DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Ná»—i Tết Niá»m Xuân
Người đăng
Thông điệp
Thà nh viên
Ngày tham gia: 18/02/2009 Bài gửi: 175 Số lần cám ơn: 0 Được cám ơn 5 lần trong 5 bài viết
gửi: 29.01.2016 Tiêu đề: Ná»—i Tết Niá»m Xuân
Ná»—i Tết Niá»m Xuân
Ná»—i niá»m là danh từ thÆ°á»ng ám chỉ “điá»u không vuiâ€. NgÆ°á»i ngÆ°á»i nô nức khi Xuân vá», Tết đến, ai cÅ©ng vui mừng, “dù ai buôn bán nÆ¡i đâu, nhá»› đến ngà y tết rủ nhau mà vá»â€, váºy mà sao lại gợi chuyện buồn? Cứ vui, nhÆ°ng đừng quên rằng ná»—i buồn cÅ©ng là má»™t phần tất yếu của cuá»™c sống trên trần gian nà y: “Äừng lo lắng vá» ngà y mai: ngà y mai, cứ để ngà y mai lo. Ngà y nà o có cái khổ của ngà y ấy†(Mt 6:34).
Không ai thấy Xuân, chẳng ai thấy Tết, nhÆ°ng lại khả dÄ© cảm nháºn. Vô hình mà hữu hình. Trừu tượng mà cụ thể. Xuân là thÆ¡, là nhạc; thÆ¡ và nhạc ẩn và o Xuân. Tháºt kỳ diệu. Xuân thêm sức sống cho cuá»™c Ä‘á»i, thÆ¡ và nhạc là m cho ngÆ°á»i ta thêm yêu cuá»™c sống. Má»™t năm có bốn mùa. Bốn mùa nối kết thà nh má»™t năm. Năm nhÆ° má»™t bản giao hưởng được liên kết bằng bốn phần khác nhau – Xuân, Hạ, Thu, Äông. Má»—i mùa Ä‘á»u quan trá»ng đối vá»›i năm. Má»—i Ä‘oạn nhạc Ä‘á»u quan trá»ng trong má»™t bản giao hưởng. Tất cả phải hà i hòa vá»›i nhau.
Cuá»™c Ä‘á»i chúng ta cÅ©ng là má»™t bản giao hưởng vá»›i nhiá»u “đoạn†mang các “mà u sắc†khác nhau: Hỉ, ná»™, ai, lạc, ái, ố, dục. Chúng ta gá»i đó là “thất tình†của con ngÆ°á»i, phức tạp nhÆ°ng cần thiết và thú vị.
William E. (“Billâ€) Vaughn (1915-1977, tác giả Hoa Kỳ) tinh tế nháºn xét: “NgÆ°á»i lạc quan thức đến ná»a đêm để đón giao thừa, ngÆ°á»i bi quan thức để chắc chắn rằng năm cÅ© đã qua†(An optimist stays up until midnight to see the new year in, a pessimist stays up to make sure the old year leaves). Hai ngÆ°á»i cùng thức, cùng tỉnh táo giữa khoảng ná»a đêm. Thá»i gian nhÆ° nhau nhÆ°ng mục Ä‘Ãch khác nhau, ngÆ°á»i thì vui đón giao thừa, ngÆ°á»i thì ngáºm ngùi biết năm cÅ© đã qua. Äầy tÃnh triết lý sống!
Có nhiá»u dạng khổ, nhÆ°ng Ä‘Æ¡n giản và cụ thể nhất là nghèo váºt chất. NgÆ°á»i khổ chÆ°a chắc nghèo, nhÆ°ng ngÆ°á»i nghèo chắc chắn khổ. Việt ngữ tháºt Ä‘á»™c đáo khi ghép đôi hai trạng thái nà y: Nghèo Khổ. NgÆ°á»i ta nói: “Khôn ngoan đến cá»a quan má»›i biết, Già u nghèo ba mÆ°Æ¡i tết má»›i hayâ€. NgÆ°á»i ta cÅ©ng nói: “Có, không – mùa Äông má»›i biết; Già u, nghèo – ba mÆ°Æ¡i Tết má»›i hayâ€. Nói chung, ngà y ba mÆ°Æ¡i sẽ biết ai nghèo tháºt.
Tại sao? NgÆ°á»i ta nói “chợ ba mÆ°Æ¡i tết là chợ nhà nghèoâ€. Ngà y nà y, ngÆ°á»i bán muốn bán hết hà ng để vá» nhà , há» có thể bán rẻ, nếu không thì chỉ có nÆ°á»›c đổ Ä‘i. Và ngÆ°á»i nghèo chỉ chá» ngà y nà y để mua, Ãt nhiá»u gì cÅ©ng gá»i là có Tết, chứ lòng buồn lắm thôi. ThÆ°Æ¡ng lắm! Thảo nà o Chúa Giêsu Ä‘i đâu cÅ©ng thấy “chạnh lòng thÆ°Æ¡ng†ngÆ°á»i ta. Chắc hẳn ngÆ°á»i nghèo nhiá»u lắm, vì Chúa Giêsu đã xác định: “NgÆ°á»i nghèo lúc nà o cÅ©ng có†(Mt 26:11).
Chẳng ai muốn nghèo, chẳng ai thÃch nghèo, nhÆ°ng lá»±c bất tòng tâm, cố gắng mãi mà chẳng thấy đâu. Vì muốn tránh xa cái nghèo nên ngÆ°á»i ta mÆ¡ Æ°á»›c: “Chiá»u Ba MÆ°Æ¡i, nợ réo tÃt mù, co cẳng đạp Thằng Bần ra cá»a; Sáng Mồng Má»™t, rượu say túy lúy, giÆ¡ tay bồng Ông Phú và o nhà â€. Mong lắm, muốn lắm, khát khao lắm, nhÆ°ng mÆ¡ Æ°á»›c vẫn chỉ là mÆ¡ Æ°á»›c. Trâu trắng Ä‘i đến đâu mất mùa đến đó. Cây khô tÆ°á»›i nÆ°á»›c cÅ©ng khô, ngÆ°á»i nghèo Ä‘i tá»›i nÆ¡i mô cÅ©ng nghèo. Thê thảm tháºt, te tua tháºt, tÆ¡i tả tháºt, tê tái tháºt!
NgÆ°á»i ăn không hết, kẻ lần chẳng ra. Tết đến, nhà già u vui mừng. Xuân vá», nhà nghèo lo sợ. Có ngÆ°á»i đến gần giá» giao thừa mà vẫn chÆ°a được nghỉ ngÆ¡i. Có ngÆ°á»i tha phÆ°Æ¡ng cầu thá»±c cả năm ròng rã, thế mà không đủ tiá»n vá» quê ăn Tết vá»›i ông bà , cha mẹ, ngÆ°á»i thân,... Không chỉ buồn mà còn Ä‘au lòng lắm, tủi pháºn lắm. Có lẽ ngà y Tết của hỠđẫm đầy nÆ°á»›c mắt mặn chát bá» môi!
Thế nhÆ°ng vẫn có những cô chiêu, cáºu ấm vung tay quá trán, tiá»n xà i hÆ¡n công tá» Bạc Liêu, má»—i đêm Ä‘i ăn chÆ¡i tốn cả ngà n Mỹ kim (USD). Há» không cần biết gì khác, ai khổ mặc ai. Tiá»n đó không phải của há», mà của cha mẹ há». Chắc chắn đó là những đồng tiá»n “bẩnâ€. Tiá»n “mồ hôi, nÆ°á»›c mắt†không ai dám phung phÃ, mà cÅ©ng chẳng nhiá»u mà ung dung tá»± tại. Việt Nam còn nghèo mà còn chÆ¡i nổi nhÆ° váºy, nói chi ngoại quốc. Chẳng hạn, các chà ng trai Hà n quốc chi tá»›i 885 triệu USD để tu sá»a sắc đẹp má»—i năm. Nam giá»›i còn váºy, huống chi nữ giá»›i!
NgÆ°á»i nghèo ở miá»n quê mà nghèo đã Ä‘Ã nh, ngay cả ở thà nh phố hoa lệ cÅ©ng đầy những ngÆ°á»i nghèo, tháºm chà có những ngÆ°á»i còn nghèo hÆ¡n ngÆ°á»i ở miá»n quê. Tục ngữ nói thay há»: “Tết đến sau lÆ°ng, ông vải thì mừng, con cháu thì loâ€. Äúng váºy. Lo lắm. Không chỉ lo mà còn sợ. Vì nghèo mà lo sợ. Lo không có tiá»n sắm đồ tết cho con cái. Mình thì cÅ©ng Ä‘Ã nh cam chịu số kiếp láºn Ä‘áºn, hẩm hiu, trách mình chứ biết kêu ai! Còn ngÆ°á»i già u chẳng lo chi mấy thứ “linh tinh†nhÆ° váºy, con cái thÃch gì được nấy. Chúng xin tiá»n trăm, cho ngay bạc triệu. Ôi dà o, “chuyện nhá»â€ mà ! Chỉ thÆ°Æ¡ng con nhà nghèo, xin cha mẹ và i ngà n cÅ©ng không có!
CÅ©ng má»™t Ä‘á»i, thế mà có ngÆ°á»i sÆ°á»›ng từ trong trứng nÆ°á»›c, kẻ thì khổ từ Ä‘á»i nỠđến Ä‘á»i kia. Nợ bao vây, khổ bao la. Có lẽ câu “không ai già u ba há», không ai khó ba Ä‘á»i†chỉ là để an ủi ngÆ°á»i nghèo thôi! Tết cà ng gần, lo cà ng cao. Xuân vá» vá»›i bao ngÆ°á»i mà Tết chẳng đến vá»›i há». Én bay, bÆ°á»›m lượn, mai nở và ng Æ°Æ¡m, mà sao lòng há» chÆ°a giao thừa? Ca dao đã thay lá»i muốn nói cho ngÆ°á»i nghèo:
Bây giÆ¡Ì€ tÆ° TêÌt đêÌn nÆ¡i
Tiền thiÌ€ không coÌ sao nguôi tâÌm loÌ€ng
Nghĩ miÌ€nh vâÌt vả long Ä‘ong
Xa nghe laÌ£i thâÌy Quảng Äông keÌo coÌ€i
Về nhaÌ€ công nÆ¡Ì£ noÌ Ä‘oÌ€i
MaÌ€ loÌ€ng bôÌi rôÌi Ä‘Æ°Ìng ngồi không yên
Thật trÆ¡Ì trêu thay! ThÆ°Æ¡ng lắm! Tá»™i nghiệp quá! Tiền không coÌ maÌ€ tiêÌng coÌ€i của gaÌnh haÌt Quảng Äông laÌ£i cứ inh á»i quyêÌn rũ, thuÌc giuÌ£c. Nghe mà lại não lòng chứ nà o có vui gì đâu. Về nhaÌ€ thiÌ€ nÆ¡Ì£ Ä‘oÌ€i. MaÌ€ nÆ¡Ì£ Ä‘oÌ€i thiÌ€ “căng†lăÌm.
NhÆ° má»™t “thông lệâ€, caÌc chủ nÆ¡Ì£ thÆ°á»ng giằng co hối thuÌc con nÆ¡Ì£ và o những ngà y cuôÌi năm, cÃ´Ì Ä‘oÌ€i cho Ä‘Æ°Æ¡Ì£c sÃ´Ì tiền Ä‘ã cho vay, duÌ€ cho đối vá»›i há», tiá»n không thiếu, có đòi Ä‘Æ°Æ¡Ì£c tiền thì cÅ©ng để đâÌy thôi. NgÆ°Æ¡Ì€i ta cho rằng nêÌu không Ä‘oÌ€i Ä‘Æ°Æ¡Ì£c tiền trÆ°Æ¡Ìc giao thÆ°Ì€a, ngaÌ€y hôm sau moÌn nÆ¡Ì£ hóa ra nÆ¡Ì£ cũ, ngaÌ€y mồng Một vaÌ€ những ngaÌ€y tiếp theo, ngÆ°Æ¡Ì€i ta không daÌm Ä‘oÌ€i nÆ¡Ì£, viÌ€ chủ nÆ¡Ì£ kiêng cữ, sÆ¡Ì£ bị “giôngâ€. NgÆ°á»i nghèo khổ trăm Ä‘Æ°á»ng, khổ vì thiếu thốn vừa khổ tâm. Kẻ mắc nợ khổ tháºt. Nghèo cứ chồng lên nghèo, khổ lại chất lên khổ!
Ngà y Xuân gói kÃn ná»—i niá»m
Nụ cô Ä‘Æ¡n nở êm Ä‘á»m nhÆ° Mai
Cuá»™c Ä‘á»i hóa kiếp Ä‘á»a Ä‘Ã y
Xuân thắm nơi nà y, Tết ở nơi đâu?
Há»i chi mà hóc búa váºy, là m sao ngÆ°á»i nghèo trả lá»i? Có lẽ câu trả lá»i của há» là những giá»t nÆ°á»›c mắt mặn lắm! NgÆ°á»i Æ¡i, xin hãy cố gắng tịnh tâm dù lòng rất Ä‘á»™ng, Thiên Chúa sẽ bù đắp. Cái khổ hôm nay sẽ là tấm visa cho ngÆ°á»i và o NÆ°á»›c Trá»i, chắc chắn cái khổ có giá trị lắm: “Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó, vì NÆ°á»›c Trá»i là của há». Phúc thay ai sầu khổ, vì há» sẽ được Thiên Chúa ủi an†(Mt 5:3 và 5).
Cố gắng thanh thản vui Xuân, mừng Tết. Rồi đâu lại và o đấy. Gá»i là “ăn tết†nhÆ°ng ăn cÅ©ng chừng đó thôi, nhÆ° má»i ngà y, ăn thêm nhiá»u có được đâu, vì ăn nhiá»u lại đầy bụng, sinh bệnh. NgÆ°á»i ta “ăn tết†bằng những miếng thịt béo, những miếng bánh ngon, những hạt dÆ°a, hạt sen,… và những sÆ¡n hà o hải vị mắc tiá»n. Cảm tạ Chúa đã cho hỠđược táºn hưởng những ngà y Xuân Ä‘áºm Ä‘Ã . Còn ngÆ°á»i nghèo, tốt nhất là “ăn tết†bằng những hạt kinh, Lá»i Chúa và Thánh Thể.
Ca dao nói: “Nghèo nhân, nghèo nghÄ©a thì lo; nghèo tiá»n, nghèo bạc, chẳng lo là nghèoâ€. Nghèo váºt chất nhÆ°ng già u tâm linh, thế không hÆ¡n sao? Thôi, ngÆ°á»i đừng buồn nữa nhé! Chúa Giêsu vẫn Ä‘ang cÆ°á»i vá»›i ngÆ°á»i và cùng ăn tết vá»›i ngÆ°á»i đấy: “Tất cả những ai Ä‘ang vất vả mang gánh nặng ná», hãy đến cùng tôi, tôi sẽ cho nghỉ ngÆ¡i bồi dưỡng†(Mt 11:28). Xuân vá», Tết đến, đặc biệt là Mùa Chay, chúng ta cùng tâm niệm:
Tăng đức, tăng ân, tăng thánh thiện
Äượm tình, đượm nghÄ©a, đượm hy sinh
Lạy Chúa Xuân vÄ©nh tồn, xin chúc là nh cho má»i ngÆ°á»i, đặc biệt là những ngÆ°á»i nghèo khổ – váºt chất hoặc tinh thần, xin cho há» cÅ©ng được hưởng trá»n mùa Xuân trong tình yêu bao la của Ngà i. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tá» Giêsu, Äấng cứu Ä‘á»™ chúng con. Amen.
TRẦM THIÊN THU
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn