DIỄN ÄÀN GIÃO PHẬN VINH :: Xem chủ đề - Những Ä‘iá»u khó tin nhÆ°ng là có tháºt
Người đăng
Thông điệp
Quản trị viên
Ngày tham gia: 13/11/2007 Bài gửi: 2466 Số lần cám ơn: 1 Được cám ơn 295 lần trong 287 bài viết
gửi: 10.07.2014 Tiêu đề: Những Ä‘iá»u khó tin nhÆ°ng là có tháºt
Những Ä‘iá»u khó tin nhÆ°ng là có tháºt
Má»™t ngà y thôi, chúng ta hãy tạm quên Ä‘i khung trá»i tá»± do thiên Ä‘Æ°á»ng của Mỹ và hãy thôi thèm thuồng sá»± hà o nhoáng ngá»t ngà o từ các bá»™ phim Hà n.
Má»™t ngà y thôi, chúng ta hãy thôi ca tụng nếp sống văn hóa của Nháºt và quên luôn gã khổng lồ đáng ghét Trung Quốc Ä‘ang lặn ngụp ngoà i biển đông.
Má»™t ngà y thôi, hãy quên những đất nÆ°á»›c Ä‘ang sôi sục say men chiến thắng mùa world cup và tháºm chà hãy tạm lÆ¡ luôn cả đất nÆ°á»›c Việt Nam máu thịt mà ta Ä‘ang ngá»± trị.
Chỉ má»™t ngà y thôi, hãy nhìn sang má»™t đất nÆ°á»›c khác, má»™t đất nÆ°á»›c nghe tên đã thấy nhà m chán và xa xôi, má»™t đất nÆ°á»›c chỉ có chiến tranh và sa mạc nóng bá»ng trải dà i tÃt tắp. Má»™t đất nÆ°á»›c nhá» bé và chẳng có mấy tin tức hay ho vá» nó trên báo Ä‘Ã i nhÆ°ng phần lá»›n sá»± kiện quan trá»ng trên thế giá»›i Ä‘á»u có liên quan đến những con ngÆ°á»i xuất thân từ đó. Äó là đất nÆ°á»›c Israel , nÆ¡i con ngÆ°á»i đã chiến thắng thiên nhiên và theo tôi, chiến thắng cả thế giá»›i vá» tÃnh cần cù, bá»n bỉ, vượt khó, khả năng sáng tạo và không bao giá» dừng lại.
Những thông tin sau Ä‘á»u là tin tổng hợp nên chắc nhiá»u bạn biết rồi nhÆ°ng tôi tin cÅ©ng rất nhiá»u ngÆ°á»i chÆ°a hỠđược biết, và chắc chắn, sẽ có Ä‘iá»u khiến bạn phải ngạc nhiên vỠđất nÆ°á»›c nà y.
Má»™t ná»n nông nghiệp thần kỳ
ÄẤT NƯỚC VÀ CON NGƯỜI ISRAEL
Israel có diện tÃch rất nhá», trên 20.000 km2, tức là chỉ lá»›n hÆ¡n tỉnh Nghệ An của Việt Nam chút Ãt. Tuy nhiên Israel lại được mệnh danh là “thung lÅ©ng silicon†của thế giá»›i trong lÄ©nh vá»±c nông nghiệp và công nghệ nÆ°á»›c. Chỉ vá»›i 2,5% dân số là m nông nghiệp nhÆ°ng má»—i năm Israel xuất khẩu chừng 3 tá»· USD nông sản, là má»™t trong những nÆ°á»›c xuất khẩu hà ng đầu thế giá»›i. Ãt ai biết rằng, những sản phẩm rau quả từ Arava – má»™t trong những nÆ¡i khô cằn nhất thế giá»›i – lại chiếm tá»›i trên 60% tổng sản lượng xuất khẩu rau của Israel và 10% tổng sản lượng hoa xuất khẩu.
Thung lÅ©ng Arava. Äịa danh khá lạ tai đối vá»›i khách du lịch, nhÆ°ng lại là cái tên rất tá»± hà o của má»i ngÆ°á»i dân Israel vì tại đây, phép mà u đã là m nở hoa giữa sa mạc – những phép mà u thá»±c sá»± của khoa há»c công nghệ. Là phần khô hạn nhất của hoang mạc Negev vá»›i lượng mÆ°a bình quân chỉ từ 20-50mm má»—i năm (Việt Nam là 1500mm/năm). Äá»™ ẩm cá»±c thấp và sá»± chênh lệch nhiệt Ä‘á»™ khiến đá cÅ©ng phải vỡ vụn mà khắp hoang mạc phủ má»™t lá»›p đá vụn và cát đặc thù sa mạc. Arava là má»™t trong những vùng đất khô cằn nhất thế giá»›i. Cảm giác đầu tiên khi đặt chân đến vùng đất nà y, là miá»n Trung Việt Nam vá»›i những dải đất bạc mà u và đồi cát, hóa ra vẫn còn là miá»n đất trù phú!
Ấy thế mà nÆ¡i đây má»c nên những nông trại trồng đủ loại cây từ rau củ, cây ăn trái đến hoa hòe. Tất cả Ä‘á»u xanh tốt và cho sản lượng không nÆ¡i nà o sánh được. Không từ nà o có thể diá»…n tả đúng hÆ¡n vá» má»™t “vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng†đã được tạo ra giữa thung lÅ©ng Arava, đúng nhÆ° Tổng thống Israel Shimon Peres đã thốt lên khi đến thăm nÆ¡i nà y năm 2009: “Hãy đến và thấy chÃnh con ngÆ°á»i cÅ©ng có thể tạo nên vÆ°á»n địa Ä‘Ã ng! (Garden of Eden)â€
Ông Ezra Ravins, ngÆ°á»i đứng đầu cá»™ng đồng hÆ¡n 3.000 ngÆ°á»i tại khu vá»±c nà y cho biết, từ má»™t nhóm thanh niên Israel “bồng bá»™tâ€, mang theo bánh mì và nÆ°á»›c quyết định định cÆ° tại thung lÅ©ng Arava năm 1959, cả má»™t cá»™ng đồng đã được xây dá»±ng vá»›i nhiá»u thế hệ, tạo thà nh má»™t trong những trung tâm nông nghiệp lá»›n nhất cả nÆ°á»›c. “Khi những ngÆ°á»i đầu tiên đến đây, quyết định đó được xem là “điên rồ†nhất và chÃnh những nhà khoa há»c cÅ©ng khẳng định con ngÆ°á»i không thể sống được ở vùng đất nà y.â€
Ấy váºy mà hỠđã là m được, không chỉ là m được, mà còn tuyệt đối thà nh công, trồng trá»t mà không cần đất và không cần nhiá»u nÆ°á»›c, thoạt nghe cứ nhÆ° chuyện của thế giá»›i nà o đó không phải trái đất nà y. NhÆ°ng không, đó là sá»± tháºt, đó là Israel !
Thần kỳ cách hỠtrữ nước và sỠdụng nước
Thiên Ä‘Æ°á»ng nông nghiệp tại Arava gắn liá»n vá»›i má»™t công trình xứng đáng ghi nháºn nhÆ° má»™t kỳ công mà con ngÆ°á»i đã tạo ra giữa xa mạc: Bể chứa nÆ°á»›c khổng lồ mang tên Shizaf. Vá»›i khả năng dá»± trữ 150.000 m3 nÆ°á»›c sạch, bể chứa nà y có nhiệm vụ cấp nÆ°á»›c sạch cho sinh hoạt và tÆ°á»›i tiêu. Bể được thiết kế để tÃch trữ nÆ°á»›c từ giếng khoan và o thá»i Ä‘iểm nhu cầu giảm.
Bể có đáy chìm 3,5 m dÆ°á»›i mặt sa mạc và chia thà nh nhiá»u lá»›p khác nhau, tạo nên bá» mặt nổi 10m. Má»™t khối lượng công việc khổng lồ được thá»±c hiện để Ä‘Ã o bá» 320.000 m3 đá và đất sa mạc. Äá»™ sâu của giếng khoan lên tá»›i 1,5 km má»›i tá»›i túi nÆ°á»›c ngầm. Kỹ thuáºt thiết kế đặc biệt của bể chống lại chế Ä‘á»™ bốc hÆ¡i tá»± nhiên cÅ©ng nhÆ° thu gom nÆ°á»›c má»™t cách hoà n hảo.
Äiá»u kiện tá»± nhiên của Israel đặc biệt khô hạn vá»›i lượng mÆ°a rất thấp và thay đổi theo từng mùa: PhÃa Bắc quốc gia nà y lượng mÆ°a khoảng 800 mm/năm và ở phÃa Nam chỉ khoảng 50 mm/năm. Mùa mÆ°a kéo dà i từ tháng 11 đến khoảng tháng 3 năm sau và lượng bốc hÆ¡i tá»± nhiên lên tá»›i 1.900-2.600 mm/năm. Không có gì ngạc nhiên khi nÆ°á»›c ngá»t ở Israel được coi nhÆ° và ng trắng và được quản lý má»™t cách chặt chẽ hÆ¡n bất kỳ nÆ¡i nà o trên thế giá»›i. ChÃnh phủ xây dá»±ng hẳn má»™t bá»™ luáºt để Ä‘o lÆ°á»ng mức tiêu thụ nÆ°á»›c, kiểm soát việc khai thác nÆ°á»›c ngầm, ngăn chặn ô nhiá»…m nÆ°á»›c. Công nghệ xá» lý nÆ°á»›c của Israel thuá»™c hà ng hiện đại nhất thế giá»›i vá»›i tỉ lệ tái chế tá»›i 75%.
Dá»c ngang Israel , ở những thà nh phố lá»›n hay những vùng nông thôn, hoang mạc, hệ thống tÆ°á»›i nÆ°á»›c hoà n hảo đến mức gần nhÆ° không bá» phà má»™t giá»t nÆ°á»›c nà o. Äại diện công ty công nghệ tÆ°á»›i NaanDanJain cho biết 75% hệ thống nÆ°á»›c nông nghiệp của Israel áp dụng công nghệ tÆ°á»›i nhá» giá»t, 25% còn lại tÆ°á»›i nÆ°á»›c bằng ống dẫn và vòi tÆ°á»›i các loại phun mÆ°a nhá», không há» có chế Ä‘á»™ tÆ°á»›i ngáºp nÆ°á»›c. Israel cÅ©ng là quốc gia phát minh ra hệ thống tÆ°á»›i nÆ°á»›c nhá» giá»t Ä‘iá»u khiển bằng máy tÃnh, kết hợp vá»›i các thiết bị kiểm soát Ä‘á»™ ẩm trong đất, có thể tÃnh toán chÃnh xác nhu cầu nÆ°á»›c và tiết kiệm tối Ä‘a.
Tại công ty Netafim, ngÆ°á»i viết được chứng kiến những thà nh quả đáng ngạc nhiên vá» hiệu quả của việc sá» dụng công nghệ tÆ°á»›i nhá» giá»t của Israel trên khắp các dá»± án ở những vùng khô hạn trên thế giá»›i. Hệ thống ống dẫn nÆ°á»›c nhÆ° những mao mạch dẫn tá»›i từng gốc cây, được váºn hà nh chÃnh xác bằng công nghệ cao cÅ©ng nhÆ° sá» dụng tối Æ°u năng lượng mặt trá»i. “Äạt năng suất cao hÆ¡n vá»›i chi phà thấp hÆ¡n†(grow more with less) là khẩu hiện của Netafim và có lẽ cÅ©ng là hÆ°á»›ng Ä‘i của phần còn lại của thế giá»›i, khi nguồn tà i nguyên nÆ°á»›c Ä‘ang ngà y cà ng suy giảm.
Israel giải quyết được sự thiếu nước, biến nước thà nh tà i sản, đang dẫn đầu thế giới vỠtái chế nước thải, hơn 70% lượng nước được tái chế, gấp 3 lần quốc gia đứng thứ hai Tây Ban Nha.
“Cây Ä‘Å©a thần†khoa há»c
Má»™t con số dá»… hình dung vá» năng lá»±c của “cây Ä‘Å©a thần†khoa há»c. Năm 1950, má»™t nông dân Israel cung cấp thá»±c phẩm đủ cho 17 ngÆ°á»i, hiện đã là 90 ngÆ°á»i. Má»™t hecta đất hiện cho 3 triệu bông hồng, hay 500 tấn cà chua/vụ. Má»™t con bò cho tá»›i 11 tấn sữa/năm – mức năng suất mà không má»™t nÆ°á»›c nà o trên thế giá»›i có được.
Những thá»±c tế tại công ty NaanDanJain đã Ä‘em lại má»™t bà i há»c khác vá» sá»± phối hợp: nhà khoa há»c, nhà doanh nghiệp có sá»± tách biệt khó phân định vá»›i nhà nông. Äa phần các nÆ°á»›c nháºp khẩu công nghệ của NaanDanJain chỉ biết rằng đây là má»™t trong những công ty hà ng đầu Israel chuyên vá» giải pháp tÆ°á»›i, hệ thống công nghệ kiểm soát khà háºu nhà kÃnh, mà không biết rằng chÃnh công ty cÅ©ng Ä‘ang sở hữu những đồn Ä‘iá»n rá»™ng lá»›n, nÆ¡i chÃnh những tiến bá»™ khoa há»c của công ty được triển khai đầu tiên, nhằm đảm bảo sá»± thÃch ứng hoà n hảo nhất đối vá»›i nhu cầu của ngÆ°á»i trồng trá»t.
Má»™t trong những lợi thế của sá»± phối hợp giữa khoa há»c và nhà nông tại Israel là tÃnh cá»™ng đồng rất cao. Nhà khoa há»c rất gần gÅ©i vá»›i đồng ruá»™ng và nhiá»u trong số há» cÅ©ng chÃnh là nông dân hoặc giữ vai trò tÆ° vấn trá»±c tiếp cho nông dân. Các trung tâm nông nghiệp lá»›n, tháºm chà cả các “là ng nông nghiệp†(từ địa phÆ°Æ¡ng là kibbutz) Ä‘á»u có sá»± xuất hiện của các phòng nghiên cứu hoặc đại diện của các viện khoa há»c. Những giống cây má»›i hay các nghiên cứu má»›i vá» hệ thống nhà kÃnh trÆ°á»›c hết được thà nghiệm, kế đó sẽ áp dụng thá» nghiệm vá»›i má»™t số nhá» há»™ nông dân bằng nguồn vốn há»— trợ của hệ thống tà i chÃnh vi mô hoặc từ chÃnh quỹ của viện thà nghiệm, trÆ°á»›c khi triển khai thÆ°Æ¡ng mại đại trà .
Tại Israel phần lá»›n các nhà khoa há»c nông nghiệp là m cho chÃnh phủ. Có tá»›i hÆ¡n 60% các công trình nghiên cứu nông nghiệp là của CÆ¡ quan Nghiên cứu Nông nghiệp hay trung tâm Volcani thuá»™c Bá»™ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Israel cÅ©ng là nÆ°á»›c có mức đầu tÆ° cho nghiên cứu thuá»™c loại lá»›n nhất thế giá»›i vá»›i gần 100 triệu USD má»—i năm, chiếm khoảng 3% tổng sản lượng nông nghiệp quốc gia. Nguồn lá»±c nà y đến từ ngân sách và cá»™ng Ä‘á»™ng (50 triệu USD/năm), các hợp tác quốc gia song phÆ°Æ¡ng (12 triệu USD/năm), các tổ chức nông nghiệp cấp địa phÆ°Æ¡ng và quốc gia (6 triệu USD/năm) thông qua nguồn lợi từ thu hoạch cây trồng. Khu vá»±c tÆ° nhân cÅ©ng đóng góp khoảng 25 triệu USD hà ng năm.
Nguồn lá»±c nà y được cung cấp trá»±c tiếp cho việc nghiên cứu và phát triển các sản phẩm ứng dụng và các nhà đầu tÆ° giữ bản quyá»n sáng chế. Phần lá»›n các nghiên cứu Ä‘á»u do những công ty sản xuất sản phẩm đầu tÆ°, nhÆ° hệ thống tÆ°á»›i tiêu, phân bón, nhà kÃnh… triển khai. Sá»± phối hợp giữa kinh doanh và nghiên cứu đảm bảo cho các nhà khoa há»c má»™t mức Æ°u đãi đủ để phát huy tối Ä‘a năng lá»±c hoạt Ä‘á»™ng chuyên môn. Tháºm chà các chuyện các chuyên gia nông nghiệp Ä‘i tÆ° vấn trá»±c tiếp cho các nông trại là điá»u không hiếm.
Việc chăn nuôi tại Israel :
Nuôi cá trên sa mạc
Khi Ä‘Ã o giếng sâu gần ná»a dặm, ngÆ°á»i Israel phát hiện nguồn nÆ°á»›c ấm mặn. Má»™t giáo sÆ° đại há»c chỉ ra đây là nguồn nÆ°á»›c hoà n hảo để nuôi cá nÆ°á»›c ấm. Các nông trang bÆ¡m nÆ°á»›c nóng 37 Ä‘á»™ và o trong bể, nuôi cá thÆ°Æ¡ng mại. NÆ°á»›c chứa chất thải của cá được tÆ°á»›i cho rau, cây ăn quả. Nhá» váºy, nÆ°á»›c được sá» dụng tá»›i 2 lần thay vì dùng 1 lần rồi bá».
Những con bò có giáo dục
AfiMilk chÃnh là công ty đã mang lại cho Israel thÆ°Æ¡ng hiệu Ä‘á»™c tôn trong ngà nh chăn nuôi bò sữa, đặc biệt là ở khu vá»±c châu Ã, nÆ¡i mà thói quen uống sữa Ä‘ang được hình thà nh. Những công nghệ của AfiMilk đã và đang giúp ngÆ°á»i nông dân chăn nuôi bò sữa kiểm soát được loại sữa Ä‘ang được sản xuất từ trang trại của mình; cÅ©ng nhÆ° kiểm soát được liệu má»—i con bò đã có đủ dinh dưỡng không, sữa bò có đủ lượng protein tiêu chuẩn không, tình trạng sức khá»e của bò ra sao, má»—i con bò Ä‘ang cần được chăm sóc thế nà o… Hệ thống giám sát thá»i gian thá»±c do AfiMilk sản xuất đã giúp ngÆ°á»i nông dân đảm bảo duy trì chất lượng và sản lượng, đồng thá»i đáp ứng những nhu cầu cÆ¡ bản của Ä‘Ã n bò sữa.
Ở trang trại nuôi bò sữa của Kibbutz Mashabbe Sade thuá»™c vùng Nagev, bò được huấn luyện rất kỹ, cứ đến giá» là tá»± tìm Ä‘Æ°á»ng vá» trạm cho sữa, tháºm chà không cần ngÆ°á»i dẫn dắt. Há» gá»i những con bò nà y là “bò có giáo dụcâ€.
Tiện nghi cho chó
Israel đã phát triển má»™t loạt các sáng tạo vá»›i những sản phẩm out of the box (những sản phẩm sáng tạo không gò bó theo khuôn phép) cho những ngÆ°á»i nuôi chó trên toà n thế giá»›i, từ DogTV (kênh truyá»n hình dà nh cho chó) đến pooper-scooper (má»™t thiết bị mang tÃnh cách mạng giúp bạn tá»± Ä‘á»™ng dá»n sạch phân chó – đã có trên thị trÆ°á»ng).
Khi bạn Ä‘i ra ngoà i và để chú chó của mình ở nhà má»™t mình, chúng sẽ không còn cảm thấy chán nhá» và o kênh DogTV – kênh truyá»n hình dà nh cho những chú chó đã đạt những thà nh công phi thÆ°á»ng của Israel .
Và khi bạn lái xe, má»™t việc không ai muốn là m đó là dá»n phân cho những chú chó, sẽ trở nên dá»… dà ng vá»›i thiết bị của Paulee CleanTec: biến chất thải thà nh chất không mà u, không mùi, bá»™t vô hại chỉ vá»›i má»™t nút nhấn.
Dẫn đầu thế giới vỠcông nghệ sạch
HỠđược xếp hạng cao nhất vá»›i chỉ số 4,34, tiếp theo là Phần Lan 4,04, Mỹ 3,67, Thụy Äiển 3,55 và Äan Mạch 3,45. Trong vòng 3 năm qua, Israel có 19 công ty hoạt Ä‘á»™ng trong lÄ©nh vá»±c công nghệ sạch được lá»t và o danh sách rút gá»n của GCII. “ Israel đứng đầu chỉ số năm 2014. Ngoà i bản năng sinh tồn, đất nÆ°á»›c nà y còn tạo ra ná»n văn hóa, giáo dục và những ná»n tảng cần thiết khác để nuôi dưỡng sá»± sáng tạoâ€, báo cáo cho biết.
Những Ä‘iá»u hay ho vá» con ngÆ°á»i, tÃnh cách, bản sắc văn hóa và ná»n kinh tế:
Kinh doanh từ niá»m Ä‘am mê sáng tạo nên cái má»›i, chứ không hẳn vì tiá»n
TS. Ze’ev Ganor, má»™t giảng viên cao cấp tại Viện Công nghệ Technion-Israel và đồng sáng láºp của Urginea Ventures, ngÆ°á»i đã phân tÃch dữ liệu vá» các doanh nhân nối tiếp ở Israel từ năm 2005 nói rằng: Hiện tượng má»™t doanh nhân thà nh láºp nhiá»u công ty rất phổ biến ở Israel. Khoảng 10% doanh nhân Israel có Ãt nhất hai công ty trở lên, gấp đôi con số 5% ở Mỹ. TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° váºy, có khoảng 7,5% các doanh nhân Israel khởi nghiệp từ ba công ty hoặc nhiá»u hÆ¡n, trong khi chỉ có 3,75% các doanh nhân Mỹ là m nhÆ° váºy.
Trên sà n giao dịch chứng khoán NASDAQ, số doanh nghiệp Israel nhiá»u hÆ¡n cả 4 nÆ°á»›c Nháºt Hà n Trung quốc và Sing cá»™ng lại. Không Ãt những ông chủ khổng lồ nhất thế giá»›i có mặt trên đất nÆ°á»›c nà y đến từ Mỹ, Ấn Ä‘á»™, Äức… Xuất khẩu hÆ°á»›ng và o thị trÆ°á»ng cao cấp và sản phẩm mà Israel thu lợi nhuáºn cao nhất là bán các ý tưởng, được kết hợp chặt chẽ từ hai yếu tố sáng tạo và táo bạo. Và hình nhÆ°, đây chÃnh là tinh thần Do thái.
Israel có tá»· lệ doanh nhân bình quân đầu ngÆ°á»i cao hÆ¡n bất kì má»™t quốc gia nà o khác. Váºy đâu là những yếu tố thúc đẩy sá»± thà nh công của há»?
“Tôi cho rằng giá trị chung cÆ¡ bản mà những ngÆ°á»i liên tục tạo ra các công ty khởi nghiệp nằm ở sá»± Ä‘am mê tạo ra giá trị má»›i chứ không phải Ä‘am mê kiếm tiá»n. Kiếm tiá»n chỉ là má»™t yếu tố phụ, không phải là mục tiêu phấn đấu của những doanh nhân tiếp nối ở Israel .†GS. Amnon Shashua của Äại há»c Hebrew, ngÆ°á»i sáng láºp ra các công ty Cognitens, OrCam và Mobileye nói.
Hay nhÆ° theo cách mà ông Wurtman giải thÃch thêm vá» triết lý kinh doanh của há»: “Äiá»u khiến bạn thÃch thú không phải ở việc tạo ra của cải, mà là tạo ra những cái má»›i.†“Äặc Ä‘iểm của những doanh nhân tiếp nối là há» không bao giá» ngừng liên kết những ý tưởng má»›i và o doanh nghiệp má»›i và há» coi trá»ng cuá»™c hà nh trình của mình hÆ¡n là cái Ä‘Ãch. Theo tôi, đây là má»™t đặc Ä‘iểm mang tÃnh dân tá»™c, vì bản thân tôi đã luôn xem những gì tôi là m nhÆ° là má»™t phần của cuá»™c hà nh trình để phục vụ nhà nÆ°á»›c Do Thái. Thà nh công, theo tôi, được Ä‘o bởi số lượng việc là m có chất lượng được tạo ra.†Wurtman khẳng định.
Chuyện nói và chuyện là m
Khi ngÆ°á»i Israel có ý tưởng, anh ta sẽ triển khai nó ngay trong tuần. Tổng thống S. Peres, ngÆ°á»i đã sang Việt Nam , nói thế nà y: diá»…n văn rất hay, nhÆ°ng anh định là m gì tiếp theo?. Tỉ phú hà ng đầu Israel , ông Stef Wertheimer, lá»i khuyên đầu tiên vá»›i ngÆ°á»i Việt cÅ©ng là , nói Ãt thôi là m nhiá»u lên. Ông là nhà sản xuất vÅ© khà và chủ má»™t khu công nghệ còn đẹp hÆ¡n bất cứ công viên giải trà nà o ở Việt Nam . Äiá»u nà y hÆ¡i ngược vá»›i triết lý của ta khi bắt đầu kinh doanh cần phải có kinh nghiệm. NgÆ°á»i Israel không cần kinh nghiệm, há» cần ý tưởng nhiá»u hÆ¡n, và sẵn sà ng thất bại để há»c há»i từ thất bại đó.
NgÆ°á»i Israel mê sáng tạo, và không sợ trà tưởng tượng. Há» biết kinh nghiệm là quý báu, nhÆ°ng kinh nghiệm dá»… thà nh lối mòn. Há» không ngại thay đổi, luôn hÆ°á»›ng vá» phÃa trÆ°á»›c, không nằm im gặm nhấm thà nh công quá khứ. Há» biết “ná»—i sợ hãi mất mát luôn lá»›n hÆ¡n niá»m hy vá»ng nháºn được†để bá» Ä‘i cái cÅ© không còn phù hợp, kiến tạo cái má»›i cho hiện tại và tÆ°Æ¡ng lai. Trong những buổi gặp mặt cá»±u binh hay bạn há»c, há» Ãt hồi tưởng vá» quá khứ huy hoà ng, mà hÆ°á»›ng vá» tÆ°Æ¡ng lai phÃa trÆ°á»›c. Những Ä‘Æ¡n vị thà nh công thì thuyết trình vá» công ty để ngÆ°á»i khác được chia sẻ kinh nghiệm. Há» xây dá»±ng mạng luá»›i là m ăn, kiến tạo những cÆ¡ há»™i kinh doanh.
Tiếp nháºn sá»± khác biệt và đa dạng trong cá»™ng đồng
Má»™t trong những giá trị của Israel đó là lịch sá» dân tá»™c. Chỉ vá»›i khoảng 8 triệu dân nhÆ°ng lại có nguồn gốc từ 70 nÆ°á»›c trên toà n thế giá»›i. Há» là quốc gia duy nhất thá»±c thi luáºt di trú mà bất cứ ngÆ°á»i Do thái nà o đặt chân lên Israel , ngay láºp tức trở thà nh ngÆ°á»i Israel . Há» biết chiêu dụ những ngÆ°á»i Israel sống ở nÆ°á»›c ngoà i vá» phục vụ tổ quốc, trá»ng dụng há» và không bao giá» bá» rÆ¡i há». Israel thá»±c sá»± là má»™t đất nÆ°á»›c Ä‘a dạng vá» văn hóa, sắc tá»™c, ngôn ngữ, nguồn gốc. Vì là nạn nhân của chủ nghÄ©a bà i Do thái, há» thấu hiểu việc tôn trá»ng sá»± Ä‘a dạng quan trá»ng nhÆ° thế nà o. ChÃnh vì váºy, sá»± khác biệt không cản trở há», mà ngược lại là nguồn gốc của sá»± sáng tạo. Äây chÃnh là cốt lõi khởi tạo má»i thà nh công của ngÆ°á»i Israel .
Chuyện ngÆ°á»i lãnh đạo
Quá trình tuyển chá»n lãnh đạo của Israel dá»±a trên tà i năng chứ không phải dá»±a trên mối quen biết hay sức mạnh tà i chÃnh. Quá trình tuyển chá»n rất minh bạch và dân chủ. Cá»™ng vá»›i văn hóa tranh luáºn và đặt câu há»i “tại sao ông là sếp của tôi; tại sao tôi không phải là sếp của ông?†đầy thách thức, là m cho ngÆ°á»i sếp không đủ tà i năng sẽ phải nhÆ°á»ng chá»— cho ngÆ°á»i khác. Quá trình nà y giúp tìm ra được ngÆ°á»i lãnh đạo tốt nhất cho công ty, táºp Ä‘oà n hay chÃnh phủ. Khi có lãnh đạo giá»i, việc trao quyá»n cho cấp dÆ°á»›i được thá»±c hiện dá»… dà ng hÆ¡n, các thông tin, ý tưởng, giải pháp được đến từ nhiá»u ngÆ°á»i hÆ¡n là chỉ má»™t số ngÆ°á»i có trách nhiệm.
“Mục tiêu của nhà lãnh đạo là tối Ä‘a hóa sá»± chịu Ä‘á»±ng – trong khi khuyến khÃch sá»± bất đồng chÃnh kiến.†Là má»™t phÆ°Æ¡ng châm lãnh đạo rất sâu sắc. Tinh thần nà y có nghÄ©a, lãnh đạo phải chịu được những Ä‘iá»u “chÆ°á»›ng tai gai mắtâ€, những khác biệt tháºm chà bất đồng, thì nhân viên má»›i thá»a sức sáng tạo. Còn nhân viên, phải phát huy tÃnh tá»± chủ Ä‘á»™c láºp của mình, không sợ khác biệt vá» nháºn định hay giải pháp, vì đó chÃnh là khởi nguồn của sáng tạo. Văn hóa nà y đã nuôi dưỡng tinh thần chiến đấu và hÆ°á»›ng tá»›i cái má»›i hÆ¡n, tốt hÆ¡n và hiệu quả hÆ¡n.
Ở Israel, các sinh viên đại há»c nói chuyện vá»›i giảng viên, nhân viên thách thức ông chủ, binh lÃnh chất vấn sÄ© quan chỉ huy, thÆ° ký sá»a lÆ°ng các bá»™ trưởng, đây không phải là sá»± cả gan, mà là điá»u hết sức bình thÆ°á»ng. Ai má»›i tá»›i Israel thÆ°á»ng có cảm giác ngÆ°á»i bản xứ rất thô lá»—, thẳng thắn quá trá»›n. NhÆ°ng nếu hiểu được bản chất và văn hóa của ngÆ°á»i Israel thì ta sẽ cảm thấy thoải mái, xem đây là biểu hiện của sá»± chân thà nh.
Hiện tượng cấp dÆ°á»›i có quyá»n Ä‘Æ°a ra quyết định vượt cấp trong quân Ä‘á»™i Israel là kết quả của nhu cầu thá»±c tế cÅ©ng nhÆ° bản chất của lá»±c lượng nà y. Việc quân Ä‘á»™i Israel có Ãt chỉ huy, đồng nghÄ©a vá»›i việc có nhiá»u sáng kiến hÆ¡n đến từ binh lÃnh cấp dÆ°á»›i. Mức Ä‘á»™ trao quyá»n hạn vượt cấp trong quân Ä‘á»™i Israel đã là m lãnh đạo các quốc gia ngạc nhiên.
Giá trị của binh lÃnh Israel không phụ thuá»™c quân hà m, mà được quyết định bởi năng lá»±c của há». Ở đây, bà quyết lãnh đạo là niá»m tin của binh lÃnh đối vá»›i chỉ huy của mình. Nếu không có niá»m tin, binh lÃnh sẽ không bao giá» tuân phục. Trong doanh trại quân Ä‘á»™i Israel, các viên tÆ°á»›ng, sÄ© quan và binh lÃnh thÆ°á»ng ngồi quây quần bên nhau, Ãt kiểu cách nhÆ°ng thân thiện và bao dung hÆ¡n. Äó là tinh thần Chutpah trong quân Ä‘á»™i. Äiá»u nà y lý giải tại sao Shvat Shaket, má»™t ngÆ°á»i đã sống nhiá»u năm trong quân Ä‘á»™i, có thể giảng cho chủ tịch PayPal vá» sá»± khác nhau giữa “ngÆ°á»i tốt và kẻ xấu†trên internet. Hay nhóm kỹ sÆ° Israel của Intel thá»±c hiện cuá»™c cách mạng láºt đổ kiến trúc cÆ¡ bản của sản phẩm của chÃnh công ty mình.
Tinh thần chiến đấu của ngÆ°á»i Israel không chỉ được thể hiện trên chiến trÆ°á»ng, bà n ngoại giao, mà còn thẫm đẫm và o công việc kinh doanh của há». Khi bị ban lãnh đạo Intel từ chối giải pháp là m nguá»™i con chÃp, nhóm là m việc Israel không chịu lùi bÆ°á»›c. Há» kiên trì thuyết phục, cải tiến và chứng minh viá»…n kiến và giải pháp của há» là đúng, tạo bÆ°á»›c ngoặt cho Intel và thế giá»›i khi Ä‘Æ°a ra các sản phẩm chip má»›i. Trong những công ty khởi nghiệp, khi thất bại hỠ“thất bại có tÃnh xây dá»±ng†hay “thất bại thông minhâ€, cá»™ng vá»›i tÃnh khoan dung của ngÆ°á»i Israel, nên những ngÆ°á»i thất bại được trao cÆ¡ há»™i là m lại. Theo thống kê, những ngÆ°á»i đã thất bại lần đầu mà khởi nghiệp lại, tỉ lệ thà nh công của há» sẽ tăng lên 20%. Äây chÃnh là lý do góp phần để Israel thà nh má»™t quốc gia khởi nghiệp.
Và những Ä‘iá»u lạ lùng khác nữa…
Mô hình kinh tế Kibbutz
Vá» kinh tế, mô hình kinh tế Kibbutz được hình thà nh từ những năm 1960 và tá»›i nay vẫn còn duy trì hiệu quả. Äây là mô hình tổ chức nông-công nghiệp nông thôn Ä‘á»™c nhất vô nhị trên thế giá»›i chỉ có tại Israel. Hiện nay trên toà n Israel có khoảng 270 Kibbutz, trung bình má»—i Kibbutz nà y có trên dÆ°á»›i 300 xã viên hoạt Ä‘á»™ng tÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° nhau, sở hữu những cánh đồng trồng cây nông nghiệp, trại chăn nuôi gia súc, các nhà máy chế biến sản phẩm nông nghiệp và công nghiệp nhẹ nhÆ° sản xuất bá»™t giặt, đồng hồ Ä‘o nÆ°á»›c xuất khẩu, van và khá»›p nối ống nÆ°á»›c… Má»i thà nh viên của gia đình các xã viên được cung cấp miá»…n phà hai bữa ăn sáng và trÆ°a tại má»™t bếp ăn táºp thể giữa là ng. Riêng bữa tối các gia đình tổ chức ăn ở nhà để cho gắn bó tình cảm giữa các thà nh viên trong gia đình mình.
Buổi sáng, các xã viên và trẻ em trong là ng lÅ© lượt kéo đến các nhà ăn táºp thể dùng bữa sáng. Nhà ăn được tổ chức hiện đại và sang trá»ng vá»›i đầy đủ các món ăn cao cấp không khác mấy so vá»›i các phòng ăn ở khách sạn 5 sao. Sau khi ăn xong, má»—i ngÆ°á»i tá»± mang bát Ä‘Ä©a, khay, thìa đến những chá»— quy định để “tổ bếp núc†rá»a. Sau đó, trẻ em thì đến trÆ°á»ng, ngÆ°á»i lá»›n đến nÆ¡i là m việc. Khoảng 12h30 trÆ°a, trẻ em Ä‘i thẳng từ trÆ°á»ng há»c tá»›i nhà ăn, cùng ngÆ°á»i lá»›n dùng bữa trÆ°a. Các gia đình không nhất thiết ngồi ăn cùng bà n, há» thoải mái tá»± chá»n món mình thÃch và tùy chá»n chá»— ngồi trong bữa ăn, không hạn chế số lượng và hoà n toà n theo nhu cầu.
Ngoà i ra còn những Ä‘iá»u cá»±c kỳ lý thú, việc giặt giÅ© của má»—i gia đình được phụ trách bởi má»™t tổ có tên “tổ giặt giũ†đảm nhiệm. Há» phân loại quần áo, dùng máy móc giặt sấy và trả vá» cho má»—i gia đình theo số thứ tá»± được đánh dấu của má»—i nhà . Các xã viên cÅ©ng không cần mua ô tô khi các Kibbutz luôn có sẵn khoảng 60 ô tô con các loại để tại bãi Ä‘áºu xe có ngÆ°á»i trông coi. Ai cần Ä‘i xe chỉ việc chá»n xe, đăng kà trên website và tá»›i bãi để lấy xe chạy thoải mái. Ngoà i ra, các khoản nhÆ° xăng, sá»a chữa và các chi phà khác hoà n toà n do Kibbutz chịu trách nhiệm. Nếu thÃch má»™t loại xe nà o đó khác, chỉ việc yêu cầu, Kibbutz sẽ chịu trách nhiệm Ä‘i thuê xe cho bạn, và đương nhiên, hoà n toà n miá»…n phÃ, Kibbutz sẽ thanh toán cho bạn.
Kibbutz còn xây dá»±ng và cấp nhà miá»…n phà cho các gia đình xã viên. Khi cần mở rá»™ng hoặc muốn cải tạo theo ý mình, chủ nhà trao đổi vá»›i ban quản trị, sau đó sẽ có má»™t Ä‘á»™i xây dá»±ng đến thá»±c hiện theo yêu cầu của chủ nhà , Kibbutz thanh toán chi phà toà n bá»™, bao gồm cả tiá»n Ä‘iện, nÆ°á»›c, gas sinh hoạt trong các gia đình. Má»—i căn nhà nà y ở Mashabbe Sade là má»™t biệt thá»± cao cấp, đầy đủ tiện nghi.
Ngà y Shabbat bình yên
Chiá»u thứ sáu, Ä‘Æ°á»ng phố ở Haifa vắng tanh, má»i ngÆ°á»i Ä‘á»u vá» nhà để chuẩn bị má»™t bữa tối linh đình cho gia đình. Các cá»a hà ng, siêu thị, công sở Ä‘á»u đóng cá»a, tháºm chà các phÆ°Æ¡ng tiện giao thông công cá»™ng cÅ©ng ngÆ°ng hoạt Ä‘á»™ng. NgÆ°á»i lần đầu đến Israel đúng những ngà y nà y sẽ cảm thấy bất ngá» và hụt hẫng. Muốn mua sắm hay Ä‘i chÆ¡i Ä‘á»u phải chuẩn bị từ đầu hoặc giữa tuần. Nếu chẳng may phải Ä‘i đâu, phÆ°Æ¡ng tiện công cá»™ng duy nhất là taxi vá»›i giá 5 shekel (tiá»n Israel, bằng khoảng 5.000 đồng VN).
Má»™t ngÆ°á»i dân tên Roi Ariel cho biết, theo phong tục, ngÆ°á»i Israel thÆ°á»ng ở nhà nghỉ ngÆ¡i, thÆ° giãn, Ä‘á»c sách, Ä‘i thăm ngÆ°á»i thân hoặc bạn bè, Ä‘i du lịch nhân ngà y Shabbat. Cánh thanh niên táºn dụng những ngà y Shabbat để Ä‘i ra biển hoặc khám phá những thà nh phố má»›i. Roi Ariel Ä‘ang trong thá»i gian quân ngÅ© và phục vụ trong hải quân. Tham gia quân Ä‘á»™i cÅ©ng là cách các chà ng trai, cô gái xứ sở nà y có được má»™t khoản thu kha khá. Sau 3 năm tại ngÅ©, há» sẽ dùng số tiá»n tiết kiệm được để Ä‘i du lịch hoặc đăng ký há»c tại má»™t trÆ°á»ng đại há»c nà o đó. Và trÆ°á»ng đại há»c tại Israel thì có chất lượng không thua kém bất cứ đại há»c danh tiếng nà o trên thế giá»›i.
Theo lá»i Erik – má»™t ngÆ°á»i dân Israel thì, Ä‘Ã n ông Israel không có thói quen tụ táºp tại các quán bar sau giá» là m việc, trừ những ngà y cuối tuần. Hầu hết Ä‘á»u trở vá» nhà , giúp đỡ vợ những công việc gia đình, xem tivi, Ä‘á»c sách và ngủ. Là m việc quên giá» giấc cÅ©ng là má»™t đặc tÃnh nữa của ngÆ°á»i Israel. Chắt chiu trong cuá»™c sống thÆ°á»ng ngà y, nhÆ°ng bù lại há» có niá»m Ä‘am mê trong việc du lịch và khám phá những vùng đất khác. Chả thế mà ngÆ°á»i Israel được xem là dân tá»™c Ä‘i du lịch nhiá»u nhất thế giá»›i.
Tạm kết
Quả tháºt là lý thú và kỳ diệu, đất nÆ°á»›c nà y, những con ngÆ°á»i nÆ¡i đây. Há» có xứng đáng cho chúng ta há»c há»i, từ công việc nông nghiệp, cách dụng ngÆ°á»i tà i, khả năng sáng tạo tuyệt đỉnh cho đến thói quen sinh hoạt thÆ°á»ng ngà y? Tháºt đáng khâm phục đúng không?
Con ngÆ°á»i Israel vá»›i khả năng kinh doanh tuyệt vá»i và những vÄ© nhân ảnh hưởng lá»›n đến thế giá»›i thì chắc hẳn bạn nà o yêu thÃch kinh doanh và từng Ä‘á»c các cuốn sách “Bà máºt ngÆ°á»i Do Thái dạy con là m già u, Tủ sách của ngÆ°á»i Do Thái…†đá»u được biết. Tuy nhiên, tháºt không thể ngá» Ä‘i sâu và o đất nÆ°á»›c ấy lại có nhiá»u Ä‘iá»u thú vị đến váºy. Thiết nghÄ©, Việt Nam ta cÅ©ng là má»™t quốc gia nông nghiệp thì ta nên há»c há»i đất nÆ°á»›c nà y. Ta có má»™t ná»n tảng tốt hÆ¡n, tại sao ta lại không thể là m tốt hÆ¡n? Phải chăng cÅ©ng vì cái ná»n tảng tốt đẹp sẵn có mà ta không còn cần phấn đấu và sáng tạo nữa? Tháºt đáng tiếc, theo má»™t bản tin má»›i đây, thì mặc cho bầu Äức đã và đang triển khai rất nhiá»u công nghệ nông nghiệp hiện đại từ từ đất nÆ°á»›c nà y, thì Bá»™ Công ThÆ°Æ¡ng của chúng ta sau má»™t hồi nghiên cứu đã quyết định chá»n các tÆ° vấn viên đến từ… Trung Quốc để tÆ° vấn cho ná»n nông nghiệp nÆ°á»›c nhà . (!)
Tháºt sá»± là không còn gì để nói…
(Sưu tầm)
Bạn không có quyền gửi bài viết Bạn không có quyền trả lời bài viết Bạn không có quyền sửa chữa bài viết của bạn Bạn không có quyền xóa bài viết của bạn Bạn không có quyền tham gia bầu chọn Bạn không được phép gởi kèm file trong diễn đàn Bạn không được phép download files trong diễn đàn