ÄỨC KI-TÔ, BẬC THẦY CỦA GIÃO Là VIÊN
Chúng ta đã đặt vấn Ä‘á» dạy Giáo Lý theo cách thức của Äức Giê-su Ki-tô. Váºy không gì hÆ¡n là chúng ta hãy phân tÃch để há»c há»i Ä‘Æ°á»ng lối dạy Giáo Lý của chÃnh Äức Giê-su Ki-tô đã áp dụng. Xin liệt kê 8 nguyên tắc rất Ä‘Æ¡n giản mà hiệu nghiệm:
I. TRỰC TIẾP NÓI VỚI NGƯỜI NGHE:
Äức Giê-su Ki-tô quả tháºt là má»™t con ngÆ°á»i của quần chúng. NgÆ°á»i Ä‘i khắp nÆ¡i trong suốt cả cuá»™c Ä‘á»i để gặp gỡ quần chúng. Chung quanh NgÆ°á»i luôn có má»™t đám đông tìm đến để lắng nghe, và NgÆ°á»i đã chạnh lòng thÆ°Æ¡ng há», không quản ngại giảng dạy cho há», nhiá»u khi đến kiệt sức.
Trên núi, trong hoang địa, dÆ°á»›i thuyá»n, ngoà i bãi biển, trong Há»™i ÄÆ°á»ng, nÆ¡i Äá»n Thá» Giê-ru-sa-lem, tại bà n ăn, giữa tiệc cÆ°á»›i, ở má»i góc phố, và cả trên Tháºp Giá, ở đâu NgÆ°á»i cÅ©ng có những lá»i giảng dạy vá» Chúa Cha, vá» NÆ°á»›c Trá»i, vá» giá»›i răn Yêu ThÆ°Æ¡ng, vá» lòng tha thứ...
NgÆ°á»i tiếp xúc vá»›i đủ má»i hạng ngÆ°á»i: kẻ già u ngÆ°á»i nghèo, kẻ bệnh táºt, ngÆ°á»i Ä‘ang gặp khổ Ä‘au, ngÆ°á»i Pha-ri-sêu, các Luáºt SÄ©, sÄ© quan Rô-ma, ngÆ°á»i miá»n Sa-ma-ri, các cô gái Ä‘iếm, ngÆ°á»i thu thuế, kẻ tá» tù... miá»…n là há» có lòng chân thà nh sám hối, muốn Ä‘i theo con Ä‘Æ°á»ng Äức Giê-su má»i gá»i.
Äức Giê-su không há» biên soạn và viết ra má»™t tác phẩm nà o cho mục Ä‘Ãch giảng dạy gián tiếp, NgÆ°á»i trá»±c tiếp nói vá»›i má»i ngÆ°á»i, đối thoại má»™t cách ân cần, khi nhá» nhẹ, lúc hùng hồn, và đặc biệt là yêu quý trẻ em lúc nà o cÅ©ng quấn quÃt bên NgÆ°á»i ( x. Mt 18, 2; Mc 10, 14 ).
II. TRÌNH BÀY VỪA TẦM NGƯỜI NGHE:
Äa số thÃnh giả của Äức Giê-su là ngÆ°á»i bình dân chất phác, lao Ä‘á»™ng chân tay, mù chữ hoặc Ãt há»c. NgÆ°á»i đã dùng ngôn ngữ của chÃnh há» và những hình ảnh minh há»a gần gÅ©i dá»… hiểu để giảng dạy và trò chuyện thân tình vá»›i há», táºn tụy giải đáp các thắc mắc của há» và không tiếc lá»i khen ngợi, khÃch lệ những ai có thà nh tâm thiện chÃ.
Ngược lại, đối vá»›i những má»™t số Ãt ngÆ°á»i có há»c, hoặc khi há» muốn tranh luáºn bắt bẻ, Äức Giê-su cÅ©ng sẵn sà ng lý luáºn, trÆ°ng dẫn Kinh Thánh (x. Mt 11, 10; 12, 40; 15, 4. 8 ) váºn dụng Luáºt Mô-sê ( x. Mt 5, 21. 27. 31. 33. 38. 43 ), viện lẽ khôn ngoan trong cuá»™c sống ( x. Mt 5, 15; 6, 24; 12, 25. 29. 33; Lc 6, 39 – 40; 48 – 49 ) để thuyết phục há», hoặc thẳng thắn phi bác, cho thấy hỠđã lầm lạc hay ngoan cố.
III. DÙNG CÃI DỄ HIỂU ÄỂ NÓI VỀ CÃI KHÓ HIỂU:
Khi muốn dạy má»™t chân lý cao siêu, má»™t mầu nhiệm khó hiểu, má»›i lạ và khó tin, Äức Giê-su đã chá»n những sá»± việc và sá»± váºt cụ thể, mượn những khái niệm gần gÅ©i, những hình ảnh quen thuá»™c, những kinh nghiệm sống Ä‘á»™ng của Ä‘á»i thÆ°á»ng là m dẫn chứng hay minh há»a.
Có thể nói, NgÆ°á»i đã váºn dụng phÆ°Æ¡ng pháp quy nạp Ä‘Æ¡n sÆ¡ hÆ¡n là phÆ°Æ¡ng pháp diá»…n giải phức tạp; dùng lối ẩn dụ so sánh để Ä‘i tá»›i kết luáºn hÆ¡n là chá»n những luáºn lý kinh viện bác há»c.
Äức Giê-su còn thÆ°á»ng dùng các dụ ngôn ( Paraboles ) để giảng dạy. Thay cho những định nghÄ©a trừu tượng, các chân lý và mầu nhiệm đã được gói ghém trong má»™t câu truyện kể ngắn gá»n, vá»›i đầy đủ tình tiết hấp dẫn mà hợp lý hợp tình, nghe xong là tá»± khắc hiểu được bà i há»c, tá»± mình rút ra được má»™t số yếu tố siêu việt của NÆ°á»›c Trá»i và có thể áp dụng ngay và o Ä‘á»i sống thÆ°á»ng nháºt hiện tại.
IV. ÄÚC KẾT THÀNH NHá»®NG CÂU DỄ NHỚ:
Sau khi đã diá»…n giải má»™t chân lý, má»™t mầu nhiệm, má»™t giá»›i luáºt má»›i để giúp ngÆ°á»i nghe hiểu được má»™t cách sáng tá», bao giá» Äức Giê-su cÅ©ng có những lá»i đúc kết ngắn gá»n và giản dị để giúp há» ghi nhá»› sâu xa và thấm thÃa, đồng thá»i sẵn sà ng Ä‘em ra thá»±c hà nh má»™t cách dá»… dà ng.
Xin Ä‘Æ¡n cá» những câu kết luáºn nhÆ° thế trong Tin Mừng:
§ Vá» việc cầu nguyện: “Ai xin thì sẽ được, ai tìm thì sẽ thấy, ai gõ cá»a thì sẽ mở cho†( Lc 11, 9 ).
§ VỠđức khiêm tốn: “Ai nâng mình lên sẽ bị hạ xuống, ai hạ mình xuống sẽ được nâng lên†( Lc 14, 11 ).
§ VỠtinh thần phục vụ: “Thầy đến để phục vụ, chứ không phải để được phục vụ†( Mc 10, 41 ).
§ Vá» sá»± bá»n Ä‘á»—: “Kẻ được gá»i thì nhiá»u, nhÆ°ng ngÆ°á»i được chá»n thì lại Ãt†( Mt 22, 14 ).
§ VỠlòng tình yêu thương: “Anh em hãy yêu thương nhau như Thầy đã yêu thương anh em†( Ga 15, 12 ).
§ Vá» sá»± từ bá»: “Ai muốn theo tôi, phải từ bá» chÃnh mình, vác tháºp giá mình hằng ngà y mà theo†( Lc 9, 23 ).
V. NHẮC LẠI DƯỚI NHIỀU HÌNH THỨC:
Khi trình bà y má»™t chân lý hay má»™t Ä‘iểm Giáo Lý, Äức Giê-su thÆ°á»ng nhắc Ä‘i nhắc lại dÆ°á»›i nhiá»u hình thức khác nhau. NhÆ° váºy, vấn Ä‘á» cà ng dá»… nhá»›, dá»… hiểu, dá»… thá»±c hà nh trong Ä‘á»i sống hÆ¡n mà lại không sợ nhà m chán Ä‘Æ¡n Ä‘iệu. HÆ¡n nữa, má»™t lần vấn đỠđược nhắc lại, vẫn có dịp để thêm bổ túc những khÃa cạnh má»›i.
Và dụ, để minh há»a cho lòng Chúa yêu thÆ°Æ¡ng những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i, luôn chá» mong há» hoán cải, Äức Giê-su đã dùng rất nhiá»u dụ ngôn khác nhau mà Tin Mừng theo Thánh Lu-ca đã ghi lại trong toà n bá»™ chÆ°Æ¡ng 15 nhÆ°: Dụ Ngôn Con Chiên Bị Mất, Dụ Ngôn Äồng Bạc Bị Mất, Dụ Ngôn NgÆ°á»i Cha Nhân Háºu ( x. Lc 15, 1 – 32 ).
VI. TIẾN TỪNG BƯỚC THEO TRÃŒNH ÄỘ CỦA NGƯỜI NGHE:
Má»™t chân lý cao siêu, má»™t mầu nhiệm khó hiểu không thể trong má»™t bà i dạy, trong má»™t lần há»c mà có thể đón nháºn trá»n vẹn ngay được. “MÆ°a lâu thấm đấtâ€. Rõ rà ng cần phải có thá»i gian để thấm thÃa. Vì thế, Äức Giê-su đã luôn luôn vén tá» mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i, NÆ°á»›c Thiên Chúa từng bÆ°á»›c, từng chút má»™t. Má»—i lần giảng dạy, NgÆ°á»i lại bổ túc thêm má»™t Ãt, Ä‘Ã o sâu và mở rá»™ng thêm những gì đã dạy trÆ°á»›c đó.
Lấy và dụ, Äức Giê-su đã từ từ tá» mình cho các môn đệ rằng chÃnh là Äấng Thiên Sai, là Äấng Cứu Thế, để rồi cuối cùng, đến lúc chÃn muồi, NgÆ°á»i má»›i tá»± giá»›i thiệu NgÆ°á»i chÃnh là Con Thiên Chúa trong biến cố Hiển Dung trên má»™t ngá»n núi cao ( x. Mc 9, 2 – 8 ).
Má»™t và dụ khác: Äức Giê-su đã 3 lần tiên báo vá» cuá»™c thÆ°Æ¡ng khó và cái chết NgÆ°á»i sẽ phải chịu để chuẩn bị cho các môn đệ có thể bình tÄ©nh đón nháºn biến cố Vượt Qua Ä‘au xót nhÆ°ng cần thiết nà y ( x. Mc 8, 31; 9, 30 – 32; 10, 32 – 34 ).
VII. DÙNG KINH THÃNH ÄỂ MINH CHỨNG:
Äức Giê-su thÆ°á»ng trÃch dẫn những lá»i Thánh Kinh để giúp ngÆ°á»i nghe dá»… tin và hiểu sâu hÆ¡n những lá»i NgÆ°á»i giảng dạy.
Những lá»i Kinh Thánh ấy còn minh chứng rằng: NgÆ°á»i đến là để hoà n tất má»i sá»±. Những lá»i NgÆ°á»i nói, những việc NgÆ°á»i là m vừa nối tiếp, vừa thá»±c hiện những gì đã được tiên báo trong Cá»±u Ước. NgÆ°á»i chÃnh là Äấng mở ra thá»i Tân Ước, thá»±c hiện má»i lá»i hứa và má»i ý định của Thiên Chúa đối vá»›i Dân của NgÆ°á»i ( x. Mt 11, 10; 12, 40; 15, 4. 8 ).
VIII. VỪA GIẢNG DẠY VỪA CẢM HÓA:
Trong khi diá»…n giải mầu nhiệm NÆ°á»›c Trá»i, Äức Giê-su cÅ©ng gợi lên nÆ¡i ngÆ°á»i nghe lòng yêu thÃch, khao khát đón nháºn chân lý và sẵn sà ng thay đổi cuá»™c sống.
Äã có má»™t số không hưởng ứng lá»i má»i gá»i ấy ( nhÆ° chà ng thanh niên già u có còn tiếc rẻ của cải Ä‘á»i nà y trong Mc 10, 17 – 22 ), nhÆ°ng ngược lại đã có rất đông ngÆ°á»i đã được cảm hóa để đổi Ä‘á»i ( nhÆ°: ngÆ°á»i Ä‘Ã n bà xứ Sa-ma-ri trong Ga 4, 7 – 42; ngÆ°á»i phụ nữ ngoại tình trong Ga 8, 3 – 11; ngÆ°á»i mù từ thuở má»›i sinh trong Ga 9, 1 – 38; ngÆ°á»i bệnh liệt giÆ°á»ng vác chõng ra vá» trong Ga 5, 5 – 14; ông Da-kêu trong Lc 19, 1 – 10; ngÆ°á»i gian phi trên tháºp giá trong Lc 23, 39 – 43... )
IX. KẾT LUẬN:
Äã từng có má»™t Há»™i Nghị Quốc Tế, thuần túy phi tôn giáo, được tổ chức đặc biệt để nghiên cứu vá» khoa sÆ° phạm của “thầy giáo Giê-su thà nh Na-da-rétâ€. Và các nhà khoa há»c vá» giáo dục và sÆ° phạm của hÆ¡n 120 quốc gia đã nhất trà chá»n NgÆ°á»i là “Nhà Giáo mẫu má»±c của má»i thá»iâ€.
Váºy, chẳng lẽ các Giáo Lý Viên là các môn đệ của Äức Giê-su, lại không há»c há»i khoa SÆ° Phạm Giáo Lý nÆ¡i chÃnh vị Tôn SÆ° vÄ© đại của mình ?
Theo: http://www.trungtammucvudcct.com
còn tiếp!