Chúa nháºt I mùa Chay, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
02.03.2017
Tin Mừng Mt 4,1-11: Sau khi chịu phép rá»a, Äức Giê-su được Thần Khà dẫn và o hoang địa, để chịu quá»· cám dá»—. NgÆ°á»i ăn chay ròng rã bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y, và sau đó, NgÆ°á»i thấy đói. Bấy giá» tên cám dá»— đến gần NgÆ°á»i và nói: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyá»n cho những hòn đá nà y hoá bánh Ä‘i!†NhÆ°ng NgÆ°á»i đáp: “Äã có lá»i chép rằng: NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i miệng Thiên Chúa phán ra.†Sau đó, quá»· Ä‘em NgÆ°á»i đến thà nh thánh, và đặt NgÆ°á»i trên nóc Ä‘á»n thá», rồi nói vá»›i NgÆ°á»i: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống Ä‘i!...
CHÚA NHẬT I MÙA CHAY, NĂM A (2017)
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: St 2,7-9; 3,1-7; Rm 5,12-19; Mt 4,1-11 ----†----
MỤC LỤC
1. Cám dỗ
2. NgÆ°á»i ta sống
3. Cám dỗ.
4. Những cÆ¡n cám dá»— – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
5. Quá»· bá» NgÆ°á»i mà đi.
6. Những cuá»™c cám dá»— bất táºn – R. Veritas.
7. Theo Ađam hay theo Chúa Giêsu?
8. Chiến thắng cám dá»— – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
9. Những cuá»™c cám dá»— bất táºn – Cố Lm. Hồng Phúc
10. Cám dá»— – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt.
11. Äứng vá» phÃa Chúa Giêsu để chống lại tên cám dá»—
12. Dám nói "không" – Thiên Phúc
13. Cám dỗ của ngà y hôm nay – An Phong
14. Hãy chá»n Chúa – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
15. Vượt thắng cám dỗ – Lm Giuse Nguyễn Hữu An
16. Phương thế chiến thắng cám dỗ
17. Chúa Giêsu bị cám dỗ
18. Cám dỗ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
19. Suy niệm của Achille Degeest.
20. Khởi đầu từ Ä‘iá»u nhá» má»n.
21. Cám dỗ
22. Là ngÆ°á»i tháºt và là Thiên Chúa tháºt
23. Satan
24. Cám dỗ
25. Cám dỗ
26. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Huy Äiệp
27. Chúa Nháºt I Mùa Chay – Lm Nguyá»…n Bình An
28. Cám dỗ
29. Cám dỗ, nguy cơ và cơ may
30. Cám dỗ – Lm Trần Xuân Lãm
31. ÄÆ°Æ¡ng đầu vá»›i cám dá»—
32. Liên hệ – Lm. VÅ© Äình TÆ°á»ng
33. Cám dỗ tại hoang địa – Lm FX. Vũ Phan Long
34. Chú giải của Noel Quession
35. Trông bạn khác quá - Mark Link
36. Sống Mùa Chay – Lm. VÅ© Thái HoÃ
37. Cám dỗ – Lm. Bùi Quang Tuấn
38. "NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa..." - Chiara Lubich
39. Không chỉ bằng cơm bánh
40. Thá» thách và lá»±a chá»n – G. Nguyá»…n Cao Luáºt
1. Cám dỗ
Con ngÆ°á»i ngay từ buổi đầu được dá»±ng nên, đã bị cám dá»— và con ngÆ°á»i đã sa ngã trong cÆ¡n cám dá»— ấy. Lịch sá» của dân Do Thái, từ sa mạc cho đến miá»n đất hứa là má»™t chuá»—i những bất trung không ngừng. Là ngÆ°á»i tÃn hữu, chúng ta không xa lạ gì vá»›i những thá» thách và cám dá»—, bởi vì chÃnh Chúa Giêsu cÅ©ng đã trải qua cái kinh nghiệm sống Ä‘á»™ng ấy. Vá»›i những cám dá»— gặp phải, Chúa Giêsu cho chúng ta thấy mức Ä‘á»™ dấn thân là m ngÆ°á»i của NgÆ°á»i, đồng thá»i tăng thêm sức mạnh để chúng ta lÆ°á»›t thắng những gian nguy thá» thách giữa lòng cuá»™c Ä‘á»i.
Con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ của Chúa không phải là má»™t con Ä‘Æ°á»ng trải thảm, không phải là má»™t con Ä‘Æ°á»ng vá»›i những hoa thÆ¡m cá» lạ, nhÆ°ng là má»™t con Ä‘Æ°á»ng đấu tranh đầy cam gá», đầy lá»±a chá»n. Những cÆ¡n cám dá»— Chúa Giêsu đã gặp phải là của cải, danh vá»ng và quyá»n lá»±c. Äó cÅ©ng là những cám dá»— muôn thuở của con ngÆ°á»i, cÅ©ng nhÆ° của bản thân chúng ta.
Tuy nhiên Ä‘iá»u đã trở thà nh niá»m tin, và cÅ©ng là bà i há»c cho chúng ta, đó là Chúa Giêsu đã chiến thắng những cám dá»— nói trên. NgÆ°á»i đã có những chá»n lá»±a của NgÆ°á»i đứng trÆ°á»›c những cảnh huống đòi phải chá»n lá»±a. Thá»±c váºy, trÆ°á»›c cÆ¡n cám dá»— vá» của ăn, NgÆ°á»i đã trả lá»i: NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh mà còn bởi những lá»i do miệng Thiên Chúa phán ra. TrÆ°á»›c cám dá»— vá» quyá»n lá»±c, NgÆ°á»i đã khẳng định: Hỡi Satan, ngÆ°Æ¡i phải thá» lạy và phụng sá»± má»™t mình Thiên Chúa. Và NgÆ°á»i cÅ©ng đã có câu trả lá»i dứt khoát khi Satan cám dá»— Ngà i vá» sá»± á»· lại có tÃnh cách thách thức Thiên Chúa.
Tin Mừng còn cho thấy NgÆ°á»i đã chá»n lá»±a không phải bằng những lá»i tuyên bố suông, mà là bằng chÃnh mạng sống của NgÆ°á»i. NgÆ°á»i đã phải trả giá cho Ä‘iá»u NgÆ°á»i lá»±a chá»n bằng chÃnh cái chết nhục nhã trên tháºp giá. Sá»± chá»n lá»±a của Chúa Giêsu cÅ©ng phải là sá»± lá»±a chá»n của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Không chấp nháºn miếng ăn ngon, nhà cao cá»a rá»™ng, tiá»n bạc đầy túi, địa vị cao sang bằng cách gian tham, bóc lá»™t và chà đạp kẻ khác. Phải biết chia sẻ và giúp đỡ ngÆ°á»i khác vá»›i tâm tình tôn trá»ng phẩm giá và quyá»n lợi của há». Phải biết sá» dụng địa vị và quyá»n hà nh của mình hầu góp phần xây dá»±ng cho xã há»™i nà y, cho giáo xứ má»—i ngà y má»™t tốt đẹp hÆ¡n. Có vượt qua cám dá»— nhÆ° thế, thì rồi chúng ta má»›i được chia sẻ phần vinh quang phục sinh vá»›i Ngà i. [Mục Lục]
2. NgÆ°á»i ta sống
NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh.
Chúa Giêsu ngÆ°á»i đã nói câu đó, không phải là má»™t kẻ mÆ¡ má»™ng hoặc chỉ sống bằng những lý tưởng cao đẹp, hoặc đã có dÆ° ăn dÆ° mặc để có thể dá»… dà ng lên mặt dạy Ä‘á»i vá» sá»± tầm thÆ°á»ng của váºt chất. Ngà i hiểu rõ giá trị của đồng tiá»n bát gạo vì đã khó nhá»c là m ăn nuôi sống gia đình. Ngà i biết rằng có thá»±c má»›i vá»±c được đạo, bằng chứng là có lần Ngà i đã phải nuôi ăn cho má»™t đám đông đói khát sau những ngà y tìm đến vá»›i mình để được nghe giảng dạy. Ngà i cÅ©ng biết rằng bần cùng sinh đạo tặc, bởi vì Ngà i đã thÆ°á»ng xuyên lui tá»›i vá»›i những đám ngÆ°á»i khốn khổ nhất của xã há»™i, biết rõ hoà n cảnh Ä‘á»i sống của há». Thế nhÆ°ng Ngà i vẫn nhất định không để cho nhu cầu thiết yếu và căn bản ngá»± trị trên các nhu cầu khác của con ngÆ°á»i. Ngà i nhất định không coi của cải váºt chất là tất cả đến ná»—i phải là m bất cứ cách nà o cho có được.
NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi cÆ¡m bánh.
Có má»™t thá»i cách đây không lâu, chúng ta ngÆ¡ ngác không hiểu tại sao thanh niên Âu Mỹ lại chán chÆ°á»ng, nổi loạn, phá phách hay là m những chuyện Ä‘iên rồ, có vẻ vô nghÄ©a, khi mà hỠđã có thừa mứa má»i tiện nghi hưởng thụ. Sở dÄ© nhÆ° thế vì lá»›p thanh niên nà y có má»i thứ, nhÆ°ng lại thiếu lý tưởng, thiếu lẽ sống, thiếu cái gì cao cả để mà vÆ°Æ¡n lên. Thá»i ấy, chúng ta nghe, nhÆ°ng vẫn cảm thấy đó là những Ä‘iá»u hÆ¡i xa lạ và viá»…n vông. Bây giá», khi nhìn thấy má»™t lá»›p trẻ sống thá»±c dụng, không lý tưởng, bất chấp đạo nghÄ©a, đặc biệt là những hạng con ông cháu cha trong xã há»™i, thì chúng ta má»›i thá»±c sá»± thấm thÃa. Cha ông chúng ta vốn thÆ°á»ng dạy: Tốt danh hÆ¡n là nh áo. Chết vinh hÆ¡n sống nhục. Ở Ä‘á»i muôn sá»± của chung, hÆ¡n nhau má»™t tiếng anh hùng mà thôi. Còn giá»›i trẻ hôm nay thì đã phản ứng ngược lại.
Thầy giáo kể lại câu chuyện vá» cha Maximilien Kolbê, ngÆ°á»i đã tình nguyện chết thay cho má»™t bạn tù, là ngÆ°á»i cha còn trẻ trong gia đình, bị Äức quốc xã giam cùng trại vá»›i cha. Vị linh mục nói: Tôi già rồi nếu có sống thì cÅ©ng không có lợi Ãch và cần thiết bằng ngÆ°á»i cha gia đình nà y. Nghe xong, má»™t cáºu há»c trò đã phê bình má»™t câu sắc nhÆ° nhát chém: Sao mà ngu thế.
Ngoà i cÆ¡m bánh, chúng ta còn đói khát rất nhiá»u thứ khác, chẳng hạn nhÆ° đói khát sá»± tháºt, đói khát tình thÆ°Æ¡ng, đói khát tá»± do, đói khát phẩm giá, đói khát lòng kÃnh trá»ng, đói khát kiến thức, đói khát lẽ sống và lý tưởng.
Chúng ta cần phải giúp cho bản thân cÅ©ng nhÆ° cho ngÆ°á»i khác, để chúng ta cùng nhau vÆ°Æ¡n lên, vÆ°Æ¡n lên mãi, cho đến khi gặp được nguồn chân thiện mỹ má»›i thôi. [Mục Lục]
3. Cám dỗ
Adong Eva được Thiên Chúa đặt ở vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng, sống trong hạnh phúc và tình nghÄ©a vá»›i Chúa. Hai ông bà không biến đến Ä‘au khổ, bệnh táºt và chết chóc. Trái lại hai ông bà là những ngÆ°á»i bạn,là những ngÆ°á»i con của Thiên Chúa bởi vì má»—i khi chiá»u xuống, Ngà i thÆ°á»ng hiện ra Ä‘Ã m đạo vá»›i hai ông bà . ChÃnh vì váºy, mà quá»· đã ghen tÆ°Æ¡ng và muốn phá huá»· cái thế cân bằng hà i hoà ấy. Nó đã cám dá»— hai ông bà vá» tá»™i kiêu ngạo, muốn trở nên bằng Thiên Chúa. Và rồi hai ông bà đã nghe theo lá»i quyến rủ Ä‘Æ°á»ng máºt ấy, phản bá»™i cùng Thiên Chúa qua hà nh Ä‘á»™ng giÆ¡ tay bứt trái cấm mà ăn, để rồi phải cúi đầu nháºn lãnh hình phạt của Ä‘au khổ và chết chóc. Và tệ hại hÆ¡n cả là đã là m mất Ä‘i tình nghÄ©a vá»›i Thiên Chúa, là m mất Ä‘i Æ¡n thánh tức là sá»± sống của Ngà i trong tâm hồn. Cái háºu quả thảm khốc nà y được truyá»n cho nhân loại trong suốt dòng thá»i gian.
Thế nhÆ°ng rất may mắn cho chúng ta, bởi vì Thiên Chúa là Äấng nhân từ và già u lòng thÆ°Æ¡ng xót, Ngà i không muốn để chúng ta sống trong sá»± Ä‘au khổ và tuyệt vá»ng, vì thế ngay sau khi hai ông bà sa ngã, Ngà i đã hứa ban cho nhân loại má»™t Äấng cứu thế, tức là Äức Kitô. Ngà i sẽ đến để sá»a lại những háºu quả thảm khốc do tá»™i Adong gây nên, Ngà i sẽ đến để nối lại nhịp cầu cảm thông giữa trá»i và đất, giao hoà chúng ta lại vá»›i Thiên Chúa. Bởi đó, trong đêm thánh vá»ng phục sinh, chúng ta đã gá»i tá»™i Adong là tá»™i hồng phúc vì nhỠđó mà chúng ta có được Äấng Cứu thế.
CÅ©ng trong chiá»u hÆ°á»›ng ấy thánh Phaolô đã viết: Bởi má»™t ngÆ°á»i mà tá»™i lá»—i đã Ä‘á»™t nháºp và o thế gian, và cùng vá»›i tá»™i lá»—i là sá»± chết. Thì cÅ©ng váºy, bởi má»™t ngÆ°á»i mà sá»± công chÃnh đã ngá»± trị trên thế gian, và cùng vá»›i sá»± công chÃnh là sá»± sống. Sá»± sống nà y được chuyển thông cho hết thảy má»i ngÆ°á»i. Ba chữ "bởi má»™t ngÆ°á»i" đã trở nên má»™t Ä‘iệp khúc được lặp Ä‘i lặp lại. Thá»±c váºy, bởi má»™t ngÆ°á»i mà nhân loại đã bị dẫn và o vòng tá»™i lá»—i, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng bởi má»™t ngÆ°á»i mà nhân loại được dẫn và o miá»n đất sống. Thánh Phaolô đã Ä‘Æ°a ra sá»± tÆ°Æ¡ng phản giữa Adong và Chúa Giêsu. Adong thì kiêu ngạo, còn Chúa Giêsu thì khiêm nhÆ°á»ng. Adong thì sa ngã, còn Chúa Giêsu thì chiến thắng. Kết quả là Adong thì dẫn đến sá»± chết, còn Chúa Giêsu thì dẫn đến sá»± sống. Và thánh Phaolô đã kết luáºn: NÆ¡i nà o tá»™i lá»—i ngáºp trà n thì ân sủng lại cà ng trà n ngáºp hÆ¡n.
Qua Ä‘oạn Tin Mừng vừa nghe, chúng ta nháºn thấy Satan đã cám dá»— Chúa Giêsu cÅ©ng vá»›i cái chiến thuáºt mà nó đã dùng để dụ dá»— hai ông bà nguyên tổ. Từ của ăn váºt chất, đến khát vá»ng kiêu căng muốn thá» thách Thiên Chúa và trở nên ngang hà ng vá»›i Ngà i.
Chúa Giêsu đã chiến thắng và nêu gương cho chúng ta. Bởi đó mỗi khi gặp phải những cám dỗ và thỠthách, chúng ta hãy xin Chúa nâng đỡ, để chúng ta cũng sẽ chiến thắng, hầu nhỠđó mà trung thà nh với Chúa mãi mãi. [Mục Lục]
4. Những cÆ¡n cám dá»— – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
Có nhiá»u ngÆ°á»i thắc mắc: Ä‚n chay là gì? Phải chăng là để dằn vặt thân xác, hà nh khổ con ngÆ°á»i cho Chúa vui lòng? Há»i nhÆ° váºy là chÆ°a hiểu đạo, chÆ°a hiểu hết ý nghÄ©a của việc ăn chay. Chúa đâu phải quá Ä‘á»™c ác, bệnh hoạn, vui lòng khi thấy con ngÆ°á»i chịu khốn khổ. Ä‚n chay má»™t phần để hy sinh Ä‘á»n tá»™i, nhÆ°ng mục Ä‘Ãch chÃnh của việc ăn chay là để thao luyện tâm hồn chống lại quá»· dữ.
Ngà y nay ngÆ°á»i ta quên sá»± có mặt của ma quá»·. NhÆ°ng ma quá»· vẫn có đó và và vẫn tÃch cá»±c hoạt Ä‘á»™ng nhằm phá huá»· thế giá»›i, tiêu diệt con ngÆ°á»i. Ma quá»· rất tinh ma xảo quyệt nên ngÆ°á»i ta khó nháºn ra âm mÆ°u, dấu vết của chúng.
Nhìn và o ba cuá»™c ma quá»· cám dá»— Äức Giêsu, ta thấy ma quá»· rất tinh khôn. Nó có kế hoạch, có chiến thuáºt, tấn công nhiá»u đợt, nhiá»u bÆ°á»›c.
Thoạt tiên ma quá»· tấn công và o những bản năng sÆ¡ đẳng nhất nÆ¡i con ngÆ°á»i: bản năng sinh tồn, bản năng thống trị, bản năng đối nghịch. Những bản năng ấy gắn liá»n vá»›i những nhu cầu căn bản, chÃnh đáng của con ngÆ°á»i.
Kéo chú ý của ngÆ°á»i ta và o những nhu cầu rồi, ma quá»· tiến bÆ°á»›c thứ hai, đó là phóng đại những nhu cầu đó lên, là m cho ngÆ°á»i ta lầm tưởng rằng, đó là những nhu cầu cấp bách, phải thoả mãn ngay tức khắc.
Khi ta đã hoà n toà n mê mẩn vì cái bẫy nhu cầu, ma quá»· má»›i đẩy ta đến bÆ°á»›c thứ ba, đó là tìm thoả mãn những nhu cầu theo ý riêng mình. Cách giải quyết đó ngược lại vá»›i ý muốn của Thiên Chúa. Mục Ä‘Ãch sau cùng của ma quá»· là xúi giục ta phản loạn, không sống tâm tình ngÆ°á»i con hiếu thảo vá»›i Chúa, chống lại Chúa và sau cùng lìa xa Thiên Chúa.
Ông bà nguyên tổ đã rÆ¡i và o bẫy của ma quá»· nên đã không sống tâm tình của ngÆ°á»i con hiếu thảo, muốn lìa bá» cha mình, muốn ngang bằng cha mình, muốn chống lại cha mình.
Chúa Giêsu, trái lại, đã sáng suốt vạch trần âm mÆ°u của ma quá»· và kiên quyết sống tâm tình của ngÆ°á»i con hiếu thảo.
Khi ma quá»· phóng đại nhu cầu, muốn cho Chúa Giêsu tưởng rằng con ngÆ°á»i chỉ là váºt chất, chỉ sống nhá» bánh váºt chất, váºt chất là tất cả Ä‘á»i sống. Chúa Giêsu đã sáng suốt chỉ cho ta thấy váºt chất không phải là tất cả, bánh váºt chất của trần gian là cần, nhÆ°ng bánh tinh thần của trá»i cao còn cần hÆ¡n.
Khi ma quá»· thúc giục Chúa Giêsu hãy thoả mãn tức khắc nhu cầu của mình, Chúa Giêsu đã biết kiên nhẫn chỠđợi. Khi ma quá»· khÃch Chúa Giêsu dùng quyá»n năng riêng của mình để thoả mãn nhu cầu, Chúa Giêsu đã từ chối. NgÆ°á»i muốn vâng phục Äức Chúa Cha, tin tưởng phó thác váºn mệnh trong tay Chúa Cha, để mặc Chúa Cha quyết định.
Tuy đã thắng trong cuá»™c Ä‘á» sức đầu tiên, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục bị ma quá»· cám dá»— trong suốt cuá»™c Ä‘á»i. CÆ¡n dá»— khi thì đến từ những ngÆ°á»i tin theo Chúa, muốn tôn Chúa là m vua để được ăn no nê bánh váºt chất, khi thì đến từ những ngÆ°á»i chống đối đòi xin phép lạ từ trá»i xuống. Có lúc ma quá»· mượn chÃnh những ngÆ°á»i thân tÃn nhÆ° Phêrô để ngăn cản Chúa Giêsu thá»±c hà nh ý Chúa Cha. Có lúc ma quá»· dùng cái chết ghê sợ để uy hiếp tinh thần, mong Chúa Giêsu lùi bÆ°á»›c để tìm ý riêng mình. Chúa Giêsu đã chiến thắng má»i cÆ¡n cám dá»— vì NgÆ°á»i luôn tìm thánh ý Chúa Cha. Dù khi phải chiến đấu trong mồ hôi pha máu, NgÆ°á»i vẫn nói: “Lạy Cha, xin đừng theo ý Con, xin vâng theo ý Cha mà thôiâ€.
Ma quá»· vẫn Ä‘ang tiếp tục tạo nên những cÆ¡n cám dá»—. Và nhiá»u khi chúng ta đã mắc bẫy ma quá»·. Ta mắc bẫy ma quá»· khi mải mê Ä‘uổi theo những nhu cầu tiêu thụ quá đáng. Ta rÆ¡i và o âm mÆ°u ma quá»· khi ta muốn có tất cả và có tức khắc. Ta hoà n toà n nằm trong vòng tay ma quá»· khi ta dùng má»i phÆ°Æ¡ng tiện để thoả mãn những nhu cầu, bất chấp ý Thiên Chúa.
Thay vì tuân phục ý Chúa, tôi luôn luôn bắt Chúa là m theo ý tôi. Thay vì vâng lá»i Chúa, tôi luôn luôn muốn sai bảo Chúa.
Mùa Chay nà y, Chúa kêu gá»i tôi trở vá» vá»›i Chúa. Muốn trở vá» vá»›i Chúa, tôi phải chiến đấu chống lại ma quá»·. Muốn đủ sức chống lại ma quá»·, tôi phải luyện táºp bỠý riêng mình và tìm vâng phục ý Chúa.
Hãy đặt ra cho mình má»™t chÆ°Æ¡ng trình sống Mùa Chay bằng tăng cÆ°á»ng hy sinh, cầu nguyện, ăn chay và là m việc bác ái.
Thiên Chúa Cha, Äấng già u lòng thÆ°Æ¡ng xót Ä‘ang chỠđón tôi trở vá», và sẽ ban sức mạnh để tôi đủ sức chống lại má»i chÆ°á»›c cám dá»—, nếu tôi biết sống trá»n tình con thảo, tin cáºy phó thác và o NgÆ°á»i.
Lạy Thiên Chúa là Cha của con, xin đón nháºn tâm hồn khiêm nhÆ°á»ng sám hối của con.
KIỂM ÄIỂM ÄỜI Sá»NG
1) Theo bạn, ngà y nay ma quỷ còn hoạt động trong thế giới không? Nếu có, bạn cho một và dụ.
2) Bạn thÆ°á»ng thua hay thắng cuá»™c khi gặp phải cám dá»—. Thua, tại sao? Thắng, nhỠđâu?
3) Äâu là âm mÆ°u của ma quá»· che dấu Ä‘Ã ng sau những cÆ¡n cám dá»—? [Mục Lục]
5. Quá»· bá» NgÆ°á»i mà đi
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Sống là chịu tác Ä‘á»™ng của hoà n cảnh bên ngoà i. Có những Ä‘iá»u nâng Ä‘á»i sống của ta lên, và cÅ©ng có những Ä‘iá»u khiến ta ngã qụy.
Chấp nháºn là m ngÆ°á»i là chấp nháºn bị cám dá»—. Cám dá»— từ bên ngoà i, từ quá»· dữ, từ tha nhân... Cám dá»— từ bên trong, từ đòi há»i của bản năng tá»± nhiên, của thân xác, từ sá»± khép kÃn của trà tuệ và lạnh giá của con tim.
Pháºn ngÆ°á»i chênh vênh vì luôn bị cám dá»—, nhÆ°ng pháºn ngÆ°á»i lại cao cả hà o hùng vì con ngÆ°á»i có thể thắng được má»i cÆ¡n cám dá»— bằng má»™t lá»±a chá»n đầy tá»± do.
Nhìn lại ba cÆ¡n cám dá»— tiêu biểu của Äức Giêsu, ta thấy chúng có má»™t mẫu số chung. Äó là Ngà i bị lôi kéo sống cho mình, lo cho mình, xây đắp cho mình. Dù là dùng quyá»n năng Cha ban để biến đá thà nh bánh ăn cho đỡ đói. Dù là nhảy xuống từ nóc Äá»n thá» nhÆ° má»™t thách đố đối vá»›i Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng, hay nhÆ° má»™t biểu diá»…n ngoạn mục để thu hút quần chúng. Dù là sấp mình bái lạy Satan để được nắm má»i quyá»n hà nh trên muôn nÆ°á»›c.
Già u sang, quyá»n lá»±c, khoái lạc vẫn là những cám dá»— muôn thuở, cho má»i ngÆ°á»i, má»i táºp thể đạo Ä‘á»i.
Äức Giêsu đã thắng được các cÆ¡n cám dá»—.
CÆ¡n cám dá»— lá»›n nhất là quay và o mình, chá»n mình thay vì chá»n Chúa và anh em.
Chúng ta cần nháºn ra những cÆ¡n cám dá»— hiá»n là nh, mang má»™t lá»›p vá» bên ngoà i vô hại.
Má»™t số bạn trẻ Thái Lan mÆ¡ Æ°á»›c có được 7 Ä‘iá»u, tất cả Ä‘á»u bắt đầu bằng chữ C theo tiếng Anh: xe hÆ¡i, Ä‘iện thoại di Ä‘á»™ng, quần áo, máy vi tÃnh, má»™t căn há»™ sang trá»ng, thẻ tÃn dụng, thuốc ngừa thai.
Không phải váºt chất là điá»u xấu. NhÆ°ng nếu con ngÆ°á»i bị ám ảnh bởi váºt chất và coi đó là mục Ä‘Ãch duy nhất của Ä‘á»i mình, thì cuá»™c sống sẽ nghèo nà n biết chừng nà o!
Sống đâu phải chỉ để hưởng thụ, mà còn để hiến trao. Con ngÆ°á»i đâu phải chỉ là thân xác, mà còn là tinh thần. Cuá»™c sống đâu phải chỉ ở Ä‘á»i nà y, mà còn ở Ä‘á»i sau.
Cần táºp chiến thắng cÆ¡n cám dá»— bằng cầu nguyện, hy sinh.
Hy sinh là là m chủ các giác quan và trà tưởng tượng, là khiêm tốn nháºn mình yếu Ä‘uối, má»ng dòn, là dám cÆ°Æ¡ng quyết từ chối: "Hãy xéo Ä‘i, Satan."
Gợi à Chia Sẻ
Chúng ta thÆ°á»ng đứng trÆ°á»›c những chá»n lá»±a: chá»n giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái chÃnh và cái phụ; chá»n cái tốt hÆ¡n giữa những cái tốt; chá»n cách tốt hÆ¡n để là m má»™t Ä‘iá»u tốt... Có khi nà o bạn bị giằng co khi phải chá»n lá»±a không?
Chúa có thể gá»i đến cho ta những thá» thách. Nếu vượt qua được, chúng ta sẽ trưởng thà nh và lá»›n lên trong tình yêu. Bạn có khi nà o vượt được má»™t thá» thách nho nhá» hay lá»›n lao không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, già u sang, danh vá»ng, khoái lạc là những Ä‘iá»u hấp dẫn chúng con. Chúng trói buá»™c chúng con và không cho chúng con tá»± do ngÆ°á»›c lên cao để sống cho những giá trị tốt đẹp hÆ¡n.
Xin giải phóng chúng con khá»i sá»± mê hoặc của kho tà ng dÆ°á»›i đất, nhá» cảm nghiệm được phần nà o sá»± phong phú của kho tà ng trên trá»i.
Ước gì chúng con mau mắn và vui tÆ°Æ¡i bán tất cả những gì chúng con có, để mua được viên ngá»c quý là NÆ°á»›c Trá»i.
Và ước gì chúng con không bao giá» quay lòng trÆ°á»›c những lá»i má»i gá»i của Chúa, không bao giá» ngoảnh mặt để tránh cái nhìn yêu thÆ°Æ¡ng Chúa dà nh cho từng ngÆ°á»i trong chúng con. Amen. [Mục Lục]
6. Những cuá»™c cám dá»— bất táºn – R. Veritas
(TrÃch từ ‘Sống Tin Mừng’)
Khởi đầu công cuá»™c cứu chuá»™c, Chúa Giêsu đã trải qua biến cố chịu thá» thách, chịu ma quá»· cám dá»—, nhÆ°ng Ngà i đã chiến thắng. Những cám dá»— của Chúa Giêsu xét cho cùng cÅ©ng có thể rút vá» hai Ä‘iểm chÃnh, là cám dá»— vá» thá»±c thể mình là ai? Äến sống trên trần gian nà y để là m gì?
Ma quỷ cám dỗ Chúa Giêsu vỠthực thể mình là Con Thiên Chúa: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì hãy biến những hòn đá nà y thà nh thức ăn".
Thá» thách đòi có dấu lạ để trắc nghiệm xem mình có tháºt là Con Thiên Chúa hay không. Ma quá»· cám dá»— Chúa nghi ngá» thay đổi sứ mạng đã lãnh nháºn từ Thiên Chúa Cha: "Nếu ông sấp mình thá» lạy ta, thì ta sẽ cho ông tất cả".
Sứ mạng của Chúa Giêsu là con ngÆ°á»i trở vá» cùng Thiên Chúa, chứ đâu phải con ngÆ°á»i là m nô lệ cho tá»™i lá»—i để củng cố vinh quang cho riêng mình Ngà i. Chúa Giêsu nhắc lại: "Con chỉ tôn thá» má»™t mình Thiên Chúa mà thôi".
Sống vâng phục Thiên Chúa, thi hà nh thánh ý Ngà i đã là sứ mạng căn bản nhất của con ngÆ°á»i, của má»—i ngÆ°á»i chúng ta đã được dá»±ng nên giống hình ảnh Thiên Chúa và đã được Chúa Giêsu Kitô cứu chuá»™c để trở thà nh con cái Thiên Chúa, được chia sẻ sá»± sống Thần Linh của Thiên Chúa. Chúng ta được Chúa Giêsu chỉ cho chúng ta con Ä‘Æ°á»ng để chiến thắng những cám dá»—, và chúng ta không thể nà o tránh khá»i con Ä‘Æ°á»ng nà y trong cuá»™c sống của mình, đó là con Ä‘Æ°á»ng vâng phục, lắng nghe Lá»i Chúa.
Hôm nay chúng ta bắt đầu Mùa Chay, và chúa nháºt thứ nhất Mùa Chay, chúng ta dốc quyết má»™t Ä‘iá»u cụ thể cho Ä‘á»i sống của mình trong Mùa Chay nà y. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta hãy nhìn vá» cuá»™c sống của mình, xem mình đã có ý thức vá» thá»±c thể mình là ai và xác tÃn mình là con của Thiên Chúa, đã được Chúa Giêsu cứu chuá»™c hay không? Có ý thức rõ rà ng là sứ mạng của mình trên trần gian nà y là sống vâng phục Thiên Chúa, sống vá»›i Thiên Chúa không?
Chúng ta hãy dốc quyết má»™t cách cụ thể trong Mùa Chay nà y, Ä‘á»c Lá»i Chúa, Ãt ra không Ä‘á»c hà ng ngà y thì má»—i tuần má»™t lần để cho Lá»i Chúa chỉ dẫn cuá»™c sống chúng ta, nhắc cho chúng ta luôn luôn nhá»› mình là con cái Thiên Chúa và sống trên trần gian nà y bằng cuá»™c sống vâng phục thánh ý Thiên Chúa. [Mục Lục]
7. Theo Ađam hay theo Chúa Giêsu?
(TrÃch từ ‘Cùng Äá»c Tin Mừng’ – Lm Ignatiô Trần Ngà )
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu trái đất không Ä‘i đúng quỹ đạo mà Thiên Chúa đã vạch ra cho nó? Trong trÆ°á»ng hợp nầy, má»™t thảm há»a lá»›n nhất trong lịch sá» loà i ngÆ°á»i và lịch sá» vÅ© trụ sẽ xảy ra. Má»™t tráºn hoả hoạn toà n cầu khủng khiếp chÆ°a từng thấy sẽ bùng lên thiêu rụi hết má»i thứ nếu trái đất xÃch lại gần mặt trá»i hÆ¡n cá»± ly hiện nay, hoặc giá băng sẽ bao trùm trái đất khiến sá»± sống của má»i sinh váºt sẽ bị huá»· diệt nếu trái đất trệch ra xa mặt trá»i hÆ¡n khoảng cách hiện tại.
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu nÆ°á»›c biển không tuân theo quy luáºt là nÆ°á»›c phải tụ vá» chá»— trÅ©ng thấp? Lúc đó, Thái Bình DÆ°Æ¡ng thỉnh thoảng trà n lên đến táºn dãy TrÆ°á»ng SÆ¡n và toà n bá»™ phố xá ruá»™ng vÆ°á»n Ä‘á»u bị cà o xá»›i bình địa, má»i cÆ° dân Ä‘ang sống trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của nó trở thà nh lÆ°Æ¡ng thá»±c cho các loà i tôm cá.
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu quy luáºt giao thông không được ngÆ°á»i tham gia giao thông tuân giữ? Lúc đó, xe cá»™ sẽ trở thà nh vÅ© khà huá»· diệt hà ng loạt trên toà n cầu và đưá»ng sá trở thà nh nÆ¡i ngốn nhiá»u nhân mạng hÆ¡n hết thảy má»i cuá»™c chiến tranh.
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu ngữ pháp không được ngÆ°á»i ta tôn trá»ng lúc giao tiếp? Khi đó, chỉ có ngÆ°á»i nói má»›i hiểu mình nói gì và ngÆ°á»i chung quanh không thể hiểu được Ä‘iá»u ta nói.
Äiá»u gì sẽ xảy ra nếu loà i ngÆ°á»i không Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng mà Äấng sáng tạo đã vạch ra cho mình? Lịch sá» Há»™i Thánh cho thấy nguyên tổ loà i ngÆ°á»i đã Ä‘i tráºt Ä‘Æ°á»ng Chúa... và phải lãnh lấy háºu quả là đau khổ và chết chóc.
Nói tóm lại, má»i sá»± Ä‘á»u phải váºn hà nh theo quy luáºt mà Thiên Chúa đã an bà i thì sá»± sống má»›i được duy trì và khi quy luáºt không được tôn trá»ng thì thảm hoạ sẽ xảy ra cho vÅ© trụ, cho thế giá»›i, cho má»i loà i.
Bà i trÃch sách sáng thế được công bố trong phụng vụ hôm nay khẳng định lại chân lý nầy. Khi hai ông bà nguyên tổ Ä‘i trệch Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa (được minh hoạ bằng việc Chúa truyá»n đừng ăn trái cấm mà hai ông bà bất tuân) thì háºu quả Ä‘au thÆ°Æ¡ng đã đến vá»›i hai ông bà và lan truyá»n đến toà n thể nhân loại.
Qua bà i Ä‘á»c thứ hai, thánh Phao-lô khẳng định lần nữa chân lý nầy: Vì má»™t ngÆ°á»i (là AÄ‘am) đã không Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh tá»™i nhân (Rôma 5, 19) và tá»™i lá»—i đã gây nên sá»± chết! (Rôma 5, 12).
Khốc liệt thay háºu quả của việc bất tuân, của việc Ä‘i lệch ra ngoà i quỹ đạo!
* * *
Vì loà i ngÆ°á»i Ä‘i lệch quỹ đạo của Thiên Chúa, không Ä‘i theo Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa, nên Ä‘au khổ và sá»± chết là háºu quả tất nhiên đã đến vá»›i má»i ngÆ°á»i.
Äể cứu vá»›t loà i ngÆ°á»i, Thiên Chúa Cha đã cho Ngôi Hai xuống thế, trở thà nh má»™t AÄ‘am má»›i, sá»a lại những sai lệch do AÄ‘am cÅ© gây nên, hầu cứu nhân loại khá»i vòng huá»· diệt.
CÅ©ng nhÆ° AÄ‘am cÅ©, AÄ‘am má»›i cÅ©ng bị Sa-tan cám dá»— Ä‘i trệch Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa vá»›i hy vá»ng má»™t khi 'Äầu Tà u' bị tráºt bánh thì toà n thể Ä‘oà n tà u cÅ©ng sa xuống vá»±c sâu. Ba lần cám dá»— trong hoang địa mà Tin Mừng hôm nay thuáºt lại là tổng hợp của 'trăm chiá»u thá» thách' (Do-thái 4, 15) mà AÄ‘am má»›i là Chúa Giêsu phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu trong cuá»™c Ä‘á»i dÆ°Æ¡ng thế.
NhÆ°ng khác vá»›i AÄ‘am cÅ© nông nổi nghe lá»i Sa-tan xúi giục Ä‘i trệch Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa, Äức Giêsu đã kiên quyết tuân theo Ä‘Æ°á»ng lối Chúa Cha không há» sai lệch, cho dù phải chấp nháºn tháºp giá và cái chết vô cùng Ä‘au thÆ°Æ¡ng (Pl 2,8). Nhá» thế, Ngà i đã nắn lại những sai tráºt do AÄ‘am gây ra và đã lôi kéo được nhân loại vá» vá»›i Thiên Chúa.
Hôm nay, má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i những cám dá»—, thá» thách mà AÄ‘am cÅ© cÅ©ng nhÆ° AÄ‘am má»›i là Chúa Giêsu đã gặp hôm xÆ°a.
BÆ°á»›c theo vết chân của AÄ‘am cÅ© (tức là nghe theo lá»i má»i má»c của Sa-tan) để rồi phải lâm và o cảnh Ä‘au thÆ°Æ¡ng chết chóc hay kiên quyết chống cá»± để trung thà nh vá»›i Ä‘Æ°á»ng lối của Thiên Chúa là chá»n lá»±a mà má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải lặp lại má»—i ngà y. Bao lâu còn mang thân pháºn con ngÆ°á»i, bấy lâu chúng ta còn phải chịu thá» thách và chiến đấu.
ÄÆ°á»ng và o thiên quốc hay lối xuống địa ngục, cá»a sinh hay cá»a tá» Ä‘ang mở ra trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i. Xin Chúa thÆ°Æ¡ng giúp chúng ta đừng mê muá»™i Ä‘i và o cá»a tá» nhÆ°ng khôn ngoan sáng suốt chá»n bÆ°á»›c và o cá»a sinh, theo gót Chúa Giêsu là Äấng đã vinh thắng khải hoà n. [Mục Lục]
8. Chiến thắng cám dá»— – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
(TrÃch từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’)
Trong những câu chuyện thÆ°á»ng tình khi gặp nhau ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng há»i nhau vá» cuá»™c sống, việc công việc là m ăn, vá» sức khoẻ, vá» gia đạo... Chúng ta luôn mong muốn cho ngÆ°á»i thân của chúng ta được bình an, được thịnh vượng. Äó chÃnh là những Æ°á»›c mÆ¡ tháºt bình thÆ°á»ng của con ngÆ°á»i. Và Thiên Chúa, Ngà i cÅ©ng luôn chúc là nh cho những Æ°á»›c mÆ¡ của chúng ta. Ngà i luôn mong muốn con ngÆ°á»i được an khang thịnh vượng. Thiên Chúa không muốn con ngÆ°á»i Ä‘au khổ. Ngà i tạo dá»±ng con ngÆ°á»i để được sống trong hạnh phúc. Ngà i cho con ngÆ°á»i trông coi và hưởng dùng gia sản thiên nhiên mà chÃnh Ngà i đã tạo dá»±ng.
Thế nhÆ°ng, ma quá»· luôn len lá»i và o những Æ°á»›c mÆ¡ tháºt chÃnh đáng đó để xúi giục con ngÆ°á»i loại trừ Thiên Chúa ra khá»i cuá»™c Ä‘á»i của mình. Ma qủy luôn khuyến dụ con ngÆ°á»i là m theo ý mình và tôn vinh chÃnh mình. Ma qủy luôn đẩy con ngÆ°á»i đến lòng tham vô Ä‘á»™ vá» danh lợi thú đến đánh mất tình liên Ä‘á»›i vá»›i đồng loại và vá»›i Thiên Chúa. Ba cám dá»— mà Chúa Giêsu đã chiến thắng cÅ©ng là ba cám dá»— mà ma qủy vẫn tiếp tục gieo và o tâm hồn con ngÆ°á»i hôm nay.
Cám dá»— thứ nhất đó chÃnh là của cải và cÆ¡m bánh hằng ngà y. Cha ông ta vẫn nói:
"Có là m thì mới có ăn
Không dưng ai dễ mang phần cho ta"
Äó chÃnh là sá»± công bằng Ä‘Ãch thá»±c. Có là m có há»Æ¡ng. Có những ngà y tháng lặn lá»™i ngược xuôi bôn ba nÆ¡i chốn chợ hay dầm mÆ°a dãi nắng nÆ¡i nÆ°Æ¡ng đồng má»›i có ngà y nhà n hạ hưởng dùng hoa trái mình là m nên. Nhiá»u ngÆ°á»i đã không ý thức Ä‘iá»u đó. Vì thói tham lam và lÆ°á»i biếng há» muốn "ngồi nhà mát ăn bát và ng". Há» Ä‘ang tâm là m giầu bằng thủ Ä‘oạn, bằng lừa gạt. Há» vì tiá»n mà đánh mất tình bạn. Há» vì miếng cÆ¡m manh áo mà đánh mất lÆ°Æ¡ng tri. Há» muốn biến đá thà nh bánh mà chẳng cần lao Ä‘á»™ng cá»±c nhá»c. Lòng tham đã khiến há» quên Ä‘i phẩm giá cao đẹp của loà i ngÆ°á»i là hình ảnh của Thiên Chúa, thế nên cần phải tìm kiếm những gì cao siêu hÆ¡n là những miếng bánh mau hÆ° nát và cÅ©ng chẳng bao giá» thoả mãn lòng tham con ngÆ°á»i.
Cám dá»— thứ hai chÃnh là tÃnh đòi há»i ngÆ°á»i khác phục vụ cho những Ä‘am mê sở thÃch của mình. Äó là lối sống hưởng thụ và thác loạn. Ngà y nay ngÆ°á»i ta vẫn sợ các cáºu ấm cô chiêu. Từ nhỠđã được cha mẹ cÆ°ng phụng, chiá»u chuá»™ng nên chỉ biết Ä‘ua đòi, phóng khoáng. Sống ngông cuồng đến Ä‘á»™ bất tuân phục lá» luáºt. Sống hà nh xá» theo ý mình, cho dù đó là những trò mạo hiểm gây hại cho bản thân và cho đồng loại nhÆ°: xì kè, ma túy, mại dâm, Ä‘ua xe, lạng lách... Äó chÃnh là con Ä‘Æ°á»ng mà ma qủy đã gieo và o lòng ngÆ°á»i: "cứ gieo mình xuống Ä‘i . .. . và má»i sá»± sẽ có các thiên sứ lo liệu...". Lá»i Chúa hôm nay là lá»i nhắc nhở há»: "chá»› thá» thách Thiên Chúa". Thiên Chúa là Äấng công thẳng. Má»i việc con ngÆ°á»i là m hôm nay Ä‘á»u phải trả lẽ trÆ°á»›c mặt Chúa trong ngà y sau nÆ¡i toà phán xét chà công của Thiên Chúa.
Cám dá»— thứ ba chÃnh là lòng tá»± mãn, kiêu căng của con ngÆ°á»i. Ma qủy luôn cám dá»— con ngÆ°á»i "coi trá»i bằng vung". Há» hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thể không có Thiên Chúa. Há» sống theo ý mình, tệ hại nhất chÃnh là sá»± nuông chiá»u theo những Ä‘am mê sở thÃch của mình. Ma qủy luôn là m cho con ngÆ°á»i cảm thấy thoả thÃch trong những vinh hoa phú qúy trần gian. Nó dẫn con ngÆ°á»i Ä‘i trong những Ä‘am mê bất chÃnh, những hưởng thụ lầm lạc. Con ngÆ°á»i vì kiêu căng muốn hưởng thụ tất cả nên dá»… dà ng bá» Chúa, bá» lá» luáºt để tôn thá» những con bò má»™ng, lợn và ng là danh lợi thú trần gian. Tôn thá» những tạo váºt thấp hèn nên con ngÆ°á»i cÅ©ng có những lối hà nh xỠđê tiện và thấp hèn.
Chúa Giêsu Ngà i đã chiến thắng ba cám dá»— đó trên ná»n tảng căn tÃnh của con ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i là hình ảnh Thiên Chúa và vượt xa muôn loà i thụ tạo nên chẳng có váºt gì đáng cho con ngÆ°á»i phải bán rẻ lÆ°Æ¡ng tâm để tôn thá». Chỉ có Thiên Chúa là Äấng đã tạo dá»±ng nên con ngÆ°á»i, má»›i đáng để con ngÆ°á»i phải cúi mình tôn thá». Thế nên, chỉ khi con ngÆ°á»i sống tôn thá» Thiên Chúa, con ngÆ°á»i má»›i sống đúng phẩm giá của mình hÆ¡n, vì "nhân linh Æ° vạn váºt". Chỉ khi con ngÆ°á»i thoát ra khá»i sá»± rà ng buá»™c khá»i những tham sân si, con ngÆ°á»i má»›i sống an bình hÆ¡n.
Ước gì Mùa chay sẽ giúp chúng ta tìm lại đúng phẩm gÃa cao đẹp của chÃnh mình. Xin Chúa Giêsu là Äấng đã chiến thắng sá»± dữ nâng đỡ và giúp chúng ta chiến thắng những cám dá»— Ä‘ang Ä‘eo Ä‘uổi và rà ng buá»™c tâm hồn chúng ta. Xin Chúa giúp cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta biết thanh luyện chÃnh mình để má»—i ngà y nên hoà n thiện nhÆ° cha chúng ta ở trên trá»i là Äấng hoà n thiện. Amen. [Mục Lục]
9. Những cuá»™c cám dá»— bất táºn – Cố Lm. Hồng Phúc
Con ngÆ°á»i phải luôn luôn chiến đấu, chiến đấu vá»›i ngoại cảnh, vá»›i chÃnh mình. Thánh Kinh gá»i chung là chiến đấu vá»›i sá»± dữ. NhÆ°ng bên sau bối cảnh chiến đấu ấy, ẩn hiện cháºp chá»n má»™t nhân váºt mà Kinh Thánh gá»i là kẻ thù. Ấy là Satan, là ma quỉ. Ai sẽ cứu thoát nhân loại khá»i nanh vuốt của Satan?
Từ thuở ban đầu, sách Khải Nguyên cho biết, nguyên tổ vừa sa ngã thì Thiên Chúa đã hứa ban Æ¡n cứu rá»—i và ơn cứu Ä‘á»™ sẽ đến từ giòng há» Adam. Lá»i hứa sẽ được thá»±c hiện nÆ¡i Chúa Giêsu, “sinh bởi ngÆ°á»i phụ nữ†(Gal 4, 4), “sẽ đạp đầu con rắnâ€.
Sau khi chịu phép rá»a của Gioan ở sông GioÄ‘an, Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn Ngà i và o trong hoang địa để chịu ma quỉ cám dá»—. Tháºt là huyá»n diệu. Thiên Chúa mà phải đối đầu trá»±c diện vá»›i ma quỉ? Äó cÅ©ng là gÆ°Æ¡ng mẫu cho chúng ta biết chống lại ma quỉ.
“NgÆ°Æ¡i hãy biến những hòn đá nà y trở nên bánh, ăn cho khá»i đói†–Không. “NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh, nhÆ°ng bởi Lá»i của Thiên Chúaâ€.
“NgÆ°Æ¡i hãy gieo mình xuống vá»±c thẳm Ä‘i, Thiên Thần sẽ nâng đỡ và ông sẽ được vinh quang†–Không. “NgÆ°Æ¡i đừng thá» thách Thiên Chúa là Chúa ngÆ°Æ¡iâ€.
“NgÆ°Æ¡i hãy sấp mình thá» lạy ta, ta sẽ cho ngÆ°Æ¡i tất cả†–Không. “ Phải thá» lạy Thiên Chúa và phụng sá»± má»™t mình Ngà iâ€.
Ba tiếng “không†vá»ng lên nhÆ° vÅ© bão đánh bại Satan.
Cuộc cám dỗ của Chúa Giêsu cũng là cuộc cám dỗ của chúng ta. Và cuộc chiến thắng của Chúa cũng là của chúng ta. Ai lại không trải qua ba cơn cám dỗ ấy?
CÆ¡n cám dá»— thứ nhất là cuá»™c giao tranh ngà n Ä‘á»i giữa xác thịt và thần trÃ. Giác quan của chúng ta đói khát bánh tình nhục dục. NhÆ°ng, loà i ngÆ°á»i “không sống nguyên bởi bánh mà thôiâ€.
CÆ¡n cám dá»— thứ hai tế nhị hÆ¡n hÆ°á»›ng vỠ“cái tôi†của mình, mình phải là trên hết, tà i giá»i hÆ¡n cả, ai cÅ©ng phải nể nang kÃnh phục.
CÆ¡n cám dá»— thứ ba là má»™ng đô há»™ thế giá»›i bằng tiá»n tà i danh vá»ng, tá»± cho mình là Chúa, ngoà i ra không có Chúa nà o cả.
NhÆ° Chúa, chúng ta hãy chống lại Satan và trả lá»i bằng ba chữ “khôngâ€: Không chiá»u theo đòi há»i của xác thịt, không chiá»u theo sá»± tá»± tôn và không đặt mammon là m Chúa tể.
Trong cuá»™c sống hằng ngà y, chúng ta hằng gặp sá»± cám dá»—. Tiếng của thần dữ vẫn còn vá»ng lên: ngÆ°Æ¡i sẽ trở nên nhÆ° Chúa. Chúa Giêsu má»i gá»i chúng ta trở nên Con Thiên Chúa sống thân máºt vá»›i Ngà i. Thần dữ má»i gá»i ăn quả cấm. Chúa Giêsu khuyên ta lắng nghe lá»i Chúa và đem thá»±c hà nh. ChÃnh Ngà i là Lá»i của Thiên Chúa, là của ăn nuôi linh hồn chúng ta. Vì thế, đầu mùa Chay, Phụng vụ dạy chúng ta cầu nguyện: “Xin Chúa cho chúng con được đói khát chÃnh Äấng là Bánh trÆ°á»ng sinh chân tháºt và được sống nhá» má»i lá»i từ miệng Chúa phán ra†(Lá»i nguyện Hiệp lá»…).
Ngà y nay, có má»™t số ngÆ°á»i, khi nghe nói đến ma quỉ cám dá»—, há» bỉu môi cho là việc tưởng tượng. Cha Ravignan, nhà diá»…n giả trứ danh nói rằng: Cái khôn ngoan của ma quỉ thá»i nay là là m cho ngÆ°á»i ta tin tưởng rằng nó không có, để dá»… dà ng hoạt Ä‘á»™ng. [Mục Lục]
10. Cám dá»— – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
Cám dá»— là chuyện xÆ°a nhÆ° trái đất. Từ khi có con ngÆ°á»i, đã có cám dá»—. Hẳn ta không thể quên chuyện hai ông bà nguyên tổ sa chÆ°á»›c cám dá»— của ma quá»·. Dân Do Thái, khi bị nô lệ dÆ°á»›i ách ngÆ°á»i Ai cáºp thì muốn được tá»± do. NhÆ°ng khi lang thang 40 năm trong sa mạc, phải chịu đói khát, lại bị cám dá»— quay trở lại Ai cáºp để được no ấm. NhÆ°ng có thể nói, 3 cÆ¡n cám dá»— mà Äức Giêsu phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu hôm nay gồm tóm tất cả má»i thứ cám dá»— mà ta thÆ°á»ng gặp.
+ CÆ¡n cám dá»— thứ nhất: thoả mãn tức khắc má»i nhu cầu.
Sau khi Äức Giêsu ăn chay 40 đêm ngà y. Ma quá»· Ä‘á» nghị NgÆ°á»i biến đá thà nh bánh mà ăn. Tháºt là má»™t Ä‘á» nghị hợp lý. Äói thì phải ăn. Muốn ăn thì phải có bánh. NhÆ°ng có bánh bằng cách nà o má»›i là vấn Ä‘á». Không phải cứ có nhu cầu là phải thoả mãn ngay. Và nhất là không được dùng những cách không hợp đạo lý để thoả mãn những nhu cầu của mình. CÆ¡m bánh tượng trÆ°ng cho những nhu cầu thiết yếu của con ngÆ°á»i. Nhu cầu của con ngÆ°á»i thì có nhiá»u và có khuynh hÆ°á»›ng ngà y cà ng gia tăng. Vì thế cÆ¡n cám dá»— thoả mãn nhu cầu ngà y cà ng lá»›n.
+ CÆ¡n cám dá»— thứ hai: muốn có quyá»n lá»±c thống trị.
Ma quá»· biết Äức Giêsu muốn cứu Ä‘á»™ loà i ngÆ°á»i, nên Ä‘á» nghị tặng NgÆ°á»i tất cả các nÆ°á»›c trên trần gian. Có lẽ nhiá»u ngÆ°á»i nghÄ© rằng Ä‘á» nghị của ma quá»· là hợp lý. Cứ có quyá»n thống trị trên hết má»i dân nÆ°á»›c rồi nói gì ngÆ°á»i ta chẳng nghe. Chúa sẽ không phải mất công chịu Ä‘au khổ chịu chết. Chỉ cần quỳ xuống thá» lạy ma quá»·, vua quan dân chúng các nÆ°á»›c sẽ răm rắp tuân theo. Tháºt là tiện lợi. Quyá»n lá»±c là má»™t cÆ¡n cám dá»— muôn Ä‘á»i của nhân loại. Từ ngà n xÆ°a, vua chúa các nÆ°á»›c đã không ngừng gây chiến để tranh già nh quyá»n lá»±c. Ngà y nay, trong các cuá»™c chiến má»›i, ngÆ°á»i ta không còn giết nhau bằng gÆ°Æ¡m Ä‘ao, súng đạn, nhÆ°ng bằng quyá»n lá»±c kinh tế, khoa há»c, kỹ thuáºt. Tuy êm Ä‘á»m nhÆ°ng cuá»™c chiến vô cùng khốc liệt. CÆ¡n cám dá»— vá» quyá»n lá»±c thống trị không những không suy giảm mà còn mãnh liệt hÆ¡n.
+ CÆ¡n cám dá»— thứ ba: tìm những Ä‘iá»u kỳ lạ.
Muốn những chuyện thần kỳ. Muốn là m được những việc kinh thiên Ä‘á»™ng địa. Muốn có những thà nh công lẫy lừng. CÆ¡n cám dá»— nà y thúc đẩy ngÆ°á»i ta đổ xô Ä‘i tìm phép lạ. CÆ¡n cám dá»— xây tháp Ba ben từ ngà n xÆ°a vẫn còn tiếp diá»…n. Xuyên qua những cÆ¡n cám dá»— ấy ta thấy ma quá»· tháºt vô cùng tinh khôn và hiểm Ä‘á»™c.
Vá»›i cÆ¡n cám dá»— thứ nhất, ma quá»· muốn xô đẩy con ngÆ°á»i là m nô lệ cho dục vá»ng. Xúi giục con ngÆ°á»i chỉ tìm thoả mãn những bản năng thấp hèn. Giá»›i hạn con ngÆ°á»i và o sá»± sống xác thịt. Äức Giêsu đã vạch trần âm mÆ°u của ma quá»· khi NgÆ°á»i cho biết con ngÆ°á»i không chỉ có Ä‘á»i sống thể lý mà còn có Ä‘á»i sống tâm linh. NgÆ°á»i nâng cao phẩm giá con ngÆ°á»i khi quyết tâm chống lại cÆ¡n cám dá»— thoả mãn những nhu cầu thân xác để chăm lo cho sá»± sống tâm linh.
Vá»›i cÆ¡n cám dá»— thứ hai, ma quá»· muốn biến con ngÆ°á»i thà nh nô lệ cho tham vá»ng, nô lệ cho ma quá»·. Vì ham hố chức quyá»n, vì mÆ°u cầu danh vá»ng mà đánh mất tá»± do của mình, cam tâm là m nô lệ cho ma quá»·. Vì tham vá»ng mà đánh mất chÃnh mình. Äức Giêsu vạch trần âm mÆ°u Ä‘en tối của ma quá»· khi cÆ°Æ¡ng quyết chối từ danh vá»ng quyá»n thế. NgÆ°á»i còn chỉ cho ta con Ä‘Æ°á»ng duy nhất phải theo đó là thá» phượng Thiên Chúa. Chỉ có thá» phượng Thiên Chúa má»›i Ä‘em đến cho con ngÆ°á»i tá»± do Ä‘Ãch thá»±c, tá»± do trong tâm hồn, không bị nô lệ má»™t tham vá»ng nà o.
Vá»›i cÆ¡n cám dá»— thứ ba, ma quá»· đẩy con ngÆ°á»i và o nô lệ cho cuồng vá»ng. Äiên cuồng đến chống lại Thiên Chúa. Dùng Thiên Chúa để phục vụ cho những Æ°á»›c vá»ng ngông cuồng của mình. Không đến vá»›i Chúa trong tâm tình của ngÆ°á»i con thảo đối vá»›i Cha hiá»n. Äức Giêsu đã vạch trần âm mÆ°u của ma quá»·. NgÆ°á»i chỉ cho ta con Ä‘Æ°á»ng của ngÆ°á»i con hiếu thảo. NgÆ°á»i con hiếu thảo tin cáºy phó thác và luôn là m theo ý Cha, chứ không bao giá» dám thách thức Cha. NgÆ°á»i con hiếu thảo vâng lệnh Cha sai bảo chứ không bao giá» dám sai bảo Cha.
Cám dá»— của ma quá»· hiểm Ä‘á»™c vì nó tiến từng bÆ°á»›c: Từ hạ thấp phẩm giá con ngÆ°á»i khi khiến con ngÆ°á»i là m nô lệ cho dục vá»ng đến cÆ°á»›p mất tá»± do của con ngÆ°á»i khi xúi giục con ngÆ°á»i nô lệ cho ma quá»·. Và sau cùng Ä‘i đến chá»— táºn cùng là chối bá» Thiên Chúa, không coi Thiên Chúa là cha. Cám dá»— cà ng hiểm Ä‘á»™c vì ma quá»· đã khéo léo há»c những âm mÆ°u thâm hiểm trong lá»›p vá» nhung lụa, êm ái, hợp lý và đầy quyến rÅ© của những nhu cầu, quyá»n lá»±c và uy tÃn.
Ngà y nay, những cÆ¡n cám dá»— của ma quá»· vẫn nhÆ° những chiếc bẫy giăng ra để trói buá»™c con ngÆ°á»i trong vòng nô lệ. Cám dá»— cà ng ngà y cà ng tinh vi và cà ng ngá»t ngà o hÆ¡n nên cà ng hiểm Ä‘á»™c hÆ¡n. Muốn chống trả được những cÆ¡n cám dá»—, ta phải bắt chÆ°á»›c Äức Giêsu dùng những vÅ© khà sắc bén, đó là ăn chay cầu nguyện, thấm nhuần Lá»i Chúa và luôn sống tâm tình của ngÆ°á»i con thảo đối vá»›i Chúa.
Lạy Chúa, xin đừng để chúng con sa chÆ°á»›c cám dá»—, nhÆ°ng cứu chúng con cho khá»i sá»± dữ. Amen.
Cầu Nguyện:
Lạy Chúa, xin đừng để chúng con sa chÆ°á»›c cám dá»—, nhÆ°ng cứu chúng con cho khá»i sá»± dữ. Amen. [Mục Lục]
11. Äứng vá» phÃa Chúa Giêsu để chống lại tên cám dá»—
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
BÆ°á»›c và o Mùa Chay Thánh, Giáo há»™i quen gá»i là mùa táºp luyện chiến đấu thiêng liêng vá»›i những việc tốt là nh theo truyá»n thống là ăn chay, cầu nguyện và bố thÃ. Chúa nháºt thứ I Mùa Chay hôm nay, thánh Matthêu trình bà y cho chúng ta cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu: "Chúa Giêsu được Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn và o hoang địa để chịu ma quá»· cám dá»—" (Mt 4,1), cho thấy dù là Con Thiên Chúa, Ngà i đã nháºn lấy thá» thách, chiến đấu vá»›i chống lại tá»™i lá»—i để cứu chúng ta là kẻ có tá»™i. Sau khi Chúa Giêsu đã nhịn chay bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y, Ngà i cảm thấy đói, ma quá»· bắt đầu cám dá»— (x. Mt 4, 2), nó bắt Ngà i lá»±a chá»n giữa những gì có thể. Cảnh đối nghịch giữa tên cám dá»— và Chúa Giêsu thể hiện rõ căn tÃnh và nguồn gốc của Chúa Giêsu trong lịch sá» Israel.
Ba phen cám dỗ
Trình thuáºt ghi rõ "Ma quá»· lìa bá» NgÆ°á»i" (Mt 4,11) Äiá»u nà y muốn nói rằng, cuá»™c chạm trán giữa Chúa Giêsu và tên cám dá»— được lặp lại, nhÆ°ng chắc chắn kết thúc và phần thắng thuá»™c vá» Chúa Giêsu qua việc thánh hiến, hoà n tất bằng cuá»™c khổ nạn và Phục sinh.
Ma quá»· cám dá»— Chúa Giêsu theo má»™t trình tá»± rõ rà ng. Má»™t bên Chúa Giêsu, bên kia là ma quá»·. Cả hai nhân váºt không cần giá»›i thiệu. Chúa Giêsu được Ä‘á»™c giả biết đến khi tin và o Ngà i. Ma quá»· là thà nh phần của thế giá»›i quen thuá»™c nÆ¡i ngÆ°á»i Dothái. Ma quá»· tiếng Dothái là "Satan" (tiếng Hylạp là "Quá»·") ám chỉ tên đối phÆ°Æ¡ng. Äó là má»™t nhân váºt mà bản tÃnh là đối đầu. Nó đối đầu vá»›i ai? Vá»›i Thiên Chúa trÆ°á»›c hết.
Phen thứ nhất (c. 1-4)
Khung cảnh diá»…n ra tại samạc. Samạc tá»± nhiên gợi lên thá»i Xuất hà nh và sá»± đối diện giữa Thiên Chúa và dân Ngà i. 40 ngà y nhắc lại 40 năm trong samạc và 40 ngà y Môsê ở trên núi. Chúa Giêsu ăn chay 40 ngà y. Chúa Giêsu Ä‘ang ở trong tình trạng cần thiết "NgÆ°á»i cảm thấy đói" (Mt 4,2). Ma quá»· đặt vấn Ä‘á»: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy khiến những hòn đá nà y biến thà nh bánh" (Mt 4,3). NhÆ° là má»™t gợi ý cho Con Thiên Chúa.
- Ma quá»· cám dá»— Chúa vá» quyá»n lá»±c: "hãy khiến những hòn đá nà y...". Äá chỉ đá và bánh chỉ là bánh, Ma Quá»· yêu cầu Chúa là m trái tá»± nhiên "khiến đá thà nh bánh". Khi từ chối khiến đá thà nh bánh, Chúa Giêsu mạc khải rõ Ngà i là Con Thiên Chúa.
- Chúa ra lệnh: "Có lá»i chép rằng: ‘NgÆ°Æ¡i phải thá» lạy Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i’"(Mt 4,10). Nó ẩn chứa má»™t cách hà nh văn theo kiểu Sách Thánh để là m sáng tá» thái Ä‘á»™. Äây là cả má»™t chÆ°Æ¡ng trình, Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, đúng nhÆ° lá»i Kinh Thánh, Ngà i đã trở nên ngÆ°á»i vâng lá»i Thiên Chúa Cha, chấp nháºn đói để mạc khải cho con ngÆ°á»i biết rằng, cuá»™c sống của há» còn đói má»™t thứ rất quan trá»ng, đó là : đói Lá»i Chúa. Tháºt váºy, "NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh" (Mt 4, 4).
Phen thứ hai (c. 5-7)
Ma Quá»· Ä‘Æ°a Chúa Giêsu lên nóc Äá»n thá» Giêrusalem, đặt Chúa và o má»™t vị trà ngược lại vá»›i bản chất của Ngà i: mục tiêu tối háºu của nó là chỉ cho Ngà i thấy rõ Äá»n thá» Giêrusalem, thá» thách Ngà i vá» thá»±c tại quyá»n lá»±c, yêu cầu Ngà i gieo mình từ Äá»n thá» xuống để chiếm được ngay láºp tức vá»›i sá»± giúp đỡ tuyệt vá»i của các Thiên Thần, và qua sá»± thể hiện uy quyá»n đó, ngÆ°á»i Do thái nháºn biết Ngà i là Con Thiên Chúa.
Ma Quá»· biện minh rõ vá» danh tÃnh của nó là kẻ chống đối Thiên Chúa. Lá»i Ä‘á» nghị của nó rất thô thiển. Khi ấy, phải đặt sá»± cám dá»— và o đâu và tại sao Chúa Giêsu lại đẩy lùi cÆ¡n cám dá»—? Nếu Chúa Giêsu chịu thua tên cám dá»—, thì Ngà i trở vá» vá»›i những niá»m mong đợi của dân chúng, há» Ä‘i tìm má»™t Äấng Messia huy hoà ng và quyá»n lá»±c. Chúa Giêsu đã từ chối Messia theo kiểu trên. Con Ä‘Æ°á»ng mà Ngà i chá»n bao hà m sá»± chôn vùi trong nhân thế. Thái Ä‘á»™ của Chúa Giêsu tháºt rõ rà ng: được má»i gá»i xác định căn tÃnh tiên tri của mình. Ngà i khẳng định cách từ chối của mình tháºt tuyệt vá»i lạ thÆ°á»ng khi đặt ra má»™t khoảng cách căn bản giữa quyá»n lá»±c thế gian và nÆ°á»›c Thiên Chúa .
Phen thứ ba (c. 8-11)
Cuối cùng ma quỉ Ä‘Æ°a Chúa Giêsu lên núi cao. Sau cuá»™c cám dá»— lần thứ nhất vá» kinh tế, lần thứ hai vá» tôn giáo và lần thứ ba cám dá»— vá» chÃnh trị. TÆ° thế ở đây chuyển biến cách Ä‘á»™t ngá»™t. Từ trên cao sấp mình xuống (trả lại) sá»± thống trị cho Ma Quá»·. Ma quá»· chỉ cho Äức Giêsu xem thấy má»i nÆ°á»›c thế gian và vinh quang (trong chốc lát), nó hứa "Tôi sẽ cho ông tất cả những cái đó, nếu ông sấp mình xuống thá» lạy tôi" (Mt 4,9).
Nếu ông là con Thiên Chúa (4,3)
Nếu ông thỠlạy tôi (4,9).
Ở đây, ma quá»· tá»± vạch trần Con Thiên Chúa mà nó thách thức và má»i gá»i tôn thá» nó, có nghÄ©a là bắt Chúa Giêsu tôn thá» thần tượng thế gian.
Vá»›i lá»i Ä‘á» nghị nà y, Chúa Giêsu đặt ma quá»· và o vị trà của nó: " NgÆ°Æ¡i phải thá» lạy Chúa là Thiên Chúa ngÆ°á»i, và chỉ phụng sá»± má»™t mình Ngà i"(Mt 4,10).
Phần kết:
Cuá»™c gặp gỡ của Chúa Giêsu và tên cám dá»— kết thúc bằng sá»± chiến thắng của Chúa Giêsu: "Ma quá»· lìa bá» NgÆ°á»i. Và các thiên thần tiến lại hầu hạ NgÆ°á»i".
Äứng vá» phÃa Chúa Giêsu
Chúa Giêsu bị Ma Quá»· cám dá»— đủ cả ba phen, đó cÅ©ng là những cÆ¡n cám dá»— của chúng ta ngà y hôm nay. Chúng ta được Thiên Chúa phú ban cho tá»± do lá»±a chá»n giữa ý Chúa và ý chúng ta, chúng ta ngần ngại giữa thiện và ác. Chúa Giêsu hoà n toà n chiến thắng Ä‘iá»u ác vì Ngà i đã vâng lá»i Chúa Cha vô Ä‘iá»u kiện.
Chúa nháºt nà y Ä‘Æ°a chúng ta và o ngay trung tâm của mầu nhiệm vượt qua: "CÅ©ng nhÆ° do má»™t ngÆ°á»i mà tá»™i lá»—i đã nháºp và o thế gian, và do tá»™i lá»—i mà có sá»± chết, và thế là sá»± chết đã truyá»n tá»›i má»i ngÆ°á»i, vì lẽ rằng má»i ngÆ°á»i đã phạm tá»™i" (Rm 12, 17). Và đây, phÃa sau của mầu nhiệm: NhÆ°ng "Vì nhÆ° bởi tá»™i không vâng lá»i của má»™t ngÆ°á»i mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh những tá»™i nhân thế nà o, thi do đức vâng lá»i của má»™t ngÆ°á»i mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh kẻ công chÃnh cÅ©ng nhÆ° thế." (Rm 12, 19) Tất cả lịch sá» nhân loại trải dà i giữa hai sá»± kiện nà y: trÆ°á»›c là tá»™i nguyên tổ, ảnh hưởng đến chúng ta; sau là mầu nhiệm cứu chuá»™c được ban tặng cho chúng ta trong Chúa Giêsu Äấng Cứu Thế.
BÆ°á»›c và o Mùa Chay Thánh, mùa chiến đấu thiêng liêng, váºy chúng ta đứng vá» phÃa nà o, đứng vá» phÃa Chúa Giêsu là chắc rồi. Äứng vá» phÃa Ngà i, lắng nghe lá»i Ngà i để chống lại tá»™i lá»—i, Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i tráºn chiến thiêng liêng chống lại thần dữ, ba thù: Ma Quá»·, thế gian và xác thịt.
Lạy Mẹ Maria và Thánh Cả Giuse, xin giúp sức cho chúng con trong suốt Mùa Chay Thánh nà y. Amen. [Mục Lục]
12. Dám nói "không" – Thiên Phúc
(TrÃch trong “NhÆ° Thầy Äã Yêuâ€)
Äá»i Tam quốc, Quan Văn TrÆ°á»ng bị thất thủ thảm bại ở Hạ Bì. Thân Ä‘Æ¡n nhất mã, phò hai ngÆ°á»i chị dâu (tức vợ của LÆ°u Bị) qua nÆ°Æ¡ng tá»±a nhà Tà o Tháo. Äêm đến, Tà o Tháo cho ba ngÆ°á»i ngủ chung má»™t phòng, dụng tâm là muốn cho chị em loạn luân, chúa tôi phải thất lá»….
Quan Văn TrÆ°á»ng má»™t dạ thẳng ngay không để tà tâm váºt dụng quyến rÅ©, tay cầm Ä‘uốc, tay cầm sách Xuân Thu Ä‘á»c đến sáng.
Má»i ngÆ°á»i thấy váºy khen Văn TrÆ°á»ng là ngÆ°á»i chÃnh trá»±c. Từ đó danh từ “Nguá»n Ä‘uốc Văn TrÆ°á»ng†được dùng để ám chỉ những kẻ ngay thẳng, không để váºt dục quyến rÅ© lòng mình.
***
Những con ngÆ°á»i anh dÅ©ng lÆ°á»›t thắng cám dá»— nhÆ° Quan Văn TrÆ°á»ng quả là hiếm. Cà ng hiếm hÆ¡n nữa, những con ngÆ°á»i không để cho váºt dục quyến rÅ©. Vì ngÆ°á»i ta đã quen lối sống dá»… dãi, thÃch hưởng thụ, ham khoái lạc. Cho nên, tâm trà há» lúc nà o cÅ©ng là là mặt đất, không đủ sức báºt để vượt qua những cám dá»— thá» thách, mà vÆ°Æ¡n lên những ý tưởng cao thượng, những ý nghÄ© thánh thiêng.
Dù thế nà o Ä‘i nữa, cám dá»— vẫn là số pháºn của con ngÆ°á»i. Äối vá»›i ngÆ°á»i Kitô hữu, cám dá»— cà ng Ä‘eo Ä‘uổi há» nhÆ° hình vá»›i bóng, nó chỉ buông tha khi hỠđã Ä‘i hết cuá»™c hà nh trình trần gian. Tuy nhiên, thà nh công hay thất bại cÅ©ng tùy thuá»™c há» chiến thắng hay đầu hà ng các cÆ¡n cám dá»—. Số pháºn Ä‘á»i Ä‘á»i cÅ©ng sẽ căn cứ và o việc hỠđã vượt qua cÆ¡n thá» thách hay buông xuôi bá» cuá»™c
Cuá»™c Ä‘á»i Äức Giêsu không thiếu những cÆ¡n cám dá»—, có lúc nhất thá»i, có khi dai dẳng. Những cÆ¡n cám dá»— ấy hoặc đến từ ma quá»·, hoặc từ ngÆ°á»i ta, hay có khi lại ngay trong bản thân NgÆ°á»i.
Tin mừng hôm nay thuáºt lại các cÆ¡n cám dá»— từ ma quá»·: Chúng dụ dá»— Ngưòi biến thà nh bánh mà ăn, vì NgÆ°á»i đã ăn chay ròng rã bốn mÆ°Æ¡i đếm ngà y. Chúng khiêu khÃch NgÆ°á»i hãy gieo mình xuống từ nóc cao Ä‘á»n thá». Chúng hứa cho NgÆ°á»i vinh hoa lợi lá»™c các nÆ°á»›c, nếu NgÆ°á»i sấp mình bái lạy chúng. Cuối cùng, Äức Giêsu đã oanh liệt chiến thắng các cÆ¡n cám dá»— ấy, nhá» trÆ°ng dẫn các câu Kinh Thánh. Tháºt váºy, cám dá»— nà o cÅ©ng bị NgÆ°á»i đánh bại bởi các lá»i Kinh thánh.
Kinh thánh chÃnh là khiên thuẫn cho ngÆ°á»i tÃn hữu trong má»i cÆ¡n cám dá»—. Má»™t khi Lá»i Chúa đã thấm nhiá»…m và o con tim, khối óc, và toát ra trong các hà nh vi ngÆ°á»i tÃn hữu, trhì không má»™t cÆ¡n cám dá»— nà o mà há» không thể vượt qua, không má»™t thá» thách nà o mà há» không lÆ°á»›t thắng.
Cám dá»— nà o cÅ©ng dẫn chúng ta đến má»™t chá»n lá»±a. Hoặc là chá»n Thánh ý Chúa hoặc là chá»n chÃnh mình. NgÆ°á»i không có Lá»i Chúa hÆ°á»›ng dẫn, thÆ°á»ng hay chá»n mình lắm: há» chá»n danh vá»ng cho mình, già u sang cho mình, khoái lạc cho mình. Khi “cái tôi†đã đầy ứ trong lòng thì Thiên Chúa phải Ä‘á»™i nón ra Ä‘i.
Äức Giêsu đã không thể thắng các cÆ¡n cám dá»—, nếu NgÆ°á»i chỉ qui hÆ°á»›ng vá» mình. NgÆ°á»i sẽ thua ma quá»· nếu NgÆ°á»i tìm vinh danh mình khi hóa đá thà nh bánh, NgÆ°á»i sẽ bị sáºp bẫy Satan khi nhảy xuống từ nóc cao Ä‘á»n thỠđể được khen ngợi tung hô. NgÆ°á»i sẽ thất bại thảm thÆ°Æ¡ng khi quỳ lạy ma quá»· để được vinh hoa thế gian. NhÆ°ng không, không bao giá» NgÆ°á»i là m thế, vì tinh thần chủ đạo của NgÆ°á»i, vÅ© khà sắc bén của NgÆ°á»i chÃnh là : “Thánh à Chúaâ€. NgÆ°á»i suy nghÄ©, nói năng, hà nh Ä‘á»™ng bất cứ Ä‘iá»u gì cÅ©ng là để theo Thánh à Cha. ChÃnh trong cÆ¡n cám dá»— khốc liệt nhất của NgÆ°á»i trÆ°á»›c cái chết, NgÆ°á»i cÅ©ng chỉ thốt lên: “Cha Æ¡i, nếu được, xin cho chén nà y rá»i khá»i con. NhÆ°ng xin đừng theo ý con, mà theo ý Cha†(Mt 26,39).
Muốn vâng theo ý Cha, cần phải cầu nguyện và ăn chay, hy sinh và hãm mình. TrÆ°á»›c khi chịu ma quá»· cám dá»—, Äức Giêsu đã chẳng ăn chay, cầu nguyện suốt bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y đó sao?
Mùa chay là mùa dá»n mình để chiến đấu vá»›i các cÆ¡n cám dá»—. Cám dá»— từ ma quá»·, từ nÆ¡i ngÆ°á»i khác, và nhất là từ ngay chÃnh bản thân. Có bao nhiêu giác quan là có bấy nhiêu cá»a ngõ cho cám dá»— Ä‘i và o.
Nếu so sánh vÅ© khà để chiến đấu vá»›i cÆ¡n cám dá»— là “cung và tên†thì “cung†chÃnh là lòng khiêm tốn nháºn mình yếu hèn cầu nhá» Æ¡n Chúa, và “tên†chÃnh là ý chà cÆ°Æ¡ng quyết nói “Không†trÆ°á»›c cÆ¡n thá» thách. Trong các kế sách để thắng cám dá»— chỉ có duy nhất má»™t diệu kế. Äó là kế “Äà o vi thượng sáchâ€.
Dù bầu trá»i Ä‘en mênh mông bao trùm địâ cầu, thì trong má»™t bỠđá nà o đó, canh hoa mảnhmai vẫn hồn nhiêu nÆ¡ trong đêm khuya. Canh hoa má»ng manh là thê mà sao dÅ©ng mạnh hÆ¡n tâm hồn chúng ta nhiá»u quá! nếu hoa lá là ngôn sứ của thiên Chúa, thì sứ Ä‘iệp của chúng là : Hãy má»m mại để cho Lá»i Chúa Ä‘Æ°a chúng ta vượt qua đêm mÆ°a bão của cám dá»—, thá» thách. Và ngà y mai trá»i lại sáng.
***
Lạy Chúa, ai trong chúng con cÅ©ng có những kinh nghiệm của những sa ngã tồi tệ. Sa ngã nà y chÆ°a vá»±c dáºy được, thì sa ngã khác lại vùi dáºp chúng con xuống.
Xin cứu giúp chúng con và ban cho chúng con tình thần kiên vững của Äức Kitô, luôn sống theo Lá»i Chúa và tuan theo Thánh ý NgÆ°á»i. Amen. [Mục Lục]
13. Cám dỗ của ngà y hôm nay – An Phong
Lá»i Chúa hôm nay Ä‘Æ°a chúng ta vá» nguồn cá»™i của thân pháºn con ngÆ°á»i: tá»™i lá»—i. Nguyên tổ Adong, Evà đã sa chÆ°á»›c cám dá»— của Satan, và tá»™i lá»—i đã Ä‘á»™t nháºp và o thế gian. ChÃnh đó là nguyên nhân của biết bao khốn cá»±c trong cuá»™c sống nhân loại: "Chỉ vì má»™t ngÆ°á»i, tá»™i lá»—i đã xâm nháºp trần gian, và tá»™i lá»—i gây nên sá»± chết; nhÆ° thế, sá»± chết đã lan trà n tá»›i má»i ngÆ°á»i, bởi vì má»i ngÆ°á»i đã phạm tá»™i" (bà i Ä‘á»c 2).
NhÆ°ng Lá»i Chúa hôm nay không dừng lại ở vấn Ä‘á» tá»™i lá»—i, mà muốn trình bà y cho chúng ta biết Æ n Cứu Ä‘á»™ trong Äức Giêsu Kitô… "… nhá» má»™t ngÆ°á»i thá»±c hiện lẽ công chÃnh, má»i ngÆ°á»i cÅ©ng được Thiên Chúa cho trở nên công chÃnh, nghÄ©a là được sống" (Bà i Ä‘á»c 2).
Äây là má»™t lá»i khẳng định có liên quan đến tất cả nhân loại: tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u bị chi phối dÆ°á»›i quyá»n lá»±c của tá»™i lá»—i; chỉ có má»™t con Ä‘Æ°á»ng giải thoát dà nh cho con ngÆ°á»i, đó lÃ Æ n Cứu Ä‘á»™ trong Äức Giêsu Kitô.
Con Ä‘Æ°á»ng mà cả nhân loại đã Ä‘i và đã thất bại, thì nay chÃnh Äức Giêsu đã Ä‘i lại con Ä‘Æ°á»ng đó, con Ä‘Æ°á»ng là m ngÆ°á»i, chấp nháºn má»i tá»™i lụy của con ngÆ°á»i; và Ngà i đã chiến thắng cám dá»— của Satan.
Cám dá»— ngà y hôm nay cÅ©ng vẫn còn đầy dẫy: đó là những cám dá»— của nẻo Ä‘Æ°á»ng Satan, cám dá»— muốn theo cách thức của Satan để giải quyết cuá»™c Ä‘á»i mình, cám dá»— tìm niá»m vui và sá»± thà nh đạt cuá»™c Ä‘á»i trong lạc thú, quyá»n lá»±c và của cải.
NgÆ°á»i kitô hữu chỉ có thể chiến thắng Satan khi hiệp thông và o cuá»™c chiến thắng của Äức Giêsu; nhá» tin và o sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Lá»i Chúa, trông cáºy nÆ¡i quyá»n năng của Ngà i, và hết lòng yêu mến phụng thá» Ngà i: “NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i miệng Thiên Chúa phán ra".
"NgÆ°Æ¡i chá»› thá» thách Thiên Chúa là Chúa của ngÆ°Æ¡i ngÆ°Æ¡i phải thá» lạy Thiên Chúa là Chúa của ngÆ°Æ¡i". (Chúa Giêsu muốn nhắc nhủ ngÆ°á»i bị cám dá»— những lá»i nà y)
Hỡi con nhỠcủa Cha
Cha ở đây, Cha đâu có bỠcon
Sao con kém tin thế!
Con đã quá tự phụ!
Con vẫn còn tin cáºy ở con!
Nếu con muốn lướt thắng tất cả các chước cám dỗ,
Mà không sa ngã, không suy nhược,
Con phải ý thức rằng con chưa đủ vững mạnh,
Con phải để mình được dẫn dắt
nhÆ° má»™t trẻ nhá», hỡi con nhá» của Cha!
…
Con phải rất bé nhá», hoà n toà n bé nhá»
Vì Cha chỉ yêu thÆ°Æ¡ng những trẻ nhá».
Michel Quoist
14. Hãy chá»n Chúa – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Có má»™t ngÆ°á»i nói vá»›i tôi: Cô A hay cám dá»— các cha, các thầy lắm đấy!
Tôi nói: cha, thầy là m sao cám dá»— được, vì hỠđã chá»n Chúa hÆ¡n má»i quyến rÅ© trần gian rồi. HỠđâu còn thèm những Ä‘am mê trần tục.
NgÆ°á»i ấy nói: NhÆ°ng váºy mà cÅ©ng khối cha, thầy bị cám dá»— đấy.
Tôi nói: Thá»±c ra, nếu “Bụt ở trên cao, gà nà o dám mổâ€. Sở dÄ© có những ngÆ°á»i bị sa ngã là há» tá»± bÆ°á»›c xuống nên má»›i bị sa và o sá»± dữ. Nếu “Bụt†cứ ở trên cao, thì gà đâu vá»›i được. Nếu những ngÆ°á»i Ä‘i tu không tá»± mình mở Ä‘Æ°á»ng để xuống thì các cô đâu dám đến gần, và cÅ©ng chẳng cám dá»— nà o là m gì được các ngà i.
Và dụ:
+ Nhiá»u lần tôi vẫn Ä‘i qua biết bao hà ng quán, há» bà y bán đủ thứ bánh, đủ thứ đồ ăn, nhÆ°ng tôi không thèm, thì những cái bầy ra ấy cÅ©ng bằng không. Chúng chả có giá trị gì nếu bản thân tôi không có nhu cầu.
+ Nhiá»u lần tôi vẫn Ä‘i qua những con phố vá»›i biết bao cô gái đứng Ä‘Æ°á»ng nhÆ°ng không phải ai Ä‘i Ä‘Æ°á»ng cÅ©ng dừng lại để mua vui. Chúng chẳng cám dá»— được ai, nếu má»™t ai đó không tá»± mình dừng lại để mua vui.
Thá»±c ra, thế gian thì muôn mà u muôn vẻ. Thế gian bà y ra trÆ°á»›c mắt biết bao cao lÆ°Æ¡ng mỹ vị. NhÆ°ng không phải loại nà o cÅ©ng phù hợp, cÅ©ng có lợi cho cÆ¡ thể, thế nên phải biết chá»n lá»c, biết dùng những cái được phép cho cÆ¡ thể khá»e mạnh, cho tâm hồn thanh sạch.
Thế nhÆ°ng, con ngÆ°á»i thÆ°á»ng tham lam ôm đồm. ThÃch má»i sá»±, thÃch má»i cái. Dù biết rằng nó chẳng có lợi cho con ngÆ°á»i. Dù biết rằng có thể gây nên tai há»a chết ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i vẫn thÃch cái má»›i, cái lạ nên tá»± mình sa và o sá»± dữ và chết trong Ä‘am mê tá»™i lá»—i.
Trong muôn và n cám dá»— thì cám dá»— vá» danh lợi thú dá»… đánh đổ lòng ngÆ°á»i nhất. Äó cÅ©ng chÃnh là ba nguyên nhân gây nên biết bao khổ Ä‘au cho nhân thế. Vì nó mà nhiá»u ngÆ°á»i “thân tà n ma dạiâ€, đánh mất tình ngÆ°á»i. Vì nó mà bao gia đình Ä‘au khổ, chia ly. Nhìn và o xã há»™i, ở nÆ¡i nà y nÆ¡i kia Ä‘ang xảy ra những bất hoà , tranh chấp, có khi giết hại lẫn nhau và là m khổ cuá»™c Ä‘á»i nhau cÅ©ng chỉ vì tiá»n, tình và quyá»n. Ngay trong gia đình cÅ©ng có thể bị đảo lá»™n những ná» nếp gia phong bởi quá tôn thá» nó. Con cái bá» cha mẹ, cha mẹ từ chối con cái. Vợ kết án chồng, chồng ruồng bá» vợ. Anh em bạn hữu bất hoà vá»›i nhau cÅ©ng chì vì tình, vì tiá»n và vì quyá»n. Vì nó mà ngÆ°á»i ta chà đạp lên nhau, ngÆ°á»i ta là m khổ nhau và là m hại lẫn nhau.
Ở Ä‘á»i, có những kẻ vì tiá»n mà mê muá»™i. Có những ngÆ°á»i vì tình mà hoá dại. Có những ngÆ°á»i vì quyá»n mà đánh mất tÃnh ngÆ°á»i. HỠđã sa và o cạm bẫy dẫu biết rằng: “má»™t phút huy hoà ng Ä‘au khổ cả Ä‘á»iâ€. Há» vẫn nhắm mắt để tìm hạnh phúc dẫu thoáng qua trong những danh lợi thú trần gian.
Ma qủy năm xÆ°a cÅ©ng bà y ra trÆ°á»›c mắt Chúa Giêsu những thứ rất hấp dẫn vá» danh lợi thú. Nó đã má»i má»c Chúa ăn Ä‘i để quay lÆ°ng lại vá»›i Chúa Cha nhÆ° Adam đã là m năm xÆ°a. Nó hÆ°á»›ng mở cho Chúa má»™t tÆ°Æ¡ng lai đầy hứa hẹn không chỉ có của ăn dÆ° đầy từ những hòn đất, hòn đá cÅ©ng biến thà nh của ăn. Nó còn hứa hẹn cho Chúa nắm gá»n trong tay cả và dân thiên hạ. Có kẻ hầu ngÆ°á»i hạ. Có cÆ¡ há»™i hưởng dùng má»i vinh hoa phú quý trần gian.
NhÆ°ng xem ra Chúa Giêsu đã không có những nhu cầu ấy. Ngà i cần Thiên Chúa và tìm kiếm thá»±c thi ý Chúa hÆ¡n là những phù hoa trần gian. Ngà i đến trần gian không phải vì những thứ ấy mà là vì muốn ý Chúa Cha nên trá»n. Những cám dá»— ấy dù được bà y ra tháºt hấp dẫn nhÆ°ng chỉ là sản phẩm của ma quá»· nên thÆ°á»ng là gỉa tạo và mau qua. Chỉ có Thiên Chúa má»›i là tháºt, má»›i trÆ°á»ng tồn qua má»i thá»i gian nếu con ngÆ°á»i biết vâng nghe lá»i Thiên Chúa.
Có má»™t Ä‘iá»u là chúng ta thÆ°á»ng Ä‘i ngược lại vá»›i chá»n lá»±a của Chúa Giêsu. Chúa Giêsu đã khÆ°á»›c từ danh lợi thú mau qua để chá»n vâng theo thánh ý Chúa Cha, còn chúng ta lại tá»± Ä‘i tìm danh lợi thú mà sẵn sà ng bá» Chúa, bá» lá» luáºt của Chúa. Nhiá»u ngÆ°á»i đã vì danh lợi thú mà bán rẻ lÆ°Æ¡ng tâm, mà xem thÆ°á»ng đạo lý, và bất chấp luáºt Chúa. ChÃnh vì những danh lợi thú mà nhân loại đã gây nên biết bao tang thÆ°Æ¡ng cho nhau qua lÆ°á»ng gạt, tranh già nh, có khi còn giết hại lẫn nhau.
Sứ Ä‘iệp lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i chúng ta “hãy chá»n Chúaâ€. Hãy chá»n Chúa thay vì mải mê Ä‘i chá»n những ảo ảnh trần gian. Hãy chá»n Chúa để mang lại má»™t thế giá»›i thanh bình thay cho má»™t thế giá»›i chiếm Ä‘oạt, tranh già nh lẫn nhau. Xin đừng vì những danh lợi thú mau qua mà chà đạp lên nhau và gây Ä‘au khổ cho nhau. Ước gì má»—i ngÆ°á»i chúng ta luôn biết tâm niệm: “tiên và n hãy tìm kiếm NÆ°á»›c Thiên Chúa còn những sá»± khác hãy để Thiên Chúa định liệu phần tốt nhất cho taâ€. Amen. [Mục Lục]
15. Vượt thắng cám dỗ – Lm Giuse Nguyễn Hữu An
TrÆ°á»›c khi bắt đầu sứ vụ rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu được Thánh Thần thúc đẩy Ä‘i và o hoang địa. Sau bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y ăn chay và cầu nguyện, NgÆ°á»i cảm thấy đói. Satan xuất hiện, mon men lại gần để cám dá»—. Chúa đã chiến thắng Satan bằng sức mạnh Thánh Thần và Lá»i Thiên Chúa.
- Ba cơn cám dỗ
- CÆ¡n cám dá»— I phát xuất từ cái đói. Ma quá»· gợi ý cho Chúa Giêsu “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy truyá»n cho những hòn đá nà y hóa bánh Ä‘i†(Mt 4,3). CÆ¡n cám dá»— vá» bánh nói lên Æ°á»›c muốn căn bản nhất là bản năng sinh tồn của con ngÆ°á»i. Thân xác vá»›i những khát khao thèm muốn luôn đòi há»i phải được nuôi nấng, chiá»u chuá»™ng và vá»— vá».
- Trong cÆ¡n cám dá»— II, ma quá»· Ä‘Æ°a Chúa Giêsu lên thượng đỉnh Ä‘á»n thá» và nói: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy gieo mình xuống coi! Bởi đã có lá»i chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyá»n cho thiên sứ lo cho bạn, thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khá»i vấp chân và o đá†(Mt 4,5). Ma quá»· dùng Tv 91,11 để gợi ý cho Chúa Giêsu nhảy từ nóc Ä‘á»n thá» xuống, xem Thiên Chúa có biểu lá»™ quyá»n năng của NgÆ°á»i hay không. Cám dá»— thách đố Thiên Chúa biểu lá»™ quyá»n năng để tìm vinh quang cá nhân. Äó là bản năng đối kháng lại những giá»›i hạn của cuá»™c sống nhân sinh. Con ngÆ°á»i thÆ°á»ng muốn quên Ä‘i những Ä‘iá»u kiện sinh sống giá»›i hạn của mình. Há» muốn cất cánh bay lên cõi thần tiên bằng men rượu, ma túy, lạc thú…
- Trong cÆ¡n cám dá»— III, ma quá»· Ä‘em Chúa Giêsu lên má»™t ngá»n núi cao và chỉ cho NgÆ°á»i thấy các nÆ°á»›c thiên hạ và các thứ phú quý, rồi nói: “Tôi sẽ cho ông tất cả những cái ấy, nếu ông sấp mình thá» lạy tôi…†(Mt 4,9). Má»™t cÆ¡n cám dá»— đã hằng theo Ä‘uổi dân Israel, chẳng những trong thá»i gian hà nh trình sa mạc mà cả khi định cÆ° trên đất Palestina. Äó là thá» lạy các tà thần mong được già u sang, quyá»n thế, có khả năng thống trị các quốc gia khác. Bản năng thống trị, cái “ý chà quyá»n lá»±c†nằm sẵn trong má»—i má»™t con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng muốn cai trị và sai khiến những ngÆ°á»i yếu hÆ¡n mình. XÆ°a dân Do thái đã tạc tượng bò và ng và thá» lạy nó. Ngà y nay, ngẫu tượng hay bò và ng chÃnh là tiá»n tà i, danh vá»ng, lạc thú, váºt chất, tiện nghi, sắc dục.
Ba cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu Ä‘á»u đã bắt đầu bằng chữ “nếuâ€. Chúng khởi sá»± bằng má»™t lý luáºn vá»›i những lý do có vẻ chÃnh đáng, hợp lý và đáng ao Æ°á»›c để tấn công và o những đòi há»i của bản năng con ngÆ°á»i Giêsu.
Tuy là ba cÆ¡n cám dá»—, nhÆ°ng vẫn chỉ là má»™t. Bởi trá»ng tâm của vấn Ä‘á» chÃnh là gieo rắc sá»± khủng hoảng của niá»m tin. Chúa Giêsu bị cám dá»— nghi ngá» vá» căn tÃnh Con Thiên Chúa của chÃnh mình. Cả ba Phúc âm Mátthêu, Máccô, Luca Ä‘á»u mô tả cÆ¡n cám dá»— ngay sau khi Chúa chịu phép Rá»a ở sông GioÄ‘an, và có tiếng từ trá»i phán “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»i†(Mt 3.17). Ma qủy cám dá»— Chúa Giêsu quay lÆ°ng lại vá»›i sứ mạng đã nháºn từ nÆ¡i Chúa Cha (GLTC #394).
CÆ¡n cám dá»— Chúa Giêsu cÅ©ng giống nhÆ° cÆ¡n cám dá»— của AÄ‘am và Eva trong bà i Ä‘á»c má»™t (St 2,7-9;3,1-7). Ma qủy gieo sá»± nghi ngá» và mất niá»m tin nÆ¡i những kẻ được gá»i là con cái Thiên Chúa. Qua bản năng ăn uống thèm khát của thể xác, nó khÆ¡i dáºy bản năng phản kháng bất tuân lệnh Chúa và sau cùng, con ngÆ°á»i sa ngã ở “ý chà quyá»n lá»±câ€, bản năng đòi bá chủ và thống trị vì muốn ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa.
Thụ tạo đầu tiên trong hà ng các thiên thần đối diện với cám dỗ là Lucifer. Không vượt qua được cơn cám dỗ, Lucifer đã trở thà nh Satan.
Thụ tạo đầu tiên trong con ngÆ°á»i là AÄ‘am và Evà cÅ©ng đã nếm mùi cám dá»—. Và hai Nguyên Tổ nà y cÅ©ng đã gục ngã thảm thÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c cám dá»—.
NhÆ° váºy cám dá»— là má»™t cái gì hết sức mạnh mẽ, hết sức lôi cuốn, và rất khó chống cá»±.
Chúa Giêsu sau khi đã trải qua những cám dá»— và thắng các cám dá»— cÅ©ng thấy được Ä‘iá»u nà y, nên NgÆ°á»i đã dạy các môn đệ không được coi thÆ°á»ng bằng cách dá»±a và o sức lá»±c, tà i trÃ, và khả năng của riêng mình. NgÆ°á»i dạy phải cầu nguyện và xin Æ¡n Chúa Thánh Thần: “Xin chá»› để chúng con sa chÆ°á»›c cám dá»—. NhÆ°ng cứu chúng con khá»i sá»± dữâ€.
- Sức mạnh nà o giúp vượt thắng cám dỗ?
Cả ba Phúc Âm Ä‘á»u Ä‘á» cáºp đến má»™t chi tiết rất thú vị, đó là Chúa Giêsu không Ä‘i và o hoang địa má»™t mình, nhÆ°ng mà NgÆ°á»i Ä‘i cùng vá»›i Chúa Thánh Thần.
- “Bấy giá» Äức Giêsu được Thần Khà dẫn và o hoang địa, để chịu quá»· cám dỗ†(Mt 4,1)
- “Thần Khà liá»n đẩy NgÆ°á»i và o hoang địa. NgÆ°á»i ở trong hoang địa bốn mÆ°Æ¡i ngà y, chịu Satan cám dá»—, sống giữa loà i dã thú, và có các thiên sứ hầu hạ NgÆ°á»i†(Mc 1,12-13).
- “Äức Giêsu được đầy Thánh Thần, từ sông GioÄ‘an trở vá». Suốt bốn mÆ°Æ¡i ngà y, NgÆ°á»i được Thánh Thần dẫn Ä‘i trong hoang địa và chịu quá»· cám dỗ†(Lc 4,1-2).
Khi và o hoang địa, khi bị ma quá»· cám dá»—, Chúa Giêsu cần đến sá»± nâng đỡ của Chúa Thánh Thần. Chúa Giêsu đã dá»±a và o sức mạnh của Chúa Thánh Thần và Lá»i của Thiên Chúa để đối đáp vá»›i ma quá»· và đã chiến thắng.
Khi chúng ta lâm và o những cuộc thỠthách, phải đối diện với những mưu chước của Satan, rất cần ơn Chúa Thánh Thần trợ lực. Chúa Giêsu mà còn cần đến Chúa Thánh Thần nữa, thì huống hồ là chúng ta.
Cần phải cầu nguyện (Lc 22,40; Cv 2,42; LGTC # 2612,2742). Nhá» cầu nguyện, Chúa Giêsu đã không cô Ä‘Æ¡n má»™t mình, nhÆ°ng “được Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn†(Mt 4,1). Nhá» cầu nguyện chúng ta được liên kết vá»›i sức mạnh của Thánh Thần và vá»›i các thánh trên trá»i.
Vai trò của Chúa Thánh Thần tháºt quan trá»ng trong Ä‘á»i sống của chúng ta. Những lúc bị cám dá»—, những khi sống trong cô Ä‘Æ¡n, buồn chán và thất vá»ng…hãy cáºy trông và khẩn cầu vá»›i Chúa Thánh Thần xin Æ¡n phù trợ. Chúa Giêsu đã hứa: “Äấng Bảo Trợ là Thánh Thần mà Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Äấng đó sẽ dạy các con má»i Ä‘iá»u†(Ga 14,26).
- Cầu khẩn và kêu xin Chúa Thánh Thần bằng cách nà o?
- Khi thằng quá»· dâm ô xúi tôi mở những emails lạ, dụ dá»— tôi tò mò Ä‘i và o những websites của TrÆ° Bát Giá»›i… Tôi phải mau mắn và thà nh tâm xin Chúa Thánh Thần soi lòng mở trà để tôi nháºn ra rằng: “Ai nhìn ngÆ°á»i phụ nữ mà thèm muốn, thì trong lòng đã ngoại tình vá»›i ngÆ°á»i ấy rồi. Nếu mắt phải của anh là m cá»› cho anh sa ngã, thì hãy móc mà ném Ä‘i; vì thà mất má»™t phần thân thể, còn hÆ¡n là toà n thân bị ném và o hoả ngục (Mt 5,28-29).
- Khi thằng quá»· gian dối xúi tôi nói dóc, nói xạo, nói quanh co, nói sai sá»± tháºt, lừa bịp thiên hạ … tôi phải láºp tức xin Chúa Thánh Thần ban Æ¡n khôn ngoan để tôi có thể nhá»› lá»i của Chúa Giêsu phán dạy tôi rằng: “Há»… ‘có’ thì phải nói ‘có’, ‘không’ thì phải nói ‘không.’ Thêm thắt Ä‘iá»u gì là do ác quá»· mà ra!†(Mt 5,37).
- Khi thằng quá»· kiêu căng, ngạo mạn xúi tôi phê bình chỉ trÃch ngÆ°á»i nà y, xét Ä‘oán ngÆ°á»i kia, lên án ngÆ°á»i nỠ… thì tôi phải láºp tức xin Chúa Thánh Thần giúp tôi nhá»› rằng: “Anh em đừng xét Ä‘oán, thì anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét Ä‘oán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa lên án†(Lc 6,37).
- Khi bị thằng quá»· dâm ô xúi tôi ly dị, bá» chồng, phụ vợ, là m giấy ly dị giả … tôi phải cầu xin vá»›i Chúa Thánh Thần ngay để Ngà i giúp cho tôi hiểu rằng “[Tôi và ngÆ°á»i bạn Ä‘á»i của tôi] không còn là hai [nữa], nhÆ°ng chỉ là má»™t xÆ°Æ¡ng má»™t thịt. Váºy, sá»± gì Thiên Chúa đã phối hợp, loà i ngÆ°á»i không được phân ly†(Mc 10,8-9).
- Khi thằng quá»· kiêu căng xúi tôi khoe khoang, tá»± kiêu tá»± đại … thì tôi xin Chúa Thánh Thần nhắc nhở cho tôi rằng: “Kiêu hãnh Ä‘i liá»n vá»›i ô nhục … kiêu căng Ä‘Æ°a đến sụp đổ, ngạo mạn dẫn đến té nhà o†(Cn 11,2; 16,18).
- Khi thằng quá»· giáºn há»n xúi tôi giáºn ngÆ°á»i nà y, ghét ngÆ°á»i kia, thù ngÆ°á»i nỠ… thì tôi phải cần đến sá»± trợ lá»±c của Chúa Thánh Thần, xin Ngà i soi sáng để tôi hiểu rằng: “Ai giáºn anh em mình, thì đáng bị Ä‘Æ°a ra toà . Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị Ä‘Æ°a ra trÆ°á»›c Thượng Há»™i Äồng. Còn ai chá»i anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lá»a hoả ngục thiêu đốt (Mt 5,22).
- Khi thằng quá»· dâm dục xúi bẩy tôi Ä‘i ngoại tình, ăn chÆ¡i trác táng, quan hệ bừa bãi … tôi phải van nà i Chúa Thánh Thần, xin Ngà i nhắc nhở cho tôi nhá»› rằng: “Thân xác [của con] là Äá»n Thá» của [Ta đấy nhé! Chá»› có là m cho nó ra ô uế!]†(1 Cr 6,19). (x. Suy niệm Mùa Chay, Lm Ansgar Phạm TÄ©nh).
Sau khi chịu phép Rá»a tá»™i để trở nên má»™t Kitô hữu, chúng ta dấn thân và o Ä‘á»i vá»›i nhiá»u thá» thách của niá»m tin, phải chịu nhiá»u cám dá»— của pháºn ngÆ°á»i lữ thứ. Nếu chúng ta tin rằng “Thiên Chúa đã tuôn đổ đầy trà n Æ¡n Thánh Thần xuống trên chúng ta, nhá» Äức Giêsu Kitô, Äấng cứu Ä‘á»™ chúng ta†(Tt 3,6) thì hãy vững tâm và tin tưởng tuyệt đối và o quyá»n năng của Chúa Thánh Thần. Ngà i sẽ không bao giá» xa rá»i chúng ta đâu! Äiá»u quan trá»ng là chúng ta có thánh tâm để cầu xin và nhá» cáºy Ngà i, hay là không thôi!
Hãy tin tưởng và trông cáºy và o Chúa Thánh Thần. Bảy hồng ân của Chúa Thánh Thần luôn trao ban cho ngÆ°á»i: Æ¡n khôn ngoan, Æ¡n hiểu biết, Æ¡n nháºn thức, Æ¡n chỉ bảo, Æ¡n dÅ©ng mạnh, Æ¡n thánh thiện và ơn kÃnh sợ Thiên Chúa.
Hãy mở rá»™ng tâm hồn đón nháºn Æ¡n Chúa Thánh Thần và hăng hái cá»™ng tác vá»›i chÆ°Æ¡ng trình của Ngà i, nhỠđó “Hoa trái của Thần Thần là bác ái, hoan lạc, bình an, nhẫn nhục, nhân háºu, từ tâm, trung tÃn, hiá»n hòa, tiết độ†(Gl 5,22-23) sẽ trà n đầy trong tâm hồn và đá»i sống của chúng ta.
Việc gặp gỡ Chúa Thánh Thần rất dá»… dà ng. Chỉ cần hồi tâm lại, ý thức Ngà i Ä‘ang hiện diện ngay trong bản thân mình, và muốn được tan hòa và o trong Ngà i. Chúa Thánh Thần sẽ mở tung cánh cá»a Ãch ká»·. Ngà i sẽ phá tan cánh cá»a hẹp hòi. Ngà i sẽ ban thêm sức mạnh. Ngà i sẽ quét sạch má»i lá»›p bụi bặm rêu phong. Ngà i sẽ đổ trà n và o hồn chúng ta nguồn sống má»›i giúp chúng ta chiến thắng má»i cám dá»— và hăng hái lên Ä‘Æ°á»ng.
Hãy cầu nguyện vá»›i Chúa Thà nh Thần bằng tâm tình của Thánh Augustinô : "Lạy Chúa là vẻ đẹp ngà n Ä‘á»i, vẻ đẹp cổ xÆ°a nhÆ°ng vẫn luôn luôn má»›i mẻ. Con đã chạy tìm những cái đẹp bên ngoà i vốn chỉ là phản ánh èo uá»™t của vẻ đẹp vÄ©nh hằng. Chúa là vẻ đẹp vÄ©nh hằng ở trong con thì con lại không kiếm tìm. Vì thế, xin Chúa cho con biết trở vá» vá»›i chÃnh lòng mình má»—i ngà y, để ở đó con gặp được Chúa, hÃt thở Chúa. Con đón nháºn dòng nÆ°á»›c ân sủng và lòng con được đốt cháy ngá»n lá»a Thánh Thần. Amen.". [Mục Lục]
16. Phương thế chiến thắng cám dỗ
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Phụng vụ Giáo hội đã bước và o Mùa Chay Thánh.
Mùa Chay trải dà i 40 ngà y. Thá»i gian nà y nhắc lại 40 năm của dân Israel trong sa mạc trÆ°á»›c khi đến Äất hứa, 40 ngà y ngôn sứ Êlia ở trên núi Horeb, 40 ngà y Chúa Giêsu ăn chay cầu nguyện trong hoang địa.Thá»i gian 40 ngà y là con số tượng trÆ°ng nói lên thá»i gian thá» thách và thanh luyện.Trên con Ä‘Æ°á»ng vá» NÆ°á»›c Trá»i, chúng ta trải qua những thá» thách và thanh luyện.Thá»i gian 40 ngà y chay tịnh tháºt quà giá để má»—i ngÆ°á»i nhìn lại bản thân, đánh giá lại chÃnh mình để sám hối canh tân.
Hà ng năm, Phúc Âm Chúa Nháºt I Mùa Chay Ä‘á»u nói vá» cám dá»—. Chúa Giêsu và o hoang địa. Sau 40 đêm ngà y ăn chay và cầu nguyện, Satan xuất hiện và cám dá»—. Chúa Giêsu đã chiến thắng Satan.
- Chịu cám dỗ
Là m ngÆ°á»i ở Ä‘á»i là chấp nháºn thân pháºn chịu cám dá»—. Thánh Kinh đã ghi nháºn, từ buổi đầu sáng tạo đã có cám dá»—. Thụ tạo đầu tiên trong hà ng các thiên thần đối diện vá»›i cám dá»— là Lucifer, má»™t thiên thần sáng láng đã không vượt qua được cÆ¡n cám dá»—, và đã trở thà nh Satan tăm tối. Tiếp đến, thụ tạo đầu tiên trong con ngÆ°á»i là Adong và Evà cÅ©ng đã nếm mùi cám dá»—. Nguyên Tổ đã gục ngã thảm thÆ°Æ¡ng trÆ°á»›c cám dá»— cho nên Ä‘au khổ sá»± chết đã trà n và o thế gian.Trong hà nh trình vá» Äất Hứa, dân Israel Ä‘i trong sa mạc và đã gặp nhiá»u cám dá»—: cám dá»— trở lại Ai cáºp để có bánh ăn; cám dá»— thá» tượng con bê và ng; cám dá»— thá» thách Thiên Chúa.Vua Äavit sa ngã trÆ°á»›c cám dá»— sắc dục nên đã phạm tá»™i cÆ°á»›p vợ của Uria và đã giết chết ngÆ°á»i anh em nà y.GiuÄ‘a Iscariốt chỉ vì tham tiá»n nên đã phản bá»™i Thầy và bán Thầy giá 30 đồng bạc bằng nụ hôn giả dối…Các chÆ°á»›c cám dá»— của Satan Ä‘á»u chung quy vá» ba mục tiêu: danh, lợi, thú.
Thiên Chúa cho phép ma qủy cám dá»— để thá» thách xem con ngÆ°á»i ta có trung tÃn hay không, và để cho con ngÆ°á»i có cÆ¡ há»™i láºp công phúc, để há» có thể chứng minh đức tin của mình.
Thiên Chúa cho có sá»± cám dá»— để cho con ngÆ°á»i phấn đấu thanh luyện mình, và đồng thá»i, khi Ngà i cho phép nhÆ° thế, ma qủy cÅ©ng lợi dụng triệt để mà cám dá»— con ngÆ°á»i. Má»—i ngà y, chúng bà y ra những chÆ°á»›c Ä‘á»™c mÆ°u thâm, má»—i lúc má»™t tinh vi xảo quyệt, lắt léo khôn khéo để cám dá»— ngÆ°á»i ta.
Thiên Chúa ban Æ¡n thêm sức để con ngÆ°á»i chúng ta có thể chống lại những cÆ¡n cám dá»— ấy. Không khi nà o Chúa để con ngÆ°á»i phải chịu những cÆ¡n cám dá»— qúa sức mình chịu Ä‘á»±ng được. NhÆ° váºy, chúng ta phải chiến đấu vá»›i những cÆ¡n cám dá»—. Äiá»u cần thiết là chúng ta phải phân định được ma qủy vá»›i những hà nh Ä‘á»™ng cám dá»— xấu xa của nó để chống trả và xa lánh.
- Ma qủy thÆ°á»ng cám dá»— nhÆ° thế nà o?
Ma quá»· lừa dối con ngÆ°á»i.Ai cÅ©ng có trà khôn, biết phân biệt Ä‘iá»u nà o là xấu, là nguy hại và chẳng nên là m. NhÆ°ng ma qủy lừa dối cho rằng việc là m đó là có lợi, là cần thiết nên ngÆ°á»i ta má»›i dấn sâu và o. Khi cám dá»— Evà , ma qủy không nói rằng ăn trái cấm đó là chống lại Thiên Chúa, nó chỉ nói rằng ăn trái nà y thì Bà sẽ được trở nên thông minh nhÆ° Thiên Chúa. Có nhiá»u ngÆ°á»i bÆ°á»›c và o nghiện ngáºp bằng những phút giây sảng khoái thăng hoa lừa dối. Nếu ngÆ°á»i ta biết sá»± xấu xa của tá»™i thì có lẽ không ai lại Ä‘i phạm tá»™i, nhÆ°ng ngÆ°á»i ta tưởng lầm, hoặc bị cám dá»— coi đó là hạnh phúc. Nếu ngÆ°á»i ta nhìn thấy những hình khổ nÆ¡i há»a ngục thì chằng ai dám phạm tá»™i. Ma qủy khiến ngÆ°á»i ta phạm tá»™i bằng cách dẫn ngÆ°á»i ta má»™t cách từ từ. Không khi nà o có ai có thể phạm tá»™i trá»ng ngay tức khắc, tá»™i trá»ng chỉ bắt đầu bằng những tá»™i nhẹ. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói, khi còn bé ăn trá»™m má»™t qủa trứng, rồi khi lá»›n lên sẽ ăn trá»™m cả má»™t con bò. Những tá»™i trá»ng bắt đầu từ những nết xấu hay những tá»™i nho nhá». Ma qủy cÅ©ng váºy, nó dẫn dắt ngÆ°á»i ta từ chá»— tưởng chừng vấp phạm những Ä‘iá»u nhá» tá»›i phạm những Ä‘iá»u lá»›n. Không ai nghiện thuốc ngay từ Ä‘iếu hút đầu tiên, không ai nghiện rượu ngay khi uống chén đầu tiên. NhÆ°ng dần dần nếu láºp Ä‘i láºp lại nhiá»u lần sẽ dẫn đến chá»— nghiện ngáºp (x. Buồn vui cùng kiếp ngÆ°á»i, ÄTGM Ngô Quang Kiệt, trang 33).
Chuyện kể rằng: khi ông Nôe trồng nho, Satan lấy là m lạ nên tiến lại gần há»i:
- Ông đang trồng cây gì thế?
- Cây nho.
- Nó có lợi gì không?
- Có chứ. Trái nó vừa đẹp mắt, vừa ngon miệng. Từ trái nho ta còn có thể là m ra rượu giúp lòng ngÆ°á»i hÆ°ng phấn nữa.
- Váºy thì để tôi giúp ông.
Satan liá»n giết má»™t con chiên, má»™t con sÆ° tá», má»™t con lừa và má»™t con heo. Lấy máu của chúng tÆ°á»›i gốc cây nho. Thế là cây nho lá»›n nhanh. Nôe lấy trái nho là m rượu.
Từ đó trở Ä‘i khi ngÆ°á»i ta uống má»™t chút rượu và o thì sẽ vui vẻ dá»… thÆ°Æ¡ng nhÆ° con chiên; uống thêm chút nữa thì mạnh bạo nhÆ° sÆ° tá»; nếu uống thêm thì sẽ ngu nhÆ° lừa; nếu uống nữa thì... hoà n toà n nhÆ° con heo váºy. (Truyện cổ NÆ°á»›c Pháp).
Ma quá»· luôn lừa dối con ngÆ°á»i. Chúng ta phải luôn cảnh giác.
- Phương thế chiến thắng cám dỗ.
Noi gương Chúa Giêsu, chúng ta phải biết chống cự lại những cơn cám dỗ. Muốn chống lại, phải có những phương thế để có thể chiến thắng.
a. Lá»i Chúa.
Ma qủy cám dá»— Chúa Giêsu từ những Ä‘iá»u thÆ°á»ng nhất là cÆ¡m bánh hà ng ngà y. Chúa nhịn ăn 40 đêm ngà y, đói thì cần ăn, đó là điá»u rất đổi bình thÆ°á»ng.Ma qủy lợi dụng Ä‘iá»u đó để cám dá»—, sau đó má»›i cám dá»— những những Ä‘iá»u mạnh hÆ¡n là thá» thách Thiên Chúa và chống lại Ngà i. Chúa Giêsu dùng Lá»i Chúa để chiến thắng.
GÆ°Æ¡ng của Chúa Giêsu được Tin Mừng Thánh Luca kể rõ: má»—i lần ma qủy Ä‘Æ°a ra má»™t chÆ°á»›c cám dá»— thì Chúa Giêsu lại lấy má»™t lá»i của Kinh Thánh mà đẩy lui chÆ°á»›c cám dá»— ấy:
- Có lá»i chép rằng: ngÆ°á»i ta không sống bằng cÆ¡m bánh mà còn bằng lá»i của Thiên Chúa nữa.(Lc 4,5)
- Có lá»i chép rằng:ngÆ°Æ¡i phải thá» lạy Chuá là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i và chỉ phụng thá» má»™t mình NgÆ°á»i.(Lc 4,8)
- Có lá»i chép rằng: ngÆ°Æ¡i đừng thá» thách Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i.(Lc 4, 11).
“Sau khi đã xoay hết cách để cám dá»— NgÆ°á»i, quá»· bá» Ä‘i, chỠđợi thá»i cÆ¡". Satan tạm lánh và o bóng tối, khi có thá»i cÆ¡ thuáºn tiện sẽ quay lại tiếp tục tấn công. Có lần, Satan dùng miệng lưỡi của Phêrô để cám dá»— Chúa đừng lên Giêrusalem chịu khổ nạn. Chúa quay lại quát nạt: “Satan, hãy lui ra đằng sau, đừng gây cá»› cho Ta vấp phạmâ€. Thá»i cÆ¡ ma quá»· chỠđợi chÃnh là lúc Chúa Giêsu trải qua cuá»™c Khổ Nạn. Trong vÆ°á»n Giêtsêmani, khi đối diện vá»›i cái chết Ä‘ang cáºn ká», Chúa Giêsu không khá»i sợ hãi đến nổi “mồ hôi đổ ra nhÆ° máuâ€. NgÆ°á»i đã thân thÆ°a cùng Chúa Cha đến hai lần: “ Lạy Cha, nếu có thể được, xin cho con khá»i phải uống chén nà y. Tuy váºy, xin đừng theo ý con, mà xin theo ý Cha†(Mt 26, 39b); “Lạy Cha, nếu con cứ phải uống chén nà y mà không sao tránh khá»i, thì xin vâng ý Cha†(Mt 26, 42b). Cao Ä‘iểm là khi Chúa bị treo trên tháºp giá, Satan dùng miệng lưỡi kẻ qua ngÆ°á»i lại để cám dá»— Chúa xuống khá»i tháºp giá: “Ông Kitô vua Israel, cứ xuống khá»i tháºp giá ngay bây giá» Ä‘i để chúng ta thấy và tinâ€. Trong suốt cuá»™c Ä‘á»i dÆ°Æ¡ng thế, Chúa Giêsu đã phải chiến đấu chống lại nhiá»u cÆ¡n cám dá»—. NgÆ°á»i thá»±c sá»± là Thiên Chúa nhÆ°ng đồng thá»i NgÆ°á»i cÅ©ng hoà n toà n là con ngÆ°á»i nên "NgÆ°á»i cÅ©ng phải chịu trăm chiá»u thá» thách y nhÆ° ta" (Dt 4,15). Chúa Giêsu đã chiến thắng tất cả. Không má»™t cám dá»—, không má»™t thách thức nà o có thể khiến NgÆ°á»i lùi bÆ°á»›c.
Lá»i Chúa là sức mạnh tâm linh, là lẽ sống thần linh và là lá»i ban sá»± sống. Äá»c và suy gẫm Thánh Kinh sẽ Ä‘em lại cho chúng ta sức mạnh để chiến thắng tá»™i lá»—i.
b. Ăn chay cầu nguyện.
Ä‚n chay cầu nguyện giúp con ngÆ°á»i chế ngá»± bản thân.Tá»™i lá»—i của con ngÆ°á»i là do không biết chế ngá»± bản thân. Ä‚n chay cầu nguyện giúp chúng ta biết thanh luyện con ngÆ°á»i mình, chế ngá»± bản thân, hãm dẹp dục vá»ng. 40 ngà y Mùa Chay nhắc nhá»› vá» 40 ngà y đêm chay tịnh của Chúa Giêsu trong hoang địa, nhắc lại 40 năm dân Do thái lÆ°u Ä‘Ã y trong sa mạc chuẩn bị vá» Äất hứa. Mùa Chay là mùa táºp luyện chiến đấu thiêng liêng, giúp chúng ta trở nên ngÆ°á»i thiện chiến, biết chế ngá»± và là m chủ bản thân.
Cầu nguyện là nhá» sức mạnh của Chúa Thánh Thần. Khi và o hoang địa, khi bị ma quá»· cám dá»—, Chúa Giêsu cần đến sá»± nâng đỡ của Chúa Thánh Thần. NgÆ°á»i đã dá»±a và o sức mạnh của Chúa Thánh Thần và đã chiến thắng cám dá»—.
Khi chúng ta lâm và o những cuộc thỠthách, phải đối diện với những mưu chước của ma quỷ, rất cần ơn Chúa Thánh Thần trợ lực. Chúa Giêsu mà còn cần đến Chúa Thánh Thần nữa, thì huống hồ là chúng ta!
Cần phải cầu nguyện (Lc 22,40; Cv 2,42; GLGH #2612,2742). Nhá» cầu nguyện, Chúa Giêsu đã không cô Ä‘Æ¡n má»™t mình, nhÆ°ng “được Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn†(Mt 4,1). Nhá» cầu nguyện, chúng ta được liên kết vá»›i sức mạnh của Thánh Thần và vá»›i Các Thánh trên trá»i.Vai trò của Chúa Thánh Thần tháºt quan trá»ng trong Ä‘á»i sống của chúng ta. Những lúc bị cám dá»—, những khi sống trong cô Ä‘Æ¡n, buồn chán và thất vá»ng…hãy cáºy trông và khẩn cầu vá»›i Chúa Thánh Thần xin Æ¡n phù trợ. ChÃnh Chúa Giêsu đã hứa: “Äấng Bảo Trợ là Thánh Thần mà Chúa Cha sẽ sai đến nhân danh Thầy, Äấng đó sẽ dạy các con má»i Ä‘iá»u†(Ga 14,26).
Chúng ta Ä‘ang sống trong má»™t xã há»™i có quá nhiá»u cám dá»—. Má»™t xã há»™i đầy dẫy các tệ nạn và có nhiá»u lối sống buông thả. Äó là môi trÆ°á»ng là cÆ¡ há»™i thuáºn tiện cho ma quá»· ẩn núp và tấn công. Cám dá»— ngà y cà ng nhiá»u và ngà y cà ng tinh vi dÆ°á»›i muôn hình dáng vẻ. Vì thế, lá»i dặn dò của Chúa Giêsu ngà y cà ng khẩn thiết: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chÆ°á»›c cám dá»—". CÆ¡n cám dá»— Ä‘á»™c hại nhất mà con ngÆ°á»i cần phải luôn tỉnh thức canh phòng và trÆ°á»ng kỳ chiến đấu bằng má»i cách, chÃnh là lòng Ãch ká»·, quan niệm sống hẹp hòi, thiển cáºn của chÃnh mình, chỉ biết có mình mà quên kẻ khác, chỉ biết thu vén lợi Ãch cho riêng mình mà quên quyá»n lợi kẻ khác.
Äể tỉnh thức và cầu nguyện, chúng ta cần sống theo sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Chúa Thánh Thần và ánh sáng soi dẫn của Lá»i Chúa, thá»±c thi những việc đạo đức của Mùa Chay.
Chúa Giêsu đã từng căn dặn các Tông Äồ: "Hãy tỉnh thức". Tỉnh thức để nháºn ra mÆ°u mô của ma quá»·, tỉnh thức trÆ°á»›c những lôi cuốn của thế gian, tỉnh thức trÆ°á»›c những yếu Ä‘uối của con ngÆ°á»i xác thịt.
Mùa Chay là thá»i gian đặc biệt để sám hối canh tân bản thân dÆ°á»›i ánh sáng Lá»i Chúa và thá»±c hà nh ăn chay cầu nguyện theo gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu, nhỠđó má»—i ngÆ°á»i chúng ta sống đẹp lòng Thiên Chúa hà ng ngà y. [Mục Lục]
17. Chúa Giêsu bị cám dỗ
và Ngà i đã vượt qua thà nh công.
(Suy niệm của Lm. Laurensô Chu Văn Quang)
Trình thuáºt cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu được đặt trong bối cảnh cuá»™c Ä‘á»i của Chúa Giêsu trÆ°á»›c khi Ngà i bắt đầu sứ vụ rao giảng công khai. Äịa Ä‘iểm của chá»— cám dá»— nà y là Núi Quruntur vẫn còn ngà y nay, má»™t vùng núi đá cháºp chùng nằm giữa Jericho và Jerusalem. Nếu má»™t ngÆ°á»i và o tu viện và leo lên đỉnh núi, há» có thể nhìn thấy rõ Äá»n Thá» Jerusalem từ đây. Chúa Giêsu bị cám dá»— để chá»n lá»±a cách cứu chuá»™c con ngÆ°á»i: Cách dá»… nhất và nhanh nhất để con ngÆ°á»i tin và o Ngà i là là m phép lạ cho dân có của ăn và ban cho há» tất cả những gì há» muốn nhÆ° của cải, danh vá»ng, uy quyá»n..., nhÆ° sau khi Chúa là m phép lạ nuôi 5000 ngÆ°á»i, hỠđã toan tÃnh tôn Ngà i là m vua nên Ngà i phải bảo các môn đệ xuống thuyá»n qua bá» bên kia, giải tán dân chúng, còn Ngà i lên núi cầu nguyện (Jn 6:); Cách khó nhất và lâu nhất là giáo dục để há» nháºn ra sá»± tháºt, giúp há» kiên nhẫn thá»±c hà nh, và vượt qua Ä‘au khổ để đạt tá»›i Æ¡n cứu Ä‘á»™; cách nà y đòi há»i Ngà i phải hy sinh đến giá»t máu cuối cùng trên Tháºp Giá để mang lại Æ¡n cứu Ä‘á»™ cho con ngÆ°á»i.
1/ Ba cơn cám dỗ của Chúa Giêsu.
(1) Cám dá»— thứ nhất vá» sá»± ăn uống: Trình thuáºt kể “NgÆ°á»i ăn chay ròng rã bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y, và sau đó, NgÆ°á»i thấy đói.†Bấy giá» tên cám dá»— đến gần NgÆ°á»i và nói: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyá»n cho những hòn đá nà y hoá bánh Ä‘i!" Quỉ biết Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, nó cÅ©ng biết Ngà i mang bản tÃnh con ngÆ°á»i nên cảm thấy đói sau khi ăn chay, và nó biết để bảo vệ sá»± sống, má»™t ngÆ°á»i sẽ không nghÄ© tá»›i gì khác hÆ¡n là tìm được của ăn cho đỡ đói, nên nó cám dá»— Ngà i là m phép lạ bằng cách hóa đá thà nh bánh ăn.
NhÆ°ng Chúa Giêsu đáp lá»i quỉ và dạy chúng ta má»™t bà i há»c quan trá»ng: "Äã có lá»i chép rằng: NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i miệng Thiên Chúa phán ra." Con ngÆ°á»i là má»™t tổng hợp của hồn và xác, nhÆ° thân xác cần bánh ăn má»›i có thể sống cách thể lý, linh hồn cÅ©ng cần được nuôi dưỡng bởi Lá»i Chúa thì má»›i có thể sống vá» phÆ°Æ¡ng diện tâm linh được. Sống phần tâm linh quan trá»ng hÆ¡n sống phần xác, vì đó là cuá»™c sống Ä‘á»i Ä‘á»i. Thế mà biết bao nhiêu ngÆ°á»i sống nhÆ° không có hồn, nhÆ° không phải chết, qua việc há» dà nh trá»n vẹn thá»i giá» cho việc mÆ°u sinh và bá» qua việc há»c há»i Lá»i Chúa. Chẳng lạ gì mà há» bị rÆ¡i và o hết cÆ¡n cám dá»— nà y đến cÆ¡n cám dá»— khác, và quằn quại trong Ä‘au khổ.
(2) Cám dá»— thứ hai vá» là m phép lạ: Sau đó, quá»· Ä‘em NgÆ°á»i đến thà nh thánh, và đặt NgÆ°á»i trên nóc Ä‘á»n thá», rồi nói vá»›i NgÆ°á»i: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống Ä‘i! Vì đã có lá»i chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyá»n cho thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khá»i vấp chân và o đá." Quỉ biết ngÆ°á»i Do-thái rất thÃch chứng kiến hay được hưởng phép lạ, và đa số dân chúng, nhất là dân Việt-nam rất thÃch phép lạ. Nếu muốn con ngÆ°á»i tin, Thiên Chúa chỉ cần cho há» thấy phép lạ!
Chúa Giêsu trả lá»i quỉ và dạy con ngÆ°á»i bà i há»c thứ hai: "NhÆ°ng cÅ©ng đã có lá»i chép rằng: NgÆ°Æ¡i chá»› thá» thách Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i." Phép lạ được là m là để khÆ¡i dáºy đức tin trong tâm hồn con ngÆ°á»i: nếu má»™t ngÆ°á»i đã có niá»m tin, phép lạ không còn cần nữa; nhÆ°ng nếu má»™t ngÆ°á»i cứng lòng, dù có chứng kiến biết bao phép lạ há» vẫn không tin. Chúng ta thấy rõ Ä‘iá»u nà y nÆ¡i các ngÆ°á»i trong Thượng Há»™i Äồng, há» vẫn không tin Chúa và còn tìm cách hủy diệt NgÆ°á»i. HÆ¡n nữa, niá»m tin dá»±a trên phép lạ không vững bá»n; nếu không thấy phép lạ nữa, con ngÆ°á»i sẽ đánh mất đức tin. Há» muốn biến và điá»u khiển Thiên Chúa thà nh máy là m phép lạ thay vì há» phải biết tin tưởng và o tình yêu và sá»± quan phòng của Thiên Chúa, nhÆ° những gì quỉ nói: “Thiên Chúa sẽ truyá»n cho thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khá»i vấp chân và o đá.â€
(3) Cám dá»— thứ ba cho già u sang phú quÃ: Quá»· lại Ä‘em NgÆ°á»i lên má»™t ngá»n núi rất cao, và chỉ cho NgÆ°á»i thấy tất cả các nÆ°á»›c thế gian, và vinh hoa lợi lá»™c của các nÆ°á»›c ấy, và bảo rằng: "Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi." Cám dá»— nà y cho chúng ta thấy rõ rà ng sá»± gian dối của ma quỉ, vì tất cả những thứ quỉ hứa cho thuá»™c vá» Thiên Chúa, không thuá»™c vá» chúng.
Chúa Giêsu trả lá»i quỉ và dạy con ngÆ°á»i bà i há»c thứ ba: "Satan kia, xéo Ä‘i! Vì đã có lá»i chép rằng: NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôi." Äây là điá»u răn thứ nhất và quan trá»ng hÆ¡n cả. Có thể nói không má»™t tÃn hữu nà o không biết Ä‘iá»u răn nà y; nhÆ°ng thá»±c hà nh giá»›i răn nà y trong cuá»™c sống thì không dá»… dà ng, vì biết bao ngÆ°á»i đã vì lợi lá»™c không chịu thá» phượng Thiên Chúa, lại quì sụp lạy ma quỉ. Cám dá»— nà y phải mở mắt cho con ngÆ°á»i hiểu rõ hỠđược sở hữu Ä‘iá»u gì hoà n toà n là do bởi Thiên Chúa, chứ không từ ma quỉ, hay do bởi sức mình, hay bởi những thế lá»±c khác.
2/ Những Ä‘iá»u căn bản cần thiết để vượt qua chÆ°á»›c cám dá»—
TrÆ°á»›c tiên, kiến thức vá» Thiên Chúa và vá» con ngÆ°á»i là điá»u kiện chủ yếu để vượt qua cám dá»—. Äể có kiến thức nà y, các tÃn hữu cần bá» thá»i giỠđể há»c há»i vá» Thiên Chúa qua Thánh Kinh và những giáo huấn của Giáo Há»™i. Không biết Kinh Thánh là không biết Thiên Chúa và không biết những dá»± tÃnh và đưá»ng lối của Thiên Chúa dà nh cho con ngÆ°á»i. Biết những Ä‘iá»u nà y, con ngÆ°á»i sẽ nháºn ra ngay những cạm bẫy gian dối của ma quỉ và không dá»… rÆ¡i và o. Thứ đến, niá»m tin và o sá»± quan phòng của Thiên Chúa cÅ©ng không kém quan trá»ng. Con ngÆ°á»i phải vững tin Ngà i sẽ không bá» mặc con ngÆ°á»i phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i ma quỉ, nhÆ°ng sẽ sai các thiên thần và những ngÆ°á»i tốt là nh đến giúp đỡ và bảo vệ các con cái của Ngà i, nhÆ° đã sai các thiên thần đến nâng đỡ và bảo vệ Chúa Giêsu sau cuá»™c cám dá»—. Sau cùng, nhược Ä‘iểm của con ngÆ°á»i là nghi ngá» sá»± hiện hữu, tình thÆ°Æ¡ng, và sá»± quan phòng của Thiên Chúa. Nhiá»u ngÆ°á»i lo sợ không biết có Thiên Chúa hay không, và nếu có, không biết Ngà i có để mắt săn sóc đến há» không; vì thế, há» nghÄ© phải tá»± mình lo liệu lấy cho chắc ăn.
ÃP DỤNG TRONG CUỘC Sá»NG:
- Chúng ta chỉ là loà i thụ tạo vì yêu thÆ°Æ¡ng Thiên Chúa đã dá»±ng nên, và có rất nhiá»u giá»›i hạn. Chúng ta phải diệt trừ tá»™i kiêu ngạo và bất tuân bằng cách táºp luyện cho có được hai nhân đức khiêm nhÆ°á»ng và tuân phục nhÆ° Äức Kitô đã là m gÆ°Æ¡ng cho chúng ta.
- Chúng ta cần phải loại trừ cách nhìn Ãch ká»· và cá nhân của thế gian để há»c cái nhìn xả ká»· và táºp thể của Thiên Chúa. Má»™t ngÆ°á»i phạm tá»™i, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u chịu; má»™t ngÆ°á»i là m phúc, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u thông phần. Chỉ má»™t lối sống nhÆ° thế má»›i giúp chúng ta loại bá» má»i cãi cá», ghen tÆ°Æ¡ng tranh dà nh, ly dị, chiến tranh và đáp ứng được giá»›i luáºt yêu thÆ°Æ¡ng nhÆ° lá»i Chúa truyá»n dạy.
- Má»i cám dá»— Ä‘á»u có thể thắng vượt được nếu chúng ta chịu khó há»c há»i Lá»i Chúa, và táºp luyện để là m cho đức tin cho chúng ta má»—i ngà y má»™t thêm vững mạnh và kiên cÆ°á»ng hÆ¡n. [Mục Lục]
18. Cám dỗ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Chúng ta bắt đầu bÆ°á»›c và o Mùa Chay Thánh, câu truyện của sách Sáng Thế Ký dẫn chúng ta trở lại sá»± khởi nguyên của dòng dõi loà i ngÆ°á»i. Thiên Chúa sáng tạo con ngÆ°á»i từ bùn đất và thổi sinh khà ban cho con ngÆ°á»i có sá»± sống. Thiên Chúa đặt sẵn má»™t mảnh vÆ°á»n tuyệt đẹp để con ngÆ°á»i được vui hưởng hạnh phúc. Ngay từ giây phút đầu tiên, Thiên Chúa đã nhắc nhở hai ông bà tổ tiên AÄ‘am và Evà vá» sá»± chá»n lá»±a giữa sá»± sống và sá»± chết. Con rắn, biểu hiện của ma quỉ, đã cám dá»— lòng thèm khát của ông AÄ‘am và bà Evà muốn trở nên giống Chúa qua sá»± hiểu biết vá» sá»± là nh và sá»± dữ. Ma quỉ mon men dụ dá»— ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà trÆ°á»›c, NgÆ°á»i nữ nói vá»›i con rắn: "Chúng tôi được ăn trái cây trong vÆ°á»n; nhÆ°ng trái cây ở giữa vÆ°á»n thì Thiên Chúa bảo: 'Các ngÆ°Æ¡i đừng ăn, đừng Ä‘á»™ng tá»›i nó, nếu không sẽ phải chết'" (Stk 3, 2-3). Bà Evà đã sa ngã nghe theo lá»i cám dá»— và cùng kéo lôi AÄ‘am và o bẫy của ma quỉ. Ông bà đã chá»n lá»±a sá»± bất tuân lệnh của Chúa và trong phút chốc sá»± ngây thÆ¡ vô tá»™i đã biến mất.
Cám dá»— là sá»± Æ°á»›c muốn má»™t hà nh Ä‘á»™ng mà chúng ta có thể hưởng lạc ngay trong khoảnh khắc nhÆ°ng sau đó lại hối háºn. Cám dá»— là hÆ°á»›ng chiá»u vá» tá»™i. Cám dá»— cÅ©ng là dịp hay cÆ¡ há»™i dẫn đến những Æ°á»›c muốn tò mò thá»±c hiện những hà nh Ä‘á»™ng xấu. Những đòi há»i Æ°á»›c muốn của bản năng len lá»i và o má»i khÃa cạnh của cuá»™c sống. Chúng ta không thể nà o thá»a mãn tất cả má»i khao khát của lòng ham muốn hay dục vá»ng. Lòng Æ°á»›c muốn có thể là điá»u tốt hoặc xấu và điá»u phải hoặc trái. Chúng ta có quyá»n chá»n lá»±a thái Ä‘á»™ sống tốt. Dịp tá»™i Ä‘Æ°a dẫn chúng ta thá»a mãn sá»± tò mò của tâm trà và đáp ứng những khao khát của ngÅ© quan thèm muốn. Vì nhùng nhằng vá»›i cÆ¡n cám dá»—, bà Evà bị rÆ¡i và o bẫy xáºp của ma quỉ. NgÆ°á»i nữ thấy trái cây đẹp mắt, ngon là nh và thèm ăn để nên thông minh. Bà hái trái cây ăn, rồi lại cho chồng, ngÆ°á»i chồng cÅ©ng ăn (Stk 3, 6). Háºu qủa của sá»± tò mò tìm kiếm những kinh nghiệm sống thá»±c là : Mắt há» liá»n mở ra và há» nháºn biết mình trần truồng, nên kết lá vả che thân (Stk 3,7). Bà i há»c kinh nghiệm sống Ä‘á»i giống nhÆ° thế đã gây nên biết bao nhiêu thất bại nÆ¡i nhiá»u ngÆ°á»i. Thôi lỡ rồi!
Trong Kinh Lạy Cha, Chúa dạy chúng ta cầu xin: Xin chá»› để chúng con xa chÆ°á»›c cám dá»—, nhÆ°ng cứu chúng con cho khá»i sá»± dữ. Chúng ta khó có thể tránh khá»i các cÆ¡n cám dá»—, vì nó xảy đến bất ngá» má»i nÆ¡i và má»i lúc dÆ°á»›i nhiá»u hình thức. Äiá»u quan trá»ng là chúng ta phải biết tỉnh thức phấn đấu và thắng vượt. ThÆ°á»ng thì các cÆ¡n cám dá»— đến rất nhẹ nhà ng và xem ra hợp tình hợp lý. Nó đáp ứng đúng những nhu cầu đòi há»i của lòng ao muốn thá»a mãn thân xác và tâm linh. Muốn thắng các cÆ¡n cám dá»—, chúng ta cần tỉnh thức cầu nguyện và ăn chay hãm mình. Äôi khi chúng ta còn phải trốn chạy, ngÆ°á»i ta nói: Äà o vi thượng sách là thế! Chúng ta phải biết lượng sức mình, nếu chúng ta coi thÆ°á»ng mà cứ quanh quẩn trong thách đố, ma quỉ sẽ không buông tha cho chúng ta. Chúng ta thÆ°á»ng đối diện vá»›i những cám dá»— vá» danh vá»ng, ham muốn quyá»n lá»±c, đức công bằng, sá»± tham lam của cải váºt chất, sá»± ghen tÆ°Æ¡ng, thù ghét, và lòng Æ°á»›c muốn dâm dục.
Ma quỉ đã cám dá»— Chúa Giêsu vá» những Æ°á»›c muốn thá»a mãn của ăn váºt chất, quyá»n lá»±c và danh vá»ng. Chúa Giêsu đã dứt khoát chống trả các chÆ°á»›c cám dá»— má»™t cách mau lẹ bằng cách dá»±a và o lá»i Kinh Thánh: NhÆ°ng Chúa Giêsu đáp lại: "Có lá»i chép rằng: 'NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh, nhÆ°ng bởi má»i lá»i do miệng Thiên Chúa phán ra'"(Mt 4,4). Lá»i Chúa là lẽ sống và là khà giá»›i vạn năng giúp chúng ta chiến đấu thắng vượt những cạm bẫy của ma quỉ. Vá»›i sức riêng, chúng ta khó vượt qua các mÆ°u mô của quỉ dữ. Chúng ta cần phải cáºy nhá» và o Æ¡n Chúa và luôn tỉnh thức. Hằng ngà y chúng ta đối diện vá»›i rất nhiá»u cÆ¡n cám dá»—. Trong khi lá»±a chá»n thái Ä‘á»™ sống là khi chúng ta chạm trán vá»›i sá»± cám dá»— giữa là nh và dữ, tốt và xấu. Bảy mối tá»™i đầu là bảy loại cám dá»— hay xuất hiện: Tá»™i kiêu ngạo, hà tiện, dâm dục, há»n giáºn, mê ăn uống, ghen ghét và lÆ°á»i biếng phụng thá» Thiên Chúa.
Táºp trung hÆ°á»›ng nhìn vá» Chúa và chỉ tôn thá» má»™t mình Ngà i. Chúa Giêsu thắng vượt các cÆ¡n cám dá»— dá»… dà ng bởi sá»± tỉnh thức và ăn chay nguyện cầu. Chúa đã dùng lá»i Kinh Thánh để đối đáp vá»›i những lạm dụng của ma quỉ: Bấy giá» Chúa Giêsu bảo nó rằng: "Hãy lui Ä‘i, hỡi Satan! Vì có lá»i đã chép: 'NgÆ°Æ¡i phải thá» lạy Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i, và chỉ phụng sá»± má»™t mình Ngà i'" (Mt 4, 10). Ma quỉ cÅ©ng thấu đạt lá»i Kinh Thánh, cÅ©ng khéo léo áp dụng, tuy nhiên không đúng nÆ¡i đúng chá»— và không có ý hÆ°á»›ng ngay là nh. Ma quỉ đã thất bại và bá» cuá»™c. Lá»i Chúa là vÅ© khà rất lợi hại giúp chúng ta vượt thắng những má»i má»c và khiêu khÃch của ma quỉ. Trong mùa chay thánh nà y, chúng ta hãy cố gắng Ä‘á»c, há»c há»i, suy niệm và tin và o lá»i Chúa. Nghi thức xức tro má»i gá»i: Hãy sám hối và tin và o Phúc âm.
Lòng con ngÆ°á»i hay hÆ°á»›ng chiá»u vá» Ä‘iá»u dữ là do bởi bản tÃnh má»ng dòn ô nhiá»…m bởi tá»™i nguyên tổ. Thánh Phaolô tông đồ trong thở gởi cho giáo Ä‘oà n Rôma đã viết: Anh em thân mến, cÅ©ng nhÆ° do má»™t ngÆ°á»i mà tá»™i lá»—i đã nháºp và o thế gian, và do tá»™i lá»—i mà có sá»± chết, và thế là sá»± chết đã truyá»n tá»›i má»i ngÆ°á»i, vì lẽ rằng má»i ngÆ°á»i đã phạm tá»™i (Rm 5, 12). Nếu ai nói rằng mình không bao giá» phạm tá»™i, đó là ngÆ°á»i nói dối và lừa đảo chÃnh mình. Äôi khi chúng ta chỉ xét mình má»™t cách há»i hợt bên ngoà i và chỉ xÆ°ng thú má»™t và i lá»—i lầm quen thuá»™c. Thà dụ: Má»™t năm chúng ta có cÆ¡ há»™i xÆ°ng tá»™i và o mùa chay, khi và o tòa cáo giải, có ngÆ°á»i xÆ°ng: ThÆ°a cha, trong năm qua con có bá» lá»… Chúa Nháºt 2 lần, xin hết. Có lẽ chúng ta chÆ°a xét mình cho đủ. Không dám nhìn và o Ä‘á»i sống ná»™i tâm và không biết cách xét mình. Chúng ta có thể xét mình bằng cách dá»±a và o 10 giá»›i răn của Chúa và 6 Ä‘iá»u răn của Há»™i Thánh. Chúng ta có thể xét mình vá» những tá»™i trong tÆ° tưởng, lá»i nói, việc là m và những Ä‘iá»u thiếu xót. Chúng ta có thể xét mình vá» bổn pháºn đối vá»›i Chúa, vá»›i tha nhân và vá»›i chÃnh mình. Cà ng xét mình kỹ, cà ng xÆ°ng thú rõ rà ng và tháºt lòng ăn năn chừa cải, chúng ta má»›i có cÆ¡ há»™i thăng tiến trên Ä‘Æ°á»ng nhân đức.
Truyện minh há»a: Có má»™t thiếu phụ Ä‘em quần áo ra giếng chung để giặt nhÆ°ng vì sợ ngÆ°á»i ta thấy quần áo mình quá dÆ¡ bẩn, nên vá»™i và ng giặt sÆ¡ sÆ¡ rồi gấp mang vá» phÆ¡i. Vì thế, quần áo không có cái nà o sạch cả. Ngà y nay, nhiá»u ngÆ°á»i cÅ©ng là m nhÆ° thế trÆ°á»›c mặt Chúa và trong tòa cáo giải vá»›i linh mục. Vì sợ linh mục nghe biết tá»™i mình quá ô uế, nên há» không dám xÆ°ng từng tá»™i má»™t và chỉ trình bà y cách tổng quát. Há» giấu những tá»™i trá»ng hay cố tình nói cho nhẹ bá»›t, nên linh hồn há» dÆ¡ vẫn hoà n dÆ¡.
Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa đã xuống trần hy sinh chịu chết trên tháºp giá để cứu Ä‘á»™. Chúa có uy quyá»n để tha thứ má»i tá»™i lá»—i của chúng ta đã phạm. Vì nhÆ° bởi tá»™i không vâng lá»i của má»™t ngÆ°á»i mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh những tá»™i nhân thế nà o, thì do đức vâng lá»i của má»™t ngÆ°á»i mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh kẻ công chÃnh cÅ©ng nhÆ° thế (Rm 5, 19). Chúa đến để cứu Ä‘á»™, chứ không phải để luáºn phạt chúng sinh. Khi Ä‘i rao giảng Tin mừng nÆ°á»›c trá»i, Chúa Giêsu đã tha tá»™i cho nhiá»u ngÆ°á»i: Chúa tha tá»™i cho ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà tá»™i lá»—i khi xức dầu chân Chúa, tha tá»™i cho phụ nữ Samaria tại giếng Giacob, tha tá»™i cho ngÆ°á»i bất toại và tha tá»™i cho kẻ trá»™m bị đóng Ä‘inh cùng… Chúa cÅ©ng đã trao quyá»n tháo cởi cho thánh Phêrô, các tông đồ và những ngÆ°á»i kế vị. Chúng ta tin tưởng và o quyá»n năng tha thứ của Chúa.
Lạy Chúa, bÆ°á»›c và o Mùa Chay Thánh là chúng con bắt đầu bÆ°á»›c và o mùa táºp luyện. Xin cho chúng con biết can đảm xét mình và nháºn diện tình trạng tâm hồn yếu Ä‘uối và tá»™i lá»—i. Chúng con là kẻ tá»™i lá»—i cần đến lòng thÆ°Æ¡ng xót của Chúa. Xin Chúa xót thÆ°Æ¡ng và tha thứ tá»™i lá»—i chúng con. [Mục Lục]
19. Suy niệm của Achille Degeest
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’)
KHÔNG ÄỂ CHO LÃ’NG TRUNG TÃN VỚI CHÚA
BỊ ÄEM RA TRANH LUẬN
Äức Kitô đã muốn biết đầy đủ vá» thân pháºn là m ngÆ°á»i, kể cả cám dá»—; ngoại trừ tá»™i lá»—i. Nhân tiện, cÅ©ng nên ghi chú rằng cám dá»— không phải là tá»™i lá»—i; trái lại, khi đã vượt qua được, thì cÆ¡n cám dá»— lại tăng cÆ°á»ng lòng trung tÃn và là m cho Thiên Chúa cà ng thêm lòng nhân từ đối vá»›i ta (vá»›i Ä‘iá»u kiện là ta đã không dại dá»™t gieo mình và o cÆ¡n cám dá»—). NgÆ°á»i ta có thể thấy sá»± khác biệt trong thái Ä‘á»™ của Chúa và thái Ä‘á»™ của Adong khi đối diện vá»›i ma quá»·: Chúa không tranh luáºn vá»›i nó. Chúng ta biết được các cÆ¡n cám dá»— của Chúa là nhá» chÃnh NgÆ°á»i tiết lá»™ ra. Có thể là các nhà chép Phúc Âm đã cô Ä‘á»ng lại trong má»™t bà i tÆ°á»ng thuáºt mầu mè, nhiá»u cÆ¡n cám dá»— khác nhau mà Äức Kitô đã gặp. Ta không biết dÆ°á»›i hình dạng nà o hay nhá» phÆ°Æ¡ng cách nà o satan đã thá» thách Chúa. Äiá»u cốt yếu nằm trong bà i há»c vô cùng quan trá»ng rút ra từ câu chuyện cám dá»— và bà i há»c ấy kết thúc bằng lá»i khẳng định mặc nhiên rằng Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa và các thiên thần phục dịch NgÆ°á»i.
Äoạn Tin Mừng nà y gợi lên và i ý tưởng:
1) Khi muốn chịu cám dá»—, mặc dù biết mình không sa ngã được, Chúa lÆ°u ý chúng ta rằng mối nguy thất bại Ä‘e dá»a số pháºn chúng ta. Ta không thiếu phÆ°Æ¡ng tiện đối phó, nhÆ°ng ta phải biết rằng thá»±c tại là thá»±c tại.
Thá»±c tại ấy bị sá»± thâm Ä‘á»™c của ‘thủ lãnh thế gian nà y’ (ma quá»·) nhiá»…m và o; chủ tâm của nó là đưa ta xa lìa Thiên Chúa. Chúng ta cà ng coi sá»± Ä‘e dá»a nà y là huyá»n thoại, lại cà ng dá»… bị sa ngã hÆ¡n. “Chúng con hãy tỉnh thức và cầu nguyện kẻo sa chÆ°á»›c cám dỗ†(Mt 26,41).
2) Chúa chống lại má»™t cách dứt khoát cái tiến trình mà satan muốn đặt và o trong NgÆ°á»i. Satan khêu gợi bằng những mục tiêu giả dối đầy vẻ quyến rÅ©. Nó muốn nhân đó khÆ¡i dáºy má»™t Ä‘iá»u ham muốn và lòng chiá»u theo ham muốn đó, tức là tá»™i lá»—i. Má»—i lần nhÆ° thế, Chúa Ä‘á»u nghiêm khắc xua Ä‘uổi nó Ä‘i.
3) CÆ¡n cám dá»— thứ ba đáng cho ta suy nghÄ© cách riêng. Satan tìm cách hạ Æ¡n gá»i của Äức Kitô xuống hà ng má»™t vá»›i ‘thuyết cứu thế’ mang tÃnh chất chÃnh trị. Nó thá» là m cho Chúa Giêsu thá» lạy má»™t sá»± váºt nà o khác thay vì Thiên Chúa. Äó là má»™t quyến rÅ© gần giống tá»™i phạm tá»›i Chúa Thánh Thần, là tá»™i duy nhất không được tha. Tá»™i phạm tá»›i Thánh Linh là sá»± đồi bại có ý thức, được mong muốn, được chấp thuáºn, -sá»± đồi bại của trà khôn con ngÆ°á»i hết còn chịu được ‘thuyết cứu thế’ Ä‘Ãch thá»±c, bởi vì nó đã quyết định rằng sá»± cứu rá»—i của con ngÆ°á»i hoà n toà n nằm trong tay con ngÆ°á»i. NhÆ° thế là chuyển sá»± thá» phượng từ Thiên Chúa qua má»™t đối tượng khác. Mà lẽ ra “ngÆ°Æ¡i hãy thá» lạy má»™t mình Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡iâ€.
4) Trong khi chống trả chÆ°á»›c cám dá»—, Chúa Giêsu dá»±a và o uy thế của NgÆ°á»i là Thiên Chúa. Trong cÆ¡n chiến đấu vá»›i cám dá»—, chúng ta được sá»± trợ giúp của Chúa Giêsu. [Mục Lục]
20. Khởi đầu từ Ä‘iá»u nhá» má»n.
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Hắn là má»™t tên sát nhân. Hắn đã giết má»™t cảnh sát viên. Bây giá» hắn phải trả giá bằng hình phạt: NgÆ°á»i ta cá»™t hắn và o ghế Ä‘iện trong nhà tù.
NgÆ°á»i ta buá»™c những miếng kim khà và o cái vòng trên đầu hắn và o bắp chân hắn. Má»™t lát nữa, dòng Ä‘iện mạnh sẽ chạy qua thân xác hắn, đủ gây nên sá»± mất ý thức ngay láºp tức và chết luôn. Viên chức phụ trách bởi tên tá» tá»™i xem hắn có muốn nói lá»i gì cuối cùng không. Hắn nói buá»™t ra vá»›i giá»ng Ä‘iệu Ä‘á»›n cá»±c Ä‘á»™: “Äây, tất cả đã khởi đầu khi tôi ăn cắp 1 đồng 5 xu ở túi áo của mẹ tôi. Rồi tôi ăn cắp 2 đồng 5 xu. Sau đó, tôi đã bắt đầu ăn cắp đồ váºt ở trÆ°á»ng há»c, ở tiệm tạp hóa, tiệm thuốc. Rồi, vá»›i hai đứa bạn, tôi bắt đầu táºp luyện, món kiếm được cà ng ngà y cà ng lá»›n hÆ¡n. Cuối cùng, chúng tôi quyết định cÆ°á»›p ngân hà ng, và lần đó tôi đã bắn viên cảnh sát. Äó, tất cả bắt đầu vá»›i 1 đồng 5 xuâ€.
Thưa anh chị em,
Äó là câu chuyện thÆ°á»ng của tá»™i ác. Äó là câu chuyện thÆ°á»ng của lá»—i lầm, nó thÆ°á»ng khởi sá»± bằng má»™t Ä‘iá»u nhá» má»n – 1 đồng 5 xu – má»™t Ä‘iếu thuốc, má»™t ly rượu, má»™t tÆ° tưởng không tốt, má»™t Æ°á»›c muốn dÆ¡ bẩn hay sá»± tò mò, đánh ngÆ°á»i nhá» tuổi, không vâng lá»i trong những Ä‘iá»u nhá» má»n. Khi không được ngăn chặn, nó sẽ dẫn tá»›i vụ ăn cÆ°á»›p, lạm dụng ma túy, nghiện ngáºp say sÆ°a, trụy lạc đủ loại, bạo lá»±c hà nh hung…
Tin mừng hôm nay kể lại việc Chúa Giêsu bị ma quá»· cám dá»—. Qua đó, chúng ta thấy được chiến thuáºt quá»· quyệt ngà n Ä‘á»i của ma quá»·: Hắn luôn luôn bắt đầu tấn công con ngÆ°á»i ở khÃa cạnh thấp hèn nhất: sá»± tham ăn hay nói cách khác, sá»± tìm kiếm thá»a mãn xác thịt vá»›i những dục vá»ng đê tiện. Sau khi tấn công khÃa cạnh xác thịt đê hèn của con ngÆ°á»i. Má»™t khi đã mù quáng trong những dục vá»ng đê tiện của thể xác, con ngÆ°á»i sẽ đánh mất Ä‘i má»i ý hÆ°á»›ng, má»i ý chà tốt là nh để chỉ biết ngụp lặn trong việc tìm kiếm danh vá»ng, chức quyá»n và của cải, tức là con ngÆ°á»i Ä‘i và o vòng nô lệ của những Æ°á»›c vá»ng hão huyá»n.
Äây cÅ©ng là chiến thuáºt cÅ© của ma quá»· để tấn công Chúa Giêsu. Thế những, nếu hắn đã thà nh công vá»›i hai ông bà nguyên tổ loà i ngÆ°á»i thì hắn ta đã thất bại nặng ná» vá»›i Chúa Giêsu, AÄ‘am má»›i của loà i ngÆ°á»i. Ba đợt cám dá»— của Satan Ä‘á»u nhằm đánh lạc hÆ°á»›ng sứ mạng cứu thế của Chúa Giêsu. Satan đã khôn khéo Ä‘Æ°a ra dụ dá»— Chúa ba kế hoạch hấp dẫn để chinh phục dân chúng dá»… dà ng: TrÆ°á»›c hết là cứ việc biến sá»i đá thà nh cÆ¡m bánh, cứ việc là m phép lạ cho dân chúng được ăn no thì ai lại không ham, ai lại không muốn chạy theo Ngà i. Rồi đến kế hoạch thứ hai có vẻ hấp dẫn hÆ¡n trò xiếc quốc tế: đó là chỉ cần Chúa biểu diá»…n quyá»n phép của Thiên Chúa cho dân chúng thấy mà lóe mắt thán phục, bằng má»™t pha nhà o lá»™n ngoạn mục từ trên tháp Ä‘á»n thá» Giêrusalem xuống đất mà không sợ gãy cổ què chân, vì đã có các Thiên Thần nâng đỡ Ngà i. Cuối cùng Satan lại bà y ra má»™t kế hoạch thứ ba, đó là chỉ cần Chúa quỳ xuống phục lạy hắn ta má»™t cái là sẽ đổi lấy tất cả danh vá»ng, già u sang, quyá»n thế, thống trị muôn dân nÆ°á»›c trên thế giá»›i, bá chủ hoà n cầu…
TrÆ°á»›c các đợt tấn công của Satan, Chúa Giêsu đã dứt khoát gạt bá» cả ba kế hoạch hấp dẫn, dá»… dà ng đó. Chúa không muốn chinh phục ngÆ°á»i ta bằng miếng ăn, bằng quyá»n năng thần thánh hay bằng vinh quang váºt chất trần gian. Chúa đến trần gian nầy là để thi hà nh sứ mạng cứu Ä‘á»™ trần gian theo kế hoạch của Thiên Chúa Cha. Kế hoạch đó là Ngà i phải mang lấy thân pháºn con ngÆ°á»i sống kiếp ngÆ°á»i nghèo khổ và phải Ä‘i đến táºn cùng con Ä‘Æ°á»ng gian khổ, đến cuá»™c tá» nạn Tháºp giá. Äó là kế hoạch kỳ diệu của Thiên Chúa Cha mà Chúa Giêsu phải thá»±c hiện đến hoà n thà nh để Ä‘Æ°a Ngà i lên đến tá»™t đỉnh vinh quang của cuá»™c chiến thắng phục sinh, nhỠđó mà loà i ngÆ°á»i được cứu chuá»™c.
Anh chị em thân mến,
Ngà y nay, Satan không hiện nguyên hình để dụ dá»— chúng ta, nhÆ°ng nó ngụy trang dÆ°á»›i nhiá»u hình thức tinh vi và trà n ngáºp chung quanh chúng ta, để lôi kéo chúng ta ra khá»i con Ä‘Æ°á»ng của Chúa, để sống phóng đãng theo ý muốn của mình. Äi theo Chúa Giêsu, chúng ta chỉ có má»™t con Ä‘Æ°á»ng Chúa Giêsu đã chá»n và chúng ta phải chá»n lại luôn từng ngà y, từng giá» trÆ°á»›c những cám dá»— của miếng ăn, của tiá»n của, của danh lợi, của quyá»n thế: “Con ngÆ°á»i không chỉ sống nhá» cÆ¡m bánh mà còn phải được Lá»i Chúa nuôi dưỡng nữaâ€.
Chúng ta quyết tâm biến Mùa Chay nầy thà nh má»™t cuá»™c chiến đấu và chiến thắng vẻ vang nhÆ° Chúa Giêsu. Äôi khi chúng ta phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i những cám dá»— lá»›n lao, nhÆ°ng thÆ°á»ng ra, chúng ta gặp những cám dá»— nhá» hÆ¡n, nhất là lúc khởi đầu bao giá» cÅ©ng là chuyện nhá» má»n. NhÆ°ng hãy kháng cá»± ngay lúc khởi đầu, để được tăng sức chống lại những tấn công lá»›n hÆ¡n sau nà y của ma quá»·.
CÅ©ng váºy, nếu muốn là m Ä‘iá»u gì lá»›n lao cho Chúa, chúng ta hãy khởi đầu từ Ä‘iá»u nhá» má»n: má»™t tÆ° tưởng, má»™t Æ°á»›c muốn, má»™t lá»i cầu nguyện. Hãy tìm cách nói hay là m những Ä‘iá»u tốt là nh. Hãy chia sẻ chút Ãt cho ngÆ°á»i Ä‘ang túng thiếu. Hãy Ä‘i dá»± Thánh lá»… thÆ°á»ng xuyên Ä‘á»u đặn. Má»—i ngà y hãy dà nh Ãt phú Ä‘á»c và suy niệm Tin Mừng. Hãy tìm ra phÆ°Æ¡ng thế cụ thể để nên giống Chúa Giêsu. Hãy bắt đầu bằng những việc nhá» má»n nhÆ°ng rõ rệt. Rồi chúng ta có thể nói: “tôi đã là m được Ä‘iá»u đó hôm qua, tôi có thể là m được hôm nay, tôi sẽ còn có thể là m được ngà y maiâ€.
Tất cả chúng ta muốn đứng vá» phÃa ngÆ°á»i chiến thắng. Chúa Kitô luôn chiến thắng. Ngà i chiến thắng trong tráºn chiến chống Satan. Ngà i đã chiến thắng và o lá»… phục sinh đầu tiên. Chúng ta hãy đứng vá» phÃa Ngà i trong Mùa Chay và chắc chắn chúng ta sẽ chiến thắng vá»›i Ngà i và o lá»… Phục Sinh. [Mục Lục]
21. Cám dỗ
Có hai ngÆ°á»i buôn ngá»c quà gặp nhau tại má»™t sa mạc vắng vẻ. NgÆ°á»i nà o cÅ©ng muốn khoe sá»± già u sang của mình bằng cách, trong lúc chuyển hà ng từ lÆ°ng lạc Ä‘Ã xuống, là m bá»™ đánh rÆ¡i những viên ngá»c của mình. Thế là chẳng ai bảo ai, cả hai Ä‘á»u cúi xuống nhặt những viên ngá»c ấy, rồi trao lại cho khổ chủ và không ngá»›t ca tụng sá»± già u sang của nhau.
Má»™t ngÆ°á»i mục tá» theo dõi thái Ä‘á»™ của há», bèn cÆ°á»i thầm trong bụng. Ông bắt má»™t con bê béo là m thịt, rồi má»i cả hai ngÆ°á»i lái buôn đến dùng bữa vá»›i mình. Khi rượu đã sưởi ấm cõi lòng, ngÆ°á»i mục tá» má»›i Ä‘em câu chuyện của mình ra mà kể lại cho hai ngÆ°á»i lái buôn cùng nghe:
TrÆ°á»›c kia tôi cùng là má»™t ngÆ°á»i buôn ngá»c quà nhÆ° hai ông. Thế rồi má»™t ngà y ná», khi băng qua sa mạc, tôi bị cuốn tung trong má»™t cÆ¡n lốc xoáy. Gió mạnh đến ná»—i cuối cùng tôi đã bị lạc mất Ä‘oà n lạc Ä‘Ã và những ngÆ°á»i cùng Ä‘i vá»›i tôi.
Lang thang giữa sa mạc, tôi không còn biết đâu là phÆ°Æ¡ng hÆ°á»›ng để trở vá». Äến lúc kiệt sức vì đói lả, tôi mở cái túi mà tôi vẫn mang theo bên mình. Tôi hy vá»ng có thể tìm thấy má»™t chút nÆ°á»›c hay má»™t mẩu bánh. Thế nhÆ°ng, ngón tay run rẩy của tôi chỉ chạm tá»›i những đồ váºt mà lúc bấy giá» tôi đã chán ngán, đó là những hạt ngá»c quà mà trÆ°á»›c kia tôi đã từng nâng niu.
Từ câu chuyện trên, chúng ta Ä‘i và o Ä‘á» tà i chia sẻ hôm nay: Váºy đâu là cÆ¡n cám dá»—, đâu là thần tượng của má»—i ngÆ°á»i chúng ta?
Thánh Kinh kể lại rằng: GiÅ©a lúc lang thang trong sa mạc, dân Do Thái đã gom góp tất cả và ng bạc và nữ trang để đúc thà nh má»™t con bò, rồi quì gối sụp lạy nó. Vá» sau, việc thá» phượng con bò và ng ấy còn được tái diá»…n nhiá»u lần, má»—i khi dân Do Thái từ bá» Thiên Chúa để tìm đến vá»›i những thần minh khác của các dân tá»™c chung quanh.
Sá»± bất trung nà y thÆ°á»ng kéo theo những thảm há»a mà há» phải gánh chịu. Äất nÆ°á»›c há» thì bị ngoại bang chiếm đóng, bản thân há» thì bị Ä‘i lÆ°u Ä‘Ã y vá»›i má»™t kiếp sống lầm than cá»±c khổ.
Thá» lạy con bò và ng, đó cÅ©ng là cÆ¡n cám dá»— triá»n miên của nhân loại. Nó không phải chỉ là việc khÆ°á»›c từ Thiên Chúa, mà còn là việc khÆ°á»›c từ chÃnh bản thân mình.
Thá»±c váºy, khi con ngÆ°á»i loại bá» Thiên Chúa ra khá»i cuá»™c sống, để chạy theo những thần tượng giả trá, thì con ngÆ°á»i cÅ©ng đánh mất chÃnh bản thân. Và ở bất cứ thá»i đại nà o, chúng ta cÅ©ng thấy có những con bò và ng mà con ngÆ°á»i quì gối thá» lạy và dám hy sinh cả mạng sống mình vì chúng
Những con bò và ng của thá»i đại má»›i là tiá»n tà i, danh vá»ng, quyá»n lá»±c và lạc thú… Cà ng chạy theo những thần tÆ°Æ¡ng giả trá nà y, con ngÆ°á»i cà ng chuốc lấy cho mình khổ cá»±c. Bởi vì có tiá»n của nà o khả dÄ© lấp đầy túi tham của lòng ngÆ°á»i. Có danh vá»ng nà o khả dÄ© thá»a mãn được tá»± ái không biên giá»›i của con ngÆ°á»i. Có quyá»n bÃnh nà o khả dÄ© mang lại cho con ngÆ°á»i sá»± bình an Ä‘Ãch thá»±c. Có lạc thú nà o khả dÄ© là m cho con ngÆ°á»i được hạnh phúc.
Mùa Chay là mùa của sa mạc, là mùa của thá» thách và cám dá»—, nhÆ°ng đồng thá»i cÅ©ng là mùa của Æ¡n sủng, là mùa của tình thÆ°Æ¡ng và kết hiệp máºt thiết vá»›i Chúa. Những cố gắng chúng ta thá»±c hiện từng ngà y sẽ giúp chúng ta định hÆ°á»›ng lại cuá»™c Ä‘á»i và xác định lại xem đâu là hạnh phúc và đâu là giá trị Ä‘Ãch thá»±c chúng ta cần phải theo Ä‘uổi trong cuá»™c sống hôm nay? Äâu là lý tưởng của cuá»™c Ä‘á»i và đâu là chá»— đứng của Chúa trong tâm hồn chúng ta.
Trái đất xoay quanh mặt trá»i thế nà o, thì cuá»™c Ä‘á»i chúng ta cÅ©ng phải xoay quanh Thiên Chúa nhÆ° váºy. Chiếc kim địa bà n luôn hÆ°á»›ng vá» phÆ°Æ¡ng bắc, thì bản thân chúng ta cÅ©ng phải hÆ°á»›ng vá» Thiên Chúa nhÆ° váºy. Chúng ta chỉ sống vá»›i Ngà i và chỉ là m vinh danh cho Ngà i, nhÆ° lá»i Äức Kitô đã xác quyết:
- NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i và phải thá» phÆ°Æ¡ng má»™t mình Ngà i mà thôi. [Mục Lục]
22. Là ngÆ°á»i tháºt và là Thiên Chúa tháºt
TrÆ°á»›c khi thuáºt lại hoạt Ä‘á»™ng và việc giảng dạy của Chúa Giêsu, các thánh sá» muốn chúng ta hiểu rõ hÆ¡n Ngà i là ai. Chúa Giêsu không phải là má»™t nhân váºt lịch sá» trong số nhiá»u nhân váºt khác; ngÆ°á»i ta sẽ không gợi lại má»™t chuá»—i lịch sá» giữa hà ng trăm nhân váºt khác. NgÆ°á»i ta sắp nói đến má»™t ai đó tuyệt đối duy nhất và vá» má»™t biến cố đảo lá»™n lịch sỠđến Ä‘á»™ từ nay vá» sau ngÆ°á»i ta sẽ nói má»™t sá»± kiện nà o đó xảy ra “TrÆ°á»›c Giêsu Kitô†và “Sau Giêsu Kitôâ€.
Äó là lý do tại sao đã có tiếng chuông nà y: “Lúc bấy giá» Chúa Giêsu xuất hiện!â€. Và việc tá» bà y thiên tÃnh lúc chịu phép rá»a cùng vá»›i sá»± mạc khải phi thÆ°á»ng nà y: “Äây là Con Taâ€. Anh thanh niên 30 tuổi nà y, anh thợ má»™c tầm thÆ°á»ng ngÆ°á»i Nazarét nà y là Con Thiên Chúa! NhÆ°ng tức thì tiếng nói của quá»· dữ vang lên suốt những thế ká»· ở nÆ¡i nà o ngÆ°á»i ta nói vá» Giêsu: “Nếu Ngà i là Con Thiên Chúa...â€. Äó là tiếng đồn nghi ngá».
Äó cÅ©ng là tiếng nói của chúng ta. Chúng ta khó thÃch ứng vá»›i Chúa Giêsu. Chúng ta không thá»±c sá»± sống vá»›i Ngà i theo cách của Ngà i. Chúng ta thÆ°á»ng lÆ¡ là đối vá»›i Ngà i, Ãt tin chắc và o Ngà i. Và đột nhiên, theo kiểu của Satan, chúng ta bắt Ngà i chứng minh quyá»n lá»±c của Ngà i: “Xin Chúa là m cái nà y cho con, thay đổi cái ná», tá» mình ra nhiá»u hÆ¡n nữa, chế ngá»± thế giá»›i cho tốt hÆ¡n. Nếu Ngà i tháºt sá»± là Con Thiên Chúaâ€. NhÆ° váºy, khi chúng ta là quá»· đối vá»›i Chúa Giêsu, thì chúng ta cÅ©ng là quá»· đối vá»›i chÃnh chúng ta, chúng ta mất cÆ¡ may sống Ä‘iá»u gì đó vá»›i Ngà i. Má»™t ngà y kia Ngà i đã phải nói vá»›i Phêrô: “Hỡi Satan, hãy cút Ä‘i!†(Mt 16,23). Phêrô không muốn Chúa Giêsu phải Ä‘au khổ và phải chết. Chúng ta muốn Chúa Giêsu nhÆ° thế nà o? Chúng ta xen và o lá»i nà y Ä‘iá»u gì, má»™t lá»i có thể là ca tụng hoặc quá»· quái: “Vì Ngà i là Con Thiên Chúa?â€
Không bao giá» chúng ta chú ý đủ đến Chúa Giêsu của Phúc Âm. ChÃnh vì Ä‘iá»u nà y mà các Phúc Âm đã được viết ra, để cùng chiêm ngắm và suy niệm, chúng ta cà ng có thể sống mầu nhiệm nà y: Thiên Chúa ở trong má»™t con ngÆ°á»i. Bản văn nổi tiếng viết vá» ba cám dá»— trÆ°á»›c hết là để là m sáng tá» con ngÆ°á»i của Chúa Giêsu. Ta đừng vá»™i tìm trong đó những cuá»™c đấu tranh của chÃnh chúng ta. Chắc chắn chúng có trong đó, vì rằng Chúa Giêsu là mẫu má»±c của chúng ta nÆ¡i má»i sá»±. NhÆ°ng chúng ta trÆ°á»›c hết hãy xét đến cuá»™c đấu tranh của Ngà i đã, chúng ta sẽ biết được nhiá»u Ä‘iá»u vá» Ngà i.
TrÆ°á»›c khi phát hiện Ngà i qua thái Ä‘á»™ và lá»i nói của Ngà i, Ngà i cho chúng ta thâm nháºp và o trong con tim của Ngà i, nÆ¡i mà má»™t con ngÆ°á»i thá»±c hiện những lá»±a chá»n quyết định. Chúa Giêsu nhÆ° thế nà o lúc bị cám dá»— thì Ngà i sẽ nhÆ° váºy suốt cuá»™c Ä‘á»i công khai của Ngà i, không gì lay chuyển được. Do đó tầm quan trá»ng của Ä‘oạn văn nà y không chỉ Ä‘Æ¡n giản là má»™t khúc dạo đầu mà là má»™t cuá»™c đấu tranh triệt để trong đó chúng ta khám phá ra sức mạnh của má»™t con ngÆ°á»i trong sức mạnh của Chúa Giêsu.
Phải, Ngà i là Con Thiên Chúa, nhÆ°ng cÅ©ng là ngÆ°á»i tháºt, và chúng ta khó lòng chấp nháºn Ngà i. A! Nếu chúng ta có thể bịa ra Chúa Giêsu! “Vì Ngà i là Con Thiên Chúa, Ngà i có thể là m được tất cảâ€. Không, Ngà i không thể là m được tất cả, không hÆ¡n gì chúng ta; những câu trả lá»i trong cuá»™c cám dá»— chứng tá» Ngà i thuá»™c “thân pháºn con ngÆ°á»iâ€. Ngà i sẽ sống trá»n cuá»™c sống thá»±c của con ngÆ°á»i bị hạn hẹp và chuốc lấy thất bại.
Mặc dầu có sá»± yếu Ä‘uối, sá»± yếu Ä‘uối thá»±c sá»± của con ngÆ°á»i, Ngà i sẽ chiến thắng bởi vì Ngà i hoà n toà n phó thác và o Cha Ngà i. Chiêm ngắm Chúa Giêsu chÃnh là được nâng lên vá»›i Chúa Cha và bÆ°á»›c và o niá»m hy vá»ng. TrÆ°á»›c giá» phút hoang mang cuá»™c khổ nạn, Phúc Âm tức khắc muốn cho chúng ta má»™t mẫu má»±c thân hữu vá»›i Chúa Giêsu: chúng tôi hay lui tá»›i má»™t kẻ chiến thắng. Và o lúc Ä‘en tối nhất, Phúc Âm nói: “Hãy tin tưởng!â€
Chúa Giêsu là ngÆ°á»i tin và o Chúa Cha và có sứ mạng khắc sâu và o trà não chúng ta cÅ©ng niá»m tin đó: tin và o Cha chúng ta ở trên trá»i. Äó là điá»u mà các câu trả lá»i ngắn, chắc chắn và dứt khoát của Ngà i cho ta thấy. Ngà i là Con (Thiên Chúa), vâng, và vá»›i tÆ° cách là Con, Ngà i chỠđợi tất cả nÆ¡i Cha. NhÆ°ng Ngà i vất bỠý tưởng của Satan: cám dá»— sá» dụng quyá»n lá»±c của Thiên Chúa cho riêng Ngà i, cho cái đói, cho vinh quang của riêng Ngà i. Còn tệ hÆ¡n nữa là cho vinh quang của Satan! Ngà i chỉ tìm cách vâng theo dá»± định của Cha, và chÃnh nhÆ° thế mà Ngà i mạc khải Cha cho chúng ta: Ä‘iá»u mà Thiên Chúa muốn sẽ nói cho chúng ta biết Thiên Chúa là nhÆ° thế nà o.
Cuá»™c đấu tranh chống Satan là m chúng ta khám phá ra nÆ¡i Chúa Giêsu sá»± khôn ngoan Lá»i Chúa và sá»± tuyệt đối trong niá»m tin của Ngà i: con ngÆ°á»i sống vì Thiên Chúa, con ngÆ°á»i không thá» quyá»n năng của Thiên Chúa và con ngÆ°á»i chỉ tôn thá» Thiên Chúa mà thôi. Có được ba xác tÃn nà y. Chúa Giêsu có thể tiến bÆ°á»›c trên những con Ä‘Æ°á»ng khó khăn nhất, cuá»™c sống của Ngà i sẽ không được bảo vệ và dầu váºy cuá»™c sống của Ngà i sẽ vinh quang. Chúng ta sẽ khám phá ra chÃnh sá»± trá»™n lẫn giữa cuá»™c sống khó khăn và cuá»™c sống khải hoà n nà y khi Ä‘á»c sách Phúc Âm. Chúng ta sẽ biết được là m thế nà o má»™t con ngÆ°á»i có thể là Con Thiên Chúa: là ngÆ°á»i tháºt và là Thiên Chúa tháºt. [Mục Lục]
23. Satan
Thánh Phaolô đã khuyên nhủ chúng ta: Anh em hãy cầm lấy khà giới của Thiên Chúa mà chống cự với ma quỷ, vì đây là một cuộc chiến đấu chống lại với thủ lãnh của thế gian.
Lá»i khuyên nhủ nà y, cho đến ngà y hôm nay, vẫn không mất Ä‘i giá trị của nó. Thá»±c váºy, ma quá»· hay Satan không phải là má»™t nhân váºt huyá»n thoại hoang Ä‘Æ°á»ng để hù dá»a con nÃt. Sá»± hiện diện và quyá»n năng của chúng là má»™t tÃn Ä‘iá»u căn bản của Kitô giáo.
Bà i Tin mừng hôm nay đã để lại má»™t dấu ấn sâu Ä‘áºm. Ma quá»· đã dùng ba phÆ°Æ¡ng tiện để tấn công Chúa Giêsu, Giáo há»™i và cá nhân má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Trước hết là Chúa Giêsu.
Thánh Phaolô đã viết: Äức Kitô cần phải nên giống anh em trong má»i hoà n cảnh, nhỠđó Ngà i trở thà nh vị Thượng tế đầy lòng thÆ°Æ¡ng xót và trung thà nh trÆ°á»›c tôn nhan Thiên Chúa, cốt để xá tá»™i cho dân chúng.
ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã từng bị thá» thách, cÅ©ng đã từng bị cám dá»—, nên Ngà i có dÆ° tình thÆ°Æ¡ng để cảm thông vá»›i chúng ta và có dÆ° quyá»n năng để giúp đỡ chúng ta, nhÆ° chúng ta thÆ°á»ng nói: Có Ä‘au khổ thì má»›i dá»… dà ng cảm thông vá»›i ngÆ°á»i khổ Ä‘au vì Ä‘oạn trÆ°á»ng ai có qua cầu má»›i hay.
NÆ¡i hoang địa, ma quá»· đã xuất hiện để cám dá»— Chúa Giêsu. CÆ¡n cám dá»— thứ nhất được coi nhÆ° là bình thÆ°á»ng, bởi vì đói thì phải ăn, khát thì phải uống. Äói khát và no thá»a là những cảm giác rất tá»± nhiên. Chúa Giêsu có quyá»n là m phép lạ, nhÆ°ng Ngà i đã không là m. Sau nà y Ngà i má»›i là m để nuôi sống dân chúng qua phép lạ bánh hóa nhiá»u. Ngà i không lợi dụng quyá»n năng để thủ lợi, bởi vì Ngà i luôn chu toà n thánh ý Chúa Cha hÆ¡n là là m dịu bá»›t cÆ¡n đói khát của riêng tÆ°.
Tiếp đến, ma quá»· đã gợi lên sá»± kiêu ngạo, đòi Chúa Giêsu phải thá»±c hiện những việc phi thÆ°á»ng cho bản thân mình. Thế nhÆ°ng, Chúa Giêsu thì khác. Ngà i không muốn được ngÆ°á»i ta ca tụng, cÅ©ng không muốn được ngÆ°á»i ta tuôn đến chỉ vì những dấu lạ cho thá»a tÃnh tò mò. Và thế là Ngà i đã không chiá»u theo lá»i xúi giục của ma quá»·.
Sau cùng, ma quá»· đã dùng tá»›i tham vá»ng cá nhân. Chúng sẽ cho Ngà i má»i vÆ°Æ¡ng quốc trần gian, nếu Ngà i quì gối xuống thá» lạy chúng. Äây chÃnh là má»™t ý đồ nham hiểm. Thế nhÆ°ng, Chúa Giêsu đã dứt khoát:
- Hãy cút đi, hỡi Satan.
Tiếp đến là Giáo hội.
Thá»±c váºy, qua dòng thá»i gian ma quá»· cÅ©ng đã tấn công Giáo há»™i. Äây là má»™t sá»± tháºt đã được Chúa Giêsu nói trÆ°á»›c cho các môn đệ:
- Satan đòi sà ng các con như sà ng gạo.
Thế nhưng, Chúa Giêsu luôn ở với Giáo hội để nâng đỡ chở che va đem lại chiến thắng:
- Trên đá nà y, Thầy sẽ xây Giáo há»™i của Thầy và các cá»a há»a ngục sẽ không thắng nổi.
Sau cùng là cá nhân má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
Kinh nghiệm cho thấy: con ngÆ°á»i qua dòng thá»i gian vẫn không thay đổi là mấy, nên ma quá»· cho tá»›i ngà y hôm nay vẫn dùng những Ä‘á»™c chiêu cÅ©, đó là đói khát, tham vá»ng và uy quyá»n để cám dá»—. Ba khuynh hÆ°á»›ng nà y đã là m đổ biết bao nhiêu máu và nÆ°á»›c mắt trong dòng lịch sá».
Thánh Phêrô với kinh nghiệm bản thân cũng đã nhắc nhở chúng ta phải đỠcao cảnh giác: Ma quỷ như sư tỠlượn quanh tìm mồi cắn xé. Vì thế hãy tỉnh thức và luôn bước đi dưới sự soi dẫn của Chúa.
Kể từ khi Adong Eva sa ngã, con ngÆ°á»i luôn hÆ°á»›ng chiá»u vá» tá»™i lá»—i. NhÆ°ng kể từ Chúa Giêsu, con ngÆ°á»i sẽ chiến thắng tá»™i lá»—i. Bây giá» là lúc Ngà i xét xá» trần gian và thủ lãnh trần gian đã bị đánh báºt ra ngoà i. Chúa Giêsu đã chiến thắng ma quá»·. Chúng ta hãy bắt chÆ°á»›c Ngà i, chiến đấu má»™t cách quyết liệt trÆ°á»›c má»i cÆ¡n cám Ä‘á»—, để rồi chúng ta luôn trung thà nh cùng Chúa và cÅ©ng sẽ được chiến thắng nhÆ° Ngà i. [Mục Lục]
24. Cám dỗ
Chà ng thanh niên vừa lên 18 tuổi khi giết viên cảnh sát. TrÆ°á»›c khi tuyên án, quan tòa đã há»i anh có muốn nói Ä‘iá»u gì không. Bằng má»™t giá»ng nức nở, anh đã nói lên má»™t sá»± tháºt kÃn đáo chÆ°a bao giá» tiết lá»™: “ThÆ°a quan tòa, tôi rất ân háºn vì việc tôi đã là m. Tất cả má»i sá»± đã bắt đầu khi tôi ăn cắp má»™t đô la trong bóp Ä‘á»±ng tiá»n của mẹ tôi. Rồi tôi ăn cắp hai đô, năm đô, rồi 10 đô, và má»—i lần số tiá»n ăn cắp cứ tăng lên. Tôi đã bắt đầu lấy trá»™m đồ dùng của nhà trÆ°á»ng và cá»a hà ng tạp hóa. Má»™t ngà y ná», tôi đã gia nháºp và o má»™t nhóm du đãng. Sau cùng chúng tôi quyết định ăn cÆ°á»›p ngân hà ng. Äó là khi tôi bắn ông cảnh sát chết. Tất cả má»i sá»± đã bắt đầu khi tôi ăn cắp má»™t đô la trong cái bóp Ä‘á»±ng tiá»n của mẹ tôi.
Äây chÃnh là câu chuyện diá»…n tả cÆ¡n cám dá»— đã ảnh hưởng đến Ä‘á»i sống của chúng ta nhÆ° thế nà o. Má»™t cách rất cháºm chạp và từ từ, nó đã là m cho chúng ta Ä‘i và o con Ä‘Æ°á»ng sai lạc và tá»™i lá»—i. Bà i Phúc âm hôm nay, diá»…n tả rất chi tiết cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu sau bốn mÆ°Æ¡i ngà y ăn chay, cầu nguyện. Suy niệm vá» cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu, văn hà o Dostoievesky đã viết rằng ba cÆ¡n cám dá»— được diá»…n tả trong Phúc âm thống trị toà n thể lịch sá» nhân loại và vạch ra những mâu thuẫn đối nghịch trong bản năng của má»—i ngÆ°á»i chúng ta.
“Nếu là Con Thiên Chúa, hãy khiến những hòn đá nà y biến thà nh bánhâ€: CÆ¡n cám dá»— vá» bánh nói lên cái Æ°á»›c muốn căn bản nhất, bản năng sinh tồn của con ngÆ°á»i. Thân xác vá»›i những sá»± khát khao thèm muốn luôn đòi há»i phải được nuôi nấng, chiá»u chuá»™ng và vá»— vá».
Sau đó ma quá»· Ä‘Æ°a ngÆ°á»i lên nóc Ä‘á»n thá»: “Nếu ông là Con Thiên Chúa, hãy gieo mình xuống Ä‘i…†Con ngÆ°á»i thÆ°á»ng muốn quên Ä‘i những Ä‘iá»u kiện sinh sống giá»›i hạn của mình, muốn tránh khá»i thá»±c tại phÅ© phà ng. Há» muốn cất cánh bay lên cõi thần tiên bằng men bia rượu, thuốc lá, á phiện, thuốc kÃch thÃch… Ngay cả trẻ con cÅ©ng say mê những chuyện thần tiên, má»™ng mị, và muốn là m siêu nhân, thần thánh. Tất cả Ä‘á»u nói lên cái bản năng đối kháng lại những giá»›i hạn của cuá»™c sống nhân sinh.
Sau cùng, ma quá»· lại Ä‘Æ°a Chúa Giêsu lên đỉnh núi cao xem thấy má»i nÆ°á»›c thế gian cùng vinh quang của chúng và nói: “Nếu ông sấp mình thá» lạy tôi…†Bản năng thống trị, cái “ý chà quyá»n lá»±c†nằm sẵn trong má»—i ngÆ°á»i chúng ta. NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng muốn cai trị và sai khiến những ngÆ°á»i yếu hÆ¡n mình. Bắt đầu từ tá»™i nguyên tổ muốn ngang bằng Thiên Chúa, bạo lá»±c lan trà n trên khắp thế giá»›i.
Ba cÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu Ä‘á»u đã bắt đầu bằng chữ “nếuâ€. Chúng khởi sá»± bằng má»™t lý luáºn vá»›i những lý do có vẻ chÃnh đáng, hợp lý và đáng ao Æ°á»›c để tấn công và o những đòi há»i của bản năng con ngÆ°á»i Giêsu. Tuy là ba cÆ¡n cám dá»—, nhÆ°ng vẫn chỉ là má»™t. Bởi trá»ng tâm của vấn Ä‘á» chÃnh là gieo rắc sá»± khủng hoảng của niá»m tin. Chúa Giêsu bị cám dá»— nghi ngá» vá» căn tÃnh Con Thiên Chúa của chÃnh mình. Cả ba Phúc âm, Matthêu, Marcô và Luca, Ä‘á»u mô tả cÆ¡n cám dá»— ngay sau khi Chúa Giêsu chịu phép rá»a ở sông GiocÄ‘an, và có tiếng từ trá»i phán: “Äây là Con yêu dấu của Ta, Ta hà i lòng vá» NgÆ°á»iâ€. Ma quá»· cám dá»— Chúa Giêsu quay lÆ°ng lại vá»›i sứ mạng đã nháºn được từ nÆ¡i Chúa Cha.
CÆ¡n cám dá»— của Chúa Giêsu cÅ©ng giống nhÆ° cÆ¡n cám dá»— của ông Adong và bà Eva trong bà i Ä‘á»c thứ nhất, trÃch từ sách Sáng Thế Ký. Ma quá»· gieo sá»± nghi ngá», và mất niá»m tin nÆ¡i những kẻ được gá»i là con cái Thiên Chúa. Qua bản năng ăn uống thèm khát của thể xác, nó khÆ¡i dáºy bản năng phản kháng bất tuân lệnh Chúa, và sau cùng, con ngÆ°á»i sa ngã ở “ý chà quyá»n lá»±câ€, bản năng đòi bá chủ và thống trị vì muốn ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa.
Sau khi chịu phép rá»a tá»™i để trở nên má»™t Kitô hữu, chúng ta dấn thân và o Ä‘á»i vá»›i nhiá»u thá» thách của niá»m tin. Ở đó chúng ta phải chịu nhiá»u cám dá»—. Những cám dá»— của chúng ta Ä‘á»u là những thá» thách của niá»m tin, của căn tÃnh ngÆ°á»i Kitô hữu, con cái Thiên Chúa, môn đệ Chúa Giêsu. [Mục Lục]
25. Cám dỗ
Trong má»™t khu phố nÆ¡i thÆ°á»ng có những chiếc xe hÆ¡i phóng rất nhanh qua những con Ä‘Æ°á»ng yên tÄ©nh gây nguy hiểm cho trẻ em, ngÆ°á»i già và khách bá»™ hà nh qua lại, những ngÆ°á»i dân cÆ° ngụ tại đây rất lo lắng cho tÃnh mạng của thân nhân và chÃnh há». Há» há»p nhau lại, là m Ä‘Æ¡n thỉnh nguyện lên trạm cảnh sát, yêu cầu cảnh sát phải thÆ°á»ng xuyên tuần tiá»…u trong khu vá»±c và phạt những tà i xế vượt quá tốc Ä‘á»™ ấn định. Bởi đó, cảnh sát phải chấp hà nh theo lá»i yêu cầu của ngÆ°á»i dân trong vùng. Và o ngà y đầu tiên, cảnh sát bắt được năm tà i xế chạy quá tốc Ä‘á»™. Tuy nhiên, tất cả năm tà i xế nà y đã nổi giáºn vì hình nhÆ° cả năm ngÆ°á»i Ä‘á»u đã ký tên trên thỉnh nguyện thÆ° yêu cầu phải áp dụng luáºt giao thông và phạt gắt gao những ai đã vi phạm.
Biết mình là những con ngÆ°á»i yếu Ä‘uối. Giáo Há»™i dùng Mùa Chay để giúp chúng ta ăn năn sám hối tá»™i lá»—i, và ý thức vá» Æ¡n gá»i của mình hÆ¡n. Chúng ta là ai? Sống để là m gì? Có mục Ä‘Ãch gì? Hy vá»ng của ta là gì? Có những ngÆ°á»i mà thánh Phaolô gá»i là : “Những ngÆ°á»i sống đối nghịch vá»›i tháºp giá của Äức Kitôâ€, “Chúa của há» thá» là cái bụng, và cái há» lấy là m vinh quang lại là cái đáng hổ thẹn. Há» là những ngÆ°á»i chỉ nghÄ© đến những sá»± thế gianâ€, vì thế, “chung cục của há» là sá»± diệt vongâ€. Chúng ta có phải là những ngÆ°á»i nà y không? Chúng ta có là má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu Ä‘Ãch thá»±c, ngÆ°á»i công dân của VÆ°Æ¡ng Quốc Thiên Chúa Ä‘ang sống và tuân giữ những luáºt lệ yêu thÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i, thá» phượng má»™t mình Thiên Chúa và phụng sá»± NgÆ°á»i không?
Theo gÆ°Æ¡ng chiến thắng của Chúa Giêsu trong cÆ¡n cám dá»—, các nhà tâm lý đạo đức thÆ°á»ng khuyên chúng ta những Ä‘iá»u thá»±c hà nh nhÆ° sau:
- Không bao giỠđối chá»i má»™t mình vá»›i cÆ¡n cám dá»—.
Cần phải cầu nguyện. Cuá»™c Ä‘á»i của Chúa Giêsu từ lúc nháºp thể cho đến lúc lên trá»i luôn được các thiên thần bao quanh và thá» lạy, vì Ngà i luôn liên kết vá»›i Thiên Chúa Cha. Nhá» cầu nguyện Chúa Giêsu đã không cô Ä‘Æ¡n má»™t mình, nhÆ°ng “được Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫnâ€. Nhá» cầu nguyện chúng ta được liên kết vá»›i sức mạnh của Thiên Chúa và vá»›i các thánh trên trá»i.
Äừng để ma quá»· tấn công bạn má»™t mình. TrÆ°á»›c khi xa cách Thiên Chúa, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng bị cám dá»— rằng mình không cần đến ngÆ°á»i khác giúp đỡ, hay cho rằng những ngÆ°á»i Ä‘i nhà thá» Ä‘i lá»… chỉ là những ngÆ°á»i đạo đức giả, hoặc nghÄ© rằng bạn cÅ©ng có thể là má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu tốt mà không cần phải đến nhà thá». Cô láºp hóa là chiến lược của ma quá»·. Bởi Thiên Chúa không cứu rá»—i má»™t cách riêng lẻ những ai thiếu liên kết. Hãy liên kết chặt chẽ vá»›i gia đình của Thiên Chúa là Giáo Há»™i.
- Äừng đùa giỡn vá»›i cám dá»—.
Nó rất nguy hiểm và chết ngÆ°á»i. Chúng ta thÆ°á»ng nghÄ© rằng cám dá»— phải lén lút và rón rén đến cá»a sau nhà chúng ta. Có thể là nhÆ° váºy nhÆ°ng không hẳn. Nhiá»u khi nó đến ngay trÆ°á»›c cá»a nhà . Chúng ta biết đó là sai và không nên là m. NhÆ°ng chúng ta tá»± nhủ: đâu có sao, nhằm nhò gì, đâu có ai biết. Hay tệ hại hÆ¡n, chúng ta lại tá»± biện minh rằng thá»±c sá»± đâu có gì là sai. Con ngÆ°á»i có má»™t tà i năng vô cùng khéo léo để lý lẽ và biện minh cho cái cách mình phạm tá»™i. Hãy nháºn diện ra sá»± nguy hiểm của cám dá»— ngay khi nó má»i gá»i và quyết định dứt khoát.
- Hãy nương tựa và o Chúa mà chống trả với cơn cám dỗ.
Chúa Giêsu đã dá»±a và o sức mạnh của Chúa Thánh Thần và Lá»i của Thiên Chúa để đối đáp vá»›i ma quá»·. Ngoà i những nhu cầu váºt chất, con ngÆ°á»i còn cần đến những nhu cầu tinh thần, những truyá»n thống tốt đẹp, và những kho tà ng thiêng liêng mà Thiên Chúa đã ban cho nhân loại nhÆ° Công đồng Vatican II đã khuyên dạy trong Hiến Chế Gaudium et Spes, Ä‘oạn 86.
Thiên Chúa muốn chúng ta có Ä‘á»i sống tốt đẹp, là m việc là nh thánh thiện, bác ái yêu thÆ°Æ¡ng, để cảm nghiệm sá»± trá»n vẹn hoà n hảo của cuá»™c sống, chứ không phải chỉ sống dá»±a và o những lá»i hứa trống rá»—ng và dối trá của ma quá»·. Do đó, Ngà i luôn giúp đỡ chúng ta chống lại cÆ¡n cám dá»—, và nhất là việc biết quay trở vá» vá»›i Ngà i sau khi đã lỡ sa ngã phạm tá»™i. Ở cuối bà i Phúc âm hôm nay, Thánh Kinh viết: “Và các thiên thần tiến lại, hầu hạ NgÆ°á»iâ€. Các thiên thần ở đó để giúp đỡ Ngà i cÅ©ng nhÆ° giúp đỡ chúng ta. Hãy tin tưởng rằng Thiên Chúa của chúng ta là Thiên Chúa của tình yêu thÆ°Æ¡ng nhân háºu. Má»™t Thiên Chúa biết rõ sá»± yếu Ä‘uối và thất bại của chúng ta, nhÆ°ng vẫn yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta.
Có má»™t nhóm ngÆ°á»i leo núi chuyên nghiệp. Äang khi leo lên lÆ°ng chừng núi, há» gặp má»™t ông lão đốn củi vá»›i cây rìu trên vai. “Ông lão Ä‘i đâu váºy?†những ngÆ°á»i leo núi há»i ông. “Ta leo lên đỉnh núi để chặt cây vá» sá»a lại nhà â€. “NhÆ°ng tại sao ông lại phải leo lên tá»›i đỉnh núi là m gì?†há» nghi ngá» há»i lại. “Có rất nhiá»u cây gá»— lá»›n ở xung quanh đây, leo lên cao là m gì cho tốn sức!†“Ta biết chứâ€, ông lão nói, “nhÆ°ng ta cần má»™t loại gá»— cứng và tốt, nó chỉ má»c trên những đỉnh núi cao nhất, nÆ¡i đó những cây gá»— quý đã bị thá» thách và dẻo dai chịu Ä‘á»±ng được thá»i tiết nắng mÆ°a gió bão. Cà ng má»c trên cao, cây gá»— cà ng cứng chắcâ€.
Thiên Chúa muốn chúng ta là những cây gá»— quý cứng cáp và mạnh mẽ để phục vụ Thiên Chúa trong đức tin, đức cáºy và đức mến. Hãy gắn bó chặt chẽ vá»›i nhau, tham dá»± các buổi thá» phượng đạo đức thÆ°á»ng xuyên của Giáo Há»™i, tránh né má»i dịp cám dá»— khi xảy đến, và đổ đầy tâm trà chúng ta Lá»i Chúa. Äược nhÆ° váºy chúng ta sẽ đứng vững nhÆ° Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta đã chịu cám dá»— của ma quá»· và đã chiến thắng. [Mục Lục]
26. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Huy Äiệp
Vá»›i thứ TÆ° Lá»… Tro, Mùa Chay Thánh đã khai mạc. Mùa Chay, theo Năm phụng vụ, là thá»i gian chuẩn bị cá» hà nh Lá»… Vượt Qua. Cuá»™c Khổ Nạn và Phục Sinh của Chúa Giêsu là giá cứu chuá»™c cho tình trạng xa cách của con ngÆ°á»i đối vá»›i Thiên Chúa và chÃnh mình; và khởi Ä‘iểm cho tình trạng xa cách nà y là sá»± xuất hiện của tá»™i lá»—i nÆ¡i con ngÆ°á»i. Phân tÃch nhÆ° thế để thấy được chúng ta phải khởi đầu từ đâu để đón nháºn Æ n Cứu Äá»™ Của Thiên Chúa, và sống Æ n đó trong suốt cuá»™c Ä‘á»i là m Kitô hữu của mình.
- Tá»± do và yếu Ä‘uối nÆ¡i con ngÆ°á»i – Ná»— lá»±c tấn công của ma quỉ.
Qua bà i Ä‘á»c 1 (St 2,7 - 9; 3, 1 – 7 ): Ngay từ đầu, khi con ngÆ°á»i được dá»±ng nên theo hình ảnh của Thiên Chúa, ma quỉ cÅ©ng đã xuất hiện dÆ°á»›t lốt con rắn già .
Má»™t trong những hình ảnh của Thiên Chúa nÆ¡i con ngÆ°á»i là sá»± tá»± do. Khi trao ban sá»± tá»± do, Thiên Chúa đã muốn trân trá»ng giá trị của con ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i đến cùng Thiên Chúa vá»›i tất cả ý thức và tá»± do. Hai ông bà đã rất thanh thản và tá»± nhiên khi tiếp xúc vá»›i Thiên Chúa. NhÆ°ng cuối cùng, cả hai đã không còn thanh thản tá»± nhiên nữa, vì sá»± tá»± do đã được xá» dụng không đúng. Có lẽ ông bà chÆ°a ngá»™ ra: Sá»± tá»± do Chúa ban phát xuất từ nÆ¡i Thiên Chúa, và cÅ©ng là hiện thân của chÃnh NgÆ°á»i. Nếu ông bà xá» dụng đúng tá»± do của Thiên Chúa, thì cÅ©ng đồng nghÄ©a vá»›i tiếng “không†trÆ°á»›c trái cây “biết là nh biết dữâ€. Vì thế, khi Ä‘Æ°a tay hái “trái cấmâ€, ông bà đã xá» dụng tá»± do theo ý mình, theo hình ảnh không còn là của Thiên Chúa, mà là của chÃnh mình. Chắc hẳn hai ông bà không muốn “gây hấn†vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã mắc mÆ°u con rắn. Ma quỉ, tên cám dá»—, đã thà nh công, khi Ä‘á» ghị má»™t tá»± do “giả hiệuâ€, và chúng đã không ngừng là m Ä‘iá»u đó cho đến hôm nay. Chỉ mình Thiên Chúa má»›i có, và má»›i là sá»± Tá»± Do tuyệt đối đúng đắn. Con ngÆ°á»i phải xá» dụng tá»± do Chúa ban theo đúng ý của NgÆ°á»i, cho dù nhiá»u lúc cảm thấy nhÆ° nó không nhÆ° không phục vụ lợi Ãch của mình. Bà i há»c của vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng đã rất rõ, nhÆ°ng ma quỉ cÅ©ng rất tinh khôn và đánh lừa được nhiá»u ngÆ°á»i.
Trong Tin Mừng, Chúa Giêsu đã khẳng định: “ Thầy là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt và là Sá»± Sống†( Ga 14, 6 ). NhÆ° thế, để thá»a mãn ná»—i khát vá»ng sâu xa của con ngÆ°á»i là Chân Lý, Sá»± Sống và Hạnh Phúc, thì không thể tìm kiếm nÆ¡i đâu ngoà i Chúa, hay nói cách khác, Thiên Chúa chÃnh là đối tượng của khát vá»ng đó.
Cuá»™c sống gắn bó và liên kết vá»›i Chúa là điá»u rất quan trá»ng, không thể tách rá»i, không thể nghi nan, cho dù con ngÆ°á»i phải Ä‘i qua muôn nẻo Ä‘Æ°á»ng Ä‘á»i, qua bao gian nan và thá» thách. Vá» phần mình, ma quỉ cÅ©ng táºn dụng má»i thá»i cÆ¡ để chuyển đổi đối tượng của tá»± do, chân lý, tình yêu, hạnh phúc…ra ngoà i Chúa. Và ná»—i buồn của vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng vẫn kéo dà i đến hôm nay, nÆ¡i từng ngÆ°á»i và từng lúc.
- “Ở đâu tá»™i lá»—i đã lan trà n, ở đó Ân sủng cà ng chứa chan gấp bá»™iâ€.
Hình ảnh của AÄ‘am và Chúa Giêsu, của tá»™i lá»—i và ân sủng, hủy diệt và giải thoát, giết chết và cứu sống… đã sóng đôi nhau trong cuá»™c chiá»…n đấu nên thánh của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Phần thắng luôn thuá»™c vá» Thiên Chúa, cho dù là cá»a há»a ngục cÅ©ng không thể thắng được. Tá»± do mà Chúa ban cho chúng ta không phải là muốn là m gì thì là m, nhÆ°ng tá»± do là được lá»±a chá»n. Con ngÆ°á»i được hoà n toà n tá»± do lá»±a chá»n má»™t trong hai đối tượng và tình trạng của các cặp sóng đôi ở trên. “Tháºt váºy, cÅ©ng nhÆ° vì má»™t ngÆ°á»i duy nhất đã không vâng lá»i Thiên Chúa, mà muôn ngÆ°á»i trở thà nh tá»™i nhân, thì nhá» má»™t ngÆ°á»i duy nhất đã vâng lá»i Thiên Chúa, muôn ngÆ°á»i sẽ thà nh ngÆ°á»i công chÃnh†( Rm 5, 12 – 19 ).
- “Thế rồi ma quỉ bá» ngÆ°á»i mà đi, và có các sứ thần đến hầu hạ NgÆ°á»iâ€.
Nếu Thiên Chúa, để giải thoát con ngÆ°á»i, đã từ trá»i hoặc từ xa, chỉ Ä‘Æ°a ra những mệnh lệnh hoặc chỉ dẫn cho con ngÆ°á»i khắc phục tình trạng suy thoái, và biết Ä‘Æ°á»ng mà vá» vá»›i Chúa và vá» trá»i, thì cuá»™c chiến giữa áng sáng và bóng tối vẫn sẽ có nhiá»u cam go, tháºm chà con ngÆ°á»i sẽ cảm thấy bất lá»±c và bÆ¡ vÆ¡ khủng khiếp. Khởi Ä‘i từ Mầu nhiệm Nháºp Thể của Ngôi Hai Thiên Chúa, Chúa Giêsu Kitô đã soi sáng cho chúng ta ý định và chÆ°Æ¡ng trình tháºt tuyệt vá»i và gần gÅ©i của Thiên Chúa. Chúa không vô hình, nhÆ°ng tháºt hữu hình, Chúa không xa cách, nhÆ°ng tháºt gần gÅ©i. Và nhất là , Chúa không đóng vai quan tòa nghiêm khắc xét xá», nhÆ°ng mặc lấy thân pháºn con ngÆ°á»i, đồng hà nh vá»›i con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i và yếu Ä‘uối. Qua đó, Chúa Giêsu Ä‘i trÆ°á»›c, tay Ngà i cầm tay con ngÆ°á»i, để dẫn Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i vá» bến bình an. Vì thế:
Ngà i đã sinh xuống là m ngÆ°á»i nhÆ° má»i ngÆ°á»i ( Lc 2,1 – 14 ).
Ngà i đã chịu bách hại bởi vua Hêrôđê ( Mt 2, 1 – 12 ) .
Ngà i đã được cha mẹ dâng cho Thiên Chúa theo luáºt Môisen ( Lc 2, 22 – 32 ).
Ngà i đã xếp hà ng chỠđược chịu phép rá»a của Gioan Tẩy Giả ( Mt 3, 13 – 17 )…
Và trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu chấp nháºn để cho ma quỉ cám dá»—, y nhÆ° cảnh ngá»™ của má»i ngÆ°á»i chúng ta ( Mt 4, 1 – 11 ). Hình dung lại bối cảnh của Chúa Giêsu ăn chay 40 ngà y và chịu cám dá»— trong hoang địa. Hình ảnh của “tên cám dỗ†mon men lại gần để thủ thỉ, để khêu gợi, và để đánh bóng những vui thÃch cÆ¡ bản của cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Trong lúc cám dá»—, nó cÅ©ng tháºt thiện chà và năng Ä‘á»™ng, tá» ra quan tâm và săn sóc đặc biệt: bÆ°ng mâm cá»—, phục vụ tối Ä‘a nhu cầu của quà khách, mà theo ngôn ngữ của thÆ°Æ¡ng trÆ°á»ng là “ thượng đếâ€. SÆ¡ hở má»™t chút là con ngÆ°á»i dá»… dà ng cảm thấy nhÆ° “được Ä‘Æ°a lên mâyâ€, nhÆ°ng theo ngôn ngữ của ma quỉ là “bị hạ gụcâ€. Má»™t lần nữa, Chúa cho thấy những cách thức phải há»c nằm lòng để “tỉnh thức và đứng vữngâ€: Luôn sống trong tình trạng là m chủ được bản thân: NhỠăn chay và cầu nguyện.
Lá»i Chúa phải là đèn soi cho con bÆ°á»›c, là ánh sáng chỉ Ä‘Æ°á»ng con Ä‘i ( Tv 119,105 ).
Phát huy sá»± tá»± do đúng đắn Chúa ban, là chỉ lá»±a chá»n những gì Chúa chá»n: Chúa và anh em, đặc biệt những ngÆ°á»i nghèo và bất hạnh.
Vì thế, khởi Ä‘i từ tình trạng tá»™i lá»—i yếu Ä‘uối là âm hưởng của nguyên tổ AÄ‘am, AÄ‘am “má»›iâ€, là Chúa Giêsu, đã hoạch định má»™t lá»™ trình giải thoát và phục hồi hình ảnh cao đẹp mà Thiên Chúa có khi dá»±ng nên con ngÆ°á»i. Lá»™ trình ấy được diá»…n tả qua lá»i cầu nguyện của thánh Augustinô: Lạy Chúa, Chúa đã dá»±ng nên con cho Chúa, và con chỉ được an nghỉ khi trở vá» vá»›i Chúa.
Má»—i lần bÆ°á»›c và o Mùa Chay Thánh, ngÆ°á»i Kitô hữu lại Ä‘Æ°Æ¡c má»i gá»i kiểm tra lại bÆ°á»›c Ä‘i của mình, xem có Ä‘ang Ä‘i trong quÄ© đạo của hà nh trình của Chúa không?, ý thức rõ hÆ¡n vá» sá»± hiện diện của “tên cám dá»—â€, không phải là thiểu số và thầm lặng ( Mc 5, 1 – 20 ). Nhìn và o thá»±c trạng Ä‘á»i sống đạo của nhiá»u ngÆ°á»i Kytô hữu hôm nay, chúng ta cÅ©ng dá»… thấy ma quỉ vẫn còn chiếm được nhiá»u Æ°u thế. CÅ©ng chỉ vì sá»± lÆ¡ là , tá»± mãn, và ngủ quên trên những “lãnh địa an toà n và giả hiệuâ€. Chúa đã gá»i má»™t ngôn sứ cho Giáo Há»™i: Äức Thánh Cha Phanxicô. Vá»›i những hà nh Ä‘á»™ng ngoạn mục, ngà i Ä‘ang mạnh mẽ thúc đẩy má»™t sá»± cảnh tỉnh ngay trong lòng Giáo Há»™i, nÆ¡i tất cả má»i thà nh phần của Dân Chúa. [Mục Lục]
27. Chúa Nháºt I Mùa Chay – Lm Nguyá»…n Bình An
Má»™t Marylyn Moroe đẹp má»™t hai "nghiêng nÆ°á»›c nghiêng thà nh" của tháºp niên 60 tại Hoa Kỳ đã rÆ¡i và o cạm bẫy của thần vệ nữ và trở thà nh "đồ chÆ¡i" của giá»›i trưởng giả và chÃnh trị gia. Cái đẹp hấp dẫn, nẩy lá»a và má»i gá»i ấy còn ám ảnh tâm tưởng nhiá»u cố nhân, nên dù không là anh hùng dân tá»™c, Monroe vẫn được sủng ái và trở thà nh "chim câu giao liên" tại Hoa Kỳ hôm nay.
Cái tà i đảm lược "chinh đông phục tây" và "trị quốc an dân" của Caesar đã biến ông thà nh ngÆ°á»i kiêu ngạo khó thÆ°Æ¡ng và phách lối. Ông ao Æ°á»›c được phong thần và trở thà nh hoà ng đế La Mã. Nguyên lão nghị viện đã ám sát ông dÆ°á»›i chân tượng bại tÆ°á»›ng Pompey là kẻ thù của ông.
Các "đồ tể" và "tay sai" đâm thuê, giết mÆ°á»›n đã hạ sát Tổng Thống Diệm. Há» huyên hoang tá»± phong là "anh hùng dân tá»™c" hay "chÃnh trị gia đại tà i". Há» thay nhau má»™t thá»i vÆ¡ vét để "vinh thân phì gia". Quả báo là hỠđã nếm mùi cùng cá»±c của kẻ mất chức, trốn chạy, qui hà ng tủi nhục và tù tá»™i Ä‘au thÆ°Æ¡ng.
Ba mÆ°Æ¡i năm ẩn dáºt tại Nazareth, Äức Kitô đã sống quá tầm thÆ°á»ng và khiêm tốn. Không hÆ¡n không kém, Ngà i chỉ là con bác thợ má»™c nghèo khó, vất vả kiếm ăn từng ngà y. Há» hà ng không ai rõ, bạn bè chẳng ai hay má»™t Ä‘iểm phi thÆ°á»ng nà o nÆ¡i Giêsu. Ngà i chỉ thá»±c sá»± biến đổi sau cuá»™c gặp gỡ vá»›i Gioan Tẩy Giả bên sông Giordan. Ra khá»i nÆ°á»›c, Chúa Cha tuyên phong Ngà i là "Chiên Thiên Chúa" và Thần Linh Chúa Ä‘Æ°a Ngà i và o hoang địa láºp chÃ. Tại đây Ngà i chìm trong đắm suy tÆ° và cầu nguyện. CÅ©ng tại đây, Ngà i hình thà nh chÆ°Æ¡ng trình giải phóng, chá»n lá»±a phÆ°Æ¡ng thế tuyệt hảo để hà nh Ä‘á»™ng và mục Ä‘Ãch tối háºu phải nhắm tá»›i. Äối thủ nghi vấn vá» con ngÆ°á»i dị kỳ và đặc biệt nà y. Äối thủ nháºn ra những khả năng phi thÆ°á»ng, sá»± khôn ngoan tuyệt đối và những nhân đức tuyệt vá»i của con ngÆ°á»i nà y. NhÆ°ng đối thủ vẫn không nháºn ra chân tÆ°á»›ng "cứu thế" của Ngà i. Äối thủ vì thế mon men đến là m quen và truyện trò.
Thánh kinh ghi lại 3 thách đố hay 3 trò chÆ¡i đối thủ Ä‘Æ°a ra liên hệ đến tiá»n, danh, chức để thá» Ngà i hầu "tri ká»· tri bỉ, bách chiến bách thắng". Ngà i đã khôn ngoan đối đáp má»™t là "NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh, nhÆ°ng bởi má»i lá»i do miệng Thiên Chúa phán ra", hai là "Äừng thá» thách Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i" và ba là "NgÆ°Æ¡i phải thá» lạy Chúa là Thiên Chúa ngÆ°Æ¡i, và chỉ thá» phượng duy mình Chúa mà thôi".
Tiá»n Ngà i không ham, danh Ngà i không thÃch, chức Ngà i không thèm. Ba cái nghiệp chÆ°á»›ng ấy: thứ nhất đã Ä‘Æ°a đẩy nhân loại và o Ä‘Æ°á»ng dối trá, biển láºn và tham lam; thứ hai đã biến đổi tâm tÃnh con ngÆ°á»i từ bất lá»±c, hẹp hòi và giá»›i hạn thà nh tá»± đắc, kiêu căng và phách lối; thứ ba đã tạo những con ngÆ°á»i được hình thà nh từ bụi đất, nay còn mai mất và bất toà n nên những ngÆ°á»i lạm dụng quyá»n bÃnh, bất nhân và vi phạm quyá»n sống, lạm dụng tá»± do và bình đẳng của con ngÆ°á»i.
VÆ°Æ¡ng quốc của Äức Kitô lấy công bình, bác ái, và yêu thÆ°Æ¡ng là m phÆ°Æ¡ng châm và ơn cứu rá»—i là m cùng Ä‘Ãch, nên tiá»n, danh, chức chỉ là phÆ°Æ¡ng tiện: "Ai muốn là m lá»›n, phải là m tôi má»i ngÆ°á»i".
Äá»i chúng ta vì thế dẫy đầy những cạm bẩy và mâu thuẩn cần chế ngá»±. Thoát cạm bẫy của "danh, lợi, dục" là được trưởng thà nh trong Æ¡n thánh, trở nên vÄ© nhân của NÆ°á»›c trá»i, vui sống tá»± do, hưởng công lý, an bình và bác ái. NhÆ° Äức Kitô, chúng ta phải sáng suốt và tá»± do chối từ những cạm bẫy do đối thủ giăng ra để sống thánh thiện và hy sinh tuyệt đối cho Thiên Chúa và tha nhân; để chết an bình và được tái sinh khải hoà n vá»›i Äức Kitô.
Thắng đối thủ và thoát tục là không tìm hÆ° danh hão huyá»n. Sống trưởng thà nh là cá»™ng tác và hy sinh cho tha nhân. Nên thánh thiện là biết thÆ°a "Con chỉ chu toà n pháºn sá»± được giao phó". NhÆ° thế thì danh, chức, lá»™c không còn ở thế thượng phong, mà chỉ là phÆ°Æ¡ng tiện để tÃn hữu yêu thÆ°Æ¡ng, cá»™ng tác, thông cảm và tha thứ. Tuyệt vá»i thay! [Mục Lục]
28. Cám dỗ
Äá»i sống của chúng ta là má»™t cuá»™c thá» thách, là má»™t cÆ¡n cám dá»— triá»n miên, từ ngà y nà y qua ngà y khác. Chúng ta sẽ gặp phải những khó khăn, chúng ta sẽ phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i những quyến dÅ©, để rồi cuối cùng, nếu trung thà nh vá»›i Chúa, chúng ta sẽ được Ngà i yêu thÆ°Æ¡ng và ân trao ban phần thưởng NÆ°á»›c trá»i.
Vì thế, thá» thách và cám dá»— là má»™t cái gì gắn liá»n vá»›i bản tÃnh nhân loại, nó là m thà nh thân pháºn của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Và nếu Ä‘á»c lại Kinh thánh, chúng ta thấy thá» thách và cám dá»— đã xuất hiện ngay từ những trang đầu tiên, và o má»™t thuở rất xa xÆ°a.
Thá»±c váºy, các thiên thần lúc ban sÆ¡ cÅ©ng đã bị thá» thách vá» lòng trung thà nh của mình đối vá»›i Thiên Chúa. Chúng ta không biết rõ cuá»™c thá» thách ấy nhÆ° thế nà o, nhÆ°ng theo tÆ°Æ¡ng truyá»n, thì Lucifer, vị thiên thần mang ánh sáng, thấy mình vinh quang rá»±c rỡ, nên đã ngang nhiên tuyên bố:
- Tôi không phục tùng Thiên Chúa nữa.
Má»™t số các thiên thần khác vá» hùa vá»›i Lucifer đã quay lÆ°ng chống lại Thiên Chúa. Trong khi đó tổng lãnh thiên thần Micae cùng vá»›i các thiên thần là nh thánh đã khiêm nhÆ°á»ng xác định láºp trÆ°á»ng của mình qua lá»i nói bất hủ:
- Ai bằng Thiên Chúa.
Và hình phạt nà o đã dà nh cho ma quá»·, nếu không phải là hình phạt há»a ngục Ä‘á»i Ä‘á»i.
Thứ đến là Adong Eva. Sách Sáng thế ký kể lại rằng: ngay từ đầu, Thiên Chúa đã dá»±ng nên và cho hai ông bà được sống trong vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng, có nghÄ©a là sống trong tình yêu thÆ°Æ¡ng và hạnh phúc tuyệt vá»i của Thiên Chúa.
Tuy nhiên, để xứng đáng lãnh nháºn tình yêu và hạnh phúc, hai ông bà đã cÅ©ng đã phải trải qua má»™t cuá»™c thá» thách. Và thá» thách đã có mặt qua lệnh truyá»n của Thiên Chúa:
- NgÆ°Æ¡i được ăn má»i thú trái cây trong vÆ°á»n, ngoại trừ cây biết là nh và dữ, vì ngà y nà o ngÆ°Æ¡i ăn trái cây ấy, ngÆ°Æ¡i sẽ phải chết.
Thế nhưng, ma quỷ dưới vóc dáng của một con rắn, đã cám dỗ hai ông bà :
- Ngà y nà o ăn trái cây ấy, mắt các ngÆ°Æ¡i sẽ mở ra và các ngÆ°Æ¡i sẽ biết được Ä‘iá»u là nh Ä‘iá»u dữ.
Và nhÆ° chúng ta đã biết: hai ông bà đã nghe lá»i dụ dá»— của ma quá»·, vi phạm lệnh truyá»n của Thiên Chúa, giÆ¡ tay ngắt trái cấm mà ăn. Bản chất của tá»™i nguyên tổ không phải chỉ là má»™t sá»± tham ăn bình thÆ°á»ng, hay má»™t khuynh hÆ°á»›ng Ä‘am mê vá» tình dục mà hình ảnh trái cấm là má»™t biểu tượng. NhÆ°ng hÆ¡n thế nữa, bản chất thá»±c sá»± của tá»™i nguyên tổ chÃnh là sá»± kiêu ngạo, muốn trở nên bằng Thiên Chúa, muốn tá»± giải thoát mình khá»i quyá»n năng của Ngà i. Háºu quả của hà nh vi bất trung ấy là gì nếu không phải là hai ông bà đã bị Ä‘uổi ra khá»i vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng, sống trong tình trạng thù nghịch cùng Thiên Chúa, phải cúi đầu lãnh nháºn bản án của Ä‘au khổ và chết chóc. Cái chết phần xác cÅ©ng nhÆ° cái chết phần hồn. Ãn phạt nà y còn được lÆ°u truyá»n cho con cái loà i ngÆ°á»i.
Từ hai sự kiện trên, chúng ta thấy: phản bội cùng Thiên Chúa thì sẽ bị trừng phạt, trái lại trung thà nh với Ngà i thì sẽ được ân thưởng.
Abraham ngà y xÆ°a đã vâng nghe lá»i Chúa, từ bá» quê hÆ°Æ¡ng xứ sở, lên Ä‘Æ°á»ng theo tiếng gá»i của Chúa, tá»›i má»™t vùng đất xa lạ mà Ngà i sẽ ban cho là m sản nghiệp, sẵn sà ng sát tế Isaac, ngÆ°á»i con trai duy nhất trong tuổi già , là m lá»… váºt dâng kÃnh Ngà i. Vì thế, lá»i hứa đã được thá»±c hiện:
- Ông đã trở thà nh cha của má»™t dân tá»™c hùng mạnh và đông đúc nhÆ° sao trên trá»i và nhÆ° cát biển, cÅ©ng nhÆ° ông đã có má»™t mảnh đất chảy sữa và máºt là m sản nghiệp.
Rồi ông Gióp, Ä‘ang sống trong tình trạng già u sang: lắm của nhiá»u con, thế nhÆ°ng, chỉ trong má»™t ngà y tất cả Ä‘á»u đã tiêu tan. Con cái bị giết chết, tà i sản bị cÆ°á»›p bóc hay bị thiêu rụi, còn bản thân ông bị ghẻ lở nhức nhối. Thế nhÆ°ng, ông vẫn luôn trung thà nh cùng Chúa để rồi cuối cùng ông đã được Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và trao ban cho gấp bá»™i.
Sá»± thá» thách không phải chỉ có trong phạm vi cá nhân, mà hÆ¡n thế nữa, còn có cả trong phạm vi dân tá»™c và nhân loại nữa. Lịch sá» dân Do thái là má»™t bằng chứng cụ thể. Bao lâu trung thà nh phụng thá» Chúa, hỠđược sống trong thanh bình và hạnh phúc, trái lại nếu xa lìa và phản bá»™i Ngà i, láºp tức bản thân há» bị Ä‘au khổ và đất nÆ°á»›c há» bị tan hoang.
Thế nhÆ°ng, nhÆ° chúng ta thÆ°á»ng nói:
- Lá»a thá» và ng, gian nan thỠđức.
Cám dá»— và thá» thách, tá»± bản chất, không phải là má»™t cái gì xấu xa, trái lại nó còn là má»™t cái gì hữu Ãch, giúp thanh luyện tâm hồn và là m cho chúng ta được trở nên trưởng thà nh, đồng thá»i gia tăng công nghiệp cho chúng ta.
ChÃnh vì thế, Chúa Giêsu cÅ©ng đả chấp nháºn bị cám dá»— và thá» thách. Phúc âm kể lại: sau khi ăn chay bốn mÆ°Æ¡i đêm ngà y, Chúa Giêsu cảm thấy đói và ma quá»· đã cám dá»— Ngà i. Tuy nhiên, cÆ¡n cám dá»— cam go nhất đối vá»›i Ngà i chÃnh là cái chết trên tháºp giá. Ngà i cÅ©ng đã phải trải qua những giây phút lo sợ và già ng co, để rồi cuối cùng thánh ý Chúa Cha đã được thá»±c hiện và chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ được hoà n tất:
- Xin đừng theo ý Con, một theo ý Cha mà thôi.
Sống là chá»n lá»±a. Không phải chá»n lá»±a má»™t lần thay cho tất cả, nhÆ°ng phải chá»n lá»±a luôn mãi trÆ°á»›c má»—i công việc cÅ©ng nhÆ° trÆ°á»›c những thá» thách và cám dá»—. Chúa đòi chúng ta trung thà nh vá»›i Ngà i, không phải chỉ trong những việc lá»›n lao, mà còn trong những việc tầm thÆ°á»ng và nhá» má»n.
Có nhÆ° váºy, trong ngà y sau hết chúng ta má»›i được nghe những lá»i nói ân tình của Chúa:
- Hỡi đầy tá»› trung thà nh và khôn ngoan, vì ngÆ°Æ¡i đã trung thà nh trong việc nhá», Ta sẽ đặt ngÆ°Æ¡i coi sóc việc lá»›n. Hãy và o vui hưởng hạnh phúc của chủ ngÆ°Æ¡i. [Mục Lục]
29. Cám dỗ, nguy cơ và cơ may
(Suy niệm của Lm Pietro Nguyễn Hương)
Vá»›i Chúa nháºt I mùa Chay năm A, phụng vụ Lá»i Chúa hÆ°á»›ng sá»± chú ý của chúng ta tá»›i má»™t chủ Ä‘á» chÃnh đáng suy nghÄ© đó là CÃM Dá»–. Chủ Ä‘á» nà y nhÆ° là sợi chỉ Ä‘á» xuyên suốt tất cả các bà i Ä‘á»c. Nếu ma quỉ xuất hiện nhÆ° là m má»™t kẻ thù rất nguy hiểm của con ngÆ°á»i, thì Äức Giêsu là ngÆ°á»i chiến thắng tất cả các cám dá»— và cạm bẫy của Ma quỉ, trở thà nh khuôn mẫu và là Äấng cứu Ä‘á»™ duy nhất và phổ quát của nhân loại.
Bà i Äá»c I từ Sách Sáng Thế (St 2,7-9. 3,1-7), kể cho chúng ta nghe lại câu chuyện sa ngã của tổ tiên chúng ta do những lá»i má»i má»c ngá»t ngà o của con rắn. Adam va Eva bị cám dá»— ăn trái cấm của “cây biết là nh biết dữ†(St 3,2). HỠđã sa ngã, xa rá»i Thiên Chúa, đánh mất sá»± sống và sá»± hiệp thông máºt thiết vá»›i Thiên Chúa, Äấng là nguồn mạch của má»i sá»± thiện hảo. Câu chuyện nà y cÅ©ng nhắc nhở chúng ta vá» má»™t sá»± kiện lịch sá» là nhân loại ngay từ đầu đã phạm tá»™i và không có khả năng giải phóng mình khá»i tá»™i lá»—i và sá»± giữ. Nhân loại cần đến Æ¡n cứu Ä‘á»™, sá»± hoà n nguyên đến từ Thiên Chúa.
Thánh Phaolô trong thÆ° gá»i các tÃn hữu Rôma (Rm 5,12-19), cho chúng ta lá»i giải đáp vá» mầu nhiệm cứu Ä‘á»™ của nhân loại mà Äức Kitô đã mang lại qua mầu nhiệm thÆ°Æ¡ng khó, tá» nạn và phục sinh của Äức Kitô: «Tháºt váºy, cÅ©ng nhÆ° vì má»™t ngÆ°á»i duy nhất đã không vâng lá»i Thiên Chúa, mà muôn ngÆ°á»i thà nh tá»™i nhân, thì nhá» má»™t ngÆ°á»i duy nhất đã vâng lá»i Thiên Chúa, muôn ngÆ°á»i cÅ©ng sẽ thà nh ngÆ°á»i công chÃnh» (Rm 5,19).
Bà i Tin mừng (Mt 4,1-11) giá»›i thiệu vá»›i chúng ta kinh nghiệm của Äức Giêsu trong sa mạc, nÆ¡i NgÆ°á»i bị cám dá»— và chống lại Satan nhÆ° thế nà o.
Chúng ta hãy nhìn và o ba cÆ¡n cám dá»— của Äức Giêsu: cÆ¡n cám dá»— thứ nhất, trong lúc đói lã, Ma quỉ Ä‘á» nghị NgÆ°á»i biến những viên đá thà nh bánh để ăn. Äấy là cám dá»— đặc trÆ°ng vá» váºt chất. NhÆ°ng Äức Giêsu trả lá»i: «NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i miệng Thiên Chúa phán ra» (Mt 4,4). Äức Giêsu đã từ chối cám dá»— nà y và sống phó thác và o Chúa Cha, vì đối vá»›i NgÆ°á»i có má»™t thức ăn quan trá»ng hÆ¡n “bánh mì†đó là Lá»i Chúa và thi hà nh theo à Cha.
Trong cÆ¡n cám dá»— thứ hai: "Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống Ä‘i!» (Mt 4,6). Äây là cám dá»— vá» lòng kiêu ngạo. Ma quỉ gợi lên sá»± ngá» vá»±c, thách thức vá» Tình Yêu của Chúa Cha đối vá»›i NgÆ°á»i, và để nghị NgÆ°á»i sá» dụng quá»n của mình để là m những cảnh ngoạn mục, tìm kiếm sá»± vá»— tay của đám đông. Trong câu trả lá»i: «NgÆ°Æ¡i chá»› thá» thách Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i», Chúa Giêsu cho thấy NgÆ°á»i là Con Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa, đã chá»n má»™t cách sống trong khiêm tốn, trong ẩn dáºt, và không cần phải bắt Thiên Chúa là m theo ý mình để biểu lá»™ tình yêu đối vá»›i mình. Cách Ä‘Æ¡n giản NgÆ°á»i sống tin tưởng và o Cha.
Cuối cùng, Cám dá»— thứ ba liên quan đến sá»± khát khao quyá»n lá»±c: "Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi. (Mt 4,9). Má»™t cách công khai Ma quỉ để lá»™ mục Ä‘Ãch của nó: hãy thá» lạy tôi chứ không phải Thiên Chúa, bạn sẽ có tất cả. Chúa Giêsu trả lá»i bằng má»™t lối sống thá»±c sá»± chỉ có tôn thá» và phục vụ má»™t mình Thiên Chúa mà thôi.
Quả tháºt, cả ba cám dá»— của Äức Giêsu là “ba con Ä‘Æ°á»ng dá»… dãi để không trải qua Tháºp Giá†(Fulton Sheen), nhÆ°ng Äức Giêsu đã chấp nháºn con Ä‘Æ°á»ng Tháºp Giá, vá»›i má»™t tình yêu và lòng phó thác hoà n toà n và o Cha. NhÆ° thế, NgÆ°á»i đã chiến thắng và nhÆ° thế qua Tháºp Giá, NgÆ°á»i cứu Ä‘á»™ chúng ta.
CÅ©ng nhÆ° Äức Giêsu, ngà y hôm nay chúng ta sống trong thế giá»›i nà y, má»™t thế giá»›i đầy cám dá»—, và cám dá»— hôm nay được mặc nhiá»u dáng vẽ hấp dẫn và đẹp đẽ. Äằng sau những cám dá»— là Ma quỉ, kẻ thù luôn dấu mặt. Kẻ được định nghÄ©a bởi Gioan nhÆ° là cha đẻ của sá»± dối trá (Gv 8,44), má»™t kẻ thù rất nguy hiểm không bao giá» ngủ, luôn sẵn sà ng để thá» thách chúng ta. Và nhÆ° nhà thÆ¡ Baudelaire nói: “Sá»± quỉ quyệt nhất của ma quỉ là là m cho con ngÆ°á»i không tin rằng nó hiện hữuâ€.
Chúng ta đừng có sợ hãi vì Äức Kitô đã chiến thắng Satan để giải thoát ta khá»i Satan. Chúng ta hãy há»c há»i từ Äức Giêsu, để chiến đấu vá»›i Ma quỉ bằng sức mạnh của Lá»i Chúa, và khà cụ của việc ăn chay, cầu nguyện và việc bác ái. Hãy há»c nÆ¡i NgÆ°á»i để tÄ©nh thức luôn, để nói KHÔNG vá»›i từng cÆ¡n cám dá»— và nói VÂNG vá»›i Thiên Chúa. Äặc biệt là nhÆ° Äức Giêsu, hãy để cho Chúa Thánh Thần hÆ°á»›ng dẫn cuá»™c Ä‘á»i chúng ta, hãy trở nên nhảy cảm và dá»… bảo vá»›i NgÆ°á»i. Tôi xác tÃn rằng, nếu chúng ta bÆ°á»›c Ä‘i trong sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Chúa Thánh Thần, chúng ta sẽ chiến thắng các cám dá»—, và qua những thá» thách đó chúng ta sẽ trưởng thà nh trong Äức Tin và trong Tình Yêu vá»›i Thiên Chúa và vá»›i má»i ngÆ°á»i. Äó là tin vui và cùng vá»›i niá»m vui đó chúng ta bắt đầu hà nh trình Mùa chay hÆ°á»›ng vá» niá»m vui phục sinh của Äức Kitô, Chúa Chúng ta. Amen! [Mục Lục]
30. Cám dỗ – Lm Trần Xuân Lãm
Thánh sá» Mat-thê-ô, má»™t ngÆ°á»i Do- thái, nhắm trÆ°á»›c hết và o các Ä‘á»™c giả Do-thái, ông muốn nhắc nhở: dân Do Thái đã sa chÆ°á»›c cám dá»— khi há» sống trong hoang địa 40 năm trÆ°á»ng, còn Chúa Giêsu đã chiến thắng các cám dá»— của ma quá»·, sau khi ăn chay 40 ngà y nÆ¡i rừng vắng.
Có tất cả 3 cám dá»— nặng ná»:
1- Cám dá»— cÆ¡m bánh hay váºt chất: Trong hoang địa, dân Do thái kêu ca vì thiếu tiện nghi và lÆ°Æ¡ng thá»±c. Chúa cho manna để nuôi há». NhÆ°ng há» nhà m chán thứ bánh hỠăn hằng ngà y. LÆ°Æ¡ng thá»±c nói đây tượng trÆ°ng nhu cầu váºt chất chúng ta muốn hưởng thụ. Trong cÆ¡n cám dá»— váºt chất, Chúa Giêsu đã trÆ°ng lá»i sách Äệ nhị luáºt: “NgÆ°á»i ta sống không chỉ bởi bánh, nhÆ°ng bởi lá»i từ miệng Thiên Chúaâ€. Mặc dù Chúa Giêsu cảm thấy đói, nhÆ°ng sá»± đói khát nghe lá»i Thiên Chúa còn quan trá»ng hÆ¡n là nhu cầu vá» cÆ¡m bánh. Ngà i hÆ¡n hẳn dân Do thái xÆ°a, Ngà i tìm ý Thiên Chúa hÆ¡n là tìm sá»± thá»a mãn cho riêng Ngà i.
2- Cám dá»— vá» sá»± thá» thánh quyá»n năng Thiên Chúa: Dân Do thái luôn yêu cầu Chúa ban những dấu lạ Ä‘iá»m thiêng, nhÆ°ng Chúa từ chối vì há» không thá»±c tâm tin và o Ngà i, mà đơn thuần chỉ để thách thức Chúa. Hôm nay, khi ma quá»· cám dá»— Chúa Giêsu gieo mình xuống khá»i Ä‘á»n thá», Ngà i đã trả lá»i bằng cách trÆ°ng dẫn sách đệ nhị luáºt: “NgÆ°Æ¡i đừng thá» thách Thiên Chúaâ€. Những gì dân Do Thái khiêu khÃch Thiên Chúa nÆ¡i hoang địa, nÆ¡i đây ta thấy Chúa Giêsu đã chẳng há» là m.
3- Cám dá»— hạ mình thá» lạy ma quá»·: XÆ°a dân Do thái đã tạc tượng bò và ng và thá» lạy nó. Ngà y nay, ngẫu tượng hay bò và ng chÃnh là tiá»n tà i, danh vá»ng, thú vui, váºt chất, tiện nghi, sắc dục Ä‘em chúng ta xa lìa Chúa và dẫn ta đến chá»— thá»a hiệp, phạm tá»™i. Chúa Giêsu chẳng mà ng bất cứ Ä‘iá»u gì ma quá»· trÆ°ng dẫn, kể cả vÆ°Æ¡ng quốc nó muốn dâng tặng Ngà i. Ngà i đã chẳng cúi đầu thá» lạy nó, trái lại Ngà i dõng dạc tuyên bố: “NgÆ°Æ¡i chỉ thá» lạy má»™t mình Thiên Chúa†(Änl 6:13).
Thánh Mat-thê-ô chỉ ra rằng, trong khi dân Do thái đã ngã thua cám dá»— trong sa mạc, thì trái lại, Chúa Giêsu đã chẳng há» sa ngã. Bởi đó, Chúa Giêsu, là dân Is-diên má»›i, là con tháºt của Thiên Chúa, là thừa kế chÃnh truyá»n của vÆ°Æ¡ng quốc Thiên Chúa. Những ai theo gÆ°Æ¡ng Ngà i, sẽ vượt qua cám dá»— trong cuá»™c Ä‘á»i, và trở nên con cái Ä‘Ãch thá»±c của Thiên Chúa. [Mục Lục]
31. ÄÆ°Æ¡ng đầu vá»›i cám dá»—
(TtÃch trong ‘Tin Vui Xuân Lá»™c’)
NgÆ°á»i ta kể câu chuyện: trong ngà y há»p tổng kết cuối năm, báo cáo của các quá»· Ä‘á»u sút giảm việc lôi kéo con ngÆ°á»i, do đó Luxife đã yêu cầu các thà nh viên hiến kế là m thế nà o để có thể cám dá»— hiệu quả nhất, và lôi kéo được nhiá»u ngÆ°á»i nhất. Má»™t tên nói: Tôi sẽ hiện nguyên hình hoặc tạo ra những chuyện lạ lùng để là m lung lạc đức tin của ngÆ°á»i tÃn hữu. Tên thứ hai nói: Tôi sẽ lấy những hình ảnh các cô gái đẹp, các chà ng trai hấp dẫn, tạo nên những chá»— vui chÆ¡i khiến cho các tÃn hữu mất cảnh giác. Cả hai ý kiến Ä‘á»u rất hay và được tất cả há»™i nghị vá»— tay. Tên thứ ba góp ý: Tôi sẽ nói cho má»i ngÆ°á»i tin là không có ma quá»·, cÅ©ng chẳng có cám dá»—, cuá»™c sống con ngÆ°á»i là m ra tiá»n thì phải hưởng thụ. à kiến nà y tháºt xuất sắc và nguy hiểm và được cả hôi nghị vá»— tay tán thưởng và chá»n để hà nh Ä‘á»™ng.
ThÆ°a qúy OBACE, câu chuyện ấy cho thấy má»™t sá»± tháºt, đó là ma quá»· có rất nhiá»u mÆ°u mô, các cám dá»— thì muôn hình muôn vẻ, và cám dá»— nà o cÅ©ng nguy hiểm nếu chúng ta không sẵn sà ng để Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i nó, nó sẽ hạ gục chúng ta.
Ngà y xÆ°a khi Thiên Chúa dá»±ng nên con ngÆ°á»i, và cho con ngÆ°á»i được hưởng hạnh phúc trong vÆ°á»n Äịa Äà ng, thì dÆ°á»ng nhÆ° Satan đã tức tối vá»›i Thiên Chúa, ghen tị vá»›i con ngÆ°á»i nên nó tìm má»i cách để tách con ngÆ°á»i ra khá»i Thiên Chúa. Câu chuyện trong sách Sáng Thế hôm nay đã dùng những hình ảnh hết sức Ä‘Æ¡n sÆ¡ để nói lên sá»± thất bại của nguyên tổ loà i ngÆ°á»i trÆ°á»›c sá»± tấn công của ma quá»·. Mượn hình ảnh con rắn là loà i xảo quyệt, ma quá»· đã dụ dá»— Evà , và bà đã để mình mất cảnh giác trÆ°á»›c những lá»i Ä‘Æ°a đẩy ngá»t ngà o của nó.
TrÆ°á»›c hết nó gieo và o trong bà Evà sá»± nghi ngá» Thiên Chúa: Có phải Thiên Chúa cấm các ngÆ°Æ¡i không được ăn má»i trái cây trong vÆ°á»i không? Qua má»™t câu nói vu vÆ¡ nhÆ° thế nó khiến cho bà Evà nghÄ© rằng chắc Thiên Chúa không yêu con ngÆ°á»i, Ngà i còn muốn giữ riêng cho Ngà i Ä‘iá»u gì đó, Ngà i không muốn ban tất cả cho con ngÆ°á»i. Kế đến Satan nói vá»›i bà : Không chết chóc gì đâu, ăn trái cây và o, mắt ông bà sẽ mở ra và ông bà sẽ trở nên nhÆ° thần linh. Vá»›i lá»i cám dá»— tiếp theo nà y, nó cà ng là m gia tăng sá»± nghi ngá» của bà Evà , và nó còn Ä‘Æ°a ra má»™t cái cám dá»— sâu xa hÆ¡n, đó là đụng chạm đến cái khát khao trở nên nhÆ° thần linh trong má»—i con ngÆ°á»i, muốn biết trÆ°á»›c được tÆ°Æ¡ng lai, muốn biết Ä‘iá»u là nh Ä‘iá»u dữ, sẽ trở nên quyá»n phép ngang hà ng nhÆ° Thiên Chúa, muốn tá»± định Ä‘oạt cho tÆ°Æ¡ng lai của mình mà không cần đến Thiên Chúa, không phải lệ thuá»™c Thiên Chúa nữa. Bà Evà và đã xiêu lòng trÆ°á»›c cám dá»— ngá»t ngà o nà y, bà nhìn trái cây thì đẹp mắt, ăn thì ngon, và đáng quý vì là m cho mình nên tinh khôn. Bà đã hái trái mà ăn, rồi còn Ä‘Æ°a cho chồng nữa. Cái tá»™i ông bà nguyên tổ gây ra nó không phải bởi hái má»™t trái táo, mà nó là cái tá»™i nghi ngá» tình yêu của Thiên Chúa, và muốn đặt mình ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa. Lúc bà tưởng mình nên nhÆ° thần linh thì cÅ©ng là lúc bà thấy mình thất bại, mắt bà mở ra nhÆ°ng không biết được Ä‘iá»u là nh Ä‘iá»u dữ trong tÆ°Æ¡ng lai, mà Thánh Kinh ghi lại, ông bà nguyên tổ chỉ nhìn thấy sá»± trần trụi, xấu hổ của mình mà thôi.
Nếu nhÆ° nguyên tổ loà i ngÆ°á»i đã thất bại trÆ°á»›c cám dá»— của Satan, thì tin Mừng cho thấy Äức Giêsu là Adam má»›i đã không cáºy dá»±a và o sức mình, nhÆ°ng Ngà i đã dùng Thánh Thần và Lá»i Chúa là m vÅ© khà chống lại ma quá»·, và Ngà i đã chiến thắng.
TrÆ°á»›c khi bắt đầu sứ vụ công khai, sau khi chịu phép rá»a, Thánh Thần đã dẫn Ä‘Æ°a Ngà i và o sa mạc, nÆ¡i đó, Ngà i sống chay tịnh và chịu ma quá»· cám dá»—. Cám dá»— đầu tiên chÃnh là cám dá»— vá» váºt chất, cám dá»— vá» bản năng. Ma quá»· nhắm đến việc thá»a mãn cho cÆ¡n đói, nên nó nói vá»›i Chúa: Nếu ông là Con Thiên Chúa thì hãy truyá»n cho những hòn đá nà y nên bánh Ä‘i. Nó muốn Chúa Giêsu nhân danh Thiên Chúa để thá»a mãn cho nhu cầu cái bụng của mình, và dùng quyá»n năng để tìm kiếm, thá»a mãn nhu cầu váºt chất, để từ đó dùng váºt chất để phục vụ cho nhiệm vụ Mesia của mình. NhÆ° thế có nghÄ©a là sẽ sá»± thà nh công sau nà y sẽ không phải bởi Thiên Chúa, mà do váºt chất Ä‘em lại. Thấy được mÆ°u mô của nó, Chúa Giêsu đã trả lá»i: NgÆ°á»i ta sống không nguyên bởi bánh, nhÆ° còn bởi má»i lá»i do miệng Thiên Chúa phán ra.
Cám dá»— tiếp theo: Nếu ông là Con Thiên Chúa thì hãy gieo mình xuống Ä‘i, vì Thiên Chúa sẽ cho Thiên thần Ä‘Æ°a tay nâng đỡ ông mà ! Cám dá»— nà y nhÆ° con dao hai lưỡi, nếu từ chối, thì có nghÄ©a là không tin Thiên Chúa sẽ Ä‘Æ°a tay ra nâng đỡ, và nếu nghe theo, thì sẽ rÆ¡i và o tình trạng muốn thá» thách tình yêu của Thiên Chúa. Qua cám dá»— nà y, ma quá»· nó cám dá»— Chúa dùng quyá»n năng của Thiên Chúa để phục vụ cho chÃnh mình, để tạo ra những Ä‘iá»u hấp dẫn ngoan mục thu hút dân chúng, là m những việc nổi tiếng để thuyết phục ngÆ°á»i nghe. NhÆ°ng Äức Giêsu đã trả lá»i cho ma quá»·: NgÆ°Æ¡i đừng thá» thách Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i.
Cám dá»— thứ ba trầm trá»ng hÆ¡n, khi nó tá»± nháºn tất cả má»i vinh quang thế gian là của nó, và nó nói: Nếu ông sấp mình thá» lạy tôi, tôi sẽ cho ông tất cả. Vá»›i cám dổ nà y, ma quá»· muốn đặt Äức Giêsu vá» phÃa đối nghịch vá»›i Thiên Chúa, dùng quyá»n bÃnh Mesia để già nh lấy vinh quang, danh vá»ng, quyá»n lá»±c vá» cho mình. Sấp mình thá» láºy nó, thì có nghÄ©a là hoà n toà n lệ thuá»™c và o nó, chịu sá»± chi phối của nó, tức là hạ bệ Thiên Chúa và đặt ma quá»· và o vị trị của Thiên Chúa. Vá»›i cám dá»— nà y, Chúa Giêsu đã có má»™t phản ứng mạnh mẽ và quyết liệt: Satan, hãy cút Ä‘i, vì có lá»i chép rằng: ngÆ°Æ¡i phải thá» lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°á»i và chỉ thá» phượng má»™t mình Ngà i mà thôi. Chúa giêsu đã cÆ°Æ¡ng quyết không dung túng cho ý nghÄ© sai lạc nà y, Ngà i đã xua Ä‘uổi Sa tan và đã khẳng định vị trà và vai trò Ä‘á»™c nhất của Thiên Chúa trong cuá»™c Ä‘á»i mình.
ThÆ°a quý OBACE, cám dá»— chÆ°a phải là điá»u tá»™i, nó chỉ trở thà nh tá»™i khi chúng ta chấp nháºn chiá»u theo nó. Tuy nhiên vá»›i sÆ° mÆ°u mô xảo quyệt của ma quá»· và sá»± tinh vi của các cÆ¡n cám dá»—, chúng ta sẽ khó có thể Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i nó nếu chúng ta không cáºy dá»±a và o sức mạnh của Lá»i Chúa. Äó cÅ©ng là điá»u Tin Mừng muốn minh chứng cho chúng ta, vì chÃnh Chúa Giêsu khi Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i cám dá»—, Ngà i không cáºy dá»±a và o sức riêng của bản thân, nhÆ°ng Ngà i đã cáºy dá»±a và o lá»i Kinh Thánh là m vÅ© khà để đánh bại má»i cám dá»— ma quá»· bà y ra nhằm là m chệch hÆ°á»›ng sứ vụ Mesia của Ngà i.
Ngà y xÆ°a ma quá»· đã thất bại trong việc cám dá»— Chúa Giêsu, ngà y nay ma quá»· nó cÅ©ng không buông tha những ngÆ°á»i tin theo Ngà i. Ngà y nay nó không cám dá»— chúng ta cách rõ rà ng, nhÆ°ng nó rất kiên nhẫn để Ä‘i từng bÆ°á»›c khiến chúng ta chệch Ä‘Æ°á»ng, sai hÆ°á»›ng và rÆ¡i và o bẫy của nó. Chắc chắn nó không dùng những hình ảnh hết ghê sÆ¡ để cám dá»— hay hù dá»a chúng ta, nhÆ°ng nó dùng những thứ tưởng chừng nhÆ° vô hại, những lá»i lẽ ngá»t ngà o, những thói quen không tốt tÃch tụ từ ngà y nà y qua ngà y khác khiến chúng ta mất cảnh giác.
Nó cÅ©ng Ä‘ang nhắm và o các báºc cha mẹ vá»›i lý do cÆ¡m áo gạo tiá»n để từ chối đến vá»›i Chúa, để nhắm mắt là m ngÆ¡ trÆ°á»›c những giá»›i răn lá» luáºt của Thiên Chúa, sống xao nhãng xa lìa Thiên Chúa và để cho gia đình mình trở nên nguá»™i lạnh vắng tiếng Ä‘á»c kinh thiếu giá» cầu nguyện, từ đó trở nên mảnh đất tốt cho ma quá»· gieo và o đó sá»± bất hòa cãi vã sá»± gian dối lÆ°Æ¡n lẹo, sá»± bất đồng bất hòa trong gia đình. Nó cÅ©ng Ä‘ang cám dá»— nhiá»u ngÆ°á»i chỉ lo là m già u mà quyên mất sá»± hiện diện và quyá»n năng của Thiên Chúa, muốn tá»± mình quyết định cho tÆ°Æ¡ng lai của mình mà không cần đến Thiên Chúa, nó cám dá»— nhiá»u ngÆ°á»i muốn biến mình trở nên nhÆ° thần linh, muốn biết trÆ°á»›c vá» tÆ°Æ¡ng lai của mình, biến mình trở nên những vị thà y khôn ngoan đạo đức để lôi kéo ngÆ°á»i khác và khiến các tÃn hữu chạy đến vá»›i các thà y bói toán để há»i ý kiến thay vì đến vá»›i Thiên Chúa.
Nhiá»u bạn trẻ và nhiá»u ngÆ°á»i khác Ä‘ang bị ngã gục bởi cám dá»— vá» váºt chất danh vá»ng và quyá»n lá»±c, hỠđã tìm kiếm váºt chất, danh vá»ng và quyá»n lá»±c bằng má»i giá, thÃch nổi danh nổi tiếng, kể cả việc dẫm đạp lên phẩm giá của mình và giẫm đạp lên anh em, sẵn sà ng cúi xuống để thá» láºy ma quá»· và đồng minh của nó là thế gian và dục vá»ng xác thịt, và quay lÆ°ng lại vá»›i giá»›i răn lá» luáºt của Thiên Chúa. Những cám dá»— má»i chà o của ma quá»·, của những trà o lÆ°u trong xã há»™i ngà y nay, nó nhÆ° viên đạn bá»c Ä‘Æ°á»ng vô cùng nguy hiểm, nó sẽ hủy hoại và giết chết nhiá»u tâm hồn không biết cáºy dá»±c và o Chúa mà chỉ cây dá»±a và o chÃnh mình.
Xin cho chúng ta biết há»c nÆ¡i Chúa Giêsu, dùng Lá»i Chúa là m sức mạnh chống lại vá»›i cám dá»— của ma quá»·, và xin cho chúng ta biết noi gÆ°Æ¡ng Äức Maria là Evà má»›i luôn sẵn sà ng thÆ°a tiếng xin vâng để phó thác cuá»™c Ä‘á»i cho tình yêu và sÆ° bảo vệ của Chúa. Amen. [Mục Lục]
32. Liên hệ – Lm. VÅ© Äình TÆ°á»ng
ChÆ°Æ¡ng đầu sách Sáng Thế Ký tÆ°á»ng thuáºt sá»± việc Chúa tạo dá»±ng con ngÆ°á»i phá»ng theo hình ảnh Chúa. Trình thuáºt cho biết từ nguyên thuá»· Chúa lấy bùn đất tạo nên con ngÆ°á»i và thở hÆ¡i và o lá»— mÅ©i ban Thần Khà Chúa cho con ngÆ°á»i. Nhá» Thần Khà đó mà con ngÆ°á»i có sá»± sống.
Nguyên việc sáng tạo cÅ©ng đủ cho biết con ngÆ°á»i có quan hệ rất máºt thiết vá»›i vÅ© trụ do Chúa tạo dá»±ng. Äây là là do chÃnh giải thÃch tại sao con ngÆ°á»i lại có khuynh hÆ°á»›ng yêu mến, quyến luyến trần thế.
Nguyên do
Ngoà i ra, thân xác con ngÆ°á»i bởi đất mà ra. Con ngÆ°á»i nháºn biết mình là bụi tro và sau cuá»™c Ä‘á»i khổ ải nà y sẽ trở vá» bụi tro. Nói cách khác thân xác con ngÆ°á»i là má»™t phần của vÅ© trụ do Chúa tạo thà nh. Yêu thÃch váºt chất, của cải thế gian chÃnh là yêu thÃch cái cá»™i nguồn thân xác trần thế của chÃnh mình.
Chúa phán cho nhân loại con ngÆ°á»i hãy là m chủ chim trá»i, cá biển và những sinh váºt trên mặt đất. Con ngÆ°á»i thi hà nh giáo huấn tÃch cá»±c đến Ä‘á»™ cạnh tranh, tranh nhau là m chủ và ngay cả tà n sát nhau để được quyá»n là m chủ trên đất, biển và không gian. Thá»±c ra con ngÆ°á»i được má»i gá»i là m quản gia, chứ không phải là chủ gia. Nhiệm vụ của quản gia là bảo quản, coi sóc, bảo vệ, canh tác và hưởng thà nh quả của lao tác. Äòi là m chủ vượt quá quyá»n hạn của quản gia. Mầm mống của phản loạn chống lại chủ nhân vÅ© trụ, chống lại Äấng sáng tạo ra vÅ© trụ. Mình Chúa là m chủ tất cả. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u là quản gia, công nhân của vÆ°á»n nho Chúa.
Con ngÆ°á»i nháºn biết của cải, váºt chất trần thế rất thá»±c tiá»…n. Hữu dụng cho cuá»™c sống và thoả mãn những nhu cầu con ngÆ°á»i. ChÃnh những gì trái đất cung cấp là m con cho ngÆ°á»i trở nên thèm khát và muốn chiếm Ä‘oạt, chiá»u theo lòng ham muốn của cải.
Äam mê
Khuynh hÆ°á»›ng Ä‘am mê của cải, chức tÆ°á»›c tác Ä‘á»™ng mãnh liệt cho má»™t số thà nh phần vì há» khát khao có chúng. Vá»›i há» bao nhiêu váºt chất cÅ©ng chÆ°a vừa, sống bao lâu cÅ©ng chÆ°a đủ. Vì ham của cải, váºt chất trần thế nên há» chối bá» Äấng sáng tạo vÅ© trụ. ÄÆ¡n giản nhất là chối bá» Ngà i hiện hữu, để thay Ngà i là m chủ vÅ© trụ. Từ đó há» tá»± do xÆ°ng mình là chủ má»i loà i, kể cả sá»± sống. Tá»± trao trong tay quyá»n ban phát sá»± sống cho ngÆ°á»i khác. Äể ai sống ngÆ°á»i đó sống, bắt ai chết ngÆ°á»i đó chết. Quả là lá»™ng quyá»n, lá»™ng ngôn. Ngà y nà o đó há» cÅ©ng chết, không cứu được mình. Phúc Âm vạch rõ ma quỉ cầm đầu kẻ lá»™ng quyá»n, lá»™ng ngôn khi nó hứa cho Äức Kitô vinh quang phú quà trần thế. Nó không có gì để cho ngoại trừ gian dối, lừa gạt. ChÃnh lừa gạt, gian dối nà y mà nó hứa cho cả những gì nó không có. Äiá»u ngạc nhiên là có ngÆ°á»i tin lá»i hứa hão huyá»n. Sẵn sà ng gây chiến vá»›i anh em. Dùng thủ Ä‘oạn đối xá» vá»›i nhau. Thủ Ä‘oạn Ä‘i chung vá»›i chém giết, thủ tiêu, khai trừ. Chết chóc, khổ Ä‘au, goá bụa, con côi, phát sinh từ lòng tham, từ Ä‘am mê là m chủ sinh ra.
VÅ© trụ do Chúa tạo dá»±ng là nÆ¡i con ngÆ°á»i sống và là nÆ¡i cung cấp nguồn thá»±c phẩm cho thân xác. Vì thế con ngÆ°á»i cố gắng là m chủ cà ng nhiá»u của cải cà ng tá»± tin. Há» tin váºt chất bảo vệ sá»± sống vì nó nuôi và là m đẹp thân xác. Chúa trao quyá»n cho con ngÆ°á»i là m chủ chim trá»i cá biển và má»i sinh váºt trong mặt đất. Lá»i chúc phúc nà y chung cho má»i ngÆ°á»i, không riêng cho má»™t cá nhân, táºp thể nà o. Má»i cố gắng tranh già nh cho riêng mình, táºp thể mình Ä‘á»u sai. Tranh chấp, bất hoà và tà n sát lẫn nhau vì của cải, váºt chất; danh vá»ng, chức tÆ°á»›c vì thiếu Æ¡n Chúa và sa và o cạm bẫy, chÆ°á»›c cám dá»— của satan.
Cám dỗ
Ma quỉ biết rõ lịch sá» hình thà nh nhân loại ra sao. Bởi đất mà ra nên chúng dùng miếng ăn, hoa mầu ruá»™ng đất và vinh quang phú quà trần thế cám dá»— con ngÆ°á»i. Cả ba chÆ°á»›c cám dá»— Ä‘á»u có chung mục Ä‘Ãch là lo cho thân xác: thá»±c phẩm nuôi thân, mong nổi tiếng và lắm và ng, nhiá»u bạc. Vừa có tiếng vừa có miếng quả là má»™t thách đố lá»›n. Tiếng và miếng Ä‘á»u đến từ môi miệng. Ma quỉ dáºy con ngÆ°á»i quên Ä‘i con tim và nhắm và o hầu bao và bao tá». Chúng cố tình là m ngÆ¡ sá»± sống Chúa ban cho con ngÆ°á»i vì mục Ä‘Ãch chúng là bóp nghẹt sá»± sống trÆ°á»ng sinh.
Äức Kitô
Äức Kitô nhắc cho ma quỉ biết ngoà i phần thân xác ra Chúa còn in dấu ấn tình yêu Ngà i và o trong con tim ta. Nhá» dấu ấn tình yêu nà y mà con ngÆ°á»i có sá»± sống. Khi tạo dá»±ng con ngÆ°á»i bằng bùn đất. Bùn đất đó chÆ°a có sá»± sống. Sá»± sống chỉ xuất hiện khi Chúa thở hÆ¡i và o hình bụi đất đó. Từ đó bụi đất có sá»± sống do Chúa ban. Vì thế đừng quá lo lắng cho thân xác bụi đất mà hãy chú trá»ng và o sá»± sống trÆ°á»ng sinh, cõi lòng con ngÆ°á»i. Äức Kitô nhắc con ngÆ°á»i ta sống không chỉ bởi cÆ¡m bánh mà còn do lá»i Chúa nữa. CÆ¡m bánh cần cho thân xác; Lá»i Chúa cần cho tâm linh. CÆ¡m bánh nuôi thân xác; Lá»i Chúa nuôi tâm linh.
Ngôn ngữ của môi miệng không mang lại sá»± sống; ngôn ngữ của con tim nối kết tình Chúa, tình ngÆ°á»i. Thiếu ngôn ngữ của con tim má»i sá»± sẽ trở vá» hÆ° vô. Hỡi ngÆ°á»i hãy nhá»› mình là bụi tro, khi qua Ä‘á»i thân xác cÅ©ng sẽ trở vá» nguồn gốc của chúng là bụi tro. Sá»± sống trÆ°á»ng sinh đến từ Chúa sẽ trở vá» vá»›i Chúa. Vì phát xuất từ Chúa nên tâm linh và nhÆ° cà nh cần thÆ°á»ng xuyên liên kết vá»›i thân là Chúa để nháºn sá»± sống, được thánh hoá hầu sống mạnh khoẻ, tinh tuyá»n.
Äức Kitô xua Ä‘uổi ma quỉ và nhắc cho chúng biết Thiên Chúa có quyá»n bắt chúng phải tùng phục Ngà i. Ngà i nhắc con ngÆ°á»i cần để ý, lÆ°u tâm đến phần tâm linh nhiá»u hÆ¡n vì đó là sá»± sống trÆ°á»ng sinh. Thần khà đó không bao giá» chết. Má»™t là sống thảnh thÆ¡i trong tình yêu Chúa. Hai là lạc xa tình yêu Chúa. Bị lạc nó sống trong Ä‘au khổ, khắc khoải, ná»a sống ná»a chết, vì nó luôn muốn tìm vá» cá»™i nguồn mà không được. [Mục Lục]
33. Cám dỗ tại hoang địa – Lm FX. Vũ Phan Long
1.- Ngữ cảnh
Äoạn văn nà y nằm trong Phần Mở của Tin Mừng Mt, mà chúng ta có thể xác định vị trà theo lược đồ sau đây:
A = Lá»i rao giảng của Gioan Tẩy Giả và câu trÃch Is 40,3 (3,1-4)
B = Gioan và Äức Giêsu: cuá»™c đối đầu giữa các niá»m hy vá»ng Äấng Mêsia (3,5-15)
C = Con yêu dấu của Thiên Chúa Cha đăng quang Mêsia, với câu nhắc đến Is 42,1 (3,16-17)
B’= Äức Giêsu và ma quá»·: Loại trừ niá»m hy vá»ng Äấng Mêsia trần tục (4,1-11)
A’= Lá»i rao giảng của Äức Giêsu và câu trÃch Is 8,23–9,1 (4,12-17). Kết luáºn và chuyển mạch (4,18-25).
Trong phân Ä‘oạn nà y, tác giả Mt đã váºn dụng các Ä‘oạn Cá»±u Ước mà ta có thể thấy qua bảng đối chiếu sau:
Mt 4,1 - Änl 8,2-3
Mt 4,2 - Xh 34,28; x. Änl 9,9
Mt 4,4 - Änl 8,3
Mt 4,6 - Tv 91,11-12 (LXX)
Mt 4,7 - Änl 6,16
Mt 4,8 - Änl 34,1
Mt 4,10 - Änl 6,13
Mt 4,11 - Xh 11,14; x. Änl 32,11; Tv 91,10-11
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thà nh năm phần:
1) Mở (4,1-2);
2) Cám dỗ thứ nhất (4,3-4);
3) Cám dỗ thứ hai (4,5-7);
4) Cám dỗ thứ ba (4,8-10);
5) Kết (4,11).
3.- Và i điểm chú giải
- Thần Khà dẫn và o hoang địa (1): ChÃnh là Thần Khà đã xuống trên Äức Giêsu tại sông GioÄ‘an nay dẫn (anagô) NgÆ°á»i và o hoang địa.
- hoang địa (1): Äây là má»™t Ä‘á» tà i quan trá»ng của Kinh Thánh, vì hoang địa gây ảnh hưởng trong suốt lịch sá» Dân Thiên Chúa. Lịch sá» nà y đã ghi lại hai ká»· niệm có vẻ mâu thuẫn nhau, nhÆ°ng tháºt ra là hai mặt của cùng má»™t hoà n cảnh. (1) Thá»i gian ở trong hoang địa trÆ°á»›c tiên được trình bà y nhÆ° là thá»i kỳ sống lý tưởng của Dân được Thiên Chúa tuyển chá»n. Trong thá»i kỳ nà y, lý tưởng tôn giáo của há» phát triển phong phú và há» sống lý tưởng nà y ở mức hoà n hảo. (2) Thá»i kỳ nà y cÅ©ng còn được coi nhÆ° má»™t thá» thách, tháºm chà má»™t hình phạt dà nh cho tá»™i lẩm bẩm kêu ca và bất phục tùng. Quả tháºt, hoang địa vừa là nÆ¡i con ngÆ°á»i tách mình khá»i trần thế để được thanh luyện, vừa là nÆ¡i thá» thách.
- để chịu quá»· dữ cám dá»— (1): Äây là má»™t sá»± chá»n lá»±a nằm trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa. TÆ° cách Mêsia của Äức Giêsu cần được thá» thách. Và sá»± thá» thách nà y là má»™t chặng cần thiết trong Æ¡n gá»i của Äức Giêsu, trong tÆ° cách Israel má»›i.
- quá»· dữ (1): Từ ngữ Hy Lạp diabolos có nghÄ©a là “kẻ vu khốngâ€, “kẻ tố cáo†(Ä‘á»™ng từ diaballô, “tố cáoâ€; “kết ánâ€). Bản LXX đã dùng diabolos để dịch từ HÃp-ri satan (HL satanas). Trong Kinh Thánh, “quỷ†xuất hiện ra nhÆ° là kẻ tố cáo (x. Dcr 3,1-5; G 1–2; Tv 109,6), ông hoà ng của thế gian (Ga 12,31; 14,30), tên cám dá»— (G 1,8-12; 2,1-6; 2 Sm 24,1tt; 1 Sb 21,1; Kn 2,24; 1 Tx 3,5; 1 Cr 7,5; 2 Cr 11,3-15; Rm 16,17-20…). Dù vá»›i tên gá»i nà o, “quỷ†cÅ©ng là má»™t “đối thủ†(nghÄ©a nguyên thủy của từ satan), má»™t kẻ thù của Thiên Chúa và của loà i ngÆ°á»i, nghÄ©a là chống lại sá»± thiện. Xem trong Mt: 6,13; 8,28; 12,22; 12,24; 13,25; 16,23…
- NgÆ°á»i ăn chay suốt bốn mÆ°Æ¡i ngà y bốn mÆ°Æ¡i đêm (2): Con số 40 chỉ má»™t thá»i gian khá dà i và có sắc thái là má»™t sá»± hoà n tất vá»›i kết quả tÃch cá»±c là giải phóng và xây dá»±ng con ngÆ°á»i. So vá»›i Lc, Mt thêm “bốn mÆ°Æ¡i đêm†để ám chỉ thá»i gian Äức Giêsu ở trong hoang địa tÆ°Æ¡ng Ä‘Æ°Æ¡ng vá»›i thá»i gian Môsê ăn chay trên núi cao để rồi sau đó được Äức Chúa ban cho các Ä‘iá»u khoản của Giao Æ°á»›c (Xh 34,28; x. Xh 25,18). NhÆ°ng cÅ©ng có thể Mt muốn ám chỉ đến Êlia nữa (x. 1 V 19,8: ăn chay trong hà nh trình tiến vá» núi Khôrép). Hai dung mạo vÄ© đại nà y, đại diện cho Lá» Luáºt và các Ngôn sứ, sẽ tái xuất hiện trong cuá»™c Hiển Dung của Äức Giêsu (cuá»™c Hiển Dung nà y chÃnh là cuá»™c thần hiển. Sau đó sẽ có việc thiết láºp Giao Ước má»›i nhá» cuá»™c Khổ Nạn–Phục Sinh của Äức Giêsu). Có lẽ Mt muốn nói rằng việc Äức Giêsu ăn chay đã tóm kết cách nà o đó kinh nghiệm của Môsê và Êlia, cÅ©ng nhÆ° các cám dá»— sẽ tóm kết lịch sá» của Israel tại hoang địa.
- Nếu ông là Con Thiên Chúa (3): Cám dá»— nà y do bởi quá»· và thá» thách dÆ°á»›i chân tháºp giá do bởi ngÆ°á»i Do Thái (Mt 27,40) song song vá»›i nhau: chúng nhắm đến tÆ° cách Mêsia của Äức Giêsu. Äây cÅ©ng là má»™t lá»i thách thức Äức Giêsu là m lại các cá» chỉ của Môsê, để chứng tá» thá»i đại thiên sai đã đến. Không có lá»i nhắc đến man-na, nhÆ°ng câu trả lá»i của Äức Giêsu khiến nghÄ© đến man-na.
- đã có lá»i chép rằng (4): Gegraptai là thì hoà n thà nh (perfect) ở thái bị Ä‘á»™ng của Ä‘á»™ng từ graphô, “viếtâ€. Thái bị Ä‘á»™ng nà y thay tên Thiên Chúa, nên có thể hiểu là “Thiên Chúa đã viếtâ€.
- vinh hoa của các nÆ°á»›c ấy (8): Doxa (HL), “vinh quangâ€, đây là má»™t từ ngữ Kinh Thánh để chỉ sá»± lá»™ng lẫy huy hoà ng hoặc già u sang, sung túc, được tá» ra bên ngoà i.
4.- à nghĩa của bản văn
* Mở (1-2)
Bản văn nà y được liên kết vá»›i bà i tÆ°á»ng thuáºt vá» phép Rá»a. Tại sông GioÄ‘an, Thần Khà Thiên Chúa đã được ban cho Äức Giêsu, nay cÅ©ng Thần Khà ấy lại dẫn NgÆ°á»i và o hoang địa. Chiá»u hÆ°á»›ng của bản văn là : Bởi vì Äức Giêsu đến hoà n tất ná»—i chá» mong của dân NgÆ°á»i, nhất thiết NgÆ°á»i phải đảm nháºn má»i chiá»u kÃch của lịch sá» dân NgÆ°á»i: ở tại Ai Cáºp (2,13-15), Ä‘i qua sông GioÄ‘an (3,13-17), cám dá»— trong hoang địa (4,1-11). Qua các cám dá»—, Äức Giêsu cho thấy NgÆ°á»i chấp nháºn trá»n vẹn thánh ý Chúa Cha; NgÆ°á»i loại trừ má»i thứ cung cách Mêsia mà Thiên Chúa không muốn (mà chÃnh Gioan Tẩy Giả đã hình dung), để chấp nháºn là m má»™t Mêsia chịu đóng Ä‘inh.
Tất cả bà i tÆ°á»ng thuáºt vỠăn chay và cám dá»— táºp trung và o các biến cố của cuá»™c Xuất Hà nh. Dân Israel cÅ©ng là “con yêu dấu của Thiên Chúaâ€, nhÆ°ng tất cả hà nh trình trong hoang địa cho thấy hỠđã là má»™t đứa con nổi loạn và thất trung (x. Änl 6,16; 17,2.7; ch. 32–34; Ds 14,22; các Tv: Tv 78,18-41; 81,11; 95,8; 96,6; các ngôn sứ: Gr 7,22; Ed 20,5; Is 63,10. Xem các tác giả Tân Ước: Dt 3,16; GÄ‘ 5). Quả tháºt, ngôn ngữ của câu đầu đã khiến chúng ta nhá»› đến Änl 8,2 (LXX) và nhÆ° ám chỉ đến hoà n cảnh của Israel tại hoang địa: “… Thiên Chúa đã dẫn (êgagen; Mt: an-ago) …, nhÆ° váºy NgÆ°á»i thá» thách (ekpeirasê; Mt: peirasthênai)…â€. Bản văn Änl nói rằng Thiên Chúa “thá» thách†dân để “biết lòng dạ anh em, xem anh em có giữ các mệnh lệnh của NgÆ°á»i hay khôngâ€. Còn ở đây, trong bản văn Mt, “thá» thách†là để phá há»ng và kẻ “thá» thách†là quá»·, chứ không phải là Thiên Chúa. Tại hoang địa, Äức Giêsu vừa tóm kết kinh nghiệm của Môsê và Êlia, vừa tóm kết lịch sá» của dân Israel trong hoang địa.
Sức con ngÆ°á»i có thể nhịn ăn nhịn uống được đến thế? Chắc chắn là có, nhÆ° trÆ°á»ng hợp thánh Phanxicô Assisi sau nà y. NhÆ°ng ở đây, tác giả còn muốn nói má»™t Ä‘iá»u khác: cÅ©ng nhÆ° trong trÆ°á»ng hợp Môsê, ở đây chÃnh Thiên Chúa nâng đỡ Äức Giêsu, vì NgÆ°á»i tin tưởng gắn bó vá»›i Thiên Chúa. Nếu nhÆ° thế, cảm giác đói sau bốn mÆ°Æ¡i ngà y, chÃnh là má»™t thá» thách: Phải chăng Thiên Chúa đã bá» rÆ¡i Äức Giêsu? Cám dá»— thứ nhất được tháp và o Ä‘iểm nà y.
* Cám dỗ thứ nhất (3-4)
Trong cám dá»— nà y, quá»· thách thức Äức Giêsu lặp lại các cá» chỉ của Môsê, nhÆ°ng không phải bằng cách là m mÆ°a man-na, nhÆ°ng bằng cách rút bánh ra từ các tảng đá. Äây cÅ©ng là má»™t thách thức nhắm và o tÆ° cách Mêsia của Äức Giêsu. Từ ngữ “nếu†nhằm gieo má»™t sá»± hoà i nghi và o tâm trà Äức Giêsu (x. Mt 27,40). Trong cả hai trÆ°á»ng hợp, ở đây và trên tháºp giá, quá»· (ở đây; trên đồi Sá»: quá»· hiện thân nÆ¡i “những ngÆ°á»i qua lạiâ€) thúc đẩy Äức Giêsu sá» dụng những quyá»n lá»±c thiên sai để thoát khá»i má»™t hoà n cảnh nguy hiểm (đói ở hoang địa; chết trên tháºp giá).
Thiên Chúa đã để cho Israel Ä‘i qua thá» thách là cái đói, để kiểm chứng lòng tÃn thác của há» (x. Änl 8,2-3). HỠđã lẩm bẩm kêu ca, tiếc nuối Ai Cáºp. Äức Giêsu cÅ©ng cảm thấy đói; NgÆ°á»i có thể nghÄ© rằng Thiên Chúa đã bá» rÆ¡i mình. Quá»· gợi ý cho NgÆ°á»i, trong tÆ° cách là “Con Thiên Chúaâ€, tin và o quyá»n năng là m phép lạ của mình, và nhÆ° thế là xúi giục Äức Giêsu nghi ngá» và bất phục tùng Thiên Chúa. Äức Giêsu dứt khoát dá»±a và o Kinh Thánh (sách Änl; gegraptai) để nói “không†vá»›i quá»·; NgÆ°á»i tiếp tục cáºy dá»±a hoà n toà n và o Thiên Chúa (x. 27,43). Sách Khôn ngoan nói rằng: “Lá»i Ngà i má»›i giữ gìn chăm sóc những ai hằng tin tưởng và o Ngà i†(Kn 16,26). Tin Mừng Gioan cho thấy là lÆ°Æ¡ng thá»±c mà Äức Giêsu, Con Thiên Chúa, vẫn dùng chÃnh là thi hà nh ý muốn của Chúa Cha (x. Ga 4,34). Äấng Mêsia không có nhiệm vụ vun trồng những ảo tưởng dá»… dãi, nhÆ°ng thức tỉnh niá»m tin tưởng nÆ¡i Thiên Chúa.
* Cám dỗ thứ hai (5-7)
Sau cám dá»— thứ nhất, Äức Giêsu đã náu mình và o trong sá»± che chở của Thiên Chúa. Vá»›i câu Tv 91,11, quá»· Ä‘á» nghị NgÆ°á»i, vẫn trong tÆ° cách “Con Thiên Chúaâ€, gieo mình từ nóc Äá»n Thá» xuống đất: đây hẳn là đáp lại sá»± chỠđợi của dân chúng, vì hỠđược loan báo là Äấng Mêsia sẽ xuất hiện trên núi Sion, cÅ©ng được đồng hóa vá»›i Äá»n Thá» (các sách ngụy thÆ° Ét-ra IV [13,34-37]; Khải huyá»n Barúc [40,12]). Dù sao đây cÅ©ng vẫn là xúi Äức Giêsu váºn dụng sá»± che chở của Thiên Chúa và o hÆ°á»›ng xấu, nhÆ° Israel đã là m, khi đòi há»i Thiên Chúa can thiệp (x. Xh 17,1-7; Ds 14,22; Änl 6,16; Tv 95,8-11). Äây chÃnh là áp đặt ý muốn của con ngÆ°á»i cho Thiên Chúa. Cùng má»™t chiá»u hÆ°á»›ng nhÆ° thế, trong Mt, có các truyện các đối thủ Äức Giêsu xin những dấu lạ từ trá»i (12,38-42) hoặc Ä‘á» nghị NgÆ°á»i xuống khá»i tháºp giá (27,49); trong Lc, có giai thoại các môn đệ muốn xin lá»a xuống thiêu hủy thà nh không hiếu khách (Lc 9,56). Äức Giêsu vẫn dứt khoát trả lá»i “khôngâ€, bằng câu Änl 6,16. NgÆ°á»i không muốn ép Thiên Chúa phải can thiệp khi mà Thiên Chúa không định nhÆ° thế; NgÆ°á»i vẫn tiếp tục tÃn thác và o Thiên Chúa.
Chúng ta ghi nháºn trong hai cám dá»— đầu, quá»· quy vá» tÆ° cách “Con Thiên Chúaâ€, nhÆ° thế là xác nháºn lá»i công bố tại sông GioÄ‘an (x. 3,17).
* Cám dỗ thứ ba (8-10)
Cám dá»— cuối cùng không còn chút che Ä‘áºy nà o nữa: quá»· Ä‘á» nghị Äức Giêsu thá» phượng nó. Cám dá»— nà y gồm tóm khát vá»ng cổ xÆ°a nhất của Israel (sở hữu đất Canaan). Äể là m thế, hẳn là nó bà y ra trong trà của Äức Giêsu tất cả quang cảnh các nÆ°á»›c thế gian, nhÆ° xÆ°a kia Môsê đứng trên đỉnh NÆ¡vô mà nhìn và o Äất Hứa (x. Änl 31,1-4) và gợi ý cho Äức Giêsu má»™t giải pháp: bái lạy nó. Äây là cám dá»— con bê và ng, muốn tá»± tạo cho mình má»™t thần linh mà mình có thể Ä‘iá»u khiển. Äức Giêsu vẫn dứt khoát nói “khôngâ€, bằng câu Änl 6,13: Thiên Chúa không phải là má»™t Äấng mà ngÆ°á»i ta có thể mặc cả vá»›i; Ngà i đòi há»i tin tưởng và vâng phục vô Ä‘iá»u kiện. DÄ© nhiên, Äức Giêsu, Tôi Trung của Thiên Chúa, không từ bá» kế hoạch chinh phục thế giá»›i, nhÆ°ng chinh phục bằng tháºp giá. Äất Hứa là lãnh địa bao la mà NgÆ°á»i sẽ nháºn khi sống lại (x. 28,18: theo lá»i hứa ở Tv 2,6-8). Sau nà y, chúng ta thấy các môn đệ NgÆ°á»i không hiểu được chá»n lá»±a nà y (Phêrô: Mt 16,23). Äức Giêsu sẽ chấp nháºn cái đói, các ná»—i nhục nhã, những thất bại, cái chết, để chu toà n ý muốn của Thiên Chúa.
* Kết (11)
Câu kết của bản văn là má»™t ghi chú thần há»c hÆ¡n là má»™t sứ Ä‘iệp lịch sá». Sá»± thống trị mà Äức Giêsu đã từ chối nay vẫn được ban cho NgÆ°á»i. Trong tâm thức dân gian, các thiên sứ là những tôi tá»› của Thiên Chúa (x. Mt 16,27), bây giỠđến phục vụ Äức Giêsu, lệ thuá»™c NgÆ°á»i. Äức Giêsu không nháºn má»™t vÆ°Æ¡ng quyá»n trần thế, nhÆ°ng chia sẻ chÃnh quyá»n thống trị của Thiên Chúa.
Rõ rà ng NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần loà i ngÆ°á»i, bởi vì thiên triá»u Ä‘ang vây quanh NgÆ°á»i Con yêu dấu của Thiên Chúa. NhÆ°ng các thiên sứ chỉ can thiệp sau khi Äức Giêsu đã chiến thắng cám dá»—. Sau nà y, khi NgÆ°á»i đã thắng được cám dá»— muốn váºn dụng “hÆ¡n mÆ°á»i hai đạo binh thiên thần†(26,53) để tránh thoát tháºp giá, khi NgÆ°á»i vẫn phó thác cuá»™c Ä‘á»i và o tay Chúa Cha, các thiên sứ lại đến hầu hạ NgÆ°á»i, qua việc loan báo tin mừng Phục Sinh cho các môn đệ (x. 28,2-7).
+ Kết luáºn
Các cám dá»— nhắm tấn công Äức Giêsu trong tÆ° cách Mêsia và NgÆ°á»i Con vâng phục và trung thà nh của Thiên Chúa. Quá»· xúi Äức Giêsu lạm dụng lá»i quyá»n năng của NgÆ°á»i, rồi xúi NgÆ°á»i á»· lại và o quan hệ giữa NgÆ°á»i vá»›i Thiên Chúa, và cuối cùng, xúi NgÆ°á»i bá» Ä‘i lòng trung nghÄ©a vá»›i Thiên Chúa. Chiến thắng của NgÆ°á»i rất quan trá»ng. Nó xóa Ä‘i những bóng tối đã tÃch tụ lại trong lịch sá» dân Thiên Chúa và nó cÅ©ng gợi ra chiá»u hÆ°á»›ng dấn thân phục vụ Æ¡n cứu Ä‘á»™. Thay vì chá»n là m má»™t Mêsia-Phù thủy hay má»™t Mêsia-Thủ lãnh, Äức Giêsu chá»n là m Mêsia-Tôi tá»› khiêm nhÆ°á»ng. Khi đó, NgÆ°á»i vẫn là NgÆ°á»i Con vâng phục, và cÅ©ng là Israel chân chÃnh và hoà n hảo.
5.- Gợi ý suy niệm
- Trung thà nh Ä‘á»c và suy gẫm Lá»i Chúa, chúng ta sẽ khám phá ra liên tục lòng nhân ái của Thiên Chúa đối vá»›i chúng ta. Từ đó, chúng ta có thể yên tâm phó thác cuá»™c sống cho Ngà i, không phải tÃnh toán để bảo vệ cuá»™c sống mình, để rồi rÆ¡i và o các cám dá»—. Cám dá»— luôn luôn xoay quanh Lá»i Chúa, hoặc để vi phạm hoặc để lái Lá»i Chúa khá»i ý nghÄ©a đúng đắn. Con rắn mÆ°u mô trong St 3 đã bóp méo Lá»i Chúa: “Có tháºt Thiên Chúa bảo: ‘Các ngÆ°Æ¡i không được ăn hết má»i trái cây trong vÆ°á»n không? … ‘Chẳng chết chóc gì đâu! NhÆ°ng Thiên Chúa biết ngà y nà o ông bà ăn trái cây đó, mắt ông bà sẽ mở ra…†(St 3,1.5). Tên cám dá»— trong bà i Tin Mừng Mt đã bảo Äức Giêsu dùng Lá»i Chúa để biến đá thà nh bánh hoặc đã uốn nắn ý nghÄ©a của Thánh vịnh để Ä‘Æ°a Äức Giêsu đến chá»— thá» thách Thiên Chúa. Äức Giêsu không áp đảo Lá»i Chúa; NgÆ°á»i vâng phục Lá»i Chúa, NgÆ°á»i nháºn Lá»i Chúa từ Thiên Chúa.
- Quá»· đã Ä‘á» nghị cho AÄ‘am trở thà nh Thiên Chúa (St 3,5). Nó cÅ©ng gợi ý cho Äức Kitô sá» dụng quyá»n lá»±c thiên sai của mình nhÆ° má»™t đặc quyá»n hay nhÆ° má»™t vÅ© khÃ. Nói cho cùng, tá»™i lá»—i luôn luôn là má»™t ý chà hùng cÆ°á»ng. Thế mà Thiên Chúa lại cứu con ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i bằng sá»± yếu Ä‘uối của Äức Kitô. Muốn được Thiên Chúa can thiệp tức khắc và o Ä‘á»i sống mình có nghÄ©a là nghi ngá» sá»± quan phòng thông thÆ°á»ng của Ngà i, nghi ngá» quyá»n năng và lòng nhân là nh của Ngà i. Ai thá» thách Thiên Chúa, thì không có đức tin hoặc có má»™t đức tin Ä‘ang chao đảo, nên má»›i chỠđợi các phép lạ.
- Các cám dá»— không chỉ là chuyện má»™t ngà y hay bốn mÆ°Æ¡i ngà y, mà là cả Ä‘á»i Äức Giêsu. Luôn luôn có những sức mạnh bên ngoà i, nhÆ° các môn đệ (Mt 16,22), các kẻ thù (12,38; 27,41), và cả những khát vá»ng của bản thân NgÆ°á»i (26,39; 27,46) tìm cách Ä‘Æ°a NgÆ°á»i Ä‘i theo nẻo Ä‘Æ°á»ng quá»· vạch ra cho NgÆ°á»i. NgÆ°á»i đã chá»n, NgÆ°á»i sẽ phải liên tục chá»n nói “không†vá»›i quá»· và thÆ°a “xin vâng†vá»›i Chúa Cha (x. Dt 5,8).
- Äức Giêsu nói “không†vá»›i quá»·, nhÆ°ng cÅ©ng phải nói “không†vá»›i chÃnh mình, bởi vì con Ä‘Æ°á»ng NgÆ°á»i theo ká»m hãm các khát vá»ng và những đòi há»i của bản tÃnh tá»± nhiên. Các phản ứng của NgÆ°á»i trÆ°á»›c Ä‘au khổ, những tủi nhục, những thất bại, thì cÅ©ng giống nhÆ° má»i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i không thể phạm tá»™i, nhÆ°ng NgÆ°á»i có thể chá»n con Ä‘Æ°á»ng chung của má»i ngÆ°á»i, là sá»± thá»a thuê. Vinh quang không phải là má»™t tá»™i, mà còn là má»™t quyá»n NgÆ°á»i có thể dùng. Sá»± rút lui của quá»· chứng tỠđây không những là má»™t chiến thắng của chủ trÆ°Æ¡ng Mêsia khiêm nhÆ°á»ng và phục vụ nhÆ° tôi tá»›, mà còn là má»™t chiến thắng riêng của Äức Giêsu. NgÆ°á»i đã không nhÆ°á»ng bÆ°á»›c cho má»™t nẻo Ä‘Æ°á»ng tiện nghi thoải mái, đã không muốn hưởng trÆ°á»›c má»™t thà nh công; nhÆ°ng NgÆ°á»i đã tôn trá»ng con Ä‘Æ°á»ng đã được chá»n cho NgÆ°á»i dù phải hy sinh, thiệt thòi. Rá»i khá»i hoang địa, không những NgÆ°á»i được thánh hiến mà còn đủ tÆ° cách Mêsia. [Mục Lục]
34. Chú giải của Noel Quession
Năm A nà y dà nh hết cho việc Ä‘á»c sách Tin Mừng theo thánh Matthêu vá» những cám dá»— của Äức Giêsu và sá»± biến hình của NgÆ°á»i. Rồi, chúng ta sẽ có ba tin mừng lá»›n của Thánh Gioan, theo truyá»n thống, chuẩn bị cho ‘lá»… thanh tẩy’: nÆ°á»›c hằng sống của ngÆ°á»i nữ Samari, ngÆ°á»i mù từ lúc má»›i sinh được sáng mắt và Ladarô sống lại. Hôm nay, đây là cuá»™c chiến đấu lá»›n lao của Äức Giêsu…sá»± má»i gá»i khẩn thiết Ä‘i và o trong cuá»™c chiến đấu riêng của chúng ta trong Mùa Chay.
Bấy giá» Äức Giêsu được Thần Khà dẫn và o hoang địa, để chịu quá»· cám dá»—.
Ba tác giả Tin Mừng nhấn mạnh đến mối liên hệ giữa sá»± cám dá»— Chúa và phép rá»a của NgÆ°á»i. Vá» lịch sá», chắc rằng Äức Giêsu đã muốn thá»±c hiện má»™t thứ "tÄ©nh tâm" trÆ°á»›c khi khởi đầu tác vụ của mình. "Hoang địa" là nÆ¡i đã tìm thấy tháºt sá»± hay dà nh cho việc đó: ná»—i cô liêu và thanh tÄ©nh mà con ngÆ°á»i thấy mình đối diện má»™t cách khắt khe vá»›i chÃnh mình, mà không có lối tránh né, và tất cả những mặt nạ mà xã há»™i Ä‘em đến cho ta. Matthêu cÅ©ng nhÆ° hai tác giả Tin Mừng kia, Ä‘á»u nhấn mạnh là Äức Giêsu được Thần Khà dẫn đến hoang địa nà y. Cám dá»— là má»™t phần trong dá»± tÃnh của Thiên Chúa cho Con NgÆ°á»i. Và ở đây chúng ta cÅ©ng váºy, chúng ta được cho biết là phép thanh tẩy không là m cho má»™t ai trong chúng ta được miá»…n trừ không phải chịu các thá» thách.
Quả thá»±c, ngoà i ý nghÄ©a có phần ngây thÆ¡ của từ "cám dá»—", Kinh Thánh sá» dụng từ nà y để chỉ "thá» thách". Theo nghÄ©a nà y, cám dá»— có má»™t cái gì tÃch cá»±c. Không phải là má»™t tình yêu được thá» thách để biết xem nó có thá»±c sá»± vững bá»n và chân tháºt sao? NhÆ° thế Äức Giêsu sắp chịu thá» thách bởi chÃnh Thánh Thần của Thiên Chúa, cÅ©ng nhÆ° thể xÆ°a kia dân Do Thái trong hoang địa vá»›i cuá»™c Xuất Hà nh: "Thiên Chúa của anh em đã dẫn anh em Ä‘i suốt bốn mÆ°Æ¡i năm nay trong sa mạc, để bắt anh em phải cùng cá»±c; nhÆ° váºy ngÆ°á»i thá» thách anh em để biết lòng dạ anh em, xem anh em có giữ các mệnh lệnh của ngÆ°á»i hay không? (Änl 8,2).
Xin Thánh Thần giúp chúng ta xem xét những thá» thách của chúng ta theo cách thế tÃch cá»±c nà y; trong khi nghÄ© rằng Äức Giêsu, ngÆ°á»i Con hoà n toà n, ngÆ°á»i công chÃnh vẹn toà n, đã tìm thấy trong những thá» thách của con ngÆ°á»i, sá»± nâng cao chÃnh tình yêu của NgÆ°á»i, của lòng trung tÃn của NgÆ°á»i vá»›i Chúa Cha.
NgÆ°á»i ăn chay ròng rã bốn mÆ°Æ¡i ngà y và sau đó NgÆ°á»i thấy đói.
Trong câu truyện của Matthêu, ta không phải tìm trÆ°á»›c hết má»™t sá»± mô tả cụ thể vá» "Ä‘iá»u đã xảy ra". Äà ng sau những chi tiết, ta cần khám phá ra má»™t ý nghÄ©a thần há»c. Matthêu rõ rà ng đã đạo diá»…n, trong khúc đầu cuá»™c Ä‘á»i công khai của Äức Giêsu, những cám dá»— mà thá»±c sá»± ngÆ°á»i đã cảm nghiệm trong suốt cuá»™c Ä‘á»i mình: lúc nà o cÅ©ng váºy, Äức Giêsu phải tá»± bênh vá»±c khi sá» dụng thiên tÃnh của mình để tránh cho mình khá»i những lo âu của con ngÆ°á»i (Mt 12,24-30; 16,23; 26-59 - 27-40).
Kiểu nói “bốn mÆ°á»i ngà y và bốn mÆ°Æ¡i đêm" chẳng hạn, là má»™t phần của kiểu nói biểu tượng của Kinh Thánh: con số Æ°á»›c lệ chỉ thá»i gian cần thiết cho sá»± trưởng thà nh của Ä‘á»i ngÆ°á»i. "Bốn mÆ°Æ¡i" là thá»i gian Israel ở trong sa mạc, thá»i gian Ä‘i của ngôn sứ Elia đến Núi Chúa, thá»i gian của Äấng Phục sinh hiện ra. (Änl 8,1-5; 1V 19,8; Cv 1,3).
Bấy giá» tên cám dá»— đến gần NgÆ°á»i và nói: Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyá»n cho những hòn đá nà y hóa bánh Ä‘i!
Không cần phải là m dịu Tin Mừng Ä‘i; ngay nhÆ° nếu có thể giải thÃch bằng nhiá»u cách, để có thể áp dụng và o cuá»™c sống chúng ta trên nhiá»u diện khác nhau, sá»± cám dá»— đầu tiên nà y của Äức Giêsu, chẳng hạn, không có lý do nà o để nghÄ© rằng nó chỉ có tÃnh cách thiêng liêng mà thôi: Äức Giêsu đã thá»±c sá»± thấy đói, trong quá trình cuá»™c Ä‘á»i mình. NgÆ°á»i đã bị đụng chạm đến, bị nao núng, bị dà y xé ở ngay chÃnh thân xác mình... và không phải chỉ trong quá trình má»™t cuá»™c ăn chay khắc khổ trong hÆ¡n má»™t tháng. Cám dá»— đầu tiên là cám dá»— chống lại sá»± cáºy trông: ngÆ°á»i ta lồng lá»™n trÆ°á»›c thá» thách, trÆ°á»›c Ä‘au khổ; ngÆ°á»i ta xin Chúa bá» Ä‘i tất cả những gì gây Ä‘au khổ cho chúng ta. Sá»± xấu mà chúng ta phải chịu, sá»± xấu tác Ä‘á»™ng đến những kẻ vô tá»™i, cái đói bất công của má»™t bá»™ pháºn trong nhân loại, đấy là sá»± phản kháng lá»›n lao và sá»± phản kháng đầu tiên chống lại Thiên Chúa. Lúc đó ngÆ°á»i ta bị cám dá»— cáo giác Thiên Chúa... hoặc là xin NgÆ°á»i giải quyết trá»±c tiếp những vấn Ä‘á» của chúng ta.
Cám dá»— đầu tiên có thể được giải thÃch qua cuá»™c tranh chấp giữa xác thịt và tinh thần. Các giác quan của chúng ta cảm thấy đói, và chúng ta Ä‘i tìm các thá»±c phẩm trần thế để là m dịu cÆ¡n đói. Và đó là điá»u tốt, là m đẹp lòng Thiên Chúa. NhÆ°ng trong lãnh vá»±c nà y đặc biệt, chúng ta biểu sá»± tá»± chủ cạnh ta: sá»± vui thá»a dá»… dãi không ná»— lá»±c xây dá»±ng những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và đà n bà có má»™t giá trị.
Xã há»™i tiêu thụ vá»›i chủ nghÄ©a duy váºt thá»±c tiá»…n, có nguy cÆ¡ hạ thấp con ngÆ°á»i xuống ngang mức vá»›i tầm vóc sÆ¡ đẳng nhất.
NhÆ°ng NgÆ°á»i đáp: "Äã có lá»i chép rằng: NgÆ°á»i ta sống không chỉ nhá» cÆ¡m bánh, nhÆ°ng còn nhá» má»i lá»i Thiên Chúa phán ra" (Änl 8,3).
Ba câu trả lá»i Của Äức Giêsu cho kẻ cám dá»— được rút ra từ trong sách Äệ Nhị Luáºt. Kinh Thánh Ä‘á» ra má»™t cách Ä‘á»c lại thần há»c vá» 40 năm cuá»™c Ä‘á»i trong sa mạc Sinai, và những đòi há»i của Giao Æ°á»›c. Äức Giêsu được giá»›i thiệu đây nhÆ° má»™t Israel má»›i. NhÆ°ng Äức Giêsu là ngÆ°á»i chiến thắng, trong khi dân Thiên Chúa, bị thá» thách vì đói và khát, đã sa ngã trong khi lẩm bẩm kêu trách Chúa (Xh 6,8). Câu trả lá»i của Äức Giêsu luôn luôn có tÃnh thá»i sá»±, và chất vấn chúng ta má»™t cách mạnh mẽ: chúng ta cảm thấy đói cái gì nhất? Những thá»a mãn trần thế có thể sẽ khiến chúng ta hÆ° mất? Hay lá»i Thiên Chúa có thể cứu chúng ta khá»i má»i thá» thách? Lạy Chúa, xin giúp chúng con, tin cáºy và o Chúa cho đến cùng. Xin ban cho chúng con lòng cáºy trông.
Sau đó quá»· Ä‘em NgÆ°á»i đến thà nh thánh, và đặt NgÆ°á»i trên nóc Ä‘á»n thá», rồi nói vá»›i NgÆ°á»i: Nếu ông là Con Thiên Chúa. thì gieo mình, xuống Ä‘i! Vì đã có lá»i chép rằng: Thiên Chúa sẽ truyá»n thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng cho bạn thá»i vấp chân và o đá (Tv 91,11-12). NhÆ°ng cÅ©ng có lá»i chép rằng: NgÆ°Æ¡i chá»› thá» thách Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i (Änl 6,16)
Nếu sá»± Ä‘au khổ (cÆ¡n đói) thá» thách lòng tin của chúng ta và o Chúa, thì bây giỠđây là cám dá»— thứ hai, có tÃnh Ä‘iển hình của dân Chúa, của Äức Giêsu, Con Thiên Chúa, và của những tÃn hữu chúng ta; đó là thá» thách vá» lòng tin. Israel trong sa mạc 40 năm đã xin Chúa cho những dấu hiệu lạ lùng để Thiên Chúa chứng tá» là mình có hiện hữu không! Chúa có ở vá»›i chúng tôi không, có hay không? (Xh 17,1-7). Và Äức Giêsu, suốt cuá»™c Ä‘á»i NgÆ°á»i đã bị cám dá»— thoát ra khá»i thân pháºn con ngÆ°á»i của mình, đạt tá»›i kết quả sau cùng của sứ mệnh NgÆ°á»i bằng các phÆ°Æ¡ng tiện dá»… dãi là phép lạ: công luáºn của thá»i đại ngÆ°á»i ta trông đợi má»™t Äấng Mêsia siêu việt, NgÆ°á»i sẽ tá» ra má»™t cách rõ rà ng quyá»n năng của Thiên Chúa; có lá»i cho những tÃn hữu bằng cách thá»±c hiện những dấu hiệu chói lòa: há» xin Äức Giêsu cho há» má»™t dấu chỉ xuống từ trá»i (Mt 16,1; 12,39; 24,3).
Bằng tất cả sức mạnh sống Ä‘á»™ng của con ngÆ°á»i trai trẻ và năng Ä‘á»™ng, Äức Giêsu đã luôn bị cám dá»— để là m ra vẻ Thiên Chúa Toà n Năng. Và không phải là không bị dà y xé mà NgÆ°á»i đã chá»n là m Äấng Mêsia nghèo nà n, bị hạ nhục bị đè nén bởi đám đông và những nhà chức trách ở thá»i NgÆ°á»i.
Má»i tÃn hữu đến lượt mình Ä‘á»u phải chỠđợi lúc mình phải chịu cám dá»— "chống lại lòng tin" nà y: đó là sá»± cám dá»— và sá»± chân không, cái ấn tượng gieo mình và o chân không khi ngÆ°á»i ta tin và o Chúa. NgÆ°á»i ta có lẽ muốn rằng Thiên Chúa phải hiển nhiên hÆ¡n. Và NgÆ°á»i là Thiên Chúa ẩn giấu. Có lẽ ngÆ°á»i ta muốn cảm nghiệm sá»± hiện diện của Thiên Chúa trong những kinh nguyện hay trong việc phụng tá»± của chúng ta. Và Thiên Chúa thinh lặng... và sá»± "tá»± máºp má»" không là m cho ngÆ°á»i ta thÃch thú. Thiên Chúa không gây thú vị lắm bởi vì NgÆ°á»i không đáp ứng cho há» những chuẩn má»±c của chúng ta. Có lẽ ngÆ°á»i ta muốn tác Ä‘á»™ng lên NgÆ°á»i, là m ra má»™t Thiên Chúa phục vụ chúng ta, má»™t Thiên Chúa có lẽ là m chân chúng ta khá»i vấp và o đá trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i. Và Thiên Chúa để cho chúng ta tá»± trị và tá»± chịu trách nhiệm: chÃnh bạn, bạn hãy tránh những hòn đá và nếu bạn vấp phải, đừng chá» phép lạ: nhÆ°ng không phải vì thế mà Tôi không hiện hữu... bởi vì Tôi là thá»±c thể hoà n toà n khác. Lạy Chúa, xin giúp con tin tưởng. Xin cho chúng con đức tin.
Quá»· lại Ä‘em NgÆ°á»i lên má»™t ngá»n núi rất cao và chỉ cho NgÆ°á»i thấy tất cả các nÆ°á»›c thế gian, và vinh hoa lợi lá»™c của các nÆ°á»›c ấy, và bảo rằng: Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó nếu ông sấp mình bái lạy tôi. Äức Giêsu liến nói: Xatan kia, kéo Ä‘i! Vì đã có lá»i chép rằng: NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôi. Thế rồi quá»· bá» NgÆ°á»i mà đi, và có các thiên sứ tiến đến hầu hạ NgÆ°á»i.
Ta hãy lá»™t bá» tất cả những tưởng tượng vá» các biểu tượng ấu trÄ© quá Ä‘Æ¡n giản. Tháºt hiển nhiên là Matthêu, không hÆ¡n chúng ta, đã không bị lừa vá» ngôn từ của nó. Không có ngá»n núi nà o ở thế gian mà từ đó ngÆ°á»i ta có thể trông thấy "tất cả" các nÆ°á»›c trên trái đất! Äó là má»™t cách nói. Äó là má»™t thị kiến ná»™i tâm, mà không phải là má»™t hiện tượng váºt lý. Sau thá» thách vá» lòng cáºy trông và lòng tin, thì đây có lẽ là ‘thá» thách vá» tình yêu’. Dân Israel trong cuá»™c xuất hà nh của mình, bị cám dá»— bá» giao Æ°á»›c, má»™t hôn Æ°á»›c tình yêu vá»›i Thiên Chúa tháºt, để hiến thân cho các "thần tượng†ngoại tình má»™t cách nà o đó (Xh 23,20-33). Thứ ngôn từ biểu trÆ°ng của Matthêu, nó có sức gợi cảm mạnh mẽ biết mấy! Xatan đã đòi các vÆ°Æ¡ng quốc trên thế gian là m tà i sản riêng của nó. Nó là chủ, là ông hoà ng của thế giá»›i nà y. Äức Giêsu đã lá»™t mặt nạ đối phÆ°Æ¡ng. Ở đây Chúa Giêsu, chỉ thẳng tên Xa-tan; đó là má»™t tên phản Thiên Chúa! ChÃnh y là kẻ đòi loà i ngÆ°á»i phải thá» phụng y.
Äúng thế, chúng ta bị cám dá»— Thiên Chúa hóa tất má»i sá»± váºt. Äông đảo biết bao các thần tượng của chúng ta. Tất cả những thứ luôn cố Ä‘oạt lấy địa vị của Thiên Chúa: tiá»n bạc, tiện nghi, uy tÃn, thống trị, quyá»n lá»±c, thú vui, các ý thức hệ, môi trÆ°á»ng của chúng ta... hay là nhiá»u thứ ba láp nà y kia mà chúng ta gán cho tầm quan trá»ng lá»›n lao biết bao!
Chỉ một mình Thiên Chúa là Thiên Chúa. Mùa chay nà y được ban cho chúng ta để chúng ta được giải thoát những thần linh giả. [Mục Lục]
35. Trông bạn khác quá - Mark Link
Chủ Ä‘á»: Các cÆ¡n cám dá»— Äức Giêsu trải qua chứng tá» Ngà i là Con Thiên Chúa, là "Adam má»›i" trong cuá»™c tân tạo của Thiên Chúa
Cách đây một số năm, Doug Alderson có viết một bà i rất hay trong tạp chà Campus Life mô tả cuộc đi bộ suốt hai ngà n dặm xuống dãy núi Appalachi (Appalachian Trail) của ông.
Lúc đó Doug vừa má»›i tốt nghiệp trung há»c thôi nhÆ°ng đã tá»± đặt cho mình má»™t số câu há»i chÆ°a được ai trả lá»i cho, chẳng hạn: Có Thiên Chúa hay không? Mục Ä‘Ãch cuá»™c sống là gì? Khi bình luáºn vá» tất cả những vấn nạn nà y, Doug viết: "Phải có cái gì đó đáng sống hÆ¡n là tiá»n bạc, truyá»n hình, tiệc tùng và đua tranh... Cuá»™c Ä‘i bá»™ lâu ngà y của tôi chuyến nà y là má»™t cuá»™c Ä‘i tìm an bình ná»™i tâm, là má»™t cuá»™c hà nh trình khám phá chÃnh mình".
Cuá»™c hà nh trình gian khổ hÆ¡n Doug dá»± tÃnh. Có đôi chá»—, Ä‘Æ°á»ng dốc đứng rất là nguy hiểm. Ban ngà y lại thÆ°á»ng hay mÆ°a. Ão quần Doug bị sÅ©ng Æ°á»›t nÆ°á»›c, chân cẳng thì Æ°á»›t át, thân thể thì rét run và đau nhức và o ban đêm. NhÆ°ng Doug đã không đầu hà ng. Những giá» phút Ä‘i bá»™ và leo trèo giúp Doug có cÆ¡ há»™i suy nghÄ©, đồng thá»i nhỠđó cáºu hiểu mình hÆ¡n, vì chung quanh chẳng có ai tác Ä‘á»™ng lên cáºu hết.
Năm tháng sau, Doug vỠđến nhà . Cáºu đã trở thà nh má»™t ngÆ°á»i thay đổi khác. Ngay chÃnh con chó của cáºu cÅ©ng lạ lùng ngó cáºu nhÆ° muốn nói rằng: "Cáºu đã Ä‘i đâu và đã là m gì thế? Trông cáºu khác quá!".
Doug quả là có khác trÆ°á»›c. Cáºu đã gặp được Ä‘iá»u cáºu kiếm tìm, đó là có má»™t vị Thiên Chúa: Ä‘á»i sống có mục Ä‘Ãch và cáºu có vai trò trong cuá»™c sống ấy. Doug tóm tắt kinh nghiệm của mình bằng giòng chữ sau: "Tôi không còn là tôi nhÆ° trÆ°á»›c đây nữa, tôi yêu thÃch cái mà tôi nhìn thấy được trong chÃnh tôi".
Doug Alderson thuá»™c vá» số ngÆ°á»i trong lịch sỠđã từng Ä‘i tìm cô tịch để suy tÆ° vỠý nghÄ©a và mục Ä‘Ãch của Ä‘á»i sống. Môisê đã từng là m thế. Các tiên tri từng là m thế. Gioan Tẩy Giả từng là m thế, và trong Phúc âm hôm nay, Äức Giêsu cÅ©ng là m thế. Suốt bốn mÆ°Æ¡i ngà y dà i trong cô tịch, Chúa Giêsu đã trải qua bao cÆ¡n cám dá»— dữ dá»™i. Chúng ta có thể so sánh ba cÆ¡n cám dá»— vá»›i Ä‘oạn duyệt ở đầu má»™t cuốn phim. Äoạn duyệt nà y trình bà y cho chúng ta khá đầy đủ vá» cuốn phim khiến chúng ta chú ý và o phim ấy mà vẫn không là m cho chuyện phim sau đó bị mất hay Ä‘i.
Cơn cám dỗ Chúa Giêsu đã trải qua cũng tương tự như thế. Chúng kể cho chúng ta khá đủ vỠChúa Giêsu để khiến chúng ta chú ý đến Ngà i mà không là m cho câu chuyện Phúc âm nhạt nhẽo đi. Chẳng hạn, các cơn cám dỗ ấy giúp chúng ta biết sơ qua bản thân Chúa Giêsu và công việc mà Ngà i đến để chu toà n.
Chúng ta hãy xem điểm thứ nhất liên quan đến bản thân Chúa Giêsu: Chúa Giêsu là ai?
Thoạt tiên, các cÆ¡n cám dá»— cho chúng ta thấy Chúa Giêsu đã cảm nghịêm tráºn chiến ná»™i tâm giữa Ä‘iá»u thiện và điá»u ác giống hệt chúng ta. Ngà i cÅ©ng cảm thấy cuá»™c tranh chấp bên trong giữa Ä‘iá»u phải và điá»u trái giống hệt chúng ta. Äiá»u nà y cho thấy Chúa Giêsu cÅ©ng là con ngÆ°á»i nhÆ° chúng ta.
NhÆ°ng các cÆ¡n cám dá»— không chỉ nói lên Ä‘iá»u đó. vì dù bị cám dá»— giống hệt chúng ta nhÆ°ng Chúa Giêsu đã phản ứng lại cÆ¡n cám dá»— khác vá»›i chúng ta. Ngà i không há» giao Ä‘á»™ng hay do dá»± khi Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i cám dá»—. Ngà i không nhượng bá»™ cám dá»— má»™t chút nà o hết. Äiá»u nà y cho thấy Ä‘iểm đặc biệt nÆ¡i con ngÆ°á»i Chúa Giêsu. Äiểm đặc biệt ấy là gì?
ChÃnh ma quá»· đã cho chúng ta thấy má»™t mối khi nó nói vá»›i Chúa Giêsu: "Nếu ngÆ°Æ¡i là Con Thiên Chúa..." ma quá»· gợi cho chúng ta biết Chúa Giêsu không chỉ là má»™t con ngÆ°á»i, mà Ngà i còn là Con Thiên Chúa đến sống giữa chúng ta. Nhiá»u năm sau đó, trong thÆ° gởi tÃn hữu Philipphê, Thánh Phaolô đã cắt nghÄ©a bản tÃnh của Chúa Giêsu nhÆ° sau: "Chúa Giêsu vốn bản tÃnh là Thiên Chúa, nhÆ°ng Ngà i... Äã trở nên giống nhÆ° loà i ngÆ°á»i và đã xuất hiện nhÆ° má»™t con ngÆ°á»i" (Pl 2: 6-7). NhÆ° váºy các cÆ¡n cám dá»— Chúa Giêsu đã trải qua giúp chúng ta nhìn thấy trÆ°á»›c câu trả lá»i cho vấn nạn "Chúa Giêsu là ai?" hay nói cách khác, Chúa Giêsu có sứ mệnh gì trên trần gian?
Các cÆ¡n cám dá»— ấy cÅ©ng giúp ta thấy trÆ°á»›c câu trả lá»i cho vấn nạn và y. Äể thấy rõ Ä‘iểm nà y, chúng ta cần nhá»› lại bà i Ä‘á»c thứ nhất hôm nay. Ngà y sau khi Adam được Chúa tạo dá»±ng, ma quá»· liá»n cám dá»— ông ta và Adam đã sa ngã. Kể từ lúc đó, tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u là m nô lệ cho ma quá»·. GiỠđây ma quá»· lại cám dá»— Chúa Giêsu. Tuy nhiên, không nhÆ° Adam sa ngã, Chúa Giêsu đã đứng vững. Äiá»u nà y cho thấy Chúa Giêsu đến để giải thoát chúng ta khá»i vòng nô lệ, Ngà i đã đến để Ä‘iá»u chỉnh sai lầm nÆ¡i tá»™i lá»—i đầu tiên của Adam. Trong bà i Ä‘á»c thứ hai hôm nay, Thánh Phaolô đã bình luáºn vá» sứ vụ nà y của Chúa Giêsu nhÆ° sau: "CÅ©ng nhÆ° tá»™i lá»—i của má»™t ngÆ°á»i đã kết án toà n thể nhân loại thế nà o, thì hà nh vi công chÃnh của má»™t ngÆ°á»i cÅ©ng giải thoát và đem lại nguồn sống cho nhân loại nhÆ° thế ấy. Nói cách khác, Chúa Giêsu là "Adam thứ hai". Ngà i đã đến để sá»a lại lầm lá»—i cho "Adam thứ nhất". Äó chÃnh là cách thức Thánh Phaolô giải thÃch vá» sứ mệnh của Chúa Giêsu trong thÆ° gởi tÃn hữu Corintô: "CÅ©ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i phải chết vì liên kết vá»›i Adam thế nà o, thì má»i ngÆ°á»i cÅ©ng được sống nhá» kết hiệp vá»›i Chúa Giêsu nhÆ° thế... Adam thứ nhất bởi đất, Adam thứ hai bởi trá»i.. NhÆ° chúng ta đã mặc lấy hình tượng con ngÆ°á»i bởi đất thế nà o thì chúng ta cÅ©ng sẽ mặc lấy hình tượng của CON NGƯỜI đến từ trá»i nhÆ° thế" (1 Cr 15,22.47-49).
Nói cách khác, Chúa Giêsu đã đến trần gian để trở thà nh "Adam mới" của một nhân loại mới.
NhÆ° thế, để kết luáºn, chúng ta thấy rằng các cÆ¡n cám dá»— trong hoang địa Chúa Giêsu trải qua cho chúng ta thấy trÆ°á»›c hai sá»± kiện quan trá»ng vá» Chúa Giêsu:
Thứ nhất, Chúa Giêsu là con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i. Thứ đến Ngà i là Adam má»›i mang sứ mệnh phục hồi sá»± sống má»›i cho nhân loại. Các bà i Ä‘á»c hôm nay tháºt thÃch hợp để dẫn nháºp chúng ta và o mùa chay. Chúng là m nổi báºt được ná»™i dung của Mùa chay. Mùa chay giúp ta sống lại kinh nghiệm trong hoang địa của Chúa Giêsu xÆ°a kia vá» việc chống lại ma quá»· cám dá»—.
NhÆ°ng không chỉ có thế, mùa chay còn cá» hà nh mừng chiến thắng của Chúa Giêsu trên ma quá»·. Và bao lâu chúng ta biết kết hợp vá»›i Chúa Giêsu trong tráºn chiến chống quỉ thì chúng ta cÅ©ng sẽ chia xẻ niá»m vui chiến thắng của Ngà i.
Lạy Chúa Giêsu, Chúa là con Thiên Chúa là m ngÆ°á»i. Chúa đã và o hoang mạc để chịu ma quá»· cám dá»—, và để bắt đầu sứ mệnh nhÆ° má»™t Adam má»›i. Xin giúp chúng con cùng Ä‘i và o hoang mạc vá»›i Chúa. Xin giúp chúng con biết chia sẻ tráºn chiến mùa chay vá»›i Chúa ngõ hầu chúng con cÅ©ng được chia sẻ chiến thắng Phục sinh vá»›i Chúa. [Mục Lục]
36. Sống Mùa Chay – Lm. VÅ© Thái HoÃ
Từ lá»… Tro vừa qua, chúng ta bÆ°á»›c và o Mùa Chay để chuẩn bị mừng lá»… Phục Sinh. Mùa Chay kéo dà i 40 ngà y, tÆ°Æ¡ng ứng vá»i 40 ngà y cầu nguyện và chay tịnh của Äức Giêsu trong sa mạc trÆ°á»›c khi NgÆ°á»i bắt đầu cuá»™c Ä‘á»i công khai rao giảng Tin Mừng. Tại đây, NgÆ°á»i chịu quá»· cám dá»— ba lần: hóa đá thà nh bánh, là m phép lạ phi thÆ°á»ng, cho mình là vua thiên hạ
Dân Do thái mong chá» Äấng Mêsia thá»±c hiện những Ä‘iá»u đó. Há» muốn NgÆ°á»i cung cấp cho há» má»i nhu cầu váºt chất, là m những Ä‘iá»u kỳ diệu và bà nh trÆ°á»›ng quyá»n thế của NgÆ°á»i trên khắp địa cầu. NhÆ°ng Äức Giêsu không là m nhÆ° thế. NgÆ°á»i chỉ thi hà nh ý muốn của Thiên Chúa Cha.
Trong hoang địa cÅ©ng nhÆ° nhiá»u lần khác mà Tin Mừng đã kể lại, Äức Giêsu chống trả những cÆ¡n cám dá»—. Thà dụ: sau khi NgÆ°á»i là m phép lạ hóa bánh ra nhiá»u, dân chúng muốn tôn NgÆ°á»i là m vua, nhÆ°ng NgÆ°á»i lánh mặt, lên núi má»™t mình (Ga 6:15); nhÆ°ng ngÆ°á»i Pharisêu muốn NgÆ°á»i cho má»™t dấu lạ từ trá»i (Mt 16:1); NgÆ°á»i bị cám dá»— không Ä‘i Giêrusalem vì biết sẽ phải chịu nhiá»u Ä‘au khổ và bị giết. ChÃnh ông Phêrô ngăn cản NgÆ°á»i thá»±c hiện Ä‘iá»u đó và bị NgÆ°á»i khiển trách: "Sa tan, lui lại Ä‘Ã ng sau Thầy!" (Mt 16: 21-23). Tại vÆ°á»n Ghếsêmani, Äức Giêsu bị cám dá»— nặng ná»: "Cha Æ¡i, nếu được, xin cho chén nà y rá»i khá»i con..." (Mt 26:39). Và trên tháºp giá, NgÆ°á»i bị nhục mạ: "Hắn cứu được thiên hạ, mà chẳng cứu nổi mình. Hắn là vua Israel! Bây giá» hắn cứ xuống khá»i tháºp giá Ä‘i, thì chúng ta tin hắn liá»n!" (Mt 27:42)
Äức Giêsu đã tháºt sá»± bị cám dá»—, nhÆ°ng NgÆ°á»i luôn trung thà nh vá»›i Chúa Cha và vá»›i sứ vụ mà Cha NgÆ°á»i giao phó. Và o đầu Mùa Chay, Tin Mừng muốn chúng ta noi theo Äức Giêsu chống trả và chiến thắng những cÆ¡n cám dá»— nà y:
1/ Cám dá»— vá» cÆ¡m bánh hằng ngà y hoặc cám dá»— vá» nhu cầu váºt chất.
Con ngÆ°á»i cần phải ăn uống và cần phải có những nhu cầu váºt chất tối thiểu để sống. Äiá»u đó rất tốt. NhÆ°ng chúng ta thÆ°á»ng bị cám dá»— chỉ sống dá»±a và o những nhu cầu váºt chất của thân xác mà thôi. Nhiá»u khi chúng ta lo kiếm ăn đến ná»—i không còn nghÄ©a đến việc tìm kiếm những giá trị tinh thần và đạo đức nữa, không còn giỠđể Ä‘á»c kinh, cầu nguyện, suy gẫm Lá»i Chúa, ngay cả việc tham dá»± thánh lá»… Chúa nháºt!
Trong mùa Chay nà y, chúng ta hãy suy gẫm Lá»i Chúa: "NgÆ°á»i ta không chỉ sống nhá» cÆ¡m bánh"
2/ Cám dỗ vỠsự thà nh công
Thà nh công trong cuá»™c sống là má»™t Ä‘iá»u rất tốt và phải là m. NhÆ°ng chúng ta thÆ°á»ng bị cám dá»— chỉ sống để thà nh công, muốn thà nh công vá»›i bất cứ giá nà o, mặc dầu phải là m những chuyện không tốt nhÆ° lừa dối, chà đạp ngÆ°á»i khác...; thà nh công để vênh vang, tá»± đắc, để giữ thể diện và thá»a mãn tá»± ái của mình
Ngay ngà y đầu của Mùa Chay, Äức Giêsu má»i gá»i: "Khi là m việc là nh phúc đức, chá»› có phô trÆ°Æ¡ng cho thiên hạ thấy... đừng cho tay trái biết việc tay phải là m... Khi cầu nguyện, anh em đừng là m nhÆ° bá»n giả hình... Thiên Chúa thấu suốt những gì kÃn đáo" (Mt 6:1-6)
3/ Cám dá»— vá» quyá»n hà nh hoặc tham vá»ng thống trị.
Má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta Ä‘á»u có má»™t trách nhiệm, má»™t quyá»n hà nh nà o đó mặc dù là khiêm tốn. Có quyá»n hà nh, có trách nhiệm là để phục vụ và bênh vá»±c công lý. NhÆ°ng chúng ta thÆ°á»ng bị cám dá»— là lẫn lá»™n giữa quyá»n hà nh và lòng tham vá»ng thống trị. Nếu những nhà lãnh đạo các quốc gia Ä‘á»u có tinh thần phục vụ dân chúng, thì bá»™ mặt thế giá»›i sẽ khác hẳn!
Trong Mùa Chay nà y, chúng ta hãy kiểm điểm lại tinh thần trách nhiệm và phục vụ của mình trong gia đình, trong nhóm, trong cộng đoà n...
Những cÆ¡n cám dá»— mà Äức Giêsu chịu trong sa mạc cÅ©ng là những cÆ¡n cám dá»— của má»—i ngÆ°á»i chúng ta vá» váºt chất, hà o nhoáng bên ngoà i và quyá»n hà nh. Äức Giêsu đã chiến thắng. NgÆ°á»i cÅ©ng muốn chúng ta tham dá»± và o chiến thắng của NgÆ°á»i bằng cách bÆ°á»›c theo Ä‘Æ°á»ng của NgÆ°á»i và noi gÆ°Æ¡ng NgÆ°á»i. Äó là mục Ä‘Ãch của mùa Chay.
KÃnh chúc má»i ngÆ°á»i chúng ta sống Mùa chay thánh thiện và đón nháºn nhiá»u hồng ân của Chúa. [Mục Lục]
37. Cám dỗ – Lm. Bùi Quang Tuấn
"Lá»a thá» và ng, gian nan thỠđức". Có qua cám dá»— má»›i biết được ai là ngÆ°á»i thánh thiện, ai là kẻ đê hèn. Waterstone có viết: "Äầu hà ng cám dá»— là hà nh Ä‘á»™ng của thú tÃnh, chiến thắng nó má»›i là con ngÆ°á»i".
Cám dá»— chÆ°a phải là xấu. Nó có thể giúp ngÆ°á»i ta trở nên tốt hÆ¡n. Cám dá»— không phải là tá»™i. Nó sẽ giúp thấy rõ hÆ¡n sá»± thánh thiện nÆ¡i má»™t con ngÆ°á»i. Cám dá»— cÅ©ng không phải là hình phạt, song nó sẽ là triá»u thiên vinh quang cho những ai chiến thắng (W. Barclay).
Bị cám dá»— cÅ©ng có nghÄ©a là đứng trÆ°á»›c má»™t lá»±a chá»n: tốt hay xấu, chiến đấu hay đầu hà ng, theo ý Chúa hay thuáºn ý Satan.
Báºc anh hùng là ngÆ°á»i nếm chiến thắng và cái giá phải trả cho cuá»™c chiến. Chẳng ai trao huy chÆ°Æ¡ng cho kẻ bá» cuá»™c, nhÆ°ng là con ngÆ°á»i đã can đảm chống lại kẻ thù.
Trong cuá»™c sống, chẳng ai tránh được cám dá»—. ChÃnh Äức Giêsu còn bị cám dá»—, tức phải là m những cuá»™c chá»n lá»±a và quyết định trong Ä‘á»i, huống hồ là tôi. NÆ¡i con ngÆ°á»i, ai cÅ©ng có các Ä‘á»™ng lá»±c vị ká»·, thiển cáºn, ngại khó, thÃch nhà n, thúc đẩy má»™t chá»n lá»±a sai lạc mà kết quả là ná»—i niá»m bất hạnh. Adong và Evà đã nếm mùi xấu hổ, khổ Ä‘au, và chết chóc vì đã chá»n lá»±a sai lầm. Bởi chá»n theo ma quá»·, chống lại luáºt Chúa, tôn thá» cái tôi mà thÆ°Æ¡ng Ä‘au đã lan trà n đến khắp nhân loại.
Thế nhÆ°ng, "nếu bởi sá»± sa ngã của má»™t ngÆ°á»i mà nhiá»u ngÆ°á»i phải chết... và do sá»± bất tuân của má»™t ngÆ°á»i mà nhiá»u ngÆ°á»i bị liệt hà ng tá»™i nhân, thì cÅ©ng nhá» sá»± vâng phục của má»™t ngÆ°á»i (Äức Giêsu Kitô) mà nhiá»u ngÆ°á»i sẽ được liệt hà ng công chÃnh" (Rm 5:12-19).
ChÃnh Äức Giêsu, qua các cÆ¡n cám dá»— trong sa mạc, đã khẳng định nguồn Æ¡n cứu thoát cho nhân loại bằng việc lấy chÃnh Lá»i Chúa là m ánh sáng soi dẫn Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, lấy việc tùng phục thánh ý Thiên Chúa để thánh hóa con ngÆ°á»i trở nên "ngÆ°á»i" hÆ¡n, và lấy việc tôn thá» Thiên Chúa trên má»i tạo váºt nhÆ° giá trị tuyệt đối và hạnh phúc chân thá»±c của cuá»™c Ä‘á»i.
Má»—i má»™t ngà y sống trên trần gian, tôi sẽ phải không ngừng chá»n lá»±a. Má»™t chá»n lá»±a ngay chÃnh sẽ giúp cho việc chá»n lá»±a ngay chÃnh kế tiếp của tôi dá»… dà ng hÆ¡n. Trái lại, má»™t sá»± nhu nhược đầu hà ng cÅ©ng dá»… kéo theo những đầu hà ng nhu nhược tiếp theo. Và rồi tôi sẽ khó tránh khá»i tình trạng "cây xiêu bên nà o sẽ đổ vá» bên đó".
Không phải là "thánh" nghÄ©a là không bị cám dá»— tấn công. Äức Giêsu là Äấng Thánh, ấy thế mà Ngà i cÅ©ng phải trải qua kinh nghiệm của xung khắc giữa sá»± là nh và sá»± ác. ThÆ° Do thái ghi nháºn rõ rà ng: "Không phải Ngà i là ngÆ°á»i không thể cảm thông vá»›i ná»—i yếu hèn của chúng ta, song là Äấng đã dãi dầu bao cÆ¡n thá» thách, đủ Ä‘iá»u nhÆ° chúng ta" (Dt 4:15). Và thái Ä‘á»™ chá»n lá»±a của Ngà i đã là m nên hy vá»ng lá»›n lao cho con ngÆ°á»i mong manh của tôi. Ấy là "nếu tôi cùng chết vá»›i Ngà i, tôi sẽ cùng Ngà i phục sinh; nếu tôi chịu khổ vá»›i Ngà i, tôi sẽ cùng Ngà i thống trị" (1 Tim 2: 11-12).
Äứng trÆ°á»›c những lá»i má»i gá»i ngá»t ngà o của thế gian và bao hấp lá»±c quay cuồng của xác thịt, sá»± từ khÆ°á»›c hay vượt thoát nà o cÅ©ng hà m ngáºm má»™t cân lượng khổ Ä‘au, nếu không nói là "chết" trong lòng Ãt nhiá»u. Bất cứ sá»± thắng vượt gian dối, Ä‘iêu ngoa, dục tình, tức giáºn, Ãch ká»·, kiêu căng, hay Æ°Æ¡n lÆ°á»i nà o cÅ©ng đòi há»i má»™t cuá»™c chiến gay go, lắm khi phải rÆ°á»›m máu con tim chứ chẳng chÆ¡i.
Thế nhÆ°ng, cần phải chiến đấu để có thể chiến thắng! Cho dù thá» thách và cám dá»— nặng nỠđến đâu tôi vẫn xác tÃn nhÆ° Thánh Phaolô: "Thiên Chúa trung tÃn sẽ không để con ngÆ°á»i bị cám dá»— quá sức. Trái lại, cùng vá»›i cám dá»— Ngà i sẽ chừa cho lối thoát để có thể chịu Ä‘á»±ng nổi" (1 Cor 10:13).
Sá»± "chịu Ä‘á»±ng" đến khi chiến thắng chỉ có thể đạt tá»›i nhá» liên kết chân thà nh vá»›i Thiên Chúa. Không gì tạo nên gắn bó cho bằng cầu nguyện. ChÃnh nhá» cầu nguyện mà Chúa Giêsu đã có sức mạnh chịu Ä‘á»±ng và chiến thắng tên Cám Dá»— ngay từ phút đầu.
BÆ°á»›c và o hà nh trình mùa Chay, tôi được kêu má»i tu chỉnh lại Ä‘á»i sống cầu nguyện, để nhỠđó sức mạnh của Äức Kitô luôn ở trong tôi, giúp tôi can đảm chá»n lá»±a những gì thuá»™c vá» Thiên Chúa, vững bÆ°á»›c vượt bao chông gai trong Ä‘á»i, tiến đến Ä‘Ãch cùng của bình an và hạnh phúc chân tháºt. [Mục Lục]
38. "NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa..." - Chiara Lubich
“NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôi†(Mt 4,10)
Trong mùa chay, Há»™i Thánh nhắc nhở ta rằng Ä‘á»i ta là má»™t cuá»™c hà nh trình hÆ°á»›ng đến Phục Sinh, hÆ°á»›ng đến thá»i Ä‘iểm Äức Giêsu, qua cái chết và sá»± phục sinh của NgÆ°á»i, sẽ dẫn Ä‘Æ°a ta và o cuá»™c sống Ä‘Ãch thá»±c, và o cuá»™c gặp gỡ vá»›i Thiên Chúa. Äó là má»™t cuá»™c hà nh trình đầy khó khăn và thá» thách, rất giống vá»›i chuyến Ä‘i qua sa mạc.
ChÃnh nÆ¡i sa mạc mà , Ä‘ang khi tiến vỠđất hứa, dân Israel đã lãng quên trong chốc lát Thiên Chúa của há» và bắt đầu thá» lạy con bò và ng.
Äức Giêsu cÅ©ng Ä‘i qua sa mạc, và NgÆ°á»i cÅ©ng bị Xa-tan cám dá»— thá» lạy quyá»n lá»±c và thà nh công. Tuy nhiên, Äức Giêsu đã dứt khoát khÆ°á»›c từ má»i quyến rÅ© của ma quá»· và cÆ°Æ¡ng quyết hÆ°á»›ng vá» sá»± thiện Ä‘Ãch thá»±c duy nhất:
“NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôiâ€.
Äiá»u đã xảy ra vá»›i dân Israel và vá»›i Äức Giêsu thì cÅ©ng xảy ra vá»›i chúng ta. Trong cuá»™c sống hà ng ngà y, ta cÅ©ng bị cám dá»— lá»±a chá»n má»™t giải pháp dá»… dãi hÆ¡n. Những cám dá»— nà y hứa hẹn vá»›i ta hạnh phúc và má»i má»c ta hãy coi trá»ng những gì là hiệu quả nhất, những gì là đẹp nhất và những gì là khoái lạc, và hãy muốn sở hữu của cải và có quyá»n lá»±c. Những Ä‘iá»u nà y tá»± bản thân chúng có thể là tÃch cá»±c, nhÆ°ng chúng cÅ©ng có thể bị tuyệt đối hóa và thÆ°á»ng được xã há»™i của chúng ta Ä‘á» cao nhÆ° những ngẫu tượng Ä‘Ãch thá»±c.
Khi ta không nháºn biết và chẳng thá» lạy Thiên Chúa, thì tất yếu những “thần†khác xuất hiện, và những kiểu thá» phượng nhÆ° chiêm tinh và ma thuáºt bắt đầu tái xuất hiện.
Äức Giêsu nhắc nhở ta rằng ta nên tìm sá»± thà nh toà n của mình không không phải ở nÆ¡i những cái chung cuá»™c sẽ qua Ä‘i, mà ở việc đặt mình trÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, Äấng tác tạo má»i loà i, và nháºn biết NgÆ°á»i là Äấng Tạo Hoá, là Chúa của lịch sá», là Má»i Sá»± cho ta, là Thiên Chúa!
Nếu ở trên Trá»i, nÆ¡i chúng ta Ä‘á»u Ä‘ang hÆ°á»›ng vá», ta sẽ không ngừng ca tụng NgÆ°á»i thì tại sao ta không bắt đầu ngay ở đây và bây giá» việc ca tụng đó?
Äôi khi ta cảm thấy má»™t ná»—i khao khát muốn thá» lạy NgÆ°á»i bằng cách ca tụng NgÆ°á»i táºn trong đáy lòng ta, trong sá»± hiện diện thinh lặng của NgÆ°á»i nÆ¡i nhà tạm và trong việc cá» hà nh phụng vụ Thánh Thể.
“NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôiâ€.
NhÆ°ng “thá» lạy†Thiên Chúa nghÄ©a là gì? Äó là má»™t thái Ä‘á»™ ta cho phép mình chỉ hÆ°á»›ng vá» NgÆ°á»i mà thôi. Thá» lạy nghÄ©a là thÆ°a vá»›i Thiên Chúa: “Chúa là má»i sá»±â€, nghÄ©a là “Chúa là Chúaâ€, và con được ban Æ¡n, đặc ân trong Ä‘á»i là nháºn biết Chúa.
Thá» lạy cÅ©ng có nghÄ©a là nói: “Con là hÆ° vôâ€. Và ta không chỉ nói suông. Äể thá» lạy Thiên Chúa, ta cần phải đặt bản thân sang má»™t bên và để cho sá»± hiện diện của NgÆ°á»i hiển trị nÆ¡i ta và trên thế gian. Äiá»u nà y hà m nghÄ©a má»™t cuá»™c chiến không ngừng nhằm chống lại những thần tượng giả mà chúng ta bị cám dá»— dá»±ng nên trong cuá»™c sống của ta.
Cách thế chắc chắn nhất để trở nên má»™t thà dụ sống Ä‘á»™ng rằng ta là hÆ° vô và Thiên Chúa là má»i sá»±, là hãy hết sức tÃch cá»±c. Ta có muốn hãm dẹp tÆ° tưởng của ta qua má»™t bên không? Ta chỉ cần nghÄ© đến Thiên Chúa và sống theo những tÆ° tưởng của NgÆ°á»i được mạc khải trong Phúc Âm.
Ta có muốn chết Ä‘i cho ý riêng của mình không? Ta chỉ cần ôm chặt lấy thánh ý của NgÆ°á»i được bà y tá» cho ta trong má»i giây phút hiện tại.
Ta có muốn từ bá» những Æ°á»›c muốn há»—n Ä‘á»™n không? Ta cần đổ đầy tâm hồn của ta lòng yêu mến Thiên Chúa và yêu thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i bên cạnh bằng cách chia sẻ những lo âu, những khổ Ä‘au, những vấn Ä‘á», và những niá»m vui của há».
Nếu ta biết yêu thÆ°Æ¡ng, thì việc tá»± xóa mình Ä‘i lúc nà o cÅ©ng xảy ra mà ta chẳng hay. Bằng cách sống sá»± hÆ° vô của mình, cuá»™c Ä‘á»i ta khẳng định sá»± vÄ© đại của Thiên Chúa và chứng tá» rằng NgÆ°á»i là má»i sá»±. Việc nà y tá»± nhiên dẫn Ä‘Æ°a ta đến sá»± thá» lạy chân chÃnh đối vá»›i Thiên Chúa.
“NgÆ°Æ¡i phải bái lạy Äức Chúa là Thiên Chúa của ngÆ°Æ¡i, và phải thá» phượng má»™t mình NgÆ°á»i mà thôiâ€.
Cách đây nhiá»u năm, khi chúng tôi khám phá ra rằng thá» lạy Thiên Chúa nghÄ©a là công bố sá»± vÄ© đại của NgÆ°á»i trên sá»± hÆ° vô của mình, chúng tôi đã sáng tác bà i ca nà y:
“Nếu sao tắt ngấm trên trá»i,
Nếu má»—i ngà y Ä‘á»u kết thúc,
Nếu sóng tiêu tán trong biển,
Không bao giỠtrở lại,
Thì tất cả Ä‘iá»u nà y là vì vinh quang của Chúa.
Ước gì má»i thụ tạo ca tụng Chúa:
“Chúa là má»i sá»±!â€
Và má»i sinh váºt nói vá»›i mình:
“Tôi là hÆ° vô!â€
Kết quả của việc ta trở nên hÆ° vô vì tình yêu là sá»± hÆ° vô của ta liá»n được lấp trà n bởi Äấng là Má»i Sá»±, bởi Thiên Chúa, Äấng chiếm hữu tâm hồn ta. [Mục Lục]
39. Không chỉ bằng cơm bánh
(Suy niệm của Lm Nguyễn Hồng Giáo)
Ngoà i cÆ¡m bánh, con ngÆ°á»i còn đói khát nhiá»u thứ: sá»± tháºt, tình thÆ°Æ¡ng, phẩm giá, tá»± do, lòng kÃnh trá»ng, kiến thức, lẽ sống, lý tưởng... Các tôn giáo sẽ là m gì trÆ°á»›c tình trạng đạo đức xã há»™i chúng ta Ä‘ang sa sút?
"NgÆ°á»i ta sống không nguyên bằng cÆ¡m bánh mà thôi..."
Äức Giêsu, ngÆ°á»i đã nói ra câu đó, không phải là má»™t kẻ mÆ¡ hồ hoặc sống toà n bằng những lý tưởng cao đẹp hoặc đã có dÆ° ăn dÆ° mặc để có thể dá»… dà ng lên mặt dạy Ä‘á»i vá» sá»± tầm thÆ°á»ng của váºt chất. Ngà i hiểu rõ giá trị của đồng tiá»n bắt gạo và đã khó nhá»c là m ăn, nuôi mình và nuôi gia đình mình. Ngà i biết rằng có thá»±c má»›i vá»±c được đạo, bằng chứng là có lần NgÆ°á»i đã phải cho ăn má»™t đám đông đói khát sau những ngà y tìm kiếm đến vá»›i mình để nghe thuyết pháp. Ngà i cÅ©ng biết nữa rằng bần cùng sinh đạo tặc bởi đã thÆ°á»ng xuyên lui tá»›i vá»›i đám ngÆ°á»i khốn khổ nhất của xã há»™i, biết rõ hoà n cảnh sống của há». NhÆ°ng Äức Giêsu nhất định không để cho nhu cầu ăn uống, dù là má»™t nhu cầu thiết yếu căn bản, ngá»± trị trên các nhu cầu khác của con ngÆ°á»i; Ngà i nhất định không coi của cải váºt chất là tất cả, đến ná»—i đã phải bất cứ cách nà o cho có được.
"NgÆ°á»i ta sống không nguyên bằng cÆ¡m bánh..."
Có má»™t thá»i cách đây không xa lắm, chúng ta không khá»i ngạc nhiên tá»± há»i tại sao thanh niên Âu Mỹ lại chán chÆ°á»ng, hoặc nổi loạn phá phách, hoặc là m những chuyện Ä‘iên rồ, có vẻ vô nghÄ©a khi mà hỠđã có thừa mứa má»i thứ tiện nghi hưởng thụ, và xã há»™i đồng loã xoá cho há» nhiá»u thứ rà o cản vá» mặt luân lý hoặc luáºt lệ (nhÆ° tá»± do quan hệ tình dục trÆ°á»›c hôn nhân, phá thai...). NgÆ°á»i ta giải thÃch cho chúng ta rằng sở dÄ© nhÆ° thế là vì lá»›p thanh niên đó có má»i thứ nhÆ°ng lại thiếu lý tưởng, thiếu lẽ sống, thiếu cái gì đó cao cả để vÆ°Æ¡n tá»›i... Thá»i ấy chúng ta nghe, nhÆ°ng vẫn cảm thấy đó là điá»u hÆ¡i xa lạ, viá»…n vông.
Bây giá» nhìn thấy má»™t lá»›p tuổi trẻ sống vô lý tưởng, sống thá»±c dụng, bất chấp đạo nghÄ©a, đặc biệt những con ông cháu cha ngay trong xã há»™i Việt Nam, chúng ta má»›i thá»±c sá»± thấm thÃa. Và trÆ°á»›c viá»…n ảnh xã há»™i mở cá»a ngà y cà ng rá»™ng rãi, chÃnh chúng ta bắt đầu biết lo, biết sợ. Do đó mà có phong trà o "trở vá» nguồn" và "bảo vệ văn hoá dân tá»™c".
"NgÆ°á»i ta sống không nguyên bằng cÆ¡m bánh...".
Cha ông ta vẫn hiểu Ä‘iá»u đó khi nói, chẳng hạn:
- Tốt danh hơn là nh áo
- Chết vinh hơn sống nhục
- Ở Ä‘á»i muôn sá»± của chung,
hơn nhau một tiếng anh hùng mà thôi...
Và điá»u đó, hẳn là má»i ngÆ°á»i có lÆ°Æ¡ng tri cÅ©ng Ä‘á»u hiểu. Bởi thế tôi đã gần nhÆ° bà ng hoà ng khi nghe má»™t cô giáo trÆ°á»ng B. T. X ở Tp Hồ Chà Minh kể lại rằng: hồi ấy, nhân dịp há»c sinh tá»›i nhà cô chÆ¡i, cô ta kể cho há»c sinh câu chuyện vá» Cha Maximilien Kolbe đã tình nguyện chết thay cho má»™t ngÆ°á»i cha gia đình con trẻ, bị Äức Quốc Xã giam cùng trại vá»›i cha, vì cha nói: "Tôi già rồi, nếu có sống cÅ©ng không có Ãch và cần thiết bằng ngÆ°á»i cha gia đình nà y". Nghe xong, má»™t nam há»c sinh đã phê phán má»™t câu sâu sắc nhÆ° nhát chém: "Äồ ngu!". Tôi lại sá»ng sốt khi Ä‘á»c báo trong báo Thanh Niên số tân niên (tháng 2/92) ý kiến cô Tố Loan, 18 tuổi, là m nghá» chiêu đãi viên và "đã có quan hệ tình dục vá»›i nhiá»u ngÆ°á»i". Loan chẳng lo lắng gì vá» sá»± lá»±a chá»n nà y. Vẫn vui vẻ và có ý định tiếp tục. Loan cÅ©ng không mong gì hÆ¡n là có tháºt nhiá»u tiá»n, "có tiá»n ngÆ°á»i ta không khinh mình", cô nói. Hôn nhân đối vá»›i Loan không quan trá»ng. Ở được vá»›i nhau trăm năm thì ở, không thì chia tay cÅ©ng được, không việc gì phải nặng ná» (tr. 21).
"NgÆ°á»i ta sống không nguyên bằng cÆ¡m bánh..."
Ngoà i cÆ¡m bánh, con ngÆ°á»i còn đói khát rất nhiá»u thứ: sá»± tháºt, tình thÆ°Æ¡ng, phẩm giá, tá»± do, lòng kÃnh trá»ng, kiến thức, lẽ sống, lý tưởng... Có lẽ hÆ¡n bất cứ tổ chức xã há»™i nà o, các tôn giáo chân chÃnh hiểu rõ Ä‘iá»u đó vì tôn giáo chân chÃnh nà o cÅ©ng nhằm Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i vÆ°Æ¡n lên, vÆ°Æ¡n lên khá»i chÃnh mình, và cứ vÆ°Æ¡n xa hÆ¡n mãi, cao hÆ¡n mãi, hÆ°á»›ng tá»›i cái Toà n Chân, Toà n Thiện, Toà n Mỹ...
Các tôn giáo sẽ là m gì trước tình trạng đạo đức xã hội chúng ta đang sa sút? [Mục Lục]
40. Thá» thách và lá»±a chá»n – G. Nguyá»…n Cao Luáºt
Trình thuáºt vá» các lần cám Ä‘á»— được coi nhÆ° phần mở đầu giúp ngÆ°á»i tÃn hữu hiểu được Ä‘iá»u sâu kÃn nhất trong tâm hồn Äức Giêsu. Äó là má»™t bản Tin Mừng thu gá»n, má»™t thứ hÆ°á»›ng dẫn. Những ai muốn hiểu rõ vá» cuá»™c Ä‘á»i công khai của Äức Giêsu, cần phải để ý Ä‘iá»u nà y: nếu muốn hiểu biết Ä‘iá»u gì trong đó, hãy luôn nhá»› lại 3 lá»±a chá»n căn bản nà y của Äức Giêsu, những Ä‘iá»u NgÆ°á»i còn lá»±a chá»n lại trong suốt cả cuá»™c Ä‘á»i.
Cuộc thỠthách và lòng trung thà nh
Thá»i gian 40 đêm ngà y Äức Giêsu trải qua trong sa mạc đánh dấu việc khởi đầu má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u, cuá»™c phiêu lÆ°u của Giao Ước Má»›i. Cuá»™c phiêu lÆ°u nà y tái hiện quãng thá»i gian 40 năm dân Do-thái đã trải qua trong cuá»™c Xuất hà nh, đồng thá»i nhắc lại 40 ngà y đêm ông Mô-sê đã ở trên núi Xi-nai.
Còn hÆ¡n thế nữa, khoảng thá»i gian nà y không chỉ là má»™t cuá»™c khởi đầu, nhÆ°ng còn là má»™t cuá»™c sáng tạo vá»›i những yếu tố nhÆ° cuá»™c sáng tạo vÅ© trụ: sa mạc (miá»n đất trống rá»—ng, hoang vu), và sá»± thá» thách.
Trong cuá»™c sáng tạo, A-Ä‘am đã phải chịu thá» thách, đã đứng trÆ°á»›c má»™t lá»±a chá»n, trong đó ông phải bà y tá» tá»± do của mình. CÅ©ng váºy, vá»›i biến cố hôm nay, vá»›i cuá»™c thá» thách và lá»±a chá»n trong sa mạc, Äức Giêsu đã bà y tá» tá»± do của mình, đã thể hiện sá»± gắn bó vá»›i Thiên Chúa, và cho thấy bản tÃnh sâu xa của NgÆ°á»i: Con Thiên Chúa và Con Loà i NgÆ°á»i.
Thá»±c váºy, sa mạc và thá» thách luôn là những cÆ¡ há»™i để bà y tá» lòng trung thà nh hay thái Ä‘á»™ bất trung (A-Ä‘am, sá»± kiện con bò và ng ...). Lần đầu tiên trong suốt lịch sá» cứu Ä‘á»™, Äức Giêsu thá»±c hiện Ä‘iá»u mà trÆ°á»›c đây, cả A-Ä‘am lẫn ÃT-RA-EN không thể thá»±c hiện: lòng trung thà nh vá»›i Thiên Chúa.
Nhá» sá»± trung thà nh vá»›i căn tÃnh Con NgÆ°á»i và Con Thiên Chúa, Äức Giêsu mở ra con Ä‘Æ°á»ng cho Giao Æ°á»›c Má»›i, con Ä‘Æ°á»ng đặt ná»n tảng trên lòng trung thà nh, má»™t yếu tố mà con ngÆ°á»i có thể thá»±c hiện được vá»›i ná»— lá»±c và tá»± do của mình. Và lòng trung thà nh nà y được biểu hiện qua việc nhìn nháºn Lá»i Chúa là của ăn, nhìn nháºn thánh ý Chúa Cha có giá trị Æ°u tiên tuyệt đối, nhìn nháºn Thiên Chúa là Chúa duy nhất.
Một cuộc chiến đấu
Con ngÆ°á»i vẫn thÆ°á»ng nghÄ© vá» Äức Giêsu nhÆ° Äấng có uy quyá»n, Äấng bà y tá» các mầu nhiệm và thá»±c hiện những Ä‘iá»u lạ lùng. Vá» phần mình, Äức Giêsu lại Ä‘á» ra má»™t cuá»™c chiến đấu.
Quả thá»±c, qua các cám dá»— tại sa mạc, Äức Giêsu đã thể hiện trá»n vẹn tÃnh cách con ngÆ°á»i. Mặc dù có thể, NgÆ°á»i đã không sá» dụng các phép lạ cho riêng mình để loại bá» Ä‘i những yếu tố vẫn gắn liá»n vá»›i thân pháºn con ngÆ°á»i.
Äức Giêsu muốn uống lấy chén đắng, NgÆ°á»i muốn cứu nhân loại chứ không cứu lấy bản thân mình. ChÃnh ý tưởng nà y còn Ä‘Æ°a đến cho NgÆ°á»i nhiá»u thá» thách khác, không kém phần cam go, nhÆ°ng NgÆ°á»i đã vượt qua. Thá» thách cuối cùng là cái chết, NgÆ°á»i cÅ©ng đã đón nháºn, bởi vì NgÆ°á»i hiểu rằng, chÃnh trong tâm tình tá»± hiến vì yêu thÆ°Æ¡ng, NgÆ°á»i nháºn lấy vinh quang của cuá»™c chiến đấu, đồng thá»i Ä‘em lại vinh quang cho tất cả những ai bá»n lòng vững chÃ.
Suốt cuá»™c Ä‘á»i của Äức Giêsu là má»™t cuá»™c chiến đấu liên lỉ chống lại sá»± dữ, chống lại quyá»n lá»±c xấu xa Ä‘ang đè nặng trên cuá»™c sống của con ngÆ°á»i. NgÆ°á»i muốn giải phóng há» khá»i những quan niệm, những cách sống Ä‘ang là m vÆ°á»›ng báºn mối tÆ°Æ¡ng giao của há» vá»›i Thiên Chúa, hay là m cho mối tÆ°Æ¡ng giao đó không được trong sáng, không đạt tá»›i ý nghÄ©a thâm sâu. Chẳng hạn nhÆ° sau khi chứng kiến phép lạ hoá bánh ra nhiá»u, dân chúng đã muốn tôn NgÆ°á»i là m vua, nhÆ°ng NgÆ°á»i đã lánh Ä‘i (Ga 6,15) hoặc khi Phê-rô lên tiếng can ngăn Äức Giêsu, xin NgÆ°á»i đừng lên Giê-ru-sa-lem, NgÆ°á»i đã không xiêu lòng trÆ°á»›c thá» thách, nhÆ°ng đã quyết liệt khÆ°á»›c từ và nặng lá»i trách móc Phê-rô (x. Mt 16,23).
NhÆ° thế, Äức Giêsu không muốn sống an toà n, trái lại, NgÆ°á»i lao và o má»™t cuá»™c đấu tranh, chấp nháºn những mất mát thua thiệt vá» phÃa mình, kể cả sá»± sống. NgÆ°á»i hiểu rằng, để khai sinh má»™t nhân loại má»›i, má»™t ý nghÄ©a má»›i cho cuá»™c sống của con ngÆ°á»i, cần phải chiến đấu, phải hi sinh, phải liá»u lÄ©nh. Nếu không có can đảm vượt lên trên cái nhìn bình thÆ°á»ng, vượt lên trên sá»± an toà n cho riêng mình, thì nhân loại không thể nà o được cứu vá»›t, được giao hoà vá»›i Thiên Chúa.
Cuối cùng, cuá»™c chiến đấu nà y đã dẫn Ä‘Æ°a NgÆ°á»i tá»›i cái chết trên tháºp giá, và NgÆ°á»i đã chiến thắng nhá» sá»± Phục sinh. Sá»± kiện nà y cho thấy rằng cuá»™c chiến đấu của NgÆ°á»i không phải là vô nghÄ©a, và con ngÆ°á»i có thể đạt tá»›i chiến thắng vinh quang nhá» lòng trung thà nh, nhá» thái Ä‘á»™ tuân phục thánh ý Thiên Chúa.
Vì váºy, xét theo cái nhìn bình thÆ°á»ng, Äức Giêsu đã hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° là không yêu mến con ngÆ°á»i; NgÆ°á»i đã mở ra má»™t cuá»™c chiến và má»i gá»i há» dấn thân, chứ không Ä‘em đến cho há» sá»± an toà n. Tuy nhiên, chÃnh cuá»™c chiến do Äức Giêsu khởi đầu lại là con Ä‘Æ°á»ng duy nhất để đạt tá»›i vinh quang Ä‘Ãch thá»±c. Trong cuá»™c chiến đấu của mình, Äức Giêsu đã liên Ä‘á»›i vá»›i tất cả những ngÆ°á»i Ä‘au khổ, liên Ä‘á»›i vá»›i thân pháºn là m ngÆ°á»i của nhân loại; NgÆ°á»i hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° thế vì yêu mến há», yêu mến cách táºn tình, muốn Ä‘Æ°a há» tá»›i sá»± sống chân tháºt. Bình an do Äức Giêsu Ä‘em đến là bình an được chiếm Ä‘oạt bà ng sức mạnh, bằng sá»± trung tÃn vá»›i Lá»i Chúa.
Chiến dấu từng ngà y và suốt Ä‘á»i
Ba cám dá»—, hay ba chá»n lá»±a, vẫn thÆ°á»ng xảy ra trong suốt dòng lịch sá». Má»—i ngÆ°á»i sẽ gặp phải những thá» thách và há» sẽ ngã gục nhÆ° A-Ä‘am và dân It-ra-en, nếu há» không nhìn và o Äức Giêsu, và không noi theo gÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i.
Cuá»™c chiến đấu ấy, thá» thách ấy vẫn diá»…n ra cách nà y cách kia theo nhiá»u hình thức khác nhau; má»—i thá»i mang má»™t vẻ khác, má»—i giai Ä‘oạn lại có vẻ tế nhị hÆ¡n, quyết liệt hÆ¡n, nhÆ°ng bao giá» cÅ©ng vẫn là sá»± chá»n lá»±a giữa Thiên Chúa và trần gian. Äó là má»™t cuá»™c chiến đấu dà i, rất dà i, không bao giá» chấm dứt; ngÆ°á»i ta phải chiến đấu đến giây phút cuối cùng, mà không được quyá»n bá» cuá»™c, rút lui.
Váºy, đâu là những thá» thách vẫn thÆ°á»ng xảy ra và không khi nà o Äức Giêsu nhượng bá»™?
Thứ nhất: Con ngÆ°á»i được dá»±ng nên không phải chỉ vì những lÆ°Æ¡ng thá»±c trần gian. Há» còn có những lÆ°Æ¡ng thá»±c thiêng liêng và chÃnh thứ lÆ°Æ¡ng thá»±c nà y má»›i cần thiết.
Thứ hai: Con ngÆ°á»i được dá»±ng nên không phải để cảm nghiệm vá» Thiên Chúa mà thôi. Há» cần phải hiệp thông vá»›i NgÆ°á»i, nhÆ° má»™t đứa con, vá»›i lòng tin tưởng tuyệt đối. Äó không phải là mối tÆ°Æ¡ng giao đặt ná»n tảng trên lòng yêu mến. HỠở trong NgÆ°á»i, không má»™t chút nghi ngá», không má»™t khoảng cách.
Thứ ba: Con ngÆ°á»i được dá»±ng nên không phải để thống trị anh em mình, không phải để bắt ngÆ°á»i khác thần phục mình. Trái lại, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u là con má»™t Cha; tất cả Ä‘á»u quy hÆ°á»›ng vá» Thiên Chúa. HÆ¡n nữa, há» không được dá»±ng nên để phục lạy các ngẫu tượng, nhÆ°ng là để thá» phượng Thiên Chúa:
NhÆ° váºy, vấn đỠđược đặt ra chÃnh là căn tÃnh của con ngÆ°á»i. HỠđược sáng tạo theo hình ảnh của Thiên Chúa Ba Ngôi và Ba Ngôi Chà Thánh không ngừng là m cho há» nên giống hình ảnh của NgÆ°á»i. Äó là chÆ°Æ¡ng trình đã có từ thá»i sáng thế, và hôm nay vẫn Ä‘ang được thá»±c hiện. ChÆ°Æ¡ng trình nà y vẫn Ä‘ang bị Ä‘e doạ vì những ham muốn chống đối của con ngÆ°á»i, và Thiên chúa không ngừng bà y tá» lòng yêu thÆ°Æ¡ng của NgÆ°á»i:
ChÃnh trong việc cá» hà nh Thánh Thể,
Äức Kitô ban mình là m lÆ°Æ¡ng thá»±c để nuôi sống con ngÆ°á»i.
Äức Kitô xoá tan má»i khoảng cách và nghi ngá»,
Ngà i đến ở với chúng ta qua việc rước lễ.
Äức Kitô quỳ gối trÆ°á»›c mặt chúng ta,
rá»a chân cho chúng ta,
biến chúng ta thà nh một dân biết phục vụ,
sắn sà ng quỳ gối để rá»a chân và giúp đỡ ngÆ°á»i khác.
Con ngÆ°á»i không được dá»±ng nên cho riêng mình. Cá»™ng Ä‘oà n ngà y Chúa Nháºt là cÆ¡ há»™i để chúng ta thấy rõ căn tÃnh của mình. Trong cá»™ng Ä‘oà n nà y, chúng ta chia sẻ vá»›i nhau những thà nh quả do cuá»™c chiến đấu của Äức Kitô, đồng thá»i trở nên hình ảnh của Thiên Chúa.
Äi và o Mùa Chay
là cùng vá»›i Äức Kitô
lao và o cuộc chiến đấu.
để bà y tỠlòng trung thà nh
đặt ná»n tảng trên Lá»i Chúa. [Mục Lục]
|