Chúa nháºt V thÆ°á»ng niên, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
02.02.2017
Tin Mừng Mt 5,13-16: Khi ấy, Äức Giê-su nói vá»›i các môn đệ rằng: “ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. NhÆ°ng muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp thôi. ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian. Má»™t thà nh xây trên núi không tà i nà o che giấu được. CÅ©ng chẳng có ai thắp đèn lên rồi lại đặt bên dÆ°á»›i cái thùng, nhÆ°ng đặt trên đế, và nó soi sáng cho má»i ngÆ°á»i trong nhà . CÅ©ng váºy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» thấy những công việc tốt đẹp anh em là m, mà tôn vinh Cha của anh em, Äấng ngá»± trên trá»i.â€
CHÚA NHẬT V THƯỜNG NIÊN, NĂM A
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Is 58,7-10; 1Cr 2,1-5; Mt 5,13-16 ----†----
MỤC LỤC
1. Muối và ánh sáng.
PAGEREF CN5TN-A_41 h 3
2. Muối PAGEREF
CN5TN-A_42 h 5
3. Muối và đèn sáng.
PAGEREF CN5TN-A_43 h 7
4. Thắp sáng cuá»™c Ä‘á»i – R. Veritas.
PAGEREF CN5TN-A_44 h 10
5. Sống có Ãch cho tha nhân – Lm. Jos Tạ Duy Tuyá»n.
PAGEREF CN5TN-A_45 h 13
6. Dụ ngôn hạt muối – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n.
PAGEREF CN5TN-A_46 h 17
7. Giác ngộ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng.
PAGEREF CN5TN-A_47 h 20
8. Sự sáng – Lm. Giuse Trần Việt Hùng.
PAGEREF CN5TN-A_48 h 27
9. Muối và ánh sáng.
PAGEREF CN5TN-A_49 h 32
10. Vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»i – Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Tiếng.
PAGEREF CN5TN-A_50 h 34
11. Là muối, là ánh sáng.
PAGEREF CN5TN-A_51 h 37
12. Muối cho Ä‘á»i – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
PAGEREF CN5TN-A_52 h 40
13. Có can đảm sống trung thá»±c theo con ngÆ°á»i mình.
PAGEREF CN5TN-A_53 h 42
14. Suy niệm của Lm Stêphanô Bùi Thượng Lưu.
PAGEREF CN5TN-A_54 h 44
15. Chiếu ánh sáng của chúng ta khi cần.
PAGEREF CN5TN-A_55 h 48
16. Ãnh sáng và bóng tối
PAGEREF CN5TN-A_56 h 51
17. Suy niệm của Lm. Phaolô Trịnh Duy Ri
PAGEREF CN5TN-A_57 h 55
18. Ãnh sáng rạng tá» cho má»i quốc gia.
PAGEREF CN5TN-A_58 h 58
19. Suy niệm của Lm Phạm Quốc Hưng.
PAGEREF CN5TN-A_59 h 62
20. Ướp mặn Ä‘á»i và toả sáng trần gian.
PAGEREF CN5TN-A_60 h 66
21. Ãnh sáng trần gian.
PAGEREF CN5TN-A_61 h 69
22. Ướp Ä‘á»i – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng.
PAGEREF CN5TN-A_62 h 72
23. Bảo vệ căn tÃnh - Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng.
PAGEREF CN5TN-A_63 h 76
24. Muối cho Ä‘á»i và ánh sáng cho trần gian.
PAGEREF CN5TN-A_64 h 79
25. Muối PAGEREF
CN5TN-A_65 h 83
26. Ãnh sáng.
PAGEREF CN5TN-A_66 h 86
27. Anh em là muối Æ°á»›p Ä‘á»i
PAGEREF CN5TN-A_67 h 88
28. Suy niệm của Lm Gioan M. Cao Vũ Nghi.
PAGEREF CN5TN-A_68 h 93
29. Suy niệm của Lm Giuse Vũ Thái Hòa.
PAGEREF CN5TN-A_69 h 96
30. Nhiệm vụ của ngÆ°á»i môn đệ.
PAGEREF CN5TN-A_70 h 99
31. Chú giải của Noel Quession.
PAGEREF CN5TN-A_71 h 106
32. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™.
PAGEREF CN5TN-A_72 h 113
33. Men muối và ánh sáng cho Ä‘á»i
PAGEREF CN5TN-A_73 h 117
34. Gần đèn thì rạng!.
PAGEREF CN5TN-A_74 h 120
35. Hãy trở nên “vị mặn tình yêu Giêsuâ€
.
PAGEREF CN5TN-A_75 h 125
1. Muối và ánh sáng
Muối được dùng để Æ°á»›p đồ ăn cho khá»i Æ°Æ¡n thối còn ánh sáng dùng để soi chiếu. Vì thế muối phải mặn và ánh sáng thì cần phải sáng, bằng không chúng sẽ mất mục Ä‘Ãch của mình và lúc bấy giá» sẽ không còn có má»™t giá trị gì nữa.
TrÆ°á»›c hết Tin Mừng và những chân lý đức tin chÃnh là muối và ánh sáng. Chúng không thể trở nên lạt lẽo và đen tối. Tuy nhiên, Tin Mừng và những chân lý đức tin chỉ trở nên khả giác, khi Ä‘i và o trà khôn và cõi lòng con ngÆ°á»i. Do đó, những ngÆ°á»i mang Tin Mừng và chân lý đức tin tá»›i cho kẻ khác cÅ©ng phải là muối và ánh sáng trần gian.
HÆ¡n bao giá» hết, ngà y hôm nay Giáo Há»™i phải thấm nháºp và o các ná»n văn minh vá»›i những giá trị của Tin Mừng, nhỠđó mà là m cho thế gian khá»i tan rã, thoái hoá và ươn thối, vá»›i những chủ thuyết nhÆ° duy váºt, duy sắc dục.
Tuy nhiên cÅ©ng có những ngÆ°á»i quảng đại chiến đấu cho má»™t thế giá»›i công bình hÆ¡n, nhÆ°ng há» lại không biết bên kia cái cùng Ä‘Ãch há» theo Ä‘uổi, còn có gì nữa không? Bởi đó, ngÆ°á»i Kitô hữu phải là m chứng vá» phẩm giá con ngÆ°á»i hầu góp phần cứu vá»›t thế gian. Trong tất cả những lãnh vá»±c nhÆ° gia đình, xã há»™i, nghá» nghiệp, chÃnh trị, kinh tế, há» phải nghÄ© tưởng và hà nh Ä‘á»™ng theo nhÆ° niá»m tin và o Äức Kitô soi sáng và thúc đẩy. Nếu không có can đảm sống nhÆ° thế, thì há» sẽ trở nên lạt lẽo và chẳng còn giá trị gì nữa, hay nhÆ° lá»i Phúc Âm đã diá»…n tả: đó là bị ném ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp dÆ°á»›i chân.
Tiếp đến ngÆ°á»i Kitô hữu phải là ánh sáng soi chiếu cho trần gian. Vấn Ä‘á» không phải là phô trÆ°Æ¡ng mình ra. CÅ©ng nhÆ° ánh sáng soi chiếu vì nó sáng, thì ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng phải tạo ra ánh sáng Tin Mừng bằng cách sống Tin Mừng, bằng cách trở nên Kitô hữu Ä‘Ãch thá»±c, bởi vì chúng ta chỉ có thể cho cái mà chúng ta đã có. Chúng ta chỉ có thể chiếu toả, má»™t khi Ä‘á»i sống chúng ta đã là ánh sáng. Chúng ta là m chứng vá» Äức Kitô không phải bằng cách khua chiêng gióng trống, nhÆ°ng âm thầm bằng chÃnh cuá»™c sống gÆ°Æ¡ng mẫu của chúng ta.
Äúng thế, hãy là m cho cuá»™c Ä‘á»i mình trở nên tốt hÆ¡n. Vì cuá»™c Ä‘á»i tốt chÃnh là má»™t thứ ánh sáng soi chiếu cho ngÆ°á»i khác nháºn biết Äức Kitô, cÅ©ng nhÆ° Tin Mừng cứu Ä‘á»™ của Ngà i. [Mục Lục]
2. Muối
Ngà y nay có những ngÆ°á»i thÃch sÆ°u tầm. Há» sÆ°u tầm đủ má»i thứ lỉnh kỉnh: nà o tem thÆ°, nà o nút áo, nà o giấy kẹo, nà o sách hiếm, nà o tiá»n cÅ©, nà o xe hÆ¡i... Trong má»™t cuá»™c triển lãm há», ngÆ°á»i ta trÆ°ng bà y hà ng trăm chiếc bình Ä‘á»±ng muối. Má»™t ông khách viếng thăm phòng triển lãm, trên tay cầm má»™t chiếc đùi gà quay, vừa Ä‘i vừa ăn. Tá»›i phòng trÆ°ng bà y những chiếc bình Ä‘á»±ng muối, ông bá»—ng cảm thấy nhÆ° món gà quay của mình có phần nhạt nhẽo. Ông đã mở nắp những chiếc bình ấy nhÆ°ng chẳng chiếc nà o có được tà muối. Vì thế ông Ä‘Ã nh phải quay lại quầy hà ng bán đồ ăn để xin chút muối.
Hà ng trăm chiếc bình Ä‘á»±ng muối mà chẳng có được má»™t hạt muối nà o, phải chăng đó là má»™t hình ảnh sống Ä‘á»™ng, tượng trÆ°ng cho cuá»™c Ä‘á»i của nhiá»u ngÆ°á»i trong chúng ta. Thá»±c váºy, rất nhiá»u ngÆ°á»i được coi là có muối, nhÆ°ng sá»± thá»±c lại chẳng há» có. Sá»± kiện nà y giúp cho chúng ta dá»… dà ng hiểu được Ä‘iá»u Chúa Giêsu xác quyết: Các con là muối cho Ä‘á»i.
Trong cuá»™c sống hà ng ngà y, muối được dùng và o nhiá»u việc khác nhau. Chẳng hạn muối được dùng nhÆ° má»™t thứ phân bón để hạ phèn, muối được dùng để là m giảm cÆ¡n Ä‘au. Má»™t ngÆ°á»i có nhiá»u kinh nghiệm sống trong tù cho tôi hay: Sau khi bị tra tấn dã man, ngÆ°á»i ta thÆ°á»ng dùng muối để chà xát lên vết thÆ°Æ¡ng và ngÆ°á»i bị tra tấn sẽ không còn bị Ä‘au Ä‘á»›n nhức nhối nữa. Muối được dùng là m chất khá» trùng. Khi trá»™n muối và o đồ ăn, nó sẽ giữ cho đồ ăn khá»i Æ°Æ¡n thối. Và sau cùng muối sẽ là m cho đồ ăn tăng thêm hÆ°Æ¡ng vị Ä‘áºm Ä‘Ã . Váºy đâu là sứ Ä‘iệp Chúa Giêsu muốn gởi đến chúng ta khi xác quyết: Các con là muối cho Ä‘á»i?
Tôi xin thÆ°a chúng ta trở nên muối bằng má»™t đức tin sống Ä‘á»™ng để là m cho cuá»™c Ä‘á»i có má»™t ý nghÄ©a, có má»™t hÆ°Æ¡ng vị Ä‘áºm Ä‘Ã . Thá»±c váºy, trong cuá»™c sống chúng ta đã gặp biết bao nhiêu ngÆ°á»i kéo lê Ä‘á»i mình má»™t cách buồn tẻ và vô nghÄ©a, không mục Ä‘Ãch, cÅ©ng giống nhÆ° món gà quay nhạt nhẽo vì thiếu muối. ChÃnh nhá» thứ muối đức tin của chúng ta mà há» tìm thấy được hÆ°Æ¡ng vị cuá»™c Ä‘á»i.
Tiếp đến chúng ta trở nên muối bằng chÃnh Ä‘á»i sống đạo đức và thánh thiện, bác ái và yêu thÆ°Æ¡ng của chúng ta. NhÆ° muối Æ°á»›p trong đồ ăn và là m cho đồ ăn khá»i hÆ° thối, thì nhá» muối gÆ°Æ¡ng sáng của mình, ngÆ°á»i kitô hữu sẽ giúp cho những kẻ mà há» tiếp xúc thoát khá»i những lầm lạc, những suy đồi, những xuống cấp. Äồng thá»i nhá» thứ muối của gÆ°Æ¡ng sáng nà y, mà ngÆ°á»i kitô hữu sẽ dần dần cảm hoá được há», giúp há» sá»a chữa những sai lá»—i, những khuyết Ä‘iểm, cÅ©ng nhÆ° giúp há» tìm thấy nẻo Ä‘Æ°á»ng trở vá» cùng Thiên Chúa, bởi vì lá»i nói thì nhÆ° gió lung lay, còn việc là m thì nhÆ° tay lôi kéo. Äá»i sống gÆ°Æ¡ng mẫu của chúng ta sẽ là má»™t bà i giảng hùng hồn nhất có sức lôi cuốn và hấp dẫn những ngÆ°á»i chung quanh.
Bởi đó, bằng đức tin và bằng gÆ°Æ¡ng sáng, chúng ta trở nên muối cho bản thân chúng ta và cho những ngÆ°á»i chung quanh khá»i bị Æ°Æ¡n thối và cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta cÅ©ng nhÆ° của những ngÆ°á»i chung quanh tìm thấy được hÆ°Æ¡ng vị Ä‘áºm Ä‘Ã . [Mục Lục]
3. Muối và đèn sáng
Quan Ä‘oạn Tin Mừng sáng hôm nay, Chúa Giêsu má»i gá»i các môn đệ phải trở nên muối Æ°á»›p và đèn soi. Bằng hai hình ảnh cụ thể nà y, Ngà i phác hoạ má»™t luáºt sống mà các môn đệ phải tuân theo khi Ngà i gởi há» Ä‘i và o Ä‘á»i.
Hình ảnh thứ nhất: “Các con là muối Æ°á»›p thế gianâ€.
Muối là váºt dụng thÆ°á»ng thức dùng trong việc nấu nÆ°á»›ng. Không có muối, đồ ăn thiếu hÆ°Æ¡ng vị và lạt lẽo. NhÆ°ng ngÆ°á»i Do Thái còn dùng muối là m phân bón. Vì váºy mà Ngà i bảo: Các con là muối đất. Trong Kinh Thánh, muối là hình ảnh được nhắc lại nhiá»u lần. Từ vụ vợ ông Lót nhìn lại Ä‘Ã ng sau mà biến thà nh tượng muối, đến chút muối mà thánh Phaolô căn dặn nên đặt và o trong lá»i ăn tiếng nói cho có hÆ°Æ¡ng vị khi giao tiếp vá»›i anh em.
Các con là muối, nghÄ©a là chúng ta hãy sống đạo dức, thá»±c thi những Ä‘iá»u Ngà i dạy, để thánh hoá bản thân, nêu gÆ°Æ¡ng sáng cho ngÆ°á»i khác, hâm nóng những cõi lòng đã nguá»™i lạnh. Nếu chúng ta không sống Lá»i Chúa trá»n vẹn, thì chúng ta nhÆ° muối đã nhạt, không Ãch lợi gì, chỉ đáng Ä‘em đổ ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i ta dà y đạp. NgÆ°á»i Do Thái ngà y xÆ°a đổ rác cả ra Ä‘Æ°á»ng phố cho khách qua lại dẫm lên.
NgÆ°á»i ta há»i ông Ganhdi, nhà ái quốc Ấn Äá»™, rằng: - TrÆ°á»›c thảm hoạ nguyên tá», ông sẽ là m gì?
Ganhdi trả lá»i:
- Tôi sẽ cầu nguyện.
Và được há»i thêm:
- Vì sao ông không theo đạo công giáo?
Ông trả lá»i:
- Phúc Âm của Chúa thì rất tốt là nh, nhÆ°ng ngÆ°á»i công giáo đã không sống Phúc Âm, nên không hÆ¡n gì chúng tôi.
Câu trả lá»i nà y khiến chúng ta nhá»› lại lá»i Chúa: Các con là muối đất, nếu muối đã nhạt Ä‘i, thì biết lấy gì mà ướp cho mặn lại. Chỉ còn ném ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i ta chà đạp.
Hình ảnh thứ hai là đèn soi.
Có lần Chúa Giêsu đã xác quyết: Ta là ánh sáng thế gian. Ai theo Ta sẽ không Ä‘i trong đêm tối, nhÆ°ng sẽ có ánh sáng Ä‘á»i Ä‘á»i. Và hôm nay Chúa dạy các môn đệ hãy bắt chÆ°á»›c Ngà i để trở nên ánh sáng thế gian: NgÆ°á»i ta không thắp đèn rồi để dÆ°á»›i đáy thùng, nhÆ°ng đặt nó trên giá đèn hầu soi sáng cho má»i ngÆ°á»i trong nhà .
Chúng ta phải là đèn soi cho kẻ khác bằng lá»i nói, bằng việc là m và bằng gÆ°Æ¡ng sáng. Nếu Phúc Âm không được rao giảng ngÆ°á»i ta sẽ quên nó. Trái lại, nếu má»—i ngÆ°á»i chúng ta thắp lên cây đèn nhá» của mình, thì không những nhà riêng của chúng ta mà cả thế giá»›i sẽ được soi sáng. Sá»± sáng của các con sẽ chiếu soi trÆ°á»›c mặt thiên hạ và má»i ngÆ°á»i sẽ ngợi khen Thiên Chúa.
Má»™t buổi chiá»u, Mẹ Têrêsa Ä‘i qua má»™t căn nhà ở ngoại ô Calcutta. Căn nhà tối om và có tiếng rên từ bên trong vá»ng ra. Mẹ đẩy cá»a bÆ°á»›c và o, sá» soạng Ä‘i lại giÆ°á»ng má»™t cụ già tiá»u tuỵ, Ä‘au yếu. Mẹ há»i:
- Nhà của cụ không có đèn đóm gì à ?
- Có một chiếc đèn còn tốt nhưng không có dầu.
Mẹ lục lá»i tìm chiếc đèn, rồi lau chùi, mua dầu đổ và o và đốt lên. Mặt cụ tÆ°Æ¡i tỉnh. Ãt lâu sau, Mẹ nháºn được mấy dòng chữ sau đây: Nụ cÆ°á»i của Mẹ nhu dầu khÃch lệ, nhÆ° đèn thắp sáng Ä‘á»i tôi.
Má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u được Chúa kêu má»i trở nên muối mặn Æ°á»›p thế gian, và trở nên đèn thắp sáng cuá»™c Ä‘á»i mình và cuá»™c Ä‘á»i ngÆ°á»i khác. [Mục Lục]
4. Thắp sáng cuá»™c Ä‘á»i – R. Veritas
(TrÃch từ ‘Sống Tin Mừng’)
Khi tìm má»™t bà i hát vá» thánh Phêrô và Chúa Giêsu, tôi đã gặp được má»™t bà i rất ý nghÄ©a mà trÆ°á»›c đó không há» biết đến. Äó là bà i hát có tá»±a Ä‘á»: “Con Là Äáâ€. NgÆ°á»i quen thuá»™c bà i hát “Con Là Äá†nà y cÅ©ng nên tìm Ä‘á»c qua má»™t bà i hát tÆ°Æ¡ng tá»± khác có tá»±a đỠ“Con Không Là Äáâ€. Bởi má»™t sá»± tình cá» và vá»›i sá»± tò mò thôi thúc, tôi có dịp nghe qua bà i hát nà y và kể từ đó tôi cảm thấy rất thÃch bà i hát nói vá» Phêrô: “Con Không Là Äá†đó, tác giả đã diá»…n tả ý nghÄ©a sâu xa của Lá»i Chúa Giêsu nói cho Phêrô: “Con là Äáâ€.
Qua lá»i ca của bà i hát, “Con Không Là Äáâ€, Chúa Giêsu nói vá»›i Phêrô, theo ý của tác giả, thì “con chỉ là Äá khi con nÆ°Æ¡ng tá»±a và o Chúa, sống kết hiệp vá»›i Thiên Chúa. TrÆ°á»›c mặt Thiên Chúa, tháºt sá»± con chỉ là cát bụi; con chỉ có thể là Äá trên Thiên Chúa là Viên Äá Tháºtâ€.
Kể từ đó, bà i hát nói vá» Phêrô “Con Không Là Äá†đã thấm nháºp và o tâm hồn tôi, và hôm nay, khi Ä‘á»c lại bà i Phúc Âm thánh Mátthêu (Mt 5,13-19), nhắc lại lá»i Chúa Giêsu: “Chúng con là ánh sáng thế gianâ€, tôi lại nhá»› đến bà i hát nói vá» Phêrô “Con Không Là Äáâ€. Tôi có thể chia sẻ vá»›i anh chị em rằng, tất cả chúng ta phải là ánh sáng mà Chúa Giêsu Kitô nói, Ngà i là ánh sáng tháºt đã đến trần gian, đã soi chiếu cho má»i ngÆ°á»i và chúng ta chỉ là ánh sáng trong Chúa Kitô là ánh sáng tháºt.
Chúng ta chỉ là ánh sáng thế gian trong mức Ä‘á»™ khi chúng ta để Chúa Kitô biến đổi cuá»™c sống mình, để cho ánh sáng của Chúa biến đổi cuá»™c Ä‘á»i chúng ta trở thà nh cuá»™c Ä‘á»i của Chúa. Lá»i Chúa phán: “Chúng con là ánh sángâ€, không là má»™t lá»i khoe khoang để chúng ta hãnh diện, tá»± kiêu, nhÆ°ng là má»™t mệnh lệnh, má»™t đòi há»i, má»—i ngÆ°á»i phải là má»™t Chúa Kitô khác, hãy sống sá»± sống của Chúa, hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° Chúa để trở thà nh má»™t Chúa Kitô khác.
Nhân dịp nà y, chúng ta tá»± suy nghÄ© lại câu nói chúng ta thÆ°á»ng nghe qua: “Tốt Ä‘á»i đẹp đạoâ€. NgÆ°á»i ta đến vá»›i đạo qua hà nh Ä‘á»™ng, việc là m Ä‘á»i thÆ°á»ng của chúng ta, há» muốn nhìn thấy việc là m tốt của chúng ta để đến vá»›i Äạo, để sống theo nhÆ° lá»i Chúa nói: “Äể ngợi khen Cha chúng con Äấng ngá»± trên trá»iâ€. Äó là cái nhìn của ngÆ°á»i ngoà i từ Ä‘á»i đến đạo, và cái nhìn nà y có thể hiểu lệch lạc đến Ä‘á»™ lấy Ä‘á»i là m méo mó đạo để thá»a mãn yêu cầu không đạo đức của Ä‘á»i. Là ngÆ°á»i Kitô, chúng ta hãy nhìn từ má»™t quan niệm má»›i không phải từ Ä‘á»i đến đạo mà phải bắt đầu từ đạo đến Ä‘á»i. Tôi muốn nói từ Ä‘á»i sống đạo của má»—i ngÆ°á»i chúng ta, Ä‘á»i sống nhÆ° Chúa Kitô đã sống để rồi chúng ta lan tá»a cho Ä‘á»i. Chúng ta phải là ngÆ°á»i đồ đệ Ä‘Ãch thá»±c của Chúa, sống đức tin chân chÃnh, sống đức bác ái của Chúa, sống nhÆ° Chúa sống, sống sức mạnh của Chúa Thánh Thần và nhÆ° thánh Phaolô Tông đồ diá»…n tả trong bà i Ä‘á»c hai: “Tôi sống nhÆ°ng không phải là tôi mà là chÃnh Chúa Kitô sống trong tôiâ€.
Thánh Phaolô đã để cho ánh sáng của Chúa được hiện diện trong cuá»™c Ä‘á»i của ngà i, biến cuá»™c Ä‘á»i của ngà i trở thà nh ánh sáng cho muôn dân. Chúng ta cần sống trá»n vẹn Tin Mừng của Chúa, sống nhÆ° Chúa đã sống, sống sức sống của Chúa, lãnh nháºn ánh sáng của Chúa. Äể là m tốt cho Ä‘á»i, chúng ta cần lấy Äạo Chúa mà chúng ta có để là m cho Ä‘á»i được tÆ°Æ¡i đẹp, nhÆ° thế tốt Ä‘á»i má»›i đẹp đạo của NgÆ°á»i, đó là đối vá»›i chúng ta phải tốt đạo để đẹp Ä‘á»i, chúng ta phải sống trá»n vẹn đức tin của mình, phải thá»±c hiện đức bác ái của mình cách hoà n hảo.
Bà i Ä‘á»c thứ nhất từ sách tiên tri Isaia hôm nay, là má»™t bản kê khai những việc là m tốt mà chúng ta, những đồ đệ của Chúa cần phải biến đổi để trở thà nh ánh sáng, để mang ánh sáng của Chúa đến cho anh chị em. Chúng ta không phải là Ãnh Sáng; chúng ta là ánh sáng thế gian khi nà o chúng ta sống kết hợp vá»›i Chúa là Ãnh Sáng Tháºt.
Xin Chúa giúp má»—i ngÆ°á»i chúng ta được lá»›n lên, được trưởng thà nh trong đức tin, được vững mạnh trong đức ái, để chúng ta sống trá»n vẹn đức tin của chúng ta, sống tốt đạo của chúng ta để chúng ta là m đẹp cho Ä‘á»i. [Mục Lục]
5. Sống có Ãch cho tha nhân – Lm. Jos Tạ Duy Tuyá»n
(TrÃch từ ‘Cùng Nhau Suy Niệm’)
NgÆ°á»i ta kể Ä‘oạn kết của bá»™ phim Tôn Ngá»™ Không nhÆ° sau: Và o đêm trÆ°á»›c khi thầy trò Tam Tạng bÆ°á»›c và o cá»a Pháºt. Thầy trò ngủ chung vá»›i nhau, nhÆ°ng lòng bồi hồi xao xuyến không sao ngủ được. Ngá»™ Không thấy Thầy mình nằm trăn trở hết nghiêng bên nà y, lại nghiêng bên kia. Bèn quay sang nói vá»›i Thầy: "Ngà y mai chúng ta và o cõi Pháºt rồi, sao Thầy không vui?". Thầy Tam Tạng thở dà i nói rằng: "Ngá»™ Không con Æ¡i, con là khỉ, cả Ä‘á»i con theo Thầy chỉ mong thà nh ngÆ°á»i. Còn Thầy đã là NgÆ°á»i, lại bá» kiếp ngÆ°á»i và o cõi Pháºt. Biết có hay không! Là m ngÆ°á»i mà chÆ°a giúp gì cho Ä‘á»i, liệu thà nh Pháºt, Thầy còn có cÆ¡ há»™i cứu Ä‘á»i cứu ngÆ°á»i nữa hay không?".
Thá»±c váºy Tôn Ngá»™ Không, khi theo thầy Ä‘i Thỉnh kinh đã mang hoà i bão trở thà nh má»™t con ngÆ°á»i nhÆ°ng Ngá»™ Không đã không có cÆ¡ há»™i thay đổi bản chất của mình, vì khỉ vẫn là khỉ, cho dù có 72 phép thần thông cÅ©ng không thay đổi pháºn số của mình. Còn chúng ta là ngÆ°á»i, nhÆ°ng sống cho trá»n kiếp ngÆ°á»i, cho xứng vá»›i bản chất và phẩm giá là m ngÆ°á»i đôi khi chúng ta vẫn chÆ°a thá»±c sá»± nên ngÆ°á»i. Có má»™t nhà tu đức nói rằng: Bạn muốn là má»™t ngÆ°á»i kytô hữu tốt trÆ°á»›c hết bạn hãy là má»™t con ngÆ°á»i tốt. Bạn muốn là má»™t vị thánh, thì bạn phải là má»™t ngÆ°á»i kytô hữu tốt. Dù chúng ta có muốn là m thánh là m pháºt, dù chúng ta có muốn trở thà nh những con ngÆ°á»i siêu phà m là m được nhiá»u chuyện lá»›n lao, phi thÆ°á»ng nhÆ°ng trÆ°á»›c hết và trên hết chúng ta phải là má»™t con ngÆ°á»i hoà n hảo, má»™t con ngÆ°á»i biết sống đúng bổn pháºn của mình. "Tu thân tÃch đức - tá» gia - trị quốc - bình thiên hạ". Má»™t em há»c sinh muốn trở thà nh những nhà bác há»c lừng danh, thì trÆ°á»›c hết, tuổi thÆ¡ của em phải là những há»c sinh gÆ°Æ¡ng mẫu, em phải biết chu toà n tốt bổn pháºn há»c trò của mình má»›i mong láºp được công trạng cho gia đình và xã há»™i. HÆ¡n nữa, ngÆ°á»i có tà i nhÆ°ng không sống đúng bản chất con ngÆ°á»i là "nhân chi sÆ¡ tÃnh bản thiện" thì cÅ©ng chỉ là kẻ gieo vãi sá»± chết chóc nÆ¡i nhân thế thay vì dùng tà i năng để phục vụ cho Ä‘á»i.
Lá»i Chúa hôm nay cho chúng ta thấy bản chất của ngÆ°á»i kytô hữu không phải là những gì cao xa nhÆ°ng chỉ là những hạt muối bé nhá» hay chỉ là má»™t chút ánh sáng lẻ loi. Tháºt bình thÆ°á»ng và cÅ©ng tháºt tầm thÆ°á»ng nhÆ°ng lại tháºt hữu Ãch cho Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i. Không có muối là m sao có những bữa tiệc thÆ¡m ngon mặn mà . Không có ánh sáng là m sao con ngÆ°á»i có thể nhìn ngắm những vẻ đẹp muôn mà u của vÅ© trụ mà Thiên Chúa đã dá»±ng nên.
Các con là muối cho Ä‘á»i - là ánh sáng cho trần gian. Muối thì thấp hèn, âm thầm và khiêm tốn. NhÆ°ng muối là m cho ngÆ°á»i phụ nữ ná»™i trợ thêm rạng rỡ niá»m vui, cho bữa cÆ¡m gia đình thÆ¡m ngon Ä‘áºm Ä‘Ã .
- Ãnh sáng thì rá»±c rỡ, huy hoà ng. Ãnh sáng soi cho ngÆ°á»i ta thấy rõ Ä‘Æ°á»ng Ä‘i, cho con ngÆ°á»i nháºn ra nhau, cho quan hệ giữa ngÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i thêm trong sáng chân thà nh. Má»i mối quan hệ còn ở trong bóng tối, thì đó chỉ là những mối quan hệ bất chÃnh và tá»™i lá»—i.
NhÆ°ng thân pháºn cả hai Ä‘á»u phải chịu hao mòn hy sinh thì má»›i thá»±c sá»± có Ãch cho Ä‘á»i: muối tan dần Ä‘i, ngá»n đèn ngà y cà ng lụn xuống. Lý do tồn tại của cả hai là để gây tác Ä‘á»™ng tốt: nếu muối không mặn và đèn không sáng thì không có Ãch gì nữa, chỉ nên vất ra Ä‘Æ°á»ng phố cho ngÆ°á»i ta chà đạp và khinh bỉ.
Thân pháºn và hoà n cảnh của má»—i kitô hữu khác nhau: có ngÆ°á»i âm thầm hèn má»n nhÆ° hạt muối, có ngÆ°á»i rá»±c rỡ huy hoà ng nhÆ° ánh sáng. NhÆ°ng má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u có sứ mạng phải tác Ä‘á»™ng tốt lên môi trÆ°á»ng mình sống. Không tác Ä‘á»™ng tốt thì không còn là kitô hữu nữa.
Là muối đất, là ánh sáng thế gian, hÆ¡n ai hết, kitô hữu chúng ta cần phải thắp sáng lên niá»m hy vá»ng bằng cuá»™c sống tá»a lan tình ngÆ°á»i. Dù chỉ là má»™t ngá»n đèn mù má» giữa biển khÆ¡i, cho dù phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i biết bao sống gió nhÆ°ng vẫn phải giữ cho ngá»n đèn đó cháy sáng, vì biết đâu xa xa ngoà i khÆ¡i vẫn còn có ai đó Ä‘ang cần má»™t chút ánh sáng để định hÆ°á»›ng và o bá».
Ngược dòng lịch sá» 600 năm trÆ°á»›c Chúa Giáng Sinh, tiên tri Isaia đã dạy chúng ta phÆ°Æ¡ng thế để trở thà nh ánh sáng cho Ä‘á»i:
Vá» mặt tiêu cá»±c: đừng bao giá» khinh bỉ ngÆ°á»i khác, phải loại bá» những tranh chấp, hăm dá»a, nói xấu anh chị em mình; Vá» mặt tÃch cá»±c là chia cÆ¡m cho kẻ đói, chia áo cho ngÆ°á»i nghèo, là m cho ngÆ°á»i Ä‘au khổ được hạnh phúc...
Và "NhÆ° thế, sá»± sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ tá»a rạng nhÆ° hừng đông, ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên trong đêm tối và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà y".
Má»™t buổi chiá»u, Mẹ Têrêsa Ä‘i qua má»™t căn nhà ngoại ô ở Calcutta. Nhà tối om và có tiếng rên từ bên trong vá»ng ra. Mẹ đẩy cá»a bÆ°á»›c và o, sá» soạng, Ä‘i lại giÆ°á»ng má»™t cụ già tiá»u tụy Ä‘au yếu, Mẹ há»i: Nhà cụ không có đèn đóm gì Æ°?-Có má»™t chiếc đèn còn tốt, nhÆ°ng không có dầu. Vả lại có ai đến thăm tôi đâu mà phải đèn vá»›i đóm! Mẹ lục lá»i tìm ra chiếc đèn, lau chùi, mua dầu cho và o và đốt lên. Mặt cụ tÆ°Æ¡i tỉnh lên. Ãt lâu sau Mẹ nháºn được má»™t lá thÆ¡ vá»›i mấy dòng chữ: "Nụ cÆ°á»i vui tÆ°Æ¡i của Mẹ, nhÆ° dầu khÃch lệ, nhÆ° đèn đốt sáng Ä‘á»i tôi, má»—i khi chiá»u vá»".
Má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng được Chúa má»i gá»i để thắp sáng cuá»™c Ä‘á»i kẻ khác. Má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có má»™t khả năng cá biệt để thắp sáng niá»m tin cho anh chị em chúng ta và ướp mặn trần gian bằng tình yêu thÆ°Æ¡ng bác ái và cảm thông. Vì:
"Là m thân cây nến và o Ä‘á»i
Cà ng tiêu hao cháy, cà ng ngá»i vinh quang"
NhÆ°ng tiếc thay, vì lÆ°á»i, vì Ãch ká»·, vì hèn nhát, ngá»n đèn của chúng ta lu má» dần Ä‘i và có khi tắt ngấm. Vì thiếu bác ái, thiếu lòng nhân từ nên những ai tiếp xúc vá»›i chúng ta Ä‘á»u cảm thấy mặn chát, khô cằn thiếu sức sống vui tÆ°Æ¡i. Xin Chúa giúp chúng ta dám hy sinh và từ bá» mình má»—i ngà y để trở nên ánh sáng và muối men cho Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
6. Dụ ngôn hạt muối – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Hạt muối Bé nói vá»›i hạt muối To: “Em đến chia tay chị, em sắp được hòa trong đại dÆ°Æ¡ngâ€. Muối To trố mắt: “Em dại quá, sao lại để đánh mất mình nhÆ° thế. Em muốn thì em cứ là m, chị không Ä‘iên!“.
Muối To thu mình co quắp lại, nhất định không để biển hòa tan. Muối To lên bá», sống trong vuông muối. Nó vẫn ngạo nghá»…, to cứng và nhìn chúng bạn bé tà ti đầy khinh khỉnh. Thu hoạch, nông dân gạt nó ra ngoà i, xếp và o loại phế phẩm, còn những hạt muối tinh trắng kia được Ä‘á»™i lên đầu, hay bê bên lÆ°ng rồi đóng và o bao sạch đẹp… Lần đầu tiên nó thấy mình bị xúc phạm!
Sau má»™t thá»i gian lăn lóc hết xó chợ nà y đến xó chợ khác, cuối cùng ngÆ°á»i ta cho nó và o nồi cám heo. Phải hóa thân phục vụ cho lÅ© heo dÆ¡ bẩn nà y Æ°? Nó tủi nhục ê chá»! Lòng kiêu hãnh không cho phép nó “tế thân†cho lÅ© heo hạ tiện. Nó thu mình co cứng hÆ¡n mặc cho nÆ°á»›c sôi trăm Ä‘á»™ cÅ©ng không lấy được, dù là cái vảy da của nó.
Khi rá»a máng heo, ngÆ°á»i ta phát hiện nó, và chẳng cần nghÄ© suy, ném nó ra Ä‘Æ°á»ng lá»™. NgÆ°á»i ngÆ°á»i qua lại đạp lên nó!
Hạt muối là để hòa tan. Hạt Muối phải chịu tan biến chÃnh mình má»›i thể hiện giá trị Ä‘Ãch thá»±c của hạt muối. Muối đã lạt và không còn khả năng hòa tan thì cÅ©ng bị quên lãng hay vứt bá» ta Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i qua lại dẫm đạp mà thôi!
Con ngÆ°á»i không được sống cho chÃnh mình. Con ngÆ°á»i phải biết dấn thân, hòa nháºp vá»›i xã há»™i má»›i thể hiện vai trò giá trị của mình trong cá»™ng đồng. Nhân loại cÅ©ng bá» rÆ¡i những con ngÆ°á»i lÆ°á»i biếng, vô dụng, thiếu trách nhiệm vá»›i gia đình và xã há»™i. Muối đã lạt thì vứt Ä‘i. Con ngÆ°á»i lạt tình ngÆ°á»i, lạt trách nhiệm sẽ trở nên vô dụng và bị bị lãng quên.
Chúa Giêsu má»i gá»i ngÆ°á»i tÃn hữu phải biết hòa tan trong cuá»™c Ä‘á»i. NhÆ° hạt muối hòa tan trong môi trÆ°á»ng để Æ°á»›p mặn cuá»™c Ä‘á»i. NhÆ° ánh sáng hòa tan trong không gian để xua tan bóng tối. Muối và ánh sáng Ä‘á»u phải chịu tan biến má»›i sinh Ãch cho con ngÆ°á»i. Là ngÆ°á»i ky-tô hữu cÅ©ng phải hòa tan cuá»™c Ä‘á»i mình trong dòng chảy tình yêu để mang lại sức sống cho con ngÆ°á»i.
ChÃnh Chúa Giêsu đã chấp nháºn hòa tan chÃnh mình trong dòng chảy của cuá»™c Ä‘á»i. Ngà i đã trở nên má»i sá»± cho má»i ngÆ°á»i. Ngà i đã sống để dâng hiến và phục vụ con ngÆ°á»i trong yêu thÆ°Æ¡ng hết mình nhÆ° thánh Gioan đã nói: “Ngà i đã yêu thì yêu cho đến cùngâ€. Äỉnh cao của hòa tan là chấp nháºn tiêu hao chÃnh mình “nhÆ° hạt lúa chịu mục nát để sinh nhiá»u bông tráiâ€.
Năm nay Giáo há»™i má»i gá»i chúng ta “Phúc âm hóa†là dịp nhắc lại vai trò của ngÆ°á»i tÃn hữu giữa dòng Ä‘á»i. Là ngÆ°á»i tÃn hữu phải Ä‘em muối Phúc âm thẩm thấu và o trong thế gian. Là ngÆ°á»i tÃn hữu phải Ä‘em ánh sáng của Phúc âm dẫn dắt con ngÆ°á»i hôm nay Ä‘i trong chân lý. Thế nhÆ°ng, ở đâu dó vẫn có những tÃn hữu thiếu gia vị của tình yêu, thiếu cả gÆ°Æ¡ng sáng gây ô uế môi trÆ°á»ng và gây gÆ°Æ¡ng xấu cho tha nhân. Ở đâu đó vẫn có những nhóm giáo dân thÆ°á»ng co cụm chÃnh mình mà Ãt cởi mở, thân thiện vá»›i tha nhân. Äó là lý do mà Giáo há»™i không thá»±c sá»± có gÃa trị trong cá»™ng đồng nhân loại. Là m sao Giáo há»™i có thể phúc âm hóa môi trÆ°á»ng khi mà ngÆ°á»i tÃn hữu để muối đã lạt qua cách sống đạo há»i hợt, đôi khi còn thiếu gia vị của tình yêu? Là m sao mà Giáo há»™i có thể Phúc âm hóa khi mà chÃnh ngÆ°á»i ky-tô hữu vẫn còn là m gÆ°Æ¡ng xấu của gian dâm, của cá» bạc, rượu chè . . .
Ước gì Ä‘á»i sống của chúng ta luôn là lá»i ngợi ca và tôn vinh Chúa. Má»™t Ä‘á»i sống thấm nhuần lá»i Chúa để Ä‘em tin mừng thẩm thấu và o trong thế gian. Má»™t Ä‘á»i sống công bình bác ái nhÆ° những ngá»n đèn hải đăng thắp sáng trong bóng đêm của xã há»™i đầy bất công và háºn thù. Má»™t cuá»™c sống Ä‘i và o lòng nhân thế để phủ đầy ánh sáng của Phúc âm và hÆ¡i ấm của Tin mừng.
Xin Chúa giúp chúng ta luôn hoà n thà nh Ä‘á»i mình nhÆ° muối mặn, nhÆ° ánh sáng hòa tan cho thế gian sức nóng và trà n ngáºp ánh sáng của Tin mừng. Amen. [Mục Lục]
7. Giác ngộ – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
- Sự giác ngộ
Nghe từ Giác Ngá»™ xem ra có vẻ nhuốn chút suy tÆ° đạo lý của Pháºt Giáo. Tôi thÃch từ Giác Ngá»™, đồng nghÄ©a vá»›i từ Thức Tỉnh (to awake, awaken). Mấy năm trÆ°á»›c đây, tôi vẫn thÆ°á»ng gặp và thăm há»i thầy ThÃch Thiện ChÃ. Có má»™t lần, thầy tâm sá»± rằng thầy má»›i được giác ngá»™. Thầy kể rằng má»™t ngà y kia khi Ä‘ang tụng kinh, thầy cảm thấy nhÆ° có má»™t lóe sáng trong đầu và từ giây phút đó thầy bắt đầu thao thao giảng dạy và chia sẻ những gì mà trÆ°á»›c đây thầy không thể là m được. Thầy ThÃch Thiện Chà rất khiêm nhu và hiá»n là nh. Thá»i gian trÆ°á»›c thầy trụ trì tại Chùa Tháºp PhÆ°Æ¡ng nay đổi sang phục vụ tại Chùa Chiếu Kiến ở vùng Bronx, Nữu Ước.
Giác ngá»™ chÃnh là được thức tỉnh. Má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u có những khoảnh khắc tá»± giác và nháºn thức. TrÆ°á»›c đó không bao giá» nháºn ra dù có kinh qua bao nhiêu ngà y sống. Giây phút giác ngá»™ hay thức tỉnh là má»™t khởi đầu rất qúy báu. Có những vị thánh đã được thức tỉnh qua lá»i Chúa trong Kinh Thánh nhÆ° thánh Antôn, Tu Viện Trưởng. Má»™t ngà y kia, Antôn ghé và o nhà thá» vừa khi bà i Phúc âm Ä‘ang Ä‘á»c nói vá» ngÆ°á»i giầu có: Äức Giêsu đáp: "Nếu anh muốn nên hoà n thiện, thì hãy Ä‘i bán tà i sản của anh và đem cho ngÆ°á»i nghèo, anh sẽ được má»™t kho tà ng trên trá»i. Rồi hãy đến theo tôi."(Mt. 19, 21). Ngay láºp tức, Antôn rá»i nhà thá» và vá» là ng quê bán hết của hồi môn và 200 mẫu đất, rồi Ä‘em phân phát cho ngÆ°á»i nghèo. Lần kế tiếp, ngà i và o nhà thá» nghe bà i phúc âm khác: Váºy, anh em đừng lo lắng vá» ngà y mai: ngà y mai, cứ để ngà y mai lo. Ngà y nà o có cái khổ của ngà y ấy (Mt. 6,34). Không do dá»±, ngà i dâng biếu tất cả những của cải còn lại cho ngÆ°á»i nghèo. Sau đó, Antôn và o ẩn tu và tá»± tay lao Ä‘á»™ng nuôi thân cùng giúp đỡ ngÆ°á»i khác. Äây chÃnh là sá»± giác ngá»™ thá»±c sá»±. Giác ngá»™ và tiếp tục sống Æ¡n soi sáng thúc đẩy để thánh hóa cuá»™c Ä‘á»i.
- Sống thức tỉnh
Giây phút ánh sáng chói lòa biến đổi cuá»™c Ä‘á»i. Saulô Ä‘ang trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i ruồng bách những tÃn hữu của Chúa Kitô, đã bị luồng ánh sáng đánh ngã ngá»±a và là m lòa mắt. Saulô không còn thấy Ä‘Æ°á»ng Ä‘i mà phải nhá» ngÆ°á»i dẫn dắt. Saulô được chÃnh Chúa Giêsu, nguồn ánh sáng chá»n, gá»i và cải đổi Ä‘á»i sống. Chúa Kitô đã biến đổi má»™t Saulô Ä‘ang ruồng rẫy bách hại các Kitô hữu trở thà nh Phaolô nhiệt thà nh rao giảng tin mừng NÆ°á»›c Chúa. Phaolô đã trở nên muối, nên men và ánh sáng cho má»i ngÆ°á»i, nhất là các dân ngoại. Thánh Phaolô đã mang ánh sáng tin mừng của Chúa Ä‘i cùng khắp. Ngà i đã là chứng nhân Ä‘Ãch thá»±c và là đèn sáng để trên giá cao soi cho má»i ngÆ°á»i ở má»i thá»i, má»i nÆ¡i.
Giác ngá»™ nhÆ° Äức Cố Giáo Hoà ng Gioan Phaolô Äệ Nhị trong lá»… đăng quang nháºn chức vị chủ chăn của Giáo Há»™i ngà y 22 tháng 10 năm 1978. Câu đầu tiên trong bà i giảng khai mạc là : Anh chị em đừng sợ. Ngà i được linh hứng qua lá»i Chúa, trong Thánh Kinh đã có trên 100 lần nhắc đến từ "Äừng Sợ". Äừng sợ khi phải đối diện vá»›i những nghi nan, khó khăn hay thách thức. Äức Giáo Hoà ng đã ná»— lá»±c vượt ra ngoà i tiá»n lệ đã gặp gỡ nhiá»u ngÆ°á»i, Ä‘i tá»›i nhiá»u nÆ¡i và nhiá»u nÆ°á»›c. Ngà i đã hòa giải và xin lá»—i toà n nhân loại vì những lá»—i lầm của Giáo Há»™i trong quá khứ. Ngà i chÃnh là muối Æ°á»›p mặn và là ánh sáng thế gian. Ngà i đã đến vá»›i giá»›i trẻ để Æ°á»›p thêm vị mặn cho khá»i bị nhiá»…m mùi thế tục. Ngà i đã sống chứng nhân Ä‘Ãch thá»±c của Chúa Kitô cho đến hÆ¡i thở cuối cùng.
Thức tỉnh nhÆ° Äức Cố Hồng Y Phanxicô Nguyá»…n văn Thuáºn trong những ngà y lao tù đầy khổ sở tại VÄ©nh Phú. NÆ¡i đây Ä‘a số tù nhân là những ngÆ°á»i không thuá»™c Äạo Công Giáo. Trong lúc cô Ä‘Æ¡n, buồn chán, thất vá»ng và nhá»› nhung những sinh hoạt của giáo pháºn. Ngà i kiên tâm cầu nguyện và được Æ¡n soi sáng từ đáy tâm hồn má»i gá»i và đã thức tỉnh ngà i là "Hãy chá»n Chúa, chứ không phải là công việc của Chúa"(Escoge a Dios y no las obras de Dios). Nháºn thức Chá»n Chúa, ngà i đã mở ra Con ÄÆ°á»ng Hy Vá»ng. Äức Cố Hồng Y Phanxicô là đèn sáng soi rá»i gian trần. Ãnh sáng cuá»™c sống của ngà i đã lan tá»a từ trong ngục tù tối tăm, lạnh vắng đến kinh thà nh Rôma ánh sáng, trung tâm của Giáo Há»™i. Äèn vẫn cứ cháy sáng cho dù vá»›i chỉ má»™t ngÆ°á»i lÃnh canh hay cả ngà n ngà n ngÆ°á»i tụ há»p bên ngà i. NÆ¡i ngà i tá»a sáng niá»m tin hy vá»ng và o Chúa Kitô. Ãnh sáng của Chúa Kitô được phản ảnh qua Ä‘á»i sống đạo hạnh của ngà i. Ngà i là ánh sáng cho trần gian.
- Nháºn thức
Trong cuá»™c Ä‘á»i, ai trong chúng ta cÅ©ng có những giây phút hay khoảnh khắc thức tỉnh, giác ngá»™ hay lóe sáng tâm linh. Có nhiá»u khÃa cạnh và nhiá»u thể loại thức tỉnh khác nhau tùy theo mức Ä‘á»™ nháºn thức. Nháºn thức từ những váºt thể tá»›i cảm xúc và tinh thần. Có những váºt quý giá bao năm bị bá» quên lãng, Ä‘á»™t nhiên má»™t ngà y chúng ta nháºn ra giá trị và sá»± tuyệt đẹp của nó. Có khi bao năm chúng ta bị nghiện ngáºp sống trong trụy lạc, bà i bạc, rượu chè và khói thuốc, và o má»™t ngà y tá»± nhiên chúng ta phát hiện sá»± nguy hại và rồi chúng ta dứt bá» nó. Có khi ngÆ°á»i bạn hiện diện ngay bên mà không nháºn ra, cho đến lúc được thức tỉnh trong tình yêu, ngÆ°á»i ta gá»i là tiếng sét ái tình. Hoặc khi trải qua những tại há»a thÆ°Æ¡ng Ä‘au mất mát, chúng ta má»›i chợt tỉnh thức tiếc nuối những gì đã qua và bắt đầu lại. Có những thức tỉnh trong tâm hồn nhá» má»™t biến cố, má»™t lá»i linh ứng, má»™t phát hiện hay má»™t thúc đẩy từ đáy tâm hồn. Sá»± giác ngá»™ hay thức tỉnh đây má»›i chỉ là má»™t khởi đầu trong cảm xúc, chúng ta phải phấn đấu và sống vá»›i tia sáng soi dá»i đó bằng ý chà và cả cuá»™c Ä‘á»i. Sá»± giác ngá»™ má»›i có ý nghÄ©a và mang lại hoa qủa Ä‘Ãch thá»±c.
Không khi nà o trá»…, nếu chúng ta biết bắt lại từ đầu. Chúng ta biết rằng vạn sá»± khởi đầu nan. Giây phút khởi đầu bất cứ má»™t việc gì cÅ©ng rất quan trá»ng. NgÆ°á»i ta nói: Xảy má»™t li, Ä‘i má»™t dặm. Trong kinh nghiệm cuá»™c sống, chúng ta có nhiá»u cÆ¡ há»™i may mắn xảy đến trong Ä‘á»i. Nếu ai biết chá»™p bắt cÆ¡ há»™i, há» có thể là m giầu, thà nh công và đạt thắng lợi. Vá» Ä‘á»i sống tinh thần cÅ©ng thế, đến má»™t lúc nà o đó, chúng ta cảm nháºn được sá»± an vui khi lòng mình ở ra và con tim thắp sáng lên niá»m tin yêu hy vá»ng. Chúng ta hãy kiên tâm há»c há»i, tìm hiểu và cầu nguyện, chúng ta sẽ không bị thất vá»ng. Chúa Giêsu đã hứa: "Anh em cứ xin thì sẽ được, cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ cá»a thì sẽ mở ra cho (Mt. 7,7).
- Muối và Ãnh Sáng
Lá»i Chúa Giêsu xác tÃn rằng anh em là muối và là ánh sáng. Muối mặn để Æ°á»›p Ä‘á»i. Ãnh sáng trên giá soi sáng cho má»i ngÆ°á»i. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta được chịu phép rá»a trong Chúa Kitô và được trao nến sáng. Chúng ta Ä‘á»u mang danh là Kitô hữu, có nghÄ©a là chúng ta thuá»™c vá» Chúa Kitô. Thuá»™c vá» Chúa Kitô thì Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên chúng ta phải là muối và ánh sáng. Má»—i lá»i nói, cá» chỉ và việc hà nh xá» của chúng ta Ä‘á»u mang danh là Kitô hữu. Má»i việc chúng ta thá»±c hiện tốt hay xấu cÅ©ng Ä‘á»u mang danh là ngÆ°á»i công giáo. NgÆ°á»i công giáo phải là muối, là men và là ánh sáng. Muối thì phải có chất mặn. Chất mặn sẽ Æ°á»›p Ä‘á»i khá»i ôi rữa hay hôi thối. NgÆ°á»i Kitô hữu có sứ mệnh nên gÆ°Æ¡ng cho má»i ngÆ°á»i trong môi trÆ°á»ng sinh sống của mình. Chúa Giêsu đã phán: "ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. NhÆ°ng muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp thôi (Mt. 5, 13).
Cây tốt thì sẽ sinh trái tốt. Con ngÆ°á»i tốt sẽ phát huy những việc tốt.Trong thá»±c tế lại không luôn là thế, ngÆ°á»i tốt vẫn có thể sai lầm, sa ngã và phạm tá»™i. Thánh Phaolô khuyên dạy: Bởi váºy, ai tưởng mình Ä‘ang đứng vững, thì hãy coi chừng kẻo ngã (1Tm.10,12). Cây cối sinh chồi nẩy lá»™c và hoa trái theo mùa tá»± nhiên, nhÆ°ng con ngÆ°á»i có ý chà tá»± do và chá»n lá»±a cách sống. Sinh hoa trái tốt là nh đạo đức là má»™t ân huệ và sá»± cố gắng. Muốn được giác ngá»™ trong Æ¡n gá»i của mình, chúng ta cần sá»± kiên nhẫn cầu nguyện và ý thức vá» việc là m của mình. Chúa Giêsu tin tưởng truyá»n dạy rằng:"ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian. Má»™t thà nh xây trên núi không tà i nà o che giấu được (Mt. 5,14). Chúng ta phải là ánh sáng soi cho mình trÆ°á»›c khi dá»i sáng cho ngÆ°á»i khác. ThÆ°á»ng thì chúng ta thÃch soi mói và nghe truyện ngÆ°á»i, hÆ¡n là nhá»› truyện mình. Äèn của mình đã tắt mà lại muốn soi lối chỉ Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i khác. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta cần tá»± giác và tỉnh thức luôn, đừng để mình bị rÆ¡i và o sá»± mù lòa trong tăm tối. Chúng ta nhá»› lá»i Chúa Giêsu: "Mù mà lại dắt mù được sao? Lẽ nà o cả hai lại không sa xuống hố? (Lc. 6,39).
- Nhân chứng
Chúa Kitô chÃnh là nguồn và là ánh sáng đến trong trần gian. Ãnh sáng của Chúa được tiếp nối qua Ä‘á»i sống của ngÆ°á»i tÃn hữu. Chúng ta không thể chối từ trách nhiệm là đèn sáng soi và o bóng tối. Cuá»™c sống con ngÆ°á»i Ä‘ang dần bị tục hóa qua các trà o lÆ°u hưởng thụ và chạy Ä‘ua vá»›i các nhu cầu đòi há»i. Thế giá»›i Ä‘ang cần các ngá»n hải đăng chiếu sáng. Má»—i Kitô hữu hãy khÆ¡i dáºy ngá»n đèn cháy sáng để đẩy lùi bóng tối. Chúng ta hãy thắp đèn và đặt trên giá để soi cho má»i ngÆ°á»i chung quanh. Nhân loại Ä‘ang cần vị mặn của muối để thanh tẩy, cần ngá»n lá»a để sưởi ấm và cần những gÆ°Æ¡ng sáng để soi Ä‘Æ°á»ng.
Má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i ra Ä‘i là m nhân chứng tùy theo Æ¡n gá»i của mình. Có ngÆ°á»i sống trong báºc gia đình, ngÆ°á»i sống Ä‘á»™c thân và ngÆ°á»i sống Ä‘á»i dâng hiến trong chức vụ linh mục, tu sÄ© ... ai ai cÅ©ng có thể trở thà nh ánh sáng soi lối cho tha nhân. Giáo sÆ°, thầy cô giáo, sinh viên, há»c sinh hãy nên muối, nên men giữa môi trÆ°á»ng lá»›p há»c. Các kỹ sÆ°, công nhân, chuyên viên, thợ máy hãy nên ánh sáng tại các công xưởng. Các thÆ°Æ¡ng gia, ngÆ°á»i buôn kẻ bán, các chủ tiệm, ngÆ°á»i là m công Ä‘á»u được má»i gá»i nên gÆ°Æ¡ng mẫu của sá»± công bằng và bác ái. Các bác sÄ©, y sÄ©, y tá, nhân viên nên gÆ°Æ¡ng táºn tâm phục vụ nhÆ° đèn sáng nÆ¡i nhà thÆ°Æ¡ng bệnh xá. Các chÃnh khách, quân nhân, cảnh sát, công chức và các nhân viên phục vụ công quyá»n phải nên gÆ°Æ¡ng sáng trong khi thi hà nh chức vụ. Các nhà truyá»n thông, báo chÃ, văn nhân thi sÄ©, kịch sÄ©, ca sÄ©, nghệ sÄ©... cần dùng khả năng chuyên nghiệp của mình truyá»n rao chân, thiện, mỹ cho cuá»™c sống. Các tu sÄ©, thiện nguyện viên, linh mục, phụ huynh hãy nên muối men phục vụ tại gia đình, cá»™ng Ä‘oà n và giáo xứ. Chúng ta đừng dấu đèn sáng sau lÆ°ng, đừng bÆ°ng bÃt hoặc tắt đèn để được tá»± do hòa chung và o những cách sống không xứng danh là Kitô hữu. Là Kitô hữu, đừng sợ, chúng ta hãy tiên phong sống gÆ°Æ¡ng mẫu và là chứng nhân cho sá»± sáng và sá»± sống giữa dòng Ä‘á»i. Chúa Giêsu đã khuyến khÃch:"Hỡi Ä‘oà n chiên nhá» bé, đừng sợ, vì Cha anh em đã vui lòng ban NÆ°á»›c của NgÆ°á»i cho anh em"(Lc. 12,32).
Tóm lại, Æ°á»›c chi ánh sáng của ngá»n nến mà chúng ta đã lãnh nháºn trong ngà y lãnh Bà TÃch Rá»a Tá»™i được cháy sáng mãi. Ngá»n nến của niá»m tin và niá»m hy vá»ng và o Chúa Kitô phục sinh. Má»—i ngÆ°á»i tá»± vấn lÆ°Æ¡ng tâm, chúng ta đã góp được gì để xây dá»±ng Ä‘á»i sống của Giáo Há»™i. Chúng ta đã là m được những lợi Ãch gì qua những ân huệ, khả năng và thá»i gian Chúa ban cho chúng ta trong cuá»™c sống? Chúng ta đừng cất giữ muối và ánh sáng cho riêng mình, hãy để muối Æ°á»›p mặn Ä‘á»i và ánh sáng dá»i chiếu muôn nÆ¡i. Xin Chúa là nguồn ánh sáng vÄ©nh cá»u sưởi ấm và đốt lá»a mến yêu trong tâm hồn chúng con, để chúng con tiếp tục truyá»n rao lá»i chân lý của Chúa. [Mục Lục]
8. Sự sáng – Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Ngà y kia trong lá»›p giáo lý, cô giáo lý viên nói vá»›i các em há»c sinh vá» Ä‘á» tà i 'Chúa Giêsu'. Hôm nay, cô muốn nói vá»›i các em vá» má»™t ngÆ°á»i mà các em sẽ gặp. NgÆ°á»i đó yêu thÆ°Æ¡ng và chăm sóc các em hÆ¡n cả chÃnh gia đình, cha mẹ, anh chị em và bạn bè của các em. NgÆ°á»i đó hảo tâm hÆ¡n bất cứ ngÆ°á»i hảo tâm nà o mà các em biết. NgÆ°á»i đó tha thứ tá»™i lá»—i cho các em bất kể các em đã là m sai lá»—i, nếu biết sám hối. Cô giáo để ý có má»™t em nhá» trai rất chú ý lắng nghe khi cô giảng. Äá»™t nhiên, em không thể giữ im lặng được nữa. Em giÆ¡ tay phát biểu: Em biết ngÆ°á»i mà cô Ä‘ang nói tá»›i. NgÆ°á»i đó sống ngay bên góc Ä‘Æ°á»ng. Kitô hữu là ngÆ°á»i tá» bà y cho ngÆ°á»i khác những Ä‘iá»u mà Chúa Giêsu yêu thÃch.
Từ thá»i rất xa xÆ°a, trong cuá»™c sống xã há»™i đã luôn xuất hiện kẻ nghèo, ngÆ°á»i giầu. Thiên Chúa an bà i trao ban cho má»—i cá nhân những khả năng chuyên môn tiá»m ẩn và số mệnh riêng. Sá»± sống là má»™t mầu nhiệm vô biên, má»—i ngÆ°á»i được chia sẻ má»™t tà chút khả năng. Hiện hữu trên trần gian, không ai giống ai hoà n toà n và cÅ©ng không có sá»± đồng Ä‘á»u giữa má»i ngÆ°á»i. Có ngÆ°á»i được sinh ra trong nhung lụa ấm êm, có ngÆ°á»i và o Ä‘á»i có đủ ăn đủ mặc và có kẻ được sinh ra trong đói nghèo khổ sở. Giầu có hay nghèo đói má»i gá»i sá»± há»— tÆ°Æ¡ng chia sẻ để đạt hạnh phúc Ä‘á»i nà y và đá»i sau. NgÆ°á»i nghèo nÆ°Æ¡ng tá»±a ngÆ°á»i giầu và ngÆ°á»i giầu chia sẻ cho ngÆ°á»i nghèo. Má»i khả năng tiá»m ẩn có được Ä‘á»u là món qùa nhÆ°ng không của Thượng Äế ban. Chẳng có Ä‘iá»u gì chúng ta có, mà không bởi trên ban cho. Chúng ta nháºn lãnh nhÆ°ng không thì cÅ©ng hãy chia sẻ nhÆ°ng không. Tiên tri Isaia má»i gá»i: Hãy chia sẻ của ngÆ°Æ¡i cho kẻ đói, hãy tiếp nháºn và o nhà ngÆ°Æ¡i những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngÆ°Æ¡i gặp má»™t ngÆ°á»i trần truồng, hãy cho há» mặc đồ và o và đừng khinh bỉ xác thịt của ngÆ°Æ¡i (Is 58, 7).
Giống nhÆ° thá»i tiên tri Isaia của hÆ¡n 2,500 năm trÆ°á»›c, thế giá»›i hiện nay cÅ©ng thế, có biết bao nhiêu ngÆ°á»i nghèo, đói ăn và cùng khổ. Xã há»™i thá»i nà o cÅ©ng có ngÆ°á»i giầu kẻ nghèo. Nghèo không phải là cái tá»™i. Äôi khi há» nghèo tiá»n bạc, nhÆ°ng giầu lòng nhân ái. Chúa đã dá»±ng nên má»—i ngÆ°á»i má»™t cách đặc biệt không ai giống ai. Chúa dá»±ng nên con ngÆ°á»i và chúc phúc cho loà i ngÆ°á»i được sinh xôi nẩy nở đầy mặt đất. Con ngÆ°á»i có gia đình, xã há»™i và cá»™ng đồng để cùng nâng đỡ chia sẻ vá»›i nhau trong tất cả má»i khÃa cạnh của cuá»™c sống. Má»—i ngÆ°á»i đóng góp chút khả năng đặc biệt để cùng vun đắp và xây dá»±ng má»™t thế giá»›i văn minh và tiến bá»™. Hãy ngắm nhìn thế giá»›i Ä‘a dạng chung quanh có muôn mầu, muôn sắc tuyệt vá»i.
Má»—i loà i thụ tạo hay má»—i con ngÆ°á»i Ä‘á»u là má»™t kỳ công của tạo hóa. Tạo hóa đã đặt để trong má»—i sinh váºt má»™t sứ mệnh riêng biệt. Các loà i thụ tạo liên Ä‘á»›i hà i hòa để tiếp tục sinh tồn. Con ngÆ°á»i là thụ tạo cao quý được Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng ban cho nhiá»u khả năng. Tuy con ngÆ°á»i hiện hữu trong trần gian giá»›i hạn, nhÆ°ng có Æ°á»›c vá»ng cao vá»i và vượt trên các loà i. Con ngÆ°á»i được sinh ra trong thá»i gian hữu hạn, nhÆ°ng lại ngưỡng vá»ng cuá»™c sống vÄ©nh cá»u. Bởi thế, loà i ngÆ°á»i có sứ mệnh cao cả là phải luôn há»c há»i, nghiên cứu và suy tìm để nháºn biết, chúc tụng, cảm tạ và tôn vinh Äấng Tạo Hóa.
Truyện kể: Và o má»™t ngà y ná», khi thầy dòng ẩn tu Ä‘ang cầu nguyện thì chợt trông thấy má»™t ngÆ°á»i ăn xin táºt nguyá»n, đó là ngÆ°á»i mẹ nghèo Ä‘ang Ä‘i xin thức ăn cho con nhá» bệnh hoạn. Nhìn thấy thế, vị ẩn tu thân thÆ°a vá»›i Thiên Chúa rằng: Lạy Thiên Chúa tốt là nh, là m sao Chúa lại để sá»± khổ Ä‘au xảy ra mà Chúa không can thiệp chi? Trong táºn đáy lòng, vị ẩn sÄ© nghe Chúa đáp lá»i: Ta đã thá»±c hiện má»™t số việc. Ta đã dá»±ng nên con. Chúng ta là tác phẩm tuyệt vá»›i của Thiên Chúa. Chúa Giêsu phán: ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian. Má»™t thà nh xây trên núi không tà i nà o che dấu được (Mt 5, 14). Anh em là ánh sáng soi dá»i cho trần gian. Ãnh sáng của cuá»™c sống tá»a chiếu qua nhiá»u cách thế cả tinh thần lẫn thể chất. Có thể chiếu tá»a qua gÆ°Æ¡ng sáng đạo đức, qua lòng bác ái vị tha, qua trái tim từ bi hỉ xả và qua các nhân đức tin, cáºy và mến. Ãnh sáng có thể diá»…n tả qua lá»i nói dịu dà ng, cá» chỉ thân máºt, khuôn mặt tÆ°Æ¡i vui, hy sinh phục vụ và sá»± ân cần giúp đỡ.
Chúa Giêsu Æ°á»›c muốn má»—i ngÆ°á»i chúng ta hãy góp phần là m vinh danh Chúa Cha: CÅ©ng váºy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» thấy những công việc tốt đẹp anh em là m, mà tôn vinh Cha của anh em, Äấng ngá»± trên trá»i (Mt 5, 16). Kitô hữu là muối Æ°á»›p mặn Ä‘á»i và ánh sáng dá»i chiếu muôn nÆ¡i để má»i ngÆ°á»i, má»i nÆ¡i được ánh lên vinh quang Thiên Chúa. Thá»±c hà nh các nhân đức sống Ä‘á»™ng trong môi trÆ°á»ng chung quanh bằng việc tốt là nh. Gieo nhân tốt thì sẽ phát sinh hoa trái tốt. Má»™t suy nghÄ© tốt, má»™t lá»i nói tốt, má»™t cá» chỉ tốt và má»™t hà nh Ä‘á»™ng tốt sẽ sinh muôn và n hÆ°Æ¡ng hoa tốt là nh. NgÆ°á»i tốt và việc tốt sẽ chiếu dãi tấm guÆ¡ng tốt. Hữu xạ tá»± nhiên hÆ°Æ¡ng. Thiên Chúa tạo dá»±ng mong muốn má»i loà i chia phần vinh phúc và chiếu tá»a vinh quang Chúa khắp nÆ¡i hoà n cầu.
Sau khi trở thà nh tông đồ của Chúa Kitô, Phaolô đã dà nh cả cuá»™c Ä‘á»i còn lại để rao truyá»n danh thánh Chúa, bất chấp má»i khó khăn cản trở. Phaolô lên tiếng: Phần tôi, khi tôi đến vá»›i anh em, tôi không đến vá»›i uy thế của tà i hùng biện hoặc của sá»± khôn ngoan, tôi đến công bố bằng chứng của Thiên Chúa (1Cor 2,1). Không dá»±a và o sá»± khôn ngoan hiểu biết của thế trần, Phaolô được chÃnh Chúa Giêsu soi sáng thúc đẩy từ ná»™i tâm. Ngà i đã cố gắng rao giảng chân lý vá»›i lòng nhiệt thà nh nóng bá»ng. Ngà i thuyết phục má»i ngÆ°á»i hãy đặt niá»m tin và o Chúa Kitô phục sinh, nguồn Æ¡n cứu Ä‘á»™. Chân lý cứu Ä‘á»™ hoà n toà n không do sá»± nháºn biết suy nghÄ© khôn ngoan của ngÆ°á»i phà m mà do chÃnh Chúa Giêsu mạc khải: Có váºy, đức tin của anh em má»›i không dá»±a và o lẽ khôn ngoan của ngÆ°á»i phà m, nhÆ°ng dá»±a và o quyá»n năng Thiên Chúa (1Cor 2, 5). Chúa Kitô là nguồn sáng tháºt đã chiếu sáng và o tâm trà chúng ta sá»± sáng tháºt. Sá»± sáng tinh tuyá»n của Æ¡n cứu Ä‘á»™ giải thoát.
Ãnh sáng có thể len lá»i và o má»i nÆ¡i, má»i chá»— để đẩy lùi bóng đêm. Äêm tối là do thiếu ánh sáng. Khi mặt trá»i khuất bóng, mà n đêm buông xuống. Con ngÆ°á»i khuất phục bóng đêm bằng các nguồn sáng hạt nhân, Ä‘iện lá»±c, Ä‘á»™ng cÆ¡ và các nhu liệu. Ãnh sáng mặt trá»i giúp má»i loà i phát triển không ngừng trong thiên nhiên. Con ngÆ°á»i đã biết lợi dụng nguồn năng lượng để Ä‘Æ°a và o cuá»™c sống. Ãnh sáng văn minh mở rá»™ng biên cÆ°Æ¡ng và kéo dà i thá»i khắc là m việc và vui sống. NhÆ°ng xã há»™i rất cần những ánh sáng tháºt chiếu dãi và o trong tâm hồn con ngÆ°á»i. Con ngÆ°á»i cần sá»± ấm áp của tình yêu thÆ°Æ¡ng, sá»± cảm thông, lòng thÆ°Æ¡ng xót và liên kết tình ngÆ°á»i. Má»™t trái tim cô Ä‘Æ¡n có thể được sưởi ấm giữa mùa sÆ°Æ¡ng tuyết lạnh. Ãnh sáng của những việc từ thiện và quan tâm cần thiết soi dá»i và o giữa cuá»™c sống đầy vô cảm nà y.
Thánh Phaolô đã tâm sá»±: Vì thế, khi đến vá»›i anh em, tôi thấy mình yếu kém, sợ sệt và run rẩy (1Cor 2, 3). Biết mình yếu kém vì đã từng Ä‘i bách hại các Kitô hữu thuở ban đầu, khi luồng sáng đánh ngã ngá»±a, Saul bị mù lòa bÆ°á»›c Ä‘i trong đêm tối của sá»± sợ hãi cho tá»›i khi nháºn được ánh sáng của Chúa Kitô. Phaolô can đảm nói lên sá»± tháºt vá» Chúa Kitô phục sinh. Ông đã bÆ°á»›c Ä‘i trong sá»± sáng và chiếu dãi ánh sáng đó cho nhiá»u ngÆ°á»i và nhiá»u cá»™ng Ä‘oà n tiên khởi. Khi lãnh nháºn bà tÃch Rá»a Tá»™i, má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng đón nháºn ánh nến đức tin được đốt từ cây Nến Phục Sinh, chúng ta trở nên ánh sáng Chúa Kitô. Chúng ta hãy sống nhÆ° con cái sá»± sáng luôn sẵn sà ng đèn nến thắp sáng để ra đón Chúa Kitô.
Lạy Chúa, Chúa là ánh sáng và là sá»± sống. Xin ánh sáng của Chúa dẫn dắt chúng con ra khá»i bóng tối của sá»± dữ và sá»± dối trá. XÆ°a Chúa đã Ä‘em lá»a xuống thế gian và mong cho lá»a ấy cháy lên sưởi ấm má»i tâm hồn. Xin cho chúng con biết khÆ¡i dáºy ngá»n lá»a yêu mến để nhiệt tâm sống chứng nhân cho tình yêu. [Mục Lục]
9. Muối và ánh sáng
(Tổng hợp từ R.Veritas)
Sau má»™t thá»i gian dà i há»c há»i và tu luyện, ngÆ°á»i há»c trò má»›i cất tiếng há»i thầy mình:
- Thưa thầy, đâu là sự khác biệt giữa kiến thức và giác ngộ?
Thầy mỉm cÆ°á»i và ôn tồn giải thÃch:
- Khi có kiến thức, giống nhÆ° con có “ánh sáng†soi Ä‘Æ°á»ng con Ä‘i. NhÆ°ng khi con giác ngá»™, chÃnh con sẽ trở thà nh “ánh sáng†soi Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i khác.
Bạn thân mến!
Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay cÅ©ng má»i gá»i ta trở nên “Ãnh Sáng và Muối Äấtâ€. Äó cÅ©ng là lệnh truyá»n cấp bách mà Chúa Giêsu gởi đến má»—i ngÆ°á»i chúng ta hôm nay.
“ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»iâ€. (Mt. 5,13) Muối là má»™t sản phẩm không thể thiếu trong Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i. Muối vừa là m phân bón cho đất Ä‘ai mà u mỡ; vừa là m gia vị cho các món ăn thêm thÆ¡m ngon Ä‘áºm Ä‘Ã ; vừa bảo quản thá»±c phẩm cho khá»i hÆ° thối. Khi muối muốn Æ°á»›p cho “mặn Ä‘á»iâ€, muối phải biết chấp nháºn hòa tan, phải biết “mất Ä‘i†cho chÃnh mình để hoá thân trong chất mặn, để hiến dâng cho Ä‘á»i hÆ°Æ¡ng vị thÆ¡m ngon, mặn nồng của quảng đại, của yêu thÆ°Æ¡ng và tha thứ …
“ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gianâ€(Mt.5:13). Äây là lá»i má»i gá»i tuyệt vá»i dà nh cho ngÆ°á»i Kitô, bởi lẽ chỉ Thiên Chúa má»›i là Ãnh Sáng (1Ga.1:5). Chỉ Äức Giêsu má»›i dám nháºn mình là Ãnh Sáng (Ga.8:12). Váºy ta muốn trở thà nh ánh sáng nhÆ° Äức Giêsu, ta phải ở gần Ngà i: gần đèn thì ta được toả sáng.
Ãnh sáng không thiên vị má»™t ai, không thÃch ngÆ°á»i nà y và cÅ©ng không chê ngÆ°á»i kia. Ãnh sáng của mặt trá»i lan tá»a khắp nÆ¡i, chiếu sáng má»i ngÆ°á»i và má»i nhà . Ãnh sáng của ngÆ°á»i Kitô cÅ©ng váºy,“ánh sáng của anh em phải ở trên cao, vượt trên má»i danh vá»ng, tiá»n tà i, lạc thú. Không phải để khoe khoang, tá»± kiêu, nhÆ°ng là để tôn vinh Cha, Äấng ngá»± trên trá»i†(Mt.5:16).
Ãnh sáng của cây nến tuy nhá» bé nhÆ°ng cÅ©ng đủ toả sáng cả má»™t căn phòng, là m cho bóng tối phải lùi bÆ°á»›c. Má»™t khi ánh sáng của ngá»n nến bừng lên, đó cÅ©ng là lúc ngá»n nến bị đốt cháy, bị tan biến Ä‘i. NgÆ°á»i Kitô cÅ©ng váºy, phải mất Ä‘i cho chÃnh mình, phải tan biến Ä‘i để “Ãnh Sáng Chúa Kitô“ được loan toả khắp nÆ¡i, khắp má»i nhà , khắp má»i tâm hồn.
Khi bị đốt cháy, ngá»n nến nháºn sức nóng từ ngá»n lá»a và cho Ä‘i ánh sáng. NgÆ°á»i Kitô trong thế giá»›i hôm nay cÅ©ng phải giống nhÆ° váºy. NhÆ°ng trong suy tÆ° thinh lặng, tôi tá»± há»i lòng mình: “Tôi Ä‘ang nháºn Ä‘iá»u gì trong cuá»™c sống hôm nay? Và tôi sẽ cho Ä‘i những gì cho ngÆ°á»i anh em xung quanh tôi?â€
***
Vì tôi là muối nhạt nên thế giới nà y vô vị.
Vì tôi là đèn hết dầu, nên thế giá»›i còn nhiá»u bóng tối.
Thế giá»›i nà y sẽ mang bá»™ mặt má»›i nếu tôi thá»±c thi lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu trong Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay: “Anh em là muối cho Ä‘á»i …Anh em là ánh sáng cho trần gian â€.
Lạy Chúa Giêsu!
Xin giúp con lắng nghe tiếng Chúa
và ná»— lá»±c thá»±c thi Lá»i Ngà i trong cuá»™c sống của con hôm nay. Amen! [Mục Lục]
10. Vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»i – Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Tiếng
Muối
Muối rất cần để bảo vệ thá»±c phẩm. Và hình ảnh ấy cÅ©ng nói đến những con ngÆ°á»i đóng vai trò giáo dục, có bổn pháºn và trách nhiệm “bảo vệ và gìn giữ†những vẻ đẹp cao quý, thiêng liêng, những giá trị đạo đức nhân phẩm để con ngÆ°á»i sống “nên ngÆ°á»iâ€, sống “cho ra ngÆ°á»i†hÆ¡n. Ca dao Việt Nam có câu: “Cá không ăn muối cá Æ°Æ¡n. Con cãi cha mẹ trăm Ä‘Æ°á»ng con hÆ°â€.
Muối là gia vị là m cho thức ăn được ngon miệng, mặn mà . Từ đó nó gợi cho con ngÆ°á»i hình ảnh tình nghÄ©a Ä‘áºm Ä‘Ã mà con ngÆ°á»i cần phải có để cuá»™c Ä‘á»i thêm đẹp, thêm ấm áp. Nếu không tình Ä‘á»i sẽ “lạt nhÆ° nÆ°á»›c ốc, bạc nhÆ¡ vôiâ€.
Ãnh Sáng
Ãnh sáng chiếu soi vạn váºt, nhỠánh sáng con ngÆ°á»i chiêm ngưỡng được vẻ đẹp cảnh váºt quanh ta.
NhỠánh sáng, con ngÆ°á»i định hÆ°á»›ng được hÆ°á»›ng Ä‘i của Ä‘á»i mình. NhỠánh sáng con ngÆ°á»i vượt qua được nguy hiểm, tiếp tục cuá»™c hà nh trình an toà n, và đến bến bá» hạnh phúc. NhÆ° ánh sáng Hải Äăng cần thiết cho những cuá»™c hà nh trình ở Äại DÆ°Æ¡ng bao la.
Ãnh sáng thiên nhiên gợi cho ta hiểu ánh sáng tâm hồn. Äôi mắt mùa lòa là m cho con ngÆ°á»i Ä‘au khổ vì sống trong tăm tối, nhÆ°ng đôi mắt tâm hồn “mùa lòa†sẽ dẫn con ngÆ°á»i đến sá»± sụp đổ hoà n toà n. Mùa Xuân thiên nhiên có thể không đến vá»›i những con ngÆ°á»i mà đôi mắt đã bị cÆ°á»›p Ä‘i ánh sáng, nhÆ°ng nếu tâm hồn hỠđã vÆ°Æ¡n lên được niá»m hạnh phúc cao cả, nếu đôi mắt tâm hồn của hỠđã nhìn xuyên thấu những giá trị cao quý của Ä‘á»i ngÆ°á»i, dù sống trong tăm tối, tâm hồn há» vẫn rá»±c sáng vá»›i muôn Ä‘iá»u hạnh phúc kỳ diệu sẽ đến trong thế giá»›i nhiệm mầu của riêng há».
Äiểm chung của muối và ánh sáng
Muối và ánh sáng Ä‘á»u Ä‘em lại sá»± an bình. Không hÆ° hao, và tránh những Ä‘iá»u xấu có thể đến.
Muối và ánh sáng Ä‘em lại cho Ä‘á»i những Ä‘iá»u tốt đẹp hÆ¡n. Mặn mà và tÆ°Æ¡i sáng.
Muối và ánh sáng Ä‘á»u chịu hao mòn. Tan biến và dần dần tá»± hủy Ä‘i tạo ra muôn thứ tốt đẹp và hữu Ãch. Những hạt muối hòa tan và mất Ä‘i để có những bữa ăn ngon. Những cây nến hao mòn và mất Ä‘i để cho Ä‘á»i ánh sáng. Mặt trá»i má»™t ngà y nà o đó cÅ©ng tắt khi nguồn năng lượng cạn kiệt.
Muối và ánh sáng Ä‘á»u thầm lặng hy sinh. Khi dùng những món ăn ngon, ngÆ°á»i ta khen thịt, cá, rau, quả…không ai khen muối. Khi ngắm cảnh đẹp, ngÆ°á»i ta khen núi, sông, hoa, lá, mây trá»i… không ai khen ánh sáng.
Vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»i
Muối thì phải mặn. Nếu muối mà không mặn thì có còn là muối không?
Ãnh sáng thì phải chiếu sáng. Nếu ánh sáng mà không chiếu sáng, thì có còn là ánh sáng không?
Môn đệ thì phải theo gương thầy. Môn đệ mà không giống thầy, thì có còn là môn đệ thầy không?
Chúa Giêsu, Thiên-Chúa-là m-ngÆ°á»i. Ngà i dà nh cả cuá»™c Ä‘á»i ở trần thế nầy để “vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»iâ€.
Vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»i nhÆ° “muối và ánh sángâ€.
Hãy nhìn và o cuá»™c Ä‘á»i của Äức Ki-tô, Äấng Cứu Thế, từ Bê-lem đến đỉnh Can-vê! Còn ai “vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»i†hÆ¡n nhÆ° thế không?
Nên môn đệ Chúa Giêsu phải là “muối†và “ánh sáng†theo gương của Thầy Chà Thánh của mình là Chúa Giêsu.
ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i (Mt.5,13).
ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian (Mt.5,14).
“Muối và ánh sáng vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»iâ€.
Và tất cả múc nguồn từ Chúa Giêsu Ki-tô.
Ngôi Lá»i đã trở nên ngÆ°á»i phà m và cÆ° ngụ giữa chúng ta. (Ga.1,14).
Lá»i Chúa là ngá»n đèn soi cho con bÆ°á»›c, là ánh sáng chỉ Ä‘Æ°á»ng con Ä‘i. (Tv 119,105).
“Muối và ánh sáng vì Ä‘á»i và cho Ä‘á»iâ€, để Ä‘á»i có Niá»m Tin, Hy Vá»ng và Vui Sống. Äể Ä‘á»i biết sống đúng ý nghÄ©a kiếp ngÆ°á»i và tìm vá» bến bá» hạnh phúc vÄ©nh cá»u trong Tình Yêu Thiên Chúa.
“ChÃnh Thầy là con Ä‘Æ°á»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống. Không ai đến được vá»›i Chúa Cha mà không qua Thầy†(Ga.14,6).
Lạy Chúa,
Xin dạy cho con,
và soi sáng cho con,
biết suy nghĩ và hà nh động,
theo thánh ý Chúa. Amen. [Mục Lục]
11. Là muối, là ánh sáng
Suy Niệm
Anh em là muối cho Ä‘á»i: má»™t định nghÄ©a tuyệt vá»i vá» ngÆ°á»i Kitô hữu.
Kitô hữu gắn liá»n vá»›i cuá»™c Ä‘á»i, hòa mình vá»›i má»i ngÆ°á»i, nhÆ° muối thấm và o thức ăn, giữ cho nó khá»i hÆ° và thêm Ä‘áºm Ä‘Ã .
Vị mặn của muối là yếu tố quan trá»ng. Mặn thuá»™c vá» bản chất của muối.
Muối nhạt chẳng đáng gá»i là muối, vì chẳng Æ°á»›p được gì.
Khi đánh mất bản chất của mình, nó cũng hoà n toà n trở nên vô dụng.
Anh em là ánh sáng cho trần gian: má»™t định nghÄ©a kinh khủng vá» ngÆ°á»i Kitô hữu, bởi lẽ chỉ Thiên Chúa má»›i là Ãnh Sáng (1Ga 1,5). Chỉ Äức Giêsu má»›i dám nháºn mình là Ãnh Sáng (Ga 8,12).
Anh em là ánh sáng vì anh em gần Thầy, gần đèn thì sáng.
Thế giá»›i hôm nay tiến bá»™ vá» khoa há»c kỹ thuáºt, nhÆ°ng lại là má»™t thế giá»›i nhạt nhẽo, mất ý nghÄ©a, má»™t thế giá»›i tối tăm và vẩn đục. Chúng ta hay phà n nà n vá» sá»± xuống cấp, suy đồi, nhÆ°ng ngÆ°á»i Kitô hữu Ãt khi nhìn nháºn phần trách nhiệm của mình trÆ°á»›c thá»±c trạng đó.
Vì tôi là muối nhạt nên thế giá»›i nà y vô vị. Vì tôi là đèn hết dầu, nên thế giá»›i còn nhiá»u bóng tối.
Thế giá»›i sẽ mang bá»™ mặt má»›i, nếu chúng tôi sống đúng định nghÄ©a của Äức Giêsu.
Khi hoà mình vá»›i Ä‘á»i, chúng ta có thể trở thà nh muối nhạt, ngá»n đèn chúng ta có thể bị hết dầu. Cần được Æ°á»›p lại bằng vị mặn của Äức Giêsu, ngá»n đèn cần được nuôi bằng dầu của NgÆ°á»i.
Phải liên tục trở lại vá»›i Äức Giêsu để đừng đánh mất bản sắc Kitô hữu của mình.
Anh em ở trong thế gian, nhưng không thuộc vỠthế gian.
Vẫn còn nhiá»u Kitô hữu, có khả năng nhÆ°ng lại rụt rè, đặt ngá»n đèn Ä‘á»i mình dÆ°á»›i thùng. Há» không dám dấn thân và o Ä‘á»i, vì sợ nguy hiểm, vì thiếu tá»± tin và o bản lãnh của mình, hay vì hiểu sai thế nà o là khiêm tốn thá»±c sá»±.
Cần có nhiá»u Kitô hữu là m băng video, viết kịch, quay phim. Cần nhiá»u ngÆ°á»i là văn nghệ sÄ©, là m nhà nghiên cứu.
Cuá»™c sống chúng ta phải tá»a sáng, qua bao Ä‘iá»u tốt đẹp, để má»i ngÆ°á»i nháºn ra Thiên Chúa là Nguồn ánh sáng và cất tiếng ngợi ca tôn vinh.
Gợi à Chia Sẻ
Bạn biết gì vá» cha Äắc Lá»™, ngÆ°á»i có công lá»›n trong việc sáng tạo chữ quốc ngữ của dân tá»™c Việt Nam?
Nhiá»u Kitô hữu đã bị biến chất khi dấn thân và o Ä‘á»i. Có cách nà o hoà mình mà không đánh mất chÃnh mình?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, tạ Æ¡n Chúa đã cho chúng con ánh sáng mặt trá»i, mặt trăng, và ánh sáng từ những nguồn năng lượng trên mặt đất.
Tạ Æ¡n Chúa vì Chúa đã gá»i chúng con là ánh sáng. Äó là vinh dá»± và cÅ©ng là má»™t trách nhiệm nặng ná».
Xin cho chúng con có khả năng đẩy lui bóng tối của háºn thù và bất công, của buồn phiá»n và thất vá»ng.
Xin cho chúng con biết gìn giữ ngá»n lá»a mà Chúa đã thắp lên trong lòng chúng con, và biết vâng theo những soi sáng của Chúa qua từng phút giây của cuá»™c sống.
Lạy Chúa Giêsu, cuá»™c chiến giữa ánh sáng và bóng tối vẫn còn tiếp diá»…n trên thế giá»›i và trong lòng chúng con. Ước gì chúng con đừng chỉ lo nguyá»n rủa bóng tối, nhÆ°ng can đảm thắp lên những ngá»n lá»a, để cả trái đất ngáºp trà n ánh sáng Chúa. [Mục Lục]
12. Muối cho Ä‘á»i – ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt
Trong những dịp cuối năm, các bản tổng kết tình hình Ä‘á»u đánh giá cao những đóng góp của Giáo há»™i đặc biệt trong lãnh vá»±c giữ gìn đạo đức xã há»™i. NÆ¡i nà o có đồng bà o Công giáo sinh sống, tệ nạn xã há»™i không có hoặc có rất Ãt. Nghe những nháºn định trên, tôi rất vui vì thấy anh chị em tÃn hữu Ä‘ang sống đúng tinh thần trở thà nh muối cho Ä‘á»i nhÆ° lá»i Chúa dạy trong bà i Tin Mừng hôm nay.
Khi nói đến muối Chúa Giêsu có ý dạy các môn đệ vỠcách thế hiện diện trong xã hội.
Äó là má»™t hiẹn diện khiêm nhÆ°á»ng
Hạt muối tháºt bé nhá». Chẳng ai chú ý tá»›i sá»± hiện diện của nó. Bên cạnh thịt, cá, rau cá», muối chỉ đóng vai phụ. NgÆ°á»i ta trÆ°ng bà y những món ăn đắt tiá»n. NgÆ°á»i ta giá»›i thiệu những món ăn cầu kỳ. Không thấy ai trÆ°ng bà y muối. Chẳng có ai giá»›i thiệu muối trong bữa tiệc lá»›n. Xét vá» giá trị kinh tế, muối chẳng đáng giá bao nhiêu. Äó là má»™t hiện diện quên mình.
Muối có đó nhÆ°ng không ai thấy muối. Không chỉ vì muối bé nhá» khiêm nhÆ°á»ng mà vì muối phải tan biến Ä‘i. Phải tan biến Ä‘i muối má»›i có tác dụng. Muối Æ°á»›p và o thịt cá mà không tan Ä‘i thì không thấm được và o thá»› thịt, thá»› cá, không giữ cho thịt tÆ°Æ¡i cá tốt được. Muối gia giảm và o cá kho, thịt rim, nÆ°á»›c canh mà không tan Ä‘i thì khi ăn phải, ngÆ°á»i ta sẽ nhăn mặt bá» Ä‘i. Chỉ khi tan biến Ä‘i, hoà tan và o thịt, cá, rau cá», muối má»›i có Ãch lợi. Muối phải hiện diện nhÆ°ng lại phải tiêu huá»· Ä‘i thì má»›i có Ãch.
Äó là má»™t hiện diện tÃch cá»±c.
Tuy bé nhá» khiêm nhÆ°á»ng và vắng mặt, nhÆ°ng hiện diện của muối là má»™t hiện diện tÃch cá»±c. TÃch cá»±c vì góp phần bảo trì thá»±c phẩm khá»i hÆ° thối, vì nâng phẩm chất món ăn. TÃch cá»±c vì là má»™t thà nh phần hầu nhÆ° không thể thiếu trong các món ăn. Tuy không thấy và không nói ra, nhÆ°ng ai cÅ©ng ngầm hiểu trong má»—i món ăn Ä‘á»u có muối.
Khi dùng muối là m hình ảnh minh hoạ, chắc chắn Chúa Giêsu cÅ©ng muốn cho các môn đệ của NgÆ°á»i có những đặc tÃnh của muối.
NgÆ°á»i muốn các môn đệ của NgÆ°á»i sống giữa nhân loại nhÆ° muối ở trong thức ăn. NgÆ°á»i muốn các môn đệ của NgÆ°á»i hiện diện tháºt kiêm nhÆ°á»ng nhÆ° những hạt muối bé nhá». NgÆ°á»i muốn các môn đệ của NgÆ°á»i hiến thân mình cho nhân loại nhÆ° những hạt muối hòa tan trong thá»±c phẩm.
NhÆ°ng để sá»± hiện diện bé nhá» khiêm nhÆ°á»ng mang yếu tố tÃch cá»±c, các môn đệ phải giữ được vị mặn của muối.
Vị mặn, đó là lòng yêu mến Chúa mặn nồng, là tình yêu tha nhân mặn mà , là sống tinh thần Tám Mối Phúc như Chúa dạy trong bà i Tin Mừng tuần trước.
Giữ được vị mặn của Phúc Âm và hiện diện âm thầm trong phục vụ quên mình, ngÆ°á»i môn đệ Chúa sẽ thá»±c sá»± góp phần bảo vệ ná»n đạo đức của xã há»™i. Dù không muốn, há» vẫn trở thà nh ánh sáng soi trần gian.
Lạy Chúa, Chúa tin tưởng con, nên đã gá»i con là muối trần gian. Xin cho lòng con yêu mến Chúa tha thiết, để Ä‘em cho Ä‘á»i hÆ°Æ¡ng vị tình yêu. Amen.
KIỂM ÄIỂM ÄỜI Sá»NG
1- Bạn nghĩ gì vỠhình ảnh hạt muối?
2- Là m muối, dễ hay khó?
3- Bạn đã bao giá» cảm thấy niá»m vui được chìm Ä‘i để anh em được nổi nang chÆ°a? [Mục Lục]
13. Có can đảm sống trung thá»±c theo con ngÆ°á»i mình
(TrÃch từ ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’ – Achille Degeest)
Chân lý, nhất là chân lý do đức tin mang tá»›i, là muối và ánh sáng. Chân lý, tá»± nó, không thể nên lạt lẽo và tối má». NhÆ°ng thá»±c tế thì chân lý trở nên “khả giác†khi Ä‘i và o trà khôn và cõi lòng con ngÆ°á»i. ChÃnh những con ngÆ°á»i mang chân lý và đức tin, là muối và ánh sáng gian trần. Bởi vì nhà ở của chân lý và đức tin là con ngÆ°á»i vá»›i tất cả sá»± phức tạp của nó, bản năng, sở thÃch của nó, cho nên sá»± biến chất lạt lẽo và tình cảnh bị bóp nghẹt vẫn là những mối Ä‘e doạ thÆ°á»ng xuyên. Chúa nói vá»›i môn đệ rằng há» là muối và ánh sáng mà không để cho bị lạt lẽo và che má» Ä‘i.
Muối được dùng nhiá»u trong các nghi thức tôn giáo, hẳn là vì nó chữa là nh, không bị hÆ° thối, vì nó cho hÆ°Æ¡ng vị. Sách Lêvi (2,13) nói đến muối của Giao Ước để chỉ rằng Giao Ước phải bá»n vững, không thể hÆ° há»ng. Tiên tri Êlisê “tẩy sạch†má»™t giòng suối bằng cách bá» và o muối và o. (2V 2,21). Ãnh sáng là để soi chiếu. Äể rá»i chiếu, ánh sáng chỉ cần là ánh sáng. Bà i Phúc Âm nói tá»›i cái thùng, có lẽ gợi lại tục lệ của mấy ngÆ°á»i nghèo thÆ°á»ng đặt đèn trên má»™t cái thúng láºt ngược. Nếu lấy thùng chụp đèn lại, ngÆ°á»i ta giam hãm ánh sáng và là m nó phải tắt.
- Äể suy niệm, chúng ta sẽ hiểu muối và ánh sáng nhÆ° những biểu tượng của ngÆ°á»i Kitô hữu.
1) NgÆ°á»i Kitô hữu phải là muối thế gian. Ngà y nay hÆ¡n bao giá» Giáo Há»™i phải thâm nháºp và o ná»n văn minh vá»›i những giá trị của đức tin, hầu cho thế gian khá»i tan rã và thoái hoá trong bạo lá»±c. NgÆ°á»i ta nói nhiá»u đến thuyết duy váºt, thuyết duy sắc dục… Lắm ngÆ°á»i quảng đại chiến đấu cho má»™t thế giá»›i công bình hÆ¡n, nhÆ°ng không biết bên kia cái cùng Ä‘Ãch há» theo Ä‘uổi còn có gì… Nếu bị bá» mặc cho mình, thì thế giá»›i sẽ nên hủ bại. NgÆ°á»i Kitô hữu phải là m chứng vá» phẩm giá, và số mệnh con ngÆ°á»i, để góp phần cứu vá»›t thế gian. Trong tất cả Ä‘á»i sống xã há»™i, gia đình, nghá» nghiệp, chÃnh trị kinh tế, há» phải nghÄ© tưởng và hà nh Ä‘á»™ng theo nhÆ° lòng tin nÆ¡i Äức Giêsu Kitô soi sáng thúc đẩy há». Nếu không có can đảm là m nhÆ° thế, nếu trở nên lạt lẽo, thì nó sẽ không chu toà n sứ mệnh và thế gian có thể lôi kéo há» và o sá»± ghê tởm. Bị ném ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta dà y đạp dÆ°á»›i chân. Phúc Âm nói thế.
2) NgÆ°á»i Kitô hữu phải là ánh sáng gian trần. Vấn Ä‘á» không phải là phô trÆ°Æ¡ng mình ra. Những cÅ©ng là ánh sáng soi chiêu vì nó là nó, thì ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng phải toả ánh sáng Tin Mừng bằng cách là ngÆ°á»i Kitô hữu Ä‘Ãch thá»±c, thế thôi. Má»™t Ä‘iểm đáng cho ta lÆ°u ý. Khi hoạt Ä‘á»™ng vá»›i tÆ° cách Kitô hữu, có nên che dấu “sá»± quy chiếu†của mình vá» Chúa Kitô và đặc nó dÆ°á»›i thùng hay không? Nói cách khác, ánh sáng mà ngÆ°á»i tin Chúa mang trong mình không phải loan báo Äức Giêsu Kitô hay sao? Trả lá»i thá»±c tế cho câu há»i nà y không Ä‘Æ¡n giản đâu. Dù sao, theo Phúc Âm dạy thì hà nh Ä‘á»™ng được thá»±c hiện trong ánh sáng, phải dẫn Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i tá»›i chá»— ngợi khen Cha trên trá»i. [Mục Lục]
14. Suy niệm của Lm Stêphanô Bùi Thượng Lưu
Bà i Tin Mừng Chúa nháºt thứ 5 mùa thÆ°á»ng niên theo thánh sá» Matthêu gồm hai ý tưởng chÃnh yếu: môn đệ Chúa Kitô là "Muối cho Ä‘á»i" và "Ãnh sáng cho trần gian". Trong bà i suy niệm nà y, chỉ xin được ngẫm suy vá» muối.
Ngay từ tấm bé, ai trong chúng ta cũng thuộc nằm lòng câu tục ngữ Việt Nam:
"Cá không ăn muối cá ươn.
Con cưỡng cha mẹ trăm Ä‘Æ°á»ng con hÆ°".
Ông bà tổ tiên mình đã dùng kiểu nói và von dá»… hiểu để dáºy con cháu những bà i há»c đạo đức luân lý cụ thể. Qua câu tục ngữ đó, ai trong chúng ta cÅ©ng hiểu rằng chất mặn của muối Æ°á»›p cá cho khá»i Æ°Æ¡n khá»i thối. Muối ở đây là lòng kÃnh thảo cha mẹ, biết vâng lá»i, biết nghe và sống theo những lá»i dáºy bảo của các báºc sinh thà nh. Những lá»i dạy bảo của cha của mẹ là khuôn và ng thÆ°á»›c ngá»c, giúp cho con cái trưởng thà nh khôn lá»›n, để trở thà nh ngÆ°á»i có Ãch cho gia đình xã há»™i mai sau. Äứa con nà o bá» ngoà i tai lá»i cha mẹ khuyên răn, chắc sẽ khó tránh khá»i tÃnh hÆ° táºt xấu.
Muối còn là gia vị cần thiết cho sá»± sống: muối mang lại dinh dưỡng cÆ¡ thể và bảo vệ sức khoẻ. Nấu nÆ°á»›ng mà không có "mắm muối", đồ ăn sẽ nhạt nhẽo, không mặn mà . Trong Ä‘á»i sống vợ chồng, muối là tượng trÆ°ng cho những gì thắm thiết "mặn nồng", nhỠđó đôi vợ chồng gắn bó chung thủy vá»›i nhau đến "đầu bạc răng long":
"Tay bưng đĩa muối chấm gừng,
Gừng cay muối mặn xin đừng bỠnhau."
Chúa Giêsu cÅ©ng dùng hình ảnh cụ thể của muối để giáo huấn các môn đệ. Äa số các Ông là dân thuyá»n chà i, sinh sống bằng kéo chà i thả lÆ°á»›i, trÆ°á»›c khi bá» "má»i sá»±" mà theo Chúa, để trở thà nh "những kẻ chà i ngÆ°á»i". HÆ¡n ai hết, các Ông hiểu ngay Chúa Giêsu muốn dáºy các ông gì khi Ngà i nói: "ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. NhÆ°ng muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp thôi."
Qua lá»i của Chúa Giêsu, các môn đệ hiểu rất rõ rằng: hỠđược má»i gá»i là "muối" cho Ä‘á»i. Bản chất của muối là mặn. Giá trị của muối cÅ©ng là chất mặn. Bên bá» hồ Galilê hay bên hồ Giênêgiarét xÆ°a, đã nhiá»u lần chÃnh các ông đã dùng muối để Æ°á»›p cá trên thuyá»n. Nay giữa cuá»™c Ä‘á»i bon chen, đầy sa Ä‘á»a, môn đệ Chúa Giêsu phải là "muối" Æ°á»›p mặn thế gian, là m cho Ä‘á»i khá»i Æ°Æ¡n, khá»i thối. Theo lối giải thÃch của thánh sá» Matthêu, các môn đệ phải là "muối cho Ä‘á»i" (Mt 5:13), nghÄ©a là phải gìn giữ và là m cho thế gian thêm mặn nồng trong giao Æ°á»›c vá»›i Thiên Chúa. Nếu không "nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp thôi" (Lc 14:35).
Bản chất của muối là mặn. Bản chất của ngÆ°á»i môn đệ Chúa là được Chúa kêu gá»i lên thánh, để "thánh hoá" bản thân, gia đình và xã há»™i. Trong Bà tÃch Thánh tẩy xÆ°a kia, có nghi thức linh mục cho em bé hoặc ngÆ°á»i tân tòng nếm chút muối. Vì muối được ghi nháºn trong Cá»±u Ước nhÆ° "muối giao Æ°á»›c của Thiên Chúa" và Muối có công dụng thanh tẩy, cÅ©ng nhÆ° ngôn sứ Êlisê đã dùng muối để tẩy rá»a "nÆ°á»›c Ä‘á»™c" (2 V 2:19-22), vì thế, xát muối và o trẻ con (Ez 16:4), là dấu chỉ ngÆ°á»i Kitô hữu được kêu gá»i nên thánh, để "thánh hóa" Ä‘á»i.
Trong Tân Ước, muối còn là hình ảnh của sá»± khôn ngoan và sá»± tinh ròng vá» luân lý. Äó là điá»u Äức Giêsu chỠđợi nÆ¡i ngÆ°á»i môn đệ (c.13). Nếu muốn "muối" Ä‘á»i khá»i Æ°Æ¡n khá»i thối, ngÆ°á»i Kitô hữu phải nhất quyết từ bá» "tá»™i lá»—i", cải chừa tÃnh mê, để mặc lấy sá»± công chÃnh, tức là mặc lấy chÃnh Chúa Kitô, Äấng là "ÄÆ°á»ng, Sá»± Tháºt và Sá»± Sống". Là m sao có thể "Æ°á»›p cho Ä‘á»i khá»i hÆ° thối" khi chÃnh mình không phải là "muối mặn". Cha mẹ là m sao dạy bảo được con cái: "Cá không ăn muối cá Æ°Æ¡n, Con cưỡng cha mẹ trăm Ä‘Æ°á»ng con hÆ°", khi chÃnh Ä‘á»i sống của cha của mẹ chẳng gÆ°Æ¡ng mẫu gì! Vợ chồng công giáo mà "chồng ăn chả, vợ ăn nem", tối ngà y chỉ lo là m giầu, cãi vã nhau nhÆ° cÆ¡m bữa, thì là m sao Æ°á»›p cho tình yêu lứa đôi khá»i hÆ° thối. Trong Tin mừng theo thánh sá» Marcô (Mc 9:50), Äức Giêsu cÅ©ng dạy: "Muối là cái gì tốt. NhÆ°ng muối mà hết mặn, thì anh em sẽ lấy gì Æ°á»›p cho mặn lại? Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em và sống hòa thuáºn vá»›i nhau." Ở đây muối chÃnh là những giá»t mồ hôi và lao công xây đắp cuá»™c sống, những hy sinh và từ bá» mình để duy trì mối hòa thuáºn thÆ°Æ¡ng yêu (x Lc 14:34tt). Thánh Phaolô má»i gá»i các tÃn hữu "lá»i nói phải Ä‘i đôi vá»›i việc là m": "Chá»› gì ngôn ngữ anh em luôn dịu dà ng, Æ°á»›p đầy muối mặn để biết trả lá»i hợp vá»›i má»i ngÆ°á»i".
Câu chuyện "Những Lá» Äá»±ng Muối Tiêu" sau đây, trÃch từ "những câu chuyện tu đức hằng ngà y" của chÆ°Æ¡ng trình phát thanh Việt ngữ Ä‘Ã i Chân lý phải là m má»—i tÃn hữu Chúa Kitô phải bóp trán suy nghÄ©:
SÆ°u tầm là má»™t giải trà rất phổ thông hiện nay. NgÆ°á»i ta sÆ°u tầm tem, nhãn hiệu, lon bia, chai lá», sách quý... và lâu lâu Ä‘em triển lãm.
Tại má»™t nhà thá» ná» tại Chicago bên Hoa Kỳ, trong má»™t cuá»™c triển lãm các váºt sÆ°u tầm, ngÆ°á»i ta thấy có cả má»™t khu dùng để triển lãm các lá» Ä‘á»±ng muối tiêu. Má»™t ông khách ná» vừa bÆ°á»›c và o, sau khi mua má»™t cái bánh Hamburger ở của và o, đã vá»™i vã Ä‘i má»™t vòng quan sát. Khi tá»›i khu triển lãm các lá» Ä‘á»±ng muối tiêu, ông má»›i sá»±c nhá»› ra cái Hamburger của mình nhạt quá. Thế là ông đã cầm lấy má»™t lá» muối và xốc nhiá»u lần. NhÆ°ng xốc đến lá» thứ mÆ°á»i hai mà ông vẫn chÆ°a thấy muối. Ông Ä‘Ã nh phải trở lại cá»a xin ngÆ°á»i bán hà ng cho Ãt muối và phà n nà n: "Gần hai trăm cái lá» muối thế kia mà không có lấy má»™t há»™t muối".
Äó là hình ảnh của cuá»™c Ä‘á»i Kitô chúng ta. Mang lấy danh hiệu là muối đất, nhÆ°ng lắn lúc chúng ta chỉ là những lá» trống không. Muối dùng để Æ°á»›p đồ ăn cho khá»i Æ°Æ¡n thối. Muối dùng để sát trùng, chữa những vết thÆ°Æ¡ng. Muối dùng để nêm cho thức ăn được thêm Ä‘áºm Ä‘Ã ...
Trong má»™t xã há»™i Ä‘ang thối rữa vì những tệ Ä‘oan, ngÆ°á»i Kitô cần phải là muối để thanh tẩy và đem lại cho cuá»™c sống thêm Ä‘áºm Ä‘Ã hÆ°Æ¡ng vị. Má»™t lá»i nói, má»™t hà nh Ä‘á»™ng của chúng ta, nếu có chút muối của Äức Tin, Äức Ãi sẽ mang lại cho những ngÆ°á»i xung quanh niá»m vui và sức sống. [Mục Lục]
15. Chiếu ánh sáng của chúng ta khi cần.
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’ - Charles E. Miller)
Trong má»™t cuá»™c phá»ng vấn Äức Giáo Hoà ng Gioan Phaolô II, má»™t phóng viên đã há»i ngà i: “Äức Thánh Cha cầu nguyện cho những ai và cho Ä‘iá»u gì?†Äức Thánh Cha trả lá»i bằng việc trÃch dẫn Ä‘oạn văn mở đầu trong Hiến Chế vá» Giáo Há»™i trong thế giá»›i ngà y nay của Công đồng Vatican II. Äoạn văn ấy nhÆ° sau: “Sá»± vui mừng và hy vá»ng, Ä‘au buồn và lo âu của con ngÆ°á»i thá»i đại nà y, đặc biệt là những ngÆ°á»i nghèo hay những ngÆ°á»i bị bách hại, cách nà o đó là niá»m vui và hy vá»ng, Ä‘au buồn và lo âu của những ngÆ°á»i theo Chúa Kitô†(BÆ°á»›c qua ngưỡng cá»a hy vá»ng, số 20).
Tháºt ra Äức Thánh Cha đã trả lá»i câu há»i không chỉ nhÆ° ngà i là má»™t Giáo Hoà ng mà vá»›i tÆ° cách là má»™t ngÆ°á»i Công giáo, má»™t ngÆ°á»i theo Chúa Kitô, giống nhÆ° má»i ngÆ°á»i chúng ta. Chắc chắn những lá»i cầu nguyện của Äức Thánh Cha cÅ©ng sẽ là của chúng ta nữa. DÄ© nhiên cầu nguyện phải dẫn tá»›i hà nh Ä‘á»™ng và hà nh Ä‘á»™ng tÆ°Æ¡ng quan vá»›i tha nhân nữa.
Biến lá»i cầu nguyện thà nh hà nh Ä‘á»™ng là giáo huấn của tiên tri Isaia trong Thánh Lá»… hôm nay: “Hãy chia bánh vá»›i ngÆ°á»i đói, cung cấp chá»— cÆ° trú cho kẻ bị áp bức và không nhà . Mặc quần áo cho kẻ mình trần khi thấy há», đừng xoay lÆ°ng lại vá»›i những khốn khổ Ä‘ang xảy raâ€. Những lá»i cảm Ä‘á»™ng nà y muốn nói tá»›i những ngÆ°á»i Do Thái bị lÆ°u Ä‘Ã y, há» trở vá» sau khi thoát ách nô lệ ở Babylon. Há» tìm thấy quê hÆ°Æ¡ng hỠđã bị xâm chiếm bởi má»™t dân tá»™c khác, má»™t dân không chia sẻ cùng má»™t tôn giáo hay ná»n luân lý của há». Há» cảm thấy mình nhÆ° là má»™t dân tá»™c thiểu số trong má»™t khu vá»±c thù địch.
Chúng ta không giống nhÆ° há» nÆ¡i xã há»™i của chúng ta, những ngÆ°á»i Công Giáo không phải là má»™t nhóm ngÆ°á»i thiểu số, nhÆ°ng má»™t số ngÆ°á»i Ä‘ang lá»›n dần lên chung quanh chúng ta có vẻ nhÆ° trái tim há» bị xÆ¡ cứng trÆ°á»›c những nhu cầu của ngÆ°á»i anh em, và dụ nhÆ° những ngÆ°á»i đói khát, những dân nháºp cÆ°, những ngÆ°á»i không nhà , những ngÆ°á»i nháºn trợ cấp xã há»™i. Các nhu cầu giúp đỡ sẵn sà ng bị loại bá» nhÆ° là việc vô giá trị và không đáng được phục vụ. Ở má»™t số nÆ¡i, tinh thần nà y đã thay thế cho sá»± thÆ°Æ¡ng xót. Những ngÆ°á»i Công Giáo chúng ta không thoát khá»i ảnh hưởng của những biến chứng nà y. Äôi khi những hiệu quả thì rất tinh tế mà chúng ta không hỠý thức đên chúng.
Ngà y nay, má»™t số ngÆ°á»i nghèo khổ và thÃch cuá»™n mình nằm nÆ¡i góc tối, nÆ¡i đó há» không bị nhìn thấy. NhÆ°ng Chúa Giêsu đã dạy chúng ta rằng chúng ta phải chiếu sáng sá»± tốt là nh của chúng ta trên những ngÆ°á»i có nhu cầu để há» không bị quên lãng, tiên tri Isaia đã giúp chúng ta hiểu những gì Chúa Giêsu muốn nói bằng việc nói vá»›i chúng ta: “Nếu các ngÆ°á»i rá»i khá»i nÆ¡i áp bức, sá»± kết án gian dối và những bà i giảng ác tâm, nếu các ngÆ°Æ¡i cho những kẻ đó bánh ăn, an ủi những kẻ Æ°u phiá»n, thì ánh sáng sẽ bùng lên ngay giữa nÆ¡i tối tăm của các ngÆ°Æ¡iâ€.
Chúng ta có thể cần tá»± nhủ phải trở lại vá»›i lối suy nghÄ© của ngÆ°á»i Công Giáo và hà nh Ä‘á»™ng theo Äức Kitô, những ngÆ°á»i mà niá»m vui hay những Ä‘au thÆ°Æ¡ng, nhu cầu và những lo âu của há» trong thá»i đại nà y, đặc biệt là của những ngÆ°á»i nghèo khó hoặc những ngÆ°á»i Ä‘au khổ là những ngÆ°á»i có liên quan đến chúng ta.
Tháºt ra, tất cả chúng ta Ä‘á»u có những nhu cầu lá»›n lao, không có mức Ä‘á»™ tà i chánh nà o có thể đáp ứng cho đủ cả. Chúng ta cần Thiên Chúa và ân sủng của NgÆ°á»i. Thiên Chúa không há» quay mặt Ä‘i khá»i chúng ta. NgÆ°á»i hằng nhìn xem chúng ta và đáp trả những lá»i cầu xin của chúng ta cách quảng đại, đặc biệt là lá»i cầu trong Thánh Lá»…. NgÆ°á»i gá»i chúng ta ra khá»i tình trạng không nhà của thế giá»›i trần tục để và o trong nhà của NgÆ°á»i là Giáo Há»™i. Ở đây, NgÆ°á»i tiếp đón chúng ta bằng những lá»i êm dịu và yêu thÆ°Æ¡ng trong Thánh Kinh, nuôi dưỡng chúng ta bằng Thịt và Máu Con của NgÆ°á»i. Có phải chúng ta xứng đáng vá»›i tất cả chuyện đó chứ? Chúng ta là m gì để xứng đáng vá»›i Ä‘iá»u đó? Chắc chắn những hồng ân quảng đại của Thiên Chúa hằng ban xuống trên chúng ta, sẽ khiến chúng ta Ä‘i theo sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Äức Thánh Cha và là m cho những nhu cầu của tha nhân tháºt sá»± trở nên của chÃnh mình. [Mục Lục]
16. Ãnh sáng và bóng tối
Ngà y kia, các môn đệ của thầy HaxiÄ‘ich bên Ấn Äá»™ đến than phiá»n vá»›i thầy vỠảnh hưởng xấu của ma quá»· trên thế gian. Há» há»i thầy phải là m thế nà o để có thể xua Ä‘uổi ma quá»·?
Thầy HaxiÄ‘ich Ä‘á» nghị trÆ°á»›c hết hãy lấy chổi bắt đầu quét bóng tối khá»i căn phòng nhá» dÆ°á»›i hầm. Các môn sinh ngạc nhiên trÆ°á»›c lá»i dạy bảo đó. NhÆ°ng há» cÅ©ng Ä‘Ã nh lòng vâng theo.
Sau nhiá»u giá» mệt nhoà i, mồ hôi nhá»… nhãi, nhÆ°ng há» vẫn không Ä‘uổi được bóng tối ra khá»i căn phòng nhá».
Thầy HaxiÄ‘ich bảo các môn sinh lấy gáºy Ä‘áºp bóng tối để Ä‘uổi ma quá»· ra khá»i phòng. NhÆ°ng vẫn uổng công vô Ãch. Lần thứ ba, thầy bảo các môn sinh hãy xuống hầm gà o thét nguyá»n rủa bóng tối. HỠđã khan cổ, mất tiếng mà vẫn không sáng thêm được chút nà o.
Sau cùng thầy bảo các môn sinh:
- Hỡi các con, má»—i ngÆ°á»i trong các con hãy Ä‘Æ°Æ¡ng đầu vá»›i thách đố của bóng tối bằng cách đốt lên má»™t cây nến.
Há» thi hà nh theo lá»i thầy. Và kìa, láºp tức bóng tối đã bị Ä‘uổi Ä‘i. căn hầm tối tăm lạnh lẽo bá»—ng trở nên sáng rá»±c và ấm cúng.
Anh chị em thân mến,
Văn sÄ© Locke, ngÆ°á»i Anh, cÅ©ng nói: “Thà báºt lên má»™t que diêm còn hÆ¡n ngồi nguyá»n rủa bóng tốiâ€. Và trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã khẳng định: “ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i, là ánh sáng cho ngÆ°á»iâ€.
Bóng tối của tà thần vây phủ khắp nÆ¡i bằng nhiá»u hình thức: gian dối, háºn thù, chiến tranh, bất công, bóc lá»™t, tệ nạn xã há»™i, sách báo tranh ảnh đồi truỵ… NgÆ°á»i ta đã tốn biết bao công sức, đổ biết bao mồ hôi, đã quá mệt má»i. Tất cả hầu nhÆ° đã không được gì. Bóng tối vẫn là bóng tối vây phủ con ngÆ°á»i. Ngoà i ánh sáng ra, có gì xua Ä‘uổi được bóng tối? Ná»— lá»±c trong bóng tối thì bóng tối vẫn cứ tối mãi. Cần phải khÆ¡i dáºy nguồn sáng. Má»—i con ngÆ°á»i là má»™t cây đèn, cần phải được thắp sáng lên. Má»—i ngÆ°á»i cần phải tá»± mình thắp sáng lên cây đèn của mình. Má»™t ngá»n đèn cháy sáng, rồi hai, rồi ba, rồi hà ng trăm, hà ng ngà n ngá»n đèn cháy sáng, thế giá»›i tối tăm nà y sẽ bá»›t tối Ä‘i. Tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u thắp sáng ngá»n đèn của mình, cuá»™c Ä‘á»i nà y sẽ sáng rá»±c lên nguồn sống má»›i, vui tÆ°Æ¡i và ấm cúng biết chừng nà o?
Tuy nhiên, thÆ°a anh chị em, có ngÆ°á»i đã tá»± há»i: “Tại sao tôi lại phải là muối cho Ä‘á»i và ánh sáng cho ngÆ°á»i?â€. Tôi chỉ muốn sống bình thÆ°á»ng nhÆ° má»i ngÆ°á»i, muốn Ä‘i lẫn và o đám đông chứ không muốn Ä‘i đầu nhÆ° má»™t ngÆ°á»i lãnh đạo. Tôi không muốn chÆ¡i nổi, không muốn chÆ°á»ng mặt ra cho má»i ngÆ°á»i nhìn và o nhÆ° ngá»n đèn trên giá hay ngá»n đèn Ä‘Æ°á»ng trên cao nÆ¡i góc phố. Trở thà nh muối, thà nh ánh sáng có lẽ là nhiệm vụ của linh mục, tu sÄ© hãy má»™t số ngÆ°á»i đặc biệt nà o đó chứ không phải là tôi.
Chúng ta được quyá»n tá»± há»i nhÆ° thế khi ý thức mình chỉ là con ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, yếu Ä‘uối nhÆ° má»i ngÆ°á»i. NhÆ°ng Chúa Giêsu hôm nay không muốn chúng ta từ chối nhiệm vụ nà y, khi Ngà i nói: “ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i, là ánh sáng cho ngÆ°á»iâ€. NgÆ°á»i Kitô hữu là muối cho Ä‘á»i, là ánh sáng cho trần gian, không có nghÄ©a là phải có thái Ä‘á»™ cha chú, lên mặt dạy Ä‘á»i, tá»± phụ phô trÆ°Æ¡ng quảng cáo nhÆ° kiểu bá»n Biệt phái Pharisêu giả hình. Trái lại, là muối, là ánh sáng, ngÆ°á»i Kitô hữu phải có cung cách khiêm tốn, tan biến, lắng chìm giữa lòng Ä‘á»i, nhÆ° hạt muối thấm và o thức ăn, nhÆ° ánh sáng chan hoà trong không khÃ, và có nhÆ° thế thì món ăn má»›i thêm Ä‘áºm Ä‘Ã , không gian má»›i xinh đẹp, tÆ°Æ¡i vui.
Lẽ tất nhiên, muối phải luôn mặn từ bên trong, và đèn phải chiếu sáng từ trên cao. Bằng không, chúng sẽ trở thà nh đồ vô dụng, đồ phế thải, bá» Ä‘i… Váºy, ngÆ°á»i Kitô hữu phải luôn sống đức tin của mình, phải thá»±c thi Tin Mừng của Chúa Kitô ngay giữa các môi trÆ°á»ng mình Ä‘ang sinh sống hằng ngà y. Trái lại, nếu sống bê tha, bất công, gian ác, thì sẽ trở thà nh bóng tối, sẽ bôi nhá» khuôn mặt của Chúa Kitô, của Giáo Há»™i: Muối đã biến chất, nhạt nhẽo, vô vị. Äèn đã cạn dầu, tắt ngúm, đứt bóng, còn Ãch gì?
Ngôn sứ Isaia trong Bà i Ä‘á»c 1 hôm nay đã kê khai cách tỉ mỉ những việc cần là m để cho “ánh sáng chúng ta bừng lên trong bóng tối và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà yâ€, đó là hãy chia cÆ¡m, sẻ áo cho ngÆ°á»i đói rách, tiếp nháºn ngÆ°á»i không cá»a không nhà . Äó là loại bá» những xiá»ng xÃch bất công, cá» chỉ hăm doạ, lá»i nói xấu (x. Bà i Ä‘á»c 1). Chúa đã ban cho chúng ta thá»i giá», sức lá»±c và phÆ°Æ¡ng tiện đủ để chúng ta Æ°á»›p mặn và soi sáng, nhÆ°ng nhiá»u ngÆ°á»i chúng ta bá» quên, không sá» dụng những ân huệ nà y.
Anh chị em thân mến, hơn ai hết, Kitô hữu chúng ta phải là những cây đèn đặt trên giá đèn để xua tan bóng tối và chiếu sáng cả nhà . Căn nhà thế giới, căn nhà Giáo Hội, căn nhà của mỗi gia đình chúng ta cần thứ ánh sáng ấy biết bao!
Là môn đệ chân chÃnh của Chúa Kitô, chúng ta không thể quên lá»i Ngà i đã quả quyết: “ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i, là ánh sáng cho ngÆ°á»iâ€. Xác tÃn và o Lá»i Chúa, chúng ta sẽ gắng công dùng má»i khả năng tá»± nhiên và siêu nhiên Chúa ban để Æ°á»›p mặn Ä‘á»i, để toả sáng cho má»i ngÆ°á»i bằng má»™t cuá»™c sống thánh thiện xứng đáng vá»›i tÆ° cách là những ngÆ°á»i con của Cha trên trá»i.
Nếu má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘á»u thấm nháºp chất mặn của Tin Mừng và phản chiếu ánh sáng của Chúa Kitô, thì thế giá»›i nà y là m sao còn bóng tối, cuá»™c Ä‘á»i nà y là m sao không rá»±c sáng lên hy vá»ng và nguồn vui sống? Äược Lá»i Chúa soi sáng, được Thánh Thể bồi dưỡng, chúng ta hãy sống gắn bó vá»›i Chúa, thấm nháºp tinh thần của Ngà i để rồi hoà n thà nh sứ mạng Chúa đã trao phó cho chúng ta hôm nay, đó là là m muối cho Ä‘á»i, là m ánh sáng cho ngÆ°á»i. [Mục Lục]
17. Suy niệm của Lm. Phaolô Trịnh Duy Ri
Khi ngÆ°á»i ta há»i ông Gandhi, má»™t ngÆ°á»i rất nổi tiếng đấu tranh dà nh Ä‘á»™c láºp cho dân tá»™c Ấn-Ä‘á»™, vá» việc phải là m thế nà o để cho ngà y cà ng có nhiá»u ngÆ°á»i biết chấp nháºn và tuân giữ giáo lý khôn ngoan của Chúa, ông đã trả lá»i: “Các bạn hãy nghÄ© vá» bà quyết của những bông hồng. Má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u thÃch chúng vì ngoà i vẻ đẹp và mà u sắc sặc sỡ, hoa còn tá»a má»™t mùi thÆ¡m kỳ diệu. Váºy, các bạn hãy “tá»a hÆ°Æ¡ng thÆ¡mâ€. Không chỉ tá»a hÆ°Æ¡ng thÆ¡m mà thôi, Lá»i Chúa hôm nay nhắn nhủ chúng ta hãy là muối đất và ánh sáng cho thế gian.
Là muối đất, vì muối mang lại hÆ°Æ¡ng vị cho thức ăn, giữ cho thá»±c phẩm khá»i hÆ° thối hoặc sát trùng chữa là nh những gì hÆ° hại… thì cách sống của chúng ta cÅ©ng phải có tác dụng tÆ°Æ¡ng tá»± vá»›i xã há»™i, nghÄ©a là phải nói năng, cÆ° xá», hà nh Ä‘á»™ng thế nà o để cứu chữa thế gian nà y khá»i những gì xấu xa, khá»i hÆ° thối vì tá»™i lá»—i và ngà y cà ng trở nên tốt đẹp hÆ¡n.
Là ánh sáng cho Ä‘á»i vì nhiệm vụ của ánh sáng là soi chiếu đêm Ä‘en. CÅ©ng giống nhÆ° Chúa Kitô là Ãnh sáng thế gian, chÅ©ng ta phải trở nên đèn sáng, những hÆ°á»›ng đạo soi Ä‘Æ°á»ng chỉ lối cho má»i ngÆ°á»i khá»i tối tăm lầm lạc để biết tìm đến quê trá»i, tìm đến vá»›i Chúa là nguồn sống muôn Ä‘á»i.
Khi dạy chúng ta phải trở nên muối Æ°á»›p thế gian, Chúa Giêsu đã muốn chỉ vẽ cho chúng ta má»™t thái Ä‘á»™ sống cụ thể nhằm áp dụng tinh thần 8 mối phúc tháºt và o cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. NhÆ° váºy, chúng ta có sứ mệnh cứu vá»›t loà i ngÆ°á»i khá»i cảnh sa Ä‘á»a tối tăm và có bổn pháºn luôn là muối mặn và là ánh sáng cho Ä‘á»i.
Nói má»™t cách khác, để giữ mãi vị mặn của muối và ánh sáng của đèn, chúng ta phải từ bá» những gì là tá»™i lá»—i xấu xa và thá»±c hà nh các nhân đức nhÆ° thÆ°Æ¡ng xót, từ bi, nhân háºu, công bình, quảng đại và bác ái vá»›i má»i ngÆ°á»i nhÆ° được mô tả trong bà i Ä‘á»c I mà chúng ta vừa nghe.
Khi biết sống đạo giữa Ä‘á»i nhÆ° thế, chứ không phải chỉ trong 4 bức tÆ°á»ng của nhà thá», chúng ta trở thà nh muối đất đèn Ä‘á»i và phản ảnh được tấm lòng đầy yêu thÆ°Æ¡ng nhân háºu của Chúa chúng ta. Äược nhÆ° thế, sá»± sáng của chúng ta má»›i “bừng lên trong bóng tối và tá» rạng nhÆ° hừng đôngâ€. Khi nhìn và o những việc là nh công bình bác ái chúng ta là m, ngÆ°á»i khác sẽ có cảm tình vá»›i đạo Chúa và sẽ tin thá» Chúa vá»›i chúng ta.
NgÆ°á»i ta kể rằng thá»i xÆ°a má»—i lần ra khá»i nhà trong đêm tối, ngÆ°á»i Nháºt thÆ°á»ng dùng những chiếc lồng đèn. Có má»™t ngÆ°á»i mù nhá»› Ä‘Æ°á»ng rất giá»i, anh ta có thể Ä‘i trong đêm tối chỉ vá»›i cây gáºy mà không cần dùng đến đèn. Äêm kia, anh ta đến thăm nhà má»™t ngÆ°á»i bạn. Khi trở vá», thấy anh Ä‘i tay không, ngÆ°á»i bạn má»›i lấy má»™t chiếc lồng đèn trao cho anh, nhÆ°ng ngÆ°á»i mù từ chối và nói: “Äối vá»›i tôi thì cầm chiếc lồng đèn để là m gì vì bóng đêm hay ánh sáng Ä‘á»u nhÆ° nhauâ€.
NgÆ°á»i bạn trả lá»i: “Tôi vẫn biết nhÆ° thế, nhÆ°ng nếu anh không cầm đèn trong tay, kẻ khác sẽ không thấy anh và nhÆ° váºy há» có thể đụng và o anhâ€.
Nghe thế, ngÆ°á»i mù Ä‘Ã nh cầm lấy lồng đèn ra vá», nhÆ°ng Ä‘i được má»™t Ä‘oạn Ä‘Æ°á»ng, bất ngá» anh bị má»™t ngÆ°á»i khác tông và o. Tức giáºn quá Ä‘á»—i, anh quát tháo inh á»i: “Bá»™ Ä‘ui hay sao? Không thấy chiếc đèn tôi Ä‘ang cầm hay sao?â€.
NgÆ°á»i kia má»›i xin lá»—i và phân trần: “Ông Æ¡i, đúng là ông Ä‘ang cầm chiếc lồng đèn, nhÆ°ng ngá»n nến bên trong đã tắt từ lúc nà o rồi!â€.
Vì thế, nếu cuá»™c sống đạo của chúng ta không chiếu sáng bằng má»™t đức tin vững mạnh và bằng những việc là nh cụ thể là bác ái yêu thÆ°Æ¡ng thì chằng khác nà o má»™t ngá»n nến đã tắt ngúm trong chiếc lồng đèn và có thể sẽ gặp tai há»a. Tai há»a cho tha nhân, cho đạo Chúa và còn là tai há»a cho chÃnh bản thân chúng ta. Tha nhân mất Ä‘i má»™t Ä‘iểm tá»±a cho cuá»™c sống, Giáo há»™i Chúa mất Ä‘i những vẻ đẹp sáng ngá»i, mà chÃnh chúng ta cÅ©ng tá»± Ä‘Ã y Ä‘á»a mình và o trong bóng tối tá»™i lá»—i.
Lạy Chúa, xin cho má»—i ngÆ°á»i chúng con biết trá» nên muối đất đèn Ä‘á»i để thiên hạ xem thấy những việc là nh chúng con là m mà nháºn biết và ngợi khen Chúa muôn Ä‘á»i. Amen. [Mục Lục]
18. Ãnh sáng rạng tá» cho má»i quốc gia
Thiên Chúa đã kêu gá»i dân tá»™c Isarel là m “Dân Riêng của Ngà iâ€, đây không có nghÄ©a là há» hÆ¡n những ngÆ°á»i khác nhÆ°ng là há» mang má»™t trách nhiệm. Thá»±c tế, hỠđã tá»± cho mình là tâm Ä‘iểm, tá»± hà o là Dân Tuyển Chá»n. Sau khi Chúa Ä‘Æ°a há» qua Biển Äá» sau cÆ¡n tù đầy, thì niá»m hân hoan tá»± hà o đó lại cà ng dâng cao: “Nà y hãy nhìn xem Thiên Chúa đã là m gì cho chúng ta là dân Ngà i tuyển chá»n. Chúng ta hãy mở há»™i ăn mừng!†Thế rồi cái lòng hân hoan đó cứ thế truyá»n từ Ä‘á»i nà y đến Ä‘á»i kia trong lòng dân tá»™c Israel, để sau cùng há» không còn nhá»› gì đến trách nhiệm của Dân được Tuyển chá»n nữa.
Có hai há»c sinh trung há»c nói vá»›i nhau vá» chuyện phiếu Ä‘iểm của há». NgÆ°á»i kia há»i: “Äiểm của mà y toà n là F, váºy mà y có bị ba má mà y la rầy gì không?†NgÆ°á»i kia trả lá»i: “Ba má tao có nói gì đâu. Há» chỉ lo cãi nhau xem tao thuá»™c vá» bên nà o của há»â€. Äiá»u nà y cÅ©ng tÆ°Æ¡ng tợ nhÆ° dân Israel váºy. Bất cứ Ä‘iá»u gì xảy ra, tốt hay xấu, há» Ä‘á»u Ä‘oán xét theo lòng tá»± kiêu và điá»u cần thiết của riêng há». Há» quên mất rằng Thiên Chúa trà o ban Æ¡n là nh trên há» là để há» chia sẻ vá»›i ngÆ°á»i khác nữa. Äó là lý do 600 năm trÆ°á»›c Chúa giáng sinh, Thánh Kinh đã ghi lại là hỠđã bị quở trách vì sá»± tá»± cao tá»± đại của há». Có vị tiên tri nói vá»›i há» rằng Thiên Chúa không thÃch lối trÆ°ng bà y lòng sùng đạo ra bên ngoà i của há», Ngà i chẳng Æ°ng nháºn lối ăn chay, cúi đầu, mặc áo nhặm, và rắc tro trên mình; nhÆ°ng Ä‘iá»u Ngà i muốn há» là m là :
“Chia của ăn uống vá»›i ngÆ°á»i đói khát, cho ngÆ°á»i bị áp bức và vô gia cÆ° trá» nhá». Cho ngÆ°á»i trần trụi áo mặc... Thá»i sá»± sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ rạng tá»... khi ngÆ°Æ¡i kêu cầu Thiên Chúa sẽ trả lá»i ngÆ°Æ¡i... khi ngÆ°Æ¡i kêu cứu Ngà i sẽ trả lá»i: Nà y Ta đây!†(Is 58:7-9).
Chúng ta thấy vấn Ä‘á» nà y đã chạm đến chót Ä‘iểm cho dân Tuyển Chá»n khi Äấng Thiên Sai đến và kêu gá»i há» theo Ngà i vô Ä‘iá»u kiện trong việc rao truyá»n tình yêu, nhÆ°ng Há»™i Äồng Do Thái Giáo đã giết Ngà i.
Nếu Ä‘á»i sống bạn bị sa lầy, má»i Ä‘iá»u xem nhÆ° thất bại, tinh thần nhÆ° Ä‘en tối, và bản thân bạn nhÆ° ngừng lại thì đó không phải tại Thiên Chúa không ban ánh sáng cho bạn, mà do bạn đã giấu nó dÆ°á»›i đáy thùng nhÆ° Chúa Giêsu đã nói.
Trong vở kịch của Tennessee Williams đóng nhan đỠ“Chiếc Xe Tên Ước Muốnâ€, Blanche là ngÆ°á»i mang tâm trạng tan nát sầu thÆ°Æ¡ng. Cô ta Ä‘ang tìm kiếm má»™t chá»— đứng chắc chắn, má»™t Ä‘iểm tá»±a cho tâm hồn cô. Cô ta Ä‘ang thèm khát được yêu. Song khổ ná»—i, cô ta thuá»™c loại ngÆ°á»i chuyên dối quanh những Ä‘iá»u mình Æ°á»›c muốn, những Ä‘iá»u là m ngÆ°á»i khác hiểu và yêu cô ta. Cứ thế bóng tối cứ bao phủ Ä‘á»i Blanche cho tá»›i khi cô ta gặp Mitch. Anh ta cÅ©ng là ngÆ°á»i Ä‘ang gặp khó khăn đối vá»›i xã há»™i. Anh ta bị bịnh máºp phì và luôn luôn bị đổ mồ hôi theo nhÆ° anh ta nói vá»›i Blanche. Mitch rất cô Ä‘Æ¡n và hằng ao Æ°á»›c có ngÆ°á»i thÆ°Æ¡ng anh. Thế rồi vở kịch diá»…n tá»›i hồi Blanche có thể tâm sá»± và tá»± chia sẻ vá»›i Mitch vá» những ná»—i sầu muá»™n của Ä‘á»i cô Ä‘ang phải đối đầu trong cuá»™c sống. Khi cô tâm sá»± xong, Mitch nắm lấy tay cô rồi nói: “Cả hai chúng ta Ä‘ang cần đến má»™t ngÆ°á»i nà o đó hiện diện trong Ä‘á»i sống chúng ta. Blanche, có thể là hai chúng ta hiện diện trên cõi nhân sinh nà y là để cho nhau không?†Nhìn thẳng và o đôi mắt của Mitch và những giá»t lệ từ từ lăn trên má, thế rồi Blanche tá»± ngả mình và o vòng tay của Mitch. Trong những tiếng nức nở nghẹn ngà o ngá»t lịm, Blanche nói má»™t câu tuyệt vá»i: “Äôi lúc Thiên Chúa xuất hiện tháºt quá mauâ€, và sân khấu hạ mà n.
Äó cÅ©ng là điá»u không phải Ãt trong chúng ta đã từng cảm nghiệm. Äôi khi trong cuá»™c sống, lúc mà chúng ta cần nhất, khi mà ná»—i kinh hoà ng của bóng tối bao phủ thì Thiên Chúa xuất hiện tháºt mau lẹ, rõ rà ng, và chữa là nh má»i ná»—i. NhÆ°ng có Ä‘iá»u buồn là sá»± ấy thÆ°á»ng tiêu tan, biến mất, ra Ä‘i, không gốc rá»…! Nó không có tiếp tục, hay có thể nối dà i sá»± cứu giúp. Lý do không phải tại Chúa lấy ánh sáng khá»i chúng ta mà do chúng ta để nó lu má» trong chúng ta. CÅ©ng tá»±a nhÆ° vấn Ä‘á» Blanche phải Ä‘Æ°Æ¡ng đầu trong vở kịch kể trên thì nó cÅ©ng xảy ra thÆ°á»ng xuyên cho chúng ta. Äá»i sống chúng ta không thể sinh Ä‘á»™ng lá»›n mạnh có thể là do ta không chia sẻ, cởi mở vá»›i ngÆ°á»i khác. Chúa ban cho chúng ta ánh sáng không riêng cho chúng ta mà Ngà i còn muốn chúng ta chia sẻ ánh sáng đó cho má»i ngÆ°á»i khác nữa; bởi Thiên Chúa yêu chúng ta và hết má»i ngÆ°á»i!
Trong ánh sáng chúng ta thấy rõ những ung nhá»t, phản đối xảy ra trong Giáo Há»™i qua những năm vừa qua. Không Ãt ngÆ°á»i đã từ bá» Há»™i Thánh, và nếu chúng ta nhìn lại, chúng ta sẽ thấy rằng chúng ta đã và đang là những ngÆ°á»i được Tuyển Chá»n. Tân Ước đã nói rõ rà ng vá» Ä‘iá»u ấy! Thiên Chúa hà nh Ä‘á»™ng trong cá»™ng Ä‘oà n Dân Chúa cách triệt để và đầy ý nghÄ©a. Trong lòng Giáo Há»™i, Thiên Chúa dùng để bà y tá» chÃnh Mình Ngà i, Sá»± Sống Ngà i, Sức Mạnh Ngà i, và Ãnh Sáng Ngà i. Song khổ ná»—i chúng ta đã tá»± xây tÆ°á»ng bao quanh chúng ta và không chia sẻ sá»± sống Thiên Chúa cho thế nhân. Chúng ta “chÆ°a là ánh sáng và chÆ°a là muối Æ°á»›p trần gian†(Mt 5:13-14).
Chúng ta là Dân Tuyển Chá»n, chúng ta cùng là m việc thá» phượng không những để nháºn được má»™t Ä‘iá»u gì đó (Ä‘iá»u nà y Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên rất quan trá»ng), nhÆ°ng còn phải sá»a soạn cho chúng ta những Ä‘iá»u cần thiết cho công cuá»™c truyá»n rao sá»± sống và ánh sáng. Chúng ta sẽ không trở nên những phần tá» Ä‘Ãch thá»±c của Giáo Há»™i bao lâu những đòi há»i lá»›n lao nà y của Tin Mừng chÆ°a tháºt sá»± bao trùm chúng ta. “Các con là muối đất... các con là ánh sáng thế gian... ánh sáng của các con phải rạng soi trÆ°á»›c má»i dân tá»™c†(Mt 5:14-16). Äấy chÃnh là trách nhiệm của Dân Chúa Tuyển Chá»n, và đó cÅ©ng là lý do chúng ta được Tuyển Chá»n. [Mục Lục]
19. Suy niệm của Lm Phạm Quốc Hưng
"Các ngÆ°Æ¡i là muối cho Ä‘á»i... là ánh sáng cho thế gian".
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng ba hình ảnh rất gần gÅ©i để gá»i các môn đệ của NgÆ°á»i: muối cho Ä‘á»i, ánh sáng cho thế gian, và cái thà nh tá»a lạc đầu non.
Muối được dùng để khá» trùng, để gìn giữ thức ăn cho khá»i hÆ° thối, và để nêm và o các món ăn cho thêm hÆ°Æ¡ng vị Ä‘áºm Ä‘Ã .
Ãnh sáng giúp ngÆ°á»i ta nháºn biết, phân biệt và chiêm ngắm sá»± váºt.
Thà nh phố trên núi thÆ°á»ng được dùng là m Ä‘iểm qui chiếu để ngÆ°á»i ta định hÆ°á»›ng.
Theo đó, cả ba hình ảnh nà y Ä‘á»u giống nhau ở Ä‘iểm là chúng không hiện hữu cho riêng mình, nhÆ°ng hiện hữu để góp phần gìn giữ, tô bồi hay xây dá»±ng cho má»™t đối tượng khác.
Äó chÃnh là bản chất cuá»™c sống của Chúa Kitô nhÆ° chÃnh NgÆ°á»i đã tá»± xÆ°ng: "Sá»± sáng thế gian chÃnh là Ta" (Jn 8:12).
Thá»±c váºy, Chúa Giêsu đã đến trong thế gian để cứu chuá»™c nhân loại, để là m cho cuá»™c sống con ngÆ°á»i thêm sung mãn trà n đầy, để dẫn con ngÆ°á»i hÆ°á»›ng vá» Thiên Chúa là Nguồn Chân-Thiện-Mỹ và đạt được hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i.
Khi gá»i các môn đệ là "muối cho Ä‘á»i", là "ánh sáng cho thế gian", là "cái thà nh tá»a lạc đầu non", Chúa Giêsu muốn nói há» phải trở nên giống NgÆ°á»i, nên những "Chúa Kitô khác", những con ngÆ°á»i biết hy sinh quên mình để sống cho ngÆ°á»i khác và góp phần là m đẹp cuá»™c sống cho ngÆ°á»i và cho Ä‘á»i.
NhÆ° Chúa Giêsu đã cứu chuá»™c nhân loại bằng việc sống trung thá»±c vá»›i địa vị của NgÆ°á»i là Con Thiên Chúa, ngÆ°á»i môn đệ của Chúa cÅ©ng chỉ có thể trở thà nh men nồng, muối mặn, và ánh sáng của trần gian để góp phần là m đẹp cuá»™c sống của tha nhân khi há» trung thà nh sống đúng bản chất và ơn gá»i Kitô hữu của mình.
Má»™t khi đánh mất "tÃnh chất Kitô" của mình, nghÄ©a là không sống xả ká»· vị tha nhÆ° Chúa Giêsu đã sống, nguá»i tÃn hữu sẽ giống nhÆ° muốn đã đánh mất vị mặn và trở nên vô dụng chỉ đáng vất bá». Chúa Giêsu đã cảnh cáo các môn đệ vá» Ä‘iá»u nà y nhÆ° sau: "Nếu muối ra dại, thì lấy gì muối nó lại? Không còn Ãch gì, chỉ có việc đổ ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta dẫm đạp Ä‘i thôi" (Mt 5:13)
Sá»± sa Ä‘á»a đồi bại vá» luân lý của xã há»™i Âu Mỹ ngà y nay phải chăng là háºu quả tất yếu của việc rất nhiá»u ngÆ°á»i mang danh là tÃn hữu Chúa Kitô nhÆ°ng lại sống phản nghịch vá»›i các đòi há»i của Phúc âm và giáo huấn chân thá»±c của Há»™i thánh?
Chúng ta phải sống thế nà o để nên "muối cho Ä‘á»i" và "ánh sáng cho thế gian" nhÆ° lá»i Chúa truyá»n dạy?
Những lá»i trÃch sách tiên tri Isaia trong bà i Ä‘á»c thứ nhất của Phụng vụ hôm nay đã vạch ra má»™t cách cụ thể lối sống của những ngÆ°á»i thá»±c sá»± đặt niá»m tin và o Chúa và phần phÆ°á»›c của há» nhÆ° sau: "Há lại không phải là bẻ bánh vá»›i ngÆ°á»i đói, dẫn trá» nhà kẻ vô gia cÆ°?
Thấy ai mình trần, ngÆ°Æ¡i cho áo che thân, ngÆ°Æ¡i sẽ không tránh né má»™t ngÆ°á»i cÅ©ng là cốt nhục của ngÆ°Æ¡i.
Bấy giỠánh sáng của ngÆ°Æ¡i tung tóe nhÆ° rạng đông, da non thÆ°Æ¡ng tÃch ngÆ°Æ¡i sẽ mau lÃp lại, phúc đức của ngÆ°Æ¡i sẽ cầm đầu Ä‘i trÆ°á»›c, và binh bá»c háºu là vinh quang của Äức Yavê.
Bấy giá» ngÆ°Æ¡i khẩn cầu và Yavê sẽ đáp lại, ngÆ°Æ¡i kêu cứu và NgÆ°á»i sẽ phán: Nà y Ta đây!
Nếu ngÆ°Æ¡i loại khá»i nÆ¡i ngÆ°Æ¡i cùm ách, việc trá» tay và lá»i rủa Ä‘á»™c, và điá»u ngÆ°Æ¡i sở nguyện, ngÆ°Æ¡i cấp cho kẻ đói, và cho ngÆ°á»i đói khó no lòng ấm cáºt, ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ rạng giữa tối tăm, và mù tối của ngÆ°Æ¡i cÅ©ng nhÆ° chÃnh ngá»"
(Is 58:7-10)
Äó chÃnh là lối sống yêu thÆ°Æ¡ng, tha thứ, chia sẻ và phục vụ nhÆ° đã được gặp thấy nÆ¡i cuá»™c sống của chÃnh Chúa Giêsu.
Và đó là cÅ©ng là lối sống mà các thánh - những ngÆ°á»i môn đệ tháºp toà n của Chúa Giêsu - đã, Ä‘ang và sẽ thá»±c hiện trong lịch sá» Giáo há»™i qua má»i thá»i đại. Thá»±c váºy, ngÆ°á»i ta đã thấy má»™t Gioan Bosco táºn tâm chăm sóc giáo dục giá»›i trẻ bị bá» rÆ¡i; má»™t Damien dấn thân phục vụ những ngÆ°á»i bị phong hủi tại đảo Molokai; má»™t Maximilian Kolbe thà mạng cho ngÆ°á»i bạn tù được sống; má»™t Têrêsa Calcutta tìm đến vá»›i những ngÆ°á»i cùng khổ để phục vụ há», để chia sẻ chÃnh sá»± cùng khổ của há». Các ngà i là những ngÆ°á»i đã ná»— lá»±c sống nhÆ° những hạt muối mặn Æ°á»›p Ä‘á»i, những luồng ánh sáng soi tá» và sưởi ấm thế gian theo gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu.
Vá»›i bản tÃnh tá»± nhiên vốn Ãch ká»· hẹp hòi, sợ khổ sợ khó, cÅ©ng nhÆ° vá»›i những cảm nghÄ© và tÃnh toán theo sá»± khôn ngoan thế gian, chúng ta thÆ°á»ng cảm thấy khó khăn e ngại khi phải sống theo các đòi há»i của Tin mừng Chúa Kitô.
Vì thế, nhÆ° lá»i thánh Phaolô trong bà i Ä‘á»c 2 của Phụng vụ hôm nay, chúng ta cần được củng cố bằng sức mạnh của "Thần khà và quyá»n phép của Thiên Chúa" và phải quyết định "không muốn biết gì ngoà i Äức Kitô Giêsu, và là (Äức Kitô Giêsu) bị đóng Ä‘inh Tháºp giá" (1 Cor 2:5).
Nhá» năng cầu nguyện, gắng hy sinh, chuyên cần suy gẫm Lá»i Chúa và cuá»™c khổ nạn của Chúa Giêsu, nhất là biết luôn kết hợp máºt thiết vá»›i Chúa Giêsu Thánh Thể là Nguồn Ãnh Sáng và Năng Lá»±c của ngÆ°á»i Kitô hữu, noi gÆ°Æ¡ng xả ká»· vị tha của Mẹ Maria và các thánh cÅ©ng nhÆ° trông cáºy ở lá»i chuyển cầu của các ngà i, chắc chắn chúng ta sẽ được Æ°á»›p bằng vị mặn của Chúa Kitô và được sưởi ấm và soi sáng bằng ánh sáng của chÃnh NgÆ°á»i. Và nhá» váºy, chÃnh chúng ta sẽ được Chúa Kitô biến đổi để được trở thà nh "muối cho Ä‘á»i" và "ánh sáng cho thế gian" đúng nhÆ° Æ¡n gá»i Kitô hữu của mình, Æ¡n gá»i sống cho ngÆ°á»i và cho Ä‘á»i nhÆ° Chúa Kitô đã sống. [Mục Lục]
20. Ướp mặn Ä‘á»i và toả sáng trần gian
Chúa Giêsu Ä‘Æ°a ra hai hình ảnh để định nghÄ©a cho Äá»i Sống Tông Äồ, Ä‘á»i sống Kitô-hữu. Là má»™t Kitô-hữu, tôi phải sống thế nà o? Chúa Giêsu dạy tôi: “ChÃnh con là muối cho Ä‘á»i, là ánh sáng cho trần gianâ€.
Muối là má»™t loại váºt chất khá cần thiết cho má»i ngÆ°á»i trong nhiá»u lãnh vá»±c. Muối bảo quản thức ăn, cÅ©ng là gia vị cho thức ăn - thức uống. Muối còn được dùng để trị bệnh: đắp và o chá»— trặc gân, bong gân; muối sát trùng, để giúp tiêu hóa, để lÆ°u giữ và chuyển tải I-ốt, ngăn ngừa bệnh táºt... Muối cÅ©ng có nhiá»u công dụng khác nữa, kể cả cho các loà i Ä‘á»™ng và thá»±c váºt.
Nhá» và o tÃnh chất nà o của muối mà nó hữu Ãch cho cuá»™c sống chúng ta nhÆ° váºy? Chắc chắn câu trả lá»i - ai cÅ©ng biết - là vị mặn của muối. NhÆ°ng giả nhÆ° muối mà không mặn, thì chắc là không còn hữu dụng nữa. Những viên muối không mặn, ngÆ°á»i ta không Ä‘em Æ°á»›p cá mắm gì được, không sát trùng được, không là m phân được,... và có thể nói: ngÆ°á»i ta cÅ©ng không muốn trải trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i? vì giẫm lên là m Ä‘au chân.
NhÆ° váºy, bản chất của muối là mặn. CÅ©ng thế, bản chất của ngÆ°á»i môn đệ Chúa Kitô là rao giảng Tin Mừng, là con cái Thiên Chúa, là giữ gìn cho thế gian khá»i phải hÆ° Ä‘i.
“Cá không ăn muối - cá Æ°Æ¡n†“Con cãi cha mẹ - trăm Ä‘Æ°á»ng con hÆ°â€
Thế gian không sống Tông Äồ, không sống Ä‘á»i Kitô hữu, thế gian phải chết!
Tôi là má»™t Kitô hữu, váºy tôi phải có “vị mặn Kitôâ€. Nếu tôi không có “vị mặn Kitô†thì tôi không giúp gì cho thế gian cả. Lạy Chúa, xin Chúa hãy “ướp†con bằng chÃnh cái bản chất Kitô của Chúa, xin cho con luôn được kết hiệp máºt thiết vá»›i Chúa Kitô trong tÆ° tưởng, lá»i nói, việc là m - để con thá»±c sá»± là môn đệ của Chúa, là muối cho Ä‘á»i.
Ãnh sáng. Là má»™t loại váºt chất mà nhá» nó, ngÆ°á»i nháºn thấy các sá»± váºt xung quanh mình. Ở những nÆ¡i tối, ngÆ°á»i ta cà ng cần đến ánh sáng và cà ng nháºn thức rằng ánh sáng rất cần cho cuá»™c sống. Có thể nói: không có ánh sáng - không thể có sá»± sống. Ngà y thứ nhất trong công trình sáng tạo, Thiên Chúa đã dá»±ng nên ánh sáng trÆ°á»›c hết.
Khi có ánh sáng, ngÆ°á»i ta không thể che giấu được váºt gì, tốt cÅ©ng nhÆ° xấu. Äể diá»…n tả Ä‘iá»u nà y, Chúa Giêsu nói: “Má»™t thà nh phố xây dá»±ng trên núi, không tà i nà o che giấu đượcâ€. Má»™t sá»± kiện lá»›n khi được ánh sáng chiếu và o, thì không ai là không thấy. Æ n Cứu Äá»™ của Chúa phổ quát, sức sống của Há»™i Thánh mãnh liệt nhÆ° váºy, không thể không được má»i ngÆ°á»i biết đến.
Chúa Giêsu chÃnh là ánh sáng cho muôn dân (Lá»… Nến vừa qua, ngà y 2.2) đã tác Ä‘á»™ng và o Há»™i Thánh, là m cho Há»™i Thánh cÅ©ng trở nên ánh sáng cho muôn dân; Chúa nói: “ChÃnh các con là ánh sáng cho trần gianâ€. CÅ©ng nhÆ° “hữu xạ tá»± nhiên hÆ°Æ¡ngâ€, Chúa đã thắp sáng trần gian bằng chiếc đèn Há»™i Thánh, thì lẽ Ä‘Æ°Æ¡ng nhiên trần gian nhá» Há»™i Thánh mà thấy được Æ n Cứu Äá»™ cho mình, nhá» Há»™i Thánh mà phân biệt tốt xấu, mà nháºn biết việc phải là m, nháºn biết con Ä‘Æ°á»ng dẫn tá»›i hạnh phúc viên mãn.
Chúa Giêsu dùng sá»± kiện thắp đèn để khẳng định Ä‘iá»u nà y: “Không ai thắp đèn rồi lấy thúng úp lạiâ€. Chúa muốn chúng ta, những Kitô hữu hãy sống nhÆ° con cái sá»± sáng, hãy tá»a ánh sáng Chúa Kitô, tá»a hÆ°Æ¡ng thÆ¡m tốt là nh là những việc thiện để ngÆ°á»i Ä‘á»i nháºn biết Chúa Kitô, Ãnh Sáng của Muôn Dân và Äấng Cứu Äá»™ duy nhất của trần gian.
Cuối cùng, vá»›i câu nói định nghÄ©a của Chúa Giêsu: “ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i, chÃnh anh em là ánh sáng cho trần gianâ€, chúng ta đã biết Chúa muốn nói vá»›i chúng ta rằng: Hãy dùng Ä‘á»i sống mình mà sinh lợi NÆ°á»›c Trá»i cho trần gian. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta có má»™t hoà n cảnh sinh sống khác nhau, hãy dùng nó để phục vụ anh em đón nháºn Tin Mừng. Xin được mượn lá»i bà i hát “Tâm tình hiến dâng†của cha Oanh Sông Lam để cảm tạ Chúa và quyết tâm sống nhÆ° ngÆ°á»i môn đệ Chúa Kitô.
“Biết lấy gì cảm mến, biết lấy chi báo Ä‘á»n, hồng ân Chúa cao vá»i Chúa đã là m cho con.
ThÆ°Æ¡ng con tá»± ngà n xÆ°a, má»™t tình yêu chan chứa, và chá»n con Ä‘i là m Ä‘uốc sáng chiếu soi trần gian. Cho con say tình mến, và nà y con xin đến: má»™t Ä‘á»i trung trinh là m muối đất Æ°á»›p cho mặn Ä‘á»i.
Trao cho con Lá»i Chúa, dù Ä‘á»i con hoen úa, nguyện Ä‘á»i con Ä‘em Lá»i Chân lý Ä‘á»n cho má»i nÆ¡i. Ra Ä‘i đầy nguyện Æ°á»›c, và nà y con gieo bÆ°á»›c, nguyện Ä‘á»i con Ä‘em nguồn yêu mến đến cho má»i ngÆ°á»i...†[Mục Lục]
21. Ãnh sáng trần gian
Qua bà i Ä‘á»c thứ nhất, tiên tri Isaia đã xác quyết vá»›i dân chúng:
- Việc chay tịnh là m đẹp lòng Thiên Chúa hÆ¡n cả hệ tại sá»± siêu thoát đối vá»›i tiá»n bạc váºt chất: cho kẻ đói được ăn, cho kẻ trần trụi được mặc và cho kẻ bÆ¡ vÆ¡ vất vưởng được có nÆ¡i nÆ°Æ¡ng tá»±a.
Tất cả những hà nh Ä‘á»™ng kể trên là nhÆ° má»™t thứ ánh sáng bừng lên trong đêm tối, khiến cho đêm tối trở nên chói lá»i nhÆ° ban ngà y.
CÅ©ng trong chiá»u hÆ°á»›ng ấy, Chúa Giêsu muốn nhắn gá»i cho các môn đệ của Ngà i, cÅ©ng nhÆ° cho tất cả những ai muốn bÆ°á»›c theo Ngà i:
- Các con là muối, các con là ánh sáng trần gian.
Ai trong chúng ta cÅ©ng đã biết muối được dùng để Æ°á»›p thức ăn cho khá»i Æ°Æ¡n thối và đem lại má»™t hÆ°Æ¡ng vị Ä‘áºm Ä‘Ã . Thế nhÆ°ng, má»™t khi muối đã ra nhạt, nó sẽ chẳng còn được dùng và o việc chi nữa. Lúc đó ngÆ°á»i ta sẽ vứt nó ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng và chà đạp nó dÆ°á»›i chân.
CÅ©ng thế, ngÆ°á»i Kitô hữu sống giữa lòng cuá»™c Ä‘á»i phải là nhÆ° muối mặn, Ä‘em lại tình thÆ°Æ¡ng, niá»m vui mừng và hy vá»ng cho má»i ngÆ°á»i, bằng không, há» sẽ chẳng được dùng và o việc gì, mà hÆ¡n thế nữa còn tác hại đến những ngÆ°á»i chung quanh bằng chÃnh gÆ°Æ¡ng mù gÆ°Æ¡ng xấu của há».
NgÆ°á»i Kitô hữu sống giữa lòng cuá»™c Ä‘á»i phải là nhÆ° ánh sáng chiếu trong u tối, soi Ä‘Æ°á»ng dẫn lối cho ngÆ°á»i khác tìm gặp Äức Kitô, bằng không đêm Ä‘en sẽ bao phủ trái đất nà y.
Tuy nhiên, má»™t câu há»i được đặt ra, đó là trong thá»i buổi hiện nay liệu có còn tìm thấy những Kitô hữu Ä‘Ãch tháºt nữa không? Những Kitô hữu nắm giữ vai trò là muốn mặn Æ°á»›p cho Ä‘á»i, là ánh sáng chiếu soi trần gian. Má»™t mẫu ngÆ°á»i nhÆ° thế, phải chăng chỉ là má»™t giấc mÆ¡, má»™t huyá»n thoại, má»™t câu chuyện hoang Ä‘Æ°á»ng cổ tÃch?
Câu há»i nà y đã được Äức thánh cha Phaolô VI trả lá»i và o ngà y thứ tÆ° tuần thánh năm 1971 nhÆ° sau:
- Trong thá»i buổi hiện nay, chúng ta vẫn có thể và phải trở nên những Kitô hữu Ä‘Ãch thá»±c, những Kitô hữu can đảm, những Kitô tốt là nh, những Kitô hữu trung thà nh, hay nói cách khác, những Kitô hữu thánh thiện. Tôi xin nhắc lại má»™t lần nữa, đó không phải chỉ là má»™t việc có thể, mà còn là má»™t việc tÆ°Æ¡ng đối dá»… dà ng.
Váºy chúng ta sẽ thá»±c hiện lý tưởng ấy nhÆ° thế nà o?
Äể thá»±c hiện được lý tưởng ấy, chúng ta cần đến hai nguồn nghị lá»±c trợ giúp.
Nguồn nghị lá»±c thứ nhát đó là ơn Chúa. Thá»±c váºy, nếu biết cáºy nhá» và o Æ¡n Chúa, chúng ta sẽ cản thấy việc nên thánh không phải là má»™t gánh nặng vượt ngoà i khả năng của chúng ta, nhÆ° lá»i Chúa đã phán:
- Ãch của Ta thì êm ái và gánh của Ta thì nhẹ nhà ng.
Nguồn nghị lá»±c thứ hai đó là ý chà của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Thá»±c váºy, ý chà của má»—i ngÆ°á»i chúng ta phải có đủ can đảm và cÆ°Æ¡ng quyết. Muốn được nhÆ° váºy, chúng ta phải có lòng yêu mến, bởi vì lòng yêu mến chất khÃch thÃch là m cho tất cả được trở nên dá»… dà ng.
Hãy nhìn và o Ä‘á»i sống của các thánh và chúng ta sẽ biết được thế nà o là má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu Ä‘Ãch tháºt.
Chẳng hạn thánh nữ Catarina luôn sống và thực hiện khẩu hiệu sau đây:
- Là m tất cả để vinh danh Chúa, cứu rá»—i các linh hồn, chăm sóc kẻ bất hạnh và đem lại cho Giáo há»™i sá»± tá»± do và niá»m vinh hạnh.
Trong giây phút nà y, má»—i ngÆ°á»i hãy nhìn và o cuá»™c sống để xem mình đã thá»±c sá»± trở thà nh muối, cÅ©ng nhÆ° đã trở thà nh ánh sáng của Äức Kitô hay chÆ°a? [Mục Lục]
22. Ướp Ä‘á»i – Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng
Muối và lá»a có bà con, há» hà ng thân thiết vá»›i nhau từ trong bếp lên đến nhà và có mặt cạnh mâm cÆ¡m. Bữa cÆ¡m tối nÆ¡i đồng quê thÆ°á»ng có ánh đèn dầu dù lu má» vẫn soi đủ sáng cho bữa ăn thanh đạm. NÆ¡i phố thị đôi khi ánh đèn cầy lấp lánh thay thế ánh đèn Ä‘iện tạo nên khung cảnh tình tứ, thÆ¡ má»™ng. Muối và lá»a Æ°a sống gần nhau, cả hai cần cho việc bếp núc, há»— trợ nhau vá» phÆ°Æ¡ng diện thá»±c phẩm. Muối có khả năng cầm giữ cho thá»±c phẩm lâu hÆ°. Lá»a cÅ©ng có tác dụng không kém.Thá»±c phẩm nấu chÃn giữ được lâu hÆ¡n là để sống. Kết hợp giữa muối và lá»a là cách giữ thá»±c phẩm an toà n và lâu nhất. Có loại thá»±c phẩm nấu gần chÃn trÆ°á»›c khi bá» muối. Lại cÅ©ng có loại thá»±c phẩm cần Æ°á»›p muối cho thấm trÆ°á»›c khi nấu. Biết gia giảm hà i hoà giữa muối và lá»a là tà i nghệ riêng của đầu bếp trứ danh. Há» biết khi nà o phải bá» muối, khi nà o phải tăng giảm lá»a. ‘CÆ¡m sôi bé lá»a chẳng khê khắm gì’ là lá»i khuyên căn bản trong việc bếp núc.
Công dụng của muối
Muối cần thiết cho cÆ¡ thể. Thiếu muối cÆ¡ thể sinh hoạt bất thÆ°á»ng. Quá nhiá»u muối là m cao máu. NÆ°á»›c biển có muối mặn, vì thế có thể tắm lâu trong nÆ°á»›c biển; trong khi tắm lâu trong sông, rạch, hồ, ao, da bị nhăn, gá»i là thiu tay chân. Muối và ánh sáng ngoà i công dụng cầm giữ thá»±c phẩm lâu hÆ° còn có khả năng khá» trùng. Muối là m tăng vị, giúp ăn ngon miệng. Lạt quá mất ngon, mặn quá không thưởng thức được. Ãnh sáng cÅ©ng tác dụng không kém, nhỠánh sáng kÃch thÃch tâm là khiến cho tâm hồn thoải mái, khung cảnh hà i hoà là m cho thá»±c phẩm thú vị hÆ¡n. Xem thế muối lợi vá» phÆ°Æ¡ng diện thể lÃ; ánh sáng lợi vá» phÆ°Æ¡ng diện tâm lÃ.
Bản chất của muối là mặn, không mất vị mặn ngay cả khi để trong kho lâu ngà y, muối vẫn giữ vị mặn nguyên chất. Cách duy nhất có thể là m nhạt muối khi trá»™n muối chung vá»›i thứ khác nhÆ° pha trong nÆ°á»›c, trong bá»™t hoặc dùng lá»a đốt muối cháy thà nh than. Sức nóng không tiêu huá»· hết chất mặn trong muối mà chỉ là m thay đổi vị mặn của muối. Muối và lá»a, tuỳ và o công dụng mà được phân chia thà nh nhiá»u loại khác nhau. Phúc âm xác định rõ rà ng khi Ä‘á» cáºp đến muối và ánh sáng: ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i…. là ánh sáng cho trần gian.
Muối Æ°á»›p Ä‘á»i
Äức Kitô nói rõ chÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. Ãnh sáng cho trần gian. Ngà i không nói là nên nhÆ° muối hay há»c từ muối mà nói: chÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. NhÆ° thế nhiệm vụ chÃnh của ngÆ°á»i Kitô hữu là sống mang lại lợi Ãch cho Ä‘á»i. Cuá»™c sống chứng nhân cho Chúa giữa trần gian. Sống để là m sáng danh Chúa và mang lại niá»m vui, hy vá»ng cho mình và cho xã há»™i loà i ngÆ°á»i. Kitô hữu cần mang sức sống an là nh và o nÆ¡i bất an. Mang tin yêu, hy vá»ng và o nÆ¡i thất vá»ng. Sống tinh thần Kinh Hoà Bình của thánh Phanxicô. Cho Ä‘á»i lên hÆ°Æ¡ng. Nhiệm vụ của Kitô hữu là muối cho má»i ngÆ°á»i, giúp há» trở thà nh ngÆ°á»i tốt bằng cách chÃnh mình sống Ä‘á»i sống tốt, để lá»i nói, hà nh Ä‘á»™ng của mình trở thà nh muối cho Ä‘á»i.
Là ánh sáng chiếu dá»i khắp gian trần, không phải chỉ chiếu sáng má»™t vùng trá»i mà cho cả gian trần. à tưởng trên có tham lam quá chăng? ThÆ°a không bởi vì Kitô hữu không là m việc tuỳ hứng, cá nhân, Ä‘Æ¡n Ä‘á»™c nhÆ°ng là m việc theo tinh thần chung. Tinh thần Kitô hữu là tinh thần cá»™ng Ä‘oà n, táºp thể, đại gia đình Chúa. Má»i ngÆ°á»i là anh chị em, cùng chung má»™t Cha. Tinh thần cùng là m lợi cho nÆ°á»›c trá»i, không phải cho cá nhân mình mà cho NÆ°á»›c Cha trị đến. Cho à Cha được thể hiện dÆ°á»›i đất cÅ©ng nhÆ° trên trá»i theo tinh thần Kinh Láºy Cha.
Phản ứng
Là ánh sáng chiếu soi gian trần, là muối Æ°á»›p Ä‘á»i nên cuá»™c sống ngÆ°á»i Kitô hữu luôn phấn đấu giữa tÃch cá»±c và tiêu cá»±c. Xã há»™i Ä‘á»i có phản ứng tÃch cá»±c bằng cách chấp nháºn chà o đón, để cho lối sống của ngÆ°á»i Kitô hữu ảnh hưởng trên xã há»™i, thay đổi lối sống xã há»™i. Phản ứng tiêu cá»±c là chống lại, từ chối hay loại trừ những gì trái vá»›i bản chất, khuynh hÆ°á»›ng xã há»™i Æ°a thÃch. Äá»i sống Kitô hữu chắc chắn sẽ gặp đối kháng, phê bình, chỉ trÃch và ngay cả bị bách hại, tù đầy là điá»u không thể tránh. Ãnh sáng và muối Kitô hữu Æ°á»›p Ä‘á»i không khéo sẽ bị muối Ä‘á»i, bóng tối xã há»™i bao phủ, tấn công và lui và o thế mất phẩm chất.
NgÆ°á»i Kitô hữu tốt không để cho văn hoá hưởng thụ, văn hoá sá»± chết, văn hoá khoái lạc, pha trá»™n là m giảm giá trị hay mất phẩm chất muối Ä‘á»i mình. Muối Kitô hữu mất phẩm chất khi nó tá»± tin và o khả năng riêng của nó, khi thiếu khiêm nhÆ°á»ng, khi má»™t mình xông pha và o cuá»™c sống mà thiếu sá»± cá»™ng tác thà nh tâm, vá»›i lòng mến của các Kitô hữu khác. Nhất là thiếu niá»m tin và o Thiên Chúa. Lúc đó muối ngÆ°á»i Kitô bị pha trá»™n quá nhiá»u loại văn hoá sá»± chết, sa Ä‘oạ. Ãnh sáng Phúc âm không toả sáng giúp Ä‘á»i mà trái lại bị bóng tối gian trần bao phủ, là m giảm hiệu năng. Muối bị hoá chất. Muối bị Ä‘á»i thoái hoá không thể Æ°á»›p được Ä‘á»i. Loại muối khác là giữ kÃn trong kho, lợi Ãch của muối bị giam kÃn trong bao, bị, Ãch chi cho Ä‘á»i, ngoại trừ chủ nó cất kÄ© là m của hồi môn. Loại ánh sáng bị che phủ là m giảm mức sáng. Phúc Âm giải thÃch loại muối và ánh sáng trên có cÅ©ng nhÆ° không, khác chi vô dụng.
Ãnh sáng
Ãnh sáng và bóng tối luôn đố kị nhau. Ãnh sáng mạnh sẽ phá tan bóng tối. Bóng tối dầy đặc sẽ ngăn cản ánh sáng. Nhá» bÆ°á»›c Ä‘i trong ánh sáng mà ánh sáng soi Ä‘Æ°á»ng Ä‘i. Äi trong ánh sáng Ãt bị vấp té. Nếu bóng tối là dấu chỉ của thất vá»ng, tuyệt vá»ng thì ánh sáng trái lại là dấu chỉ của hy vá»ng, dấu chỉ của sá»± sống. Bởi vì nÆ¡i đâu có hy vá»ng nÆ¡i đó có sá»± sống, có mầm sống má»›i.
Hãy đặt trá»n niá»m tin và o ánh sáng Äức Kitô là ánh sáng không bao giá» tà n lụi, không bóng tối nà o che khuất được. [Mục Lục]
23. Bảo vệ căn tÃnh - Lm VÅ© Äình TÆ°á»ng
Khi lẩn và o đám đông chúng ta bị mất hút trong đám đông. Cà ng đông ngÆ°á»i thì việc nháºn diện ngÆ°á»i thân quen cà ng khó, ngoại trừ ngÆ°á»i đó có đặc Ä‘iểm. Khó nháºn bởi vỉ ngÆ°á»i giống ngÆ°á»i. Khó nháºn bởi tầm nhìn bị hạn chế. Khó nhìn xa vì váºt gần bắt mắt.
Äể tránh bị đám đông thu hút Äức Kitô khuyên chúng ta cần phải bảo vệ căn tÃnh. Má»™t khi bị đám đông thu hút căn tÃnh là bị lạc và o rừng ngÆ°á»i, rừng tÆ° tưởng. Sức quyến rÅ© của đám đông thÆ°á»ng mạnh hÆ¡n sức đối kháng cá nhân nên chiá»u theo số đông là bị cuốn theo chiá»u gió. Bị đám đông quyến hút căn tÃnh bị lung lay, tráºt gốc thế là bị đám đông đồng hoá. Äồng hoá trong lòng đám đông và đồng hoá xảy ra trong cõi lòng mình. Bị đám đông đồng hoá cách suy nghÄ©, lối sống thì căn tÃnh Kitô hữu bị thay đổi. Äức Kitô dùng hai hình ảnh quen thuá»™c giúp ta bảo vệ căn tÃnh Kitô hữu. Muối giúp thá»±c phẩm lâu hÆ° nát. Muối có tác dụng diệt trùng, bảo vệ và thẩm thấu. Äây là những đức tÃnh ngÆ°á»i Kitô hữu cần có để thanh tẩy và triệt tiêu tÆ° tưởng sai lầm để bảo vệ chÃnh mình và bảo vệ ngÆ°á»i. Äồng thá»i giúp tình yêu Chúa thấm nháºp và o lòng mình và lòng ngÆ°á»i. Bởi vì căn tÃnh đó mà tình yêu Kitô hữu Ä‘i đến bất cứ đâu cÅ©ng luôn gặp hai trÆ°á»ng hợp. Sẽ có những ngÆ°á»i vui mừng hoan hỉ đón nháºn tình yêu Äức Kitô; lại cÅ©ng có nhóm ngÆ°á»i chống báng, ra mặt đối nghịch tình yêu Äức Kitô do các sứ giả Tin Mừng mang lại. Há» không chỉ chống lại tình yêu Chúa mà còn chống lại má»i biểu hiệu diá»…n tả tình yêu Chúa. Vì thế cầm giữ bảo vệ căn tÃnh Kitô hữu và là m cho căn tÃnh đó sống Ä‘á»™ng là điá»u tối quan trá»ng trong việc là m nhân chứng Tin Mừng cho muôn dân. Nếu không là chứng nhân Ä‘Ãch thá»±c sẽ trở thà nh chứng nhân giả tạo. Giả tạo bởi vì thay vì là muối Æ°á»›p Ä‘á»i lại bị muối Ä‘á»i hoà tan mất trong lòng Ä‘á»i. Vì thế chúng ta thấy rất nhiá»u Kitô hữu có danh mà không có thá»±c chất căn tÃnh, không thể hiện tình yêu Chúa trong cuá»™c sống, trong cách giao tế hà ng ngà y. Há» là Kitô hữu biến thể, Kitô hữu là thuyết còn thá»±c hà nh tình yêu Chúa thì không, trái lại há» sống theo Ä‘Æ°á»ng lối trần thế. Nói cách khác chứng nhân bị mất căn tÃnh thì lá»i chứng thiếu yếu tố tÃn trung.
Má»™t hình ảnh quen thuá»™c khác là ánh sáng. Thiếu ánh sáng mắt sẽ bị quáng gà nên chúng ta thÆ°á»ng nghe và ‘nhìn gà hoá quốc’. Thá»±c ra việc chủ trÆ°Æ¡ng là m trong bóng tối thÆ°á»ng có kết quả xấu. Vì thế tá»™i phạm thÆ°á»ng mượn bóng tối để thi hà nh Ä‘iá»u ám muá»™i.
Ãnh sáng soi sáng sá»± váºt là m cho sá»± váºt trở nên tốt là nh, sáng láng hÆ¡n. Nhìn cầu vồng vắt ngang trá»i ta thấy bầu trá»i đẹp hÆ¡n. Ãnh sáng chiếu trên sóng biển óng ánh giúp tâm hồn trải rá»™ng, thảnh thÆ¡i, thoải mái. Ãnh sáng chiếu trên giá»t sÆ°Æ¡ng mai là m cho buổi sáng tÆ°Æ¡i mát, mang hy vá»ng má»™t ngà y vui. Xem thế ánh sáng không phải chỉ chiếu dá»i vẻ đẹp bá» ngoà i mà còn khÆ¡i dáºy, là m sống lại cái đẹp trong tâm hồn. Thánh vịnh 36,9 diá»…n tả ánh sáng Chúa dẫn ta nháºn ra sá»± tốt là nh của Thiên Chúa và thánh vịnh 119,105 nhắc đến ánh sáng Chúa soi Ä‘Æ°á»ng cho con bÆ°á»›c Ä‘i.
Ân sủng Chúa Ä‘ong đầy lòng ta là m cho tâm hồn vui trong an bình, ná»™i tâm thanh thản và nÆ¡i nà o có tình yêu Chúa trà n đầy bóng tối sẽ bị đẩy lui, tiêu diệt. Ãnh sáng Chúa chiếu dá»i tâm hồn các tÃn hữu và giúp há» cảm nháºn tình yêu tuyệt vá»i trong nÆ°á»›c Chúa. Äức Kitô từng tuyên bố không có gì che dấu mãi mà không bị lá»™ ra ngoà i. Chúng ta thÆ°á»ng hiểu là điá»u xấu chúng ta muốn che dấu nhÆ°ng không thể dối mình mãi và dối Thiên Chúa. HÆ¡n nữa những Ä‘iá»u tốt là nh cÅ©ng bị che dấu khá»i tầm nhìn của những tâm hồn hững há», dá»ng dÆ°ng vá»›i tình yêu Chúa. Há» nhìn mà không thấy nhÆ°ng tâm hồn công chÃnh, Æ°á»›c ao tìm kiếm sá»± tháºt sẽ nháºn ra sá»± tốt là nh, trá»n hảo của tình yêu Chúa.
Tâm hồn khiêm nhượng vui mừng đón nháºn muối và ánh sáng Äức Kitô ban cho sẽ được Ngà i ban cho muối công chÃnh Æ°á»›p Ä‘á»i tÆ°Æ¡i sáng và ánh sáng Ngà i soi Ä‘Æ°á»ng cho ta bÆ°á»›c vì thế sẽ không sợ vấp ngã vì có ánh sáng Chúa soi Ä‘Æ°á»ng và tình yêu Chúa đồng hà nh trong cuá»™c sống. Những tâm hồn đó cầm giữ được căn tÃnh Kitô hữu bởi tình yêu Chúa luôn đồng hà nh vá»›i há». [Mục Lục]
24. Muối cho Ä‘á»i và ánh sáng cho trần gian
(Suy niệm của Lm. Munachi E. Ezeogu, CSSP - Thanh Tuyá»n OP, chuyển ngữ từ http://www.munachi.com)
Tại đất nÆ°á»›c chúng ta, chÆ°á»›ng ngại nà o là lá»›n nhất cho Kitô giáo? Äây là câu há»i mà chắc chắn sẽ có rất nhiá»u câu trả lá»i khác nhau, tùy và o đối tượng chúng ta há»i. Câu trả lá»i có thể là : truyá»n thông đại chúng, văn hóa toà n cầu, chủ nghÄ©a váºt chất, chÃnh sách nhà nÆ°á»›c tồi bại, những tôn giáo khác... Nhân dịp gặp cố lãnh tụ vÄ© đại Mahatma Gandi, má»™t nhà truyá»n giáo đã đặt câu há»i: "ChÆ°á»›ng ngại lá»›n nhất cho Kitô giáo tại Ấn Äá»™ là gì váºy, thÆ°a ngà i?" Nhanh nhẩu và dứt khoát, vị lãnh tụ đáp: "là những Kitô hữu."
NgÆ°á»i ta cho rằng, thế giá»›i ngà y hôm nay sẽ là nÆ¡i đượm chất Kitô giáo hÆ¡n nhiá»u nếu Kitô giáo không chỉ dà nh riêng cho các Kitô hữu. NhÆ° váºy, tá»± các Kitô hữu Ä‘ang tạo nên chÆ°á»›ng ngại cho chÃnh tôn giáo mà mình Ä‘ang theo, vì thế đây là những tÃn hữu không đúng nghÄ©a và không biết dấn thân. DÄ© nhiên, há» có mang danh Kitô hữu đó, thế mà qua cung cách nói chuyện hay thái Ä‘á»™ hà nh xá» nÆ¡i há», ai ai cÅ©ng thấy rõ má»™t Ä‘iá»u, rằng há» chẳng có dÃnh dáng gì vá»›i con ngÆ°á»i Äức Kitô cả.
Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu nói vá»›i các môn đệ mình: "Anh em là ánh sáng thế gian" (Mt 5,14). NhÆ°ng ở Ä‘oạn khác trong Ga 8,12, Chúa Giêsu lại nói vá» chÃnh mình, "Thầy là ánh sáng thế gian." Váºy thì, ai là ánh sáng thế gian? Chúa Giêsu hay các môn đệ? Tháºt là mâu thuẫn! nhÆ°ng mâu thuẫn nà y sẽ được giải đáp trong Ga 9,5, Chúa Giêsu đã tuyên bố nhẹ hÆ¡n vá» chÃnh mình, đó là : " Bao lâu Thầy còn ở trong thế gian, Thầy là ánh sáng của thế gian." Câu nà y cho thấy Chúa Giêsu Ä‘ang nói vỠánh sáng được cụ thể hóa qua thịt và máu Ngà i. Bao lâu Ngà i còn tồn tại vá» mặt thể lý trong thế gian, thì bấy lâu Ngà i là ánh sáng của thế gian, thế nhÆ°ng khi Ngà i không hiện hữu vá» mặt thể lý nữa, thì chÃnh là lúc mà các môn đệ theo Ngà i sẽ gánh vác vai trò là m ánh sáng cho thế gian.
Vai trò của Kitô hữu trong thế gian nà y sẽ được định nghÄ©a qua hai từ mà Tin Mừng hôm nay đã Ä‘á» cáºp: muối và ánh sáng (salt and light). Thế thì ngà y hôm nay, hai từ nà y sẽ mang nghÄ©a gì? Bạn có biết rằng "Ä‘Æ°á»ng" (sugar) không bao giá» thấy xuất hiện trong Kinh Thánh không? Và o thá»i cổ đại, muối chÃnh là gia vị duy nhất quyết định cho thức ăn thêm Ä‘áºm Ä‘Ã . Không muối, có nghÄ©a là thức ăn sẽ ra nhạt nhẽo. Chúa Giêsu đã nói muối (hoặc Ä‘Æ°á»ng nếu bạn muốn) dùng để Æ°á»›p thức ăn, vì váºy, Kitô hữu cÅ©ng phải là tác nhân là m Ä‘áºm Ä‘Ã thế gian. Kitô hữu hiện diện trong thế gian để là m cho thế gian trở thà nh chốn thêm dịu ngá»t hÆ¡n. Váºy thì chúng ta sẽ là m thế nà o để cho thế gian nà y thêm dịu ngá»t? Chúng ta sẽ tìm thấy câu giải đáp trong Ä‘oạn Tin Mừng tÆ°Æ¡ng tá»± theo Mác-cô: " Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em và sống hoà thuáºn vá»›i nhau."
CÅ©ng nhÆ° muối, chúng ta Ä‘á»u được má»i gá»i trở thà nh những môn đệ ngá»t ngà o, thân thiện và tá» tế, sống thuáºn hòa vá»›i má»i ngÆ°á»i. CÅ©ng nhÆ° ánh sáng, chúng ta được má»i gá»i để chỉ Ä‘Æ°á»ng. Không có ánh sáng, chúng ta sẽ đâm và o nhau và té nhà o xuống hố. NhÆ°ng ánh sáng sẽ bảo cho biết: "Con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i đây nà y, hãy Ä‘i Ä‘i; Còn kia là con Ä‘Æ°á»ng nguy đấy, hãy tránh ra." Không ánh sáng, không muối, hình dáng thế gian nà y sẽ rất ghê tởm, nó sẽ trở thà nh nÆ¡i tháºt nhà m chán và chẳng ai có thể sống được. Thế nhÆ°ng, có ánh sáng, có muối, thế gian nà y sẽ trở thà nh má»™t nÆ¡i an toà n hÆ¡n và đẹp hÆ¡n. Äây chÃnh là bổn pháºn của Kitô hữu chúng ta, là là m cho thế giá»›i nà y trở thà nh má»™t nÆ¡i tốt đẹp hÆ¡n.
NhÆ°ng là m bằng cách nà o? CÅ©ng nhÆ° muối và ánh sáng, chúng đã là m bổn pháºn của mình.
TrÆ°á»›c hết, muối phải là chất khác hẳn vá»›i thức ăn trÆ°á»›c khi nó được mang và o sá» dụng. Má»™t khi muối đã mất vị mặn của nó, nó trở nên nhạt, vì thế nó chẳng còn thá»±c hiện sá»± khác biệt gì nữa. Ãnh sáng phải khác biệt vá»›i bóng tối thì ánh sáng má»›i hữu Ãch. Má»™t đèn pin mà hết pin thì đèn pin ấy cÅ©ng là vô Ãch vì nó chẳng soi gì được cho ngÆ°á»i Ä‘ang ở trong bóng tối. Vì thế, trở nên muối và ánh sáng của thế gian nghÄ©a là phải trở nên khác vá»›i thế gian. Má»™t khi ngÆ°á»i-tin chẳng khác gì vá»›i kẻ không-tin, cÅ©ng giống nhÆ° muối đã mất vị mặn nÆ¡i chÃnh nó, nên nó cÅ©ng chẳng là m nên cái khác biệt nà o cả. Váºy, Ä‘iá»u để là m chúng ta khác vá»›i ngÆ°á»i không-tin (hay chÆ°a-tin) chẳng phải nÆ¡i lá»i ăn tiếng nói, nÆ¡i những huy hiệu, hoặc những đèn pin mà chúng ta Ä‘ang mang, nhÆ°ng chÃnh là cuá»™c sống mà chúng ta sống. NhÆ° Chúa Giêsu nói trong Ä‘oạn Ga 13,35, "Ở Ä‘iểm nà y, má»i ngÆ°á»i sẽ nháºn biết anh em là môn đệ của Thầy: là anh em có lòng yêu thÆ°Æ¡ng nhau." Lòng yêu thÆ°Æ¡ng chÃnh là dấu đặc biệt mà qua đó bạn có thể biết được đâu là Kitô hữu tháºt và đâu là Kitô hữu giả.
Thứ hai, cả muối và ánh sáng Ä‘á»u hoạt Ä‘á»™ng bằng cách kết hợp và o cái mà chúng muốn thay đổi. Muối chẳng thể nà o là m Ä‘áºm Ä‘Ã thức ăn nếu mà nó không thẩm thấu và là m thay đổi táºn bên trong thức ăn. Ãnh sáng chẳng thể nà o chỉ ra con Ä‘Æ°á»ng Ä‘i nếu ánh sáng ấy không tiếp cáºn vá»›i chÃnh đêm tối. Äôi khi má»™t số Kitô hữu nghÄ© rằng, con Ä‘Æ°á»ng mình Ä‘i phải là con Ä‘Æ°á»ng tránh khá»i má»i dÃnh dáng đến xã há»™i và văn hóa toà n cầu. NhÆ°ng má»™t khi chúng ta xa lánh má»i thá»±c tại của xã há»™i và thế gian, có nghÄ©a là chúng ta Ä‘ang thá»±c sá»± lấy hÅ© Ä‘áºy lên đèn của mình. Äể thá»±c hiện sá»± khác biệt, chúng ta cần đứng lên và dấn thân và o cuá»™c Ä‘á»i.
Äoạn Tin Mừng hôm nay là m chúng ta hoảng. Vâng! qua Ä‘oạn Tin Mừng, cho biết rằng, nếu trong thế giá»›i ngà y nay Ä‘ang còn quá nhiá»u đêm tối và đắng cay, đó là do những Kitô hữu chúng ta đã thất bại trong công việc của mình, là không trở nên muối và ánh sáng trong thế gian. NhÆ°ng không sao, từ bây giá», chúng ta có thể quyết định để thá»±c hiện sá»± khác biệt. Chúng ta có thể quyết định thắp lên má»™t ngá»n nến, còn hÆ¡n là ngồi mà cứ mãi nguyá»n rủa bóng đêm. Hãy cứ thắp, cho dù vá»›i má»™t cây nến nhá» bé nhất, vẫn là hữu Ãch, trong má»™t thế giá»›i Ä‘ang ngáºp trà n tăm tối. [Mục Lục]
25. Muối
Mahatma Gandhi (1869-1948), vị thánh của những ngÆ°á»i Ấn giáo, đã đấu tranh già nh lại Ä‘á»™c láºp và tá»± do cho Ấn Äá»™ bằng Ä‘Æ°á»ng lối ôn hòa bất bạo Ä‘á»™ng, đã nói: “Nếu tôi đã hân hạnh gặp được má»™t ngÆ°á»i nà o là Kitô hữu chân thá»±c, có lẽ tôi đã trở nên má»™t ngÆ°á»i Kitô hữu ngay láºp tứcâ€. Nếu mẹ Têrêsa đã sống và o thá»i Gandhi, ông đã trông thấy mẹ ở thà nh phố Calcutta, và có lẽ ông đã trở thà nh má»™t ngÆ°á»i Công giáo. Má»™t vị thánh giống nhÆ° Mẹ Têrêsa là má»™t ngÆ°á»i có Ä‘á»i sống là m cho ngÆ°á»i khác phải tin và o Thiên Chúa. ChÃnh mẹ Têrêsa đã sống và đã định nghÄ©a: “Kitô hữu là ngÆ°á»i trao ban chÃnh bản thân mìnhâ€.
Hôm nay trong bà i Phúc âm, vai trò của ngÆ°á»i Kitô hữu trên trần thế được Chúa Giêsu định nghÄ©a bởi hai tiếng: Muối và Ãnh sáng. “Các con là muối đất cho Ä‘á»i. NhÆ°ng muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì muối nó cho mặn lại?... Các con là ánh sáng cho trần gian, má»™t thà nh xây trên núi không tà i nà o giấu đượcâ€.
Theo William Barclay, khi Chúa Giêsu nói: “Các con là muối cho Ä‘á»iâ€, Ngà i đã sá» dụng má»™t lối diá»…n tả đặc biệt bằng cách ca ngợi sá»± vÄ© đại nhất dà nh cho má»™t con ngÆ°á»i. Äó là nhấn mạnh đến sá»± hữu Ãch và phẩm giá của má»™t ngÆ°á»i. Thá»i xÆ°a muối rất có giá trị. NgÆ°á»i Hy Lạp coi muối nhÆ° thần linh. Trong má»™t câu ngạn ngữ bằng tiếng Latinh, ngÆ°á»i Lamã đã nói: “Nil utilius sole et sale†– “Không có gì hữu Ãch hÆ¡n là mặt trá»i và muốiâ€. Trong thá»i Chúa Giêsu, muối được nối kết vá»›i ba đức tÃnh cao quà của con ngÆ°á»i: sá»± thanh khiết, bảo trì, và khẩu vị.
NgÆ°á»i Lamã nghÄ© rằng muối là váºt thanh khiết vì nó đến từ sá»± thanh khiết nhất đó là mặt trá»i và biển cả. Do đó muối là của lá»… đầu tiên được dâng cúng cho các thần, và khi kết thúc má»™t ngà y, những lá»… váºt của ngÆ°á»i Do Thái được dâng lên vá»›i muối. Nếu ngÆ°á»i Kitô hữu là muối, ắt hẳn phải là má»™t gÆ°Æ¡ng mẫu của sá»± thanh khiết.
Thá»i cổ xÆ°a, muối là má»™t phÆ°Æ¡ng tiện phổ thông nhất để giữ cho đồ ăn khá»i bị hÆ° thối. Plutarch đã dùng má»™t lối diá»…n tả lạ lùng khi nói rằng thịt là má»™t xác chết. Xác chết đó sẽ thối, nếu để nó y nhÆ° váºy. NhÆ°ng muối bảo trì và giữ nó tÆ°Æ¡i. Do đó muối giống nhÆ° má»™t linh hồn má»›i được Ä‘Æ°a và o trong má»™t thân xác đã chết. Muối giữ cho thịt khá»i bị mục rữa. Nếu ngÆ°á»i Kitô hữu là muối, ắt hẳn phải có má»™t ảnh hưởng chống lại những Ä‘iá»u Ä‘á»™c hại giống nhÆ° vi trùng trong cuá»™c sống.
NhÆ°ng đặc tÃnh vÄ© đại và hiển nhiên nhất của muối là là m cho món ăn Ä‘áºm Ä‘Ã và ngon miệng. Äồ ăn thiếu muối sẽ trở nên nhạt nhẽo. Giống nhÆ° muối là m cho lÆ°Æ¡ng thá»±c trở nên ngon, ngÆ°á»i Kitô hữu cÅ©ng tạo nên khẩu vị thÆ¡m ngon cho cuá»™c Ä‘á»i.
Thế nhÆ°ng Ä‘iá»u trái ngược đã xảy ra trong lịch sá». NgÆ°á»i ta đã đổ lá»—i cho Kitô giáo đã là m mất hÆ°Æ¡ng vị của cuá»™c sống. Ngay sau khi hoà ng đế Constantine trở lại đạo và biến Kitô giáo thà nh tôn giáo của đế quốc Lamã, đến thá»i hoà ng đế Julian lên ngôi, ông lại muốn Ä‘Æ°a các thần linh xÆ°a kia trở lại, và phà n nà n rằng: “Các bạn có nhìn kỹ và o những ngÆ°á»i Kitô hữu nà y chÆ°a? Con mắt lõm sâu, đôi má tái mét nhợt nhạt, bá»™ ngá»±c xẹp lép; chúng ủ ê má»™t cuá»™c sống vô hồn, chẳng ồn à o tham vá»ng: mặt trá»i chiếu rá»i cho há», nhÆ°ng há» không nhìn thấy; trái đất cống hiến đầy đủ cho há», nhÆ°ng há» chẳng Æ°á»›c muốn gì; tất cả những Ä‘iá»u mong muốn của há» là từ bá» má»i sá»± và chấp nháºn Ä‘au khổ cho đến chếtâ€.
Thá»±c ra không phải vì Kitô giáo đã trở nên bi quan yếm thế, là m mất Ä‘i sá»± sinh Ä‘á»™ng của cuá»™c Ä‘á»i, nhÆ°ng bởi hoà ng đế Julian quá dÃnh bén vá»›i cuá»™c sống trần thế váºt chất nà y và đã trở nên sa Ä‘á»a!
Theo các nhà chú giải Thánh Kinh, ngÆ°á»i Do Thái dùng muối được lấy ra từ hai nguồn cung cấp. Má»™t là từ các bá» biển sản xuất muối có chất lượng cao cho việc nấu nÆ°á»›ng đồ ăn, gá»i là muối biển. NgÆ°á»i đầu bếp chỉ việc ném cục muối to và o nồi đồ ăn, rồi nếm thá», nếu đã vừa miệng thì lấy cục muối ra. Nó có thể được sá» dụng và i lần, từ từ sẽ trở nên lạt, và giảm dần sá»± mặn mà .
Nguồn cung cấp muối thứ hai đến từ Biển Chết – biển mặn nhất trên trái đất. NhÆ°ng muối lấy từ Biển Chết có pha trá»™n nhiá»u khoáng chất há»—n hợp khác. Khi phần muối đã tan ra, nó không còn là cục muối nữa, mà chỉ là má»™t cục khoáng chất vô dụng. Sau cùng chỉ ném ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng “cho ngÆ°á»i ta chà đạp dÆ°á»›i chânâ€. [Mục Lục]
26. Ãnh sáng
Chúa Giêsu dùng má»™t hình ảnh cụ thể khác để nói vá» vai trò của các môn đệ: “Các con là ánh sáng cho trần gianâ€. Ở má»™t chá»— khác, Chúa Giêsu nói vá» chÃnh Ngà i rằng: “Ta là ánh sáng thế gianâ€. Váºy ai là ánh sáng thế gian, Chúa Giêsu hay các môn đệ?
Äiá»u có vẻ mâu thuẫn nà y được giải quyết khi Chúa Giêsu nói vá» chÃnh mình nhÆ° sau: “Bao lâu Thầy còn ở thế gian, Thầy là ánh sáng thế gianâ€. Bao lâu thân xác Ngà i còn Ä‘ang hiện diện nÆ¡i trần thế, chÃnh Ngà i là ánh sáng thế gian. NhÆ°ng khi cuá»™c Ä‘á»i trần thế của Ngà i không còn nữa, các môn đệ của Ngà i phải đóng vai trò ánh sáng thế gian. Vì hỠđã được hấp thụ bởi chÃnh nguồn ánh sáng là Äức Kitô, nên phải phản ảnh lại ánh sáng đó.
XÆ°a kia, có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông mua được má»™t há»™p nữ trang mà ngÆ°á»i bán hà ng hứa rằng nó sẽ chiếu sáng lóng lánh trong đêm tối. Äêm đó ông đặt há»™p nữ trang trên bà n và báºt đèn sáng lên xem. NhÆ°ng quá thất vá»ng vì há»™p nữ trang đã không chiếu tá»a ra ánh sáng trong đêm tối nhÆ° ngÆ°á»i bán hà ng đã hứa. Tình cá» vợ của ông nghe biết được câu chuyện. Ngà y hôm sau, bà đặt há»™p nữ trang dÆ°á»›i ánh sáng mặt trá»i, đến tối nó tá»a ra ánh sáng lung linh rá»±c rỡ. Thấy thế bà vợ má»›i cắt nghÄ©a cho chồng nhÆ° sau: “Anh đã quên là m theo những lá»i hÆ°á»›ng dẫn trong cái há»™p nà y: “Hãy đặt tôi dÆ°á»›i ánh mặt trá»i ban ngà y, và ban đêm tôi sẽ chiếu ánh sáng cho bạnâ€. Há»™p nữ trang đó đã không tá»a ra ánh sáng vì nó đã không hấp thụ được ánh mặt trá»i ban ngà y. Nó phải nháºn được ánh sáng thì má»›i phát ra ánh sáng được.
Trong bà i Ä‘á»c thứ 2, thánh Phaolô chỉ cho chúng ta nÆ¡i chốn để lấy được năng lá»±c và sản xuất ánh sáng. Äó là từ tháºp giá của Äức Kitô. Thánh Phaolô nói rõ rà ng là nhiá»u vị giảng thuyết tà i ba đã đến vá»›i dân thà nh Côrintô, kẻ thì dá»±a trên há»c vấn lá»—i lạc, ngÆ°á»i thì dá»±a và o tà i hùng biện, ăn nói khéo léo, kẻ khác dá»±a trên các đức tÃnh cá nhân của há». Còn ngà i, thánh Phaolô đã dá»±a trên: “Tôi xác định rằng hồi còn ở vá»›i anh em, tôi đã không rao giảng Ä‘iá»u gì khác ngoà i Äức Giêsu Kitô, mà chÃnh Ngà i đã chịu đóng Ä‘inh và o tháºp giáâ€.
Ngà y chịu phép rá»a tá»™i, má»—i ngÆ°á»i chúng ta đã đón nháºn cây nến được đốt lên từ ánh sáng Chúa Kitô. Qua lá»i hứa của cha mẹ đỡ đầu, chúng ta chấp nháºn phản chiếu ánh sáng Chúa Kitô đó bằng chÃnh Ä‘á»i sống Kitô hữu của mình. Ãnh sáng của cây nến là biểu tượng của đức tin trong Ä‘á»i sống Kitô hữu.
Sách Giáo lý Công giáo số 1216 xác định rằng: “Trong phép Rá»a tá»™i, ngÆ°á»i được rá»a tá»™i nháºn lấy Ngôi Lá»i là “ánh sáng Ä‘Ãch thá»±c soi sáng má»i ngÆ°á»iâ€, và “sau khi được soi sáng nhÆ° thếâ€, há» trở nên “con của sá»± sáng†và chÃnh bãn thân há» là “ánh sángâ€.
Công đồng Vatican II khuyên nhÆ° sau: “NgÆ°á»i giáo dân có rất nhiá»u cÆ¡ há»™i là m việc tông đồ: rao giảng Phúc âm và thánh hóa. ChÃnh chứng tá của Ä‘á»i sống Kitô và những việc là nh được là m vá»›i tinh thần siêu nhiên có sức lôi kéo ngÆ°á»i ta đến đức tin và đến vá»›i Thiên Chúa, vì Chúa phán: “Sá»± sáng của các con phải soi trÆ°á»›c mắt ngÆ°á»i ta, nhÆ° váºy để há» xem thấy việc là nh các con mà ngợi khen Cha các con ở trên trá»iâ€.
Ước gì trong cuá»™c Ä‘á»i Kitô hữu, chúng ta ý thức được vai trò là m muối và ánh sáng nhÆ° lá»i Chúa dạy trong bà i Phúc âm hôm nay. Äể chu toà n trách nhiệm nà y, xin Chúa “thắp sáng lên trong con tình yêu của Chúaâ€. Nếu không có tình yêu và ân sủng của Chúa, chúng ta chẳng là gì cả. [Mục Lục]
27. Anh em là muối Æ°á»›p Ä‘á»i
(TrÃch trong ‘Tin Vui Xuân Lá»™c’)
KÃnh thÆ°a quý OBACE,
Má»™t vấn Ä‘á» gây Ä‘au đầu cho các nhà quản lý ở Việt nam trong lãnh vá»±c vệ sinh an toà n thá»±c phẩm, đó là thá»±c phẩm ngà y hôm nay được tẩm Æ°á»›p bằng những hóa chất Ä‘á»™c hại gây ung thÆ° cho ngÆ°á»i tiêu dùng. Nhiá»u loại thá»±c phẩm trong nÆ°á»›c được chế biến vô cùng bẩn, mất vệ sinh, nà o là dùng hóa chất để biến thịt thối thà nh đặc sản, thịt rừng tẩm Æ°á»›p bằng phân ure, gà vịt chim cút chết biến thà nh bồ câu và chim sẻ quay. Còn trái cây và các thá»±c phẩm nháºp từ biên giá»›i vá»: nho lê cam táo, chân gà , Ä‘uôi bò… Ä‘á»u được ngâm tẩm bằng hóa chất bảo quản, tẩy trắng, để và i tháng không hÆ°. Trong khi đó vì nghèo, vì ham của rẻ ngưởi dân vẫn cứ đổ xô để mua, để bán, các quán nháºu thịt tẩm Æ°á»›p vẫn đông khách, mặc kệ cho sức khá»e của mình. Không lạ gì ngà y nay xuất hiện nhiá»u thứ bệnh lạ và rất nhiá»u ngÆ°á»i ung thÆ°.
Trong những Chúa nháºt vừa qua, Chúa nói vá»›i má»—i chúng ta qua miệng tiên tri Isai: Ta đã đặt ngÆ°á»i là m ánh sáng muôn dân, để ngÆ°Æ¡i Ä‘em Æ¡n cứu Ä‘á»™ của ta đến tân cùng trái đất, hôm nay Chúa lại dùng má»™t hình ảnh khác để má»i gá»i chúng ta sống và loan báo Äức Kitô và Tin Mừng của Ngà i cho má»i ngÆ°á»i và dùng Ä‘á»i sống Kitô hữu để là m cho thế giá»›i nên tốt đẹp hÆ¡n, đó là hình ảnh muối: Các con là muối cho Ä‘á»i.
Muối là má»™t loại gia vị tá»± nhiên rất tốt và rất cần cho cuá»™c sống và có nhiá»u công dụng trong nhiá»u lãnh vá»±c. Thiếu muối trong cÆ¡ thể, sẽ dẫn đến tình trạng co giáºt và bị choáng váng, ngất xỉu. Trong y khoa, từ rất lâu và cho đến hôm nay, nÆ°á»›c muối vẫn là chất sát trùng và rá»a đồ ăn, rá»a vết thÆ°Æ¡ng. Trong cuá»™c sống, muối dùng để là m cho bữa ăn thêm Ä‘áºm Ä‘Ã ngon miệng hÆ¡n, dù có phải kiêng ăn mặn, nhÆ°ng vẫn không thể thiếu muối trong các đồ ăn, đặc biệt để giữ cho thá»±c phẩm khá»i hÆ° thối, cá thịt để được lâu, ngÆ°á»i ta phải dùng đến muối.
Vá»›i tÃnh Ä‘a dụng và cần thiết của muối trong cuá»™c sống, mà hôm nay Chúa Giêsu đã má»i gá»i chúng ta: ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i. NhÆ°ng muối mà lạt Ä‘i thì lấy gì mà ướp cho mặn lại, Nó đã thà nh vô dụng, chỉ còn quăng ra ngoaì cho ngÆ°á»i ta chà đạp lên thôi. NhÆ° thế Chúa cÅ©ng muốn má»—i chúng ta phải có những đặc tÃnh và mang sá»± hữu dụng của muối đối vá»›i thế giá»›i. Là môn đệ của Äức Kitô, trÆ°á»›c hết má»—i chúng ta phải để cho vị mặn của Tin Mừng biến chúng ta thà nh những thứ muối tốt, muối nguyên chất, muối đủ mặn để Æ°á»›p giữ bản thân mình, không bị biến chất, không bị thoái hóa, và không bị ôi thối giữa trần gian nà y. Má»™t khi mang trong mình sá»± mặn mà yêu thÆ°Æ¡ng của Tin Mừng, chúng ta sẽ trở thà nh ngÆ°á»i gìn giữ và bảo vệ thế giá»›i nà y khá»i sá»± tấn công của các thứ vi trùng vi khuẩn nguy hiểm đó là tá»™i lá»—i, là sá»± Ãch ká»· và chết chóc.
Là muối cho Ä‘á»i, ngÆ°á»i Kitô hữu được má»i gá»i là m cho cuá»™c sống lạt lẽo tại trần gian nà y thêm Ä‘áºm Ä‘Ã yêu thÆ°Æ¡ng, thêm hÆ°Æ¡ng vị cho Ä‘á»i, để má»i ngÆ°á»i có thể nhá» sá»± cống hiến của chúng ta, cuá»™c sống của há» thêm tốt đẹp hÆ¡n, nhá» sá»± phục vụ vô vị lợi của chúng ta, cuá»™c sống xã há»™i thêm hạnh phúc hÆ¡n, và nhá» Ä‘á»i sống khiêm nhÆ°á»ng và bác ái, quảng đại và thứ tha, cuá»™c sống của các gia đình sẽ gắn bó vá»›i nhau hÆ¡n. Nhất là thế giá»›i và con ngÆ°á»i ngà y nay Ä‘ang bị hủy hoại từ trong tâm hồn bá»i những tÆ° tưởng trà o lÆ°u sai lạc, những phim ảnh xấu, đến sá»± hủy hoại bên ngoà i qua những lối sống buông thả, tá»± do thác loạn, lối sống cạnh tranh Ãch ká»·, lối sống duy lợi nhuáºn… nó Ä‘ang là m cho con ngÆ°á»i giảm bá»›t “phần ngÆ°á»i†và gia tăng “phần con†và quên phẩm giá của mình là con Thiên Chúa, cao quý hÆ¡n má»i loà i má»i váºt. Vì thế ngÆ°á»i tÃn hữu sẽ phải là muối, phải Ä‘em vị mặn của Tin Mừng để gìn giữ thế giá»›i nà y khá»i bị sá»± phân hủy bá»›i những lối sống đó.
Chúng ta sẽ phải sống và là m thế nà o để có thể là thứ muối tốt của Tin Mừng? Thánh Phaolô đã chia sẻ kinh nghiệm Ä‘em vị mặn Kitô cho thế giá»›i và ngà i căn dặn chúng ta: Khi tôi đến vá»›i anh em, tôi không dùng lá»i lẽ hùng hồn hoặc triết lý cao siêu mà loan báo Thiên Chúa…ở giữa anh em, tôi đã không muốn biết (và không nói Ä‘iá»u gì khác) ngoà i Äức Giêsu chịu đóng Ä‘inh. NhÆ° thế trong nhiệm vụ là m muối cho Ä‘á»i, chúng ta cÅ©ng không thể cáºy dá»±a và o sá»± tà i khéo của bản thân hay tà i hùng biện cá nhân, nhÆ°ng phải dá»±a và o Thánh Thần và quyá»n năng của Thiên Chúa và để cho quyá»n năng của Thiên Chúa thá»±c hiện nÆ¡i những ngÆ°á»i nghe. Äiá»u đó có nghÄ©a là chúng ta Ä‘em vị mặn là chÃnh Äức Kitô và Tin Mừng của Ngà i để Ngà i biến đổi và ướp mặn thế giá»›i, chứ chúng ta không Æ°á»›p thế giá»›i bằng khả năng hay bằng tà i khéo của bản thân mình.
Muối đã ra lạt túc là đánh mất bản chất mặn của mình, thì nó thà nh vô dụng, cÅ©ng váºy, ngÆ°á»i Kitô hữu mà không còn Chúa Kitô, không có Tin Mừng của Ngà i trong cuá»™c Ä‘á»i thì cÅ©ng cÅ©ng chỉ là những thứ vô dụng, biến chất, chỉ đáng đổ ra ngoà i Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i khác chà đạp lên mà thôi. Vá»›i lá»i cảnh báo: muối mà không còn vị mặn nữa thì nó thà nh vô dụng, là lá»i nhắc cho chúng ta rà soát và đánh giá lại bản thân mình xem trong cuá»™c sống là ngÆ°á»i Kitô hữu, trong má»i lãnh vá»±c của cuá»™c sống xả há»™i, Ä‘á»™ mặn của Tin Mừng trong chúng ta còn bà o nhiêu phần trăm? Chúng ta Ä‘ang là muối Æ°á»›p cho Ä‘á»i khá»i hÆ° thối, hay mình đã để cho Ä‘á»i Æ°á»›p lại chúng ta và là m mất vị mặn Kitô trong chúng ta?
Vá»›i vai trò là muối, các Ktô hữu sẽ phải là những ngÆ°á»i chung tay góp sức là m cho Tin Mừng thấm nháºp và o trong xã há»™i và thế giá»›i, trong má»i lãnh vá»±c của cuá»™c sống, bất cứ nÆ¡i nà o ngÆ°á»i tÃn hữu hiện diện, nÆ¡i đó vị mặn của Tin Mừng phải được lan tá»a. Là muối cho Ä‘á»i, chúng ta sẽ phải là những ngÆ°á»i không chỉ nhắm tá»›i nÆ°á»›c trá»i mai sau, mà còn phải là m cho NÆ°á»›i Trá»i hiện diện và biến đổi thế gian nà y, là m cho chÃnh Chúa Giêsu Kitô được hiện diện trong xã há»™i và trong tâm hồn của má»i ngÆ°á»i. Là Kitô hữu, chúng ta không thể giữ riêng Chúa cho mình, mà chúng ta còn phải cảm thấy bị thôi thúc, và thao thức Æ°á»›p thế giá»›i nà y bằng giá»›i răn lá» luáºt của Chúa, bằng Tin Mừng yêu thÆ°Æ¡ng của Chúa.
Trong thế giá»›i đã có những ngÆ°á»i từng mÆ¡ “bao phủ thế giá»›i nà y bằng má»™t mà u Ä‘á»â€ hoặc sẽ “quét cà thế giá»›i nà y bằng má»™t mà u sÆ¡nâ€. Tại sao ngÆ°á»i Kitô hữu lại không dám mÆ¡ và cố gắng bao phủ thế giá»›i nà y bằng Tin Mừng của Äức Kitô?
Chúng ta không dám mÆ¡ bao phủ thế giá»›i bằng Tin Mừng, vì phải chăng chúng ta không còn đủ mặn, không còn Tin Mừng của Äức Kitô trong cuá»™c sống, chúng ta Ä‘ang bị biến chất, bị nhạt nhòa, bị “đá»i hóaâ€. Mang danh là Kitô hữu nhÆ°ng nhiá»u ngÆ°á»i lại không biết gì nhiá»u vá» Äức Giêsu, không thể nói vá» Tin Mừng của Ngà i cho ngÆ°á»i khác, và vì thế nhiá»u Kitô hữu bị xô đây, bị hòa tan trong dòng chảy của xã há»™i, trong các nhóm, các phòng trà o tôn giáo khác. Khi gặp những vấn Ä‘á» trong cuá»™c sống hoặc khi đối diện vá»›i những lý thuyết và tranh luáºn của xã há»™i cÅ©ng nhÆ° của các giáo phái, vì không há»c Tin Mừng, không biết giáo lý, nhiá»u ngÆ°á»i đã không thể nói chuyện được vá»›i há», và đà nh xuôi tay, chấp nháºn theo há».
Các báºc cha mẹ, và các bạn trẻ hãy dùng tình yêu thÆ°Æ¡ng trong sáng và tinh thần phục vụ để Æ°á»›p cho gia đình, cho cuá»™c Ä‘á»i mình thêm mặn mà , khá»i hÆ° thối bất hạnh đổ vỡ. Nhất là hãy là m cho gia đình, cho cuá»™c sống của mình luôn có vị mặn của Tin Mừng, hãy Ä‘em Chúa Giêsu và o trong má»i sinh hoạt của gia đình, của bạn bè, từ việc là m ăn sinh sống đến những bữa cÆ¡m gia đình, đến giá» kinh sánh tối và kể cả những việc riêng tÆ° của má»—i thà nh viên, hãy mang Chúa theo cùng. Äừng bao giá» Æ°á»›p gia đình mình và con cái, bạn bè bằng những thứ hóa chất Ä‘á»™c hại, đó là chất lÆ°á»i biếng, chất Ãch ká»·. Äừng bà o giá» mang vá» cho gia đình mình những thứ nhiá»…m hóa chất Ä‘á»™c hại là sá»± nóng nảy cãi vã, phim ảnh sách báo xấu, sá»± thù hằn bạo lá»±c, những của là m ăn gian dối mà có… nó là những hóa chất gây ung thÆ° trong tâm hồn các thà nh viên gia đình.
Xin Chúa giúp chúng ta biết giữ cho cuá»™c Ä‘á»i mình luôn có vị mặn bằng gắn bó vá»›i Chúa, bằng siêng năng há»c há»i giáo lý và Tin Mừng, để chúng ta có thể trá» nên muối tốt cho gia đình, xã há»™i và thế giá»›i hôm nay. Amen. [Mục Lục]
28. Suy niệm của Lm Gioan M. Cao Vũ Nghi.
Toyohiko Kagawa từ tuổi ấu thÆ¡ đã mồ côi cha mẹ. Gia đình má»™t ngÆ°á»i há» hà ng đã nháºn bé vá» nuôi, nhÆ°ng đã bị hỠđối xá» cách tà n tệ. Dầu váºy, Kagawa vẫn nhẫn nhục chịu Ä‘á»±ng và đã trở nên má»™t ngÆ°á»i thà nh công trong xã há»™i. NhÆ°ng rồi Ä‘au thÆ°Æ¡ng má»™t lần nữa lại đến viếng thăm: Ông Kagawa đã mắc phải bệnh phổi, và chỉ còn chá» chết. Má»™t hôm, ông thấy má»™t luồng sáng bao bá»c ông và ông cảm nghiệm được sá»± hiện diện của Thiên Chúa. Liá»n sau đó, ông đã được chữa là nh, không những vá» phần xác, mà tâm hồn ông cÅ©ng được biến đổi. Từ ngà y đó, ông đã hiến thân phục vụ những ngÆ°á»i bần cùng nghèo khó nhất trong xã há»™i. Ông đã hoà n toà n quên mình phục vụ những con ngÆ°á»i xấu số nà y: an ủi, thông cảm, lắng nghe há»; cung cấp đồ ăn áo mặc cho há». Má»™t thá»i gian sau, ông bị nhiá»…m trùng mắt, và vì đó đã bị mù má»™t mắt, nhÆ°ng ông vẫn tiếp tục phục vụ cho tá»›i ngà y ông từ biệt cõi Ä‘á»i.
Toyohiko Kagawa đã được lãnh nháºn Æ¡n Chúa, và ông đã cảm thấy bị thúc bách phải đáp trả bằng cách phục vụ anh chị em đồng loại của mình. Qua tấm gÆ°Æ¡ng phục vụ của ông, nhiá»u ngÆ°á»i đã tìm được ánh sáng cứu Ä‘á»™ và nháºn ra tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa. Toyohiko Kagawa đã là má»™t ngá»n đèn sáng Chúa Giêsu nói đến trong bà i Phúc Âm hôm nay.
Hai ngà n năm trÆ°á»›c đây, Ngôi Hai Thiên Chúa đã nháºp thể là m ngÆ°á»i, và Ngà i là đã là ngá»n đèn chiếu giải ánh sáng cứu Ä‘á»™ cho những ngÆ°á»i sống trong tá»™i lá»—i, ánh sáng bình an hy vá»ng cho những ngÆ°á»i bệnh táºt và những ngÆ°á»i bị xã há»™i ruồng bá», và ánh sáng đức tin cho những ngÆ°á»i chÆ°a nháºn biết Thiên Chúa chân tháºt. Äể ánh sáng cứu Ä‘á»™, bình an và hy vá»ng của Chúa được tiếp tục chiếu sáng và lan rá»™ng mãi trong trần gian, Chúa đã má»i gá»i những ngÆ°á»i đã được Æ¡n Chúa thánh hóa tiếp tay vá»›i Chúa. Vá»›i các môn đệ, Chúa đã sai há» Ä‘i rao giảng tin mừng, chữa là nh những ngÆ°á»i bệnh táºt, và giải thoát những ngÆ°á»i bị quỉ ám (xem Matthêu 10:8); vá»›i ngÆ°á»i Chúa má»›i chữa khá»i quỉ ám, Chúa dạy"Con hãy vá» nhà vá»›i thân quyến, và loan truyá»n cho há» biết những gì Thiên Chúa đã là m cho con và đã thÆ°Æ¡ng con" (Marcô 5:19); hay Ãt nữa là nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà ngoại tình, Chúa đã khuyên bà : "Hãy Ä‘i và từ nay đừng phạm tá»™i nữa" (Gioan 8:11). NhÆ°ng cả khi Chúa chÆ°a má»i gá»i, cÅ©ng có ngÆ°á»i khi được chữa là nh, đã cảm thấy bị thúc bách để cao rao danh Chúa, nhÆ° ngÆ°á»i được chữa khá»i bệnh cùi (xem Lk 17:15)
Ngà y nay, tùy hoà n cảnh và tùy báºc sống của má»—i ngÆ°á»i, Chúa còn tiếp tục kêu má»i má»i Kitô hữu, những ngÆ°á»i đã được cứu Ä‘á»™ nhá» nÆ°á»›c Rá»a tá»™i, được nuôi dưỡng bằng Mình và Máu Thánh Chúa, và được chữa là nh nhá» phép Giải Tá»™i và Xức Dầu, hãy là ánh sáng cho trần gian. Có thể chúng ta được Chúa má»i gá»i theo gÆ°Æ¡ng các vị tỠđạo để là m chứng cho Äức Tin trong những nÆ¡i Kitô giáo còn Ä‘ang bị bắt bá»›, có thể chúng ta được kêu gá»i để nhÆ° ông Kagawa là m rạng sáng đức Bác Ãi Kitô giáo cho thế giá»›i, hay có thể được kêu gá»i để Ä‘em ánh sáng bình an hy vá»ng cho những tâm hồn cô Ä‘Æ¡n trong những viện dưỡng lão, hay những tâm hồn sầu khổ và bệnh táºt trong các bệnh viện, và cÅ©ng có thể chúng ta được má»i gá»i để nói vá» tình thÆ°Æ¡ng của Chúa cho những ngÆ°á»i Ä‘ang bị đè nặng bởi những khổ Ä‘au trong cuá»™c Ä‘á»i. Lẽ dÄ© nhiên, để đáp lại lá»i má»i gá»i của Chúa, đòi chúng ta phải có sá»± cố gắng và phải chấp nháºn những khó khăn. Chúng ta có thể nhÆ° ngá»n đèn ẩn náu dÆ°á»›i đáy thùng, sống an pháºn cho xong kiếp là m ngÆ°á»i, nhÆ°ng vì là những ngÆ°á»i đã được lãnh nháºn, chúng ta có bổn pháºn để chia sẻ hồng ân Chúa cho anh chị em của chúng ta.
Ước chi má»—i ngÆ°á»i chúng ta hãy quảng đại đáp lại lá»i má»i gá»i của Chúa, để cùng nhau chúng ta hãy là ngá»n đèn dáºp tắt bóng tối của háºn thù, ghen ghét, và bất công trong thế giá»›i, và thay và o đó là ánh sáng bình an và hy vá»ng của Chúa Kitô. [Mục Lục]
29. Suy niệm của Lm Giuse Vũ Thái Hòa
Tất cả chúng ta Ä‘á»u đã có lần nếm má»™t món ăn nhạt nhẽo. NhÆ°ng chỉ cần thêm và i hạt muối, món ăn trở nên Ä‘áºm Ä‘Ã và dá»… ăn. NgÆ°á»i Việt chúng ta thÆ°á»ng dùng nÆ°á»›c mắm để nêm các món ăn. Tuy thế vẫn phải thêm muối, món ăn má»›i thêm hÆ°Æ¡ng vị và mặn mà ! Và o thá»i Chúa Giêsu, muối tượng trÆ°ng cho tÃnh hiếu khách. Khách đến nhà thÆ°á»ng được tặng bánh mì và muối, biểu hiệu sá»± tiếp đón nồng háºu.
"Muối đất": ngà y xÆ°a, khi khám phá ra phân bón, ngÆ°á»i ta dùng muối để là m đất trồng thêm phì phiêu. Khi chÆ°a có tủ lạnh, muối còn được dùng để Æ°á»›p cá, thịt và đồ ăn để giữ được lâu.
Má»™t hình ảnh rất quen thuá»™c vá»›i ngÆ°á»i Việt Nam chúng ta, đó là đèn dầu. Má»™t căn nhà có đèn sáng báo rằng nhà có ngÆ°á»i ở, có sá»± sống. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘i lạc trong đêm tối hẳn sẽ rất sung sÆ°á»›ng khi thấy có ánh đèn. Ãnh đèn nà y Ä‘em lại niá»m vui và thu hút má»i ngÆ°á»i.
Chúa Giêsu sai các môn đệ đến trong thế gian nhÆ° ngÆ°á»i ta nêm muối và o thức ăn để thêm hÆ°Æ¡ng vị và giữ được lâu. "Các con là sá»± sáng thế gian". Äây không phải là lá»i xác nháºn sá»± Æ°u thế của các môn đệ, nhÆ°ng là má»™t công tác truyá»n giáo: qua Ä‘á»i sống của mình, qua lá»i nói và hà nh Ä‘á»™ng, ngÆ°á»i Kitô hữu được má»i gá»i là m ánh sáng hy vá»ng cho những ai Ä‘ang lần mò trong bóng tối tuyệt vá»ng, dẫn dắt hỠđến vá»›i Chúa là Cha của há» và là Cha chung của má»i ngÆ°á»i. Trong bóng đêm mịt mùng, má»™t ánh lá»a nhá» cÅ©ng có thể được nhìn thấy từ xa.
Chúng ta nháºn xét thấy Chúa Giêsu không nói: các con hãy cố gắng là m muối đất và trở nên ánh sáng cho thế gian. NhÆ°ng Ngà i nói: các con là muối và là ánh sáng bởi vì các con là môn để của ta, vì các con đã lãnh nháºn Bà tÃch Thánh tẩy.
"Các con là sá»± sáng thế gian". Sá»± sáng nà y không phải do chúng ta tạo nên, nhÆ°ng phát xuất từ Chúa Kitô: "Ta là sá»± sáng thế gian" (Ga 8:12). Ngà i muốn chúng ta nhÆ° tấm gÆ°Æ¡ng phản chiếu ánh sáng của Ngà i cho má»i ngÆ°á»i và cho má»i nÆ¡i. Do đó ánh sáng được chiếu tá»a không phải cho chúng ta được vinh danh, nhÆ°ng cho vinh quang của Chúa: "Sá»± sáng của các con phải chiếu giãi ra trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» xem thấy những việc là nh của các con mà ngợi khen Cha các con trên trá»i".
Muối đất, sá»± sáng thế gian: hai hình ảnh nhÆ°ng cùng diá»…n tả má»™t lá»i má»i gá»i. Tiên tri Isaia, trong bà i Ä‘á»c 1, Ä‘Æ°a ra những phÆ°Æ¡ng cách để giữ muối khá»i "lạt" và ngá»n đèn luôn chiếu sáng: đó là sống bác ái: chia cÆ¡m sẻ bánh cho ngÆ°á»i nghèo đói, tiếp đón những kẻ bất hạnh vô gia cÆ°, cho quần áo những ngÆ°á»i không đủ mặc... Khi ấy, "ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên trong bóng tối và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà y".
Có lẽ nhiá»u ngÆ°á»i sẽ tá»± nhủ: là m sao mình có khả năng và xứng đáng là m muối đất và sá»± sáng cho má»i ngÆ°á»i? Nắm muối gồm những hạt muối nhá» dồn lại: đèn sáng được nhá» những giá»t dầu góp lại. Những hạt muối nhỠđó, những giá»t dầu đó là những việc nho nhá» mà chúng ta thá»±c hiện trong Ä‘á»i sống hằng ngà y: những nụ cÆ°á»i, lá»i nói nhã nhặn, lịch thiệp, những cá» chỉ bác ái, khiêm nhÆ°á»ng, kiên nhẫn, biết lắng nghe, tha thứ, biết nghÄ© đến ngÆ°á»i khác v...v...
Bà i Phúc âm hôm nay nhấn mạnh đến chứng từ của tất cả chúng ta. Nếu chúng ta thÆ°Æ¡ng yêu nhau nhÆ° Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng chúng ta, có lẽ chúng ta không cần giảng đạo nhiá»u, vì chÃnh Ä‘á»i sống, việc là m, việc bác ái của chúng ta sẽ mang lại hÆ°Æ¡ng vị cuá»™c Ä‘á»i cho má»i ngÆ°á»i và chiếu tá»a trong bóng đêm nhÆ° ánh sáng ban ngà y, giúp đỡ há», đồng hà nh vá»›i hot đến vá»›i Chúa là "nguồn ánh sáng và ơn cứu Ä‘á»™" (Tv 26:1) [Mục Lục]
30. Nhiệm vụ của ngÆ°á»i môn đệ
(Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long)
1.- Ngữ cảnh
Bản văn Ä‘á»c hôm nay nằm trong Bà i Giảng trên núi (ch. 5–7) và nói đến sứ mạng của ngÆ°á»i môn đệ “trong thế gianâ€. Bản văn được trá»±c tiếp kết nối vá»›i các “Mối Phúc†(5,3-12). Các câu 11-12 nói vá» bách hại chỉ là những câu nhắc lại c. 10 và chuyển tiếp. NhÆ°ng cụm từ “phúc thay anh em†cho phép ta móc vá»›i từ “anh em†ở c. 13. Những ngÆ°á»i nháºn bản văn nà y không phải là má»™thạng tÃn hữu đặc biệt, nhÆ°ng là các môn đệ đã được nói đến ở đầu chÆ°Æ¡ng (5,1) và được ngá» lá»i trá»±c tiếp ở cc. 11-12. Cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu được nhắc nhá»› đến bổn pháºn truyá»n giáo.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia là m hai phần:
1) Môn đệ Äức Giêsu là “muối cho Ä‘á»i†(5,13);
2) Môn đệ Äức Giêsu là “ánh sáng cho trần gian†(5,14-16).
3.- Và i điểm chú giải
- anh em là (13): Äức Giêsu nói trá»±c tiếp vá»›i các môn đệ NgÆ°á»i, để xác định sứ mạng của há». Äây không phải là má»™tgợi ý vá» má»™tchiá»u hÆ°á»›ng nên theo, nhÆ°ng là má»™t khẳng định vá» tÆ° cách, Æ¡n gá»i. CÅ©ng có thể thấy cụm từ nà y có liên vá»›i Xh 19,6 (“Còn các ngÆ°Æ¡i, các ngÆ°Æ¡i sẽ là má»™tvÆ°Æ¡ng quốc tÆ° tế cho Ta và má»™tdân tá»™c thánhâ€). NhÆ° Äức Chúa (Yhwh) đã chá»n dân Ngà i giữa các dân nÆ°á»›c và xác định tÆ° cách của há», Äức Giêsu cÅ©ng đã chá»n các môn đệ trong loà i ngÆ°á»i và bây giá» xác định sứ mạng cho há».
- muối cho Ä‘á»i… ánh sáng cho trần gian (13.14): dịch sát là “muối của đất (gê)†và “ánh sáng của thế gian/ trần gian (kosmos)â€. Vì “đất†được dùng song song vá»›i “trần gianâ€, nó không có nghÄ©a là đất bùn, đất bá»™t, đất thịt, nhÆ°ng là “trái đấtâ€, tÆ°Æ¡ng tá»± vá»›i “trần gianâ€, “thế gianâ€. Cả hai từ “đất†và “trần gian†ở đây Ä‘á»u có nghÄ©a là “toà n thể nhân loạiâ€, tức có má»™ttầm mức phổ quát.
- để há» thấy những công việc tốt đẹp anh em là m (16): DÆ°á»ng nhÆ° câu nà y mâu thuẫn vá»›i Mt 6,1-18 (nhất là vá»›i cc.1-2.5.16)? Tháºt ra, các bản văn nêu ra hai lý do khác nhau: ở đây lý do là vinh quang của Cha trên trá»i; trong 6,1-18, lý do là việc chúc tụng ngợi khen cá nhân mà đương sá»± Ä‘i tìm để thá»a mãn tÃnh khoe khoang của mình (x. 6,2-5). Hai bản văn cÅ©ng nói đến hai cách thức xá» sá»± khác nhau: ở đây, ngÆ°á»i môn đệ chỉ Ä‘Æ¡n giản tá» mình ra là môn đệ của Äức Kitô, là Kitô hữu; còn ở 6,1-18, Äức Giêsu kết án sá»± khoe khoang ngÆ°á»i ta tá» ra để lôi kéo sá»± chú ý của ngÆ°á»i khác.
4.- à nghĩa của bản văn
Mối Phúc cuối cùng liên hệ đến những ngÆ°á»i bị bách hại vì sống công chÃnh (5,10). ChÃnh Mối Phúc nà y được Äức Giêsu lấy lại mà ngá» trá»±c tiếp vá»›i các môn đệ, là những ngÆ°á»i Ä‘ang ở ngay bên NgÆ°á»i, và vá»›i đám đông Ä‘ang nghe NgÆ°á»i (5,1): “Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị ngÆ°á»i ta sỉ vả, bách hại và vu khống đủ Ä‘iá»u xấu xa†(5,11). Äức Giêsu đã loan báo cho các môn đệ biết ngay từ đầu phản ứng tiêu cá»±c của môi trÆ°á»ng, nếu há» sống trung thà nh vá»›i NgÆ°á»i, nếu há» tìm sá»± công chÃnh và quy hÆ°á»›ng lối sống của há» theo chÆ°Æ¡ng trình của NgÆ°á»i. Há» phải trả lá»i thế nà o? Ai cÅ©ng coi trá»ng việc mình được chấp nháºn và nhìn nháºn. Phải chăng các môn đệ phải thÃch nghi vá»›i môi trÆ°á»ng của há», để được môi trÆ°á»ng chấp nháºn? Phải chăng há» phải giá»›i hạn quan hệ vá»›i má»™tvòng những ngÆ°á»i có cùng những ý tưởng nhÆ° nhau, để khá»i gây mâu thuẫn? Cho há» cÅ©ng nhÆ° cho tất cả các Kitô hữu, hôm nay còn Ä‘ang thÆ°á»ng xuyên bị cám dá»— từ chối chân tÃnh của mình và tìm thÃch nghi, hoặc bị cám dá»— rút lui và o Ä‘Ã ng sau cánh cá»a, Äức Giêsu giao cho nhiệm vụ là m muối cho Ä‘á»i và ánh sáng cho trần gian. NhỠđó, cho dù há» có bị sỉ nhục (5,11), há» vẫn Ä‘Æ°a được ngÆ°á»i ta đến chá»— tôn vinh Chúa Cha trên trá»i (5,16).
* Môn đệ Äức Giêsu là “muối cho Ä‘á»i†(13)
Khi khẳng định rằng các môn đệ là “muối cho Ä‘á»iâ€, Äức Giêsu cho hiểu các môn đệ có sứ mạng truyá»n giáo. Do Æ¡n gá»i, há» phải đóng má»™tchức năng đối vá»›i những ngÆ°á»i khác tÆ°Æ¡ng tá»± muối đối vá»›i các thức ăn (giữ cho khá»i hÆ° thối, là m cho thêm hÆ°Æ¡ng vị). Không có muối, thức ăn bị hÆ° thối; không có ngÆ°á»i Kitô hữu, xã há»™i thiếu mất má»™tsức mạnh thiêng liêng và luân lý có khả năng gìn giữ xã há»™i khá»i những sá»± dữ Ä‘ang muốn xâm nháºp và o. Do đó, sá»± hiện diện của ngÆ°á»i Kitô hữu không phải là không đáng kể hoặc có hay không cÅ©ng váºy. Giống nhÆ° muối, sá»± hiện diện của Kitô hữu không thể thay thế. Không ai có thể đứng và o vị trà của há» nếu há» bị suy yếu Ä‘i. Tác giả lÆ°u ý và răn Ä‘e các Kitô hữu coi chừng kẻo mình trở nên nhạt nhẽo Ä‘i. Há» cÅ©ng sẽ nhÆ° muối, khi đã nhạt thì chỉ còn đáng loại bá» (x. 5,22.29).
* Môn đệ Äức Giêsu là “ánh sáng cho trần gian†(14-16)
Hình ảnh ánh sáng (cc. 14-15) là hình ảnh của Kinh Thánh (x. Xh 3,2; Is 60,19; Is 42,6). Tác giả Gioan gán cho Äức Giêsu chức năng mà ở đây Mt gán cho các môn đệ. Bóng tối, đêm tối, trong Cá»±u Ước cÅ©ng nhÆ° Tân Ước, là biểu tượng của các thế lá»±c sá»± ác (x. Mt 8,12; Lc 22,53). Môn đệ Äức Kitô được thông dá»± và o sá»± sáng của Thiên Chúa, nhÆ° Môsê khi xuống núi có mang trên mặt phản ánh vẻ uy hùng của Thiên Chúa (Xh 34,35). Không thể có chuyện Kitô hữu Ä‘i qua mà không ai biết; không ai có thể dá»ng dÆ°ng trÆ°á»›c ánh huy hoà ng thiêng liêng mà Kitô hữu Ä‘ang tá»a ra. Giống nhÆ° ánh sáng, Kitô hữu Ä‘i và o những nÆ¡i sâu thẳm nhất và kÃn ẩn nhất của trái tim con ngÆ°á»i và đưa ra ánh sáng những lá»— hổng mà ta gặp trong đó.
Lá»i khẳng định được minh giải bằng hai hình ảnh (c. 15). “Thà nh xây trên núi†có thể gợi ý đến Giêrusalem thiên sai, là điểm thu hút tất cả các dân tá»™c (x. Is 2,2-5; 60,1-2.19-20). Các Kitô hữu tháp và o trong thế gian nhÆ° má»™tnguồn ánh sáng từ đó má»i ngÆ°á»i có thể nháºn được sá»± nâng đỡ và định hÆ°á»›ng. “Thà nh xây trên núi†nêu báºt tÃnh khả thị (thấy được), Ä‘iểm quy chiếu là chÃnh tÆ° cách của Há»i Thánh Äức Kitô cho tất cả má»i ngÆ°á»i. Hình ảnh nà y được nhắc lại bằng hình ảnh cái đèn đặt trên đế. Căn phòng trong đó gia đình và bạn bè quy tụ lại trở nên sinh Ä‘á»™ng nhỠánh sáng của đèn. Hai hình ảnh nà y cÅ©ng có thể được áp dụng cho từng ngÆ°á»i môn đệ. Do Æ¡n gá»i, ngÆ°á»i môn đệ phải thông chia ánh sáng cho ngÆ°á»i khác. Há» không được thiếu ánh sáng, và cà ng không được thiếu trách nhiệm vì không tạo được má»™tảnh hưởng tốt nà o trong cá»™ng Ä‘oà n. Ãnh sáng đây không phải là ánh sáng của các lá»i nói, cÅ©ng chẳng phải là ánh sáng của chân lý lý thuyết, nhÆ°ng là ánh sáng của “các việc tốtâ€, nhÆ° Äức Giêsu đã Ä‘á» cáºp đến (4,23-25) và đã là m (5,3-11) và sẽ còn nhắc đến (7,23; 25,31-46) trong các diá»…n từ của NgÆ°á»i.
Khi đó ngÆ°á»i ta nháºn ra rằng những ân huệ ngÆ°á»i môn đệ Ä‘ang có phát xuất từ Thiên Chúa; há» sẽ chúc tụng ngợi khen Ngà i. Äiá»u nà y không có nghÄ©a là Thiên Chúa đòi há»i con ngÆ°á»i hà nh Ä‘á»™ng để tán dÆ°Æ¡ng Ngà i, khi mà ta thấy là hoạt Ä‘á»™ng cứu Ä‘á»™ của Äức Kitô chứng tá» rằng má»i sá»± là nhắm mÆ°u Ãch cho những con cái Thiên Chúa “tuyển chá»n†(x. Mt 5,44-48).
+ Kết luáºn
Từ bản chất của nhiệm vụ được ký thác cho há», các môn đệ phải là nhÆ° ánh sáng và muối cho ngÆ°á»i khác. Bởi vì nhiệm vụ của há» là thúc bách và lôi cuốn, há» phải ở trÆ°á»›c mặt ngÆ°á»i ta, chứ không tránh né. Bởi vì bổn pháºn của há» là đưa đến má»™tcái hoà n toà n má»›i, há» phải duy trì chân tÃnh của há», chứ không được tá»± đồng hóa vá»›i môi trÆ°á»ng của há». ChÃnh các “việc tốt†giúp cho môn đệ sống đúng tÆ° cách muối và ánh sáng.
Äá»i sống của các môn đệ Ä‘i theo các huấn thị của Äức Giêsu được coi nhÆ° là má»™tnhiệm vụ lá»›n. Không ai có thể thay thế hỠđược; há» phải chịu trách nhiệm vá» sá»± kiện trần gian nháºn được hÆ°Æ¡ng vị và trở thà nh chan hòa ánh sáng. Xuyên qua Ä‘á»i sống há», há» phải bà y tá» cách thức hiện hữu của Thiên Chúa, há» phải truyá»n thông niá»m vui của các đứa con vá»›i Chúa Cha và chinh phục loà i ngÆ°á»i vá» cho gia đình Ngà i.
5.- Gợi ý suy niệm
- Muối tăng thêm hÆ°Æ¡ng vị; muối thấm và o thá»±c phẩm để giữ cho khá»i hÆ° thối. Muối hòa tan ra, và được phân phối trong tất cả khối lÆ°Æ¡ng thá»±c. Muối có mặt khắp nÆ¡i trong khối lượng thá»±c, nhÆ°ng muối vẫn là muối, thì má»›i giữ được giá trị và tÃnh hữu hiệu của mình. Giống nhÆ° muối, các môn đệ Äức Giêsu phải hiện diện trong môi trÆ°á»ng và liên kết vá»›i môi trÆ°á»ng. NhÆ°ng há» phải cứ là muối, phải bảo toà n được cách cách thức sống của Cha há» (5,48). Muối không phải là má»™tviên ngá»c, má»™tnén bạc phải được cất giữ hoặc Ä‘Æ°a ra mà là m cho sinh lãi, nhÆ°ng là má»™tchất gia vị. Nó sinh tác dụng khi nó chấp nháºn “tá»± hủy†đi, hòa tan và o thá»±c phẩm. Kitô hữu là muối cho Ä‘á»i, bởi vì ngÆ°á»i ấy không được kêu gá»i Ä‘i và o má»™tcuá»™c sống tách biệt, xa rá»i những ngÆ°á»i khác, nhÆ°ng bởi vì ngÆ°á»i ấy biết tan biến mình Ä‘i trong đại gia đình nhân loại để há»— trợ bất cứ ai cần. Hình ảnh muối chống lại má»i thứ tinh thần phân láºp (separatism) kiểu Pharisêu và gợi đến dụ ngôn men vui trong bá»™t (13,23). Kitô hữu không những là ngÆ°á»i của những ngÆ°á»i khác, mà còn được gá»i sống vá»›i những ngÆ°á»i khác, theo chiá»u hÆ°á»›ng của Äức Kitô (bạn của ngÆ°á»i tá»™i lá»—i và thu thuế: 11,19).
- Hình ảnh của ánh sáng Ä‘i song song vá»›i hình ảnh muối, vì ánh sáng cÅ©ng ảnh hưởng trên cuá»™c sống của con ngÆ°á»i. Không có ánh sáng, thì không thể có sá»± sống; má»i sá»± chìm và o trong bóng tối và trở nên há»—n Ä‘á»™n (x. St 1,1). NhÆ° thế, trách nhiệm của ngÆ°á»i Kitô hữu là không thể lÆ°á»ng được. Nếu sá»± dữ không lui Ä‘i, là vì ánh sáng phải đánh Ä‘uổi sá»± dữ Ä‘i lại quá yếu hoặc tệ hại hÆ¡n nữa, lại tắt mất rồi!
- Các môn đệ của Äức Giêsu phải đói khát sá»± công chÃnh, đói khát lối xá» sá»± công chÃnh (5,6), và đó là mối quan tâm đầu tiên của há». Cách xá» sá»± nà y là hình thức căn bản qua đó há» là m chứng vá» Thiên Chúa Cha. Xuyên qua lối xá» sá»± của há», các môn đệ phải Ä‘Æ°a loà i ngÆ°á»i đến chá»— quan tâm, suy nghÄ© và tá»± há»i, sao cho cuối cùng loà i ngÆ°á»i cÅ©ng hòa vá»›i há» trong việc ca ngợi Thiên Chúa. Váºy các môn đệ phải bắt chÆ°á»›c cách xá» sá»± của Chúa Cha. Chỉ nhÆ° thế thì qua lối sống của há», bản chất của Chúa Cha má»›i được mạc khải ra và nháºn biết. Nhá» những ngÆ°á»i sống nhÆ° là con của Ngà i, Thiên Chúa muốn được nhìn nháºn nhÆ° là Cha nhân là nh và lôi kéo cà ng ngà y cà ng nhiá»u ngÆ°á»i đến vá»›i Ngà i.
- Các môn đệ Äức Giêsu phải là má»™tÄ‘iểm quy chiếu và là ánh sáng, là m cho má»—i sá»± váºt xuất hiện ra trong bá»™ mặt tháºt của nó và trong giá trị tháºt của nó. Do đó, há» phải ở và o má»™tvị trà dá»… thấy. Kitô hữu không được quên và cà ng không được cắt đứt sá»± thông truyá»n các ân ban mình Ä‘ang có cho kẻ khác. Há» không được chạy lung tung để tìm ngÆ°á»i theo phe mình. Há» cÅ©ng không được rút lui và o tình trạng vô danh hoặc náu mình và o trong đám đông. Chỉ khi há» có thể thấy được, chứ không Ä‘i trốn hoặc Ä‘i ngụy trang, thì nhá» há», Thiên Chúa má»›i có thể được nháºn biết nhÆ° là Cha nhân là nh. Chỉ có lòng nhân ái, lòng tốt, tình yêu, tinh thần phục vụ má»›i có thể trở thà nh ánh sáng cho ngÆ°á»i khác.
- Môn đệ Äức Kitô phải là má»™tngá»n đèn đặt trên đế để soi chiếu cho má»i ngÆ°á»i trong nhà . Ở và o vị trà sao cho ngÆ°á»i ta thấy được mình thì hoà n toà n khác vá»›i việc tìm cách khoe mình (x. 6,1-18) vì những Ä‘á»™ng lá»±c khác. Chúng ta phải cho thấy các việc tốt đã là m không phải để được ngÆ°á»i ta khen ngợi (6,2), nhÆ°ng để cho nhá» ta trung thà nh sống bản tÃnh con Thiên Chúa trÆ°á»›c mắt ngÆ°á»i khác, Thiên Chúa được khen ngợi (5,16). [Mục Lục]
31. Chú giải của Noel Quession
Bà i giảng trên Núi đã bắt đầu từ Chúa nháºt vừa qua bởi các mối Phúc tháºt sẽ được tiếp tục trong năm Chúa nháºt. Matthêu đã táºp há»p ở đây những lá»i dạy của Äức Giêsu mà Maccô và Luca đã đặt và o những bối cảnh khác. Äó là dấu chỉ ngÆ°á»i ta có thể Ä‘Æ°a ra những lá»i giải thÃch khác nhau. Những lá»i dạy của Äức Giêsu thÆ°á»ng khá mở rá»™ng để đón nháºn nhiá»u ý nghÄ©a khác nhau.
“ChÃnh anh em là muối cho Ä‘á»iâ€
Äức Giêsu nói vá»›i những ngÆ°á»i sống theo các mối phúc NgÆ°á»i nghèo khó, ngÆ°á»i hiá»n là nh, ngÆ°á»i xây dá»±ng Hoà bình, ngÆ°á»i bị bách hại.. “chÃnh anh em là muối cho Äá»i. Hình ảnh nà y gợi cảm và rất cởi mở, có thể đón nháºn nhiá»u ý nghÄ©a bổ sung. Và o thá»i của Äức Giêsu, muối dùng để là m cho đất mà u mỡ, dÄ© nhiên có trá»™n vá»›i phân bón... NhÆ° má»™t loại phân bón để mùa mà ng được tÆ°Æ¡i tốt. Ngà y hôm nay, muối luôn luôn dùng để bảo quản thá»±c phẩm… nó ngăn cản hoặc là m cháºm lại sá»± phân hủy. NhÆ°ng vai trò thông thÆ°á»ng nhất của muối là đem lại hÆ°Æ¡ng vị: có muối, ngon đấy... không có muối, tất cả thà nh nhạt nhẽo.
Äức tin dùng để là m gì? Liệu tin và o Äức Giêsu và sống các mối Phúc tháºt có thay đổi gì không? Äức Giêsu trả lá»i: “Äem lại hÆ°Æ¡ng vị cho Ä‘á»i?â€
Con ngÆ°á»i hiện đại, còn hÆ¡n cả con ngÆ°á»i của các thá»i đại trÆ°á»›c đây bị chìm ngáºp trong sá»± tầm thÆ°á»ng và buồn chán má»—i ngà y: những cá» chỉ máy móc và vô vị của công nhân là m việc theo dây chuyá»n... những khuôn mặt nhợt nhạt dÆ°á»›i ánh sáng đèn những… những đồ váºt được tiêu chuẩn hóa 'bằng nhá»±a dẻo...†sá»± nhạt nhẽo trong rất nhiá»u câu chuyện trao đổi thÆ°á»ng ngà y... sá»± cà o bằng trÆ°á»›c những ý thức hệ... Äá»i sống có còn thú vị gì không? Nếu ngÆ°á»i ta nói nhiá»u vỠ“chất lượng Ä‘á»i sống†thì má»™t cách chÃnh xác chẳng phải ngÆ°á»i ta đã đánh mất chất lượng ấy hay sao?
ChÃnh trong bối cảnh hiện tại nà y mà NGÀY HÔM NAY Äức Giêsu lại nói vá»›i chúng ta: chÃnh anh em là muối cho Ä‘á»i! Anh em hãy Ä‘em niá»m vui, sá»± táo bạo, nhiệt tình và o cái tầm thÆ°á»ng má»—i ngà y. Anh em hãy Ä‘em ý nghÄ©a đến cho những thá»±c tế, thông thÆ°á»ng có nguy cÆ¡ trở thà nh nhạt nhẽo. Anh em hãy đặt NÆ°á»›c Thiên Chúa và o trong các thá»±c tế ấy. Anh em hãy thách đố má»i chủ nghÄ©a vô thần hiện đại đã bắt đầu loại bá» Ä‘i “khả đăng siêu việtâ€, tức là muối, của nhân loại... để rồi sau đó không ngừng tuyên bố rằng Ä‘á»i sống là “phi lý†và không có ý nghÄ©a. Vá»›i Äức Giêsu má»i sá»± đâu có thể mang má»™t ý nghÄ©a, má»™t “hÆ°Æ¡ng vịâ€; dù là sá»± Ä‘au khổ, sá»± bách hại, cả cái già và cái chết, sá»± thất bại cÅ©ng xây dá»±ng. Má»™t nhà hiá»n triết đã viết nhÆ° thế. Rên rỉ để là m gì? Ai sẽ nói giá trị mầu nhiệm và huyá»n diệu của thá» thách Ä‘á»i sống trong sá»± hiệp thông vá»›i Äức Giêsu?
“NhÆ°ng muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy cái gì muối cho nó mặn lại? nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoà i cho ngÆ°á»i ta chà đạp thôiâ€.
Äức Giêsu đòi há»i các môn đệ của NgÆ°á»i phải “chÃnh thống†không trở thà nh nhạt nhẽo. Má»™t Kitô hữu đã đánh mất “mùi vị Thiên Chúaâ€, mùi vị Ä‘Ãch thá»±c duy nhất sẽ trở thà nh vô dụng “Tin Mừng chÃnh là muối, và các bạn sẽ là m ra Ä‘Æ°á»ng từ muối đóâ€. Paul Claudel đã cao rao nhÆ° thế.
Äức Giêsu mạnh mẽ cảnh báo chúng ta: sau má»™t thá»i gian sống quảng đại và ác liệt, đức tin của chúng ta có thể bị biến chất. Äá»™ng từ mà chúng ta dịch là “nhạt Ä‘i†hay biến chất cÅ©ng có nghÄ©a “trở nên mất trÃâ€... đánh mất lÆ°Æ¡ng tri trở thà nh Ä‘iên đại! Theo nghÄ©a của Kinh Thánh…nghÄ©a là đánh mất. sá»± khôn ngoan mà đức tin và o Thiên Chúa ban cho (Is 19,11). Thánh Phaolô cÅ©ng đồng hóa “muối†vá»›i “sá»± khôn ngoanâ€: “Anh em hãy ăn ở khôn ngoan. Lá»i nói của anh em phải luôn luôn mặn mà dá»… thÆ°Æ¡ng†(Cl 4, 5-6).
Nếu chúng ta trở nên quá vô vị, đó là vì chúng ta đã để cho sức mạnh ăn mòn của muối trong Tin Mừng yếu Ä‘i trong Ä‘á»i sống chúng ta. Nếu muối nhạt Ä‘i.. Tôi phải đối vá»›i giả thiết ấy cho tôi và đá»i sống của riêng tôi. Nếu má»i Kitô hữu không còn là muối nữa thì ngÆ°á»i ấy trở nên vô dụng, NgÆ°á»i Kitô hữu “con tắc kè†chấp nháºn má»i phÆ°Æ¡ng thức và má»i tâm thức của thế gian, mặc lấy mà u sắc của môi trÆ°á»ng ngÆ°á»i ấy sống, và trở nên vô dụng. “Tôi là m nhÆ° váºy, bởi vì má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u nghÄ© nhÆ° thế... bởi vì khắp má»i nÆ¡i, ngÆ°á»i ta là m nhÆ° thếâ€; chúng ta có đánh mất tất cả nhân cách để theo lối sống tiêu thụ và duy váºt không kìm chế không? Chúng ta có thủ lợi từ những bất công xã há»™i không? chúng ta có để cho mình rÆ¡i và o thái Ä‘á»™ không hà nh đạo hoặc chủ nghÄ©a vô thần viện cá»› rằng nhiá»u ngÆ°á»i là m nhÆ° thế xung quanh chúng ta?
Äối vá»›i những ngÆ°á»i trở nên vô vị, vá»›i những Kitô hữu Ä‘ang trở thà nh má»™t chất thải mà u sắc, không mùi vị, Äức Giêsu nói: “Anh em phải khác vá»›i thế gian, nếu anh em muốn là muối cho thế gianâ€..
Má»™t yêu sách, đúng váºy. NhÆ°ng trong má»™t sá»± khiêm nhÆ°á»ng cao cả. Không phải vì ngÆ°á»i ta là Kitô hữu mà ngÆ°á»i ta tá»± Ä‘á»™ng là má»™t con ngÆ°á»i cao siêu. Má»—i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘iá»u biết những giá»›i hạn và những tá»™i lá»—i của mình. NhÆ°ng thứ muối mà chúng ta phải Ä‘em lại cho thế gian không phải là lòng kiêu ngạo của các nhân đức cÅ©ng không phải sá»± cao siêu của chúng ta mà chÃnh là “điá»u ' Thiên Chúa đã là m trong chúng taâ€.
ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian.
Cách nói bóng bẩy thứ hai nà y có cùng má»™t hình thức và ý nghÄ©a nhÆ° cách nói đầu, nhÆ°ng còn cao cả hÆ¡n nữa! Phải là “mặt trá»i†cho thế gian! Không có ánh sáng, sẽ không có mà u sắc, vẻ đẹp và sá»± sống nà o cả. Äức Giêsu đã sống trong má»™t xã há»™i tiá»n khoa há»c không biết được nhiá»u Ä‘iá»u, nhÆ°ng xã há»™i ấy gần gÅ©i thiên nhiên hÆ¡n chúng ta và cÅ©ng hiểu được nhiá»u Ä‘iá»u hÆ¡n chúng ta vá» các thá»±c tại sống. GiỠđây chúng ta, nhá» khoa há»c mà biết rằng không có ánh sáng, không thể có sá»± sống. Tháºt váºy; mặt trá»i là nguồn gốc duy nhất và cần thiết cho má»i năng lượng tồn tại trên hà nh tinh chúng ta.
Không có sá»± quang hợp các chất diệp lục trong cây cá» thì cÅ©ng không thể có bất cứ Ä‘á»i sống sinh váºt hoặc con ngÆ°á»i nà o. Không có mặt trá»i, sẽ không có than đá, dầu há»a và điện năng... bởi vì không có rừng và thủy triá»u, mặt trá»i là má»™t hình ảnh đẹp nhất vá» Thiên Chúa: suối nguồn của má»i sá»± sống! Từ khi thế giá»›i được tạo dá»±ng, má»™t ánh sángtrà n trá» chiếu soi má»i váºt. “Hãy có ánh sáng!†(St 1,2)
Äức Chúa là ánh sáng và là sá»± cứu chuá»™c của tôi†(Tv 27,1) “Tôi là ánh sáng của thế gian, Äức Giêsu đã nói: “Anh em phải chiếu sáng, nhÆ° những vì sao trên vòm trá»i†(Pl 2,15). Trở thà nh ánh sáng của thế gian quả là má»™t trách nhiệm to lá»›n.
Bản thân chúng ta rất Ãt tá»a sáng. Chá»› lấy đó mà sinh lòng kiêu ngạo.
Lạy Chúa, xin ban cho chúng con ánh sáng của Chúa. Trong đạo Do Thái, chỉ có Luáºt của Môsê và Äá»n Giê-ru-sa-lem má»›i được gá»i là “ánh sángâ€. Chúng ta nháºn thấy cuá»™c cách mạng phi thÆ°á»ng mà Äức Giêsu định thá»±c hiện? TrÆ°á»›c mặt NgÆ°á»i là những con ngÆ°á»i hèn má»n, táºt nguyá»n, bệnh hoạn, những con ngÆ°á»i Ä‘au khổ bởi má»i thứ già y vò (Mt 4,23). Äó không phải là những ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông và đà n bà xuất chúng, nhÆ°ng là những, ngÆ°á»i nghèo khổ, không có văn hóa và cÅ©ng không có ảnh hưởng. Những con ngÆ°á»i không sùng đạo hÆ¡n những ngÆ°á»i khác, vá»›i đám đông đó, Äức Giêsu nói: “ChÃnh anh em là ánh sáng cho trần gian!â€. ChÃnh há» không phải là “ánh sáng†nhÆ°ng há» chỉ để ánh sáng xuyên qua và tá»a sáng qua hỠđức tin mà há» có trong Äức Giêsu. Äức Giêsu tạo ra cho NgÆ°á»i ý tưởng kỳ diệu vá» nhân phẩm con ngÆ°á»i khi ngÆ°á»i để cho Thiên Chúa phong chức cho mình!
Má»™t thà nh xây trên núi khống tà i nà o che giấu được. CÅ©ng chẳng có ai thắp đèn lên rồi lại đặt bên dÆ°á»›i cái thùng, nhÆ°ng đặt trên đế và nó soi sáng cho má»i ngÆ°á»i trong nhà . CÅ©ng váºy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trÆ°á»›c mặt thiên hạâ€
Từ bá» Hồ Ti-bê-ri-a, ngÆ°á»i ta thấy thà nh Safed, ở trên cao vá»›i cao Ä‘á»™ hÆ¡n má»™t ngà n mét, thà nh được xây trên những núi nằm ngang của dãy núi Ga-li-lê, chiếu ánh sáng của nó ra xung quanh. Äức Giêsu đã thoáng thấy những căn nhà mà u trắng của thà nh được mặt trá»i chiếu sáng. Trong căn nhà nhá» của gia đình, Äức Giêsu cÅ©ng thÆ°á»ng nhìn thấy Mẹ NgÆ°á»i. Äức Maria đốt đèn trong ngà y Sa-bát. Má»™t cái đèn khiêm tốn bằng đất nung nhÆ°ng đủ để soi sáng “cả nhà †trong gian nhà duy nhất của những nhà ngÆ°á»i nghèo ở PhÆ°Æ¡ng Äông. Hãy soi Sáng Äức Giêsu nói chúng ta hãy soi sáng.
Vấn đỠở đây không phải là sá»± phô trÆ°Æ¡ng của chủ nghÄ©a đắc thắng, nhÆ° ngà y nay ngÆ°á»i ta nói. Vì sau đó, Äức Giêsu sẽ khuyên chúng ta: “Khi là m việc là nh phúc đức anh em phải coi chừng, chá»› có phô trÆ°Æ¡ng cho thiên hạ thấy†(Mt 6,1). Không phải chÃnh chúng ta tá»± tôn giá trị của mình nhÆ° những cách phô trÆ°Æ¡ng của những ngÆ°á»i Pha-ri-sêu mà Äức Giêsu từng đả kÃch (Mt 6, 1.6). Chỉ ánh sáng của Thiên Chúa má»›i có thể soi sáng anh em chúng ta. NhÆ°ng ánh sáng ấy muốn soi sáng thông qua chúng ta. “Quả tháºt, xÆ°a Thiên Chúa đã phán: ánh sáng hãy bừng lên từ nÆ¡i tối tăm! NgÆ°á»i cÅ©ng là m cho ánh sáng chiếu soi lòng trà chúng tôi, để tá» bà y cho thiên hạ được biết vinh quang của Thiên Chúa sáng ngá»i trên gÆ°Æ¡ng mặt Äức Kitô. NhÆ°ng kho tà ng ấy, chúng tôi lại chứa Ä‘á»±ng trong những bình sà nh, để chứng tá» quyá»n năng phi thÆ°á»ng phát xuất từ Thiên Chúa, chứ không phải từ chúng tôiâ€. (2 Cr 4, 6-7).
“Ãnh sáng của anh em phải chiếu giải trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» thấy những công việc tốt đẹp anh em là m mà tôn vinh Cha của anh em, Äấng ngá»± trên trá»iâ€.
Äây là lần đầu tiên trong Tin Mừng của Matthêu. Chúng ta nghe Äức Giêsu nói vỠ“Cha của anh em, Äấng ngá»± trên trá»iâ€. Äức Giêsu ở đây mạc khải má»™t định hÆ°á»›ng và trách nhiệm to lá»›n của các Kitô hữu trong thế gian là phải trở thà nh “muối cho thế gian, mặt trá»i của hoà n vũ… không không phải vì vinh quang của riêng mình. Vinh quang ấy dùng để tôn vinh Thiên Chúa.
Äức Giêsu đã là má»™t ngÆ°á»i hoà n toà n tách ra khá»i trung tâm của bản thân mình và hoà n toà n hÆ°á»›ng vá» Chúa Cha. “Tôi không cần ngÆ°á»i Ä‘á»i tôn vinhâ€, Äức Giêsu đã nói nhÆ° thế (Ga 5,41)
Vá» phần chúng ta là những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, rõ rà ng nếu chúng ta có chút gì là “muối†và “ánh sángâ€, Ä‘iá»u đó chỉ do Chúa Cha mà đến. Nếu bạn mạnh khá»e, vui vẻ, quảng đại và tá»± nhiên thanh khiết, đó là vinh quang của bạn và cà ng tốt cho bạn. NhÆ°ng nếu bạn là má»™t ngÆ°á»i yếu Ä‘uối mà Thiên Chúa là m cho mạnh mẽ, má»™t kẻ tá»™i lá»—i mà Thiên Chúa cứu Ä‘á»™, má»™t ngÆ°á»i. Ô uế mà Thiên Chúa không ngừng thanh huyện, má»™t ngÆ°á»i hay thù oán mà Chúa Cha đã dạy sá»± tha thứ, má»™t ngÆ°á»i quan táºt sâu xa đến tiá»n bạc mà Thiên Chúa đã giải thoát khá»i má»i thứ của “cải của mình. Nếu bạn là má»™t trong số những ngÆ°á»i nghèo, khó ấy, đã thất bại nhiá»u trong má»i thứ công việc mà vẫn hạnh phúc†bởi niá»m vui của các mối phúc tháºt... lúc đó, trÆ°á»ng hợp của bạn có thể là m anh em của bạn quan tâm, bởi vì sá»± khốn khổ của bạn cÅ©ng là của anh em bạn và chÃnh há», há» cÅ©ng có thể hy vá»ng được cứu chữa. Khi nhìn thấy Ä‘iá»u tốt là nh mà bạn, má»™t ngÆ°á»i rất yếu Ä‘uối đã là m, há» có thể tôn vinh Cha của bạn, Äấng ngá»± trên trá»i. [Mục Lục]
32. Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™
Các con là muối đất... Các con là sự sáng thế gian
Lá»i má»i gá»i của Chúa Giêsu trong Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay vang lên tháºt khẩn thiết, gá»i đến trÆ°á»›c hết là các môn đệ, sau là chúng ta những ngÆ°á»i tÃn hữu Ä‘ang sống ở má»i nÆ¡i và má»i thá»i đại. Sau khi Äức Giêsu công bố Tám Mối Phúc, Ngà i phán tiếp những lá»i hằng sống, mở ra cho chúng ta chân trá»i hạnh phúc dẫn đến sá»± sống Ä‘á»i Ä‘á»i. NhÆ° thế, cách nà o đó, Ngà i má»i gá»i chúng chá»n lá»±a cách sống, nói “vâng†sống theo Ngà i.
Quả tháºt, những lá»i Chúa Giêsu chứa Ä‘á»±ng căn tÃnh kitô giáo của chúng ta: “Các con là muối đất... Các con là sá»± sáng thế gianâ€. Äiá»u đáng nói ở đây là Chúa Giêsu không chỉ nói các môn đệ Ä‘Æ¡n giản là “ muối†và là “ánh sáng†nhÆ°ng là “muối†“ đất†và là “sá»± sáng†“thế gianâ€.
Tại sao lại là muối đất?
Muối theo ná»n văn hóa Trung Äông gợi lên nhiá»u giá trị nhÆ° giao Æ°á»›c, tình liên Ä‘á»›i, sá»± sống và sá»± khôn ngoan. Trong Cá»±u Æ°á»›c, muối tượng trÆ°ng cho sá»± trung thà nh của Thiên Chúa. Bởi Thiên Chúa đã ký kết vá»›i dân ngÆ°á»i má»™t khế Æ°á»›c bằng muối: “Äó là giao Æ°á»›c muối muôn Ä‘á»i tồn tại trÆ°á»›c nhan Äức Chúa, cho ngÆ°Æ¡i và dòng dõi ngÆ°Æ¡i†(Ds 18,19). Trong Tân Æ°á»›c, Chúa Giêsu nói: “Các con là muối đất†(Mt 5, 13).
Muối là má»™t trong những vị cần thiết nhất cho con ngÆ°á»i. Muối còn có nhiá»u công dụng nhÆ° dùng để tra và o đồ ăn để món ăn thêm hÆ°Æ¡ng vị mặn mà , Æ°á»›p đồ ăn tránh khá»i hÆ°.
Qua các hình ảnh giầu ý nghÄ©a nà y, Chúa Giêsu muốn thông truyá»n cho các môn đệ mình và cả chúng ta ngà y hôm nay nữa ý nghÄ©a sứ mệnh và chứng tá của Tin Mừng. Thêm hÆ°Æ¡ng vị, là thêm sức sống Æ¡n thánh. Ướp đồ ăn cho khá»i hÆ°, nghÄ©a là bảo vệ chân lý hằng sống.
Sao lại là sự sáng thế gian?
Khi Chúa Giêsu nói: “Các con là sá»± sáng thế gianâ€, chúng ta biết rằng ánh sáng là công trình đầu tiên của Thiên Chúa Sáng Tạo và là nguồn mạch sá»± sống. ChÃnh Lá»i của Thiên Chúa cÅ©ng được so sánh vá»›i ánh sáng, nhÆ° tác giả Thánh Vịnh công bố: “Lá»i Chúa là ngá»n đèn soi cho con bÆ°á»›c, là ánh sáng chỉ Ä‘Æ°á»ng cho Ä‘i†(Tv 119.105). CÅ©ng trong phụng vụ hôm nay ngôn sứ Isaia nói: “Hãy chia bánh của ngÆ°Æ¡i cho kẻ đói, hãy tiếp nháºn và o nhà ngÆ°Æ¡i những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngÆ°Æ¡i gặp má»™t ngÆ°á»i trần truồng, hãy cho há» mặc đồ và o, và đừng khinh bỉ xác thịt của ngÆ°Æ¡i. NhÆ° thế, sá»± sáng của ngÆ°Æ¡i tá» rạng nhÆ° hừng đông†(Is 58,10).
Sá»± khôn ngoan tóm gá»n nÆ¡i mình các hiệu quả Ãch lợi của muối và ánh sáng: tháºt thế, các môn đệ Chúa được má»i gá»i trao ban hÆ°Æ¡ng vị má»›i cho thế giá»›i và giữ gìn nó khá»i hÆ° thối, vá»›i sá»± khôn ngoan của Thiên Chúa tá»a sáng rạng ngá»i trên gÆ°Æ¡ng mặt Chúa Con, vì “Ngà i là ánh sáng tháºt chiếu soi má»i ngÆ°á»i†(Ga 1,9).
Là muối đất và là sự sáng thế gian
“Các con là sá»± sáng thế gianâ€, những lá»i nà y chứa Ä‘á»±ng sứ mạng được sai Ä‘i. Hà nh Ä‘á»™ng và con ngÆ°á»i của các kitô hữu liên kết chặt chẽ vá»›i nhau, chứng tá» rằng nhiệm vụ của “muối†và “ánh sángâ€cho trần gian là của riêng chúng ta và không ai là m thay chúng ta. Vì thế, chúng ta phải chịu trách nhiệm và những gì chúng ta là Kitô hữu.
Trở lại vá»›i hình ảnh của muối. Há»i rằng, có thức ăn nà o của con ngÆ°á»i mà không có sá»± hiện diện của Äức Kitô trong các bà tÃch, Lá»i của Ngà i và hà nh Ä‘á»™ng yêu thÆ°Æ¡ng nhân háºu của Chúa Thánh Thần? Nên chúng ta phải duy trì nháºn thức vá» sá»± hiện diện của Chúa Kitô Cứu Thế ở giữa loà i ngÆ°á»i, nhất là trong Bà TÃch Thánh Thể, tưởng niệm cái chết và sá»± phục sinh vinh quang, loan báo quyá»n năng cứu Ä‘á»™ tiá»m ẩn trong Tin Mừng của Ngà i. Hiệp nhất vá»›i Ngà i, các kitô hữu có thể chiếu sáng giữa các bóng tối của sá»± thá» Æ¡ và Ãch ká»· ánh sáng tình yêu của Thiên Chúa, sá»± khôn ngoan tháºt trao ban ý nghÄ©a cho cuá»™c sống và hà nh Ä‘á»™ng của con ngÆ°á»i.
Muối là hÆ°Æ¡ng vị giữ thức ăn. NgÆ°á»i kitô hữu được kêu gá»i cải thiện cái “hÆ°Æ¡ng vị†lịch sá» loà i ngÆ°á»i. Äó là thá»±c hà nh trong cuá»™c sống ba nhân đức đối thần đã lãnh nháºn ngà y chịu phép Rá»a tá»™i. Äiá»u đến từ Thiên Chúa luôn là m cho con ngÆ°á»i trở nên ngÆ°á»i hÆ¡n, hÆ¡n bao giá» hết là hình ảnh Chúa và giống Thiên Chúa. NhỠđức tin, đức cáºy và đức mến, chúng ta được má»i gá»i chiếu sáng và thể hiện lòng nhân giữa má»™t thế giá»›i sống trong đêm Ä‘en của thá» thách, của tuyệt vá»ng và thá» Æ¡ . Bà i Ä‘á»c I nhắc nhở chúng ta rằng: “Nếu ngÆ°Æ¡i loại bá» khá»i ngÆ°Æ¡i xiá»ng xÃch, cá» chỉ hăm doạ, lá»i nói xấu xa, khi ngÆ°Æ¡i hy sinh cho ngÆ°á»i đói rách, và là m cho những ngÆ°á»i Ä‘au khổ được vui thÃch, thì ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên trong bóng tối, và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà yâ€.
Do đó mối liên kết giữa “muối†và “ánh sáng†được thể hiện. Lá»i Äức Kitô gá»i đến má»—i chúng ta là hãy tá»a sáng “ánh sáng†trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i, nghÄ©a là toà n bá»™ Ä‘á»i sống ta phải phản ánh ngá»n lá»a của Chúa Thánh Thần, chúng ta đã lãnh nháºn ngà y chịu phép Rá»a tá»™i: “ChÃnh NgÆ°á»i cÅ©ng đã đóng ấn tÃn trên chúng ta và đổ Thần Khà và o lòng chúng ta là m bảo chứng†( x. 2 Cor 1, 22). Ngá»n lá»a nà y tá»a sáng qua việc loan báo Tin Mừng vá»›i lòng từ tâm, Tin Mừng cứu Ä‘á»™ cho hết má»i ngÆ°á»i trong Äức Giêsu Kitô đã chết và sống lại.
Äức nguyên Giáo hoà ng Bênêdictô XVI nhắc lại rằng “Quả tháºt, lá»i rao giảng và chứng tá cho Tin Mừng là công việc phục vụ đầu tiên mà những ngÆ°á»i kitô có thể cống hiến cho má»i ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° cho toà n thể nhân loại, xét vì những ngÆ°á»i kitô là những kẻ được má»i gá»i thông truyá»n cho tất cả má»i ngÆ°á»i tình yêu của Thiên Chúa Cha, được biểu lá»™ trá»n đầy nÆ¡i Chúa Giêsu Kitô, Äấng Cứu Thế Duy Nhất của thế giá»›iâ€. (Diá»…n văn tại Äại Há»c Truyá»n Giáo Roma 11/3/ 2006 nhân dịp ká»· niệm bốn mÆ°Æ¡i của Nghị định “Ad gentes†của Công Äồng Vatican II).
Việc phục vụ loan báo Tin Mừng được thá»±c hiện trong “Äức áiâ€, không dá»±a và o những lá»i quyến rÅ© khôn ngoan của loà i ngÆ°á»i, nhÆ°ng dá»±a và o sá»± giãi bà y của thần trà và “quyá»n năng Chúa Thánh Thần†(x. Bà i Ä‘á»c II).
Lạy Chúa Thánh Thần, xin dạy chúng con là m thế nà o để tuyên xÆ°ng đức tin của chúng con, xin biến chúng con trở nên những ngÆ°á»i của Tám Mối Phúc Tháºt là muối đất và ánh sáng thế gian. [Mục Lục]
33. Men muối và ánh sáng cho Ä‘á»i
(Suy niệm của Lm. Giuse Vũ Tiến Tặng)
Lá»i Chúa trong Tin Mừng theo thánh Matthêu của Chúa Nháºt thứ năm mùa ThÆ°á»ng Niên năm A nhắc đến lá»i má»i gá»i của Äức Giêsu. Ngà i kêu má»i má»—i ngÆ°á»i trong chúng ta hãy trở nên muối Æ°á»›p trái đất và ánh sáng chiếu soi trần gian. Äức Giêsu đã dùng hai hình ảnh rất thá»±c tiá»…n trong cuá»™c sống, vì muối Ä‘em lại vị mặn cho món ăn, và ánh sáng có tác dụng đẩy lui bóng tối. Muối và ánh sáng là những thứ không thể thiếu đối vá»›i nhân loại. Vai trò tham gia biến đổi môi trÆ°á»ng xung quanh của chúng hết sức tÃch cá»±c: muối có thể hòa tan và o toà n bá»™ món ăn để Æ°á»›p mặn cho món ăn, còn ánh sáng lại có thể chiếu giãi hết má»i ngóc ngách của khoảng không gian xung quanh mình.
Vá»›i tÆ° cách là Kitô hữu, chúng ta có thể thá»±c hiện vai trò men muối và ánh sáng mà Äức Giêsu Ä‘á» cáºp đến trong Tin Mừng của Chúa Nháºt hôm nay nhÆ° thế nà o? Có thể nói Ngà i nhấn mạnh ở đây vai trò là m chứng được thể hiện qua việc là m cụ thể của chúng ta. Äiá»u cần thiết là chúng ta giữ được nÆ¡i mình nhiệt huyết đối vá»›i sứ mạng nà y giống nhÆ° bản chất của muối, hay nhÆ° má»™t chiếc đèn vốn luôn được thắp sáng: “Sá»± sáng của các con cÅ©ng phải chiếu giãi ra trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» xem thấy những việc là nh của các con mà ngợi khen Cha các con trên trá»iâ€.
Quả tháºt, nguồn ánh sáng Ä‘Ãch thá»±c đến từ Thiên Chúa. Ngà y lãnh nháºn bà tÃch Rá»a Tá»™i, chúng ta tiếp nháºn từ nÆ¡i Thiên Chúa nguồn ánh sáng giúp soi Ä‘Æ°á»ng chỉ lối cho chúng ta trong suốt cả cuá»™c hà nh trình trần thế. Äến lượt mình, chúng ta cÅ©ng được má»i gá»i phản chiếu lại ánh sáng nà y cho môi trÆ°á»ng sống chung quanh. Theo chiá»u hÆ°á»›ng đó, chúng ta được má»i gá»i trở nên hoà n thiện nhÆ° Cha của chúng ta, Äấng ngá»± trên trá»i, là Äấng Toà n Năng ; được má»i gá»i sống nhÆ° những ngÆ°á»i con của ánh sáng ; và là m Ä‘iá»u tốt là nh nhÆ° Thiên Chúa nhân từ, vì NgÆ°á»i chiếu sáng mặt trá»i và tuôn đổ mÆ°a móc xuống cho hết thảy má»i ngÆ°á»i, cho ngÆ°á»i là nh cÅ©ng nhÆ° kẻ dữ.
Những ai là m được nhÆ° thế cho tha nhân sẽ trở nên ánh sáng cho thế gian giúp ngÆ°á»i khác có thể nháºn biết Thiên Chúa là Äấng tốt là nh. Há» sẽ được gá»i, theo nhÆ° lá»i của Thánh Vịnh đáp ca hôm nay, là những ngÆ°á»i kÃnh sợ Thiên Chúa, hằng yêu mến thánh ý của NgÆ°á»i, là ngÆ°á»i công chÃnh và biết cảm thÆ°Æ¡ng. Há» cÅ©ng biết thá»±c thi sát vá»›i lá»i dạy bảo của Thiên Chúa nêu lên trong bà i Ä‘á»c thứ nhất trÃch sách tiên tri Isaia: “Hãy chia bánh của ngÆ°Æ¡i cho kẻ đói, hãy tiếp nháºn và o nhà ngÆ°Æ¡i những kẻ bất hạnh không nhà ở; nếu ngÆ°Æ¡i gặp má»™t ngÆ°á»i trần truồng, hãy cho há» mặc đồ và o, và đừng khinh bỉ xác thịt của ngÆ°Æ¡i. NhÆ° thế, sá»± sáng của ngÆ°Æ¡i tá» rạng nhÆ° hừng đông, […] ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên trong bóng tối, và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà yâ€.
Xét cho cùng, khi chúng ta bÆ°á»›c Ä‘i trong huấn lệnh của Thiên Chúa, thá»±c thi những Ä‘iá»u NgÆ°á»i chỉ bảo, là chúng ta đã phản chiếu được sá»± tốt là nh của NgÆ°á»i cho môi trÆ°á»ng sống của mình và đá»i sống của mình trở nên lá»i chứng hữu hiệu nhất cho việc loan báo Tin Mừng cứu Ä‘á»™. Cách thức loan báo nà y, theo kinh nghiệm của thánh Phaolô Tông Äồ trong bà i Ä‘á»c thứ hai, hoà n toà n không dá»±a và o sức riêng của cá nhân, cÅ©ng chẳng “cáºy dá»±a và o những lá»i quyến rÅ© của sá»± khôn ngoan loà i ngÆ°á»i, nhÆ°ng dá»±a và o sá»± giãi bà y của thần trà và quyá»n năng của NgÆ°á»iâ€.
Loan báo Tin Mừng là bản chất của Giáo Há»™i và là sứ mệnh của má»—i Kitô hữu. Ngà y nay, Giáo Há»™i cần nhiá»u đến những chứng nhân sống Tin Mừng. Các đấng báºc chủ chăn luôn luôn quan tâm đến công cuá»™c Tân Phúc Âm hóa để Ä‘em Tin Mừng thấm nháºp và o môi trÆ°á»ng thá»±c tiá»…n của nhân loại. Xin Chúa Thánh Thần soi sáng và ban sức mạnh để má»—i ngÆ°á»i biết sống những giá trị Ä‘Ãch thá»±c của Tin Mừng. Ở đó vốn đã chứa Ä‘á»±ng lá»i rao giảng sống Ä‘á»™ng nhất. Xin Ngà i nung nấu bầu nhiệt huyết của má»—i ngÆ°á»i để chúng ta luôn luôn ý thức được vai trò là m men muối và ánh sáng cho trần gian mà Äức Giêsu má»i gá»i chúng ta sống trong bà i Tin Mừng hôm nay. [Mục Lục]
34. Gần đèn thì rạng!
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Thi sÄ© Xuân Ly Băng (Äức Ông JB Lê Xuân Hoa) viết bà i thÆ¡ “Äừng thÃch là m mặt trá»iâ€. Lá»i thÆ¡ tháºt nhẹ nhà ng mà sâu lắng. Nhiá»u hình ảnh so sánh rất gần gÅ©i thân thÆ°Æ¡ng của Ä‘á»i thÆ°á»ng.
Khoan má»™ng là m mặt trá»i.
Äừng mÆ¡ là m sao sáng.
Hãy cố gắng con ơi.
Là m những Ä‘iá»u nhá» má»n
Chỉ vì mến Chúa thôi.
Tặng ngÆ°á»i con không thÃch
Má»™t nụ cÆ°á»i thế thôi.
Äôi mắt nhìn trìu mến
Äể chia sẽ tâm tình
Vá»›i má»™t ngÆ°á»i Ä‘au khổ.
Viếng thăm và giúp đỡ
NgÆ°á»i bệnh táºt già nua.
Äừng ngại nắng ngại mÆ°a.
Thấy Chúa trong ngÆ°á»i há»
Không mắng la nạt nộ.
Äừng giáºn dữ má»™t ai.
Chút máºt bắt nhiá»u rồi
Hơn giấm chua từng hũ.
Hiá»n là nh và tha thứ
Biết rộng rãi khoan dưng.
Theo Chúa ở khiêm nhÆ°á»ng
Và sẵn sà ng phục vụ.
Việc là m tuy bé nhá»
Giá trị tháºt vô cùng
Là m mặt trá»i đừng mong.
Cũng đừng mơ là m sao sáng…
Äá»c thÆ¡, tôi liên tưởng đến hình ảnh Muối và Ãnh Sáng của Tin Mừng Chúa Nháºt hôm nay.
Khoan má»™ng là m mặt trá»i.
Äừng mÆ¡ là m sao sáng.
Chỉ mong là m muối đất.
là ánh sáng Chúa thôi.
Hiến chÆ°Æ¡ng NÆ°á»›c trá»i được Chúa Giêsu công bố trong Tin mừng Chúa nháºt vừa qua. Tiếp theo bà i giảng trên núi, Chúa Giêsu xác định sứ mạng của các môn đệ: “Anh em là muối cho Ä‘á»i... anh em là ánh sáng thế gianâ€.
- Anh em là muối cho Ä‘á»i, má»™t định nghÄ©a tuyệt vá»i vá» Kitô hữu.
Sá» gia Pliny viết: "Không gì bằng hữu dụng bằng muối và ánh sáng". Không có ánh sáng, cá» cây sẽ úa tà n. Không có muối, sÆ¡n hà o hải vị cÅ©ng sẽ ra nhạt phèo. Chúa Giêsu và các môn đệ của Ngà i nhÆ° muối đất và ánh sáng của trần gian. Äây là má»™t vinh dá»± cho các môn đệ vì hỠđược má»i gá»i tham dá»± và o sứ mệnh là m muối đất, ánh sáng của Chúa Kitô.
Chúa Giêsu Kitô chÃnh là Ãnh Sáng soi chiếu trần gian u mê (Mt 4,16; Pl 2,15; Ep 5,8). Ngà i đến để giảng dạy cho thế gian biết đâu là hạnh phúc chân tháºt: "Ta là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt và là Sá»± Sống" (Ga 14,6). Chúa Giêsu đã chữa là nh những kẻ bị táºt nguyá»n, xoa dịu những tâm hồn Ä‘au khổ. NhÆ° muối đất, tình yêu của Ngà i được biểu lá»™ qua những nghÄ©a cá» bác ái và cái chết, đã là m cho trần gian tẻ nhạt và khổ Ä‘au thêm mặn mà , ý vị.
"Muối đất". Muối được dùng để khá» trùng, gìn giữ thức ăn và để nêm và o các món ăn cho thêm hÆ°Æ¡ng vị mặn mà . Nếm má»™t món ăn thiếu muối sẽ thấy nhạt nhẽo. NhÆ°ng chỉ cần thêm và i hạt muối, món ăn trở nên Ä‘áºm Ä‘Ã và dá»… ăn. NgÆ°á»i bị bệnh cao huyết áp phải ăn lạt nên thÆ°á»ng mất ngon khi ăn. NgÆ°á»i Việt thÆ°á»ng dùng nÆ°á»›c mắm để nêm các món ăn, nhÆ°ng vẫn phải thêm muối, món ăn má»›i hấp dẫn.
Và o thá»i Chúa Giêsu, muối tượng trÆ°ng cho tÃnh hiếu khách. Khách đến nhà thÆ°á»ng được tặng bánh mì và muối, biểu hiệu sá»± tiếp đón nồng háºu.
Ngà y xÆ°a, khi chÆ°a khám phá ra phân bón hóa há»c, ngÆ°á»i ta dùng muối để là m đất Ä‘ai thêm phì phiêu. Khi chÆ°a có tủ lạnh, muối còn được dùng để Æ°á»›p cá, thịt và thức ăn, cất giữ được lâu ngà y hÆ¡n. Chúa Giêsu sai các môn đệ đến trong thế gian nhÆ° ngÆ°á»i ta nêm muối và o thức ăn để thêm hÆ°Æ¡ng vị và giữ được lâu. Vị mặn của muối là yếu tố quan trá»ng. Mặn thuá»™c vá» bản chất của muối.Vị mặn, đó là lòng yêu mến Chúa mặn nồng. Vị mặn là tình yêu tha nhân mặn mà . Yêu Chúa mặn nồng, yêu tha nhân mặn mà , Ä‘á»i sống Kitô hữu sẽ Æ°á»›p hÆ°Æ¡ng vị tình yêu mặn mòi cho cuá»™c Ä‘á»i.
- Anh em là ánh sáng cho trần gian, má»™t định nghÄ©a quá cao trá»ng vá» Kitô hữu.
Chỉ Thiên Chúa má»›i là Ãnh Sáng (1Ga1,5), chỉ Äức Giêsu má»›i dám nháºn mình là Ãnh Sáng (Ga 8,12). “Anh em là ánh sáng†vì anh em gần Thầy “gần đèn thì sángâ€.
"Ãnh sáng thế gian". Má»™t hình ảnh rất quen thuá»™c vá»›i ngÆ°á»i Việt đó là đèn dầu. Má»™t căn nhà có đèn sáng báo hiệu Ä‘ang có ngÆ°á»i ở, có sá»± sống. Má»™t ngÆ°á»i Ä‘i lạc trong đêm tối hẳn sẽ rất sung sÆ°á»›ng khi thấy có ánh đèn. Ãnh đèn Ä‘em lại niá»m vui và thu hút má»i ngÆ°á»i.“Các con là ánh sáng thế gianâ€, đây là lá»i má»i gá»i truyá»n giáo, qua Ä‘á»i sống, qua lá»i nói và hà nh Ä‘á»™ng, Kitô hữu được má»i gá»i là m ánh sáng hy vá»ng cho những ai Ä‘ang lần bÆ°á»›c trong bóng tối tuyệt vá»ng, dẫn dắt hỠđến vá»›i Chúa. Trong bóng đêm mịt mùng, má»™t ánh lá»a nhá» cÅ©ng có thể được nhìn thấy từ xa.
Chúa Giêsu không nói: các con hãy cố gắng là m muối đất và trở nên ánh sáng cho thế gian nhÆ°ng lại nói: “Các con là muối đất và là ánh sáng thế gianâ€, bởi vì các con là môn đệ của Thầy, vì các con đã lãnh nháºn Bà tÃch Thánh tẩy.
"Các con là sá»± sáng thế gian", sá»± sáng nà y không phải do chúng ta tạo nên, nhÆ°ng phát xuất từ Chúa Kitô: "Ta là sá»± sáng thế gian" (Ga 8,12). Chúa Giêsu muốn chúng ta nhÆ° tấm gÆ°Æ¡ng phản chiếu ánh sáng của Ngà i, cho má»i ngÆ°á»i và cho má»i nÆ¡i. Do đó, ánh sáng được chiếu tá»a không phải cho chúng ta được vinh danh, nhÆ°ng cho vinh quang của Chúa: "Sá»± sáng của các con phải chiếu giãi ra trÆ°á»›c mặt thiên hạ, để há» xem thấy những việc là nh của các con mà ngợi khen Cha các con trên trá»i".
Muối đất, sá»± sáng thế gian: hai hình ảnh cùng diá»…n tả má»™t lá»i má»i gá»i. Tiên tri Isaia, trong Bà i Ä‘á»c 1 Ä‘Æ°a ra những phÆ°Æ¡ng cách để giữ muối khá»i "lạt" và ngá»n đèn luôn chiếu sáng. Äó là sống bác ái, chia cÆ¡m sẻ bánh cho ngÆ°á»i nghèo đói, tiếp đón những kẻ bất hạnh vô gia cÆ°, cho quần áo những ngÆ°á»i không đủ mặc... Khi ấy, "ánh sáng của ngÆ°Æ¡i sẽ bừng lên trong bóng tối và bóng tối sẽ trở thà nh nhÆ° giữa ban ngà y".
Có lẽ nhiá»u ngÆ°á»i sẽ tá»± nhủ: là m sao mình có khả năng và xứng đáng là m muối đất và sá»± sáng cho má»i ngÆ°á»i? Nắm muối gồm những hạt muối nhá» dồn lại, đèn sáng được nhá» những giá»t dầu góp lại. Những hạt muối nhỠđó, những giá»t dầu đó là những việc bé nhá» mà chúng ta thá»±c hiện trong Ä‘á»i sống hằng ngà y: những nụ cÆ°á»i, lá»i nói lịch thiệp, những cá» chỉ bác ái khiêm nhÆ°á»ng, thái Ä‘á»™ biết lắng nghe, sống tha thứ biết nghÄ© đến ngÆ°á»i khác...
Sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa hôm nay nhấn mạnh đến chứng từ muối đất và ánh sáng trần gian của Kitô hữu. Nếu chúng ta thÆ°Æ¡ng yêu nhau nhÆ° Chúa đã yêu thÆ°Æ¡ng thì chÃnh Ä‘á»i sống, việc là m, việc bác ái sẽ mang lại hÆ°Æ¡ng vị cuá»™c Ä‘á»i, hÆ°Æ¡ng thÆ¡m cho má»i ngÆ°á»i, chiếu tá»a ánh sáng giúp nhiá»u ngÆ°á»i đến vá»›i Chúa là "nguồn ánh sáng và ơn cứu Ä‘á»™" (Tv 2,1). Kitô hữu tiếp nháºn ánh sáng từ Chúa Giêsu để rồi chiếu lên là n ánh sáng hy vá»ng, ánh sáng tin yêu, ánh sáng công bình bác ái. Những chứng tá đức tin cáºy mến, những gÆ°Æ¡ng sáng Ä‘á»i sống gia đình, những ná»— lá»±c thá»±c thi các giá trị Phúc Âm chÃnh là muối thêm hÆ°Æ¡ng vị đức ái cho Ä‘á»i, là những ánh sáng đức tin soi Ä‘Æ°á»ng truyá»n giáo. [Mục Lục]
35. Hãy trở nên “vị mặn tình yêu Giêsuâ€
(Suy niệm của Jos. Vinc. Ngá»c Biển)
Chúa Nháºt tuần trÆ°á»›c, thánh Mátthêu tÆ°á»ng thuáºt việc Äức Giêsu lên tiếng giảng dạy và má»i gá»i những ngÆ°á»i Ä‘ang nghe Ngà i Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng Bát Phúc thì được sống hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i. Hôm nay, nhÆ° má»™t sá»± tiệm tiến mang tÃnh cấp thiết, Äức Giêsu không ngần ngại khẳng định: “Các con là muối đất†(Mt 5,13). NhÆ°ng“Nếu muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì mà muối cho nó mặn lại? Nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc đổ ra ngoà i cho thiên hạ chà đạp lên thôi†(Mt 5,13).
Váºy vai trò của muối trong Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y và ý nghÄ©a mà Äức Giêsu dùng để chỉ vá» các môn đệ là gì?
- Muối trong sinh hoạt Ä‘á»i thÆ°á»ng
Khi nói đến muối, chúng ta cÅ©ng nhá»› ngay đến những cánh đồng muối. Muối được tÃch tụ từ lượng nÆ°á»›c biển, khi nÆ°á»›c biển dâng lên, ngÆ°á»i ta đắp Ä‘áºp, be bỠđể giữ nÆ°á»›c, rồi chá» cho ánh nắng mặt trá»i chiếu và o và sau đó, nÆ°á»›c biển se lại thà nh muối. Từ má»™t khối nÆ°á»›c khổng lồ, nhÆ°ng khi thà nh muối, ta thấy nó trở thà nh những hạt li ti. NhÆ° váºy, muối là má»™t hạt nhá» nhoi trong muôn ngà n những loại khổng lồ. Nó nhỠđến Ä‘á»™ nhiá»u ngÆ°á»i không cần quan tâm đến nó nữa, chỉ biết được nó nặm mà thôi. Tuy nhiên, để cho má»i ngÆ°á»i thưởng thức được ngon miệng thì bản chất của nó phải hòa tan ra giữa thức ăn. Nếu không tan ra thì muối chỉ trÆ¡ trá»i má»™t mình và không phát huy được tác dụng của nó. Khi nhắc đến muối, ngÆ°á»i ta cÅ©ng nhá»› đến mà u sắc của nó là mà u trắng, gợi lại cho chúng ta mà u của sá»± tinh khiết, trong sạch. Khi nghÄ© vá» muối, ngÆ°á»i ta cÅ©ng cảm nghiệm ngay đến vị mặn của nó.
Từ cổ chà kim, từ Äông sang Tây... không ai nói là tôi không cần đến muối. Vì thế, ngÆ°á»i ta dùng muối để bảo quản thức ăn khá»i hÆ° thối, tăng hÆ°Æ¡ng vị. Chẳng thế mà cha ông ta thÆ°á»ng có câu: “Cá không ăn muối cá Æ°Æ¡nâ€. Muối là m cho thức ăn thêm Ä‘áºm Ä‘Ã . Muối cÅ©ng là m cho vị ngá»t đã ngá»t lại cà ng ngá»t hÆ¡n. NgÆ°á»i ta cÅ©ng dùng muối để trị bệnh, sát trùng và diệt khuẩn. Muối còn có chức năng giúp tiêu hóa tốt, dung hòa i - ốt trong cÆ¡ thể, và ngăn ngừa bệnh táºt. Muối là má»™t trong những khoáng chất quan trá»ng nÆ¡i sinh hoạt của con ngÆ°á»i và súc váºt. Muối trở nên quan trá»ng và phát huy tác dụng là vì nhá» và o vị mặn của nó. Nếu nó không còn mặn thì chỉ còn nÆ°á»›c đổ ra Ä‘Æ°á»ng cho ngÆ°á»i ta chà đạp lên mà thôi.
- Muối của ngÆ°á»i môn đệ
Khi và ngÆ°á»i môn đệ nhÆ° là muối Æ°á»›p, Äức Giêsu muốn nói đến bản chất của ngÆ°á»i môn đệ là phải mặn. NgÆ°á»i môn đệ phải mang trong mình vị mặn của tình yêu, tha thứ, bao dung và liên Ä‘á»›i. Nếu không có vị mặn nhÆ° thế thì không còn đóng giữ vai trò của mình nữa. ChÃnh vì thế, Äức Giêsu nói: “Các con là muối đất†(Mt 5,13). NhÆ°ng tiếp theo sau đó, Ngà i nói ngay: “Nếu muối mà nhạt Ä‘i, thì lấy gì mà muối cho nó mặn lại? Nó đã thà nh vô dụng, thì chỉ còn việc đổ ra ngoà i cho thiên hạ chà đạp lên thôi†(Mt 5,13). Tháºt váºy, ngÆ°á»i môn đệ trở nên muối trÆ°á»›c tiên là ướp chÃnh mình; sau là ướp cho Ä‘á»i.
Khi nói ngÆ°á»i môn đệ phải có trách nhiệm Æ°á»›p Ä‘á»i, Äức Giêsu ngầm muốn nói đến má»™t xã há»™i Ä‘ang bị hÆ° há»ng vì sá»± bê tha, suy đồi và trụy lạc vá» luân lý... Vì thế, để khá»i hÆ° thối, ngÆ°á»i môn đệ phải trở nên muối mặn của nhân đức, và phải mang trong mình “vị mặn Giêsu†thì má»›i mong Æ°á»›p cho Ä‘á»i được. Có thế, ngÆ°á»i môn đệ má»›i hy vá»ng Ä‘em lại cho xã há»™i má»™t mùi vị thÆ¡m ngon... thay cho lạt lẽo, gian dối.
CÅ©ng nhÆ° những hạt muối được là m từ má»™t khối nÆ°á»›c biển trà n và o thế nà o, thì ngÆ°á»i môn đệ cÅ©ng phải biết đón nháºn nguồn “vị mặn Giêsuâ€, để rồi trở nên muối và góp phần Æ°á»›p cho Ä‘á»i nhÆ° váºy. Nếu hạt muối phải tan chảy ra thấm nháºp và o từng thá»› thịt, con cá... để tăng hÆ°Æ¡ng vị, để khá»i hÆ° thối thế nà o, thì ngÆ°á»i môn đệ cÅ©ng phải hòa mình và o trong cuá»™c sống nhân loại nhÆ° váºy. Tuy nhiên, chúng ta không thể là m biến chất vì những thói Ä‘á»i hÆ° há»ng, mà vẫn luôn giữ được vị mặn nhÆ° muối.
Tháºt váºy, vị mặn của má»—i chúng ta chÃnh là mặn vì yêu mến Chúa, mặn vì yêu thÆ°Æ¡ng anh em, mặn vì lòng bao dung và sẵn sà ng tha thứ cho những ngÆ°á»i xúc phạm đến chúng ta.
Lạy Chúa, giữa má»™t xã há»™i và ng thau lẫn lá»™n, coi thÆ°á»ng những giá trị đạo đức, và đang trên Ä‘Ã xuống dốc vì những giá trị tầm thÆ°á»ng. Xin Chúa cho chúng con được trở nên muối Æ°á»›p cho Ä‘á»i để xã há»™i nà y ấm hÆ¡n nhỠ“vị mặn của tình yêu Giêsuâ€. Amen. [Mục Lục]
|