng, mà trao trả Ngà i lại cho Philatô.
Thái Ä‘á»™ của Phêrô hôm nay cÅ©ng váºy. Trên đỉnh Tabôrê, ông đã say mê ngất ngây trÆ°á»› cảnh tượng huy hoà ng và ánh vinh quang của Chúa Giêsu. Thế nhÆ°ng, khi nghe Ngà i nói vá» cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó sắp xảy ra, thi ông đã lấy là m bá»±c bá»™i và lên tiếng can ngăn, khiến Ngà i đã phải quở trách nặng lá»i:
- Hỡi Satan, hãy xéo Ä‘i, vì ngÆ°Æ¡i chỉ biết những việc của ngÆ°á»i Ä‘á»i, mà chẳng biết chi đến những việc của Thiên Chúa.
Rồi chÃnh Phêrô trong sân nhà thầy cả thượng phẩm đã chối Chúa ba lần. Không hiểu trong lúc chối Chúa nhÆ° váºy, ông có nhá»› tá»›i vinh quang Tabôrê nữa hay không?
Từ những Ä‘iá»u vừa trình bà y, chúng ta nháºn thấy cách thức hoạt Ä‘á»™ng của Thiên Chúa tháºt khác xa vá»›i cách thức hoạt Ä‘á»™ng của chúng ta, đúng nhÆ° lá»i Ngà i đã nói:
- TÆ° tưởng và đưá»ng nẻo của Ta không giống vá»›i tÆ° tưởng và đưá»ng nẻo của các ngÆ°Æ¡i. NhÆ° trá»i cao hÆ¡n đất bao nhiêu, thì tÆ° tưởng và đưá»ng nẻo của Ta cÅ©ng cao hÆ¡n tÆ° tưởng và đưá»ng nẻo của các ngÆ°Æ¡i bấy nhiêu.
Thá»±c váºy, Ä‘ang khi chúng ta Ä‘i tìm những sá»± vinh quang và những việc lạ lùng khác thÆ°á»ng, thì Chúa lại dùng chÃnh những cái nhá» bé, những cái tầm thÆ°á»ng và ngay cả những khổ Ä‘au, những thất bại và ngay cả cái chết tủi nhục của mình để cứu Ä‘á»™ chúng ta.
Lịch sỠđã cho chúng ta hay biết vá» sá»± tháºt nà y. Có ai tầm thÆ°á»ng cho bằng ÄavÃt, má»™t cáºu bé chăn chiên, thế mà Thiên Chúa đã dùng cáºu bé nà y để thiết láºp má»™t triá»u đại má»›i, dẫn Ä‘Æ°a dân Do Thái tá»›i má»™t thá»i đại hoà ng kim và phồn vinh.
Có ai khiêm nhÆ°á»ng cho bằng Maria, má»™t thôn nữ âm thầm, thế mà Thiên Chúa đã dùng Mẹ để khởi đầu cho chÆ°Æ¡ng trình cứu thế.
Có ai đã thất bại cho bằng Chúa Giêsu vá»›i cái chết ê chá» và nhục nhã trên tháºp giá, thế mà Ngà i lại dùng chÃnh khổ Ä‘au của tháºp giá để cứu chuá»™c chúng ta.
Và ngà y hôm nay, Chúa vẫn còn tiếp tục nói vá»›i chúng ta qua những sá»± việc nhá» bé, tầm thÆ°á»ng và khiêm tốn nhÆ° thế. Tuy nhiên, Ä‘iá»u quan trá»ng đó là chúng ta có biết lắng nghe và thá»±c thi ý định của Ngà i được tá» lá»™ qua những sá»± việc nhá» bé, tầm thÆ°á»ng và khiêm tốn ấy hay không? [Mục Lục]
36. Phêrô
Qua đoạn Tin mừng hôm nay, chúng ta cùng nhau chia sẻ vỠthái độ của Phêrô.
Như chúng ta đã thấy: trước sự hiện diện của Môisê và Êlia cùng với ánh vinh quang bao phủ, Phêrô đã vui mừng hớn hở thưa lên:
- Lạy Thà y, được ở đây thì tốt lắm. Nếu Thà y muốn, chúng con xin là m ba lá»u.
Thế nhÆ°ng sau đó, cÅ©ng chÃnh Phêrô đã lên tiếng can ngăn Chúa khi Ngà i tiên báo vá» những khổ Ä‘au sẽ phải chịu, để rồi Ngà i đã phải nặng lá»i quở trách:
- Hỡi Satan, hãy xéo đi, ngươi chỉ biết những việc thuộc vỠtrần thế mà chẳng biết chi những việc thuộc vỠThiên Chúa.
Rồi cÅ©ng chÃnh Phêrô trong sân nhà thà y cả thượng phẩm đã chối Chúa ba lần chỉ vì câu há»i bâng quÆ¡ của má»™t đứa nữ tỳ. Phải chăng thái Ä‘á»™ của Phêrô cÅ©ng là thái Ä‘á»™ của ngÆ°á»i Ä‘á»i nhÆ° tục ngữ đã nói:
- Khi vui thì vỗ tay và o,
Äến khi hoạn nạn thì nà o thấy ai.
Äúng thế, khi chúng ta có tiá»n và có quyá»n thì cÅ©ng thÆ°á»ng có nhiá»u tình. NgÆ°á»i xÆ°a đã từng bảo:
- Bần cÆ° chung thị vô nhân vấn, phú tại sÆ¡n lâm hữu khách tầm. Nghèo mà ở ngay giữa phố chợ thì cÅ©ng chẳng ai thăm, còn già u mà ở táºn chá»— núi cao rừng thẳm, thì vẫn khối ngÆ°á»i tìm đến.
Hay như tục ngữ cũng nói:
- Thấy ngÆ°á»i sang bắt quà ng là m há».
Thế nhÆ°ng khi tiá»n hết và quyá»n hết thì tình cÅ©ng thÆ°á»ng chắp cánh bay cao:
- Hết cơm hết gạo hết ông tôi.
Không những hết tình mà đôi khi và o lúc sa cÆ¡ thất thế, những kẻ trÆ°á»›c kia đã hà m Æ¡n, không chừng sẽ trở mặt, phản lại chúng ta, giáºu đổ bìm leo, để rồi chÃnh chúng ta sẽ phải âm thầm và cay đắng ghi nháºn:
- Thế thái nhân tình gớm chết thay,
Nhạt như nước ốc bạc như vôi.
Hay lẩm bẩm kêu trách:
- C’est la vie, Ä‘á»i là thế.
Tuy nhiên chúng ta đừng vá»™i trách ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° đừng vá»™i trách Ä‘á»i, mà hãy trách chÃnh bản thân chúng ta trÆ°á»›c, bởi vì đó cÅ©ng chÃnh là thái Ä‘á»™ của chúng ta đối vá»›i những tha nhân và nhất là đối vá»›i Thiên Chúa.
Thá»±c váºy, kinh nghiệm cho hay: Khi gặp được may mắn và hạnh phúc chúng ta dÆ°á»ng nhÆ° cảm thấy Thiên Chúa tháºt gần gÅ©i, tháºt dá»… thÆ°Æ¡ng, thế nhÆ°ng khi gặp phải những gian nguy thá» thách, những Ä‘á»›n Ä‘au buồn phiá»n, chúng ta lại cảm thấy Thiên Chúa tháºt xa vá»i và độc địa nhÆ° lá»i thÆ¡ cổ:
- Trẻ tạo hóa đà nh hanh chi ngán,
Chết Ä‘uối ngÆ°á»i trên cạn mà chÆ¡i.
Rồi từ đó chúng ta bá»±c bá»™i tức tối và lên tiếng nguyá»n rủa Thiên Chúa. Nói cách khác, chúng ta chỉ muốn bÆ°á»›c theo Chúa lên đỉnh Taborê, chứ không muốn bÆ°á»›c theo Chúa lên đỉnh Canvê. Chúng ta chỉ muốn cắm lá»u trong vinh quang, chứ không muốn đóng Ä‘inh mình và o tháºp giá. Chúng ta đã nhìn Ä‘au khổ qua cặp kÃnh mà u Ä‘en tuyệt vá»ng, chúng ta kéo lê tháºp giá chứ không vui vẻ vác lấy và coi tháºp giá nhÆ° phÆ°Æ¡ng tiện cứu Ä‘á»™.
Tuy nhiên, chúng ta phải nhớ rằng:
- Äỉnh Canvê má»›i chÃnh là nÆ¡i để Chúa Giêsu chu toà n sứ mạng cứu Ä‘á»™ của mình, má»›i chÃnh là nÆ¡i để Ngà i gieo mầm phục sinh cho nhân loại.
Là môn đệ của Chúa chúng ta không có má»™t con Ä‘Æ°á»ng nà o khác ngoà i con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá, nhÆ° lá»i Ngà i đã nói:
- Ai muốn theo ta, phải từ bá» mình, vác tháºp giá mình hằng ngà y mà theo ta.
Chúng ta không dừng lại tại tháºp giá và khổ Ä‘au, nhÆ°ng cùng vá»›i Äức Kitô tiến và o vinh quang và phục sinh. Vì thế, mặc dù vai vác tháºp giá nhÆ°ng mắt chúng ta vẫn luôn hÆ°á»›ng tá»›i trá»i cao. Trá»i cao, sá»± sống và hạnh phúc phải là điểm kết thúc cho con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá. Những hy sinh chúng ta gặp phải sẽ kết thà nh cây tháºp giá Ä‘á»i thÆ°á»ng, nếu chúng ta trung thà nh vác lấy, cây tháºp giá Ä‘á»i thÆ°á»ng ấy sẽ là con Ä‘Æ°á»ng dẫn chúng ta tá»›i vinh quang phục sinh. [Mục Lục]
37. Tháºp giá
Anh chị em có biết tại sao khi nghe hai chữ tháºp giá, chúng ta không thấy sởn gai ốc, và có khi còn dá»ng dÆ°ng nữa, trong khi các môn đệ Chúa Giêsu nghe nói đến tháºp giá thì nổi da gà , và ông Phêrô run rẩy can ngăn Chúa đừng Ä‘i tá»›i đó? Có lẽ vì chúng ta chỉ nhìn thấy những cây tháºp giá bằng và ng, bằng bạc, bằng đồng, bằng gá»— quà nhẵn bóng hay bằng xi măng tô đá rá»a, đá mà i, nên hình ảnh mà hai chữ tháºp giá gợi lên trong chúng ta không có gì đáng sợ. Còn các môn đệ Chúa thì trái lại, các ông chÆ°a bao giá» thấy những cây tháºp giá bằng và ng, bằng bạc… và hai chữ nà y không chỉ gợi lên má»™t cây khổ giá trần trụi, mà gợi lên hình ảnh má»™t con ngÆ°á»i quằn quại, tuyệt vá»ng trong Ä‘au Ä‘á»›n và nhục nhã ê chá», lÆ¡ lá»ng giữa trá»i và đất, giữa sống và chết, trÆ°á»›c những cái nhìn thù ghét và khinh bỉ, trÆ°á»›c những con mắt tò mò và dá»ng dÆ°ng. ChÃnh vì thế mà các tông đồ rùng mình sợ hãi khi Chúa Giêsu nói đến tháºp giá.
NhÆ°ng Chúa Giêsu không phải là ông thầy dá»… dãi hay nhu nhược. Chúa vẫn nói thẳng, nói tháºt và Chúa đòi ai theo Chúa phải nhìn thẳng và o tháºp giá và chấp nháºn nó: “Ai muốn theo Thầy, hãy bá» mình Ä‘i, vác tháºp giá của mình hằng ngà y mà đi đằng sau Thầyâ€. Ông Phêrô vừa thay mặt anh em tuyên xÆ°ng Ngà i là Äức Kitô, Con Thiên Chúa, thì Ngà i lại nói đến tháºp giá. Tháºp giá Chúa nói ở đây nhÆ° mặt sau của tấm huân chÆ°Æ¡ng. Rồi sau đó Chúa lại Ä‘Æ°a ba môn đệ thân tÃn lên núi, cho các ông thấy vinh quang chói lòa của Ngà i và sá»± có mặt là m chứng của Môisê và Êlia: má»™t vị đã được Chúa dùng để giao Æ°á»›c Sinai, còn vị kia thì được Chúa trao nhiệm vụ tái láºp giao Æ°á»›c Sinai.
Chúng ta có thể đảo lại thế nà y: sau khi chỉ cho các môn đệ thấy cây tháºp giá là m cho các ông run sợ, Chúa Giêsu láºt cho các ông thấy đằng sau cây tháºp giá có gì. CÅ©ng váºy, sau nà y, trên Ä‘Æ°á»ng Emmau, chúng ta thấy Chúa quở trách hai môn đệ thất vá»ng bá» Ä‘i, vì các ông chỉ thấy mặt trÆ°á»›c mà không thấy mặt sau của cây tháºp giá: “Chẳng phải là Äức Kitô phải chịu Ä‘au khổ để và o trong vinh quang của Ngà i sao?â€.
Nếu ôm lấy cây tháºp giá và thá»a mãn vá»›i nó thì đúng là má»™t kẻ Ä‘iên khùng hoặc bệnh hoạn. Không, Chúa Giêsu không kêu gá»i chúng ta trở nên Ä‘iên khùng, bệnh hoạn. Chúa đã nháºn lấy tháºp giá nhÆ° Ä‘Æ°á»ng tá»›i vinh quang. Äà ng sau tháºp giá là vinh quang mà chỉ có đức tin má»›i cho chúng ta thấy được. Chúa không gá»i chúng ta vác tháºp giá Ä‘i má»™t mình, nhÆ°ng là đi theo sau Chúa, vì chỉ có Ä‘i theo Chúa, chúng ta má»›i tá»›i được vinh quang ở phÃa sau cây tháºp giá.
Cuá»™c sống có những lúc êm Ä‘á»m thanh thản, có những ngà y tÆ°ng bừng hoa lá, nhÆ°ng cÅ©ng lắm khi cảm thấy tất cả ná»—i ê chá» của cây tháºp giá sù sì và những lá»i Ä‘á»™c địa, chát chúa của khách qua Ä‘Æ°á»ng. Chúng ta cảm thấy ná»—i cô Ä‘Æ¡n của kẻ bị treo lÆ¡ lá»ng giữa trá»i và đất. Chúng ta khát khô cổ muốn có má»™t lá»i an ủi, má»™t chút cảm thông, nhÆ°ng quanh chúng ta chỉ có thá» Æ¡ và thinh lặng, hoặc tệ hÆ¡n nữa, chỉ có phỉ báng và xua Ä‘uổi. Những lúc ấy chúng ta má»›i cảm thấy tất cả sá»± rùng rợn của cây tháºp giá. Có khi chúng ta cảm thấy chán nản muốn buông xuôi tất cả. Chúng ta cảm thấy nhÆ° Chúa Giêsu đã cảm thấy và phải kêu lên: “Lạy Chúa, nhân sao Chúa bá» con…â€.
Những lúc ấy chúng ta phải váºn dụng sức mạnh của lòng tin, hết ánh sáng đức tin, để thấy được đằng sau cây tháºp giá. Chúng ta hãy nhìn thẳng và o Äấng Ä‘ang vác tháºp giá Ä‘i đằng trÆ°á»›c chúng ta, chá»› rá»i mắt xa Ngà i. NhÆ°ng chúng ta đừng chá» tá»›i lúc đó má»›i nhìn và o Ngà i. Chúng ta phải giữ tầm nhìn luôn hÆ°á»›ng vá» Ngà i trong má»i nÆ¡i, má»i lúc, má»i việc. Chúng ta hãy là m tất cả vá»›i Ngà i, vì Ngà i và trong Ngà i. Nếu chúng ta biết sống vá»›i Ngà i trong niá»m vui, chúng ta cÅ©ng biết sống vá»›i Ngà i trong ná»—i buồn. Nếu chúng ta biết sống trong Ngà i khi hạnh phúc, chúng ta cÅ©ng biết sống trong Ngà i lúc Ä‘au khổ. Nếu chúng ta biết sống vá»›i Ngà i trong ngà y há»™i, chúng ta cÅ©ng biết sống vá»›i Ngà i giữa cô Ä‘Æ¡n. Nếu chúng ta biết sống trong Ngà i lúc đầy tiá»n của, chúng ta cÅ©ng biết sống trong Ngà i khi trắng tay…
Äiá»u chúng ta cần ghi nhá»› là chúng ta đừng mang tháºp giá má»™t mình. Chúng ta sẽ không bÆ°á»›c nổi đâu, và nếu chúng ta có Ä‘em tất cả sá»± kiêu hãnh của con cái AÄ‘am mà lết Ä‘i được thì cÅ©ng chẳng Ãch lợi gì, cây tháºp giá của chúng ta chỉ là cây gá»— chết mà thôi. Bởi vì cây tháºp giá chỉ trở nên xanh tÆ°Æ¡i và đầy hoa trái khi nó mang con Thiên Chúa, nguồn mạch sá»± sống: “Nếu chúng ta cùng chết vá»›i Ngà i, chúng ta sẽ sống vá»›i Ngà iâ€.
NhÆ° váºy, Chúa Giêsu hiển dung là để củng cố đức tin của các môn đệ. Bởi vì Chúa thấy các môn đệ quá sợ các Ä‘au khổ, không chấp nháºn cuá»™c khổ nạn của Ngà i, nên Chúa đã hé mở vinh quang của NÆ°á»›c Thiên Chúa cho các ông thấy để Ä‘em lại cho các ông má»™t niá»m tin và má»™t hy vá»ng và o ngà y mai. Do đó, việc Chúa hiển dung cÅ©ng dạy bảo cho các môn đệ biết: phải trải qua Ä‘au khổ rồi má»›i và o vinh quang. ChÃnh Thầy của các ông là Con Thiên Chúa, mà còn phải chịu Ä‘au khổ má»›i bÆ°á»›c đến vinh quang thì các ông cÅ©ng phải Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng đó: không thể đến cõi hằng sống mà không phải qua Ä‘au khổ, thá» thách.
Sống ở Ä‘á»i, không ai trong chúng ta tránh được những Ä‘au khổ chúng ta gá»i là những thánh giá mà Chúa muốn chúng ta vác. Dù trong báºc nà o vẫn phải vác thánh giá của mình. Ngay chÃnh lúc nà y, má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u cảm thấy những lo âu, những buồn phiá»n, những khổ Ä‘au… Tất cả Ä‘á»u là thánh giá. Nếu biết vác cho nên, vá»›i má»™t thái Ä‘á»™ khiêm ngÆ°á»ng, vá»›i lòng cáºy tin, thì Chúa sẽ ở bên chúng ta, và sẽ thưởng công cho chúng ta. Những công phúc tuy vô hình, chúng ta không trông thấy, nhÆ°ng chúng sẽ là những hạt men, những hạt giống sẽ nở ra trong Ä‘á»i sau và trong thế hệ con cháu chúng ta. [Mục Lục]
38. Biến hình
Cách đây và i năm khi Ä‘ang Ä‘i bá»™ lang thang khu siêu thị, tôi để ý thấy đám đông chăm chú nhìn và o má»™t cái gì đó trong tủ kÃnh trÆ°ng bà y của má»™t cá»a tiệm. Tò mò, tôi bÆ°á»›c tá»›i nhìn xem. NgÆ°á»i ta ngắm má»™t bức tranh. Bức tranh vẽ đủ má»i mà u sắc sáng vá»›i những biểu tượng và hình thù chẳng có ý nghÄ©a gì. Ban đầu tôi chợt nghÄ©: “Chắc là má»™t loại nghệ thuáºt trừu tượng. Và mình sẽ không bao giá» có thể hiểu được loại nghệ thuáºt nà y!â€
Tình cá», má»™t trong những ngÆ°á»i khách chỉ và o bức tranh và nói: “Tôi thấy Ngà i rồi! Tôi thấy Ngà i rồi!†“Thấy cái gì? Thấy ai?†má»™t và i ngÆ°á»i đứng đó há»i. “Thủng thẳng đã, tôi không chắc chắn lắm, và tôi cÅ©ng không muốn quấy rầy quà vịâ€. Sau đó má»™t ngÆ°á»i khác cÅ©ng la lên: “Rồi, tôi cÅ©ng thấy Ngà i nữa!â€
Má»™t và i ngÆ°á»i lắc đầu bá» Ä‘i. Và chỉ còn và i ngÆ°á»i chúng tôi ráng đứng lại nhìn. “Xin lá»—i, bà có thể nói lại cho tôi biết cái gì váºy?†Tôi há»i má»™t trong những ngÆ°á»i đã nói rằng bà trông thấy “Ngà iâ€. Bà cắt nghÄ©a: “Äây là má»™t bức hình ba chiá»u, nếu nhìn và o bức hình khi có ánh sáng phù hợp và o đúng góc cạnh, sẽ nhìn thấy má»™t bức hình ở đóâ€. Thế hả? Tôi đáp lại nhÆ°ng vẫn còn nghi ngá». “NhÆ°ng nó không dá»… nhìn thấy đâu!†Bà nói thêm. “Tôi phải mất gần ba chục phút má»›i nhìn ra đấy. NhÆ°ng kìa thấy rồiâ€. Bà chỉ ngón tay và o bức hình: “Bá»™ không thấy sao?†Bà há»i. Tôi cố gắng nhìn táºp trung và o bức tranh muốn chóng cả mặt. “Tôi chẳng trông thấy gì cảâ€, tôi phải tá»± thú nhÆ° váºy, “Hay là tưởng tượng đấy?†Bà mỉm cÆ°á»i, rồi quay mặt bÆ°á»›c Ä‘i, nhÆ°ng vẫn không quên khÃch lệ tôi: “Äừng bá» cuá»™c! Cố nhìn thêm chút nữa!â€
Tôi đã phải nhìn và o bức hình đó hằng chục lần nữa mà cÅ©ng không thấy gì. Trên Ä‘Æ°á»ng trở ra bãi Ä‘áºu xe, tôi quyết định trở lại để thá» nhìn thêm má»™t lần nữa. Khi tôi nhìn và o bức tranh, hÆ¡i cúi khom đầu xuống má»™t chút, những Ä‘Æ°á»ng nét trang trà bắt đầu má» nhạt, và má»™t khuôn mặt xuất hiện. Má»™t cách rất khoan khoái tôi nháºn ra đây là khuôn mặt của Chúa Giêsu. “Tôi đã trông thấy Ngà i! Tôi đã trông thấy Ngà i!†Rồi mất thêm má»™t tiếng đồng hồ nữa để giúp cho những ngÆ°á»i xung quanh cÅ©ng nhìn thấy Ngà i. Tháºt là thú vị trông thấy khuôn mặt của há» tÆ°Æ¡i sáng hẳn lên khi nháºn diện ra khuôn mặt của Chúa Giêsu lần đầu tiên sau những ná»— lá»±c vất vả.
Hôm nay, Chúa nháºt thứ hai Mùa Chay, bà i Phúc âm thánh Matthêu nói vá» cuá»™c biến hình của Chúa Giêsu trên núi. Phêrô, Giacôbê và Gioan đã nhìn thấy khuôn mặt vinh quang của Con Thiên Chúa lần đầu tiên. HỠđã ở vá»›i Chúa Giêsu hằng ngà y trong khoảng thá»i gian ba năm. HỠđã nhìn thấy Ngà i, lắng nghe Ngà i giảng dạy, chứng kiến những phép lạ Ngà i là m, nhÆ°ng há» vẫn chÆ°a thá»±c sá»± nháºn ra Ngà i là ai.
Trong cuốn “Jésus: A Fait De Moi, Un Témoinâ€, “Chúa Giêsu Äang Sống Qua Nhân Chứngâ€, cha Emiliano Tardif chia sẻ nhÆ° sau: “Má»™t sứ giả Tin Mừng trÆ°á»›c tiên phải là má»™t chứng nhân có má»™t kinh nghiệm cá nhân vá» sá»± chết và Phục sinh của Chúa Giêsu Kitô và là ngÆ°á»i truyá»n đạt cho kẻ khác, không chỉ là má»™t đạo lý, mà má»™t Äấng-Vẫn- Sống Ä‘ang ban sá»± sống dồi dà oâ€. “Không ai có thể trở thà nh sứ giả Ä‘Ãch thá»±c của Tin Mừng, nếu ngÆ°á»i đó không có kinh nghiệm Ä‘á»i sống má»›i mà Chúa Giêsu ban choâ€.
Chúa Giêsu đã cho ba môn đệ trải qua kinh nghiệm vá» hình ảnh vinh quang của Ngà i để giúp há» há»c há»i và sống Ä‘á»i sống chứng nhân sau nà y.
- Thiên Chúa nâng chúng ta lên.
Trong Cá»±u Æ°á»›c, ngá»n núi cao thÆ°á»ng là nÆ¡i mô tả sá»± gặp gỡ giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i. Thiên Chúa đã má»i gá»i Môsê Ä‘i lên núi để lãnh nháºn MÆ°á»i Ä‘iá»u răn. Phêrô, Giacôbê và Gioan là những ngÆ°á»i Chúa Giêsu tuyển chá»n, được Ä‘Æ°a lên núi cao để hưởng đặc ân của Thiên Chúa. HỠđã chứng kiến má»™t Ä‘iá»u sẽ ảnh hưởng sâu xa trong cuá»™c Ä‘á»i chứng nhân sau nà y nhÆ° Phêrô đã thú nháºn: “Là chứng nhân những Ä‘au khổ của Äức Kitô và được dá»± phần vinh quang sắp tá» hiện trong tÆ°Æ¡ng laiâ€.
Ngà i cÅ©ng có chÆ°Æ¡ng trình riêng cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Bằng những cách gá»i rất cá nhân và khác nhau, Thiên Chúa đã má»i gá»i má»—i ngÆ°á»i và nâng chúng ta lên. Chúng ta sẽ cảm nghiệm được Ä‘iá»u nà y nếu biết cầu xin và đón nháºn vá»›i lòng biết Æ¡n. Cha Emiliano Tardif đã chia sẻ kinh nghiệm cá nhân của ngà i: “Chúng ta có thể gặp được chÃnh Tin Mừng là Chúa Giêsu Kitô, Äấng hôm qua và hôm nay vẫn là thế, và hằng sống muôn Ä‘á»iâ€.
Sách Giáo lý Công giáo, số 556 cÅ©ng đã viết: “Sá»± biến hình cho ta nếm trÆ°á»›c ngà y quang lâm vinh hiển của Chúa Kitô, “Äấng sẽ biến đổi thân xác khốn khổ của chúng ta, để hóa nên giống nhÆ° thân xác vinh hiển của Ngà iâ€.
- Thiên Chúa đem chúng ta xuống.
Sau kinh nghiệm cá»±c kỳ sung sÆ°á»›ng vừa thấy Chúa Giêsu biểu lá»™ vinh quang sáng ngá»i của Ngà i, thì có tiếng từ trong đám mây phán rằng: “Äây là Con Ta yêu dấu rất đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»iâ€. “Nghe váºy, các môn đệ kinh hoà ng, ngã sấp mặt xuống đấtâ€. Vừa má»›i lên cao đến tá»™t đỉnh sáng ngá»i, liá»n bị hạ sấp mặt xuống đất trong kinh hãi. Thiên Chúa nâng há» lên cao và hạ há» xuống thấp. Äây là những chi tiết thú vị của câu chuyện.
Dân gian Việt Nam gá»i cái thăng trầm, và thá» thách của cuá»™c Ä‘á»i là : “Lên voi xuống chóâ€, “Lên bổng xuống trầmâ€, “Lên ngà n xuống bểâ€, “Lên thác xuống ghá»nhâ€. Những thà nh ngữ rất gợi hình nà y nói lên má»™t phần thá»±c tại của cuá»™c sống lữ hà nh.
Thánh Kinh cÅ©ng thÆ°á»ng diá»…n tả việc Thiên Chúa hạ những kẻ cao sang và kiêu căng xuống. Tiên tri Isaia đã viết: “Vì Äức Chúa, các đạo binh đã dà nh sẵn má»™t ngà y để trị tất cả những gì kiêu căng ngạo nghá»…, trị tất cả những gì tá»± cao tá»± đại: chúng sẽ bị hạ xuốngâ€. Sách 1 Samuel nói: “Äức Chúa bắt phải nghèo và cho già u có, NgÆ°á»i hạ xuống thấp, NgÆ°á»i cÅ©ng nhấc lên caoâ€. Thánh vịnh 75 nói rằng: “Chỉ Thiên Chúa má»›i là thẩm phán, Chúa hạ bệ ngÆ°á»i nà y, cất nhắc kẻ kiaâ€. Trong bà i ca “Ngợi Khenâ€. “Kinh Magnificat†xác định: “Chúa hạ bệ những ai quyá»n thế, NgÆ°á»i nâng cao má»i kẻ khiêm nhÆ°á»ngâ€.
Thánh Phaolô đã trải qua kinh nghiệm nà y, Ä‘ang “hằm hằm những lá»i Ä‘e dá»a và giết chóc…†thì “bá»—ng nhiên có má»™t luồng ánh sáng từ trá»i chiếu xuống bao phủ lấy ông. Ông ngã xuống đất và nghe có tiếng nói…â€. Và chÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã bÆ°á»›c qua những thăng trầm nà y: “Lạy Cha, sao Cha nỡ bá» con?â€
- Tin tưởng và o Chúa Giêsu và tiếp tục cuộc sống:
Thiên Chúa đã Ä‘Æ°a ba tông đồ lên núi, là m há» ngã sấp mặt xuống đất, thì cÅ©ng chÃnh Ngà i, qua Äức Giêsu Kitô lại nâng há» lên: “Các con hãy đứng dáºy, đừng sợâ€. Rồi cùng vá»›i há» Ä‘i xuống núi. Trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i xuống núi lòng há» hoang mang, đầy những câu há»i, nghi vấn, nhÆ°ng Chúa Giêsu đã nói vá»›i há» rằng: “Các con không được nói vá»›i ai vá» việc đã thấy, cho tá»›i khi Con NgÆ°á»i từ cõi chết sống lạiâ€. Bà máºt của cuá»™c biến hình nà y tạo nên sá»± tin tưởng cho các tông đồ khi phải đối diện vá»›i Ä‘au khổ và sá»± chết của Chúa Giêsu trên tháºp giá và của chÃnh các ông sau nà y. [Mục Lục]
39. Xin cho được biến đổi nhỠChúa Thánh Thần
(Suy niệm của Lm Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
BÆ°á»›c và o Chúa nháºt II Mùa Chay, Phụng vụ Giáo Há»™i má»i gá»i chúng ta chiêm ngắm má»™t mầu nhiệm vÄ© đại, đó là biến cố biến hình của Chúa Giêsu.
Hôm nay, thánh sá» Matthêu nhắc đến việc Chúa Giêsu Ä‘Æ°a Phêrô, Giacôbê và Gioan tá»›i chá»— riêng biệt trên núi cao. NgÆ°á»i biến hình trÆ°á»›c mặt các ông. Và đây Môisen cùng vá»›i Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i. Những câu há»i được đặt ra: tại sao Chúa Giêsu biến hình? Tại sao không phải là các Tông đồ khác mà lại là Phêrô, Giacôbê và Gioan được Ngà i Ä‘Æ°a lên núi? Tại sao Môise và Êli lại có mặt lúc Chúa Giêsu biến hình?
Tại sao Chúa Giêsu biến hình?
Chúng ta biết rằng, sau khi Chúa Giêsu là m phép lạ hóa bánh ra nhiá»u để nuôi chừng năm ngà n ngÆ°á»i ăn no lần thứ nhất (x.Mt 14, 13-21) và chừng bốn ngà n ngÆ°á»i lần thứ hai không kể Ä‘Ã n bà con trẻ (x.Mt 15, 32-39). Các Tông đồ chÆ°ng há»ng vá» tÆ°Æ¡ng lai tÆ°Æ¡i sáng, dân chúng thì mãn nguyện vá» Äấng Thiên Sai. Khi thăm dò ý kiến chung (x.Mt 16, 13-20), Chúa Giêsu loan báo cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó lần thứ nhất (x.Mt 16, 21-23): “Ngà i phải Ä‘i Yêrusalem và chịu nhiá»u Ä‘au khổ do hà ng niên trưởng và các thượng tế cùng ký lục, và bị giết Ä‘i, và ngà y thứ ba sẽ sống lại†(Mt 16, 21). NhÆ° thế, Ngà i đã mạc khải cho các môn đệ biết rằng, con Ä‘Æ°á»ng tiến vá» Giêrusalem sẽ Ä‘Æ°a Ngà i đến vá»›i Ä‘au khổ, tá» nạn và cái chết Ä‘au thÆ°Æ¡ng trên tháºp giá, sau đó má»›i rạng ngá»i ánh sáng vinh quang. NhÆ°ng các ông đâu có chấp nháºn, khi nghe váºy Phêrô liá»n can ngăn: “Thiên Chúa thÆ°Æ¡ng! Chứ sẽ có đâu nhÆ° thế!†(Mt 16,23). Vì thế, để củng cố niá»m tin các Tông đồ, đồng thá»i giúp các ông sẵn sà ng chấp nháºn và hiệp thông vá»›i cuá»™c khổ nạn của Ngà i, nên Ngà i đã biến hình sáu ngà y sau đó (x. Mt 17, 1-9). NhÆ°ng vì chÆ°a nháºn ra ý Chúa nên Phêrô muốn dá»±ng ba lá»u ở trên núi cao (x.Mt 17, 4). Và nhÆ° thế là Phêrô đã muốn biến cái tạm bợ trở thà nh vÄ©nh cá»u để khá»i phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i tháºp giá và khổ Ä‘au.
Tại sao Chúa Giêsu lại gá»i Phêrô, Giacôbê và em ông là Gioan? Phải chăng là vì há» hoà n hảo hÆ¡n những ngÆ°á»i khác?
Vá» vấn Ä‘á» nà y, thánh Gioan Kim Khẩu nói: Vì Phêrô đã từng tuyên xÆ°ng Chúa Giêsu là “Con Thiên Chúa hằng sống†(Mt 16,16) và được Ngà i trao cho chìa khóa NÆ°á»›c Trá»i “Ta sẽ trao cho ngÆ°Æ¡i chìa khóa NÆ°á»›c Trá»i†(Mt 16, 19). HÆ¡n nữa cÅ©ng bởi Phêrô đã yêu mến Chúa Giêsu nhiá»u hÆ¡n, “Lạy Chúa, Chúa thông hay má»i sá»±, Chúa biết tôi yêu mến Chúa!†(Ga 21, 17)
Phần Gioan, vì Gioan đã yêu mến nhiá»u, nên được mệnh danh là (ngÆ°á»i môn đệ Chúa yêu) (Ga 21, 20). Còn Giacôbê, ông đã cùng vá»›i em mình khi Chúa Giêsu há»i: “Các ngÆ°Æ¡i có thể uống chén Ta sắp uống không?†Há» nói vá»›i Ngà i: “ThÆ°a được†và ông đã giữ lá»i, đã Ä‘i đến cùng của lá»i cam kết, khiến ngÆ°á»i Do Thái không chịu nổi, đã xá» trảm ông.
Tại sao không phải là một tiên tri hay ngôn sứ nà o khác mà lại là Môisen và Êlia?
Sứ vụ công khai của Chúa Giêsu tại Galilê đã khiến cho dân chúng đồn Ä‘oán vá» con ngÆ°á»i của Ngà i. Có ngÆ°á»i cho rằng Ngà i là Äấng Kitô, là Môisen hoặc Êlia, Giêrêmia hay là má»™t tiên tri (x. Mt 16,14). Chúng ta biết rằng, ngÆ°á»i Do Thái không ngừng buá»™c tá»™i Chúa Giêsu là ngÆ°á»i vi phạm Luáºt, kẻ nói phạm thượng, kẻ chiếm Ä‘oạt vinh quang Thiên Chúa, mà theo há», vinh quang đó là của Thiên Chúa chứ không thuá»™c vá» Chúa Giêsu. Há» nói: “Con ngÆ°á»i ấy không bởi Thiên Chúa được, vì hắn không giữ HÆ°u lá»…!†(Ga 9, 16) Và chá»— khác há» nói: “Không phải vì má»™t việc trá»n hảo mà chúng tôi ném đá ông; nhÆ°ng vì má»™t lá»i phạm thượng! Ông là má»™t ngÆ°á»i phà m mà dám cho mình là Thiên Chúa†( Ga 10, 33). Chúa Giêsu muốn cho má»i ngÆ°á»i biết, vì nghen tÆ°Æ¡ng mà há» gán cho Ngà i hai tá»™i danh ấy. Nên khi biến hình Ä‘Ã m đạo vá»›i Môisen và Êlia, Ngà i muốn khẳng định rằng, Ngà i còn hÆ¡n cả Môisen và Êlia nữa. Môisen là ngÆ°á»i đã trao ban Lá» Luáºt cho dân chúng, nên ngÆ°á»i Do Thái không thể nói rằng vị tiên tri thánh nà y đã muốn chịu Ä‘au khổ vì má»™t ngÆ°á»i vi phạm Lá» Luáºt. Còn Êlia xuất hiện vá»›i Chúa Giêsu, Chúa Giêsu muốn dạy chúng ta rằng Ngà i là Chúa của kẻ sống và kẻ chết, cả trên trá»i và trong địa ngục. Äó là lý do Ngà i biến hình cùng vá»›i Êlia là ngÆ°á»i đã không chết.
Tin Mừng cÅ©ng khai mở cho chúng ta biết, Chúa Giêsu muốn cho các Tông đồ thấy vinh quang của tháºp giá, củng cổ niá»m tin của Phêrô và các môn đệ trÆ°á»›c cuá»™c khổ nạn sắp đến, giúp há» thêm can đảm. Vì Môisen, Êlia cùng vá»›i Chúa Giêsu, cả ba không im lặng, nhÆ°ng: “đà m đạo vá»›i NgÆ°á»i...†(Mt 17 9, 3), vá» khổ nạn và tháºp giá. Äó chÃnh là điá»u mà các tiên tri hay nói đến. Chúa Giêsu cÅ©ng muốn các Tông đồ mình noi theo Môisen và Êlia vá» những nhân đức trổi vượt trong quá khứ, và Ngà i cÅ©ng muốn rằng: “Ai muốn theo Thầy, hãy vác tháºp giá mình mà theo†(Mt 16,24).
Má»™t Ä‘iá»u rất thú vị là Môisen đã rẽ đôi nÆ°á»›c biển để cho dân chúng Ä‘i ráo chân, phần Phêrô ông cÅ©ng đã Ä‘i trên mặt nÆ°á»›c, để rồi chữa là nh tất cả bệnh hoạn táºt nguyện cho dân chúng, xua trừ ma quá»·, Ä‘Æ°a má»i ngÆ°á»i vá» vá»›i Äức Kitô. Êlia đã là m cho kẻ chết sống lại, các Tông đồ sau khi nháºn lãnh Chúa Thánh Thần cÅ©ng đã là m cho kẻ chết được sống lại. Äó là những lý do Chúa Giêsu chá»n Môisen và Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i mình.
Rút ra bà i há»c
Äối vá»›i chúng ta ngà y hôm nay, biến cố Chúa biến hình loan báo trÆ°á»›c Mầu Nhiệm Vượt Qua, và má»i gá»i chúng ta mở rá»™ng đôi mắt tâm hồn chiêm ngắm Mầu Nhiệm Ãnh Sáng của Thiên Chúa trong lịch sá» cứu rá»—i. Mầu nhiệm Năm Sá»± Sáng, thứ Ba thì Ngắm, Äức Chúa Giêsu biến hình trên núi, ta hãy xin cho được biến đổi nhá» Chúa Thánh Thần. NhÆ° thế, nếu chúng ta muốn trong Mùa Chay nà y biến đổi thà nh công dân NÆ°á»›c Trá»i, phải bá» mình vác tháºp giá hà ng ngà y mà theo Chúa. Có sẵng sà ng vác tháºp giá Chúa trao má»›i được theo Chúa là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt, là Sá»± Sống, để được hưởng vinh quang Phục sinh vá»›i Ngà i.
Chúa biến hình vinh quang sáng láng để nêu gÆ°Æ¡ng cho chúng ta, giúp chúng ta cÅ©ng biết biến đổi: từ con ngÆ°á»i tối tăm tá»™i lá»—i nên con ngÆ°á»i tÆ°Æ¡i sáng hoà n hảo; từ con ngÆ°á»i Ãch ká»· tham lam thà nh ngÆ°á»i sẵn sà ng yêu thÆ°Æ¡ng hy sinh và phục vụ má»i ngÆ°á»i; từ con ngÆ°á»i kiêu căng tá»± đắc thà nh ngÆ°á»i khiêm nhu tin tưởng và phó thác và o Chúa.
Lạy Chúa, xin thÆ°Æ¡ng giúp chúng con hiểu được ý nghÄ©a của Tháºp Giá Chúa và xin ban Æ¡n để chúng con biết sống Mầu Nhiệm Tháºp Giá Chúa trong cuá»™c Ä‘á»i chúng con, hầu mai ngà y được sống lại vá»›i Chúa trong vinh quang vá»›i. Amen. [Mục Lục]
40. Hãy vâng nghe lá»i ngà i
(Suy niệm của Lm. Giuse Äá»— Äức TrÃ)
Truyá»n thống giáo dục trong má»i ná»n văn hóa Ä‘á»u nhấn mạnh đến sá»± vâng lá»i, trong gia đình con cái phải vâng lá»i cha mẹ, há»c trò vâng lá»i thà y cô, ngÆ°á»i dÆ°á»›i vâng lá»i bá» trên. Có ngÆ°á»i há»i tại sao phải vâng lá»i cha mẹ và ngÆ°á»i trên? ThÆ°a vì cha mẹ là ngÆ°á»i sinh ra ta và là ngÆ°á»i yêu thÆ°Æ¡ng ta và nhiá»u kinh nghiệm hÆ¡n ta. Äặc biệt vá»›i văn hóa à đông việc vâng lá»i ông bà cha mẹ thà y cô được nâng lên thà nh Äạo. Do đó má»™t ngÆ°á»i con ngoan, thảo hiếu là ngÆ°á»i con biết vâng lá»i và là m theo lá»i dạy bảo của cha mẹ, báºc cha mẹ thì cảm thấy vui và hạnh phúc khi có những đứa con biết ngoan ngoãn vâng lá»i, và hãnh diện khoe vá»›i má»i ngÆ°á»i vá» sá»± thảo hiếu của con mình.
CÅ©ng trong truyá»n thống văn hóa à đông nà y, hôm nay có thể nói, Thiên Chúa tá»± hà o vá» NgÆ°á»i Con của mình là Äức Giêsu, Ngà i đã “khoe†vá»›i má»i ngÆ°á»i: Äây là con ta rất yêu dấu, đẹp lòng ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»i.
ThÆ°a quý OBACE, bÆ°á»›c và o Chúa nháºt thứ hai mùa chay, Lá»i Chúa má»i gá»i chúng ta há»c nÆ¡i Chúa Giêsu, đó là vâng nghe lá»i Thiên Chúa và trở thà nh ngÆ°á»i con là m đẹp lòng Thiên Chúa, có thái Ä‘á»™ của má»™t trẻ thÆ¡, hoà n toà n tin tưởng và o Thiên Chúa và vâng nghe lá»i Äức Giêsu dạy. Nghe là thái Ä‘á»™ của má»™t ngÆ°á»i con đối vá»›i lá»i dạy bảo của cha mẹ, của há»c trò đối vá»›i thà y cô, nhÆ°ng nghe cÅ©ng có nhiá»u cấp Ä‘á»™, vì có khi tai chúng ta cố tình đóng lại thì chúng ta không thể đón nháºn được âm thanh, hoặc có thể có nghe, nhÆ°ng không chú tâm, không hiểu, nên lá»i nói không Ä‘i và o được trong tâm hồn. Hôm nay Chúa muốn chúng ta có má»™t thái Ä‘á»™ chú tâm hÆ¡n đó là lắng nghe và tÃch cá»±c hÆ¡n nữa, đó là biết vâng nghe lá»i Chúa. Lắng nghe là chú ý để nghe, để hồn tÄ©nh lặng đón nháºn, và vâng nghe, là nghe và đón nháºn trong thái Ä‘á»™ khiêm tốn, tin tưởng và thá»±c hà nh nhÆ° má»™t em bé vâng nghe theo lá»i chỉ bảo của cha mẹ.
Vâng nghe lá»i Chúa, đòi phải có má»™t thái Ä‘á»™ sẵn sà ng, phó thác và từ bỠý riêng của mình, hoà n toà n tin tưởng và o lá»i của Chúa, và không cần biết lý do tại sao, vâng nghe là thái Ä‘á»™ chấp nháºn, thá»±c hà nh, dù có nhiá»u Ä‘iá»u mình chÆ°a thể hiểu hết. Bà i Ä‘á»c má»™t đã cho chúng ta má»™t tấm gÆ°Æ¡ng vá» sá»± vâng nghe Lá»i Chúa của ông Abraham. Khi đó Abraham là má»™t ngÆ°á»i già u có, nhiá»u của cải đất Ä‘ai và súc váºt, thế mà Thiên Chúa đã ngá» lá»i vá»›i ông: NgÆ°á»i hãy bá» xứ sở, há» hà ng nhà cha ngÆ°Æ¡i, mà đi tá»›i đất ta sẽ chỉ cho. Ta sẽ là m cho ngÆ°Æ¡i thà nh má»™t dân lá»›n, và sẽ chúc phúc cho ngÆ°Æ¡i. Vá»›i má»™t lá»i má»i gá»i dÆ°á»ng nhÆ° mÆ¡ hồ nhÆ° thế, váºy mà Abraham đã dám bá» lại tất cả để lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i theo lá»i chỉ dạy của Chúa, ông chấp nháºn bá» lại Ä‘Ã ng sau ruá»™ng đất, nhà cá»a, cha mẹ, anh em, để Ä‘i đến má»™t miá»n đất vô định chÆ°a biết ở đâu, tất cà còn ở thì tÆ°Æ¡ng lai, váºy mà ông cÅ©ng không há»i Chúa má»™t câu nà o, chỉ biết vâng theo để lên Ä‘Æ°á»ng. ChÃnh từ thái Ä‘á»™ ngoan ngoãn vâng lá»i nhÆ° thế mà Thiên Chúa chúc phúc cho ông, trở nên bạn hữu vá»›i ông, và còn bênh vá»±c ông: Ta chúc phúc cho những ai chúc phúc cho ngÆ°Æ¡i, và nguyá»n rủa những ai nhục mạ ngÆ°Æ¡i.
Trong Tin Mừng hôm nay, trÆ°á»›c khi bÆ°á»›c và o cuá»™c tá» nạn tháºp giá, để củng cố đức tin cho các tông đồ, Chúa Giêsu cho các môn đệ thân tÃn là Phêrô, Giacôbê và Gioan được chứng kiến giây phút hiển dung, chứng kiến gÆ°Æ¡ng mặt thánh thiện sáng ngá»i của mình để Ä‘á»™ng viên tinh thần và củng cố lòng tin cho các ông. Các tông đồ hết sức ngỡ ngà ng, Ä‘ang khi còn ngây ngất vá»›i vinh quang ấy, thì có tiếng Thiên Chúa Cha, nói vá»›i các ông từ đám mây: Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i, các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i Ngà i. Thiên Chúa Cha hà i lòng vá» sá»± vâng phục của Äức Giêsu, vì Ngà i đã không chá»n theo ý riêng mình, mà chá»n sá»± vâng phục Thiên Chúa để đón nháºn con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ bằng tháºp giá. Còn các tông đồ, mặc dù đã Ä‘i theo Chúa nhiá»u năm, nhÆ°ng các ông vẫn chá»n lá»±a theo kiểu thế gian, tìm kiếm quyá»n lá»±c theo kiểu trần gian, chÆ°a sẵn sà ng để chấp nháºn má»™t Äấng Mêsia phải chịu Ä‘au khổ nhục nhã. Trong khi đó Chúa Giêsu cÅ©ng đã hoà n toà n để cho Thiên Chúa Cha dẫn dắt và định liệu cho cuá»™c Ä‘á»i mình, dù có những lúc Chúa Giêsu cÅ©ng bị cám dá»— để tìm má»™t con Ä‘Æ°á»ng riêng cho mình, nhÆ° chúa nháºt tuần trÆ°á»›c chúng ta đã suy niệm, nhÆ°ng cuối cùng Ngà i đã dùng Lá»i của Chúa, lá»i Kinh Thánh để chống trả lại cám dá»— đó, và sẵn sà ng bÆ°á»›c theo con Ä‘Æ°á»ng của Chúa Cha đã định.
Các tông đồ khi chứng kiến vinh quang của Chúa, thì các tông đồ đã hạnh phúc ngây ngất, và muốn kéo dà i tình trạng hạnh phúc nà y và quên Ä‘i thá»±c tế trÆ°á»›c mắt, nên các ông đã xin dá»±ng ba lá»u để được ở lại trên núi, trốn tránh những thá»±c tại của cuá»™c sống: Nếu Thà y muốn, chúng con xin dá»±ng ba lá»u. NhÆ°ng Chúa Giêsu muốn cho các tông đồ, qua biến cố nà y được thêm lòng tin để đón nháºn cuá»™c khổ hình sắp tá»›i mà chúa sẽ bÆ°á»›c và o. Cuá»™c khổ hình nà y chắc chắn rất kinh khủng và vượt quá khả năng tưởng tượng của các ông, và vì thế các ông cần phải có má»™t thái Ä‘á»™ sẵn sà ng, vâng phục. ChÃnh vì thế có tiếng Chúa Cha từ trá»i nói vá»›i các ông: Hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i. Qua lá»i nà y, Chúa Cha má»™t lần nữa muốn các tông đồ tin và đón nháºn lá»i của Äức Giêsu nhÆ° má»™t vị Thiên Chúa và là Äấng Mesia cứu thế, nhÆ° con cái nghe lá»i cha mẹ, nhÆ°ng há»c trò vâng lá»i thà y.
Từ trên núi xuống, Äức Giêsu bắt đầu nói vá»›i các ông vá» việc Con NgÆ°á»i sẽ bị khổ hình và sẽ từ cõi chết sống lại. Chắc chắn lúc đó các tông đồ chÆ°a hiểu hết những Ä‘iá»u Chúa nói trÆ°á»›c vá» cuá»™c khổ nạn, phần vì các ông không muốn nghe, phần vì dù có nghe, nhÆ°ng không muốn chấp nháºn, để đón nháºn và vâng nghe lá»i Äức Giêsu, để loan báo vá» Äức Giêsu và cuá»™c khổ nạn của NgÆ°á»i, thì cần phải dá»±a và o sức mạnh của Thiên Chúa. CÅ©ng giống nhÆ° ngà y xÆ°a Chúa đã gá»i Apraham và là m cho ông trở thà nh cha của má»™t dân tá»™c đông đúc, giống nhÆ° Äức Giêsu đã hoà n toà n vâng nghe theo lá»i của Thiên Chúa để cứu Ä‘á»™ nhân loại bằng con Ä‘Æ°á»ng tháºp giá, thì chúng ta cÅ©ng được kêu gá»i để trở thà nh dân thánh của Thiên Chúa, trở nên những ngÆ°á»i thuá»™c vá» Äức Kitô, là m theo gÆ°Æ¡ng của Äức Giêsu và lá»i dạy của Ngà i.
ThÆ°a quý OBACE, Vâng nghe lá»i Chúa luôn là má»™t thách thức cho chúng ta, vì nhiá»u khi Lá»i Chúa không nhÆ° ý chúng ta muốn, có khi còn ngược lại vá»›i ý của chúng ta, có khi Lá»i Chúa đụng chạm đến những góc tối, những vết thÆ°Æ¡ng trong tâm hồn, khiến chúng ta sợ không dám để cho Lá»i Chúa đụng và o. Lá»i Äức Giêsu luôn đòi chúng ta từ bá» và hy sinh, trong khi cuá»™c sống và xã há»™i lại khuyến khÃch chúng ta chạy theo sá»± thá»a mãn dá»… dãi, chạy theo tiá»n bạc và danh vá»ng. Trong khi xã há»™i cổ võ lối sống tá»± do hưởng thụ, thì Chúa lại đòi chúng ta vác tháºp giá mình hằng ngà y, vì thế mà chúng ta luôn bị giằng co, và đòi chúng ta phải quyết định chá»n lá»±a.
Trong bổn pháºn là m vợ là m chồng, là m cha mẹ, sinh sản và giáo dục con cái, hãy vâng nghe Lá»i Chúa và các giáo huấn của Giáo Há»™i, phó thác tÆ°Æ¡ng lai của mình và gia đình cho Chúa để Chúa dẫn dắt, hãy vâng nghe Lá»i Chúa để là m chuẩn má»±c cho Ä‘á»i sống và cho công việc của mình, đừng để sá»± gian dối, tham lam Ä‘iá»u khiển cuá»™c sống của mình, đừng để cho sá»± lÆ°á»i biếng bê tha rượu chè, cá» bạc là m trì trệ cuá»™c sống của gia đình, gây ra bất hòa bất hạnh cho nhau.
Cuá»™c sống sung túc, tiện nghi ngà y hôm nay cÅ©ng Ä‘ang là má»™t cản trở khiến nhiá»u bạn trẻ khó có thể nghe được Lá»i Chúa, những âm thanh và cuá»™c sống ồn à o náo nhiệt khiến cho nhiá»u ngÆ°á»i không còn má»™t khoảng lặng nà o trong ngà y để nhìn lại cuá»™c sống mình, những hấp dẫn và má»i chà o của xã há»™i khiến cho nhiá»u ngÆ°á»i từ chối Lá»i của Chúa, không chấp nháºn tháºp giá và không dám vâng theo,… tất cả những Ä‘iá»u đó Ä‘ang là thách thức cho các bạn trẻ Công giáo trong Ä‘á»i sống đức tin.
Äức Maria đã nêu gÆ°Æ¡ng cho chúng ta trong việc vâng nghe Lá»i Chúa và đem ra thá»±c hà nh, xin Mẹ cÅ©ng giúp má»—i chúng ta biết noi gÆ°Æ¡ng Mẹ, tin tưởng hoà n toà n và o Thiên Chúa, sống xứng đáng là những ngÆ°á»i con ngoan, thảo hiếu, vâng lá»i Thiên Chúa. Amen. [Mục Lục]
41. Vinh quang Thiên Chúa
Anh chị em thân mến,
Ở ngay giữa mùa buồn (Mùa Chay), Há»™i thánh lại cho chúng ta nghe má»™t câu chuyện vui mang lại niá»m hi vá»ng cho ngÆ°á»i Kitô hữu: Câu chuyện Chúa biến hình trên núi Tabor. Váºy đâu là ý nghÄ©a của nó? Cuá»™c biến hình nà y xảy ra khoảng tháng 8 năm 29, trên ngá»n núi Tabor (theo truyá»n thống kể lại; giữa Nadareth và mạn Nam hồ Tibêriađê, miến Bắc Galilêa...). KÃnh má»i anh chị em cùng suy niệm.
a/. Một và i điểm chúng ta cần lưu ý.
Äây là má»™t phép lạ hiếm hoi trong nhiá»u phép lạ Chúa Giêsu là m; mục Ä‘Ãch sau khi công bố cuá»™c khổ nạn NgÆ°á»i sắp phải chịu, và thấy phản ứng thảm nảo của các môn đệ, Chúa Giêsu tá» vinh quang NgÆ°á»i qua phép lạ biến hình, để củng cố lòng tin cho các ông, để há» an tâm theo Chúa và vâng nghe lá»i Chúa dạy.
Äiểm khác: khi Chúa biến hình, xuất hiện Môisen và Êlia, hai nháºn váºt trong Cá»±u Ước. Môisen, sống cách Chúa Giêsu đến 1250 năm. Êlia, lối 900 năm. Má»™t ngÆ°á»i đại diện cho Luáºt pháp, má»™t ngÆ°á»i đại diện cho tiên tri, nhÆ° là sứ giả của Thiên Chúa. Viêc nà y xác nháºn vai trò của Chúa Giêsu, Äấng Cứu thế đã được loan báo trong Cá»±u Ứớc, muôn dân Ä‘ang trông đợi. Trong khi biến hình, câu chuyện của ba vị nói vá»›i nhau, cÅ©ng là nói vá» cuá»™c khổ nạn của Chúa Giêsu sắp tá»›i...
Khi các vị còn Ä‘ang nói, thì có má»™t đám mây bao phủ, và từ trong đám mây có tiếng phán, đây là Con Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta, các ngÆ°Æ¡i hãy nghe lá»i NgÆ°á»i. Äám mây nói lên sá»± hiện diện của Thiên Chúa, nhÆ° khi Môisen dẫn dân Do thái qua sa mạc. Tiếng nói của Chúa Cha, là để xác nháºn Chúa Giêsu là Äấng Cứu thế, luôn vâng phục và luôn Ä‘i theo chÆ°Æ¡ng trình cứu rổi nhân loại của Chúa Cha Ä‘á» ra...
b/. Tại sao Chúa Giêsu để mình biến dạng, tá» vinh quang Thiên tÃnh mình ra cho môn đệ được thấy, má»™t Ä‘iá»u mà bao lâu nay Chúa Giêsu hằng giấu kÃn? Äây còn là mầu nhiệm; tuy nhiên, có Ä‘iá»u chúng ta vẫn có thể hiểu được phần nà o. Chúa Giêsu vì sứ mạng được Chúa Cha giao phó, đã che giấu tất cả uy quyá»n vinh hiển của má»™t Thiên Chúa, trong thân pháºn của má»™t con ngÆ°á»i bình thÆ°á»ng. NhÆ° bao nhiêu ngÆ°á»i khác, NgÆ°á»i vẫn gặp thá» thách, cám dá»—, khó khăn. NgÆ°á»i cÅ©ng vẫn lo buồn, sợ hãi trÆ°á»›c ám ảnh của cái chết khủng khiếp mà NgÆ°á»i phải chịu. Dù váºy, Chúa vẫn luôn vui lòng đón nháºn và là m theo Thánh à Chúa Cha. Chúa biết việc mình là m; Chúa quyết tâm hoà n tất chÆ°Æ¡ng trình cứu rổi đã được vạch ra...Lúc nà y đây, để củng cố niá»m tin cho các môn đệ, NgÆ°á»i tá» má»™t chút vinh quang Thiên Chúa cho há» thấy, để há» an tâm, xác tÃn và o chÆ°Æ¡ng trình tốt đẹp của Thiên Chúa và sẵn sà ng tiến bÆ°á»›c theo NgÆ°á»i.
Thiên Chúa muốn chúng ta biến hình nhÆ° Chúa Giêsu: rõ rà ng chúng ta được sinh ra và được cứu chuá»™c không phải để hÆ° mất Ä‘á»i Ä‘á»i, mà là để được biến hình vinh quang trong địa vị là con cái Thiên Chúa. DÄ© nhiên ở trần gian, ngÆ°á»i ta không thấy không hiểu được linh hồn sạch tá»™i, đẹp đẽ thế nà o, và chắc chắn nó phải đẹp đẽ, vì nó là hình ảnh của Thiên Chúa, má»™t Thiên Chúa tinh ròng, sáng láng, tuyệt mỹ, vô tỳ tÃch. Các thánh nói: nếu Chúa cho ngÆ°á»i ta thấy được má»™t linh hồn tinh sạch hoà n toà n, đẹp đẽ và sáng láng thế nà o, ngÆ°á»i ta sẽ không dám phạm tá»™i, và cÅ©ng không còn ao Æ°á»›c ở trần gian nữa...Vì thế, biến cố Chúa biến hình chÃnh là để loan báo cho chúng ta cuá»™c biến hình mai sau sáng láng trên nÆ°á»›c trá»i.
c/. Gợi ý sống và chia sẻ: Chúa Giêsu vì để cứu chuá»™c nhân loại, đã Ä‘Ã nh nháºn thân pháºn má»™t con ngÆ°á»i y nhÆ° ta để gánh lấy tá»™i ta, và thay ta Ä‘á»n tá»™i trÆ°á»›c mặt Chúa Cha. Dù váºy NgÆ°á»i chÃnh là Chúa Con, quyá»n năng ngang hà ng nhÆ° Chúa Cha. Chúng ta có tin NgÆ°á»i là Thiên Chúa không? Câu chuyện biến hình nà y xác nháºn Ä‘iá»u đó. [Mục Lục]
42. Chúa biến hình – Lm. Thomas Túy
Năm má»›i nà o cÅ©ng váºy, cứ và o thá»i gian ngay sau tết âm lịch, núi Bà Äen, Tây Ninh, nhá»™n nhịp hẳn lên vì khách hà nh hÆ°Æ¡ng từ các tỉnh tuôn đến xin xâm, bói quẻ ở chùa Bà , chùa Hang. Hai ngôi chùa ở lÆ°ng chừng núi, cách nhau hÆ¡n và i trăm mét. NhÆ°ng tá»›i được chúng quả là má»™t hà nh trình vất vả, phải mất đến cả tiếng đồng hồ, leo các báºc thang bằng những viên đá đủ kÃch cở. Váºy mà hà ng ngà y có đến hà ng ngà n hà ng vạn khách Ä‘i xe đến viếng thăm. Những thanh niên khá»e mạnh có thể leo tá»›i đỉnh núi, cao chừng hÆ¡n ba trăm mét. NhÆ°ng tá»›i được đỉnh thì quả là má»™t phần thưởng: Không khà trong là nh, mát mẻ, quang cảnh chung quanh bao la bát ngát, tầm mắt có thể phóng tá»›i chân trá»i. Bên dÆ°á»›i là má»™t bức tranh toà n cảnh đầy mà u sắc: ruá»™ng vÆ°á»n, là ng mạc, sông lạch, rừng ráºm, cây cối xanh tÆ°Æ¡i, trâu bò là m đồng, ngÆ°á»i cầy cấy coi nhÆ° con kiến. Quả là má»™t bồng lai tiên cảnh. Thiết nghÄ© đây là điểm du lịch hấp dẩn ngoà i việc tÃn ngưởng, tâm linh.
Xin nháºp Ä‘á» nhÆ° váºy để quà vị có thể tưởng tượng được ná»™i dung biến cố Chúa biến hình trên núi Tabor hôm nay, Phúc âm không định vị rỠở đâu. Thánh Matthêu chỉ viết: "Sáu ngà y sau, Äức Giêsu Ä‘em các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan là em ông Giacôbê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông ra riêng má»™t chổ, tá»›i má»™t ngá»n núi cao. Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông". Theo Luca thì việc nà y xẩy ra khi Chúa còn Ä‘ang rao giảng ở Galilêa (Lc 9,28). Mathêu cÅ©ng đồng ý vá»›i Luca:" Từ lúc đó, Äức Giêsu bắt đầu tá» cho các môn đệ: NgÆ°á»i phải Ä‘i Giêrusalem, phải chịu Ä‘au khổ do các kỳ mục, các thượng tế và kinh sÆ° gây ra, rồi bị giết chết"(Mt 16,21). Truyá»n thuyết cho rằng ngá»n núi đó là núi Tabor, ở giá»a cánh đồng, gần Nazareth, cao chừng 750 mét, đúng nhÆ° vị trà của núi Bà Äen, nhÆ°ng cao gấp đôi, vì Bà Äen chỉ hÆ¡n 300 mét cÅ©ng ở giá»a đồng bằng chung quanh là là ng mạc, sông ngò và rừng ráºm. Ngà y nay Tabor có Ä‘Æ°á»ng xe hÆ¡i lên táºn đỉnh núi. Thá»i Chúa Giêsu là m chi đã có, nên phải leo bá»™, chúng ta cùng leo núi vá»›i Chúa.
Chiá»u cao nà y có ý nghÄ©a biểu tượng và khi lên được tá»›i đỉnh, ngÆ°á»i ta cÅ©ng ở trong tiên cảnh bồng lai. Thánh Phêrô sau nà y hồi nhá»› lại nên bảo Marcô viết: "ThÆ°a Thầy chúng con ở đây tháºt là hay", nghÄ©a là các ông cÅ©ng giống chúng ta ở đỉnh núi Bà Äen, nhÆ°ng theo nghÄ©a thiêng liêng, tức là các ông Ä‘ang ở trong toà n cảnh thánh thiện trÆ°á»›c mặt Äấng là sá»± thánh thiện tuyệt đỉnh. Ai có thể không có ý nghÄ© nhÆ° váºy?
NhÆ°ng leo lên được đỉnh núi vá»›i Chúa không phải là chuyện dể dà ng. Các ông phải lao Ä‘á»™ng vất vả cả vá» nghÄ©a váºt chất lẩn tinh thần. Những ai muốn thá» kinh nghiệm xin Ä‘i Tây Ninh và leo lên đỉnh Bà Äen. Bảo đảm nhiá»u ngÆ°á»i sẽ chà o thua mà trở vá» chân núi. Leo núi thánh thiện vá»›i Chúa cÅ©ng váºy, nếu không có Æ¡n Chúa trợ giúp, chứ không phải nhÆ° thiên hạ tưởng tượng.
Chắc chắn chúng ta phải leo cá»±c nhá»c, bÆ°á»›c những bÆ°á»›c khốn khổ trượt ngả trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đầy sá»i đá lởm chởm má»›i tá»›i được ngá»n núi thánh thiện. Rồi phải liên lỉ cầu xin Æ¡n trợ giúp nhÆ° Luca kể: "Äang lúc NgÆ°á»i cầu nguyện, thì dung mạo bổng đổi khác"(ibi). Cho nên ngÆ°á»i ta phải vất vả leo núi Tabor thiêng liêng cùng vá»›i Chúa và ba môn đệ Phêrô, Giacôbê, Gioan.
Váºy thánh thiện là gì, là m thế nà o tá»›i được báºc đó? Hôm qua thứ bẩy, Chúa nói:" Anh em hảy nên hoà n thiện, nhÆ° Cha anh em trên trá»i là Äấng hoà n thiện"(Mt 5,48). NhÆ° thế Äức Giêsu định nghÄ©a thánh thiện là chÃnh Äức Chúa Trá»i. Chúng ta phải ráºp theo khuôn mẩu đó mà sống. Cụ thể lối sống của Äức Giêsu khi còn ở trần gian. Chiá»u chuá»™ng xác thịt, ăn cắp ăn trá»™m, lừa đảo, giả hình chắc chắn không phải là cuá»™c sống mà Äức Kito muốn. Chúng ta thÆ°á»ng lấy mình ra là m "thÆ°á»›c Ä‘o" má»i sá»±.
Thiên Chúa đã chỉ định cho ông Môsê ban lá» luáºt cho tuyển dân mù quáng để há» biết Ä‘Æ°á»ng hoà n thiện và thá» phụng Thiên Chúa cho phải đạo. Vì chÃnh Thiên Chúa má»›i là "thÆ°á»›c Ä‘o" và mẩu má»±c cho nhân loại. Bây giá» Môsê cÅ©ng ở trên đỉnh núi vá»›i Äức Giêsu trong cÆ°Æ¡ng vị ban lá» luáºt để trao quyá»n lại cho Chúa mà ông đã hằng tiên tri từ lâu trÆ°á»›c. Lúc nà y Äức Giêsu vừa là ngÆ°á»i trao ban lá» luáºt vừa là luáºt pháp cho nhân loại. Chúng ta vâng phục lá»i Ngà i ra sao? Tháºt là khó, vì Ngà i là Thiên Chúa vô cùng thánh thiện, là m sao loà i ngÆ°á»i theo cho nổi?
Vì váºy Ngà i phải "thÃch nghi" vá»›i Ä‘iá»u kiện nhân loại trong biến cố nháºp thể và Äức Chúa Cha đã phán: "Nà y là con ta yêu dấu, đẹp lòng ta má»i Ä‘Ã ng. Các ngÆ°Æ¡i hảy vâng nghe lá»i Ngà i". NhÆ° thế Äức Giêsu là lá»i giải thÃch, là lá» luáºt cho má»i hà nh Ä‘á»™ng của con ngÆ°á»i. Nhân loại phải suy tÆ° vá» Ngà i, há»c há»i và bắt chÆ°á»›c Ngà i để nên trá»n là nh Ä‘Ãch thá»±c, chứ không giả hình lừa dối. ChÃnh Ngà i tá»± xÆ°ng là đưá»ng là sá»± tháºt, sá»± sống để chúng ta Ä‘i vá» vá»›i Thiên Chúa.
Việc thay hình đổi dạng khởi sá»± khi mổi linh hồn lãnh nháºn Bà TÃch Rá»a Tá»™i. Lúc ấy chúng ta chết Ä‘i cho xác thịt để sống vá»›i Äức Kitô. Äá»i sống nà y không phải là tÆ°Æ¡ng lai, nhÆ°ng là hiện tại ngay lúc lãnh nháºn thanh tẩy và là những ná»™i dung chúng ta phải sống hà ng ngà y. Những ai suy nghÄ© Ä‘á»i sống thánh thiện thuá»™c tÆ°Æ¡ng lai, thì hoà n toà n sai lầm và sai lầm thì phải trả giá. Chúa Giêsu không há» tuyên bố Ä‘á»i sống trá»n là nh thuá»™c vá» tÆ°Æ¡ng lai mà thôi. Ngà i nhiá»u lần nhấn mạnh nó là cuá»™c sống hiện tại:" XÆ°a ta đói các ngÆ°Æ¡i không cho ăn, ta tù Ä‘Ã y các ngÆ°Æ¡i đâu có viếng thăm ta?". Cho nên váºt lá»™n để sống đẹp lòng Thiên Chúa nhÆ° Äức Kitô dạy là cấp thiết. Sá»± thá»±c thánh thiện và cuá»™c sống vÄ©nh cá»u đã ở nÆ¡i chúng ta ngay trong Bà tÃch Thánh Tẩy. Chúng ta phải phát triển nó từ tấm bé cho đến tuổi già . Giả dụ Thiên Chúa muốn chúng ta phải sáng tá» sá»± thánh thiện của mình nhÆ° Chúa Giêsu hôm nay trên núi Tabor, thì chúng ta cÆ° xá» ra sao và tiếng từ trá»i cÅ©ng phán: ông A, chị B, em C là những con Ta yêu dấu, đẹp lòng Ta má»i Ä‘Ã ng, liệu mấy ai khoe mình được nhÆ° váºy? Hay chỉ bằng môi miệng, lừa dối thiên hạ.
Nói nhÆ° váºy không phải là ngoa, nếu nghÄ© đến má»—i lần rÆ°á»›c lá»… xong. Bà tich Thánh Thể là chÃnh sá»± hoà n thiện Ä‘ang ngá»± trong má»—i linh hồn tÃn hữu, linh mục, tu, sÄ©. Nó phải được chiếu sáng ra nếu các dục vá»ng của má»—i ngÆ°á»i không ngăn cản, phủ lấp Ä‘i. Má»—i khi chúng ta tham dá»± thánh lá»…, là m việc bác ái, lãnh nháºn các bà tÃch là tăng cÆ°á»ng vẻ sáng ngá»i thánh thiện của tÃn hữu cho thiên hạ chiêm ngưỡng nhÆ° má»™t biến cố biến hình váºy. Nếu chúng ta trung thà nh vá»›i Æ¡n gá»i bằng suy nghÄ©, lá»i nói, việc là m là lá»›n lên trong cuá»™c sống thiêng liêng. Má»—i khi cố gắng chu toà n bổn pháºn là leo núi Tabor.
Và con Ä‘Æ°á»ng là thánh giá. Môsê và Êlia hiện diện trên núi thánh bà n bạc vá»›i Äức Kitô vá» cuá»™c khổ nạn của Ngà i? Là m sao chúng ta tránh khá»i? Liệu chúng ta được phép xÆ°ng mình là môn đệ Chúa mà không phải vác lấy tháºp tá»± hà ng ngà y? Thánh Phaolô khuyên Timôteô:"Hãy chịu Ä‘á»±ng gian khổ mà Phúc âm đòi há»i". Qúi vị nghÄ© sao? Táºn hưởng cuá»™c Ä‘á»i dá»… dãi đầy tiện nghi và vẫn coi mình là môn đệ Chúa rồi hùng hồn rao giảng tháºp giá Äức Kitô! Trá»› trêu quá.
Thôi, xin bá» ngá»n núi váºt chất để nói đến quả núi thánh thiện mà Äức Kitô đã leo trong suốt cuá»™c sống của Ngà i. Quả núi ấy là gì? Chẳng phải là xe hÆ¡i nhà lầu, kẻ sai ngÆ°á»i bảo mà là yêu thÆ°Æ¡ng phục vụ theo ý Äức Chúa Cha cho đến chết, và chết trên tháºp tá»±, chứ không êm ái trên giÆ°á»ng bệnh hay nhà thÆ°Æ¡ng sang trá»ng, đắt tiá»n. Chết nhục nhã, chịu lăng nhục chá»i bá»›i chứ không Ä‘iếu văn, diá»…n từ ca tụng. Äó là con Ä‘Æ°á»ng ngÆ°á»i môn đệ Chúa phải nÆ°Æ¡ng theo trong cuá»™c sống để chu toà n theo thánh ý Thiên Chúa. Cụ tổ Abraham của bà i Ä‘á»c 1, đã 75 tuổi lìa bá» tất cả, quê hÆ°Æ¡ng, tà i sản di theo tiếng gá»i vô hình của Äức Chúa Trá»i, lang thang thiếu thốn nÆ¡i đất khách quê ngÆ°á»i, không quản ngại Ä‘iá»u chi trÆ°á»›c tôn nhan Äức Chúa mà ông hết lòng kÃnh sợ. Chúa Kitô phải chịu Ä‘á»±ng nhiá»u hÆ¡n khi chu toà n mệnh lệnh của Äức Chúa Cha. Ngà i ở giữa má»™t đám đông thù nghịch, phản đối, chê cÆ°á»i, háºn thù và giết chết. Hai mẫu gÆ°Æ¡ng cho nhân loại noi theo mà nên thánh thiện, chứ không phải chăn ấm nệm yên, ngà y ngà y yến tiệc linh đình. Äây là mẫu má»±c để chúng ta tuân giữ mùa chay và con Ä‘Æ°á»ng hoà n thiện. Äức Giêsu cầu nguyện, ăn chay, chống trả cám dá»—, sống trong cô tịch, phục vụ ngÆ°á»i nghèo khó bệnh táºt, yêu thÆ°Æ¡ng, Ä‘au khổ và chết, là khuôn mẫu mùa chay của các tÃn hữu, xin đừng cắt nghÄ©a kiểu khác để trốn tránh con Ä‘Æ°á»ng thiêng liêng. Äó là bà quyết duy nhất để leo núi Tabor của chúa. ÄÆ°á»ng lên núi thánh không Ä‘i được bằng xe hÆ¡i, ngủ trong quán trá» nhà lầu, ăn cao lÆ°Æ¡ng mỹ vị nhÆ° thiên hạ ngà y nay biện minh. Con Ä‘Æ°á»ng của há» chỉ có thể Ä‘Æ°a xuống hố sâu của những ngÆ°á»i mù, nhÆ° Äức Kitô đã cảnh cáo.
Cho nên khuôn mẫu để sống đẹp lòng Äức Chúa Cha không bao giá» thay đổi, từ ông Abraham, các tổ phụ, các tiên tri cho đến Chúa Giêsu. Bao lâu còn có tá»™i lá»—i trên thế gian, thì bấy lâu kẻ theo con Ä‘Æ°á»ng thánh thiện của Thiên Chúa còn phải gánh chịu khổ nạn, tỠđạo, chối bá» từ tay thế gian ngay cả từ tay bạn hữu, ngÆ°á»i thân nhÆ° Chúa Giêsu đã phải gánh chịu.
Äức Giêsu tóm gá»n các giá»›i răn, bát phúc, và các tiêu chuẩn thánh thiện và o cuá»™c sống yêu thÆ°Æ¡ng và phục vụ. Liệu chúng ta được phép Ä‘i con Ä‘Æ°á»ng khác mà vẫn nên thánh? Quả là hoang tưởng khi ngÆ°á»i ta từ bỠăn chay, hảm mình, là m phúc bố thÃ, bác ái, Ä‘au khổ và cái chết nhục nhả để giữ các hình thức khác trong mùa hồng phúc!
Äến đây chúng ta đụng đến vấn Ä‘á» cốt lõi: Bà quyết để nên trá»n là nh. Các vÄ© nhân Ä‘á»u có bà quyết để thà nh công. Thà dụ: ThÆ°Æ¡ng gia, buôn bán phát tà i. Không có luáºt trừ cho việc nên thánh. Những thiên tà i nà y Ä‘á»u có má»™t cảm tÃnh đặc biệt để thà nh công, nằm sâu trong trái tim há». Riêng trong lãnh vá»±c tôn giáo chúng ta gá»i các chuyên viên nà y là các thánh và hỠđả kÃn múc cảm tÃnh của mình trong Thiên Chúa nháºp thể. Váºy muốn nên trá»n là nh nhÆ° há», chúng ta phải noi gÆ°Æ¡ng há»: Há»c há»i, yêu mến Chúa Giêsu. Con Ä‘Æ°á»ng ngắn nhất để được gá»i là con yêu dấu của Thiên Chúa Cha đẹp lòng Ngà i má»i Ä‘Ã ng. Ước chi mùa chay nà y má»i tÃn hữu tìm được bà quyết và con Ä‘Æ°á»ng ấy. Amen. [Mục Lục]
43. “Dung nhan Äức Giêsu chói lá»i nhÆ° mặt trá»iâ€
(Suy niệm của Lm. Giuse Võ Tuấn)
KÃnh thÆ°a Quý ông bà và anh chị em,
Giáo há»™i cho chúng ta nghe bà i Tin Mừng quen thuá»™c tả lại cảnh Chúa Giêsu biến hình trong quảng thá»i gian của Mùa Chay, vừa nhÆ° muốn chúng ta thấy vẻ vinh quang của Chúa Giêsu, vừa muốn nhắc bảo chúng ta: cÅ©ng chÃnh Chúa Giêsu ấy đã chịu cám dá»— và đã thắng. Äó cÅ©ng chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng mà ngÆ°á»i tÃn hữu Kitô sẽ Ä‘i qua, nghÄ©a là chúng ta cÅ©ng phải trải qua những Ä‘au khổ, những hy sinh, để rồi trong Äức Kitô chúng ta sẽ đạt được chiến thắng huy hoà ng.
Ngoà i Ä‘iểm liên hệ giữa bà i Tin Mừng và Mùa Chay nói trên, chúng ta còn thấy được nhiá»u Ä‘iểm mà thánh Matthêô đã lồng và o trong Cá»±u Æ°á»›c để minh chứng Chúa Giêsu là Äấng đến để giảng dạy nhÆ° lá»i các tiên tri đã loan báo, và đặc biệt là ông Môsê đã nói trÆ°á»›c khi lìa Ä‘á»i: “ Từ giữa các anh em ngÆ°Æ¡i, Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i sẽ cho chá»—i dáºy má»™t tiên tri nhÆ° Ta, các ngÆ°Æ¡i sẽ nghe Ngà i “ ( Änl. 18, 15).
Tháºt váºy, để xua tan mây mù Ä‘en tối vá» cuá»™c khổ nạn mà Chúa Giêsu đã báo cho các tông đồ ở Xêrasê Philipphê ( Mt. 16, 21 – 28 ) ; thì Chúa Giêsu hôm nay đã cho các đồ đệ thân tÃn được thấy vẻ vinh quang của Ngà i, và nhất là được nghe lá»i trấn an từ trá»i cao cùng vá»›i sá»± minh chứng của Cá»±u Æ°á»›c, hầu an tâm bÆ°á»›c theo Chúa và vâng nghe lá»i Ngà i dạy, cÅ©ng nhÆ° đứng ra kế thừa sá»± nghiệp Ngà i để lại sau nầy.
Theo trình thuáºt, chúng ta thấy chỉ có “các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan được Chúa Giêsu gá»i riêng Ä‘i theo Ngà i lên núi Tabor, là chứng nhân mục kÃch cuá»™c biến hình của Chúa hôm nayâ€. Tháºt sá»±, có má»™t sá»± liên hệ giữa biến cố trên núi Tabor và biến cố xảy ra ở núi Cây Dầu. Trên núi Tabor, Phêrô, Giacôbê và Gioan thấy Chúa Giêsu biến hình khi thần tÃnh Ngà i biểu lá»™ má»™t cách đặc biệt ; Thì trên núi Cây Dầu, cÅ©ng chÃnh ba môn đệ đó đã chứng kiến Chúa Giêsu hấp hối, trong đó nhân tÃnh Ngà i được tá» lá»™ má»™t cách đặc biệt. Váºy hai biến cố nầy đã bổ túc cho nhau để cho chúng ta thấy Chúa Giêsu toà n diện: là Thiên Chúa tháºt và là con ngÆ°á»i tháºt.
Và cÅ©ng giống nhÆ° ông Môsê trên núi Sinai hôm xÆ°a, sau khi đã có cuá»™c gặp gỡ vá»›i Thiên Chúa của giao Æ°á»›c: “Dung mạo Chúa Giêsu bá»—ng rá»±c rỡ nhÆ° mặt trá»i, và y phục Ngà i trắng tinh nhÆ° ánh sángâ€. Tháºt ra, trong trÆ°á»ng hợp của Môsê thì đó chỉ là sá»± phản chiếu trong chốc lát ánh hà o quang của Thiên Chúa; còn đối vá»›i Chúa Giêsu thì lại là sá»± lan tá»a của chÃnh hữu thể của Ngà i, là sá»± chiếu giãi của vinh quang Ngà i.
Chúng ta thấy cả ba Phúc Âm Nhất lãm đã ghi nháºn có hai nhân váºt cùng hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i Chúa Giêsu, dây là hai con ngÆ°á»i đầy uy lá»±c và là hiện thân cho cả Cá»±u Æ°á»›c. Môsê là biểu tượng của lá» luáºt, Elia là đại diện cho hà ng ngÅ© tiên tri. NgÆ°á»i ta tin rằng: ông nầy sẽ trở lại và o thá»i sau hết, để Ä‘i trÆ°á»›c dá»n Ä‘Æ°á»ng cho Äấng Messia ngá»± đến. Hai nhân chứng hiện ra rồi chợt biến mất muốn ám chỉ rằng: giao Æ°á»›c cÅ© nay Ä‘ang được hoà n thà nh nÆ¡i Äức Giêsu Kitô.
Thánh Matthêô còn nhắc đến đám mây sáng ngá»i bao phủ ba môn đệ, thì trong Cá»±u Æ°á»›c đó chÃnh là dấu chỉ sá»± hiện diện của Thiên Chúa ở giữa dân NgÆ°á»i qua sa mạc (Xh. 13, 21). NhÆ° váºy từ nay, Chúa Giêsu sẽ là sá»± hiện diện Ä‘Ãch thá»±c ấy của Thiên Chúa giữa loà i ngÆ°á»i. CÅ©ng từ đám mây ấy vang lên má»™t tiếng phán, chúng ta thấy ở đây lặp lại từng chữ trong tiếng phán vá»›i má»™t mình Chúa Giêsu khi Ngà i chịu phép rá»a tại sông GioÄ‘an: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i “, nhÆ°ng còn thêm: “Hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i “, Ä‘iá»u nầy nhắc cho chúng ta thấy 3 Ä‘iểm:
Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa.
Chúa Cha hà i lòng vá» Chúa Con và rất yêu mến NgÆ°á»i.
Những ai tin Thiên Chúa thì phải nghe lá»i Chúa Giêsu.
KÃnh thÆ°a Quý ông bà và anh chị em,
Cuá»™c biến hình của Chúa hôm nay dạy chúng ta nhiá»u bà i há»c:
Thứ nhất, chúng ta đừng thÃch mÆ¡ tưởng đến những mặc khải lạ lùng của Thiên Chúa vì NgÆ°á»i chỉ dà nh cho những ai NgÆ°á»i muốn. Giống nhÆ° ở Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu chỉ Ä‘em theo ba môn đệ và dặn há» không được tiết lá»™ vá»›i ai vá» thị kiến cho đến khi NgÆ°á»i sống lại. Váºy mà đến giá» phút khổ nạn, các ông vẫn là những môn đệ bá» Thầy, tháºm chà chối Thầy nhÆ° thÆ°á»ng!
Thứ hai, chúng ta thấy con Ä‘Æ°á»ng bình thÆ°á»ng ngÆ°á»i môn đệ Chúa phải Ä‘i, đó là con Ä‘Æ°á»ng luôn ngang qua bóng tối đức tin của Ä‘á»i thÆ°á»ng, chứ không nhÆ° Phêrô cảm thấy quá sung sÆ°á»›ng được ở trên núi và ông Ä‘á» nghị dá»±ng ngay ba lá»u để định cÆ° luôn ở đây.
Còn chúng ta, chúng ta cÅ©ng thÆ°á»ng thÃch ở lại nÆ¡i đâu mà má»i sá»± xảy ra có vẻ nhÆ° ý, nÆ¡i đâu mà đức tin cÅ©ng nhÆ° Ä‘á»i sống đạo của mình xem ra an toà n và chúng ta cảm thấy Thiên Chúa rất gần, để rồi chúng ta nghÄ© rằng, chÃnh khi đó chúng ta má»›i thá»±c sá»± là Kitô hữu. Tháºt ra, Thiên Chúa không kém gần gÅ©i chúng ta trong giá» phút khô khan của sa mạc, hÆ¡n là trong những lúc dịu êm dÆ°á»›i bóng mát của ốc đảo xanh tÆ°Æ¡i.
Lạy Chúa Giêsu vinh quang, chúng con xin được hiệp cùng ba tông đồ quý yêu của Chúa, chiêm ngắm Chúa trong ánh sáng thiên Ä‘Ã ng để được ghi dấu ấn tháºt sâu trong Thiên Chúa Cha; đó là “ hãy vâng nghe lá»i Chúa “ hầu có Ä‘á»™ng lá»±c thá»±c hiện lá»i Chúa trong má»i cảnh huống của cuá»™c Ä‘á»i. CÅ©ng nhÆ° ba vị đã chìm sâu trong cÆ¡n khổ sầu nÆ¡i vÆ°á»n Cây Dầu sau đó, thì cuá»™c Ä‘á»i của chúng con và nhiá»u anh em chung quanh chúng con hầu nhÆ° luôn ngụp lặn trong biển hồ rầu rÄ© và oán ghét nhau.
Chúng con Æ°á»›c mÆ¡ ánh sáng sẽ đánh tan bóng tối, và mong chá» Lá»i Chúa được ngÆ°á»i ngÆ°á»i thá»±c hiện để niá»m vui lan tá»a và hạnh phúc trà n vá». Chúng con tin ở Lá»i Chúa, chúng con nghe Lá»i Chúa, chúng con sẽ cố gắng thá»±c hà nh Lá»i Chúa hầu xứng đáng là con cái Chúa. Xin Chúa chúc là nh chúng con. Amen. [Mục Lục]
44. Chú giải của Noel Quession
Má»—i năm, ngay sau chuyện kể vá» cÆ¡n cám dá»— của Äức Giêsu, Chúa nháºt thứ hai mùa Chay cho chúng ta suy niệm vá» câu truyện Äức Giêsu biến hình.
Chúa nháºt trÆ°á»›c, chúng ta đã ngắm xem Ngà i khÆ°á»›c từ, không lợi dụng thiên tÃnh của mình, NgÆ°á»i khiêm tốn và dè dặt, và khi NgÆ°á»i đói, NgÆ°á»i bị cám dá»— nhÆ° má»™t ngÆ°á»i thÆ°á»ng. Hôm nay, chúng ta nhìn ngắm sá»± vinh quang ẩn dấu của NgÆ°á»i, thiên tÃnh của NgÆ°á»i.
Ba sách Tin Mừng nhất lãm phù hợp nhau khi đặt Ä‘oạn nà y và o khúc quanh tác vụ của Äức Giêsu. Ban đầu nhiá»u đám đông đã theo Äức Giêsu nhÆ°ng lại hoà n toà n lầm lẫn vá» NgÆ°á»i. Việc nhân bánh hóa nhiá»u. Vá»›i ná»— lá»±c của há» muốn biến NgÆ°á»i là m vua, đã Ä‘Æ°a sá»± hiểu lầm ra ánh sáng. Thá»±c sá»± Äức Giêsu đã thất bại! NgÆ°á»i đã không thà nh công khi muốn Ä‘Æ°a được đám đông đến đức tin chân tháºt, đồng thá»i tất cả “tầng lá»›p trà thức†tôn giáo thá»i NgÆ°á»i lại khÆ°á»›c từ NgÆ°á»i nhân danh chÃnh giáo lý tốt đẹp truyá»n thống: các kinh sÆ° và tÆ° tế không ngừng gÆ°Æ¡ng cao bẫy chÆ¡i NgÆ°á»i và cáo giác NgÆ°á»i là phá hủy tôn giáo (Mt 12,2; 12,14; 12,24; 12,38; 15,2; 16,1; 16,6). Nháºn thấy sá»± thất bại vá» chÆ°Æ¡ng trình giảng dạy giáo lý của mình. Äức Giêsu từ nay táºp trung và o việc Ä‘Ã o tạo các môn đệ của NgÆ°á»i vá»›i nhóm MÆ°á»i Hai nhá» bé, nhÆ° NgÆ°á»i loan báo thá» thách lá»›n lao sẽ xảy đến. NgÆ°á»i đã xa lánh miá»n Palestine.
Ở đó tình hình từ nay đã trở nên nguy hiểm, NgÆ°á»i chạy sang tị nạn ở bên Li-băng, vá» phÃa miá»n Xêdarê Philip. Ở đó cách biệt khá»i đám đông và các kinh sÆ°, NgÆ°á»i đã thúc đẩy Phêrô tuyên xÆ°ng đức tin; rồi láºp tức NgÆ°á»i nói: Tôi phải sang Giêrusalem, chịu nhiá»u Ä‘au khổ từ phÃa các trưởng lão, các thượng tê và các kinh sÆ°, bị xá» tá», và ngà y thứ ba sống lại (Mt 16,21). Phêrô, cÅ©ng lại ông, muốn cám dá»— Äức Giêsu khÆ°á»›c từ cái viá»…n ảnh chết chóc kia. Khi đó Äức Giêsu la mắng ông và hứa rằng vinh quang sẽ đến, thá»±c sá»±, nhÆ°ng sau khi chịu khổ hình tháºp giá: “Bởi vì Con NgÆ°á»i sẽ đến vá»›i thiên thần của NgÆ°á»i trong vinh quang của Con NgÆ°á»i...†(Mt 16,27-28). ChÃnh trong bối cảnh thê thảm nà y mà cảnh tượng chúng ta sắp Ä‘á»c, xảy đến.
Sáu ngà y sau. Äức Giêsu Ä‘em các ông Phêrô, Giacôbê và Gioan là em ông Giacôbê Ä‘i theo mình. NgÆ°á»i Ä‘Æ°a các ông Ä‘i riêng ra má»™t chá»—, tá»›i má»™t ngá»n núi cao.
Tôi thÃch tưởng tượng ra cái cảnh tượng nà y má»™t cách cụ thể: má»™t lối quanh co trên má»™t con Ä‘Æ°á»ng núi. Cả bốn ngÆ°á»i, há» Ä‘á»u Ä‘i cháºm rãi. Không gian cứ lá»›n dần. Không khà trở nên tÆ°Æ¡i tắn và mát mẻ. Äồng bằng xa xa dÆ°á»›i thấp kia, các đám dông còn xa. Ôi, chốn cô liêu hạnh phúc biết bao trên các đỉnh cao! NgÆ°á»i ta chỉ gặp được Thiên Chúa trong chốn thing lặng. Phải chăng tôi đã dà nh ra những thá»i gian để sống cô liêu, trong mùa Chay nà y?
NhÆ°ng chúng ta cÅ©ng biết rằng núi là má»™t chủ Ä‘á» Matthêu Æ°u thÃch. Núi cám dá»— (Mt 4,8), Núi hạnh phúc và Luáºt má»›i (Mt 5,1), Núi bánh được chia sẻ (Mt 15,29), Núi Biệt ly của Äấng Phục sinh (Mt 18,16). Ở đây việc Thiên Chúa hiển linh ở núi Siani được tái hiện trên Núi biến hình; nhÆ°ng đó không phải là núi Sinai ở Giêrusalem, nÆ¡i đón nháºn vinh quang của Thiên Chúa mà các ngôn sứ đã loan báo (Is 2,2; Tv 2,6); chÃnh má»™t ngá»n núi nhá» bé ở Galilê của nhiá»u dân nÆ°á»›c sẽ là chứng nhân của vinh quang của anh thợ má»™c hèn má»n ở Nagiarét, xa những vẻ tráng lệ của Äá»n Thá». Thiên Chúa chỉ tá»± cho thấy mình ẩn giấu. Thiên Chúa khÆ°á»›c từ các danh vá»ng, các nghi thức, các trình diá»…n sân khấu: Äá»n Thá» do bà n tay con ngÆ°á»i là m sẽ bị phá hủy (Mt 24,1-3; 26,61). Còn tôi, tôi sẽ Ä‘i gặp Thiên Chúa ở đâu?
Rồi NgÆ°á»i biến đổi hình dạng trÆ°á»›c mặt các ông. Dung nhan NgÆ°á»i chói lá»i nhÆ° mặt trá»i, và y phục NgÆ°á»i trở nên trắng tinh nhÆ° ánh sáng.
Matthêu, hÆ¡n hai tác giả Tin Mừng kia, nói vỠánh sáng. CÅ©ng nhÆ° thế, Mô sê, tại Sinai, đã tiếp nháºn tia sáng phản chiếu của vinh quang Thiên Chúa, và da mặt ngÆ°á»i tá»a sáng (Xh 34,29-35). CÅ©ng nhÆ° thế, Con NgÆ°á»i (Än 7,9) được mô tả bằng những hình ảnh có tÃnh khải huyá»n: tia sáng, mà u trắng. ánh sáng, lá»a… Äá»™ng từ Hy Lạp được Matthêu sá» dụng ở đây, “metamorphoun†có nghÄ©a chữ là “biến dạngâ€; đó là má»™t sá»± biến hình sâu xa hÆ¡n là chỉ biến hình cái mặt mà thôi. Äức Giêsu hiện ra vá»›i má»™t hình thái khác. Và ngÆ°á»i ta nhá»› đến Ä‘oạn văn nổi tiếng mà Phaolô tả cho chúng ta má»™t tác Ä‘á»™ng trái ngược: “Ngà i khi ấy ở trong hình dạng Thiên Chúa,... đã lấy hình dạng con ngÆ°á»i đầy tá»›... (Pl 2,6-7). NhÆ°ng là m thế nà o nói được những thá»±c tại không thể nói được nà y? Thế thì cà ng phải dùng tháºt nhiá»u hình ảnh vỠánh sáng. Tôi dà nh thá»i gian để chiêm ngắm.
Và bá»—ng các ông thấy ông Môsê vâ ông Êlia hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i NgÆ°á»i.
Từ muôn thuở, ngÆ°á»i đã lÆ°u ý rằng ba môn đệ đã được đặc ân vá» mạc khải siêu nhiên nà y lại chÃnh là ba ngÆ°á»i sẽ phải đụng chạm gần gÅ©i nhất vá»›i “hủy dạng†của Äức Giêsu khi NgÆ°á»i hấp hối tại Ghết-sê-ma-ni (Mt 26,37). Äức Giêsu nhÆ° thế đã cho há» trÆ°á»›c má»™t kinh nghiệm vá» sá»± vinh quang sẽ đến của NgÆ°á»i, để cố ngừa cho há» khá»i bị cái gÆ°Æ¡ng mù vá» sá»± hạ mình của NgÆ°á»i.
Bấy giỠông Phêrô thÆ°a vá»›i Äức Giêsu rằng: lạy Ngà i chúng con ở đây tháºt là hay! Nếu Ngà i muốn, con xin dá»±ng tại đây ba cái lá»u, má»™t cho Ngà i, má»™t cho ông Môsê má»™t cho ông Êlia.
Phêrô, là ngÆ°á»i mà quyá»n Æ°u tiên của ông vừa được nhìn nháºn, sáu ngà y trÆ°á»›c, sau khi tuyên xÆ°ng đức tin của mình, lên tiếng và nói “tôi†đầy quả quyết, hăng hái, quảng đại, ông đã nhìn nháºn Äấng Mêsia được chỠđợi qua hai nhân váºt chủ chốt của Kinh Thánh Ä‘i theo NgÆ°á»i: Môsê và Êlia: luáºt pháp và các Ngôn sứ… Môsê là ngÆ°á»i đã khởi dẫn dân Chúa trong sa mạc trên núi Sinai, và Êlia, ngÆ°á»i phải trở vỠđể chuẩn bị giai Ä‘oạn má»›i, chấm dứt các thá»i đại tiên báo vá» Äấng Mêsia (Mt 17,10-13).
Hoà n toà n vui mừng vá» sá»± khám phá của mình, Phêrô có lẽ muốn ngÆ°ng lại cái khoảnh khắc hạnh phúc nà y và có thể nói là cố định lại nó trong cái phút hạnh phúc và vinh quang nà y: “Tôi sẽ dá»±ng nhiá»u lá»u...â€. Chúng ta cÅ©ng thế, nếu chúng ta có thể bắt được hạnh phúc và cố định nó lại!
Ông còn Ä‘ang nói, chợt có đám mây sáng ngá»i bao phủ các ông.
Äám mây nà y, biểu tượng của sá»± hiện diện Thiên Chúa (Tv 18,12; Xh 40, 34-35; 1V 8,10-12), cắt ngang lá»i nói của Phêrô. Không phải Phêrô sẽ xây má»™t ngôi nhà cho Thiên Chúa; mà là chÃnh Thiên Chúa đến xây nhà của NgÆ°á»i. Äám mây. Có lẽ chúng ta ngạc nhiên vá» sá»± liên kết kỳ lạ nà y: má»™t đám mây sáng ngá»i lại tạo ra bóng che. Chúng ta ở đó thêm má»™t lần nữa, đứng trÆ°á»›c má»™t ngôn từ biểu tượng qua đó chứng minh rằng chúng ta không thể nà o hiểu những từ nà y nhÆ° thể chúng chỉ mô tả má»™t cảnh tượng. Äá»™ng từ ‘lấy bóng mình bao phủ’ bằng tiếng Hy Lạp “Episkiazôâ€, chỉ xuất hiện hai lần trong toà n bá»™ Tân Æ°á»›c; ở đây và và o ngà y lá»… Truyá»n Tin, khi Thánh Thần lấy bóng mình bao phủ Maria (Lc 1,35). Theo các nhà chú giải từ nà y ám chỉ đến má»™t trong các từ Do Thái nổi tiếng nhất “shékinahâ€, nghÄ©a là “nhà ởâ€, “Hiện Diện†của Thiên Chúa.
Và có tiếng từ đám mây phán rằng: “Äây là con yêu dấu Ta. Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i. Các ngÆ°Æ¡i hãy vâng nghe lá»i NgÆ°á»i!â€.
Cái từ ‘Äây là ’, bá» ngoà i có vẻ không quan trá»ng. “Äây là †chÃnh nó cÅ©ng mang đầy ý nghÄ©a. Trong chuyện kể nó được lặp lại ba lần: “đây là má»™t sá»± hiện ra... đây là má»™t đám mây... đây là má»™t tiếng nói...â€. Trong Kinh Thánh, đó là dấu chỉ có má»™t sá»± can thiệp siêu hình được áp đặt. Äây là ! ChÃnh ở đó! ChÃnh là thế đấy! Chúng ta ở đó chẳng để là m gì cả.
Tiếng của Thiên Chúa nà y lặp lại sá»± mạc khải vá» phép Rá»a của Äức Giêsu: Äức Giêsu còn “hÆ¡n†cả má»™t ngÆ°á»i, NgÆ°á»i là Con Äá»™c Nhất và Yêu Dấu. NhÆ°ng Ä‘iá»u đã được nói, trong sá»± thân tÃn, đối vá»›i má»™t mình Äức Giêsu, NgÆ°á»i khởi đầu tác vụ của NgÆ°á»i... bây giỠđược nói lại cho các môn đệ vá»›i má»™t háºu quả Ä‘i theo.
Lạy Chúa, trong thá»i gian đặc ân của mùa Chay nà y, xin giúp chúng con sẵn sà ng nghe tiếng Chúa, vá»›i cái nghiêm túc mà chúng con đôi khi biết sống nó là nghe má»™t số những sứ Ä‘iệp quan trá»ng cho chúng con.
Nghe váºy các môn đệ kinh hoà ng, ngã sấp mặt xuống. Bấy giá» Äức Giêsu lại gần chạm và o các ông và bảo: Trá»—i dáºy Ä‘i, đừng sợ.
Trong khi gục mặt xuống đất bái lạy (từ Æ°a thÃch của Matthêu) các môn đệ nháºn ra rằng há» Ä‘ang ở trÆ°á»›c má»™t sá»± hiển hiện của Thiên Chúa: phản xạ tôn giáo của con ngÆ°á»i ở trÆ°á»›c má»™t thá»±c thể linh thánh! Thá» phượng! Tôi có biết thá» phượng không? Äó là hà nh vi tối thượng của con ngÆ°á»i. Sống, Yêu, Thá» Phượng. Con ngÆ°á»i không được tạo dá»±ng để thu mình lại vá»›i chÃnh mình trong má»™t thứ tá»± huá»·. Con ngÆ°á»i được tạo dá»±ng để mở ra cho ngÆ°á»i khác bằng tình yêu. Và sá»± hoà n thà nh của nó được thá»±c hiện khi nó mở ra cho Äấng Tha Thể bằng thá» phượng. Và điá»u đó luôn luôn mang hình thá»±c má»™t thứ hÆ° vô hóa chÃnh mình: phải chết trÆ°á»›c khi được sống. Phải chết cho chÃnh mình đã, để yêu mến, tha thứ. NhÆ°ng nếu con ngÆ°á»i tá»± hÆ° vô hóa, mặt cúi xuống đất để tá»›i gần Thiên Chúa, thì chúng ta thấy Äức Giêsu tá»›i gần, đụng chạm, vá»±c các bạn hữu của NgÆ°á»i dáºy. Những cá» chỉ yêu thÆ°Æ¡ng. Những cá» chỉ cùng quyá»n năng Thiên Chúa mà chúng ta lát nữa sẽ thấy ý nghÄ©a biểu tượng.
Các ông ngÆ°á»›c mắt lên, không thấy ai nữa chỉ còn má»™t mình Äức Giêsu mà thôi. Äang khi thầy trò từ trên núi xuống, Äức Giêsu truyá»n cho các ông rằng: đừng nói cho ai hay thị kiến ấy, cho đến khi Con NgÆ°á»i từ cõi chết trá»—i dáºyâ€.
Sách kinh lá»… không dám dùng từ chÃnh xác. Bởi vì, má»™t cách có chủ ý, Matthêu đã sá» dụng cùng má»™t từ Hy Lạp “Egeireinâ€, “vá»±c dáºyâ€, để nói rằng Äức Giêsu đỡ các bạn hữu mình dáºy và là m cho sống lại. Nếu Thiên Chúa nói từ đám mây, thì đó không phải để đè bẹp con ngÆ°á»i, nhÆ° chết, dÆ°á»›i đất... mà để là m cho con ngÆ°á»i sống lại. NhÆ°ng trong khi chỠđợi, Phêrô và các bạn hữu của ông phải xuống núi lại. Và há» sẽ phải, nếu há» muốn, biến hình kiểu thÆ°á»ng ngà y. Phêrô sẽ sống những ngà y Ä‘á»u Ä‘á»u, những ngà y cá»±c khổ, những thất bại và những bách hại. “NhÆ°ng, suốt Ä‘á»i, ông sẽ nhá»› lại cái khoảnh khắc thoáng qua nà y, ở đó ông nghe thấy tiếng gá»i nà y đến từ trá»i, từ trên núi thánh (2 Pr 1,16-18). Má»—i má»™t lần thể hiện nhiệm tÃch Thánh Thể là má»™t trạm dừng lại để được tÆ°á»›i mát trên núi vá»›i Äức Giêsu. NhÆ°ng phải Ä‘i lại, vÆ°Æ¡n tá»›i những nhiệm vụ của chúng ta, vá»›i ká»· niệm... [Mục Lục]
|