DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Video: Thế Giá»›i Nhìn Từ Vatican 21/09/2017
Người đăng
Thông điệp
Quản trị viên
Ngày tham gia: 13/11/2007 Bài gửi: 2466 Số lần cám ơn: 1 Được cám ơn 295 lần trong 287 bài viết
gửi: 21.09.2017 Tiêu đề: Video: Thế Giá»›i Nhìn Từ Vatican 21/09/2017
VIDEO
1. Vatican công bố danh sách các Giám Mục Trung Quốc chết thảm thá»i cá»™ng sản
Nhà xuất bản Vatican - Libreria Editrice Vaticana – vừa xuất bản má»™t cuốn sách dầy trình bà y những cái chết bi thảm của 75 Giám Mục Trung Quốc. Cuốn sách có tá»±a đỠ“Vescovi Nella Terra Di Conucio†– nghÄ©a là “Các Giám Mục trên miá»n đất của Khổng Tá».â€
Cuốn sách nà y do Gianni Cardinale biên táºp. Ông là má»™t chuyên gia vỠđịa chÃnh trị của Vatican và là má»™t ký giả danh tiếng của hai tỠ“Avvenire†và “Limesâ€. Ông không Ä‘Æ°a ra lá»i bình luáºn nà o mà chỉ Ä‘Æ¡n thuần là tổng kết những tà i liệu của Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh mà cho đến bây giá» ngÆ°á»i ta chỉ được biết từng phần má»™t chứ không có má»™t bức tranh tổng thể.
Äây là lần đầu tiên Vatican công bố tên của các giám mục của má»—i giáo pháºn Trung Quốc, cả các giám mục công khai lẫn các giám mục hầm trú, cả các vị hợp lệ lẫn những kẻ bất hợp lệ.
NhÆ°ng trên hết, cuốn sách nà y bao gồm tiểu sá» của 75 giám mục Trung Quốc đã chết thảm từ năm 2004 đến nay, tất cả Ä‘á»u bị bách hại trong nhiá»u năm hoặc nhiá»u tháºp ká»· trong lao tù lao Ä‘á»™ng cưỡng bức, các trại cải tạo, quản thúc tại gia, hay chà Ãt cÅ©ng bị công an máºt vụ Trung Quốc liên tục Ä‘eo bám.
Qua việc công bố tà i liệu nà y, Tòa Thánh có lẽ muốn nêu rõ vá»›i những ai hoà i nghi vá» thái Ä‘á»™ của Vatican đối vá»›i bá»n cầm quyá»n Bắc Kinh là những cách hà nh xá» mà chế Ä‘á»™ cá»™ng sản gây ra đối vá»›i các giám mục Trung Quốc tại quốc gia nà y cần phải được chấm dứt trÆ°á»›c khi Vatican có thể đồng ý ký má»™t hiệp định vá»›i chÃnh quyá»n Bắc Kinh trong việc bổ nhiệm các giám mục.
2. Má»™t và i nét vá» cuốn “Vescovi Nella Terra Di Conucioâ€
Việc bách hại các giám mục Trung Quốc, trên thá»±c tế, không chỉ diá»…n ra từ năm 2004 cho tá»›i nay, nhÆ°ng đã được bắt đầu và có lẽ còn tà n khốc hÆ¡n dÆ°á»›i triá»u đại của Mao Trạch Äông và cuá»™c Cách mạng Văn hoá, khi bá»n cầm quyá»n tuyên bố rõ rà ng rằng mục tiêu của chế Ä‘á»™ là hủy diệt Giáo há»™i Công giáo, hay chà Ãt là tạo ra má»™t mô hình Giáo Há»™i Công Giáo Trung Hoa tách khá»i Rôma và hoà n toà n phục tùng bá»n cầm quyá»n.
Việc hà nh hạ các Giám Mục cÅ©ng đã được tiếp tục sau cuá»™c Cách mạng Văn hoá ngay cả khi má»™t số các Giám Mục hoặc các ứng viên Giám Mục được thả ra khá»i các nhà tù. Äể sống sót các ngà i bắt buá»™c phải là m việc trong các má» muối hoặc mỠđá, chăn nuôi heo, nung gạch. Nếu may mắn hÆ¡n, các vị là m việc trong má»™t tiệm ăn hay nhÆ° những ngÆ°á»i bán rong trên hè phố.
Tiêu biểu trong danh sách các Giám Mục bị chết thảm dÆ°á»›i bà n tay sắt của bá»n cầm quyá»n Bắc Kinh là Äức Giám Mục Gioan Gao Kexian thuá»™c giáo pháºn Yên Äà i, chết thảm vá»›i nhiá»u thÆ°Æ¡ng tÃch trên ngÆ°á»i sau khi bị bắt cóc và o năm 1999.
Má»™t Giám Mục phụ tá của giáo pháºn Yongnian là Äức Cha Gioan Han Dingxiang bị cầm tù trong 20 năm, được thả ra nhÆ°ng sau đó lại biến mất và o năm 2006, và năm 2007 Trung Quốc cho biết là ngà i đã chết, được há»a táng và chôn tại má»™t địa Ä‘iểm tá»›i nay vẫn chÆ°a được tiết lá»™.
Năm 2010, lại có má»™t giám mục khác là Gioan Yang Shudao thuá»™c giáo pháºn Phúc Châu, đã chết sau hai mÆ°Æ¡i sáu năm tù, và phần Ä‘á»i còn lại của ngà i “hầu nhÆ° luôn bị quản thúc tại gia và bị giám sát chặt chẽ.â€
ChÆ°a kể những khó khăn của các vị giám mục gần đây nhất của Thượng Hải, nhÆ° Äức Cha Giuse Fan Zhingliang, Dòng Tên, qua Ä‘á»i năm 2014, là Giám Mục hầm trú; và ngÆ°á»i kế nhiệm của ngà i là Äức Cha Thaddeus Mã Äạt Khâm, bị bắt giữ từ năm 2012 vì đã từ chức khá»i Hiệp há»™i Công giáo yêu nÆ°á»›c vì cho rằng Ä‘Æ°á»ng lối của há»™i nà y là “không phù hợp†vá»›i đức tin Công Giáo.
Trong năm qua lại xảy ra vụ bắt cóc và giam giữ Äức Giám Mục Phêrô Thiệu Chúc Mẫn thuá»™c giáo pháºn Ôn Châu tại má»™t địa Ä‘iểm chÆ°a được tiết lá»™. Äại sứ quán Äức ở Trung Quốc và sau đó chÃnh Tòa Thánh đã lên tiếng hôm 26 tháng 6. NhÆ°ng đến nay cả phÃa chÃnh phủ Äức cÅ©ng nhÆ° Tòa Thánh Ä‘á»u không nháºn được bất kỳ phản hồi nà o của bá»n cầm quyá»n Bắc Kinh.
3. Nháºn định của ký giả Sandro Magister vá» việc Tòa Thánh công bố danh sách các Giám Mục Trung Quốc chết thảm thá»i cá»™ng sản
Trong bà i “Dal Vaticano una doccia gelata sui negoziati con Pechinoâ€, nghÄ©a là “Má»™t gáo nÆ°á»›c lạnh từ Vatican tạt và o các cuá»™c thÆ°Æ¡ng thảo vá»›i Trung Quốcâ€, Sandro Magister của tá» L’Espresso có bà i nháºn định sau đây:
Äức Phanxicô là vị giáo hoà ng đầu tiên bay qua không pháºn Trung Quốc. NhÆ°ng liệu ngà i có đặt chân được trên mảnh đất nà y hay không vẫn là má»™t Ä‘iá»u còn phải chá» xem. Tháng 8 vừa qua, nhà xuất bản Libreria Editrice Vaticana của Tòa Thánh đã công bố má»™t hồ sÆ¡, nhÆ° má»™t gáo nÆ°á»›c lạnh tạt và o mặt những ai tiếp tục cho rằng má»™t thá»a thuáºn giữa Tòa thánh và Bắc Kinh sắp xảy ra.
TrÆ°á»›c những Ä‘iá»u vừa được Vatican chÃnh thức công bố, sá»± lạc quan mà Äức Thánh Cha Phanxicô bà y tá» má»—i khi ngà i được há»i vá» Trung Quốc chỉ có thể được giải thÃch nhÆ° là má»™t thái Ä‘á»™ đầy tÃnh ngoại giao hÆ¡n là thá»±c chất. Äúng là đang có má»™t cuá»™c Ä‘Ã m phán giữa Vatican và Trung Quốc, vá»›i các cuá»™c há»p ba tháng má»™t lần luân phiên nhau giữa Rome và Bắc Kinh. NhÆ°ng ngoà i tình trạng thiếu tá»± do tôn giáo tại Hoa Lục và chÃnh sách công khai bách hại ngÆ°á»i Công Giáo mà tà i liệu vừa được công bố của Vatican trong những ngà y gần đây đã nêu rõ, có Ãt nhất hai trở ngại đối vá»›i má»™t thá»a thuáºn vá» các thủ tục bổ nhiệm giám mục trong tÆ°Æ¡ng lai.
Thứ nhất là Há»™i Äồng giám mục Trung Quốc, cÆ¡ cấu có trách nhiệm tuyển chá»n ứng viên, hiện giá» chỉ gồm toà n các giám mục chÃnh thức được Bắc Kinh công nháºn, mà không có ba mÆ°Æ¡i vị giám mục “hầm trú†chỉ được Vatican công nháºn. Äến nay, Tòa Thánh vẫn không có cách nà o thuyết phục bá»n cầm quyá»n Bắc Kinh nhìn nháºn các vị nà y.
Trở ngại thứ hai, cÅ©ng nghiêm trá»ng không kém, là trÆ°á»ng hợp của bảy vị giám mục “chÃnh thứcâ€, trong đó có ba ngÆ°á»i đã bị công khai rút phép thông công, má»™t ngÆ°á»i có “con Ä‘Ã n cháu đốngâ€, và má»™t ngÆ°á»i có nhân tình.
4. Ấn Giáo cá»±c Ä‘oan đốt hình ná»™m Äức Hồng Y Telesphore Toppo
Là n sóng Ấn Giáo cá»±c Ä‘oan Ä‘ang lan nhanh tại Ấn. Hôm 12 tháng 8 vừa qua, bang Jharkhand thuá»™c miá»n Äông Ấn Äá»™ đã là bang thứ Tám trong số 29 bang của Ấn Äá»™ thông qua luáºt cấm ngÆ°á»i Ấn Giáo cải đạo sang bất cứ tôn giáo nà o khác.
Raghubar Das, thủ hiến bang Jharkhand, thà nh viên của đảng Ấn Giáo cá»±c Ä‘oan BJP, là kẻ công khai váºn Ä‘á»™ng cho dá»± luáºt cấm cải đạo nà y. Trong những ngà y gần đây, Raghubar Das đã Ä‘Æ°a ra các phát biểu kÃch Ä‘á»™ng bạo lá»±c tôn giáo dẫn đến những cuá»™c biểu tình khổng lồ của các thà nh phần Ấn Giáo cá»±c Ä‘oan.
Trong má»™t diá»…n biến bi đát, những ngÆ°á»i biểu tình đã đốt thánh giá, và hình ná»™m của Äức Hồng Y Telesphore Toppo, là Tổng giám mục Ranchi và là nhà lãnh đạo hà ng đầu của Giáo há»™i Công giáo ở Jharkhand.
Các Kitô hữu, phần lá»›n là ngÆ°á»i Công giáo, chiếm chÆ°a tá»›i 5% trong số 27 triệu dân Jharkhand.
5. Phản ứng của Há»™i Äồng Giám Mục Ấn vá» vụ đốt hình ná»™m Äức Hồng Y Telesphore Toppo
Tổng thÆ° ký Há»™i Äồng Giám mục Ấn Äá»™, là Äức Cha Theodore Mascarenhas, vừa lên tiếng trứớc vụ đốt hình ná»™m Äức Hồng Y Telesphore Toppo. Ngà i đã kêu gá»i Thủ tÆ°á»›ng Narendra Modi “can thiệp để ngăn chặn háºn thù†đang bùng phát ở bang Jharkhand.
Trong má»™t bức thÆ° gá»i cho ông Modi, Äức Tổng Giám Mục Theodore cáo buá»™c thủ hiến Raghubar Das của bang Jharkhand Ä‘ang theo Ä‘uổi Ä‘Æ°á»ng lối cá»±c Ä‘oan tôn giáo bằng những bà i phát biểu kÃch Ä‘á»™ng háºn thù tôn giáo cà ng ngà y cà ng táo tợn.
Bức thÆ° của Äức Cha Theodore được công bố hôm 13 tháng 9, cảnh giác rằng nếu hà nh Ä‘á»™ng của thủ hiến Raghubar Das “không được kiá»m chế ngay láºp tức,†bạo lá»±c và háºn thù sẽ bùng phát.
Thủ tướng Modi cũng là một thà nh viên của BJP.
Äức Cha Theodore viết rằng ngà i bị thúc giục phải hà nh Ä‘á»™ng vì “má»™t bức ảnh khủng khiếp, đáng lo ngại và đáng sợ†mà má»™t thanh niên Công Giáo đã gá»i ngà i cho thấy những ngÆ°á»i Ấn Giáo Ä‘ang đốt hình ná»™m của Äức Hồng Y Telesphore Toppo.
Äức Cha Theodore cÅ©ng từng là Giám Mục Phụ Tá của Ranchi nÆ¡i vụ việc đáng tiếc vừa diá»…n ra.
Ngà i nhắc cho thủ tÆ°á»›ng Modi nhá»› rằng trong bà i diá»…n văn Ngà y Äá»™c láºp năm nay ông Modi nói rằng “bạo lá»±c nhân danh niá»m tin tôn giáo là điá»u không thể chấp nháºnâ€. Phát biểu nà y được ngÆ°á»i dân Ấn chà o đón và hoan nghênh nhÆ°ng Äức Cha Theodore nháºn xét cay đắng rằng “trong và i tháng qua đã không có sá»± liên hệ nà o giữa thá»±c tế và hệ tÆ° tưởng mà ngà i đã tuyên bốâ€
“Lịch sá» cho chúng ta thấy rằng háºn thù bắt đầu nhÆ° má»™t tia lá»a nhá» nhÆ°ng có thể bùng phát thà nh má»™t ngá»n lá»a kinh hoà ng không thể ngăn cản được. NhÆ° ngà i thừa biết, việc đốt cháy má»™t hình ná»™m là khúc dạo đầu cho má»™t thứ bạo lá»±c thể chấtâ€.
6. Viá»…n ảnh chuyến tông du của Äức Thánh Cha tại Ấn Äá»™
Trên chuyến bay trở vá» Rome sau ba ngà y tông du đến vùng Caucasus, hôm 2 tháng 10 năm ngoái, Äức Thánh Cha Phanxicô đã cho các phóng viên biết ngà i chắc chắn sẽ đến thăm Ấn Äá»™ và Bangladesh và o năm 2017.
Phát biểu của Äức Thánh Cha dá»±a trên niá»m tin và o sá»± thà nh tháºt của thủ tÆ°á»›ng Ấn Narendra Modi. Tuy nhiên, ông Modi, má»™t lãnh tụ của đảng Ấn Giáo cá»±c Ä‘oan BJP, có lẽ chỉ muốn “má»i lÆ¡iâ€, hay tháºm chà chỉ muốn lợi dụng Äức Giáo Hoà ng nhằm là m giảm bá»›t những chỉ trÃch vá» tình trạng tá»± do tôn giáo tồi tệ hiện nay tại Ấn trong khi ông chuẩn bị thăm các nÆ°á»›c trong khối Liên Hiệp Âu Châu.
Theo dá»± trù ban đầu chuyến tông du tá»›i Ấn Äá»™ và Bangladesh sẽ diá»…n ra từ ngà y 30 tháng 11 đến ngà y 2 tháng 12.
Hôm 28 tháng 8, Tòa Thánh công bố rằng Äức Thánh Cha sẽ tông du Miến Äiện và o ngà y 27 tháng MÆ°á»i Má»™t, và ở đó cho đến ngà y 30. Sau đó, ngà i sẽ dừng chân tại Dhaka, Bangladesh, từ ngà y 30 tháng 11 đến ngà y 2 tháng 12 trÆ°á»›c khi trở lại Rôma. Sau tuyên bố nà y của Tòa Thánh, tại Ấn, kế hoạch chuẩn bị cho chuyến tông du Ấn Äá»™ của Äức Thánh Cha đã cháºm hẳn lại vì Ãt ngÆ°á»i tin rằng Ä‘iá»u đó có thể xảy ra.
7. Äức Thánh Cha tiếp các Giám Mục má»›i chịu chức
Äức Thánh Cha nhắn nhủ các Giám Mục má»›i chuyên cần cầu xin Chúa ban Æ¡n phân định khôn ngoan trong việc phục vụ và hÆ°á»›ng dẫn dân Chúa.
Ngà i Ä‘Æ°a ra lá»i má»i gá»i trên đây trong buổi tiếp kiến sáng 14-9, dà nh cho các Giám Mục má»›i thụ phong trong thá»i gian gần đây. Các vị tham dá»± khóa bồi dưỡng do Bá»™ Giám Mục và Bá»™ các Giáo Há»™i Công Giáo Äông phÆ°Æ¡ng tổ chức.
Lên tiếng trong dịp nà y, Äức Thánh Cha Ä‘á» cao tầm quan trá»ng của sá»± phân định khôn ngoan, mà thánh Phaolô trình bà y nhÆ° má»™t hồng ân của Thánh Linh (Xc 1 Cr 12,10) và Thánh Tômasô Aquino gá»i là “nhân đức trổi vượt phán Ä‘oán theo các nguyên tắc cao†(S.T, II-II. a.4,ad 3).
Äức Thánh Cha nhấn mạnh rằng “Chỉ những ai được Thiên Chúa hÆ°á»›ng dẫn má»›i có danh nghÄ©a và uy thế để được Ä‘á» nghị là m ngÆ°á»i hÆ°á»›ng dẫn tha nhân. Chỉ những ai quen thuá»™c vá»›i vị Thầy ná»™i tâm nà y, má»›i có thể dạy dá»— và là m tăng trưởng sá»± phân định; vị Thầy ná»™i tâm, nhÆ° má»™t địa bà n, cung cấp những tiêu chuẩn để pháºn định, cho mình và cho ngÆ°á»i khác, những thá»i Ä‘iểm của Thiên Chúa và ân phúc của Chúa; để nháºn ra khi Chúa Ä‘i qua và con Ä‘Æ°á»ng cứu Ä‘á»™ của Chúa, để chỉ dẫn những phÆ°Æ¡ng thế cụ thể, là m đẹp lòng Chúaâ€.
Äức Thánh Cha nhắn nhủ các Giám Mục liên tục khẩn cầu Æ¡n phân định nhÆ° Ä‘iá»u kiện tiên quyết để soi sáng má»i sá»± khôn ngoan của con ngÆ°á»i, sá»± khôn ngoan vá» cuá»™c sống, tâm lý, xã há»™i, luân lý, qua đó chúng ta dùng để pháºn định những con Ä‘Æ°á»ng của Thiên Chúa, để cứu Ä‘á»™ những ngừơi được ủy thác cho chúng ta.
Äức Thánh Cha nhắc nhở các Giám Mục sống sá»± phân định nhÆ° thà nh phần của Dân Chúa, Giám Mục không phải là cha và là chủ nhân ông tá»± mãn, và cà ng không phải là má»™t mục tá» cô láºp, sợ sệt. Sá»± phân định của Giám Mục luôn là má»™t hà nh Ä‘á»™ng cá»™ng Ä‘oà n, tham khảo ý kiến của các linh mục và các thà nh phần khác của dân Chúa cÅ©ng nhÆ° trong sá»± trao đổi và chia sẻ vá»›i các anh em Giám Mục khác:
“Trong sá»± đối thoại thanh thản, Giám Mục không sá»± chia sẻ, và đôi khi cÅ©ng thay đổi sá»± phân định của mình vá»›i ngÆ°á»i khác: vá»›i các anh em trong hà ng giám mục, được liên kết nhá» bà tÃch, và nhỠđó sá»± phân định có tÃnh chất Ä‘oà n thể; vá»›i các linh mục của mình mà Giám Mục là ngÆ°á»i bảo đảm sá»± hiệp nhất; vá»›i các tÃn hữu giáo dân, vì há» bảo tồn “cảm nghiệm†sá»± bất khả ngá»™ trong đức tin ở trong Giáo Há»™i: há» biết rằng Thiên Chúa không thiếu tình thÆ°Æ¡ng và không chối bá» những lá»i Ngà i hứaâ€.
Sau cùng Äức Thánh Cha má»i gá»i các Giám Mục má»›i hãy vun trồng má»™t thái Ä‘á»™ lắng nghe, tăng trưởng trong tá»± do từ bá» quan Ä‘iểm của mình (khi nó tá» ra thiên vị và thiếu sót), để đón nháºn quan Ä‘iểm của Thiên Chúaâ€
8. Äức Thánh Cha tiếp Tổng tu nghị dòng Thừa Sai Thánh Tâm
Äức Thánh Cha khuyến khÃch các tu sÄ© dòng thừa sai Thánh Tâm chứng tá» nÆ¡i bản thân và các hoạt Ä‘á»™ng của mình tình thÆ°Æ¡ng và sá»± dịu dà ng của Thiên Chúa đối vá»›i những ngÆ°á»i bé nhá», rốt cùng, những ngÆ°á»i không được bảo vá» và bị gạt ra ngoà i lá» trên trái đất.
Ngà i Ä‘Æ°a ra lá»i nhắn nhủ trên đây trong buổi tiếp kiến sáng hôm 16-9 dà nh cho 85 thà nh viên Tổng tu nghị của dòng Thừa Sai Thánh Tâm là dòng cho Cha Jean Jules Chevalier ngÆ°á»i Pháp thà nh láºp năm 1854 vá»›i mục Ä‘Ãch phổ biến lòng tôn sùng Thánh Tâm Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Theo niên giám năm nay của Tòa Thánh, dòng hiện có 1754 tu sÄ©, trong đó có 1.265 linh mục, hoạt Ä‘á»™ng tại 154 nhà trên thế giá»›i. Tại à châu, dòng nà y hiện diện tại Nam Hà n, Philippines, Nháºt Bản, Ấn Ä‘á»™ và Indonesia.
Trong bà i huấn dụ, Äức Thánh Cha nhắc đến mục tiêu vừa nói của dòng Thừa Sai Thánh Tâm và nói rằng “để đạt tá»›i mục Ä‘Ãch đó, tôi má»i gá»i anh em, nhÆ° tôi thÆ°á»ng nhắc nhở cho những ngÆ°á»i thánh hiến, “hãy trở vá» vá»›i mối tình đầu tiên và duy nhấtâ€, hãy ngắm nhìn Chúa Giêsu Kitô để há»c vá»›i Chúa cách yêu mến vá»›i con tim nhân trần, tìm kiếm và săn sóc những con chiên bị lạc và bị thÆ°Æ¡ng, hoạt Ä‘á»™ng cho công lý và tình liên Ä‘á»›i vá»›i những ngÆ°á»i yếu thế và ngÆ°á»i nghèo, mang lại hy vá»ng và phẩm giá cho những ngÆ°á»i kém may mắn, Ä‘i tá»›i bất kỳ nÆ¡i nà o con ngÆ°á»i Ä‘ang chỠđợi được lắng nghe và giúp đỡ.. Anh em hãy chứng tá» nÆ¡i bản thân và các hoạt Ä‘á»™ng của mình tình yêu say mê và dịu dà ng của Thiên Chúa đối vá»›i những ngÆ°á»i bé má»n, những ngÆ°á»i rốt cùng, những ngÆ°á»i vô phÆ°Æ¡ng thế tá»± vệ và bị gạt ra ngoà i lá»â€.
Äức Thánh Cha nháºn xét rằng trong dòng Thừa Sai Thánh Tâm có nhiá»u tu huynh: “Tôi xin anh em đừng chiá»u theo sá»± ác của trà o lÆ°u duy giáo sÄ© là m cho dân Chúa, nhất là những ngÆ°á»i trẻ xa lìa Giáo Há»™i.. Hãy sống vá»›i nhau má»™t tình huynh đệ chân thà nh, đón nháºn sá»± khác biệt và đỠcao sá»± phong phú của má»—i ngÆ°á»i.. Äừng sợ tiếp tục và gia tăng tình hiệp thông vá»›i giáo dân cá»™ng tác vá»›i anh em trong việc tông đồ, là m cho há» tham gia những lý tưởng và các dá»± phóng của anh em, chia sẻ vá»›i há» những phong phú vá» linh đạo xuất phát từ Ä‘oà n sủng của dòng anh emâ€.
9. Äức Thánh Cha tiếp các đại diện Hiệp há»™i lÆ°u diá»…n
Äức Thánh Cha kêu gá»i tăng cÆ°á»ng sá»± cá»™ng tác giữa các giáo xứ và các Ä‘oà n trình diá»…n lÆ°u Ä‘á»™ng để săn sóc mục vụ cho các tÃn hữu trong ngà nh nà y.
Ngà i Ä‘Æ°a ra lá»i kêu gá»i trên đây trong buổi tiếp kiến sáng 15-9 dà nh cho 120 thà nh viên hiệp há»™i quốc gia Italia những ngÆ°á»i lÆ°u diá»…n, gá»i tắt là Anesv, phần lá»›n thuá»™c các gánh xiệc.
Äức Thánh Cha nhìn nháºn những vất vả trong cuá»™c sống và hoạt Ä‘á»™ng của há», nay đây mai đó, vá»›i những khó khăn. NhÆ°ng ngà i cÅ©ng Ä‘á» cao Æ¡n gá»i của những ngÆ°á»i trong ngà nh nà y mang lại niá»m vui cho tha nhân.
Vá» việc mục vụ và đá»i sống đạo của các tÃn hữu trong ngà nh lÆ°u diá»…n, Äức Thánh Cha nói: “Tôi cầu mong rằng giữa các cá»™ng Ä‘oà n lÆ°u Ä‘á»™ng của anh chị em và các cá»™ng Ä‘oà n giáo xứ ngà y cà ng có sá»± cởi mở hÆ¡n, gặp gỡ, Æ°á»›c muốn biết nhau và chia sẻ cuá»™c sống cÅ©ng nhÆ° kinh nguyệnâ€.
Äức Thánh Cha nháºn xét rằng â€œÆ n gá»i của cuá»™c sống và hoạt Ä‘á»™ng của anh chị em là niá»m vui. Tôi nghÄ© rằng nếu chúng ta Ä‘i ngược lại nguồn gốc các cuá»™c trình diá»…n của anh chị em, những Ä‘oà n lÆ°u diá»…n,chúng ta luôn tìm thấy má»™t ngÆ°á»i nà o đó, ông ná»™i bà ná»™i, ông cố ná»™i, v.v. là ngÆ°á»i đã say mê loại trình diá»…n nà y, đã cảm thấy má»™t Æ¡n gá»i vui tÆ¡i, và vì thế đã sẵn sà ng hy sinh, và ơn gá»i đó đã trở thà nh má»™t sứ mạng: sứ mạng cống hiến cho dân chúng, cho các trẻ em và cả những ngÆ°á»i lá»›n và ngÆ°á»i gia cÆ¡ há»™i giải trà là nh mạnh và thanh sạch. Bên trong Æ¡n gá»i và sứ mạng ấy là m sao không có bà n tay của Thiên Chúa? Thiên Chúa yêu thÆ°Æ¡ng và muốn chúng ta được hạnh phúc. NÆ¡i nà o có vui mừng Ä‘Æ¡n sÆ¡, thanh sạch, ở đó có dấu vết của Chúa. Vì thế, nếu anh chị em biết bảo tồn các giá trị đó, sá»± chân thà nh và đơn sÆ¡, thì anh chị em là những sứ giả của niá»m vui là m đẹp lòng Thiên Chúa và đến từ Ngà iâ€
10. Äức Thánh Cha bổ nhiệm Äức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli là m tân Sứ Thần Tòa Thánh tại Israel, kiêm Khâm Sứ Tòa Thánh tại Palestine.
Hôm 13-9, Äức Thánh Cha đã bổ nhiệm Äức Tổng Giám Mục Leopoldo Girelli, Äại diện không thÆ°á»ng trú tại Việt Nam, là m tân Sứ Thần Tòa Thánh tại Israel, kiêm Khâm Sứ Tòa Thánh tại Palestine.
Cho đến nay, Äức Tổng Giám Mục Girelli cÅ©ng là Sứ thần Tòa thánh tại Singapore, và tại Hiệp há»™i các nÆ°á»›c Äông Nam à (ASEAN).
Trong nhiệm vụ nà y, Äức Tổng Giám Mục Girelli đã ra và o Việt Nam hÆ¡n 70 lần.
Trong bà i giảng tại thánh lá»… khai mạc Äại há»™i Thánh Mẫu toà n quốc tại La Vang ngà y 13-8-2017, Äức TGM Girelli nói rằng: “Tá»± do tôn giáo không phải là má»™t cái gì tùy tiện trong tay các nhà chức trách, nhÆ°ng tá»± do tôn giáo là má»™t quyá»n trong tay của ngÆ°á»i dân. Nhiá»u ngÆ°á»i trên thế giá»›i Æ°á»›c mong rằng quyá»n tá»± do tôn giáo ở Việt Nam phải được tôn trá»ng hÆ¡n, phải được thá»±c thi đầy đủ hÆ¡n, và Há»™i Thánh Công Giáo phải được nhìn nháºn nhÆ° má»™t nguồn thiện tÃch hÆ¡n là má»™t vấn nạn cho đất nÆ°á»›câ€.
11. Äức Hồng Y Charles Bo yêu cầu bà Aung San Suu Kyi lên tiếng vá» tình trạng bách hại ngÆ°á»i Hồi Giáo Rohingya
Trong khi hà ng trăm ngà n ngÆ°á»i Hồi giáo Rohingya lÅ© lượt chạy trốn khá»i Miến Äiện và giữa những chỉ trÃch toà n cầu vá» sá»± im lặng của chÃnh phủ dân sá»± nÆ°á»›c nà y đối vá»›i cuá»™c khủng hoảng nhân đạo Ä‘ang diá»…n ra, Äức Hồng Y Charles Bo nói rằng nhà lãnh đạo Miến Äiện Aung San Suu Kyi “lẽ ra đã phải lên tiếng.â€
Äức Hồng y Charles Maung Bo, Tổng giám mục Yangon, nháºn định rằng ngÆ°á»i dân ở bang Rakhine đã và đang phải đối diện vá»›i những thống khổ kinh hoà ng, sau nhiá»u tháºp niên bị bá» rÆ¡i và ngược đãi, mà không có sá»± khắc phục nhanh chóng.
Liên Hiệp Quốc cho biết hÆ¡n 370,000 ngÆ°á»i Hồi giáo Rohingya đã trốn khá»i bang Rakhine của Miến Äiện để chạy sang Bangladesh trong ba tuần vừa qua. Cuá»™c xung Ä‘á»™t gần đây bắt đầu và o ngà y 25 tháng 8, khi quân Ä‘á»™i Miến Äiện tiến hà nh má»™t cuá»™c Ä‘Ã n áp ở bang Rakhine. Cao ủy Tị nạn Liên Hiệp Quốc đã nháºn được các báo cáo theo đó các lá»±c lượng an ninh và dân quân Ä‘ang đốt cháy nhiá»u thị trấn của ngÆ°á»i Rohingya và bắn và o những thÆ°á»ng dân bá» trốn. Cao Ủy Trưởng vá» Nhân quyá»n của Liên Hợp Quốc nói trÆ°á»›c Äại Há»™i đồng Liên Hiệp Quốc hôm thứ Hai 11 tháng 9 rằng tình hình dÆ°á»ng nhÆ° là “và dụ trong sách giáo khoa vá» cách thế ngÆ°á»i ta thanh lá»c chủng tá»™câ€.
Cho đến nay bà Aung San Suu Kyi, vẫn chÆ°a lên án bạo lá»±c chống lại thiểu số Hồi giáo ở nÆ°á»›c có Ä‘a số dân theo Pháºt giáo nà y. Hôm thứ TÆ°, 13 tháng 9, bà Suu Kyi đã hủy bá» kế hoạch thăm Äại há»™i đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, bắt đầu và o tuần tá»›i, và bà đổ lá»—i cho má»™t chiến dịch thông tin sai lệch và “những tin giả mạo†liên quan đến cuá»™c khủng hoảng nhân đạo Ä‘ang diá»…n ra tại bang Rakhine.
Những ngÆ°á»i từng Ä‘oạt giải Nobel hòa bình nhÆ° Äức Äạt Lai Lạt Ma, và Äức Giám Mục Desmond Tutu đã kêu gá»i bà Aung San Suu Kyi can thiệp và o cuá»™c khủng hoảng.
12. Chung quanh chuyến tông du Miến Äiện của Äức Thánh Cha Phanxicô
Thế giá»›i Công Giáo trong thá»i gian qua đã hÆ°á»›ng vá» Colombia nÆ¡i Äức Thánh Cha Phanxicô Ä‘ang thá»±c hiện má»™t sứ mệnh khó khăn là là m sao thuyết phục được ngÆ°á»i dân nÆ°á»›c nà y chấp nháºn các thá»a thuáºn ngÆ°ng bắn mà chÃnh phủ của hỠđã thá»a thuáºn vá»›i các nhóm phiến quân sau 52 năm xung Ä‘á»™t khiến 260,000 ngÆ°á»i thiệt mạng, 60,000 ngÆ°á»i mất tÃch, và hÆ¡n 7 triệu ngÆ°á»i phải di dá»i.
Ngay khi Äức Thánh Cha vá» lại Vatican, báo chà tại Italia lại hÆ°á»›ng sá»± chú ý của dÆ° luáºn đến má»™t chuyến tông du khác, chắc chắn là khó khăn hÆ¡n nhiá»u, sẽ được thá»±c hiện trong vòng 10 tuần sắp tá»›i.
Trong bà i “Il papa in Myanmar. La faccia violenta del buddismo†(Äức Giáo Hoà ng tại Miến Äiện. Khuôn mặt bạo lá»±c của Pháºt Giáo), Sandro Magister nháºn định nhÆ° sau:
Thứ Hai, ngà y 28 tháng 8, phòng báo chà Tòa Thánh đã Ä‘Æ°a ra má»™t thông báo chÃnh thức vá» chuyến tông du mà Äức Thánh Cha Phanxicô sẽ thá»±c hiện tại Miến Äiện và Bangladesh từ ngà y 30 tháng 11 đến ngà y 2 tháng 12.
Tuy nhiên, oái oăm thay, má»™t ngà y trÆ°á»›c đó, và o cuối buổi Ä‘á»c kinh Truyá»n Tin trÆ°a Chúa Nháºt, Äức Thánh Cha Phanxicô đã có những rắc rối vá»›i nÆ°á»›c đầu tiên trong hai nÆ°á»›c nà y. Ngà i nói, má»™t phần từ diá»…n văn đã được soạn sẵn; và má»™t phần theo ngẫu hứng, những từ sau đây, là đoạn không có trong văn bản được cung cấp trÆ°á»›c cho các nhà báo:
“Äã có những tin tức Ä‘au buồn liên quan đến cuá»™c Ä‘Ã n áp má»™t nhóm tôn giáo thiểu số, những ngÆ°á»i Rohingya anh em của chúng ta. Tôi muốn bà y tá» tất cả sá»± gần gÅ©i của tôi vá»›i há». Và tất cả chúng ta hãy cầu xin Chúa cứu há»; và xin Ngà i nâng đỡ những ngÆ°á»i nam nữ có thiện chà muốn trợ giúp há», muốn Ä‘em lại cho hỠđầy đủ nhân quyá»n. Chúng ta hãy cầu nguyện cho anh em Rohingya của chúng ta.â€
13. Phản ứng từ Miến Äiện
KÃnh thÆ°a quý vị và anh chị em,
Trong những giá» tiếp theo, những phản ứng vá» những lá»i nà y, ở Miến Äiện, rất là tiêu cá»±c. Cố nhiên, ngÆ°á»i ta có thể thấy những phản ứng phẫn ná»™ trên các phÆ°Æ¡ng tiện truyá»n thông do chÃnh phủ kiểm soát, là những cÆ¡ quan tháºm chà đến nay vẫn không chấp nháºn thuáºt ngữ “Rohingya†đang được sá» dụng để nói vá» những ngÆ°á»i Hồi giáo sống ở khu vá»±c Rakhine gần biên giá»›i vá»›i Bangladesh, là những ngÆ°á»i trong nhiá»u năm qua là nạn nhân của má»™t cuá»™c bách hại tà n bạo. Tuy nhiên, cả các đại diện của Giáo há»™i Công giáo nhá» bé tại địa phÆ°Æ¡ng cÅ©ng Ä‘Æ°a ra các phản ứng không mấy thuáºn lợi.
Äức Cha Raymond Sumlut Gam, giám mục giáo pháºn Banmaw và là cá»±u giám đốc Caritas Miến Äiện, nói vá»›i Asia News:
“Chúng tôi sợ rằng Äức Giáo Hoà ng không có đủ thông tin chÃnh xác và đã Ä‘Æ°a ra những tuyên bố không phản ánh thá»±c tại. Khẳng định ngÆ°á»i Rohingya Ä‘ang bị 'bách hại' có thể gây căng thẳng nghiêm trá»ng ở Miến Äiện.â€
Trong khi đó, cha Mariano Soe Naing, phát ngôn viên của Há»™i Äồng Giám Mục Miến Äiện nói:
“Nếu chúng tôi phải Ä‘Æ°a Äức Thánh Cha đến vá»›i những ngÆ°á»i Ä‘au khổ nhất trong chúng tôi, chúng tôi sẽ Ä‘Æ°a ngà i đến các trại tị nạn tại Kachin (má»™t vùng có Ä‘a số dân theo Công Giáo), nÆ¡i có đông đảo các nạn nhân của cuá»™c ná»™i chiến, hỠđã phải bá» nhà cá»a đến đó tị nạn. Liên quan đến việc sá» dụng thuáºt ngữ 'Rohingya', ý kiến của tôi là , để thể hiện sá»± tôn trá»ng đối vá»›i nhân dân và chÃnh phủ Miến Äiện, chúng ta nên dùng cách diá»…n đạt chÃnh thức, đó là ‘ngÆ°á»i Hồi Giáo tại Rakhine’. Nếu Äức Giáo Hoà ng tiếp tục sá» dụng thuáºt ngữ 'Rohingya' trong chuyến tông du của ngà i, chúng tôi thá»±c sá»± phải quan tâm đến sá»± an toà n của ngà i.â€
Ở Miến Äiện, số ngÆ°á»i Công giáo chiếm chÆ°a đến má»™t phần trăm dân số, cụ thể là 600,000 trong tổng số 50 triệu dân và thÆ°á»ng được xem nhÆ° là ‘những ngÆ°á»i nÆ°á»›c ngoà i’, ngang hà ng vá»›i các nhóm thiểu số bị ngược đãi khác. Vì váºy, tháºt là dá»… hiểu khi thấy ngÆ°á»i Công Giáo ở Miến Äiện phản ứng má»™t cách dè dặt.
Tuy nhiên, Ä‘iá»u đáng ngạc nhiên là Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh đã không cung cấp cho Äức Thánh Cha Phanxicô má»™t văn bản Ãt ngẫu hứng hÆ¡n, khi ngà i thá»±c sá»± muốn nói chuyện công khai vá» cuá»™c bách hại Rohingya, nhất là khi ngà i sắp sá»a thá»±c hiện chuyến tông du đến quốc gia nà y.
14. Quan hệ Tòa Thánh và Miến Äiện
Tòa Thánh đã thiết láºp quan hệ ngoại giao vá»›i Myanmar và o tháng Ba năm ngoái. Và hồi tháng Năm năm nay, Äức Giáo Hoà ng đã tiếp bà Aung San Suu Kyi, ngÆ°á»i Ä‘oạt giải Nobel hoà bình bị nhà cầm quyá»n quản thúc tại gia trong 15 năm và cuối cùng đã được bầu lên má»™t cách dân chủ và được chỉ định là bá»™ trưởng ngoại giao trong má»™t chÃnh phủ vẫn dÆ°á»›i sá»± kiểm soát của quân Ä‘á»™i, là thế lá»±c tiếp tục nắm giữ đòn bẩy quyá»n lá»±c thá»±c sá»± tại Miến Äiện.
Má»™t hồ sÆ¡ được cáºp nháºt hoà n toà n cần phải được trình lên Äức Thánh Cha Phanxicô trÆ°á»›c chuyến tông du.
NhÆ°ng trên thá»±c tế, những lá»i Äức Thánh Cha nói trong buổi Ä‘á»c kinh Truyá»n Tin trÆ°a Chúa Nháºt 27 tháng 8 dÆ°á»ng nhÆ° chÆ°a được cáºp nháºt.
Việc má»™t vị giáo hoà ng xác định mình nhÆ° má»™t ngÆ°á»i bảo vệ những ngÆ°á»i Hồi giáo, những ngÆ°á»i mà lần nà y không phải là những ngÆ°á»i Ä‘i bách hại ngÆ°á»i ta mà là những ngÆ°á»i bị ngÆ°á»i khác bách hại, không những chỉ là má»™t Ä‘iá»u tháºt chÃnh đáng nhÆ°ng còn chắc chắn có má»™t ảnh hưởng lá»›n trên sân khấu toà n cầu.
NhÆ°ng ở Miến Äiện những ngÆ°á»i bị bách hại cÅ©ng bao gồm cả các Kitô hữu của các nhóm sắc tá»™c Kachin và Chin, ở phÃa bắc của đất nÆ°á»›c nà y, và những ngÆ°á»i Karen và Karenni ở phÃa đông. CÆ¡ man đến mức không đếm xuể số nhà thỠđã bị phá hủy Trong những năm gần đây, nhiá»u là ng mạc bị đốt phá và tà n sát, hà ng chục ngà n ngÆ°á»i buá»™c phải chạy trốn.
15. Và trên hết: ai Ä‘ang bách hại há», và tại sao?
Tin tức cho thấy có những vụ bắt buá»™c cải đạo sang Pháºt Giáo, ngay cả đối vá»›i các trẻ nhá», trong các trÆ°á»ng há»c nhằm biến các há»c sinh của các tôn giáo khác thà nh những tiểu tăng đầu cạo trá»c và mặc áo choà ng mà u xám. ÄÆ°a Thánh Kinh và sách tôn giáo và o nÆ°á»›c nà y là bất hợp pháp. NgÆ°á»i không phải là Pháºt tá» bị loại khá»i bất kỳ chức vụ nà o trong guồng máy chÃnh quyá»n đất nÆ°á»›c.
Äại Ä‘a số ngÆ°á»i dân Miến Äiện, trên thá»±c tế, là các tÃn đồ Pháºt giáo. Và các nhà sÆ° Pháºt giáo là những ngÆ°á»i đứng đầu các tổ chức không Ä‘á»™i trá»i chung đối vá»›i các nhóm thiểu số của các tôn giáo khác, vá»›i sá»± há»— trợ hoà n toà n của quân Ä‘á»™i.
Äiá»u đó hoà n toà n mâu thuẫn triệt để vá»›i truyá»n thuyết phổ quát ngÆ°á»i ta vẫn nghÄ© vá» Pháºt giáo nhÆ° hòa bình, từ bi, trà tuệ, và tình huynh đệ.
Thá»±c tế thì khác. Tá»± do tôn giáo bị Ä‘Ã n áp nặng ná» không chỉ ở Miến Äiện, nhÆ°ng còn ở những nÆ¡i khác vá»›i má»™t mức Ä‘á»™ thấp hÆ¡n ở các nÆ°á»›c Ä‘a số dân theo Pháºt giáo nhÆ° Sri Lanka, nÆ¡i Äức Thánh Cha đã viếng thăm năm 2015; Là o, Campuchia, Bhutan, và Mông Cổ.
Trong những tuần gần đây, cuá»™c bách hại ngÆ°á»i Rohingya của chế Ä‘á»™ Pháºt giáo Miến Äiện đã đạt đến đỉnh cao, buá»™c nhiá»u ngÆ°á»i phải chạy trốn sang Bangladesh. Tuy nhiên há» Ä‘ang bị chặn lại ở biên giá»›i. Và và o thá»i Ä‘iểm ngay bây giá» khi Äức Giáo Hoà ng Phanxicô Ä‘ang chuẩn bị thăm viếng cả hai quốc gia nà y.
Bà Aung San Suu Kyi, má»™t ngÆ°á»i đấu tranh cho nhân quyá»n, Ä‘ang để cho má»i sá»± nhÆ° thế diá»…n ra và giữ im lặng không nói má»™t lá»i nà o, vì bà bị khống chế nặng ná» bởi má»™t chế Ä‘á»™ chuyên quyá»n quân phiệt hà khắc nhất và của các Pháºt tá».
Äức Thánh Cha Phanxicô không bị những rà ng buá»™c nà y. Và không chỉ ngÆ°á»i Rohingya nhÆ°ng tất cả những ngÆ°á»i thiểu số bị bách hại ở Miến Äiện Ä‘ang mong đợi ngà i nói và hà nh Ä‘á»™ng nhÆ° má»™t ngÆ°á»i tá»± do, bênh vá»±c cho há», và công khai tố cáo những ngÆ°á»i Ä‘ang áp bức há»; cÅ©ng nhÆ° vạch trần những lý do tại sao há» là m nhÆ° váºy.
Tháºt không dá»… dà ng cho Äức Thánh Cha để đáp ứng mong đợi thứ hai nà y.
16. Tuyên bố của Tòa Thánh vỠcáo buộc của Hoa Kỳ đối với một linh mục trong tòa Sứ Thần Tòa Thánh ở Washington
Trong má»™t diá»…n biến quá sức nhục nhã, má»™t linh mục, là thà nh viên của phái Ä‘oà n ngoại giao Tòa Thánh Ä‘ang phục vụ tại Washington đã bị triệu hồi vá» Vatican, nÆ¡i ông sẽ bị Ä‘iá»u tra hình sá»± vá» những cáo buá»™c liên quan đến việc tà ng trữ sách báo khiêu dâm trẻ em.
Hôm thứ Sáu 15 tháng 9, ông Greg Burke, giám đốc Phòng Báo Chà Tòa Thánh, cho biết hôm 21 tháng 8, Bá»™ Ngoại giao Hoa Kỳ đã thông báo cho Tòa Thánh vỠ“những vi phạm luáºt pháp có liên quan đến hình ảnh khiêu dâm trẻ em của má»™t thà nh viên trong Ä‘oà n ngoại giao Tòa Thánh tại thủ đô Washingtonâ€.
“Tòa Thánh, theo thá»±c hà nh của các quốc gia có chủ quyá»n, đã triệu hồi linh mục Ä‘ang bị đặt vấn Ä‘á», vá» Vaticanâ€.
Phòng Báo Chà Tòa Thánh nói thêm rằng danh tÃnh của linh mục nà y và các chi tiết khác được bảo vệ bởi “sá»± bảo máºt Ä‘iá»u tra†trong giai Ä‘oạn Ä‘iá»u tra sÆ¡ bá»™. Theo Niên giám Tòa thánh, tại Tòa Sứ thần ở Washington DC, ngoà i Äức Tổng Giám Mục Christoph Pierre, là sứ thần Tòa Thánh, còn có ba linh mục khác trong Ä‘oà n ngoại giao Tòa Thánh.
Phòng Báo Chà Tòa Thánh cho biết sau khi nháºn được thông báo từ Bá»™ Ngoại giao Hoa Kỳ, “Phủ Quốc Vụ Khanh Tòa Thánh đã chuyển thông tin nà y đến Toà án Vatican để thụ lýâ€.
Ông Greg Burke cho biết: “Tòa án của Vatican đã mở má»™t cuá»™c Ä‘iá»u tra và đã bắt đầu hợp tác trên quy mô quốc tế để có được các yếu tố liên quan đến vụ án.â€
Ông Greg Burke nhấn mạnh rằng tại thá»i Ä‘iểm nà y cuá»™c Ä‘iá»u tra Ä‘ang táºp trung và o các vấn đỠđược định nghÄ©a nhÆ° là “tá»™i phạm chống trẻ em†trong “Các luáºt bổ sung vá» các vấn Ä‘á» hình sá»± năm 2013†của Vatican.
Cụ thể, ông nói, cuá»™c Ä‘iá»u tra Ä‘ang Ä‘á» cáºp đến những gì luáºt định nghÄ©a là “hình ảnh khiêu dâm trẻ emâ€, có nghÄ©a là bất kỳ biểu tượng nà o, bằng bất cứ phÆ°Æ¡ng tiện nà o, liên quan đến trẻ vị thà nh niên tham gia và o các hoạt Ä‘á»™ng tình dục.
Ông Greg Burke cÅ©ng giá»›i thiệu vá»›i các phóng viên vá» Ä‘iá»u 10 trong luáºt bổ sung vá» các vấn Ä‘á» hình sá»± năm 2013 trong đó thảo luáºn các hình phạt hình sá»± đối vá»›i má»™t ngÆ°á»i bị kết tá»™i sản xuất hoặc buôn bán các ná»™i dung khiêu dâm trẻ em; trong những trÆ°á»ng hợp đó, luáºt lệ của Vatican quy định đến 12 năm tù giam và phạt tiá»n lên đến 250,000 euro.
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn không được phép download files trong diễn đàn