Chúa nháºt III thÆ°á»ng niên, năm A: Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
18.01.2017
Tin Mừng Mt 4,12-23:
Khi Äức Giê-su nghe tin ông Gio-an đã bị ná»™p, NgÆ°á»i lánh qua miá»n Ga-li-lê. Rồi NgÆ°á»i bá» Na-da-rét, đến ở Ca-phác-na-um, má»™t thà nh ven biển hồ Ga-li-lê, thuá»™c địa hạt DÆ¡-vu-lun và Náp-ta-li, để ứng nghiệm lá»i ngôn sứ I-sai-a nói: Nà y đất DÆ¡-vu-lun, và đất Náp-ta-li, hỡi con Ä‘Æ°á»ng ven biển, và vùng tả ngạn sông Gio-Ä‘an, hỡi Ga-li-lê, miá»n đất của dân ngoại! Äoà n dân Ä‘ang ngồi trong cảnh tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng, những kẻ Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i. Từ lúc đó, Äức Giê-su bắt đầu rao giảng và nói rằng: “Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần.†...
CHÚA NHẬT III THƯỜNG NIÊN, NĂM A
Các bà i suy niệm & chú giải Lá»i Chúa
Lá»i Chúa: Is 8,23b – 9,3; 1Cr 1,10-13.17; Mt 4,12-23 ----†----
1. Ãnh sáng. PAGEREF CN3TN-A_495 h 3
2. Ãnh sáng thế gian. PAGEREF CN3TN-A_496 h 6
3. Æ n gá»i. PAGEREF CN3TN-A_497 h 8
4. Galilê, vùng dân ngoại. PAGEREF CN3TN-A_498 h 10
5. Hiệp nhất trong Äức Kitô - Lm Bùi Quang Tuấn. PAGEREF CN3TN-A_499 h 13
6. "Miá»n Galilê ngoại giáo". PAGEREF CN3TN-A_500 h 17
7. Ãnh Sáng huy hoà ng – Anmai PAGEREF CN3TN-A_501 h 23
8. Lá»±a chá»n của Chúa Giêsu. PAGEREF CN3TN-A_502 h 29
9. Suy niệm của Lm. Giuse TrÆ°Æ¡ng Äình Hiá»n. PAGEREF CN3TN-A_503 h 32
10. Äược cứu Ä‘á»™ bằng tình yêu – Lm. HK.. PAGEREF CN3TN-A_504 h 37
11. Hãy hối cải, vì nÆ°á»›c Trá»i đã gần đến. PAGEREF CN3TN-A_505 h 40
12. Æ n cứu Ä‘á»™ phổ quát – R. Veritas. PAGEREF CN3TN-A_506 h 44
13. Phẩm chất đầu tiên của ngÆ°á»i môn đệ. PAGEREF CN3TN-A_507 h 47
14. Äừng ngủ mê trong tá»™i – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n. PAGEREF CN3TN-A_508 h 50
15. Chúa Kitô là ánh sáng – Lm Jos. Tạ Duy Tuyá»n. PAGEREF CN3TN-A_509 h 53
16. Suy niệm của Lm. Nguyễn Bình An. PAGEREF CN3TN-A_510 h 57
17. NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần – Jos. Hồng Ân. PAGEREF CN3TN-A_511 h 60
18. Ãnh sáng hiệp nhất – Lm Phạm Quốc HÆ°ng. PAGEREF CN3TN-A_512 h 63
19. Æ n gá»i đâu dà nh để riêng ai!. PAGEREF CN3TN-A_513 h 68
20. Má»i ngÆ°á»i là con Chúa cả!. PAGEREF CN3TN-A_514 h 72
21. Äược gá»i – Mar. Phạm Hoà ng Äăng. PAGEREF CN3TN-A_515 h 78
22. Suy niệm của André Sève. PAGEREF CN3TN-A_516 h 81
23. NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang đến. PAGEREF CN3TN-A_517 h 84
24. Suy niệm của Charles E. Miller. PAGEREF CN3TN-A_518 h 88
25. Trung tÃn vá»›i Chúa và trung tÃn vá»›i con ngÆ°á»i PAGEREF CN3TN-A_519 h 91
26. Tiếng gá»i của Chúa. PAGEREF CN3TN-A_520 h 93
27. Ãnh sáng muôn dân. PAGEREF CN3TN-A_521 h 97
28. Ãnh sáng. PAGEREF CN3TN-A_522 h 101
29. Ngư phủ. PAGEREF CN3TN-A_523 h 104
30. Sống đức tin. PAGEREF CN3TN-A_524 h 106
31. Sám hối PAGEREF CN3TN-A_525 h 108
32. Sám hối PAGEREF CN3TN-A_526 h 111
33. Khởi điểm.. PAGEREF CN3TN-A_527 h 113
34. HỠđã bá» má»i sá»± mà theo Chúa. PAGEREF CN3TN-A_528 h 116
35. Ãnh sáng bừng lên trong bóng tối của tá» thần - JS. PAGEREF CN3TN-A_529 h 119
36. ChÆ°Æ¡ng trình hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu. PAGEREF CN3TN-A_530 h 121
37. Suy niệm của Noel Quession. PAGEREF CN3TN-A_531 h 133
38. Sám hối để biết mình và biết Chúa. PAGEREF CN3TN-A_532 h 139
1. Ãnh sáng
Trong má»™t cuá»™c oanh tạc miá»n Bắc Việt Nam, má»™t chiến đấu cÆ¡ đã bị bắn rá»›t, và anh phi công bị bắt. Trong 6 tháng đầu, anh bị biệt giam trong má»™t căn phòng hoà n toà n tối tăm. Chỉ sau 2 tuần, anh bắt đầu cảm thấy nhÆ° mất trÃ, và hầu nhÆ° không còn nghị lá»±c để sống. Ngà y kia, anh tình cÆ¡ nhìn thấy má»™t tia sáng lá» má» chiếu qua má»™t lá»— rất nhá» trên tÆ°á»ng. Nhá» tia sáng lá» mỠđó, tâm trà anh từ từ trở lại bình thÆ°á»ng, và anh tìm lại được sức mạnh để sống.
Ãnh sáng rất cần thiết cho con ngÆ°á»i, đặc biệt cho con ngÆ°á»i ngà y nay. Những ai đã từng pải chịu cảnh mất Ä‘iện sau những cuá»™c Ä‘á»™ng đất hay những tráºn bão má»›i cảm thấy khó chịu đến thế nà o, nhất là phải chịu cảnh tối tăm khi mà n đêm buông xuống.
Xét vá» mặt tá»± nhiên, con ngÆ°á»i đã cần ánh sáng, sá»± cần thiết ấy còn mãnh liệt hÆ¡n trong Ä‘á»i sống siêu nhiên. Từ khi con ngÆ°á»i phạm tá»™i, nhân loại bị chìm sâu trong bóng đêm của tá»™i lá»—i và những háºu quả của tá»™i. Há» mãi chá» mong cho đến ngà y được giải thoát. NhÆ°ng khi sá»± giải thoát đến trong Äức Kitô, thì con ngÆ°á»i lại chối từ ánh sáng Chúa ban, vì con ngÆ°á»i thÃch sống trong bóng tối tá»™i lá»—i hÆ¡n trong ánh sáng Æ¡n nghÄ©a Chúa (Ga 3,19).
Ngà y Adong và Evà phạm tá»™i là khởi đầu của má»™t lịch sá» con ngÆ°á»i trốn tránh Thiên Chúa, thay vì tìm đến Ngà i để được Æ¡n tha thứ. Ma quá»· tinh khôn trong vấn Ä‘á» kìm kẹp con ngÆ°á»i dÆ°á»›i xÃch xiá»ng của tá»™i lá»—i. Lúc đầu, hắn cám dá»— cho con ngÆ°á»i phạm tá»™i. Sau khi phạm tá»™i rồi, hắn gieo và o lòng tá»™i nhân những tÆ° tưởng thất vá»ng, vì cảm thấy không xứng đáng được Æ¡n tha thứ hay không thể thoát vòng tá»™i lá»—i. Rồi từ đó, hắn là m cho tá»™i nhân không còn cảm thấy áy náy khi phạm tá»™i. Lần đầu đánh bạc, mất mấy chục đã cảm thấy chua xót, nhÆ°ng rồi từ từ mất xe, mất nhà cÅ©ng chẳng thấy áy náy là bao. ChÃnh vì thế, để tiến và o ánh sáng, việc đầu tiên là phải nháºn ra thá»±c trạng tá»™i lá»—i và bất toà n của mình. Vì chỉ khi đó, con ngÆ°á»i má»›i được táºn hưởng sá»± tá»± do của con cái Chúa, vì không những há» sẽ được giải thoát khá»i tá»™i lá»—i, mà còn được ánh sáng huy hoà ng của Chúa Ä‘em hy vá»ng cho tâm hồn, Ä‘em ý nghÄ©a đến cho cuá»™c Ä‘á»i, và sau cùng, được dá»± phần vÄ©nh phúc quê trên trá»i.
TrÆ°á»›c hết, ánh sáng Chúa Kitô giải thoát con ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i. Nhân loại từ nay đã đổi chủ. TrÆ°á»›c kia, con ngÆ°á»i là m nô lệ cho tá»™i lá»—i; nay nhá» sá»± chết và phục sinh của Chúa Kitô, Thiên Chúa đã bẻ gãy xiá»ng xÃch tá»™i lá»—i, để tuỳ nay con ngÆ°á»i có Thiên Chúa là Cha. Tin Mừng cứu Ä‘á»™ của Chúa soi sáng cho con ngÆ°á»i biết đâu là thiện là ác, vì Chúa Kitô là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt và Sá»± Sống. Trong má»i cảnh huống của cuá»™c Ä‘á»i, Chúa soi sáng cho tâm hồn biết chá»n Ä‘iá»u thiện và tránh Ä‘iá»u ác. ChÃnh Chúa cÅ©ng là sức mạnh giúp con ngÆ°á»i chiến thắng tá»™i lá»—i. Ãnh sáng Chúa cÅ©ng Ä‘em lại niá»m hy vá»ng cho những ai Ä‘ang bị đè bẹp bởi những Ä‘au khổ của cuá»™c Ä‘á»i. Thế ká»· 21 nà y Ä‘em lại nhiá»u tiện nghi váºt chất cho con ngÆ°á»i, nhÆ°ng những cảnh khổ Ä‘au, chiến tranh, háºn thù, đói khát, vẫn còn xuất hiện khắp nÆ¡i. Chúa Kitô luôn kêu má»i con ngÆ°á»i hãy đến vá»›i NgÆ°á»i: “Hỡi những ai má»i mệt và gánh nặng hãy đến cùng Ta, Ta sẽ bổ sức cho các ngÆ°Æ¡i†(Mt 11,28). Chúa ban niá»m hy vá»ng cho những ai phải đón nháºn số pháºn phải chết, vì Chúa hứa ban phúc trÆ°á»ng sinh cho há» (Ga 6,40). Trong những giây phút khổ sầu nà y, chÃnh ánh sáng Chúa sẽ Ä‘em lạ sá»± bình an và ý nghÄ©a cho cuá»™c Ä‘á»i con ngÆ°á»i.
CÅ©ng nhÆ° má»™t tia sáng nhá» cÅ©ng đủ Ä‘em lại hy vá»ng và sức sống cho má»™t tù nhân, Æ°á»›c chi ánh sáng Chúa Kitô giải thoát chúng ta khá»i bá» Ä‘Ã ng tá»™i lá»—i, và đem lại nguồn hy vá»ng và sức sống cho cuá»™c Ä‘á»i của chúng ta. [Mục Lục]
2. Ãnh sáng thế gian
Chiá»u hôm ấy, hai cáºu bé rủ nhau và o rừng chÆ¡i. Thế rồi má»™t tráºn mÆ°a bất thần đổ xuống. MÆ°a dai dẳng suốt hai tiếng đồng hồ. Äến lúc tạnh thì trá»i đã tối. Hai cáºu bé vừa lạnh lại vừa sợ. Ná»—i sợ hãi cà ng gia tăng khi hai cáºu bé không còn tìm thấy con Ä‘Æ°á»ng dẫn vá» nhà . NhÆ°ng rồi má»™t ánh sáng bá»—ng xuất hiện từ xa. Hai cáºu bé khấp khởi mừng thầm. Cả hai Ä‘á»u cố gắng vừa kêu vừa gá»i. Thì ra ngÆ°á»i anh Ä‘ang cầm chiếc đèn Ä‘i tim hai cáºu bé. Và cuối cùng đã Ä‘Æ°a hai cáºu bé trở vá» an toà n.
Từ câu chuyện trên, chúng ta Ä‘i và o Ä‘oạn Tin Mừng hôm nay và chúng ta có thể xác quyết: Äức Kitô chÃnh là ngÆ°á»i anh của chúng ta. Vâng lệnh Chúa Cha, Ngà i đã xuống thế, thắp lên má»™t ngá»n lá»a hầu dẫn Ä‘Æ°a chúng ta trở vá» quê trá»i. ChÃnh vì thế mà từ ngà n xÆ°a, các tiên tri đã nói: Dân ngồi trong tối tăm đã nhìn thấy ánh sáng huy hoà ng. Ãnh sáng đã xuất hiện cho những ngÆ°á»i ngồi trong bóng sá»± chết.
Thế giá»›i nhÆ° Ä‘ang chìm trong tăm tối và nhân loại đã quên mất con Ä‘Æ°á»ng để trở vá» nhà . NhÆ°ng rồi Äức Kitô đã đến nhÆ° má»™t thứ ánh sáng chói loà , xé tan bóng tối hầu soi sáng cho tâm hồn chúng ta. Ngà i chÃnh là ánh sáng, nhÆ° chúng ta đã nghe Kinh Thánh xác quyết: Dân Ä‘i trong tối tăm đã nhìn thấy má»™t ánh sáng. Trong phần đáp ca, chúng ta đã thÆ°a lên: Chúa là sá»± sáng và là Äấng cứu Ä‘á»™ tôi. Và cÅ©ng theo Kinh Thánh, thì ánh sáng được tá»±ng trÆ°ng cho chÃnh Thiên Chúa, nhÆ° chúng ta vốn thÆ°á»ng tuyên xÆ°ng: Tôi tin kÃnh má»™t Chúa Giêsu Kitô, Con Má»™t Thiên Chúa, NgÆ°á»i là Thiên Chúa bởi Thiên Chúa, Ãnh Sáng bởi Ãnh Sáng. ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã từng tuyên bố vá»›i dân chúng: Ta là ánh sáng thế gian. Ai theo Ta, sẽ không Ä‘i trong tối tăm, nhÆ°ng sẽ nháºn được ánh sáng ban sá»± sống.
Äức Kitô là ánh sáng cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta nhÆ° thế nà o? Xin thÆ°a: Tất cả những khó khăn của Ä‘á»i sống Ä‘á»u được giải quyết trong ánh sáng của Äức Kitô. Äiá»u gì là tháºt và điá»u gì là giả. Äiá»u gì là thiện và điá»u gì là ác. Là m thế nà o để đạt tá»›i niá»m hạnh phúc vÄ©nh cá»u? Thế giá»›i nà y là gì? Bản thân chúng ta là ai? Chúng ta bởi đâu mà đến và rồi sẽ Ä‘i vỠđâu? Chúa Giêsu sẽ giúp chúng ta tìm kiếm, Ngà i soi sáng và hÆ°á»›ng dẫn để chúng ta hiểu được những Ä‘iá»u đã nêu lên. Vá»›i ánh sáng của Äức Kitô, chúng ta sẽ tìm thấy giải đáp thoả đáng.
Ai trong chúng ta cÅ©ng Ä‘á»u có những khó khăn, chẳng hạn nhÆ°: sức khoẻ, kinh tế, cô Ä‘Æ¡n, tình yêu. ÄÆ°a ra vấn nạn thì dá»…, nhÆ°ng giải quyết được những vấn nạn ấy má»›i là sá»± khó và đáng nói. Thế nhÆ°ng, má»™t khi chúng ta bÆ°á»›c theo Äức Kitô, chúng ta sẽ tìm thấy con Ä‘Æ°á»ng phù hợp, bởi vì Chúa là đưá»ng, là sá»± tháºt và là sá»± sống. HÆ¡n thế nữa, Ngà i chÃnh là ánh sáng soi Ä‘Æ°á»ng dẫn lối cho chúng ta. [Mục Lục]
3. Æ n gá»i.
NhÆ° chúng ta đã biết ná»—i Æ°u tÆ° số má»™t trong cuá»™c sống công khai của Chúa Giêsu là tìm những ngÆ°á»i cá»™ng tác vá»›i mình trong công cuá»™c rao giảng Tin Mừng và cứu Ä‘á»™ trần gian. ChÃnh vì thế mà ngay khi bắt đầu cuá»™c sống công khai, Ngà i đã chá»n cho mình những môn đệ.
Bà i Tin Mừng hôm nay cho thấy, Ä‘ang lúc Ä‘i dá»c theo bá» biển, Ngà i đã gá»i Phêrô và Andrê: Các anh hãy theo tôi. Tôi sẽ là m cho các anh trở thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá. Liá»n sau đó, Ngà i cÅ©ng đã gá»i Giacôbê và Gioan. Thái Ä‘á»™ của những môn đệ đầu tiên nà y tháºt là mau mắn và dứt khoát. Các ông đã bá» chà i lÆ°á»›i, bá» ghe thuyá»n, bá» cha già mà đi theo Chúa.
Còn chúng ta thì sao? Ngà y hôm nay Chúa không hiện ra để kêu gá»i chúng ta hay truyá»n dạy chúng ta phải là m Ä‘iá»u ná», Ä‘iá»u kia, nhÆ°ng tiếng Chúa vẫn âm thầm gởi đến vá»›i chúng ta qua các sá»± kiện, qua các biến cố cuá»™c Ä‘á»i. Bởi vì má»—i biến cố là má»™t dấu chỉ của thánh ý Chúa. Má»—i sá»± việc là má»™t bà i toán mà đáp số là sứ Ä‘iệp Chúa muốn chúng ta đón nháºn. Vì thế, cần phải tỉnh thức để nháºn ra ý Chúa và sứ Ä‘iệp của Ngà i.
Thá»±c váºy có nhiá»u ngÆ°á»i đã nghe được tiếng Chúa, má»™t thứ tiếng vá»ng lên từ bên trong, tuy âm thầm nhÆ°ng rất rõ, má»i gá»i nhÆ°ng không kém phần thúc thách. Äáp lại tiếng Chúa là bÆ°á»›c và o má»™t khúc quanh má»›i của Ä‘á»i mình và từ đó bản thân được đổi khác.
Æ n gá»i của Mẹ Têrêsa Calcutta là má»™t thà dụ. Mẹ sinh năm 1910 tại Nam TÆ°. Năm 18 tuổi Mẹ nháºp dòng Äức Bà Lorettô ở Ãi NhÄ© Lan. Sau đó được cá» sang Ấn Äá»™ để và o táºp viện. Mẹ đã cống hiến gần 20 năm trá»i cho việc dạy môn địa lý tại má»™t trÆ°á»ng của nhà dòng dà nh cho các thiếu nữ thuá»™c những gia đình khá giả. Nếu Chúa không lên tiếng gá»i, thì chắc cuá»™c Ä‘á»i Mẹ sẽ trôi Ä‘i êm Ä‘á»m bên đám há»c trò già u có. Thế rồi và o má»™t ngà y ná», nhân Ä‘i qua má»™t Ä‘Æ°á»ng phố ở Calcutta, Mẹ bắt gặp má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà đang hấp hối trên vỉa hè. Chuá»™t và kiến đã kéo đến gặm nhấm con ngÆ°á»i bất hạnh đó. Mẹ liá»n vá»±c ngÆ°á»i thiếu phụ tá»›i nhà thÆ°Æ¡ng. Mẹ nhất định cứ đứng ở trÆ°á»›c cổng cho đến khi ngÆ°á»i ta mở cá»a đón nháºn bệnh nhân sắp chết. Từ biến cố nà y Mẹ cảm nháºn được lá»i má»i gá»i của Chúa, muốn Mẹ hiến mình cho những kẻ bị bá» rÆ¡i. Và thế là Mẹ xin ra khá»i dòng, đến sống ở má»™t khu vá»±c tăm tối của thà nh phố. Chắc hẳn lúc đó, Mẹ không ngá» mình sẽ là ngÆ°á»i sáng láºp má»™t há»™i dòng má»›i chuyên lo việc bác ái, giúp đỡ những ngÆ°á»i nghèo khổ.
Lắng nghe và tìm biết ý Chúa qua các biến cố, qua các sá»± kiện đã Ä‘Ã nh. Äiá»u quan trá»ng hÆ¡n là có dám đáp trả lá»i má»i gá»i của Ngà i hay không. Nhiá»u khi chúng ta đắp tai ngoảnh mặt là m ngÆ¡ nhÆ° không há» nghe thấy tiếng Chúa, để khá»i phải đáp trả, khá»i phải từ bá». Bởi vì chúng có quá nhiá»u những sợi dây vấn vÆ°Æ¡ng quấn chặt lấy cuá»™c Ä‘á»i và bản thân, khiến chúng ta không dá»… gì tháo gỡ được. Những sợi dây vấn vÆ°Æ¡ng ấy là tiá»n bạc, địa vị, vui thú... Từ bá» là đặt má»i sá»± dÆ°á»›i Chúa, coi Chúa là giá trị tuyệt đối, vượt lên trên tất cả. Và nhÆ° thế phải có tình yêu mãnh liệt má»›i có thể từ bá» láºp tá»±c những gì chúng ta Ä‘ang ôm ấp bởi vì từ bá» là thÆ°á»›c Ä‘o tình yêu của chúng ta đối vá»›i Chúa. [Mục Lục]
4. Galilê, vùng dân ngoại.
(TrÃch trong ‘Manna’)
Suy Niệm
Khi Gioan bị bắt, Äức Giêsu đã lánh qua Galilê.
Galilê là vùng ven, Ãt nguy hiểm cho Ngà i. Dân cÆ° ở đây phần đông là dân ngoại. NgÆ°á»i Do Thái ở đây bị coi là những kẻ sống bên lá» Dân Chúa. NhÆ°ng Galilê lại là nguyên quán của Ngôi Lá»i là m ngÆ°á»i, và là nÆ¡i Äức Giêsu chá»n để bắt đầu thi hà nh sứ vụ.
Từ Galilê, Ngà i sẽ sai môn đệ đi khắp thế gian (Mt 28,19).
Äức Giêsu rá»i bá» Nadarét, để đến cÆ° ngụ tại Caphácnaum. Caphácnaum là địa bà n hoạt Ä‘á»™ng được Ngà i Æ°a thÃch. Có lúc nó được gá»i là thà nh của Ngà i (9,1), dù bất xứng (11,23).
Galilê, Nadarét, Caphácnaum chẳng có chút tiếng tăm (Ga 1,46), nhÆ°ng Äức Giêsu vẫn là má»™t ngôn sứ xuất thân từ đó (Mt 21,11).
Hãy ngắm nhìn Äức Giêsu trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng.
Ngà i rút vá» Galilê, Ngà i đến Caphácnaum, Ä‘i dá»c theo bá» biển. Khắp miá»n Galilê in dấu chân của Ngà i (Mt 4,23), Ngà i không và o hoang địa nhÆ° Gioan, rồi gá»i ngÆ°á»i ta đến. Ngà i Ä‘Ãch thân đến vá»›i con ngÆ°á»i ngay giữa Ä‘á»i thÆ°á»ng. Ngà i cứ Ä‘i không nghỉ, không đóng đô ở má»™t chá»—. Nhu cầu quá lá»›n không cho phép Ngà i dừng lại (Mc 1,38). Äức Giêsu chuyển Ä‘á»™ng và kéo ngÆ°á»i ta chuyển Ä‘á»™ng theo Ngà i.
Những ngÆ°á»i đầu tiên là các ngÆ° phủ mà Ngà i quen biết. Tuy là những ngÆ°á»i Ãt há»c, không già u có hay địa vị, nhÆ°ng đối vá»›i Ngà i, há» có đủ tố chất cần thiết để trở nên những ngÆ°á»i cá»™ng sá»± của Ngà i.
Sá»± kiên trì khi thả lÆ°á»›i giúp há» biết nhẫn nại chỠđợi. Sá»± hòa đồng giúp há» chấp nháºn nhau và là m việc chung. Sá»± can đảm trÆ°á»›c sóng gió giúp hỠđối diện vá»›i nghịch cảnh. Khả năng nháºn ra khi nà o và chá»— nà o nên thả lÆ°á»›i sẽ giúp há» khám phá những vùng truyá»n giáo mà u mỡ.
"Các anh hãy theo Tôi": má»™t lá»i má»i gá»i lên Ä‘Æ°á»ng. Hãy gắn bó vá»›i Tôi và chia sẻ thao thức của Tôi.
Äể lên Ä‘Æ°á»ng cần bá» lại cái êm ấm được phép, êm ấm bên gia đình, bên vợ con nhÆ° Phêrô, êm ấm bên khoang thuyá»n, cạnh ngÆ°á»i cha Ä‘ang vá lÆ°á»›i.
Theo Chúa là chấp nháºn ra khÆ¡i hay đúng hÆ¡n là chấp nháºn lên bá», bóc mình ra khá»i khung cảnh sống quen thuá»™c. Chấp nháºn bấp bênh, không nhà cá»a, không nghá» nghiệp, là để có thể Ä‘i đến má»i nhà , gặp má»i ngÆ°á»i, và táºn tụy cho sứ mệnh loan báo NÆ°á»›c Thiên Chúa.
Äức Giêsu đã Ä‘i rao giảng Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i gần bên.
Äể đón lấy quà tặng đó, cần sám hối, hoán cải.
Hoán cải là để Ngà i kéo và o má»™t chuyển Ä‘á»™ng, là quay lại, là bá» con Ä‘Æ°á»ng mình đã quen từ lâu, để Ä‘i cùng chiá»u vá»›i Chúa và ngược chiá»u vá»›i cái tôi Ãch ká»·.
Äức Giêsu gieo rắc niá»m vui khắp nÆ¡i.
Niá»m vui cho ngÆ°á»i nghe, niá»m vui cho ngÆ°á»i khá»i bệnh. BÆ°á»›c chân không má»i, lá»i nói thiết tha, trái tim gần gÅ©i?
Hôm nay Hội Thánh vẫn sống giữa những Galilê dân ngoại.
Chúng ta có đủ niá»m vui để là m Galilê bừng sáng không?
Gợi à Chia Sẻ
Äi kèm vá»›i lá»i giảng, Äức Giêsu đã chữa bệnh và trừ quá»·. Theo ý bạn, ngÆ°á»i rao giảng Lá»i Chúa hôm nay cần phải là m gì kèm theo, để dá»… được ngÆ°á»i nghe đón nháºn?
Äức Giêsu đã gá»i bốn bạn trẻ khi há» Ä‘ang tất báºt vá»›i cuá»™c sống. Có khi nà o Chúa gá»i bạn lúc bạn Ä‘ang vất vả kiếm sống không?
Cầu Nguyện
Lạy Chúa Giêsu, các sách Tin Mừng chẳng khi nà o nói Chúa cÆ°á»i, nhÆ°ng chúng con tin Chúa vẫn cÆ°á»i khi thấy các trẻ em quấn quýt bên Chúa. Chúa vẫn cÆ°á»i khi hồn nhiên ăn uống vá»›i các tá»™i nhân. Chúa đã cố giấu nụ cÆ°á»i trÆ°á»›c hai môn đệ Emmau khi Chúa giả vá» muốn Ä‘i xa hÆ¡n nữa.
Nụ cÆ°á»i của Chúa Ä‘i đôi vá»›i Tin Mừng Chúa giảng. Nụ cÆ°á»i ấy hòa vá»›i niá»m vui của ngÆ°á»i được là nh bệnh.
Lạy Chúa Giêsu, có những niá»m vui Chúa muốn trao cho chúng con hôm nay. Có sá»± bình an sâu lắng Chúa muốn để lại.
Xin dạy chúng con biết tÆ°Æ¡i cÆ°á»i, cả khi cuá»™c Ä‘á»i chẳng mỉm cÆ°á»i vá»›i chúng con.
Xin cho chúng con biết mến yêu cuá»™c sống, dù không phải tất cả Ä‘á»u mà u hồng.
Chúng con luôn có lý do để lo âu và chán nản, nhÆ°ng xin đừng để nụ cÆ°á»i tắt trên môi chúng con.
Ước gì chúng con cảm thấy hạnh phúc, vì biết mình được Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và được sai Ä‘i thông truyá»n tình thÆ°Æ¡ng ấy. Amen. [Mục Lục]
5. Hiệp nhất trong Äức Kitô - Lm Bùi Quang Tuấn
Chuyện kể má»™t nhà buôn ná» rất sùng đạo. Mặc dầu vất vả là m ăn nhÆ°ng anh ta không bao giá» bá» việc khấn vái vá»›i thần thánh. Gặp kỳ cạnh tranh gay gắt trong công việc, anh ta cà ng gia tăng lá»i khẩn cầu gấp bá»™i.
Äá»™ng lòng trắc ẩn, má»™t hôm thần tiên hiện ra vá»›i anh và nói: "Thấy nhà ngÆ°Æ¡i thà nh tâm cầu xin nên ta không nỡ chối từ. Thôi thì bây giá» cứ cho ta biết ngÆ°Æ¡i muốn gì, ta sẽ ban cho... và đồng thá»i để tá» cho nhân gian biết lòng quảng đại của ta thì há»… ban cho ngÆ°Æ¡i Ä‘iá»u chi, ta cÅ©ng ban cho đồng nghiệp hay hà ng xóm của ngÆ°Æ¡i nhÆ° thế... và có khi gấp đôi luôn".
Nghe thần phán, lòng anh thÆ°Æ¡ng gia chuyển từ vui mừng hân hoan qua sầu buồn lo lắng. Anh tá»± nhủ: "Nếu bây giá» mình xin má»™t chiếc Lexus thì mấy thằng bạn...chúng nó sẽ được hai chiếc. Ãi dà , thế thì không được! NhÆ°ng nếu mình xin cho được trúng số 5 triệu thì mấy nhà hà ng xóm... há» sẽ được tá»›i 10 triệu. Thế lại cà ng không được! Còn nếu mình xin cho có vợ đẹp con khôn thì coi chừng đồng nghiệp sẽ có vợ đẹp gấp đôi vợ mình, con khôn gấp đôi con mình. Äó là chÆ°a nói tá»›i chuyện chúng nó được hai vợ, trong mình chỉ có má»™t... Thá»i buổi cạnh tranh nhÆ° thế nà y thì phải là m sao cho hÆ¡n ngÆ°á»i chứ. NhÆ°ng xin nhÆ° thế thì là m sao mà hÆ¡n được".
Chà ng thÆ°Æ¡ng gia nhÃu mà y đắn Ä‘o. Má»™t lát sau, chợt anh ta reo lên nhÆ° vừa tìm ra Ä‘iá»u gì thú vị. Anh đến quì xuống và thÆ°a vá»›i thần: "Lạy ngà i, xin vui lòng cho tôi Ä‘ui má»™t con mắt".
Quả là má»™t lá»i khẩn cầu quái lạ! Không xin cho mình được may mắn vì sợ ngÆ°á»i khác trá»—i hÆ¡n. Song lại xin cho mình rủi ro để kẻ khác sẽ bị tổn hại nhiá»u hÆ¡n. Xin cho mình Ä‘ui má»™t con mắt để kẻ khác mù luôn. Äây quả là tiểu nhân và quá dã tâm.
Thế nhÆ°ng, nếu thà nh tháºt rà soát lòng mình thì không chừng tÃnh chất dã nhân và tiểu tâm kia, tức là những đố kỵ, ghen ghét, nhá» nhen, tà n bạo lại Ä‘ang ẩn nấp đâu đó trong ngÆ°á»i tôi, để rồi nếu được thà nh công may mắn hÆ¡n ai thì nó sẽ nằm im bất Ä‘á»™ng. Thảng hoặc, nó còn tá» ra "quảng đại" và "thÆ°Æ¡ng xót" kẻ không may. NhÆ°ng nếu ai đó trổi vượt hÆ¡n mình thì cái chất tiểu tâm và dã nhân kia sẽ bùng lên khó lòng dáºp tắt.
ChÃnh cái chất đố kỵ, ghen tÆ°Æ¡ng, so bì kia đã là mầm mống của boa chia rẽ, bè phái, tranh chấp, phân ly, giáºn há»n, Ä‘ui chá»™t, mù loà trong cá»™ng đồng nhân loại. Lắm ngÆ°á»i chẳng chịu nhÆ°á»ng bÆ°á»›c ai; Ä‘iá»u gì của mình cÅ©ng đúng hÆ¡n, đẹp hÆ¡n, tốt hÆ¡n, và nhÆ° thế kẻ khác tất phải sai hÆ¡n, xấu hÆ¡n, và dở hÆ¡n.
Tình trạng hÆ¡n thua là m nảy sinh phe nhóm bè phái, cùng vá»›i bao tranh chấp ghét ghen, không chỉ xảy ra ngoà i Ä‘á»i, trong các Ä‘oà n thể chÃnh trị xã há»™i, nhÆ°ng phải Ä‘au lòng mà nói: có khi nó còn xuất hiện trong những tổ chức manh danh có đạo, hay thuá»™c vá» Giáo há»™i.
Và đâu phải chỉ có trong Giáo há»™i của thá»i đại hôm nay, nhÆ°ng từ thá»i sÆ¡ khai, hiện tượng tranh chấp, phe nhóm, cÅ©ng đã xảy ra: "Tôi, tôi vá» phe Appolo. Tôi, tôi vá» phe Phaolô. Còn tôi, tôi vá» phe Kêpha Phêrô".
Sá»± phân chia phe nhóm trong cá»™ng Ä‘oà n thế kia, má»™t phần là do các sở thÃch và tình cảm cá nhân quá nặng. Má»™t số thấy Phaolô là con ngÆ°á»i cÆ°Æ¡ng trá»±c, ăn thẳng nói ngay, nên phục và mến lắm. NhÆ°ng số khác thì không chịu nổi tÃnh khà đó, nên đã chạy theo Phêrô, vị nà y vừa là thủ lãnh tông đồ lại vừa "dá»… dãi, sao cÅ©ng được". ThÆ¡ Galat có kể rằng khi vắng mặt các thà nh viên Do thái trong cá»™ng Ä‘oà n thánh Giacôbê, Phêrô đã ngồi ăn chung, uống chung vá»›i dân ngoại, nhÆ°ng khi thấy hỠđến thì ông lại tránh Ä‘i. Thế nên má»™t lần kia Phaolô đã trách Phêrô trÆ°á»›c mặt má»i ngÆ°á»i: "Nếu ông, má»™t ngÆ°á»i Do thái, ông còn sống nhÆ° ngÆ°á»i ngoại chứ không nhÆ° ngÆ°á»i Do thái, thì là m sao ông lại thúc bách ngÆ°á»i ngoại sống nhÆ° Do thái được?" (Gal 2:14).
Có lẽ vì Phêrô "dá»… dãi" nhÆ° thế nên nhiá»u ngÆ°á»i thÃch và đi theo ủng há»™. Trong khi đó má»™t số ngÆ°á»i khác lại khoái Apollo. Ông nà y ăn nói lÆ°u loát, có khả năng diá»…n thuyết hùng hồn, bao biện luáºn để minh chứng Chúa Giêsu là Äức Kitô tháºt là sắc bén và chà lý. Thế nên há» thÃch nghe hÆ¡n, và rồi cái gì Apollo nói cÅ©ng đúng, cÅ©ng hay; còn Phaolô thì cứng quá, và Phêrô lại má»m má»ng quá.
Những khuynh hÆ°á»›ng lÆ°u luyến và tình cảm nặng tÃnh cá nhân đó đã tạo nên phân rẽ trầm trá»ng trong cá»™ng đồng Dân Chúa thá»i sÆ¡ khai, đến ná»—i Phaolô đã kêu lên: "Nhân danh Äức Giêsu Kitô, tôi nà i xin anh em hãy lo cho được đồng tâm hiệp ý vá»›i nhau. Äừng chia rẽ, nhÆ°ng hãy Ä‘oà n kết trong cùng má»™t thần trà và má»™t tâm tình". (1 Cor 1:10).
Thiết tưởng, lá»i kêu gá»i đó vẫn còn vang vá»ng cho đến hôm nay, trong má»i cÆ¡ cấu tổ chức của giáo xứ, cá»™ng Ä‘oà n, và gia đình. Hãy đồng tâm ý hiệp vá»›i nhau. Äừng vì khuynh hÆ°á»›ng, sở thÃch, quan Ä‘iểm, hay tình cảm cá nhân chi phối mà ủng há»™, hợp tác vá»›i ngÆ°á»i nà y ngÆ°á»i ná» hoặc chống đối, chê bai, lạnh lùng vá»›i ngÆ°á»i kia.
Lá»i thánh Phaolô vẫn còn đó: Äức Kitô bị phân chia rồi sao? Chân lý và Tin mừng của Äức Kitô bị xé mãnh rồi sao? Và Tin mừng là m sao có được trong ghen ghét, tị hiá»m, đố kỵ, phân ly, xâu xé. Có chăng chỉ là tin buồn thôi.
"Nhân danh Äức Kitô, tôi nà i xin anh em hãy liên kết trong cùng má»™t thần trà và má»™t tâm tình". Thần trà đó là thần trà yêu thÆ°Æ¡ng, và tâm tình đó là tâm tình khiêm hạ. Chá»› ao Æ°á»›c những Ä‘iá»u bất chÃnh, khổ Ä‘au cho kẻ khác. Äừng muốn mình chá»™t để ngÆ°á»i ta bị mù. NhÆ°ng hãy cầu cho nhau những sá»± may là nh. Hãy "vui vá»›i ngÆ°á»i vui", vì Ä‘iá»u đó đôi khi còn khó hÆ¡n "khóc vá»›i ngÆ°á»i khóc". Hãy tạ Æ¡n Thiên Chúa cho nhau. Và điá»u quan yếu, hãy hiệp nhất vá»›i nhau.
Hiệp nhất chÃnh là tinh thần và sứ mạng của Chúa Giêsu mà những ai tá»± xÆ°ng là môn đệ của Ngà i phải tiếp nối. Bởi lẽ Chúa Giêsu đến thế gian không mục Ä‘Ãch nà o khác hÆ¡n là gieo trồng hiệp nhất: hiệp nhất con ngÆ°á»i lại vá»›i Thiên Chúa, hiệp nhất con ngÆ°á»i lại vá»›i nhau, hiệp nhất bao tan vỡ tâm hồn hầu qua đó tình thÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa, bình an từ trá»i cao, và niá»m vui Æ¡n cứu Ä‘á»™ được tuôn trà o đến khắp trần gian.
Tình thÆ°Æ¡ng, bình an, và niá»m vui đó cÅ©ng chÃnh là phần thưởng muôn Ä‘á»i cho những ai can đảm bÆ°á»›c trên con Ä‘Æ°á»ng mà Äức Giêsu đã Ä‘i. [Mục Lục]
6. "Miá»n Galilê ngoại giáo"
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hữu An)
Äịa dÆ° Palestine có ranh giá»›i:
- Äông giáp sa mạc Syria và Ả ráºp. - Tây giáp Äịa Trung Hải. - Bắc giá»›i hạn từ thung lÅ©ng núi Liban chạy đến núi Hermon. - Nam giáp ranh IÄ‘umê, miá»n đất hoang vu Bersabê và Biển Chết.
Cá»±u Æ°á»›c thÆ°á»ng dùng kiểu nói "từ Äan đến Bersabê" để chỉ miá»n đất Do thái cÆ° ngụ. Chiá»u dà i từ chân núi Liban tá»›i Bersabê là 230 km; chiá»u rá»™ng từ Äịa Trung Hải đến sông GioÄ‘an là 37-150km. Diện tÃch phÃa tây GioÄ‘an là 15.643 km2, phÃa Äông (Transjordanie) là 9482km2. Tổng cá»™ng là 25.124km2.
Palestina thá»i Chúa Giêsu chia là m bốn miá»n:
- Galilêa có thà nh Capharnaum, Nazareth.
- Samaria nằm giữa xứ Palestina vá»›i những con Ä‘Æ°á»ng nối liá»n Nam-Bắc.
- Giuđêa là miá»n núi có thủ đô Giêrusalem và Pêrêa bên kia sông GioÄ‘an.
- PhÃa Bắc là miá»n Decapolis nÆ¡i dân cÆ° phần nhiá»u thuá»™c văn hoá Hylạp.
Palestina có địa lý đặc biệt: Thung lÅ©ng GioÄ‘an chia Palestina là m hai miá»n: Palestina và Transjordanie. Thung lÅ©ng nà y là hiện tượng địa lý duy nhất trên địa cầu: bắt đầu từ núi Taurus, ngang qua Celesyria, đến Palestina, rồi tiếp tục theo phÃa Äông bán đảo Sinai tá»›i Biển Äá». PhÃa Bắc (thà nh Äan) cao hÆ¡n Äịa trung hải 550m; cà ng vá» phÃa Nam cà ng thấp xuống. Tibêriade thấp hÆ¡n Äịa trung hải 208m; tá»›i Biển Chết má»±c nÆ°á»›c thấp hÆ¡n 392m. Sông GioÄ‘an phát nguồn từ núi Hermôn, chạy qua hồ El-Hule (dà i 6000m, sâu từ 3-5m), rồi qua hồ Tibêriade, đổ và o Biển chết. Hồ Tibêriađê (gá»i là Giênêzarét) dà i 21km, rá»™ng 12 km, sâu 45m, nÆ°á»›c trong xanh và nhiá»u cá. Biển chết dà i 85km, rá»™ng 16km, nÆ°á»›c biển nhiá»u Ä‘á»™ mặn nên không váºt nà o có thể sống được. Miá»n Duyên hải từ núi Libanô đến núi Camêlô, rá»™ng từ 2-6km. Từ núi Camêlô đến Gaza phÃa Nam, bá» biển rá»™ng Ä‘á»u và thẳng vá»›i các hải cảng Akko, Haifa và Jaffa (Joppé). Giữa Haifa và Jaffa, vua Hêrôđê xây thêm hải cảng Cêsarêa. Từ núi Camêlô đến Jaffa là bình nguyên Sharon phì nhiêu. Từ Jaffa xuống phÃa nam là bình nguyên Sêphêla thuá»™c xứ Pelistin (danh xÆ°ng Palestina xuất phát từ chữ nà y). Bình nguyên Esdrelon từ phÃa Bắc núi Camêlô chạy theo hÆ°á»›ng Äông Nam, chia phần đất phÃa Tây sông GioÄ‘an là m hai phần: Galilê phÃa Bắc, Samaria và Giuđêa phÃa Nam. Miá»n Galilê: phÃa bắc nhiá»u núi, nam là bình nguyên Esdrelon, miá»n duyên hải là đồng bằng, giữa là đối núi thấp dần vá» phÃa sông GioÄ‘an.
Bên kia sông GioÄ‘an(Transjordanie)là miá»n đồi núi, chia là m 3 phần:
- Trachonitide thuá»™c Äông-Bắc hồ Tiberiade.
- Miá»n Tháºp tỉnh phÃa đông-nam hồ.
- Pêrêa thuá»™c phÃa đông sông GioÄ‘an và Biển chết, đối diện vá»›i Samaria và Giuđêa.
NgÆ°á»i Do thái không chiếm cứ hoà n toà n miá»n bên kia sông GioÄ‘an. TrÆ°á»›c thá»i kỳ Hy hóa, đã xuất hiện tại mạn Bắc nhiá»u bá»™ lạc Aram. Thá»i Hy hóa, từ sau cuá»™c chinh phục của Alexandre đại đế, nhiá»u ngÆ°á»i Hy lạp đến đây cÆ° ngụ. Thá»i Äức Giêsu, há» láºp thà nh miá»n Tháºp tỉnh, có khoảng 10 thà nh liên minh vá»›i nhau. Các thà nh nổi tiếng hÆ¡n cả là Damascô, Hippos, Gadara, Gerasa, Pella, Philadelphia.
Thủ đô Giêrusalem là trung tâm chÃnh trị và tôn giáo. Vua Hêrôđê đóng đô ở Giêrusalem. Äá»n thá» Giêrusalem là trái tim của Dân tá»™c Do thái. Hà ng năm, khắp má»i miá»n đất nÆ°á»›c ngÆ°á»i ta đổ vá» Giêrusalem để dá»± lá»…. Äây cÅ©ng là nÆ¡i quy tụ quyá»n lá»±c tôn giáo, có dinh của Thầy Cả Thượng phẩm, có các luáºt sÄ©, biệt phái, văn nhân. Dân chúng ở Giuđê coi Giêrusalem là đá»n thá» duy nhất, đạo ở Giuđêa là chÃnh thống. Há» tẩy chay ngÆ°á»i Samari là dân ngoại vì dân Samari xây cất Ä‘á»n thá» trên núi Garizim. Dân Giuđê không bao giá» Ä‘i lại tiếp xúc vá»›i dân Samari. Há» cÅ©ng khinh miệt dân Galiê vì đó là nÆ¡i pha tạp má»i sắc dân là đất của dân ngoại. Giuđê là vùng có đạo toà n tòng, là trung tâm của đạo Do Thái, còn Galilê là miá»n giáp ranh giữa ranh vùng có đạo và vùng ngoại đạo. Quả thá»±c đây là vùng xôi Ä‘áºu. Vá» mặt chÃnh trị, vùng nà y chịu ảnh hưởng ngoại bang tháºt sâu Ä‘áºm. Vá» mặt chủng tá»™c, ở đây ngÆ°á»i Do Thái sống lẫn lá»™n giữa dân ngoại. Vá» mặt tôn giáo, Galilê thua xa Giuđê, bị coi là ở bên lá» của cá»™ng đồng dân Chúa. Äối vá»›i dân thủ đô, Galilê chỉ là tỉnh lẻ, nhà quê. Äối vá»›i ngÆ°á»i má»™ đạo sùng tÃn, miá»n Bắc tháºt đáng ngá» vá»±c. Äó là miá»n hầu nhÆ° thuá»™c ngoại bang, nÆ¡i há»™i tụ dân ngoại. Má»™t dân cÆ° pha tạp, nông dân và ngÆ° dân có giá»ng nói nặng chịch vốn là đỠtà i phong phú cho các câu chuyện diá»…u cợt hằng ngà y...
Khởi đầu sứ vụ công khai, Chúa Giêsu không chá»n rao giảng ở Giêrusalem mà chá»n Galilê.
Galilê không rá»™ng lắm, từ bắc chà nam dà i khoảng 60 cây số, dân cÆ° sống đông đúc. Äất hẹp ngÆ°á»i đông. Thá»i Josephus là m tổng trấn, ông đếm được 294 là ng, má»—i là ng không dÆ°á»›i 15.000 dân. Galilê không những là khu đông dân cÆ° nhÆ°ng dân ở đó cÅ©ng có má»™t cá tÃnh đặc biệt. Galilê sẵn sà ng mở cá»a đón những ý niệm má»›i. Josephus nói vá» dân Galilê nhÆ° sau: "Bao giá» há» cÅ©ng thÃch cải cách, bản tÃnh há» thÃch thay đổi và thÃch bạo Ä‘á»™ng. Há» luôn sẵn sà ng theo má»™t thủ lãnh và phát khởi má»™t cuá»™c nổi dáºy. Há» nổi tiếng là ngÆ°á»i nóng tÃnh và thÃch cãi vã. Tuy nhiên, há» cÅ©ng là những ngÆ°á»i hà o hùng nhất".
Äặc tÃnh bẩm sinh của ngÆ°á»i Galilê giúp việc truyá»n giáo cho há» rất thuáºn lợi. Thái Ä‘á»™ cởi mở đón nháºn những tÆ° tưởng má»›i cÅ©ng góp phần cho việc truyá»n giáo trở nên dá»… dà ng. Có lẽ vì những yếu tố nà y mà Chúa Giêsu chá»n Galilê là m trung tâm truyá»n giáo. Những tÃn đồ chÃnh thống ở kinh đô chiêm ngưỡng sá»± siêu việt của mình, chế diá»…u và tránh xa những ngÆ°á»i bị loại trừ ở phÃa Bắc. Chúa Giêsu rao giảng tại Galilê, xa thói ngạo mạn, tÃnh tá»± tôn và sá»± mù quáng của dân thà nh đô. Chúa chá»n Galilê vì ở đây má»i ngÆ°á»i biết chấp nháºn nhau chung sống hoà bình.
Galilê là khởi Ä‘iểm Kitô giáo. ChÃnh tại đây, Chúa Giêsu bắt đầu cuá»™c rao giảng Tin mừng, chá»n gá»i các Tông đồ, tuyên bố Luáºt má»›i. Các Tin mừng Nhất Lãm đã kết thúc thá»i kỳ đầu rao giảng tại Galilê của Chúa Giêsu bằng lá»i tuyên xÆ°ng của Phêrô "Thầy là Äức Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống" (Mt 16). Sá»± chá»n lá»±a miá»n đất Galilê có má»™t ý nghÄ©a quan trá»ng theo Tin mừng Matthêu. Äể ứng nghiệm lá»i ngôn sứ Isaia nói: "Nà y đất DÆ¡vulun, và đất Náptali, hỡi con Ä‘Æ°á»ng ven biển, và vùng tả ngạn sông GioÄ‘an, hỡi Galilê, miá»n đất của dân ngoại! Äoà n dân Ä‘ang ngồi trong cảnh tốt tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng. Những kẻ Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i". Matthêu khi trÃch dẫn Isaia, có ý nói rằng Chúa Giêsu vâng phục theo ý muốn của Chúa Cha; NgÆ°á»i là m Ä‘iá»u mà Thiên Chúa đã nói. Äây là sá»± vâng phục cao cả, to lá»›n và kỳ diệu được đảm nháºn vá»›i tá»± do và tình yêu. Thánh sá» cÅ©ng nhấn mạnh đến sá»± liên tục của Chúa Giêsu vá»›i toà n bá»™ lịch sá» của dân NgÆ°á»i. Cuá»™c phiêu lÆ°u vÄ© đại đã khởi Ä‘i từ má»™t miá»n đất bị nguyá»n rủa. Thế giá»›i má»›i đã ăn rá»… sâu và o vùng đất nhÆ¡ uế nhÆ°ng cởi mở đón tiếp má»i bất ngá» của Thánh Thần. Chúa Giêsu là ánh sáng bừng lên giữa thế gian. Ngà i muốn soi sáng tất cả má»i ngÆ°á»i, kể cả các anh em ly khai, những ngÆ°á»i lạc giáo, những lÆ°Æ¡ng dân và những ngÆ°á»i vô thần.
Bà i Phúc âm Chúa nháºt hôm nay kể lại cuá»™c gặp gỡ giữa Chúa Giêsu và bốn môn đệ đầu tiên ở biển hồ Galilê.
Chúa Giêsu đã gá»i và chá»n các tông đồ là những ngÆ°á»i chà i lÆ°á»›i tầm thÆ°á»ng. Äáng lý Chúa phải chá»n những ngÆ°á»i Æ°u tú trong đám trà thức và được coi là đà ng hoà ng ở Giuđê má»›i phải. Tại sao Chúa lại chá»n những ngÆ°á»i là m nghá» chà i lÆ°á»›i? Phải chăng NgÆ°á»i ngụ ý dạy các môn đệ phải luôn luôn sẵn sà ng rá»i bỠđất liá»n và thế giá»›i riêng của mình, nghÄ©a là rá»i bá» cái khung cảnh an toà n và đóng kÃn của mình để ra khÆ¡i, giữa đại dÆ°Æ¡ng mênh mông vô bá» bến và đầy gian nguy, tức là đến vá»›i thế giá»›i rá»™ng lá»›n và xa lạ để cứu vá»›t thế giá»›i?
Chúa Giêsu kêu gá»i các tông đồ không phải trong khuôn khổ má»™t lá»… há»™i tôn giáo hoặc má»™t hoạt Ä‘á»™ng tâm linh... nhÆ°ng ở giữa Ä‘á»i sống thÆ°á»ng ngà y của há», trong lúc há» Ä‘ang là m công việc nghá» nghiệp. Các môn đệ ngÆ° phủ tuy là những ngÆ°á»i Ãt há»c, không già u có, không địa vị, nhÆ°ng đối vá»›i Chúa, há» có đủ tố chất cần thiết để trở nên những ngÆ°á»i cá»™ng sá»± của NgÆ°á»i. Chẳng hạn, sá»± kiên trì khi thả lÆ°á»›i giúp há» biết nhẫn nại chỠđợi; sá»± hòa đồng giúp há» chấp nháºn nhau và là m việc chung; sá»± can đảm trÆ°á»›c sóng gió giúp hỠđối diện vá»›i nghịch cảnh; khả năng nháºn ra khi nà o và chá»— nà o nên thả lÆ°á»›i sẽ giúp há» khám phá những vùng truyá»n giáo mà u mỡ. Cuá»™c gặp gỡ nà y đã là m thay đổi số pháºn của những con ngÆ°á»i lênh đênh trên biển hồ ngà y trÆ°á»›c. Cuá»™c gặp gỡ nà y là khởi đầu cho công cuá»™c thay đổi thế giá»›i. Cuá»™c gặp gỡ là m nên những huyá»n diệu trong lịch sá» nhân loại.
Các ngà i gặp gỡ và bÆ°á»›c theo Chúa để há»c nÆ¡i Chúa. Há» nháºn ra rằng: Chúa Giêsu, Thầy Dạy của các báºc thầy, không những chỉ dạy Lá»i Chúa nhÆ°ng chÃnh NgÆ°á»i là Lá»i Chúa. NgÆ°á»i không những chỉ dạy cho cách sống má»›i mà chÃnh NgÆ°á»i là Sá»± Sống. NgÆ°á»i không những chỉ cho biết ý nghÄ©a của "ÄÆ°á»ng sá»± Sống", mà chÃnh NgÆ°á»i là ÄÆ°á»ng Sá»± Sống, là Ãnh Sáng.
Chúa Giêsu đã kêu gá»i các môn đệ. Các ngà i đáp trả chân tình. Các ngà i được sống thân máºt vá»›i Chúa. Các ngà i ra Ä‘i là m chứng cho tình yêu Chúa. Äó là hà nh trình Æ¡n gá»i của các Tông Äồ. Äó cÅ©ng là hà nh trình Æ¡n gá»i của má»—i Kitô hữu.
Truyá»n giáo ngà y nay trong thế giá»›i nói chung và trong xã há»™i Việt Nam nói riêng không nhắm trÆ°á»›c tiên hay chủ yếu và o việc "chinh phục các linh hồn" cho Chúa cà ng nhiá»u cà ng tốt, (chúng ta không chạy theo số lượng) nhÆ°ng Ä‘em tinh thần Phúc Âm thấm nhuần và o con ngÆ°á»i và và o má»i thá»±c tại nhân sinh. Vì thế, để thi hà nh sứ mạng cao cả đó, chúng ta không nhất thiết phải Ä‘i tá»›i má»™t vùng địa lý nà o khác, mà lấy chÃnh môi trÆ°á»ng sống của mình là m "vùng đất ngoại bang", và noi gÆ°Æ¡ng của Äức Thánh Cha Gioan Phaolô II, chúng ta hãy coi các lÄ©nh vá»±c chÃnh trị, kinh tế, văn hoá, xã há»™i là những vùng giáp ranh, những vùng biên giá»›i, những "vùng Galilê, miá»n đất của dân ngoại" mà Chúa sai chúng ta đến. Và hÆ¡n nữa "miá»n Galilê ngoại giáo" của ta là chÃnh bản thân ta vì vẫn còn những vùng tăm tối ngay trong tâm hồn và cuá»™c sống của ta chÆ°a được ánh sáng Chúa Kitô soi chiếu và biến đổi. ChÃnh NgÆ°á»i vẫn còn nói vá»›i ta hôm nay, những kẻ đã tin theo NgÆ°á»i: "Triá»u Äại Thiên Chúa đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin và o Tin Mừng." (Mc 1, 15). [Mục Lục]
7. Ãnh Sáng huy hoà ng – Anmai
Chuyện kể rằng và o thá»i vua Akhát, con vua Giotham, cháu vua Útdigiahu, trị vì GiuÄ‘a, thì vua Aram là RÆ¡xin, và vua Israel là Pecác, con ông Romangiahu, lên đánh Giêrusalem, nhÆ°ng không thể tấn công được. Tin dữ đến vá»›i nhà ÄavÃt rằng: "Aram đã đóng quân ở Épraim." Khi nghe được tin dữ ấy lòng vua cÅ©ng nhÆ° lòng dân Ä‘á»u rung Ä‘á»™ng nhÆ° cây rừng rung rinh trÆ°á»›c gió.
Thiên Chúa, mãi mãi yêu thÆ°Æ¡ng dân của Ngà i nên rồi Ngà i ra tay cứu dân. Ngà i bảo vá»›i Isaia: "NgÆ°Æ¡i hãy cùng vá»›i SÆ¡a Giasúp, con ngÆ°Æ¡i, ra đón vua Akhát ở cuối kênh dẫn nÆ°á»›c của hồ trên, phÃa Ä‘Æ°á»ng dẫn tá»›i cánh đồng Thợ Nện Dạ. NgÆ°Æ¡i hãy nói vá»›i nhà vua: "Ngà i hãy coi chừng, cứ bình tÄ©nh, đừng sợ, chá»› sá»n lòng trÆ°á»›c hai cái đầu que củi chỉ còn khói đó, trÆ°á»›c cÆ¡n giáºn sôi sục của RÆ¡xin, vua Aram, và của ngÆ°á»i con RÆ¡mangiahu. Vì Aram cùng vá»›i Épraim và ngÆ°á»i con RÆ¡mangiahu đã mÆ°u tÃnh hại ngà i và nói: "Ta hãy lên đánh GiuÄ‘a, là m cho nó khiếp sợ ta, và đặt con ông Tápên là m vua ở đó."
Thiên Chúa không chỉ cứu dân Israel thoát khá»i bà n tay của Aram nhÆ°ng còn là m vẻ vang dân của Ngà i ở miá»n bên kia sông GioÄ‘an - vùng đất của dân ngoại. Lá»i hứa ấy chúng ta vừa nghe Isaia thuáºt lại: “Thá»i đầu, NgÆ°á»i đã hạ nhục đất DÆ¡vulun và đất Náptali, nhÆ°ng thá»i sau, NgÆ°á»i sẽ là m vẻ vang cho con Ä‘Æ°á»ng ra biển, miá»n bên kia sông GioÄ‘an, vùng đất của dân ngoại. Æ n giải thoát.
Dân Ä‘ang lần bÆ°á»›c giữa tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng; đám ngÆ°á»i sống trong vùng bóng tối, nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i. Chúa đã ban chứa chan niá»m hoan há»·, đã tăng thêm ná»—i vui mừng. Há» mừng vui trÆ°á»›c nhan Ngà i nhÆ° thiên hạ mừng vui trong mùa gặt, nhÆ° ngÆ°á»i ta há»· hoan khi chia nhau chiến lợi phẩm. Vì cái ách đè lên cổ dân, cây gáºy Ä‘áºp xuống vai há», và ngá»n roi của kẻ hà hiếp, Ngà i Ä‘á»u bẻ gãy nhÆ° trong ngà y chiến thắng quân MaÄ‘ianâ€.
Có lẽ thá»i vua Akhát là thá»i mà dân cảm thấy hạnh phúc nhất vì lẽ không chỉ sống trong cảnh anh bình thịnh vượng mà còn được niá»m vui. Niá»m vui ấy tăng lên khi thắng tráºn mà còn được chia nhau chiến lợi phẩm, ách nặng không còn đè lên cổ và không phải chịu đòn roi của kẻ hà hiếp nữa. Và , hạnh phúc lá»›n nhất của há» là từ nay hỠđã được Æ¡n giải thoát, Æ¡n cứu Ä‘á»™.
Hạnh phúc của dân thá»i ấy phải chăng cÅ©ng là hạnh phúc của vua ÄavÃt ? Ở Thánh Vịnh 27 – Thánh Vịnh đáp ca mà chúng ta vừa Ä‘á»c, vừa nghe lại chÃnh là tâm tình, là ná»—i niá»m hạnh phúc của ÄavÃt khi ông nháºn ra Chúa chÃnh là nguồn ánh sáng và ơn cứu Ä‘á»™ của Ä‘á»i ông.
Chúa là nguồn ánh sáng và ơn cứu độ của tôi,
tôi còn sợ ngÆ°á»i nà o?
Chúa là thà nh luỹ bảo vệ Ä‘á»i tôi,
tôi khiếp gì ai nữa?
Khi ác nhân xông và o, định nuốt sống thân tôi,
ai ngá» chÃnh đối phÆ°Æ¡ng, chÃnh những thù địch ấy,
lại lảo đảo té nhà o.
Dù cả một đạo quân vây đánh, lòng tôi chẳng sợ gì.
Dù có phải lâm và o chiến tráºn, tôi vẫn cứ cáºy tin.
Má»™t Ä‘iá»u tôi kiếm tôi xin,
là luôn được ở trong Ä‘á»n Chúa tôi
má»i ngà y trong suốt cuá»™c Ä‘á»i,
để chiêm ngưỡng Chúa tuyệt vá»i cao sang,
ngắm xem thánh điện huy hoà ng.
Cuối tâm tình ấy của Thánh Vịnh 27, Äavit đã thốt lên:
Tôi vững và ng tin tưởng
sẽ được thấy ân lộc Chúa ban trong cõi đất dà nh cho kẻ sống.
Hãy cáºy trông và o Chúa, mạnh bạo lên, can đảm lên nà o!
Hãy cáºy trông và o Chúa.
Quả tháºt, nhìn lại cuá»™c Ä‘á»i của ÄavÃt, chúng ta thấy hết sức hay và hết sức đặc biệt. Mang trong mình thân pháºn hết sức yếu Ä‘uối của con ngÆ°á»i, đã phạm trá»ng tá»™i nhÆ°ng ông đã quay trở vá» vá»›i Thiên Chúa là Tình Yêu. Cảm nháºn hay nói đúng hÆ¡n là xác tÃn của ông vá» má»™t Thiên Chúa là nguồn ánh sáng và ơn cứu Ä‘á»™ là má»™t xác tÃn mà chúng ta cần phải há»c há»i, cần phải cảm nháºn để nhìn nháºn Chúa chÃnh là nguồn Æ¡n cứu Ä‘á»™ và là nguồn ánh sáng tháºt của Ä‘á»i chúng ta chứ không phải là ai khác.
Thiên Chúa vẫn yêu thÆ°Æ¡ng, Thiên Chúa vẫn cứu Ä‘á»™ con ngÆ°á»i bằng cách nà y cách khác. Thiên Chúa đã bà y tá» Tình Yêu của Ngà i cho con ngÆ°á»i má»i lúc má»i nÆ¡i có thể được.
Má»™t “ánh sáng†mà Thiên Chúa gá»i đến cho cuá»™c Ä‘á»i Ä‘ang lui và o bóng tối đó là Gioan Tẩy Giả thì má»™t “ánh sáng†khác đó là Äấng Cứu Äá»™ trần gian đã được gá»i đến cho nhân loại.
Sau khi “ánh sáng†Gioan đến và là m chứng cho Ãnh Sáng, cho Sá»± Tháºt đã bị thế gian đẩy lùi và thủ tiêu thì ánh sáng Giêsu đã đến để tiếp tục là m chứng cho Ãnh Sáng tháºt, cho Sá»± Tháºt trên thế gian nà y.
TrÆ°á»›c khi Chúa Giêsu nháºp thể, thế gian ở trong tình trạng tối tăm và đáng sợ. NhÆ°ng giữa tình trạng hãi hùng nà y đã vá»ng lên tiếng nói trấn an của Isaia, là vị tiên tri đã hứa vá»›i dân chúng rằng chẳng bao lâu nữa má»™t ánh sáng vÄ© đại sẽ xuất hiện để phá tan đêm tăm tối. Và lá»i hứa của tiên tri Isaia đã được thá»±c hiện viên mãn khi Chúa Giêsu nháºp thể.
Matthêu so sánh Chúa Giêsu đến và xuất hiện giữa cuá»™c Ä‘á»i nhÆ° má»™t ánh sáng huy hòang chiếu soi má»i ngÆ°á»i Ä‘ang sống trong bóng đêm sâu thẳm. Matthêu thấy Chúa Giêsu là sá»± hòan thà nh lá»i tiên tri cao cả của Isaia: “Äoà n dân Ä‘ang ngồi trong cảnh tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hòang, những kẻ ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu soiâ€. Chúa Giêsu đã từng vẽ nên sứ vụ của Ngà i bằng những lá»i tÆ°Æ¡ng tá»± khi Ngà i nói: “Ta là ánh sáng thế gianâ€.
Con ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° vạn váºt cần có ánh sáng để sống, riêng vá»›i con ngÆ°á»i thì không những ánh sáng cần cho sá»± sống của thân xác mà còn giúp cho con ngÆ°á»i khá»i cô Ä‘Æ¡n. Bóng tối thÆ°á»ng là m cho con ngÆ°á»i cảm thấy cô Ä‘Æ¡n và sợ hãi. Có nhiá»u thứ bóng tối trong cuá»™c Ä‘á»i chúng ta: bóng tối của Ãch ká»·, của ganh ghét, của háºn thù, của Ä‘am mê. Cà ng giam mình trong những bóng tối ấy, chúng ta cà ng cảm thấy cô Ä‘Æ¡n và cà ng trở nên bệnh há»an. NgÆ°á»i nà o cà ng sống Ãch ká»·, và ngÆ°á»i nà o cà ng nghiá»n ngẫm đắng cay háºn thù, ngÆ°á»i đó cà ng hạ giảm nhân tÃnh của mình. Vì thế, chúng ta cần có ánh sáng để sống, để lá»›n lên trong tình ngÆ°á»i nhÆ° để chữa trị những băng há»ai trong tâm hồn.
Lá»i của ngôn sứ Isaia nói xÆ°a đã được Chúa Giêsu là m nên hiện thá»±c. Chúa Giêsu chÃnh là ánh sáng. Ngà i đến để soi sáng cho kẻ ngồi trong bóng tối, ban niá»m vui, niá»m hy vá»ng sống cho tất cả má»i ngÆ°á»i. Chúa cÅ©ng muốn chúng ta khám phá ánh sáng của Ngà i. Chúa má»i gá»i chúng ta cÅ©ng trở nên ánh sáng cho những ngÆ°á»i mà chúng ta gặp gỡ.
Trong cuốn Justs for today ngÆ°á»i ta có kể lại: ông J. Keller, má»™t nhà diá»…n thuyết nổi tiếng, Ä‘ang nói truyện trÆ°á»›c trăm ngà n thÃnh giả tại váºn Ä‘á»™ng trÆ°á»ng Los Angeles, Hoa kỳ, Ä‘ang diá»…n thuyết, ông bá»—ng dừng lại và nói: “Bây giá» xin các bạn đừng sợ, tôi sắp cho tắt tất cả các đèn Ä‘iện trong sân váºn Ä‘á»™ng nà yâ€. Ông vừa dứt lá»i thì cả sân váºn Ä‘á»™ng chìm trong bóng tối. Nhà diá»…n thuyết nói tiếp: “Bây giá» tôi xin đốt má»™t que diêm, những ai nhìn thấy que diêm tôi đốt, xin kêu lên: “Äã thấyâ€. Cả sân váºn Ä‘á»™ng vang dá»™i tiếng: “Äã thấyâ€. Rồi tất cả đèn Ä‘iện lại được báºt sáng. Diá»…n giả giải thÃch: “Ãnh sáng của má»™t nghÄ©a cá» sẽ chiếu sáng trong đêm Ä‘en của nhân lá»ai nhÆ° thế. Má»™t lần nữa, tất cả đèn Ä‘iện lại tắt. Má»™t giá»ng nói vang lên ra lệnh: “Tất cả những ai ở đây có Ä‘em theo diêm quẹt hãy báºt lá»a, xin hãy đốt cháy lênâ€. Bá»—ng chốc, cả sân váºn Ä‘á»™ng rá»±c sáng. Diá»…n giả kết luáºn nhÆ° sau: “Nếu tất cả chúng ta cùng hiệp lá»±c vá»›i nhau, chúng ta có thể chiến thắng bóng tối của sá»± dữ, háºn thù bằng những đốm sáng nhá» của tình thÆ°Æ¡ng và lòng tốt của chúng taâ€.
Ãnh sáng Giêsu đến trần gian để xóa tan má»i háºn thù, chia rẽ, tranh già nh. Ãnh sáng Giêsu đến thế gian để quy tụ tất cả má»i ngÆ°á»i nên hiệp nhất, nên má»™t trong Tình Yêu của Ngà i. Hiệp nhất, yêu thÆ°Æ¡ng cÅ©ng chÃnh là tâm tình mà Thánh Phaolô má»i gá»i cá»™ng Ä‘oà n Côrintô mà chúng ta vừa nghe: ThÆ°a anh em, nhân danh Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tôi khuyên tất cả anh em hãy nhất trà vá»›i nhau trong lá»i ăn tiếng nói, và đừng để có sá»± chia rẽ giữa anh em, nhÆ°ng hãy sống hoà thuáºn, má»™t lòng má»™t ý vá»›i nhau. Tháºt váºy, thÆ°a anh em, ngÆ°á»i nhà của bà KhÆ¡lôe cho tôi hay tin có chuyện bè phái giữa anh em. Tôi muốn nói là trong anh em có những luáºn Ä‘iệu nhÆ°: "Tôi thuá»™c vỠông Phao-lô, tôi thuá»™c vỠông Apôlô, tôi thuá»™c vỠông Kêpha, tôi thuá»™c vá» Äức Kitô." Thế ra Äức Kitô đã bị chia năm xẻ bảy rồi Æ°? Có phải Phaolô đã chịu đóng Ä‘inh và o khổ giá vì anh em chăng? Hay anh em đã chịu phép rá»a nhân danh Phaolô sao?
Tâm tình Thánh Phaolô để lại hôm nay cÅ©ng là tâm tình hết sức dá»… thÆ°Æ¡ng mà chúng ta phải há»c há»i, phải bắt chÆ°á»›c. Má»™t khi đã nháºn ra ánh sáng Giêsu trong Ä‘á»i mình thì khi ấy chúng ta cÅ©ng phải sống yêu thÆ°Æ¡ng, hiệp nhất, má»™t lòng má»™t ý vá»›i anh chị em đồng loại.
Hãy bắt đầu là ánh sáng của Giêsu ngay từ trong môi trÆ°á»ng nhá» bé là gia đình, là chòm xóm, là công sở, nÆ¡i xứ đạo của chúng ta.
Nguyện xin ánh sáng Giêsu đến và ở lại trên má»—i ngÆ°á»i chúng ta để ngà y má»—i ngà y chúng ta cÅ©ng chiếu tá»a ánh sáng Giêsu trong cuá»™c Ä‘á»i của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. [Mục Lục]
8. Lá»±a chá»n của Chúa Giêsu
(Suy niệm của ÄTGM. Giuse Ngô Quang Kiệt)
Äịa lý nÆ°á»›c Do Thái chia là m ba miá»n. Miá»n Nam được gá»i là Giuđêa. Miá»n Trung là Samaria. Miá»n Bắc là Galilêa. Thủ đô Giêrusalem thuá»™c vá» miá»n Nam. Äây là trung tâm chÃnh trị và tôn giáo. Vua Hêrôđê đóng đô ở Giêrusalem. Äá»n thá» Giêrusalem là trái tim của dân tá»™c Do Thái. Hằng năm ngÆ°á»i ở má»i miá»n tuốn vá» Giêrusalem dá»± lá»…. Äây cÅ©ng là nÆ¡i quy tụ quyá»n lá»±c tôn giáo. Có dinh thầy cả thượng phẩm. Có các luáºt sÄ©, biệt phái, văn nhân. NgÆ°á»i ở Giuđêa coi Giêrusalem là đá»n thá» duy nhất, đạo ở Giuđêa là chÃnh thống. Há» tẩy chay ngÆ°á»i ở Samaria, coi Samaria là ngoại đạo vì ngÆ°á»i ở Samaria xây cất Ä‘á»n thá» riêng trên núi Garidim. NgÆ°á»i ở Giuđêa không bao giá» Ä‘i lại tiếp xúc vá»›i ngÆ°á»i Samaria. Còn miá»n Galilêa ở phÃa Bắc, tuy không có Ä‘á»n thỠđối nghịch vá»›i Giuđêa, nhÆ°ng bị Giuđêa khinh miệt vì đó là nÆ¡i pha tạp đủ má»i sắc dân, là đất của dân ngoại.
Khởi đầu sứ vụ công khai, Chúa Giêsu đã không chá»n rao giảng tại Giêrusalem. Bởi vì Giêrusalem là vùng toà n tòng theo đạo, nhÆ°ng lại kiêu căng hợm mình, loại trừ ngÆ°á»i khác. Khi má»›i sinh ra, Chúa Giêsu đã phải chạy trốn bạo vÆ°Æ¡ng Hêrôđê. Hôm nay Hêrôđê con ông lại ra lệnh giết thánh Gioan Baotixita chỉ để thá»a mãn Æ°á»›c vá»ng ngông cuồng của má»™t phụ nữ. Chúa Giêsu đã không chá»n Giêrusalem là m Ä‘iểm xuất phát, bởi vì các thà y thượng tế, các văn nhân, luáºt sÄ©, biệt phái đã chai đá, luôn tìm cách bắt bẻ, chứ không biết mở rá»™ng tâm hồn đón nháºn giáo lý của NgÆ°á»i.
NgÆ°á»i đã chá»n Galilêa vì Galilêa là vùng quê nghèo khiêm tốn, nhÆ°ng dân cÆ° thuá»™c đủ má»i chủng tá»™c đã biết mở lòng đón nháºn giáo lý của NgÆ°á»i. NgÆ°á»i đã chá»n Galilêa vì ở đây không có loại trừ, má»i ngÆ°á»i biết đón nháºn nhau, chung sống hòa thuáºn. NgÆ°á»i đã chá»n Galilêa vì Galilêa là vùng đất bị khinh miệt, dân cÆ° bị gạt ra ngoà i lá» xã há»™i. Ngay từ buổi ban đầu Chúa Giêsu đã không để giáo lý của NgÆ°á»i bị đóng khung trong bốn bức tÆ°á»ng Ä‘á»n thá», bị giá»›i hạn trong má»™t khung cảnh địa lý và dà nh riêng cho má»™t giai cấp. Ngay từ buổi ban đầu Chúa Giêsu đã vạch ra cho Giáo Há»™i má»™t Ä‘Æ°á»ng hÆ°á»›ng. Äó là ra Ä‘i, ra Ä‘i không ngừng nghỉ, ra Ä‘i đến những chân trá»i xa lạ, ra Ä‘i đến vá»›i má»i ngÆ°á»i thuá»™c đủ má»i chủng tá»™c, ngôn ngữ, mà u da. Äó là đi đến vá»›i những ngÆ°á»i bị bá» rÆ¡i, bị khinh miệt, bị gạt ra ngoà i lá» xã há»™i.
Việc lá»±a chá»n môn đệ của Chúa Giêsu cÅ©ng rất Ä‘á»™c đáo. NgÆ°á»i không lá»±a chá»n môn đệ trong Ä‘á»n thá», nhÆ°ng lá»±a chá»n môn đệ giữa chợ Ä‘á»i. NgÆ°á»i không lá»±a chá»n những kẻ nhà n hạ rảnh rang, nhÆ°ng lá»±a chá»n những ngÆ°á»i Ä‘ang tất báºt là m việc. NgÆ°á»i không chá»n những ngÆ°á»i trà thức uyên thâm, thông kinh hiểu luáºt, nhÆ°ng lá»±a chá»n những anh thuyá»n chà i, Ä‘Æ¡n sÆ¡, cục mịch. à định truyá»n giáo của NgÆ°á»i là rất rõ rà ng. NgÆ°á»i lá»±a chá»n những ngÆ°á»i dám ra Ä‘i, dám mạo hiểm, sẵn sà ng từ bá», không ngần ngại, không do dá»±. NgÆ°á»i lá»±a chá»n những con ngÆ°á»i có trái tim mở rá»™ng, biết hy sinh quên mình, không bám vÃu và o bất cứ má»™t Ä‘iểm tá»±a nà o, dù là lá» luáºt, dù là đá»n thá», dù là kiến thức. Buông tất cả để chỉ nắm lấy Thiên Chúa. Bá» tất cả để chỉ Ä‘i theo Chúa.
Những lá»±a chá»n của Chúa Giêsu khiến tôi hiểu rằng: NgÆ°á»i yêu thÃch những tâm hồn rá»™ng mở biết sống hà i hòa, biết đón nháºn anh em. NgÆ°á»i yêu thÃch những tâm hồn Ä‘Æ¡n sÆ¡ nhá» bé, Æ°a thÃch sống Ä‘á»i khiêm nhÆ°á»ng bình dị. NgÆ°á»i yêu thÃch những tâm hồn nồng nà n yêu thÆ°Æ¡ng. Äó là những tâm hồn dá»… dà ng đón nháºn và chia sẻ Tin Mừng. Äó là những thá»a đất tốt cho hạt giống Tin Mừng nảy mầm, Ä‘Æ¡m bông kết trái.
Lạy Chúa Giêsu, xin mở lòng con để con đón nháºn được Lá»i Chúa và để Lá»i Chúa sinh nhiá»u bông hạt.
KIỂM ÄIỂM ÄỜI Sá»NG
1) Chúa Giêsu có những lá»±a chá»n khác vá»›i thÆ°á»ng tình. Tại sao?
2) Tại sao Chúa không bắt đầu rao giảng tại thủ đô Giêrusalem, nhưng lại bắt đầu từ Galilêa, vùng đất dân ngoại?
3) Tại sao Chúa lại chá»n tông đồ giữa đám thuyá»n chà i thất há»c? [Mục Lục]
9. Suy niệm của Lm. Giuse TrÆ°Æ¡ng Äình Hiá»n
Dẫn nháºp đầu lá»…:
KÃnh thÆ°a ông bà anh chị em,
Nếu Chúa Nháºt tuần trÆ°á»›c phụng vụ giá»›i thiệu cho chúng ta má»™t Äức Kitô là Tôi Tá»› khiêm hạ của Thiên Chúa, là Äấng đến để phục vụ chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ trong tÆ° thế của má»™t NgÆ°á»i Con khiêm nhu, vâng phục, hy sinh…, thì Chúa Nháºt hôm nay, Phụng vụ giá»›i thiệu cho chúng ta má»™t Äức Kitô Ngôn Sứ, má»™t Äức Kitô loan báo Tin Mừng, má»™t Äức kitô truyá»n giáo, má»™t Vị Thừa Sai, má»™t Nhà Giải Phóng. Vâng, Äức Kitô đến để giải phóng chúng ta, để giải phóng nhân loại khá»i vòng tăm tối của quỉ ma, tá»™i lá»—i và sá»± chết, để Ä‘em tất cả và o sá»± sáng của niá»m vui Æ¡n cứu Ä‘á»™. Niá»m tin của chúng ta và o Äức Giêsu-Kitô là nhÆ° thế; và đó cÅ©ng chÃnh là niá»m hy vá»ng, là lẽ sống, là chân lý vÄ©nh hằng mà chúng ta sẽ không gặp được ở bất cứ má»™t nÆ¡i nà o khác.
Giảng Lá»i Chúa:
1. Một thế giới luôn có bóng tối
Sau biến cố Tổ tông loà i ngÆ°á»i sa ngã, cá»a địa Ä‘Ã ng đóng lại, có thiên thần cầm gÆ°Æ¡m lá»a đứng canh, tổ tông loà i ngÆ°á»i bị Ä‘uổi ra khá»i vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng để lầm lÅ©i bÆ°á»›c Ä‘i trong thÆ°Æ¡ng Ä‘au khổ lụy… để rồi sau đó phải chứng kiến nà o bạo lá»±c, nà o sẻ chia, nà o hồng thủy, nà o chiến tranh loạn lạc…
Mấy lá»i kinh thánh Ä‘Æ¡n sÆ¡ đó đã diá»…n tả thân pháºn loà i ngÆ°á»i và thế giá»›i mà loà i ngÆ°á»i sinh sống ngay từ đầu đã mang dấu vết của bất toà n, của đổ vỡ, của lầm than của bóng tối.
Và má»—i ngà y, trên hà nh tinh nầy, chúng ta chứng kiến bao nhiêu chuyện đáng buồn cứ liên tục xảy ra, liên tục phát triển: khủng bố, chiến tranh, phá thai, ly dị, cÆ°á»›p bóc, háºn thù, và bao nhiêu tá»™i ác ngáºp trà n… Quả tháºt, thế giá»›i của chúng ta hôm qua, hôm nay và ngà y mai là má»™t thế giá»›i đã hằn sâu vết thÆ°Æ¡ng của tá»™i nguyên tổ, má»™t thế giá»›i Ä‘ang bị những thế lá»±c của bóng tối, của tá»™i lá»—i và ma quá»· quáºy phá, lÅ©ng Ä‘oạn.
2. Một thế giới được nâng lên, được cứu chuộc:
NhÆ°ng chÃnh trong thế giá»›i nầy, chứ không má»™t thế giá»›i nà o khác, Con Thiên Chúa đã xuống thế là m nguá»i, đã cắm lá»u cÆ° ngụ giữa chúng ta:
- Ngà i sinh ra trong chế độ của một bạo chúa: Hêrôđê.
- Ngà i lá»›n lên trong má»™t đất nÆ°á»›c Ä‘ang bị ngoại bang xâm lăng: It-ra-en Ä‘ang thá»i bị đế quốc Rôma đô há»™.
- Ngà i sống trong má»™t xã há»™i mà tôn giáo Ä‘ang xuống cấp và phân rẽ, bạo lá»±c gia tăng, già u nghèo cách biệt, bệnh hoạn táºt nguyá»n trà n ngáºp khắp nÆ¡i…
ChÃnh Tin mừng Matthêô hôm nay đã ấn chứng thêm Ä‘iá»u đó khi tÆ°á»ng thuáºt việc Chúa Giêsu đến vá»›i vùng dân ngoại bên kia bá» sông GioÄ‘an, dân Náp-ta-li, dân DÆ¡-vu-lon, để loán báo tin Mừng cho há». Phải chăng đó cÅ©ng chÃnh là điá»u mà bà i Ä‘á»c 1 hôm nay, I-sa-ia đã tiên báo: “Dân Ä‘ang lần bÆ°á»›c giữa tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng, đám ngÆ°á»i sống trong vùng bóng tối, nay được ánh sáng bừng lên chiéu rá»i…â€
ChÃnh trong bối cảnh đó, Äức Giêsu thà nh Na-da-rét đã công bố má»™t Tin Vui: “NÆ°á»›c Thiên Chúa đã đến đây rồiâ€, “lá»i ngôn sứ hứa hẹn tiên báo ngà y xÆ°a nay đã trở thà nh hiện thá»±câ€. Và điá»u kiện để gặp được, để Ä‘i và o VÆ°Æ¡ng Quốc đó lại chÃnh là má»™t cuá»™c “cách mạng ná»™i tâmâ€, má»™t cuá»™c “đổi Ä‘á»i từ căn bảnâ€, má»™t cuá»™c hoán cải trở lại, metanoia dứt dạc, táºn cùng từ trái tim đến hà nh Ä‘á»™ng, từ quan niệm đến thá»±c hà nh:
- Thay vì Ãch ká»· thủ lợi cho mình hãy biết quảng đại cho Ä‘i
- Thay vì tham lam thu vén cho đầy túi hãy biết gạt bỠđể sống siêu thoát, khó nghèo giản đơn.
- Thay vì nhầy nhụa vẫn đục dâm ô, hãy vươn cao với cõi lòng thanh tao trong sáng.
- Thay vì khao khát nắm quyá»n để Ä‘Ã n áp bóc lá»™t, cầm quyá»n sinh sát, hãy biết quỳ xuống khiêm hạ rá»a chân và phục vụ anh em.
- Thay vì bạo loạn, gây hấn, chuốc oán háºn thù, hãy là m là nh là m phúc, xây dá»±ng hòa bình…
Cứ chấp nháºn những đòi há»i ấy Ä‘i, cứ thá»±c hà nh các nguyên tắc của “Tám Mối phúc tháºt†đi, tức khắc má»™t thế giá»›i má»›i sẽ được khai sinh, má»™t nhân loại má»›i sẽ được cứu chuá»™c.
Kể từ buổi chiá»u Thứ Sáu cách đây 2000 năm trên ngá»n đồi Can-Vê ngoại thà nh Giê-ru-sa-lem, khi Äức Kitô công bố Tin Vui cuối cùng: “Hôm nay ngÆ°Æ¡i sẽ ở trên thiên Ä‘Ã ng vá»›i taâ€, thì má»—i giá», má»—i ngà y Ä‘á»u có má»™t thế giá»›i má»›i được khai sinh, má»™t “vÆ°Æ¡ng quốc của sá»± tháºt, sá»± sống, công bình và yêu thÆ°Æ¡ng†dần dần ló dạng ở cuối chân trá»i.
- Vâng, má»™t thế giá»›i má»›i khai sinh cùng vá»›i Há»™i Thánh khi Há»™i Thánh há»p nhau cá» hà nh phụng vụ.
- Má»™t thế giá»›i má»›i được khai sinh cùng vá»›i bao tâm hồn thánh thiện đã sống trá»n vẹn con Ä‘Æ°á»ng của Phúc âm.
- Má»™t thế giá»›i má»›i sẽ tiếp tục được khai sinh vá»›i bao thế hệ chứng nhân tông đồ hăng say lên Ä‘Æ°á»ng thá»±c thi sứ vụ truyá»n giáo.
- Và má»™t thế giá»›i được khai sinh cùng vá»›i bao cuá»™c Ä‘á»i âm thầm khiêm hạ chắt chiu từng giá»t mến Chúa, từng giây yêu ngÆ°á»i trong những tăm tối Ä‘á»i thÆ°á»ng nhÆ°ng vẫn hân hoan trong niá»m tin yêu hy vá»ng.
Vâng, bao lâu còn có những ngÆ°á»i Kitô hữu, còn có những con ngÆ°á»i biết sống xả ká»· yêu thÆ°Æ¡ng, biết phục vụ quên mình, biết trung thà nh vá»›i Æ¡n gá»i và sứ mệnh là bấy lâu bóng tối của sá»± dữ sẽ bị đẩy lùi để nhÆ°á»ng chá»— cho má»™t thế giá»›i má»›i trà n ngáºp ánh vinh quang của Thiên Chúa.
Sứ Ä‘iệp phụng vụ hôm nay không cho phép chúng ta sống tiêu cá»±c và nản lòng trÆ°á»›c má»™t thế giá»›i đầy thÆ°Æ¡ng tÃch, má»™t cuá»™c sống vẫn dở dang…Bởi vì Thiên Chúa không thể cứu Ä‘á»™ con ngÆ°á»i theo kiểu “mì ăn liá»nâ€, mà Ngà i gá»i má»i chúng ta cá»ng tác, dấn thân và lao mình vá» phÃa trÆ°á»›c. Äiá»u quan trá»ng cÅ©ng cần chúng ta lÆ°u ý mà thÆ° thánh Phaolô gởi giáo Ä‘oà n Cô-rinh-tô trong bà i Ä‘á»c hôm nay Ä‘ang nhắc khéo đó chÃnh là : phải hiệp nhất, yêu thÆ°Æ¡ng, nên má»™t, phải liên kết nhÆ° cà nh nho trong thân nho, nhÆ° chi thể trong thân thể, để là m nên má»™t sức mạnh tổng hợp, má»™t thế đứng mạnh mẽ. Bởi vì không phải A-pô-lô hay Phaolô nhÆ°ng chÃnh Thiên Chúa và công cuá»™c cứu Ä‘á»™ của Ngà i má»›i là cùng Ä‘Ãch.
Sau hết, nếu chúng ta đã cố gắng hết mình mà sao thấy cuá»™c Ä‘á»i nầy, thế giá»›i nầy vẫn chÆ°a có gì chuyển biến, thì ta hãy há»c kinh nghiệm nà y của Ludovic Giraud qua mấy dòng cuối của lá»i kinh của ông:
Và khi trên cánh đồng truyá»n giáo
Con đã không ngừng gieo vãi
Thế mà không thấy gì má»c lên,
Thì xin Chúa cho con giữ trá»n niá»m vui,
Xác tÃn rằng má»™t ngà y nà o đó,
Và o giỠcủa Chúa
Nhá» lá»i nói và những cố gắng của con,
Rốt cuộc thì Chúa sẽ thống trị trên vũ hoà n. Amen. [Mục Lục]
10. Äược cứu Ä‘á»™ bằng tình yêu – Lm. HK
Epictète là má»™t triết gia - nô lệ tại xứ Syracuse . Ông vua Ä‘á»™c tà i của Syracuse Ä‘á»c sách của Epictète viết, thấy hay quá nên má»›i ra quyết định cho Epictète không phải là m nô lệ nữa. Epictète trả lá»i:
- Vua hãy tá»± giải thoát chÃnh mình Ä‘i.
- Nhưng ta là vua mà , ông vua độc tà i ngạc nhiên.
- Má»™t nhà độc tà i là kẻ phải là m nô lệ cho các dục vá»ng của mình, còn má»™t ngÆ°á»i nô lệ là m chủ được các dục vá»ng của mình má»›i là má»™t ngÆ°á»i tá»± do. Hỡi Äức Vua, hãy tá»± giải thoát chÃnh mình Ä‘i.
Ai cÅ©ng thấy rõ sức mạnh rất lá»›n của các dục vá»ng trong lòng mình, nhÆ° cổ nhân đẽ khéo và von: “VÅ© vô kiá»m toả năng lÆ°u khách, sắc bất ba Ä‘Ã o dị nịch nhân†(MÆ°a không xiá»ng xÃch vẫn lÆ°u được khách, sắc chẳng ba Ä‘Ã o dá»… đắm lòng ngÆ°á»i).
Có dục vá»ng tốt nhÆ°ng cÅ©ng có dục vá»ng xấu lôi kéo con ngÆ°á»i và xÃch chặt tâm hồn há» và o tá»™i lá»—i. Trong Thánh Kinh, các dục vá»ng tá»™i lá»—i được diá»…n tả nhÆ° bóng tối mịt mù rà ng buá»™c và ngăn cản nhân loại trên Ä‘Æ°á»ng tìm đến hạnh phúc Ä‘á»i Ä‘á»i: “Há» phải sống trong cảnh tối tăm mù mịt, kiếp lầm than xiá»ng xÃch gông cùm; vì há» chống cưỡng lá»i Thiên Chúa, dám khinh nhá»n lệnh Äấng Tối Cao†(Tv 107,10).
Các dục vá»ng xấu là dÆ° âm của cuá»™c sa ngã đầu tiên, khi ngÆ°á»i ta bị cám dá»— bÆ°á»›c và o con Ä‘Æ°á»ng vị ká»·, qui ngã, muốn trở nên Thiên Chúa.
Cái mất lá»›n nhất tÃnh vị ká»· đã gây ra cho con ngÆ°á»i là là m cho há» mất khả năng nói lá»i yêu thÆ°Æ¡ng, tiếng nói của thần tÃnh mà Thiên Chúa ban tặng cho loà i ngÆ°á»i. Sau khi sa ngã, AÄ‘am và Eva đã quên Ä‘i tình liên Ä‘á»›i, không còn biết đến niá»m vui của sá»± cho Ä‘i: AÄ‘am đã đổ tá»™i cho Eva: “NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà Ngà i cho ở vá»›i con, đã cho con trái cây ấy, nên con ăn†(St 3,12).
Äể hoà n toà n loại trừ xu hÆ°á»›ng vị ká»·, là bóng tối dẫn đến sá»± chết và là cái ách đè nặng lên cuá»™c sống con ngÆ°á»i, Äấng Cứu thế đã chiếu sáng thế gian bằng má»™t tình yêu tuyệt đối, má»™t tình yêu trút bá» chÃnh mình vì ngÆ°á»i khác: “Äức Giêsu Kitô vốn dÄ© là Thiên Chúa mà không nghÄ© phải nhất quyết duy trì địa vị ngang hà ng vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng đã hoà n toà n trút bá» vinh quang mặc lấy thân nô lệ, trở nên giống phà m nhân sống nhÆ° ngÆ°á»i trần thế. NgÆ°á»i lại còn hạ mình, vâng lá»i cho đến ná»—i bằng lòng chịu chết, chết trên cây tháºp tá»±.†(Pl 2,6-8).
Tình yêu Äức Kitô là ánh sáng phá tan gông cùm của bóng tối sá»± chết luôn đè nặng lòng ngÆ°á»i. “Cái ách đè lên cổ dân, cây gáºy Ä‘áºp xuống vai há», và ngá»n roi của kẻ hà hiếp, Ngà i Ä‘á»u bẻ gẫy†(Is 9,1). Tình yêu đó là m thoả mãn được cái đói từ sâu thẳm trong lòng ngÆ°á»i, nên có sức lôi cuốn ngÆ°á»i ta bá» tất cả Ä‘i theo Ngà i … không há» có việc trả giá: “Láºp tức hai ông bá» chà i lÆ°á»›i mà theo NgÆ°á»i… Láºp tức các ông bá» thuyá»n, bá» cha lại mà theo NgÆ°á»i†(Mt 4,20.22).
Thế nhÆ°ng giữa ngÆ°á»i tin và o Äức Kitô vẫn còn đó những bóng tối vị ká»· ngay trong việc truyá»n bá tình yêu cứu Ä‘á»™. Thánh Phaolô đã cảnh báo vá» má»™t tình yêu đã bị đánh mất vẻ đẹp, nÆ¡i những ngÆ°á»i muốn rao giảng má»™t Tin Mừng của riêng mình: “Tôi muốn nói là trong anh em có những luáºn Ä‘iệu nhÆ°: ‘Tôi thuá»™c vỠông Phaolô, tôi thuá»™c vỠông Apôlô, tôi thuá»™c vỠông Kêpha, tôi thuá»™c vá» Äức Kitôâ€!
Vì thế, thánh Phaolô coi tình yêu quên mình của Äức Kitô chịu đóng Ä‘inh má»›i là tất cả những gì cần được rao giảng: “Äức Kitô … sai tôi Ä‘i rao giảng Tin Mừng, và rao giảng không phải bằng lá»i lẽ khôn khéo, để tháºp giá Äức Kitô khá»i trở nên vô hiệu†(1Cr 1,12.17).
Äúng thế, tháºp giá Äức Kitô cÅ©ng có thể ra vô hiệu khi bị che chắn bởi bóng tối của lòng vị ká»·, tình yêu tinh tuyá»n của Äức Kitô bị lu má» bởi sá»± chia rẽ giữa các Kitô hữu. Vì thế mà thánh Phaolô tha thiết nà i xin: “Äừng là m chi vì ganh tị hay vì hÆ° danh, nhÆ°ng hãy lấy lòng khiêm nhÆ°á»ng mà coi ngÆ°á»i khác hÆ¡n mình. Má»—i ngÆ°á»i đừng tìm lợi Ãch cho riêng mình, nhÆ°ng hãy tìm lợi Ãch cho ngÆ°á»i khác†(Pl 2,2-4).
Khi là m việc trong bóng tối, Ä‘iêu khắc gia đại tà i Michelangelo thÆ°á»ng gắn má»™t cây nến nhá» trên nón mình để cái bóng của ông không đổ lên bức tranh Ä‘ang vẽ, lên pho tượng Ä‘ang đắp. Äiá»u đó là m cho F.L.McKean suy nghÄ©: “chúng ta cÅ©ng phải hết sức cẩn tháºn, đừng để cho cái bóng của mình, những kẻ tìm kiếm tÆ° lợi, đổ trên Ä‘iá»u mà chúng ta Ä‘ang là m cho Chúa Kitôâ€.
“Lạy Chúa Giêsu, xin dạy con biết ở nhiệt thà nh, biết mến Chúa cho xứng đáng, biết thi ân mà không xá kể, biết chiến đấu mà không sợ Ä‘au thÆ°Æ¡ng, biết hoạt Ä‘á»™ng mà không tìm an nghỉ. Táºn tình vá»›i chức vụ mà không mong phần thưởng nà o khác, má»™t biết mình là m theo ý Chúa luôn. Amen†(thánh Ignatiô Loyôla). [Mục Lục]
11. Hãy hối cải, vì nÆ°á»›c Trá»i đã gần đến
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyá»…n Văn Äá»™)
BÆ°á»›c và o Chúa nháºt thứ III thÆ°á»ng niên, chúng ta thấy Chúa Giêsu sau khi chịu phép rá»a tại sông GiorÄ‘an, được Gioan giá»›i thiệu cho má»i ngÆ°á»i biết Ngà i là : "Chiên Thiên Chúa, Äấng xóa tá»™i trần gian " (Ga 1, 29). Äiá»u các ngôn sứ đã báo trÆ°á»›c nay được thá»±c hiện: "Tại Galilêa các dân tá»™c và dân chúng thấy má»™t ánh sáng vÄ© đại" (Is 9, 1-4 (Hr 8, 23b - 9, 3). Ãnh sáng vÄ© đại ấy là ai nếu không phải là Chúa Giêsu. Tháºt thế, Chúa Giêsu xuất hiện giữa dân chúng, nhÆ° ánh bình minh rạng ngá»i buổi sáng, xua tan bóng tối đêm Ä‘en. Dân chúng thấy Ngà i nhÆ° thấy ánh sáng huy hoà ng... xuất hiện cho ngÆ°á»i ngồi trong bóng tối sá»± chết " (Mt 12, 16), ánh sáng ấy nay tá» rạng công khai khi rao giảng: " Hãy hối cải, vì nÆ°á»›c Trá»i đã gần đến" (Mt 12, 17).
Ãnh sáng ấy là Chúa Giêsu
Matthêu giải thÃch, Chúa Giêsu "rá»i bá» thà nh Nadarét, đến ở miá»n duyên hải, thà nh Capharnaum, giáp ranh đất Giabulon và Nepthali". Vá»›i địa danh chÃnh xác nhÆ° thế, nhÆ°ng mục Ä‘Ãch của tác giả không phải là cung cấp cho chúng ta những chỉ dẫn du lịch. à tưởng thần há»c của Matthêu được giải thÃch ngay: " để ứng nghiệm lá»i đã phán bởi miệng tiên tri Isaia " (Bà i Ä‘á»c I).
Ứng nghiệm Ä‘iá»u gì? Giabulon và Nepthali là hai vùng thuá»™c miá»n Bắc lúc ấy Ä‘ang bị sát nháºp và o vÆ°Æ¡ng quốc A-sy-ri. Tháºt là hổ ngÆ°á»i khi nhá»› lại quá thất bại và bị Ä‘uổi ra ngoà i. Tuy nhiên, vị tiên tri vá»›i niá»m tin vững mạnh đã tuyên bố: "Dân ngồi trong tối tăm đã thấy ánh sáng huy hoà ng". Nói cách khác, Isaia muốn khÆ¡i lên niá»m hy vá»ng nÆ¡i những ngÆ°á»i tin cáºy Chúa, Äấng giải thoát há», nên ông không ngần ngại nói vá» Æ¡n cứu rá»—i. Äó là sức mạnh của Lá»i Chúa, Lá»i thá»±c hiện những gì đã tuyên bố, Isaia gợi lên niá»m vui đến từ đức tin:" dân chúng vui mừng trÆ°á»›c nhan Chúa nhÆ° nhà nông vui mừng trong mùa gặt. " Thánh Vịnh má»™t lần nữa vang lá»i Ä‘á»™ng viên: "Tôi tin rằng tôi sẽ được nhìn xem những Æ¡n là nh của Chúa trong cõi nhân sinh. Hãy chỠđợi Chúa, hãy sống can trÆ°á»ng, hãy phấn khởi tâm hồn và chỠđợi Chúa". Niá»m tin nà y khiến chúng ta vui mừng vì lá»i hứa của Thiên Chúa được thá»±c hiện: "Chúa là sá»± sáng và là Äấng cứu Ä‘á»™ tôi ". Sá»± sáng ấy nay cụ thể hóa nÆ¡i con ngÆ°á»i Äức Giêsu Kitô, thánh Matthêu xác định: "Chúa Giêsu lui vá» Galilêa. NgÆ°á»i rá»i bá» thà nh Nadarét, đến ở miá»n duyên hải, thà nh Ca-pharnaum, giáp ranh đất Giabulon và Nepthali, để ứng nghiệm lá»i đã phán bởi miệng tiên tri Isaia rằng: "Hỡi đất Giabulon và đất Nepthali, Ä‘Æ°á»ng dá»c theo biển, bên kia sông GioÄ‘an, Galilêa của ngoại bang! Dân ngồi trong tối tăm đã thấy ánh sáng huy hoà ng; ánh sáng đã xuất hiện cho ngÆ°á»i ngồi trong bóng sá»± chết".
Bước theo Chúa Giêsu cần phải hối cải
Ãnh bình minh đã ló rạng, từ trên cao chiếu soi dân ngồi trong bóng tối là chÃnh Chúa Giêsu Kitô. Ai bÆ°á»›c và o trong ánh sáng ấy cần phải: " Hối cải"nghÄ©a là đi từ bóng tối ra ánh sáng, từ tá»™i lá»—i sang Ä‘á»i sống là con cái Chúa, từ tuyệt vá»ng đến hy vá»ng, từ chán nản đến vui mừng. Và Chúa muốn ánh sáng ấy chiếu soi má»i ngÆ°á»i; nên Chúa đã chá»n các môn đệ nhÆ° những ngÆ°á»i phụ tá.
Khi Chúa Giêsu gá»i các môn đệ của mình "Hối cải". Thánh Phaolô nhắc nhở chúng ta rằng, dù thuá»™c vá» Phaolô, Phêrô hay Apôlô cÅ©ng chỉ có má»™t Äức Kitô. Má»i con mắt phải hÆ°á»›ng vá» Ngà i, chÃnh Ngà i cứu chuá»™c chúng ta. Vì thế, khi gá»i các môn đệ, là để các ông trở nên những chứng nhân của Tin Mừng, nên Thánh Phaolô có thể nói: " Äức Kitô không sai tôi Ä‘i rá»a tá»™i, mà là đi rao giảng Tin Mừng, không phải bằng lá»i nói khôn khéo, kẻo tháºp giá của Äức Kitô ra hÆ° không. " Phaolô được chá»n, để loan báo má»™t Äấng Cứu Thế bị đóng Ä‘inh cho thế gian.
Ngà y nay Chúa cÅ©ng má»i gá»i chúng ta mang và o thế giá»›i sứ Ä‘iệp sá»± tháºt và tình thÆ°Æ¡ng của Ngà i. Chúng ta hãy sẵn sà ng tham gia và o sứ mạng nà y và nhất là cầu nguyện xin Chúa đừng để những chia rẽ và tranh chấp giữa các tÃn hữu Kitô là m lu má» khả năng chiếu tá»a của Tin Mừng.
Hối cải để hiệp nhất
Lá»i Chúa má»i gá»i chúng ta: "Hãy hối cải, vì nÆ°á»›c Trá»i đã gần đến", vẫn luôn có tÃnh chất thá»i sá»± của Tin Mừng. Sá»± quyết tâm hoán cải, trở vá» cùng Chúa Kitô là con Ä‘Æ°á»ng dẫn Ä‘Æ°a Giáo Há»™i đến sá»± hiệp thông hữu hình trá»n vẹn và o thá»i kỳ Thiên Chúa thiết định. Các cuá»™c gặp gỡ đại kết trong thá»i gian gần đây gia tăng trên thế giá»›i là má»™t dấu chỉ chứng tá» Ä‘iá»u đó.
TrÆ°á»›c giá» Kinh Truyá»n Tin trÆ°a Chúa nháºt 23/1/2011, Äức nguyên Giáo hoà ng Bênêđictô XVI Ä‘Æ°a ra lá»i kêu gá»i sau đây: "Ngà y nay cÅ©ng váºy, để trở thà nh dấu chỉ và phÆ°Æ¡ng thế kết hiệp sâu xa vá»›i Thiên Chúa trong thế giá»›i, các tÃn hữu Kitô chúng ta phải xây dá»±ng cuá»™c sống trên 4 cá»™t trụ, đó là : cuá»™c sống trên ná»n tảng đức tin của các Tông Äồ được chuyển lại trong Truyá»n Thống sinh Ä‘á»™ng của Giáo Há»™i, tình hiệp thông huynh đệ, Thánh Thể và kinh nguyện. Có thế, Giáo Há»™i má»›i được kết hiệp bá»n vững vá»›i Chúa Kitô và chu toà n sứ mạng của mình, dù có những chia rẽ nhÆ°Thánh Phaolô Tông Äồ nói đến: "Hỡi anh em, tôi khuyên nhủ anh em tất cả hãy đồng tâm hiệp ý trong lá»i nói, để không có sá»± chia rẽ nÆ¡i anh em, nhÆ°ng hãy kết hiệp trá»n vẹn trong tÆ° tưởng và cảm thức" (1 Cr 1,10). Thá»±c ra Thánh Tông Äồ đã biết trong cá»™ng Ä‘oà n Kitô ở Côrintô, đã nảy sinh những bất thuáºn và chia rẽ; vì váºy, ngà i nghiêm nghị viết thêm rằng: "Phải chăng Chúa Kitô bị chia rẽ sao?" (1,13). Ngà i quả quyết má»i chia rẽ trong Giáo há»™i là là m xúc phạm đến Chúa Kitô, Thủ Lãnh duy nhất và là Chúa, chúng ta luôn luôn có thể tái hiệp nhất, nhá» sức mạnh vô táºn của Æ¡n thánh Chúa.
Theo giáo huấn của thánh Phaolô, chúng ta được má»i gá»i loại bá» gÆ°Æ¡ng mù chia rẽ nÆ¡i chúng ta để mang sứ Ä‘iệp của Chúa Kitô Phục Sinh cho tất cả má»i ngÆ°á»i. Chúng ta hãy cầu nguyện xin Chúa cho sá»›m đến ngà y Giáo Há»™i được hoà n toà n hiệp nhất. Amen. [Mục Lục]
12. Æ n cứu Ä‘á»™ phổ quát – R. Veritas.
Äức Thánh Cha Phaolô II đã có lần mạnh mẽ lên tiếng kêu gá»i toà n thể Giáo Há»™i tại Mỹ Châu, hãy tìm giải pháp cho những vấn Ä‘á» trầm trá»ng Ä‘ang tác hại tại lục địa nà y. Chúng ta hãy cùng lắng nghe má»™t Ä‘oạn trong bà i giảng của Äức Thánh Cha trong Thánh Lá»… cá» hà nh tại Guadalupe, Mexico:
Giáo Há»™i đã có Tin Mừng sá»± sống và sá»± can đảm của tiên tri, Giáo Há»™i lại có các ná»n văn hoá của chết chóc. Ước gì đại há»c của hy vá»ng nà y cÅ©ng là đại há»c của sá»± sống, đấy là tiếng báo Ä‘á»™ng lá»›n của chúng ta, hãy kiến tạo má»™t cuá»™c sống má»›i xứng đáng cho tất cả má»i ngÆ°á»i, cho các thai nhi đã được cÆ°u mang trong lòng mẹ, cho những trẻ em bụi Ä‘á»i sống ngoà i Ä‘Æ°á»ng phố, cho những ngÆ°á»i dân bản xứ, cho những ngÆ°á»i dân Phi Châu, cho những ngÆ°á»i di dân vì tị nạn, cho những ngÆ°á»i trẻ chiếm nhiá»u cÆ¡ há»™i để thăng tiến Ä‘á»i mình, cho những ngÆ°á»i già cả, cho tất cả những ai Ä‘ang nếm trải sá»± nghèo khổ hay bị loại ra bên lá» xã há»™i.
Äã đến lúc chúng ta phải nhất quyết loại trừ ra khá»i đại há»c Mỹ Châu nà y bất cứ sá»± tấn công nà o chống lại sá»± sống. Xin đừng bao giá» có bạo lá»±c, đừng bao giá» có khủng bố và buôn bán ma túy, đừng bao giá» có nạn tra tấn, hay những hình thức lạm dụng khác, cần phải chấm dứt việc kết án tá» hình, đừng bao giá» có nạn khai thác bóc lá»™t những kẻ yếu thế, đừng bao giá» có nạn kỳ thị chủng tá»™c, đừng bao giá» có những khu ổ chuá»™t cùng khổ, đừng bao giá» có những tệ nạn nhÆ° váºy. Äó là những tệ nạn không thể dung chấp được, những tệ nạn nà y kêu thấu đến táºn Trá»i cao và má»i gá»i các tÃn hữu Kitô hãy có má»™t nếp sống khác, hãy dấn thân và o trong xã há»™i, mục kÃch phù hợp hÆ¡n vá»›i đức tin của mình".
Những lá»i trên đây của vị chủ chăn Giáo Há»™i hoà n vÅ© là má»™t tiếng vang của chÃnh Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã mang đến cho nhân loại cách đây hÆ¡n hai ngà n năm. Hiện nay tại các nhà thá» Anh Giáo bên Anh Quốc, ngÆ°á»i ta Ä‘ang thấy trÆ°ng bà y những tấm bÃch chÆ°Æ¡ng có vẽ hình Chúa Giêsu giống hệt dung mạo của nhà cách mạng nổi tiếng Thêghê Bara, ông là má»™t bác sÄ©, đã từng là bạn của chủ tịch Fidel Castro, ngÆ°á»i Cuba. Ông muốn quảng bá lý tưởng cách mạng bạo Ä‘á»™ng cho toà n thể Châu Mỹ Latinh, thế nhÆ°ng ông đã ngã gục và o giữa tháºp niên sáu mÆ°Æ¡i.
Chúa Giêsu quả tháºt là má»™t nhà cách mạng nhÆ°ng Ngà i không há» có chủ trÆ°Æ¡ng dùng bạo Ä‘á»™ng để thá»±c hiện cách mạng. HÆ¡n nữa, cuá»™c cách mạng mà Chúa Giêsu đã thá»±c hiện cà ng không có tÃnh cách chÃnh trị, kinh tế hay xã há»™i. Cuá»™c cách mạng mà Chúa Giêsu thá»±c hiện qua chÃnh cuá»™c sống của Ngà i và được Giáo Há»™i tiếp tục giảng dạy và thể hiện thiết yếu là cuá»™c cách mạng bản thân. TÃnh cách mạng ấy được Chúa Giêsu thốt lên khi bắt đầu khai mạc sứ vụ công khai của Ngà i: "Hãy hối cải vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần".
Trong chÆ°Æ¡ng trình cách mạng ấy của Chúa Giêsu, chúng ta bắt gặp lẽ khôn ngoan nghìn Ä‘á»i của các nhà hiá»n triết Äông Tây: "Tu thân, tá» gia, trị quốc, bình thiên hạ". Có tu thân nghÄ©a là cố sống cho ra ngÆ°á»i thì ngÆ°á»i ta má»›i có thể lãnh đạo gia đình, cai trị đất nÆ°á»›c và mang lại thái bình cho thế giá»›i.
Khi nghe lá»i kêu gá»i hòa bình của Giáo Há»™i, nhà độc tà i Stalin đã thách thức, thá» há»i xem Giáo Hoà ng có bao nhiêu sÆ° Ä‘oà n? Có thể Stalin đã quên lá»i nháºn xét của ngÆ°á»i sáng láºp ra chủ nghÄ©a cá»™ng sản là Lênin nhÆ° sau: "Chỉ cần mÆ°á»i ngÆ°á»i nhÆ° thánh Phanxicô nghèo, thì cÅ©ng đủ để cải tạo xã há»™i Nga".
Quả tháºt ở bất cứ thá»i đại nà o, thế giá»›i cần nhiá»u vị thánh hÆ¡n là những con ngÆ°á»i tà i ba. Khoa há»c và kỹ thuáºt Ä‘ang tiến bá»™ vá»›i tốc Ä‘á»™ nhanh chóng khiến chúng ta phải chóng mặt, các tiện nghi ngà y cà ng tối tân, con số các nhà tá»· phú trên thế giá»›i ngà y cà ng gia tăng, của cải do con ngÆ°á»i tạo ra ngà y cà ng ứ Ä‘á»ng, váºy mà tình hình thế giá»›i được các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông Ä‘Æ°a lên vẫn là má»™t bức tranh xám xịt. Chiến tranh, chết chóc và nhất là đói khổ vẫn còn bao phủ phần lá»›n địa cầu của chúng ta. Bên nà y bán cầu thừa mứa của cải váºt chất, thì bên kia bán cầu còn tá»›i không biết bao nhiêu ngÆ°á»i Ä‘ang lâm cảnh chết đói. Trong má»™t quốc gia, má»™t thiểu số nhá» kẻ nắm giữ trong tay phần lá»›n của cải, còn số đông phải quằn quại trong khốn khổ. Nguyên nhân của sá»± chênh lệch ấy giải pháp cho vấn Ä‘á» nằm ngay trong chÃnh lòng con ngÆ°á»i, bao lâu vẫn còn có những ngÆ°á»i chiếm giữ quyá»n hà nh trong tay và chối bá» những quyá»n cÆ¡ bản nhất của ngÆ°á»i khác thì bấy lâu vẫn còn có má»™t số ngÆ°á»i phải quằn quại đói khổ. Bao lâu con ngÆ°á»i chÆ°a hối cải và sống cho ra ngÆ°á»i thì bấy lâu thế giá»›i vẫn không bao giá» có được hòa bình tháºt sá»±.
Hãy hối cải, hãy sống cho ra ngÆ°á»i, nếu chúng ta quyết tâm thá»±c hiện mệnh lệnh nà y của Chúa Giêsu trong môi trÆ°á»ng sống của chúng ta hằng ngà y, thì không những chúng ta đóng góp và o cuá»™c cải tạo xã há»™i mà còn chứng tá» cho má»i ngÆ°á»i thấy được rằng, NÆ°á»›c Trá»i thá»±c sá»± Ä‘ang đến.
Äó là niá»m xác tÃn, đó là niá»m tin của chúng ta, giỠđây chúng ta hãy cùng nhau nà i xin Chúa ban cho chúng ta niá»m tin nà y. [Mục Lục]
13. Phẩm chất đầu tiên của ngÆ°á»i môn đệ
(Suy niệm của Lm. Ignatiô Trần Ngà )
(Äể minh há»a cho sứ Ä‘iệp của Tin Mừng hôm nay, chúng ta thá» phác hoạ tâm trạng của Simon Phêrô khi được gá»i là m tông đồ và được Chúa Giêsu trao trá»ng trách trong Giáo Há»™i)
Hôm ấy, tại thà nh Xêdarê PhilÃpphê, sau khi Simon Phêrô tuyên xÆ°ng Äức Giêsu là Äấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống và được Chúa Giêsu long trá»ng tuyên bố trÆ°á»›c mặt các môn đệ: "Simon, Anh là Tảng Äá, và trên Tảng Äá nầy, Thầy sẽ xây Há»™i Thánh của Thầy... Thầy sẽ trao cho Anh chìa khoá NÆ°á»›c Trá»i. Những gì Anh cầm buá»™c dÆ°á»›i đất, trên trá»i cÅ©ng cầm buá»™c, những gì Anh tháo cởi dÆ°á»›i đất, trên Trá»i cÅ©ng tháo cởi" (Mt 16, 13-19)... thì liá»n sau đó, Simon Phêrô đâm ra đăm chiêu nghÄ© ngợi. Simon vẫn nghÄ© rằng má»™t ngÆ°á»i thuyá»n chà i quê mùa chất phác nhÆ° mình thì chẳng là m được gì khác ngoà i việc quăng chà i hay kéo lÆ°á»›i.
Äêm ấy, trằn trá»c không ngủ được vì những lá»i Thầy vừa công bố và trong thinh lặng của mà n đêm, Simon hồi tưởng lại buổi sáng đẹp trá»i cách đó không lâu trên biển hồ Galilê, Ä‘ang khi ông và An-rê Ä‘ang quăng chà i dÆ°á»›i biển thì Thầy tiến đến. Thầy giÆ¡ tay vẫy chà o và cất tiếng gá»i má»i: "Các Anh hãy theo tôi, tôi sẽ là m cho các Anh thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá!"
Lá»i Thầy có sức cuốn hút nhiệm mầu. Thế là hai anh em bá» thuyá»n bá» lÆ°á»›i theo Thầy.
Äi má»™t quãng nữa, Thầy gặp hai anh em khác con ông Dêbêđê, là ông Giacôbê và ngÆ°á»i em là Gioan. Hai ông nà y Ä‘ang cùng vá»›i cha là ông Dêbêđê vá lÆ°á»›i ở trong thuyá»n. Thầy lại cất tiếng má»i gá»i, láºp tức các ông bá» thuyá»n, bá» cha lại mà theo Thầy. (Mt 4, 18-22)
Thế là bốn bạn chà i quê mùa xứ Galilê bá»—ng nhiên trở thà nh những môn đệ đầu tiên của Thầy Giêsu, được gá»i lên Ä‘Æ°á»ng chinh phục thế giá»›i...
Äang mÆ¡ mà ng vá»›i dòng suy tưởng, Simon chợt thấy Thầy má»›i trở vá» sau giá» cầu nguyện, Anh liá»n má»i Thầy ra ngoà i góc sân và nói:
"Thầy Æ¡i! Tại sao sáng nay Thầy lại Ä‘á» cao con quá váºy? Con đáng sá gì mà Thầy đặt con là m Äá Tảng cho Thầy xây Há»™i Thánh, con có là gì mà nắm giữ chìa khoá NÆ°á»›c Trá»i! Thầy không nhá»› con xuất thân từ má»™t gã thuyá»n chà i Æ°? Sao Thầy không chá»n những luáºt sÄ© uyên bác? Sao Thầy không tìm ngÆ°á»i lãnh đạo nÆ¡i hà ng ngÅ© những ngÆ°á»i biệt phái uy tÃn và đạo đức mà lại chá»n dân chà i nhÆ° chúng con?
Chúa Giêsu ôn tồn vá»— vai Simon: "Simon, đừng lo! Äây không phải là việc của con ngÆ°á»i mà là việc của Thiên Chúa. Rồi đây các Anh sẽ là những ngÆ°á»i thay đổi bá»™ mặt thế giá»›i".
* * *
Äể chinh phục thế giá»›i, Thiên Chúa đã chá»n bốn ngÆ°á»i thuyá»n chà i là m những môn đệ đầu tiên và lại giao cho ngÆ° phủ Simon Phêrô thay Ngà i lãnh đạo Há»™i Thánh.
Tại sao Chúa Giêsu lại trao cho hạng ngÆ° phủ đảm nháºn những cÆ°Æ¡ng vị hết sức hệ trá»ng nầy?
Phải chăng tiêu chà đầu tiên của Chúa Giêsu khi tuyển chá»n môn đồ và những ngÆ°á»i kế vị mình trong sứ mạng cao cả và đầy gian truân là phải dạn dà y sÆ°Æ¡ng gió, là không ngại khó, sẵn sà ng đối đầu vá»›i bão tố cuồng phong? NgÆ° phủ là những ngÆ°á»i vốn có những tố chất nhÆ° thế trong máu thịt mình.
Nếu không có những con ngÆ°á»i dạn dà y sÆ°Æ¡ng gió nhÆ° thánh Phanxicô Xavie vượt đại dÆ°Æ¡ng Ä‘i đến vá»›i các dân tá»™c xa lạ trên lục địa châu à mênh mông, không có những ngÆ°á»i xâm mình mạo hiểm nhÆ° các nhà thừa sai Paris đến rao giảng Tin Mừng tại Việt Nam trong thá»i kỳ cấm cách và bắt bá»›... thì là m gì có hạt giống đức tin triển nở dồi dà o trên các vùng đất à Châu cÅ©ng nhÆ° ở Việt Nam!
Và hôm nay, Giáo Há»™i Việt Nam Ä‘ang khá»±ng lại trên con Ä‘Æ°á»ng truyá»n giáo, số lượng những ngÆ°á»i theo Chúa không thể tăng lên trong suốt nhiá»u tháºp ká»· qua, cÅ©ng chỉ vì thiếu những con ngÆ°á»i dạn dà y sÆ°Æ¡ng gió bất chấp nguy khó để loan báo Tin Mừng.
* * *
Lạy Chúa Giêsu, Giáo Há»™i Việt Nam cÅ©ng nhÆ° Há»™i Thánh Chúa trên khắp hoà n cầu Ä‘ang cần những con ngÆ°á»i nhiệt thà nh, mạo hiểm, cần đến những ngÆ°á»i dám lìa bá» bá» bến an toà n để dấn bÆ°á»›c ra khÆ¡i.
Xin Chúa tiếp tục rảo bÆ°á»›c trên quê hÆ°Æ¡ng chúng con và kêu gá»i thêm nhiá»u tâm hồn thiện chà để bổ sung và o Ä‘á»™i ngÅ© các môn đệ tiên phong của Chúa ngà y xÆ°a.
Xin cho ngá»n lá»a của Chúa Thánh Linh trong ngà y lá»… NgÅ© Tuần tiếp tục cháy lên trong lòng các môn đệ Chúa để cho Tin Vui, Tin cứu Ä‘á»™ của Chúa được loan báo cho hết má»i ngÆ°á»i. [Mục Lục]
14. Äừng ngủ mê trong tá»™i – Lm Giuse Tạ Duy Tuyá»n
Tiếng bà vợ dịu ngá»t nói chồng: Anh Æ¡i Ä‘i xÆ°ng tá»™i Ä‘i. Lâu rồi không thấy anh xÆ°ng tá»™i.
Anh chồng đáp: Xưng xong có chừa được đâu mà xưng.
Cô vợ: Thế thì hôm nay anh đừng ăn nhé
Anh chồng: Không ăn mà chết đói à !
Cô vợ: Vì ăn xong rồi cũng đói, thế thì ăn là m gì cho mệt.
Anh chồng!
Con ngÆ°á»i thÆ°á»ng Ãt muốn thay đổi. Cho dù cuá»™c sống của há» Ä‘ang chìm ngáºp trong tá»™i lá»—i. Há» vẫn ngại đến vá»›i tòa giải tá»™i. Há» sợ phải đối diện vá»›i sá»± tháºt. Vì sá»± tháºt sẽ phÆ¡i bầy toà n bá»™ hà nh vi bất chÃnh, tá»™i lá»—i của há». Há» vẫn sống chai lỳ trong Ä‘iá»u gian ác mà vẫn không áy láy lÆ°Æ¡ng tâm. ChÃnh vì lối sống mất ý thức vá» tá»™i lại không dám đối diện vá»›i sá»± tháºt khiến há» lao mình và o cuá»™c sống vá»›i những Ä‘am mê hưởng thụ bất chấp luân thÆ°á»ng đạo lý, hay lao và o tìm kiá»m danh lợi thú bất chấp thủ Ä‘oạn tà n bạo. Äiá»u nà y đã là m cho xã há»™i tá»™i lá»—i trà n lan đến mức Ä‘á»™ chÆ°a bao giá» tá»™i pham nhiá»u nhÆ° ngà y nay.
Ngà y 03.01.2014 má»™t phiên tòa lÆ°u Ä‘á»™ng có số bị cáo đông nhất Việt Nam từ trÆ°á»›c đến nay đã diá»…n ra tại sân trại giam của công an tỉnh Quảng Ninh tổng cá»™ng đến 89 bị cáo dÃnh đến 4 Ä‘Æ°á»ng dây mua-bán, váºn chuyển trên 4,400 bánh heroin hiện diện tại phiên tòa dá»± tÃnh kéo dà i ba tuần lá»….
Theo báo Tiá»n Phong, phiên tòa nói trên cÅ©ng quy tụ số luáºt sÆ° biện há»™ đông nhất từ trÆ°á»›c đến nay: 41 ngÆ°á»i. An ninh phiên tòa lÆ°u Ä‘á»™ng được xiết chặt, vì ngÆ°á»i ta dá»± Ä‘oán có thể tá»›i 66 bản án tá» hình sẽ được tuyên.
Ãn tá» hình rất nhiá»u nhÆ°ng xem ra không ý thức vá» tá»™i, không có lòng sám hối nên tá»™i phạm vẫn gia tăng. Ngay cả các tá»™i nhân tại tòa cÅ©ng thÆ°á»ng Ãt nói lá»i xin lá»—i vì mình đã gây nên những Ä‘au khổ cho xã há»™i bởi hà nh vi bất chÃnh của mình. Tháºm chà cả ngÆ°á»i nhà tá»™i nhân còn bênh vá»±c cho hà nh vi tá»™i lá»—i của con cái mình.
Má»›i đây trong má»™t phiên tòa khi tòa tuyên án kẻ cầm đầu bá»n cÆ°á»›p chuyên nghá» chặt tay cÆ°á»›p xe thì tiếng la hét Ä‘anh đảnh của má»™t ngÆ°á»i mẹ đã hét lên không chấp nháºn sá»± tháºt ấy. Bà quát to rằng: con tôi không giết ngÆ°á»i sao lại tá» hình con tôi? Bà còn quay lại chá»— những ngÆ°á»i bị hại mà con bà chặt tay để cÆ°á»›p của nói rằng: Biết con tao tá» hình thì tao đã cho ngÆ°á»i giết chết chúng mà y! Xen lẫn tiếng bà là tiếng ngÆ°á»i chị gái bảo rằng: “ai bảo chúng nà y Ä‘i xe đẹp Ä‘eo nhẫn và ng là m gì?â€
Hóa ra Ä‘i xe đẹp, Ä‘eo nhẫn và ng cÅ©ng có tá»™i? Có phải tình yêu thì chẳng cần quan tâm đến đạo đức. NgÆ°á»i ta nhân danh tình yêu để hại ngÆ°á»i, để và o hùa và bênh đỡ nhau nhÆ° gia đình bị can “chặt tay cÆ°á»›p SH†chăng?
Là ngÆ°á»i Ä‘á»u có những lầm lá»—i hay có những lần vấp ngã, Ä‘iá»u quan yếu là biết nháºn lá»—i và đứng lên là m lại cuá»™c Ä‘á»i. Không nháºn ra sai lá»—i. Không cảm nháºn sá»± vấp ngã. Con ngÆ°á»i cÅ©ng mất ý thức vá» tá»™i. Con ngÆ°á»i cà ng mất lòng sám hối ăn năn. Thá»±c ra, nhân vô tháºp toà n. Con ngÆ°á»i cần biết giá»›i hạn của mình để sám hối từng ngà y, để canh tân từng phút. Có sám hối, có canh tân con ngÆ°á»i má»›i thăng tiến từ tinh thần đến váºt chất.
Lá»i rao giảng đầu tiên của Chúa Giêsu không kêu gá»i chống bất công hay đòi quyá»n lợi mà là kêu gá»i sám hối canh tân. Chúa kêu gá»i con ngÆ°á»i phải sám hối vì cá»™i rá»… của bất công, của sa Ä‘á»a, tá»™i lá»—i là con ngÆ°á»i mất ý thức vá» giá trị cuá»™c sống. Con ngÆ°á»i không tuân theo luân thÆ°á»ng đạo lý thì là m sao có má»™t xã há»™i văn minh tình thÆ°Æ¡ng. Con ngÆ°á»i cần phải sám hối để nháºn ra những lá»—i lầm của mình đã gây nên thiệt hại tinh thần lẫn váºt chất cho tha nhân. ChÃnh hà nh vi tá»™i lá»—i mình đã là m cho sá»± dữ lan tran, xã há»™i loạn lạc lầm than.
NhÆ°ng đáng tiếc nhân loại ngà y hôm nay không ý thức việc mình là m đã gây nên Ä‘au khổ cho tha nhân. Con ngÆ°á»i vẫn nhân danh tá»± do cá nhân để hà nh xá» thiếu văn hóa, thiếu trách nhiệm vá»›i tha nhân. Con ngÆ°á»i vẫn nhân danh hạnh phúc cá nhân để loại trừ hạnh phúc cuả táºp thể, của xã há»™i. Nếu ai cÅ©ng biết sống mình vì má»i ngÆ°á»i thì sẽ không có những vụ tham nhÅ©ng lá»›n nhÆ° DÆ°Æ¡ng Chà DÅ©ng, Bầu Kiên hay Huyá»n NhÆ° .. . Tất cả vì lợi Ãch cá nhân mà gây nên biết bao háºu quả tai hại cho xã há»™i và đất nÆ°á»›c.
Ước gì là ngÆ°á»i ky-tô hữu chúng ta hãy biết xét mình hằng ngà y, hãy ăn năn từng giỠđể đừng ngủ mê trong tá»™i lá»—i, nhÆ°ng biết thay đổi Ä‘á»i sống cho phù hợi vá»›i tin mừng. Xin đừng vì quyá»n lợi cá nhân mà gây thiệt hại cho xã há»™i. Xin đừng Ä‘á» cao tá»± do cá nhân để là m mất tráºt tá»± cho xã há»™i và cá»™ng đồng. Xin Chúa giúp chúng ta luôn biết khiêm tốn nhìn nháºn sá»± yếu Ä‘uối của bản thân để nhá» Æ¡n Chúa mà canh tân Ä‘á»i sống má»—i ngà y má»™t tốt hÆ¡n. Amen. [Mục Lục]
15. Chúa Kitô là ánh sáng – Lm Jos. Tạ Duy Tuyá»n
Có lúc nà o đó trong cuá»™c sống chúng ta tá»± há»i lòng mình: Tôi là ai? Tôi sinh ra trong cuá»™c Ä‘á»i nà y để là m gì? Chết rồi Ä‘i đâu? Äây là những câu há»i quyết định hÆ°á»›ng Ä‘i của Ä‘á»i ngÆ°á»i, nó quyết định pháºn số của má»™t con ngÆ°á»i. Äau khổ hay bất hạnh. Lạc quan hay bi quan. Sống có trách nhiệm hay lÆ°á»i biếng, buông thả? Sống có Ãch hay trở thà nh gánh nặng cho xã há»™i Ä‘á»u tùy thuá»™c và o chá»n lá»±a căn bản nà y của từng ngÆ°á»i chúng ta.
Nhìn và o xã há»™i hôm nay chúng ta thấy, có ngÆ°á»i chủ trÆ°Æ¡ng cho rằng con ngÆ°á»i là loà i váºt nên chẳng cần luân thÆ°á»ng đạo lý, chẳng cần tá»± chủ bản thân, sống buông thả theo Ä‘am mê nhục dục nhÆ° muôn loà i sống theo bản năng của mình. Có ngÆ°á»i chủ trÆ°Æ¡ng cho rằng sống là để hưởng thụ nên luôn tranh già nh lẫn nhau, luôn lấn áp vá»›i nhau theo kiểu "cá lá»›n nuốt cá bé". Há» chà đạp lên nhau chỉ vì danh lợi thú trần gian. Có ngÆ°á»i chủ trÆ°Æ¡ng cho rằng chết là hết nên chẳng cần ăn ngay ở là nh, chẳng cần tÃch đức Ä‘á»i sau nên sinh ra đạo tặc, dâm ô và biết bao tệ nạn Ä‘au buồn khác. Hằng ngà y trên truyá»n hình, truyá»n thanh vẫn luôn cáºp nháºt những thông tin đáng buồn nhÆ° cÆ°á»›p dáºt, hoang dâm, xì ke, ma tuý, tham nhÅ©ng, giết ngÆ°á»i... Tại sao váºy? Tại sao xã há»™i có luáºt pháp mà vẫn còn đó những tá»™i phạm? Tại sao bóng tối của sá»± dữ vẫn còn đầy rẫy trong xã há»™i văn minh hôm nay? Tại sao lÆ°Æ¡ng tâm không bằng lÆ°Æ¡ng thá»±c? Tại sao nhân phẩm không bằng nhu yếu phẩm? Tại sao tình ngÆ°á»i không bằng đồng tiá»n? Tại sao vì tiá»n, vì quyá»n, vì tình mà nhiá»u ngÆ°á»i đã đánh mất nhân tÃnh của mình? Có lẽ chỉ vì đã nhìn nháºn sai vá» căn tÃnh con ngÆ°á»i, vỠý nghÄ©a cuá»™c Ä‘á»i nên dẫn đến biết bao hệ luỵ khổ Ä‘au cho con ngÆ°á»i.
Có câu chuyện ngụ ngôn kể rằng: loà i ngÆ°á»i thuở xa xÆ°a khi chÆ°a biết soi gÆ°Æ¡ng trang Ä‘iểm nên dÆ°á»ng nhÆ° cÅ©ng chẳng há» biết khuôn mặt mình tròn méo thế nà o. Vì thế má»›i có chuyện Ä‘au lòng xảy ra giữa đôi vợ chồng trẻ miá»n quê hẻo lánh. Má»™t lần anh chồng có việc phải lên kinh thà nh, ngÆ°á»i vợ dặn chồng nhá»› mua cho mình má»™t cái trâm cái đầu. NhÆ°ng khốn ná»—i anh chà ng nhà quê chÆ°a má»™t lần nhìn thấy cái trâm cà i đầu nó nhÆ° thế nà o? Cô vợ nhìn lên bầu trá»i đêm thấy ánh trăng lưỡi liá»m liá»n nói: "Cái trâm nó giống nhÆ° ánh trăng kia, nếu anh quên, anh cứ nhìn lên ánh trăng thì sẽ nhá»›". NgÆ°á»i chồng đã ra Ä‘i. Kinh đô quả tháºt khác lạ so vá»›i anh. Cái gì cÅ©ng má»›i. Cái gì cÅ©ng hay. Anh chồng đã say sÆ°a, mải miết tham quan những cảnh lạ ở kinh thà nh cả mÆ°á»i ngà y sau má»›i vá». Lúc nà y anh má»›i chợt nhá»› lá»i vợ dặn, anh liá»n nhìn lên bầu trá»i và thấy ánh trăng tròn trịa của đêm trăng rằm. Anh và o cá»a hà ng tạp hoá và anh mua má»™t cái gÆ°Æ¡ng soi mặt vì nó hình tròn giống nhÆ° ánh trăng. Lòng vui rá»™n rà ng anh quay trở vá» vá»›i vợ hiá»n. Anh vui mừng trao món quà cho cô vợ bé nhá» của mình. Cô vợ mở quà ra xem. Ngạc nhiên tại sao lại là hình ảnh của má»™t cô gái ở trong món quà . Bởi lẽ, cả Ä‘á»i cô chÆ°a há» biết gÆ°Æ¡ng là gì, nên khi thấy bóng dáng má»™t ngÆ°á»i con gái trong gÆ°Æ¡ng cô đã tức giáºn và quát tháo nên rằng: "Tôi dặn anh mua cái trâm cà i đầu, tại sao anh Ä‘em vá» cho tôi má»™t đứa con gái nà o đây?". Anh chồng lúc nà y má»›i nhìn và o gÆ°Æ¡ng và thấy khuôn mặt má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông trông giống nhÆ° bố mình ngà y xÆ°a, nên anh cãi rằng: "Không phải, đây là bố tôi". Và anh dà nh lại cái gÆ°Æ¡ng, miệng không ngá»›t kêu lên: "Æ bố Æ¡i! Quả thá»±c là bố hiện vá» vá»›i con". Cô vợ tức quá giá»±t lại và bảo: "Bố ông bao giá», đây là con nà o rõ rà ng mà ông còn chối cãi được sao?". Anh chồng xem ra không cãi nổi vợ, bèn buồn bã bá» Ä‘i. Mẹ chồng thấy váºy đến an ủi nà ng dâu, và ngÆ°á»i con dâu đã Ä‘Æ°a cho mẹ chồng xem bằng chứng vá» sá»± dan dÃu của chồng mình. Mẹ chồng xem qua rồi Ä‘i đến kết luáºn: "Thôi đừng ghen tÆ°Æ¡ng là m chi cho khổ, tao thấy con nà y nó cÅ©ng già quá rồi!"
Vâng, xem ra cái nhìn tiên tri của ngôn sứ Isaia vẫn đúng cho thá»i đại hôm nay, vì "Ä‘oà n dân Ä‘ang ngồi trong bóng tối" cÅ©ng chÃnh là hình ảnh của nhân loại hôm nay. Má»™t thế giá»›i đầy những bong tối của tá»™i lá»—i, của sa Ä‘oạ, của Ãch ká»· và hưởng thụ đã là m cho nhiá»u ngÆ°á»i mù quáng chạy theo những Ä‘am mê lầm lạc và dìm mình trong bong tối của danh lợi thú trần gian. HỠđã lạc mất hÆ°á»›ng Ä‘i Ä‘á»i ngÆ°á»i. Há» chẳng cần biết mình là ai? Há» chỉ cần tiá»n. Há» không cần đạo đức hay phẩm giá con ngÆ°á»i. Äiá»u há» cần là là m sao có tiá»n để hưởng thụ. Vì có "tiá»n mua tiên cÅ©ng được". Vì mải miết chạy theo đồng tiá»n hỠđã đánh mất hÆ°á»›ng Ä‘i Ä‘á»i ngÆ°á»i. Cuá»™c sống không có định hÆ°á»›ng, không có mục Ä‘Ãch là nguyên nhân dẫn đến những tệ nạn: cÆ°á»›p giáºt, tham nhÅ©ng, xì ke ma tuý và mại dâm cùa thá»i đại hôm nay.
Lá»i Chúa hôm nay má»i gá»i chúng ta: "Hãy sám hối". Sám hối để bÆ°á»›c ra khá»i bóng đêm của tá»™i lá»—i, ghen tÆ°Æ¡ng, đố kỵ, chia rẽ để bÆ°á»›c và o ánh sang của yêu thÆ°Æ¡ng và hiệp nhất. Sám hối để bÆ°á»›c ra khá»i vÅ©ng lầy của Ä‘am mê nhục nhục, của tha hoá đạo đức để sống cao thượng theo đúng phẩm giá con ngÆ°á»i là "nhân linh hÆ¡n vạn váºt". Sám hối để nhìn nháºn những sai trái của mình đã gây nên những bất công, những khổ Ä‘au cho anh em và quyết tâm thay đổi Ä‘á»i sống theo đúng đòi há»i của Tin mừng mà Chúa Kitô đã loan báo. Vì Chúa Kitô chÃnh là ánh sáng đã chiếu giãi trên thế gian. Từ nay Tin mừng cứu Ä‘á»™ của Chúa sẽ soi sáng cho con ngÆ°á»i biết đâu là thiện, là ác, vì chÃnh Ngà i là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt và là Sá»± Sống, ai bÆ°á»›c theo Ngà i sẽ không phải Ä‘i trong tối tăm nhÆ°ng bÆ°á»›c Ä‘i trong tá»± do của con cái sá»± sáng.
Thế nhÆ°ng, nhân loại hôm nay vẫn thÃch bóng tối hÆ¡n ánh sáng. NgÆ°á»i ta sợ ánh sáng của Tin mừng sẽ phÆ¡i bầy bá»™ mặt tháºt của mình nên há» luôn tìm cách che dấu bằng thủ Ä‘oạn, lừa đảo và giả hình và dần dần đánh mất ý thức vá» tá»™i. Tá»—i lá»—i vẫn trà n lan. Con ngÆ°á»i tá»± là m khổ mình, là m khổ nhau bởi chÃnh những Ä‘iá»u gian ác, bất công của mình gây nên.
Xin Chúa Kitô là ÄÆ°á»ng, là Sá»± Tháºt và là Sá»± sống giải thoát chúng ta khá»i là m nô lệ của danh lợi thú trần gian để chúng ta sống trong tá»± do của con cái Chúa. Xin Chúa Kitô là ánh sáng trần gian dẫn dắt chúng ta Ä‘i theo chân lý vẹn toà n ngõ hầu chúng ta luôn sống đúng vá»›i phẩm giá cao quý của con ngÆ°á»i là hình ảnh của Chúa. Xin cho má»—i ngÆ°á»i chúng ta cÅ©ng trở thà nh ánh sáng để dẫn dắt anh chị em chúng ta bÆ°á»›c Ä‘i trong ánh sáng lá» luáºt và phúc âm của Chúa. Amen. [Mục Lục]
16. Suy niệm của Lm. Nguyễn Bình An
Khủng hoảng là cÆ¡n bệnh da diết và trÆ°á»ng kỳ của má»i ngÆ°á»i, má»i gia đình, má»i tôn giáo, má»i quốc gia và trong mối bang giao quốc tế. Khủng hoảng kinh tế khi gia đình hay cá»™ng đồng hoặc quốc gia thiết hụt vì chi trá»™i hÆ¡n thu và nạn thất nghiệp cao. Khủng hoảng tinh thần khi gia đình, xã há»™i có những cuá»™c tranh cãi, chia rẽ và háºn thù. Khủng hoảng an ninh khi tranh chấp xẩy ra và hai nÆ°á»›c cùng Ä‘á»™ng binh chuẩn bị chinh chiến. Khủng hoảng đức tin khi tÃn hữu coi nhẹ luáºt mến Chúa và yêu tha nhân để dấn thân và o công tác chống đối, chỉ trÃch, xuyên tạc, tạo tị hiá»m, và gây chia rẽ từ hạ tầng cÆ¡ sở là cá»™ng Ä‘oà n và giáo xứ, lên đến giáo pháºn và giáo đô Rôma. Khủng hoảng tu trì khi cảnh "cá đối bằng đầu" thịnh hà nh theo thuyết tá»± do cá nhân; khi mục Ä‘Ãch tối thượng là "nên thánh theo lá»i khuyên Phúc âm" bị sao nhãng và đặt nhẹ; khi tam đức nhÆ° đức khó nghèo, vâng phục và trinh khiết không còn được tôn trá»ng và tuân giữ. Khủng hoảng mầu da hay sắc tá»™c khi các sắc dân đứng lên tranh đấu, bạo Ä‘á»™ng, chém giết.
Má»—i năm và o ngà y thứ Năm tuần thánh tại má»™t số nhà thá» ChÃnh toà trên nÆ°á»›c Mỹ, Ä‘ang khi Giám mục và các linh mục đồng tế bên trong thì bên ngoà i, phong trà o tranh đấu biểu tình và đòi quyá»n cho phái nữ được tham dá»± và o chức linh mục thừa tác nhÆ° nam giá»›i trong Giáo há»™i hò la và giáºn dữ. Cuá»™c khủng hoảng nà y Ä‘ang được Ä‘á»™i lốt dÆ°á»›i chiêu bà i "trá»ng nam khinh nÆ° "và "đòi bình đẳng" trong Giáo há»™i. Nhiá»u lần Äức Giáo hoà ng đã kiên nhẫn lắng nghe, giải thÃch và dùng hình ảnh tuyệt vá»i và thế đứng đặc biệt của Äức Maria nhÆ° mẫu má»±c và hÆ°á»›ng Ä‘i cho phụ nữ. Maria không là linh mục, nhÆ°ng là mẹ của linh mục. Maria là phà m nhân, nhÆ°ng là Mẹ Thiên Chúa. Maria không là Cứu Chúa, nhÆ°ng là Äấng Äồng công cứu chuá»™c. Maria không dám tá»± nháºn hay đòi má»™t danh xÆ°ng cao sang nà o, trái lại Maria khiêm tốn thÆ°a "nà y tôi là tá»› nữ Chúa, tôi xin vâng nháºn Thiên ý." Khủng hoảng trong lòng Maria nhÆ° thế được giải kết trong vâng phục ý Chúa và trong ý thức thân pháºn hèn má»n của mình.
Thánh Phaolô trong bà i Ä‘á»c thứ hai đã vạch mặt chỉ tên những ngÆ°á»i lạm dụng và thao túng tôn giáo. Há» tạo cuá»™c khủng hoảng bè phái và dùng tôn giáo nhÆ° khà cụ đấu tranh. Há» chia thân thể mầu nhiệm Äức Kitô ra những phái nhóm khác nhau để thủ lợi. Há» dùng tên các tông đồ để gây thanh thế cá nhân và tạo mâu thuẫn, đối kháng và chia rẽ trong cá»™ng đồng và giáo há»™i. CÆ¡n khủng hoảng giáo phái từ đó tiến triển theo cấp số nhân và hôm nay trong cá»™ng đồng Kitô hữu (Tin là nh, Công giáo và ChÃnh thống) có khoảng chừng 400 giáo phái khác nhau. Trong Giáo há»™i Công giáo, tuy sá»± hợp nhất còn duy trì được, nhÆ°ng cÅ©ng có khoảng và i trăm dòng nam nữ biệt láºp. Tất cả Ä‘á»u vì Chúa và các linh hồn. Tất cả Ä‘á»u được nuôi sống nhá» lòng hảo tâm và dâng cúng của các tÃn hữu. CÆ¡n khủng hoảng muôn Ä‘á»i sẽ không giải quyết được vì tÃn hữu thì cầu cho được "hằng ngà y dùng đủ", và há» xá» dụng cái dùng đủ ấy để cung cấp sá»± giầu sang và xây dá»±ng các lâu Ä‘Ã i, cÆ¡ sở cho các dòng. Từ đó các dòng trở nên gánh nặng cho tÃn hữu. Thế hệ nầy sang thế hệ khác tiếp nối nhau giúp đỡ, và dâng cúng cho Giáo há»™i nói chung và là m già u cho các dòng nói riêng mà vẫn không sao dáºp tắt cÆ¡n khát.
Thần há»c cứu rá»—i của Äức Kitô khai mạc bằng lá»i "hãy hối cải vì nÆ°á»›c Trá»i đã gần" quả tháºt Ä‘ang bị khủng hoảng do sá»± thiếu khả năng và thiện chà rao giảng. Äồng thá»i hình ảnh nÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang lu má» và mất hút trong cÆ¡n sốt váºt chất miên man và vô Ä‘á»™ của con ngÆ°á»i. Tiên tri Isaia đã phóng lên không trung ánh sáng vÄ© đại của Äức Kitô (bà i Ä‘á»c1). Ãnh sáng ấy đáng lẽ phải giải thoát nhân loại và đưa nhân loại và o cõi sống. NhÆ°ng khủng hoảng là ách Ä‘ang đè trên vai há», là gáºy của kẻ lạm thu há» chÆ°a bị bẻ gẫy và đang thao túng nên ánh sáng chÆ°a tá» rạng đủ cỡ. Ãnh sáng ấy sẽ chỉ thá»±c sá»± tá» soi khi những giầy tráºn, những áo choà ng rÆ°á»›m máu, những ách gông nặng hay nói chung là các khủng hoảng trở thà nh mồi lá»a. Khi ấy má»i dân và cả những ai Ä‘ang ngồi trong bóng tối sá»± chết má»›i thấy má»™t ánh sáng vÄ© đại và huy hoà ng. Hoa trái của ánh sáng huy hoà ng sẽ là "đồng tâm hiệp nhất... "và kết Ä‘oà n trong má»™t thần trà và má»™t tâm tình (bà i Ä‘á»c 2). Thiếu đồng tâm, hiệp nhất, má»™t thần trà và má»™t tâm tình thì tứ phÆ°Æ¡ng còn Ä‘ang bị thiêu đốt bởi khủng hoảng!!! [Mục Lục]
17. NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần – Jos. Hồng Ân
Loan báo Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i là sứ Ä‘iệp quan trá»ng, nên Chúa Giêsu đã quên ăn, quên ngủ, không quản chi mệt nhá»c, vất vả Ä‘i khắp các là ng mạc, thà nh thị loan báo Tin Mừng, má»i gá»i má»i ngÆ°á»i ăn năn sám hối, đón nháºn NÆ°á»›c Trá»i để được Æ¡n cứu Ä‘á»™. Chúa còn chá»n gá»i và sai các môn đệ ra Ä‘i rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Thiên Chúa cho muôn dân nÆ°á»›c.
Khởi đầu sứ vụ rao giảng Tin mừng, Chúa Giêsu đã kêu gá»i: “Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần†(Mt 4, 17). Chúa Giêsu muốn cho thấy tầm quan trá»ng của NÆ°á»›c Trá»i, Ä‘iá»u kiện căn bản để đón nháºn NÆ°á»›c Trá»i là phải sám hối, không sám hối thì không thể và o được NÆ°á»›c trá»i, NÆ°á»›c Trá»i chỉ dà nh cho những ai biết sám hối, nhìn nháºn tá»™i lá»—i của mình, sá»a đổi Ä‘á»i sống để nên hoà n thiện và cầu xin Chúa tha thứ. Äiệp khúc nà y được lặp Ä‘i lặp lại rất nhiá»u lần trong các lá»i giáo huấn của Ngà i. Có trở vá», có thay đổi, có sám hối con ngÆ°á»i má»›i và o được NÆ°á»›c Thiên Chúa. Sám hối là khởi Ä‘iểm của cuá»™c hà nh trình đức tin Kitô giáo. Sám hối còn là chìa khoá để và o NÆ°á»›c Trá»i.
Chúa Giêsu dạy chúng ta phải Æ°u tiên tìm kiếm NÆ°á»›c Thiên Chúa trÆ°á»›c hết, còn má»i thứ khác Ngà i sẽ ban cho sau (x. Lc 12, 31). Ngà i còn dạy: “Hãy bán của cải mình Ä‘i mà bố thÃ. Hãy sắm lấy những túi tiá»n chẳng bao giá» cÅ© rách, má»™t kho tà ng chẳng thể hao hụt ở trên trá»i, nÆ¡i kẻ trá»™m cắp không bén mảng, mối má»t cÅ©ng không đục phá†(Lc 12, 33). NÆ°á»›c Thiên Chúa là cùng Ä‘Ãch Ä‘á»i ngÆ°á»i nên có giá trị tuyệt đối, phải đặt lên trên hết má»i sá»±, phải sẵn sà ng hy sinh tất cả và bằng má»i giá để và o được NÆ°á»›c Trá»i (x. Mt 13, 44-46). Thánh Phaolô nói: “Những Ä‘au khổ chúng ta chịu bây giá» sánh sao được vá»›i vinh quang mà Thiên Chúa sẽ mạc khải nÆ¡i chúng ta†(Rm 8,18). Vì váºy, để và o được NÆ°á»›c Trá»i, chúng ta cần phải sám hối, từ bá» những gì là xấu xa tá»™i lá»—i, từ bá» những gì ngăn cản ta tìm kiếm NÆ°á»›c Trá»i. Từ bá» những gì nÆ°á»›c trần gian, nÆ°á»›c của sa tan lôi kéo chúng ta nhÆ°: tiá»n của váºt chất, danh vá»ng địa vị, thú vui xác thịt. Chúng ta phải luôn chiến đấu vá»›i ba thù: ma quá»·, thế gian và xác thịt.
Sau khi kêu gá»i dân chúng sám hối để đón nháºn NÆ°á»›c Trá»i, Chúa Giêsu má»i gá»i các môn đệ, để các ông Ä‘i theo NgÆ°á»i, cá»™ng tác vá»›i NgÆ°á»i rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Thiên Chúa. “NgÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i dá»c theo biển hồ Galilê, thì thấy hai anh em kia, là ông Si-môn, cÅ©ng gá»i là Phê-rô, và ngÆ°á»i anh là ông An-rê, Ä‘ang quăng chà i xuống biển, vì các ông là m nghỠđánh cá. Ngà i bảo các ông: “Các anh hãy theo tôi, tôi sẽ là m cho các anh thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá†(Mt 4, 18-19). Các ông không so Ä‘o tÃnh toán, không ngần ngại lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i theo Chúa: “Láºp tức hai ông bá» chà i lÆ°á»›i mà đi theo NgÆ°á»i†(Mt 4, 20). Chúa gá»i các ông Ä‘i theo NgÆ°á»i, không phải để thà nh láºp má»™t táºp Ä‘oà n kinh tế hay chÃnh trị. NhÆ°ng là để các ông há»c há»i nÆ¡i NgÆ°á»i cách sống và là m việc, tất cả vì công cuá»™c loan báo Tin Mừng Thiên Chúa, tất cả vì hạnh phúc, vì phần dá»—i của con ngÆ°á»i.
Chúa Ä‘i rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i, Ngà i không chỉ rao giảng trên môi miệng, mà còn bằng việc là m cụ thể, “Äức Giêsu Ä‘i khắp miá»n Galilê, giảng dạy trong các há»™i Ä‘Æ°á»ng, rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i, và chữa hết má»i kẻ bệnh hoạn táºt nguyá»n trong dân†(Mt 4, 23). Chúa rao giảng và chữa là nh bệnh hoạn, táºt nguyá»n phần hồn, phần xác, để giúp con ngÆ°á»i nháºn ra giá trị Ä‘Ãch thá»±c của NÆ°á»›c Trá»i là được bình an hạnh phúc, không còn Ä‘au khổ, bệnh táºt, không phải bom chen, cạnh tranh… Vì đó là sứ Ä‘iệp quan trá»ng, nên trÆ°á»›c khi vá» trá»i, Äức Giêsu đã truyá»n cho các tông đồ: “Anh em hãy Ä‘i khắp tứ phÆ°Æ¡ng thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho má»i loà i thá» tạo†(Mc 16, 15).
Ngà y nay, tiếng Chúa nói “Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần†vẫn còn vang vá»ng bên tai của chúng ta. Chúa vẫn kêu gá»i, vẫn chữa là nh để ta nháºn ra chân giá trị của NÆ°á»›c Trá»i. Váºy mà ta vẫn bÆ°ng tai bịt mắt không nghe cÅ©ng chẳng nhìn, cho là NÆ°á»›c Trá»i còn xa tÃt trên chÃn tầng mây, nên không quan tâm, không để ý, không xem xét, vẫn mặt dà y mà y dạn, lòng chai dạ đá, không đáp lại lá»i má»i gá»i của Chúa, không chịu sám hối, vẫn tiếp tục Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng tá»™i lá»—i, vẫn tìm kiếm khoái lạc, tìm hưởng thụ, sống bất công, Ä‘iêu ngoa, gian dối, lừa lá»c, giáºn há»n ghen ghét, mÆ°u mô sảo quyệt, Ä‘á»™i trên đạp dÆ°á»›i là m hại anh em. Nhiá»u khi Ä‘i là m tông đồ cÅ©ng dá»±ng bè kéo cánh, cÅ©ng tranh già nh sá»± ảnh hưởng, tranh già nh chá»— đứng, tranh già nh nÆ¡i là m việc, dèm pha, nói xấu đủ Ä‘iá»u…
Là Kitô hữu, chúng ta hãy đáp lại lá»i má»i gá»i của Chúa, biết sám hối, nhìn nháºn tá»™i lá»—i của mình, từ bá» tất cả những gì là tá»™i lá»—i xấu xa, quay trở vá» vá»›i Chúa, cầu xin NgÆ°á»i thứ tha, để ta đón nháºn Tin Mừng NÆ°á»›c Thiên Chúa và hưởng Æ¡n cứu Ä‘á»™ NgÆ°á»i ban. Chúng ta cÅ©ng hãy cá»™ng tác vá»›i Chúa ra Ä‘i loan báo Tin Mừng, kêu gá»i má»i ngÆ°á»i ăn năn sám hối để đón nháºn NÆ°á»›c Trá»i. [Mục Lục]
18. Ãnh sáng hiệp nhất – Lm Phạm Quốc HÆ°ng
"Dân ngồi trong tối tăm đã thấy ánh sáng lớn lao; và kẻ ngồi trong bóng tối sự chết, một ánh sáng đã rạng lên".
Ngà y ná», má»™t vị linh sÆ° gá»i các đệ tá» của mình lại và há»i há»: "Khi nà o thì ta biết đêm chấm dứt và ngà y bắt đầu?" Các đệ tá» liá»n lần lượt trả lá»i: "Khi ta có thể thấy được sá»± khác biệt được giữa con trâu và con bò"; "Khi ta có thể phân biệt được con vịt và con ngan"; "Khi ta có thể nháºn dạng được trái cam và trái táo." Vị linh sÆ° gáºt gù và nói: "Các con Ä‘ang nói vỠánh sáng tá»± nhiên nhÆ° yếu tố phân biệt ngà y và đêm. NhÆ°ng chúng con có biết khi nà o thì chúng ta có ánh sáng tâm linh để ra khá»i bóng đêm của tâm hồn không?" Thấy há» bối rối, ngà i liá»n nói: "Khi chúng ta nháºn ra những ngÆ°á»i xung quanh thá»±c sá»± là anh chị em của mình để yêu thÆ°Æ¡ng và giúp đỡ há»".
Trong Tin mừng hôm nay, khi thuáºt vá» việc Chúa Giêsu bắt đầu cuá»™c Ä‘á»i truyá»n giáo công khai và kêu gá»i các tông đồ đầu tiên, thánh Matthêô đã giá»›i thiệu Chúa Giêsu nhÆ° Äấng đã là m trá»n lá»i ngôn sứ Isaia đã nói trÆ°á»›c đây: " Dân ngồi trong tối tăm đã thấy ánh sáng lá»›n lao; và kẻ ngồi trong vùng bóng tối sá»± chết, má»™t ánh sáng đã rạng lên" (Mt 4:16 & Is 9:1).
Theo đó, Chúa Giêsu chÃnh là ánh sáng Ä‘em lại sá»± sống thần linh và tình yêu hiệp nhất cho nhân loại, ánh sáng tâm linh mà vị linh sÆ° muốn nói đến trên đây, nhÆ° chÃnh Chúa đã tuyên bó sau nà y : "Sá»± sáng thế gian, chÃnh là Ta! Ai theo Ta sẽ không phải Ä‘i trong tối tăm, nhÆ°ng nó sẽ có ánh sáng sá»± sống" (Jn 8:12) Thá»±c váºy, Chúa Giêsu đã dạy má»i ngÆ°á»i nháºn biết Thiên Chúa là Cha duy nhất và hết thảy má»i ngÆ°á»i là anh chị em của nhau nên phải thá»±c sá»± yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất vá»›i nhau.
Sứ Ä‘iệp đầu tiên của Chúa Giêsu thá»±c là ngắn ngủi vì được tóm gá»n trong má»™t câu: "Hãy hối cải vì NÆ°á»›c Trá»i đã gần bên" (Mt 4:17)
Sá»± hối cải mà Chúa Giêsu muốn mói đến ở đây chÃnh là việc chúng ta phải bÆ°á»›c ra khá»i bóng đêm của tá»™i lá»—i, ganh tÆ°Æ¡ng, đố kỵ, chia rẽ để bÆ°á»›c và o ánh sáng ban ngà y của yêu thÆ°Æ¡ng và hiệp nhất. Vì tá»™i lá»—i suy cho cùng chÃnh là sá»± phá hủy liên hệ yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i, để từ đó dẫn đến sá»± chia rẽ rạn nứt nÆ¡i chÃnh ná»™i tâm con ngÆ°á»i và giữa con ngÆ°á»i vá»›i nhau.
Chúa Giêsu đến trần gian không có mục Ä‘Ãch gì khác hÆ¡n là khôi phục lại sá»± hiệp nhất hà i hòa giữa Thiên Chúa và nhân loại, giữa con ngÆ°á»i vá»›i nhau, và chÃnh nÆ¡i tâm hồn má»—i ngÆ°á»i. Sá»± hiệp nhất trong tình yêu nà y chÃnh là lý tưởng của Chúa Giêsu và là điá»u Ngà i hằng tha thiết cầu xin cùng Chúa Cha để trở nên hiện thá»±c nhÆ° lá»i cầu nguyện hiến tế của Ngà i : "để hết thảy chúng nên má»™t" (Jn 17:21)
Và Chúa Giêsu đã phải trả giá cho sứ mạng nà y bằng sá»± sống, sá»± chết và sá»± sống lại của chÃnh Ngà i. Ngà i đã trở thà nh chÃnh sá»± hiệp nhất giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i, cÅ©ng nhÆ° là nguyên lý tạo thà nh sá»± hiệp nhất giữa con ngÆ°á»i vá»›i nhau và nÆ¡i chÃnh bn thân má»—i ngÆ°á»i. Chấp nháºn Chúa Giêsu có nghÄ©a là chấp nháºn ánh sáng sá»± sống, ánh sáng dẫn ta bÆ°á»›c Ä‘i trên con Ä‘Æ°á»ng yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất.
Các môn đệ đầu tiên được Chúa kêu gá»i trong Tin mừng hôm nay là những ngÆ°á»i được má»i gá»i sống tinh thần yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất ấy. Thá»i gian các ông theo Chúa là thá»i gian các ông được Chúa huấn luyện để hối cải từ má»™t lối sống chia rẽ, ghen tÆ°Æ¡ng, đố kỵ đến má»™t cuá»™c sống yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất. Dấu chỉ của ngÆ°á»i môn đệ Chúa Kitô cÅ©ng không gì khác hÆ¡n là tình yêu hiệp nhất: "ChÃnh nÆ¡i Ä‘iá»u nà y mà má»i ngÆ°á»i sẽ biết các ngÆ°Æ¡i là môn đồ Ta: ấy là nếu các ngÆ°Æ¡i có lòng yêu mến lẫn nhau" (Jn 13:35). Cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu tiên khởi cÅ©ng được đánh dấu bằng tình yêu hiệp nhất nà y: "Ngà y ngà y hỠđồng tâm nhất trà chuyên cần lui tá»›i Äá»n thá», bẻ bánh ở nhà , cùng nhau chia sẻ của nuôi thân, lòng hân hoan, dạ Ä‘Æ¡n thà nh" (Acts 2:46)
Theo gÆ°Æ¡ng Chúa Giêsu, trong bà i há»c hai của thánh lá»… hôm nay, thánh Phaolô - vị tông đồ dân ngoại - đã kêu gá»i các tÃn hữu tiên khởi sống tinh thần yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất trong Ä‘á»i sống cá»™ng Ä‘oà n và tá» dấu quan tâm vá» sá»± chia rẽ bè phái Ä‘ang diá»…n ra nÆ¡i há». Thánh Tông đồ viết: "Hỡi anh em, nhân Danh Chúa chúng ta, Äức Giêsu Kitô, tôi nà i xin anh em hãy lo cho được đồng ý vá»›i nhau hết thảy, đừng để có sá»± chia rẽ trong anh em, nhÆ°ng hãy Ä‘oà n kết trong cùng má»™t tâm trÃ, cùng má»™t quan Ä‘iểm" (1 Cor 1:10).
Trong ánh sáng của Chúa Kitô, thánh Phaolô nháºn ra tất cả tÃn hữu đã liên kết chặt chẽ vá»›i nhau và là m nên má»™t thân thể duy nhất nÆ¡i Chúa Kitô nhá» Thần khà NgÆ°á»i. Tất cả má»i sá»± chia rẽ trong cá»™ng Ä‘oà n Há»™i thánh Ä‘á»u là những hà nh Ä‘á»™ng chia cắt chÃnh Chúa Kitô. Sá»± chia rẻ bè phái xảy ra trong Há»™i thánh ở Corinthô là vì các tin hữu không đặt trá»n niá»m tin và o Chúa Kitô nhÆ°ng lại dá»±a và o uy thế của các vị lãnh đạo khác nhau. Äây là dấu chỉ cho thấy đức tin của các tÃn hữu ở đây còn là má»™t đức tin ấu trÄ© què quặt, má»™t đức tin chÆ°a trưởng thà nh vì không dá»±a và o Chúa Kitô mà chỉ bám và o tình cảm cá nhân dà nh cho ngÆ°á»i nà y hay ngÆ°á»i khác.
Má»›i đây, má»™t giáo dân ở má»™t giáo xứ ná» cho tôi hay là bà và gia đình cảm thấy chán nản buồn rầu bá» cả xÆ°ng tá»™i chịu lá»… nhÆ° muốn mất đức tin chỉ vì có sá»± thay đổi cha xứ, vì linh mục ở giáo xứ bà không là m gÆ°Æ¡ng vá» sá»± yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất nhÆ° các ngà i thÆ°á»ng giảng, và vì có sá»± chia rẽ bè phái trong giáo xứ.
Tâm sá»± của bà đã cho thấy niá»m tin của bà chÆ°a phải là má»™t niá»m tin trưởng thà nh vì còn lệ thuá»™c quá nhiá»u và o tÆ° cách của các chủ chăn mà chÆ°a đặt trá»n nÆ¡i Chúa Kitô. NhÆ°ng sá»± kiện nà y cÅ©ng cho thấy sá»± yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất là yếu tố vô cùng quan trá»ng trong Ä‘á»i sống của má»™t cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu. Thiếu yêu thÆ°Æ¡ng hiệp nhất, Ä‘á»i sống cá»™ng Ä‘oà n trở nên buồn nản và có thể dẫn đến sá»± tan rã của cá»™ng Ä‘oà n. Vì váºy, bổn pháºn của má»—i ngÆ°á»i trong cá»™ng Ä‘oà n Kitô hữu là phải dấn thân hy sinh để xây dá»±ng tình thÆ°Æ¡ng và hiệp nhất trong gia đình và cá»™ng Ä‘oà n, phải quên mình và từ bá» những ý riêng để gìn giữ sá»± hiệp nhất trong Chúa vá»›i tha nhân.
Khi thấy sá»± hiệp nhất yêu thÆ°Æ¡ng của gia đình, cá»™ng Ä‘oà n hay giáo xứ bị suy thoái và tổn thÆ°Æ¡ng, má»—i ngÆ°á»i cần phải xét mình và cố gắng từ bá» tất cả những gì có thể là m thiệt hại đến sá»± hiệp nhất yêu thÆ°Æ¡ng. Việc bá» bê các việc đạo đức hay các sinh hoạt trong cá»™ng Ä‘oà n và nhất là việc nói hà nh nói xấu nhau lúc nà y không giúp Ãch gì mà chỉ gây thêm tá»™i trÆ°á»›c mặt Chúa. Trái lại, đây là lúc má»—i ngÆ°á»i trong cá»™ng Ä‘oà n cà ng phải khiêm nhÆ°á»ng và khoan dung nhẫn nại hÆ¡n trong cách đối xá» vá»›i nhau, phải ná»— lá»±c tha thiết hÆ¡n trong Ä‘á»i sống cầu nguyện, và phải siêng năng đến vá»›i Chúa Giêsu Thánh thể là nguyên lý của sá»± hiệp nhất trong cá»™ng Ä‘oà n để xin Ngà i tái tạo và củng cố sá»± hiệp nhất nÆ¡i cá»™ng Ä‘oà n.
Lạy Chúa Giêsu là ánh sáng tái tạo hiệp nhất giữa Thiên Chúa và con ngÆ°á»i cÅ©ng nhÆ° hiệp nhất giữa con ngÆ°á»i chúng con vá»›i nhau, nhá» lá»i Mẹ Maria chuyển cầu, xin Chúa giúp chúng con được Æ¡n hối cải đểtừ bá» tất cả những cảm nghÄ©, lá»i nói và hà nh Ä‘á»™ng nà o có thể là m tổn thÆ°Æ¡ng sá»± hiệp nhất của chúng con vá»›i Chúa và vá»›i nhau. Xin Chúa giúp chúng con biết ná»— lá»±c xây dá»±ng sá»± hiệp nhất trong má»i môi trÆ°á»ng chúng con sống. Xin soi sáng cho chúng con nháºn biết rằng má»i ngÆ°á»i chúng con là anh chị em vá»›i nhau vì có cùng má»™t Cha trên trá»i, và cùng là chi thể của nhau, để chúng con luôn sống nhÆ° những ngÆ°á»i con thảo của Chúa Cha và những chi thể Ä‘Ãch thá»±c của Nhiệm thể của Chúa. Amen. [Mục Lục]
19. Æ n gá»i đâu dà nh để riêng ai!
(Suy niệm của Lm Giuse Lê Quan Trung)
Có lẽ do khởi đầu sứ vụ rao giảng công khai vá» Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i, Äức Giêsu đã tuyá»n chá»n bốn môn đệ đầu tiên: Simon Phêrô-Anrê-Giacôbê-Gioan, mà sau nà y cả bốn vị Ä‘á»u trở thà nh Äức Giám Mục vá»›i vị đứng đầu là Äức Giáo Hoà ng tiên khởi Phêrô, mà từ đó rất nhiá»u ngÆ°á»i, há»… nghe nói tá»›i Æ¡n gá»i, là há» nghÄ© ngay đến Æ¡n thiên triệu, Æ¡n gá»i giáo sÄ©, tu sÄ©, Æ¡n gá»i dâng hiến, Æ¡n gá»i “độc thân vì nÆ°á»›c trá»iâ€!
CÅ©ng từ đó, nhiá»u thảm cảnh đã xảy ra trong các gia đình, há» tá»™c: không chấp nháºn những đứa con đã Ä‘i dá»± tu, đã và o chủng viện, đã vô nhà dòng, mà còn dám cả gan bá» Chúa, dám trở lại thế gian để lấy chồng, lấy vợ!
Há» coi đó là má»™t ná»—i ô nhục, má»™t vết chà m tÃm bầm mà muôn Ä‘á»i không cách nà o tẩy xóa được. Giáºn cho há» mà cÅ©ng thÆ°Æ¡ng cho há» biết bao!
à Chúa nà o phải chỉ tuyển má»™t Æ¡n gá»i đóng khung! Má»™t Æ¡n gá»i tách biệt! Má»™t Æ¡n gá»i riêng lẻ! Chúa muốn tất cả má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u trở thà nh ngÆ°á»i thợ trong vÆ°á»n nho của Chúa tùy theo khả năng, tùy theo tấm lòng, tùy theo sá»± lá»±a chá»n của tá»± má»—i ngÆ°á»i mà ! Không hiểu đúng Æ¡n gá»i sẽ không chá»n đúng Æ¡n gá»i. Không chá»n đúng, không thể nà o sống đúng! Và ná»—i bất hạnh chắc chắn sẽ xảy ra,chỉ là sá»›m hay muá»™n thôi!
1) Hạnh phúc đâu chỉ trong Ä‘á»i dâng hiến:
Lá»±a chá»n nà o cÅ©ng có mất mát. Tuyển lá»c nà o cÅ©ng có rụng rÆ¡i. Hạnh phúc nà o phải cÅ©ng trả giá. Má»™ng mÆ¡ má»™t hạnh phúc vẹn tuyá»n, toà n hảo, không Ä‘au Ä‘á»›n, không đánh đổi, không hy sinh, là má»™t ảo vá»ng! Ngay bÆ°á»›c khởi đầu khi được Chúa gá»i má»i,vá»›i bản chất tá»± nhiên và nhân bản,ai dám bảo bốn môn đệ tiên khởi Ä‘á»u thanh thản, vui vẻ, phấn khởi lên Ä‘Æ°á»ng liá»n? CÅ©ng phải Ä‘á»›n Ä‘au từ giã mẹ cha. CÅ©ng phải đắng lòng rá»i con xa vợ. CÅ©ng phải bịn rịn chia tay bạn hữu. Tình ngÆ°á»i chia cắt, phải dá»… đâu má»™t sá»›m má»™t chiá»u! Trình thuáºt của thánh Matthêu ngắn gá»n (Mt 4, 18- 4,22), nhÆ°ng sá»± lá»±a chá»n của các ngà i, quyết tâm theo Chúa của các ngà i, bá» lại sau lÆ°ng tất cả thân bằng quyến thuá»™c của các ngà i, tháºt không Ä‘Æ¡n giản chút nà o nếu ta Ä‘á»c hết cả bốn tin mừng mà bốn thánh sá» Matthêu, Maccô, Luca và Gioan đã ghi lại. Không Ãt lần hỠđã bị thá» thách mà thá» thách đến táºn cùng: bằng chÃnh cái chết để thể hiện, để bảo vệ, để giữ trá»n và để phát triển niá»m tin của mình.
Chúa gá»i nhiá»u, chá»n Ãt! Ai cÅ©ng biết Ä‘iá»u đó. NhÆ°ng “Ãt†đây không có nghÄ©a là loại trừ nhóm không được chá»n! Vá»›i Chúa, má»—i ngÆ°á»i Chúa giao những nén bạc riêng, trong những hoà n cảnh riêng, môi trÆ°á»ng riêng, khả năng riêng. Hạnh phúc nhất chÃnh là khi ta tìm gặp niá»m vui nÆ¡i chÃnh Æ¡n gá»i, vị trÃ, chổ đứng của mình trong ý định của Thiên Chúa vá»›i sá»± cá»™ng tác tÃch cá»±c của mình. Khi mình yêu thÃch công việc ấy và biết chắc, dẫu lá»±a chá»n đó sẽ có thể má»™t lúc nà o đó gây cho mình nhiá»u Ä‘á»›n Ä‘au, nhiá»u buồn tủi, nhiá»u cam go, nhÆ°ng rồi mình sẽ đủ sức vượt qua vì tình yêu và niá»m vui đã đủ lá»›n để trợ lá»±c cho sá»± lá»±a chá»n của mình.
2) Hạnh phúc đâu chỉ nếp sống hôn nhân:
Chỉ những ai đã từng nếm trải cuá»™c sống hôn nhân má»›i cảm nghiệm rõ má»™t Ä‘iá»u: hôn nhân không chỉ toà n là đóa hoa hồng hạnh phúc! Mà trong đó cÅ©ng có đủ vị cay đắng ngá»t bùi! Không Ãt ngÆ°á»i đã quyết tâm hiến dâng Ä‘á»i mình để phục vụ Chúa và tha nhân trong nếp sống tu trì, nhÆ°ng rồi nữa Ä‘Æ°á»ng gãy gánh, vì không lÆ°á»ng trÆ°á»›c hết cái giá phải trả của nếp sống ấy. Bởi má»™t chút nản chà sá»n lòng vì nhiệt tình phục vụ của mình không được đón nháºn hay đáp ứng má»™t cách tÃch cá»±c, không cáºy nÆ°Æ¡ng và o Chúa, không đủ tình vá»›i Chúa… Bến bá» tá»±a nÆ°Æ¡ng của há» sẽ là những luáºt bù trừ: đặt tình yêu của mình và o má»™t đối tượng khác! Äể rồi khi cÆ¡n khủng hoảng dịu lại,qua Ä‘i, hiểu được chuyện thì đã muá»™n mà ng! Bởi há» không lÆ°á»ng trÆ°á»›c được: hôn nhân đâu chỉ là những đóa hồng tÆ°Æ¡i! Gặp lúc nắng, hồng tÆ°Æ¡i cÅ©ng héo!
Ngay thuở ban đầu, Chúa đã liên kết con ngÆ°á»i bằng tình yêu giá»›i tÃnh, bằng kết hợp âm dÆ°Æ¡ng, bằng tình yêu nam nữ. ChÃnh Æ¡n gá»i đó đã dẫn dần đến Æ¡n gá»i hiến dâng. Ai sống đúng Æ¡n gá»i của mình, ngÆ°á»i đó sẽ tìm thấy hạnh phúc Ä‘Ãch thá»±c! Dù Æ¡n gá»i gia đình hay Æ¡n gá»i dâng hiến, cái nà o cÅ©ng có niá»m vui và ná»—i buồn, đắng cay và ngá»t dịu, khó khăn và dá»… dà ng của nó. Miá»…n là ta thá»±c sá»± yêu chÃnh Ä‘á»i sống của Æ¡n gá»i đó, thì mầm hạnh phúc không ở đâu xa.
3) Hạnh phúc còn ở nhiệm vụ Chúa trao:
Æ n gá»i hiến dâng, Æ¡n gá»i gia đình, là những Æ¡n gá»i đặc biệt mà Chúa trao ban và ta tá»± đón nháºn để tìm hạnh phúc cho Ä‘á»i mình. Äã chá»n, đừng luyến tiếc! Äã chá»n, đừng “bắt cá hai tayâ€! Äã chá»n, đừng ngáºm ngùi tủi pháºn, đừng ân háºn dà y vò, đừng đắn Ä‘o ngó lại! Hạnh phúc nhất là hiểu đúng lá»i Chúa dạy! Sống đúng lá»i Chúa trao! Là m đúng lá»i Chúa dặn! Không dá»…, cÅ©ng không khó, nếu ta biết: hạnh phúc tháºt của Ä‘á»i ta không có Ä‘iểm dừng, Ä‘iểm táºn cùng, Ä‘iểm kết thúc ở Ä‘á»i nà y, mà là ở cuá»™c Ä‘á»i mai háºu.
Là m tròn bổn pháºn và tìm được niá»m vui trong bổn pháºn, đó đã là hạnh phúc!
Chu toà n nhiệm vụ được giao,là ta đã đáp ứng tháºt tâm lá»i má»i gá»i của Chúa: “Các anh hãy theo tôi, tôi sẽ là m cho các anh thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá†(Mt 4,19). Bà i ca sứ vụ loan báo Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i của má»™t ngÆ° phủ chuyên nghiệp, của má»™t thợ vÆ°á»n nho là nh nghá» chÃnh là đá»i sống tá»a rạng niá»m vui và hạnh phúc trong chÃnh Ä‘á»i sống chứng nhân nÆ¡i Æ¡n gá»i mà mình Ä‘ang sống, là m tròn những bổn pháºn: chủ chăn nÆ¡i cá»™ng Ä‘oà n đức tin, cha mẹ con cái trong gia đình, ban mục vụ, ban hà nh giáo, ca Ä‘oà n, lá»… sinh, giáo dân trong giáo xứ và thấy mình luôn bình an, luôn hạnh phúc dù gặp không Ãt những trắc trở khi sống khi thá»±c hiện những nhiệm vụ đó, là mình đã không bị lệch hÆ°á»›ng trên con Ä‘Æ°á»ng đáp lại lá»i NgÆ°á»i! [Mục Lục]
20. Má»i ngÆ°á»i là con Chúa cả!
(Suy niệm của Lm. Antôn Nguyễn Văn Tiếng)
Những chuyến Ä‘i của con ngÆ°á»i …
Thuở ban đầu, Thiên Chúa tạo dá»±ng con ngÆ°á»i có nam có nữ, Ngà i đặt tên cho há» là Adam và Eva. Äó là cá»™ng đồng Dân Chúa đầu tiên, là xã há»™i đầu tiên của nhân loại. Con ngÆ°á»i được sống trong má»™t môi trÆ°á»ng bình an và hạnh phúc.
NhÆ°ng con ngÆ°á»i đã bá» Chúa mà đi.
“NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà thấy trái cây đó: ăn thì phải ngon, trông thì đẹp mắt, và đáng quý vì là m cho mình được tinh khôn. Bà liá»n hái trái cây mà ăn, rồi Ä‘Æ°a cho cả chồng Ä‘ang ở đó vá»›i mình; ông cÅ©ng ăn. Bấy giá» mắt hai ngÆ°á»i mở ra, và há» thấy mình trần truồng: há» má»›i kết lá vả là m khố che thân.
Nghe thấy tiếng Äức Chúa là Thiên Chúa Ä‘i dạo trong vÆ°á»n lúc gió thổi trong ngà y, con ngÆ°á»i và vợ mình trốn và o giữa cây cối trong vÆ°á»n, để khá»i giáp mặt Äức Chúa, là Thiên Chúa. (St.36-8).
Äó là chuyến Ä‘i đầu tiên của con ngÆ°á»i rá»i xa Chúa. Chuyến Ä‘i ná»™i tâm đầy bất an và bất hạnh. Chúa vẫn ở bên con ngÆ°á»i, nhÆ°ng lòng con ngÆ°á»i đã khác, khoảng cách vá»›i Thiên Chúa đã xa. Và những ngà y đầm ấm hạnh phúc bên Thiên Chúa đã lùi và o dÄ© vãng.
“Äức Chúa là Thiên Chúa Ä‘uổi con ngÆ°á»i ra khá»i vÆ°á»n Ê-đên để cà y cấy đất Ä‘ai, từ đó con ngÆ°á»i được lấy ra. NgÆ°á»i trục xuất con ngÆ°á»i, và ở phÃa đông vÆ°á»n Ê-đên, NgÆ°á»i đặt các thần há»™ giá vá»›i lưỡi gÆ°Æ¡m sáng lóe, để canh giữ Ä‘Æ°á»ng đến cây trÆ°á»ng sinh. (St.3,23-24).
Và dòng Ä‘á»i cứ thế trôi Ä‘i …
Con ngÆ°á»i lại tiếp tục vÆ°Æ¡ng những lá»—i lầm, tiếp tục có những chuyến Ä‘i lìa xa Tình Chúa. Mầm móng kiêu căng và tham vá»ng tiếp tục sinh sôi nẩy nở trong thế giá»›i ná»™i tâm con ngÆ°á»i, Máu và nÆ°á»›c mắt, khổ Ä‘au và tuyệt vá»ng tiếp tục trà n lan trong kiếp sống nhân sinh!
Äức Chúa phán vá»›i Ca-in: “Aben em ngÆ°Æ¡i đâu rồi?†Ca-in thÆ°a: “Con không biết. Con là ngÆ°á»i giữ em con hay sao?†Äức Chúa phán: “NgÆ°Æ¡i đã là m gì váºy? Từ dÆ°á»›i đất, tiếng máu của em ngÆ°Æ¡i Ä‘ang kêu lên Ta! GiỠđây ngÆ°Æ¡i bị nguyá»n rủa bởi chÃnh đất đã từng há miệng hút lấy máu em ngÆ°á»i, do tay ngÆ°Æ¡i đổ ra†(St.4,9-11).
Con ngÆ°á»i cà ng lúc cà ng lún sâu và o những suy nghÄ© và hà nh Ä‘á»™ng Ä‘en tối, tiến dần đến thái Ä‘á»™ chối từ và chống lại Thiên Chúa. Và cÅ©ng vì thế, con ngÆ°á»i cà ng chia rẻ, phân tán. Không còn má»™t nhân loại hiệp nhất, đệ huynh, quây quần bên Thiên Chúa.
“Nà o! Ta hãy xây cho mình má»™t thà nh phố và má»™t tháp có đỉnh cao chá»c trá»i. Ta phải là m cho danh Ta lẫy lừng, để khá»i bị phân tán trên khắp mặt đấtâ€.
Äức Chúa xuống xem thà nh và tháp con cái loà i ngÆ°á»i Ä‘ang xây. Äức Chúa phán “Äây, tất cả chúng nó há»p thà nh má»™t dân, nói má»™t thứ tiếng. Chúng má»›i khởi công mà đã nhÆ° thế thì từ nay, chẳng có gì chúng định là m mà không là m được. Nà o! Ta xuống và là m cho tiếng nói của chúng phải xáo trá»™n, khiến chúng không ai hiểu ai nữaâ€. Thế là Äức Chúa phân tán há» từ chá»— đó ra khắp nÆ¡i trên mặt đất, và há» phải thôi không xây thà nh phố nữa. Bởi váºy, ngÆ°á»i ta đặt tên cho thà nh ấy là Ba-ben, vì tại đó, Äức Chúa là m cho xáo trá»™n tiếng nói của má»i ngÆ°á»i trên mặt đất, và cÅ©ng từ chá»— đó, Äức Chúa đã phân tán há» ra khắp nÆ¡i trên mặt đấtâ€. (St.11,3-9).
Và , con ngÆ°á»i mất dần hình ảnh Thiên Chúa trong lòng há». Dần dần há» là trở thà nh Dân Ngoại, không còn niá»m tin và o Thiên Chúa.
Cũng có những cuộc tìm vỠThiên Chúa, nhưng hình ảnh Thiên Chúa đã bị hiểu sai lầm, lệch lạc, mỠảo, nhạt nhòa.
CÅ©ng có những cuá»™c tìm vá» Thiên Chúa vá»›i tấm lòng thà nh tâm, thiện chÃ, nhÆ°ng không biết con Ä‘Æ°á»ng, không nháºn ra hÆ°á»›ng Ä‘i.
CÅ©ng có những cuá»™c tìm vá» Thiên Chúa, nhÆ°ng niá»m tin hòa lẫn cùng lợi lá»™c thế tục. Trắng Ä‘en, hÆ° thá»±c pha trá»™n, không biết đâu là chánh, đâu là tà !
Những chuyến đi của Thiên Chúa…
Ngay từ buổi ban đầu, sau khi con ngÆ°á»i sa ngã, Thiên Chúa vẫn yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i, dù rằng con ngÆ°á»i đã phản bá»™i Thiên Chúa vá»›i quyá»n tá»± do chá»n lá»±a của mình.
“Ta sẽ đặt háºn thù giữa ngÆ°Æ¡i và ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà , giữa dòng giống ngÆ°Æ¡i và dòng giống nó. Dòng giống nó sẽ đạp đầu ngÆ°Æ¡i, còn ngÆ°Æ¡i sẽ táp lại gót chân†(St.3,15).
Äể thá»±c hiện chÆ°Æ¡ng trình cứu chuá»™c con ngÆ°á»i, Thiên Chúa đã chá»n cho mình má»™t “Dân riêng†để chuẩn bị má»™t chuyến Ä‘i viếng thăm nhân loại. “Thiên Chúa xuống thế là m ngÆ°á»i và ở cùng chúng taâ€.
Hạnh phúc thay quốc gia được Chúa là m Chúa Tể. Hạnh phúc thay dân nà o NgÆ°á»i chá»n là m gia nghiệp. (Tv.33,12).
Và , Æ n Cứu Äá»™ đã đến vá»›i má»i nÆ°á»›c, má»i dân, khởi Ä‘i từ Do Thái, dân riêng của Chúa.
Vì Æ n Cứu Äá»™ là của má»i dân tá»™c, là của con ngÆ°á»i, Chúa Giêsu không thể chấp nháºn sá»± tá»± hà o đến mức kiêu căng tá»± phụ của Do Thái, đặc biệt là những ngÆ°á»i Pha-ri-sêu vá» việc há» là dân riêng của Chúa. Thái Ä‘á»™ ấy dẫn đến hình ảnh má»™t Thiên Chúa chỉ biết đến há» vì chỉ có há» má»›i xứng đáng và loại trừ tất cả má»i dân tá»™c khác, những dân tá»™c mà ngÆ°á»i Do Thái liệt và o dân ngoại và không được Thiên Chúa Ä‘oái thÆ°Æ¡ng.
“ThÆ°a ông, tôi thấy ông tháºt là má»™t ngôn sứ… Cha ông chúng tôi đã thá» phượng Thiên Chúa trên núi nà y; còn các ông lại bảo: Giê-ru-sa-lem má»›i chÃnh là nÆ¡i phải thá» phượng Thiên Chúaâ€. Chúa Giêsu phán:“nà y chị, hãy tin tôi: đã đến giá» các ngÆ°á»i sẽ thá» phượng Chúa Cha không phải trên núi nà y hay tại Giê-ru-sa-lem. Các ngÆ°á»i thá» Äấng các ngÆ°á»i không biết; còn chúng tôi thá» Äấng chúng tôi biết, vì Æ¡n cứu Ä‘á»™ phát xuất từ dân Do Thái. NhÆ°ng đã đến giá» - và chÃnh là lúc nà y đây – giá» những ngÆ°á»i thá» phượng Ä‘Ãch thá»±c sẽ thá» phượng Chúa Cha trong thần khà và sá»± tháºt, vì Chúa Cha tìm kiếm những ai thá» phượng ngÆ°á»i nhÆ° thế. (Ga 4,19-23).
Chúa Giêsu đã đến vá»›i má»i ngÆ°á»i. Thiên-Chúa-là m-ngÆ°á»i cứu Ä‘á»™ tất cả má»i chúng sinh tin tưởng và o Ngà i. Ngà i là ánh sáng muôn dân. Ngà i Ä‘em đến cho nhân loại hình ảnh Thiên Chúa là Cha và rất má»±c yêu thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i.
Hỡi Galilê, miá»n đất của dân ngoại! Äoà n dân Ä‘ang ngồi trong cảnh tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng, những kẻ Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i. (Mt.4,15-16).
Và , ChÆ°Æ¡ng Trình Cứu Äá»™ được tiếp tục mãi cho đến ngà y Chúa đến. Chúa Giêsu đã tuyển chá»n 12 môn đệ tiếp tục sứ mạng loan báo Tin Mừng Tình ThÆ°Æ¡ng của Thiên Chúa đối vá»›i con ngÆ°á»i. Sứ mạng ấy cÅ©ng chÃnh là sứ mạng Ä‘em má»i ngÆ°á»i vá» vá»›i Chúa, Ä‘em má»i ngÆ°á»i trở vỠđịa vị cao cả nhất và nhân bản nhất, đó là được là m con Thiên Chúa.
Có má»™t chuyến Ä‘i quyết định, đó là chuyến Ä‘i của “Thiên Chúa viếng thăm dân ngÆ°á»iâ€. Äó là chuyến Ä‘i khởi đầu cho những chuyến Ä‘i trên má»i miá»n đất nÆ°á»›c Do Thái.
“Äức Giêsu Ä‘i khắp các thà nh thị, là ng mạc, giảng dạy trong các há»™i Ä‘Æ°á»ng của há», rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i và chữa hết các bệnh hoạn táºt nguyá»n. Äức Giêsu thấy đám đông, NgÆ°á»i chạnh lòng thÆ°Æ¡ng, vì há» lầm than vất vưởng, nhÆ° bầy chiên không ngÆ°á»i chăn dắt. Bấy giá» NgÆ°á»i nói vá»›i các môn đệ rằng: “Lúa chÃn đầy đồng, mà thợ gặt thì Ãt. Váºy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúa vá»â€. (Mt. 9,35-38).
Và , bÆ°á»›c theo Thầy Chà Thánh, các môn đệ tiếp nối sứ mạng của Chúa Giêsu, nhân danh Ngà i, các ông đã thá»±c hiện những chuyến Ä‘i đến khắp cùng bá» cõi trái đất để là m chứng nhân cho Giêsu, Äấng quy tụ nhân loại vá» má»™t mối.
“Anh em hãy Ä‘i khắp tứ phÆ°Æ¡ng thiên hạ, loan báo Tin Mừng cho má»i loà i thá» tạo†(Mc.16,15).
Tất cả, là vì mục Ä‘Ãch: “muôn dân được thuá»™c vá» Chúaâ€, con ngÆ°á»i được trở vá» thuở ban đầu: “được là m con cái Chúaâ€.
Cuá»™c hà nh trình niá»m tin chỉ cần sám hối và tin và o Chúa Giêsu, Äấng dẫn dắt chúng ta vá» vá»›i Chúa Cha, bến bá» hạnh phúc trong VÆ°Æ¡ng Quốc Tình Yêu của Thiên Chúa.
“Thầy đã được trao toà n quyá»n trên trá»i dÆ°á»›i đất. Váºy anh em hãy Ä‘i và là m cho muôn dân trở thà nh môn đệ, là m là m phép rá»a cho há» nhân danh Chúa Cha, Chúa Con, và Chúa Thánh Thần, dạy bảo há» tuân giữ má»i Ä‘iá»u Thầy đã truyá»n cho anh em. Và đây, Thầy ở cùng anh em má»i ngà y cho đến táºn thế†(Mt.28, 18-20).
Cuá»™c trở vá» của con ngÆ°á»i.
VÆ°á»n Äịa Äà ng ngà y nà o, sau bao nhiêu năm “lÆ°u lạcâ€, con ngÆ°á»i được quay trở vá», được sống trong Tình Cha - Miá»n Äất Hứa - sau má»™t Ä‘á»i lâm lụy ở trần gian.
Không còn là Dân Ngoại, Dân Riêng, tất cả là má»™t trong Tình Yêu Thiên Chúa, nhá» Äức Giêsu Ki-tô, con ngÆ°á»i được quay quần trong thế giá»›i yêu thÆ°Æ¡ng huynh đệ. Không có con Ä‘Æ°á»ng nà o khác ngoà i con Ä‘Æ°á»ng Tình Yêu mà Thiên Chúa đã vạch ra cho loà i ngÆ°á»i.
Tất cả chúng ta, dầu là Do Thái hay Hy Lạp, nô lệ hay tá»± do, chúng ta Ä‘á»u chịu phép rá»a trong cùng má»™t thần khà để trở nên má»™t thân thể (1Cr.17,21).
Äó là ước mÆ¡ của cả nhân loại sống hòa bình, hiệp nhất trong má»™t Chân Lý Tình Yêu. Äó là VÆ°á»n Äịa Äà ng tìm thấy, hạnh phúc vô biên mà con ngÆ°á»i đã đánh mất ngà y nà o.
Chỉ má»™t Chúa, má»™t đức tin, má»™t phép rá»a. Chỉ có má»™t Thiên Chúa, Cha của má»i ngÆ°á»i, Äấng ngá»± trên má»i ngÆ°á»i và trong má»i ngÆ°á»i. (Ep.4,5-6).
Lạy Chúa,
Xin cho niá»m tin và o Giêsu được lan trà n khắp địa cầu,
Xin cho má»i ngÆ°á»i chúng con
can đảm loan truyá»n niá»m tin và o Thiên Chúa,
Xin hiệp nhất chúng con nên một,
trong tình yêu của Ngà i. Amen. [Mục Lục]
21. Äược gá»i – Mar. Phạm Hoà ng Äăng
Bà i Tin Mừng ngà y hôm nay được chia là m ba phần khác nhau, nhÆ°ng Ä‘á»u có mối liên kết cuối má»—i phần để tạo nên má»™t bức tranh đẹp trong sứ vụ của ngÆ°á»i mục tá» Ä‘ang trên hà nh trình tìm kiếm Ä‘Ã n chiên của mình.
- Chúa Giêsu rao giảng – Ngà i bắt đầu sứ vụ của Ngà i
- Chúa Giêsu gá»i các môn đệ đầu tiên – Ngà i chá»n những trợ tá xứng đáng cho Ngà i.
- Và Chúa Giêsu tiếp tục rao giảng – nhưng thêm một chi tiết nữa, đó là chữa bệnh và trừ quỷ.
Cả ba phần Ä‘á»u chứa Ä‘á»±ng nhiá»u cảm xúc của nguá»i Ä‘á»c vá» lòng nhân từ, yêu thÆ°Æ¡ng của Chúa. Má»i ngÆ°á»i bị cuốn và o phần đầu tiên và phần thứ ba nhiá»u hÆ¡n khi Chúa rao giảng, chữa bệnh và trừ quá»·. NhÆ°ng Ä‘iểm chÃnh trong bản văn Tin Mừng hôm nay lại ở phần giữa, phần mà Chúa gá»i những môn đệ đầu tiên.
Lẽ dÄ© nhiên không Ä‘Æ¡n giản mà đưá»ng Ä‘á»™t Chúa đến gá»i các vị ngÆ° phủ mà há» theo, dá»… gì phải không. Chúa Giêsu, Ngà i biết rõ những nguá»i mình sẽ gá»i là ai, gia cảnh thế nà o. ÄÆ¡n giản là trong những thá»i gian rao giảng xung quanh vùng biển hồ Galilê nà y, NgÆ°á»i đã quan sát, đã nháºn biết đối tượng mà NgÆ°á»i sẽ chá»n lá»±a là ai. Và dÄ© nhiên ở chiá»u ngược lại, các ngÆ° phủ cÅ©ng biết rõ vá» cái ông tên Giêsu mà hay Ä‘i lang thang dá»c bá» biển rao giảng Ä‘iá»u tốt là nh đó nhÆ° thế nà o, ra sao,…hai bên đã hiểu nhau và giá» chỉ còn chá» má»™t mẫu số chung nữa mà thôi.Rồi thì má»™t ngà y đẹp trá»i ná», giữa hỠđã có mẫu số chung, má»™t mẫu số hoà n hảo.
Bản văn của Matthew không chỉ được Ä‘á»c và nhìn nhÆ° là việc gá»i Ä‘Æ¡n thuần, nhÆ°ng cần phải được má»—i ngÆ°á»i để ý và khoanh tròn những Ä‘á»™ng từ có sức cuốn hút mãnh liệt dà nh cho chÃnh bản thân má»—i ngÆ°á»i Ä‘á»c.
“ Thấy, gá»i, bá», theoâ€
Những Ä‘á»™ng từ dứt khoát, không do dá»± từ nÆ¡i ngÆ°á»i gá»i và cả ngÆ°á»i được gá»i. nhữngÄ‘á»™ng từ Ä‘á»ng lại những suy tÆ° trăn trở cho bất kỳ ngÆ°á»i Kitô hữu nà o, trong bất kỳ báºc sống nà o khi đã hiểu những Ä‘á»™ng từ nà y gắn liá»n vá»›i cuá»™c Ä‘á»i mình.
Vợ chồng được Chúa thấy và má»i gá»i há» và o Ä‘á»i sống hôn nhân, và há» cần dám từ bá» những Ãch ká»·, ghen tÆ°Æ¡ng, mâu thuẫn gia đình mà theo lẫn nhau. Theo vá»›i lá»i hứa chung thuá»· mà há» từng cầm tay nhau thá» hứa trÆ°á»›c Chúa. Theo để tha thứlầm lá»—i cho nhau, để yêu thÆ°Æ¡ng và tôn trá»ng nhau má»i ngà y suốt Ä‘á»i nhau.
Ở Æ¡n gá»i tu trì hay Ä‘á»i sống Ä‘á»™c thân thì lá»i má»i gá»i nÆ¡i những Ä‘á»™ng từ ở bà i Ä‘á»c hôm nay cà ng Ä‘uợc hiểu và đáp trả mãnh liệt hÆ¡n. Chúa đã thấy và má»i gá»i, Ngà i gá»i bằng tình yêu, bằng cái nhìn êm ái…và sá»± đáp trả để được nên thánh cÅ©ng bằng những Ä‘á»™ng từ dứt khoát “Bá» và Theoâ€. Bá» -bá» má»i sá»±- nhÆ° ta biết rằng Thánh Phêrô cÅ©ng có gia đình, có vợ, con. NhÆ°ng trong bản văn hôm nay thì ta thấy được má»™t cụm từ “ láºp tức bá»â€ sá»± từ bá» không lÆ°u luyến, không vấn vÆ°Æ¡ng mà là “ láºp tứcâ€- rất dứt khoát.
CÅ©ng có thể là đằng sau đó là má»™t cuá»™c chia tay, cuá»™c gặp gỡ ngắn gá»n, nhẹ nhà ng “ em ở lại, anh Ä‘i nhé…â€của Thánh Phêrô. NhÆ°ng thá»±c tế cho thấy má»™t sá»± quyết định dứt khoát theo Chúa của Thánh nhân. TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° vá»›i anh em của Giacôbê và Gioan, lại cụm từ “ láºp tức bá»â€ xuất hiện. hai anh em ông nà y cÅ©ng dứt khoát bá» thuyá»n- váºt chất thế gian, bá» cha- tình thân ruá»™t thịt mà đi theo Chúa.
Gần nhÆ° chắc chắn sẽ có nhiá»u ngÆ°á»i phản ánh sá»± dứt bá» phÅ© phà ng của các ông. NhÆ°ng Ä‘iá»u cốt yếu ở đây và sá»± khẳng định cụ thể là các ông đã từ bá», từ bá» tháºt sá»± để bôn ba cùng Thầy Giêsu. Sá»± bôn ba bắt nguồn từ việc hỠđã được thấy và được gá»i. Ãnh mắt nhìn mãnh liệt và lá»i gá»i êm ái nhÆ°ng dứt khoát.
Ngà y nay, những Ä‘á»™ng từ trên cÅ©ng vẫn tiếp tục được nhắc đến trong má»—i báºc sống của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. Má»—i ngÆ°á»i được gá»i, gá»i từ ngà n xÆ°a vì tình yêu bao la của Chúa. NgÆ°á»i được gá»i không có gì- không cần phải là đại gia, quan chức, nhÆ°ng là bất kỳ ai và vì há» xứng đáng được gá»i. Lá»i má»i gá»i và đáp trả là của má»—i cá nhân. Chỉ khi bá» và theo từ khi hỠđược thấy và được gá»i thì há» má»›i nháºn ra rằng hỠđược Thiên Chúa má»i gá»i. Cứ nhÆ° cà ng há»c, cà ng quên, khi theo –khi đáp trả thì má»›i ngá»™ ra rằng mình đã theo. Và sá»± theo được thể hiện nÆ¡i lòng trung tÃn, yêu thÆ°Æ¡ng và tha thứ cho nhau trong má»—i báºc sống của má»—i ngÆ°á»i. [Mục Lục]
22. Suy niệm của André Sève.
ÄỨC KITÔ Ở NÆ I NÀO MÀ KHÔNG CÓ AI BỊ LOẠI TRỪ CẢ
Matthêu thÃch tạo nên những toà n thể. TrÆ°á»›c khi cống hiến cho chúng ta Bà i Giảng Trên Núi đầy ấn tượng, ngà i tổng hợp công việc truyá»n giáo của Chúa Giêsu trong cái bÆ°á»›c đầu nhiá»u sóng gió, trong đó cái nhìn khám phá ra những chân trá»i cà ng ngà y cà ng rá»™ng lá»›n hÆ¡n. (Tôi Ä‘á»c đến Ä‘oạn 23 bởi vì cắt đứt má»™t bố cục hoà n toà n nhÆ° váºy là điá»u đáng tiếc).
Äá»™ng thái thứ nhất: Chúa Giêsu lui vá» Galilê, rá»i Nagiarét để lấy Caphanaum là m cÆ¡ sở hoạt Ä‘á»™ng và bắt đầu giảng dạy.
Äá»™ng thái thứ hai: Chúa Giêsu Ä‘i trên bá» hồ và nói vá»›i bốn ngÆ°á»i: “Hãy theo Ta, Ta sẽ là m cho các con trở thà nh những kẻ đánh lÆ°á»›i ngÆ°á»i. Từ bá» tất cả, há» theo Ngà iâ€. Thế là khai sinh má»™t Giáo Há»™i có bản chất truyá»n giáo.
Äá»™ng thái thứ ba: Ngà i rảo “khắp†miá»n Galilê. “Khắp†là từ mấu chốt. “Danh tiếng của Chúa Giêsu đồn ra khắp miá»n Syri; ngÆ°á»i ta Ä‘em đến cho Ngà i tất cả những ai Ä‘au ốm; rất nhiá»u ngÆ°á»i theo Ngà iâ€. Tầm nhìn không ngừng mở rá»™ng ra và lá»i trÃch dẫn tiên tri Isaia rất có ý nghÄ©a: “Galilê của các dân tá»™c!â€.
Galilê là ngã ba Ä‘Æ°á»ng nÆ¡i có nhiá»u ngÆ°á»i qua lại, ngÆ°á»i ngoại giáo sống lẫn lá»™n vá»›i ngÆ°á»i Do Thái. Trong khi xác định rằng Chúa Giêsu chá»n Galilê để truyá»n giáo, Matthêu muốn lÆ°u ý ngay tầm vóc của sá»± cứu Ä‘á»™ của Äấng Cứu Thế. TrÆ°á»›c tiên được dà nh riêng cho ngÆ°á»i Do thái, sá»± cứu Ä‘á»™ sẽ lan tá»a tá»›i tất cả má»i ngÆ°á»i.
“Ãnh sáng đã xuất hiện trên những ngÆ°á»i ngồi trong bóng tối và sá»± chếtâ€.
TrÆ°á»›c khi lắng nghe chi tiết những lá»i nói của Chúa Giêsu trÆ°á»›c khi xem Ngà i hà nh Ä‘á»™ng, sá»± suy niệm của chúng ta cần phải có tầm cỡ cần thiết để không bao giá» thu hẹp bất cứ cái gì thuá»™c vá» sá»± cứu Ä‘á»™. Tôi không biết đã Ä‘á»c ở đâu: “Chúa Kitô ở nÆ¡i nà o mà không có gì đóng kÃn, nÆ¡i mà không có ngÆ°á»i nà o bị loại trừâ€. Tôi vui mừng, nhÆ°ng sau đó cảm thấy ná»±c cÆ°á»i: trong lịch sá», nhân danh chÃnh Chúa Kitô, có biết bao nhiêu là bức tÆ°á»ng và biết bao nhiêu sá»± loại trừ.
Những ngÆ°á»i trẻ tuổi khó mà hiểu được những chia rẽ giữa những ngÆ°á»i Kitô hữu và những hình thức loại trừ. Ãt nhất trên đểm nà y há» là những ngÆ°á»i thầy của chúng ta do sá»± cảm nháºn Tin Mừng tế nhị hÆ¡n của há». Biết bao lần tôi đã nghe những ngÆ°á»i Kitô hữu ở tuổi trưởng thà nh tá» ra khinh bỉ má»™t loại ngÆ°á»i nà o đó. Há» nói “Bá»n há»!â€. Giống nhÆ° thể có những ngÆ°á»i được Chúa thÆ°Æ¡ng riêng, những ngÆ°á»i Công Giáo và nhất là những ngÆ°á»i hà nh đạo, sau đó là vô số ngÆ°á»i bị Chúa quên lãng, những ngÆ°á»i má»i rợ, những quái nhân, những kẻ vô luân, những kẻ không tin có Chúa.
Không, “không tin có Chúa†chỉ có nghÄ©a khi nói vá» những ngÆ°á»i từ chối Thiên Chúa (nhÆ°ng há» từ chối Thiên Chúa nà o?). TrÆ°á»›c mặt Chúa, chỉ có những con cái của Ngà i mà thôi. Äiá»u nà y có khó chấp nháºn hay không? Do đâu mà có sá»± loại trừ cuồng nhiệt nhÆ° thế?
Có thể là do quan niệm “dân tá»™c được chá»n†Ãt được giải thÃch cho sáng tá». Ở đây, tôi sẽ không tránh né má»™t câu há»i là m tôi luôn bối rối: ‘tại sao có sá»± chá»n lá»±a của Thiên Chúa’. Tôi thÆ°á»ng gặp câu há»i nà y trong những bà i phá»ng vấn tôi, khi thì dÆ°á»›i dạng má»™t sá»± khắc khoải, khi thì đầy tức giáºn. NgÆ°á»i ta nói vá»›i tôi: ‘Bạn được sinh ra trong má»™t gia đình Công Giáo, còn tôi được sinh ra trong má»™t gia đình cá»™ng sản triệt để vô thần. Do đó bạn có đức tin, còn tôi thì không. Tại sao Chúa của bạn cho những ngÆ°á»i nà y tất cả còn những ngÆ°á»i khác thì không cho gì hết?’. Tôi không trả lá»i được. Tôi không biết tại sao thế giá»›i được chia ra thà nh ngÆ°á»i Do Thái, ngÆ°á»i Kitô hữu, ngÆ°á»i Hồi Giáo, ngÆ°á»i Pháºt Giáo, ngÆ°á»i theo thuyết không thể biết và ngÆ°á»i vô thần.
Tôi có thể nói lên hai Ä‘iá»u. TrÆ°á»›c hết khẳng định rằng Chúa ban tất cả hoặc không ban gì hết là sai. Những Ä‘iá»u Ngà i cho thì khác nhau và Ngà i để cho những khác biệt đó hoạt Ä‘á»™ng. Tạo váºt của Ngà i là má»™t thế giá»›i những sá»± khác biệt. Những nÆ¡i nà o có con ngÆ°á»i hiện hữu thì nÆ¡i đó Chúa để mắt nhìn đến ngÆ°á»i đó. Ngà i ban cho ngÆ°á»i đó những Æ¡n sủng phù hợp vá»›i Ä‘iá»u ngÆ°á»i đó là m nhằm hoà n thà nh nhiệm vụ là m ngÆ°á»i của há», cho dù ngÆ°á»i đó sống và o thá»i kỳ nà o, ở đâu và có ná»n văn hoá nà o.
Tiếp đến, tất nhiên đã có má»™t dân tá»™c được chá»n: dân tá»™c Do Thái. Và má»™t dân tá»™c thứ hai được chá»n, đó là những ngÆ°á»i Kitô hữu nối tiếp dân tá»™c Do Thái (Matthêu nhấn mạnh rất nhiá»u trên sá»± liên tục nà y). Chúa Giêsu là Äấng Cứu thế được các sứ ngôn loan báo. Ngà i là Môisê má»›i của má»™t dân tá»™c không biên giá»›i. NgÆ°á»i Kitô hữu chỉ được cứu Ä‘á»™ để trở thà nh những kẻ cứu Ä‘á»™, để trở thà nh những dấu chỉ của sá»± cứu Ä‘á»™ của Chúa Giêsu Kitô được trao ban và được sống bằng nhiá»u cách mà không có kẻ nà o bị loại trừ cả.
à tưởng Thiên Chúa là Cha của tất cả má»i ngÆ°á»i sẽ giúp chúng ta tránh được việc co mình lại cố thủ và loại trừ. Chúng ta chỉ có quyá»n gá»i Chúa Giêsu là “Äấng Cứu Ä‘á»™ chúng con†nếu Ä‘iá»u đó muốn nói vá»›i chúng ta: Äấng Cứu Ä‘á»™ má»i ngÆ°á»i. Trong miá»n Galilê của các dân tá»™c đã bắt đầu má»™t sá»± quy tụ mà không ai có quyá»n giá»›i hạn cả. [Mục Lục]
23. NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang đến
(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Văn Nghĩa)
Không thể phủ nháºn má»™t trong những chủ Ä‘á» chÃnh của lá»i rao giảng của Chúa Kitô đó là “hãy ăn năn sám hối†(x.Mt 4,17; Mc 1,15). Sám hối ăn năn không chỉ là nhìn nháºn sá»± sai lầm trong thái Ä‘á»™, hà nh vi của mình, cÅ©ng không chỉ là ân háºn vá» những lầm lá»—i mình đã phạm, nhÆ°ng còn là má»™t sá»± thay đổi táºn căn lối sống của mình. Các nhà chú giải Kinh Thánh thÆ°á»ng phân tÃch hạn từ “Metanoiaâ€, nghÄ©a là nghÄ© khác trÆ°á»›c, đổi ý, đổi tâm tình, đổi não trạng…để khẳng định ăn năn sám hối là thay đổi cách ăn, nếp ở, thay đổi hÆ°á»›ng Ä‘i, để trở vá» vá»›i Thiên Chúa, sống theo Ä‘Æ°á»ng lối Thiên Chúa chỉ dạy.
Là m cho má»™t ngÆ°á»i thay đổi lối sống quả là không dá»… chút nà o, nhất là khi lối sống ấy đã trở thà nh nếp do má»™t quá trình hình thà nh từ lâu. Tuy nhiên, vá»›i Thiên Chúa thì má»i sá»± Ä‘á»u là có thể. Và má»™t phÆ°Æ¡ng thế Thiên Chúa đã thá»±c thi đó là chiếu giải ánh sáng tình yêu diệu kỳ. Sứ ngôn Isaia đã loan báo xÆ°a: “Dân Ä‘ang lần bÆ°á»›c giữa tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng…â€(Is 9,1). Ãnh sáng ấy chÃnh là tình yêu, là ân sủng mà Thiên Chúa đổ xuống trên há», khi cho há» thoát khá»i ách gông cùm nô lệ. Thánh sá» Matthêu đã lấy lại lá»i của sứ ngôn Isaia để áp dụng và o trÆ°á»ng hợp dân chúng vùng Capharnaum, những ngÆ°á»i Ä‘ang hưởng phúc là nh của Chúa Giêsu, Äấng Ä‘i đến đâu thì giáng phúc thi ân đến đó (x.CvtÄ‘ 10,38).
Äể má»i gá»i các nhà lãnh đạo cÅ©ng nhÆ° dân chúng sám hối ăn năn, thay đổi Ä‘á»i sống, thì các ngôn sứ ngà y xÆ°a thÆ°á»ng nghiêng chiá»u việc cảnh báo vá» các tai hoạ do Thiên Chúa sẽ Ä‘oán phạt nhiá»u hÆ¡n là tình yêu và lòng từ nhân của Thiên Chúa. Vị ngôn sứ cuối cùng của Cá»±u Æ°á»›c là Gioan tẩy giả cÅ©ng nhÆ° váºy. Ngà i nghiêm nghị cảnh báo nhiá»u ngÆ°á»i thuá»™c phái Pharisiêu và phái Sađốc: “Hỡi nòi rắn Ä‘á»™c kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn cÆ¡n thịnh ná»™ của Thiên Chúa sắp giáng xuống…cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây nà o không sinh quả tốt Ä‘á»u bị chặt Ä‘i và quẳng và o lá»a†(Mt 3,7-10, x.Lc 3,7-18).
Chúa Giêsu thì trái lại, NgÆ°á»i chủ yếu mạc khải vá» tình yêu vô bá» của Thiên Chúa để con ngÆ°á»i cảm mến, tin tưởng trở vá». Các Tin Mừng Nhất lãm tÆ°á»ng thuáºt lá»i rao giảng của Chúa Giêsu khi NgÆ°á»i khởi đầu sứ vụ nhÆ° sau: “Thá»i kỳ đã mãn, và Triá»u đại NÆ°á»›c Thiên đã đến gần. Anh em hãy sám hối và tin và o Tin Mừng†(Mc 1,15); “Anh em hãy sám hối vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần†(Mt 4,17); “Hôm nay ứng nghiệm lá»i Kinh Thánh quý vị vừa nghe đó là : ‘Thần Khà Chúa ngá»± trên tôi, vì Chúa đã xức dầu tấn phong tôi, để tôi loan báo Tin Mừng cho kẻ nghèo hèn. NgÆ°á»i sai tôi Ä‘i công bố cho kẻ bị giam cầm biết hỠđược tha, cho ngÆ°á»i mù biết hỠđược sáng mắt, trả lại tá»± do cho ngÆ°á»i bị áp bức, công bố má»™t năm hồng ân của Thiên Chúa†(Lc 4,18-19). Tin Mừng thứ tÆ° thì tuá»ng thuáºt việc Chúa Giêsu hoá nÆ°á»›c thà nh rượu ngon tại má»™t tiệc cÆ°á»›i ở Cana cho dù trÆ°á»›c đó NgÆ°á»i nói rằng giá» của NgÆ°á»i chÆ°a đến (x.Ga 2,1-12).
Trá»i cà ng sáng thì những chá»— bẩn, chá»— nhÆ¡ cà ng lá»™ rõ. Ân phúc của Thiên Chúa là ánh sáng giúp con ngÆ°á»i nháºn ra thân pháºn tá»™i lá»—i của mình. HÆ¡n thế nữa, tình yêu của Thiên Chúa chÃnh là ánh sáng dẫn Ä‘Æ°a con ngÆ°á»i quay bÆ°á»›c trở vá». Khi biết mình được yêu, được tha thứ, được đón nháºn thì tá»™i nhân sẽ can đảm chá»—i dáºy và đổi thay. Trên con Ä‘Æ°á»ng chiếu giải ánh sáng thiên linh, Chúa Giêsu má»i gá»i má»™t số ngÆ°á»i cá»™ng tác là các tông đồ, các môn đệ. NgÆ°á»i đã sai các vị Ä‘i rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i bằng việc chữa là nh bệnh táºt, xua trừ ma quá»· và chia sẻ Æ¡n bình an (x.Mt 10,1-16).
Thiên Chúa yêu thế gian đến ná»—i đã ban và sai Con của NgÆ°á»i đến thế gian không phải để luáºn phạt thế gian nhÆ°ng để những ai tin và o Con của NgÆ°á»i thì được sống muôn Ä‘á»i (x.Ga 3,16-17). Äến thế gian, má»™t trong những sứ mạng chÃnh yếu của Chúa Kitô đó là mạc khải chân dung Thiên Chúa là Cha toà n năng, Äấng đầy quyá»n năng và cÅ©ng là Äấng toà n thiện, toà n hảo, Äấng không chỉ “không dáºp tắt tim đèn còn khói, không bẻ gảy cây lau bị giáºp†mà còn “cho mÆ°a rÆ¡i Ä‘á»u trên ngÆ°á»i là nh lẫn kẻ bất lÆ°Æ¡ng, cho mặt trá»i má»c lên soi sáng ngÆ°á»i công chÃnh lẫn tá»™i nhânâ€, Äấng khá»™ng chỉ sẵn sà ng bá» chÃn mÆ°Æ¡i chÃn con chiên trên núi để Ä‘i tìm má»™t con chiên lạc Ä‘Ã n mà còn sẵn sà ng giang rá»™ng cánh tay đón nháºn đứa con Ä‘i hoang trở vá», cho dù lý do nó trở vá» là để kiếm chút cÆ¡m canh lót dạ mà thôi (x.Mt 6,43-45; Lc 15).
Có thể nói rằng Ä‘Æ°á»ng lối của Thiên Chúa chủ yếu là tá» bà y tình yêu để con ngÆ°á»i cảm mến, tin tưởng mà hoán cải, đổi thay. Tuy nhiên chúng ta cÅ©ng có thể nháºn ra đây là đưá»ng lối chung của Thiên Chúa dà nh cho ngÆ°á»i bé má»n, kẻ yếu Ä‘uối, ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, thấp hèn. Còn vá»›i má»™t số Ãt ngÆ°á»i xem ra cố chấp, tá»± hà o vá» tà i năng, chức quyá»n hay vá» chút công trạng của mình mà ở lỳ trong tá»™i, thì Chúa Kitô có vẻ nghiêm khắc cách khác thÆ°á»ng. Nhiá»u ngÆ°á»i biệt phái, luáºt sÄ© hay tÆ° tế Do Thái thá»i bấy giỠở trong trÆ°á»ng hợp nà y. Và Chúa Kitô đã dùng những kiểu nói Ä‘anh thép để cảnh tỉnh há» nhÆ° “khốn cho các nguÆ¡iâ€, hay “vô phúc cho các ngÆ°Æ¡i†(x.Lc 6,24-26; 11,37-52; Mt 23,1-36).
CÅ©ng nhÆ° các môn đệ năm xÆ°a, chúng ta hôm nay được Chúa Kitô má»i gá»i là m kẻ chà i “lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cáâ€. Äể má»i gá»i tha nhân hoán cải ăn năn không gì hÆ¡n là hãy cho há» thấy NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang ở giữa há» (x.Lc 17,21), tức là ná»— lá»±c dệt xây má»™t môi trÆ°á»ng sống trong tình thÆ°Æ¡ng và chân lý, trong bình an và sá»± liên Ä‘á»›i hiệp thông, thoát khá»i vòng kiá»m tá»a của thần dữ. “Nếu Tôi dùng ngón tay Thiên Chúa mà trừ quá»· thì quả là Triá»u Äại Thiên Chúa đã đến giữa các ông†(Lc 11,21). Khi chúng ta tÃch cá»±c gieo rắc ân tình, thì má»™t cách nà o đó, chúng ta là m cho ngÆ°á»i yếu Ä‘uối, kẻ tá»™i lá»—i nháºn biết há» vẫn được yêu thÆ°Æ¡ng, được đón nháºn. Tuy nhiên, chúng ta cÅ©ng đừng quên mạnh mẻ cảnh báo những ai vì quá tham danh, hám lợi hay vì cao ngạo mà cố chấp và cố tình ở lỳ trong tá»™i, đồng thá»i gây cá»› vấp phạm cho kẻ bé má»n, gây thiệt hại cho những ngÆ°á»i cô thân, pháºn bé. NÆ°á»›c Trá»i thÆ°á»ng được Chúa Giêsu và nhÆ° bữa tiệc đầy sÆ¡n hà o hải vị mà Thiên Chúa ban cách nhÆ°ng không (x.Mt 22,1-10), nhÆ°ng NÆ°á»›c Trá»i cÅ©ng được và nhÆ° tấm lÆ°á»›i kéo từ biển lên, cá tốt thì cho và o giá», còn cá xấu thì bị vứt ra ngoà i (x.Mt 13,47-48). [Mục Lục]
24. Suy niệm của Charles E. Miller
ÄỨC KITÔ GỌI ÄÃCH DANH TÊN CỦA CHÚNG TA NÆ I PHÉP RỬA TỘI
(TrÃch trong ‘Mở Ra Những Kho Tà ng’ - Charles E. Miller)
Ngà y hôm nay thánh Matthêu thuáºt lại cho chúng ta việc Chúa Giêsu kêu gá»i má»™t số tông đồ. Ngà i có thể kể câu chuyện nà y cách chung chung, nghÄ©a là chỉ thông báo cho chúng ta biết Chúa Giêsu tụ há»p má»™t số môn đệ ở chung quanh NgÆ°á»i, thay vì ngà i trình bà y nhÆ° thế, thánh Matthêu đã cho chúng ta biết tên của các vị tông đồ được Chúa Giêsu kêu gá»i. Các tông đồ đó là Simon (sau nà y tên là Phêrô) và Andrê em của ông. Giacôbê và Gioan em ông. Có má»™t Ä‘iá»u gì đó đặc biệt nÆ¡i cái tên của chúng ta.
Trên má»™t “sô†diá»…n trên tivi, có má»™t bà i hát diá»…n tả tình cảm tháºt đẹp khi chúng ta Ä‘i đến má»™t nÆ¡i mà má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u biết tên của bạn. Tháºt hồi há»™p và cảm Ä‘á»™ng biết bao khi bốn ngÆ°á»i dánh cá nghe thấy Chúa Giêsu gá»i tên há», má»i gá»i há» Ä‘i theo NgÆ°á»i. Há» phải bịn rịn lắm khi từ bá» nghá» nghiệp, gia đình và nhà cá»a để Ä‘i theo Chúa Giêsu. HỠđã thấy nÆ¡i Chúa Giêsu có Ä‘iá»u gì đó rất khác vá»›i những chứng nhân trÆ°á»›c đó. Phải có ánh sáng đức tin trợ giúp há», để há» nhìn thấy Chúa Giêsu tháºt sá»± là Con Thiên Chúa. NhÆ°ng lúc ban đầu ánh sáng ấy không mạc khải cách kỳ diệu nhÆ° tiên tri Isaia đã tiên tri khi ông viết: “Dân chúng Ä‘i trong tối tăm nay đã thấy ánh sáng lá»›n laoâ€. NhÆ°ng đó má»›i chỉ là má»™t ánh sáng má» nhạt, má»™t ánh sáng cho phép há» có những lúc vẫn còn nghi ngỠở Chúa Giêsu, có lúc còn chối Chúa, hay bá» rÆ¡i Chúa trong cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó của NgÆ°á»i. NhÆ°ng ánh sáng đó không há» tắt bao giá». Äúng hÆ¡n, nó Ä‘ang dần dần lá»›n lên và khi Chúa Thánh Thần ngá»± đến và o ngà y lá»… Hiện Xuống, ánh sáng đó đã trở thà nh má»™t ngá»n lá»a chiếu sáng và ấm áp. Sá»± táºn tuỵ đã thay đổi sá»± nghi hoặc.
Những Ä‘iá»u đó cÅ©ng đã xảy ra cho chúng ta nhÆ° thế. Qua Giáo Há»™i, lúc chúng ta chịu phép rá»a tá»™i, Äức Kitô đã gá»i Ä‘Ãch danh tên của má»—i ngÆ°á»i chúng ta. NgÆ°á»i nói qua giá»ng vị linh mục: “Anna (hoặc Anrê) Linh (hoặc Long) (hay bất cứ tên nà o) Cha rá»a con nhân danh Cha và Con và Thánh Thầnâ€. Chúng ta được trao cho má»™t ngá»n nến cháy sáng, biểu hiện cho đức tin của chúng ta. Cho dù lúc đó chúng ta là những đứa bé hay những ngÆ°á»i đã trưởng thà nh, chúng ta lãnh nháºn ánh sáng đức tin. Äầu tiên ánh sáng ấy chỉ là má»™t đốm sáng má» nhạt nhÆ°ng vá»›i bà tÃch Thêm Sức, bà tÃch nà y kiện toà n phép rá»a tá»™i, ánh sáng đó trở nên sáng rá»±c.
Vá»›i đức tin chúng ta nhìn thấy Chúa Giêsu tháºt sá»± là Con Thiên Chúa, là Äấng mà Chúa Cha đã sai đến trong thế gian, được thụ thai trong cung lòng Äức Trinh Nữ Maria bởi quyá»n năng của Chúa Thánh Thần. Chúng tôi tin Chúa Giêsu đã Ä‘i rao giảng Tin Mừng của NÆ°á»›c Thiên Chúa, Tin Mừng mà chúng ta vẫn tiếp tục lắng nghe Thánh Kinh và những lá»i giáo huấn khác của Giáo Há»™i. Chúng ta biết rằng sứ vụ truyá»n giáo đã dẫn NgÆ°á»i lên Giêrusalem, nÆ¡i mà NgÆ°á»i phải chịu Ä‘au khổ, chịu chết và sống lại để cứu chuá»™c chúng ta. Äức tin của chúng ta dạy rằng nhá» việc chúng ta thông dá»± và o tiệc Thánh Thể, chúng ta được chia sẻ sá»± kỳ diệu của sá»± chết và sá»± sống lại của Con Thiên Chúa.
Chúng ta theo Äức Kitô bởi chúng ta là thà nh phần của thân xác NgÆ°á»i, thân thể mầu nhiệm của NgÆ°á»i là Giáo Há»™i. Chúng ta có thể cảm nghiệm được tâm tình của Thánh Vịnh 27: “Chúa là ánh sáng và là Äấng Cứu Äá»™ tôi, tôi còn sợ chi ai? Chúa là nÆ¡i nÆ°Æ¡ng ẩn của Ä‘á»i sống tôi, tôi còn sợ gì ai?â€
Thánh Vịnh viết tiếp: “Má»™t Ä‘iá»u tôi xin Chúa, má»™t Ä‘á»u tôi kiếm tìm, đó là được cÆ° ngụ trong nhà Chúa suốt Ä‘á»i tôiâ€. Chúng ta phải luôn luôn trung thà nh vá»›i Æ¡n gá»i phép Rá»a của chúng ta, để được ở lại trong nhà Chúa là Giáo Há»™i của NgÆ°á»i và đừng bao giá» nghi hoặc, hoặc bá» rÆ¡i Chúa Giêsu Kitô, Äấng đã kêu gá»i Ä‘Ãch danh tên chúng ta để chúng ta trở nên những ngÆ°á»i tiếp bÆ°á»›c của NgÆ°á»i. [Mục Lục]
25. Trung tÃn vá»›i Chúa và trung tÃn vá»›i con ngÆ°á»i
(TrÃch trong ‘LÆ°Æ¡ng Thá»±c Ngà y Chúa Nháºt’)
Bà i nà y cho thấy Chúa Giêsu khởi sá»± rao giảng Tin Mừng. NgÆ°á»i bắt đầu loan báo Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i. Việc nà y là m nổi rõ ngay từ đầu Ä‘iá»u mà ta có thể gá»i là lòng trung tÃn của Äức Kitô, trung tÃn vá»›i Chúa Cha và trung tÃn vá»›i con ngÆ°á»i. Tháºt váºy, Chúa Giêsu loan báo Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i, chá»› không phải má»™t sứ Ä‘iệp giá»›i hạn vá» má»™t thứ giải phóng trần gian nà o. Là m nhÆ° thế, NgÆ°á»i trung tÃn vá»›i Chúa Cha vá»›i chÃnh mình, vá»›i Thánh Thần. Äà ng khác, NgÆ°á»i Ä‘i khắp Galilêa, nghÄ©a là tìm đến vá»›i con ngÆ°á»i tại nÆ¡i hỠở và nhÆ° há» là , NgÆ°á»i khai thông những khả năng tốt nhất của há» (kể cả khả năng trở nên Tông đồ). Trong Ä‘iểm nà y, NgÆ°á»i đã trung tÃn vá»›i con ngÆ°á»i. Ở đây ta gặp má»™t vấn Ä‘á» lá»›n lao, vấn Ä‘á» nà y đã được đặt ra cho Giáo Há»™i trong suốt lịch sá». Äó là : là m thế nà o cống hiến tất cả sá»± phong phú nhân loại cho Phúc Âm và là m thế nà o sống toà n bá»™ Phúc Âm trong thá»±c tại con ngÆ°á»i? NgÆ°á»i Kitô hữu phải hoà n toà n thuá»™c vá» Äức Kitô, đồng thá»i trá»n vẹn là con ngÆ°á»i, hay nói đúng hÆ¡n, trá»n vẹn con ngÆ°á»i bởi vì trá»n vẹn thuá»™c vá» Äức Kitô. Phải dùng tinh thần Phúc Âm hoà n lại tất cả Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i cho chân lý của nó sá»± trong sáng, sá»± sung mãn của nó. Vì Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i được loan báo cho toà n bá»™ Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i.
Äâu là những con Ä‘Æ°á»ng mà việc loan báo nà y Ä‘i theo?
1) Hãy trở lại, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần. Trở lại Ä‘i đôi vá»›i NÆ°á»›c Chúa Ä‘iá»u đó có nghÄ©a gì? Phải chăng có nghÄ©a rằng Tin Mừng là lá»i loan báo vá» má»™t cuá»™c thay đổi ách thống trị trên con ngÆ°á»i? Tháºt váºy, nếu theo bản chất con ngÆ°á»i được tá»± do chá»n lá»±a ông chủ thống trị mình, thì nó luôn luôn có má»™t ông chủ. Nếu nó không chá»n NÆ°á»›c Chúa, nó tá»± buá»™c mình phải chịu những ách nô lệ (nhÆ° bản năng, lòng Ãch ká»·, - tiá»n tà i, quyá»n lá»±c ma quá»· v, v…). Äức Kitô loan báo cho ta biết chá»n lá»±a những Ä‘iá»u giải phóng ta. NgÆ°á»i gá»i ta chá»n lá»±a Thiên Chúa, tức là sá»± thống trị của Tình Yêu. Äể phục hồi Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i lại tình trạng nguyên vẹn của nó, phải từ bỠách nô lệ của sá»± ác và chá»n lá»±a Chúa là m Äấng thống trị của Tình Yêu. Äể phục hồi Ä‘á»i sống con ngÆ°á»i lại tình trạng nguyên vẹn của nó, phải từ bỠách nô lệ của sá»± ác và chá»n lá»±a Chúa là m Äấng thống trị ta.
2) Chữa là nh má»i bệnh táºt. Äức Kitô dùng quyá»n năng của lòng nhân háºu để há»— trợ lá»i rao giảng của NgÆ°á»i. Những vụ chữa bệnh phần xác, ngoà i giá trị riêng biệt nó có, còn biểu thị sá»± hồi phục con ngÆ°á»i tinh thần, tức là con ngÆ°á»i tá»± gốc rá»… của nó. Hà nh Ä‘á»™ng Äức Kitô nhằm phục hồi trá»n vẹn Ä‘iá»u mà tá»™i lá»—i đã muốn là m hÆ° há»ng, tổn thÆ°Æ¡ng yếu nhược, phá huá»·. Äức Kitô trung tÃn vá»›i con ngÆ°á»i ở chá»— NgÆ°á»i hà nh Ä‘á»™ng để con ngÆ°á»i trở lại tình trạng nguyên vẹn đầu tiên nhÆ° Thiên Chúa đã nghÄ© tưởng, và nhÆ° thế NgÆ°á»i cÅ©ng trung tÃn vá»›i Thân Phụ NgÆ°á»i, Äấng đã muốn cho tất cả má»i ngÆ°á»i khởi đầu từ đó mà trở nên con cái NgÆ°á»i. [Mục Lục]
26. Tiếng gá»i của Chúa
(TrÃch trong ‘Niá»m Vui Chia Sẻ’)
Năm 1950, má»™t há»™i nghị đại diện 17 quốc gia đã bầu Albert Schweitzer là m “ngÆ°á»i hùng của thế ká»·â€. Hai năm sau (1952). Albert Schweitzer được giải thưởng Nobel hoà bình. Schweitzer được toà n thế giá»›i tuyên dÆ°Æ¡ng là má»™t thiên tà i Ä‘a dạng: Ông vừa là má»™t triết gia lừng danh, má»™t nhà thần há»c nổi tiếng, má»™t sá» gia đáng kÃnh, má»™t nhạc công sôlô trong dà n nhạc và còn là má»™t bác sÄ© thừa sai nữa.
NhÆ°ng Ä‘iểm nổi báºt nhất nÆ¡i ông là niá»m tin Kitô giáo sâu sắc. ChÃnh niá»m tin nà y đã khiến ông thà nh “ngÆ°á»i hùng của thế ká»·â€: Năm 21 tuổi, Schweitzer tá»± hứa vá»›i mình là sẽ nghiên cứu nghệ thuáºt và khoa há»c cho đến năm 30 tuổi, rồi sẽ cống hiến cuá»™c Ä‘á»i còn lại cho những ngÆ°á»i thiếu thốn bằng má»™t hình thức phục vụ trá»±c tiếp nà o đó. Và thế rồi, và o sinh nháºt thứ 30 của ông, nhằm ngà y 13/10/1905, ông đến má»™t há»™p thÆ° ở Paris gởi má»™t số thÆ° vá» cho bố mẹ và bè bạn thân thiết nhất, báo cho há» biết ông sắp sá»a ghi tên và o đại há»c để lấy bằng y khoa, sau đó ông sẽ Ä‘i Phi Châu sống nhÆ° má»™t bác sÄ© thừa sai để phục vụ đám dân nghèo.
Những lá thÆ° của ông láºp tức bị phản đối ngay. Bà con và bè bạn ông đồng loạt phản đối dá»± tÃnh mà há» cho là điên rồ của ông. Há» bảo ông là má»™t ngÆ°á»i Ä‘em chôn dấu tà i năng đã được uá»· thác cho ông… Tuy nhiên, Schweitzer vẫn khăng khăng thá»±c hiện những ý định của mình. Năm 38 tuổi, ông trở thà nh má»™t bác sÄ© y khoa thá»±c thụ. Năm 43 tuổi, ông đến Phi Châu mở má»™t bệnh viện cạnh bá» rừng của khu vá»±c gá»i là Phi Châu xÃch đạo. Tại đây, ròng rã suốt hÆ¡n bốn mÆ°Æ¡i năm trá»i, ông đã dùng hết tà i năng và sức lá»±c để đêm ngà y táºn tuỵ săn sóc những ngÆ°á»i dân bản xứ nghèo nà n bệnh táºt, vá»›i tất cả tình yêu thÆ°Æ¡ng và lòng nhân ái. Sau cùng ông đã chết ở đó và o năm 1965, hưởng thá» 90 tuổi.
ThÆ°a anh chị em, Ä‘á»™ng lá»±c nà o đã khiến ông Albert Schweitzer quay lÆ°ng lại vá»›i danh vá»ng và của cải trần gian để dấn thân là m việc cho đám dân cùng khổ nhất trong đám dân nghèo ở Phi Châu nhÆ° thế?
Theo lá»i ông, thì má»™t trong những Ä‘á»™ng cÆ¡ thôi thúc ông là m Ä‘iá»u đó chÃnh là do ông suy gẫm Tin Mừng của Chúa Giêsu. Ông đã lắng nghe tiếng gá»i của Ngà i và quyết tâm đáp lại bằng cách dấn thân phục vụ dân nghèo ở Phi Châu. Ông nói: “Tôi không thể hiểu được tại sao tôi lại được phép sống má»™t cuá»™c Ä‘á»i hạnh phúc nhÆ° thế Ä‘ang khi chung quanh tôi còn biết bao nhiêu ngÆ°á»i Ä‘ang quằn quại trong Ä‘au khổâ€.
Ngà y nay, Chúa Giêsu vẫn tiếp tục lên tiếng kêu gá»i và đòi há»i những ai đã nghe tiếng kêu gá»i của Ngà i phải có má»™t đáp trả dấn thân cụ thể: Hãy sám hối! Hãy sống Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i! Hãy loan báo Tin Mừng cho đồng bà o, cho nhân loại! Có nhiá»u ngÆ°á»i đã nghe được tiếng Chúa gá»i. Má»™t thứ tiếng vang lên từ bên trong, nhẹ nhà ng nhÆ°ng rõ nét, má»i gá»i nhÆ°ng không kém phần thúc bách. Äáp lại tiếng Chúa là bÆ°á»›c và o má»™t khúc quanh của Ä‘á»i mình, và tứ đó Ä‘á»i mình đổi khác.
Chúa Giêsu gá»i tôi nhÆ° xÆ°a Ngà i đã gá»i các môn đệ đầu tiên bên bá» hồ Galilê. Chúa vẫn hay gá»i con ngÆ°á»i má»™t cách bất ngá». Bà i Tin Mừng hôm nay cho thấy Ä‘iá»u đó. Phêrô và Anrê, Giacôbê và Gioan, bốn vị nà y đã từng quen biết Ãt nhiá»u vá»›i Chúa Giêsu, nghe lá»i Ngà i giảng và thấy Ngà i là m phép lạ, nhÆ°ng há» không ngá» là má»™t ngà y nà o đó, Ngà i sẽ gá»i há» là m Tông đồ. Äức Giêsu Ä‘i dá»c theo bá» biển nhÆ° má»™t sá»± tình cá». Ngà i tình cá» thấy bốn anh em Ä‘ang là m việc, kẻ quăng chà i, ngÆ°á»i vá lÆ°á»›i. Tất cả ở trong má»™t bầu khà êm Ä‘á»m và huynh đệ. Äức Giêsu biết việc Ngà i sắp là m. Ngà i gá»i những ngÆ°á»i Cha muốn. Tiếng gá»i của Ngà i vang lên tháºt bất ngá». Tiếng gá»i Ä‘Æ°a đến những chia cắt không thể nói là không Ä‘au Ä‘á»›n. Các môn đệ đầu tiên đã phải từ giã nghá» chà i lÆ°á»›i, nghỠđã nuôi sống gia đình há» và đã giúp há» trưởng thà nh, nghỠđã Ä‘em lại cho há» biết bao ká»· niệm vui buồn. Chấp nháºn bá» nghá» là chấp nháºn bấp bênh. Các ngÆ° phủ nay phải sống trên bá», để Ä‘i theo má»™t ông thợ má»™c cÅ©ng đã bá» nghá»! HÆ¡n nữa, há» còn phải từ giã gia đình và há» hà ng thân thuá»™c. HỠđã coi Chúa Giêsu hÆ¡n cha mẹ, vợ con, nghá» nghiệp, tÆ°Æ¡ng lai. Thái Ä‘á»™ của các môn đệ đầu tiên tháºt đáng phục. Äó là thái Ä‘á»™ lý tưởng của ngÆ°á»i nghe Chúa gá»i, và sẵn sà ng theo Ngà i ngay láºp tức.
Anh chị em thân mến,
Chúa Giêsu vẫn tiếp tục gá»i má»—i ngÆ°á»i chúng ta hôm nay. Không phải má»™t ngÆ°á»i đã chết từ 20 thế ká»· gá»i chúng ta, nhÆ°ng là má»™t Äấng Ä‘ang sống. Ngà i gá»i đúng tên từng ngÆ°á»i trong chúng ta và Ngà i muốn giao cho chúng ta má»™t công tác đặc biết. Chúa Phục Sinh hôm nay vẫn cứ má»i gá»i từng ngÆ°á»i chúng ta cá»™ng tác vá»›i Ngà i trong chÆ°Æ¡ng trình vÄ© đại, đó là chÆ°Æ¡ng trình cứu Ä‘á»™ toà n thế giá»›i. Tôi có nghe tiếng Ngà i không? Tôi có muốn nghe được tiếng của Ngà i không?
Nhiá»u khi chúng ta giả vá» không nghe tiếng Chúa để khá»i phải đáp lại, khá»i phải từ bá» và đoạn tuyệt. Có nhiá»u tạo váºt Ä‘ang quấn lấy Ä‘á»i ta, không dá»… gì gỡ được: Tiá»n bạc, sá»± ổn định, sá»± thoải mái tiện nghi, chút tiếng tăm địa vị, chút thoả mãn nÆ¡i thân xác… Từ bá» là đặt má»i sá»± dÆ°á»›i Chúa, coi Ngà i nhÆ° giá trị cao nhất vượt trên má»i giá trị. Phải có tình yêu lá»›n lao má»›i có thể từ bá» láºp tức những gì chúng ta Ä‘ang ôm ấp. Từ bá» trở thà nh thÆ°á»›c Ä‘o tình yêu của ta đối vá»›i Thiên Chúa. Äá»i ngÆ°á»i Kitô hữu là má»™t cuá»™c lắng nghe không ngừng những tiếng gá»i má»i của Chúa. Chỉ những ai biết yêu má»›i nghe thấy và dám thá»±c hiện ý Chúa tá» lá»™ qua từng ngà y, từng biến cố của Ä‘á»i mình.
Có thể nói, má»™t trong những hoạt Ä‘á»™ng chÃnh của Chúa Phục Sinh là cất tiếng gá»i con ngÆ°á»i. Ngà i không ngừng má»i gá»i vá»›i má»™t sá»± kiên nhẫn lạ lùng. Ngà i gá»i con ngÆ°á»i dÆ°á»›i trăm ngà n hình thức. Không phải chỉ là gá»i ai đó Ä‘i tu, nhÆ°ng Ngà i còn gá»i cả giáo dân theo Ngà i, theo Ngà i bằng cách ở lại gia đình và môi trÆ°á»ng xã há»™i để là m chứng cho Ngà i, nhÆ° má»™t Albert Schweitzer, má»™t Kitô hữu, má»™t triết gia, má»™t nhà thần há»c, má»™t sá» gia, má»™t nhạc công sôlô và là má»™t bác sÄ© thừa sai. Chúa Giêsu vẫn cứ gá»i và lay Ä‘á»™ng trái tim má»i ngÆ°á»i, kể cả những kẻ chÆ°a biết Ngà i. Äá»i chúng ta là má»™t chuá»—i những tiếng gá»i của Chúa. Tiếng gá»i nà o cÅ©ng má»›i mẻ và cụ thể. Nếu chúng ta đáp lại, Ngà i sẽ Ä‘Æ°a chúng ta Ä‘i xa hÆ¡n trong tình bạn, qua những tiếng gá»i má»›i.
Các môn đệ đã đáp lại tiếng gá»i của Chúa, không phải bằng lá»i nói, nhÆ°ng bằng hà nh vi từ bá» thá»±c sá»±. Chúa không má»i gá»i má»i ngÆ°á»i từ bá» gia đình để sống Ä‘á»i thánh hiến, nhÆ°ng Chúa lại má»i gá»i tất cả chúng ta bá» tÃnh Ãch ká»· và cứng cá»i của mình để sống yêu thÆ°Æ¡ng tha nhân. Bá» cái gì ngoà i mình, không phải là điá»u quá khó. NhÆ°ng bá» chÃnh bản thân mình vá»›i những dá»± tÃnh, Æ°á»›c mÆ¡, Ä‘iá»u đó khó hÆ¡n nhiá»u.
ThÆ°a anh chị em, nghe tiếng Chúa, đáp lại bằng cách từ bá» và đi theo, đó là chu trình mà ngÆ°á»i tÃn hữu phải sống nhiá»u lần trong ngà y, trong Ä‘á»i: “Hãy theo Thầyâ€. Chúa cứ nói vá»›i tôi câu đó hoà i trong suốt Ä‘á»i tôi, và tôi hiểu rằng theo Chúa là được triển nở trong tá»± do yêu mến. [Mục Lục]
27. Ãnh sáng muôn dân
Thiên Chúa là Ãnh Sáng. Äúng thế, sách Sáng Thế Ký kể lại rằng: ngà y thứ tÆ°, Thiên Chúa dá»±ng nên các tinh tú trên bầu trá»i. Ngà i xếp đặt chúng để chiếu tá»a ánh sáng cho địa cầu và phân chia ngà y đêm. Và nhÆ° váºy, ngay từ đầu Thiên Chúa đã dá»±ng nên ánh sáng.
Trong Cá»±u Æ°á»›c, ánh sáng vốn thÆ°á»ng được dùng để nói lên vinh quang của Thiên Chúa.
Thá»±c váºy, Thiên Chúa đã hiện ra vá»›i ông Maisen trong bụi gai bốc cháy:
- Bấy giỠông Maisen nhìn thấy bụi cây cháy bừng, nhưng không bị thiêu rụi. Ông tự bảo: mình phải lại xem cảnh tự kỳ lạ nà y mới được, vì sao bụi cây lại không cháy rụi?
Thiên Chúa cÅ©ng đã hiện diện giữa dân Ngà i qua áng mây và cá»™t lá»a. Sách Xuất Hà nh ghi lại:
- Khi ra khá»i Ai Cáºp, Äức Chúa Ä‘i đằng trÆ°á»›c há», ban ngà y thì ở trong cá»™t mây để hÆ°á»›ng dẫn, ban đêm thì ở trong cá»™t lá»a để soi sáng, nên há» có thể Ä‘i cả ban ngà y lẫn ban đêm. Ban ngà y cá»™t mây Ä‘i trÆ°á»›c dân không rá»i, ban đêm cá»™t lá»a cÅ©ng váºy.
Ngà y Thiên Chúa ký kết vá»›i dân Do thái giao Æ°á»›c tại Sinai, lúc bấy giá» ngá»n núi rá»±c sáng nhÆ° bốc cháy. Sách Xuất Hà nh ghi lại:
- Bấy giá» mây bao phủ núi…Vinh quang Äức Chúa xuất hiện trên đỉnh núi trông giống nhÆ° ngá»n lá»a thiêu, trÆ°á»›c mắt con cái Israel.
Thế nhÆ°ng, Thiên Chúa không phải chỉ là ánh sáng tá»± nhiên bên ngoà i, con mắt chúng ta có thể trông thấy, mà hÆ¡n thế nữa, Ngà i còn là ánh sáng siêu nhiên bên trong để soi dẫn bÆ°á»›c Ä‘Æ°á»ng chúng ta Ä‘i và ban cho chúng ta sá»± sống.
Thá»±c váºy, Thiên Chúa đã dùng luáºt pháp và lá»i các tiên tri để hÆ°á»›ng dẫn Ä‘Æ°á»ng Ä‘i nÆ°á»›c bÆ°á»›c cho con ngÆ°á»i. Ngà i chÃnh là đèn soi lối cho há». Ngà i là ánh sáng và là ơn cứu Ä‘á»™ của há».
Khi mở mắt chà o Ä‘á»i, chúng ta nhìn thấy ánh sáng và chúng ta chÃnh thức bÆ°á»›c và o cuá»™c sống. CÅ©ng váºy, nếu bÆ°á»›c Ä‘i trong ánh sáng của Chúa, nếu bÆ°á»›c Ä‘i dÆ°á»›i sá»± soi dẫn của Ngà i, chắc chắn chúng ta sẽ được và o cõi sống vá»›i vinh quang bất diệt.
Äối vá»›i chúng ta ngà y hôm nay, Äức Kitô chÃnh là nguồn sáng duy nhất.
Thá»±c váºy, trong đêm Giáng Sinh, ánh sáng của Chúa đã bao phủ khi sứ thần loan báo tin vui. Thánh Luca ghi nháºn:
- Kìa sứ thần Chúa đứng bên há» và vinhquang của Chúa chiếu tá»a chung quanh, khiến há» kinh khiếp hãi hùng.
Tiếp đến, ánh sáng của ngôi sao lạ cũng đã chiếu soi để dẫn đưa ba nhà đạo sĩ phương đông đến tìm gặp và thỠlạy Hà i Nhi Giêsu nơi máng cỠBêlem.
Khi Chúa biến hình trên đỉnh Tabôrê, khuôn mặt Ngà i sáng ngá»i và y phục Ngà i trở nên trắng tinh nhÆ° tuyết. Äây phải chăng chÃnh là má»™t hình ảnh báo trÆ°á»›c vinh quang phục sinh của Ngà i, bởi vì Ngà i chÃnh là ánh sáng thế gian.
Sau cùng, Ngà i đã dùng luồng ánh sáng chói lòa để quáºt ngã thánh Phaolô trên con Ä‘Æ°á»ng Äamas, biến thánh nhân từ má»™t kẻ thù địch trở thà nh má»™t tông đồ nhiệt thà nh Ä‘em Tin mừng đến cho muôn dân.
Thế nhÆ°ng, Ä‘iá»u quan trá»ng hÆ¡n nữa Äức Kitô chÃnh là ánh sáng chiếu soi tâm hồn, dẫn bÆ°á»›c chúng ta trên con Ä‘Æ°á»ng tìm gặp Chúa.
Thá»±c váºy, ngà y hôm nay khi Ngà i bắt đầu cuá»™c sống công khai, thánh Matthêu đã áp dụng lá»i tiên tri Isaia sau đây cho Ngà i:
- Äoà n dân ngồi trong cảnh tối tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng, những kẻ Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i.
ChÃnh Ngà i cÅ©ng đã xác nháºn:
- Ta là ánh sáng thế gian, ai tin Ta sẽ không đi trong tối tăm.
Ãnh sáng ấy sẽ dẫn chúng ta tá»›i vùng đất của sá»± sống vÄ©nh cá»u, nếu chúng ta biết bÆ°á»›c theo sá»± soi dẫn của Ngà i, có nghÄ©a là nếu chúng ta biết tuân giữ những Ä‘iá»u Ngà i truyá»n dạy.
Hẳn chúng ta không thể nà o quên được má»™t hình ảnh sống Ä‘á»™ng và o đêm thánh vá»ng Phục sinh, khi cây nến cháy được rÆ°á»›c và tiến lên từ cuối nhà thá» trong bóng tối dà y đặc, vị linh mục đã xÆ°á»›ng:
- Ãnh sáng Chúa Kitô.
Phải, ánh sáng Chúa Kitô đã chiếu dá»i và o tâm hồn má»—i ngÆ°á»i, thế nhÆ°ng chúng ta có tiếp nháºn ánh sáng ấy hay chúng ta lại Æ°a thÃch sá»± tối tăm? Giống nhÆ° ngÆ°á»i Ä‘au mắt ghét bỠánh sáng, tháºm chà có kẻ còn ra sức dáºp tắt ánh sáng ấy.
Cuá»™c Ä‘á»i chúng ta là má»™t tấm bi kịch, má»™t cuá»™c chiến đấu giữa ánh sáng và bóng tối. Chúng ta phải có thái Ä‘á»™ chá»n lá»±a dứt khoát và quyết liệt:
- Chá»n ánh sáng hay bóng tối? Cố gắng trở nên con cái Thiên Chúa hay con cái thế gian?
Má»—i ngÆ°á»i phải thà nh thá»±c trả lá»i vá»›i Chúa và chÃnh câu trả lá»i ấy sẽ ảnh hưởng tá»›i tÆ°Æ¡ng lai và ấn định số pháºn Ä‘á»i Ä‘á»i của chúng ta. [Mục Lục]
28. Ãnh sáng
Dân ngồi trong tăm tối đã nhìn thấy ánh sáng huy hoà ng.
Nhìn và o lịch sá», chúng ta thấy ngà y xÆ°a có những nhân váºt khôn ngoan và thông thái, tuy đã chết từ lâu, nhÆ°ng vẫn còn được ngÆ°á»i Ä‘á»i nhắc đến, chẳng hạn nhÆ° Aristote, Platon, César…Äồng thá»i, có những dân tá»™c đã trải qua những thá»i đại hoà ng kim của mình, chẳng hạn ngÆ°á»i Hy Lạp nổi tiếng vá» văn hóa, ngÆ°á»i La Mã nổi tiếng vá» binh Ä‘á»™i…
Còn hôm nay, chúng ta cÅ©ng có những nhà bác há»c vá»›i những phát mình là m đảo lá»™n cách thức suy nghÄ© và hà nh Ä‘á»™ng thÆ°á»ng tình, chẳng hạn nhÆ° máy hÆ¡i nÆ°á»›c, máy vô tuyến, Ä‘iện lá»±c, nguyên tá»â€¦Äồng thá»i cÅ©ng có những quốc gia già u mạnh nắm giữ vai trò của má»™t siêu cÆ°á»ng nhÆ° Hoa Kỳ, Nga…
Thế nhÆ°ng, tất cả má»›i chỉ nổi tiếng, má»›i chỉ giá»i giang vá» những sá»± việc trÆ°á»›c mắt và ở Ä‘á»i nà y. Còn nhụ sá»± việc thiêng liêng vá» Ä‘á»i sau, vá» linh hồn, vá» Thiên Chúa, thì há» lại hoà n toà n chẳng biết gì và không há» nói tá»›i. Không nói tá»›i, bởi vì có biết đâu mà nói.
Chevreul, má»™t khoa há»c gia, đã phát biểu:
- Các bạn khoa há»c của tôi tháºt tà i giá»i trong những lãnh vá»±c chuyên môn, thế nhÆ°ng trong lãnh vá»±c tôn giáo, há» không hÆ¡n gì những em nhá» má»›i được xÆ°ng tá»™i rÆ°á»›c lá»… lần đầu. Miệt mà i và o công việc nghiên cứu trong những lãnh vá»±c chuyên môn ấy, há» không cho tôn giáo là quan trá»ng, nên không chịu tìm hiểu cÅ©ng nhÆ° không chịu sống theo những tiêu chuẩn của tôn giáo.
Äúng thế, lãnh vá»±c của khoa há»c là lãnh vá»±c của thá»±c nghiệm. Khoa há»c khởi Ä‘i từ những hiện tượng, những sá»± việc cụ thể, để rồi dẫn tá»›i những định luáºt và áp dụng những định luáºt ấy và o Ä‘á»i sống thá»±c tế.
Còn quốc gia thì báºn rá»™n vá»›i vấn Ä‘á» chÃnh trị, quân sá»±, ngoại giao và kinh tế, chỉ có tôn giáo má»›i lo đến linh hồn, đến Ä‘á»i sau, đến Thiên Chúa và đem lại lá»i giải đáp cho những vần đỠđã từng là m chúng ta băn khoăn và thắt mắc.
May áo, chúng ta phải đến vá»›i thợ may. Äóng già y, chúng ta phải đến vá»›i thợ già y. Bắt Ä‘iện, chúng ta phải đến vá»›i thợ Ä‘iện. Vá» những sá»± Ä‘á»i nà y, chúng ta phải đến vá»›i những chÃnh trị gia, những vị tÆ°á»›ng lãnh, những nhà kinh tế…Còn vá» những sá»± Ä‘á»i sau, chúng ta phải đến vá»›i tôn giáo. Là m khác Ä‘i là đến vá»›i những nÆ¡i không có thẩm quyá»n, hoặc không đủ khả năng. Là m khác Ä‘i là đến lầm địa chỉ.
Má»™t số vấn Ä‘á» then chốt đã từng là m cho chúng ta băn khoăn và thắt mắc, chẳng hạn: Tôi bởi đâu mà đến? Tôi sống ở trên Ä‘á»i để là m gì? Và chết rồi tôi sẽ ra là m sao? Kẻ bất lÆ°Æ¡ng và ngÆ°á»i là nh thánh có gì khác nhau ở bên kia cái chết?
Äứng trÆ°á»›c những vấn Ä‘á» nà y, chỉ có tôn giáo và nhất là Kitô giáo má»›i Ä‘Æ°a ra được những lá»i giải đáp thá»a đáng. Bởi đó, thánh Tôma tiến sÄ© đã có lý khi nói:
- Má»™t bà lão thuá»™c giáo lý có khi còn am hiểu hÆ¡n những nhà bác há»c tà i giá»i.
Äạo là đưá»ng, là ánh sáng. Không có đạo và nhất là không sống đạo, thì dù có thông thái và khôn ngoan tá»›i đâu chăng nữa cÅ©ng vẫn là những kẻ đáng thÆ°Æ¡ng còn ngồi trong tăm tối.
Tuy nhiên, có Ä‘iá»u tháºt bẽ bà ng và cay đắng, đó là ánh sáng đã chiếu trong u tối, nhÆ°ng u tối lại không tiếp nháºn ánh sáng. Sở dÄ© nhÆ° váºy vì há» không muốn bÆ°á»›c Ä‘i trong ánh sáng. Há» giống nhÆ° những ngÆ°á»i Ä‘au mắt, luôn ghét bỠánh sáng.
Vì thế, khôn ngoan vá» những sá»± việc ở Ä‘á»i nà y mà thôi chÆ°a hẳn đã là khôn ngoan thá»±c sá»±, trái lại nhiá»u khi còn dại Ä‘á»™t và kém sáng suốt, bởi vì nhÆ° lá»i Chúa đã xác quyết:
- Äược lá»i lãi cả thế gian mà mất linh hồn thì có Ãch lợi chi.
Hãy đón nháºn ánh sáng của Chúa, có nghÄ©a là hãy lắng nghe và thá»±c thi những Ä‘iá»u Chúa truyá»n dạy, bởi vì lá»i Chúa chÃnh là đèn soi Ä‘Æ°á»ng dẫn lối cho chúng ta Ä‘i. [Mục Lục]
29. Ngư phủ
Hôm nay Chúa Giêsu gá»i bốn tông đồ đầu tiên trong số 12 vị: Simon Phêrô, Andrê, Giacôbê và Gioan. Äây chÃnh là bÆ°á»›c khởi sá»± thà nh láºp Giáo Há»™i vá»›i sứ mạng phúc âm hóa. Má»™t khởi Ä‘iểm cho sá»± thà nh láºp mầu nhiệm VÆ°Æ¡ng Quốc Thiên Chúa nhÆ° Tông Huấn Evangelii Nuntiandi của Äức Giáo Hoà ng Phaolô VI gá»i cho thế giá»›i ngà y nay: “Giáo Há»™i có má»™t nháºn thức sâu xa vá» lá»i của Äấng Cứu Chuá»™c “Ta phải công bố Tin Mừng vá» VÆ°Æ¡ng Quốc của Thiên Chúaâ€.
Năm 1998, tại há»™i nghị có tên là “Thi Hà nh Công Lý†(Doing Justice), má»™t trong những thuyết trình viên đã dùng bức tượng “Kẻ Nô Lệ Dở Dang†(Unfinished Slave) hay “NgÆ°á»i Tù Tỉnh Thức†(Awakening Prisoner) của nhà nghệ sÄ© vÄ© đại Michelangelo để minh há»a cho bà i nói chuyện của mình. Bức tượng miêu tả má»™t con ngÆ°á»i Ä‘ang phấn đấu để được tá»± do thoát ra khá»i những giá»›i hạn của má»™t tảng đá cuá»™i lá»›n mầu xám. Hình ảnh của con ngÆ°á»i được biểu lá»™ dần dần, qua những nhát búa đục đẽo đầy ân huệ của ngÆ°á»i nghệ sÄ©. Nó bùng phá ra khá»i khối đá lao tù để Ä‘i và o sá»± tá»± do bằng việc trở nên là m con ngÆ°á»i hoà n toà n… Bình phẩm vá» kiệt phẩm nà y, thuyết trình viên đã nói:
“Hình ảnh của ngÆ°á»i nô lệ Ä‘ang được giải thoát nà y xác định vị trà của chúng ta trong vai trò căn bản của Giáo Há»™i hôm nay: sứ mạng phúc âm hóa của Giáo Há»™i… Từ ngữ “phúc âm hóa†được rút ra từ tên gá»i được ban cho má»™t ngÆ°á»i nô lệ trong nÆ°á»›c Hy Lạp cổ xÆ°a. NgÆ°á»i nô lệ được giao trá»ng trách mang tin mừng chiến thắng vá» cho dân chúng Ä‘ang chá» mong ở nhà khi chiến tráºn xảy ra. Äể đáp lại công lao loan báo tin mừng chiến thắng nà y của ngÆ°á»i nô lệ, dân chúng ban thưởng cho ngÆ°á»i nô lệ ân huệ được tá»± doâ€.
NgÆ°á»i nô lệ thá»i Hy Lạp ngà y xÆ°a đã diá»…n tả cho chúng ta thấy rằng sá»± tá»± do không phải chỉ hệ tại má»™t lá»i công bố, nhÆ°ng là má»™t sá»± biến đổi ở chÃnh bản thân con ngÆ°á»i. Bản thân ngÆ°á»i nô lệ được giải thoát khá»i sá»± lệ thuá»™c, được tá»± do chÃnh là Tin Mừng.
Ngay từ ban đầu, các tông đồ đã không Ä‘i theo Chúa vá»›i cùng má»™t mục Ä‘Ãch nhÆ° Chúa muốn. Há» theo Chúa Giêsu vá»›i những tÆ° tưởng, Æ°á»›c mÆ¡, và dá»± định riêng tÆ° của má»—i ngÆ°á»i. NgÆ°á»i muốn bá» Giêrusalem để lên Rôma bằng má»i cách. NgÆ°á»i khác muốn nhìn thấy vÆ°Æ¡ng quốc Israel được tái tạo theo nhÆ° dòng tá»™c của nhà Äavid. Kẻ muốn ngồi bên hữu Chúa Giêsu trong nÆ°á»›c Giêrusalem má»›i… NhÆ°ng Ngà i đã giúp há» vượt thoát ra khá»i những ý định riêng tÆ° đó mà mang lấy sứ mạng là m “ngÆ° phủ bắt ngÆ°á»iâ€, Ä‘i rao truyá»n Tin Mừng cứu Ä‘á»™ của Äức Giêsu Kitô.
Các tông đồ đã trung thà nh vá»›i sứ mạng của mình. Sách Công vụ Tông đồ đã nói vá»›i chúng ta tất cả những Ä‘iá»u hỠđã là m: “Há» chuyên cần nghe các tông đồ giảng dạy, hiệp thông vá»›i nhau, tham dá»± lá»… bẻ bánh, và cầu nguyện… Tất cả các tÃn hữu hợp nhất vá»›i nhau, và để má»i sá»± là m của chung… HỠđồng tâm nhất trÃ…â€
“Giáo Há»™i đã gắn bó vá»›i chÆ°Æ¡ng trình phúc âm hóa từ trong bản chất thâm sâuâ€. Giáo Há»™i chỉ có má»™t chÆ°Æ¡ng trình, má»™t sứ mạng, và má»™t mục Ä‘Ãch duy nhất: “Trong Chúa Giêsu Kitô, con của Thiên Chúa là m ngÆ°á»i, đã chết, và sống lại từ cõi chết: sá»± cứu rá»—i được trao ban cho má»i ngÆ°á»i, nhÆ° là má»™t ân sủng và lòng từ bi của Thiên Chúaâ€. Và ngà y nay, má»—i ngÆ°á»i Kitô hữu, chúng ta cÅ©ng được má»i gá»i đến để tiếp tục bÆ°á»›c theo con Ä‘Æ°á»ng của Chúa Giêsu đã Ä‘i qua và đã dạy chúng ta. [Mục Lục]
30. Sống đức tin
Vị linh mục tuyên úy há»i ngÆ°á»i thủy thủ trẻ tuổi: “Ai đã dẫn Ä‘Æ°a bạn tá»›i Chúa Giêsu Kitô?†Anh ta chần chừ suy nghÄ©, vì nghÄ© rằng phải sá» dụng tên tuổi của những nhà giảng thuyết trứ danh, bèn há»i lại vị tuyên úy: “ThÆ°a cha, chắc không cần phải là ngÆ°á»i giảng thuyết chứ?†Rồi anh nói tiếp: “Äó là sá»± thá»±c hà nh của mẹ conâ€. Hầu hết chúng ta đã đón nháºn đức tin từ cha mẹ. Khi lá»›n lên không bao giá» thắc mắc rằng chúng ta đã không phải là Kitô hữu. Chúng ta giữ đức tin trong khi được dạy cách là m dấu, Ä‘á»c kinh Lạy Cha, Ä‘i nhà thá» dá»± lễ… há»c cách thức chà o há»i, lá»… phép bởi cha mẹ, thầy cô nÆ¡i trÆ°á»ng há»c. Do đấy, tất cả má»i ngÆ°á»i trong gia đình, cá»™ng Ä‘oà n hay xã há»™i Ä‘á»u được má»i gá»i đóng góp và o sứ mạng “ngÆ° phủ bắt ngÆ°á»iâ€. Bạn có tin được không, ngay cả con chó cÅ©ng có thể dẫn Ä‘Æ°a má»™t ngÆ°á»i vá» vá»›i Äức Kitô.
Má»™t ông lão không bao giỠđể ý gì tá»›i Thiên Chúa, hay Ä‘á»i sống tinh thần, nhÆ°ng vợ ông lại là má»™t Kitô hữu rất đạo đức. Bà đã cầu nguyện cho chồng nhiá»u năm, nhÆ°ng dÆ°á»ng nhÆ° lá»i cầu xin của bà chÆ°a được đáp trả vì ông không bao giá» chịu đến nhà thá» chung vá»›i bà . NgÆ°á»i Ä‘Ã n bà đạo hạnh đáng thÆ°Æ¡ng nà y Ä‘i lá»… hằng tuần vá»›i má»™t con chó già . Nó Ä‘i theo bà và o nhà thá», rồi phủ phục nằm im dÆ°á»›i gầm ghế ngồi. Khi ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà chết, con chó có vẻ buồn bã lắm. Má»™t và i lần, lão già chú ý thấy con chó rá»i nhà và o má»™t giá» nhất định, rồi trở vỠđúng giá». Má»™t buổi sáng Chúa nháºt, ông lão Ä‘i theo con chó xem nó đã Ä‘i đến đâu. Con chó dÆ°á»ng nhÆ° có vẻ hứng khởi và vui vẻ khi có ngÆ°á»i cùng Ä‘i vá»›i nó dá»c theo lối bá»™ hà nh cho đến cá»a nhà thá». Ông lão ngừng lại khi thấy nó nhanh nhẹn nhẩy lên những báºc thá»m rồi đứng chỠông ở cá»a nhà thá». Sau khi đứng lại nghỉ ngÆ¡i giây lát, chÆ°a quyết định phải là m gì, ông lão tá»± nhủ: “Và o nhà thá» theo con chó cÅ©ng được. Äâu có hại gì!†Ông đã và o nhà thá», Ä‘i theo con chó đến ngay chá»— vợ ông vẫn thÆ°á»ng ngồi. Nhá»› đến vợ, ông ngồi xuống và lắng nghe. Chúa nháºt kế tiếp, ông lão lại Ä‘i đến nhà thá» vá»›i con chó trung thà nh của ông. Dần dần, ngÆ°á»i ta đã thấy ông ở trong nhà thá» ngay chá»— vợ ông vẫn thÆ°á»ng ngồi vá»›i con chó nằm thinh lặng dÆ°á»›i gầm ghế. Sau cùng ông đã tham gia cá»™ng Ä‘oà n và cho phép Tin Mừng thấm nháºp và o cuá»™c Ä‘á»i ông.
Phúc âm hóa là công trình biến đổi con ngÆ°á»i trở nên giống hình ảnh của Chúa Kitô. Äó là công việc giải thoát con ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i. Sách Giáo lý Công giáo số 900 má»i gá»i chúng ta trong vai trò “ngÆ° phủ bắt ngÆ°á»i†nà y nhÆ° sau: “CÅ©ng nhÆ° tất cả các tÃn hữu Ä‘á»u được Thiên Chúa ủy nhiệm cho việc tông đồ, vì đã lãnh nháºn phép rá»a tá»™i và phép thêm sức, các giáo dân có nghÄ©a vụ và có quyá»n lợi là m việc, từng cá nhân hoặc từng nhóm lại thà nh các hiệp há»™i, để sứ Ä‘iệp cứu Ä‘á»™ của Thiên Chúa được má»i ngÆ°á»i trên trái đất biết tá»›i và đón nháºnâ€. [Mục Lục]
31. Sám hối
Có má»™t vị ẩn sÄ© ná», sau bao nhiêu năm tu luyện bá»—ng thấy hÆ°Æ¡ng thÆ¡m sá»± thánh thiện của mình bay tá»a khắp nÆ¡i, nhiá»u ngÆ°á»i tiến đến vấn ký cÅ©ng nhÆ° để xin ông cầu nguyện cho. Từ đó vị ẩn sÄ© thÆ°á»ng hãnh diện vá» tiếng tăm của mình. Má»™t buổi sáng ná», ông đến thăm má»™t ngôi nhà thá» nằm bên cạnh má»™t dòng sông. Äi dá»c theo bá» sông, ông thấy có má»™t ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông Ä‘ang ngồi khóc lóc thảm thiết. Äến gần, vị ẩn sÄ© má»›i nháºn ra đó là ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông mà khi nghe nhắc đến tên tất cả má»i ngÆ°á»i dân trong vùng Ä‘á»u phải run sợ, vì hắn là má»™t tên cÆ°á»›p giết ngÆ°á»i không gá»›m tay.
Vị ẩn sÄ© định là m ngÆ¡ bá» Ä‘i, nhÆ°ng ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông tiến đến quì gối xuống trÆ°á»›c mặt ông và xÆ°ng tá»™i. Nghe xong má»™t danh mục những tá»™i mà cả Ä‘á»i ông không dám nghÄ© tá»›i, và khi so sánh vá»›i cuá»™c sống hoà n toà n trong sạch của mình, vị ẩn sÄ© tá»± nhiên nổi giáºn. Ông nghÄ© đến cÆ¡n giáºn thánh của Chúa Giêsu khi và o Äá»n thá» Giêrusalem, thế là thay vì Ä‘Æ°a tay ban phép giải tá»™i, vị ẩn sÄ© lại to tiếng quát bảo ngÆ°á»i Ä‘Ã n ông nhÆ° sau: “Má»™t tên đầu trá»™m Ä‘uôi cÆ°á»›p nhÆ° ngÆ°Æ¡i mà hy vá»ng được Chúa tha thứ sao? Ta nói tháºt cho ngÆ°Æ¡i: cây gáºy ta Ä‘ang cầm trên tay đây trở thà nh bông còn dá»… hÆ¡n là việc Chúa tha thứ cho ngÆ°Æ¡iâ€.
Nói xong những lá»i đó, vị ẩn sÄ© bá» mặc cho tá»™i nhân chìm đắm trong thất vá»ng và ông tiếp tục cất bÆ°á»›c. Thế nhÆ°ng ông chÆ°a kịp Ä‘i được mÆ°á»i bÆ°á»›c thì cây gáºy của ông Ä‘ang cầm trong tay bá»—ng bị cắm sâu xuống đất. Ông dùng tất cả sức lá»±c của mình để kéo nó lên khá»i Ä‘at nhÆ°ng cây gáºy vẫn không nhúc nhÃch. Và lạ lùng thay, từ thân cây gáºy, lá, cà nh và hoa trái từ từ má»c lên. Rồi nhà ẩn sÄ© lại nghe có tiếng phán bảo: “Sá»± tha thứ của Chúa dà nh cho má»™t tá»™i nhân sám hối còn dá»… hÆ¡n má»™t cây gáºy trổ bông. Má»™t ngÆ°á»i có tá»™i biết ăn năn trở lại được tha thứ còn dá»… dà ng hÆ¡n là má»™t kẻ kiêu hãnhâ€.
Quả thá»±c, trá»ng tâm của bà i Tin mừng hôm nay chÃnh là lá»i kêu gá»i sám hối của Chúa Giêsu: “Hãy sám hối vì NÆ°á»›c Trá»i đã gần đếnâ€. Äó cÅ©ng là mệnh lệnh đầu tiên của Chúa Giêsu khi Ngà i bắt đầu sứ vụ công khai rao giảng Tin Mừng. Æ n cứu Ä‘á»™ mà Chúa Giêsu loan báo và thá»±c hiện chÃnh là việc giải phóng con ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i. Tất cả những bệnh hoạn, táºt nguyá»n mà Chúa Giêsu thuyên chữa khi bắt đầu sứ vụ công khai là má»™t dấu hiệu của tá»™i lá»—i. Cứu chữa con ngÆ°á»i khá»i những táºt bệnh trong thân xác, Chúa Giêsu muốn cho con ngÆ°á»i thấy Ngà i đến để giải thoát con ngÆ°á»i khá»i tá»™i lá»—i và tất cả những hệ lụy của nó. NhÆ°ng tất cả những phép lạ mà Chúa Giêsu thá»±c hiện không phải là những ảo thuáºt, bùa chú mà là sá»± gặp gỡ giữa con ngÆ°á»i vá»›i quyá»n năng Thiên Chúa, là má»™t sá»± thi thố tình yêu không giá»›i hạn của Ngà i.
Do đó, con ngÆ°á»i chỉ có thể chứng kiến được phép lạ khi tuyên xÆ°ng quyá»n năng của Chúa Giêsu: “ChÃnh lòng tin của con đã chữa conâ€. Chúa Giêsu đã không ngừng láºp Ä‘i láºp lại câu đó má»—i lần thuyên chữa má»™t bệnh nhân. Lòng tin của con ngÆ°á»i được thể hiện qua việc con ngÆ°á»i tuyên xÆ°ng niá»m tin của mình nÆ¡i quyá»n năng của Chúa Kitô.
Thiên Chúa má»i gá»i chứ không áp đặt. Ngà i luôn chỠđợi sá»± Æ°ng thuáºn của con ngÆ°á»i. Do đó, bÆ°á»›c đầu tiên mà Thiên Chúa đòi há»i nÆ¡i con ngÆ°á»i chÃnh là sám hối, nghÄ©a là nhìn nháºn thân pháºn tá»™i lá»—i yếu hèn của mình, và đó cÅ©ng là thái Ä‘á»™ cÆ¡ bản và thÆ°á»ng hằng trong cuá»™c sống con ngÆ°á»i. Bao lâu con ngÆ°á»i còn nháºn ra thân pháºn yếu hèn của mình thì bấy lâu con ngÆ°á»i còn nháºn ra sá»± cần thiết của Æ¡n cứu rá»—i mà Äức Kitô đã tặng ban. Trái lại, nếu con ngÆ°á»i phủ nháºn thân pháºn tá»™i lá»—i của mình thì con ngÆ°á»i cÅ©ng sẽ khÆ°á»›c từ Æ¡n cứu rá»—i của Thiên Chúa.
Sám hối không chỉ là má»™t tiếng khóc của thất vá»ng, mà phải là má»™t sức báºt má»›i giúp cho con ngÆ°á»i vÆ°Æ¡n lên: “Hãy sám hối vì nÆ°á»›c trá»i đã gần đếnâ€. NÆ°á»›c trá»i chÃnh là động lá»±c của lòng sám hối. Lòng sám hối Ä‘Ãch thá»±c là phải quyết tâm hÆ°á»›ng vá» thá»±c tại của nÆ°á»›c trá»i và những thá»±c tại đó chÃnh là hòa bình, bác ái, yêu thÆ°Æ¡ng, quảng đại, cảm thông, tha thứ. Thể hiện lòng sám hối chÃnh là thá»±c thi những giá trị ấy. Hãy sám hối vì nÆ°á»›c trá»i đã gần đến, hay đúng hÆ¡n hãy sám hối để cho nÆ°á»›c trá»i được đến giữa má»i ngÆ°á»i. [Mục Lục]
32. Sám hối
Khi nghe tin Gioan tẩy giả bị bắt, Chúa Giêsu biết cuá»™c Ä‘á»i công khai của Ngà i bắt đầu ý định cứu rá»—i của Chúa Cha muốn thá»±c hiện qua Ngà i. Ngà i rá»i bá» Nagiarét, nÆ¡i Ngà i sinh ra và lá»›n lên từ thá»i thÆ¡ ấu, đến miá»n duyên hải thà nh Caphácnaum, thuá»™c địa hạt DÆ¡vulun và Náptali; và Ngà i khởi sá»± rao giảng rằng: “Anh em hãy ăn năn sám hối, vì nÆ°á»›c trá»i đã đến gầnâ€.
“Hãy ăn năn sám hốiâ€, lá»i kêu má»i của Chúa Giêsu nhắc lại lá»i má»i gá»i sám hối của Gioan Tẩy giả. Thiên Chúa đã nháºp thể là m ngÆ°á»i và đã Ä‘Ãch thân rảo qua các nẻo Ä‘Æ°á»ng để rao giảng Tin Mừng. Là ánh sáng, Chúa không thể giấu mình được, Ngà i cần chia sẻ chÃnh mình. Ngà i đã đến không nhÆ° má»™t ánh lá»a leo lét, nhÆ°ng nhÆ° ánh sáng huy hoà ng để soi lối cho những ai Ä‘ang ngồi trong bóng tối tá» thần tìm vá» Æ¡n cứu Ä‘á»™.
NhÆ°ng để nháºn ra ánh sáng đó, cần phải có lòng Æ°á»›c muốn. Ãnh sáng cÅ©ng vô Ãch cho những ai không muốn thấy, bởi vì đối vá»›i ngÆ°á»i mù, ngay cả mặt trá»i chÃnh ngá» cÅ©ng chẳng khác gì đêm tối. Ãnh sáng chỉ thuáºn lợi cho những ai muốn và có thể sá» dụng nó. Thiên Chúa tôn trá»ng tá»± do của con ngÆ°á»i. Ngà i đến để giải thoát con ngÆ°á»i khá»i đêm tối tá»™i lá»—i, nhÆ°ng con ngÆ°á»i chỉ vui hưởng Æ¡n cứu Ä‘á»™ khi sẵn lòng đón nháºn ánh sáng là Chúa Kitô. Æ n phúc nhÆ°ng không vẫn có đó, nhÆ°ng hiệu nghiệm hay không là tùy từng ngÆ°á»i. Äiển hình là phản ứng của dân chúng thá»i đó: trong khi những ngÆ°á»i bình dân tin và o Tin mừng được là nh bệnh thể xác và tinh thần, thì cÅ©ng có ngÆ°á»i nhÆ° nhóm biệt phái, thay vì đón nháºn Æ¡n phúc, há» lại tìm cách bắt bá»› Chúa.
Nguyện cho lá»i Chúa hôm nay hoán cải tâm hồn chúng ta, để ánh sáng Chúa lan tá»a trong chúng ta, đánh tan má»i ảnh hưởng của tá»™i lá»—i. [Mục Lục]
33. Khởi điểm
Chúng ta hết thảy đểu đã nghe những nhà bình luáºn thể thao la lên: Äây là má»™t khởi Ä‘iểm! Dù là má»™t cuá»™c Ä‘ua ngá»±a, trượt tuyết, chạy Ä‘Æ°á»ng dà i, ngÆ°á»i ta Ä‘á»u la lên: Äây là má»™t khởi Ä‘iểm! Chúng ta đã trông thấy những lá»±c sÄ© giÆ°Æ¡ng bắp thịt lên và mặt mà y căng thẳng chá» dấu hiệu khởi hà nh, vì việc khởi hà nh là quan trá»ng. Khởi hà nh tốt tạo Ä‘iá»u kiện cho phần còn lại của cuá»™c chạy Ä‘ua.
Hôm nay, Tin Mừng kể lại cho chúng ta khởi Ä‘iểm của Chúa Giêsu, bắt đầu sứ vụ của Ngà i. Khởi Ä‘iểm quan trá»ng vì nó cho hoạt Ä‘á»™ng của Chúa Giêsu ý nghÄ©a của nó.
Ba nét nêu lên đặc điểm của bản văn nà y: chuyển động, những cuộc cắt đứt, một sứ điệp.
Việc Gioan Tẩy Giả bị bắt giam giống nhÆ° má»™t dấu hiệu khởi Ä‘iểm đối vá»›i Chúa Giêsu. Chúa Giêsu chuyển Ä‘á»™ng: Ngà i rút lui vá» Galilê rồi từ giã Nagiarét để đến Capharnaum, rồi Ngà i Ä‘i dá»c theo bá» hồ và kêu gá»i các môn đệ đầu tiên. Ngà i kêu gá»i há» bÆ°á»›c theo Ngà i.
Những cuá»™c di chuyển nà y của Chúa Giêsu gây ra những sá»± cắt đứt. BÆ°á»›c Ä‘i, bao giá» cÅ©ng để lại sau lÆ°ng mình những phong cảnh, những sá»± váºt và những con ngÆ°á»i. Chúa Giêsu cắt đứt vá»›i ngôi là ng thá»i thÆ¡ ấu của Ngà i: Nagiarét, để Ä‘i đến má»™t môi trÆ°á»ng má»›i mẻ: thà nh phố Capharnaum quốc tế. Các môn đệ cÅ©ng cắt đứt vá»›i môi trÆ°á»ng của hỠđể theo Ä‘uổi má»™t cuá»™c mạo hiểm má»›i vá»›i Chúa Giêsu. HỠđể lại đằng sau há» ngôi là ng, nghá» nghiệp, gia đình. Tất cả những chuyển Ä‘á»™ng nà y không chỉ là di chuyển Ä‘Æ¡n thuần mà thôi. Chúng được hÆ°á»›ng vá» má»™t sứ Ä‘iệp phải loan truyá»n. Má»™t sứ Ä‘iệp của Thiên Chúa: “Hãy sám hối vì nÆ°á»›c trá»i đã đến gầnâ€.
Nói cách khác, Thiên Chúa đến, Ngà i đến gần anh em, Ngà i mang đến cho anh em sá»± sống và hạnh phúc. Thiên Chúa mang ánh sáng đến cho những ngÆ°á»i xứ Galilê, Do thái và ngoại giáo, đến cho những ngÆ°á»i ngồi trong bóng tối. Thiên Chúa mang sá»± sống và hạnh phúc đến cho tất cả những ai ngồi trong bóng sá»± chết. Hết thảy má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u được má»i gá»i hoán cải, đứng dáºy, đón nháºn hồng ân của Thiên Chúa. Äứng dáºy, thay đổi cuá»™c sống vì Thiên Chúa là m những Ä‘iá»u má»›i mẻ nÆ¡i Chúa Giêsu Kitô.
Những cuá»™c di chuyển nà y của Chúa Giêsu, những sá»± cắt đứt nà y, sứ Ä‘iệp má»™t Thiên Chúa gần gÅ©i nà y có liên quan đến chúng ta hôm nay không? DÄ© nhiên rồi. Vì nếu Chúa Giêsu đã bÆ°á»›c Ä‘i trên những nẻo Ä‘Æ°á»ng xứ Galilê, là vì chúng ta. Nếu Ngà i đã cắt đứt vá»›i ngôi là ng của Ngà i là vì chúng ta. Sứ Ä‘iệp của Ngà i liên quan đến chúng ta và không chỉ nhắm những ngÆ°á»i ở xứ Galilê mà thôi.
Bởi sá»± nối kết những thế hệ tÃn hữu, sứ Ä‘iệp của Chúa Giêsu đã đến vá»›i chúng ta và chúng ta đã trở thà nh môn đệ của Chúa Giêsu. Trở thà nh môn đệ không phải là chỉ đón nháºn Chúa Giêsu Kitô, mà còn trở nên trách nhiệm vá» sứ Ä‘iệp của Ngà i, tức là di chuyển để loan truyá»n nó. Sứ Ä‘iệp nà y không phải là má»™t quả bóng chúng ta giữ trong tay chúng ta, ta phải ném nó lại cho những ngÆ°á»i khác.
Là m sao di chuyển hôm nay vì Thiên Chúa và sứ Ä‘iệp của Ngà i? Bằng cách thá»±c hà nh những giá trị của Tin mừng. Äây là ba giá trị khiến chúng ta phải di chuyển và dẫn Ä‘Æ°a chúng ta đến những sá»± cắt đứt vá»›i các giá trị của thế gian nà y.
Thá»±c thi tÃnh nhÆ°ng không. Äây là má»™t giá trị quan trá»ng của Tin mừng: Nếu anh em là m Æ¡n cho những kẻ là m Æ¡n cho anh em, nếu anh em chỉ cho những kẻ trả lại cho anh em… thì anh em bắt chÆ°á»›c những kẻ tá»™i lá»—i. Chúa Giêsu má»i gá»i chúng ta cắt đứt vá»›i những thái Ä‘á»™ tìm lợi nhuáºn, hoán cải theo tinh thần nhÆ°ng không.
Tha thứ. Chúa Giêsu đã tha thứ cho những kẻ giết Ngà i. Ngà i nói vá»›i chúng ta: “Hãy thÆ°Æ¡ng yêu kẻ thù, hãy cầu nguyện cho những kẻ bách hại các conâ€. Có lẽ chúng ta không có kẻ thù, cÅ©ng không có những kẻ bách hại, nhÆ°ng má»™t số ngÆ°á»i là m tổn thÆ°Æ¡ng chúng ta, tấn công chúng ta bởi lá»i nói, cá» chỉ, thái Ä‘á»™ của há». Chúng ta phải cắt đứt vá»›i Æ°á»›c muốn trả thù của chúng ta, hoặc Ä‘Æ¡n giản hÆ¡n vá»›i sá»± khinh bỉ của chúng ta đối vá»›i kẻ khác.
Hủy bá» những khoảng cách. Trong Tin mừng, Chúa Giêsu lo lắng hủy bá» những khoảng cách: “Ngà i ngồi ăn vá»›i những kẻ tá»™i lá»—i và ngÆ°á»i thu thuế, Ngà i để cho những ngÆ°á»i phong cùi đến gần Ngà iâ€, tóm lại Ngà i lui tá»›i vá»›i những kẻ bên lá» xã há»™i, đủ loại, vì sứ Ä‘iệp của Ngà i nhắm tá»›i hết thảy má»i ngÆ°á»i nhÆ° các môn đệ của Chúa Giêsu, chúng ta phải vượt các rà o cản ngăn cách chúng ta vá»›i tha nhân, những ngÆ°á»i nháºp cÆ°, da Ä‘en, mắc bệnh Sida, ngÆ°á»i nghèo.
Những việc thá»±c hà nh Tin Mừng nà y là m cho chúng ta trở thà nh những ngÆ°á»i di chuyển. Äi đến vá»›i những kẻ mà chúng ta không trông mong há» Ä‘á»n đáp gì cả, Ä‘i đến vá»›i những ngÆ°á»i là m ta Ä‘au khổ, Ä‘i đến vá»›i những kẻ khác vá»›i chúng ta.
Hôm nay, ta đừng sợ xét xem chúng ta có phải là những môn đệ di chuyển vì Thiên Chúa không. Vì Thiên Chúa không có đôi chân nà o khác ngoà i chân của chúng ta. [Mục Lục]
34. HỠđã bá» má»i sá»± mà theo Chúa
Và o ngà y nắng hạ kia, có cáºu bé ra Ä‘Æ°á»ng tình cá» nhìn thấy má»™t đồng xu nhấp nhoáng dÆ°á»›i chân mình. Cáºu bé nhặt đồng xu lên nắm chặt trong tay và khuôn mặt cáºu bé tá» lá»™ rất là vui mừng. Äồng xu kia thuá»™c vá» chú bé mà không phải là m gì hết! Kể từ ngà y đó cứ há»… ra Ä‘Æ°á»ng là đầu chú bé cúi xuống vá»›i đôi mắt mở to liếc nhìn khắp chá»— để may ra vá»› được thêm đồng tiá»n nà o chăng. Suốt cuá»™c Ä‘á»i chú bé kiếm được 302 đồng má»™t xu, 24 đồng năm xu, 41 đồng 10 xu, 8 đồng 25 xu, 3 đồng 50 xu, và tá» má»™t đô-la bị rách, tổng cá»™ng tất cả là 12 đồng 80 xu. Tất cả số tiá»n thuá»™c vá» chú bé mà không phải mất gì hết. Song chú bé ấy đã mất Ä‘i 35.127 lần nhìn xem hoà ng hôn, 327 lần ngắm nhìn cầu vồng, những cảnh huy hoà ng rá»±c rỡ của lá phong đổi mầu và o mùa thu, những áng mây trắng trôi lang thang trên bầu trá»i xanh ngắt, chim bay thú chạy, ánh mặt trá»i cùng những nụ cÆ°á»i chà o há»i của những Ä‘i qua lại. Còn biết bao Ä‘iá»u khác nữa mà chú bé đã bá» quên. à câu chuyện muốn nói là trên thế giá»›i nà y cÅ©ng có biết bao ngÆ°á»i nhÆ° chú bé đã Ä‘i qua cuá»™c sống trong tâm thức bị tù đầy, bá» qua không biết bao nhiêu chuyện lý thú có thể khám phá qua cuá»™c sống dÆ°Æ¡ng gian nà y.
Trong bà i Tin Mừng hôm nay, Thánh Matthêu thuáºt lại rằng: Chúa Giêsu Ä‘ang Ä‘i bá»™ dá»c theo bá» biển Galilê, chợt Ngà i nhìn thấy hai anh em là Simon cÅ©ng gá»i là Phêrô, và em là Anrê. Cả hai anh em Ä‘á»u là dân thuyá»n chà i. Chúa Giêsu gá»i há», "Hãy theo Ta, Ta sẽ là m cho các ngÆ°Æ¡i thà nh những kẻ lÆ°á»›i cá ngÆ°á»i" (Mt 4,19). Ngà i kêu má»i há» và o cuá»™c thám hiểm kỳ bà lý thú trong chÃnh Ä‘á»i sống má»›i, và o sá»± cảm nghiệm Ä‘á»i sống tình yêu của chÃnh Ngà i. Và ngay láºp tức hỠđã bá» má»i sá»±, tầu bè, cha mẹ, để theo Chúa nhÆ° Thánh Matthêu đã kể.
Simon Phêrô, và các tông đồ khác theo Chúa để há»c nÆ¡i Chúa. Chẳng bao lâu, há» nháºn ra rằng Äức Giêsu, Thầy Dạy của các báºc thầy, không những chỉ dạy Lá»i Chúa nhÆ°ng chÃnh Ngà i là Lá»i Chúa. Ngà i không những chỉ dạy cho cách sống má»›i mà chÃnh Chúa Giêsu là Sá»± Sống. Ngà i không những chỉ cho biết ý nghÄ©a của “ÄÆ°á»ng sá»± Sống", mà chÃnh Ngà i là ÄÆ°á»ng sá»± Sống, là Ãnh Sáng.
Ông Thomas Carlyle không những là sá» gia mà còn là má»™t nhà văn nổi tiếng của Scottish, có lần ông nháºn được lá thÆ° của má»™t sinh viên trẻ muốn trở thà nh thầy giáo viết cho ông nhÆ° vầy: "ThÆ°a ông Carlyle, tôi muốn trở thà nh má»™t giáo viên. Ông có thể chỉ cho tôi biết cách là m sao để nên má»™t thầy giáo thà nh công không?" Ông Carlyle trả lá»i: "Hãy nên nhÆ° là má»™t há»c trò, nhÆ° anh muốn ngÆ°á»i khác trở nên". Còn má»i cách khác chỉ là trò đùa vô lý!" Và đó chÃnh là cách thức Kitô hữu dạy dá»—. Äiá»u gì Chúa Giêsu dạy chúng ta là m thì chÃnh Ngà i đã là m trÆ°á»›c. Chỉ có má»™t cách chắc chắn chúng ta có thể "liên kết vá»›i Ngà i" là hãy sống nhÆ° Ngà i đã sống theo nhÆ° Thánh Gioan Tông đồ đã viết (1Ga 1,5-6). HÆ¡n nữa, chúng ta phải hối cải nếu nhÆ° chúng ta muốn sống giống Chúa Giêsu vì đó là cách duy nhất.
"Äể trở nên môn đệ Ta, thá»±c hà nh Ä‘iá»u Ta dạy, đón nháºn Ta là gÆ°Æ¡ng mẫu sống, ôm ấp Äá»i Sống Má»›i mà Ta ban cho, biến đổi không chỉ đạo giáo của con nhÆ°ng là toà n bá»™ cuá»™c sống từ thói quen đến tÆ°Æ¡ng lai, con phải biến đổi-- đặc biệt má»i cách thức của con nếu nhÆ° con muốn theo Ta".
Chúng ta đã biết Thánh Kinh, những lá»i giáo huấn của Chúa, và những cách thức Ngà i đã là m gÆ°Æ¡ng...
Bạn có chúc là nh cho những ngÆ°á»i chúc dữ mình không? (Lc 6,28).
Bạn có bố thà cho những ai xin bạn không? (Lc 6,30).
Bạn có là m Ä‘iá»u tốt cho kẻ ghét bạn không? (Lc 6,27).
Bạn có thương kẻ thù bạn không? (Lc 6,27).
Bạn có từ bi vá»›i má»i ngÆ°á»i không? (Lc 6,36).
Khi thấy tha nhân cần giúp đỡ, bạn có nhìn nháºn Chúa Giêsu trong há» không? (Mt 25,31-64).
Hãy để những vấn đỠkể trên thà nh hà nh động và lối sống của bạn.
Chúa Giêsu đã sống giữa dân tá»™c Ngà i, và rao truyá»n Tin Mừng vá» má»™t Thiên Chúa Yêu ThÆ°Æ¡ng sẽ Ä‘em hỠđến sá»± toà n hảo. Hình ảnh má»™t Thiên Chúa Tình Yêu được biểu lá»™ qua Chúa Giêsu và những việc Ngà i là m. Ngà i tá» lá»™ chÃnh mình Ngà i nhÆ° má»™t GÆ°Æ¡ng Mẫu Tuyệt Hảo cho dân chúng noi theo để đáp trả Thiên Chúa đáng kÃnh yêu của há». NhÆ°ng dân tá»™c Ngà i lại ra án lệnh Ngà i phải chết. Há» không chấp nháºn giáo thuyết có má»™t Thiên Chúa Yêu ThÆ°Æ¡ng ở giữa há». Chúa Giêsu đã tuyên bố rõ rà ng là nếu há» muốn theo Ngà i thì phải thay đổi tất cả từ tâm linh đến cách sống của há». Há» phải thay đổi cách đối xá» vá»›i tha nhân cÅ©ng nhÆ° ngÆ°á»i ngoại bang; và hỠđã không thể chấp nháºn những giáo huấn ấy.
Há» không muốn thay đổi những gì há» Ä‘ang nắm giữ, vì thay đổi là đụng chạm đến an ninh, lòng tá»± ái, giáo Ä‘iá»u và tinh thần nghiêm khắc của há». Chúa Giêsu đến rao giảng má»™t Thiên Chúa Yêu ThÆ°Æ¡ng đã ban tặng cho há» má»™t cách thức tốt hÆ¡n. Äá»i sống sẽ được phong phú hÆ¡n bởi má»™t tinh thần và má»™t hệ thống giá trị má»›i hoà n toà n. Tất cả những Ä‘iá»u ấy sẽ ban tặng cho ai thống hối và đi theo Ngà i. NhÆ°ng há» không thể chấp nháºn lá»i kêu gá»i để tiến tá»›i sá»± cao siêu hÆ¡n; bởi đó hỠđóng Ä‘inh Ngà i và Ngà i đã chết trong chÃnh sá»± u mê của há». [Mục Lục]
35. Ãnh sáng bừng lên trong bóng tối của tá» thần - JS
Vị ngôn sứ cuối cùng của Cá»±u Ước đã bị giao ná»™p. Số pháºn của ông Gioan cÅ©ng không hÆ¡n gì các ngôn sứ Ä‘i trÆ°á»›c. Ông dám lên tiếng và đã trả giá cho sá»± tháºt. Ãnh sáng chân lý tưởng chừng bị dáºp tắt để rồi má»i sá»± lại rÆ¡i và o bóng đêm của tá» thần.
Äức Kitô chợt xuất hiện nÆ¡i miá»n Galilê dân ngoại. NgÆ°á»i là ánh sáng đã bừng lên giữa những nhiá»…u nhÆ°Æ¡ng của tăm tối tá»™i lá»—i trần gian. NgÆ°á»i đến công bố triá»u đại Thiên Chúa, Ä‘em đến Æ¡n giải thoát cho những ai "Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần".
Äức Kitô đến công bố sá»± tháºt vá» má»™t "NÆ°á»›c Trá»i đã gần đến". Lá»i NgÆ°á»i là m vang vá»ng những lá»i của ông Gioan. NgÆ°á»i xác định lại Ä‘iá»u Gioan đã loan báo vá» NÆ°á»›c Trá»i đã gần đến. NgÆ°á»i công bố vá»›i uy tÃn của Äấng "đến sau" nhÆ°ng "có trÆ°á»›c", "trổi vượt hÆ¡n", vì NgÆ°á»i là "Äấng Thiên Chúa tuyển chá»n".
Ngà i má»i gá»i má»i ngÆ°á»i hãy có thái Ä‘á»™ chuẩn bị tÃch cá»±c nhất: "anh em phải sám hối". TÃnh cấp bách của lá»i nà y không thua gì của Gioan. NgÆ°á»i ta phải trở vá» vá»›i Chúa sá»›m nhất, không trì hoãn. Những ai không dứt khoát vá»›i con Ä‘Æ°á»ng tối tăm, thá»a hiệp vá»›i sá»± dữ thì chẳng bao giá» xứng đáng vá»›i NÆ°á»›c Thiên Chúa. Do đó, lòng dạ của Biệt phái, của? Hêrôđê rất xa vắng vá»›i NÆ°á»›c Thiên Chúa gần bên, nhất là khi há» bắt ná»™p và âm mÆ°u giết hại Gioan. Chúa Giêsu không phải ngẫu nhiên mà đến rao giảng ở miá»n Galilê dân ngoại. Xứ Giuđê quá cứng lòng, đã khÆ°á»›c từ sứ Ä‘iệp của Gioan. Äiá»u đó đã buá»™c Äức Giêsu đến ngá» lá»i vá»›i dân ngoại miá»n Galilê.
Dá»c biển bá» hồ Galilê đã có những tâm hồn mở ra cho NÆ°á»›c Thiên Chúa. Há» chỉ là những anh chà i lÆ°á»›i nghèo nà n chất phác. NhÆ°ng con tim há» thì quảng đại mạnh mẽ khác thÆ°á»ng. Váºy là giữa khoảng không thinh lặng không lá»i đáp trả đã có những con ngÆ°á»i biết lắng nghe lá»i má»i gá»i của Äức Kitô. Há» không chỉ là những công dân má»›i của NÆ°á»›c Thiên Chúa. Há» còn mang lấy sứ mạng rao giảng Tin Mừng Nuá»›c Thiên Chúa cho muôn dân. Từ đây, thế gian tăm tối phải mở mắt thấy rằng nó có thể bịt miệng giết Gioan, hay đóng Ä‘inh Äức Kitô, nhÆ°ng chẳng thể ngăn nổi ánh sáng Lá»i Chúa chiếu tá»a trên môi miệng môn đệ NgÆ°á»i.
Phêrô, Anrê, Giacôbê, Gioan đã bá» lại tất cả để theo Chúa. Hẳn là Äức Kitô phải hấp dẫn lắm và sá»± nghiệp NÆ°á»›c Thiên Chúa phải cao đẹp lắm má»›i khiến các chà ng ngÆ° phủ mau mắn theo NgÆ°á»i nhÆ° váºy. Váºy mà Chúa Giêsu chẳng hứa hẹn Ä‘iá»u dá»… dãi. Rồi số pháºn của Chúa Giêsu và các môn đệ cÅ©ng chẳng khác gì Gioan. NhÆ°ng các ông và tất cả các môn đệ thuá»™c vá» Äức Kitô sẽ nháºn ra cái logic của Tin Mừng khác vá»›i trần gian: "trong má»i thá» thách, chúng ta toà n thắng nhá» Äấng đã yêu mến chúng ta" (Rm 8, 37).
Má»i ngÆ°á»i chúng ta Ä‘ang mang lấy ánh sáng Äức Kitô trong mình. Ãnh sáng của NgÆ°á»i đến xua tan những ngóc ngách tăm tối để lòng ta không ngừng thuá»™c trá»n vá» NgÆ°á»i. Chúng ta hãy mở cá»a tâm hồn mình cho ánh sáng chân lý Chúa chiếu soi. Phải sám hối tháºt lòng để xứng đáng vá»›i NÆ°á»›c Thiên Chúa đến.
NhÆ° các môn đệ, Chúa má»i gá»i ta Ä‘em ánh sáng cứu Ä‘á»™ Chúa cho má»i ngÆ°á»i. Nếu thế gian không có ánh sáng Chúa chiếu rá»i thì sẽ mãi ở trong lầm lạc, vô phÆ°Æ¡ng giải thoát. Và nếu ánh sáng trong lòng ta đã tắt lịm thì sẽ chẳng thể thắp sáng cho ai được. Ta hãy xin Chúa ban cho ta ánh sáng của NgÆ°á»i và mau mắn đáp trả sứ mệnh loan báo Tin Mừng cứu Ä‘á»™ cho muôn dân. [Mục Lục]
36. ChÆ°Æ¡ng trình hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu
(Chú giải của Lm. FX. Vũ Phan Long)
1.- Ngữ cảnh
Nói tổng quát, bốn chương đầu của Mt là Mở đầu cho toà n Tin Mừng I.
Vá» ngữ cảnh của Ä‘oạn văn chúng ta Ä‘á»c hôm nay, chúng ta có thể xác định nhÆ° sau: Trong ch. 1–2, sau khi đã dùng má»™t thứ Diá»…n văn ngôn sứ rút ra từ Cá»±u Ước mà cho thấy là m thế nà o Lá»i Chúa Ä‘Æ°a lại ý nghÄ©a cho “xuất xứ của Äức Giêsu Kitô, con cháu vua ÄavÃt, con cháu tổ phụ Abraham†(1,1-17) và thá»±c hiện chÆ°Æ¡ng trình của NgÆ°á»i xuyên qua lịch sá» loà i ngÆ°á»i (1,18-25), sang ch. 3–4, Mt cho chúng ta thấy rằng, khi đến tuổi trưởng thà nh, Äức Giêsu đã đảm nháºn trách nhiệm vá» sứ mạng của NgÆ°á»i trÆ°á»›c nhan Thiên Chúa Cha, Äấng đã sai phái NgÆ°á»i. Những gì Kinh Thánh đã nói vá» NgÆ°á»i, NgÆ°á»i sẽ hoà n tất cách ý thức và tá»± do. Äược đầy Thánh Thần, NgÆ°á»i sắp được Chúa Cha bổ nhiệm là m Äấng Mêsia chân chÃnh Ä‘i đáp ứng ná»—i niá»m chá» mong của dân chúng.
2.- Bố cục
Bản văn có thể chia thà nh bốn phần:
1) Galilê, địa bà n hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu (4,12-16);
2) Äối tượng chÃnh của lá»i Äức Giêsu rao giảng (4,17);
3) Những ngÆ°á»i đầu tiên được nháºn lá»i rao giảng (4,18-22);
4) Các hình thái chÃnh của hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu (4,23).
3.- Và i điểm chú giải
- Khi Äức Giêsu nghe tin ông Gioan đã bị ná»™p (12): Trong các Ä‘oạn Mt 10,4; 17,22; 20,18-19; 26,2, tác giả cÅ©ng nói rằng Con NgÆ°á»i “bị ná»™p†(paredothê); nhÆ° thế, Gioan Tẩy Giả và Äức Giêsu có chung má»™tsố pháºn. Dạng bị Ä‘á»™ng hà m ý biến cố thuá»™c vỠý muốn của Thiên Chúa: chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa đã được hoà n tất trong cuá»™c Ä‘á»i Gioan, cÅ©ng nhÆ° sau nà y, sẽ được hoà n tất trong cuá»™c Ä‘á»i Äức Giêsu. HÆ¡n nữa, hai sứ vụ được liên kết vá»›i nhau trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa: Äức Giêsu bắt đầu hoạt Ä‘á»™ng công khai và o lúc Thiên Chúa cho chấm dứt sứ vụ của Gioan.
- NgÆ°á»i lánh qua (anachôreô, “lui vá»â€) (12): Miá»n Giuđê là pháo Ä‘Ã i của Do-thái giáo chÃnh thức, vá»›i hai nhóm bảo vệ là Pharisêu và Xađốc. Äã bắt được Gioan, hẳn là há» sẽ tìm cách loại trừ cả Äức Giêsu. Vì thế, NgÆ°á»i quyết định khởi đầu sứ vụ tại miá»n Galilê, nÆ¡i mà ảnh hưởng của Thượng Há»™i Äồng và của nhóm Pharisêu không mạnh bao nhiêu. Khi sá» dụng Ä‘á»™ng từ anachôreô ở đây nhÆ° ở 2,12 (x. 9,24; 12,15; 15,21;…), rất có thể Mt cho hiểu rằng chÃnh thái Ä‘á»™ cứng tin của miá»n Giuđê (dÆ°á»›i ảnh hưởng của phái Pharisêu, tá» ra bằng việc loại trừ Gioan) đã khiến Äức Giêsu phải ngá» lá»i vá»›i “Galilê, miá»n đất của dân ngoạiâ€.
- bá» Nadarét (13): Không phải là NgÆ°á»i bá» rÆ¡i, nhÆ°ng là không chá»n Nadarét là m khởi Ä‘iểm cho sứ vụ. Äức Giêsu chá»n Caphácnaum: Mt chuẩn bị Ä‘Æ°a và o sấm ngôn Is 8,23–9,1. Caphácnaum chÃnh là miá»n đất xÆ°a kia hai chi tá»™c DÆ¡vulun và Náptali đã cÆ° ngụ (x. Gs 19,10-16.32-39). Mt trÃch sấm ngôn Isaia nà y là để trả lá»i vấn nạn vì sao Äức Giêsu chá»n miá»n Galilê là m nÆ¡i sân khấu chÃnh để khởi đầu hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i: Ä‘iá»u đó nằm trong chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa (nhÆ° sấm ngôn Is đã loan báo).
- DÆ¡vulun … Náptali (15-16): Hai chi tá»™c nà y chiếm phần lá»›n miá»n Galilê, đã bị đế quốc Ãtsua thôn tÃnh và o năm 734, và sau đó bị hy-hóa và o thá»i các triá»u vua dòng há» Sêlêukhô. Từ đó hỠđã bị Dân Ngoại trà n ngáºp. Ngôn sứ Isaia (ch. 8 và 9) đã loan báo ngà y giải phóng. Mt thấy chÃnh Äức Giêsu sẽ giải phóng há», không phải vá» phÆ°Æ¡ng diện chÃnh trị quân sá»±, mà là vá» tôn giáo.
- Galilê, đất của dân ngoại (15): Äối lại vá»›i Giuđê tinh tuyá»n vá» giống nòi, Galilê trở thà nh biểu tượng của cuá»™c quy tụ phổ quát: đây là Äất Hứa Ä‘ang mở ra vá»›i Äức Giêsu, là Israel chân chÃnh, sau khi NgÆ°á»i đã ở trong hoang địa và vượt qua sông GioÄ‘an. Chúng ta gặp má»™tÄ‘á» tà i quen thuá»™c của Mt: Äức Giêsu ngá» lá»i trÆ°á»›c tiên vá»›i các chiên lạc nhà Israel (x. 10,6; 15,24).
- má»™t ánh sáng huy hoà ng (16): Ãnh sáng nà y sẽ xuất hiện ra vá»›i các môn đệ và o cuá»™c Hiển Dung (x. 17,2) và còn xuất hiện huy hoà ng rá»±c rỡ hÆ¡n nữa và o Ngà y Phục Sinh.
- Anh em hãy hối cải, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần (17): Công thức nà y tÆ°Æ¡ng tá»± vá»›i công thức ở 3,2 (Gioan Tẩy Giả) và 10,7 (các môn đệ). Bằng cách đó, tác giả Mt khẳng định sá»± tiếp nối của các sứ mạng: việc rao giảng của Gioan chuẩn bị cho việc rao giảng của Äức Giêsu, và việc rao giảng của các môn đệ nối dà i sứ Ä‘iệp của Äức Giêsu.
- NÆ°á»›c Trá»i (17): Äây là cách Mt nói quanh để tránh gá»i tên Thiên Chúa, nên “NÆ°á»›c Trá»i†chÃnh là “NÆ°á»›c Thiên Chúa†(nhÆ°ng cÅ©ng có bốn lần ông dùng cụm từ “NÆ°á»›c Thiên Chúaâ€: 12,28; 19,24; 21,31.43). Basileia có thể dịch ra là “triá»u đại, vÆ°Æ¡ng quyá»n, vÆ°Æ¡ng quốcâ€. Còn “trá»i†(tôn ouranôn) không có nghÄ©a là “NÆ°á»›c†nà y thuá»™c vá» thiên giá»›i, nhÆ°ng có nghÄ©a là Äấng Ä‘ang ở trên trá»i (5,48; 6,9; 7,21) thì Ä‘ang trị vì trên thế giá»›i. Do trung thà nh vá»›i truyá»n thống Cá»±u Ước, Mt biết rằng vÆ°Æ¡ng quyá»n luôn luôn thuá»™c vá» Thiên Chúa (x. Tv 22,29; 103,19; 145,11-13). Äây là sứ Ä‘iệp chÃnh của Äức Giêsu: NgÆ°á»i loan báo “NÆ°á»›c†(Triá»u Äại) nà y Ä‘ang/đã đến và chÃnh NgÆ°á»i thá»±c hiện trong tÆ° cách là Con NgÆ°á»i (x. 26,64; Än 7,13-14 [LXX]: Mt 28,18). Trong Mc và Lc, có những chá»— Äức Giêsu đã công bố NÆ°á»›c Thiên Chúa nhÆ° là má»™tthá»±c tại thuá»™c vá» tÆ°Æ¡ng lai (x. Mc 14,25; Lc 11,2; …), và có những chá»— NgÆ°á»i lại bảo đó là má»™tthá»±c tại Ä‘ang có trong hiện tại nÆ¡i sứ vụ và nÆ¡i bản thân NgÆ°á»i (x. Lc 7,18-23; 10,23t…). Do dá»±a trên loạt bản văn thứ nhất hoặc thứ hai mà có hai lý thuyết ở hai đối cá»±c: “thá»i cánh chung đã đến†và “thá»i cánh chung Ä‘ang đếnâ€.
- đã đến gần (eggiken, 17): Eggiken là thì hoà n thà nh của Ä‘á»™ng từ eggizô, “đến gầnâ€. Äây là má»™ttừ vẫn Ä‘ang gây nhiá»u tranh luáºn. Các bản dịch khá khác nhau: “est tout proche†(BJ), “s’est approché†(TOB), “is at hand†(King James 1611; NAB 1988), “is fast approaching†(để nêu báºt tÃnh cấp bách: x. Albright trong Anchor Bible), “is near, is at hand†(Zerwick). C.H. Dodd cho rằng eggiken được dịch từ má»™tÄ‘á»™ng từ a-ram có nghÄ©a là “đạt tá»›i; đếnâ€. Vì thế, ông dịch là “NÆ°á»›c Trá»i đã đếnâ€. NhÆ°ng eggizô (do tÃnh từ eggys, “gầnâ€) có nghÄ©a là “đến sau; tiến lại gầnâ€; do đó, Ä‘a số các nhà chú giải chá»n cách dịch là “NÆ°á»›c Trá»i đã gần (đến)â€.
- Cc. 16-22: Truyện Äức Giêsu kêu gá»i các môn đệ đầu tiên được kể theo mẫu các Æ¡n gá»i ngôn sứ trong Cá»±u Ước (x. Êlisa: 1 V 19,19). Bà i nà y không nói đến chiá»u kÃch tâm lý, nhằm là m nổi báºt lá»i kêu gá»i của Äức Giêsu và lá»i đáp gắn bó bằng đức tin hÆ¡n. Lược đồ nà y diá»…n tả tÆ°Æ¡ng quan tiêu biểu giữa Äức Giêsu và ngÆ°á»i môn đệ lý tưởng: Thầy vừa lên tiếng gá»i, môn đệ bá» má»i sá»± mà đi theo ngay, không lưỡng lá»±, không thắc mắc. Äức Giêsu chỉ yêu cầu các ông Ä‘i theo NgÆ°á»i và sống vá»›i NgÆ°á»i, và chỉ sai phái các ông Ä‘i loan báo Tin Mừng sau Phục Sinh (khác vá»›i Mc 6,12-13 và Lc 9,6). Khi viết nhÆ° thế, có lẽ Mt muốn Æ°u tiên nêu tháºt rõ dung mạo có má»™t không hai của Thầy.
- những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá (19): Phải chăng đây là má»™t ám chỉ đến sách Êdêkien (47,10)? Bản dịch TOB bảo hiểu Mt 4,19 và Lc 5,10 theo Mc 1,17 (chú thÃch c): hình ảnh tiêu cá»±c và nhÆ° Ä‘e dá»a (x. Kb 1,15.17; Gr 16,16) để diá»…n tả rằng các tông đồ sẽ Ä‘i rao giảng Tin Mừng hầu quy tụ ngÆ°á»i ta lại mà chịu phán xét và được và o NÆ°á»›c Thiên Chúa (x. Mt 13,47-50). NhÆ°ng nếu hiểu theo Lc 5,10, thì ý nghÄ©a tÃch cá»±c hÆ¡n nhiá»u: Ä‘á»™ng từ zôgreô (do zôos, “sốngâ€, và agreô, “bắtâ€) có nghÄ©a là “bắt (mà cứu sống)†(Zerwick). Có lẽ cÅ©ng nên hiểu Mt 13,47-50 theo hÆ°á»›ng nà y.
Dù sao, có thể nói rằng NÆ°á»›c Trá»i nhÆ° đã được thiết láºp khi Äức Giêsu kêu gá»i các môn đệ, bởi vì NÆ°á»›c Trá»i chủ yếu là má»™tcá»™ng Ä‘oà n gồm những con ngÆ°á»i quy tụ quanh Äức Giêsu trong sá»± hiệp thông vá»›i Chúa Cha.
- khắp miá»n Galilê (23): Äức Giêsu đến nhắm ngá» lá»i vá»›i toà n thể dân NgÆ°á»i trong khắp xứ (chứ không nhÆ° các kinh sÆ° Do-Thái).
- giảng dạy … chữa … (23): “Äức Giêsu Ä‘i khắp miá»n Galilê / các thà nh thị, là ng mạc / giảng dạy (didaskôn, participle) trong các há»™i Ä‘Æ°á»ng của há», rao giảng (kêryssôn, part.) Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i, và chữa (therapeuôn, part.) hết các bệnh hoạn táºt nguyá»n của dân†(4,23 và 9,35). Câu nà y đóng khung khối từ ch. 5 đến ch. 9. Năm chÆ°Æ¡ng nà y là m thà nh má»™t Ä‘Æ¡n vị vá» văn chÆ°Æ¡ng và đỠtà i. Ná»™i dung của Ä‘Æ¡n vị nà y sẽ nhắc lại và triển khai ba phân-từ (participle) chứa trong câu tổng hợp nà y.
Giáo huấn của Bà i Giảng trên núi (ch. 5–7) và những cuá»™c chữa bệnh (ch. 8–9: 10 phép lạ) là hai hình thái của Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i. Äức Giêsu công bố NÆ°á»›c Trá»i bằng lá»i nói (ch. 5–7) và bằng hà nh Ä‘á»™ng (ch. 8–9). Bà i Giảng trên núi minh há»a đặc biệt những Ä‘iá»u kiện để gia nháºp và phát triển trong NÆ°á»›c Trá»i. Có thể nói Bà i Giảng nà y nối dà i câu “Anh em hãy sám hối (hoán cải)â€, Bà i Giảng nà y nhÆ° là lá»i đáp của con ngÆ°á»i khi NÆ°á»›c Trá»i đến (x. 4,23).
- chữa hết má»i kẻ bệnh hoạn táºt nguyá»n trong dân (23): Ná»n văn chÆ°Æ¡ng khải huyá»n thá»i Äức Giêsu (x. Các Thánh vịnh Salômôn) đầy những ý tưởng vá» Thiên Chúa là Äấng che chở ngÆ°á»i công chÃnh và tránh cho há» khá»i bệnh hoạn và những nghịch cảnh. Hoạt Ä‘á»™ng chữa bệnh của Äức Giêsu đáp ứng má»™tniá»m chá» mong nÆ¡i dân chúng, nhất là thá»±c hiện lá»i sấm Is vá» NgÆ°á»i Tôi Trung của Äức Chúa mang lấy bệnh táºt của dân (x. Is 53,4), mà ông đã áp dụng cho Äức Giêsu (x. Mt 8,17).
Còn toà n bá»™ Tin Mừng cho thấy rằng Äức Giêsu không chá»n nguyên tắc là chữa tất cả các bệnh nhân, y nhÆ° thể NgÆ°á»i muốn cho ngÆ°á»i ta hưởng nhá» tối Ä‘a khả năng là m phép lạ của NgÆ°á»i. NgÆ°á»i chỉ thá»±c hiện má»™tsố phép lạ chữa bệnh có ý nghÄ©a liên hệ đến NÆ°á»›c Trá»i và quyá»n bÃnh của riêng NgÆ°á»i.
4.- à nghĩa của bản văn
* Galilê, địa bà n hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu (12-16)
Äức Giêsu đã đến sông GioÄ‘an để được Gioan ban phép rá»a cho; NgÆ°á»i đã dừng lại ở phÃa nam Thánh Äịa (x. 3,13–4,11). Thế rồi tại sao NgÆ°á»i lại trở vỠđể hoạt Ä‘á»™ng tại miá»n Galilê, là miá»n không được coi là quê hÆ°Æ¡ng của Äấng Mêsia (x. Ga 7,41.42.52)? Tại sao NgÆ°á»i không ở lại miá»n Giuđê và Giêrusalem, là trung tâm của dân Thiên Chúa? Mt cho biết là Äức Giêsu rút lui (lánh Ä‘i), NgÆ°á»i cảm thấy bị Ä‘e dá»a và nhÆ°á»ng bÆ°á»›c cho áp lá»±c của những hoà n cảnh bên ngoà i. Sá»± Ä‘e dá»a đã khiến cha nuôi NgÆ°á»i phải đổi chá»— ở và o đầu Ä‘á»i NgÆ°á»i (2,13.14.22) và sẽ còn bó buá»™c NgÆ°á»i liên tục rút lui cả trong thá»i gian hoạt Ä‘á»™ng công khai (12,15; 14,13). Vá»›i các môn đệ sau nà y, NgÆ°á»i dạy há» trốn sang thà nh khác, khi bị bách hại (10,23). CÅ©ng nhÆ° NgÆ°á»i, há» phải bố trà đá»i sống dá»±a theo những hoà n cảnh bên ngoà i. NÆ¡i số pháºn của Gioan, đã bị vua Hêrôđê cho bắt và sẽ cho giết chết theo ngẫu hứng (x. 14,3-12), kết cục cuá»™c Ä‘á»i Äức Giêsu đã được loan báo: NgÆ°á»i cÅ©ng sẽ bị giao ná»™p và o tay loà i ngÆ°á»i (17,22), cho sá»± gian tà và độc ác của há». NhÆ° thế, ngay trên bÆ°á»›c khởi đầu hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu, bóng tối của kết cục bi thảm đã được trÆ°Æ¡ng ra. Hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i được triển khai dÆ°á»›i dầu chỉ là cuá»™c Khổ Nạn của NgÆ°á»i. Tuy nhiên, tất cả những Ä‘iểm nà y Ä‘á»u thuá»™c vá» chÆ°Æ¡ng trình của Thiên Chúa: chÃnh Thiên Chúa đã để cho Gioan và sẽ để cho Äức Giêsu “bị ná»™pâ€; sá»± kiện Gioan bị ná»™p là nhÆ° tÃn hiệu Thiên Chúa dùng để báo cho Äức Giêsu biết đã đến lúc NgÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng.
CÅ©ng nhÆ° NgÆ°á»i đã đến cÆ° ngụ tại Nadarét (2,22t), nay Äức Giêsu đến hoạt Ä‘á»™ng tại Galilê và Caphácnaum, do bị bó buá»™c bởi các biến cố bên ngoà i. Trong cả hai trÆ°á»ng hợp, tác giả ghi nháºn là nhÆ° thế, ý muốn của Thiên Chúa do các ngôn sứ loan báo được thể hiện. Cho dù nhiá»u lần phải Ä‘iá»u chỉ do các bó buá»™c bên ngoà i, hà nh trình của Äức Giêsu vẫn hoà n toà n ở dÆ°á»›i sá»± hÆ°á»›ng dẫn của Thiên Chúa. NgÆ°á»i Ä‘i vá» vùng ngoại biên Israel, và o “Galilê, đất của dân ngoạiâ€, tại đó cÅ©ng có ngÆ°á»i ngoại cÆ° ngụ và chung quanh là các miá»n đất Dân ngoại. Hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i nhắm đến dân Israel (15,24), nhÆ°ng tại đây cÅ©ng lan tá»a ra các Dân ngoại và được há» nháºn biết (x. 4,24t). Äiá»u đã được loan báo bởi cuá»™c viếng thăm của các hiá»n sÄ© (2,1-12) và điá»u sẽ được công bố trong sứ mạng cuối cùng của các môn đệ trong liên hệ vá»›i muôn dân (28,19), nay cÅ©ng được tá» hiện tại các nÆ¡i chÃnh mà NgÆ°á»i hoạt Ä‘á»™ng: NgÆ°á»i cÅ©ng là ánh sáng cho Dân ngoại nữa. Tại nÆ¡i đã chỉ có bóng tối của tá» thần, đã bừng lên má»™tánh sáng. Äối vá»›i loà i ngÆ°á»i chúng ta, mặc dù chúng ta biết nhiá»u, kết cục và ý nghÄ©a của Ä‘á»i sống hoà n toà n vô phÆ°Æ¡ng dò thấu và má» mịt. Bằng sứ Ä‘iệp của NgÆ°á»i vá» Thiên Chúa, Äức Giêsu mang ánh sáng và khai mở sá»± sống viên mãn.
* Äối tượng chÃnh của lá»i Äức Giêsu rao giảng (17)
Các lá»i “Anh em hãy hối cải, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần†tóm tắt toà n thể sứ Ä‘iệp của Äức Giêsu. Tiếng gá»i Ä‘i trÆ°á»›c, nhÆ°ng hoà n toà n lệ thuá»™c lá»i loan báo, vì dá»±a trên lá»i nà y (“vìâ€). Thuáºt ngữ “NÆ°á»›c Trá»i†chỉ có trong Mt, tÆ°Æ¡ng ứng vá»›i “NÆ°á»›c Thiên Chúa†trong phần còn lại của Tân Ước. Theo cách dùng của ngÆ°á»i Do-thái, há» tránh từ “Thiên Chúa†và thay thế bằng “trá»i†(x. 21,25; Lc 15,18). “NÆ°á»›c Trá»i†chÃnh là triá»u đại hoặc quyá»n chủ tể của Thiên Chúa nhÆ° là vua. Tất cả hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu quy chiếu vá» Triá»u Äại. Triá»u Äại không có nghÄ©a là má»™tÄ‘iá»u gì khác và tách biệt vá»›i Thiên Chúa, nhÆ°ng là chÃnh Thiên Chúa trong tÆ° cách Chúa Tể và Vua của dân NgÆ°á»i, cùng vá»›i các háºu quả của quyá»n chủ tể trên dân. Dân thì luôn luôn thuá»™c vá» nhà vua; quyá»n chủ tể vÆ°Æ¡ng giả có nghÄ©a là dấn thân vá»›i lòng tốt và sá»± quan tâm mà lo lắng cho Ä‘á»i sống của dân, nhÆ° má»™t mục tá» lo lắng cho Ä‘á»i sống của Ä‘Ã n chiên (x. Tv 23,1).
Triá»u Äại nà y đã đến gần, chứ chÆ°a hoà n toà n hiện diện. Äức Giêsu sẽ dạy há» cầu nguyện “xin triá»u đại Cha ngá»± đến†(6,10). Tuy nhiên, Triá»u Äại nà y đã đến gần vÄ©nh viá»…n. Thiên Chúa đã quyết định giÆ°Æ¡ng cao VÆ°Æ¡ng quyá»n nà y trÆ°á»›c mặt tất cả các thế lá»±c khác và thá»±c hiện VÆ°Æ¡ng quyá»n nà y cách công khai và hết sức hữu hiệu. Không còn có thể quay lui, mà chỉ có thể bÆ°á»›c tá»›i cho đến khi Triá»u Äại nà y được tá» hiện trá»n vẹn. Thiên Chúa sẽ không trì hoãn và cứ ẩn mình mãi. NgÆ°á»i sẽ không bá» rÆ¡i loà i ngÆ°á»i cho các thế lá»±c của thiên nhiên và lịch sá», cÅ©ng nhÆ° cho hoà n cảnh trong đó há» phải quy phục lẫn nhau. NgÆ°á»i sẽ chấm dứt tất cả các thế lá»±c nà y và chÃnh NgÆ°á»i sẽ trá»±c tiếp là Vua và Chúa. Äức Giêsu sẽ là m sáng tá» bản chất của Triá»u Äại nà y đặc biệt trong sứ Ä‘iệp của NgÆ°á»i vá» Thiên Chúa nhÆ° là Cha và trong hoạt Ä‘á»™ng bác ái của NgÆ°á»i để chữa là nh và giúp đỡ.
TrÆ°á»›c lá»i công bố là lá»i má»i gá»i: “Hãy hối cải!â€. Äức Giêsu má»i các thÃnh giả quay vá» vá»›i Thiên Chúa. Há» phải quay mặt vá» NgÆ°á»i, chăm chú lắng nghe, vá»›i lòng tin tưởng và hy vá»ng. Con ngÆ°á»i chỉ có thể hoán cải nếu Thiên Chúa quay vá» cách nhÆ°ng-không vá»›i con ngÆ°á»i. Tuy nhiên, lá»i kêu gá»i hoán cải được đặt ở đầu, bởi vì lá»i đáp của chúng ta vá»›i Thiên Chúa là điá»u tuyệt đối cần thiết, và có thể thất bại nếu không được nói ra. Hà nh Ä‘á»™ng của Thiên Chúa thì đã chắc chắn; vì thế, Äức Giêsu đã nhấn mạnh nhiá»u trên sá»± cần thiết phải hoán cải.
* Những ngÆ°á»i đầu tiên được nháºn lá»i rao giảng (18-22)
Má»™t trong những Ä‘iá»u kiện căn bản Ä‘á» Äức Giêsu có thể hoạt Ä‘á»™ng là NgÆ°á»i có quanh mình má»™tsố ngÆ°á»i để há» Ä‘i Ä‘Æ°á»ng vá»›i NgÆ°á»i thÆ°á»ng xuyên, thiết láºp vá»›i NgÆ°á»i má»™tsá»± hiệp thông Ä‘á»i sống và có thể trải nghiệm trá»n vẹn hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i. Äức Giêsu không hoạt Ä‘á»™ng tùy hứng hay theo ngẫu nhiên, cÅ©ng không bắt hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i lệ thuá»™c những cuá»™c gặp gỡ tình cá» và chóng qua. NgÆ°á»i có má»™tcá»™ng Ä‘oà n môn đệ bao quanh. Lá»i kêu gá»i “Hãy hối cải!†được nhắc lại và được là m sáng tá» bởi tiếng gá»i “Hãy Ä‘i theo tôi!â€. Äức Giêsu đã gá»i bốn môn đệ đầu tiên là Simôn và Anrê, Giacôbê và Gioan Ä‘i theo NgÆ°á»i. Ta sống sá»± hoán cải trong khi Ä‘i theo Äức Giêsu. Ai theo NgÆ°á»i thì tin tưởng và o NgÆ°á»i, bởi vì NgÆ°á»i biết kết cuá»™c và biết con Ä‘Æ°á»ng phải theo. Ai Ä‘i theo NgÆ°á»i thì gắn bó vá»›i NgÆ°á»i và chấp nháºn được NgÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn. Khi Ä‘i theo NgÆ°á»i, các môn đệ được Ä‘Æ°a và o trong sứ Ä‘iệp vá» NÆ°á»›c Trá»i và và o trong việc hoán cải nhÆ° là câu trả lá»i đúng đắn vá»›i sứ Ä‘iệp nà y.
Những ai Ä‘i theo Äức Giêsu thì phải ra khá»i hoà n cảnh sống trÆ°á»›c đó và gắn bó vá»›i NgÆ°á»i. Tuy nhiên, dây liên kết nà y không tách há» khá»i những ngÆ°á»i khác, trái lại phải chuẩn bị há» cho má»™tnhiệm vụ má»›i nÆ¡i loà i ngÆ°á»i. Äức Giêsu gá»i Ä‘i theo NgÆ°á»i, đồng thá»i cho biết ý định của NgÆ°á»i: “Tôi sẽ là m cho các anh thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cáâ€(4,19). Xuyên qua cuá»™c cá»™ng đồng sinh tá» vá»›i NgÆ°á»i, Äức Giêsu chuẩn bị há» tiếp nối sứ mạng của NgÆ°á»i, trong tÆ° cách là những sứ giả của NgÆ°á»i (x. 9,36–10,42; 28,16-20).
* Các hình thái chÃnh của hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu (23)
Hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu được triển khai khắp miá»n Galilê và được thá»±c hiện qua giáo huấn, lá»i giảng và các phép lạ chữa bệnh (4,23). Lá»i dạy vá» sá»± hoán cải đúng đắn, lá»i loan báo và giải thÃch Tin Mừng vá» NÆ°á»›c Trá»i, và sá»± xác nháºn các Ä‘iá»u đó nhá» các cuá»™c chữa bệnh là những Ä‘iểm chìa khóa của hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu.
+ Kết luáºn
Là vị Tiá»n Hô của Äấng Mêsia, Gioan đã dừng chân tại hoang địa và ở tại sông GioÄ‘an mà là m phép rá»a cho những ai đến vá»›i ông. Còn Äức Giêsu, Äấng Mêsia, đã sống Ä‘á»i “du thuyếtâ€; NgÆ°á»i rảo khắp miá»n Galilê mà công bố rằng NÆ°á»›c Trá»i Ä‘ang đến. Ngay từ đầu, NgÆ°á»i đã tá» ra là vị Mục Tá» tốt là nh Ä‘i tìm “các chiên lạc của nhà Israelâ€. Và vì quan tâm bảo đảm cho hoạt Ä‘á»™ng của NgÆ°á»i được hữu hiệu lâu dà i, NgÆ°á»i đã quy tụ các “ngÆ° phủ lÆ°á»›i ngÆ°á»i†đầu tiên, để há» sống vá»›i NgÆ°á»i và vá»›i nhau. Sau nà y, các ông sẽ nối tiếp NgÆ°á»i, Ä‘i loan báo NÆ°á»›c Trá»i khắp nÆ¡i, không phải chỉ cho dân Israel, mà cho má»i ngÆ°á»i thuá»™c má»i thá»i đại.
5.- Gợi ý suy niệm
1. Và o ngà y hôm nay, Äức Giêsu vẫn còn công bố sứ Ä‘iệp vá» NÆ°á»›c Trá»i giữa lòng cá»™ng Ä‘oà n cá» hà nh Phụng vụ. Lá»i NgÆ°á»i vẫn cấp bách nhÆ° thuở nà o: “Hãy hối cải, vì NÆ°á»›c Trá»i đã gần đếnâ€. Thiên Chúa vẫn Ä‘ang tìm cách hiển trị trong Ä‘á»i sống chúng ta má»™tcách rõ nét hÆ¡n; NgÆ°á»i có thể áp đảo chúng ta, nhÆ°ng NgÆ°á»i không muốn, vì NgÆ°á»i tôn trá»ng tá»± do của chúng ta. Do đó, chúng ta được má»i gá»i xét lại tâm hồn mình, bá» Ä‘i những trở ngại khiến trái tim chúng ta không mở rá»™ng ra được vá»›i các viá»…n tượng phổ quát của Thiên Chúa. Nếu chúng ta không loại bỠđược những trở ngại đó, là chúng ta nhÆ° Ä‘ang bị bệnh táºt. Khi đó, chúng ta có thể xin vá»›i Äức Giêsu và NgÆ°á»i sẽ chữa chúng ta là nh.
2. Các hoà n cảnh bên ngoà i không phải chỉ là những bó buá»™c, nhÆ°ng thÆ°á»ng cÅ©ng là những chỉ dẫn Thiên Chúa ban để chúng ta Ä‘i đúng Ä‘Æ°á»ng lối của NgÆ°á»i. Äức Giêsu đã chứng tá» nhÆ° thế. Các thánh cÅ©ng đã hiểu nhÆ° thế, qua các cuá»™c mò mẫm tìm kiếm ý Chúa. Hôm nay, chúng ta được má»i gá»i lÆ°u ý đến các hình thái nà y mà Thiên Chúa Ä‘ang dùng để hÆ°á»›ng dẫn chúng ta.
3. “Hãy hối cải!â€. Loà i ngÆ°á»i không được quay lÆ°ng lại vá»›i Thiên Chúa, rá»i xa NgÆ°á»i và tìm hạnh phúc và ơn cứu Ä‘á»™ ở chá»— khác. Hà nh Ä‘á»™ng Thiên Chúa đến vá»›i loà i ngÆ°á»i đòi buá»™c hỠđáp trả bằng cách di chuyển vá» phÃa Thiên Chúa. Há» không thể được NgÆ°á»i đến gặp và nháºn được các phúc là nh của Triá»u Äại NgÆ°á»i, nếu há» quay vá» vá»›i những ngÆ°á»i khác. Ngay từ đầu, lá»i rao giảng của Äức Giêsu đã nêu báºt hai Ä‘á» tà i chÃnh nà y: NgÆ°á»i nói rõ là chúng ta có thể chỠđợi gì nÆ¡i NÆ°á»›c Thiên Chúa và đồng thá»i, NgÆ°á»i trình bà y cho thấy đâu là các hình thái của sá»± hối cải chân tháºt. Cả hai yếu tố nà y được trình bà y rõ rà ng trong các Mối Phúc (5,3-12).
4. Äức Giêsu xuất hiện là đưa lại ánh sáng và niá»m vui. Hôm nay, chúng ta có nháºn ra NgÆ°á»i vẫn Ä‘ang hiện diện trong thế giá»›i, giữa lòng cuá»™c sống chúng ta, để chúng ta tiếp tục đón nháºn được niá»m vui và ánh sáng? Äà ng khác, chúng ta đã được chá»n để nối tiếp sứ mạng của NgÆ°á»i. Chúng ta Ä‘ang chu toà n sứ mạng đó thế nà o? Äức Kitô vẫn Ä‘ang đến gặp chúng ta ngay giữa những sinh hoạt, những niá»m vui và những ná»—i phiá»n sầu của chúng ta, để má»i gá»i chúng ta Ä‘i theo NgÆ°á»i. Có lẽ NgÆ°á»i không lôi kéo chúng ta theo NgÆ°á»i vá» mặt thể lý cho bằng vá» mặt thiêng liêng: chúng ta được thúc bách rá»i bá» chÃnh mình, bá» tÃnh Ãch ká»·, bá» Ä‘i sá»± cứng cá»i, để sống vá»›i NgÆ°á»i má»—i ngà y trong sá»± từ bá» và trong tình yêu.
5. “Hãy theo tôiâ€. Tiếng gá»i của Äức Giêsu nhằm má»i gá»i các môn đệ đầu tiên cÅ©ng là má»™tlá»i má»i hoán cải liên tục. Chúng ta được má»i gá»i lấy má»™tquyết định cÆ°Æ¡ng quyết đầu tiên, đôi khi là má»™tÄ‘oạn tuyệt Ä‘au Ä‘á»›n nà o đó, rồi ngà y qua ngà y, kiên trì bÆ°á»›c theo giáo huấn của NgÆ°á»i, chúng ta sẽ thá»±c hiện những bÆ°á»›c hối cải má»›i để cà ng trở nên môn đệ hÆ¡n. [Mục Lục]
37. Suy niệm của Noel Quession
Khi Äức Giêsu nghe tin ông Gioan Ä‘i bị ná»™p...
Chúng ta luôn nghÄ© rằng thá»i đại của chúng ta là má»™t thá»i đại xáo trá»™n nhất vá»›i những vụ bạo lá»±c, bắt cóc tin, giết ngÆ°á»i tấn công có vÅ© trang. Vả lại, Tin Mừng của Matthêu giá»›i thiệu vá»›i chúng ta thá»i đại của Äức Giêsu nhÆ° má»™t thá»i đại bi đát. Äúng và o lúc mà chÃnh quyá»n bắt giam ngÆ°á»i anh há» của NgÆ°á»i, không cho ông giảng dạy nữa, Äức Giêsu quyết định tiếp lục sá»± giảng dạy đó! Phải có lòng can đảm, Äức Giêsu má»›i dám lao và o má»™t cuá»™c phiêu lÆ°u cÅ©ng sẽ Ä‘Æ°a NgÆ°á»i đến cùng má»™t số pháºn bi thảm. Ở đây Matthêu sá» dụng cùng má»™t từ ngữ nhÆ° trong cuôc khổ nạn: "Nghe tin ông Gioan đã bị ná»™p". Trong và i tuần lá»… nữa, Äức Giêsu sẽ nói: "Nà y chúng ta lên Giêrusalem. Con NgÆ°á»i sẽ bị ná»™p cho các thượng tế và kinh sÆ°; há» kết án tá» hình NgÆ°á»i và ná»™p NgÆ°á»i cho dân ngoại" (Mt 20,18 - 26,2).
Äá»i sống của tôi cÅ©ng thế, có lẽ khó sống. Những cuá»™c xung Ä‘á»™t mà tôi phải sống chẳng phải là cÆ¡ há»™i để tôi hiệp thông vá»›i Äức Giêsu sao?
NgÆ°á»i lánh qua miá»n Galilê...
Từ "lánh qua†lui vá», là từ đặc biệt của Tin Mừng Matthêu. Thánh sá» nhấn mạnh rằng Äức Giêsu (vốn là Thiên Chúa!) là má»™t hạng ngÆ°á»i bị cấm cách, lÆ°u Ä‘Ã y lúc nà o cÅ©ng phải chạy trốn, và bị những kẻ thù ghét truy nã (Matthêu 12,15 - 14,13 - 15,21). CÅ©ng vá»›i những công thức ấy Matthêu đã cho thấy Giuse chạy trốn khá»i miá»n Giuđê lui vá» miá»n Galilê vì Ãckêlao nguy hiểm đã kế vị vua cha (Mt 2, 22-23).
Rồi NgÆ°á»i bá» Nadarét, đến ở Caphácnaum. Má»™t thà nh ven biển hồ Galilê. thuá»™c địa hạt DÆ¡vulun và Náptali.
Äức Giêsu dá»i chá»—. NgÆ°á»i rá»i bá» ngôi là ng nhá» nÆ¡i NgÆ°á»i đã sống thá»i thÆ¡ ấu. Nói đến ở má»™t "thà nh phố trong thế ká»· cÆ¡ Ä‘á»™ng của chúng ta, tôi thÃch nghÄ© rằng Äức Giêsu cÅ©ng đã phải là m quen vá»›i những láng giá»ng má»›i, tạo ra các mối quen hệ má»›i, thay đổi môi trÆ°á»ng! Váºy, Äức Giêsu đã chá»n thà nh phố nà o để ở nhÆ° sau nà y ngÆ°á»i ta sẽ nói "thà nh phố của NgÆ°á»i†(Matthêu 9,1). Caphácnaum! Äó là thà nh phố của Simon Phêrô. NhÆ°ng sá»± khai quáºt gần đây đã khám phá ra ngôi nhà khiêm tốn của ngÆ°á»i ngÆ° dân đó, rất gần cảng... Äức Giêsu đã đến cÆ° ngụ trong ngôi nhà đó. Caphácnaum là má»™t thà nh phố biên giá»›i, nằm trên Ä‘Æ°á»ng biên giá»›i của hai quốc gia của Hêrôđê và của PhilÃpphê. Thà nh phố nà y có má»™t trạm thu thuế, rná»™t Ä‘á»™i quân La mã đồn trú. Khác vá»›i Nadarét là má»™t thị trấn nhá», nằm ẩn khuất sau những đồi núi, Caphácnaum là nÆ¡i qua lại và tụ táºp nhiá»u dân là địa Ä‘iểm quan trá»ng trên con Ä‘Æ°á»ng ven biển nối liá»n Äamát, cá»a và o sa mạc, đến Xêsarê cá»a ra biển Äịa Trung Hải. Äức Giêsu không dá»i chá»— mà không có lý do. Sá»± chá»n lá»±a nà y có má»™t ý nghÄ©a.
“Äể ứng nghiệm lá»i ngôn sứ Isaia nói: "Nà y đất DÆ¡vulun, và đất Náptali, hỡi con Ä‘Æ°á»ng ven biển, và vùng tả ngạn sông GioÄ‘an, hỡi Galilê, miá»n đất của dân ngoại! Äoà n dân Ä‘ang ngồi trong cảnh tốt tăm đã thấy má»™t ánh sáng huy hoà ng. Những kẻ Ä‘ang ngồi trong vùng bóng tối của tá» thần nay được ánh sáng bừng lên chiếu rá»i".
Matthêu khi trÃch dẫn Isaia, có ý nói rằng Äức Giêsu vâng phục theo ý muốn của Chúa Cha: NgÆ°á»i là m Ä‘iá»u mà Thiên Chúa đã nói. Äây là sá»± vâng phục cao cả, to lá»›n và kỳ diệu được đảm nháºn vá»›i tá»± do và tình yêu. Thánh sá» cÅ©ng nhấn mạnh đến sá»± liên tục của Äức Giêsu vá»›i toà n bá»™ lịch sá» của dân NgÆ°á»i: vì thế có sáu mÆ°Æ¡i sáu lá»i trÃch dẫn của Cá»±u Ước trong Tin Mừng của Matthêu. NhÆ°ng chúng ta có thể thấy ở đây má»™t ý chà có cân nhắc Äức Giêsu: NgÆ°á»i Ä‘i đến vá»›i những ngÆ°á»i xa Thiên Chúa nhất.
Miá»n đất Galilê là má»™t tỉnh pha trá»™n nhiá»u sắc dân, má»™t sứ sở mở rá»™ng cho các Ä‘oà n thÆ°Æ¡ng nhân. Äức Giêsu đến ở đó! NgÆ°á»i không định rao giảng trÆ°á»›c tiên cho thà nh Giêrusalem, và miá»n đất thánh Giuđê... nhÆ°ng trong miá»n đất phÃa Bắc, mở ra cho các ảnh hưởng ngoại giáo và do đó bị giá»›i lãnh đạo Do Thái nghi ngá» và khinh bỉ nhÆ° miá»n đất lạc giáo không nhiá»u thì Ãt. Giáo Há»™i ngà y nay có mang tÃnh chất truyá»n giáo nhÆ° Äức Giêsu không?
Phần tôi thì sao? Những phản ứng sâu xa của tôi là gì? Có phải tôi chỉ lui tá»›i thân máºt vá»›i những ngÆ°á»i suy nghÄ© giống tôi? Có phải tôi tránh tiếp xúc vá»›i những ngÆ°á»i ngoại giáo và vô thần? Có phải theo bÆ°á»›c Äức Giêsu. Tôi đến chá»— ngã tÆ° Ä‘Æ°á»ng chá»— giao lÆ°u vá»›i dân ngoại? Có phải tôi sẽ mạnh dạn đến xứ sở của “bóng tối và sá»± chết", để Ä‘Æ°a và o đó má»™t chút “ánh sáng"?
Tôi chiêm ngắm Äức Giêsu rá»i bá» ngôi là ng nhá» của ngÆ°á»i... đến cÆ° ngụ ở Caphácnaum...
Từ lúc đó Äức Giêsu bắt đầu rao giảng, và nói rằng: "Anh em hãy sám hối vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần".
Äức Giêsu tiếp tục việc rao giảng của Gioan Tẩy Giả không thay đổi má»™t lá»i (Mt 3,2) Và Äức Giêsu đến lượt mình bị giết chết, Phêrô sẽ lặp lại cùng má»™t sứ Ä‘iệp (Cv 2,38). "Anh em hãy sám hối, hãy thay đổi!â€. Chúng ta có xác tÃn rằng chúng ta má»™t sá»± đổi hÆ°á»›ng phải thá»±c hiện không? Chúng ta không tá»± phát quay hÆ°á»›ng Thiên Chúa, Tha Thể tuyệt đối cÅ©ng nhÆ° vá» ngÆ°á»i khác… Theo tÃnh tá»± nhiên, chúng ta lấy mình là m trung tâm. Nếu chúng ta sáng suốt, chúng ta phải thừa nháºn rằng chúng ta có má»™t sá»± đổi hÆ°á»›ng hoà n toà n phải thá»±c hiện… để Thiên Chúa tháºt sá»± ngá»± trị trong lòng chúng ta... để NÆ°á»›c Thiên Chúa được ở đây trong Ä‘á»i tôi.
Má»™t cách cụ thể, sá»± sám hối, hoán cải nà o mà Thiên Chúa đòi há»i tôi trong lúc nà y?
NgÆ°á»i Ä‘ang Ä‘i dá»c theo biển hồ Galilê, thì thấy hai anh em kia, là ông Simon, chúng gá»i là Phêrô, và ngÆ°á»i anh là ông Anrê, Ä‘ang quăng chà i xuống biển vì các ông là m nghỠđánh cá. NgÆ°á»i bảo các ông: "Các anh hãy theo tôi, tôi sẽ là m cho các anh thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá".
Cảnh nầy lầ má»™t cảnh tầm thÆ°á»ng và hoà n toà n Ä‘Æ¡n giản theo thể cách của Matthêu. Không có gì là phi thÆ°á»ng, đặc biệt. Theo Matthêu, hà nh Ä‘á»™ng đầu tiên của Äức Giêsu không phải là má»™t phép lạ nhÆ°ng là má»™t lá»i kêu gá»i. Cuá»™c phiêu lÆ°u của Giáo Há»™i, cuá»™c cách mạng đã thay đổi bá»™ mặt của trá»i đất, đã bắt đầu nhÆ° thế... trong hoà n cảnh tầm thÆ°á»ng của các ngÆ° dân là m công việc má»—i ngà y của há». Chúng ta hãy lÆ°u ý tầm quan trá»ng đó: Äức Giêsu “kêu gá»i" các tông đồ của NgÆ°á»i không phải trong khuôn khổ má»™t lá»… há»™i tôn giáo hoặc má»™t hoạt Ä‘á»™ng tâm linh... nhÆ°ng ở giữa Ä‘á»i sống má»—i ngà y của há», trong lúc há» Ä‘ang là m công việc nghá» nghiệp!
Quả Äức Giêsu có sá»± táo bạo? ChÃnh NgÆ°á»i đã khởi xÆ°á»›ng, chÃnh NgÆ°á»i đã kêu gá»i. Xem ra NgÆ°á»i hoà n toà n biết rõ NgÆ°á»i muốn Ä‘i đến đâu! NgÆ°á»i lôi kéo ngÆ°á»i ta Ä‘i theo NgÆ°á»i. NgÆ°á»i Ä‘iá»m nhiên nói rằng má»i ngÆ°á»i được dá»±ng nên cho NgÆ°á»i, phải Ä‘i đánh lÆ°á»›i há», nhÆ° ngÆ°á»i ta Ä‘i lÆ°á»›i cá.
Láºp tức hai ông bá» chà i lÆ°á»›i mà đi theo NgÆ°á»i.
Ngà y nay, có sá»± thiếu Æ¡n gá»i. Tin Mừng ngà y hôm nay phải thức tỉnh chúng ta. Chắc chắn, Chúa vẫn tiếp tục gá»i. Ai sẽ chấp nhạn sống cuá»™c phiêu lÆ°u trong hoạt Ä‘á»ng tông đồ nhÆ° trong thá»i kỳ đó? Lúc đó, những ngÆ°á»i được gá»i đã đáp lại vô Ä‘iá»u kiện... Còn tôi?
Äi má»™t quãng nữa: NgÆ°á»i thấy hai anh em khác con ông Dêbêđê, là ông Giacôbê và ngÆ°á»i em là ông Gioan. Hai ông nà y Ä‘ang cùng vá»›i Cha lã ông Dêbêđê vá lÆ°á»›i ở trong thuyá»n. NgÆ°á»i gá»i các ông, láºp tức các ông bá» thuyá»n, bá» cha lại mà theo NgÆ°á»i.
Sá»± đáp lại Æ¡n gá»i quả mau lẹ đối vá»›i chúng ta xem ra nhÆ° không có tháºt. Chúng ta chá»› nên quên rằng những ngÆ°á»i nhÆ° Gioan và Giacôbê đã được Gioan Tẩy Giả chuẩn bị vá» mặt tâm lý và lịch sá». Vả lại đây không phải là lần đầu tiên há» gặp Äức Giêsu. HỠđã gặp NgÆ°á»i ở bá» sông GioÄ‘an (Ga 1,35-50). Tuy nhiên, chúng ta không nên giảm nhẹ những yêu sách triệt để của Äức Giêsu: Câu chuyện được xây dá»±ng trên sÆ¡ đồ ngôn sứ Êlisa cÅ©ng đã đốt cà y của ông, nÆ°á»›ng bò của ông "để không bao giá» còn quay lại Ä‘Ã ng sau. Chúng ta không Ä‘Æ¡n thuần trong má»™t quan hệ “bình thÆ°á»ng" của môn đệ vá»›i rápbi hay giáo trưởng của há». Không phải Giacobê và Gioan, cÅ©ng không phải Phêrô và Anrê đã tìm kiếm Äức Giêsu mà chÃnh Äức Giêsu vá»›i sá»± cao cả của NgÆ°á»i đã có sáng kiến má»i gá»i há».
Và nếu đó là Thiên Chúa má»i gá»i tôi? Tôi sẽ là m gì?
Thế rồi Äức Giêsu Ä‘i khắp miá»n Galilê, giảng dạy trong các há»™i Ä‘Æ°á»ng của há», rao giảng Tin Mừng NÆ°á»›c Trá»i, và chữa hết các bệnh hoạn táºt nguyá»n của dân.
Matthêu tóm lược ở đây má»i hoạt Ä‘á»™ng của Äức Giêsu. Thánh sá» nói lại nguyên văn câu nà y trÆ°á»›c lúc Nhóm MÆ°á»i Hai bắt tay và o việc truyá»n giáo (Mt 9,35). Tôi phải dà nh thá»i gian để chiêm niệm trong thinh lặng và kéo dà i vá» Äức Giêsu. Tôi tưởng tượng NgÆ°á»i, Ä‘ang bÆ°á»›c Ä‘i trên má»i nẻo Ä‘Æ°á»ng, từ là ng nà y sang là ng khác.
NgÆ°á»i rao giảng Tin Mừng. Ở đây có từ ngữ "kêrussôn" mà nghÄ©a theo mặt chữ là cao rao (kêu gà o) Tin Mừng. Từ nà y gợi ý má»™t anh mõ là ng (má»™t ngÆ°á»i rao tin) đến gần để công bố má»™t tin: NÆ°á»›c Thiên Chúa đã đến! NgÆ°á»i cÅ©ng giáo huấn dạy dá»—. Từ dùng ở đây là "didaskôn" gợi ý má»™t hoạt Ä‘á»™ng được triển khai nhiá»u hÆ¡n và mang tÃnh sÆ° phạm nhiá»u hÆ¡n. GiỠđây chúng ta tưởng tượng Äức Giêsu được vây quanh bởi những kẻ mà ngÆ°á»i kể cho nghe những dụ ngôn, và dụ là nhÆ° thế. Má»™t số nhà chú giải Kinh Thánh nghÄ© rằng Äức Giêsu đã sá» dụng các phÆ°Æ¡ng pháp giảng dạy của các giáo trưởng thá»i đại NgÆ°á»i... tức là bắt há» há»c thuá»™c lòng những bản văn mà há» không được quên. Sau cùng, NgÆ°á»i chữa là nh. Và chúng ta còn ghi nháºn từ ngữ Hy Lạp mà ngÆ°á»i nà o biết tiếp Pháp sẽ nháºn biết dá»… dà ng: "thérapeuôn". Äức Giêsu là má»™t ngÆ°á»i đầy lòng nhân háºu, NgÆ°á»i luôn chạnh lòng thÆ°Æ¡ng vì tất cả những Ä‘au khổ mà NgÆ°á»i gặp trên con Ä‘Æ°á»ng NgÆ°á»i Ä‘i qua.
Lạy Chúa, xin chữa là nh chúng con! Xin cứu chúng con! và là m cho chúng con thà nh những ngÆ°á»i cứu Ä‘á»™ vá»›i Chúa. [Mục Lục]
38. Sám hối để biết mình và biết Chúa
(Suy niệm của Jos.Vinc. Ngá»c Biển)
Trong tiến trình phát triển của con ngÆ°á»i, bình thÆ°á»ng khi đã đến tuổi trưởng thà nh, chúng ta sẽ lá»±a chá»n cho mình má»™t định hÆ°á»›ng là m Ä‘á»™ng lá»±c để chúng ta phấn đấu. Ước mÆ¡ đó có thể là bác sÄ©, kỹ sÆ°, nhà giáo... và chúng ta Ä‘á»u hy vá»ng cho Æ°á»›c mÆ¡ đó được thà nh hiện thá»±c, để cuá»™c Ä‘á»i tÆ°Æ¡ng lai có ý nghÄ©a hÆ¡n.
Hôm nay, thánh Mátthêu thuáºt lại cho chúng ta biết Äức Giêsu khởi đầu sứ vụ công khai, Ngà i đã kêu gá»i dân chúng: "Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần" (Mt 4, 17); đồng thá»i Äức Giêsu cÅ©ng má»i gá»i các môn đệ đầu tiên để huấn luyện và sai các ông ra Ä‘i loan báo vá» Triá»u Äại đó của Thiên Chúa. NÆ°á»›c Thiên Chúa hay Triá»u Äại của Ngà i chÃnh là mÆ¡ Æ°á»›c hay mục Ä‘Ãch của má»—i chúng ta.
1. "Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần"
Khi nói đến NÆ°á»›c Trá»i hay Triá»u Äại của Thiên Chúa, nhiá»u ngÆ°á»i cứ nghÄ© đó là má»™t nÆ¡i chốn được định vị rõ rà ng, nhÆ°ng không phải váºy, đây là má»™t tình trạng. Tình trạng đó là con ngÆ°á»i được hạnh phúc, bình an và trà n ngáºp yêu thÆ°Æ¡ng. NhÆ° váºy, cÅ©ng có thể chúng ta đã đạt được hay Ä‘ang trên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tìm kiếm. Dấu chỉ của những ngÆ°á»i đã đạt được chÃnh là hạnh phúc vì có Chúa ở cùng. Khi có Chúa là nguồn hạnh phúc thì lúc ấy, chúng ta má»›i có “sổ Ä‘á»â€, và “há»™ khẩu thÆ°á»ng trú†để trở thà nh “công dân của NÆ°á»›c Trá»i†đúng nghÄ©a.
Tuy nhiên, để được nháºn tấm thẻ căn cÆ°á»›c, giấy thông hà nh để được NÆ°á»›c Trá»i thì Ä‘iá»u kiện cần phải có, đó là “sám hốiâ€.
Khi Äức Giêsu rao giảng Tin Mừng và nói: "Anh em hãy sám hối, vì NÆ°á»›c Trá»i đã đến gần" (Mt 4, 17), lá»i má»i gá»i nà y nhÆ° má»™t Ä‘á»™ng lá»±c thôi thúc mạnh mẽ hÆ¡n sứ Ä‘iệp mà Gioan đã má»i gá»i trÆ°á»›c đó. Äiá»u nà y cÅ©ng có nghÄ©a là Thiên Chúa chấm dứt há»at Ä‘á»™ng của Gioan Tẩy Giả (ông bị bắt cầm tù). Sứ vụ của Äức Giêsu được gạnh nối từ Gioan. Nếu Gioan loan báo vá» Äấng Mêsia, Ngà i là Cứu Chúa, thì khi Äức Giêsu đến, Ngà i đã chứng minh cho má»i ngÆ°á»i thấy, Ngà i chÃnh là Äấng mà Gioan đã loan báo. Gioan chỉ đóng vai trò giá»›i thiệu, còn Äức Giêsu thì chÃnh là ná»™i dung của lá»i giá»›i thiệu đó. Vì thế khi Gioan bị bắt và bị cầm tù, nhiệm vụ của ông đã xong, vai phụ phải lui và o háºu trÆ°á»ng để nhân váºt chÃnh xuất hiện.
Tại sao, hai con ngÆ°á»i, nhÆ°ng cùng chung má»™t sứ vụ và đá»u má»i gá»i dân chúng sám hối vì Triá»u Äại Thiên Chúa Ä‘ang đến gần?
ThÆ°a, vì thái Ä‘á»™ sám hối là điá»u kiện cần để được cứu Ä‘á»™, nên tá»± nó cho thấy tầm quan trá»ng của hà nh vi sám hối. Quan trá»ng là vì: sám hối để biết Chúa là chân lý, là ánh sáng, là lẽ sống, là sá»± tháºt. Sám hối cÅ©ng chÃnh là ý thức mình cần đến Chúa, Ä‘i theo Chúa và chá»n Chúa là lý tưởng, là mục Ä‘Ãch tối háºu của cuá»™c Ä‘á»i. Qua hà nh vi sám hối, con ngÆ°á»i dá»… nháºn biết mình yếu Ä‘uối, bất toà n, mong manh và má»ng dòn. à thức được Ä‘iá»u đó, nên má»™t triết gia lá»—i lạc là Socrate đã mở đầu triết thuyết của ông bằng câu châm ngôn nổi tiếng: “Anh hãy tá»± biết mình†(Connais-toi, toi même).
Sám hối còn là để xác định đúng hÆ°á»›ng và đi đúng Ä‘Æ°á»ng, nhằm trách Ä‘i lạc và không đạt được mục tiêu. Triết gia Platon, đã nói: “NgÆ°á»i chạy thì bao giá» cÅ©ng phải tá»›i Ä‘Ãch. Nếu không tá»›i Ä‘Ãch thì chạy mau lẹ đến đâu cÅ©ng bằng vứt Ä‘iâ€. Thánh Augustinô khen những ngÆ°á»i nhÆ° váºy là những ngÆ°á»i “bene currit, sed extra viam - chạy nhanh đấy nhÆ°ng lạc Ä‘Æ°á»ngâ€.
Tháºt váºy, ngÆ°á»i xÆ°a thÆ°á»ng nói: “Khôn chết, dại chết, biết là sốngâ€. Sám hối chÃnh là để biết mà được sống.
Sám hối cÅ©ng là điá»u kiện cần để ta lên Ä‘Æ°á»ng Ä‘i tìm má»™t cái gì đó tốt hÆ¡n, ý nghÄ©a và đảm bảo hÆ¡n. Nếu bốn môn đệ đầu tiên trong bà i Tin Mừng hôm nay, các ông không có hy vá»ng, không khiêm tốn thì không thể nà o ngay láºp tức, bá» cha, bá» lÆ°á»›i để Ä‘i theo Äức Giêsu được.
Nếu có sám hối và tin và o Äức Giêsu thì má»›i dứt khoát và sẵn sà ng ra Ä‘i để trở thà nh những kẻ lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá. Có sám hối thì má»›i không bị vÆ°á»›ng báºn và o những chuyện phụ thuá»™c để toà n tâm toà n ý lo những việc chÃnh yếu của sứ mạng.
Tháºt váºy, nếu không sám hối thì chúa tể của con ngÆ°á»i chÃnh là cái bụng! Chỉ lo tìm kiếm những sá»± trần tục nhằm thá»a mãn xác thịt, cuốn theo những khuynh hÆ°á»›ng thấp hèn, sa Ä‘á»a, nhục dục mà quên Ä‘i Hạnh Phúc VÄ©nh Hằng, còn sám hối và ý thức được thân pháºn giá»›i hạn của con ngÆ°á»i thì má»›i biết:“ái má»™ những sá»± Trên Trá»iâ€.
2. Sống sứ Ä‘iệp Lá»i Chúa
Linh mục nhạc sÄ© Ân Äức đã sáng tác bà i hát “Biết Chúa, biết conâ€, trong đó có Ä‘oạn viết nhÆ° sau:
“Biết Chúa là Thiên Chúa Ä‘á»™c nhất là Cha là Chúa trá»i đất.
Biết Chúa Vua muôn loà i, biết Chúa thÆ°Æ¡ng con ngÆ°á»i.
Biết Chúa là tạo hóa là Äấng sinh thà nh nên con.
Biết con là tạo váºt, má»™t Ä‘á»i sống kiếp con ngÆ°á»i.
Biết con không là gì, chỉ là bụi cát mà thôi.
Biết con thân phà m hèn, má»ng giòn, muôn và n yếu Ä‘uối.
Biết con bao tá»™i tình để lòng xao xuyến khôn nguôiâ€.
Khi biết Chúa là Äấng yêu thÆ°Æ¡ng nhÆ° váºy, thì còn đâu chuyện chia rẽ, ghen ghét, còn đâu chuyện tôi nhóm ná», anh nhóm kia... bởi vì trong những yếu Ä‘uối, lá»—i lầm của anh em, thì chÃnh mình cÅ©ng Ä‘á»u mắc phải hết. Vì thế, chÃnh mình cần phải sám hối trÆ°á»›c và xây dá»±ng tình hiệp nhất huynh đệ trong yêu thÆ°Æ¡ng. Thấy được bản chất của con ngÆ°á»i là hiếu thắng, nên trong cá»™ng Ä‘oà n của ngà i có những chuyện gây chia rẽ, nên thánh Phaolô đã nói: “ThÆ°a anh em, nhân danh Äức Giêsu Kitô, Chúa chúng ta, tôi khuyên tất cả anh em hãy nhất trà vá»›i nhau trong lá»i ăn tiếng nói, và đừng để có sá»± chia rẽ giữa anh em, nhÆ°ng hãy sống hòa thuáºn má»™t lòng má»™t ý vá»›i nhau†(1Cr 1,10). Khi cùng chung nhau má»™t lý tưởng, má»™t mục Ä‘Ãch thì đâu còn có chuyện: “Tôi thuá»™c vá» Phaolô, tôi vá» phe Apôlô, còn tôi vá» phe Phêrô, và tôi thuá»™c vá» phe Chúa Kitô. Váºy Chúa Kitô bị phân chia rồi sao?†(1Cr 1,12-13a). Và , thánh Phaolô khuyên há» hãy hÆ°á»›ng vá» Äức Giêsu để tìm ra con Ä‘Æ°á»ng của mình mà đi tá»›i chứ không phải nÆ¡i ngÆ°á»i nà y hay ngÆ°á»i kia.
Váºy, Ä‘iá»u trÆ°á»›c tiên, sám hối là quay trở vá» vá»›i Chúa, lấy Chúa là m mục Ä‘Ãch cho cuá»™c Ä‘á»i mình mà vÆ°Æ¡n tá»›i. Sám hối cÅ©ng là để xin Æ¡n tha thứ và từ bá» con Ä‘Æ°á»ng tá»™i lá»—i, là má»™t Ä‘á»™ng tác gá»™t rá»a tâm hồn, để sống cho hợp vá»›i ý Chúa, Ä‘em lại bình an ná»™i tâm và liên Ä‘á»›i vá»›i má»i ngÆ°á»i.
Thứ đến, sám hối là là m má»›i lại tinh thần, canh tân Ä‘á»i sống và thay đổi não trạng cÅ© để đổi lấy tâm tình má»›i. Sám hối còn là trở nên trong sạch từ ý nghÄ© đến hà nh Ä‘á»™ng. Sám hối để xây dá»±ng tình hiệp nhất, bác ái và yêu thÆ°Æ¡ng.
Cuối cùng, sám hối còn là để gắn bó vá»›i Chúa, hầu sẵn sà ng ra Ä‘i loan báo Triá»u Äại của Thiên Chúa, trở thà nh những ngÆ°á»i chinh phục lÆ°á»›i ngÆ°á»i nhÆ° lÆ°á»›i cá.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết đáp lại lá»i má»i gá»i của Chúa để sống tinh thần sám hối tháºt lòng, hầu có thể đón nháºn Triá»u Äại của Thiên Chúa đến vá»›i chúng con cách trá»n vẹn và sẵn sà ng ra Ä‘i loan báo sứ mạng ấy cho má»i ngÆ°á»i. Amen. [Mục Lục]
|