DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Gia tà i cho con
Người đăng
Thông điệp
Quản trị viên
Ngày tham gia: 13/11/2007 Bài gửi: 2466 Số lần cám ơn: 1 Được cám ơn 295 lần trong 287 bài viết
gửi: 23.05.2010 Tiêu đề: Gia tà i cho con
GIA TÀI CHO CON
Là m sao gầy dá»±ng, chắt chiu và trao ban gia sản để giúp con cái thuáºn lợi hÆ¡n trong việc láºp thân, là ước muốn đáng trân trá»ng của các báºc là m cha mẹ. Tuy nhiên, có má»™t gia tà i không Ä‘o bằng giá trị tiá»n bạc hay đếm bằng váºt chất, nhÆ°ng là cÆ¡ sở vững chắc để giúp con cái có thể tìm kiếm thà nh công, hạnh phúc và ý nghÄ©a thá»±c sá»± của Ä‘á»i mình. Äó là tất cả những gì tốt đẹp và tinh tế mà cha mẹ dà nh cho con cái trong những năm tháng đầu Ä‘á»i, để định hình nên nhân cách sau nà y của trẻ.
Và o thế ká»· 19, ngÆ°á»i ta cho rằng những hà nh vi sai trái của con ngÆ°á»i là do di truyá»n. Äến thế ká»· 20 và 21, quan niệm nà y dần thay đổi và môi trÆ°á»ng được xem là yếu tố quan trá»ng có ảnh hưởng đến hà nh vi con trẻ.
Có lẽ không nhiá»u ngÆ°á»i trong số chúng ta nhá»› được chút ký ức gì ở tuổi lên 3, nhÆ°ng theo các công trình nghiên cứu khoa há»c và theo Maria Montessori, má»™t trong những nhà giáo dục nổi tiếng được công nháºn ở thế ká»· XX, cho rằng: ba năm đầu Ä‘á»i có ảnh hưởng sâu sắc nhất đến sá»± phát triển má»™t tÃnh cách. TÃnh cách có thể được hiểu là điá»u tạo nên con ngÆ°á»i. TÃnh cách không phải tá»± nhiên có, mà được hình thà nh qua quá trình há»c há»i và rèn luyện.
Sau khi rá»i khá»i cÆ¡ thể mẹ, trẻ bắt đầu là m quen vá»›i thế giá»›i xung quanh, dần có những suy nghÄ© và cảm nháºn theo cách riêng. Hầu hết thá»i gian từ khi sinh ra cho đến tròn má»™t tuổi, trẻ dùng để khám phá cha mẹ mình và thiết láºp mối quan hệ yêu thÆ°Æ¡ng, an toà n.
Trẻ cần có những sản phẩm thu nhỠđồ dùng của ngÆ°á»i lá»›n, để cảm thấy
thoải mái trong môi trÆ°á»ng của mình và cảm giác được tiếp nháºn.
Các nhà chuyên môn thÆ°á»ng gá»i ba năm đầu Ä‘á»i của trẻ là ba năm “và ngâ€. Trong giai Ä‘oạn nà y, trẻ có tốc Ä‘á»™ phát triển trà tuệ và thể chất cá»±c lá»›n. Nếu phụ huynh không táºn dụng, thì sau ba năm đầu Ä‘á»i, dù có ná»— lá»±c đến đâu cÅ©ng không thể bù đắp được vì má»i sá»± đã “an bà iâ€.
Bốn lãnh vá»±c cÆ¡ bản liên quan đến sá»± phát triển trong những năm đầu Ä‘á»i của trẻ là sá»± tăng trưởng cÆ¡ thể (kÃch thÆ°á»›c, sức khá»e, sá»± phối hợp), sá»± phát triển của trà tuệ (suy nghÄ©, ngôn ngữ, giải quyết vấn Ä‘á»), sá»± phát triển của nhân cách (mối quan hệ, hiểu biết xã há»™i, tình cảm) và sá»± tăng trưởng của não bá»™ (sá»± phát triển của tế bà o thần kinh, khá»›p thần kinh).
Nguồn sữa mẹ là thức ăn lý tưởng nhất, vá»›i tÃnh Æ°u việt giúp trẻ phát triển hoà n chỉnh, giảm rối loạn tiêu hoá, có khả năng chống nhiá»…m trùng, tránh các bệnh dị ứng; sữa mẹ còn giúp phát triển trà thông minh, có lợi cho sá»± phát triển tế bà o não của trẻ; sữa mẹ chứa nhiá»u chất tham gia và o quá trình hình thà nh mà ng tế bà o võng mạc ở mắt; giúp trẻ hấp thu tốt các vitamin và khoáng chất.... Cho con bú mẹ không chỉ là cho con nguồn dinh dưỡng vô giá, mà còn cho trẻ cái quyá»n lợi thiêng liêng, căn bản và cảm giác hạnh phúc, an toà n trong vòng tay mẹ.
Các nghiên cứu khoa há»c cho thấy bằng cách đánh thức, kÃch thÃch các giác quan, đặc biệt là thÃnh giác và thị giác trong giai Ä‘oạn đầu Ä‘á»i, sẽ giúp khÆ¡i dáºy tối Ä‘a tiá»m năng trà tuệ của trẻ. Kết quả nhiá»u công trình nghiên cứu má»›i nhất đã chứng minh: việc Ä‘á»c truyện cho trẻ dÆ°á»›i tuổi lên 3, được xem là giai Ä‘oạn then chốt để phát triển ngôn ngữ và khả năng Ä‘á»c sau nà y. Äây cÅ©ng là cách vừa trau dồi từ vá»±ng cho trẻ, vừa giúp trẻ hình thà nh và nuôi dưỡng trà tưởng tượng, tô vẽ cho cuá»™c sống bằng những hình ảnh thần tiên, cổ tÃch.
Trẻ trong giai Ä‘oạn cháºp chững (< 3 tuổi) thÆ°á»ng kinh ngạc và tò mò vá» năng lá»±c hà nh vi của mình. Äây cÅ©ng là thá»i kỳ trẻ cháºp chững táºp Ä‘i và là giai Ä‘oạn cha mẹ có nhiá»u bối rối, lo lắng.
Sá»± trải nghiệm trong những năm tháng đầu Ä‘á»i sẽ quyết định trẻ có ham há»c hay không.
Các món đồ chÆ¡i mang tÃnh khoa há»c giúp kÃch thÃch váºn Ä‘á»™ng bá»™ não, và từ đó rèn luyện tÆ° duy của trẻ. Do đó, việc đầu tÆ° giải trà qua các món đồ chÆ¡i cÅ©ng không kém phần quan trá»ng so vá»›i má»™t chế Ä‘á»™ dinh dưỡng hợp lý.
Tình thÆ°Æ¡ng yêu của cha mẹ là chất liệu quý báu tạo nên gia tà i cho con cái. ChÃnh tình yêu ngá»t ngà o của cha mẹ là m cho trẻ an tâm, không cảm thấy bị lạc lõng giữa má»™t thế giá»›i xa lạ và đầy thách đố nà y.
Cha mẹ cần tạo cÆ¡ há»™i cho trẻ tá»± là m những việc phù hợp vá»›i lứa tuổi, để rèn tÃnh tá»± láºp, tá»± tin và tinh thần trách nhiệm. Äiá»u nà y đòi há»i cha mẹ phải bá» thá»i giá» và chấp nháºn những hà nh Ä‘á»™ng cháºm chạp ban đầu của chúng. Nếu má»i hà nh vi của trẻ Ä‘á»u được ngÆ°á»i lá»›n can thiệp, là m giúp thì trẻ không há»c được bà i há»c cÆ¡ bản vá» tÃnh chịu khó và ná»— lá»±c, đồng thá»i lòng tá»± tôn của trẻ bị tổn thÆ°Æ¡ng. Má»™t đứa trẻ há»c được tÃnh kiên nhẫn thÆ°á»ng có khả năng kiên trì và thà nh công hÆ¡n.
Gia tà i cho con còn là kết quả của ý thức bảo vệ con trẻ khá»i những biến Ä‘á»™ng và căng thẳng của môi trÆ°á»ng. Äiá»u nà y giúp cho con cái cảm nháºn sá»± an toà n và há»c cách tin cáºy và o ngÆ°á»i lá»›n. Nếu không có đức tÃnh nà y, trẻ sẽ phải váºt lá»™n cách vất vả trong quá trình phát triển.
Gia tà i cho con còn là tÃnh ká»· luáºt được chuẩn bị để trẻ sá»›m hoà nháºp và o môi trÆ°á»ng há»c Ä‘Æ°á»ng. Äôi khi cha mẹ phải nói “không†má»™t cách dứt khoát vá»›i con cái, để trẻ hiểu rằng không phải tất cả má»i đòi há»i cá nhân Ä‘á»u được đáp ứng. Từ đó, trẻ dần dần há»c cách Ä‘iá»u chỉnh bản thân.
Trẻ con có thói quen bắt chÆ°á»›c ngÆ°á»i lá»›n và thÆ°á»ng lặp lại những gì đã ghi nháºn từ môi trÆ°á»ng trÆ°á»›c đó. Äôi khi vì muốn trẻ tuân thủ má»™t Ä‘iá»u gì ngay tức khắc, cha mẹ thÆ°á»ng hay hứa hẹn và quên giữ lá»i hứa. Trẻ sẽ rút ra được bà i há»c vá» sá»± thất tÃn từ những tình huống nhÆ° thế.
Ngoà i việc là m gÆ°Æ¡ng cho con trẻ vá» cách hà nh xỠđạo đức và những hà nh vi tÃch cá»±c, chúng ta còn cần khuyến khÃch, Ä‘á»™ng viên và khen ngợi trẻ má»—i khi chúng cÆ° xỠđúng.
NgÆ°á»i ta thÆ°á»ng nói đến tình thÆ°Æ¡ng vô biên của cha mẹ dà nh cho con, mà đôi khi quên chiá»u kÃch ngược lại. Gia tà i cho con cái còn là thái Ä‘á»™ cha mẹ đón nháºn tình thÆ°Æ¡ng tinh tuyá»n, vị tha của trẻ. Thứ tình thÆ°Æ¡ng dà o dạt, vô vị lợi nà y, dÆ°á»ng nhÆ° là m cho trẻ cao lá»›n hÆ¡n so vá»›i những ni tấc hữu hạn của mình. Và hÆ¡n thế nữa, tình yêu ấy sẽ là m cho ngÆ°á»i lá»›n phải sống tÃch cá»±c hÆ¡n.
Gia tà i dà nh cho con còn là sá»± đáp lại lá»i má»i gá»i thu hút sá»± chú ý của ngÆ°á»i lá»›n, để có được niá»m vui của trẻ: “Nhìn con nà y! ChÆ¡i cùng con Ä‘i!â€
Tâm hồn của trẻ còn là má»™t câu đố khó lý giải đối vá»›i ngÆ°á»i lá»›n và đôi khi khiến há» lúng túng, vì ngÆ°á»i lá»›n chỉ quan sát hiện tượng bá» ngoà i mà không phân tÃch đến hoạt Ä‘á»™ng tâm lý xuất phát từ bên trong. Không Ãt ngÆ°á»i lá»›n đã phải váºt lá»™n vá»›i trẻ trong vai trò là m cha là m mẹ của mình. Tình thÆ°Æ¡ng và hiểu biết là hai phạm trù bổ sung cho nhau để đạt đến má»™t tÆ°Æ¡ng quan tốt đẹp. Do đó, ngoà i tình thÆ°Æ¡ng yêu, ngÆ°á»i lá»›n phải há»c để biết trẻ, phải há»c để hiểu trẻ.
Tiếp tục đồng hà nh vá»›i các giai Ä‘oạn phát triển của trẻ, sau má»™t chuá»—i Ä‘á» tà i vá» Thai Giáo – PhÆ°Æ¡ng pháp giáo dục con từ trong bụng mẹ, chiá»u thứ 7 ngà y 15/05/2010, Trung Tâm Mục Vụ Tổng Giáo Pháºn Tp. HCM đã tổ chức buổi nói chuyện do Ths. Trần Äình DÅ©ng, Giám Äốc TT Ä‘Ã o tạo và phát triển nguồn nhân lá»±c Khuê Văn đảm trách, vá»›i Ä‘á» tà i: “BA NÄ‚M ÄẦU ÄỜI CỦA CONâ€
Bằng kinh nghiệm của má»™t ngÆ°á»i là m cha và vá»›i cái nhìn của má»™t nhà xã há»™i há»c, Ths. Trần Äình DÅ©ng đã trao đổi vá»›i khán giả những trải nghiệm thá»±c tế trong việc giáo dục con cái, đặc biệt là trong ba năm đầu Ä‘á»i nhằm giúp khÆ¡i gợi những tiá»m năng và xây dá»±ng ná»n móng nhân cách của trẻ. Anh đã chia sẻ vá»›i khán giả bằng cả trái tim và tấm lòng của mình.
Má»™t đứa trẻ há»i nhiá»u thÆ°á»ng là biểu hiện của sá»± năng Ä‘á»™ng, thông minh, tÃnh thÃch tìm tòi, khám phá… Äôi khi cha mẹ cần phân định rõ rà ng giữa tranh luáºn và há»—n (láo) của trẻ để có những khuyến khÃch hay Ä‘iá»u chỉnh hợp lý. Trong thá»i đại kỹ thuáºt số ngà y nay, lắm báºc phụ huynh không đủ thá»i gian và kiên nhẫn để cùng trẻ khám phá những Ä‘iá»u bà ẩn trong cái nhìn trẻ thÆ¡, cÅ©ng nhÆ° không có những câu trả lá»i giải đáp thá»a đáng cho trà tò mò, tìm hiểu của trẻ. Nhiá»u sá»± quát tháo thô bạo của cha mẹ là m cho trẻ khá»±ng lại, và những chuyến phiêu lÆ°u tìm kiếm Ä‘iá»u má»›i mẻ phải kết thúc khi chỉ vừa má»›i bắt đầu.
Là m ngÆ°á»i lá»›n, cha mẹ thÆ°á»ng có xu hÆ°á»›ng nhìn thấy cái sai và tá» thái Ä‘á»™ chỉ trÃch. Lên ba, trẻ chÆ°a có khả năng tÆ° duy vá» mặt logic, chỉ phân biệt đúng - sai, nên là m hay không nên là m. Cha mẹ cần có cái nhìn bao dung và là m nhẹ vấn Ä‘á» qua cách quan tâm, gợi ý và hÆ°á»›ng dẫn trẻ nhìn được hiện tượng, nguyên nhân và háºu quả của sá»± việc, nhằm kÃch thÃch tÆ° duy trẻ tá»± nhìn nháºn vấn Ä‘á».
Trẻ trên 2 tuổi đã bắt đầu tá»± có ý thức và đòi há»i ngÆ°á»i lá»›n phải tôn trá»ng chúng. Cái bÆ°á»›ng bỉnh của tuổi lên 3 là má»™t và dụ: trẻ nằng nặc đòi tá»± mặc quần áo mặc dù chúng cứ xá» hai chân và o má»™t ống, hoặc vẫn đòi được tá»± xúc cÆ¡m dù là m vÆ°Æ¡ng vãi ra ngoà i. Äó là dấu hiệu trẻ muốn khẳng định mình và bắt đầu ý thức được mình là ai. Tuy nhiên, nhiá»u khi phụ huynh hiểu lầm là do con bÆ°á»›ng bỉnh, không biết vâng lá»i nên đôi khi trừng phạt trẻ khắt khe bằng đòn roi. Äiá»u vô tình nà y dần khiến con trẻ ngà y cà ng chai lì roi đòn hoặc có những hà nh Ä‘á»™ng chống trả quyết liệt để tá»± bảo vệ mình hoặc ở dạng tiá»m ẩn, chá» cÆ¡ há»™i thÃch hợp sẽ “bùng phátâ€.
Vá»›i khoảng 1.000 từ vá»±ng và cái nhìn trong sáng, cách diá»…n đạt của trẻ con hoà n toà n khác vá»›i ngÆ°á»i lá»›n. Trẻ thÆ°á»ng ngây thÆ¡ đồng hóa sá»± dá»… thÆ°Æ¡ng của con váºt nhÆ° chó, mèo vá»›i sá»± dá»… thÆ°Æ¡ng của ông bố, bà mẹ. Nếu cha mẹ không Ä‘i và o thế giá»›i của trẻ để có cùng má»™t nhãn quan và ngôn ngữ, sẽ dá»… dà ng quy kết tá»™i há»—n láo cho con.
Giúp trẻ nói đúng và tròn chữ không chỉ góp phần là m tăng khả năng há»c há»i, tiếp thu của trẻ trong 12 năm tiếp theo, mà còn xây dá»±ng lòng tá»± tin nÆ¡i trẻ.
Dân gian có câu: "Trẻ lên ba, cả nhà táºp nói". Câu tổng kết gồm sáu từ nà y gói gá»n cả nghệ thuáºt và quan niệm giáo dục của ông cha. Cả nhà không chỉ nói chuyện vá»›i trẻ, mà còn phải tá»± táºp Ä‘iá»u chỉnh lá»i ăn tiếng nói của chÃnh mình. Äầu óc trẻ không phù hợp vá»›i những Ä‘iá»u cao siêu hay những má»› lý thuyết giáo Ä‘iá»u, trẻ sẽ há»c nói qua những gì tai nghe mắt thấy hằng ngà y. NgÆ°á»i lá»›n không thể chỠđợi ở trẻ sá»± tinh tế khi há» nói năng má»™t cách thô bạo. NgÆ°á»i lá»›n không thể buá»™c trẻ phải trung thá»±c khi há» biểu lá»™ toà n sá»± dối trá…
Tâm hồn của những đứa trẻ lá»›n lên bằng lá»i hát ru ầu Æ¡ sẽ nhạy cảm và sâu sắc hÆ¡n. Những lá»i hát ru nà y sẽ không bao giá» lạc Ä‘iệu cho dù cuá»™c Ä‘á»i có biến đổi tá»›i đâu. Hát ru không chỉ thể hiện tình cảm ấm áp của ngÆ°á»i mẹ dà nh cho đứa con yêu dấu, mà ná»™i dung má»—i câu hát còn thể hiện trà tuệ, sá»± hiểu biết vá» cuá»™c Ä‘á»i của ngÆ°á»i mẹ. Sá»± thiếu vắng những lá»i hát ru trong các gia đình trẻ ngà y nay, Ä‘ang trở thà nh ná»—i lo lắng không của riêng ai.
********
Thá»i gian qua, Trung Tâm Mục Vụ Tổng Giáo Pháºn Tp. HCM luôn khuyến khÃch và chà o đón sá»± đóng góp của giáo dân trà thức trong việc chuyển tải kiến thức cho cá»™ng đồng.
Äáp lại lá»i má»i gá»i, anh Trần Äình DÅ©ng đã hiện diện ở ChÆ°Æ¡ng Trình Chuyên Äá» Cuối Tuần và chia sẻ vá»›i quý vị khán giả, các báºc là m cha mẹ, các bạn trẻ Ä‘ang ở ngưỡng cá»a hôn nhân và những ai quan tâm đến giáo dục, phần “Gia Tà i Cho Con†mà anh đã gói ghém, tÃch luỹ trong “sá»± nghiệp trồng ngÆ°á»iâ€.
Hạt Cát
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn có thể download files trong diễn đàn