[amngovantu]

RÚT PHÉP THÔNG CÔNG (VẠ TUYỆT THÔNG)

Hỏi: Người tín hữu phạm tội gì thì bị rút phép thông công?

Trả lời: Rút phép thông công hay còn gọi là vạ tuyệt thông. Vạ tuyệt thông là hình phạt có tính cách trừng giới và răn bảo đối với nhưng ai đã lỗi phạm điều nặng đối với Giáo Hội và bị loại ra khỏi cộng đồng Giáo Hội, nghĩa là không được hưởng quyền lợi thiêng liêng như các phép bí tích, tham gia thánh vụ ...

Tại Công nghị Elvire, năm 300, danh từ Anathème (Phaolô đã dùng 1Cr 5,1-5; 1Tm1,18: Tit3,9) có nghĩa là Chúa chúc dữ, để lên án tà thuyết nghịch đức tin. Từ Công đồng Vatican I, danh từ được dùng để chống lại những ai không nhìn nhận một tín điều được công bố. Danh từ Anathème bao gồm vừa vạ tuyệt thông, vừa án luận phạt của Chúa.

Theo Giáo luật (Gl 1312) có án phạt răn giới (medicinales) và án phạt trừng giới (expiatoires). Có vạ tuyệt thông tiền kết (Latae sententiae), mắc phải ngay khi lỗi phạm. Vạ tuyệt thông án phạt, mắc phải sau khi có án lệnh (Sententiae ferendae).

Người lỗi phạm, nếu ăn năn thống hối, đều được tha thứ, nhất là khi nguy tử.

(Nguồn: Trung tâm mục vụ dòng Chúa Cứu Thế, tỉnh dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam)

[BeNho]

Mến chào cả nhà,

Cho BN hỏi thêm ... khi đã lỗi phạm tội gì đó, mà khi đó mình không biết thì việc rút phép thông công có được xem xét lại không ? và những ai được quyền rút phép thông công ?

Cả nhà có ai biết giải đáp giùm BN.... cám ơn cả nhà nhiều.

[Levitan]

Xin được trao đổi lại và chi tiết hóa một số vấn đề trong cả hai câu hỏi trên:

1) Rút (dứt) phép thông công hay Vạ tuyệt thông (Excommunicatio): Là một biện pháp chế tài Giáo Hội áp đặt trên các tín hữu sau một hay nhiều hành vi vi phạm nặng nề luật lệ của Giáo Hội. Vạ Tuyệt thông trục xuất người bị án ra khỏi cộng đồng dân Chúa và không cho phép họ được tham dự, cử hành hay lĩnh nhận một số Bí tích. Vì Vạ Tuyệt thông không phải là Thiên luật (luật của Chúa) mà là Nhân luật (luật của Giáo Hội), nên Vạ không ảnh hưởng đến mối liên hệ riêng rẽ giữa họ và Thiên Chúa. Tuy nhiên, khó mà tưởng tượng được rằng một người bị Giáo Hội ra vạ tuyệt thông, không còn là một thành phần của Dân Chúa nữa mà vẫn còn nhận được ân sủng từ Thiên Chúa.

Bộ Giáo luật hiện hành, công bố năm 1983, không đưa ra định nghĩa vạ tuyệt thông, nhưng chỉ liệt kê các công hiệu của vạ này

Tuy nhiên, vạ tuyệt thông đã được Bộ giáo luật cũ năm 1917 (Điều 2257,3) định nghĩa là: "Một hình phạt bởi đó một người bị loại trừ khỏi sự hiệp thông của các tín hữu, với những hậu quả do các khoản giáo luật xác định".

2) Hậu quả: Giáo luật, điều 1331, nói về các hậu quả chung của tất cả các thứ vạ tuyệt thông:

#1. Người mắc vạ tuyệt thông bị cấm:

1. Không được tham phần bằng bất cứ cách nào như thừa tác viên vào việc cử hành Thánh Lễ, hay vào các lễ nghi phụng tự nào khác (nghĩa là đương sự chỉ có thể tham dự thánh lễ hoặc các lễ nghi khác mà thôi, và vẫn có thể hướng dẫn buổi lễ không có tính cách phụng vụ, như suy niệm, đọc kinh Mân Côi, làm việc đền tạ...).

2. Không được cử hành các bí tích hay á bí tích và lãnh nhận các bí tích. (nếu Linh mục bị vạ tuyệt thông cử hành bí tích, ví dụ dâng Thánh Lễ, ban phép giải tội.. thì vẫn thành sự (valide) nhưng bất hợp pháp; một người bị vạ tuyệt thông mà đi xưng tội, nhưng ngay tình (bonne foi) không biết mình bị vạ tuyệt thông, thì việc lĩnh nhận bí tích này vẫn thành sự. Nếu biết mình bị vạ tuyệt thông mà cứ xưng tội, không xin giải vạ trước, thì việc xưng tội ấy bất thành, và phạm tội phạm thánh nữa).

3. Không được hành xử chức vụ, tác vụ, hay bất cứ nhiệm vụ nào, hoặc thi hành các hành vi cai trị.

#2. Sau khi vạ tuyệt thông đã bị tuyên kết hay tuyên bố, phạm nhân:

1. Muốn hành động nghịch lại quy định ở #1, số 1, thì phải bị trục xuất, hay lễ nghi phụng vụ phải đình chỉ, trừ khi có một lý do hệ trọng cản lại. (Ví dụ một Linh mục hay Giám mục bị vạ tuyệt thông mà cử hành thánh lễ thì phải trục xuất đương sự ra ngoài, hoặc ngưng Thánh Lễ lại).

2. Thi hành vô hiệu những hành vi cai trị mà chiếu theo quy tắc ở #1, số 3, đương sự không được phép làm. (Ví dụ một cha Bề trên giám tỉnh bị vạ tuyệt thông mà ban hành mệnh lệnh nào đó, thì mệnh lệnh đó là vô hiệu; hoặc một cha xứ bị vạ tuyệt thông đã bị tuyên bố công khai, mà chủ hôn thì hôn phối ấy vô hiệu).

3. Bị cấm không được hưởng dùng những đặc ân được ban cấp trước đây; (Ðương sự không bị mất các đặc ân riêng đã thủ đắc trước khi bị tuyên bố vạ tuyệt thông, nhưng không được sử dụng chúng).

4. Không được lĩnh nhận cách hữu hiệu một chức vị (dignitas), chức vụ (officium) hay nhiệm vụ (munus) nào khác trong Giáo Hội;

5. Không được chiếm hữu cho mình các lợi lộc của bất cứ chức vị, chức vụ hay nhiệm vụ, hưu bổng nào mà đương sự đã có trong Giáo Hội.

3) Các loại vạ tuyệt thông: Vạ Tuyệt thông được chia ra làm hai loại:

1. Vạ tuyệt thông tiền kết (excommunication "latae sententiae") hay cũng gọi là vạ tuyệt thông tức khắc nghĩa là người thi hành tội ác đó tức khắc bị tuyệt thông chiếu theo luật mà không cần phải có một vị có thẩm quyền tuyên án.

2. Vạ tuyệt thông hậu kết (excommunicatio "ferendae sententiae):
là những vạ được giáo luật dự trù và được nhà chức trách có thẩm quyền áp dụng, qua một bản án hoặc một sắc lệnh hành chính.

Các vạ tuyệt thông tiền kết dành quyền giải cho Tòa Thánh được áp dụng cho những tội rất nặng như:

1. Ném bỏ Mình Thánh Chúa, lấy hoặc giữ với mục đích phạm thánh (GL 1367).
2. Hành hung Ðức Thánh Cha (GL 1370,1) hoặc sát hại ngài (GL 1397).
3. Tư tế (giám mục, linh mục) giải tội cho người đồng phạm tội với mình chống lại điều răn thứ 6 (GL 1378,1) (Việc giải tội này cũng vô hiệu, trừ trường hợp nguy tử, GL 977).
4. Giám mục nào truyền chức Giám mục cho người khác mà không có thư ủy nhiệm của Ðức Giáo Hoàng, và người được chịu chức Giám mục như thế (GL 1382).
5. Cha giải tội nào trực tiếp vi phạm ấn bí tích (tiết lộ bí mật tòa giải tội) (GL 1388,1).

Bộ Giáo Luật hiện hành điều 1398 qui định: "Ai thi hành việc phá thai, và việc phá thai có kết quả sẽ mắc vạ tuyệt thông tiền kết".

Theo khoản giáo luật này, để mắc vạ thì điều kiện là việc phá thai đó có hiệu quả. Vì thế, nếu phá thai có hiệu quả, thì không những phụ nữ phá thai, nhưng cả các bác sĩ và y tá trực tiếp thực hiện việc phá thai đều mắc vạ tuyệt thông. Người không biết có luật cấm phá thai với vạ tuyệt thông thì không mắc vạ. Người nào mắc vạ tuyệt thông vì đã phá thai thì khi đi xưng tội cần nói rõ với cha giải tội. Việc giải vạ cho những trường hợp như vậy tùy theo kỷ luật của mỗi giáo phận. Có giáo phận trong đó Ðức Giám Mục ban quyền giải vạ này cho tất cả các cha giải tội, nhưng cũng có giáo phận ngặt hơn vì Ðức Giám Mục chỉ ban quyền này cho một số cha giải tội mà thôi. Khi xưng tội, nếu cha giải tội không có quyền giải, thì ngài sẽ hướng dẫn cho tín hữu về vấn đề này.

Sở dĩ Giáo Hội dùng hình phạt vạ tuyệt thông đối với những người phá thai vì tính chất trầm trọng của tội ác giết người vô tội và vì sự lan tràn của tội ác này trong xã hội ngày nay.

* Những hoàn cảnh miễn hình:

Điều 1323 đã kê ra 7 hoàn cảnh miễn hình: Người phạm pháp sẽ không bị phạt dù đã vi phạm một luật hay lệnh:

1) Kẻ chưa đủ 16 tuổi.

2) Kẻ không biết mình vi phạm luật pháp hay mệnh lệnh; sự không biết ấy không phải tại lỗi của mình. Sự vô ý và lầm lẫn được đồng hóa với sự không biết.

3) Kẻ hành động do một áp lực thể lý hay do trường hợp ngẫu nhiên không thể đề phòng, hay nếu đã đề phòng nhưng cũng không tránh được;

4) Kẻ bị cưỡng bách hành động vì sợ hãi trầm trọng tuy chỉ có tính cách tương đối, hay vì nhu cầu thúc đẩy, hay vì tránh một hiểm họa, miễn là hành vi ấy không xấu tự bản tính hay không gây nguy hại đến các linh hồn.

5) Kẻ hành động để phòng vệ chính đáng chống lại kẻ tấn công mình hay người khác một cách bất công, tuy phải giữ sự chừng mực cần phải có.

6) Kẻ không thể sử dụng trí khôn được, miễn là duy trì những quy định ở các điều 1324#1,2 và 1325.

7) Kẻ tưởng nghĩ cách ngay tình rằng mình đang ở vào một trong những hoàn cảnh nói ở các số 4 và 5.

[BeNho]

Con cám ơn bác Levitan nhiều nhiều.
Giờ con đã hiểu hơn.

Cho con copy làm tài liệu để học :) .