DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - THÃNH MAT-THÊU TÔNG Äá»’
Người đăng
Thông điệp
Thà nh viên
Ngày tham gia: 27/05/2009 Bài gửi: 155 Số lần cám ơn: 0 Được cám ơn 4 lần trong 3 bài viết
gửi: 20.09.2015 Tiêu đề: THÃNH MAT-THÊU TÔNG Äá»’
THÃNH MAT-THÊU TÔNG Äá»’
1. Ghi nháºn lịch sá» - phụng vụ
Việc tôn kÃnh thánh Matthêu ở Roma lên tá»›i thế ká»· V. Hồi đó ngÆ°á»i ta mừng lá»… Ngà i trong nhà thá» lá»›n Ä‘Æ°á»ng Merulana, và đến thế ká»· VIII lá»… kÃnh được thiết láºp, có cả lá»… vá»ng. Lá»… ngà y 21 tháng 9 nhÆ° hiện nay là theo sổ tỠđạo của thánh Jérôme, nhÆ°ng ở phÆ°Æ¡ng Äông má»—i nÆ¡i định má»—i khác tùy theo há» thuá»™c nghi lá»… Byzance và Syrie (16 tháng 9) hay Coptes (9 tháng 9).
Các sách phúc âm trình bà y thánh Matthêu nhÆ° má»™t nhân viên thuế vụ hay ngÆ°á»i thu thuế (Mt 9,9), con ông Alphée (Mc 2,14), có lẽ gốc ngÆ°á»i Capharnaum (Mc 27,14 ; Lc 5,27) và là anh em vá»›i Giacôbê, vì ông nà y cÅ©ng là "Con ông Alphée". Tên Matthêu (tiếng Hy lạp là Matthaios) có nguồn gốc Hébreu, có nghÄ©a là "Æ n của Chúa". Ngà i cÅ©ng được gá»i là Lévi (Mc 2,14 ; Lc 5,27). Trong danh mục Nhóm MÆ°á»i Hai, Ngà i xếp thứ bảy hoặc thứ tám (Mc 3,18 ; Lc 6,15 ; Cv 1,13). Lá»i thú nháºn của Mat-thêu trÆ°á»›c khi được Äức Giêsu gá»i, cho mình là má»™t ngÆ°á»i "Không sạch", bị phạt theo luáºt đạo Do Thái. Lá»i gá»i của thầy, Äấng không đến kêu gá»i ngÆ°á»i công chÃnh, nhÆ°ng kêu má»i ngÆ°á»i tá»™i lá»—i để há» cải hối (Lc 5,22) đã tạo nên nÆ¡i Lévi má»™t câu trả lá»i tức thì và quảng đại: Bá» tất cả, ông đứng dáºy, Ä‘i theo thầy (Lc 5,28). Lòng quảng đại và lÆ°Æ¡ng thiện của ngÆ°á»i môn đồ má»›i được Luca Ä‘á» cao:
Lévi dá»n đại tiệc trong nhà để đãi Chúa Giêsu, tá»›i dá»± có rất đông những ngÆ°á»i thuá»™c nhóm thuế vụ (5,29).
Äức giám mục Hiérapolis (ở Tiểu Ã) tên là Papias, và o khoảng năm 125 kể lại rằng Matthêu đã xếp đặt các "ngôn từ" (Logia) của Chúa bằng thể ngữ Hébreu (tiếng Araméen) còn theo Eusêbe, Origène (+khoảng 254), xác nháºn Matthêu là tác giả phúc âm thứ nhất, viết gá»i đến những Kitô hữu gốc Do Thái. Thánh Irénée (tiá»n bán thế ká»· III) viết rằng Matthêu đã viết phúc âm nÆ¡i nhà những ngÆ°á»i Do Thái bằng ngôn ngữ của há».
Theo má»™t số truyá»n thuyết, thánh Matthêu đã rá»i Palestine sang truyá»n giáo nhiá»u miá»n khác nhau, ở Ba TÆ°, Syrie, Macédoine và Ethiopie, rồi tỠđạo tại đây. Từ Éthiopie hà i cốt Ngà i được Ä‘Æ°a vá» Paestum (Campanie), rồi Salerne, thế ká»· X, nhÆ° Äức Giáo Hoà ng Grégoire VII là m chứng, năm 1080. Theo má»™t truyá»n thuyết khác, di hà i Ngà i được thánh nữ Hêlêna chuyển từ Jérusalem vá» Trèves (Äức) tại tu viện thánh Matthêu.
Ảnh tượng thÆ°á»ng diá»…n tả thánh Matthêu dÆ°á»›i dạng má»™t thiên thần có cánh, tượng trÆ°ng cho phả hệ Äức Kitô ở đầu phúc âm Ngà i. Các giai thoại vá» cuá»™c Ä‘á»i thánh Matthêu, ngoà i những nÆ¡i khác, còn thấy nÆ¡i má»™t loạt các bức há»a của Caravage trong nhà thá» thánh Louis des Francais ở Roma.
2. Thông Ä‘iệp và tÃnh thá»i sá»±
Các kinh nguyện thánh lễ lấy từ sách lễ Paris năm 1738.
a. Lá»i nguyện trong ngà y ca tụng lòng "Nhân từ sâu thẳm" của Chúa đã chá»n "Matthêu ngÆ°á»i thu thuế đã là m thà nh tông đồ Chúa." Trong phụng vụ bà i Ä‘á»c, thánh Bêđa khả kÃnh nháºn định rằng Chúa nhìn thấy Matthêu ngồi bà n thu thuế "Không phải bằng con mắt phần xác cho bằng cái nhìn ná»™i tâm của lòng thÆ°Æ¡ng xót." Giải thÃch Æ¡n gá»i dà nh cho Lévi, thánh nhân khẳng định ý nghÄ©a và bản chất lá»i gá»i của Äức Kitô: "Khi yêu cầu ông theo Chúa, Chúa không kêu gá»i ông Ä‘i theo NgÆ°á»i cho bằng sống nhÆ° NgÆ°á»i."
b. Lá»i nguyện trên lá»… váºt nhấn mạnh Ä‘á» tà i chÃnh theo phúc âm Matthêu là Giáo há»™i: "Lạy Chúa xin yêu thÆ°Æ¡ng nhìn đến Giáo há»™i Chúa, vì Giáo há»™i đã được chÃnh Chúa nuôi dưỡng đức tin bằng lá»i giảng dạy của các tông đồ." Từ Giáo há»™i (Ekklèsia) được sá» dụng từ má»™t trăm lần trong Tân Æ°á»›c, đặc biệt là trong các thÆ° thánh Phaolô, nhÆ°ng trong các phúc âm chỉ ba lần, chỉ có trong phúc âm Matthêu (16,18; 18,17). Trong 16,18: "Con là Phêrô, trên đá nà y Thầy sẽ xây Há»™i Thánh Thầy." Từ Há»™i Thánh ở đây chỉ cá»™ng đồng Chúa sắp thà nh láºp xây dá»±ng trên Phêrô. Trong 18,18 : "Nếu kẻ ấy chối không chịu nghe há», hãy nói vá»›i Giáo há»™i," ở đây từ Giáo há»™i chỉ nghị viện của các tÃn hữu tức là đoà n tông đồ. Giáo há»™i cÅ©ng là cá»™ng Ä‘oà n má»›i do Chúa Giêsu thiết láºp, được xây dá»±ng quanh Phêrô và các tông đồ, được má»i gá»i rao giảng phúc âm khắp thế giá»›i (24,14; 26,13) và má»i dân tá»™c (28,19).
NÆ°á»›c Trá»i (thà nh ngữ xuất hiện có tá»›i năm mÆ°Æ¡i lần trong Matthêu) là điá»u má»›i lạ do Chúa Giêsu láºp nên. Äây là nÆ°á»›c Thiên Chúa hiện hữu "Trên trá»i," nhÆ°ng thá»±c hiện ở trần gian bằng hình ảnh và việc tham dá»±, và sẽ kết thúc "Trên trá»i" và o ngà y thế mạt. Hiến chÆ°Æ¡ng của NÆ°á»›c Trá»i là "Bà i giảng trên núi" (5, 3-11).
c. Thánh Matthêu vui mừng được đón Chúa và o nhà (lá»i nguyện tạ lá»…) không ngần ngại má»i nhiá»u bạn hữu, thu thuế, ngÆ°á»i tá»™i lá»—i cùng đến dá»± tiệc vá»›i Chúa Giêsu và các đồ đệ của Chúa (9,10). Trong thế giá»›i Palestine, bữa ăn là giây phút cao Ä‘iểm của lá»… há»™i và gặp gỡ. Äức Giêsu khi nháºn lá»i má»i đến nhà má»™t ngÆ°á»i "không sạch" muốn nhấn mạnh lá»i má»i gá»i nhân từ của Thiên Chúa Ä‘ang mở cá»a VÆ°Æ¡ng Quốc của Chúa cho ngÆ°á»i tá»™i lá»—i.
Sau hết chúng ta hãy nhá»› lá»i thánh Bêđa khả kÃnh trong má»™t bà i giảng vá» thánh Matthêu: "Äấng sau nà y sẽ là Tông đồ và thầy dạy lÆ°Æ¡ng dân, lúc cải hối, đã kéo theo mình, cả má»™t đám đông những ngÆ°á»i tá»™i lá»—i trên Ä‘Æ°á»ng cứu rá»—i" (Phụng vụ bà i Ä‘á»c).
Enzo Lodi
LM hạt Xóm Chiếu dịch
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn